Jak Zarzadzac Projektami Wykorzystujac Darmowe Oprogramowanie

Zarz¹dzanie projektamiz wykorzystaniemdarmowego oprogramowania Autor: Piotr Wróblewski ISBN: 978-83-246-2149-1Format: 158235, stron: 296

Zarz¹dzaj projektami darmowymi narzêdziami!

• Jak rozpocz¹æ projekt?• Jak skutecznie doprowadziæ go do koñca?• Jakie narzêdzia warto wykorzystaæ?

Zarz¹dzanie projektami jest bardzo rozleg³¹ i skomplikowan¹ dziedzin¹. Wymaga ogromnej wiedzy, a nierzadko tak¿e wsparcia specjalistycznych narzêdzi. Na rynku jest ich wiele. Wspieraj¹ wszelkie czynnoœci zwi¹zane z planowaniem, monitorowaniem oraz zarz¹dzaniem projektem. Niestety, zazwyczaj ich cech¹ wspóln¹ jest wysoka cena. Czy masz w swoim bud¿ecie œrodki na tego typu rozwi¹zania?

Od dziœ nie musisz ju¿ siê tym martwiæ! Dziêki tej unikalnej ksi¹¿ce dowiesz siê, jak zapanowaæ nad projektem, wykorzystuj¹c tylko i wy³¹cznie sprawdzone darmowe narzêdzia. Ponadto zdobêdziesz ogóln¹ wiedzê na temat samego zarz¹dzania projektami, przekazan¹ przez doœwiadczonego kierownika projektów i zaserwowan¹ w przejrzysty oraz przyjazny sposób. Po przeczytaniu tej ksi¹¿ki zagadnienia zwi¹zane z zarz¹dzaniem ryzykiem, zarz¹dzaniem zmianami czy te¿ budow¹ harmonogramu przestan¹ byæ Ci obce. Dodatkowo dowiesz siê, jak wygl¹da proces certyfikacji PMP i Prince2. Je¿eli na co dzieñ prowadzisz projekty – ta ksi¹¿ka Ci w tym pomo¿e!

• Uruchamianie projektu• Dobór zespo³u i komunikacja miêdzy jego cz³onkami• Proces zarz¹dzania zmianami• Ewidencja wymagañ u¿ytkownika• Zarz¹dzanie ryzykiem• Sposoby budowy harmonogramu• Zarz¹dzanie bud¿etem• Dokumentowanie w fazie wytwórczej• Gwarantowanie jakoœci (normy ISO)• Zakoñczenie projektu• Dostawa gotowego rozwi¹zania• Certyfikacja w dziedzinie project management• Przegl¹d darmowego oprogramowania, wspieraj¹cego zarz¹dzanie projektami• Joint Application Design• Programowanie ekstremalne• Agile development

Wykorzystaj sprawdzone, darmowe narzêdzia!

http://helion.pl

http://helion.pl/zamow_katalog.htm

http://helion.pl/katalog.htm

http://helion.pl/add2829I~zazprd

http://helion.pl/emaile.cgi

http://helion.pl/cennik.htm

http://helion.pl/online.htm

mailto:[email protected]

http://helion.pl/view2829I~zazprd

Spis tre�ciWst�p .............................................................................................. 9

Cz�� I Zarz�dzanie projektami w pigu�ce ................................. 13

Rozdzia� 1. Poj�cia podstawowe ...................................................................... 15By� sobie projekt... .......................................................................................................... 17

Realia organizacyjne ................................................................................................ 19W stron� organizacji zorientowanej projektowo ...................................................... 22

Ewolucja project managementu ...................................................................................... 23Cykl �ycia projektu ......................................................................................................... 23Zróbmy to po swojemu ................................................................................................... 25Narz�dzia ........................................................................................................................ 25Ocena sukcesu projektu .................................................................................................. 26Zarz�dzanie i zespó� ....................................................................................................... 27Zastosowanie zarz�dzania projektami ............................................................................ 29Pytania kontrolne ............................................................................................................ 30

Rozdzia� 2. Uruchamianie projektu ................................................................... 31Proste trudnego pocz�tki ................................................................................................ 31Karta projektu ................................................................................................................. 32Jak dobrze zainicjowa projekt? ..................................................................................... 34Plan projektu: budowa i utrzymanie ............................................................................... 37

