Grade 5-pangngalan

ANO ANG PANGNGALAN?

KARD NG TALENTOMahilig kumanta Magaling na lider Mahusay

umarte

Maibigin sa pag-aalaga ng hayop

Mabilis magbilang o magkuwenta(math)

Kilala sa paglalaro ng basketbol

Magaling magsayaw Gumagawa nang nag-iisa

Mahilig sa pagguhit

Tumutugtog ng instrumento

Magaling tumula Palabasa ng kuwento

Ano ang pangngalan?

Pagbabalik-Aral

Pangngalan – tawag sa mga salitang tumutukoy sa ngalan ng tao, bagay, hayop at pook.

PANGNGALAN

Pangngalang Tiyak o Pantangi

Pangngalang Pambalana

Jill mag-aaralBb. Verde guroDr. Cruz doktor

Farmer’s Market palengkeNestle Fresh Milk gatas

KAYARIAN NG PANGNGALAN

1. PAYAK- mga salitanng binubuo lamang ng salitang-ugat.

Halimbawa:putol kalat lapis

asal pera isda

IKAW NAMAN ANG MAGBIGAY NG HALIMBAWA!

KAYARIAN NG PANGNGALAN

2. Maylapi- mga salitang binubuo ng salitang-ugat at panlapi

-matatagpuan ang panlapi sa unahan, sa gitna at sa hulihan ng salita.

PANLAPI- ikinakabit sa unahan ng salitang-ugat.HALIMBAWA: umalis, ipakain

umulan, ipalinis

KAYARIAN NG PANGNGALAN

GITLAPI- mga panlaping inilalagay sa gitnaHalimbawa: sumulat, bumasa

HULAPI- mga panlaping ikinakabit sa hulihan ng salitaHalimbawa: alagaan

samahan

IKAW NAMAN ANG MAGBIGAY NG HALIMBAWA!

KAYARIAN NG PANGNGALAN

3. Inuulit- mga salitang inuulit- maaaring kabuuan o bahagi lamang

ng salita ang inuulit2 URI NG SALITANG INUULIT

Ganap na inuulit- buong salita ang inuulitHalimbawa: sama-samasari-sari araw-araw

KAYARIAN NG PANGNGALAN

Di-ganap na Inuulit- bahagi lamang ng salita ang inuulit

Halimbawa:Kasa-kasamakabi-kabila aalis

IKAW NAMAN ANG MAGBIGAY NG HALIMBAWA!

KAYARIAN NG PANGNGALAN

4. Tambalan- nakabubuo ng isang salita kapag pinagsama ang dalawang salitang magkaiba ang kahulugan.

2 URI NG TAMBALANGanap na Tambalan- kapag ang dalawang salitang pinagtambal ay nagkakaroon ng isang kahuluganHalimbawa: bahaghari, balat sibuyas, pusong mamon

KAYARIAN NG PANGNGALAN

Di-ganap na Tambalan- kapag ang dalawang salitang pinagtambal ay ginagamitan ng gitling.

Halimbawa: anak-pawis anak-mayamanngiting-aso silid-aralan

PANGKATANG GAWAIN

ITALA NATIN IYAN!

PANGKATANG GAWAIN

Paramihan ang apat na pangkat ng maitatala na mga halimbawa ng kayarian ng Pangngalan.

Ang matatalo sa gawain na ito ay kinakailangan gamitin sa pangungusap

ang mga halimbawa ng ibinigay ng 3 pangkat.

PAGSANAYAN MOA. Isulat sa patlang kung anong kayarian ng

salita ang mga sumusunod.______ 1. hari______ 2. yupi-yupi

______ 3. tubo ______ 4. sambahayan ______ 5.uurong

PAGSANAYAN MO______ 6. sampay______ 7. patay-gutom______ 8. takip-silim______ 9. pangulong-bayan

______ 10. paris-paris

PAGSANAYAN MOBumuo ng salita gamit ang (Kayarian at

salitang-ugat) sa panaklong at gamitin ito sa pangungusap.

1.(maylapi, ganda)2. (tambalan, puno, kahoy)3. (tambalan, lupa, hampas)4.(payak, lanta)5. (maylapi, kaba)

PAGSANAYAN MO6. (maylapi, kita)7. (payak, kalat)8. (tambalan, kuskus, balungos)9. (maylapi, alipusta)

10. (tambalan, kathang, buhay)

Itala ang mga mababanggit na Pangngalan sa talata.Isang malalim na gabi napagmasdan kita. Hindi ako

makatulog noon kaya binuksan ko ang ilaw. Nakita kitang aali-aligid sa katawan ng kapatid ko. Pinilit kitang hulihin ngunit di ko nagawa. Ginawa ko ito dahil alam kong mamaya lamang ay sisipsip ka ng dugo sa kanya. Pinabayaan kita. Nahiga ulit ako at nag-isip nang malalim. Maya-maya, heto ka na naman at sa akin umaali-aligid. Tinangka kitang hulihin ngunit di ko muling nagawa. Muli akong nahiga at nag-isip.

GAMIT NG PANGNGALAN SA PANGUNGUSAP

1.Simuno - Ito ay ang pinag-uusapan sa pangungusap.Halimbawa:Sina Ranie at Nelia ay nagpunta sa Cebu.Umawit si Sarah ng kundiman.

MAGBIGAY KA NAMAN!

GAMIT NG PANGNGALAN SA PANGUNGUSAP

2. Kaganapang Pansimuno - Ito ang mga pangngalang nsa bahaging panaguri. Ang simuno at kaganapang pansimuno ay tumutukoy sa iisang tao,bagay,lugar, o pangyayari.

Halimbawa:-Sina Ranie at Neliaay pabaya

na magulang.-Si Sarah ay isang mang-aawit.

MAGBIGAY KA NAMAN!

GAMIT NG PANGNGALAN SA PANGUNGUSAP

3. Tuwirang layon - Ito ay pangngalang tumatanggap sa kilos ng pandiwa at tumutugonsa tanong na ano.Halimbawa:

Sumulat si Sally ng liham-pasasalamat sa kanyang tita.Si Ate ay nagbabasa ng libro

MAGBIGAY KA NAMAN!

GAMIT NG PANGNGALAN SA PANGUNGUSAP

4. Di-Tuwirang Layon - Ito ay pinag-uukulan ng kilos na isinasaad ng pandiwa.Halimbawa:Siya ay nag-abot ng pera sa mga pulubi.Si Juliana ay bumili ng gamot sa botika.

MAGBIGAY KA NAMAN!

GAMIT NG PANGNGALAN SA PANGUNGUSAP

5. Panawag - Ito ay ginagamit na panawag sa pangungusap.Halimbawa:Gweneth, kumain ka na ba?Princess, halika na!

MAGBIGAY KA NAMAN!

PANGKATANG GAWAIN

PAGSASATAO

PANGKATANG GAWAIN

• Gumawa ng skrip ang bawat pangkat na naglalaman ng mga gamit ng pangngalan.

PAMANTAYANPanukatan Bahagdan

Paggamit ng Pangngalan sa pagsasatao

50%

Maayos na pananalita

25%

Pang-akit sa madla 25%

Kabuoan 100%

Panukatan Bahagdan PANGKAT 1

PANGKAT 2

PANGKAT 3

PANGKAT 4

Paggamit ng Pangngalan sa pagsasatao

50%

Maayos na pananalita

25%

Pang-akit sa madla

25%

Kabuoan 100%

Sa Pangkat Una bilang mapanuring

tagamasid at tagapakinig

TAKDANG ARALIN

A. Ibigay ang maylapi, inuulit at tambalang anyo ng mga payak na salita at gamitin ang lahat ng ito sa pangungusap.

PAYAK MAYLAPI INUULIT TAMBALAN

1. Bahay

2. Dugo

3. Anak

4. Pantay

5. balita

TAKDANG ARALIN

2. Magbasa ng mga impormasyon tungkol sa buhay ni Dr. Jose Rizal

3. Basahin at unawain ang isang pagsasalaysay na may pamagat na “Si Jose Rizal at ang Saranggola.”

SALAMIN NG KATUTURAN• Bilang isang mag-aaral, paano mo

mapahahalagahan ang wika at kultura ng Pilipinas? Ipaliwanag ito.