-
Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A
p e r )
___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No.
MNP - 67 ___________________
Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747
police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239
dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147
799/
8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:
7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/275 | Churachandpur | email
: [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per
copy
Thlahmur (july) 28, 2018 INrINNI (SaTurDay)
NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI
Tipaimukh Rd. NH-2 lam chim; sawrkar hmalâkna la um lo
PHERZAWL: Chura-chandpur district le Pher-zawl district sunga
Hmar biel infepawna lampui pawimaw takel NH-2 lam-lien, JT Road
lampet le Ta-ithu inkar lai hnuoihrut le mimkei nasa tak a tlung a,
ni 3 vel motor infepaw thei ta loin a um tah. Lampui siet lei hin
Hmarbiel mipui le khuol
zin hai ta dingin harsatna nasa tak an tlun mek a, lampui sietna
le motor fe thei nawna china hin pas-senger hai chun kein an
thuomhnaw hai an thak a, a khel tieng motor an inth-leng pei hlak a
nih. Hi lampuia hin pas-senger phur service mo-tor nitin suk le
tungah 3-4 bek an inlawn hlak a nih.
Lampui sietna hmun hi mi-hriem thaa siem \hat el thei ding a
ninaw bakah khawl hmang khawmin siem\hatna dingin ni iemanizat bek
an aw ring a nih tiin ei thu dawngna chun a hril a. Tuchena hin
sawrkar tienga inthawk hmalakna ieng-khawm a la um nawh tiin thu
dawngna chun a hril bawk. (Lalruotlien Hmar)
Assam Hmar issue le inzawmin Mobilization Prog. hmanghafloNg:
Assam rama Hmar issue le inza-wma sawrkar le inbiekna nei huna hnam
aiaw-a \hang Assam Peace team [HPC(D) Assam Region peace team) tia
hriet hlak chun July 23, 2018 a in-thawk khan Assam ram sunga Hmar
khuo tum tum hai sirin Mobilisation programme an hmang.
Mobilisation pro-gramme hi Assam rama Hmar khuo popo kan kim vawng
dinga hmalak a ni a, Pathien le mipui hai \awng\aina zarin
pro-gramme hi hlawtling takin a fe pei a. July 26, 2018 zan khan
Bethel Village kanna nei a ni a, hi huna hin mem-bers mi 122 vel an
\hang
a, programme hi hlawtling taka hmang a nih. Peace Team chun
Saron, Retzawl, Haran-gajao, P. Hnachangzawl, Tuolpui , Jinam
Valley tieng, Muollien, Leiri le khuo dang dang hai khawm an la sir
pei ding a ni a, Programme hlawtling taka hmang pei a ni theina
dingin
\awng\ainaa mipui hai lo san dingin an ngen. HPU, HSA, HYA le
HWA hai khawma hmal-akna hi phur takin an \awiawm hlak bakah thla
thara inthawk lem chun HSA Choir le intlawnin hmatieng programme
hmang pei tuma puocha a nih tiin ei thu dawngna chun a hril.
ZYA GHQ AssemblyCCPuR: Zomi Youth Assn. (ZYA) GHQ chun July 28,
2018, 10AM a inthawk hin Simte Inn, Simveng, CCPur-ah 20th ZYA
General Assembly-cum-Election, 2018 nei an ta, ZYA Constitution
pawmpuina le rorelna um a ta, Zomi Council inrawi-nain inthlangna
nei ning a tih.
Fanghma FestivalCCPur: Young Paite Association (YPA) GHQ hnuoia
Festival Organiz-ing Sub-Committee huoi-hawtnain August 4, 2018
khin YPA GHQ Hall, Hi-angtam Lamka-ah First Tangmai (Fanghma)
Festi-val, 2018 um a tih. Festival hi K. Suanthang, President,
PTC-GHQ in hawng a tih. Festival huna hin Fanghma fak dinga sem ni
bawk a tih. Hi hun sukbuoi thei dinga tu pawl khawmin Bandh le
shutdown thaw lo din-gin Organizing Committee chun ngenna an
siem.
UNC le Tripartite talk nei ding \hulImPhal: July 28, 2018
(vawisun) a UNC, Ma-nipur sawrkar le sawrkar thlungpui palai han
Tri-partite Talk nei dinga ti chu party \henkhat \hang theinaw ding
leiin \hul a ni
a, Talks nei ding hun chu a thara inhriettirna siem nawk ning a
tih tiin Nee-ta Gupta, Dy. Secy to the Govt. of India chun July 27,
2018 khan inhriettirna a siem.
Sub-Dealers han K.Oil
CCPur: Vangai area \hangsa loin Pherzawl District le
Churachandpur District huomsunga FPS Centre tum tum haia SK Oil
(khawnvartui) Sub-Dealers han July, 2018 a ding DSO Office-ah
Per-mit lain a hnuoia SK Oil Dealers haia inthawk mani FPS Centres
haia ding Khawnvartui lak thei ning a tih. 55-Parbung le
56-Than-lon a mi han M/s Pudaite Traders ah khawnvartui hi la thei
an ta, 57-Heng-lep sunga mi han M/s B.B. & Co;
58-Churachand-pur sunga mi han M/s S. Paite; 59-Saikot sunga mi han
M/s Z.T. & Co le 60-Singngat sunga mi han M/s JHK Agency a
inthawk khawnvartui hi lak thei ning a tih tiin Sh. Jogen Singh,
DSO, CCPur & Pherzawl District chun July 27, 2018 khan
inhriettirna a siem.
Chairman inban leiin ADCC Meeting \hul tahCCPuR: Autonomous
Dis-trict Council (ADC), CCPur-a Chairman inchuna fe mek chingfel a
ni theina dinga Pu Shyam Lal Poonia, IAS, DC, CCPur in July 28,
2018, 11:30AM –a ADC Office, Tuibong, CCPur-ah MDCs meeting a ko
chu ADCC Chairman Pu Khaipao Ha-okip in Manipur Governor kuomah
Chairman a ninaa inthawkwk inbanna a pek ta leiin MDCs meeting nei
dinga ti chu \hul a ni tah. ADCC meeting \hul
a ni thu hi DC/CCPur in zanikhan inhriettirna an suo a ni a, ADC
Chairman in inbanna a pek lei hin ADC Act dungzuiin Chairman
post cheltu ding um hma po Vice Chairman in ADCC Chairman sin a
lo chelsa ding niin ei thu dawngna chun a hril.
HYA Ambulance Project BanquetCCPur: Hmar Youth Association (HYA)
Tui\haphai JHQ inrawina hnuoia Ambulance inchawkna dinga proj-ect
fepui mek le inzawmin July 28, 2018 (Inrinni) hin Muolvaiphei
Community Hall-ah Banquet buotsai nawk ning a tih. Banquet a ding
hin Bawng 1 le Vawk pakhat that tum a ni a, Bawngsa le Vawksa hme
lo hai ta dingin Nga le Arsa buotsai ning a tih tiin HYA Tui\haphai
JHQ \huoituhaia inthawk ei thu dawngna chun a hril. Banquet nei
sung hin Platinum star Nk. Christina Shakum le tleirawl hlasakthiem
inlar thar Jaijai Singsit han Bufa mek hai hla in an inawi zing
bawk ding a nih. Hnam rawngbawlnaa ngaia Banquet \hang dingin
mi-tin an ngen a, a hmuna \hang thei lo hai ta ding le kut rawl
nuom hai ta dingin Bank Account hmanga kut rawl thei zing a ni
bawk.Bank Name: State Bank of IndiaBranch: Personmun BranchAccount
Holder Name: HYA TUITHAPHAI JHQAccount Number : 37586106788IFSC
Code:, SBINO015428
SC chun CBI Di-rector July 30-ah
Court-a inlang dingin a ko
NEW DElhI/ImPhal: Manipur state sunga Secu-rity Forces han pawi
tawk lo civil mi an thatna, ‘fake encounter’ thuah CBI in
investigation muongchang taka a thaw chu Supreme Court in a ngaimaw
thu a hril. Hi le inzawmin SC chun hungtlung ding July 30, 2018 hma
ngei hin CBI Director, Mr. Alok Verma chu Supreme Court-ah in-lang
dinga ko a nih. Kum 2000 le 2012 inkar sung khan Manipur-ah fake
en-counter cases 1,528 a um a nih. Chawlkar hni liemtah khan SC
chun CBI Direc-tor chu investigation a fe hrat theina dingin CBI
Of-ficers team ruot dingin a hril. Army le Assam Rifles han mi an
thatna cases 282 chu tu kum April thla chen khan SC-ah peklut an
nih. Manipur sawrkar chu state Police hai chetna le inza-wma cases
hai po \he hran dingin SC chun thu a pek bawk. Manipur fake
encoun-ter thubuoi hi SC in 2016 kum khan a ngaituo \an a, Armed
Forces le Police hai chetna chu an tawrawt em leiin Armed Forces
(Spe-cial Powers) Acts (AFSPA) hnuoia ‘disturbed areas’ haia khawm
danin a phal naw thu a puonglang a nih. State hmelma an nih ti lei
ringawta pawi tawk lo civil mihai thatna hin ‘democ-racy’ \ium
takin siem a tih tiin SC chun a hril bawk. Army le Defence
Min-istry hnuoia Human Rights Division han ‘internal en-quiry’ an
thaw tah niin sawrkar thlungpui chun a hril. Chu lai zingin, SC
chun kum 20 neka tam liemtah a cases 1,528 haia chun information
ring tlak le belchieng dawl tak a la hmu naw thu a hril thung.
Zu var Rs. 1,87,300 manhu an suksiet
ImPhal: Yairipok Ex-cise Station chun Zu var (tuolsung zu or
DIC) Rs. 1,87,300/- manhu ding man hai chu zanikhan an station
office tuolah an raw/suksiet. Zanita Zu an suksiet hai hi July thla
sunga hmun tum tum tum an dapna huna an man niin a rengin litres
1873 zet a tling phak.
Jiribam ah Manipur People’s Bill 2018 dit naw leia nuorna SP Le
Police 2 \hangin mi 6 chuong an hliem
ImPhal: Kum thum khawm la tling lovin, 2015-a controversial
Manipur People’s Bill lei bawkin buoina a suok nawk a. Jiri-bam
biela Bengali, Nepali, Bihari, Pubjabi, etc han July 23-a Manipur
Assem-bly-in Manipur People’s Bill 2018 a passed dit naw suklangna
dinga an nuo-rnaah Superintendent of Police (SP) \hangin, officer
in-charge le nuhmei police pakhat \hangin mi 6 chu-ong an hliem.
Zani July 27, 2018 khan Jiribam biela hnam tlawm lem cheng haiin
Ma-nipur sawrkarin Manipur mi indiktak inchikna ding le puotieng
mihai hnawt dawk theina dinga Dan thar a siem, The Manipur People’s
Bill, 2018 ah innghatna kum (base year) 1951 a hmang chu an dit naw
zie suklang-na dingin nuorna nei an tum leia buoina hi suok a nih.
Nuorna neia in\hung bum an tumna hi Lalpani Bazaar, Sonapur,
Jiribam a
nih a. Sawrkar chun buoina lien lem a suok nawna ding le
invengna dingin tiin hi-lai biel po chu Section 144 CrPC puong a ni
a. In\hung bum dinghai chu sawkar kuomah phalna an lak hmasak a \ul
tiin Su-perintendent of Police (SP) chun JAC hotuhai a hril a.
