Greziar zibilizazioa garai Klasikoan

INGURUNE NATURALAINGURUNE NATURALA

• Balkanetako eta Peloponesoko penintsulek eta Mediterraneoaren ekialdedeko hainbat uhartek osatzen zuten . Kokapena Mesopotamian , Egipton eta Europaren bidegurutzean baizegoen .

• Eskualde menditsuetan zegoen .

ZIBILIZAZIOARENZIBILIZAZIOAREN SORRERASORRERA

• Zibilizazio grekoa metal aroan sortu zen .

Bi arotan zatitu zuen :

- Brontze aroan : K.a. 3000-1450 kultura

kretarra edo minoikoa sortu .

K.a. 1600-1200 kultura mizenikoa sortu .

- Burdin aroan :K.a. 1200-750 Aro iluna sortu

ZIBILIZAZIOAREKIN JARRAITUZ

• Kultura kretarra edo minoikoa .

-Kretarren artean adierazpen garrantzitzu enak jauregiak dira ,erlijio,ekonomia eta politika guneak .

- Kultura mizenikoa . - Abeltzaintza,nekazaritza eta metal bitxien merka taritzatik bizi ziren .

JARRAITUZ

• Aro iluna .

- Artea oso pobrea zen .

- Kultura homogeneo bat sortzen hasi zen .

GREZIAKO POLISEN HISTORIA

• Hiru arotan sailka daiteke :

-Aro arkaikoa

-Aro klasikoa

-Aro helenistikoa

- Polisa hitza hiri independientea esan gura dau .

ARO ARKAIKOA

• Kolonizazioak ,merka

taritza eta artisautza

hedatu zituztelako kolo

niak eratu zituzten .- Dirua erabiltzen hasi

ziren . Dirua ekono

mia berria ekarri zuen

eta merkataritza galdu

zen .

ARO KLASIKOA

• Hainbat hiri-estatu edo po

lisek osatzen zuten.

- Bi polis nabarmendu ziren:

- Atenas, demokrazia ezarri zuten.

- Esparta, sistema politikoa oligarkia zen.

ARO HELENISTIKOA

• Hiru erresuma eta hiru dinastia bereizi ziren:– Mazedonia eta Grezia.– Asia txikia, Siria, Mesopotamia eta garai bateko

Pertsiar inperioa.– Egipto

GIZARTEA

• Bi eraikin nagusi zeuden :• Akropolia : Erlijio zentroa zen,

goragune baten zegoen eta fortifikatua zegoenez hiritarrak

babes bila joaten ziran hara .- Algora : Plaza publiko bat zen.

Asanbladatan biltzen ziren biz

tanleak gai politikoak aztertzeko .

EKONOMIA

• Hiru jarduera ekonomiko nagusitan banandu ziren:– Nekazaritza eta abeltzaintza

• Nekazaritza oso jarduera garrantzitsua zen

– Artisautza• Biztanle gehienak artisau lanetan aritzen ziren; gehienetan,

herentziazko lanbidea izaten zen.

– Merkataritza• Itsasoz egiten zuten merkataritza.

ERLIJIOA

• Jainko-jainkosa asko gurtzen zituzten.

• Jainko-jainkosak Olinpo mendian bizi ziren.

• Templua jaionko-jainkosen etxea zen.

• Iragarpenetan eta orakuluetan sinisten zuten.

ERLIJIOAREKIN JARRAITUZ

• Olimpiar jokoak :– Lau urtez behin antolatzen

zituzten, Zeusen omenez,

Greziako Olinpia hirian.

- Lasterketak, jauziak, disko, zaldi lasterketa, eta borroka lehiaketak egiten ziren.

LETRAK ETA ZIENTZIAK

• Hiru taldetan banatzen da:– Filosofia– Literatura eta historia– Zientziak

ARTEA

• Ezaugaugarri nagusiak:– Harmoia, proportzioa eta

edertasuna.

• Hiru talde:– Arkitektura

• Eraikin garrantzitsuenak tenpluak dira.

– Eskultura• Protagonista gizakia zen.

– Adierazpen artistikoak• Zeramika garapen artistiko

handia zen.

ERABILPENA

- Gizarte liburua

- Internet

- Entziklopediak

EGILEAK• Cristian Arean

• Patricia Carranza

• Edgar Muñoz

• Jasone Uriarte