IA Innovatieve marketingcommunicatie. UCLeuven Limburg. Sessie 1: Kies je wapens

Innoveer nu !

(en morgen, en overmorgen en altijd)

Karine Appeltans

Christel Lammens

Innovatie Academie @ UCLL.be

21 april 2015

Doelstellingen van de sessie

• Kort overzicht van praktisch bruikbare en recente

innovatiemethoden

• Toepasbaar voor zowel grote als kleinere

ondernemingen.

• Concreet toepassen van twee fundamentele

methoden als startpunt

– Business model canvas

– GPS brainstorm techniek

• Inleiding

• Innovatiehandleiding toelichten met focus op: – Creativiteit

– Waardecreatie voor de klant

– Update van de Praktische tools / modellen

• Innovatie in de praktijk

– Toepassen op een case: Insect Food International (IFI)

– Business Model Canvas: AS IS

– GPS Brainstorm

– Business Model Canvas: TO BE

• Afsluiting Innovatie Academie

Agenda

18u Inleiding

18u15 Innovatiehandleiding

19u15 Pauze en netwerkmoment

19u30 Innovatie in de praktijk

20u30 Pauze en netwerkmoment

20u45 Innovatie in de praktijk (vervolg)

21u45 Afsluiting Innovatie Academie

Timing

Introductie

InnovatieLabs:

• Samenwerking tussen kennisinstelling UC Leuven –

Limburg en de bedrijfswereld

• Laagdrempelige toegang tot innovatie voor kmo’s

• Focus op niet-technologische innovatie, inclusief

diensteninnovatie en innovatieve marketingcommunicatie

• Een doorgedreven begeleiding, verder dan de kortstondige

aanpak van o.a. de Innovatiecentra

[ www.innovatielab.be ]

http://www.innovatielab.be/

Opzet

Innovatie Labs

Studenten laatste jaar Bedrijfsmanagement en Office

Management & IT als alternatief voor de klassieke stage

Samen met ervaren docenten

Een multidisciplinair team van 3 à 4 studenten gedurende 12

weken (=1 FTE – 1 jaar)

Doel

Innovatie academie

Bedrijven in Vlaams-Brabant leren innoveren en

innovatiegevoelig maken door middel van de

volgende tools en trajecten:

• Handleiding voor innovatietrajecten

• Website met informatie voor kmo’s

• Vormende activiteiten voor bedrijven

Wie zijn wij ?

• Karine Appeltans – Lector marketing en innovatie aan de UC Leuven-Limburg.

– Bedrijfservaring in Marketing & Sales strategische functies binnen bedrijven als

AB Inbev, Henkel, Colgate Palmolive, Nestlé en Rémy Cointreau alsook enkele

KMO’s.

– Master Handelswetenschappen aan de Universiteit Hasselt `

• Christel Lammens – Lector economie en innovatie aan de UC Leuven-Limburg

– Onderzoeker, coach en lesgever over innovatie

– Master Toegepaste Economische Wetenschappen, KULeuven

Wie zijn jullie ?

Wij horen graag van u:

– Welk bedrijf vertegenwoordigt u ?

– Wat is uw functie ?

– Wat zijn uw verwachtingen voor vanavond ? Met welke info

zou u graag naar huis gaan ?

– Wat zijn uw verwachtingen van de Innovatie Academie in het

algemeen ?

Innovatie

handleiding

1. Innovatie als proces 1. Mobiliseren en verzamelen

2. Oriënteren

3. Clusteren en kiezen

4. Activeren

5. Implementeren

2. Innovatie als cultuur 1. Start bij jezelf

2. Voorzie in uitdaging, vrijheid en middelen

3. Verbreed je innovatienetwerk

4. Ontwerp een continue beslissingscyclus

Auteurs: R. Van Goolen, S. De Hertogh, H. Evers, C. Lammens

Structuur handleiding

Innovatie als proces

Ligt het probleem in het verzamelen van veel en goede ideeën?

STAP 1: Mobiliseren en verzamelen

Heb je eerder nood aan een overzichtelijk en richtinggevend begrip van waar

jouw kmo voor wilt staan en het bepalen van een passende strategie?

