Golongan Buwayh

GolonganBuwayh

PJ1153 SEJARAH ISLAM 11-656H2016, K-09: Ezad Azraai Jamsari, JPATI

OBJEKTIF KULIAH M9

Memahami sejarah

kemunculan golongan Banu

Buwayh.

Mengenal pasti peranan dan

sumbangan Banu Buwayh

dalam Kerajaan ‘Abbasiyyah.

Kuliah 9 / 2

BANU BUWAYH

Abad ke-4H: zaman peralihan kuasa

orang Turki kepada Banu Buwayh.

Banu Buwayh: satu komuniti Islam yang

asalnya mendiami sekitar kawasan bukit

di Daylam, selatan Laut Kaspian.

Mereka dipercayai peluk Islam sekitar

pertengahan abad ke-2H/8M.

Mereka menerima dakwah Imam al-

Hasan b. Zayd, yang larikan diri daripada

tekanan Kerajaan Tahiriyyah.

Kuliah 9 / 3

BANU BUWAYH

Mereka bermazhab Syiah dan amat

memusuhi golongan Sunni.

Banu Buwayh diketuai leh seorang

pelaut bernama Abu Shuja’.

Anak: Ali, Hasan & Ahmad berkecimpung

sebagai tentera Kerajaan Samaniyyah.

Sejarawan (asal usul):

Berasal daripada Arab Banu Dabbah.

Berasal daripada keturunan Parsi (Sasan).

Berasal daripada cicit Nabi Ibrahim (a.s.)

Kuliah 9 / 4

BANU BUWAYH

Kekeliruan ini timbul kerana sumber

mitos masyarakat Daylam sendiri.

Abu Shuja’ dikatakan pernah bermimpi

bahawa ketiga-tiga anaknya akan

menjadi pemimpin besar umat Islam.

Berita ini telah menyebabkan Abu

Shuja’ marah.

Beliau arahkan anak-anaknya tempeleng

ahli nujum itu kerana cuba untuk

menghina beliau sekeluarga.

Kuliah 9 / 5

BANU BUWAYH DAN POLITIK

Selepas kematian Imam al-Hasan, tugas

dakwah dijalankan oleh adiknya, Imam

Muhammad b. Zaid (sehingga 287H).

Kemudian usaha dakwah disambung oleh

Imam Hasan b. Ali al-Utrush (orang

paling berjaya dalam Islamisasi Daylam).

Mereka begitu fanatik dengan Syiah dan

tidak memahami dengan konsep

perbezaan dalam Islam.

Mereka paksa orang lain ikut Syiah.

Kuliah 9 / 6

BANU BUWAYH DAN POLITIK

Mereka tidak berapa jelas dengan Syiah

Zaydiyyah yang dianuti.

Penduduk Daylam amat mengagumi

ketokohan Hasan al-Utrush.

Namun kebanyakan kerajaan Syiah yang

muncul di Asia Tengah tidak mendapat

pengiktirafan Kerajaan Abbasiyyah.

Kegiatan Imam al-Hasan sentiasa

diperhatikan oleh agen Abbasiyyah;

kematian Imam Muhammad di Gurgan.

Kuliah 9 / 7

BANU BUWAYH DAN POLITIK 316H: wilayah Daylam ditawan oleh

Kerajaan Ziyariyyah (Mardawij).

Anak-anak Abu Shuja’ mula memberi

sokongan kepada Mardawij.

Mereka kemudiannya berjaya menjawat

jawatan amir al-jund.

Mereka berjaya mencipta kejayaan.

Ini membimbangkan Mardawij.

Kedua-dua pihak mula bertembung dan

bermusuhan.Kuliah 9 / 8

322H: Ali berjaya tawan Isfahan dan

Shiraz.

Banu Buwayh mula terfikir untuk

tubuhkan kerajaan sendiri.

324H: mereka berjaya tawan Ahwaz

dan Kirman.

Shiraz menjadi pusat pentadbiran.

Selepas kematian Mardawij, mereka

menawan al-Rayy, Hamadhan dan

Wasit; kerajaan yang agak besar.

BENTUK PENTADBIRAN

Kuliah 9 / 9

Ketika ini Abbasiyyah sedang

memerhatikan pencapaian Buwayh.

Ini kerana Khalifah berhasrat untuk

meminta bantuan Buwayh bagi

menghalau orang Turki di Baghdad.

Khalifah al-Mustakfi telah memberi

pengiktirafan kepada Banu Buwayh.

Baginda menjemput pemimpin Buwayh

datang ke Baghdad.

945H: Buwayh memasuki Baghdad.

BENTUK PENTADBIRAN

Kuliah 9 / 10

Baginda berpuas hati dengan kejayaan

Buwayh menyingkir pengaruh Turki.

Baginda menganugerahkan:

‘Imad al-Dawlah kepada Ali.

Rukn al-Dawlah kepada Hasan.

Mu’izz al-Dawlah kepada Ahmad.

Ahmad juga dilantik sebagai Amir al-

Umara’.

Banu Buwayh menguasai semua

wilayah jajahan takluknya.

BENTUK PENTADBIRAN

Kuliah 9 / 11

Mereka tidak terikat langsung dengan

kerajaan pusat.

Antara ciri utama pentadbiran Buwayh

ialah pengiktirafan hak sama rata.

Konsep kesamarataan ini turut

dikongsi dengan pemimpin peringkat

daerah lain.

Mereka tidak berebut:

Ali di Fars; Hasan di utara; Ahmad di

selatan.

BENTUK PENTADBIRAN

Kuliah 9 / 12

Kemasukan Buwayh ke Baghdad

menyebabkan pengaruh Khalifah tiada.

Pembahagian wilayah dilakukan tanpa

merujuk kepada Khalifah dahulu.

Muncul pula konflik Sunni-Syiah antara

Khalifah dengan Banu Buwayh.

Konflik memuncak apabila Buwayh

arahkan sambutan 10 Muharram

dijadikan sebagai upacara rasmi.

Sunni tunjuk reaksi negatif.

KEJATUHAN BANU BUWAYH

Kuliah 9 / 13

Ini menyebabkan Buwayh ketepikan

pembangunan Baghdad.

Baghdad kehilangan status sebagai ibu

negara Abbasiyyah.

Shiraz diisytihar sebagai pusat

pemerintahan Abbasiyyah yang baru.

Semua aktiviti bertumpu ke Shiraz.

Semua Khatib Jumaat diarah sebut

nama amir Buwayh dan Khalifah.

Mereka ada kuasa pecat Khalifah.

KEJATUHAN BANU BUWAYH

Kuliah 9 / 14

Hubungan permusuhan ini hanya

timbul di peringkat awal.

Peringkat kemudian, hubungan ini

diperkuatkan dengan perkahwinan.

Khalifah al-Ta’i pernah berkahwin

dengan anak amir Buwayh; dan begitu

sebaliknya (‘Adud al-Dawlah).

Kota Baghdad mula bercahaya semula.

Bamaristan al-‘Adudi dibina.

Usaha diteruskan oleh Sharf al-Dawlah.

KECEMERLANGAN BANU BUWAYH

Kuliah 9 / 15

Kekuatan Buwayh zaman ‘Adud al-

Dawlah sukar ditandingi.

Qaramitah turut menyokong Buwayh

untuk mengenepikan Fatimiyyah.

Guna gelaran Amir al-Mu’minin dan

Shahanshah.

Adakan jalinan dengan cendekiawan.

Aktiviti keilmuan digiatkan secara aktif

di istana ‘Adud al-Dawlah.

Khalifah beri perkenan kpd. Buwayh.

KECEMERLANGAN BANU BUWAYH

Kuliah 9 / 16

Strategi politik yang salah: membiarkan

kuasa Turki sebagai tentera di luar

Baghdad.

Mengenakan cukai yang tidak adil.

Berhadapan dengan rusuhan golongan Zanj.

Menguasai ekonomi secara tidak betul.

Perpecahan di kalangan Banu Buwayh.

Kebajikan rakyat diabaikan.

Pemberontakan berlaku secara meluas.

Saljuk tawan Baghdad 447H bila dijemput

oleh Khalifah Abu Ja’far al-Qa’im.

KEJATUHAN BANU BUWAYH

Kuliah 9 / 17

Dunia Islam pernah dikuasai oleh Kerajaan yang bermazhab Syiah seperti Banu Buwayh.

Mereka dijemput oleh Khalifah untuk jatuhkan kuasa Turki.

Muncul konflik Syiah-Sunni.

Pernah jalinkan perkahwinan dengan keluarga Khalifah.

Turut menyumbang dalam tamadun Islam; keilmuan dan pentadbiran.

RUMUSAN

Kuliah 9 / 18