NEN-ISO 286-2 NEDERLANDSE NORM NEDERLANDS NORMALISATIE- INSTITUUT UDC621.753.1/.2 ISO-passingstelsel Deel 2: Tabellen met standaard- tolerantiekwaliteiten en grensmaatafwijkingen voor gaten en assen ISO system of limits and fits Part 2: Tables of standard tolerance grades and limit deviations for holes and shafts Tezamen met NEN-ISO 286-1 vervangt deze norm NEN 2801 t.m. NEN 2806 NEN-ISO 286-2 Ie druk, september 1989 Voorbeeld Preview Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded.
13
Embed
ISO-passingstelsel · 2019-12-27 · NEN-ISO 286-2 NEDERLANDSE NORM NEDERLANDS NORMALISATIE-INSTITUUT UDC621.753.1/.2 ISO-passingstelsel Deel 2: Tabellen met standaard-tolerantiekwaliteiten
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
NEN-ISO 286-2
NEDERLANDSE NORM
NEDERLANDS NORMALISATIE-INSTITUUT
UDC621.753.1/.2
ISO-passingstelsel
Deel 2: Tabellen met standaard-tolerantiekwaliteiten en grensmaatafwijkingen voor gaten en assen
ISO system of limits and fits Part 2: Tables of standard tolerance grades and limit deviations for holes and shafts
Tezamen met NEN-ISO 286-1 vervangt deze norm NEN 2801 t.m. NEN 2806
NEN-ISO 286-2 Ie druk, september 1989
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Dit
do
cum
ent
mag
sle
chts
op
een
sta
nd
-alo
ne
PC
wo
rden
gei
nst
alle
erd
. Geb
ruik
op
een
net
wer
k is
alle
en.
toes
taan
als
een
aan
vulle
nd
e lic
enti
eove
reen
kom
st v
oo
r n
etw
erkg
ebru
ik m
et N
EN
is a
fges
lote
n.
Th
is d
ocu
men
t m
ay o
nly
be
use
d o
n a
sta
nd
-alo
ne
PC
. Use
in a
net
wo
rk is
on
ly p
erm
itte
d w
hen
a su
pp
lem
enta
ry li
cen
se a
gre
emen
t fo
r u
s in
a n
etw
ork
wit
h N
EN
has
bee
n c
on
clu
ded
.
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
UDC621.753.1/.2
ISO-passingstelsel
Deel 2: Tabellen met standaard-tolerantiekwaliteiten en grensmaatafwijkingen voor gaten en assen
ISO system of limits and fits Part 2: Tables of standard tolerance grades and limit deviations for holes and shafts
Tezamen met NEN-ISO 286-1 vervangt deze norm NEN 2801 t.m. NEN 2806
NEN-ISO 286-2 NORMALISATIE-1e druk, september 1989 INSTITUUT
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
ISBN 90-5254-022-5
Normcommissie 341 91 "Toleranties, passingen en oppervl
Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking.
Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht.
Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdende met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven.
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN-ISO 286-2 - Biz. 3
Nationaal voorwoord Deze norm is een vertaling van de internationale norm ISO 286-2-1988 "ISO system of limits and fits - Part 2: Tables of standard tolerance grades and limit deviations for holes and shafts" van de International Organization for Standardization (ISO).
Deze norm vervangt, te zamen met NEN-ISO 286-1 : NEN 2801 ISO-passingstelsel. Begripsbepalingen en tolerantievelden NEN 2802 ISO-passingstelsel. Basisgrensmaatafwijkingen en tolerantieklassen NEN 2803 ISO-passingstelsel. Berekende grensmaatafwijkingen voor gaten van 1 tot en met 500 mm NEN 2804 ISO-passingstelsel. Berekende grensmaatafwijkingen voor assen van 1 tot en met 500 mm
(met correctieblad juli 1976) NEN 2805 ISO-passingstelsel. Berekende grensmaatafwijkingen voor assen van 500 tot en met 3150 mm NEN 2806 ISO-passingstelsel. Berekende grensmaatafwijkingen voor gaten van 500 tot en met 3150 mm.