STAP 2: Oriënteren

Valt jouw innovatieproces stil omdat er niet doelgericht en gebalanceerd

gekozen kan worden tussen ideeën?

STAP 3: Clusteren en kiezen

Blijft het moeilijk om innovatieve ideeën om te zetten in concrete plannen

voor innovatieprojecten?

STAP 4: Activeren

Zijn er voortdurend onwelkome verrassingen die opduiken bij de uitvoering

van projecten?

STAP 5: Implementeren


IN DEZE STAP …

– aanboren van verschillende ideeënbronnen

– stakeholders mobiliseren

– brainstormtechnieken om zoveel mogelijk

ideeën aan de oppervlakte brengen




• Mobiliseren – Medewerkers

– Klanten

– Prosumers

– Crowdsourcing

– Co-opetitie

– Co-branding

– Triple helix



• Verzamelen

– Brainstormen

– Creativiteit vs ‘Facts & Figures’


Fase 1:

Maximum aantal ideeën

verzamelen Fase 2:

Synthetiseren, clusteren van

de ideeën voor je

beslissingen neemt

Bron: Business Model Generation – Osterwalder & Pigneur (p137)

Stap 1: Verzamelen / Brainstorming

BRAINSTORMING – Principes

1. Oordeel niet – Alle ideeën zijn welkom

– Zorg voor een open atmosfeer waar iedereen zich vrij voelt om ideeën

te spuien

– Alle ideeën hebben eenzelfde waarde (binnen/buiten bedrijf of

klant/leverancier, …)

2. Ga voor kwantiteit en variatie – Stop niet te snel. Niet te snel tevreden zijn.

– Ga ook voor risicovolle en lange termijnideeën.


BRAINSTORMING - Principes

3. Freewheel – Spring gerust van de hak op de tak

– Chaos ? Dat is OK ! Prima !

4. Hitchhike (liften)

– Bouw verder op iemand anders zijn idee.

– Gebruik ideeên om nieuwe ideeën te vinden

– Blijf niet in je eigen hoofd hangen ! Hoe zou iemand anders naar het

probleem kijken ?


BRAINSTORMING – Oefening

Welke letter past niet in de rij?

A E I F U



Verbind de 9 punten met 4 rechte lijnen

zonder je pen op te heffen …





Verbind de 3 punten met 1 lijn zonder je pen op te heffen.

Voorwaarden: het moet een rechte zijn & niet onderstaande rechte


BRAINSTORMING – Warm up


http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.total-artist.com/contents/nl/d844_Liquitex_Freestyle_Spalters_en__Paddles_.html&ei=bNP1VOTyLayt7gbr44DgDw&psig=AFQjCNFKe4KlwJC8unj5a3abFnMPgocdTQ&ust=1425482970486779

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.total-artist.com/contents/nl/d844_Liquitex_Freestyle_Spalters_en__Paddles_.html&ei=bNP1VOTyLayt7gbr44DgDw&psig=AFQjCNFKe4KlwJC8unj5a3abFnMPgocdTQ&ust=1425482970486779

BRAINSTORMING

RIGHT or WRONG ?

‘You are creative or you are not!

You can’t learn it.’

WRONG


CREATIVITEIT

TIPS & TRICKS 1. Steel like an artist (source: Austin Kleon)

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://schedule.sxsw.com/2012/events/event_IAP10218&ei=-731VOy1MKSa7gbcs4DgDw&bvm=bv.87269000,d.ZGU&psig=AFQjCNFf1yOZ1BD1WgxBYJKitHEQvRHa0A&ust=1425477482275886


TIPS & TRICKS 2. De Superheld

Wat zou Superman / Robin Hood / Mega Mindy doen ?

CREATIVITEIT



TIPS & TRICKS 3. Directe analogie

Wat hebben ze gemeenschappelijk ?

