-
Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A
p e r )
___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No.
MNP - 67 ___________________
Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747
police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239
dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147
799/
8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:
7085-256-377
thlado (June) 04, 2019 thawleni (tuesday)
Hmasawnna Thar Vol - 34/228 | Churachandpur | email :
[email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per
copy
EKIN/SEPTIC TANK
SUKFAI DINGA KO THEI ZING
KAN NIH.
Contact Numbers:8119035096 &
8119083548
NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI
adMission oPenCOURSETally ERP.9 with GST, Graphic Designing,
CCA/COA/DCA/DIT/Dip. Web Designing, Certificate in Hardware
Manintenance etc.
Thangching computer Training centre,Tipaimukh Road, Hiangtam
Lamka.Churachandpur, Manipur – 795128
Contact No: 8730987822/ 9383070707e-mail:
[email protected]
dUrAtIOn
3/6 months & 1 year
(23-6)
GAS NEWS
AGENCY: Kim JoeBooking: 2nd April to 26th May, 2019 (Advance
Booking)delivery :04-06-2019 (tUe) Time :10AM-tillstockstOCK :306 @
Rs. 856NDNE 19KG&FTL 5kg available
NE Recreation hawng ding
CCPur: June 5, 2019, 7AM khin Hebron Veng, New Lamka, CCPur-ah
North-East Recreation hawng ning a tih. Hi huna hin CT Lian Guite,
MDC khuolliena \hangin NE Recreation hi hawng a ta, Pastor
Zam-khansuan, Rayburn PCI (R) in \awng\aia inhlanna nei a tih.
Khaw thar hawng-na le inhlanna
CCPur: June 7, 2019, 11AM khin Kangvai Sub-Division huopsunga
khaw thar ding Mualjawl khuo hawngna le maicham siem ning a ta, hi
huna hin Khat-khotong Baite, President, VPC-GHQ chun lung hawng a
ta, Rev. Than-glianlal, Bieltu Pastor (MOCS) in \awng\aia inh-lanna
nei a tih.
ukhrul-ah Cabinet meetingiMPhal: Vawisun hin Ukhrul town sunga
DRDA Hall, Hamleikhong, Ukhrul-ah State Cabinet meeting nei ning a
tih. DC’s office, Ukhrul-a Conference Hall repair mek a ni leia
Cabinet
meeting hi DRDA Hall-a nei ni dingin Dc, Ukhrul chun a hril.
Cabinet meeting ding lei hin Ukhrul town-ah security sukkhau a nih.
Imphal-a inthawk venghim-tu tirlut belsa an nih.
Thuvuongva mei mei niin an hrilCCPur: Social Media hran hrana
Artui siemfawm (artificial Egg/ Plastic Egg) Bazar-ah zawr nia
video-a insuoa um hai hi thuvuon-gva mei mei a nih. Chura-chandpur
Bazar-a Artui za-wra um hai hi State danga inthawka laklut an nih.
A
phurna lampui, a siena \hat tawk naw lei le khawlum leia sie a
um thei a, chuhai chu a \ha le zawr khawm thil ni thei a nih. Artui
siemfawm pakhat siemna dingin Rs. 200/- pei seng a \ul a, Artui tak
hi pakhat-ah Rs. 7/- a zawr a ni
a. Chuleiin siemfawm Artui zawr ti chu thil thei lo a nih. Artui
\henkhat enfel dinga thawn a nih tiin Food Safety Officer, CCPur
chun a hril tiin zanikhan Information & Publicity Wing,
Churachan-dpur Consumers’ Club chun thusuok a hril.
Naupang 1 Swimming Pool-ah tla hlum
CCPur: Zanikhan pasal naupang pakhat, Janggou-hao Baite of
B.Phaicham chu Matijang Swimming Pool-ah a tla hlum. Jang-gouhao
Baite hi B.Phaicham khuo Lal hai nau 3 hai laia a naupang tak a
nih.
Staff le Official hai chau
CCPur: Tuta inthawk chun DC’s Office Complex sungah Staff le
Official Motor-hai chau an lut phal ni tang a ta, private Motor-hai
chu DTC annawleh DC Office fena lampui sir haiah an innghat el ding
a nih tiin Shyam Lal Poonia, DC, CCPur chun zanikhan thusuok a
siem.
SSUM in Manipur-a Bufai man kaisang hrat a ngaimawiMPhal:
Socialist Stu-dents Union of Manipur (SSUM) chun Manipur bufai kg.
1 ah Rs. 46 a inthawk Rs. 50 –a a kaisang le Vai bufai public
distribution (super-fine) bufai kg. 1 ah Rs. 32 a inthawk Rs. 35 a
a kaisang chu an ngaimaw thu an hril a. Bufai man nasa taka kaisang
leia Manipur mipui han har-satna nasa tak an tuok mek thuah state
sawrkar a to zing el chu an ngaithiemnaw thu hrilin, hi chungchanga
hin to
\awka an en zing nawk ding thu an hril. Hi thu hi zanita
Keishampat-a an office-a press conferene huna SSUM secretary
General Bhushan Longjan in a hril a ni a. Sawrkarin bufai man
kaisang le inzawmin iengti-nam hma lak a tum ti mipui hai an
hriettir a \ul a. Ien-gleia hienganga bufai man kaisang am ti
dawnna an pek a \ul tiin an hril. Bufai man/ rate siemtu
tum a nia ti puong dinga ngenin, hienganga bufai man a kaisang a
ni chun tuta inthawk thla tlawmte hnun-gah iengangin am a hung
kaisang ding; loneitu le sinthawtu hai iengtin am khawsa thei an
ta? SSUM chu hi thua hin to mei mei naw ni a, Manipur sawrkarin
bufai man kaisang control-na dinga hma a lak nghal-naw a ni chun
SSUM chu hma la dinga inpeisa a nih tiin an hril.
MU Research Scholar han room an kal
NScN (K) chun Myanmar le Inremna ziek nuom lo, Thi thlang
lemGuwahati: Naga helpawl Myanmar-a based bik deu National
Social-ist Council of Nagaland-Khaplang (NSCN-K) chun, Myanmar Army
(Tatmadaw) leh Nation-wide Ceasefire Agreement (NCA) inremna ziek a
nuom naw hrim hrim a, chu nek chun thi chena Naga hai ta dinga bei
khawm a thlang lem niin a hril. Ministry of Public-ity (MIP)
in-charge, NSCN (K) Mr Joseph Lamkang hril dan chun, Myanmar Army
hai hi inbiekna dawkanah khawm an khau deu deu a, an supply
lam-puihai khawm an kharpek pei tah a. Chuleiin, Naga hai
‘sovereignty’ an neina dinga suol zawm pei an th-lang lem thu a
hril. The Ministry of Public-ity, NSCN (K)-in Nesw18 a hril dan
chun, “A tak ta-kin Myanmar sawrkar chun
Naga hai in\hanglienna ding le hmasawnna ding a dit naw a. Kum 7
inkap chawl hnung khawmin, kh-ing khat tienga ding chaua \ha a ni
leiin anni chauin an hlawkpui a nih” tiin a hril A hril pei dan
chun, abikin tuta kum thum sung liemtaah khan NSCN (K) hai chun
Myanmar Army hai kut a tuor nasa em em
a. Helpawl danghai chu NCA (Nationwide Cease-fire Agreement) a
ziekpui a. Keini chu kan nuom ve nawh. Chu phing leh, in-biekna
dawkawnah an hung in rum \an a. Kan supply lampuihai po po an dang
vawnga, ‘four cuts’ policy an hmang bawk, tiin a hril. Lamkang
chun, Myan-mar sarkar chun Naga hai
harsatna le nina chu a hri-etchieng em em a. Myan-mar Army hai
khawmin NCA inzieklui tir lovin lampui dang khawm a hrawpui thei.
Myanmar sawrkar khawm hi a det nawh a. Mipuihai, ethnic tribes hai
khawmin detin an hmu naw leiin an ringzo naw a, an muong nawh. An
Contituion an thleng
hmakhat le ethnic tribes hai a ngaidan a thleng hmak-hat chu
Myanmar det tak um thei naw nih, tiin a hril bawk. NCA thuah chu,
“Tuta NCA hi chu Panglong Agreement, 1947 original ang char a la ni
a. Naga hai chun independent kan nuom leiin kha Panglong Agreement
ah khan hming kan ziek nuom naw reng a nih. Naga hai chun
inde-pendent ta dingin an hring-na tamtak an lo inhlan ta a.
Iengleiin am tuhin NCA chu ziek ringawt kan ta? Myanmar hin India a
ring taluo leiin a thawsuol a nih” tiin a hril. Nationwide
Cease-fire Agreement (NCA) hi Myanmar sawrkarin an rama ethnic
tribes helpawl-hai le inkap chawl (cease-fire) a ziekpuina a ni a.
Sawrkar chun ‘ethnic >>sunzawmna phek 4-ah
Tu kuma inthawk Annual Martials Arts um ta ding: cM
iMPhal: Chief Minister Mr. N. Biren Singh chun tuolsung suok
Manipuri Martial Arts (Hueiyen Lal-long and Thang-Ta) hai chawilar
le sukchangtlung-na ding beiseina tumnain, tu kum a inthawk chu
An-nual Indigenous Martial Arts Meet (Meihourolgi Thang-Ta Amadi
Hueiyen Lallong Changdamnaba) nei ni hlak ta’ng a tih, tiin a hril.
|hang le thar peihaiin an hung theinghil naw-na ding le hma a sawna
khawvel huop chena an lang phak ve theina dingin kum tina State
Government calvender of event ah sie ning a ta. Sukchangltungna
dinga fund pawimaw hai a hmu ve theina dingin State Budget ah khawm
a hran siem a nih ding thu a hril. Hi thu hi zanita Mani-pur-a
Martial Arts (Thang-Ta) Guru hai le pawl hran
hran \huoituhai inkhawm-na Chief Minister’s Durbar Hall,
Imphal-a an neina huna a hril a nih a. Martials Arts pawl hran hran
hotu-hai leh a hmasawn thei dan dinghai hriltlang a nih. Chief
Minister chun YAS Commisioner chair-man-na hnuoiaih Com-mittee siem
dingin a hril a. School le Colleges hran hran hai harsatna le an
thil pawimawhai zawng dawk dingin an hriettir. Regis-tered
schoool/institutes hai po po chu State Govern-ment kuoma
inregistered dingin a hril a. Committee hin student le inchuklaihai
um zat fel taka sutin inchik a tih tiin a hril. Meeting ah hin
Thang-Ta pawl haia an hotuhai le sawrkar tienga Finance, Art &
Culture, Education (S) le Planning Department hotuhai khawm an
\hang a. Committee chun June 20,
2019 bo hma ngeia report submit dingin an hriettir bawk. Hi
report an siem/submi zovin tu kum sung ngei bawka, Indigenous
Martial Arts Meet nei hman tum ding a ni, tiin a hrl bawk. Meeting
ah hin Pu Biren chun, society hma-sawnna ding le in\hangli-enna
ding chun, \hangth-arhai lungrilah Manipuri Martials Arts pawimaw
zie inmawngtir a \ul a. Khawv-elin a mi hriet theina ding chun
\halai lai descipline nei taka Martials Arts hi promote ding a nih
tiin a hril bawk. State Level Martial Arts
Association/Organiza-tion a hrat zuol theina ding chun Thang-Ta
pawl hran hranhai chu pawl khat/pumkhata hung um dingin a fiel a.
Mi dang dang hung zawm peia Martials Arts >>sunzawmna phek
4-ah
Health Minister-in Free Treatment Initiatives hawng
iMPhal: Health & Fam-ily Welfare Minister Mr. L.
Jayantakumar Singh chun, JNIMS Blood Banks, Porompat ah Free
Treat-ment Initiatives for He-mophilia & Thalassemia a hawng.
Hi program hi State Health Society National Health Mission
huoihawt
a nih. Education Minis-ter Mr. L. Jayantakumar Singh chun,
advanced sci-ence hung in\hanglien le hma sawn pei angin, natna
thar le technology thar hai khawm an hung suok pei a. Sawrkar
theitawpin tech-nology le damdawi tharhai
hmangin hma a laka chu natna khawmin hma a sawn pei tho leiin
health Sector ah hin harsatna tamtak a tuok hlak chu a nih tiin a
hril. Mipuihai chu natna hri dona kawngah \hangruol dingin an fui
tawl a. A thlawna damdawi inenkawl theina chu hmang \ang-kai seng
tum dingin an fui bawk a. Tuta Hemophilia & Thalassemia hi
Manipur-a dinga a hmasatak a la nih, tiin a hril bawk. Mithiem hai
chun He-mophilia inanna le causes hai an tarlang a. Natna
in-thlasawng thei vang em em a ni a. Pang pawp a inthaw-ka thisen
or sex linked >>sunzawmna phek 4-ah
KKL D. Phailian Unit in Charity Road Show an neiCCPur: Liemtah
May 29, 2019-a Tamenglong district sung, Tuiruong/Barak va-dung-a
Chengkawl ruta fe nupa tuokkhat le an naunu tuoksiet tuoka Tuiruong
vadunga tla hlum, an thisan an nauhai \hangpuina din-gin Kuki
Khanglai Lawmpi (KKL) D. Phailian Unit chun zani (June 3, 2019)
khan CCPur khawpui sung hmun tum tumah Donation box dawin Charity
Road Show an huoihawt. Chengkawl rutnaa tuia tla hlum hai kha Mr
Man-glengou Singson, a nuhmei Lhaineng Singson le an
naunu a upa tak Themn-gailhing Singson hai an ni a. Manglengou
hai nupa hin nau paruk- Nau inphir kum 2 mi Chongngaihoi le
Chongngaisang hai bakah Nemneivah (12), Nemja-kim (10),
Lhingthanghoi
(8) le Lalmunsang (5) hai an thisan a nih. Pathienni khan KKL
GHQ chun KKL Complex, IB Road, CCPur-ah emer-gency meeting neiin,
an nu le pa han an thisan nau-pang hai enkawlna ding
roadshow nei dinga rel a ni dungzuia KKL D. Phailian Unit in
Roadshow hi an nei a nih. Roadshow hi Eimi Art-ists le CFDS hai
\hang-puinain D. Phailian, Nehru Marg Junction, Police Sta-tion
tuol le Sumkong Kai-mun haiah nei a nih. KKL GHQ chun \hang-puina
pe nuom hai ta dingin Bank Account khawm a hawng a, SBI bank
account number 3512-2102-631, IFSC Code SBIN0015027, MICR 79500250
ah pek thei a nih tiin KKL GHQ chun a hril.
DIG Range II a kaisang SP CCPur an inthla
CCPur: June 3, 2019, 10AM khan CCPur District Police chun SP
Office, Tui-bong, CCPur-ah Senior SP, CCPur sin chel mek, tulai
hnaia DIG Range-II dinga kaisang K. Kabib, IPS in-thlana an nei a,
district police-a rank officers hai an \hang a, inthlana thu hrilin
ditsakna an inhlan bakah thilpek an inhlan bawk. Hi huna K. Kabib,
IPS in thu a hrilnaah, SP, CCPur sin a chel sunga thlawptu a
sinthawpui hai chungah lawmthu a hril a.
Lok Sabha Election nei zo hlimah district sung buoina le
harsatna iengkhawm um loa zo thei a ni thu, CCPur district-ah
vawithum a hung posting-na a nita leiin fare-well programme hmanga
um khawm a vawithumna a nita thu, district mipui hai \hatna a
theinghil ngainaw ding thu a hril. A hril peinaah, Septem-ber, 2019
chen khan buoina lientham hril ding umnaw sienkhawm
October/No-vember, 2018 a inthawk society sunga insekhekna
leiin buoina neu neu a um \an a, sienkhawm a thawk-pui hai
titakna le taimakna leiin tuchena hin buoina lien tham a la tlung
nawh tiin a hril. Discipline \hat dit leiin inhal chang um hlak
sienkhawm mimal in-theidana lei ni loin, thil \ha lem ding ditna
leia thaw a ni hlak leiin hrethiem dingin a thawk chanpui hai a
ngen a. CCPur-a a posting sun-gin a thawkpui hai le \hangruolna
leiin Manipur state sunga la um ngailo Community Policing Cen-tre,
Child Friendly Office hai hawng a ni bakah Police Liaison Group le
khaw-pui sunga CCTV hmun 140 chuongah sie a ni a, hienghai hi
inchiktlak a ni thu hrilin, hmatieng peiah khawpui sungah CCTV
>>sunzawmna phek 2-ah
iMPhal: Manipur Uni-versity a 2017 batch re-search scholars han
zani zantieng 2PM khan non NET fellowship awards pek an ninaw
dodalnain za-nikhan Dean of Students’ Welfare, Registrar le Dep-uty
Registrar (Academic) room hai an kal. Fellowship hi India ram
pumpui-a Central Uni-versities haia M.Phil le Ph.D Course thaw
dinga inzieklut research scholars hai popo dawng thei dinga siem a
ni a, sienkhawm Manipur University chun hi fellowship hi pe loin,
kum 2017 a inthawk khan a release tanaw a nih. Hi thua hin DEAN,
Registrar le Deputy Reg-istrar hai chun Administra-tor an an
inbiekpui a hril a ni a, sienkhawm university thuneituhai le
student nuor hai chun inbiekna an la nei nawh.
singngat Battalion in phairam helpawl 5 an man
CCPur: 2- Assam Rifles a Singngat Battalion han ni 3 sung zet
India le Myan-mar ramri zula dappui an thawnaah phairam helpawl 5
an man. Thu dawngnain a hril danin ramri zul lai Phai-
ram helpawl an um ti report an dawng le inzawmin dap-pui nasa
takin an thaw a, chu huna helpawl 5 hai hi an man nia hril a nih.
Helpawl mana um hai hi United National Libera-tion Front (UNLF),
PRE-
PAK (RA) le PREPAK group group a mi an ni tawl a, India le
Myanmar ramri zula Myanmar sipai han operation nasa taka an thaw
leia Myanmar ram sunga an camp-a inthawka hung tlansuok, a ruka
India ram hung lut tum an nih. Mana um hai hi kum 19-35 inkar vela
upa an ni a, training zo vawng an nih. Mana um hai hi Police kutah
pekdawk an nitah tiin thu dawngna chun a hril a, an hming hai ruok
chu ei thu lakna in a zieklang nawh.
Lajangphai-ah Financial Literacy AwarenessCCPur: UCO Bank,
CC-Pur Branch chun June 3, 2019, 7AM khang Lajang-phai khuoah
Financial Literacy Awareness camp an huoihawt a, Lajangphai khaw mi
le a se vela mipui hai an \hang tawl. Thongjathang Haokip, UCO Bank
staff chun fi-nancial literacy awareness pawimawna hrilin,
aware-ness hunah M. Karuna
Devi, Assistant Branch Manager chun “Know
your Customer KYC le Basic Saving Bank Ac-
count (BSBA) chungchang a hril a. Lhingneinem, Asst. Manager
chun UCO Smart le UCO Care Current Ac-count, Anthony Hran-grohlun
Hrangate, UCO Bank Staff chun Term deposit, Fixed Deposit le RDUSS;
Ronald Hauzel, Branch manager chun so-cial security and insurance
chungchang mipui hai hril-hrietna a nei.
-
Hmasawnna Thar2 thlado (June) 04, 2019thawleni (tuesday)
artiCle/health & eMPloyMent news
Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding
l. sellate: Jt. Editor Joseph Joute: Co-Editor : Asst.
Editorlalsansuok pulamte :Sports lalruotlien dulien: Computer
AssistantEdited & Published by Lalmalsawm Sellate at HT Office,
Lighthouse Lane, Churachandpur and Printed by him at M/s Express
Standard Offset Printers, PKT Street, Central Lamka Churachandpur,
Manipur.
Editorial
SUNZAWMNAVAWISUN THUPUIA kotu cheu chu an thieng angin nangni
khawm in changzie po poah lo inthieng lem ta ro; “Nangni in
inthieng ding anih, kei kan thieng si a,” ti ziek ang khan. -I
PETER 1: 15-16
Mi hmang tlakMi hmang tlak le mi hmang tlak lo kar hi an hlat
hle. Sungkuo, mimal, ram, hnam, kohran le khawt-lang ta dinga mi
hmang tlak ei tam po leh mimal, sungkuo, khawtlang, kohran, ram le
hnamin hma-sawn a ta, hnam changkang le ram changkang ei hung ni
thei ding a nih. Ei ram, ei hnam, ei khawt-lang, ei kohran, sungkuo
le mimal hai hin hmelma le mi hmang tlak lo a mamaw naw a, ei thei
tawk ang senga mi hmang tlak le mi \angkai ni hi tum seng ding a
nih. Sungkuo, khawtlang, kohran, ram le hnam ta dinga mi \angkai,
mi hmang tlak, mi ringum le innghatna tlak mi tam tak ei um laiin,
ram le hnam, khawtlang le kohran chu hril lo, sungkuo ta ding
khawma \angkaina nei lo, sungkuo chawk buoitu le suk mangang a, nu
le pa, u le nau, sungkhat le laina hai ta dinga buoipui um zet hi
ei um \eu a, hieng ram le hnam, kohran le khawtlang ta dinga mi
hmang tlak lo hai lei hin ei khawtlangin hma a sawn ding angin a
sawn naw pha a, ramin hma a sawn ding angin a sawn thei naw pha a,
kohran a hrat ding angin a hrat naw pha hlak a lo nih. Chu el a la
ni naw a, intodel lo sungkuo tam tak ei um \euna san khawm hi ieng
dang lei ni lovin, nunghak le tlangval tam tak sungkuo ta dinga
hmang tlak lo fe fe ei tam lei a ni ngei ring a um. Mi popo hi mi
ropui le hmingthang, mi ngai-sang le chawimaw ei ni thei vawng naw
a, chu-ongang chu nisienlakhawm, ei rengin ei dit a, ei tum a ni
phawt chun ei theina le thiemna, ei phak tawk le tlin tawk a izirin
ieng ti zawnga mani tak chun ram le hnam, kohran le khawtlang ta
dinga mi hmang tlak le sawr tlak ei hung ni thei thung a, indik
tak, ringum tak le fel taka khawsa thei vawng ei ni bawk. Maniin ei
tum naw lei dam le ei nuom naw lei damin mi tam tak hai hi chu ram
le hnam, khawt-lang le sungkuo ta dinga buoipuiumin ei um el hlak
hi a lo ni a, sungkuo sukbuoitu le sukmangangtu ei lo ni lem hlak
hi a lo nih. Ei taksa chakna le nuom-na ei ngaipawimaw lei le ei
sie lal lei dama thil suol thaw a, nun dan lampui indik lo le \ha
naw hraw ei lo ni a, midanghai ta dinga hal le zil ngaia um ei lo
ni hlak bawk a, lunginah khawm mani nuomna ngeia lut le intang ei
lo ni hlak bawk. Chun, kohran ta dinga \awng\aipui ngai, khawtlang
le ram ta din-ga mi hnawksak, buoipuium, enthlak ngai, hnawt-zui
ngai, veng sung le khawsung a inthawka hnawt-suok ngai dam ei lo ni
hlak. Chu bakah mihai ta dinga harsatna le buoina siemtu ei lo ni
rawp hlak bawk. Ei khawtlangah suolna chi hran hran le inruit-hei
chi tum tum han bu an khuorna san le nakawra ei hriet khel tieng,
mita hmu ding um hai hi ieng dang lei ni lovin ram le hnam ta dinga
hmang tlak le sawr tlak ni tum lo \halai ruol le nu le pa tam tak
ei um lei a nih. Ei lungril put dan hi ei siem \ha naw a, si sukdik
naw a ni chun ram ta dinga a se tienga buoipui ngai ding hi mi tam
tak ei la um le ei la pung pei ding niin an lang. Chuleiin, ei
lungril put dan hi, a bikin nunghak le tlangval hai hin ei siem \ha
a, ram ta ding, khawtlang ta ding, kohran ta ding le sungkuo ta
dinga mi hmang tlak ni dinga lungril ei put a pawimaw hle. Ram le
hnam, khawtlang le sungkuo ta dinga mi hmang tlak ni ding hin
ngirhmun pangngai taka ngir a, sum le pai hau kher a \ul naw a, mi
var tak le lekhathiem tak ni kher a \ul naw a, a pawimaw tak chu
lungril \ha le indik put mi ni a, inruithei laka inthawka mi fihlim
ni a, ram, hnam, kohran le khawtlang ta dinga mi hmang tlak ni
hmasak ni hi a nih. |halaihai khawvela cheng mek ei ni a. Thil
iengkimah hin \halaihai an pawimaw a, \halaihai \hang lo chun ieng
ei ang thei tak tak ngai nawh. Hieng a ni lei hin \halaihai hi mi
hmang tlak ei ni ngei ngei a \ul a nih. Mi hmang tlak ni ding chun
sakhuo, mani hnam, mani ram, mani culture, amani identity, mani
sungkuo ngaisak le humhim mi ni a ngai. Chun, ram le hnam,
khawtlang le kohran hai bakah sungkuo ta dinga mi hmang tlak ei lo
ni naw khawmin, mi hnawksak, mi chimum, buoina siem-tu, harsatna
intluntu le inremnawna chawksuoktu ni tum lo hram hram ding a nih.
Sakhuona, khawt-lang, ram le hnam ngaisak mihai hi a tlangpuiin mi
\ha le mi hmang tlak an ni hlak.
Veteran actor-singer Ruma Guha a thiKolKata: Actor-singer Ruma
Guha Thakurta (84) chu Thaw\anni khan a in karin a thi. Thakurta hi
“Jwar Bha-ta”, “Ganga” le “36 Chow-ringhee Lane” film haia lo
\hang a nih. Ruma Guha Thakurta hi actor-singer Kishore Kumar
nuhmei hmasa (first wife) a ni a, naupasal pahni le nau nuhmei
pakhat a thisan.
assam election mode-ahGuwahati: 17th Lok Sabha Election, 2019 zo
le Centre-ah NDA sawrkar thar siem hlim nisienkhawm Assam –a chun
MLAs 4 MP a th-langtling an ni leiin MLA inban hai hmun hluotu ding
thlangna byelection hung um ding leiin election mode-ah an um nawk
tah. MP dinga thlangtling MLAs pathum hai chu BJP a inthawk Topon
Ku-mar Gogoi (Jorhat PC);
Kripanath Mallah (Karim-ganj) le Pallab Lochan Das (Tezpur) le
Congress a inthawk Abdul Khaleque (Barpeta PC) hai an nih. Hieng
seat 4 haia bye-lection hung um ding leiin political party tum tum
hai chun candidate ding \ha ngaituoin election mode in an um nawk
mek ta a nih. Byelection hi nei nghal ding la ninaw sienkhawm party
level a chun hma an lak \an ta a nih.
AP sawrkarin Tirong Aboh thina case NIA kutah a pekdawk
itanaGar: Arunachal Pradesh-a BJP sawrkar thar chun thla hmasa
laia helpawl ni dinga ringhla han Khonsa West A/C a NPP MLA Tirong
Aboh le midang 10 hai an kap hlumna case chu Nation-al
Investigation Agency (NIA) suizui dingin a pe-kdawk. Chief Minister
Pema Khandu inrawinaa state cabinet meeting hmasa taka thutlukna
siem a ni dung-zuia NIA suizui dinga case
hi pek dawk a ni a, Cabinet meeting chun Aboh that a nina an dem
thu an puong bawk. NIA suizui dinga rel a ni bakah Cabinet chun
sawrkarah “Group C post” sin le zangnadawmna Rs. 20 lakh pek dingin
a pawmpui bawk. Aboh hin April 11-a Assembly election huna khan NPP
ticket in a ngir a, Khonsa A/C –ah an kh-ingpui BJP candidate
Pha-wang Lowang chu votes 1,055 in a hne a nih. May 21, 2019 a
Ti-rap district 12 Mile area hmuna helpawl ni dinga ringhla han
Aboh le a hnungzuitu hai an lambun huna khan ama (Aboh) le a naupa
bakah midang 9 in thina an tuok a nih.
hMar youth assoCiation tui|haPhai Joint headQuarters
Churachandpur, Manipur
hya ambulance hmang nuomtu hai ta dinga hriet ding pawimaw
\henkhat
(rules & regulations)
Kum 14 mi suolluia inraitirtu kum 10 jail intang ding
aizawl: Champhai Special Court Judge R. Vanlalena chun kum
2016-a nuhmei kum 14 mi suol-luia inraitirtu Vanlalvena chu rimsi
taka kum 10 jail intang dingin a chungthu a rel bakah fine Rs.
5,000 chawi dingin a rel. Vanlalvena hin a nau-pang suollui hi a
vau leiin a hrilsuok ngam naw a, sienkhawm nau a hung pai/an rai ta
lei hin a puong a. Champhai-a Child Wel-fare Committee Chairman
kuoma thil umdan an tlun hnungin Khawzawl Police han November, 2017
khan FIR file khumin Champhai Special Court chun a chun-gthu hi a
ngaituo ta a nih. Court chun Vanlalvena hi a nat thei anga taka
hrem-na pek a nuom a, sienkhawm Vanlalvena nuhmei in kum tam tak
jail an tang chun ama le a nau hai enkawltu ding umnaw ding
bakah
sungkhat hnai bel ding an nein aw thu a hril leiin a hremna hi
suknep pek a nih. Suolluina tuok nuhmei hi sawrkarin \hangpuina a
pek theina dingin Court in a ngaituo pui pawk ding a nih. Chun,
zani ma khan Champhai Specia Court Judge chun nikuma Heroin le man
Lalnunzira, Falkawn Aiawl chu kum 2 sung jail intang ding le fine
Rs. 3000 chawi dingin a chungthu a rel. Hieng laizing hin zani
zingkar khan Champhai Excise & Narcotics En-forcement Staff han
Zo-khawthar panna, Mualkawi lai Heroin grams 12.7 leh a neitu
Lalruatvela, Champhal Bethel Veng an man a. Zani ma khan District
Court-ah inlangtir a ni a, Court in jail intang dinga a rel angin
Dis-trict Jail-ah thun nghal a nih.
Mi 13 chuongna IAF vuongna Antonov AN-32 a umna chin hriet loin
an hmangGuwahati: June 3, 2019 (Thaw\anni) khan Jorhat, Assam-a
inthawk Mechuka, Arunachal Pradesh pana vuong In-dian Air Force
(IAF) chu a umna chin hriet loin an hmang a, hi thu ei sut chen hin
a chanchin hriet a la ni nawh. Vuongnaa hin mi 13 an chuong a,
chawhnung dar 12:27 vela kha vuong-suok niin, zantieng 1PM chen
khan chu ground staff hai leh an lan biek-paw thei a, hi hnung hin
a chanchin hrietzui ta loin an hmang a nih. Jorhat le Mechuka hi
vuongna chun darkar khat tlinglo deu minutes 50 vel chau aw a nih.
Air Force chun vu-ongna inhmang zawngna
sin ngawr taka thaw ng-hal a ni thu spokesper-son Lieutenant
Colonel P. Khongsai chun a hril a. Indian Army le Indo-Tibetan
Border Police han vuongna dang le Helicop-ters inhmang hi zawngna
sin an thaw bawk a nih. Menchuka hi vuongna vuongsuok le \um
har-satna hmun, ramngawpui
vawng umna hmun a nih. AN-32 vuongna hi Soviet (Russia) siem
twin engine turbopop trans-port aircraft ani a, Indian Air Forces
han \hang 4 zet liemtaa inthawka kha an lo hmang tah a nih. Indian
Air Force chun lama intang mipui phurdawkna bakah supply thlakna
taka an hmang a
nih. Kum 2016 khawm khan Indian Air Force AN-32 chu Chennai-a
inthawk Andaman and Nicobar Island pana a vuong laiin Bay of
Ben-gal lai a lo inhmang ta a, nasa taka zawng a ni hnung khawmin a
vuon-gna khawm hmu a nita-naw leiin a sunga chuong mi 29 hai khawm
a thi a puong an lo nita a nih. Zanita AN-32 vuong-na a umna chin
hriet loa inhmang-a chuong hai lai hin vuongna sunga thawk-tu (crew
members) 8 le passengers 5 an \hang. Vuongna tla zawngnaa hin IAF
chun Sukhoi-30 fighter b bakah C-130 Special Operation aircraft hai
a hmang.
250 sie nisien suol dona kawnga nasa takin a \hang-pui ding thu
a hril a. Hmatieng peiah District ta dinga thaw thei a nei chun
\hangpuina pe dinga inpeisa a ni thu a hril. K. Kabib hi DIG Range
II a kaisang nisienkhawm DIG Range-III khawm a chelsa ding a nih. A
posting-na hi IG Zone-II hnuoi a ni a, CCPur district, Pherzawl
District le Bishnupur District hai a enkai ding a nih. Inthlana hun
hmang zo hin K. Kabib inthlana ruoi an kiltlang.
DIG Range II a kaisang SP CCPur
team Ct lian in rs. 38615 an inhlan
CCPur: Team CT Lian in Thla 3 chaua upa nau-pang damnaw
operation thaw ding Chinglunkim @ Kimkim \hangpuina dinga Coffe
Night an buotsainaa thawlawm an hmu Rs. 36415 le Bank Account
fethlenga \hang-puina an hmu, a rengin Rs. 38,615 chu Pathi-enni
zingkar 7AM khan Zoar Veng, Bungmual-ah Kimkim sunghai kutah an
inhlan a, hi huna hin Rev.
Dr G. Paumuanthang chun pawisa thawlawma um hai inhlanna a nei
bawk. Kimkim hi Bung-mual-a Hausa venga-a um Tuanmuan naunu a ni a,
inhnawm thei lo leia operation thaw ngai a ni a. Sienkhawm an
insung harsat leia operation thaw thei lo. Chu le inzawma Team CT
Lian in \hang-puina dinga Coffe night hi an huoihawt pek a nih.
c) HYA Ambulance hi HYA Motto: Thiltha thaw, Nun-danmawi,
Tlawmngaina sukvul dinga hmang hlak a ni ding a nih.iii. service
rules & regulations :a) HYA Tuithaphai Joint Headquarters
Ambulance hi nikhat sunga kirnawk theina a ni naw chun hmang phal
ni naw nih.b). HYA Ambulance hi Mithi ruong/ Damnaw/Accident tuok
hai phura tlawmngai taka ei rawngbawlna ding a ni ang takin
mintinin hmang thei an tih.c). Ambulance Service Charge chu a
hnuoia ang hi ni’ng a tih.i. hya Members haiHYA Annual Membership
fee pe hai chu HYA Member an nih.- Tui\haphai a inthawka imphal
chen a hmang man Rs.3000/-- Tui\haphai (5km radius sung) hmang
dinga ko a ni chun Rs.1000/-- Tui\haphai (5km Radius neka hla)
hmang dinga ko a ni chun Rs. 2000/-- Tui\haphai huom sunga
Hospital/Clinic/Tui tla etc (siet tuokna hmun) a’nthawk In chen
mithi ruong phurna dinga hmang a ni ruok chun Maintainance/Fuel
charge pek hlak nisien.ii) hya Member lo hai.HYA Annual Membership
fee pelo chu HYA Membera pawm a ni nawh.- Tui\haphai a inthawka
imphal chen hmang man chu Rs.4000/-- Tui\haphai (5km Radius) sunga
hmang dinga ko a ni chun Rs.1500/- - Tui\haphai (5km Radius) neka
hla a hmang ding a ko a ni chun Committee in a tul ang dungzuiin a
rate siem a tih.- Tui\haphai huom sunga Hospital/Clinic/Tui tla
etc. Siet tuokna hmun a’nthawk In chen mithi ruong phurna a hmang a
ni chun Maintainance/Fuel charge pek hlak nisien.d) Mithi ruong
phur hunah Ambulance sunga mithi sung-kuo pahni (2) bak chuong phal
ni naw nih.e) Ambulance hmatieng (front Seat-ah) Driver, Second
Driver le HYA Thuoitu hai chau chuong thei an tih.f) Ambulance a mi
Oxygen hmang a ni chun a hmang man Rs. 500/- pek ding a nih.
g) Ambulance Hmang (Hire) a ni sung a sunga thil hai (Internal
Accessories) suk hmel hem/ suksiet a lo ni chun. A hmangtu/ hiretu
peiin mawphur an t’a, Repair thei a ni chun repairna man tum an
tih. Repair thei talo khawpa suksiet a lo ni chun a thara thlak chu
a hmangtuhai maw-phurna ni’ng a tih.h) Ambulance sunga Inruithei
hrim hrim chawilut phal a ni nawh.i) Zurui, Damdawi inrui Nundan
mawilo hai chuong phal an nawh.J). Ambulance in Damnaw/Mithi phur
nghak ngai a ko a lo ni chun Waiting charge a tul ang peia siem ni
bawk a tih.IV. A chunga Ambulance dan- le - dun (By Law) ei siem
hai hi HYA Tuithaphai Joint Headquarters in a tul ang peiin
sukdanglamin siemtha thei a tih.
Ambulalance hmang \ulna a um huna contact na ding.Pu
lalhrietzing Famhoite+919862658729/ +917005448793 Pu Vanlalmuon
Joute +919862658868/ +917005880278 tv.
lallienkhum+918732065320Motto: thil\ha thaw, nundanmawi le
tlawmngaina.(Rules and regulations an siem mipui hriet dinga
pawimaw hai chauh ei tarlang leiin number ei pekthlak khi a laklaw
in a um a nih)
defence Minister rajnath singh siachen Glacier an zin; security
ngirhmun a ennawn
new delhi: Mr Rajnath Singh chun NDA sawrkar term hninaa Defence
min-ister a chel hnung an zin suokna hmasa tak dingin Thaw\anni
khan khawvela indona field insang tak Si-achen Glacier-ah an zin.
Rajnath Singh hi Army chief General Bipin Rawat khawmin a zui. Mr
Rajnath Singh chun Siachen hmuna um India sipai hai inpawlpuina
neiin, Siachen hmuna an dutynaa sipai lo thi ta hai inzana a pek.
Defence minister hi 14 le 15 corps han ramri-a se-curity ngirhmun
briefing an pek. Army-a 14 Corps
hin China le ramri Line of Actual Control le Paki-stan le ramri
Line of Con-trol venghimna sin an thaw a, Srinagar-based-a um 15
Corps chun Kashmir phairuoma anti-terror Op-eration tiengpang maw
an phur a nih.
Defence minister hin Siachen base camp bakah forward post hai
khawm a sir a, Siachen hmuna India ram venghimna sin thawtu Army
personnel hai chu a suong hle thu hrilin, an nu le pa, hi lai hmuna
duty thei ding nau sipai tir thei hai
chu an iempui hle thu a hril bawk. Siachen Glacier a hin India
ram sanna dingin tuchenah India sipai 1100 chuong zetin thina an
tuok ta a nih. Kum 1984-a India in Operation Meghdoot thawa
Pakistan sipai hai hnawkira tlangzip a lak a inthawk Si-achen
Glacier hi Army han an veng ta char char a nih. Siachen base camp
hi feet 20,000 vel zeta insang a ni a, khawvela indona field dei
tak le insang tak a nih. Vur a tam a, vur intawl a tlung rawp hlak
bakah thli a hrat bawk leiin Siachen hi a dei hle bawk a nih.
6th raising day an hmangCCPur: Songtal Khaw suok sipai \hang hai
in-pawlkhawmna Songtal SENA Group inti hai chun June 2, 2019, 1PM
khan an Unit Office, College Veng, New Lamka, CCPur-ah 6th Raising
Day Celebratin-cum-General Election 2019 an hmang. Election hunah
kum
2019-21 sunga Songtal Sena group \huoitu ding mi 10 an thlang a,
\huoitu dinga thlang han anni sun-gah OB insiem an tih. Songtal
SENA Group a hin Cusom/Excise, For-est Guard, Uniform hai hai bakh
sipai a \hang mek hai le pension ta hai an rengin members 75 an um
mek.
-
3thlado (June) 04, 2019thawleni (tuesday) national/international
& advertiseMent Hmasawnna Thar
laKtawi Free MedICAl CAMp-Gilead Diagnostic, Rengkai
huoihawtnain June 5, 2019 (Wednesday) hin FREE MEDICAL CAMP for
Diabetes, Thyroid le Skin & Cosmetic nei ning a tih.
-Doctor pan man, damdawi man, Thyroid Test le Sugar Test a
thlawn ning a tih.
a hmun: Gilead Diagnostics, Rengkai Bazar, Rengkaia hun:
9:30AM-4PM
-Mi 50 neka tam en hman a ninaw ding leiin First Come First
serve ning a tih.
Contact: 9366040243/ 8974132469(3,4)
Irani, Shankar Prasad, Harsh Vardhan le Munda han minister
charge an laknew delhi: 17th Lok Sabha election zoa Narendra Modi
Prime Minister nina hnuoia NDA sawrkar term hnina dinga Council of
Min-ister a laklut hai chun charge an lak \an mek. Thaw\anni khan
Uttar Pradesh-a Amethi PC-a Congress president Rahul Gandhi
hnebantu Ms Smriti Irani chun Minister of Women and Child
Development charge a lak a. Charge a lak huna hin senior offi-cial
dang dang hai khawm an \hang. Ravi Shnkar Prasad chun Min-ister of
Law and Justice charge a lak a, Arjund Munda chun Tribal Affairs
Minister charge a lak a, Re-nuka Singh chun Minister of State ,
Tribal Affairs Ministry charge a lak bawk. Chun, Dr Harsh Vardhan
khawmin zani ma khan Union Heal Minister charge a lak bawk. Charge
a lak zo hin tuchena Ayush-
man Bharat - Pradhan Mantri Jan Aarogya Yojana (AB-PMJAY) la
hmang/sukpuitling lo states 5 haia Chief Ministers hai chu scheme
sukpuitling dinga an hriettir ding thu a hril. Hi scheme la hmang
lona states 5 hai chu- Telangana, Andhra
Pradesh, West Bengal, Odisha le Delhi hai an nih. Hi scheme
hnuoia hin mi rethei sungkuo han dam-naw leia hospital-a admit an
ni hu-nah sawrkara inthawk \hangpuina Rs. 5 lakh chen (sumfai ni
lo) an dawng thei ding a ni a. Hi lei hin theitawpa hi scheme
la hmang lona states hai chu mipui hmakhuo ngainaa sukpuitling
seng dinga a ngen ding thu Dr Vardhan chun a hril. Tuchena hin hi
scheme hnu-oiah mi 27 lakh han ham\hatna an dawng ta thu Dr Vardhan
chun a hril bawk. Dr Vardhan in a hril pein-aah, sawrkar thlungpui
chunk um 2022 chenah India ram pumpuiah Health and Wellness Centres
1.5 lakh hawng tum a ni a, tuchena hin 16000-17000 hawng a nita thu
hri-lin, hieng centres hai fethleng hin ministry chun campaign
khawm a huoihawt ding thu a hril a. AIIMS thar 21 indinna ding a
hun taka sin zo a ni theina ding chu a ministry in a ngaipawimaw
tak ding laia mi a ni thu a hril bawk. Dr Harsh Vardhan hin Health
Minister charge la ding hin cycle a chuongin office a pan a
nih.
PM’s free laptop scheme lem siema mi 15 lakh hlemtu man
new delhi: Prime Minister Narendra Modi thlalak hmanga “Free
Lap-top Government Scheme on the Occasion of Re-elec-tion of New
Government,” ti hming chawia website lem siema mi 15 lakh zet
hlemtu IIT postgraduate Rakesh Jangid (23) chu Rajasthan-a Nagaur
dis-trict-a a chengna Pundlota hmunah man a nih. Jangid hi kum 2019
batch IIT postgraduate a ni a, a website siemfawm hmang hin sin pek
dinga ti-emin mi 15 lakh chuong zet
a hlem hman a nih. Police thusuokin a hril danin Jangid hin mi
han an ringzo theina dingin website-a in registere na ding
website-ah ‘Make in India’ logo le Prime Min-ister thlalak hai a
hmang a, mimal data tam tak lakhawm a, indiklo taka a mimal hlawkna
dinga hmang a tum a nih tiin an hril. Thu dawngnain a hril danin
Cyber Crime Unit of Delhi Police - CyPAD chun mi pakhatin web-site
domain www.modi-
laptop.wishguruj i .com siemin Modi in sawrkar thar a hung siem
nawkna le inzawma mi singtel hai kuomah a thlawna laptop sem ni
dingin website-a hin thu a post ti report an dawng a. Chu le
inzawma an suizuinaa Mr Jangid hi an man ta a nih. Cyber Crime
po-lice han thu an indawn naah,Website advertising fethlenga pawisa
a hmu theina dinga hiengang web-site hi a siem a ni thu an pu-ong.
Jangid hi Hyderabad-a private company chun an company-a thawk
dingin an fiel (offer) a sienkhawm zawm nuom loin awlsam lema
pawisa lamsuok tu-min hiengang suol lampui hi a hraw a nih. Hi
thila hin midang inrawl an um am ti Police chun an suichieng
mek.
Patnaik in Bij-epur A/C an thla
BhuBaneswar: Odi-sha Chief Minister Naveen Patnaik chun
Thaw\anni khan Bijepur Assembly Constituency-a MLA a ninaa inthawk
inbanna As-sembly Speaker Surya Na-rayan Patra kuomah a pek a,
Governor chun an banna hi a pawmpek nghal. Lok Sabha Election le
inruola Odisha Assembly Election a khan Mr Pat-naik hi Hinjili le
Bijepur Constituency haiah a ngir a, a pahni hniin a tling ve ve a.
Chu leia Bijepur A/C a MLA a ninaa inthawk in-banna hi a pek a nih.
Kerala-ah Nipah Virus leia damnaw ni dinga ring pakhat admit
ernaKulaM: Kerala-a chun Nipah Virus leia damnaw ni dinga ring
pas-al kum 23 mi pakhat Er-nakulam private Hospital-ah admit a nih.
Nipah Virus ni dinga ringa damnaw pasal hi student niin Idukki a
cheng a ni a, khawsik le Nipah virus symtoms ang neiin ni 10 sung a
um ta a nih. Thu dawngnain a hril danin, Nipah Virus ring-hlaa
damnaw tlangval hi Thodupuzha hmuna college pakhata inchuk-lai
niin, Thrissur hmuna internship programme a fe students 22 hai laia
\hang, programme zo In a tlung hnunga khawsik
le damnaw a ni a. Intern-ship programme-a a fepui students 16
hai le midang 6 hai khawm enthlithlai mek an nih. A khawsik a bo
thein-aw leiin Ernakulam private hospital-ah admit a ni a, Nipah
Virus ni dinga ringh-la leiin a thisen samples hai enfel dingin
National Insti-tute of Virology, Alleppey
le Pune haiah thawn a ni a, final result nghak mek a nih tiin
Kerala Health Minister KK Shylaja chun a hril. Hrietchieng la ninaw
sienkhawm state sawrkar chun hi natna indar pei ding dangna dingin
hma a lak \an mek. May, 2019 khan Kera-la-a hin a hmasa takna
din-gin Nipah Virus a lo inleng
ta a, kha \um khan mi 17 lai zetin an lo thipui a nih. Nipah
Virus invawi hai death rate hi 95% zet a ni leiin Kerala-a ding
chun natna \ibai um tak pakhat laia mi a ni a, hi lei hin Kerala
mipui chu an \ithawng inhma hle a nih. Sienkhawm sarwkar chun mipui
hai \itthawng lo din-gin a hril. Hi natna hri hung inleng lei hin
Thiruvana-nthapuram-a Thonnakal hmunah virology institute hmasa tak
ding hawng pha a lo ni bawk a nih. Nipah Virus hi Bak chikhat
‘flying foxes’ han an thedar a ni a, virus hi Bak zun (urine),
chil, ek le an taksaa inthawka tui suok haia um a nih.
J&K-ah helpawl pahni kap hlum
srinaGar: Jammu and Kashmir-a chun Pathienni le Thaw\anni inkar
zan helpawl han Shopian hmu-nah security forces hai mo-tor sunga
inthawk an kap a, security forces han an kaplet naah helpawl pahni
kap hlum an nih. Kap hluma um hai laia pakhat chu Firdous Ahmad
Bhat a ni a, pakhat chu Sa-jad Ahmad a nih. An pahni hin Kulgam
district mi ve ve an nih. Motor-a chuong ve midang pakhat ruok chu
zan thimtham hnuoiah an relhmang hman.
Robert Vadra ramdang an zin a remti peknew delhi: Prevention of
Money Laundering Act (PMLA) hnuoia case nei sumdawngtu Robert Vadra
chu Delhi Court in Thaw\anni khan doctor pan dinga ramdan-gah
chawlkar 6 sung inzin dingin a remti pek. Robert Vadra hi Congress
general secretary Priyanka Gandhi pasal a ni a, doctor pan dingin
USA le Neth-erlands haiah an zin ding a ni a, an zin dan ding
sched-ule pelut dingin special court judge Arvind Kumar chun Vadra
hi an hriettir. A hma khan Vadra hin London-a medical treatment
thaw dinga inzin phalna a ngen a, sienkhawm Court chun London
tienga inenkawl chu a lo phal peknaw a nih.
Union minister Giriraj in population control lawnew delhi: Union
minister Giriraj Singh chun India rama mihriem pung hrat taluo
dangna dingin mipui hai chu ‘pop-ulation control law’ move-ment
fepui dingin a ngen. Mr Singh chun, India
ram mihriem pung hrat taluo chu hmasawnna um thei nawna san le
society sunga muongna le inremna um thei nawna san a nih tiin a
hril. Mr Singh hin tu-lai hnai ela Yoga Guru
Baba Ramdev in popula-tion control-na dinga nau pathumna le a
chungtieng hai voting rights an nei thei nawna ding dan siem dinga
rawtna a lo siem khawm a thlawp thu a lo hril ta a nih.
United Nation estimate dungzuiin kum 2017 a In-dia rama mihriem
umzat chu 1.3 billion a ni a, kum 2024 a chun khawvela mi-hriem
tamna tak China ram a khumkhel ring a ni thu a hril.
Delhi sawrkarin DTc buses le Metro haia nuhmei hai a thlawna
chuong theina ding scheme a pawmpui
new delhi: Delhi As-sembly Election hung um ding tinzawnin
Arvind Kejriwal inrawi Delhi-a Aam Aadmi Party (AAP) sawrkar chun
Delhi khaw-pui sunga Metro le Bus haia nuhmei hai a thlawna chuong
theina ding propos-al um chu an pawmpui tah. Hi thil lei hin Delhi
sawrkar chun Rs. 700-800
crore inkar sum a seng ding thu Chief Minister Arvind Kejriwal
chun a hril. Hi thu hi zanita Mr Kejriwal in press confer-ence huna
a hril a ni a, hi scheme hmang nuom lo hai chun hmang loin an nuom
chun ticket lain an chuong thei tho ding thu Kejriwal chun a hril
a. Khawsakna harsa lem
hai hmakhuo ngaina leia thaw a ni a, ticket inchaw lo ding
nuhmei hai chun anni ditthlangnaa ticket inchawin metro le buses
haiah chuong thei an tih tiin a hril. Hi scheme thar suk-puitling
dan ding thua pro-posal chawlkar khat sunga siemfel dingin official
hai an hriettir ta thu hrilin, tuta inthawk thla 2-3 hnunga
sukpuitling hman beisei a ni thu Kejriwal chun a hril bawk. Delhi
Lok Sabha seats 7 um haia inthlangna nei zo hlimah sawrkarna siemtu
nisi seat khat khawm la loa an um hnunga hiengang rawtna hi AAP
sawrkarin a hung siem a nih.
Ajit Doval chu NSA a la ni pei ding, cabinet
rank pek
new delhi: National Security Adviser (NSA) ni lai mek Ajid Doval
chu kum 5 sung NSA la ni nawk dinga ruot a ni bakah national
security domain-a a contribution \hat leiin Cabinet rank status pek
a ni bawk. Nikum khan sawrkar chun national security le strategic
interest tiengpan-ga Prime Minister thurawn petu National Security
Council \hangpuitu din-gin Mr Doval inrawi panel indin a ni a, a
sin thaw \hat leia NDA sawrkar tharin NSA a nina keisei pek le
cabinet rank status a pek a nih. Doval hi 1968 batch In-dian Police
Service (IPS) officer niin, Intelligency Bureau chief hlui a nih.
cJI hlui RM Lodha mi pakhatin Rs. 1 lakh an ruk pek
new delhi: Chief Jus-tice of India (CJI) hlui RM Lodha chu
internet online hmanga mi hlemtu pakhatin a ruolpa email hacked in
online hmangin a pawisa Rs. 1 lakh zet an ruk pek niin Police
thusuok chun a hril. Justice Lodha (retd) in South Delhi-a
Maul-viya Nagar police station-a complaint a pek danin, a ruolpa
Justice BP Singh
a inthawk May 19, 2019 khan mail a dawng a, hi email ID hmanga a
ruolpa le hin vawi tam tak lo inbie paw hlak an ni leiin a ring a.
|hangpui a ngai thu le Rs. 95,000 annawleh Rs. 1 lakh Bank
account-a de-posit dingin a hung ngen a. Chu le inzawmin Lodha chun
thawkhni Rs. 50,000 ve vein bank account-ah chun Rs. 1 lakh a thun
pek
niin Lodha chun a hril. Amiruokchu, a ruolpa a inthawk May 30,
2019 khan a e-mail hacked a ni leiin a lut thei tanaw thu a hung
hril a, chu taka inthawk hlem a ni thu hi a hrietsuok chau niin a
hril. Justice Lodha hi Sep-tember, 2014 a kha pension niin, Supreme
Court of India Chief Justice 41-na a nih.
Pakistan ah Truck Le Van Inbawk Leiin Mi 13 Thi
KaraChi: Pakistan-a Bolochistan biela khuo pakhatah Truck le Van
an inbaw leiin naupang pali \hangin mi 13 an thi, tiin police hai
thusuok chun a hril. Bolochistan province a police hai hril Ary
News ziek sawng dan chun, Van chu Quetta inthawka Zohb
fe tum a nih a. Akali area an tlung tawm \epin Truck hung tlan
leh an inbaw ta a nih, tiin a hril. Accident hmun an hei enfel
vawng hnung chun mithi ruong 13 an hmu a, hliem khawm pasari an um
niin a hril. Thina tuokhai lai hin sungkuo pakhata mi
pangai khawm an rengin an \hang niin an hril. Chanchin hriet
charin bawzui nghal a nih a. Mi sansuoktuhai chu an mi sansuokhai
chu District Headquarters Hospital, Qila Saifullah ah an admit tawl
a. Police chun a hmun lai biel iemani tiet chu thil umdan suisuokna
dingin tiin an inhuon tah a. Kuthnunga thi am, accident tak tak ti
an sui ding a nih. Pakistan ah khun road accident a tam em em a.
Asan bulpui lien tak pakhat chu a lampuihai \hat naw lei le, driver
haiin an khal \ha naw (fimkhur) naw lei a nih tiin an hril
bawk.
US President Trump le Melania Inzin London Tlung
london: Khawvel Indopui 2-na hun laia Germany le pawlhaiin
Britain lak ngei ngei an tum laia, Britain sansuoktu United States
of America (USA) President Donald Trump chu an zin hmasak \umin lo
ditnaw hai sienkhawm, tuta \um chu Red Carpet dapin ropuitaka
chawimawi a nih. Thaw\anni khan a nuhmei Melania leh London an
tlung. President Trump le a nuhmei Melania hai hi ni thum sung cham
an tih. Guard of Honour an lo pek lai hai en chun a nal zet zet
hle. Trump hi Queen Elizabeth II in Melania leh Buckingham Palace
ah bu fakpui a ta, hi taka khawm hin Guard of Honour pek ning an
tih. Chu hnungah chun zanah private Dinner (Banquet) ropui taka
buotsai, inhmukhawmna hun nei an tih. Hienga ropuina kar laka hin,
EU a inthawka Britain a suokna ding le inzawma Prime Minister May
sawrkar buoina chun a rukin buoina boruokin
a tuom mup zing bawk a. A hung hmaa Prime Minister May thlengtu
dinga Conservative member 8 lai in candidate tumhai laia Boris
Johnson chu ‘a \ha tak ding’ anga a hrilna leiin thu le hla a
suktam hle. Tokyo a inthawka US an pan lai le, US a tlung hnunga
Britain thu le inzawma thu a hrilnaa chun, an zinna ding ram
Britain chu iengtiklai khawma US ruol\ha le inhnemna a ni leiin a
ta dinga \hatak chau a ditpui thu a hril a. EU a inthawka an
suokdawkna dinga thubuoi leia Prime Minister May-in June 7-a an ban
ding thu a puong le inzawmin May thlaktu ding chun Boris Johnson
\ha tak a tih, tiin a hril bakah, EU le inremna (deal) thua chu,
Deal iengkhawm nei lova inmak a \ha tak ding niin a hril. Tamtak
chun Boris Jonson a ‘support’ zie a thlawp zie a suklang a nih tiin
an hril. May aiawtu ding chu a tu tu khawm nisien, Brussels (UN) a
inthawkin suok
dawk sien, ‘inmakman’ tia Britain pek dinga ti khawm pe lovin
Deal khawm nei lovin EU chu suokdawk tawp sien \ha a ti thu a hril
a. Mi tamtak ngaidan an naw laiin tamtak chun Trump chu huoisen an
ti hle. Opposition hai chun Trump hung inzin le Banquet buotsaipeka
um khawm chu an boycott a, lam hrawa nuornahai chen nei an tum.
Amiruokchu, May sawrkar le Queen Elizabeth han an thaw ding ang ang
ropui taka thawa UK le US inlaichinna sukdet zuol deu deu an tum a
nih. Prime Minister May le Queen hai a hran ve vein inhmupui a ta.
Thawlenni a Indopui 2-na hun, Europe sansuok nawkna dinga US le UK
le an ruolhai Allies han Germany do dinga France an kaina D-Day kum
75 tlingna lawmna Portsmouth-ah \hang bawk a tih. “Ei ram pahni
inlaichinna chun ei ram hmasawnna ding le himna kum tamtak a mi
siempek tah a. Hmatieng kum tamtak khawm mi la siempek nawk pei a
tih” tiin Pi May chun a hung tlung hma met khan a lo hril tah.
Prime Minister May chun vawi thum Brexit an suokna ding le inzawma
Deal neipui dinga \ha a ti danhai an hnawlpui tah leiin
Conservative leader a nina chu an ban ding thu a puong tah a.
Anachu, Prime Minister thar thlang a ni hmakhat chu tlawmngaiin a
la chel ding thu a hril. Referendum neia EU a inthawka suok dawk
dinga mipuiin vote an thlak zo kum thum liemtah hnung khawmin
Britain chu a lan thuruol thei naw zinga, Prime Minister pahni an
chan tah bawk a. Khawvela an nina ding khawm a la chieng kuong thei
nawh. (Reuters)
Sc in Shelter home case thla 3 sunga sui zo dingin cBI an
hriettirnew delhi: Muzaffar-pur shelter home-a um nuh-mei kum
tlinglo hai sex thila sawisak an nina case suizuina fe mekah
Justices Indu Mal-hotra le MR Shah hai umna Supreme Court bench
chun hi case suizuitu Central Bu-reau of Investigation (CBI) chu
thla 3 sunga suizuina sin zo dingin Thaw\anni khan an hriettir.
Court chun hi case-a maw-
phurtu taka intum Brijesh Thakur le a \hangruolpui han nuhmei
naupang 11 an that nia
intumna khawm suizui sa din-gin CBI an hriettir bawk a nih. A
hma khan Supreme
Court chun June 3, 2019 a status report pelut dinga an hriettir
a nih. Muzaffarpur shelter home-a thil tlung hi Tata Insti-tute of
Social Sciences (TISS) in kana thil umdan an enfel zo hnunga report
an peka inthawk hung inlangsuok a ni a, a case hi CBI kuta peksawng
niin, CBI chun Thakur \hangin mi 21 chungah chargesheet an file a
nih.
Indira Gandhi stat-ue burga inkhum
laKhiMPur Kheri: Uttar Pradesh-a chun Gola area-a famtah Prime
Min-ister hlui Indira Gandhi Statue tu ti hrietlo han Muslim nuhmei
han hmel inlang loa an lu le hmai hai an tuom anga Burga inkhumtir
a nih. Hi thil tlung hi Con-gress leaders hai chun an theida hle a,
zanikhan hi thil tlung dodalnain lam hrawin slogan an insam bakah
District Administra-tion chu inquiry thaw a, hi thila inrawlna nei
hai hrem-na pe dingin an phut. Thu dawngnain a hril danin Thaw\anni
zingkar inhma taka walking fe han Indira Gandhi statue burga inkhum
an hmu a, an inhril sawng pei leiin inrang ta-kin Congress leader
hai nakawr a tlung nghal a, Statue umna hmuna hin fekhawmin protest
an nei zui nghal a nih.
-
Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlado (June) 04,
2019thawleni (tuesday)sun ZAWMnA.......
Jennifer Lawrence-in Kutsebi Rs. 70 Lakh Manl o s a n G e l e s
: A tleirawl laia inthawk X-Men filma tleirawl hmel\ha tak, mak
taka inthleng danglam thei (Mutant) hnesaw taka changa ama puola
film bik a hlawtling tak takna le hriet a hlawna ‘The Hunger Games’
a changtu Jennifer Lawrence (28) chun ama neka upa dai, a pahai
ruol ding director Dar ren Aronofsky l eh 2016-17 an inzui hnungin
Cooke Maroney leh tuhin an inngaizawnga, inhuolna kutseibi chenin
an lo inbuntir tah. J e n n i f e r L a w r e n c e le Cooke hi an
inhuol thu tlang hrietin official takin an puong nawa chuh,
Jennifer Lawrence hi an inhuol tah ti suklangna dingin an inhuolna
kutsebi Rs, 70 lakh lai zet man ding chu inlang kher kher dingin
thla an lakpuia, tuhin chu tlanghriet an tah.Screen lien a chang ta
nawna kum khat vel liem hnunga a chang thar nawkna hmasatak ‘Dark
Phoenix’ chu premiere dingin an buotsai mek a. Chu lawmna ding
niawmtakin Inrinni khan Veuve Clicquot Polo Classic event, New
Jersey parte huon mawi takah hlim taka a um lai hmu a nih.
“Passenger” changtu Jennifer Lawrence hin zakuo
infuol Gown parte lima in\iel Pink a hak a. A dar ah hruia
inkhaiin a awmbawr chung nene bal lai po le hmatieng khawm nene
hmur chen char thupin a dang po an lang vawng a. A kawnga inthawka
hnuoitieng po chu a varin parte lim embroidery angin an cheimawi
vawng a, ni lum inthuom indiktak a nih.A make-up en chun a hmang
naw’m a ni ti dingin a um a. Nude lipstick sen taluo lo taksa rawng
a nala. Nalbuong (powder) khawm a hmang tak taluo nawh. A mit dum
kalin an hmepui tawk char a nih. Thil dang po po neka langsar lo
anga inlang anachu
mit le lungril latu tak le kei pettu tak chu Rs. 70 lakh man
ding kusebi a bun chu a nih. A kutte u ah a kutseibi hi a bun a, a
hei lawn le in pose vel khawmin inlang ngei ngei dingin a kut a sie
hlak. Jennifer Lawrence hi sungkuo ngaina mi a ni leiin an inneina
ding khawm hi ropui taka milien milal hai fiela an thaw hlak ang ni
lovin, sungkuo laina hnai tlawmte hai le simple deuva innei a nuom
lem (ding) niin an hril. A pasal huol Cooke hi chanchin hau em em
naw sienkhawm, Jennifer ruolhai chun a la \hatak a, celebrity hai
pasalin an treat angin a treat ve nawh a. Insangna le hming
inthangna tihai chu a ngai thupui chi niin an lang naw leiin
Jennifer ta ding khawmin ama neka \ha an um an ring naw thu an hril
tawl.
Liverpool chun Jurgen Klopp contract thar ziekpui an nuom; Fans
han ropui takin an lo tuoklondon: Inrinni zana a vawirukna dinga
Liverpool UEFA Champions League lapuitu Jurgen Klopp chu Liverpool
in Contract thar ziekpui nawk an nuom. Klopp (51) in tuta
Liv-erpool a contract a nei mek hi kum 2022 a tawp ding chau a ni
a, Premier League title la phak naw char hai sien khawm Europe
khaw-muolpui-a club/team \ha tak thlangsuokna Inrinni zana inkhel a
khan Liverpool chun an English club chan-pui Tottenham Hotspurs 2-0
a hnein Champions League nopui dawmin European champion an ni ta a
nih. Kum 2015 a Jurgen Klop in Anfield (Liverpool) a zawm a inthawk
Cham-pions League trophy an lak kha Liverpool in trophy
lien le ropui an lak hmasa takna a nih. Season nuh-nung taka
khan final-ah Real Madrid lakah an lo tlawm a, Premier League
season nuhnung taka khan Manchester City le an karah point khat
char tlain pahninain an \hang a nih. Champions League
trophy a lakpui lei hin Liv-erpool Chairman Tome Werner le GSG
president Mike Gordon hai chun Klopp hi hun sawt lem la
chambang dingin an dit a nih. Werner chun, ‘ Cham-pion League
trophy kan lak zoa players han Jurgen Klopp an vawr khan play-ers
han an la ngainat zie a suklang a nih” tiin a hril a. Jurgen chu
coach \ha, mi inngaitlawm le mi ngaisak mi tak a nih tiin a hril
bawk. Hieng laizing hin Champions league latu Liverpool players,
Manag-er le Staff hai chu June 2, 2019 zan khan Mersyside an tlung
a, hi huna hin play-ers hai chun champions of Europe zakuo hakin
Bus chung bo chunga chuongin lampui dung an zui a, fans 750,000
zetin ropui takin an lo tuok a, khawpui sung chu a senin a sen
chuoi chuoi el.
Katie Taylor chun Delfine Persoon hnein undisputed Lightweight
champion a nitah
new yorK: 2016 Olympic gold medalist Ireland nuhmei boxer Ka-tie
Taylor chun Inrinni zan khan Madison Square Gar-den, New York-ah
Belgian mi Delfine Persoon point a hnein undisputed light-weight
champion a nitah. Taylor le Persoon hai hi round 10 an inhnek a, an
inbeitawk hle, Judges hai chun 95-95 96-94 96-94 pein Katie Taylor
hin hratna a chang a nih. Katie Taylor in Per-soon a hne lei hin a
hmaa IBF, WBO le WBA titles a lo lak ta hai bakah Per-soon in a
kawl mek WBC belt khawm lain a ruol-
in women’s lightweight World title 4 haiah cham-pion
(undisputed) a hung ni ta a nih. Nuhmei box-ing history-ah
hienganga belt pali a ruola kawl thei hmasa tak a nih. Persoon chun
an inhnek zoa judges hai thutlukna puonglang a ni hunah a hratnaw
lema a \hang hi a tuorna hle a, \ap pumin mitthli le inhnekna hmun
a suok-san. Inhnekna ring bula um media \henkhat chun Per-soon hi a
\ha lem niin an hriet a, sienkhawm a hrat-naw lema a hung \hang lei
hin mi \henkhat chun
judges hai thutlukna hi an dem a, Ireland mi weight pahnia world
champion hlui Carl Frampton khaw-min judges hai thutlukna chu
“disgraceful” tiin a hril. Hieng laizing hin Taylor chun, hratna
chang ngei tumin theit-awp a suo thu hrilin, Persoon chu boxer \ha
le hrat takel a ni thu a hril a. Delfine Persoon in inhnek \hat
(rematch) a nuom a ni phawt chun inhnek\hat a hnielnaw thu le lawm
taka a pawm ding thu a hril. Persoon hin kum 2004 a inthawka kha
WBC belt hi a lo kawl tah a nih.
McGregor In Mayweather inhnek\hatpui dingin a cho
new yorK: Mixed martial Arts (MMA) a in-thawk lo retired tah
Iris fighter Conor McGregor chun Inrinni zana Madison Square
Garden-a world
heavyweight title pathum kawltu Anthony Joshua in Ruiz Jr.
inhnek a en hnun-gin Floyd Mayweather inhnekpui nawk dinga cho-na
thu a Twitter-ah a post.
McGregor hin MMA suoksanin tuta hma khan Mayweather a lo
inhnek-pui a, sienkhawm round 10 naah Mayweather chun knockout-a a
lo hne a nih. Hi hnung hin Gregor hi MMA tieng kir nawkin nikum
October thla khan Khabib Nurmagomedov an hnekpui a, sienkhawm
submission in Khabib lakah a lo tlawm ta a. Hi hnung hin a sports a
chawlsan ding thu a puong a. Amiruokchu, hi hnung khawm hin
training a la lak zing tho a nih.
French Open:Rafael Nadal le Federer hai last quarterfinals an
lut
Paris: French Open khel mekah Pathienni khan Champion vawi 11 lo
nitah Rafael Nadal chun men’s singles round of 16-ah Ar-gentina mi
Juan Ignacio Londero 6-2-6-3, 6-3 a hnein last eight a lut tah.
Roger Federer chun L Mayer 6-2, 6-3, 6-3 a hnein last eight a lut
bakah Wawrinka chun S.Tsipas
7-6 (8-6) 5-7 6-4 3-6 8-6 a hnein last eight a lut bawk. June 4,
2019 hin S. Waw-rinka le Roger Federer han men’s singles quarter
finals hmasa tak inkhel an ta, Ra-fael Nadal chun Japan mi Kei
Nishikori annawleh France mi Benoit Paire pak-hat lem lem inkhelpui
a tih. Women’s singles-ah ni-kum French Open-a runner-
up seventh seed Sloane Stephen chun Pathienni zan khan champion
hlui Garbine Muruguza 6-4, 6-3 a hnein quarterfinals a lut a, June
4, 2019 hin quarter-fi-nals-ah Britain mi Johanna Konta inkhelpui a
tih. Chun, Pathienni zan match dang haiah Pa. Mar-tic in K. Kanepi
5-7, 6-2, 6-4 a hnein quarterfinals a lut bakah M. Vondrousova chun
A. Sevastova 6-2, 6-0 a hnein quarterfinals a lut bakah Thaw\anni
khan Madison Keys chun K. Siniakova 6-2, 6-4 a hnein quarterfinals
a lut bawk. June 4, 2019 hin M. Vondrousova le P. Matic han
quarterfinals inkhel an tih.
Football thuthang:• Inter Milan chun Belgium striker Romelu
Lukaku an dit a, sienkhawm Manchester United chun Lukaku (26)
transfer fee dingin pound 62 million an sak leiin Inter hi
financial fair play rules leia harsatna an tuok leiin an lak ring a
um nawh.• Tottenham le England right-back Kieran Trippier (28) chu
Maurizio Sarri in Chelsea suoksana Juventus a zawm chun Sarri in
contract a ziekpui hmasa tak a ni ding a nih.