ISO 286-2 is opgesteld door de technische commissie ISO/TC 3, "Limits and fits". Samen met ISO 286-1 vormt zij de herziening van ISO/R 286, "ISO system of limits and fits". ISO/R 286 werd voor het eerst gepubliceerd in 1962. Zij was gebaseerd op ISA Bulletin 25, dat voor het eerst verscheen in 1940.
De voornaamste wijzigingen ten opzichte van NEN 2801 tot en met NEN 2806, die zijn aangebracht in dit deel van ISO 286, zijn: a. De presentatie van de gegevens is zodanig gewijzigd, dat ISO 286 rechtstreeks kan worden gebruikt, zowel
op de tekenkamer als in de werkplaats. Dit is bereikt door het materiaal dat betrekking heeft op de grondslagen van het stelsel en de berekende waarden van standaard-toleranties en basisgrensmaatafwijkingen te scheiden van de tabellen waarin de specifieke grensmaten van de meest gebruikte toleranties en afwijkingen staan vermeld;
b. De nieuwe kenletters js en JS vervangen de vroegere kenletters j s en J s (dus s en S zijn niet langer als indices vermeld) teneinde het gebruik van de symbolen op apparatuur met een beperkt aantal tekens, bijv. op computerschermen, mogelijk te maken. De letters s en S betekenen symmetrische afwijking;
с De grensmaatafwijkingen voor de maten van 500 tot en met 3150 mm zijn nu opgenomen als standaardeisen (ze waren vroeger slechts op proefondervindelijke basis toegevoegd);
d. De grensmaatafwijkingen zijn uitgebreid door voor gaten H en JS, en voor assen h en js de standaard-tolerantiekwaliteiten IT17 en IT18 in alle maten toe te voegen en, alleen voor experimentele doeleinden, door de standaard-tolerantiekwaliteiten IT1 tot en met IT5 voor nominale maten boven 500 tot en met 3150 mm toe te voegen;
e. De grensmaatafwijkingen zijn uitgebreid voor enkele tolerantieklassen, die in gebruik zijn in fijn-mechanische toepassingen en in de uurwerkindustrie voor nominale maten tot en met 50 mm;
f. Waarden in inches zijn weggelaten; g. De grondslagen, benamingen en symbolen zijn aangepast aan die, welke door de huidige technologie wor
den geëist.
Door de opsplitsing, in 1970, van ISO/R 286 in zes Nederlandse normen en de gekozen vormgeving daarvan, kwam een juiste definiëring van de Nederlandse termen in deze Nederlandse normen in de verdrukking. Door de vertaling van met name deel 1 van ISO 286 wordt hieraan nu veel meer aandacht besteed. Er is getracht zoveel mogelijk ingeburgerde termen van de voorgaande Nederlandse normen te handhaven. Voor allerlei begrippen, die voor een systematische opbouw van het stelsel nodig zijn, moesten nieuwe termen worden ingevoerd.
Titels van de vermelde normen:
NEN 2807 ISO-passingstelsel. Voorkeurpassingen voor algemeen gebruik voor maten van 1 tot en met 500 mm
NEN-ISO 286-1 ISO-passingstelsel. Deel 1: Grondslagen van toleranties, grensmaatafwijkingen en passingen NEN-ISO 406 Technische tekeningen. Het inschrijven van toleranties van lineaire en hoekmaten NEN-ISO 1101 Technische tekeningen. Vorm- en plaatstoleranties. Toleranties van vorm, richting, plaats en
slag. Algemeenheden, definities, symbolen, aanduidingen op tekeningen.
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Inhoud
NEN-ISO 286-2 - Blz. 5
blz.