Wat maakt hen zo verschillend ?

voor gelijkaardige producten en/of totaal verschillende producten

CREATIVITEIT



http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.polyvore.com/hair/collection?id=3384363&ei=DMn1VMCmG4LC7Ab9i4D4Dw&psig=AFQjCNE01TZAdjScWq-w0Y1ZXqPSXnNpug&ust=1425480318863359

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.polyvore.com/hair/collection?id=3384363&ei=DMn1VMCmG4LC7Ab9i4D4Dw&psig=AFQjCNE01TZAdjScWq-w0Y1ZXqPSXnNpug&ust=1425480318863359

http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://www.polyvore.com/hair/collection?id=3384363&ei=Jsn1VO_ULaqP7Abx_oEQ&psig=AFQjCNFJ4sMN4U6YFOOaMw6wocBW2LiHGQ&ust=1425480357715871

Some TIPS & TRICKS 4. Personificatie

Wat als je product een persoon is ?

Wat voor karakter zou hij/zij hebben ?

Is hij/zij gelukkig ? Tevreden met zichzelf ?

Wat zou hij/zij veranderen ?

CREATIVITEIT



Bron: Hrzone.nl

TIPS & TRICKS 4. What if ?

Daagt het conventioneel denken uit.

Het onmogelijke is/wordt misschien mogelijk ?

CREATIVITEIT



TIPS & TRICKS 5. GPS model

Model dat gebruikt zal worden in onze brainstorming sessie

Maakt gebruik van Algemene Trends

CREATIVITEIT



1. Innovatie als proces 1. Mobiliseren en verzamelen

2. Oriënteren 3. Clusteren en kiezen

4. Activeren

5. Implementeren

2. Innovatie als cultuur 1. Start bij jezelf

2. Voorzie in uitdaging, vrijheid en middelen

3. Verbreed je innovatienetwerk

4. Ontwerp een continue beslissingscyclus

Structuur handleiding

IN DEZE STAP …

– in kaart brengen van de voornaamste aspecten van je

bedrijfsvoering met behulp van het business model

canvas

– de houvast van een missie, visie, kernwaarden en

strategie voor je bedrijf

– enkele voorbeelden van geavanceerde strategische

modellen: waardedisciplines, blue ocean strategie, lean

strategie


STAP 2: Oriënteren


Waardegeneratie business model canvas

Andere hulpmiddelen • SWOT

• Missie, visie, strategie

• Waardedisciplines

• Waarde innovatie

STAP 2: Oriënteren

Waardedisciplines

Bron: data-driven-marketing.net

Waarde innovatie

Waarde innovatie

Waarde innovatie

Waarde innovatie

Waarde innovatie

Waarde innovatie

De lean methode

• Doel van bedrijven moet zijn: leren

• Leren via snel op elkaar volgende productiteraties

Validated learning met 3 componenten:

• Bouwen

• Meten

• Leren

• Vertrekpunt zijn verschillende business modellen

De lean methode

• Vertrekpunt zijn verschillende business modellen

– Identificeer hypotheses: aannames valideren

– Minimum Viable Product

– Doorzetten / aanpassen / drastisch wijzigen

Iteratief proces: (steeds herhalend)

“A startup will probably fail several times before

finding the right approach” (E. Ries)

Geen angst voor testmarkten op te zetten

De lean methode

Business model canvas (A. Osterwalder)

Klantengroepen

Waardeproposities

Kanalen Inkomstenstromen

Klantenrelaties

Kostenstructuur

Kernactiviteiten

Kernmiddelen

Sleutelpartners

BMC: Waarde innovatie

BMC: Waarde innovatie

IN DEZE STAP …

– groeperen en uitdiepen van innovatieve ideeën

– evaluatietechnieken om de beste verzameling aan

ideeën te kiezen



Clusteren

Mindmap

Kiezen

COCD-box

Hits per doelgroep

Dr. Love



COCD-Box

Bron: COCD.org

Waarde: Prioriteiten

Prioritiseer obv scores op:

- Belangrijkheid

- Tastbaar

- Onvervuld

- Lucratief €

SOM= Hoge Waarde

Idee Segment Bel Tastb. Onverv. € Tot

score

Idee x Hipsters *** ** ** ** 8

Idee y Low priced * *** * * 6

IN DEZE STAP …

– omzetten van innovatieve ideeën tot innovatieprojecten met een

maximale kans op slagen

– een kwalitatieve inschatting van je project maken met de MBA-

techniek

– een mijlpalenplanning

– een inschatting van kosten en baten met de benefits management

techniek


STAP 4: Activeren

Back to reality met behulp van de MBA-

Techniek Motivatie: gaan we ermee door?