Zakres prac ............................................................................................................... 38Uczestnicy projektu .................................................................................................. 40Struktury pozaprojektowe ........................................................................................ 42Procedury ................................................................................................................. 43Szkolenia .................................................................................................................. 45Infrastruktura ............................................................................................................ 45Harmonogram prac ................................................................................................... 46Bud�et ...................................................................................................................... 46

Plan projektu zmienia si� w czasie! ................................................................................ 47Pytania kontrolne ............................................................................................................ 47

Rozdzia� 3. Zespó� projektowy i komunikacja .................................................... 49Zespó�... mitów i zalet .................................................................................................... 49Utrzymanie zespo�u ........................................................................................................ 51Budowanie autorytetu kierownika .................................................................................. 52

4 Zarz�dzanie projektami z wykorzystaniem darmowego oprogramowania

Sztuka sprawnej komunikacji ......................................................................................... 55Wymiana informacji w projektach ........................................................................... 56Spotkania, czyli jak si� nie zagada na �mier ......................................................... 57

Role w zespole, czyli optymalne ludzi dopasowanie ...................................................... 58Klasyfikacja dr. Belbina ........................................................................................... 58Typologia MTR-i™ ................................................................................................. 60

Ludzie s� ró�ni, czyli model typów osobowo�ci Myers-Briggs ..................................... 61Poj�cia podstawowe ................................................................................................. 61Typy Myers-Briggs w pigu�ce .................................................................................. 63

Role i typy osobowo�ci — konkluzja ............................................................................. 65Pytania kontrolne ............................................................................................................ 66

Rozdzia� 4. Od WBS do harmonogramu ............................................................. 67Dualizm projektowy ....................................................................................................... 67Struktura podzia�u prac (WBS) ....................................................................................... 68Tworzenie WBS ............................................................................................................. 72Rola WBS w kontroli zakresu projektu .......................................................................... 75Pytania kontrolne ............................................................................................................ 76

Rozdzia� 5. Zarz�dzanie zmianami .................................................................... 77Proces zarz�dzania zmianami ......................................................................................... 77Role w procesie zarz�dzania zmianami .......................................................................... 80Wp�yw zmian na tzw. wydania produktu ....................................................................... 80Pytania kontrolne (bardzo trudne!) ................................................................................. 82

Rozdzia� 6. Sztuka zarz�dzania wymaganiami u�ytkownika ................................ 83U�ytkownicy i udzia�owcy ............................................................................................. 84

Niezrozumienie wymaga� u�ytkownika ................................................................... 84rodowisko „upolitycznione” ................................................................................... 85Niestabilne wymagania u�ytkownika ....................................................................... 87

Poradnik praktyczny ....................................................................................................... 87Mapa polityczna projektu ......................................................................................... 89Techniki zbierania wymaga� .................................................................................... 90Typologia wymaga� informatycznych ..................................................................... 93Jako� wymaga� ....................................................................................................... 97

Pytania kontrolne ............................................................................................................ 98

Rozdzia� 7. Zarz�dzanie ryzykiem ..................................................................... 99Poj�cia podstawowe ..................................................................................................... 100Odkrywanie ryzyk projektowych .................................................................................. 104Rodzaje ryzyka ............................................................................................................. 105

Podzia� wed�ug pochodzenia .................................................................................. 105Podzia� wed�ug natury ryzyka ................................................................................ 107

Materializacja ryzyka i jego wp�yw na projekt ............................................................. 108Szablon dokumentowania ryzyka ................................................................................. 109Mapa ryzyka ................................................................................................................. 110Pytania kontrolne .......................................................................................................... 111

Rozdzia� 8. Planowanie zada� i budowa harmonogramu ................................... 113Planowanie kontra chaos .............................................................................................. 113Zale�no�ci pomi�dzy zadaniami ................................................................................... 115

Zwi�zek „zako�cz-rozpocznij” (ang. Finish-Start) ................................................. 116Zwi�zek „zako�cz-zako�cz” (ang. Finish-Finish) .................................................. 116

Spis tre�ci 5

Relacja „rozpocznij-rozpocznij” (ang. Start-Start) ................................................. 116Relacja „rozpocznij-zako�cz” (ang. Start-Finish) .................................................. 117Wprowadzanie opó�nie� lub przyspiesze� zada� ................................................... 117

cie�ka krytyczna ......................................................................................................... 118Szacowanie pracoch�onno�ci i kosztów prac ................................................................ 120Przypisywanie zasobów zadaniom ............................................................................... 122