Priyanka Chopra, India PM Nih Ve Nuomlos anGeles: indian nunghak
ni hlak Hmar hai ta ding lem chun Priyanka ‘Mary Kom’ Chopra chun,
Britain lalnau Prince Harry nuhmei, Duchees of Sussex ni tah, a
ruolnu Meghan Markle chu Harry le innei ding ti hriet chara
inthawkin vun rawng le hnam leiin hmusitna le hrilsietna nasatak a
tuok tiin a hril. Meghan Markle hi a nu mihang a pa mingo (mixed
race) a ni leiin demna a hlaw nasa hlea chu, Meghan chu hieng ang
boruok kara seilien a ni leiin a dawngsawng dan a thiem leiin,
lungril lien takin mihai angin a buoi naw mei mei a nih, tiin a
hril bawk. Priyanka le Meghan hi January 2016 a inthawka inpawl \an
an nih. PTI le interview an neinaa
chun, Meghan le an inruol\hatna in\an dan chu, ‘a nih el’
(clicked) niin a hril a. Meghan a naute malsawmna inkhumna huna a
\hang thei naw leiin an kar thu a buoi met tah ti thu chu,
‘belchieng dawl lo thuthang’ mei mei niin a hril. Hmun danga
interview an thawnaa chun, India Prime Minister khawm ni khat chu
la ni ve a nuom thu a hril a. An pa Nick Jonas khawm a thei chun
President la nisien a nuom thu a hril a. Thil a \ha zawnga thlak
danglam an nuom leiin Prime Minister ni a nuom niin a hril. Nick
Jonas le an inneina social media haia nasataka an thelarna thuah,
an mimal nun an pholar taluo naw maw? tia zawna dawnin, “Personal
thil tamtak, in hriet lo, ka la sie \ha \eu an nawm” tiin a
hril.
Kum 36-a upa Priyanka Chopra chun, ama neka kum khata upa Meghan
Markle
chu, hnam chawkpawl nau a ni leia sawiselna a tuok nasat lai
khawmin, ama neka hieng
ang swiselnahai dawngsawng thiem ding an um nawh a. A ruolnu chu
ngaituo a um nawh, an hnuoi taka inthawka an sangtak chenin an
adjust thei vawng niin a hril. Priyanka le Meghan inhriet \anna chu
January 2016 ah ELLE magazine buotsai TV-a inpawl khawmna an
siemnaa an inlang kawpa inthawkin niin Sunday Times a hril. Tuhin
UNICEF ambassador khawm a nih a, Nasatakin naupanghai ta dingin a
thaw hlak. Politics thil an indawnnaa chun, “Politics le inzawma
thil tlunghai hi chu ka dit nawh a. Anachu, thil a \ha zawnga
sukdanglam hi ka nuom, vawi khat chu India Prime Minister la ni ve
ka nuom a. Nick khawm President nisien. Never say never!” tiin a
dawn.
Kylie Jenner Naute Stormi Hos-pital Panpui, Dam |ha Nawk
los anGeles: Nuhaiin an ngaituo tak, an hringna neka an ngaituo
le iengkim thaw an inhuompui chu an nauhai a nih. An hratna tak,
suongtak khawm an nauhai a ni laiin an thlaphangna tak le
\itthawngna tak khawm an nauhai bawk a nih. Reality TV star Kylie
Jenner khawm (21) khawm, millionaire meu nia thawktu tamtak, a
naunu enkawl or dawntu ding tamtak a lak thei zing laiin ama ngeia
dawn a nuom leiin ni khat khawm an thla phal nawh. Chuong khawpa a
hmangai a naute Stormi chu Pathienni khan alllergy a nei leiin
hospital panpui a nia, ni khat enkawl hnungin a dam nawk tah. Daily
Mail chun, “Kardashian sungkuoa naupangtak Kylie Jenner chu, a thil
fak leiin a naunu’n allergy a neia, ni khat chu an pahniin hospital
an uma, tuhin chu a hmaa neka dam \halemin an suok nawk tah” niin a
hril.
Travis Scott le an nau thla 15 nih tah, Stormi chu Pathienni
khan a thil fak leia allergy a nei a. Ieng allergy tak am a hriet
nawa chu Emergency hospital a panpui hman a, dam takin an hung suok
nawk tah niin Instagram ah a share a. ‘Spent the day in the
hospital with my baby. She had an allergic reaction but is 100%
okay now and we are home. Nothing else matters when these things
happen.’ tiin a post. A thil tuoka inthawkin Kylie Jenner chun,
khawvel hmun tina naute nei lai, abikin natna nei naute enkawltuhai
po po kuomah ‘Love and positive energy’ tiin a thawn a. “Naute
damnaw neihai po po Lalpan a let tamin masawmin umpui rawse!” tiin
a post bawk. Kylie Jenner hin February 2018 khan Travis Scott leh
nau an nei a. Chu china inthawkin social media-a a pholang rawntak
le a lawmtak chu a naunu Stormi (thla 15) a nih.
sukhmasawn pei dingin online haiah khawm promote nih pei a tih,
tiin a hril bawk. Manipur Legislative Assembly Dep-uty Speaker, K.
Robindro, Yaiskul AC MLA, Th. Satyabrata, Principal Secre-tary
(Finance), Rakesh Ranjan, Commis-
sioner (YAS), Bobby Waikhom, Com-missioner (Planning), Sumant
Singh, Director (YAS), Armstrong Pame, Ed-ucation-S Director, Th.
Kirankumar le Art and Culture Director, A. Shivadas hai khawm
meeting-a hin an \hang. (DIPR)
Tu kuma inthawk Annual Martials Arts um ta ding
armed organizations’ tiin helpawlhai a ko. A draft chu March 31,
2015 khan helpawl tam lem han an pawmpui leiin Oct. 15, 205 khan
President Thein Sein in suoi a kei khum ta a nih. Ceasefire
Agree-ment ziekna hi UN, US, UK, Norway le Ja-pan palai khawmin an
hrietpui a. Kum tinin hi ni hrietna hi sawrkarin an ser hlak.
Sawrkar chun a tirin ethnic groups (tribal helpawl) pawl 15 hai
kuomah fielna a siem a. Amiruokchu, inbiekna process fe lai zingin
Group 7 hai chun a ‘fair’ ta nawh tiin an inhnuk dawk a. Khaw
hnungah The Lahu Democratic Union le New Mon State Party han hung
zawmin Feb. 13, 2018 khan hming an ziek ve a. NSCN (K) le Myanmar
Army (Tat-
madaw) hai inkar chu a siet zing laiin, January 29, 2019 a
Myanmar Army, North-West Command hnuoia Hkamti dis-trict tactical
commander-in NSCN (K) hai headquarters, Ta Ga area, Nanyun town-a
NSNC (K) battalion ruk a inthawka sipai 400 vel an man leiin an kar
thu a buoi zuol ta a. Army hai le inkap chawl ziek nekin thi chena
bei an thlang lem ta a nih. Hienglai zing hin Tatmadaw chun NSCN
(K) hai chu India ram sunga um helpawl dang dang leh \hang kawpin a
hril Helpawlhai chu; ULFA (I), National Democratic Front of
Boroland (S), KLO, PDCK, KYKL, PREPAK, PLA, UNLF le Myanmar rama
RPF hai an nih.
NSCN (K) chun Myanmar le Inremna ziek nuom lo,
bleeding disorder/deficiency annawleh, taksaa Class VIII or IX
clotting factors um tlawm lei a nih, an tih a. Hemophilia gene
(hrik) chu pasal chu a tuortu niin nuhmei chu a semdartu an nih.
Thalassemia chu ‘inherited blood dis-order’ a ni a. Taksa ah
abnormal hemo-globin a um hlak. A result chu excessive destruction
of red blood cells, anaema in-
umtir theitu a nih, an tih. Hi huna hin Dr. Th. Bhimo Singh,
Di-rector, JNIMS, Dr. L. Tomcha Khuman, SNO, NHM, Manipur le Dr.
Dr. Jitendra Singh, Medical Superintendent, JNIMS, Doctors le
JNIMS-a Medical staff le mi dang dang an \hang a. Hemophilia &
Thal-assemia natna neihai damdawi a thlawnin sem an nih bawk.
(DPIR)
Health Minister-in Free Treatment Initiatives hawng
chinese Warship Lawnglien Pahni Sydney Ah An Lut
sydney: Khawvel pumpuia a thuneina le thilthawthei zie suklanga,
khawvelah rawl nei tum mek le a sipai hratna sanmar zing tah China
chun, mi tamtak mak ti dingin zani khan Sydney khawpuia
lawngchawlna hmun Garden Island Naval Base ah a lawng lien Warship
(Kunlun Shan) le Frigate modern surface-to-air missiles phur le kap
suok thei Xuchang hai chu an luta mipui a barakhai hle niin AGP
chun a hril. Australia mipuihai chu muong taka um zing zing hlak,
ni lum awia tuipui kamah zala hun hmang khawral mei mei hlak an nih
a. Thaw\anni zingkar khawm, Sydney kawpuia Garden Naval Base
laia mihai chu muong taka an um mei mei laiin China lawng lien
Warship a hung in tawl lut zuoi zuoi chu an meng phawk nasa hle.
Mipui thlaphang le hrilhai takhai chu Prime Minister Scott
Morrison-in a sukdei a. Thil umdan a hrilfie hnungin a zie an um
deu tah. Prime Minister chun, China hai lawng hi Australia lawng
han kha hmaa China an hang sir/inzinna le an hang sirna dungzuia,
anni khawm hung inzin ve niin a hril. Tuta Chinese lawng tak hi chu
Middle East laia drug cartel hai, China le Australia tienga phur
lut hlaktu manna dinga China le \hangruola Drugs smuggler hai man
tumtu laia
mi a nih a. Australia khawpui Sydney ah a la hung chawl hadam
niin a hril. Sawrkar hrietpuina bo chun nuom ela ram dang
lawngchawlna hmuna va lut rawk an thei nawh. China lawng a hung lut
hun lai tak khawm hin maw a phur leiin mipui an lungzing hmana an
thlaphang/ringhla deu a nih. Asan chu, China rama student han
Democracy an ngenna le inzawma Tianamen Square-a nuorna an neia,
China communist sawrkarin Tanks le silai le bomb hai leh student
sang tel a thatna kum 30-na (30th Anniversay) ni tak a nih leiin,
iemani tak thaw ve tum a tih ti an inlaupui niin mipui tamlem chun
an hril. Chubakah, kha hma khan China chun South China Sea po po
‘Ka ta” a tina le inzawmin hilai rama ding lawng inzin le fe velhai
khawm a khap a. Australia lawng khawm lo dang a nih a. Australia
Pilot pakhat khawm Lasser Gun-a an lo kap bawk tah leiin China
chungah mipui hi lungawi ta lo reng reng an nih. (AFP)