Buitenwereld: hoe wordt het ontvangen?

Actiepad: hoe gaan we het doen?


STAP 4: Activeren

Buitenwereld

• Elk kritieke aspect van je business model testen voordat

je ze uitbouwt

• Iteratief proces om te ontdekken wat werkt in de markt

• Hoe sneller je kunt vaststellen dat een aanpak mislukt,

hoe beter

• MVP: de eerste poging om een product uit te brengen

dat waarde creëert

• Bouwen-Meten-Leren-Raamwerk (Ries)

Levensvatbaarheidsexperimenten (lean)

Buitenwereld

Actiepad

Mijlpalen plan

IN DEZE STAP …

• project opvolgen project management light

• veranderingsmanagement 8 stappen van change

management light

• de kenmerken van een effectief team perspectieven,

spanning en constructieve dialoog

• innovaties beschermen formeel en informeel


STAP 5: Implementeren

Veranderingsmanagement

8 stappen van veranderingsmanagement

Maak urgentie tastbaar

Verzamel leidende coalitie

Creëer visie en strategie

Breng visie en strategie over 1

4

2

3

Creëer actieruimte

Boek vroeg tastbare successen

Hou de vaart erin

Veranker

5

6

7

8

Bron: Kotter & Cohen, 2012

Innovatie als cultuur

Innovatie als cultuur

1. Start bij jezelf: laat je inspireren en stel een

voorbeeld

2. Voorzie in uitdaging, vrijheid en middelen:

durf loslaten

3. Verbreed je innovatienetwerk: kom uit uw kot

4. Ontwerp een continue beslissingscyclus:

stage-gate light

Let’s innovate …

1) Business model canvas AS IS

2) GPS brainstorming sessie

3) Business model canvas TO BE

Werksessie




Werksessie

Business model canvas

Klantengroepen

Waardeproposities


Klantenrelaties

Kostenstructuur

Kernactiviteiten

Kernmiddelen

Sleutelpartners

1. De klantgroepen – Wie bedien je?

– Voor wie bied je waarde?

– Wie zijn jouw belangrijkste klanten?

2. De waardeproposities – Aan welke behoeften beantwoord je?

– Welke waarde bied je jouw klanten aan?

– Welke problemen van je klanten help je op te lossen?

– Welke producten dienstenbundels bied je aan welke klantensegmenten aan?

3. Kanalen – Langs welke kanalen willen jouw klantgroepen bediend worden?

– Hoe bedien je ze nu?

– Zijn jouw kanalen geïntegreerd en op elkaar afgestemd?

– Welk kanaal werkt het best?

– Welk kanaal is het meest kostenefficiënt?

– Hoe laat je jouw kanalen het nauwst aansluiten bij de gewoontes en de routines van jouw klanten?


4. Klantenrelaties – Wat voor een relatie verwachten jouw klantgroepen?

– Wat voor relaties onderhoud je met de verschillende klantgroepen?

– Hoe zijn deze aangepast aan de rest van je business model?

– Hoe duur zijn de verschillende soorten relaties?

5. Inkomstenstromen – Voor welke waarde zijn jouw klanten echt bereid te betalen?

– Waar betalen ze momenteel voor?

– Hoe betalen ze?

– Langs welke weg zouden ze liefst betalen?

– Langs welke verschillende routes krijg je cash binnen?

– Welke cash-stromen dragen het meeste bij tot de omzet?

6. Kernmiddelen – Welke middelen maken de belangrijkste bijdrage tot jouw waardeproposities?

– Zijn dit fysieke, intellectuele, menselijke en/of financiële middelen?

– De distributiekanalen?

– De klantenrelaties?


7. Kernactiviteiten

– Welke kernactiviteiten vormen het hart van jouw waardepropositie?

– De organisatie van jouw distributiekanalen?

– Het opzetten en onderhouden van klantenrelaties?

– Jouw fysieke productie?

– Het beheersen van de inkomstenstromen?