Planowanie zada� w trybie „effort-driven” ............................................................ 122Planowanie zada� z wy��czonym trybem „effort-driven” ...................................... 126

Sztuka wymy�lania i uk�adania zada� .......................................................................... 127Optymalizacja obci��enia zasobów projektowych ....................................................... 128Przekazywanie zada� cz�onkom zespo�u ...................................................................... 130Pytania kontrolne .......................................................................................................... 131

Rozdzia� 9. Zarz�dzanie bud�etem w projekcie informatycznym ....................... 133Elementy analizy bud�etowej w projekcie .................................................................... 134Koszty w�asne w projekcie ........................................................................................... 137Koszty zewn�trzne w projekcie .................................................................................... 138Planowanie wykorzystania zasobów ............................................................................ 139Kontrolowanie czy raportowanie czasu pracy? ............................................................ 140Pytania kontrolne .......................................................................................................... 141

Rozdzia� 10. ledzenie post�pów i metoda Earned Value ................................... 143Poj�cie wersji bazowej harmonogramu ........................................................................ 143Rejestrowanie danych o post�pie prac .......................................................................... 145

Rejestracja statusu procentowego realizacji zada� ................................................. 145Pe�na rejestracja stanu realizacji prac ..................................................................... 146

Metoda warto�ci wypracowanej (Earned Value) .......................................................... 147Symulowanie post�pu prac ........................................................................................... 152Pytania kontrolne .......................................................................................................... 153

Rozdzia� 11. Dokumentacja projektowa w fazie wytwórczej ............................... 155Raportowanie o stanie projektu .................................................................................... 156Dziennik projektu ......................................................................................................... 158

Zespó� projektowy .................................................................................................. 159Produkty ................................................................................................................. 159rodowisko sprz�towe i programowe ..................................................................... 160Baza wiedzy ........................................................................................................... 161Lista ryzyk projektowych ....................................................................................... 162Sprawy bie��ce, problemy ..................................................................................... 162Zdarzenia projektowe ............................................................................................. 162Historia zmian w wymaganiach ............................................................................. 163

Dokumentowanie spotka� ............................................................................................ 164Pytania kontrolne .......................................................................................................... 165

Rozdzia� 12. Zarz�dzanie jako�ci� w projekcie informatycznym ......................... 167Normy ISO serii 9001 ................................................................................................... 168Model CMM ................................................................................................................. 170Testowanie oprogramowania ........................................................................................ 171Pytania kontrolne .......................................................................................................... 175

Rozdzia� 13. Dostawa i zamkni�cie projektu ..................................................... 177Dostawa produktu ......................................................................................................... 178Strategie wdra�ania z�o�onych systemów informatycznych ......................................... 179Szkolenia u�ytkowników .............................................................................................. 180

6 Zarz�dzanie projektami z wykorzystaniem darmowego oprogramowania

Zamkni�cie prac w projekcie ........................................................................................ 181Gwarancja i konserwacja .............................................................................................. 183Pytania kontrolne .......................................................................................................... 184

Rozdzia� 14. Podwykonawstwo i zakup us�ug .................................................... 185Pytania kontrolne .......................................................................................................... 190

Rozdzia� 15. Certyfikacja project management ................................................. 191Certyfikacja PMP ......................................................................................................... 192

PMBOK, czyli kto za tym stoi? .............................................................................. 192Egzamin ................................................................................................................. 193

Metodyka i certyfikacja PRINCE2 ............................................................................... 194Egzamin PRINCE2 Foundation ............................................................................. 195Egzamin PRINCE2 Practitioner ............................................................................. 195Co wyró�nia PRINCE2? ........................................................................................ 196

Pytania kontrolne .......................................................................................................... 199

Cz�� II Darmowe oprogramowanie do zarz�dzania projektami ... 201

Rozdzia� 16. Przegl�d darmowego oprogramowania do zarz�dzania projektami ... 203Projekty pomini�te w ksi��ce ................................................................................. 204Achievo .................................................................................................................. 205ASTS/ASPT ........................................................................................................... 206Austin ..................................................................................................................... 207dotproject ............................................................................................................... 208Double Choco Latte ............................................................................................... 209Eventum ................................................................................................................. 210Gantt Chart Generator ............................................................................................ 211GanttProject ............................................................................................................ 211GanttPV .................................................................................................................. 212KPlato ..................................................................................................................... 212Maven ..................................................................................................................... 213OpenProj ................................................................................................................ 213OpenWorkbench ..................................................................................................... 214phpCollab ............................................................................................................... 215PHProjekt ............................................................................................................... 215Planner ................................................................................................................... 216]project open[ ......................................................................................................... 216RT: Request Tracker .............................................................................................. 216TargetProcess ......................................................................................................... 217Trac ........................................................................................................................ 218TUTOS ................................................................................................................... 218

Rozdzia� 17. GanttProject, czyli proste harmonogramowanie ............................. 219Rozpoczynamy nowy projekt ....................................................................................... 220

WBS ....................................................................................................................... 220Szybkie wprowadzanie parametrów zada� ............................................................. 223Praca przy u�yciu myszki ....................................................................................... 223

Zale�no�ci i inne atrybuty zada� .................................................................................. 224Zaawansowane atrybuty zada� ..................................................................................... 225Zasoby .......................................................................................................................... 226Wygl�d wykresu ........................................................................................................... 227Analiza projektu ........................................................................................................... 227Zaawansowane opcje programu .................................................................................... 228

Spis tre�ci 7

Rozdzia� 18. OpenProj, czyli prawie jak Microsoft Project ................................. 229Rozpoczynamy nowy projekt ....................................................................................... 230

WBS ....................................................................................................................... 231Tworzenie i edycja parametrów zada� ................................................................... 232

Zale�no�ci i inne atrybuty zada� .................................................................................. 234Zaawansowane atrybuty zada� ..................................................................................... 235Zasoby .......................................................................................................................... 236Wygl�d wykresu ........................................................................................................... 238Widoki .......................................................................................................................... 239Kalendarze niestandardowe .......................................................................................... 243Analiza i raportowanie projektu ................................................................................... 245

Rozdzia� 19. TUTOS, czyli efektywna praca zespo�owa ...................................... 247Funkcjonalno� TUTOS ............................................................................................... 248Instalacja komponentów bazy danych i serwera WWW ............................................... 248

Instalacja r�czna ..................................................................................................... 249Instalacja pakietowa ............................................................................................... 253Pakiet MySQL GUI Tools ...................................................................................... 254

Instalacja TUTOS ......................................................................................................... 255Rozpakowanie skryptów ........................................................................................ 255Konfiguracja PHP .................................................................................................. 256Konfiguracja pustej bazy danych dla TUTOS ........................................................ 256Dostosowanie skryptu instalacyjnego TUTOS ....................................................... 259Konfiguracja Apache dla TUTOS .......................................................................... 260Dostosowanie pliku apache.conf ............................................................................ 260Tu� przed instalacj� ................................................................................................ 260Instalacja TUTOS — krok po kroku ...................................................................... 261Obs�uga systemu TUTOS ....................................................................................... 263

Dodatki ..................................................................................... 265

Dodatek A Joint Application Design ............................................................... 267

Dodatek B Programowanie ekstremalnewobec metod wytwórczych tradycyjnych ....................................... 271Metody tradycyjne ........................................................................................................ 271Programowanie ekstremalne ......................................................................................... 273Pytania kontrolne .......................................................................................................... 275

Dodatek C Agile development (na przyk�adzie scrum) ..................................... 277

Skorowidz .................................................................................... 281

Rozdzia� 17.

GanttProject, czyli prosteharmonogramowanie

GanttProject jest eleganck�, �atw� w instalacji i dost�pn� dla wielu systemów (Win-dows, Mac OS X, Linux) aplikacj� typu desktop1 do projektowania harmonogramów.

Program mo�na pobra ze strony http://ganttproject.biz i z tego, co zd��y�em zauwa-�y, jest on do� cz�sto aktualizowany i posiada dobre wsparcie producenta (dokumen-tacja, mo�liwo� zg�aszania b��dów przy pomocy specjalnego forum).

Instaluj�c program w systemie Mac OS X, po otwarciu pliku DMG musimy jedyniewrzuci ikon� programu do folderu Programy. W systemie Windows zobaczymy ju�klasycznego „czarodzieja”, z opcjami wyboru. Najwa�niejsz� opcj� jest ‘Open Micro-soft Project files’ (rysunek 17.1).

Rysunek 17.1.Instalacja programuGanttProject

1 To znaczy rezyduj�c� na komputerze u�ytkownika i stanowi�c� niezale�n� aplikacj�, wyposa�on�

w ca�� logik� i funkcje biznesowe.

220 Cz�� II � Darmowe oprogramowanie do zarz�dzania projektami

Jak �atwo si� domy�le, opcja ta pozwala na otwieranie harmonogramów tworzonychw programie Microsoft Project.

Tak jak wspomnia�em w poprzednim rozdziale, program wspiera j�zyk polski. Prze��-czenie j�zyka aplikacji jest dost�pne poprzez menu Edit/Settings/Languages. W ostat-niej wersji widocznej na WWW (2.0.8)2 ustawienie j�zyka polskiego tylko cz��ciowoprzestawia�o aplikacj� na nasz j�zyk, co by�o na pewno b��dem, gdy� inne j�zyki by�yobs�ugiwane poprawnie. Z tego powodu ekrany programu pokazane w tym rozdzialezosta�y przygotowane z u�yciem wersji 2.0.7, która poprawnie i w pe�ni obs�ugiwa�apolskie komunikaty i etykiety ekranowe.

Program GanttProject omówi� poprzez seri� prostych wicze�, które zilustruj� wi�k-szo� jego g�ównych funkcji. Opis jest przeznaczony dla osób obytych z obs�ug� progra-mów wyposa�onych w menu i potrafi�cych obs�ugiwa myszk� — nie b�d� w zwi�zkuz tym t�umaczy� ka�dego szczegó�u, np. zasad otwierania i zapisywania dokumentówna dysku twardym, pomin� te� opis drukowania dokumentów — wszystkie niezb�dneczynno�ci s� proste, gdy� program nie jest bardzo skomplikowany.

Rozpoczynamy nowy projektPewn� manier� programów do tworzenia harmonogramów (ang. schedule) jest nazy-wanie przetwarzanych harmonogramów, w��cznie ze wszystkimi informacjami dodat-kowymi, nazw� „projekt”. Jest to oczywi�cie semantyczne nadu�ycie, bowiem projekt,w rozumieniu u�ywanym w tej ksi��ce, jest bardzo szerokim poj�ciem, które obejmu-je aspekty techniczne, organizacyjne i narz�dziowe. Harmonogram budowany w pro-gramie takim jak GanttProject jest oczywi�cie elementem potrzebnym, ale nie wyczer-puje wszystkiego, co jest potrzebne kierownikowi! (W szczególno�ci projekty mog�u�ywa kilku harmonogramów w zale�no�ci od swoich potrzeb rozliczeniowo-kontro-lingowych!).

Aby utworzy nowy harmonogram, nale�y z menu wybra Projekt/Nowy i przej� przezkilka wst�pnych kroków „czarodzieja” (rysunek 17.2).

Nazwa projektu podawana w polu Nazwa nie jest jeszcze nazw� pliku na dysku, t�ustalimy dopiero podczas próby zapisu (Projekt/Zapisz albo próba zamkni�cia oknaaplikacji).

Program po uruchomieniu automatycznie wy�wietla widok diagramu Gantta ( ).

WBS

Po utworzeniu „projektu” mo�emy ju� definiowa zadania i zasoby, ewentualnie za-�adowa dane o zadaniach z zewn�trznych plików.

2 Ta wersja by�a aktywna na WWW w czasie pisania tej ksi��ki.

Rozdzia� 17. � GanttProject, czyli proste harmonogramowanie 221

Rysunek 17.2.InstalacjaprogramuGanttProject

GanttProject wspomaga importowanie gotowych danych z kilku �róde�:

� Innych plików stworzonych w programie GanttProject.

� Plików tekstowych zawieraj�cych list� zada� (wy��cznie nazwy, bez strukturykodów WBS).

� Plików Microsoft Project.

� Import danych wywo�ujemy przy pomocy polecenia menu Projekt/Importuj.

Rysunek 17.3 pokazuje efekt importu listy zada� z pliku tekstowego. Jest to do� pro-sty mechanizm, ale na samym pocz�tku projektu mo�e okaza si� do� przydatny.

Rysunek 17.3.Importowaniedanychdo programuGanttProject


Przed dokonaniem importu program zapyta, czy scali importowane dane z bie��cymprojektem.

Po wczytaniu do programu GanttProject pliku Microsoft Project nale�y bardzo uwa�-nie przejrze� zale�no�ci i dane o zasobach — zdarza si�, �e pewne informacje s�przeliczane nieprawid�owo i nale�y dokona� r�cznych korekt.

Aby zdefiniowa nowe zadanie w harmonogramie, wystarczy nacisn� skrót klawiszo-wy Ctrl+T3 lub wybra z menu Zadania polecenie Nowe zadanie. Dzia�a oczywi�cietak�e kontekstowe menu podr�czne (w dalszych opisach b�d� ju� pomija� t� oczywi-st� informacj�).

Budowa harmonogramu polega g�ównie na tworzeniu i edycji zada�, dlatego wartonauczy si� sprawnych metod tworzenia po��danych uk�adów:

� Podwójne klikni�cie w nazw� zadania pozwala na szybk� zmian� jego nazwy.

� Przed wywo�aniem komendy Ctrl+T kliknij wiersz, za którym programpowinien wstawi nowe zadanie.

� Prawy klawisz myszki wywo�uje menu kontekstowe oferuj�ce komendyu�atwiaj�ce aran�owanie listy, np. pozwalaj�ce na przesuwanie zadania w dó�lub w gór�.

Tworzenie listy zada� jest pokazane na rysunku 17.4. Zanim zaczniesz tworzy zadania,przypomnij sobie zasady tworzenia WBS i konstruowania harmonogramów opisanew rozdziale 4.

Rysunek 17.4.Konstruowanielisty zada�w GanttProject

3 W systemie Mac OS u�yj klawisza command zamiast Ctrl (ten komentarz jest w dalszej cz��ci

rozdzia�u pomijany).


Pami�tajmy, aby nie definiowa� zbyt wcze�nie i zbyt wielu zale�no�ci pomi�dzy za-daniami, gdy� bardzo utrudniaj� one optymalizowanie harmonogramu. Przyk�adyw tej ksi��ce celowo zawiera�y kilka lub kilkana�cie zada, prawdziwy projekt mo�eich mie� kilkaset i zapanowanie nad tak� ilo�ci� danych jest wyzwaniem nie tylkoz zakresu kompetencji kierownika projektów, ale i z zakresu obs�ugi programu!

Szybkie wprowadzanie parametrów zada�

Bardziej z�o�one cechy zada� mo�na modyfikowa przy pomocy specjalnego okienkaZadania/W�a�ciwo�ci zadania (tak�e przycisk ). Okienko to jest jednak niewygod-ne przy bardziej „masowych” modyfikacjach, np. szybkich regulacjach czasów trwaniazada� lub dat realizacji. Na szcz��cie program pozwala wiele z tych czynno�ci wykonawprost na ekranie, bezpo�rednio w tabelce listy zada�. Wystarczy w tym celu wy�wie-tli dodatkowe kolumny, które pozwalaj� uzyska dost�p do dodatkowych atrybutówzada� (rysunek 17.5).

Rysunek 17.5.Wy�wietlaniedodatkowychkolumnw programieGanttProject

Edycja tre�ci w dowolnej komórce jest zbli�ona do pracy z arkuszem kalkulacyjnym,wystarczy klikn� interesuj�cy nas wpis i zacz� nadpisywa poprzedni� tre�. Bez-po�rednia edycja danych w tabeli okazuje si� nie do�, �e wygodna, to jeszcze jestona zdecydowanie mniej podatna na b��dy (porównaj np. zaznaczanie zada� mysz-k� i definiowanie zale�no�ci pomi�dzy zadaniami bardzo oddalonymi od siebie naekranie; tutaj, aby zdefiniowa zale�no�, wystarczy wpisa numery zada� w komór-ce Poprzednicy zadania zale�nego od innych). Tabelka jest równie� idealna do szyb-kiego wpisywania czasów trwania zada�.

Praca przy u�yciu myszki

Podczas przekszta�cania WBS w harmonogram b�dziemy cz�sto regulowali po�o�eniezada� na diagramie Gantta, czyli dat� rozpocz�cia i d�ugo�. Czynno�ci te mo�na oczy-wi�cie �atwo wykona przy u�yciu myszki. Wystarczy umie�ci wska�nik myszki na


lewej lub prawej kraw�dzi paska zadania, poczeka, a� zmieni kszta�t na , i wtedychwyci i przeci�gn� kraw�d� w lewo lub w prawo. Trzeba tylko uwa�a, aby kursornie przybra� kszta�tu , gdy� wówczas podczas przeci�gania myszk� mo�na ustaliwy��cznie procent wykonania zadania (na wykresie Gantta w pasku zadania pojawisi� czarna, gruba linia, np. , do momentu zwolnienia przycisku myszki).

Zale�no�ci i inne atrybuty zada�Prawdziwy harmonogram posiada szereg zale�no�ci pomi�dzy zadaniami, które bu-duj� jako ca�o� logik� realizacji projektu. Kierownik projektu jest w stanie wprowa-dzi do harmonogramu w�a�nie przy pomocy zale�no�ci za�o�enia realizacyjne, któreopisywane s�ownie mog�yby zosta �atwo pomini�te, natomiast na diagramie Ganttaprecyzyjnie wyja�niaj� zalecany przebieg projektu. Zale�no�ci mo�na wprowadza nakilka sposobów (rysunek 17.6):

� W uk�adzie tabelarycznym, wpisuj�c w kolumnie Poprzednicy numery zada�(kolumna ID) poprzedzaj�ce zadanie bie��ce.

� Na diagramie Gantta (prawy panel programu), klikaj�c zadanie pocz�tkowei przeci�gaj�c strza�k�, która si� pojawi przy kursorze myszki, na zadaniedocelowe.

� Zaznaczaj zadania na ekranie myszk�, klawiszem Shift i Ctrl, a nast�pniekliknij przycisk (Po��cz zadania).

Rysunek 17.6.Wprowadzaniezale�no�ci mi�dzyzadaniami

Podane wy�ej sposoby s� najprostsze i nale�y je stosowa do szybkiego wprowadzaniazale�no�ci typu Finish-Start. Usuni�cie zale�no�ci nie jest trudne, wystarczy zaznaczyzadanie b�d�ce w relacji z innym i klikn� przycisk (Rozdziel zadania).

Co jednak robi, gdy zale�y nam na innych typach zale�no�ci? W takim przypadkumusimy wywo�a okienko W�a�ciwo�ci zadania (przycisk ) i dokona po��danejmodyfikacji typu relacji na zak�adce Zale�no�ci (rysunek 17.7).

Jak �atwo zauwa�y, okienko pozwala równie� wprowadza opó�nienia (ang. Lag),ewentualnie u�atwia te� usuwanie zb�dnych zale�no�ci (czerwony krzy�yk).


Rysunek 17.7.Zmiana typuzale�no�cipomi�dzyzadaniami

Zaawansowane atrybuty zada�Typowe zadanie w harmonogramie projektowym posiada zazwyczaj na tyle du�o istot-nych atrybutów, �e „zagracanie” tabelki widocznej na ekranie nowymi kolumnami mijasi� na d�u�sz� met� z celem, jakim jest wygoda pracy. Na szcz��cie wszystkie atrybu-ty zadania mo�na edytowa poprzez wygodn� formatk�, któr� wywo�ujemy, klikaj�cprzycisk (Zadania/W�a�ciwo�ci zadania, zak�adka Ogólne) — rysunek 17.8). For-matka jest kontekstowa, to znaczy wcze�niej nale�y wskaza zadanie, a dopiero pó�-niej j� wy�wietli.

Rysunek 17.8.Zaawansowaneatrybuty zadania

Na pozosta�ych zak�adkach mo�na definiowa zale�no�ci (omówione wcze�niej) i za-soby, o których opowiem w kolejnym punkcie.

Rzadziej u�ywane:

� Zak�adka Notatki pozwala na opisanie zawarto�ci zadania, niestety wy��czniew formie tekstowej (brak mo�liwo�ci formatowania i wklejania za��czników).

� Zak�adka Dodatkowe kolumny pozwala na wprowadzenie do tabeli w lewympanelu programu kolumny, której nazw� i typ danych (np. Text, Integer,Double, Data…) mo�emy do� dowolnie okre�li. Brak warto�ci wyliczalnychw praktyce czyni t� funkcjonalno� raczej bezu�yteczn�.


Zbyt skomplikowane zale�no�ci pomi�dzy zadaniami i ograniczenia kalendarzowemog� uniemo�liwia� r�czne przestawianie zada na diagramie Gantta!

ZasobyWiedz�c, jak skonstruowa w programie GanttProject struktur� WBS (tutaj tylko jakolist� zada�, ewentualnie zhierarchizowan�) i sam harmonogram, mo�emy przej� dodefiniowania zasobów i ich przypisywania do zada�.

Program GanttProject zak�ada jeden typ zasobów, osobowy. Jest to pewne ogranicze-nie i w z�o�onych projektach zapewne mo�e sprawi nieco k�opotów. Aby definiowazasoby, nale�y na ekranie g�ównym zmieni widok z Gantt ( ) na Osoby ( ).

Utworzenie nowego zasobu przypomina zdefiniowanie nowego zadania (rysunek 17.9):

� Mo�na wybra z menu Osoby polecenie Nowa osoba.

� Dost�pna jest identyczna komenda z menu podr�cznego (prawy klawiszmyszki).

Rysunek 17.9.Definiujemy nowyzasób osobowy

Po zdefiniowaniu osoby mo�esz j� doda na pe�ny (100%) lub kawa�ek etatu do wy-branego zadania (zada�) — parametr Obci��enie. Pami�taj, �e realistycznie w danymmomencie jedna osoba mo�e uczestniczy w kilku zadaniach pod warunkiem, �e so-bie z nimi poradzi (np. suma zada� w danym okresie jest równa mniej wi�cej 100%lub te� pewne zadania zosta�y wcze�niej nadgonione).

Widok Osoby oferuje, po zdefiniowaniu zasobów i przydzieleniu ich do zada�, mo�-liwo� oceny stopnia przeci��enia zasobów (rysunek 17.10 — patrz Janko Muzykantw dniach 26 i 27 listopada).


Rysunek 17.10.Analizaprzeci��eniazasobów

Wygl�d wykresuGdy ju� wprowadzimy do harmonogramu zadania, zdefiniujemy zasoby i zale�no�ci,zaczyna si� codzienna praca zwi�zana z jego aktualizacj�, np. wprowadzaniem post�-pu realizacji (dla u�atwienia program wy�wietli czarny pasek post�pu w �rodku paskazadania). Wiesz ju�, jak wy�wietli dodatkowe kolumny w tabeli zada� (rysunek 17.5).Tabela zada� zachowuje si� podobnie jak arkusz kalkulacyjny, w szczególno�ci mo�-na w niej regulowa szeroko�ci kolumn, chwytaj�c myszk� przerwy pomi�dzy nimi.Niestety, brakuje funkcji automatycznego dopasowywania do zawarto�ci, znanej z wie-lu arkuszy kalkulacyjnych.

Podobnie, wykres Gantta równie� mo�e zosta dopasowany do naszych potrzeb. Abyzmieni standardowe ustawienia sposobu wy�wietlania wykresu, kliknij prawym kla-wiszem myszki w jego obszarze i z menu podr�cznego wybierz polecenie Parametrywykresu (rysunek 17.11).

Rysunek 17.11.Personalizacjawykresu Gantta

Szczególnie u�yteczn� funkcj� jest wzbogacenie wykresu o nazwy zada� lub nazwyprzypisanych osób (zasobów).

Analiza projektuGanttProject nie posiada zbyt wielu zaawansowanych mo�liwo�ci, ale na szcz��cieoferuje dwie funkcje niezb�dne ka�demu kierownikowi projektu:


� Analiza przebiegu �cie�ki krytycznej — aby j� wy�wietli, naci�nijprzycisk ; program zaznaczy innym stylem zadania na wykresie Gantta4.

� Porównywanie stanów projektu (uproszczona analiza baseline) — aby zapisaaktualny stan projektu, naci�nij przycisk . Po wprowadzeniu zmian mo�eszporówna stan obecny z zapisanym stanem projektu, naciskaj�c przycisk (rysunek 17.12).

Rysunek 17.12.Analiza zmianw projekcie

Zaawansowane opcje programuGanttProject pozwala na dostosowanie sposobu dzia�ania wielu swoich funkcji przypomocy kilku klikni� myszk�. Otwórz okienko Edycja/Parametry i sprawd�, któreopcje b�d� przydatne dla Ciebie:

� Zmiana j�zyka programu.

� Preferencje wygl�du diagramu Gantta (pokazane tak�e w poprzednimpunkcie) i menu.

� Opcje eksportowania danych.

� Zdefiniowanie nowej „roli”, która b�dzie do dyspozycji podczas definiowaniazasobów (np. „analityk”).

� Dane serwera ftp u�ywanego do publikowania danych na serwerze WWW(w przypadku tak prostego programu jak GanttProject jest to funkcja niecona wyrost, ale pami�tajmy, �e program stale si� rozwija!).

4 Program posiada tak�e widok diagramu sieciowego PERT, ale bez pe�nej obs�ugi wspó�czynników

potrzebnych w analizie PERT.

Jak Zarzadzac Projektami Wykorzystujac Darmowe Oprogramowanie

Technology