0 Inleiding 7
1 Onderwerp 7
2 Toepassingsgebied 7
3 Verwijzingen 8
4 Standaard-toleranties 8
5 Grensmaatafwijkingen voor gaten 8
6 Grensmaatafwijkingen voor assen 8
7 Literatuurverwijzing 8
Opmerkingen bij de presentatie van de tabellen 2 tot en met 32 12
Tabellen 2 tot en met 32 12
Bijlage - Grafisch overzicht van tolerantievelden voor gaten en assen 43
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN-ISO 286-2 - Biz. 7
0 Inleiding
De behoefte aan grensmaten en passingen voor machinaal bewerkte werkstukken kwam hoofdzakelijk voort uit de onnauwkeurigheid, die behoorde bij bewerkingsprocessen, gekoppeld aan het feit, dat "exactheid" van een maat onnodig werd gevonden voor de meeste werkstukken. Opdat de functie van het werkstuk kon worden vervuld, was het voldoende een bepaald werkstuk zó te fabriceren dat de maat ervan binnen twee toelaatbare grenzen ligt, dat wil zeggen een tolerantie, waarbinnen de maatspreiding bij de fabricage aanvaardbaar is. Evenzo, als een bepaalde passingvoorwaarde wordt verlangd bij parende werkstukken, is het nodig een afwijking, hetzij positief, hetzij negatief, met betrekking tot de nominale maat voor te schrijven, opdat de vereiste positieve of negatieve speling wordt bereikt. Dit geeft de behoefte aan een "maatafwijking" aan.
Door de ontwikkelingen in de industrie en internationale handel werd het nodig formele passingstelsels te ontwikkelen, eerst op industrieel niveau, dan op nationaal en later op internationaal niveau.
Deze internationale norm geeft derhalve het internationaal aanvaarde passingstelsel weer.
Een algemene grafische weergave van de relatie tussen de respectievelijke tolerantieklassen en hun grensmaatafwijkingen wordt in de bijlage gegeven.
met behulp van de informatie, die in ISO 286-1 1) is gegeven. Dit deel van ISO 286 bevat waarden voor de bovenste grensmaatafwijkingen ES (voor gaten) en es (voor assen) en de onderste grensmaatafwijkingen El (voor gaten) en ei (voor assen) (zie figuur 1 ).
Opmerking In de tabellen met grensmaatafwijkingen wordt de waarde van de bovenste grensmaatafwijking ES of es boven de waarde van de onderste grensmaatafwijking El of ei vermeld, behalve voor de tolerantieklasse JS en js, die symmetrisch is ten opzichte van de nullijn.
2 Toepassingsgebied
Het ISO-passingstelsel voorziet in een stelsel van toleranties en grensmaatafwijkingen, die geschikt zijn voor gladde werkstukken. Er wordt op gewezen, dat de algemene term "gat" of "as", zoals in deze internationale norm gebruikt, kan worden opgevat als betrekking hebbend op de ruimte omvat door (of omvattende) de beide evenwijdige kanten (of raakvlakken) van welk werkstuk dan ook, zoals de breedte van een gleuf of de dikte van een spie (zie ook ISO 286-1). Evenzo dient de term "algemeen gebruikte gaten en assen" te worden opgevat als zorgend voor een grote keus in grensmaatafwijkingen die geschikt zijn voor een grote verscheidenheid van eisen.
1 Onderwerp
Dit deel van ISO 286 geeft waarden van de grensmaatafwijkingen voor algemeen gebruikte tolerantieklassen (velden) voor gaten en assen, berekend 1) Nationale voetnoot: Zie NEN-ISO 286-1.
Figuur 1 - Bovenste en onderste grensmaatafwijkingen
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN-ISO 286-2 - Biz. 8
Voor nadere inl icht ingen over terminologie, symbolen, grondslagen van het stelsel enz., zie ISO 286-1.
Opmerkingen over de presentatie van de tabellen 2 tot en met 32 worden gemaakt op blz. 12.
3 Verwijzingen
Opmerking Zie ook hoofdstuk 7.
ISO 286-1 ISO system of l imits and f i ts Part 1 : Bases of tolerances, deviations and fits
ISO 1829 Selection of tolerance zones for general purposes M-
4 Standaard-toleranties
De waarden van standaard-tolerantiekwali teiten IT1 tot en met IT18 worden in tabel 1 gegeven.
Voor verdere informat ie over de grondslagen van het stelsel en zijn toepassing zie ISO 286-1; voor waarden van standaard-tolerantiekwali teiten ITO en IT01, zie ISO 286-1, bi j lage A, tabel 5.
5 Grensmaatafwijkingen voor gaten
Een samendvattend overzicht van tolerantieklassen voor gaten, zoals gegeven in dit deel van ISO 286, is te v inden in de f iguren 2 en 3.