8. Sleutelpartners

– Welke personen of organisaties dragen bij tot de kern van je business model?

– Wie zijn jouw sleutelleveranciers?

– Welke zijn de voornaamste middelen die je van partners verwerft?

– Welke kernactiviteiten worden door partners uitgevoerd?

9. Kostenstructuur

– Wat zijn de voornaamste kostendrijvers in jouw business model?

– Welke kernmiddelen zijn het duurst?

– Welke kernactiviteiten zijn het duurst?


Bron: Osterwalder & Pigneur, 2010





Werksessie

Werksessie

GPS Methode

A. Genereer

1) Kies een vraag

2) Selecteer 5 trends

3) Plaats deze op de segmenten + 1 vrij segment

4) Plaats één duo per segment

5) Laat 5 tot 10 minuten per trend ideeën generen

6) Schuif door en herhaal tot alle trends door alle duo’s zijn behandeld

B. Groepeer korte vs lange termijn

1) KT links

2) LT rechts

C. Selecteer

1) Stem met oranje stickers op KT en met gele stickers op LT ideeën

2) Tel aantal stemmen

3) Herneem en herstructureer populairste voorstellen tot een beperkt aantal topideeën overblijven

D. Werk uit

1) Uitwerken van projectfiches per idee

2) Presenteren van de projectfiches

Trends

Convenience & comfort Instant economy vs. ‘slow down’ Smart materials & technology

Mass customisation M4L4M (sustainability) Healthy body & lifestyle

Living agelessly FUD Fear Uncertainty Doubt Big knowledge – Big Brother

Story Telling & ‘The experience’ economy

From consumer to prosumer Kids rule!

Generation ADHD Traffic congestion Local Love

Multicultural society Profundity; looking for internal answers

Widely spread communication networks & technology

Serendepity Flexible living & working

Source:

Trend Report 2015 – www.trendwatching.com

Innovatiehandleiding KHLeuven

De tafel van zeven – Herman Konings

http://www.trendwatching.com

• Convenience & comfort

– Making life easier

– All-in-one services

Source:




Trends


• Instant economy vs. Slow down

Source:




Trends


• Smart Materials & technology

Source:




Trends


• Mass customisation

– Custom made products or services

Source:




Trends


• M4L4M - More for less for more

– Cradle to cradle

– Upcycling

– Lower prices for technology

Source:




Trends


• Living agelessly

– Ageing of population

– Active lifestyle

Source:




Trends


• Healthy body & lifestyle

– Prevention in healthcare

– Also based on technology

– Healthy body & mind

Source:




Trends


• FUD Fear Uncertainty Doubt

– > Looking for internal answers

Source:




Trends


• Big knowledge – Big Brother

Source:




Trends


• Story Telling & ‘The experience’ economy

Source:




Trends


http://www.google.be/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAcQjRw&url=http://mashable.com/category/storytelling/&ei=EcH1VLDvPKa17gaSo4AI&psig=AFQjCNED29Vj5Cn5AoxOkYzuRPT1r3ZRUg&ust=1425477887304876

• From consumer to prosumer

Source:




Trends


http://makersblock.sg/wp-content/uploads/2014/11/prosumer1.jpg

Trends

• Kids rule!

Source:





• Generation ADHD

Source:




Trends


• Traffic congestion

Source:




Trends


• Local Love

Source:




Trends


• Multicultural society

Source:




Trends


• Profundity – looking for internal answers

Source:




Trends


• Widely spread communication networks &

technology

Source:




Trends


• Serendipity – Mass of information & opportunities

– Incapacity to choose let faith play a role

recommendations are no longer coincidental but are precisely

tailored

Source:




Trends


• Flexible Living & Working

Source:




Trends





Werksessie


Bron: Osterwalder & Pigneur, 2010


Klantengroepen

Waardeproposities


Klantenrelaties

Kostenstructuur

Kernactiviteiten

Kernmiddelen

Sleutelpartners

Meer info en begeleiding

• www.innovatielab.be

• Robrecht Van Goolen: [email protected]

Bedankt voor jullie

aanwezigheid en medewerking!

Hopelijk tot binnenkort!

mailto:[email protected]