-
Adresa e redaksis: Rr. Sami Frashri,
Pallatet e Aviacionit, Nr. 4 Tel: 04 2 272 565 069 20 35
300E-mail: [email protected]
Viti V - Nr. 165 (1537) E premte, 18 qershor 2010 E prditshme e
pavarur mimi 50 lek, 1.5 euro www.gazeta-shqip.comDrejtor
Kryeredaktor
BESNIK MYFTARI
ALEKSANDR IPA
PER REKLAMA KONTAKTONI NE NUMRAT : 069 20 50 420 FAX 04 2 272
567 069 20 50 458 GAZETA SHQIP [email protected]
PrinceshaDasma e Viktorias, q do t gzoj gjith Suedin
NE FAQET 14-15 NE FAQEN 18NE FAQEN 19
Botrori Femrat, si mund t mbijetojn gjat muajit t futbollit
EksperimentiMashkulli ideal? Njihet edhe nga zri
Ekonomi
NE FAQEN 29
Rrfi m i aktorit t njohur, Enver Petrovci: Pse u
trhoqIntervista
Bekim Fehmiu vuante mediokritetin q e rrethonte
Kupa e Bots, surpriz e Meksiks, Franca nj hap larg humners
NE FAQET 30-31
Sport
Argjentina show, tregolshi i Higuain, seleksion kualifi
kohet
Privatizimi/ Stadiumi Qemal Stafa del n shitje, FSHF nuk e blen
dot
Ekonomi
NE FAQEN 21
Krert e OJF-s antiterror, n prokurori: Dy dibrant ishin
tantSarand
Zbulohet organizata e agjentve sekret t rremDy dibrant q kaluan
kufi rin shqiptaro-grek si agjent sekret nuk jan mash-trues, por
pjes e nj strukture joqeveritare q prgatit agjent t tipit Xhejms
Bond n Shq-ipri, me dijenin e plot dhe me bashkpunimin e
autoriteteve shtetrore. Ata kan qen antar t nj organizate t prbr
nga ish-oficer policie, q t paktn sipas faqes zyrtare n internet,
ka nj bashk...
Zeki Kaya: eliku i s ardhmes sht Made in Albania
KURUM sjell elikun sizmik
NE FAQEN 24
NE FAQEN 2
Zb u l o h e t m e k a n i z m i i dhnies s diplomave pr jurist
nga katr personat e arrestuar. Policia e kryeqytetit po e heton at
n dy pista, ku e para ka t bj me diploma t falsifi kuara direkt nga
t arrestuarit, ndrsa e dyta pr bashkpunim me stafi n dhe me
pedagogt e Fakultetin e Drejtsis. Diplomat ishin t vulosura dhe t
firmosura dhe sipr tyre shnoheshin t dhnat personale t personave q
pa-guanin shtatmij euro. Nga ana tjetr, policia dyshon se personat
e ndihmuar prej grupit t arrestuar mund t jen t regjistruar edhe n
sistem sikur...
Mekanizmi q prodhonte jurist
Diplomat false, me vula dhe fi rma t rregullta
Debati n Kuvend, PD kusht t ri: PS t votoj ligjet me 84 vota
Rui zbardh takimet sekrete n Bruksel
NE FAQEN 5
Kryeministri deklaroi dje n Parlament: N Europ kushtetutat u
japin kompetenca legjislativit dhe ekzekutivit
Berisha krkon pushtet mbi gjykatatSipas kreut t qeveris, n BE
dekretet e presidentit votohen hapurShtpit pa leje
Fadromat e ndrtimorve priten me arm n Vlor
MBIKOMBTAR E NNKOMBTARARBR ZAIMI
Termi ndrkombtar, duke u prdorur gjithnj e m shum, vend e pa
vend pr t prkufi zuar prfaqsuesit diplomatik...
NE FAQEN 8
NJ FILM HOLLYWOOD-ianDHE PRSOSMRIA E LNDUARMUSTAFA NANO
NE FAQEN 9
Drafti i Ministris s Financave kufi zon aplikimin pa fund t
tarifs pr m
Reklamat, qeveria ul taksat e Bashkis s Tirans
Matura Shtetrore, nj jav koh ankesave pr vlersimin
Maturantt kan t drejt t marrin fotokopje t testit
NE FAQEN 25
Pa mbushur nj jav nga deklarata e Kryeministrit se Bashkia e
Tirans ap-likon taksa t larta dhe se do t ndrhyj pr ti ulur,
Ministria e Financave prgatiti draftin pr miratim n qeveri. Bhet
fjal pr disa ndryshime n projektligjin Pr sistemin e taksave
vendore, pikrisht te neni 35, q fl et pr tarifat e tabelave q
vendosin subjektet private si identifi kim apo reklamat anash rrugs
etj. Drafti sht hartuar kto dit dhe pritet t kaloj pr miratim n
qeveri...
NE FAQEN 6
Shefi i qeveris, Sali Berisha, hodhi dje n Kuvend iden pr t
pasur nj ndarje t pro-pozimeve pr emrimin e gjykatsve midis tri
institucioneve, Presidentit-Parlamentit...
NE FAQEN 3
KRYEMINISTRI IA THOT QEVERISARMIR SHKURTI
Nj shqetsim i madh m kaploi shpirtin kt mesjav teksa shihja si
prdit Kry-eministrin tim live n nja 4-5 televizione njkohsisht. Jo
se qe dalje...
NE FAQEN 9
Zdhnsja Filote: Kriza t zgjidhet n Tiran
Bashkimi Europian, nprmjet tre prfaq-suesve t rndsishm t saj n
Tiran dhe n Bruksel, ka dhn nj mesazh t ri ndaj qeveris shqiptare,
duke i br thirrje se nuk mund t krijohet nj demokraci funksionale
nse mazhoranca do t miratoj e vetme ligjet q bjn t mundur
funksionimin e institucioneve. Ka qen kreu i delegacionit t
Komisionit...
NE FAQEN 3
Deklarat nga Brukseli
Zululand
NE FAQEN 12
Breaking views
NE FAQEN 29
VDEKJA E SIMBOLIT TONAGRON BAJRAMI
Sot n Kosov mbajm zi. Zyr-tarisht nuk sht dit zie, por n zemrat
tona fl amujt i kemi n gjysmshtiz. Ka vdekur simboli i
suksesit...
-
@2
shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 POLITIKE
Rama: Berisha po mban Shqiprin jasht Europs pr kutit e mbyllura
Lideri i opozits akuzon Kryeministrin: Po i kthen shpinn BE-s
PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com
Dule: Qeveria t jap dorheqjen Opsionet opozitare rreth
zgjid-hjes s krizs nuk prjashto-jn largimin e qeveris si derivat i
saj. Nse Partia Socialiste ende flet pr negociim apo kompro-mis,
aleati i saj, kryetari i Partis Bashkimi pr t Drejtat e Njeriut,
Vangjel Dule, nuk rresht s krkuari largimin e qeveris. "sht
mo-menti q secili t marr prsipr prgjegjsit e veta dhe n radh t par
prgjegjsi kryesor pr nj vit koh t humbur n jetn e do qytetari
shqiptar, n jetn e komu-nitetit, n realizimin e ambicieve
strategjike t vendit sht qeveria e zotit Berisha, q duhet t marr
prsipr prgjegjsin dhe t jap dorheqjen, u shpreh Dule i cituar nga
TV Alsat. Ai ka shtjelluar edhe m tej iden e vet duke propozuar
krijimin e nj qeverie t integrimit, e cila sipas tij do t duhet t
krijoj mundsin e zhvillimit t zgjed-hjeve t parakohshme n nj koh
optimale. Duhet t nis nj dialog gjithprfshirs pr krijimin e nj
qeverie sa m afatshkurtr, e cila me nj axhend t qart dhe aksion
politik t koordinuar do t mund t realizojn si procesin e
liberal-izimit t vizave, ashtu dhe at t marrjes prfundimisht t
statusit t kandidatit. Dhe n nj koh optimale vendi duhet q ti
drej-tohet ballafaqimit t ri zgjedhor", deklaroi Dule. N nj far
mnyre, ai ka propozuar m shum nj qeveri me baz t gjer, e cila do t
ket si objektiv parsor realizimin e axhends s integrimit, e cila
nuk mund t ec prpara n nj koh kur vendi aktualisht sht i prar mes
dy kampeve.
SKERDILAJD ZAIMI
Lideri i opozits, Edi Rama, ka deklaruar dje se penal-izimi i
mundshm i Europs ndaj Shqipris sht prgjegjsi e Kryeministrit Sali
Berisha. In-tegrimi dhe liberalizimi i vizave sipas interpretimit
opozitar jan vn tanim n diskutim serioz vetm pr shkak t faktit se
Sali Berisha, Kryeministr i vendit refuzon t zbardh mnyrn sesi
arriti rezultatin elektoral t 28 qershorit 2009. N kohn kur Berisha
ka zgjedhur dje t flas pr raporte dhe progres ekonomik t Shqipris,
kundr-shtari i tij politik, kreu i Partis Socialiste, Edi Rama ka
marr n konsiderat deklaratn e pr-bashkt t Parlamentit Europian pr t
prezantuar para opinionit pikn kritike ku ndodhet aktu-alisht
vendi. Pr t mbajtur me do mim t mbyllura kutit ku fshihen gjurmt e
krimit t 28 qershorit, Sali Berisha sht gati ta mbes prsri Shqiprin
n klas dhe madje t luaj deri n fund me fatin e liberalizimit t
vizave pr shqiptart. Mes vizave e integrimit pr t gjith, Shqiprin
dhe shqiptart dhe vizs mbi Shqiprin e shqip-
tart, Sali Berisha preferon t dytn, vetm e vetm q t mos hapen
kutit e t mos dal e vr-teta, sht shprehur Rama. Ai ka ofruar kshtu
nj lexim politik t prmbajtjes s dokumentit t br dje publik, i cili
i paraprin 22 qershorit kur pritet t miratohet n PE nj rezolut e
posame pr Shqiprin. sht me interes t vihet n dukje, prfshirja e
liber-alizimit t vizave n penalitetet e mundshme pr vendin ton,
pa-varsisht se n prgjithsi sht pranuar se ky proces mbetet vetm n
diskutimin teknik. Paralajmrimet e Rams pr vizat, krahas etapave t
procesit t integrimit q mund t ngri-jn pr shkak t krizs,
aktu-alizohen si reale jo vetm nga statusi i tij si kryetar i
opozits, por edhe pse s fundmi shqet-sime konkrete pr kt proces kan
ngritur edhe prfaqsues t qeveris. Kshtu, nj dit m par, ministri i
Jashtm, Ilir Meta, ka akuzuar Edi Ramn dhe partin q ai prfaqson se
sht br penges pr liberalizimin e vizave dhe nuk ka kontribuar pr kt
shtje q prej nj viti. Edhe pse n pikvshtrime t ndry-shme,
liberalizimi i vizave sht vn n axhend diskutimi si instrument
presioni pr arritjen e kompromisit. Pr sa i prket ktij t fundit,
kreu i PS ka ritheksuar se ai sht i mundshm vetm nse Sali Berisha
do ta pranoj at far ka refuzuar deri m tani. Deklarata e prbashkt e
dy kryetarve t grupeve t PE sht pasqyra m shqetsuese q i sht vn
ndonjher prpara n kta 10 muaj Shqipris pr krizn e pr pasojat e
mundshme t saj. I vetmi njeri q sot i kthen shpinn ksaj pasqyre
sht
Sali Berisha... zgjidhja prmes kompromisit ishte e mundshme, sht
e mundshme, mund dhe duhej t ishte pranuar pr t mirn e Shqipris e t
shqip-tarve, duke i hapur rrug trans-parencs e integrimit. I vetmi
njeri q nuk e pranoi zgjidhjen e mundshme dhe transpar-encn e
domosdoshme ishte Sali Berisha, tha Rama n nj kon-
statim politik q ka brenda edhe akuzn e fort pr kundrshtarin.