Er word t gewezen op het feit , dat de tolerantieklassen volgens de f iguren 2 en 3, alsmede hun grensmaatafwi jk ingen volgens de tabellen 2 tot en met 16, niet zijn bedoeld om gedetail leerde richtl i jnen te geven ten aanzien van de keuze van tolerant ieklassen voor een of ander doel. Aanbevel ingen voor die keuze worden in ISO 1829 verstrekt.
Opmerking Sommige tolerantieklassen worden slechts vermeld voor een beperkt gebied van groepen van nominale maten. Voor meer informatie, zie opmerking 1 op blz. 12.
7 Literatuurverwijzing
De volgende internationale normen over toleranties en tolerantiestelsels kunnen nutt ig zijn met het oog op de toepassing van dit deel van ISO 286:
ISO 406 Technical drawings - Linear and angular to lerancing. Indications on draw ings 2)
ISO 1101 Technical drawings - Geometrical tolerancing - Tolerancing of f o rm , orientat ion , location and run-out - Generalit ies def in i t ions, symbols , indications on drawings 3).
ISO/R 1938 ISO system of l imits and fits - Inspect ion of plain workpieces 4 ) 5 )
ISO 2692 Technical drawings - Geometrical tolerancing - Max imum material principle 6)
ISO 2768-1 General tolerances for d imensions wi t hout tolerance indications - Part 1 : Tolerances for l inear and angular d imensions 7) 8)
ISO 5166 System of cone fits for cones f rom С = 1 : 3 to 1 : 500, lengths f rom 6 to 630 m m and diameters up to 500 m m
ISO 8015 Technical drawings - Fundamental tolerancing principle 9)
ISO 8062 Castings - Systems of dimensional tolerances.
6 Grensmaatafwijkingen voor assen
Een samenvattend overzicht van de tolerantieklassen voor assen, zoals gegeven in dit deel van ISO 286, is te v inden in de f iguren 4 en 5.
Er word t gewezen op het fei t , dat de tolerantieklassen volgens de f iguren 4 en 5, alsmede hun grensmaatafwi jk ingen volgens de tabellen 17 tot en met 32, niet zijn bedoeld om gedetail leerde richtl i jnen te geven ten aanzien van de keuze van tolerantieklassen voor een of ander doel. Aanbevel ingen voor die keuze worden in ISO 1829 verstrekt.
Opmerking Sommige tolerantieklassen worden slechts vermeld voor een beperkt gebied van groepen van nominale maten. Voor meer informatie, zie opmerking 1 op blz. 12.
1) Nationale voetnoot: In Nederland NEN 2807. 2) Nationale voetnoot: Zie NEN-ISO 406. 3) Nationale voetnoot: Zie NEN-ISO 1101. 4) Op het ogenblik in herziening. 5) Nationale voetnoot: In Nederland NEN 2808. 6) Nationale voetnoot: Zie NEN-ISO 2692 (in voorberei
ding). 7) Op het ogenblik in het stadium van ontwerp (Herzie
ning, gedeeltelijk, van ISO 2768-1973). 8) Nationale voetnoot: Zie NEN-ISO 2768-1 (in voorbe
reiding). 9) Nationale voetnoot: In Nederland NEN 2731 (in voor
bereiding).
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN-ISO 286-2 - Biz. 9
Tabel 1 - Numerieke waarden van standaard-tolerantiekwali teiten IT voor nominale maten tot en met 3150 m m 1)
Opmerking Deze tabel, overgenomen uit ISO 286-1, is opgenomen in dit deel van ISO 286 om het inzicht in en het gebruik van het stelsel te vergemakkelijken.
1) Waarden van standaard-tolerantiekwaliteiten IT01 en ITO voor nominale maten kleiner dan of gelijk aan 500 mm zijn gegeven in ISO 286-1, Bijlage A, tabel 5.
2) Waarden van standaard-tolerantiekwaliteiten IT1 tot en met IT5 voor nominale maten boven 500 mm zijn opgenomen voor experimentele doeleinden.
3) Standaard-tolerantiekwaliteiten IT14 tot en met IT18 mogen niet worden gebruikt voor nominale maten kleiner dan of gelijk aan 1 mm.
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN