-
Hmasawnna Thar( A n I n d e p e n d e n t d A I l y n e w s p A
p e r )
___________________ Regd. No. RNI - 40917/89 | Postal Regd. No.
MNP - 67 ___________________
Estd. 1984dC/CCpur : 03874-234234 sp/CCpur : 03874-236747
police station : 03874-202248 sp Ctrl. room: 03874-233239
dist. Hospital Casualty : 03874-233370 Fire Brigade : 8974 147
799/
8258 057 887 / 8974 103 600sp Hotline number:
7085-256-377 Hmasawnna Thar Vol - 33/170 | Churachandpur | email
: [email protected] | Phone: +91-3874-236846 | Rs 6/- per
copy
thlatun (april) 08, 2018 pathienni (sunday)
GAS NEWS Agency : KIM JOEBooking : 1st. April, 2018 to advance
booking 30th. April, 2018delivery :09-04-2018 (MOn) Time
:9AM-tillstockStock : 306 @rate:Rs. 762/- ( 19kg & 5kg.
available)
NEWS TOMkiMcHANcHIN LAKTAWI
NE hi sumdawngna hmunpui pawimaw tak la ning a tih:
RijijuGuWahati: Zani khan Union Minister of State for Home Affairs,
Mr. Ki-ren Rijiju in Guwahati-ah chanchinbumihai an hmu-pui a,
North East hi India rama hmun pawimaw le sumdawngna hmunpui pawimaw
tak a la ni ngei a beisei thu a hril. ‘Act East policy’ zarin North
East hin kum 10 sungin danglamna tamtak hmung a tih tiin Mr. Rijiju
chun a hril bawk. BJP sawrkarna hnuoiah North East states hai an
ngir-suok tawl tah tiin Mr. Rijiju chun a hril. ULFA Progres-sive
group \hangin helpawl tum tum le ‘peace talks’ hai khawm a hmawr
tieng an
pan mek tah. ULFA Pro-gressive group thil phsunzawmna phek
2-ah
Doctor (BDS)zo thar
CCpur: Hun lo fe diei ta sienkhawm Nk Grace Thanglienzo Pu Lal
Hos-san (MDC, Vangai) le Pi Laldokunghai naunu u-pa tak chun
February 23, 2018 khan hnesaw takin, ITS Collage, Greater Noida
hmuna inthawk BDS a lo zo tah. Inchukna insang lem beiseiin tuhin
coaching la in an singsa mek bawk. Chun, Grace sangnu Nk Ruthy
Lalsiemkim khawm
JNIMS ah MBBS inchuk zovin tuhin internship a thaw mek bawk.
Hieng anga, unau naua doctor inchuk thei le zo theia a an um hi ei
lawmpui takzet. Pu Lal Hossan hi ei Chanchinbu Hmasawnna Thar ta
dinga \hahnemngai em em niin Patron mem-ber a ni bawk leiin nau hai
chunga an hlawtling-na chungah an nupa hin Chanchinbu chun a
lawm-pui hle bawk a nih.
Gace Ruthy
DHS huoihawtnain World Health Day hmang
CCpur: District Health Society, CCPur huoihawt-nain April 7,
2018, 7-8AM inkar sung khan “ Healthy Attitude, Healthy Habit,
Healthy lifestyle” ti thu-pui hmangin New Bazar-ah Nu hai Bazar
hmunah World Health Day 2018 hmang a nih. Hi huna hin Pu Khaipao
Haokip, Chairman, ADCC khuollienin a \hang a, Rakesh Balwal, IPS,
SP, CCPur le T. Kammuanlal Simte, CEO, ADCC hai guests of honour in
an \hang a, T. Paukhanlian, EM, ADCC functional president in a
\hang. Pu Khaipao chun Nu-hai bazar hmuna DHS in hiengang Day
huohat chu lawmum a ti thu a hril a. Bazar building hi zofel ta
nisienkhawm bazar \hung ding han thil siena ding siempek dinga
Minister V. Hangkhanlian an ngen le inzawma sin thaw zing a la ni
leia la hluo lo a ni thu, zo a ni hun huna a sawnghnuoi le
sawngchungah ditsak bik um loa thlang an ni thei-na dingin lottery
system a \hungna hmun ding sem a ni ding thu a hril.
T. Paukhanlian chun, thienghlimna ei ti hi mani a \an a \ul thu
a hril a. T. Kammuanlal Simte chun, thienghlimna kawnga hmalatu hai
thlawp an \ul thu, hriselna hi hausakna a ni a, mitinin
thienghlimna ngaipawimaw inla khawt-lang le society a hung hrisel
ding a nih tiin a hril. SP, CCPur chun, ni-kuma inthawk Swachh
Bharat Campaign vawi tam tak nei a nita a, district in thienghlim
le faina tieng pakhatna a lo lak thei chun tukum khawm pakhatna ei
lak nawk theina na dinga hmalak chu ei mawphurna a nih tiin a hril.
Dr Jamthianlal, DFWO chun, kum 2020 chenah Measles le Rubella sukbo
tumin India rama MR Vac-cination campaign nei mek a ni a, hi
damdawi kap huna luna, pang sat ti hai chu um thei hrim a nih,
sienkhawm Measles & Rubella inveng-na damdawi hi side effect
umlo damdawi \ha takel a ni thu le \i ding a ninaw thu, \henkhatin
Modi in Kris-tien hai suot a tumna ni anga ngaidan nei pawl an um
chu thudiklo a ni thu a hril.
Chief Minister Biren-in Meghalaya CM Conrad a ngenimphal: Chief
Minister Mr N. Biren Singh chun, Meghalaya Chief Minis-ter Mr
Conrad H. Sangma kuomah, Meghalaya rama Manipur mi um tlawmte hai
chu lo \ha taka lo ngai-saka an harsatna haia lo \hangpui dingin a
ngen. CM Pu N. Biren Singh chun sawrkar thil taka inzintuhai hmang
bik deu le mi tin a nuom taphawt khawma an hmang thei dinga bawl,
Redlands, Laimukhra, Shillong-a Manipur Bhavan khawm hma a sawn
theina dinga a thei ang ang lo \hang-pui dingin a ngen bawk. Hieng
ngennahai hi zani ta Meghalaya Chief Minis-ter Mr Conrad K.
Sangma
Manipur hung inzin, Chief Minister inhmupui dinga CM Secretariat
a va sir \uma Manipur CM-in a lo hrilpui a nih. CM Pu Biren hril
dan chun, Meghalaya, East Khasi Hills district-a Bhol-loganj khuo
ah Meitei (Ma-nipuiri) tlawmte an um a.
Hitaka hin kum tamtak an lo khawsa taa chu sawrkar a inthawka
ham\hatna thil welfare scheme hai pakhat khawm an la hmu ve tawl
nawh a. An umna ram neitu nina Land Records khawm pek an la ni naw
a, tulai Aadhar Card le AAY Card hai khawm pek an la ni
bawk naw niin a hril. Land Records thuah, Laimukhra, Shillong-a
Manipur Bhavan khawmin land record fel tak a la nei naw thu a hril
a. Land Re-cord thua buoina/harsatna a um a ni chun lo chingfel pui
dingin a CM chanpui a ngen bawk. Chief Minister-in a hril dan chun,
Redlands, Laim-kuhra, Shillong-a Manipur Bhavan hin Manipur mihai
le inlaichinna le cultural inzawmna pawimaw tak a nei thu a hril a.
Manipur sawrkar khawmin mawi tak le \ha takin, a nina le hlutna phu
tawk ang takin siem\hat a tum zing niin a hril.>>sunzawmna
phek 4-ah
Inhrietthiem nawnahai chu Inbieka sukfel pei ding an nih:
GovernorPathienin mi tin inang vawnga a ni pek chu HUN a nih:
Nemcha Kipgen
imphal: Governor Dr Najma Heptullah chun, inhriethiem nawna le
ngaidan inangnawnahai chu inbieka sukfel pei ding an nih a, rethei
tak takhai hringnun sukharsatna ding zawnga tharum insuoa Band
amanih strike amanih khera sukfel tum ding an nawh, tiin ‘HUN
Festival 2018’ ah a hril. Manipur chu hnam hran hran chengna ram a
nih lei-in ngaidan le ditdan khawm tamtak inang naw tak tak um thei
a nih a. Chuonga ngaidan inang nawhai khawm chu inbiekna baw-ka
sukfel thei vawng an nih tiin zani ta Kangpokpi Dist-ict-a
Keithelmanbi Military Colony-a ‘HUN Festival 2018’ a hawngna ah a
hril. HUN Festival 2018 hi Thaduo-Kuki han thlai chi
an thlak hun le thar an hung inder \an mek leia lawmtu hrilna le
ra tamtak an insuo theina dinga Lawmthu Hril Le |awng\aina Hun anga
an hmang Festival a nih. “HUN
hi unau Thadou-Kuki hai Cultural Festival pawimaw tak a ni a. Ei
rama inun-auna sukhrattu pawimaw tak a hung nih ngei ka beisei
bawk” tiin a hril.
Govrenor chun, “In unauna siemna ding chun lungrila inunauna le
inhmangai tawnna um hma-sa a \ul a. Lungrila inunauna chu ni khat
ela um/ thei an
nawh a. Amiruokchu, a bul in\anna um a \ula, chu chu tu HUN a
nih” tiin a hril bawk. A hril pei dan chun, HUN Festival hi hlimna
le lawmni ni a ni ang bawkin ram le hnam inpum-khatna ding Huna
hmang a pawimaw zie a hril a. HUN hi thlai inder thar laia hmang a
nih leiin, lawm-na le hlimna hun bakah hun liemtahai thlir kira
hmatieng ding ngaituona hun khawma hmang \ang-kai ding a nih tiin a
hril. “HUN Festival hi abikin unau Thadou-Kuki hai fes-tival, an
hnam nunphung hla taka inthawka mihai pholnagna hun khawm a nih
leiin an cultural identity suklangna le vawnghimna Hun \ha tak a ni
a. Festival pawimawtak a nih.
“State pakhata hnam tam pawl tak nih chun state hmasawnna dinga
a thaw thei khawm a lien a. Ram le hnam inpumkhatna dinga a thaw
thei khawm a tam ding a nih. Ram le hnam sanna dinga a thaw thei
zie khawm Anglo-Kuki War (1917-19) ah khawm hmu theiin a um a.
Chuleiin, ram le hnam ta dinga thil thaw thei tak hnam a hung ni
pei ei beisei a nih” tiin a hril a, HUN Festival hi, unau
Thadou-Kuki hai inpumkhatna le inunauna sukhrattu le siem\hatu chau
ni lovin, North East India, abikin Manipur-a hnam hran hranhai kara
muongna, in-remna, inngainatna, inruol\hatna le inunaunna siemtu
pawimaw tak khawm a hung ni thei (ding) niin Govrenor chun a
hril.>>sunzawmna phek 4-ah
Police picket kangah SLR 2 a kangsiet sa
imphal: April 6, 2018 zan khan Imphal khawpui laili tak, Paona
Interna-tional market area sunga Police picket a kang a, thil tam
tak a kangsiet. Police picket kanga hin Police-hai silai Self
Loading Rifle (SLR) 2 a kangsiet sa. Kangmei hi Thokang hlo (Good
Night) meia in-
thawka in\an nia hril a ni a, vangneithlak takin kangmei suok
leia mihriem thi le hliem an um nawh. Kangmei suokna hmun hi Moreh
Market tia ko a ni a, kangmei suok hun hi zan dar 12 pel hnung hret
a ni a, Fire Brigade han kangmei suok hi an va \helmit
Student Bodies Tamtakin Tuolsung mi chief Secretary an ngen
Manipur mi sapeltu Assam-
ah kaphlumimphal/GuWahati: Assam rama Kaziranga Na-tional Park
–a Samak (Rhi-no) kap tuma fe Manipur-a Churachandpur district mi
Kaibiakthang (30) of Kan-an Veng, New Lamka chu April 6, 2018 khan
securi-ty forces han National Park hmuna an kaphlum niin ei thu
dawngna chun a hril a. A ruoldang mi pahni hai chu damin an
inrelhmang hman niin thu dawngna chun a hril bawk. (UNA)
imphal: Manpur a stu-dent pawl tamtak inzawm-khawm, tlangram
(tribal) le phairam (Meitei) student or-ganization hieng All Tribal
Students’ Union Manipur (ATSUM), Democratic Stu-dents’ Alliance of
Manipur (DESAM), Apunba Ireipak-ki Maheiroi Sinpanglup (AIMS),
Kangleipak Stu-dents’ Organisation (KSO) le All Naga Students’
Asso-ciation Manipur (ANSAM) hai chun, an lo hril tah angin April 7
a inthawkin Manipur tuolsung mi ngei Chief Sec-retary ruot dinga
sawrkar
nawrnain nuor an \an. Student pawl \hangruol-hai chun, Manipur
tuolsung mi ngei officer tlin tak tak an tam vei leh ieng leia
sawrkar hin puotieng mi kher kher Chief Secretary
dinga a ruot am a na? ti za-wna siemin in\hung buma nuorna
Imphal ah an nei. ATSUM \huoitu Pu Jo-seph Hmar chun, “Manipur
puotieng mi (Vai) officer hai kan theida le kan hnam
lei reng reng lei a ni nawh. Manipur-a Vai hai hung lut ding
nasataka khuokhirna dinga nawrna a um zing lai-in, Manipur mipuihai
lungril natna mi ngaituopek lovin sawrkarin thil a thaw a nih.
Tuolsung (Manipur) mihai ngaisak lova puotieng mihai ngaisak bikna
hi kan dem a. Hi thil hi sukdanglam vat a \ul a nih” tiin a hril.
“Sawrkar chun nuorna le nawrna iengkhawm thaw hmain sawrkar
inbiekrawn pui hmasa phawt hlak din-gin mipuihai a mi hril a.
>>sunzawmna phek 4-ah
Free Textbook sem a nih
CCpur: ZEO, Pherzawl District hnuoia Tipaimukh Block le Thanlon
Block sunga Govt High School, Aided School, Upper Pri-mary le JB
school Schools 45 le Thanlon Block sunga Schools 42 haia student
hai lekhabu ding Free Text-book April 7, 2018 khan HSA Campus,
Rengkai-ah sem a ni a. Hi huna hin ZEO/Pherzawl inrawinain
Headmasters hai kuoma semdawk a nih. Tipaimukh le Than-lon Block
sunga sawrkar enkawl schools um hai laia student tamna tak chu
Pherzawl High School niin student enrolment 317 an um a, enrolment
tamna tak
an ni dungzuiin ZEO/Pher-zawl chun Chalk Cartoon Box a pek bawk.
A dawttu chu Bukpi niin student 155 an nei a, student tam pathumna
chu Songtal niin students 130 an um. Zanita lekhabu sem hai chu
Manipuri (Lairik Laisu), Manipuri (Nong-in), Mathematics, Modern
English, English Supli-mentary Reader, Science, EVS/Social Science,
Hindi (Pushpa Mala) le Hindi (Pustika) hai an ni a, In-ternational
Yoga Day a Yoga thaw dan ding in-chukna DVD a siem Com-mon Yoga
Protocol Disc le Chalk bawm khat seng sem a ni bawk.
Air Asia Imphal-Delhi Direct Flight imphal: Mi tamtak nghakhla
Air Asia Imphal-Delhi di-rect flight chu April 7 a inthawk khan \an
a ni tah. Flight hi ni tin um a ta, Imphal Arrival (Landing) chu
dar 12:25pm niin Take Off (Departure) chu 12:44pm ning a tih. Hi hi
Nov. 21-22, 2017-a North East Development Summit (NEDS) nei huna
Manipur sawrkar le private company han Memorandum hran hran an
ziekhai ra suok a nih. CM Pu Biren-in infepawna sukchangtlung tuma
hma a laknaa Air Asia hotuhai a biek \hatna ra a nih. January 4,
2018 khan CM Pu Biren Singh chun press conference ah, Air Asia
hotuhai an biekpui tah a. April chawlkar khatna vela inthawkin
Imhpal-Delhi direct flight a um tah ding thu hi a lo hril tah a
nih. State sawrkar chun sukptiling theina dinga hmalapuitu PMO le
Ministry of Civil Aviation, GoI hai kuomah lawmthu a hril.
-
Hmasawnna Thar2thlatun (april) 08, 2018 pathienni (sunday)
artiCle/health & emplOyment neWs
Editorial Boardlalmalsawm sellate: Editor& Publisherroding
l. sellate: Jt. Editor ramditum ralsun: Asst. EditorJoseph Joute:
Co-Editorlalsansuok pulamte &samuel Zothanglien@sZ Zote:Sports
lalruotlien dulien: Computer AssistantEdited & Published by
Lalmalsawm Sellate at HT Office, Lighthouse Lane, Churachandpur and
Printed by him at Lamka Super Printer, Vengnuam, Hiangtam Lamka,
CCPur, Manipur.
Editorial
Tuolsung SUNZAWMNAVAWISUN THUPUILalpa chu a \ha a, lungzing nia
chun kul nghet a nih, amaa an ringna innghattuhai chu a hriet ~
Nahum 1:7
Fak hmuna khawpinKhawvel mihriemhai hin ieng sin le ieng thil
khawm thaw inla ei thiltum tak (main goal) chu fakkhawp hmu hi a
nih. Mani sin le mani thil thawnaa hlawtling bik zuolhai chun
fakkhawp chau an nei naw a, hausakna dam, ropuina dam, inlalna,
thuneina le hminginthangna hai chen an nei pha hlak. Dit, inhnar le
mamaw ei hau leiin sawl le inrim pawisa der lovin mani fena le thil
thawna hai sengah \hang ei lak sup sup seng a nih. Lalpa \awng\aina
ei hril changin “Ni-tina kan fakkhawp bu mi pe la” ei ti hlak.
Amiruok-chu, ei lungril takah ruok chun nitina fakkhawp chau ei
dittawk naw a, hausakna le khawvel thil chi tum tum hai ei ditsa
hlak. Fakkhawp hi thil hlu le ropui tak a ni laiin ei duamna leiin
ei lungrilah fakkhawp bak a hung inlang hlak a nih. Hi duamna
lungril le ngaituona hi ei Pathienin iengtin am a ngai ding ti chu
ei hriet chie naw a, a dit le a lawmzawng chu a ni ring a um nawh.
Duamna suol a kawpsa tlat leiin. Zohnathlakhai hi thaw thei le
thiem inzen ei hau a. Amiruokchu, fak hmuna ding khawpa thiem ruok
chu ei nei mumal nawh. Ei thiem thil hai hi fak hmu-na khawpa ei
thiem naw leiin hma ei sawn ding ang le ei changkang ding angin ei
changkang theinaw pha niin an lang. Mihai chun fakkhawp hmuna thei
thil thiem an nei leiin, fakkhawp el chau ni lovin hausakna le
hminginthangna hai chenin an nei pha hlak. Ei ni rawi chu mihai
thaw thei thei chu ei thaw thei deu phuol a, fak hmuna tling thei
khawp thil thiem ruok chu ei nei meu nawh. Games & Sports,
hlasak, lam le thil dang danghai khawm ei thiem nuol vawng.
Amiruokchu, ei thiemna han tuolsung bak a pel thei naw a. State
level, national level le in-ternational level ei thiemnain a ban
phak naw leiin ei thil thiemhai chu fakkhawp a tlingzo ngai nawh.
Hi lei hin fak hmuna khawp thil thiem nei dinga \hang ei lak a \ul
a nih. Fak zawngna tiengpangah khawm thaw bik ei nei naw a, mihai
thaw taphawt ei thaw lawr a, fakkhawp a tling ngai nawh. Entirnain
ran ei vai chun fak hmuna khawpa ei vai a \ul. Sienkhawm chuong chu
ni lovin Vawk, Ar, Bawng, Kel le a dang dang ei vai khawp a, fak
hmuna khawp le sum tam tham tak hmuna khawp a tlingzo ngai naw
leiin hmasawn thei chuong lo le nghei lovin ei um \awk \awk tawl a
ni deu tak. Bu, thlai le thei ei ching a ni chun fak hmuna khawpa
ching le thaw bik ei nei a \ul a nih. Tuta ei um ang le ei thaw dan
anga thiem bik le thaw bik neia thil ei thaw naw chun in\hanglien
chuong nawng ei ta, ei um pangngai le ei ni pangngaiin ei umzing
ding a nih. Kut sinthaw, lekha inchuk le sumdawng ei lo ni khawma
fak hmuna ding khawpa ei thaw tak tak a \ul a nih. Inelna khawvela
cheng ei ni ta leiin mihai el phaka thil ei thaw hi makmaw a nih.
Khawvel mi han an ngaisang le an ngaihlut em em el chu Games &
Sports hi a ni a. Zohnathlakhai hi Games & Sports tiengpangah
hin talent nei lo, a tlin lo le tlak lo ei ni nawh. Ei taimakna, ei
inhnikna le tumna han an phakzo naw bakah insumtheina ei tlasam
leia state level, national level le international level hai hi
tlung phak lova um hlak ei nih. Games & Sports a khawm football
hi ei inhnik hlur a, hi discipline-a hin chu national level tlung
phak ei um nuol ta a, lawm a um. Amiruokchu, sports item dang dang
haiah chu ei hming an lang ve phak ngai nawh. Football-ah a thiem
filawr le fak hmuna khawpa ei invawrkai thei chun sports item dang
haiah khawm invawrkai phak dinga \hang ei lak nuom a um. Tien-lai
khan chu sports hi fak hmuna tling lo angah ei lo ngai hlak a,
tulai ruok hin chu fak hmuna tling chau ni loin hausak theina khawp
a nih ti ei hriet chieng ta a, fak hmuna tling khawpa sports
tiengpangah khawm \hang ei lak nuom a um. Ei unau chalranghai hi a
thiem bik, a tlin bik le a hrat bik anni der nawh. Ei hmelput dan
an ang tlang-pui ang thovin ei pumduong le ei taksa lien dan le
chin dan hai khawm an tiet. Hi lei hin an ni thei le an thaw thei
hai chu thaw ve thei dinga ei insingsat ve a \ul a nih. Anni anga
taimakna tumna le insumtheina ei nei phawt chun zohnathlakhai hi
international lev-el-ah ei inlang phak ve ding a nih. Anni hnam hi
chu an nu le pahai bakah an sung le kuo danghai khawma an inhnikpui
a, an thlawp bawk leia sports tiengpanga changkang le khawvel hriet
khawpa hung inlar phak an nih. Tumna ei nei chun ei unau
chalranghai ngirh-muna hin ei um thei ding a nih ti chu M.C. Mary
Kom a inthawk khawm hin hriet thei a nih. Fak hmuna khawpa taimaa
thil thawhai chu cho-na mi petu, phurna mi petu, thathona mi petu,
tumna mi petu le intuoitharna mi petuin hmang seng tum ei tiu.