Prkundrejt ktij fronti bllokues q po mbahet nga shumica, ai nuk ka
munguar q t rikonfi r-moj edhe njher opsionin e vetm opozitar;
reagim me t njjtat terma. Ne nuk trhiqemi nga krkesa jon, ne nuk
lkun-demi n prpjekjen ton pr t gjetur zgjidhjen e kompromisit
Pr t mbajtur me do mim t mbyllura kutit ku fshihen gjurmt e
krimit t 28 qershorit, Sali Berisha sht gati ta mbes prsri
Shqipri-n n klas
Deklarata e prbashkt e dy kryetarve t gru-peve t PE sht pasqyra
m shqetsuese q i sht vn ndonjher prpara n kta 10 muaj Shqipris
Deklarata
RAMADeklarata e prbashkt e dy kryetarve t grupeve t PE sht
pasqyra m shqetsuese q i sht vn ndonjher prpara n kta 10 muaj
Shqipris pr krizn e pr pasojat e saj. I vetmi njeri q i kthen
shpinn ksaj pasqyre sht Berisha
BERISHAVitin e kaluar thash se do t rrija edhe 35 vite n kt
sall, por t nderuar koleg t opozits, nse vazhdoni n kt mnyr do t m
shikoni edhe pr shum, shum vite n at kal
RUIPas takimit n Strasburg mes Rams dhe Berishs, jan zhvilluar
edhe dy takime t tjera n Bruksel mes t drguarve. Prfaqsuesi i PS-s
ishte dakord me marrveshjen, por prfaqsuesi i Berishs i tha stop
asaj dy her
q i hap rrug transparencs, ne nuk ndalemi n rrugn e betejs
son...Do t vazhdojm prpara me dinjitetin e nj opozite q nuk e
negocion lirin e saj, nuk i fal e as i shet t drejtat e saj, nuk e
braktis pr asnj arsye e mim nj kauz pr t ciln ka dshmuar se sht e
gatshme t sakrifi koj shumka dhe t mos kursej asgj, tha ai.
ERJON AJAZI
Demokratt vendosin kushte t reja pr social istt . Deklarata e dy
grupimeve poli-tike t Parlamentit Europian pr situatn n Shqipri jo
vetm q ka ndezur debatin n Kuvend, por ka nxjerr n drit edhe
pro-pozimet e reja q mazhoranca i adreson opozits. Kryeministri
Berisha ka krkuar dje kon-sensusin e socialistve pr nj seri ligjesh
q krkojn 84 vota. Mazhoranca i ofron opozits ndryshimet n Kodin
Zgjedhor sipas propozimeve t Partis So-cialiste, imunitetin e
deputetve dhe gatishmrin pr ti dhn shumicn e komisionit hetimor pr
zgjedhjet opozits, por ka shprehur n mnyr t qart se pr shtjen e
kutive nuk ka asnj diskutim. Kryetari i grupit parlamentar
socialist, Gramoz Rui, mbron iden se opozita nuk trhiqet nga shtja
e kutive dhe sipas tij, sht Kryeministri ai q po minon kompromisin
duke refuzuar t fi rmos paktin
KrkesaKreu i PBDNJ-s avancon krkesn ndaj kreut t qeveris
Debati
Rui zbardh takimet sekrete n Bruksel: Berisha prishi
negociatat
Kryeministri: Kompromisi? PS t ngrej kartonin pr t gjitha ligjet
q krkojn 84 vota
e ofruar nga ndrkombtart. Doza e ironis dhe akuzave mes Berishs
dhe Ruit ka dominuar m pas punimet e seancs s djeshme t
Kuvendit.
Zgjedhjet lokale Kryeministri akuzoi social-
istt se prej muajsh po hartojn nj plan pr t bojkotuar zgjedh-jet
lokale. Q n momentin kur u shtrua krkesa q binte ndesh me vendimet
e gjykats kam pa-sur bindjen absolute se ka vetm nj qllim q t mos
merret pjes n zgjedhjet lokale dhe t bhet do gj pr t penguar rrugn
drejt integrimit, tha Berisha. Por nga ana tjetr, numri nj i grupit
parlamentar socialist e quajti Kryeministrin mashtrues
dhe demagog. Negociatat n Bruksel N replikn me Kryeministrin
Berisha, deputeti Rui zbardhi n Kuvend detaje nga negoci-atat n
Bruksel pr zgjidhjen e krizs politike. Pas takimit n Strasburg mes
Rams dhe Berishs, jan zhvilluar edhe dy takime t tjera n Bruksel
mes t drguarve. Prfaqsuesi i PS-s ishte dakord me marrveshjen, por
prfaqsuesi i Berishs i tha stop asaj, dy her, tha Rui, duke shtuar
se ju nuk doni ta zgjidhni kt kriz.
BushatiDeputeti socialist, Ditmir
Bushati, i krkoi mazhorancs t gjej nj zgjidhje pr krizn
poli-
tike. Duke shfrytzuar debatin e lir n Kuvend, deputeti Bushati
krkoi t gjendet nj konsensus pr gjetjen e krizs politike. Kriza po
prkeqsohet, duhet konsensus, tha Bushati duke iu referuar deklarats
s nj dite m par t Parlamentit Europian. Deklarata e PPE-PSE ishte
nj lajm i keq, tha ai, duke thek-suar se vendi ndodhet prball
krizave t mdha dhe sht koha pr bashkpunim me opozitn.
Batutat Vitin e kaluar thash se do
t rrija edhe 35 vite n kt sall, por t nderuar koleg t opozits,
nse vazhdoni n kt mnyr do t m shikoni edhe pr shum, shum vite n at
kal ku jam ulur edhe sot, tha Berisha. Replika nga socialistt ishte
e menjhershme me po t njjtn doz ironie nga kreu i grupit
parlamentar t PS-s. Zoti ua shtoft jetn biologjike, por jetn
politike nuk e keni n dor ju. Po vazhduat n kt mnyr, dhe po punuat
mbrap-sht nuk e keni t gjat, tha Rui.
Rui Ne jemi ktu pr integrimin e shqiptarve jo pr ti hequr viz
Shqipris. Boll me demagogji e mashtrime. Demagogjia sht kostumi i
mass tnde sot e 20 vjet
Berisha Nse opozita merret me ende kuti, mazhoranca do t rrij me
dekada n pushtet. Po vazhduat kshtu ju, mua do t m keni n kt sall,
hipur atje ku jam sot m shum se 35 vjet
-
@3
shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 POLITIKE
PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.com
Qndrimi
Kryeministri krkon kompetencat e Presidentitpr propozimin e
antarve t Kushtetueses
Berisha: N Europ kushtetutat u japin pushtet edhe legjislativit
e ekzekutivit
Zdhnsja e Fules: Kriza politike duhet t zgjidhet n TiranLohan:
Jo ligjeve q miratohen nga nj partiFATJONA MEJDINI
Bashkimi Europian, npr-mjet tre prfaqsuesve t rndsishm t saj n
Tiran dhe n Bruksel, ka dhn nj me-sazh t ri ndaj qeveris shqiptare,
duke i br thirrje se nuk mund t krijohet nj demokraci funksionale
nse mazhoranca do t miratoj e vetme ligjet q bjn t mundur
funksionimin e institucioneve. Ka qen kreu i delegacionit t
Komis-ionit Europian n Tiran, amba-sadori Helmut Lohan, dhe kreu i
misionit t BE-s pr drejtsin, Roland Miklau, t cilt kan lsh-uar
deklarata t forta ndaj Tirans zyrtare. Ndrkaq, nga Brukseli ka
folur zdhnsja e Komisionerit Fule, e cila deklaroi se Angela
Fi-lote, deklaroi se tashm zgjidhja e
dhe eficenss. Nj vizion i till i gjyqsorit mund t arrihet vetm
nprmjet nj konsensusi t gjer politik dhe se kto sfi da duhet t
adresohen sa m shpejt, deklaroi Lohan n fjaln e tij, duke shtuar se
mazhoranca e vetme nuk mund t vendos pr rregullat e sistemit t
drejtsis. Sipas tij, reformimi i nj sistemi t rndsishm, si sht
drejtsia, nuk mund t arrihet vetm me vendime t rastsishme apo t
copzuara. Nga ana tjetr, Lohan krkoi m shum kujdes pr forcimin e
elementit njerzor n sistemin e drejtsis. Sipas tij, investimi te
njerzit e sistemit sht ky pr t gjith reformn. Shteti i s drejts
vihet n jet nga njerzit, aftsit profesionale, vullneti dhe
integriteti i t cilve jan thelb-sore pr suksesin e reforms s
gjyqsorit. Strategjit pr reformat n sitemin e drejtsis duhet t
synojn transparencn. Nj gjyq-sor i till krkon konsensus t gjr
politik, - theksoi Lohan., kujtoi prfaqsuesi i KE-s n Shqipri. Nga
ana tjetr, Lohan theksoi se prokurort dhe gjyqtart n vend duhet t
punojn me guxim dhe me kuraj, duke qndruar larg bindjeve politike n
punn e tyre. N mbyllje t misionit, i cili ka zgjatur 2 vjet e gjysm
n vendin ton, shefi i EURALIUS II, Roland Miklau, prve prgzimeve pr
at far sht br n reformn n drejtsi, bri edhe kritika t forta, duke
theksuar se shteti i s drejts n Shqipri nuk mund t konsid-erohet si
i plot. Ndonse ka pasur progres, mbetet ende shum pr t br. Sot ka
pamundsi pr ngritjen e akuzave dhe investigimin e fi gu-rave t
larta dhe pa kto elemente, shteti i s drejts nuk mund t
kon-siderohet i plot, deklaroi Miklau. Nga ana tjetr, shefi i
misionit t BE-s pr drejtsin n Shqipri, theksoi se fatkeqsisht
Shqipria ishte nj vend n tranzicion dhe pr kt arsye reforma n
drejtsi, ashtu si edhe n fusha t tjera, do t vazhdonte pr nj koh t
gjat. Por bashkpunimi i klass politike n Shqipri ende nuk po ndodh
si arsye e krizs politike ende t pazgjidhur mes mazhorancs dhe
politiks pr zgjedhjet e shkuara parlamentare. Ndonse prfshirjes s
krerve m t lart t Parlamentit Europian pr zgjidhjen e ksaj krize,
ende palt nuk kan mbr-ritur n nj marrveshje, e cila do t knaqte
interesat e t dyja palve. Pas thirrjeve pr bashkpunim nga ana e
PE-s dhe e Kshillit t Ministrave t Bashkimit Europian, nuk
prjashtohet mundsia q kreu i grupit t Partive Popullore
Europine n PE, Jozeph Daul dhe ai i Partive Socialdemokratike n
kt institucion, Martin Shuls, t vijn vet n Shqipri pr t zhvil-luar
takime me krert e politiks pr arritjen e nj marrveshje q do t onte
n prfundimin e kon-tradiktave dhe do ti hapte rrugn bashkpunimit
mes palve. Ky bashkpunim po i krkohet me in-sistim klass politike
shqiptare dhe Europa, n rast se nuk ndodh, pritet ta penalizoj
Shqiprin n aspi-ratat e saj europiane e integruese.
BrukseliPo dje erdhi sinjali i radhs
nga Brukseli pr sa i prket zgjid-hjes s krizs politike
shqiptare. Zdhnsja e komisionerit pr zgjerim n Komisionin Europian,
Angela Filote, deklaroi se tashm zgjidhja e krizs politike
shqip-tare u ngelet dy liderve kryesor politik dhe ata duhet ta
gjejn at sa m shpejt n Tiran. Sipas saj, gjetja e zgjidhjes sht n
radh t par e rndsishme pr vet qytetart shqiptar, pr plotsimin e
aspiratave t tyre europiane. Ne duam t shikojm n Shqipri nj
demokraci m t maturuar dhe dy lidert e saj politik duhet t na i
tregojn kt, theksoi Filote. Sipas saj, n procedurn e shqyrtimit t
krkess s statusit kandidat t Shqipris, rndsi t veant do t ket edhe
plotsimi i kriterit politik.
krizs politike shqiptare u ngelet dy liderve kryesor politik dhe
ata duhet ta gjejn at sa m shpejt n Tiran .Drejtsia shqiptare
reformohet vetm n momentin kur palt politike do t bashkpu-nojn dhe
do t gjejn konsensus pr shtjet q lidhen me kt fush. Ky ishte
mesazhi q dha dje shefi i delegacionit t Komis-ionit Europian,
Helmut Lohan, gjat ceremonis s mbylljes s projektit t Bashkimit
Europian pr reformimin e sistemit t drejtsis, EURALIUS II. N fjaln
e tij, Lohan, prvese krkoi bashkpunim t politiks pr drejtsin,
theksoi se kjo duhet t ndodh sa m shpejt.
Shteti i s drejts duhet t buro-j nga nj vizion i plot dhe
strategji gjithprfshirse drejt synimeve t transparencs,
prgjegjshmris
Strategjit pr reformat n sistemin e drejtsis duhet t synojn
trans-parencn. Nj gjyqsor i till krkon konsensus t gjer politik
Sipas Kryemin-istrit, t gjitha dekretet e Presi-dentit n vende t
tjera t Europs bhen n mnyr t hapur
Sot doni t hiqni votimin e fsheht dhe t bni votim t hapur. Keni
krkuar ju q votimet t bhen t fshehta
LohanNj vizion i till i gjyqsorit mund t arrihet vetm nprmjet nj
konsensusi t gjer politik dhe se kto sfi da duhet t adresohen sa m
shpejt
MiklauSot ka pamundsi pr ngritjen e akuzave dhe investigimin e
fi gurave t larta dhe pa kto elemente, shteti i s drejts nuk mund t
konsiderohet i plot
Shefi i qeveris, Sali Beri-sha, hodhi dje n Kuvend iden pr t
pasur nj ndarje t propozimeve pr emrimin e gjykatsve midis tri
institu-cioneve, Presidentit-Parlamen-tit-Ekzekutivit. Kryeministri
Berisha e ka lidhur propozimin e tij duke iu referuar tentativs s
mazhorancs pr t ndry-shuar rregulloren e Kuvendit. Lexoni
kushtetutat europiane pr gjykatsit, t cilat kan nj ndarje t
propozimeve midis Presidentit, Parlamentit dhe Ekzekutivit, tha
Kryeministri Sali Berisha, duke iu drejtuar opozits. Nga ana tjetr,
opozita e ka kundrshtuar kt nism, duke i kujtuar Kryeministrit
Berisha se ka qen pikrisht ai shum vite m par, i cili e ka
ndryshuar rregulloren pr mnyrn e votimit n Kuvend, q t bhet n mnyr
t fsheht. Sot doni t hiqni votimin e fsheht dhe t bni votim t
hapur. Keni krkuar ju q votim-et t bhen t fshehta, tha Rui. N kt
mnyr, Kryeministri Berisha krkon q prve Presi-dentit, t jet edhe
institucioni i Parlamentit dhe i ekzekutivit q t paraqesin
propozimet e tyre n lidhje me emrimin e gjykatsve.
Votimi pr dekretet e Presi-dentit pr Gjykatn e Lart e kan uar
mazhorancn pr t kthyer vmendjen drejt strat-egjive t reja, me qllim
q edhe institucione t tjera t prfshi-
hen n kompetencat q aktual-isht jan e drejt kushtetuese e
Presidentit t Republiks. Kryetarja e Kuvendit deklaroi n fillim t
seancs se ndryshimi i rregullores s Kuvendit, konkre-tisht neni 58,
sht vendosur t
kaloj n seanc n punimet e ardhshme t Parlamentit. Shtyrja e
votimit ka qen nj manovr e mazhorancs pr t mos rnduar marrdhniet me
opozitn, por edhe pr t mos marr e vetme iniciativa t tilla,
duke i krkuar opozits 84 vota. Pavarsisht ksaj, qndrimi i
mazhorancs mbetet i njjt pr ti kryer votimet n mnyr t hapur, ndrsa
i opozits sht kundr ktij propozimi. Ndonse sht shtyr votimi pr
ndryshimin e rregullores s Kuvendit, dy forcat m t mdha politike
jan prplasur pr kt shtje, duke ndar pikpamje t ndryshme. Sipas
Kryeministrit, t gjitha dekretet e Presidentit n vende t tjera t
Europs bhen n mnyr t hapur, ndrkoh q opozita, nprmjet kreut t
grupit t saj parlamentar, Gramoz Ruit, theksoi se deri tani votimi
i dekreteve t kreut t shtetit pr antart e Gjykats s Lart dhe asaj
Kushtetuese bhej me kuti ose i fsheht me elektronik. Lidhur me
ndryshimet e rregul-lores s Kuvendit, pr miratimin e dekreteve t
Presidentit pr antart e Gjykats s Lart, Berisha tha se votimi i
hapur i dekreteve sht standard i vendeve me demokraci t zh-villuar
dhe nj procedur q sjell konsolidim t transpar-encs parlamentare.
Opozita, megjithse e ka kundrshtuar ndryshimin e rregullores s
Kuvendit pr mnyrn e votimit, sht treguar e rezervuar n lidhje me
qndrimin e Kryemi-nistrit, se n kushtetutat euro-piane ka nj ndarje
t propozi-meve pr mnyrn e emrimit t gjykatsve.
E.Ajazi
BERISHA Lexoni kushtetutat europiane pr gjykatsit, t cilat kan
nj ndarje t propozimeve midis Presidentit, Parlamentitdhe
Ekzekutivit
-
4shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010
@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comPOLITIKE
SKERDILAJD ZAIMI
P r f a q s i m i p r m e s palve t treta i Shqipri-s n ato
vende ku Tirana zyrtare nuk ka seli diplo-
matike, duket se do t krkoj nj personel shtes, apo edhe nj
rishprndarje t burimeve ekzistuese njerzore. Edhe pse Protokolli i
Bashkpunimit mes Italis dhe Shqipris, i br pu-blik m 12 prill gjat
takimit mes ministrit t Jashtm, Ilir Meta, dhe homologut t tij,
Franco Frattini, ende nuk sht firmo-sur, ai gjithsesi prcakton
an-gazhime shtes t diplomacis shqiptare. N fakt bhet fjal pr
mbulimin reciprok diplomatik, i cili n rastin e vendit ton duket se
do t funksionoj n partneri-tet me fqinjin perndimor, teksa
teorikisht t njjtn gj do t realizoj edhe diplomacia shqip-tare n
ato raste kur do t shihet e nevojshme nga Roma. Nuk ka asgj
konkrete, sepse mar-rveshja sht ende n formn e nj drafti q pret t
firmoset, tha pr Shqip zv.ministrja e Jashtme, Edit Harxhi.
Teknikisht marrveshja krijon mundsi t prfaqsimit n nj numr shumfish
vendesh, q gjithsesi do t realizohet me pranin e nj zyrtari
shqiptar. Bashkpu-nimi n kt rast i siguron fun-ksionarit t caktuar
nga shteti shqiptar rezidencn n vendin ku synohet aktiviteti
diplomatik apo konsullor s bashku me in-frastrukturn prkatse.
Lidhur me vendet ku Shqipria synon t krkoj prfaqsimin prmes selive
italiane, Harxhi u shpreh se ministria sht ende n fazn e
Gati prfaqsimi diplomatik nga Italia dhe TurqiaHarxhi: N
prfaqsit e Roms dhe Ankaras do t ket nga nj diplomat shqiptar
SKERDILAJD ZAIMI
Prve administrimit t procesit zgjedhor, Ko-misioni Qendror i
Zgje-dhjeve si organ i specia-
lizuar ka br publik vullnetin pr t kontribuar me sugjerime
teknike n kuadr t reforms s re elektorale. Edhe pse ende larg ksaj
faze, kreu i KQZ-s, Arben Ristani, ofron nj interpretim t
prmbledhur t problemeve q mund t korrigjohen n t ardhme, duke nisur
q nga ri-shikimi i kompetencave t vet komisionit e deri te
diskutimi pr sistemin ekzistues.
Ka prgatitur KQZ nj dosje me sugjerime konkrete n kua-dr t
reforms s re zgjedhore? Cilat jan pikat kryesore t tyre?