Public Curfew puong a ni leiin phalna bo chun
in\hung bum a thei naw thu an hril pek a. SP thurawn angin JAC
han DC/Jiribam kuoma phalna (prior permission) lak dingin an
inbiekrem a. Chuonga SP le JAC hotu-hai an inbiek lai zing chun
mipui tienga inthawkin a lungsen deu le lung inrawm deu \henkhatin
police hai chu lunga dengin Saihli da-
min an lo hung per a. Police han an hei rau a chu lungin an hung
t^wng sunzawm peia Saihli damin an la hung per pei leiin Po-lice
hai chun mipui hnawt-darna dingin Tear Gas an kap a, rubber bullet
hman-gin mipui tieng an kap bawk a. Chuonga an intawnga an innek
buoinaa chun, se-curity force hai tieng SP/Jiribam Police le
officer-in-charge hai an luah an hliem a. Nuhmei police pakhat a
hliem bakah nuorna nei tumhai civil khawm 6 lai an hliem niin ei
thu dawngna chun a hril. Police officer le civil hliem hai chu an
hliem inrik dan izirin Jiribam hosipital le Silchar tieng panpui an
ni a. Police an indai nawa an dang zo ta naw leiin Indian Resrved
Battalion (IRB) le Police Commando team dang ko belsa an nih. IRB
le Police Comman-do han \hangruola mipui >>sunzawmna phek
4-ah
Agar kung khatin Rs. 40, 000 chen a suok thei: Th Shyamkumar
ImPhal: Thing le ruo an rem hrat taluo leia khawvel boruok le nisa
a lum deu deua mihriem ei hrisel naw tiel tielna suktlawmna dinga
thing phun uor dinga inhril hrietna le hmalakna le inzawmin, Forest
and Envi-ronment Minister Mr. Th. Shyamkumar chun, Forest
Department le \hangruolin zani khan Utangpokpi vil-lage,
Chakpikarong Sub-division, Chandel district ah Agar Tree Plantation
Program official takin a hawng. Pu Shuam Kumar chun,
Agar thing kung phun hin, boruok \ha a siem el bakah, a khaw
mihai fakzawngna chenin a \hangpui ding a na, nakie phat chu sum
hnar
\ha tak (source of income) a la hung ni thu a hril a, Manipur
sawrkar thiltum det tak le sei tak chu thing le ruohai humhala
environ-
ment thienghlim tak boruok \ha umna siem a ni a. Hi kawnga hin
khaw mipuihai khawmin sawrkar hmal-akna lo thlawp ve dingin a ngen
tawl a. Agar thing hi kum 7-8 hnungah an puitling nghal a, chu phat
chu kung khat hin Rs. 30, 000 a inthawka Rs. 40, 000 chen an man
thei niin a hril. “Agar thingkung hi thing danghai le an ang nawna
chu, boruok \ha Oxygen a mi pek el bakah a kung pumpui hi zawr thei
a ni a. Miin kung tamtak a nei >>sunzawmna phek 4-ah
Philosophy scholars han ngenna an siem
ImPhal: Manipur state sunga Philosophy scholars hai chun Higher
Second-ary lecturers posts siem pek dingin state sawrkar an ngen.
July 26, 2018 khawm khan Department complex-ah ‘Thang-Ta teacher
aspi-
rants’ han nuorna an lo nei ta bawk. Philosophy scholar Mr.
Premkumar Singh in Mani-pur Press Club a reporters hai a hril dan
chun, hi hma met khan state sawrkarin disci-plines 22 a higher
secondary
school teachers ding 688 lak dingin notice a siem a, chu lai
chun Philosophy subject a \hang ve naw niin a hril. Hi thil hin
state sawrkarin Philosophy inchuk students hai iengma lova a ngai
zie a suklang a, concerned De-partment le department of-ficials hai
khawm inhmupui an ni tah. Chu lai zingin state sawrkarin kan ngenna
hi ien-ga khawm a ngai naw a nih. School tinin subjects tum tuma
hin inchuktirtu ding an mamaw a, sawrkarin posts a siem naw leia um
naw chau a nih tiin Mr. Singh chun a hril sa bawk.
AMTUc le AMGEO in President le PM inhmupui an tum
ImPhal: JAC of All Manipur Trade Unions’ Council (AMTUC) le All
Manipur Government Employees Organisation (AMGEO) chun August
chawlkar hmasa tak sung khin 7th Pay an ngenna le inzawmin India
President, Prime Minister bakah Fi-nance Minister hai inhmu-pui an
tum niin zanita JAC official thusuok chun a hril. Government
Depart-ment tum tuma thawktu ha inthlungkhawmna JAC of AMTUC le
AMGEO in 7th
Pay hmang dinga ngennaa relay sit-in-protest cum ceasework
strike an nei chu zani khan i 128 a tlingna a ni ta a. Zanikhan
Forest De-partment employee Union han Sanjenthong, Imphal-a an
office complex-ah sit-in-protest cum ceasework strike an nei.
Zanita nuorna nei laia \hang department thawktu K. Shyamsunder
Singh chun, state sawrkar chu thawktu nuor hai thil ngen chingfelna
dinga hma >>sunzawmna phek 4-ah
RIMS OPD coun-ter, Kitchen le
Lavatory hawngImPhal: Regional Insti-tute of Medical Sciences
(RIMS), Imphal Director Prof. A. Santa Singh in zani khan
Department of Psychiatry a dinga bawl thar OPD counter, Public
Kitchen le Public Lavatory hai a hawng. Prof. Santa Singh chun,
Department of Psychiatry facilities hai hi sawt tak dai dinga bawl
an nih tiin a hril. Facilities hai hi Department hmalak-na zara
puitling thei an nih tia hrilin, Prof. Santa Singh chun vantlang
hmang dinga inhlanna a nei nghal.
MU buoina Ni 55 a tling; An thil phut an la sukdanglam
nawhFootpath a thil zawrhai insawn dinga hril
morEh: Addl. SP K. Rob-insun, Sub-Divisional Po-lice Officer
Shandeep Gopal Das, Officer In Charge Letk-hohao Vaiphei le Traffic
Of-ficer In-charge Kaiminthang hai inrawi Tengnoupal Dis-trict
Police team chun zani khan Moreh town sunga dawrkai hai lai road
aware-ness drive an nei a, footpath a thil zawrhai hnawt suokna sin
\an mek a ni leiin, dawr mumal tak nei lova footpath le lampui sira
thil zawrhai chun an umna hmun suok-san dingin an hril. Moreh Town
huom sungah motor le mipui an tam leia traffic a buoi rawp leia
drive chu an nei a nih. Footpath a thil za-wrhai lei hin lampuia
inlawn han harsatna tamtak an tuok hlak bawk a nih.
ImPhal: Manipur Uni-versity buoina le inzaw-ma nuorna chu ni 55
a lo tling tah. Manipur University Studetns’ Union (MUSU), MU
Teaches’ Association (MUTA) le MU Staff Association (MUSA) han suoi
kei thu-suok siema an hril dan chun entirna siemin, ‘Miin Paona
Bazaar-a dawr pak-hat lungin va dengin suksie sienla, magistrate a
hunga, miin a deng le deng naw la enfiea thutlukna a siem ch-uah
ding chu nghak chi ni tang a ti? tiin an indawn. Hi thu hi mi
\henkha-tin ‘natural justice’ an hrilmawia, Prof Pandey a sin a
inthawka ban ding le ding naw chu a reltuhaiin an hung rel el a \ha
lem tia hriltuhai kalna dinga an hril a nih.
“Hi thua natural justice ti chu thil suksetu police in an man
hmaa magisterial inquiry thaw dinga kona ang char a nih. MU
com-munity chun Prof Pandey ban dinga kan nawrna chu kan la
sukdanglam nawh a. Ama banin, Independent Inquiry kan phut a nih”
tiin an hril. Prof Pandey-in dan le dun an za nawzie chu tukhawm
hin a la suk-lang zing niin an hril. July 25 khawm khan tu kawla
khawm iengkhawm hril lovin khawlam a fe ding khawm hriet lo, ieng
chen am a um ding khawm hril lovin MU a suoksan nawk niin an hril.
“A mizie a sim chuong nawh a. Khawlam a fe ding, iengtik am a hung
ding, >>sunzawmna phek 4-ah
MHRD kuomah peklut ding
ImPhal: Kangleipak Students Association (KSA) le NEFIS hmalakna
a signature campaign thaw mek chu July 28, 2018 hin Ministry of
Human Resource Department (MHRD) kuomah peklut ning a tih tiin KSA
thu-suok chun a hril. Signature campaign chu Manipur University
sungkuo han Vice Chancellor Prof. AP Pandey b^n dinga an ph
-
Hmasawnna Thar2 Thlahmur (july) 28, 2018 INrINNI (SaTurDay)
arTIClE/hEalTh & EmPloymENT NEWS
Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding
l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute:
Co-Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer
AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office,
Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at Lamka Super
Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka, CCPur, Manipur.
EditorialHmel hriet
Khawvel mihriemhai hin hmel ei nei seng a. Hmel ei ti tak chu ei
hmai lai hi a nih. Hmel pieng infukhai hi hmel\ha ei tihai an nih.
hmel\hahai chu en nghawk an um naw a, mihai mit an lak a, an bula
um an hawiin a hadam a, enhla um tak el an nih. Hmel\ha le pumduong
\ha hai hi an hmel\hatna le an pumduong \hatna chu midanghai neka
an vangnei le ham\hat chungchuongna a nih. Hmel\hatna chun vun
rawng a thlier hran chuong naw a, mihang, midum le mingo an ni
khawma mihai dit le ngainat an ni tho tho hlak. Hmel hi fak thei a
ni nawh ti inlakhawm hmelsie nek chun a \angkai lem. Pasal \ha le
nuhmei \ha nei theina a nih. Nuhmei ta ding lem chun IAS val pasala
nei theina le hausak thut theina a nih. Pasal hausa an tawngfuk
chun an hung hausa thut thei a nih. Hmel\ha a hlut le a \angkai
thei ang bawkin hmel hriet \ha nei khawm hi thil \angkai takel a
nih. Hmel hrieta khawm hin hmel hriet \ha, hmel hriet naran le a
mei mei a um hlak. Hmel hriet naran le hmel hriet mei meihai chun
\angkaina bek bek an nei ngai nawh. Hmel hriet \ha hai ruok chu an
\angkai hle a, sawrtlak le hman-gtlak anni hlak. Hmel hriet \ha
neihai chun sawrkar, mimal, Kohran, khawtlang le Company dang dang
thil haiah khawm ham\hatna an dawng thei bik rieu hlak. Hi thil hin
hmel hriet \ha nei a \hatzie le a pawimawzie a sukchieng hle. Ieng
thil khawm thaw ding ni inla hmel hriet nei chun umzie a nei hlak.
Hmel hriet \ha nei lem chun umzie \angkai tak a nei bik zuol.
Entirnain thlai suongna Gas lak huna khawm hmel hriet nei le nei
nawhai kar chu inhlat takel a nih. Hmel hriet neihai chun (Gas
semhai lai) ditsakna an chang bik hlak. Hmel hriet chau ni lo, hmel
hriet \ha neihai lem chu Gas lak dinga hun sawt tak an intlar ve a
\ul nawh. Gas semna sungah an va lut a, awlsam tak le hadam ta-kin
Gas an lak a, an in tieng an kir nawk nghal hlak. Hi thil hin hmel
hriet le hmel hriet \ha neiin umzie a nei bik dan a tarlang chieng
hle. Hmel hriet \ha nei lo hai chu Nisa le ruo sur hnuoiah intlar
\ang \ang a \ul hlak. Gas lakna thu chau ni lovin Gas connection
thawna ding thuah khawm hmel hriet nei le nei naw kar inhlat takel
a nih. Hmel hriet le hmel hriet \ha neihai chun a thei ta nawh tia
hril a ni hnungah khawm an la thaw thei a, Gas permit 4/5 nei an
inkat nuk el a nih. Sawrkar sin khawm inchawk theia hril a ni a.
Amiruokchu, awlsam taka dawra machi inchawk ang rawka inchawk thei
a ni nawh. Sawrkar sin inchawk ding khawma hmel hriet \ha nei a
\ul. Hmel hriet \ha nei nawhai ta ding chun pawisa hau le nei
ringawta inchawk el thei a ni chuong nawh. Sawrkar sin inchaw-kna
dinga pawisa pek thuah khawm pek fuk le fuk naw khawm a um hlak. Mi
\henkhat, sawrkar sin inchaw-kna dinga pawisa nei le hau hai kuomah
sum pung uma puk dam, In le lo, ram le huon zawr dam ei um hlak.
Sienkhawm hmel hriet \ha nei lo le a pawisa pekna a lo infuk naw
leia hlawsam ta hlak khawm an inkat nuk el a nih. Hiengang thil
tuokfuhai hi beidawngin an inrum vel el a nih. Hmel hriet naran le
hmel hriet mei mei hai kuomah pawisa hi pek chi a ni naw a, hmel
hriet \ha hai kuomah chau pek chi a nih. Sawrkarin Welfare Scheme
chi tum tum a siem a. Hieng Welfare Scheme chi hran hran hai hi hmu
le chang ve ngei tumin Card ei buoipui luoi luoi tawl a.
Amiruokchu, Card nei el khan umzie a nei thei chuong nawh. Welfare
Scheme hmu le changhai chu hmel hriet \ha neihai tho an hung ni
hlak. Hmel hriet \ha, hieng minister, MLA, Officer le thawktu
\hangpuitu ding nei nawhai chun Welfare Scheme hi an hmu el thei
chuong nawh. Hmu tum hram hram chun sum seng le nghak fan fan a \ul
hlak. Hmel hriet \ha nei lo, mi rimsi le rethei, sawrkara Welfare
scheme hmu an um der nawh ei tina a ni nawh. A hmu an um hlak.
Amiruokchu, chuong ang mi chu 100 ah pakhat vel an ni phak chau
ring a um. Ei ram sawrkar chun Welfare Scheme chi hran hran a siem
a, lawm a um. Amiruokchu, sawrkar hin pawisa a nei dai naw ni ngei
a ta, Welfare Scheme hmu naw leia nuor le pheng hi an tam hle.
Nakie lem chu pawl hung indin veng an ta, lampui hrawa nuorna,
\hungbuma nu-orna, bandh le economic blockade hai chen khawm an la
hung thaw el thei a nih. Sawrkarin Welfare scheme chi tum tum, a
pekzo lo ding a siem hi nakie pha chun sawrkar ta dinga phurrik, a
vawtu ding hembawk a la hung ni el thei a nih. A thaw thei ding
tawk hi Wel-fare Scheme siem sienla nuom a um. Ei ram sawrkar in
pawisa a nei dai naw a nih ti chu ei lampuihai siet dana inthawk
khawm hin an lang chieng a nih. Pawisa nei sienla chu a siem \ha
ngei ring a um.
VAWISUN THUPUINau invet chun a pa lungngaina ding a siem a, chun
invet pa chun hlimna a nei bawk nawh. Lungril hlim chu damdawi \ha
tak a na, amiruokchu lungril sie chun ruhai a suk\awl. -ThuVarhaI
17: 21-22
hSa |haNg faN faN raWh~Daniel Lalsanhim
Thlahmur ni 17, 2018 zing ni suok êng phuot chun sûn chang zawla
nisa lum ding zie a suklanga. Chu ang bawk chun HAS Gen. HQ
hmalâkna leia Tipaimukh SDO le Vangai SDO Camp Office, Apollo Veng,
Churachandpur-a mi in a man uma hluo, Hmarram ngeia Office kai
dinga an ngênna leia Office an khar pêk thu chu Hmasawnna Thar le
hmaibu (Facebook) haia ka lo tiem ve a. HSA hmalâkna chun Hmarram
hmasawnna a la ni ding zie a suklang ve thung. Hmar hnam sunga ding
khawma insit um lo pawl tak HSA hmalâkna hi Hmarram mipui ta ding
khawma malsawmna hlu a nih. A hnam pum huop ta ding khawma chanchin
lawmum a nih ka ti naw thei nawh. HSA Motto: “Sinin, Sanin, Hrilin,
|huoiin Serve the Nation” ti hin umzie a nei zuol niin ka hriet.
HSA \huoitu hai mipui ta dinga innghatna tlâk ni zinga HSA motto
sukdik pei dingin ka ditsak tak zet cheu. Hnam ta dinga inhmalâkna
hi a tâwpna ni lovin a bul \anna chau ni lem rawseh. Party politics
le pahnam, laibung inrawl dêr lova Hmarram mipui hmakhuo ngaina lei
lieu lieua HSA Gen.HQ âwmthusuoka hmalâkna hin Hmar hnam ta dinga
ra \ha a la’n suo ngei ka beisei. Thiemnaa mit keu, mitvarna nei
HSA \huoi tu chun sawrkar Office pawimaw a’n \hutna ding hmuna um
naw leia inthim sâ mup el, Ram lungsietum ram: Tipaimukh biela chun
var hmel intlun hun la um ngei a t’a. Tu hria ding chun fahrel anga
hnâwl thei lo, hming muolpho um thlâk tak el “Sathu ûmbûr ruok:
Tipaimukh biel sawkar Office” hi HSA hmalâkna zarin puon ang ei
hnawl hun la um ngei a tih. Tipaimukh biel sawrkar Office a hmun
ngeia thawktu an kai ngai naw hi \hang tam liemtah ni’n an lang.
Sienkhawm HSA \huoitu thiemnaa mit varna nei hai hmalâkna zarin
Christian takin Office a hmun ngeia an mi kai pêk hun um a t’a. SDO
Office chau naw khawm Tipaimukh biela sawrkar thawktu kai mumal lo
po po hi a bat a batin HSA hin hung hmatiem pei sienla nuom a um.
Hmarram sunga hin bâkkhai tam tak a la’n tieng thûr a. Hnam hmakhuo
ngaia, hnam hmangaina tukvera dâk naw chun hmu hmai le pawmzam a
awlsam. Sienkhawm Hnam hmangaina tukvera dâk ruokchun Imphal
kawtthlêr lampui inkhur chu pawi ka ti laizingin chu nêk hmanchun
Hmarram panna lampui khobak mimkei khawm chu ka tuorna lem daia. BT
Flyover chim nêk khawm chun Hmarram lampui mimkei khawm chu ka
lungkham lem bawk. MU buoina leia Imphal khawpui nundân pangngai a
sukbuoi nekin June ni 28, 2018 zana JT Road le Tairimtui inkar lam
khobak chim khawm pawi ka tiin ka tuorna lem. Hmarrama cheng ve ka
ni leiin Hmarram mipui
harsatna hmu tu le hrechieng vea ka’n ngaia. Thlado ni 28, 2018
zana JT Road bul lai lampui siet dâm kha Tiapimukh Service driver
le mi tlawmngai fâl bîk hai zar lieu lieua motor hai kha tlân suok
thei a nih. Motor tlân theina khawpa huot fai le inthiel zo ring
naw leia driver \henkhat lem chun an motor khal maksan hiel an ni
kha. Ka ngaituoa, Hmarram panna lampuia mimkei um hlak hi a ni le
dârkâr chu hrillâwk thei ni naw de sienkhawm ruotui tam dân izirin
June, July, August thla hi a tlângpuia hriet phuor sa a nih.
Thanlon biel angin a ni la laa lampui inthiel faina hmalâkna mumal
hmu ding a um ngai si naw leiin HSA am a ni, pawl ieng am a ni tak
lampui siet huna hmala tu ding indin a \ul naw maw?Hmarram a’nthawk
CCpur panin ei tlâna, motor chuongna a’n fûk naw châng lem chu HYA
deuva sam tawi po \uma one…two…three… insam tlâng a \ûl châng a um.
An hrila tlanglakte pakhat lem kha chu lampui \ha bawk lo. Khobak
chimin an motor chuongna a lo dang nghal sia. In tlung kar a
nghakhla ta si. A motor nam hawphur taluo khan MLA zawlrovin a biek
\huoi an ti chuh. Motor service hai hlak kalman(fare) hnawta
sumdâwng an nisi nghal. Motor namna ei sâwl zêk hnung khawmin
kalman chu a danglam chuong nawh.HS Damdiei ei tlân khêl chun
mimkei vawikhat pumpela inngaina ka nei hlak. Zawlkhawpui
chuongkaia Hmarram ei tlân khêl ta lem chun Thanlon biela
JCB/Hitachi pahni pathum vel khaw karlaka khobak chim hai a vil
zing ei zuk hmua thla a sukmuong hrim hrim. Fâk fawm zawng seng
seng lampui mimkei leia bu nghei chu an inlau naw hmel bîk mgawt
el. A sehriet bak ta laklaw, hSa \hang fan fan raw aw. Hmarram
mipui chun I hmalâkna hlawtling ding hun tlumte thlîrin kan lo
thlîr \hup che a nih. HSA Gen.HQ hmalâkna leia Hmarram a ngei SDO
le a staff-hai Office an hung kai thei chun Hmarram chun a ni têlin
hmasawnna lawmpui hraw-in kal pên ta’ng a t’a. MGNREGS job card sem
khawm VA hai sawl sak sakin TA chêng tam sengin CCpur pan ngai ta
naw nia. Tu ngirhmun anga SDO Office building ringawt um \âwp el
nêk chun HSA hmalâkna a hlawtling huna chu Hmarram mipuiin sawr
\angkai lem ngei ei tih. HSA Hmarram mipuiin I hmalâkna kan thlîr.
Chung Pathienin varna le remhrietna’n inthuom sienla che. Hmarram
mipui ta dingin I theitâwp insuo la, I hmalâkna’n ra ditum tak
insuo mawl rawseh.
Thlahmur 25, 2018Lientlângpui, Lungthulien
EI hrIET DINg~RK Darngawn
Awleh hang bei tak tak ei ti aw leh, ei ram ei hnam hmasawnna
di’n ka Hmar chanpui po po hai, phone hmana update le topup thun a
ngai chun a hmangtu mihriem hai khawm update le hrietna balance ei
thun ve ding an nawm. Nakie mi dang mi kawlna (miss call) ding chau
balance nei pal hlau rawi ei tih. Mi ha’n mâwl khawm I la mâwl phâk
naw, I la pir (bland) tawp a ni chema sut dingin I va \ha de mi ti
rêk el an ti uo. Mamaw tamtak khawvela hin ei neia, vawisûna ei
thlûr bîk ding chu mani a kawp tlat ding ID (Nina/ in sinsiena)a
nih. ID pawimaw \henkhat hai chu: Voter Id, Aadhaar card, phone
number, Birth certificate, PAN card le Bank account. Hieng hai hi
mitinin ei nei ngei ngei ding thil \ul a nih. Hieng ei lekha
pawimaw hai popo hi fîmkhur taka ei hmang a \ul mâkmaw chu a nih.An
le iengtin am hmang tang ei t’a? A chunga ei hril hai khi a
pawimawin a hlu bêk bêk a ni, hisâpna khâwl hun (Computer Age)
chuongkaitu hai ei lo ni tâk leiiin ei lekha pawimaw popo hi
fîmkhur le \hataka ei hmang a \ul a nih. Mitinin hmêl hriet ei nei
senga, chuonglai zinga ei hriet ding chu; I lekha pawimaw
(Document) reng reng hai hi I hmêlhriet naran hai kuoma pe ngai naw
la , I hmêl hriet le I ringzo annawle I piengpui unau kuoma pe lem
hlak rawh.Tamtakin ei thawsuol rawp chu ei lekha pawimaw hai ei
nuom nuom hai kuoma ei pêk tawpa, a khawhnunga thil ding reng reng
dawnsak loin a khawhnunga ei dem nawk lawi si. Scheme chi hrang
hrang(government/non-government) hai ei thaw ding mi ei dande le ei
pek chawt el hin buoina a mi siempêk rawp hlak a ni leiin thil ei
thaw ding rêng rêng chun fie tak le fel taka chanchin ei hriet naw
chun thaw lo el hi ei ta dinga damdawi \hatak a nih. Ei lo fîmkhur
tawknaw leiin tulai tamtakin harsatna ei tuok ta pei a nih. Chuong
hai laia \henkhat hai chu; 1)Tar chawmna(old age funds) 2) gas le
inkawp a account hawng le a dang dang.A chunga point pahni ei hung
tarlang hai khi ei buoina pawl tak le sawisel ei hau tak hai chu an
ni awm ie.Iem ei chier inpheng vel, nang le kei annaw ka buoi , ka
mawl bawk, ieng khawm ka hriet naw a ti tu kha? Nang le kei ei lo
ni ran a’n nawm. A mak maw ? Mak lo e, nang le kei kui khan maw ei
suksuol a lo ni lem annawm. Mi ei sawisel ding chun nang le kei in
enfel hmasa ta’ng ei ti aw leh,chu naw chun a ram le a felna zawng
hmu naw hlau rawi ei tih. Ei suksuol chu maw, ei mi hriet (party
chanpui/ mi le sa in ang) hai kâwla ei lekha pawimawhai popo ei pêk
tawpa, “I law law hung lo raw iengkhawm
inhre chuong lo me chu” ei tia. Hi tak hi a nih ei hriet ding
chu, nuorna ding le sawiselna ding ei kei suokna chu. Tuta ei
phengna hi nang le kei a nih a siemtu chu. Bank account mi ei
inhawngtir a,hi hi sawrkar khawma a phal lo thil ei tho ta nghal a
nih. Ei account hai hlak chu mani khawma pawisa /paisa la dawk thei
lo,ei signature(hming ziek dân) khawm hre lo, a mak thei ngei maw.
Tar chawmna (old age funds) khawm chu tho. Har tang ei tiu aw leh!
Thil rêng rêng sawrkar am (Government) NGO (sawrkar ni lo) a
ham\hatna le thaw ding um hai reng reng hi mani an naw le suongkuo(
unau piengpui) hai chau naw chu I lekha pawimaw ( Document) pe
dawkin lo tir ta nawng ei tiu a thei hrâm chun, chuong an si naw
chun a thawtu ding tak/ office hmun ngeia thaw hi buoina a um naw
tak a nih. Ei fîmkhurna ei lawmna ei muongna. Ei thil hriet nawhai
reng reng mi indawn hawphur nawng ei t’a, chuongchun, var pei ei
ta, hre pei bawk ei tih. Fîmkhur ei ta inveng ei ta lawm bawk ei
tih.Sâp thuvarin, “Prevention is better than cure” (inveng hi
sukdam nêkin a \ha lem) a lo ti angin. Tuta inthawk chu mi dang ei
sawisel nawna dingin fimkhur tak le inveng dêk pumin aw leh. Ei ram
ei hnam damna ding chun thutak le thudikin rorel zai rêl tang ei
tiu, \awngbau chau indikna rorelna bâng tang ei tih! Chu naw chun
ei ram lungmawl pâr ang vul naw hlau rawi a tih. Aw ei ram ei hnam
hmangai ve tu ka’n chûk chanpui hai \hang lâng ei tiu, ei khuo le
veng lungmawl hai kâp mawi tu ni thei dingin. Thusep thiem naw le
ziek thiem naw ka ni chieng hle, tiemtu thiem tak tak hai! ka
lungril phu tawk ka hung inriek ve te hi inthlahrung um khawm ka’n
ti lai zingin ka hung \an ve chawt el a ni hi. Tu khawm hin BJP
sawrkar-in”Go to Village” mission nasa takin a hung huoihawta
scheme chi dang dang a hung thur dawk bawka hieng hai hi mani ngeia
thaw ding tam tak a uma, lawm a umin a \ha hle a nih ei ti lai
zingin a chunga ei hung hril hai ang khin ei um nawk vei chun nang
le kei a nih a mawphurtu ding chu.Thaw ro inngir takluo’ng ei tiu.
Ei hriet ding hai chu hre dingin a hretu hai indawn ei ta, hre ve
pei bawk ei tih. Taptebul High Court hrietna ni lem ta loin mithiem
le eini neka mivar hai ngaidân la vein, thudik chenve ni lem ta
loin lungrîl hmunkhatin rorel zai rêl tang ei tiu. Ei hmar hla in a
lo ti angin, “hnam dang dân \hahai la ve’ng ei ta, an dân suol thîk
loin, inpumkhata ngir tlatin, a pawng bik a phai bîk um loin.
Hmatieng ke pên ei tiu.”
Dated: 27th July 2018Parbung
J&K Police thatna le inzawma mi 4 manSrINagar: February 25,
2018 huna J&K Police Constable Farooq Ahmad a silai inchu thlak
pek le that-na le inzawmin zani khan mi pali man an nih. Consta-ble
Ahmad chu Soura area, Srinagar hmuna Hurriyat leader Fazal Haq
Qureshi a guard hai bei an ni \uma that a nih. J&K Police
thu-suokin a hril dan chun, Po-lice beituhai chu tuolsung
mi helpawla \hang Isa Fazli, Syed Owais le Taw-seef Ahmed hai an
ni a, zanita man palihai chu hi hai pathum chet dan ding riruong
siemtu niin a hril. Isa Fazli, Syed Owais le Tawseef Ahmed hai chu
Constable Ahmad an that hnung thla khat sungin Se-curity Forces han
Anantnag district-ah an kap hlum ng-hal a nih.
NRc thuah dan le thupek ngirhmun ennawnguWahaTI: Hungtlung ding
July 30, 2018 huna Na-tional Register of Citizens (NRC) final draft
insuo ding le inzawmin, zani khan Assam Chief Minister Sarbanand
So-nowal chun districts tum tuma DCs le SPs hai ko khawmin dan le
thupek ngirhmun a ennawn. DCs, SPs le officials tum tum han dan le
thupek ngirhmun enkaina dinga hmal-akna an neihai CM kuomah an
intlun. Assam state chun Supreme Court thupek dungzuiin il-legal
immigrants hai hrietsuokna dinga NRC update chu a thaw a nih. NRC
final draft insuo huna hin buoina iemani tak a um ring a ni a, dan
le thupek ngirhmun enkaitu dingin central sawrkar chun CAPF
companies 2 a thawnlut belsa tah a nih.
Bru-hai \huoikir hnunga electoral roll revision thaw dingaIZaWl:
Mizoram sawrkarin Bru hnam hai \huoikir an ni hnunga Bru hai ta
ding bika Electoral roll revision thaw dinga rawtna a siem chu
Election Commission of India (ECI) in a pawm pek tah. Bru hnam hai
chu tuhin Tripura hmuna relief camps paruk haiah an um mek a,
August 14, 2018 hin \huoikir \an dinga ti an nih.
Hi hma khan ECI chun Electoral roll revision thaw a, Bru hai chu
relief camp a an um lai vote nei lo hai voter list a thun dingin a
ngaituo a, amiruokchu, state EC in a remti naw leia \hul nawk niin
Principal Secretary of Home Department, Pu Lalnunmawia Chuaungo
chun a hril. Relief camps a an um laia Elec-toral roll revision
thaw chu Mizoram
CSOs tum tum khawmin an remti naw bawk a nih. Bru sungkuo 5,407
an rengin mi 32,876 hai chu Mizoram a \huoikir a Mamit district,
Kolasib district le Lunglei district haia inumtir dinga ti an nih.
August 14, 2018 hin \huoikir \an ning an ta, phase thuma \huoiin
September 10, 2018 hin \huoikir zo ning an tih.
ULFA(I) camp suksiet; ralthuom tamtak manguWahaTI: Tinsukia
district, Assam huom sung ram-hnuoiah zani khan Laipuli Brigade
Rajputana Rifles hai chun ULFA(Independent) camp suksie in ralthuom
tamtak an man niin an hril. AR hai chun intelligence report an hmu
dungzuia ULFA(I) camp chu an hmusuok a ni a, ram-hnuoiah darkar 24
vel an zawng hnunga an hmu nia hril a nih. Ralthuom an man hai lai
pistol 4, revolver 1, 9mm revolver mu 11, 2.2mm pistol mu 16, AK-47
mu 1, 40mm MGL mu 2, radio set, battery charger, mobile phone le
de-monetised notes Rs. 1,49,000 hai an \hang. Upper Assam huom
sunga hin AR han ULFA(I) camps tamtak an suksiet tah nia hril a
nih.
counselling July 30 a nei dingImPhal: Dhanamanjuri University,
Manipur hnu-oia BA/B.Sc/BBA/ B.Com/ Bachelor of Physical Edu-cation
Admission a dinga Counselling chu July 30, 2018, 9:30AM a inthawk
nei ning a tih. Written exam-a hlawtling candi-
dates hai chu Class X le XII Original Marksheets le Certificates
bakah OBC/SC/ST hai ta dingin Cer-tificates hai chawia \hang seng
dingin Regis-trar, Dhanamanjuri Uni-versity chun July 27, 2018 khan
inhriettirna a siem.
NERcORMP inrawinain meeting neiCCPuR: July 27, 2018, 11:30AM
khan DC Office, CCPur a Conference Hall-ah DC-cum- Chairman, CCPur
District Community Resource Management Society (CDCRMS) phalnain
North Eastern Region Comunity Resource Man-agement Project
(NERCORMP) chun Project Director D. Khuala Vaiphei inrawinain
NERCORMP hnuoia Part-ner le District sunga DLOs han meeting an nei
a, meeting huna hin agenda dang dang hriltlang a nih. Meeting huna
hriltlang hai lai- CCPur District Com-munity Resource Management
Society, Executive Board a member thar laklut ding chungchang,
Financial Year 2014-15, 2015-16, 2016-17 le 2017-18 sung a NER-COMP
CCPur sum hmangna Annual Financial report; Financial Year 2014-15,
2015-16, 2016-17, 2017-18 le 2018-19 sunga NERCOMP CCPur in Work
plan le Bud-get chungchang NERCOMP hnuoia project thawna ding hmun
khuo hai chungchang, District Financial Regulation indin ding, 12A
of Income Tax Exemption hnuoia Dis-trict Society, CDCRMS thunlut
ding, Partner NGO lak-lutna dinga selection thaw dan le a dang dang
hai hriltlang a nih.
cPI(M) in Sanjita chanu a thlawp ImPhal: CPI (Marxist), Manipur
State Committee chun Gold Coast Commonwealth Games weightlifting
gold medalist Sanjita Chanu ‘Anti-Doping test’ result a ngaimaw thu
hrilin, a chunga thuneituhai hmalakna theit-awpin a dem thu a
puong. Manipur CPI(M) Secretary Mr. Kshetrimayum Santa in thusuok a
siemna a chun, Indian Weightlifting Federa-tion (IWF) le
International Weightlifting Federation (IWF) han Sanjita Chanu
chunga an thilthaw hi mi tin ngaiven a hlaw a, theitawpa dem a phu
a nih tiin a hril. IWF in National Anti-Doping Agency (NADA) kuoma
report a pek danin, doping test thaw dinga Sanjita Chanu zun sample
chu November 17, 2017 khan Las Vegas, USA-ah United States
Anti-Doping Agency (USADA) in a lak a, May 15, 2018 khan doping
test result chu sample number indik lo a suksuok a nih. Sanjita
Chanu chu doping agencies han an thawsuolna leiin phur rik tak siem
pek a ni a, IWF in a chungah mawi lo takin action a lak nghal bawk
tiin Mr. Santa chun thusuoka chun a hril. Sanjita Chanu chun a
chunga thiltlung le inzawma thu-dik puonglang a ni theina dingin
theitawp a suo a, Chief Minister’s Office le CPI(M) Office khawm a
tlan tlung a nih. Lungril sawl tak pumin indik lo taka intuma a
umna chu hneban a, hratna chang tumin a bei \ang \ang a, thudik an
lang theina dingin media le vangtlang han an infui huoi zing bawk.
Sanjita Chanu case hi thil mei mei an nawh a, India pum huopa ding
khawmin history a siem a nih. Hi lei hin CPI(M) Manipur chun a
hmalakna hi theitawpin a thlawp a, August 18 le September 2, 2018
inkar sunga In-donesia hmuna ‘18th Asian Games, 2018’ hung um dinga
hin IWF chun Indian weightlifting contingent hai lai in\hangtir
ngei raw seh tiin CPI(M) thusuok chun a hril.
-
laKTaWI
3Thlahmur (july) 28, 2018 INrINNI (SaTurDay)
NaTIoNal/INTErNaTIoNal & aDVErTISEmENT Hmasawnna Thar
sIelMAt CHrIstIAn HOspItAl & reseArCH Centre
*** Hieng a hnuoia Specialist Doctor pan nuomhai chun Sielmat
Christian Hospital-ah pan thei ning an tih. Operation a lo \ul
khawma thaw thei nghal ning a tih. Registration Fee Rs. 300/- ning
a ta, ticket booking 7:30AM-6:30PM chen thaw thei ning a tih.
hospital oPD Contact No. 9862853047.
1. Eye (mit tieng) Specialist DNB (Ophth) MNAMS Fellow in Retina
and Vitreous surgeries (Every 1st Sat-urday of the month) Time
10:00AM....
2. gynae Specialist (Nuhmei tieng) mS oBS & gyn-ae
(Karnataka), mBBS (rImS). (Every Wednesday & Saturday of the
month). Time 9:00AM... (28,29)
22,25,28
Lamka Film AcademyWeDance Academy- Admission Open now for Level
1 and Level 2 batch for Hip-Hop, Jazz & Contemporary dance.
Free Admission till 31st July, 2018. Enroll now for our newly
introduced Scholarship scheme. Register now for the Scholarship
Audition and join our academy for free. Last date of form
sub-mission is 20th July, 2018. WeDance Academy Grand Showcase
(WeDAS) ticket is now available for (General) Rs. 100, (VIP) Rs.
500,(Sponsor) Rs.2000, and (Donor) Rs.5000. Contact:
7085338943.
VISION ACADEMYRengkai , Churachandpur – 795128, Manipur,
India
CoHSEM Recognised—1/321/09/HSC
LECTURER WANTEDFOR ENGLISH DEPARTMENT
Vision Academy is looking for dedicated and God fearing
academician to teach ENGLISH, interest-ed person may apply to the
undersigned in a hand written format stating necessary details
before 31st July, 2018 during office hours (i.e 11am – 1pm).
Sd/- (Principal)Vision Academy(27,28,29)
In tHe COUrt OF CIVIl JUdGe (senIOr dIVIsIOn): CHUrACHAndpUr
(Under Order XXXVII OF COde OF CIVIl prOCedUre, 1908)Original
(Money) Suit No..46/2018
Canara Bank, Churachandpur Branch--- Plaintiff.
-Versus-Smt. Hoichullou Singson & 1 Ano.
-- Defendantssubstituted service of sUMMOn
[O.V, r.20 (1-A)]To, Smt. Hrangneikhawl, w/o: Lalvarlien, aged
about 65 (Sixty-five) years, a resident of Ramthar Molnom Village,
Churachandpur District., Manipur (Defendent No.2) WHEREAS, the
above-named Plaintiff has instituted a suit in this Court for
realization and recovery of a sum of Rs. 95,163.69p/- (Rupees
Ninety-five thousand One hun-dred Sixty-three and Sixty-nine paise)
only and interest and whereas this Court is satisfied that the
summon/notice could not be served to you in the ordinary way, and
thus, this is to give you notice that you are to appear before this
Court either in person or through a pleader duly au-thorized on the
3rd August, 2018 (Friday) at 11:30A.M. to show cause as to why a
decree as prayed for should not be granted. In the event of your
failure to appear before this Court on the aforesaid date and time,
the case will be proceeded ex-parte as per law. Given under my hand
and the seal of the Court this 26th day of July, 2018.
SEAL sd/- lekho KipgenBy sd/- l. Bawitlung Civil Judge (Sr.
Divn.) Advocate Churachandpur, Manipur
loSTI have lost my HSSLC Original Migration Certificate bearing
Roll No. 8968, Registration No. 3712 of 2015 issued by Council of
Higher Secondary Education Ma-nipur (COHSEM) on the way between
Khawmawi to Nehru Marg on 21st July, 2018. Finders are requested to
handover the same to the undersigned.
Sd/- rohluopuiContact No. 8974636993
lOst OF sBI pAssBOOKI have lost the following mentioned SBI Pass
Book be-tween my residence, Pine Hill Sielmat to SBI,
Chura-chandpur Branch on 17th July, 2018. Finders are re-quested to
handover the same to the undersigned.
Sl. No. of A/C in favour of1. 11343728880 Chalmawilien Sinate2
33009097135 Lalbiekluoi Sinate3. 36224384928 Darlienkim4.
31312421573 EFCI Sielmat Local Church
Sd/- Chawlmawilien SinatePine Hill, Sielmat, CCPur
KAn lUnGlAI HlUOZOtU
Mr Laldawmsang Joute
Vawisun hi keini mi hnungsawna I chatuon hmun i mi pan san ni a
kum khatna a lo ni nawk ta der el!
Kum sawm tam ral sienkhawm pasal ringum, nau le tehai enkawl
thiem Pa i nina kha theinghil
ni um thei ngai naw nih.Pa kan hmangai chein kan va ngai ngei
che de!
I nuhmei- Lalhmingthar I nauhai- 1. Melinda Rithangmoi 2.
Mordekai Lalsansuok 3. Martina Lal\hapui.
Office of the hmar STuDENTS’ aSSoCIaTIoN
General Headquarters
InHrIettIrnAChief Secretary, Manipur in January, 2018 a SDO/BDO
hai po po Camp Office nei ta loa an thaw mekna hmuna hai fe a thawk
ta dinga order an suo bawzuina le besan taka hmanga HSA GHQ in July
16, 2018 a SDO Camp Office pahni - CCPur hmuna innghat Vangai le
Parbung Camp Office a khar chu a la fe zawm pui pei a. Hi thil le
inzawma mimal le pawl hminga thil dang dang le inzawma SDO hai lo
be \ha a dawrtu an um ni a hriet a ni leiin hieng ang thil hi lo
sunzawm ta lo dingin HSA GHQ chun inhriettirna a siem. Hi thu hi la
fe pui pei ding a ni a, HSA le hnam hmalakna inkhaw zawnga lo che
hai le sawrkar office haiin harsatna a tuok a ni khawma HSA in maw
phur nawng a ta, a awptu sawrkarin mawphur a tih.
Sd/- joSEPh V. TuolorGeneral Secretary,
HSA General Headquarter
Pakistan PM Thar Thei Ding Imran Khan India Tieng AwnISlamaBaD:
Pakistan Parliamentary Election 2018 a party hrat tak Pakistan
Tehreek-e- Insaf (PTI) hotu, Cricket star hlui Imran Khan chun
Prime Minister ni thei ding anga a ngir tak hnungah sawrkarna det
an siem thei chun India le inlaichinna \ha tak neia um a nuom thu
hrilin chu chu a ngai pawimaw hmasatak ding niin a hril. I m r a n
K h a n c h u n National Assembly seat 269 lakah 109 hratna a chang
a. A khingpui hnaitak Pakistan Muslim Leaque-Nawaz-in seat 63 a
chau hnena an chang. A pathumna chu Pakistan People’s Party (PPP)
niin Seat 39 an chang. Amiruokchu, sawrkar siem theina dinga
pawimaw 137 a hmu phak nawh a. Seat 28 dang a mamaw leiin party
dang le \hangruola sawrkar an siem a \ul ding a nih. Pakistan-a
sawrkar thar siem thei ding anga a um chara inthawka press media
hmaa a hril dan chun, “India \huoituhai an inpeia an inring phawt
chun rambung pahnihai inlaichinna hi siem\hat hmasatak ka nuom a
nih” tiin a hril. K h a w v e l p u m p u i i n an lo en TV a thu
hrilin, “Hi rambung pahnihai inruol\hatna chu an ta ding chau ni
lovin khawvel pumpui ta dingin a \ha ding a nih. India-in keini
tieng ke pen khat a hung pen chun, India tieng pen hni pen kan tih.
Tu tak hin chu khing khat tieng chau a ni a, India-in
intum chauh a nih a mi thaw” tiin a hril. Imran Khan hi seat
panga zetah a ngira, a rengin a ngirna po ah a tling vawng a nih.
Hieng ang lawma tuta \uma a party (PTI) le ama mimal khawm a hratna
san chu Pakistan roreltu ruk le hratna ruk Sipai (military) hai
\hangpuina lei a nih tia an hril chu hnawlin, military \hangpuina
leia tling an nawh a, anni thua rorel ding khawm an naw bawk niin a
hril. India media han ‘Sipai hai sie’ (military plant) anga an
hrilna chu na a ti thu hrilin, “India media han Sipai Sie anga an
mi pholang hi chu na ka ti hle a. Bollywood film-a misuol (goonda)
an mi suk ang. Kei chu pakistan mi tamtak India le inlaichinna \ha
dittuhai laia mi ka nih. India mipui han Imran Khan an lal chun
thil \ha naw tak tak tlung a tih, ti an inlau a hawi” tiin a hril.
Imran Khan chun India le Pakistan sumdawngna le trade khawm hma a
sawn chun South Asia po po ta
dinga hlawkna ding a nizie a hril a. Thil dang po po nekin Jammu
& Kashmir thubuoi hi a pawimaw tak chu niin a hril a. Hi khawm
hi inbiekrem thei a nizie a hril. “Ei buoina lientak chu Kashmir a
nih. Kum 30 neka sawt tah human rights a tuor zing hi chu a pawi a
nih. Chuleiin, India le Pakistan hotuhai chu dawkan kil tlanga
buoina chingfel a hun tah. Intumtuo intumtuo chun a bulah bawk ei
lut nawk pei ding a nih” tiin a hril. Ni danga India hnam em em le
Kashmir chunga India inthiemnaw tlat Imran Khan chun, helpawlhai
thu le inzawmin iengkhawm hril ding a nei naw thu hrilin, “Helpawl
le inzawm a ni sung chu Kashmir thua inbiek ka nuom nawh. Anachu,
helpawlhai thu hril lo ding tina an nawh” tiin a hril a. India chun
tuta neka a khaw nghat a suksang met a ngai ding niin a hril.
Hienga Imran Khan PM anga a \awng el tah hin chu Pakistan nizie
indiktak, a sunga army hai thunun a nina
a suklang a. A pawimaw tak chu Army hai thu a ni ding niin India
\huoitu tamtak chun an hril a. New Delhi khawmin tuta Imran Khan a
thuhrilhai hi chu Prime Minister khawm a la ni naw leiin ‘official’
in a la pawm thei naw thu a puong. Tuta India-in a enthlak tak le
lungkham tak chu, Imran Khan a party hin helpawlhai an zawmpui dim
ti hi a nih. Indian High Commissioner mi le sahai chun Pakistan
helpawlhai kut hnung le chet zie an en thlithlai zing a. Tuta
election ah Lashkar e-Toiba hotu Hafiz naupa le a makpa an tling
naw ve ve leiin helpawl chu an hrat naw sawt ding niin an hril a.
Official pakhat chun, “Pakistan mi \henkhatin an kein vote an thlak
ti hang hriet khawm chu thuok an veng huoi el chu tie” tiin helpawl
candidate an vote tling naw leia ‘kea vote’ anga hrilin fiemthu
thutakin an hril. Imran Khan sawrkar hin indik naw taka phierrukna
hmangin a tling a nih tiin PML-N chun an hek a. Imran ruok chun
“Pakistan election lai po poa la thienghlim tak” a ti ve. Khan
party hin biel leintak Punjab khawm Sharif hai kuta inthawkin an
lakpek tah. Punjab hi 1988 a inthawka Sharif sungkuo power-base a
nih a, Pakistan mipui maktaduoi 208 chenve neka tam an um a nih.
(Reuters)
Punjab CM thiem inchangtir
ChaNDIgarh: Mohali Vigilance Bureau court chun zani khan
‘Amritsar Improvement Trust’ hmun 32.1 acres a lien Private realtor
kuta peksuokna le inzawma hleprukna, ‘land scam’ case-ah Punjab
Chief Minister, Capt. Amarinder Singh le midang 17 thiem an
changtir. ‘Land scam’ case chu Punjab Assembly thupek dungzuia
Vigilance Bureau in suina an nei le kum 10 a upa a ni tah a,
thubuoi chai hun sungin hearing vawi 500 vel nei a nih. ‘Ludhiana
City Centre scam’ tia hritlar a hin Rs. 1,144 crore anghu hlepruk
anga hril niin, Capt. Ama-rinder a naupa Raninder Singh khawm
inrawlna neia intum a nih.
Bawng 36 a thisaa hmuNEW DElhI: Zani chawhnung dar 2:30 PM vel
khan Chhawla area, Delhi hmuna Mr. Acharya Sushil a bawng In-a
bawng 36 chu a thisaa hmu an nih. Police team le Veterinary
Depart-ment personnel han bawng-hai chu enfelna an nei a, hrivawi
chi khat leia thi ni dinga ring an ni thu Deputy Commissioner of
Police, Mr. Anto Alphonse chun a hril. Bawng In-a chun bawng 1,400
vel an um a, an thina san chu chieng lema sui la ning a tih tiin
Mr. Al-phonse chun a hril sa bawk.
ITR file hun sukseiNEW DElhI: Sawrkar thlungpui chun taxpayers
\henkhat ta dingin Income Tax Returns (ITR) file hun August 31,
2018 chena din-gin a suksei pek. Hi hmaa assessment Year 2018-19
sunga ITR file theina hun tawp chu July 31, 2018 chen a ni a,
technical thila buoina um leia a hun hi suksei nawk niin Union
Finance Ministry thusuok chun a hril.
India le China in ramri-ah risie siem lo dingin inremna an
siemNEW DElhI/johaN-NESBurg: Johannesburg khawpuia ‘10th BRICS
Summit’ a \hang Prime Minister Narendra Modi le Chinese President
Xi Jin-ping han zani khan inbiek-na an nei a, India le China ramri
haiah risie siem lo dingin inremna an siem. Hi thu hi an ram
sipaihai \ha taka hril hriet dingin PM Modi le Mr. Jinping han
thutiem an nei bawk. Indian Foreign Sec-retary Mr. Vijay Gokhale
chun an inbiekna thu hi chanchinbumihai kuomah
a puongzar a, \huoitu pahni han ramri haia inremna le muongna a
hung um thei-na dinga thutiem an neina a chun, an ram sipaihai
inkarah inpawna \ha lem
siem dinga hma la dingin thutiem an nei sa niin a hril. Nikum
khan China chun Doklam-ah Army tir-lut a military establishment an
din leiin, thla tamtak
sung India le China sipai-hai chu inkap el thei ngirh-munah an
um pha a nih. India chun China hmakna theitawpin a dang a,
North-east le India states danghai thlung zawmtu ‘Siliguri
Corridor’ khawm a ng-hawng pha a nih. PM Modi le Mr. Jinping chu
liemtah April thla a Wu-han, China hmuna informal meeting an nei
hnunga an inhmu vawi khatna a ni a, an inbiekna chun ra tamtak a la
hung insuo ding niin Mr. Gokhale chun a hril. Mr. Jinping chun
nikuma
Doklam ngirhmun ang um ta lo dingin China sipaihai keikir dingin
a tiem a, phar-maceutical, non-Basmati rice sector le kawng hran
hrana sumdawngna an nei-hai khawm sukhrat dinga hril niin Mr.
Gokhale chun a hril sa bawk. PM Modi chun Summit hmang \angkaiin
South Af-rica, Argentina le Angola \huoituhai khawm inbiek-puina a
nei. Zanita Summit ni tawpna a chun ‘BRICS Outreach session’ nei a
ni a, \huoitu han mi chi tum tum inhmupuina an nei.
Boeing Apache in inaugural flights a zo
NEW DElhI: India in Boeing a inthawka AH-64E Apache Choppers 22
le CH-47F (I) Chinook heavy-lift helicopters 15 an chawk dinghai
chu inaugural flights an
zofel tah a, kum thar hin Indian Air Force (IAF) hmang dinga
laklut ning an tih tiin IAF officials thusuok chun a hril. IAF in
Apache le Chinook helicopters a hmang ding hi mellung pawimaw tak
niin, Indian Armed Forces chu nasatakin sukhrat phang a tih tiin
Boeing India President, Mr. Pra-tyush Kumar chun a hril. AH-64E
Apache le CH-47F Chi-nook helicopters hai chu version thar tak
inchawk ding niin Mr. Kumar chun a hril a, 2019 kum thar le inruola
an chawkna khawm \an nghal ding niin a hril bawk. Helicopters hai
inchawkna ding hin India chun nikum September thla khan contract a
ziek a, hi project a hin Rs. 4,168 crore anghu seng dinga riruong
siem a nih.
Rangkachak Bel Rs. 15 cr manhu inrukShIVPurI: Khaniyadha-na,
Madhya Pradesh hmuna Ram Janki temple sunga rangkachak b>l 55 kg
vela rik, Rs. 15 crore manhu ni dinga sl inhmang thu hi zani
zingkar khan Police-ah re-port a pek. Police hai chun ui sathiem le
kutzie tienga thiemna nei hai ruoiin rukru man tumin hma an lak
mek
niin Pichore town SDPO Mr. RP Mishra chun a hril. Mr. Judeo in a
hril dan chun, ama chu lal sung-kuo a pieng niin an hril a, Temple
chu a thlatuhai bawl le kum 300 vela upa ni tah in a hril. Ram Raja
temple a khawm Ram Janki temple sunga rangkachak b>l angpui chu
sie ve niin Mr. Judeo chun a hril bawk. Rangkachak b>l inrutu
man theitu chu Rs. 10,000 pe dingin SP Mr. Rajesh Hin-gankar in
thupuong a siem.
Parliament in\hung chawl; guru Purnima chibai an b
-
Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSThlahmur (july) 28, 2018
INrINNI (SaTurDay)sun ZAWMnA.......
Dr. MV Azad Phusam chunga lawmthu hrilnaAshma natna ka nei a. Ka
natna hai chu, kan khul kan khul a, ka tha a zawi a, ka hnar a ping
a, ka awm a na hlak. Ka hnar sun-gah an bawk a um a, a na hle. Ka
kutparhai a nain a zawi a, ka lu khawm a na hlak bawk. Dr MV Azad
Phusam ka va pan a, damdawi a mi pekhai ka fak a inthawk ka hung
dam fel ta a nih. Hi lei hin ka lawm hle a, ama le Pathien chun-gah
hi Chanchinbu hmang hin lawmthu ka hung hril. Mi tukhawm Ashma
natna neihai chu Dr MV Azad Phusam pan dingin ka ditsak cheu. Pan
theina hai,1. CCPur- Opp: JP Selection, Tiddim Road, Near ICI
Church.2. Singngat Bazar, CCPur District.3. Contact Nos.
7628890261/9089738275 Lawmthu hriltu,
Sd/-Paolen, T. Champhai
Oja Zia-ul Haque chunga lawmthu hrilnaHun sawt taka inthawk ta
khan Pile natna ka nei a. Inhnawm thei lovin ka um a, kan hnawm pha
Kel ek angin a hung suok a, a chang leh kuta khel dawk a ngai a, ka
mawng dam a na a, thisen a hung suok a, ka mawngkuo sung a puom
hlak bawk. Ka natna danghai chu, luna, kawngna, luhai, ru le
changna le kham bakah phingpui hrat lo hai an nih. Bu ka du naw a,
ka taksa a hung chau deu deu a, harsa ka ti hle hlak. Hieng ang
natna hai lei hin Oja Zia-ul Hqque Phusam ka pan a, hun iemanichen
a mi enkawl hnun-gin ka hung dam ta a, ka lawm hle leiin hi
Chanchinbu hmang hin Pathien le Oja Zia-ul Haque Phusam chun-gah
lawmthu ka hung hril. Pan theina hmunhai,1. Old Bazar, Zomi Colony,
Near Muslim Masjid, CCPur2. Kekru Villa, North AOC, AMUCO/UCM gate,
Imphal.3. Contact Nos.9615391873/ 9774274411 Lawmthu hriltu,
- Bulpui hamar, Zomi Colony.
International Champions Cup:
Atletico Madrid chun Arsenal Penalty in an hne
SINgaPorE: Zirtawpni zan khan At-letico Madrid chun Singapore
National Stadium-ah Arsenal 1-1 a an indrawpui hnungin Penalty ah
3-1 in an hne. First-half minute 41 naah Luciano Vietto chun
Atletico Madrid ta dingin goal hmasa tak a thun a, sienkhawm
second-half minute 47-naah Emile Smith Rowe chun Arsenal ta dingin
inangna goal a hung
thun leiin inkhel pangngai hun tawp chenah 1-1 in an indraw a,
Penalty pet a ni hu-nah Atletico Madrid chun Arsenal hi 3-1 in an
hne ta a nih. An ball possession chu Atletico Madrid 39% le Arsenal
61% a nih. Russia FIFA World Cup a inkhel play-ers pawimaw le
tawnhriet hau lem hai an la chawlhadam leiin Atletico Madrid coach
Diego Simeone chun player junior lem hai an kheltir a ni a, Arsenal
an hang hne hi coach Diego Simeone chu player hai chungah a lawm
hle. Arsenal le inkhel huna hin Atl. Madrid first team regular
players 8 vel an \hang naw a nih. July 28, 2018 (Inrinni), 5:05PM
hin Arsenal le PSG inkhel an ta, dar 10:35PM in Benfica le Juventus
inkhel an ta, zan dar 11:35 in Chelsea le Inter Milan inkhel bawk
an tih.
Serie A:
2018-19 season fixture puong; Ronaldo in Ju-ventus le Chievo
inkhel huna a khel \an beiseiromE: Italian Serie A 2018-19 season
fixture chu zani hmasa khan puong a ni ta a, hi dungzui hin August
18, 2018 a inthawk khel \an ning a ta, defending cham-pion le a
zawna vawi 7 title lo la tah Juventus chun an match hmasatah
Au-gust 19, 2018 khin Chievo inkhelpui an ta, hi hunah Juventus in
thla hmasak laia European champions Real Madrid a inthawk eu-ros
100 million a contract an ziekpui Cristiano Ron-aldo chun Serie A
match a
khel hmasatakna dingin a hung khel \an beisei a nih. Season
nuhnung takah Juventus leh an kara points 4 uma pahninaa \hang
Na-poli chun Maurizio Sarri thlaktu dinga May 23, 2018 a kum 3
sunga dinga
contract an ziekpui an coach thar Carlo Ancelotti inrawinain bul
an \an thar ding a nih. Fixture dungzui hin match hmasa tak August
18, 2018 khin Atalanta le Frosinone; Bologna le SPAL inkhel an ta;
Au-gust 19, 2018 khin Parma le Udinese; Chievo le Ju-ventus; Milan
le Genoa; Empoli le Cagliari; Torino le Roma; Lazio le Napoli;
Sassuolo le Intermilan le Samprodoria le Fiorentina hai inkhel an
tih.
World Boxing Super Series Final:
Groves le callum Smith September thlain an inhnek ding
rIyaDh: September 28, 2018 khin Saudi Arabia khawpuia King
Abdul-lah Sports City stadium-ah World Boxing Super Series
super-middleweight final ah George Groves (30) le Callum Smith (28)
hai
inhnek an tih. Tuta \uma an inhnek ding hi Groves in WBA belt a
kawl mek vawithum a defend-na ding a nitah. London mi Groves hin
Jamie Cox le Chris Eu-bank Jr hai hnein final a lut
a, Smith hin Sweden mi Erik Skoglund le Dutch mi Nieky Holzken
hai quar-ter-finals le semi-finals haiah hnein final hi a lut ve a
nih. A hmasa takin Groves le Smith hai hi June thlaa inhnek ding ti
a ni a, sienkhawm semifinals a Eubank Jr le inhnek huna Groves in a
dar a sukhliem chu a la damfel naw leiin July thlaa inhnek dinga
sawnhlat a ni a, hi hnung hin September thlaa inhnek dinga riruong
siem nawka hung um ta a nih.
Whyte le Parker O2 Arena-ah an inhnek dingAJ in Matchroom le Sky
Box office leh kum 3 contract
loNDoN: Heavyweight boxers Dillian Whyte le Joseph Parker hai
chu In-rinni (July 28, 2018) zan hin O2 Arena hmunah an inhnek ding
a ni a, hi huna hratna chang lem lem chun a nawkah Anthony Joshua
an inhnekpui dinga beisei a nih. Whyte le Parker hai hi Anthony
Joshua in a lo hne ta sa ve ve an ni a, sienkhawm tuta \uma hratna
chang lem lem han Antho-ny Joshua le inhnek \hat or
rematch nawkna chance an nei ding a nih. December, 2015 khan
Whyte hi Anthony Joshua in round 7-naah knockout in a lo hne a,
Parker hi March, 2018 khan Anthony Joshua chun a lo hne ta a nih.
Hieng laizing hin World Heavyweight WBA, WBO le IBF champion ni lai
mek Anthony Joshua (28) chun kum 3 sunga promoters ni dingin
Matchroom le Sky Box Office hai leh Zirtaw-pni khan Contract an
ziek
thar nawk. Britain Anthony Joshua chun September 22, 2018 khin a
title defence dingin Wembley stadium-ah Rus-sia boxer Alexander
Povet-kin an hnekpui ding a nih. Contract dungzui hin Joshua inhnek
hi Sky Box Office chun kum 3 sung an suo thei nawk ding a nih. AJ
hi kum 2013 a in-thawk professional boxing khel \an niin tuchena
box-ing vawi 21 a khel ta haiah hratna a la chang vawng a, vawi 20
hai chu knockout in an hnekpui hai a hne a nih. AJ chu Povetkin le
an inhnek ding le inzawmin training ngawr takin a lak mek a,
Povetkin a hne chun, Inrinni zana inhnek Dillian Whyte le Joseph
parker a hrat lem lem AJ hin a nawkah an hnekpui thei bakah WBC
cham-pion ni lai Deontay Wilder le khawm inhnek dinga in-dawr zing
a ni bawk.
Priyanka Chopra Le Nick Jonas An Inhuol Tah
l o S a N g E l E S : M i s s World hlui le Indian nunghak
Bollywood tienga insawn tah Priyanka Chopra chu kar hmasak khan kum
36 a tlingna birthday London ah Nick Jonas leh an lawm a. Birthday
an lawm lai khan thil tamtak a tlunga chu an la zuk hriet el nawh
a. Kar khat hnungah Nick Jonas chun Priyanka chu nei dinga fielin
an inhuol fel tah ti hriet niin People magazine chun a ziek.
Priyanka Chopra (36) le hlasakthiem Nick Jonas (25) hi May 2017,
Met Gala, US-ah an inhmu \an a. Tu kum 2018 May a inthawk khan an
film shooting lai le zo hnung chenin an inzui pei tah a. Thla
hmasak June khan Priyanka chun a nuhai inhmupui dingin Nick chu
India a hung puia. A cousin Rachel Tamburelli pasal neinaah an hung
\hang a nih. Priyanka nu le pahai khawmin Nick chu \ha an tipui hle
niin Bollywood Reporter-in a ziek. Nick-in Priyanka a huolna
kutsebi hi New York an um laia Tiffany Store-a Nick-in a lo inchawk
dai tah. India ram an hung khawm khan a lo chawi ta zinga chu hun
remchang a um thei naw leia a propose naw mei mei niin People chun
a ziek a. Tuhin chu an inhuol fel tah leiin an hlim ta hle niin a
hril. Priyanka Chopra le Nick Jonas inhuolna ding thu hi Hindi film
a chang thar pakhat ‘Bharat’ a chang ta naw ding thu a hrila
inthawk khan director Ali Abbas Zafar-in a lo hrietlawk tah nia
hril a nih. Ali Abbas chun, Priyanka chun a film shooting a hung
tawp thuta, a \hang zawm thei ta naw ding thu, ‘in a Nick of time”
a
hun takah a hung hril a nih tiin a hril. Twitter ah “Priyanka
Chopra is no more part of the @Bharat_TheFilm & the reason is
very very special, she told us in the Nick of time about her
decision and are very very happy for her...’Team Bharat wishes
@priyankachopra loads of love and happiness for life” tiin a lo
ziek. Met Gala 2017 ah an inhmu dan Jimmy Kimmel show a hril dan
chun, “Kan pahni hniin Ralph Lauren design kan hak ve ve a. A
hlimum rieu leiin kan pahnia fe dun dingin kan infiel a. Chutaka
inthawka inzui \an kan nih” tiin a hril. Andy Cohen leh LIVE TV
‘Watch What Happen’ ti ah, Priyanka chu Nick Jonas hi date a nuom
reng reng am ti an indawn a. “En ta...hieng ang zawna LIVE ah
chu...” tiin dawn lovin an nui liem ringawt. Nick Jonas hi
hlasakthiem a nih a. A music video album hai a inthawka Priyanka
khawmin a lo hriet a nih a. Chubakah film iemani zat role a chang
ve ta bawk. Kha hma khan a ngaizawng nuhnungtak chu Beauty Queen
Olivia Culpo a nih a, 2015 khan an in\he a. Hi hma hin April
2011-February 2012 chen singer Delta Goodrem leh an lo inzui bawk.
A u pa, ‘Jonas Brothers” film-a a changpui nih bawk Joe (28) khawm
october 2017 khan ‘Game of Thrones” film-a a changpui Sophie Turner
(22) leh an inhuol tah. A u upa lem Kevin (30) chu a nuhmei
Danielle leh 2009 khan an innei a, nau pahni an nei tah; Alena (4)
le Valentina (thla 21).
‘I Am Paul Walker’ Film
Zofel |ep, Aug. 11-a
Release DingloS aNgElES: Tulai Hollywood action film series laia
hlawtling pawl tak le sum hui lut rawn pawl tak, tuchena USD 5
billion hmu suok tah “The Fast & The Furious” series a changtu
hmasatak le inlartak, 2013 kuma car accident-a thi Paul Walker
hrietzingna dinga siem “I Am Paul Walker” chu a Trailer thar zofel
an tah a. A film documentary chu August 11 khin release hman beisei
a nih. Minute hni sung chau aw Trailer thar a inthawk ringawt khawm
hin Paul chu naupang laia inthawka mi ngawichawi, carefree taka um,
Ranger nia zalen le thawveng taka um nuom mi a nih ti hmu thei a
nih. Tleirawl hmel\ha tak, nun \ha le ‘carefree’ deu a nih. Paul
Walker hi ‘Fast And The Furious’ film iemani zat an siem hlawtling
hnungin 2013 khan Car accident-in a thi a, kum 40 mi char a nih. A
nuhmei le nau pakhat a maksan. A nunin mi lungril a them em ema, a
thi hnung khawmin mi a la hnea, an la ngaina em em a nih. Minute
hni Trailer ah
khawm hin mi dang dangin an hmu dan, an ngainat danhai lawr
khawm a nih a. A sunghai le ruolhai, a co-stars le director haiin
an hmu dan le ngaidan an hrilna a nih tlangpui. A naupang laia
thlaklak iemani zat khawm a \hang a. A film changna hai footage
hran hran lak khawm dam an nih. Paul Walker hi film star chi chi a
nih a, a photo-genic hle bawk laiin film star nia inlar dam hi chu
a nuom (tum) naw hrim hrim tiin a u Caleb-in a hril. “A naupang lai
chu film star hai nun ang hi a nuom ve nawh. Iengtiklai khawm Park
Ranger ni a nuom thu hrilin, kum khata Dollar 28, 000 (Rs. 19 lakh,
thla khata Rs.1.58 lakh) hlawa, ramhnuoia um mei mei nuom a nih.
Chu chu a nih a nuom tak chu, ram hnuoia zalen taka khawsa” tiin a
hril. Film star a nuom nawa chu ‘The Fast & The Furious’ ah
Brain O’Conner lem changin a hung inlar tah a nih. A sangnu Ashlie
chun, “Speed hi inhawi a ti chi tak a nih a. Motor khal le sakawr
chuong khawm speed ngaina
mi a nih” tiin a hril. “Paul chu hrat taka tlan nuom mi a nih a.
Kan chin lai khawm, a motor cycle hnunga chuong thei \awk kan tain,
ka kawp tat hlaka. A mi tlan hratpui thei hle” tiin Ashlie chun a
hril. A ruolpa Oakley Lehman chun, ‘gun-totting hippie, the balance
of opposites... a lover and a fighter’ tiin a hril. A pate Rhett
Walker chun, hnuk ul rakin, “Mihai hringnuna danglam a um thiena
ding khan a thaw nasa em em a, tamtak a thaw bawk a nih. Mi danghai
ta dinga thil \ha thaw kha an hawk a, petu indiktak a nih” tiin
mihai \hangpui le thilpek inhawi a tizie a hril. A ruolpa Andy
chun, “Paul chu siemfawm an nawh. Thil thaw ding hrila thaw nawk
ngai lo mi an naw bawk” tiin a hril ve. Paul Walker kha ‘The Fast
& The Furious’ film pakhat pahni chau siem dinga ti a nia chu,
ring nekin mi a hipin en nuom a hlaw leiin a hlawtling a. Parukna
chen an siem hmana, Billion 5 neka tam pawisa a lam suok hman bawk
a nih.
Justin Bieber A Nuin Hailey Ditpui Lova Hril
loS aNgElES: Tleriawl inhmangaina chu tuin am hrie thiem an ta,
anni chau naw chun? Inhmangai tak le inneia damsung hun hmang dun
ding tlanval le nunghak an ni zing laiin nu le pa tamtak chun mani
ditzawng an nauhai inneitir an tum hlak a. An nauhai hmangai le dit
nekin anni dit an thlang lem hlak a, an thaw suol rawp hlak. Chuong
ang deu chun, Justin Bieber a nu Pattie Mallette khawmin a naupa
Justin Bieber le a ngaizawng nu model Hailey Baldin hai inhuolna
chu a tipui rak naw niin an hril. Amiruokchu, chu chun Justin le
Hailey hai inhawi chen ding le hlim taka an um ding a dal chuong
nawh. Los Angeles ah Weekend an hmang zo hnungin, a nu umna Los
Angeles a inthawka hla tak, an ngaina em em khawpui New York ah
bawk fein, New York khawpui boruok lum takah insukharin, khawlai
an leng hara inhawi an tih hle. Ningani zan khan Cinema ena an fe
lai hmu a nih a. Lampuiah khawm an infiem/insawisak rana, tleirawl
hmangaina indiktak a nih. Justin Bieber hi Selena Gomez leh Los
Angeles an um lai khan chu Nilaini zan zatin thlarau tieng bu fa
dingin Biekin inkhawm an fe hlak a. An intlawn naw khawmin a hran
hran khawmin Biekin chu an pan reng reng tho a. Hailey Baldwin leh
ruok hin chu Biekin nekin cinema hall tieng an pan tlat a, a thil
zawng tak a hmu dim? Justin Bieber hi a um ho thei em em a. Khuo a
lum bawk leh, half-pant (short pajama) dum a bun a. Designer
T-shirt Violet rawng hakin Navy Blue Adidas pheikhawk bunin, lukhum
eng a khum a. Vawitieng sana bunin motor chabi a chawi bawk. Hailey
chu kekawr bul insing deu a bun a. Zakuo Sweat shirt infuol duom a
malpui chenve chen huom a hak leiin a kekawr bul khawm an lang thei
nawh a. A ke po po chu a malpui a inthawka hnuoi tieng an lang
vawng a. Sneaker var bunin a hlim hle ti hmu thei a nih. Hailey hi
Justin bula um inhawi a ti em em a, naupangin an baw lawmlawm ang
el a nih. Justin Bieber khawm a hlima inhawi a tih a. A fena na le
an thil thaw po po khawvelin an hmu vawng ti a hriet zing khawmin
ip/thup a tum nawh. A fans hai lem chun a hlasak khawm an ngai nuom
tah a ring a. Instagram-a a hnungzuitu mi 101 million hai chu hla
thar iemani tulai hnai khan a share tawl niin TMZ chun a ziek.
President Donald Trump Le Inngaizawng Nuhmei Pathum Dang
UmWaShINgToN: Ukil (Lawyer) hrim hrim pawisa du naw an um nawh a,
pawisa an hlaw ding a ni lai zingin \henkhat chu duam taluo leiin
sawl khawm pawi ti lo le midang sietna ding khawm phawrlang pawi ti
lo, chak dawp dawp an um hlak. |henkhatin inlar nuomin an thaw bawk
tihai fiena chu tulai US President Donald Trump hai thubuoiah hin
an lang. US Election 2016 lai, bau hupna dingin President Donald
Trump-in a ukil fethlengin ‘bau hupna pawisa’ a mi pek tia intumtu,
Adult star hlui Stormi Daniels a ukil Michael Avenatti chun,
Daniels anga bau hupna dinga pawisaa
tham (pe) nuhmei pathum dang a la kawl niin a hril. Michael
Avenatti chun, kha chen kha mi pakhat ta ding chavin ka thaw a.
Tuhin chu midang pathum \hangin nuhmei pali ta dinga thaw kan tah
tiin a hril. A hril dan chun, hieng nuhmeihai hi Donald Trump leh
an lo inngaizawng a. An chanchin chu 2016 Election lai khan
hrillang lo dingin pawisaa tham (bau hrukna pek) niin
an inhril. Michael chun hi thu hi West Hollywood, California ah
newsmen hai koa a puong a nih a. Nuhmeihai hi tu ham an na, iem an
dit a, iengleia tuhin an hung inhril suok chau am? Khawlam an uma,
iem an dit tihai kimchang iengkhawm a la hril nuom nawh.
buoina siemhai an dang hnung chun boruok a zie a hung um met
niin chanchin ei lo hriet. Zanita nuor tumhai abikin Jiribam laia
Bengali le Nepali umhai chun, July 25 khawm khan hi Bill hi an
dodalnain lam-hrawna neiin Jiribam DC fethlengin DC kuomah
Memorandum an lo pek ta a nih. Kha nia Lalpani field a inthawka DC
office chen lam hrawa nuorna an nei khan tukhawmin an chawkbuoi naw
a. Tuta peaceful Dharna nei an tum khawm buoina siem tum an ni naw
zing lai an thil thaw a ruk taka dang tum an um leia buoina hi suok
nia hril a nih. July 23 nia Assembly Inpui-a putlut, Hill Area
Committee (HAC) khawmin a ennawn a, Base Year 1951 iengkhawm
sa-
wiselna le kalna um lova to \awka pass hin India Danpui
(Constitutiton) a kal a. Abikin Jiribam District sunga cheng hnam
tlawm lem Bengli, Nepali, Pubjabi, Bihari, etc hai Constitution
Rights bawsietna in-sangtak a nih, tiin an hril. JAC hril pei dan
chun, Manipur Peo-ple’s Bill, 2018 hi diktak chun Inner Line Permit
System (ILPS) ang char a ni a. A sunga thu inthuphai hi Inner Line
Permit zulzuia hmang thei dinghai thupruk a nih tiin an hril. Hieng
ang Bill le Inner Line Permit Sys-tem chu tlangram state derthawng
le suk-pawlawt dinga \iumhai ah chauh hmang thei a nih a. Manipur
chu tlangram state ni lovin phairam state a ni leiin ILPS hmang
thei a ni naw a nih, tiin an hril bawk.(IT/PNS)
Jiribam ah Manipur People’s Bill 2018 dit naw leia
chun, kung khatah Rs. 40, 000 pei lo inchaw sienla, Lakh-pati a
nih el ding a nih” tiin a hril. Minister chun sin a hratna ding le
a hlawtlingna ding chun department hran hran hieng Horticulture,
Soil Conservation le Forest department hai an \hangruol a pawimaw
zie a hril a. Horticulture and Soil Conservation Department hai
khawmin
program hran an hung thaw vat tah ding niin a hril. A khawmihai
chun, Minister le Depart-ment official hai chu hieng ang program an
buoitsai leiin lawmthu an hril a. An hriet lo thil tamtak hriein an
var huoi niin an inhril bawk a, hmatieng beiseina insangtak a pek
tawl niin an hril.
Agar kung khatin Rs. 40, 000 chen a suok thei
la loin nuorna nei thawktu hai chunga ac-tion a lak lem a nih
tiin an tum a. Sawrkar chu an harsatna an hma tienga chingfel pek
dingin an ngen. Manipur sawrkar hnuoia Department
\henkhat chun June 8, 2018 khan state sawrkar leh Memorandum of
Understand-ing (MoU) an lo ziek ta a, tuta nuorna nei hai hi MoU
zieka um dittawk lo law pawm lo hai an la nih. (UNA)
AMTUC le AMGEO in President le PM inhmupui tum
tum a um naw kara charge cheltu ding tihai khawm a uksak naw
reng reng a. Tukhawm mawphurna a pek nawh. Academic tieng lem chu a
bo der a nih” tiin an hril. Prof. Pandey chun Manipur University
Act 2005 dungzuiin, Executive Council le Finance Committee hai chu
kum thum sung meeting ko \hak naw khawma a thei a. Lo thei lova ko
tei tei ding tia ‘manda-tory requirement’ khawm a ni nawh, tiin a
\hang ve tlat a. MU community hai chun, Manipur
University Act 2005b hnuoia Article 13 (3) dungzuiin, VC in thaw
ding pawimaw le \ul a ti chun, hi Act hnuoia hin thil thaw thei a
ta, chu chu meeteing nawkah report peng a tih ti khawm a hmang nuom
naw niin an hril. Hi baka hin Article 22 (2) dam, Ar-ticle 18 (5)
dam quote-in, Finance Comit-tee chu kum tin a tlawm takah vawi thum
bek meeting an tih, tihai dam an hril a. A chunga action lak theina
ding a tam taluo tiin an hril. (PNS)
MU buoina Ni 55 a tling