Thabona dawk chaua lekha inchuk a \hat nawzie ei hriet ang bawk
hin, ei thil thiem le ei talent neihai hi thabonain hmang pha naw
inla nuom a um. Ei hri-etna, ei thiemna le ei varna hai hi thabona
tawk chau a ni chun a tuortu ding chu mani tho ei nih ti hi hriet
tlat ding a nih. Tulaia \hangthar a bikin tleirawl le \halai han
Computer le Mobile phone hmet ei taima ang hin thil dang haiah
khawm taima inla fakkhawp hmu lo um naw mei nih. Mihai chun Mobile
phone hi fak zawngna le sum hmunain an hmang a, ei ni rawiin zan
meng sawtna le hun khawralnaa ei hmang hi a pawi bek bek el a
nih.
A MI KONA SAN-Part Imarka 3:13-15
~ Rev. Dr. H.M.Songate
Pathienin ami kona san indiktak bible thua mi angin ei chieng
tawk nawna hi ei nitin nunnaah suklangin a um rawp hlak a.
Chuleiin, ei nitin hringna ram le pawl kohran tin fe dan lampuiah
buoina neu neuin ami tuom zing hlak nisien a hawi. A tlangpuiin
Pathien kona anga ei ngai le ei ringdanhai hi sap \awngin ‘Myth’ an
ti, tienami an naw leh tienami phuokfawm le ngairuot ringna hi ani
deu tak awm. ei ngaidan tlangpui pakhatna: Eini rawi ngaidan chun
rongbawl dinga ko ni dingin ei in ring deu vawng a. An dikna chin a
um leiin a \ha ang reng. Amiruokchu, tamtakin ‘Rawngbawlna’ ti hi
ei hriet lar dan tlangpui chu ‘Thuhril’ tina in ei hmang deu a
hawi. Chuleiin, rongbawl dinga ko ei ti chun ‘Thuhril’ dinga ko
tina ah ei ngai hlak. Thuhril khawm chu, mani vengah, mani pawl bik
sungah, ringtu lai ngeia hril dinga inngai ei nih. Pathien thu hril
ding ei dap chang khawma, mani veng sunga, mani kohran memberhai
tinzawna ‘inhrawtna’ ding zawng ei ni deu hlak! Kum sawmruk chuong
dai Pathien thu ngaithla in kalo inkhawm tah a, chuong hun sung
popo chun, Pathien thu sirsana Pathienin ami kona san indiktak
tukhawmin an min chuktir le hril ka hriet nawh. Chuleiin, Pathien
thu inchuktirna indiktak, fie kawnga inhrilna ei tlasam hrim a nih.
Ei ngaidan a chiengkuong naw leiin Pathien thu hi parcelah ei tuom
khum a, ringthu in ei inmai rawp hlak hi a pawi hle. Rongbawltu
iemanizat lai khawm test check hang thaw sin ta u! Maktak el in ei
lo chiengnaw khawp el! Thuhril ding chauah ei inngai leiin local
secretary le upa haiin ruot hmai inlauin fimkhur takin thingpui
semin an sem a, record feltakin an sie khap hlak. Chuong sa khawm
chun mani thuhril hun nghak hman lova beidawng taluo leia pawl dang
lo zuonkai nawk pawl khawm an um nuol hlak kha maw! A tuorsel
deuhai chun ringum takin chier pumin an hun tlung an nghak hram
hram hlak! Zo hnathlakhai neka Pathien thu hril inhawk hi hnam dang
an um ka la hmu nawh. A zawm tieng le a awi tiengah inbuktawk inla
chu ringtu \hatak ei ni ring a um. A hril tieng fit 6 chuong, a
hring tieng ruok chu fit 1 hnuoi, ti ang kha ei ni tlat! Lekha
ziektu pakhatin Africa ram ringtuhai chu ‘Thingbuk fit 50 neka
insang nisi, a zung ruok chu fit 2 chau’ ati ang kha ei nih.
Kristaah zung kei lovin, ei ngaidanin zung keiin ei siemfawm hlak
lei a nih. Ieng thaw dingin am ami ko tak luo lie! ringtu sunga
chau inhril kohran: India ramah ringtu 2.40% ei uma. Hi sunga
ringtu 95% hai chun ringtu lai chau Pathien thu an hril hrim a
nih.(India Church growth Centre) Eini lai ruok chu 99% neka tamin
ringtu nitasa lai thu ei hril ve thung! Ei luongsuok naw zie a
sukchieng. Ei thuhrilhai a \angkai bek naw hi a awmnaw chuong nawh!
Ei inhnawk bum taluo hi ei hratnawna pakhat chu ani ngei el!
Chuleiin, ami kona sanah ei chieng tawk naw leiin, kawtthlerah dam,
ringnawtuhai khuoah dam, hospital le hmun dang dang laia thuhril
nekin ringumtakin mani pulpit term kha ei lo nghak char char el
hlak a nih. Ringnawtuhai laia hril hi missionary tlawmte, hring
inhroa ei chawmhai thawding chauah det lula ei ngai hlak lei hin ei
local kohran boruok a sukhnawk pha bawk hlak! A nuhmei a pasalin
hril nuom alo inkhawl rawn hman hlak leiin \anna hun chauah khawm
ei dekzek hman hlak! Tuhrilna hun chang si a ei la chier rawpna
hlak chu ‘a ni le a zan thu ah’ ani nawk! Khawkhat sunga inti hre
ve tawk deu vawng thungkhawm ei ni leiin, Sunday zana hun lo
beiseia, puom kanga umhai- Inrinni zan dam, Nilai zan dam an hang
chang chu, a lumin an lum zak el hlak a ni kha! In hmusitnaah an
ngai hiel hlak kha tie! Tulai ringtuhai laia thuhril chak a um bek
nawna lientak laia pakhat chu ‘Nominalism’ (A hming mei mei) nina
hin ram a lak nasa emem ta lei a nih. Tulaia Satan hmangruo
lientaka ka ngai chu ‘Nominalism’ hi a nih. (Hun remchang hmasa
tieng ei la hril ding a nih). Chuleiin, rongbawl dinga ko ei ni
ngei luo a, bible in ieng ang chie inam ami hril aw ti hi ei
buoipui a \ul hle. ei ngaidan tlangpui pahnina: Ei pawl kohran
(denomination) tamtakhai hi ei thawding tawk le thawding awm ei
thaw naw leiin pasietna in ami zui a, ringtu ni chu pasie dinga
inchuktirna chen a hung sosang hman a, rongbawltuhai chu tlawmte
hlaw ding ti dam, missionary lem chu harsatak le rimsitaka, ruol
ban phakloa um ding an ni zie chen-Pathien thu bakin ei inkawkhmu
pha hiel a. Chuong ang ngirhmuna um pawl kohran \henkhat chu
Pathiena an hringna le ringna a hrattawk naw bawk leh infawmin, sum
hau hai le sorkara hlaw hau deuhai nasatakin an hung hour a, an
hung dawr \an tah a nih. Chuong ang mihai chun remchanga la in,
kohran ramah \huoitu le hotu nina an hung inchu tah a. An nina le
an sum hau chun Pathien rama rorelna khawl an hung inchawk pei tah
a nih. An thawsuol an hriet nawna san lientak pakhat chu pawl
kohran \huoitu intihai bengvar tawk naw lei a nih. Nina nei deu le
sum hau methai chun ‘kohran upa, presbytery palai, assembly palai,
etc’ vela nina nei kha an hung tinzawng seng hlak. “nei popo zawra
pathien rama rongbawlna concept” kha a bo hmak a, nei popo funkhawm
puma lu suklawk lampui khaan zui ta lem
a nih. |henkhat lem chun an nei bak hung funkhawm in, Isu
hunlaia, thawlawm bawma inri rui ruia thlak pawl ang kha an hung
suok \an tah a. Pathien beram vengtuhai thawsuolna a lien hle.
Roreltu le hotu nina hi rongbawlnaah ei ngai leiin thubuoi hla buoi
a hung tam pha a. Rorel ei tum seng leiin, a mipui le rorelna
\hungpha in a dai naw leiin, mani tapte bulah ro ei rel a, in up
lalin ei ‘Kei chu ka ngaidan an le’ tiin ei inpawt rawp el hlak a
nih! Tuol upa, Upa, palai fever hri an leng nasa emem nasan hi
Pathien konaah ei chieng naw lei a nih. Nang teh, board dam, palai
dam nina I nei ve? roreltu dinga ko!! Pawl kohran \henkhat laia
nuizat um emem chu Pathien ramah ‘Roreltu’ dinga kova inngaihai hi
an nih! “Eini bo chun iem an chang ding maw”? dam an ti rawp hlak
in an hril! Inzak umtak chu a nih. Mi \henkhat tamtakin an kohran
hma an ngaituo taluo hi an sietpui ani si a! Elijah hun laia “Baal
hmanga ding\hathuon ngailo 7000 nei pa” khan mi a hau zie khawm
hmuphak chu hrillo, ngaituo nachang hre phaklohai an nih! An
\hahnem ngaina in midanghai a fak zo lem hlak! Pathien rama rorelna
hi Levi chihai chunga innghat ani ti hrelo nina (sum hau, officer
ni, \awngthei) lei ringawta Pathien ram rorelna khawl inchawtuhai
hin kohran ram an sukpik hle in ka hriet. Chuong ang lampui suottu
kohran \huoitu intihai khawm an thawsuol hulhuol a nih! Kum 2017,
August thla khan hmun pakhatah officer pakhatin Rs.40 lakh
sawmapakhat a pek thu an mi hril a. A sum pek po chu a kumhni hlaw
neka tam a nih an tih! Chu kohran \huoituhai chun an lawm dim aw?
An leh, a pek rawn hle si a, “Upa in inthlangta”? ka hang ti
fiemthu a. An ni chun, “tukuma a pek chau ana, kan la thlang nawh”,
an tih! Pathien ram rorelna hi sumin ei inchawk thei el hi
Peterhai, Johanhai hunlai le khan chu a kar a hla ta hle el! Sorkar
sin lei le sumdawngna sum hau leia Pathien rama rorel dinga kova ei
inngai run a, det lula ei chel tlat el hi Pathien kona ni lovin,
mihriem siemfawm a ni lem ka ring. Kohran pawl pakhata an rorel dan
pastor ruolin an mi hril a, mak ka ti emem! “Pastorhai chu lo to
\awk \awk ro, in rongbawlna ding ei hril a ni hi, an mi tih”!! an
ti chu! Bible in sin chungchang a semna a roreltu dinga a thlanghai
kha hang en sin hrim ta! Mani kuong naw ding nawr hin Pathien ram
kohran a sukhnawp hlak a nih. Officer chite mani ei hang nih a, an
naw leh ei sum nei a hung pung deu huna ei pawl (denomination) bik
sunga ‘roreltu dinga ko anga ei inngai el hi’ in ennawn a \ha awm.
Ienga dinga ko am i ni lie? insungah ko in ei inngai nawh!
Pathienin ami kona le ami ko dan hi a process- a thawdan lampui a
um chu ei chieng ngei luo a, ei hrawnaw lei ani deu tak. (i)A
hmasatakin ei ni (mimal) ami kova. Sap \awng takin Pathien thu hi
‘internalize’ (mani a laklut) ding a na, (ii) a pahninaah- ‘Home
religion’ (insunga laklut) a nih a, (iii) a pathumnaah- puotienga
mihai kuoma inhriettir a nih. Hang detail met ei tih- (i)
Thuoihruoi hmasahai khan an ninaah Pathien kona an laklut a, a thu
an zawm leiin an lenhai an maksan hmak a, Mathew lem chu
Thuthlungthara sorkar sin maksan hmasatak a nih. A sin kha eini
rawi dit chi-Income Tax ala ni nawk nghal a! Judas Iskariot khom
khan Pathien thu a laklut ve a; amiruokchu, sum a huoilut sa leia
buoi ani kha. Zakai hai, Nuoia hai, Samarinuhai, Paul hai le midang
danghai khan Isu an hringnaah an laklut a, an nun a hung hem
danglam a nih (ii) A pahninaah, Andrew chun a hmasatakin a unaupa
Simon a hmu a, “messiah chu kan hmu tah” tiin a hril a nih. Home
religion- In sunga sakhuona laklut hi a ropui emem a nih. Cornelius
khawmin a thawfuk ve. Eini rawi chu minu le mipahai lai kap var in
ei indaak vel a, insungah hlak keite phing\am ang el, biek ngam
nilo! Ami kona pahninaah hin ei fail hne hle. Kha hma deu khan
Bangkok pana kan vuong dingin Naga le India inbiekna dinga palaihai
leh kan fe tlang a. Kohran tienga an \huoitu tak Rev. Zabu Terhuza
(Nagaland Baptist Church Council General Secretary) khawm a \hang
ve a. Zawna pawimaw emem el kan dawn thut a. A mi dawnna chun ami
hne hle . “Nagaland siem\hatna dingin iem a pawimaw tak a”? tiin
kan dawn a. Inngaituo der lovin, “Christian Family” tiin ami dawn.
Kan zana a zuol emem. Insunga sakhuona laklut nachang hrelo a,
pulpit le rorel tum char charhai hin ei kona ei hriet hmai ani zie
ei chieng a \ul! August ni 16, 2017 khan Aizawlah Rev. Lalramliana
Pachuau, Mizo Synod Senior Executive Secretary leh a officeah
rongbawl dan thu kan hril tlanga. Ama chun “Mizoram mipui mamaw tak
chu “Kristien Sungkuo a nih” a ti chu. Ka lungril ami suklawm emem
a, Nagaland le Mizoramah chu ‘hope a la um’ ka ti lungril nghe nghe
a nih. Mani inlarna ding le lu lawkna ding ringawt ngaituo hi
Pathien mi kona a ni naw hul huol. Pawl \henkhat \huoituhai hi
vision indawn ngam chi ani naw el thei!! Pathienin ieng dingin am a
ko che a? (sunzawm ding a nih).
Course tum tum training theiCCpur: Churachandpur le Pherzawl
District huop sung cheng \halai hai ta dingin Ministry of Rural
Develop-ment, Govt. of India le Manipur State Rural Livelihood
Mission sponsored-nain training thei a nih. May 1, 2018 a inthawk
course \an ding a ni a, training hun sung thla 3 (May, June le
July) ning a tih. April 9, 2018 chenin hnina peklut thei a nih.
Course training thei hai chu- Hospitality Assistant (Class X
passed, kum 18-35 inkar); Apparel Course: Sew-ing Machine Operator
& Hand Embroidery ( Class VIII passed, kum 18-35 inkar).
Complementary: 1. Basic Computer Course; 2. Soft Skill Training; 3.
DDU-GKY Skills Trainging CertificateFaCilities1. Post placement
support2. Highly qualified trainers.3. Free Uniform & training
material# Free Hostel facility# Separate Boys and Girls Hostel#
Place of training: Thoubal, ManipurDetails Contact:Timothy Z Zote,
Saikot,Tui\haphai, Churachandpur Contact:-9089400574
Assam in private schools a ding bill a passedGuWahati: Assam
As-sembly chun a state sunga private schools hai fees enkaina ding
bill a passed a, hi bill bawsietu chu Rs. 10 lakh chawi theina dan
bill hin a sawm sa a nih. April 6, 2018 khan Assam Non-Government
Educa-tional Institutions (Regula-tion of Fees) Bill, 2018 hi
Assembly hall-ah phar le ngaituo a ni a, opposition MLAs \henkhatin
amend-ment thaw dinga an hril-
lang hai hun sawtnawte sung ngaituo a ni hnungin, Speaker
Hitendra Nath Go-swami in bill chu passed a nih ti a puong. Bill
thar dungzui chun, ‘Fee Regulatory Commit-tees’ pakhat annawleh a
neka tam siem ning a ta, Committee chun sawrkar school ni lo
tawphawt an fee structure enkai a ta, sawrkar remtina dungzuiin
fees a suktamin a suktlawm thei ding a nih.
Dimapur police in body camera hmang dingdimapur: Dimapur po-lice
patrolling parties han an thuomhnaw a remchang-na laia camera \hui
kawp, ‘body cameras’ thusuok an hmu le inruola patrolling hunah
hmang dingin Na-galand State DGP, Rupin Sharma chun thusuok a siem.
April 5, 2018 a Po-lice Commissioner office, Dimapur hmuna meeting
neia dan le thupek ngirh-mun ennawnna nei le inza-wma DGP chun
thusuok
a siem a nih. DGP chun April 9, 2018 a inthawk mobile vehicle
patrols le Quick Response Teams (QRTs) hai khawm an mo-tor-ah
camera inbuk dingin thu a pek sa a, Dimapur khawpui-ah CCTV
cam-eras tamtak inbuk la ning a tih tiin a hril bawk. Di-mapur ang
bawkin Kohima police khawmin body cam-era chu chawlkar khat sun-gin
an hmang \an ve dinga ti a nih.
Meghalaya HM naupa in police 1 a baw hlumshillOnG: April 6, 2018
zanril dar 12:45 AM vel khan Meghalaya Health Minister AL Hek a
naupa Aibansharai Nongsiej (28) in a khal Mercedes (AS 01TC 279) le
police consta-ble pahni inphurna Pulsar (MLO5 J 0913) chu Fur-long
Tri junction, Shillong lai an inbaw a, Bike khaltu
police constable Probin D. Sangma (38) a hmunah a thi nghal a,
constable dang Probat R Marak na takin a hliem. Probin D. Sangma hi
Tikrikilla, West Garo Hills mi a ni a, Shillong Jail a posting mek
niin, a ruolpa constable Probat R Marak chu NEIGRIHMS a enkawl mek
a nih.
Lelte chibil Awardee 2018 from ManipurKuKi 1. Miss Hoineilam
HaokipAddress: Pisgah, ChurachandpurMob. 8974885918paite 2. Miss
NingmuanchingAddress: New Lamka, ChurachandpurMob.
7005690662hmar3.Christina Roneikim ShakumAddress: Khawmawi,
Tuithaphai, ChurachandpurMob. 8787472667Date of Award Distribution
: 13April, 2018 Time: 6:30pm Venue: Chanmari YMA Hall, Aizawl
Measles & Rubella vaccine hi Serum Institute of In-dia Pvt.
Ltd. Batch No.012F7139. Mfg. Oct. 2017 Exp: Sept.2019 le DILUENT-
Serum Institute of India Pvt. Ltd. Batch No. 068S16262E. Mfg:
Sept.2016 Exp: 2021 siem niin a hril a. Hi chungchanga chanchinbu
pakhatin mimal ngaidan zieka um an suo sawng chungchangah pawi a ti
thu a hril. Hi damdawi kap leia um inhawinaw deu met ti chu um thei
a ni leiin chuonghai enkawlna dingin Hospital a khawm OPD hawng
hrim a nih tiin a hril. Damdawi kapa um nau-pang in ieng natna dang
am a nei ti nu le pa han school-a hotu hai an inhriettir a pawimaw
tiin a hril bawk.
MR damdawi kap chungchang
A pawimaw hun chaua Mobile hmang dingin a hril
CCpur: Rayburn Col-lege a National Cadet Corps (NCC) a lo um,
tuta 6/8 Gorkha Rifles-a Major sin thaw lai mek Khupmuanlian Zou
chun zani zingkar khan Rayburn College-a Lt. Suan Hauzel Office-ah
Rayburn NCC inpawlpuina neiin Staff Selection Board (SSB) a NCC
cadet zo tasa hai awl-sam lema an lut thei dan ding lampui an
hriltlang. Hi huna hin Major Kh-upmuanlian Zou chun, NCC leiin
defence tieng-pangah thawkna tam tak a ruok a, NCC a um sung
le-
kha inchukna tieng khawm nasa taka thaw a \ul thu, le-khatiem
huna mobile them/inhnel zing hin hlawtling-na ding a dal thei leiin
a pawimaw hle huna chau mobile hi hmang ding a nih tiin a hril.
Major Khupmuanlian Zou hi Special Protectin Group a khawm lo um
hlak, chu huna National Security Guard (Black Cat Com-mando) a lo
um tah a ni a. Tuhin Unit zawm nawkin Jammu and Kashmir state
khawpui Srinagar-a 6/8 Gorkha Rifles-ah a posting mek a nih.
-
3thlatun (april) 08, 2018 pathienni (sunday)
natiOnal/internatiOnal & advertisement Hmasawnna Thar
laKtaWi STAR CEMENTChurachandpur a dinga authorised dealer kan
ni a, Company cement tawk danglamlo, a buk indiktak (50Kg) le
building tha bawlna ding cement i zawng ani chun mi hung pan rawh.
Tuhin Special Offer in Star cement bag a Rs 535.00 in kan pek.
(Home delivery thanglo in) *Star cement duplicate laka fimkhur ei
tiu. Star cement sawna inchawk kha local cement a ni el thei, a
sunga um I hriet si nawa*
AddressFuture PlanSugnu Bus Parking, Rengkai Road(Authorised
dealer for Star cement, Amrit Cement, Berger Paints)
laWmthu hrilnaTarik 29/03/2018 nia kan naupa Tv. John Lalhumhim
accident leia thina a tuokna le inzawma mimal, kohran, HYA le
Val-Upa, Parbung khawtlang le hmuntin ram-tina kan chanchin hrie a,
mi sunpui tuhai po po chungah lawmthu kan hung hril cheu. Abik
takin, Parbung khaw mipui, nunghak tlangval haiin kan hliempui
tuorna nasa taka an mi \hangpuina le an mi bawisawmna chunga kan
lawmna a zuol. Chun, kan phulo le kan beiseina khela kan siet tuok
thu hrie a hmun tina mi sunpuituhai le \awng\aina a mi santu hai po
po chungah kan lawm hle bawk a nih. Kan chunga in \hatna hai po po
hi kan theinghil naw a, iengkim thaw thei ei Lalpa Pathienin
malsawmna tam takin vur pei raw se cheu, ti hi kan \awng\aina a
nih.
Date: 07/04/2018 In lunginsietna dawngtu: sd/- l. thansiem le a
sunghai Parbung Village Pherzawl district.
pUrse HMU A nIHApril 5, 2018 khan I.B. Road, Churachandpur-ah
Purse hmu a nih. A neitu chun Purse umdan le a sunga sum umzat
indik taka hrilin April 11, 2018 chen khin Contact No. 9612994638
ah ngaivenin lakir thei a tih. Hun tiemchin bo hnungah chun hmang a
lo ni khaw-ma buoina siem thei ni tanaw nih. Purse neitu chun
Chanchinbua thu insuo man a pek \ul a tih.
lOss OF GAs BOOKI have lost my Gas Book bearing Consumer number
7055495430 and SV No. 100000578401590 issued by Kim Joe Gas Service
on my way between Kim-Joe Gas Service, Nehru Marg and Edenthar,
Rengkai, Churachandpur on 20-01-2018. Finders are requested to
handover the same to the undersigned.
sd/- laldinglienEdenthar, Rengkai, CCPur
(8,9,10,11,12)
Socio-economic sukhmasawn dingin India le Nepal thaw tlang an
tih: PM ModineW delhi: Prime Minister Narendra Modi chun Nepal ram
le socio-economic sukhmasawn dinga an hmalakna India in sunzawm pei
a tih tiin a hril. India rama cham mek Nepal Prime Minister KP
Sharma Oli leh New Delhi hmuna inbiekna an nei zova chanchinbumihai
hmaa thu a hrilna a hi thu hi PM Modi in a hril a nih. History ei
sui chun Nepal ram hma-sawnna dingin India in thil tamtak a thaw a,
hmatieng peia khawm a theitawpin la sunzawm pei a tih tiin PM Modi
chun a hril bawk. PM Modi chun, India in ‘waterways’ sukhmasawn a
Nepal ram leh rail con-nectivity dawmsang dingin remtina nei a ni
a, Kathman-du le India thlung zawmtu ding r>l lampui an
hmatien-ga siem ning a tih tiin a hril. India le Nepal chun
agri-
culture thlura inzawmna vawng hring zing an ta, a hma neka
insawr tawn dan lampui ngaituo pei an tih. Nepal le India infepawna
ding ramri hmun \henkhata hawnga um chu hmang suol lo dinga remti
ve ve a nih tiin PM Modi chun a hril sa bawk. Mr. KP Sharma Oli in
thu a hrilna a chun, Nepal ramin India le inzawmna an nei hi a
ngaihlu hle a
nih tiin a hril. India le Ne-pal hi ramri inzawma um an ni
angin, rambung pahni hai hin hlawtlingna hi an hnawt le an thiltum
tak a nih. Rambung pahni hai dawmsangna dingin infra-structure le
connectivity hai hi an pawimaw tak a nih tiin Mr. KP Sharma Oli
chun a hril a, PM Modi hmalakna zara \hang iemanizat liem hnunga
India ngirhmun in-sangtaka a hung umna leiin
PM Modi a lawmpui thu a puong. PM Modi le Mr. KP Sharma Oli han
‘delegation level talks’ an nei hma in Birgunj hmuna Integrated
Check Post (ICP) bawl thar remote control hmangin hawngna an nei.
ICP bawl thar hin ramri insirpaw huna formalities a suktlawm ding
bakah, India le Nepal inka-ra sumdawngna khawm a sukhrat dinga ngai
a nih. ICP chu Parsa, Nepal huom sun-ga India \hangpuinaa bawl a
na, a umna hmun Birgunj hi India le Nepal inkar sum-dawngna le
inzawma hmun pawimaw tak a ni leia ‘Gate-way to Nepal’ tia ko hlak
a nih. ICP hin ramri zula mihriem ch^ng chavai le thuomhnaw phurhai
a hma neka awlsam lemin a enkai thei ta ding a nih. Zani zingkar
khan Mr. KP Sharma Oli chu Rashtra-
pati Bhawan, New Delhi-ah ‘ceremonial reception’ hun hmangpui a
ni a, chu huna thu a hrilna a chun, “ruol\ha hi a pawimaw tak a
nih. Ieng ang agreement ziek inla khawm, inruol\hatna a um naw chun
umzie a nei nawh. Chuleiin, iengkim hi inruol\hatna a \an ding a
nih” tiin a hril. Rashtrapati Bhawan a chun President Ram Nath
Kovind leh inbiekna an nei a. President chun, Nepal ram le inzawmna
tum tum an nei-hai India in a ngaipawimaw hle a, Nepal ramin
remtina a nei dungzuia inlaich-inna \ha lem siem dingin India an
pei zing a nih tiin a hril. Mr. KP Sharma Oli chun Vice President
Ven-kaiah Naidu, Home Minis-ter Rajnath Singh, external Affairs
Minister Sushma Swaraj le \huoitu tum tum a cham sungin lan hmupui
a tih.
Demonetisation huna deposit Rs.
3.71 cr manpatna: Bihar state a Gaya town branch Bank of India
(BOI) a demonetisa-tion laia deposit Rs. 3.71 crore zani khan
Enforce-ment Directorate (ED) han an man. Pawisa hai chu company
pahni hminga third party accounts-ah sumfaia deposit an nih. Hi
chungthu ED han sui zauna an neina-ah BOI officials 4 in
demonetisation hun lai khan mimal account lo hmangin sumfai an
de-posit hlak ti an hrietsuok. Pawisa hai chu companies 2 hminga
man an nih. Com-panies 2 a Directors hai ED in a ko ve veh a,
company pakhata Director an lang nawh a, pakhat lem chun pawisa
deposit chungchang chu mumal takin hrilfiena a pek thei naw leia
pawisa hai chu man an nih tiin ED thusuok chun a hril.
cBSE paper leak le inzawma mi 3 man
neW delhi: Delhi Po-lice hnuoia Special Investi-gation Team
(SIT) han zani khan private school teach-er, clerk le helper, an
rengin mi 3 CBSE Class XII Eco-nomics paper leak le inza-wmin an
man. Hi chungthu SIT han an suina-ah March 26, 2018, exam hma ni 2
a la um laiin exam paper chu kutziek in leak a nih ti an hmusuok a,
an suizui peina-ah mi 3 hai hi an man a nih. SIT chun hmalakna an
neia inthawk mi 70 za-wna an indawn tah a, chu-
ong hai chu ‘WhatsApp’ admins, school teachers, ground staff,
students le pa-per leak le inzawma ring-hla um mi \henkhat an nih.
Midang danga inthawk thu an dawnghai suizuina an nei peina-ah mi 3
hai hi Hi-machal Pradesh a inthawk man an nih tiin RP Upadhy-aya,
Special Commissioner of Police chun a hril. SIT team hmalakna hi
‘What-sapp’ Headquarters, Cali-fornia khawmin a \hangpui niin ei
thu dawngna chun a hril.
congress -in special Parliament session nei rawtneW delhi:
Parliament Budget ses-sion a chanve ding ang chu umzie nei lova
khawral an nina le inzawmin, Congress leader Jairam Ramesh chun
zani khan Vice President le Rajya Sabha Chair-man M. Venkaiah Naidu
chu chawlkar hni sung special Parliament session ko dingin lekha
pein rawtna a siem. Mr. Ra-mesh chun, Parliament session chu May
annawleh June thla sunga nei nisien a nuom thu a hrillang a,
session huna chun bills pawimaw tak tak hai hriltlangna neia passed
nisien a nuom thu a hril sa bawk. Mr. Ramesh chun a mimal
\hahnemn-gaina leia rawtna a siem thu a hril a, In-pui sunga
inselna leia Parliament rorel ding \hul le sukbuoia um chu pawi a
ti thu
a hril. A hril pei danin, Parliament Mon-soon session July thla
lailung vela um a ring thu le, chu hma ngeia special session nei
nisien a nuom thu uor taka hrilin, Par-liament ro inreltir thei
lova umzie bova siem chu Parliament inza nawna a nih tiin a
hril.
Loneituhai \hangpuina dingin Mah le WB in USD 420 mn
mumBai: Maharashtra state sunga loneitu, abikin Marathwada le
Vidarbha region haia ‘small and marginals farmers’ hai \hangpuina
dingin zani khan World Bank le Ma-harashtra sawrkarin USD 420
million anghu project an signed. Hi le inzawma Maharashtra
sawrkarin thu-suok a siemna a chun, fund hmang hin ‘Project for
Cli-
mate Resilient Agriculture’ siem ning a ta, loneitu han lonei
chu fak zawngna le innghatna tlak taka an hmang sunzawm peina dinga
implement ning a tih tiin a hril. Project chu van ruotui hmanga lo
nei hlak han sawr \angkai zuol an ta, farm le watershed level haiah
project chu \angkai tak ning a tih tiin thusuok chun a hril sa
bawk.
A naupa zawrtu man
panaJi: Goa a um Shai-la Patil (32) chun a naupa thla 11 mi Rs.
2 lakh in a zawr leiin zani khan Goa police han an man. Ama ruolin
naute zawr dinga \hangpuitu a ruolhai 2, Yo-gesh Gosawi (42) le
Anant Damaji (34) hai khawm man an ni a, naute inchawtu chu Amar
Morje (32) a nih. Naute hi March 23, 2018 a zawr a ni tah a, naute
nu Pa-til in a hril dan chun, a pasal damnaw enkawlna dinga Rs. 2
lakh a mamaw leia a zawr niin a hril. An sung-kuo chu Pune khawsuok
le Pernem tehsil, Goa hmuna umhmun nghet khuor tah an ni a, naute
inchawtu Morje hai nupa chu nau nei thei lo an nih. Thiltlung le
inzawm hin Goa police han IPC hnuoia anti-trafficking provisions
besanin thubuoi an zieklut.
Niranjan Thomas Alva a thi
BenGaluru: Rajasthan Governor hlui Margaret Alva pasal Niranjan
Thom-as Alva chu zani zing dar 10:30 AM vel khan awm tieng natna
leiin Ramaiah Hospital, Bengaluru-ah kum 78 mi niin a thi. Alva chu
Ramaiah Hospital ICU-ah ni 20 vel enkawl hman a ni a, a ruong
vawisun hin Bengaluru-ah inthla liem ning a tih. Ama hi Supreme
Court lawyer niin, a nuh-mei, nau pasal 3 le nau nuh-mei 1 hai a
thisan.
Israel Ramri Buoinaa Palestine Journalist Pakhat Kap Hlum A
NihGaza City: Pathien thu-pek anga Palestine hai an that chimit
vawng naw leiin vawisun ni chenin Israel ta ding chun an ‘naka
hling’ um zing angin suknatu an la ni zing a. Ram chite inchuin kum
tluona an buoina chu tulai kar khat vel a zuolkai bik leiin
Palestine mi thi khawm 30 an chuong tah a, journalist khawm pakhat
a thi tah. March 30 a inthawka Palestine mi 700, 000 vel, 1948 War
of Independence laia hnawt suok or tlan suokhai Palestine-a an hung
kir nawk phalpek dinga nawrna le ngenna, “The Great march of
Return” tia Palestine mipui sing telin Gaza City-a Israel ramri lai
buoina an siemna le inzaw-min Inrinni khan Palestine Photo
Journalist pakhat kap hlum a nih. Gaza health ministry hril dan
chun, Gaza City-a um news agency pakhat Ain Media Agency a thawk
photo journalist Yasser Murtaja chu Inrinni khan Israel police han
silai an hmet puoknaah kap hlum a nih tiin a hril. Israel police
hai chun hi thu hi an hnawla, la enfie ning a tih tiin a hril. AFP
thlalatu pakhatin Yasser a thi hma, kap hliem a ni hnunga thla a lo
laka chun Yasser hin PRESS ti inziek-na zakuo a hak.
Gaza City health min-istry hril dan chun, Yasser bakah hin kum
20-a upa tlangval pakhat Hamza An-del Aal khawm Al-Bureij, Central
Gaza lai kap hlum niin a hril. Hienghai le hin tuta kar sunga
Palestine mi thi tah chu 9 an niha, buoi a inthawka thi ta po chu
30 an chuong tah. March 30 (Good Friday) ni tak kha Palestine han
nawrpui an thlaka, Israel police han Israel ramri kan tum le police
hai lunga denga Saihlia pertu Pales-tine hai hnawtdar an tumnaa
silai hmet puokin mi 19 an thia, ni khat thilthua an thi rawn takna
a la nih. Israel le Palestine kara buoina le inzawma 2014 hnunga ni
khata an thi rawnna tak a la nih.March 30 kha tu kum sunga thisen
luong rawnna tak ni tiin an hril bawk. Ramri zula Israel sipai duty
hai chu an unauhai 700, 000 an ram hung inluttir phal dingin an va
ngen/nawr a. Ramri khau
taka venghai hraw tlang naw chun occupied Gaza Strip hi lut thei
an nawh. A lut dinghai chu Check Gate khau takah kimchang taka
document hai leh enfel vawng hlak a nih. Mi 19 an thi zo a zingah
Palestine President Mahmud Abbas chun ‘Na-tional Mourning’ puongin
mithihai an sun a. Palestine le Turkey chun Israel chu “tharum
hmang” tia intu-min, tharum hawm chu in-tuk naw taluo (Silai le
lung) hmanga inthatna a ti a nih. Thil t lung hi Arab League, Egypt
le Jordan han nasatakin an dem a, UNO inrawl dingin an ngen bawk a.
March 31 khan mithihai an phum vawng hnungin chawl nekin ramri
hnaiin a neka nasa le tamlemin nuorna an nei sunzawma, tuchen hin
an la pung deu deu a nih. Isreal Prime Minister Benjamin Netanyahu
chun, “Israel sipaihai in thaw \ha ie” tiin Israel sipaihai
chun
an ram ngun takin an veng a ni thu a hril. Hi thil tlung hi UNO
ah Israel theidatu han thiemnaw a changna dingin an lo move a.
Thina tlung dan sui ding ‘independent investigation’ indin ding le
nawrna sukdeina dinga Israel-in hma lak dinga tina draft Resolution
chu US-in UN Security Council ah a lo dang (veto) a nih. April 1
khan Israel De-fence Minister Mr Avigdor Lieberman chun, “Chuong
ang independent Investiga-tion chu hilai hmuna hin um naw el a tih.
Ieng ang Com-mission of Inquiry khawm pawm nawng kan tih” tiin huoi
takin a hril. April 3 khan thusuok siem nawk, “Palestine mi ramri
dai hung hnaituhai chun an hringna derthawn-gin an siem tina a nih”
tiin buoina siemtuhai chu Israel Police Commando han an lo kap pei
ding thu thusuok si-emin radio le TV haia puong a nih bawk. US
President Donald Trump palai Jason Green-blatt khawmin, buoina le
Palestine hai \ana intumin, “Tukhawma ramri dai hi hung pan lo
dinga inhriettir in nih” tiin tlang takin a hril ve. Middle East-a
UN palai Nickolay Mladernov chun, a tu tu tieng khawmin zaidaw ve
vein, abikin Israel police hai chu an kut kei dingin a
ngen.(Reuters)
Philippines-a ‘Cult’ Chi Khat Thawtu Han Mihriem Taksa An
Fakmanila: Philippines-a ringna chi khat neia thil thaw hlak pawl
‘Cult’ pakhat ‘Haring Bakal’ (Iron King) in-tihai chun, thlanmuola
mihriem taksa lain an fak/hmuom hlaka, chu chun hratna chi khat
pein mihai hmu thei lo dingin an um thei niin an inngai. Iron King
pawla mihai chun mi-hriem taksa bung (parts), abikin khup ru dam,
an hmuom zing chun mi hmu thei lovin an uma, superpower an nei thei
niin an inring a. Thlana mithi ruong cho dawkin, an taksa bung an
lakhai chu a hawn hawnin ‘ritual’ (serlesang) neiin an fak hlak a
nih. Video hmanga an thil thaw dan pholangnaa chun, an ‘puithiem’
anga hmang “Blessor’ (Medicine man) an ti chun mihriem khup ru le
dang dang, zubi thau (coconut oil) le Bleach chawkpawla inchiein a
ruolhai fa dinga a pek an fak/hmuoma an \hung kuol lai lim dam a
um.
Iron King hai Blessor Angelito ‘Rambo’ Oreta chun, ‘ringtu’
(devo-tee) hai chun mihriem ru\awl \henkhat chu an kawngah dam
bunin, an bau sungah dam hmuomin super-power nei thei dingin an
inring a, chu thil chu a thawpui hlak niin a hril a. An thuring hi
Bible-a inthawka lak niin a hril. Sun zana kawnghren mihriem ru\awl
khit bawr bun zing Oreta hril dan chun, “Hi thil hi Bible ah,
Ezekiel 37 ah hmu a nih. Zawlnei Ezekiel chun
‘ru \awlhai’ an hung hring nawk thei ding thu a hril a, chu chu
kan ring a nih” tiin hi an ringna mawl tak hi Bible thua a inthawka
an lak suok/inlet niin a hril. (Pathien thu mani thu thua
suk-danglam ‘\ium zie Thupuongsuo hril ruok chu a hriet naw niin an
lang). A hril pei dan chun, an ringna thu le inzawmin, “An taksa
bung i hmuoma an thlarau kuomah i \awng\ai chun an thlarau chu
nangma vengtu hung ning an tih. I insung le i sunghai khawm an
vengpek ding a nih. I \awng\ai naw chun anni chu nangma sawisaktu
hung ning an tih” tiin a hril. A hril dan chun, an thil biekna le
ringna hrattak dan chu, phing \ama umin, phing ruok vawnga mihriem
taksa bung an hmuom hin a hratin a hlawtling bik niin a hril a.
Phing\am laia thawin magic power khawm an nei hrat tak nuom niin a
hril.
INX Media chief hlui Indrani Mukerjea hospital-a enkawl
mumBai: INX Media chief hlui le jail a intang mek Indrani
Mukerjea chu zani khan drugs overdose ni dinga ring leiin a buoi a,
inrang taka Sir J.J. Hospi-tal, Mumbai a fepui le MRI scan thaw
niin, a hriselnain pangngai a aw nawkna dinga enkawl mek a nih.
Mukherjea chu jail sungah khawmuol hrie lova hmu a nih. 2015 kum
khawm khan hieng ang bawk hin a lo um tah a, chu huna chun chawlkar
khat vel hospital a enkawl a nih. MRI scan baka test hran hran thaw
a ni a, result hai hriet kim an ni pha a pawimaw anga hma lak ning
a tih tiin Hos-pital Dean SD Nanandkar
chun a hril. Mukerjea hi April, 2012 huna a naunu Sheena Bora
(24) a umna chin hriet lova an hmang hnunga that a nina a inrawla
intum le August, 2015 a inthawka Byculla Jail a khum \an a nih.
Mukerjea parameters pawimaw zuolhai chu a normal a, a hriselna
khawm hma hung sawn pei a tih tiin SD Nanandkar chun a hril.
African rambung 3 sir dingin President an zinneW delhi:
President Ram Nath Kovind chun African rambung 3, Equa-torial
Guinea, Swaziland le Zambia hai sir dingin zani khan New Delhi
khawpui a suoksan. President chu Union Minister of State for Road
Transport, High-ways & Shipping, Man-sukh Mandavia le
Parlia-ment members 4 in an zui ve. President le a team chu
Equatorial Guinea-ah inzin hmasatak an ta, a pahnina ding Swaziland
le hin India ram lukhaitu an vawikhat inzinna ding a na, an sir
tawpna tak ding Zambia hi chu kum 29 hnunga India President in a
sir nawkna ding a nih. April 7 le 8, 2018 sung hin Equatorial
Guinea President Teodoro Obi-ang Nguema Mbasogo
fielna angin President le a team chu cham an ta, April 8, 2018
hin Equato-rial Guinea Parliament-ah President in thu hril a ta,
Equatorial Guinea Presi-dent leh inbiekna nei bawk an tih.
President le a team hai lawmlutna in President Obiang chun
‘official ban-quet lunch’ khawm buotsai a ta, Indian Embassy in
pro-
gramme a siemna hmuna President chun India mihai lai thu hril a
tih. Swaziland ram an tlung hunah President le a team hai chu an
lal King Mswati-III in Airport-ah lo tuok a tih. April 9, 2018 hin
cer-emonial reception neiin, Swaziland ram \huoitu tum tum leh
‘delegation-level talks’ nei an tih. Royal Sci-ence and Technology
Park (RSTP), Swaziland hmuna bawl thar ‘Information Technology
Centre’ chu President le King Mswati-III in a ruolin hawng bawk an
tih. Swaziland hmuna an cham sungin President in Parliament-ah thu
a hril ding bakah Queen Mother khawm inhmupui a ta, Swaziland ram
\huoitu han thlaithleng an lo buotsai kiltlang bawk an tih.
CBI in RBI Dy Governor hlui thu an dawnneW delhi: Rangkachak
sumdawngtu Nirav Modi le a sinthawpui Mehul Choksi han Punjab
National Bank (PNB) crore tam taka an hlemna, ‘PNB scam case’
chungthu Central Bureau of Investiga-tion (CBI) in a sui mek le
inzawmin, zani khan Reserve Bank of India (RBI) Deputy Governor
hlui Harun Rashid Khan zawna
indawn a nih. Mr. Khan hi PNB scam thua RBI officials zawna an
indawn laia upatak le senior tak a nih. PNB scam hi UPA in
sawrkarna a chel laia ‘Gold Im-port Rules’ a sukdal leia tlung anga
ngai a na, hi thila hin RBI inrawlna nei dinga CBI in a ring leia
Mr. Khan hi zawna an dawn a nih.
-
Hmasawnna Thar4 EntErtainmEnt / SportSthlatun (april) 08, 2018
pathienni (sunday)sun ZAWMnA.......
The 15th Hmar Martyrs Trophy 2018 Venue: Saikawt Playground
april 7, 2018: result1:30PM- F.C. Pallai 1-4 Buoina FC
3:00PM- Tuiring F.C. 2-1 Saidan Y.Capril 9, 2018 Fixture:
1:30PM- F.C. Ridil v/s Saikot Y.C.A3:00PM- Tuiring F.C. v/s
Saidan Y.C.
Football Fixtures: April 8, 2018Premier League
Arsenal v/s Southampton - 6:45PMChelsea v/s West Ham -
9:00PM
La LigaLevante v/s Las Palmas - 3:30PM
Real Madrid v/s Atletico Madrid - 7:45PMReal Sociedad v/s Girona
- 10:00PM
Serie ATorino v/s Inter Milan - 4:00PMCrotone v/s Bologna -
6:30PMVerona v/s Cagliari - 6:30PMNapoli v/s Chievo - 6:30PMUdinese
v/s Lazio - 9:30PM
BundesligaDortmund v/s VfB Stutgart - 7:00PMEintracht v/s
Hoffenheim - 9:30PM
Football Thuthang:• Season tawp huna Arsene Wenger thlakthlengtu
dinga Arsenal shortlist hai lai Nice manager Lucien Favre khawm a
\hang. • Arsene Wenger chun season nawka a contract bo ta ding
Wales midfielder Aaron Ramsey (27) chun long term deal/contract a
ziek ngei a beisei thu a hril. • Chelsea manager Antonio Conte chun
Premier League title an defence (hum) zonaw chungthuah pawi a ti
thu a hril a, sienkhawm Club suoksan el thei nia hrilrik um ruok
chu hnielin Club-ah a la um zing a tum thu a hril. • Arsenal
forward Henrikh Mkhitaryan (29) chu a ke hliem leiin tuta season la
um poah a khel ta naw el thei. • Wales forward Gareth Bale (28)
chun games pawimaw haiah inkheltir ninaw sienkhawm tuta nipui
transfer window in-hawng huna Real Madrid suoksan tumna a
neinaw thu a hril. • Liverpool chun a contract bo ta ding Monaco
midfielder Christian Koffi chu summer transfer window inhawng huna
contract ziekpui an beisei.• Massimiliano Allegri Chelsea tieng a
lo insawn pal thut chun Juventus in coach thar dinga an dit hai lai
Real Madrid boss Zenedine Zidane le France manager Didi-er
Deschamps hai hming an hril ri. Zidane le Deschamps hai hi Juventus
midfielder hlui ve ve an nih. • Inter Milan chun kum 19-a upa
Ukraine international Zorya Luhansk goalkeeper Andriy Lunin £5.5m a
contract ziekpui dingin an sukfel. Lunin hi Arsenal khawmin
khawhnunga an hung inchu ve a nih. • Crystal Palace, Aston Villa le
Malaga han Australian QPR midfielder Massimo Luongo (25) an
dit.
Ligue 1:Hma\huoitu PSG in St-Etienne 1-1 in an
indrawpuisaint-Étienne: Ligue 1 khel meka hma\huoitu Paris Saint-
Germain (PSG) chun zanikhan Geoffroy-Guichard stadium-ah a
mikhuoltu St- Etienne 1-1 in an indrawpui. First half minutes 17
naah Remy Cabella chun St-Etienne ta dingin goal hmasa tak a thun,
PSG chun Cabella goal thun hi first half sung an thungkir naw leiin
first-half che-nah St-Etienne chun 1-0 in PSG hi an hne a nih.
First half-minutes 41 naah PSG playerPresnel Kimpembe chun Red card
a hmu leiin khelmuola inthawk tirdawk a ni a, hi lei hin hma\huoitu
nihai sienkhawm player kim ta lo an ni leiin PSG chu St-
Etienne lakah a tlawm \ep a nih. Second-half-ah inkhel hun bo
hnung extra time 90+2 ah Mathieu Bebuchy in inangna goal (OG) a
hung thun hlau leiin inkhel tawp chenah 1-1 in an in-draw hram a
nih.PSG chun tuhin games 32-ah points 84 an hmuta a, Monaco chun
games 31-ah
points 67 hmuin pahnina an ni a, Marseille in points 62; Lyon in
points 60 le Rennes in points 46 hmuin pathum-na, palina le pangana
an ni mek. PSG in zanita an indraw-pui St-Etienne hi Ligue table-ah
games 31 an khel ta haiah points 43 hmuin a pakuona an ni mek a
nih.
UFc fighter McGregor dollar 50,000 bail a insuoneW yOrK: Mixed
martial arts fighter Conor McGregor (29) chu April 5, 2018 a
Barclay Centre hmuna UFC 223 fight pro-mote na-ah ama le a rawi hai
mawi lo taka an chetna leiin Zirtawpni khan New York-a Kings County
Criminal Court hmaaah an lang a, Judge chun dollar 50,000 in bail
in an suo. Judge chun a lawyer fethlenga a ngenna paw-min McGregor
hi June 14, 2018 a Court hmaa an lang nawk hma po chu United States
puotienga an zinsuok a remti pek. Video-a an lang danin McGregor le
a rawi hai hi Barclays Centre load-ing dock lai hmunhnawk bawm
(thrash cans) hai dengthangin an khingpui hai motor (bus)
darthlal-ang khawm an hlap kawi nia hril a nih. Hieng thil an thaw
ni zantieng ma hin Mc-Gregor hi Police hmaah an pe a, Zirtawpni
khan Court hmaah an lang a nih.
November, 2016 a Eddie Alvarez a hneban hnunga UFC (Ultimate
Fighting Championship) khel zawm ta loa a um leia UFC President
Dana White in a champion title hlip ta dinga thutlukna a siem leia
lungsen-a hieng thil hi a thaw ni dinga ring a nih. UFC hi kum 1993
a in-thawka \an, bawm sunga inhnekna / cage fight-ing niin boxing
tak angin
sum hlaw tam taluo naw sienkhawm nasa taka hung inlar takel hung
ni tung pei a nih. McGregor hin UFC a inthawk boxing tak
inchawmlutin kum 2017 khan Mayweather leh an inhnek a, kha huna
khan sum tam tak a hlawsuok leiin umdan an hmang deu ta khawm ni el
thei. A chungthu iengtin am Court in a hung rel pei ding hriet a la
ni nawh.
Commonwealth Games: Day -3
India in Gold Medal 2 a lak nawk
GOld COast: Australia rama Gold Coast hmuna 21st Commonwealth
Games 2018 khel meka chun zanikhan thil rik dawmah India mi pahni
in Gold Medal 2 an lak nawk leiin India chun hi thu ei sut chenah
Medal 6 latain a palina a nih. Zanita India ta dinga Gold Medal
latu hai chu Sathish Sivalingam le RV Rahul hai an nih. Sathish
Sivalingam (25) hin thil rik dawm 77kg category-ah Gold Medal la a
ni a, snatch ah 144kg le clean and jerk-ah kg 173, a rengin kg. 317
a dawmkang
a, a vawikhatnaa a dawm a nih. England mi Jack Oliver chun 312
kg dawm in sil-ver medal a lak a, Australia mi Francois Edoundi in
kg. 305 chen dawm zoin silver medal a lak. Sathish hi a malpui nat
puma competi-tion \hang a ni a, hi lei hin medal lak khawm inbeisei
lo a ni thu a hril a. Sienkhawm medal la theia a hung um hi a lawm
hle thu a hril. Ragala Venkat Rahul @ RV Rahul hin men’s 85kg
category-a Gold medal la a ni a, snatch 151kg a dawm a, clean and
jerk-ah kg. 187, a rengkin kg. 338 a dawm a nih. Chun, boxing-ah
Manipur nunghak L. Sarita Devi (36) chun zanikhan Barbados mi
Kimberly Gittens (26) hnein an 60 kg category-ah quarterfinals a
lut. Sarita hin 2014 Glasgow CWG a khan Silver medal a lak a nih.
Sarita hin quarterfinals-ah Aus-tralia mi Anja Stridsman inhnekpui
a tih. Indian boxer Hussamuddin Moham-med chun Boe Warawara hnein
men’s 56 kg. category-ah quarter-finals a lut a, April 10, 2018
khin Tanzania mi Mwanjwango Ezra inhnekpui nawk a tih. Manoj Kumar
khawmin men’s 69kg category-ah Tanzania mi Kassim Mbund-wike hnein
quarterfinals a lut bawk. Manoj hin April 10, 2018 khin Australia
mi Nick-olas Terry inhnekpui a tih.
Thil phurtu lorry le Bus inbaw leiin mi 14 an thi
s a s K a t C h e W a n : Canada rama chun zani hmasa zantieng
khan Ice Hockey team Humboldt Broncos hai chuongna Bus le thil
phurtu motor lien chi Lorry inbawtuo leiin mi 14 in thina an tuok
niin Canada police thusuok chun a hril. Humboldt Broncos team hi
Nipawain Hawks le play-off game khel din-
ga Tisdale, Saskatchewan province pana an tlan lai meka sietna
hi an tuok a nih. Hi thil tlung huna hin driver \hangin bus-ah mi
28 an chuong niin Royal Canadian Mounted Police chun an hril. Bus a
chuong midang 14 hai chu Hospital panpui an ni a, players hai hi
kum 16-21 inkar mi an nitawl.
Arnold Schwarzenegger Hospital a Inthawkin A Suok TahlOs
anGeles: Arnold “Terminator” Schwarzeneg-ger (71) chu a lung
(heart) operation thaw zo dam tieng a pan pei tah leiin zani khan
hospital a inthawkin a suok nawk tah a. “I’m back...home!” tiin
social media fans hai khawm an hriettir. Arnold hi March 29 khan
Cedars-Sinai Medial Centre, LA ah open heart surgery thaw a nih.
“Predator” star Arnold a representative Daniel Ketch-ell chun
Twitter ah, “Up-date: Schwarzenegger comes home. Recovering at home
in fantastic spirits” tiin a ziek. Arnold hi a nuhmei Maria Shriver
le in\he lai an ni leiin ama khata ina um a nih a. A naupa
Patrick-in a chang changin a umpui hlak. Vawi sari zet Olympian
Champion lo ni tah Mister Univesity hlui le California
Governor hlui hi a lungphu a hrat naw Pulmonary re-placement
surgery thaw tasa a nih a. ‘Pulmonary valve’ kha ‘artificial heart
valve’ in an thlak a nih. Body building a thaw lai khan taksa
\hatna dingin ‘steroid’ a hmang/fak nasa leiin a side-effect a nih
el dim an ti laiin chu chu an nawh, tiin daktor hai chun an
hril.Arnold hi ziel a hawp nasa
ve em em a, a lungphu a hrat tah naw leiin 1997 khan ‘non-urgent
heart surgery’ thaw a nih a. Valve an sie kha replace a \ul tah
leiin March 29 khan ‘emergency open heart surgery’ an thaw nawk a
nih tiin a hril. Hieng ang ‘valve’ an inbuk hi permanent a ni ngai
nawa thleng pei a \ul hlak. Hospital a um lai khawm hi Twitter ah a
post zinga, in
at hmain, “I’ll be back!” tiin Terminator film-a a \awng-bau
inlartak a hmang a. A suok ni le In a tlung ni chenin, “I’m
back..home!” tiin a fans hai a update zing a nih. “I’ll be back!”
ti hi Arnold \awng-bau inlartak a nih a. Film hran hran ‘The
Terminator,’ ‘Commando,’ ‘Raw Deal,’ ‘The Running Man,’ ‘Twins,’
‘Total Recall,’ ‘Kindergarten Cop,’ ‘Last Action Hero,’ ‘Jingle All
the Way,’ ‘The 6th Day’ le ‘The Expendables II.’ haiah a hmang.
Austrian mi Arnold hi 2003 khan California Gover-nor dinga
thlangling a nih a. Term hni a tling a, Republi-can a nih.
Amiruokchu, tuta US President Donald Trump (Republican) hi a bit
naw hle niin a hril. Kha hma khawm khan social media le TV haiah an
lo inbei nghek nghek
tah a. Trump nek chun ama President dingin a \halem an ring thu
a hrilpek a nih.Kum 70 chuong an taa chu tarin a lan ngai nawh a.
“Ka kum chu 70 a chuong taa chu ka lungril le kan hriet dan chun
kum 20 ang vel niin kan hriet” tiin a hril a. “Kum 70 ka tling tah
ka hrieta chu kum 70 ah ka lang ngai nawh” a tih bawk. Operation
thaw a \ulin a hriselna ngai pawimaw a um si leiin ziel a nghei ta
dim ti an indawn a, “Nghei love!” tiin a dawn. Hospital a um lai
khawm hin fiem a thaw zing a, “An mi atna be chite chauh um a tih
tiin ngai ngam takin ka ina, ka thohar chun atna be lien deu a lo
um. Ana-chu maw, ka thohar kha ka lawmna tak a nih” tiin opera-tion
hlawtling taka an zo thei leia a lawmthu a hril.
Brad Pitt le Architect Neri Oxman An Inhmu Hlak
lOs anGeles: Hollywood A-lister Brad Pitt (54) chu a nuhmei
Angelina Jolie leh an inmakna ding thuhai sukfel vawng taa hril
hnungin, tulai hi a project pakhatah architecture tieng a pawimaw
leiin architect thiem Juda thisen kai Geri Oxman (42) le an inhmu
deu ran a \ula, an intlangnel sawt hle niin Page Six chun a hril.
American-Israeli Geri Oxman hi Massachusets Insititute of
Technology (MIT) Professor a nih a. Brad Pitt architectural project
pakhat a nei leiin a ruolhai a rawna, chutaka an kawkhmu a nih. An
pahni hin architecture, art le design inhnik ve ve
an ni leiin inhmu phut tira inthawkin an inngaina nghal niin a
hril. A hril pei dan chun, “Tuta an inlaichinna hi professional
friendship chau a la ni a, romance a la ni naw deu a. An pahni hin
an la fimkhur ve ve bawk. Amiruokchu, a ruk takin an inngaina hle
ti hmu thei a nih. Brad Pitt khawm Oxman kawla hun hmang inhawi a
tiin a hun tamlem chu a hmang hlak” tiin a hril bawk. Geri Oxman hi
MIT Media Lab a thawk lai a nih a. Media Matter Group enkawltu a
nih. A hma chun Argentina mi Osvaldo Golijov leh an lo innei a, an
in\he nawk a nih. Sam dum lanu Geri hi artist khawm a nih a, a
kuthnung chu MoMA dam, Paris-a Centre Georges Pompidou, Vienna-a
Museum of Applied Arts le Boston-a Museum of Fine Arts and Museum
Science haiah hmu thei a nih. Brad Pitt chun acting a thaw bakah,
“Make It Right Foundation” neiin a enkawl ve a. Miretheihai ta
dingin Solar power hmanga In hai bawlin community hran hran hai
\hangpuina dinga sinthaw a nih. Miretheihai umna ding In tamtak New
Orleans ah khawm Hurricane Katrina suksiethai \hangpuina dingin a
bawl a. New Jersey le Kansas City, Missouri haia khawm In tamtak a
bawlpek ta bawk.
Dakota Fanning Film Thar ‘Please Stand By’ Tlangzar neW yOrK:
“The Run-aways” star Dakota Fan-ning, film acting bakah social
works tieng khawm inhnik ve tak chun a film thar tak “Please Stand
By” ti tlangzar-na hmasatak ah director Ben Lewin leh an hung \hang
ve a. A dum vawnga inthuomin a nalin mit a lak hle. Dakota Fanning
hi an cheina a simple-in a nal danglam hlea chu, ho deua inlang man
to em em chu a pheikhawk dum bun, 1940 laia mi designed hi a nih,
India pawisa chun Rs. 50, 000 lai zet man a nih. A film thar
tlangzarna hi UNO in kum tina World Autism Awareness Day an serna
ni tak le intuokin The Landmark,
New York ah nei a nih. Dakota hin make-up a hmang bek nawa chu a
hmel a la \ha hle a. A dum an cheina leh ama ngo leh a suk nal hle
bawk. Ni khat lai khan
London ah The One Show leh interview an neinaa chun, a sangnu
model hung ni ve mek Elle Fanning le sin la thaw tlang a nuom thu a
hril a. Ieng sin tak am ti a hriet nawa chu social work tieng a ni
a beisei thu a hril. A TV Seies thar “The Alientist’ ti an pholarna
le inzawma a hril dan chun, “Ka sang Elle le sin thaw tlang ka nuom
thei em em a, ama khawm an hawk tak a nih a. Iengtiklai khawma kan
thil-tum chu a nih. Amiruokchu, ieng thil tak am ti ruok chu kan la
sukfel nawh. Thil dan-glam tak thaw kan tum a nih” tiin a hril. A
film thar co-star chu Luke Evans a nih.
Bella Thorne, Ni Li Hnungin Social Media Lut NawklOs anGeles:
Social me-dia ni khat chau hmang naw khawmin stress a suktlawm ti
an hmusuok zing lai le, ama ngei khawma tu kum sung po chu social
media hmang ta lo dinga an hril hnungin Bella Thorne (20) chun zani
khan Instagram-a a hnungzuitu maktaduoi 17 hai hmu dingin an
pholang \an nawk tah. “Shake It Up” actess sam sen thal Bella
Thorne chun lukhum dum khumin zakuo insing inphan, phing inlang
thei “I’m Cute’ ti inziek hakin kekawrte chau buna chokaa a um lai
lim a post a. “Posted pix in my undies and my PG Collection” tiin a
mi-
mal collection (thuomhnaw) a pholar nghal a. A hner sen ham
inkak saiin a mitmeng sexy tak hlak khawm khu saiin fans hai
hmazawn taka, hmaisana inhmupui dingin an pose a, like a hmu rawn
hle. An cheina pakhat dan-
glam tak pakhat chu, mi thaw naw dan ang taka a hnar vera Hnarbe
a be hi a nih. Nabe le rangkachak le lunghlua siem \hi le be chi
dang dang khawm a be a. Kutsebi man to tak tak khaw a bun bawk. Kar
hmasak el khan Bella Thorne hin, tu kum sung po chu social media a
hmang (lut) ta naw ding thu a hril a. A thlalak, zakuo hnuoi (bra)
uk haka Crimson Beret lukhum a khum lai lim leh a post nghe nghe a
nih. Thupu-ong a siem hnung khawmin an sum thei ngang naw chu ning
a tih, kar khat khawm a tling hman nawh, Instagram ah an pholang
nawk nghal.
Mi tin chu intheidana le in\hena thu the-dara mi suksie
hlaktuhai laka inthawka fim-khur dingin an fui a. Hnam hran hran
inrem taka um khawma theina ding sukbuoi tuma thil thaw hlaktuhai,
ram le hnam keidar za-wnga thil \ha naw thawtuhai laka inthawka
inveng fimkhur dingin an fui a. Hieng ang mihai hin tiena tlanga
inthawka inunauna le inrem tak le muong taka um theina hai an
suksiet hlak niin a hril. HUN-a hin Agriculture Minister Mr V.
Hangkhanlian chu Guest of Honor a nih a. HUN hi tiena pi le pu han
thlai chi thlakna Hun pawimaw takin an lo hmang hlak zie thu le, ei
pi le puhai a inthawka cultural tra-dition ropui tak ei la sawm pei
thil a nizie a hril. “Thlai chingna le inder \anna Hun a nih leiin,
thlai tharhai a inthawkin ei kut suok ngei a ra sik tumin thei
tawpin mani kut ngeiin sin ei thaw ding a nih. Thlaihaiin
zung thar le der thar an hung nei ang hin eini khawm hringna
thar le hun tharhai ei hmu pei theina dingin taima takin sin ei
thaw ding a nih” tiin a hril. Functional President Pi Nemcha Kipen,
Social Welfare Minister chun, pi le pu-haiin ei rochan dinga mi tin
ei inpumkhat theina dinga Hun \ha an mi lo maksan pek hi, hmangaina
semdara ei cultural heritage ropui tak sukhring zinga sukhmasawn
pei-na ding HUN in hmang ei tiu tiin a hril ve. “Mi tin kuoma inang
vawnga Pathienin a pek chu HUN hi a nih a. Ei pi le pu hai-in HUN
tia umni khama an lo inser a in-thawk khawm hin HUN pawimawzie an
lang. Eini khawm hi HUN hi inlainatnahai, inhmangaituonahai
sukpungna ding HUN hi hmang pei tum ei tiu” tiin hmatieng peia
khawm HUN \halem a la hung inher suok pei a beisei thu a hril.
(DIPR)
Inhrietthiem nawnahai chu Inbieka sukfel pei ding
Amiruokchu, Manipur sawrkarin \ha taka siem\hat le bawl \hat a
tuma chu, land record thuah buoina a um leiin a la thaw thei nawh
a. An hma thei angin land record buoipuitu official hai kuomah lo
sukfel vat dinga hrilpek dingin a CM chanpui Conrad chu a hril
bawk.
Hieng thuhai \awngbaua hril el bakah, Chief Minister Pu Biren
chun, official ta-kin lekhaa ziek ngei Meghalaya CM Pu Conrad kutah
an hlan a. Pu Conrad khaw-min, a thei ang angin thil \ulhai lo chu
lo bawzuiin lo sukpuitling a tum ding thu a hril. (DIPR)
Chief Minister Biren-in Meghalaya CM Conrad a ngen
Sawrkar le inbiek dingin vawi tam kan hni a. Tuchen hin
appointment pek kan la nih nawh. Chuleiin, kan inbiekpui thei si
naw leiin hienga nuorna le nawrna hi kan thaw a \ul tah a nih”
tiin, tuolsung (Manipur) mi IAS officer hai sukmuolpho ta ngai lo
din-gin sawrkar a ngen bawk. DESAM vice-president Mr N. Edi-son
Meitei chun, Manipur mipuihai chun Manipur mi ngei Chief Secretary
le sin pawimaw haia sie dingin an ngen tah a. Mipuihai ngenna
inzain Chief Secretary dingin tuolsung mi ngei sie ni rawse” tiin a
hril a. Sawrkarin an thil ngen a sukpuitling-pek or ngaisak naw
chun a neka nasa naw-rna an la thaw pei ding thu an hril bawk.
April 1 khan Chief Secretary Mr RR Rashmi, IAS chu a retired ta
leiin Addi-tional Chief Secretary ni lai Dr Suresh J. Babu chu
Chief Secretary in-charge dinga ruot a nih. RR Rashmi hma hin Mr O.
Nabakishore (Manipur mi) chu Chief Sec-retary a nih a. A pension
tawm \epin BJP sawrkarin a ban a nih. Chief Secretary a ni nawk naw
lem chun, Chief Secretary sin lo chel tain a pension hnungah chu
Chief Secretary ni phak ta lovin a pension thei ta tlat a nih. Mi
tamtak pension tawma promotion le kaisangna dam an hmu laiin ama
chu nina inhnuoi lema pension thei dingin a um tlat. Tuolsung mi a
nina leia hmusitna thil am political thil lei, tiin student hai
chun an hril. Chief Minister kuoma Memorandum
an peka chun, tulai hnai hin BJP sawrkarin thil indiklo le nal
lo tak tak tamtak a thaw thu an hril a. Indiknaw taka thil thawna
(unfair means), inthlierhrangna (discrimi-nation) le lungril natna
dinga thutlukna tamtak sawrkarin a thaw leiin tlangmi le phaimi hai
kar chen khawm a suksiet pha niin an hril. Tlangram mihai harsatna
chu ngaisak lovin an ngenna le mamawhai khawm a pawisak nawh a. An
harsatnahai ngaisak a ni nawh a. Second class citizen anga ngai-sak
an ni hlak. Tuhin tlawmin a zie a hung um meta chu thil an la
danglam tak tak nawh. A neka nasaa thaw a \ul. “Hnam tin le ram tin
inruol taka hma-sawnna dingin sawrkar chun hma lain sin a thaw ngei
a. Tlangramhai sir tam tumin “Go To The Hills” khawm thawin
tlangram ah Cabinet Meeting hai chen khawm nei a nih. Chief
Minister chun tlangram inzinin “Tlangram le phairam chu pumkhat ei
nih” tiin lungrila inunauna chu iemani chen a siem\ha ngei a. “Mi
tinlungril themin tuhin chu ni dang nek chun lungrila inlainatna le
inunauna khawm a zieum tah. Sawrkar lakah khawm ni dang nekin hnai
lem sawtin an inhriet tah. Amiruokchu, thil pakhat chauh leiin an
lungril a la na zing a nih. Chu chu ngaisak-lo le ngaitha, ditlo
nia inhrietna hmu theia la um hi a nih. Ditsaklona le ngaithana hi
an lungril natna tak chu a la nih” tiin Mem-orandum chun a
hril.(MNU/PNS)
Tuolsung mi Chief Secretary an ngen