KQZ sht ende n prpunim e sipr t konkluzioneve t nxjer-ra nga
zgjedhjet e kaluara dhe n kt moment nuk ka nj material prfundimtar
pr ndryshime t mundshme t Kodit Zgjedhor. Ndrkoh, n dijenin time
ende nuk jemi n nj kuadr reformash zgjedhore. Nse kjo reform do t
filloj dhe nse do t krkohet mendimi i KQZ-
shqyrtimit. Ideja e kalimit n nj nivel t till bashkpunimi sht br
publike nga Meta vetm dy muaj pasi mes Shqipris dhe Italis u
nnshkrua Deklarata e Prbashkt Politike pr Partne-ritet Strategjik,
q mban firmn e kryeministrave Sali Berisha dhe Silvio Berluskoni.
Edhe pse ako-ma nj draft q pret diskutimin, akti n fjal prfaqson nj
hap thelbsisht t ri n marrdhniet
dypalshe, q mund t hetohet sidomos n qndrimin e Farne-sins pr
liberalizimin e vizave t Shqipris me Bashkimin Europian.
Ndrkoh, me rndsi sht fakti se pr Tirann zyrtare ky akord me Romn
zyrtare nuk prbn nj precedent. Kjo pasi n dhjetor t vitit 2008,
Ministria e Jashtme i ka br nj shtes marrveshjes s vitit 1998
mes
Shqipris dhe Turqis, ku pa-rashikohet thuajse e njjta gj si n
rastin me Italin. Nj pal, n shtetet pritse ku pala tjetr nuk
prfaqsohet, pr t mundsuar kryerjen e shrbimeve diploma-tike pr kt
pal, afron mund-sit pr t siguruar ndihmn e nevojshme administrative
dhe logjistike n kuadrin e s drejts dhe praktikave ndrkombtare. Nj
pal, n shtetet pritse...,
me miratimin e ktij shteti dhe mbshtetur n procedurat e saj
ligjore dhe administrative, do t vlersoj mundsin pr mar-rjen e
masave t nevojshme pr caktimin e prfaqsuesit n nivel agjenti
diplomatik n misionet diplomatike t njri-tjetrit, thuhet n shtesn e
br vetm dy vjet m par. Pra, mbulimi reciprok i prfaqsimit
diplo-matik, n rastin e Shqipris
njeh dy destinacione: Italin dhe Turqin, dy vende q s fundmi jan
prftuar n perceptimin e prgjithshm si mbshtets gati t pakushtzuar t
Tirans zyrtare. Madje n drejtim t An-karas, n vitin 2008,
zv.ministrja e Jashtme, Edit Harxhi, ka lshuar nj shkres zyrtare q
krkonte ndihmn e shtetit turk n rregul-limin e nj praktike
diplomatike q po zgjerohet.
Flet kryetari i Komisionit Qendror t Zgjedhjeve, Arben
Ristani
Ndryshimi i sistemit elektoral nuk sht nj akt i kshillueshm
Intervista
Idrizi: T mos lejojm ndarjen e Kosovs
Kryetari i Partis pr Drejtsi dhe Unitet, Shptim Idri-zi, mori
dje prkrahjen e partive opozitare t Kosovs pr m shum bashkpunim pr
shtjen ame dhe at kombta-re. N ditn e dyt t vizits s tij n Kosov,
Idrizi, s bashku me delegacionin q e shoqron, zhvilloi nj takim me
nnkrye-tarin e Aleancs Kosova e Re, Ibrahim Gashin, me t cilin u
fol pr shtjet kombtare dhe ato tregtare. Gjat fjals s tij, Idrizi
theksoi nevojn q vjen pr kriji-min e nj tregu t prbashkt mes
Shqipris dhe Kosovs. Nj treg prej 7 milion banorsh sht gji-thnj m
trheqs, sesa dy tregje t copzuara si jemi tani, thek-soi Idrizi,
ide e cila u mbshtet edhe nga Gashi. N fjaln e tij, Idrizi theksoi
se n rast t ndonj rreziku pr ndarje t Kosovs, t gjith shqiptart
kudo q t ishin duhet t reagonin me forc. Ka zra t cilt flasin pr
mundsin e ndarjes s Kosovs. Nse kto zra shtohen, ather duhet t kemi
nj reagim mbarkombtar, pavarsisht shtetit dhe origjins; e gjith
skena politike shqiptare, e gjith shoqria civile shqiptare dhe t
gjith shqiptart n pr-gjithsi do t reagojn n formn e duhur, theksoi
Idrizi. Nga ana tjetr, kryetari i PDU-s dhe kreu i Vetvendosjes,
Albin Kurti, lidhn nj marrveshje bashkpunimi q do t ken kto forca n
t ardhmen. Idrizi e uroi Kurtin pr hyrjen e tij n politik dhe
theksoi se bashkpunimi mes tyre do t ishte i suksesshm.
F.Mejdini
TakimiKreu i PDU-s n Prishtin
Parimisht nuk jan t kshillueshme ndryshimet e shpeshta, sidomos
kur bhet fjal pr ndryshime rrnjsore, sepse krijojn oroditje t t
gjith aktorve dhe faktorve q marrin pjes n procesin zgjedhor
Ideja e kalimit n nj nivel t till bashkpunimi sht br publike nga
Meta vetm dy muaj pasi mes Shqipris dhe Italis u nnshkrua Deklarata
e Prbashkt Politike pr Partneritet Strategjik
s, sigurisht q do t jet gati n momentin e duhur.
Ka nevoj sipas jush pr nj ndrhyrje edhe n rolin e KQZ-s?
Roli i KQZ-s sht plotsisht n linjn logjike t ndrtimit t Kodit
Zgjedhor aktual, por mund t ket vend pr t shtuar apo qartsuar disa
kompetenca si jan pr shembull kompetencat e KQZ-s pr kontrollin e
finan-cave t prdorura nga partit politike n fushat elektorale.
Pikrisht pr kt ka pasur koht e fundit disa takime t faktorve me
impakt n zgjedhje dhe men-dimi q ka mbizotruar n kto takime ka qen
n favor t shti-mit t kompetencave pr KQZ. Si ky shembull ka edhe
disa pika t tjera ku mund t ndrhyhet pr ti shrbyer miradministrimit
t zgjedhjeve.
N nj vlersim tuajin si ju-rist, por edhe njohs i mir dhe zbatues
i Kodit Zgjedhor, a sht e kshillueshme ndrhyrja
edhe n sistemin elektoral?Parimisht nuk jan t kshil-
lueshme ndryshimet e shpeshta, sidomos kur bhet fjal pr
ndryshime rrnjsore, sepse kri-jojn oroditje t gjith aktorve dhe
faktorve q marrin pjes n procesin zgjedhor dhe sht e sigurt q ulin
nivelin e orga-nizimit dhe menaxhimit nga administratort zgjedhor.
T kshillueshme dhe t mirpritu-ra jan ndryshimet e elementve t
caktuar q vnia n zbatim e
ligjit tregon se duhen prmir-suar.
A mendoni se reforma e re zgjedhore, prve protagoniz-mit t
partive, duhet t pr-fshij edhe debate ekspertsh t fushs?
Trheqja e mendimit nga nj mas e gjer t interesuarish dhe
ekspertsh sht gjja m e mir n nj proces ligjvns, sepse prve rritjes
s cilsis, do t sjell dhe nj gjithpranim t procesit.
Kriza politike shqiptare duhet t zgjidhet prmes dialogut
parlamentar. Ky mesazh i sht br prezent ministrit t Jashtm,
shqiptar, Ilir Meta, nga homologu i tij gjerman, Guido Westerwelle,
n nj takim t veant dje n Berlin. Zyra e shtypit e Ministris s
Jashtme ka informuar dje se n bisedn e zhvilluar diplomati gjerman
ka nnvizuar nevojn e vijimit t komunikimit mes palve, madje duke
hequr dor nga kushtzimet politike pr miratimin e reformave t
nevojshme t integrimin e vendit. N lidhje me situatn politike n
Shqipri, ministri Westerwelle theksoi rndsin e dialogut politik dhe
kaprcimin e mosmarrveshjeve midis palve brenda Parlamentit, pasi
mirfunksionimi i tij sht shum i rndsishm pr reformat q krkon
inte-grimi europian i vendit, citon zyra e shtypit e Ministris s
Jashtme. Rndsin vizits ia ka shtuar edhe prononcimi i zv.kancelarit
gjerman pr sa i prket liberalizimit t vizave, q sipas vlersimit t
tij ka mbshtetjen e plot t Berlinit zyrtar. Zv.kancelari dhe
ministri i Punve t Jashtme, z. Westewelle, konfi rmoi mbshtetjen e
plot t Gjermanis pr liberalizimin e vizave pr qytetart shqiptar,
duke evidentuar progresin e br nga Shqipria sipas raportit t
vlersimit t Komisionit Europian n maj 2010, citohet nga diplomati
gjerman.
Meta takon homologun e tij, Guido Westerwelle
Gjermania: Kriza politike t zgjidhet me dialog
-
shqip
5
@E PREMTE, 18 QERSHOR 2010
PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comAKTUALITET
BLEDI GILAJ
Zbulohet mekanizmi i dhnies s diploma-ve pr jurist nga katr
personat e arrestuar.
Policia e kryeqytetit po e heton at n dy pista, ku e para ka t
bj me diploma t falsifikuara direkt nga t arrestuarit, ndrsa e dyta
pr bashkpunim me stafin dhe me pedagogt e Fakultetin e Drejtsis.
Diplomat ishin t vulosura dhe t firmosura dhe sipr tyre shnoheshin
t dhnat personale t personave q paguanin shtatmij euro. Nga ana
tjetr, policia dyshon se personat e ndihmuar prej grupit t
arrestuar mund t jen t regjistruar edhe n sistem sikur kan mbaruar
fakultetin n mnyr t rregullt.
Mekanizmi pr diplomat falseSipas t dhnave hetimore,
katr personat kontaktonin sido-mos me emigrant q vinin nga jasht
vendit. Ata njiheshin me ta nprmjet personave t tjer, t cilt
dyshohen se kan falsifikuar diploma pr Juridik. Fillimisht u
premtonin se diplomat ishin origjinale dhe t regjistruara nga
Fakulteti i Drejtsis. Pasi binin dakord n parim, ata kryenin
ve-primet e para, duke filluar q nga mbledhja e dokumentacionit
prkats. T arrestuarit merrnin dftesat origjinale t pjekuris dhe
duke u bazuar n numrin personal dhe n emrat e krkue-sve, i
regjistronin n fakultet. M pas, ata u krkonin personave
t interesuar t bnin derdhjen e kuots s vitit shkollor n numrat
prkats t llogarive. Bashk me numrat e llogarive, nnshkruhej edhe
marrveshja. Krkuesit e diplomave ngrinin n bank 7 mij euro dhe pa
qen t dy t pranishm, katr t arrestuarit nuk mund ti trhi-qnin kto
para. Zakonisht, pr marrjen e parave lihej nj numr llogarie i katr
t arrestuarve. N kt moment, t dyshuarit u shpjegonin studentve se
duhej nj koh rreth dy ose tre muaj q t merrnin diplomn.
Bashkpunim apo falsifikimKtu, ata shkpusnin lidhjet
me studentt e drejtsis dhe punonin personalisht n mnyr t fsheht.
N lidhje me pjes t aktivitetit, policia ka ngritur dy pista. Sipas
policis, e para ka t bj me diploma false pr
Lezh, zyrtart nn hetim lirojn t burgosurin Pas dhnies s lejes
nga ana e dy prgjegjsve t burgut, i dnuari pr grabitje me arm
arratiset dhe nuk rikthehet
drejtsi. Ata mendohet se kishin siguruar karton t diploma-ve dhe
t listave t notave, q ende nuk dihet nse jan t rregullta, t cilat
ishin t plot-suara edhe me vula dhe firma, e mbi to shkruanin t
dhnat e studentve t tyre. Pasi kon-
firmohej pagesa e shkolls dhe ata regjistroheshin n sistem nga
Fakulteti i Drejtsis, ata u jepnin diplomat n dor, duke i pagzuar
si jurist. Megjithat, dyshimet pr pistn e dyt kan t bjn me
bashkpunim n sta-fin e fakultetit. Antikorrupsioni
n Drejtorin e Policis s Qarkut t Tirans ka dyshime t forta se
kartont e diplomave dhe t lists s notave ishin origjinal. Kshtu,
ata mendojn se duke falsifikuar numrat personal t t dhnave n
fakultet, i kan regjistruar kta persona sikur
kan mbaruar n periudha t ndryshme fakultetin, ather kur edhe t
dhnat nuk kan qen t dixhitalizuara dhe ishin rikthyer pr t marr
diplomat. Pr kt arsye, antikorrupsioni do t kr-koj sekuestrimin e
dokumente-ve n Fakultetin e Drejtsis, me
qllim pr t dokumentuar tr-sisht veprimtarin kriminale t ktij
grupi dhe pr t identifikuar bashkpuntort e tyre. Policia tha se ka
identifikuar pes raste t ktyre personave, q kan pajisur shtetas t
ndryshm me diploma false.
Dy zyrtar t Burgut t Shnkollit n Lezh jan vn srish n shnjestrn e
prokuroris, pasi i kan miratuar dhnien e lejes nj t burgosuri, i
cili nuk sht kthyer m, pas prfundimit t afatit. Dy zyrtart, t cilt
kan liruar t burgosurin jan pikrisht personat q jan marr nn hetim
nga prokuroria pak koh m par pr t njjtin problem. Burimet nga Burgu
i Lezhs shpjeguan se rasti i fundit ka t bj me t burgosurin
Xhevahir Kasemi, lindur e banues n La. Sipas dosjes, ky
person sht dnuar me dhjet vjet burg pr grabitje me arm.
Aktualisht, ai ka br pothuajse nnt vjet burg dhe i kan mbetur pr t
mbaruar dnimin edhe 14 muaj. Para disa ditsh, ai ka prfituar nj
leje pes ditore, pasi do t shkonte t qndronte pran familjes pr nj
sebep familjar. Leja e tij zgjaste deri n orn 16:00 t s mrkurs, por
ai nuk sht rik-thyer n burg, ashtu si parashikohet n marrveshje,
para se ai t lirohet me leje. Gjat verifikimit ka rezultuar se
personat q i kan plotsuar dokumentacionin pr
leje dhe kan dhn mendimin pr t jan pikrisht edukatori Pjetr Leka
dhe shefi i edukimit, Sejfulla Shehu, me det-yra n Burgun e
Shnkollit. Por, kta dy persona dyshohen se kan shprdoruar detyrn pr
rastin e Spartak Alis, rast i ndodhur n fund t muajit prill, t
cilit iu dha leje pr t dal nga burgu dhe m pas nuk u kthye m,
derisa u kap nga policia. Sipas t dhnave nga prokuroria, dosja e
tyre sht hetuar nga Shrbimi i Kontrol-lit t Brendshm n burgje dhe i
ka nxjer-r me shkelje procedurash gjat ushtrimit
t detyrs. Edhe Spartak Alia ishte dnuar pr grabitje me arm.
Madje, ai sht kapur nj dit me celular n burg. Pr kt arsye, ai sht
drguar n izolim dhe ka dal q aty vetm tri dit para se t merrte
lejen pr t shkuar pran familjes. Shehu dhe Leka i kan drguar
drejtorit t burgut krkesn pr ti dhn leje, vetm 72 or pas daljes nga
izolimi, por kjo bie n kundrshtim me rregulloren. Sipas t dhnave, t
burgosurit q jan futur n izolim nuk lejohen t marrin leje deri n
gjasht muaj, pasi kan dal
nga aty. Por, edukatori prgjegjs i Alis, Pjetr Leka, dhe shefi i
edukimit, Sejfulla Shehu, kan shkruar n dosjen e tij se ai ishte
shembullor dhe q nuk kishte kryer ndonj shkelje. Duke u nisur nga
kjo, drejtori ka miratuar lejen. Hetimet jan kryer, pasi Alia ka
marr lejen dhe nuk sht kthyer n afatin e prcaktuar. Tashm, jan
pikrisht kta dy persona q kan plotsuar edhe dosjen e Kasemit, ku
lindin dyshime se dy zyrtart jan t pafat, ose kan gabuar me dhniet
e lejes.
Ble. Gi.
Grupi hetimor dyshon pr falsifikim t prsosur ose bashkpunim me
stafin
Juristi, mekanizmi i falsifikimit t diplomaveKartont e diplomave
dhe letra e lists s notave jan me vula dhe firma t rregullta
Presidenti i Republiks, zoti Ba-mir Topi, ka emruar dje n
det-yrn e zvendskomandantit t Komands s Doktrinave dhe Strvi-tjes,
funksion q e ka kryer edhe m par, gjeneral brigade Vladimir
Qirja-zin. Gjenerali sht ushtarak me kar-rier t gjat n drejtimin e
reparteve dhe njsive t Forcave t Armatosura. Qirjazi ka kryer
detyrn e komandant t Komands Mbshtetse, si dhe at t
zvendskomandantit t Koman-ds s Doktrins dhe Strvitjes. M par ai ka
shrbyer edhe n detyrn e komandantit t Brigads s Reagimit t Shpejt,
komandantit t Brigads s Strvitjes Baz, Bunavi, Vlor, apo dhe at t
zvendskomandantit t Forcave Toksore.
Qirjazi, deri tani zyrtarisht, ka
mbajtur detyrn e zvendskoman-dantit t Komands s Forcs s
Bashkuar, struktur kjo e shkrir n prill t ktij viti, pas 3 vjet
jetgjatsi, nga dhjetori 2006 deri n prill 2010. Ndryshimi i
strukturs ishte kundr-shtuar nga ekspertt ushtarak, pasi jo vetm se
nuk prputhej me at t vendeve antare t NATO-s, por njkohsisht ishte
n kundrshtim edhe me Kushtetutn e Republiks s Shqipris. Gjenerali
Qirjazi vjen n detyrn e re, pasi duke iu referuar faqes zyrtare t
uebit t KDS-s, ky vend ishte bosh. M 17 maj t ktij viti, pas
emrimit t gjeneral briga-de Sandr Lleshit si zvendsshef t Shtabit t
Prgjithshm t Forcave t Armatosura, drejtimin e KDS-s e mori
gjeneral brigade Agim Lala.
shtjes s Grdecit i shtohen edhe dy padi t tjera, por ksaj radhe
t paditur jan banor t dmtuar nga kjo tragjedi. Sipas
Top Channel, Hekuran Cubi dhe Sanije Sknderi jan paditur n
Gjy-katn Civile t Tirans pr moskthim t shums s teprt t prfituar,
pasi sipas bashkis, t dmtuarit e tragje-dis s Grdecit kan prfituar
nga fondet e shtetit n kohn q komisio-ni i par i vlersimit t dmeve
i ka vlersuar ato me nj vler m t lart se komisioni i dyt q ishte
edhe pr-fundimtari. Kto dy padi jan hedhur n short dhe i kan rn n
gjykim Teuta Hoxhs dhe Altin Shkurtit.
Pothuajse nj vit m par, njsia vendore depozitoi nj paket t plot
me 42 banor nga Grdeci dhe Mar-
qineti, pr t cilt ajo krkonte q ti kthenin shumn e derdhur nga
shteti n baz t nj vlersimi t kryer nga komisioni i rivlersimit t
dmit. Por kjo list t paditurish u copzua n disa gjyqtar t Gjykats
Civile, ku disa procese ende skan prfunduar, ndrsa t tjer jan
pushuar nga gjykata.
Nga ana tjetr, t dmtuarit e ksaj tragjedie, t cilt kan humbur t
afrm n shprthimin e 15 marsit 2008, jan n dorn e gjykatsve pr
dmshprblimin e jetve t humbura. Po kshtu, n Gjykatn Penale ndo-dhet
edhe procesi gjyqsor ndaj 29 t pandehurve q akuzohen pr tragje-din
e dy viteve m par, mes t cilve civil, ushtarak dhe drejtues t
kom-panis s demontimit Albademil.
Gjeneral Vladimir Qirjazi rikthehet si numri dy i KDS-s
Vor, bashkia padit viktimat pr dmshprblimin
Dekreti Gjykat
Dy dit m par, policia arrestoi katr persona pr diplomat false t
Fakultetit t Drejtsis. Sipas t dhnave zyrtare, n pranga prfunduan
Medat Ruzhdi Kasa, 54 vje, dhe Anai Ramadan Mua, 46 vje, t cilt
mendohet se ishin seksert pr gjetjen e personave t interesuar pr
diploma dhe q komunikonin me stafi n e fakultetit. Ve tyre u
arrestua Fadil Isuf Gurri, 43 vje, me profesion tregtar dhe
Adriatik Resmi Koi, 45 vje, me profesion prkthyes n disa gjuh t
huaja. Sipas policis, dy personat e fundit mendohet se merreshin me
sigurimin dhe plotsimin e diplomave dhe listave t notave. Policia
tha se kta persona, n bashkpunim me njri-tjetrin, si dhe me t tjer,
bnin t mundur sigurimin e diplomave t Fakultetit t Drejtsis
kundrejt prfi timit t shums s parave prej 7000 eurosh. Nga hetimet
e kryera nga ky seksion, ka rezultuar se ata e kryenin kt
aktivitetet, duke i depozituar kt shum eurosh, paraprakisht n fi
liale t ndryshme t bankave n Tiran, si garanci pr prgatitjen dhe
dorzimin e diploms, afat i cili zgjaste rreth 2 muaj. Vazhdon
intensivisht kryerja e veprimeve hetimore pr zbardhjen e plot t
ksaj veprimtarie kriminale, si dhe pr identifi kimin dhe arrestimin
e personave t tjer t implikuar n kt aktivitet.
Policia
Katr t arrestuarit dhe detyrat personale
-
6shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010
@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comEKONOMI
ARD KOLA
Pa mbushur nj jav nga deklarata e Kryemini-strit se Bashkia e
Tirans aplikon taksa t larta dhe
se do t ndrhyj pr ti ulur, Ministria e Financave prgatiti
draftin pr miratim n qeveri. Bhet fjal pr disa ndryshime n
projektligjin Pr sistemin e taksave vendore, pikrisht te neni 35, q
flet pr tarifat e tabelave q vendosin subjektet private si
iden-tifikim apo reklamat anash rrugs etj. Drafti sht hartuar kto
dit dhe pritet t kaloj pr miratim n qeveri. Gazeta Shqip zbulon
tabeln e re me nivelin e taksave, t cilat nuk do t ken m rritje t
shums n varsi t madhsis, por u vihet nj kufizim. Aktualisht, pr
Bashkin e Tirans bizneset paguajn nj tarif prej 45 mij leksh t reja
pr metr katror n vit, kurse Ministria e Financave propozon nj kufi
madhsie prej 12 metrash katror, mbi t cilin aplikohet taks fikse
prej 540 mij leksh n vit. Ndryshimet prekin edhe rajonet e tjera t
vendit, duke nisur nga bashkit kryesore, e deri te komunat. Tjetr
ndryshim prek edhe termat e shpjegimit pr ta-belat pr qllime
identifikimi, q sipas ministris ka pasur keqkup-time dhe abuzime n
aplikimin e taksave. Kujtojm se niveli aktual i taksave, q
Kryeministri i cilson t larta, jan miratuar n shtator t vitit t
kaluar nga Kuvendi i Shqi-pris, me shumic demokrate dhe me propozim
t Ministris s Financave.
PrplasjaDuket se pjesa e mbetur e vitit
2010 do t jet periudha e pr-plasjeve t mdha mes Bashkis s Tirans
dhe qeveris, e cila tenton t marr situatn nn kontroll, duke prdorur
meka-nizma, q n fakt ia lejon hapsira ligjore. Referuar variantit t
ri, Ministria e Financave shpjegon se projektligji propozon
rishikimin e niveleve t takss s tabels pr qllime reklamimi, t
thjeshta dhe elektronike, duke kufizuar apliki-min e mass s takss
pr metr katror pr siprfaqe t tabels. Nga ana e logjiks ekonomike,
tarifa e reklams duhet t ket nj mim tavan, pr kt propozohet q t
taksohet tabela deri n si-prfaqen 12 metra katror, e m pas nj norm
fikse, pavarsisht madhsis. Pra, me rregullin e ri, tabelat deri n
12 metra katror do t ken nj taks 45 mij lek pr metr katror n vit, q
i bie 540 mij lek, kurse mbi kt madhsi, niveli i tarifs q do t
aplikohet mbetet i njjt, po 540 mij lek, kur m par ajo rritej n
varsi t hapsirs. E njjta logjik do t ndiqet edhe pr zonat e tjera t
vendit.
ArgumentetMinistria e Financave paraqet
disa argumente q uan n mar-rjen e vendimit pr kufizimin e
taksimit t tabelave pr reklamat. Sipas ministris, shikueshmria sht
e njjt, pavarsisht nga prmasa q ka tabela, pasi ato me siprfaqe m t
madhe ven-dosen n distanca m t largta se ato me dimensione t vogla.
Tarifa pr nj cityligh (1.8x1.2) q zakonisht jan n qendrat e
qyteteve kan logjik ekonomike, kurse me rritjen e takss, tabelat me
siprfaqe m t madhe se 12 metra katror dalin jasht logjiks dhe
mundsi shitjeje pr klientt, sqaron ministria, duke shtuar nj tjetr
argument, se niveli aktual i taksave krijonte abuzime n vje-ljen e
saj. Nga ligji aktual, mbetet e pandryshuar taksa e tabels q
vendoset pr raste evenimentesh, panaire etj., 1 mij lek pr metr
katror n dit.
Kosto e prodhimit n disa sektor t ekonomis ka psuar rritje, duke
e br akoma e m t vshtir
aktivitetin e tyre privat. Shifrat zyrtare t publikuara dje nga
Instituti i Statistikave (INSTAT), flasin pr nj ecuri pozitive n
trsi, por n sektor t veant vrehen probleme me nxjerrjen e produktit
final. INSTAT nuk i jep shkaqet e rritjes s mimit pr prodhimin, por
paraqet krahasi-met me periudhat e ndryshme.
N tremujorin e par t vitit 2010, indeksi i mimeve t pro-dhimit
arriti 108.5 pr qind, duke shnuar nj ulje prej 1.4 pr qind kundrejt
tremujorit t katrt 2009. Ndryshimi vjetor i indeksit t mimeve t
prodhimit sht -0.2 pr qind.
Industria nxjerrse shnoi nj rritje prej 6.3 pr qind. Ktu mund t
prmendim rritjen e mimeve t produkteve n aktivi-tetet Nxjerrja e
produkteve ener-
Shifrat e tremujorit t par konfirmojn vshtirsit n disa
sektor
INSTAT: Biznesi, kostot larta pr t prodhuar
Reklamat, qeveria ul taksat e bashkisDrafti i Ministris s
Financave kufizon aplikimin pa fund t tarifs pr m
gjetike me 10.6 pr qind, thekson INSTAT. Gjithashtu, indeksi i
mi-meve t prodhimit n industrin prpunuese shnoi rritje me 1.7 pr
qind, ku brenda saj veohet rritja e mimeve t prodhimit t produkteve
n aktivitetet: indu-stria ushqimore me 0.3 pr qind, industria
tekstile me 3.5 pr qind, metalurgjia dhe prpunimi i me-taleve me
4.6 pr qind.
Sa u takon mimeve t prodhi-
mit n aktivitetet e tjera, industria kimike, apo fabrikimi i
pajisjeve elektrike dhe elektronike, kan shnuar ulje prkatsisht me
0.2 pr qind dhe 0.7 pr qind.
INSTAT paraqet nj situat t prmbledhur me kostot e pro-dhimit pr
produktet vendase, t cilat arritn 105.5 pr qind, duke shnuar nj
ulje prej 3 pr qind krahasuar me tremujorin e katrt 2009.
Gjithsesi, tek industrit
nxjerrse dhe prpunuese shno-hen rritje t kostos, prkatsisht me
6.6 pr qind dhe 1.2 pr qind.
Kurse indeksi i mimeve t eksportit (referuar vitit baz 2005)
arriti 117.7 pr qind, duke shnuar nj rritje prej 2.3 pr qind
krahasuar me tremujorin e mparshm. Edhe ktu veohet rritja e mimeve
t produkteve n degn industri prpunuese me 2.3 pr qind. A.Kola
Sekreti pr t kursyergjat pushimeve jasht vendit
sht ver dhe shum prej nesh i kan planifikuar apo jan duke
planifikuar dhe rezervuar pushimet e tyre jasht shtetit. Nse jeni
klient i Voda-fone Albania mund t kurseni shum shpenzime kur prisni
apo kryeni telefonata ndrsa jeni nn shrbimin roaming n 20 vende t
huaja? A e dini q nse regji-stroheni n shrbimin Vodafone Passport
mund t prisni telefona-ta n numrin tuaj kur jeni jasht shtetit dhe
t tarifoheni vetm 100 lek (pa TVSH) pr do telefonat hyrse deri n 30
minuta, apo t kryeni telefonata pa limit duke u tarifuar vetm 100
lek (pa TVSH) shtes pr do telefonat duke pa-sur tarifa t njjta si
ato q keni n Shqipri. Pra, nse do t vizitoni secilin prej shteteve
t mposhtme: Belgjik, Turqi, Greqi, Itali, Gjer-mani, Austri, eki,
Hungari, Mal-t, Holand, Mbretri e Bashkuar, Irland, Spanj,
Portugali, Ruma-ni, Zvicr, Franc, Japoni, Australi, Zeland e Re ju
keni mundsin pr t kursyer shume shpenzime duke aktivizuar falas
shrbimin Vodafone Passport. Regjistrimi n shrbimin Vodafone
Passport sht shum i thjesht. Nse jeni n Shqipri aktivizimi mund t
kryhet falas duke kryer nj telefo-nat drejt numrit 15101 ose duke
drguar nj SMS me tekst 1 n numrin 15101. Nse ndodheni jasht shtetit
aktivizimi i shrbi-mit mund t kryhet duke drguar nj SMS me vler
sipas tarifave t shrbimit ne roaming, me tekst 1 n numrin 15101.
Vini re se Voda-fone Passport bhet aktiv pas 24 orsh nga momenti i
regjistrimit. Gjithashtu sigurohuni q kur t jeni n shtetet e
lartprmendura t zgjidhni rrjetet Vodafone n ato vende, sepse ky
shrbim sht i vle-fshm vetm n kto rrjete (Nse jeni n Franc zgjidhni
rrjetin SFR, n Zvicr zgjidhni Swisscom, n Belgjik zgjidhni
Proximus, n Japoni zgjidhni Softbank Japan, n Austri [vetm pr
klientt me kontrat] zgjidhni Mobilcom A1).
Breaking Views Vodafone Passport
Kategorit Niveli i Takss
Tabel pr qllime identifi kimi, e vendosur jasht territorit t
ushtrimit t aktivitetit 120 lek n vit
Tabel pr qllime reklamimi, t thjeshta dhe elektronike:
- Pr bashkin e Tirans 45.000 lek/m/vit deri n siprfaqen 12 mPr
siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 540.000 lek/vit*
- Pr bashkit qendr qarku 22.500 lek/m/vit deri n siprfaqen 12
mPr siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 270.000 lek/vit*
- Pr bashkit e tjera dhe komunat 13.500 lek/m/vit deri n
siprfaqen 12 mPr siprfaqe m t mdha se 12 m paguhet 162.000
lek/vit*
Bashkia e Elbasanit dhe ajo e Gramshit pr-fundojn informatizimin
e Qendrs s Ta-ksave Lokale. Fal sistemit t nj projekti, q u
zhvillua nprmjet programit t USAID-t pr qeverisjen vendore n
Shqipri, tashm sht mundsuar nj administrim m i efektshm dhe m
efikas n vjeljen e taksave dhe ofri-mit t shrbimeve q do t
rezultojn n t ardhura m t mdha pr bashkit e ktyre dy qyteteve. Deri
tani ky program kompjuterik me financime t USAID-t ka prfunduar n
tet bashki t vendit, ku jan financuar 370 milion lek pr dhjet
departamente. Pr Bashkin e Elbasanit, USAID ka dhn rreth 20 mij
dollar pr nj sistem t ri t kom-pjuterizuar, duke krijuar nj
one-stop-shop pr bizneset lokale. Sipas kreut t bashkis, programi i
informatizuar i taksave lokale krijon mundsin e rritjes s t
ardhurave me 12 pr qind, ul abuzimet dhe ndihmon m tepr
qytetart.
Drgesat e emigrantve kan vazhduar t bien srish edhe pr
tremujorin e par t vitit. T dhnat zyrtare t Banks s Shqi-pris
tregojn se drgesat e emigrantve pr periudhn janar -mars ran me 7.1
pr qind krahasuar me t njjtn pe-riudh t vitit t kaluar. Sipas
banks, gjat tremujorit t par, shqiptart q punojn dhe jetojn jasht
drguan n formn e transfertave n Shqipri rreth 170 milion euro, ose
13 milion euro m pak se sa nj vit m par. T dhnat tregojn se tashm
drgesat e emigrantve po shfaqin nj tendenc t qart rnieje, q ka
nisur nga viti 2007. Krahasuar me tre muajt e par t 2007-s, n
tremujorin e par t ktij viti drgesat ishin 26.7 pr qind m t ulta.
Vitin e kaluar drgesat e emigran-tve ishin n total rreth 782 milion
euro, ose gati 10 pr qind e Produktit t Brendshm
Bruto, duke qen nj nga burimet kryesore t financimit nga jasht.
Sipas nj studimi t kryer dy vjet m par nga Banka e Shqipris,
rezultoi se drgesat e emigrantve kan qen nj nga faktort kryesor t
zbutjes s varfri-
s n vend. N Shqipri pr-fitojn drgesa nga jasht rreth 180 mij
familje dhe Banka e Shqipris thot se nse kto drgesa nuk do t
ekzistonin, 40 pr qind e ktyre familjeve do t jeto-nin nn kufirin e
varfris me m pak se dy dollar n dit. T dhnat e viteve t fundit, po
konfirmojn paralajmrimin e br nga
FMN-ja dhe Banka Botrore vite m par, se drgesat jan nj burim i
prkohshm financimi dhe se shum shpejt Shqipris do i duhet t gjej t
tjera burime, por q kt radh i mbivendosen edhe shkaqet nga kriza
ndrkombtare ekonomike.
Ecuria
*Shtesa q i bhet tarifave, ndryshimi
Kryeministri Sali Berisha e kishte para-lajmruar Bashkin e
Tirans dhe kr-yetarin Edi Rama, s nse nuk ndryshonte nivelin e
taksave, do t ndrhynte me ligj. Parlamenti ka votuar nj ligj n t
cilin pr-cakton nivelet e taksave 1 euro pr tabeln. E imagjinoni ju
zotrinj se far bn ky?! Ky u lshon urrejtje bizneseve. Ky thot
vr
tabeln me 300 mij lek. Ajo sht vetm 1 euro, por e garantoj zotin
Rama se po vazhdoi kshtu, sdo t mund t marr as edhe 1 euro, sepse
do ta heqim fare me ligj. Taksa e emrit nuk ekziston kund n bot,
prve se te Bashkia e Tirans, u shpreh kryeministri n mbledhjen e
grupit t PD-s, n fi llim t ksaj jave.
Berisha:
Bashkia e Tirans, urrejtje ndaj biznesit
Informatizohetsistemi i taksave
Nuk ndalet rnia e drgesave t emigrantve ElbasanShifrat
Krahasuar me tre muajt e par t 2007-s, n tremujorin e par t ktij
viti drgesat ishin 26.7 pr qind m t ulta
-
ZYRAT E SHITJES
Hapur t Shtunn dhe t Dieln
Nga 01-06-2010 deri 30-09-2010
Nga ora 10.00 - 15.00
-
8shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010
@ PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION
E kam par m shum se nj her filmin Inside Man t regjisorit Spike
Lee. Ju kujtohet? sht nj film mbi grabitjen e banks s nj zotrie t
thyer n mosh, i cili ia kish dal mban pr dekada t tra
t fshihte hm faktin q kish qen nazist gjat Lufts s Dyt Botrore,
hm faktin q pasurin e mpastajme e kish vn nprmjet nj biznesi me
stringlat e xhinglat e praruara t hebrenjve t shfarosur prej tij e
prej t tijve. Dhe kreu i ban-ds s grabitsve bn nj rrug e dy pun: m
nj an grabit bankn sipas nj plani t prkryer, t cilin nuk e zbulon
dot asnj nga detektivt m inteligjent t New York-ut, m an tjetr i
jerr maskn t zotit t banks, d.m.th ish-nazistit. Kush nuk e ka par,
nuk bn keq ta shoh. Ka pr t mbetur i knaqur. Aktort Denzel
Washington (detektivi), Clive Owen (kreu i bands s grabitsve), dhe
Jodie Foster (nj negociatore) jan, prve t tjerash, majaja e
Hollywood-it.
Ka nj moment q t l ndrdyshs, megjithat. sht momenti, kur
grabitsit, pr ta shushatur policin, nxjerrin jasht nj kaset me zrin
e Enver Hoxhs. Detektivi krkon dik q e njeh gjuhn, n t ciln flitet
n at kaset. Dhe i sjellin nj vajz, nj prostitut, e cila, me ta
kuptuar q kishin nevoj pr t, krkoi ta shfrytzonte n mnyrn e vet
situatn. Un e njoh mir kt z, tha ajo duke ln t shtangur polict, t
cilt e mendonin si zrin e njrit prej
grabitsve, por nuk e hap gojn, nse nuk m premtoni q do tm hiqni
emrin nga regjistri i gjobave.
Ka ndonj pasaktsi n portretin e shqiptares? Jo, zhgn-jimi ska t
bj me kt. sht portreti, q nuk e tradhton clich-n perndimore:
prostitut, hileqare, transgresive (ndezi cigaren n dhomn e mbushur
me polic). Ather? Ku qndron zhgnjimi? Hm, pr t luajtur rolin e
shqiptares kishin zgjedhur nj ruse. E pafalshme, apo jo? Mund t
gjenin sa hap e mbyll syt nj vajz nga Shqipria pr ta luajtur n mnyr
autentike at rol episodik, por nj dreq e di pse kishin zgjedhur nj
fytyr, nj z, nj vshtrim, nj akcent, nj diksion, nj sjellje, nj gjuh
trupi etj., q skan t bjn fare me kombsin e zrit t kasets. Me
siguri, Spike Lee se ka vn ujin n zjarr pr nj grusht njerzish t
ksaj bote (shqiptart), q do t mund ta vinin re kt gj, e do t
mrziteshin prej ktij konstatimi.
Ku dua t dal? Askund. Nuk sht e thn t dal diku. Thjesht t
shpifet kur zbulon nj gj q nuk shkon n nj makin t prsosur, si sht
makina hollywood-iane. Mund t mendohet se ky cen nxjerr n pah e
thekson m shum vet prsosmrin, por kjo sht nj pes me hi. Prkundrazi
ky sht alamet paradoksi sa m i vogl t jet nj cen, q i inkorporohet
prsosmris, aq m shum lndohet prsosmria. Dhe kjo ssht e drejt.
MUSTAFA NANO
Nj fi lm hollywood-ian dhe prsosmria e lnduar
ARBR ZAIMI
Termi ndrkombtar, duke u prdorur gjithnj e m shum, vend e pa
vend pr t prkufi-zuar prfaqsuesit diplomatik
t shteteve t tjera e t organizmave ndrshtetror ka imponuar nj
realitet t vetin n konceptimin socio-politik shqiptar. N nj sistem
Huntington-ian vlerash n mnyr t pandrgjegjshme shqiptart i kan
diferencuar ndr-kombtart mes vedi. N nj an jan ndrkombtart e
mirfillt, q jan perndimort t cilt prfaqsojn nj pushtet simbolik
atror ndaj vendasve q nuk din t bjn shtet, nuk din t sillen e nuk
din t punojn, e pr pasoj duhet t msojn q t rriten n mnyr t
shndetshme, pa ln mnjan brengn e vazhdueshme (por gjithnj t
shn-detshme) t kryerjes s detyrave, dhe nga ana tjetr jan
ndrkombtart si puna jon, shtete lindore, myslimane, afrikane,
aziatike, amerikano-latine, diktatoriale, apo t pazhvilluara,
ndr-kombtar q edhe pse mund t ken prfaqsin e tyre dinjitoze n
struktura t ndryshme ndrshtetrore, madje edhe mund t ken marrdhnie
diplomatike me ne, nuk ua var kush hejbet - sepse nga ta skemi t
msojm. Grupin e par e thrrasin gjersisht me togfjalshin partnert
tan ndrkombtar, ky grup prfshin SHBA-t, 10 15 vendet m t pasura t
BE-s, e asnj tjetr. Ndrsa grupin e dyt nuk denjon kush ta thrras me
gradn ndrkombtar, ata i quajm thjesht t huaj, ose sipas emrit t
vendit q prfaqsojn. Bhet fjal pr shtete q nuk kan hyr n marrdhnie
do-minance me vendin ton, pr shtete q nuk prpiqen t ndrhyjn n punt
e brendshme, apo q nuk na shfrytzojn kaq dukshm. N kt grup
hetero-gjen prve t gjitha vendeve t bots s tret, grumbullohen bie
fjala edhe Kanadaja me Australin q jan tepr larg pr t na ndikuar,
Kina me Rusin q jan tepr lindore, India me Brazilin q sdin t bjn
shtet, Turqia q sht shum myslimane, Greqia q nj e dy e bn
demonstrata, apo vende si Rumania me Bullgarin, q edhe pse n BE
dihet mir q jan n pozita t ngjashme me ne ekonomikisht. Sipas
perceptimit servil t historis karakteristik pr shqiptart,
dashurohemi vetm me senjort e fuqishm, e jo me t ngjashmit me ne. T
ngjashmit prbuzen, sepse zakoni i shqipos cinik e do q t prbuzet
edhe vetvetja - si pjes e nj kombi t pafor-muar, madje si t
paformueshm. Dshi-rohet masivisht t jemi t qeverisur nga t tjer, t
shmangim prgjegjsin nga shpatullat tona e t rrojm me miell bor-xh.
T bindur si jemi pr inferioritetin e pr voglsin ton, duket se do ta
kemi shum t vshtir t rritemi ndonjher.
Nga ana tjetr, prball konceptit t ndrkombtarit, n dikotomi
Hegel-iane qndron koncepti i vendasit, edhe ky me nnndarjet e veta.
Dominon vendasi i prunjur, ai q beson vetm e vetm te haberet q vijn
nga Brukseli apo nga Uashingtoni, ai q beson dhe zbaton vetm
urdhrat e dala nga amba-sadat e Ndrkombtarve t Mirfillt, SHBA-s dhe
BE-s, apo EULEX-it, KFOR-it, UNMIK-ut etj., ashtu si gjat historis
po ky popull ka zbatuar me plot dashuri chrysobulla t Bizantit dhe
firmane t Stambollit. Bhet fjal pr t njjtin lloj vendasi q prmendm
m sipr, i cili e percepton kombin e vet si nj nn-komb, si t paaft e
t pameri-tuar, ndrsa ndrkombtart i sheh si shembull, si idhull, si
kryeshenjues (n sensin Lacan-ian) t realitetit t vet, madje si
perndi. Duke qen se ky lloj i vendasit sot pr sot prbn shumicn ndr
shqiptar, po prdorim logjikn e tij pr t emr-tuar konceptet. Kt grup
shqiptarsh t kapluar prej inferioritetit po e quajm nnkombtar,
ndrsa grupin e t huajve q perceptohen prej tyre si perndi, si
urdhrues, si
msues e si prindr po e quajm mbi-kombtar. Nga ana tjetr s fundmi
ka filluar t shfaqet edhe nj lloj i ri venda-sish, q nuk kan frik t
mendojn si t barabart me do qenie njerzore nga cilido shtet i
globit, q nuk kan frik ta shohin kombin dhe shtetin e tyre si dika
vrtet problematike, por ama t ndrtue-shme, n rast se punohet me
ndrgjegje, me pasion e me dinjitet. Duke qen se kta e perceptojn
kombin dhe shtetin e tyre si nj realitet ekonomiko-social, i cili
nuk ka prse t shfrytzoj knd, por ama ska as pse t shkelet me kmb
prej askujt, e shohin si nj organizim q bazohet mbi parimet e
vetqeverisjes dhe t sovranitetit t vendasve mbi territoret
gjeografike e morale, duke qen se parimi i tyre baz sht barazia mes
kombeve, kta meritojn t quhen kombtar.
Kemi pra nj skem treshe sa i pr-ket sjelljes ndaj konceptit t
kombit n hapsirat shqiptare, nnkombtart q urrejn dhe prbuzin
komunitetin
prej nga vijn dhe i prulen mbi-kombtarve, q nga ana e
tyre nuk i prkasin ktij vendi dhe q prfaqsojn interesat e
vendeve t tyre n mnyr gjithnj e m arrogante duke prfituar nga
shpinat e krrusura pr tua krcyer n shpin po ktyre nn-kombtarve, dhe
krejt jasht ktij plani binar qndrojn kombtart, njerz t cilt nuk e
bazojn identitetin e tyre as te nnshtrimi, as te shfrytzimi. Por n
kushtet e realpolitiks globale natyrisht q kombtart nuk i shkojn pr
shtat hegjemonis t qendrave t pushtetit. Hegjemont jan m t gatshm t
promovojn (nn mbshtjelljen e shndritshme, por bosh) tolerancn ndaj
gjithkaje dhe intoleran-cn ndaj vetvetes, jan m t gatshm t
promo-vojn multietnicitetin si n Kosov, ku prmenden t drejta t
kujtdo kombi e etnie, por e vetmja etni e cila nuk prmendet se nuk
sht komode sht ajo e 95% t popullit, ajo shqiptare. Nnkombtarve, si
n Kosov ashtu edhe n Shqipri kjo u
duket normale. Sepse, sipas tyre, i ka ikur koha t qent
shqiptar, t qent ballka-nas, t qent mesdhetar, t qent nga juglindja
e Europs, t qent mysliman, ortodoks, katolik, apo ateist. Sot sht
moda e t qent europian, e t qent nordiko-perndimor, e prqafimit t
eti-ks anglosaksone, sht koha e t qent protestant, apo e t qent
agnostik-spiritualist, si jan shefat e Europs s Bashkuar apo bosat
e prtej Atlantikut. Mbikombtarve u intereson t jen
shfrytzues t burimeve ekonomike, si sht rasti i Italis
Berlusconi-ane
q dshiron ta kthej Shqiprin n kosh plehrash duke ndrtuar
impiante energjetike apo t prpu-
nimit t plehrave jasht standardeve. Kto investime nuk i
ndrtojn
dot n Pulja, edhe pse puljezt e italiano-jugort prbjn nj lloj
populli t paragjykuar e t shfrytzuar prej Berlu-sconi-anve. Kshtu
gjejn
nnkombtart shqiptar q e dashurojn t qent shal pr cavalliere-t e
huaj, dhe nnshkruajn traktate
bashkpunimi ku ata eksportojn tek-nologji, produkte e shrbime
ndrsa ne eksportojm femra t bukura. Dhe e gjitha kjo mbulohet nga
reklama ideo-logjike Nj det, dy popuj, nj miqsi, e cila edhe pse
mban nj emr q l t nnkuptohet reciprociteti, n fakt sht nj fushat
neoimperialiste, sepse pro-movon vetm kulturn italiane n Shqi-pri,
e jo at shqiptare (e cila do t kishte m shum nevoj) n Itali.
Gjithka sht Public Relations, q synon t bj t pranueshme gjersisht
marrdhniet sado-mazo mes Mbikombtarve italian dhe Nnkombtarve.
Ndrsa mbikombtart amerikan na msojn se si n Kuvendin e Shqipris
duhet folur pr gay-t, por jo pr politikn, a thua se n SHBA kongresi
e senati qenka institucion i depolitizuar. Ndrkoh, po kta
mbikombtar amerikan nuk e zgjasin shum kur flitet pr shtje q
prfshijn Pentagonin, trafikun e armve, apo ndonj gjueti fatale n
juglindje t Shqipris. N Kosov kta mbikombtar amerikan nprmjet
ambasadorit Dell pranojn qart se klasa e atjeshme politike e prbr
ekskluzi-visht nga nnkombtar sht e kor-ruptuar, dhe duhet
zvendsuar, mirpo jo para se t kryhet privatizimi. Pra, na msojn
amerikant, q privatizimi duhet bitisur nga njerz t korruptuar, se
kshtu e meriton ky nnkomb. Pastaj kemi dhe mbikombtart e Brukselit
q japin detyra shtpie, t cilat sigu-risht q nuk do t kryhen asnjher
pr sa koh ata q duhet t ishin n burgun e vendit t tyre pr
korrupsion, legjiti-mohen si nnkombtar t mir duke ngrn darka
europiane te Crocodile n Strasburg.
Sulmi ndaj Vetvendosjes, arre-stimi i dhunshm i Albin Kurtit dhe
i disa aktivistve nuk sht aspak dika pr tu habitur. Vetvendosja
qartsisht sht nj grup kombtar, nj grup q nuk pranon t trajtohet
prej askujt si inferior. Pr kt arsye Vetvendosja sht definuar si
armiku shembullor pr mbikombtart q synojn t aplikojn hegjemonin e
shfrytzimit, por edhe pr nnkombtart q nuk mund ta kaprcejn leht q
ky popull mund t nxjerr njerz q nuk jetojn t prunjur, q nuk jan
servil, q nuk bien n apatin e idiotit, q nuk e mbushin mendjen me
opinione t huazuara, por q kan opinionet e tyre t formuara e
solide, pr realitetin ku ata jetojn. Sulmi ndaj Vetvendosjes nuk
ishte vetm fizik, ai ishte n radh t par nj prplasje ideologjish.
Por ajo q sht m qesharakja sht se pikrisht Vetvendosja, q qndron n
pozitat politike m t logjikshme, ato t barazis mes popujve e
kombeve, akuzohet si ekstremiste, edhe pse t gjith e kuptojn se
ekstremitet realisht sht logjika e mbikombtarit, apo e
nnkombta-rit. Po, Albin Kurti sht nj hardliner, por sht hardliner i
vlerave politike m universale, i barazis, i sovranitetit t popullit
mbi territorin ku banon, dhe i politiks dinjitoze q i reziston
shfryt-zimit t paligjshm dhe korrupsionit q vjen me t. Natyrisht q
Vetvendosja dhe grupimet e ngjashme me t gjithnj e m shum do t
shahet prej t tjerve e do t prballet me sulme, deri n mo-mentin q
shqiptart t binden se nuk jan nnkomb e t kuptojn se nuk ka
mbikombe.
T qent kombtar sot sht nj detyr pr kdo q beson n zhvillim, pr
kdo q beson n barazin mes kombeve si t vetmen rrug realiste drejt
integrimit e drejt ballafaqimit me vendet e tjera n mnyr reciproke.
T qent kombtar nuk do t thot t jesh nacionalist, apo t jesh
suprema-cist. T qent kombtar do t thot t krkosh t drejtat e tua e t
reagosh kur ato t shkelen, t respektosh tjetrin, por t mos e lsh t
t shtyp e t t shkel. Dhe ky sht hapi i par pr formzimin e
marrdhnieve politike proprie dicti. Nuk do t jemi kurr europian,
apo internacionalist nse n radh t par nuk mbrrijm t jemi shqiptar n
mnyr dinjitoze.
MBIKOMBTAR DHE
NNKOMBTAR
-
shqip
9
@E PREMTE, 18 QERSHOR 2010
PER ME SHUMEwww.gazeta-shqip.comOPINION
KRYEMINISTRI IA THOT QEVERIS
Ja far i duhet biznesit
ARMIR SHKURTI
Nj shqetsim i madh m kaploi shpirtin kt mesjav teksa shihja si
prdit Kryemi-nistrin tim live n nja 4-5
televizione njkohsisht. Jo se qe dalje e rrall, se ai prdit
afrsisht n t njjtn or do t jet live ose n Kuvend, ku flet 5-6 her
nga erek ore hera, ose n ndonj prurim, ku flet t paktn 30 minuta nj
dor, ose kur nuk ka ndonj nga kto, mbledh qeverin dhe u flet
ministrave, gj q edhe kjo transmetohet drejtprdrejt. Trullosja ime
nuk ka t bj as me faktin q Kryeministri nuk tha ndonj gj t re. Edhe
kt jav prfshi mesin e saj na prsriti q ne nuk kemi kriz, q jemi t
part gjithandej dhe kemi rritje t hatashme ekonomike. E aq m pak, t
m stresonte fakti q ai doli. E kundrta do t qe e tmerrshme, po t
mungonte. Dihet se, edhe t die-lave kur nuk ka as Kuvend, as
mbledhje qeverie as banor pr prurime, ai o ngjitet n mal, o hyn n
det, ku takon edhe popullin e interesuar pr arritjet e qeveris.
Burimi i tronditjes sime qe krejt tjetr. Ai z fill n pikpyetjen e
madhe se prse zoti Berisha u lexonte ministrave t tij nj raport t
drejtoris s prgjithshme pr shtjet ekonomike
e financiare n Bashkimin Europian, ku thuhej se ekonomia
shqiptare sht afr performancs s dhjet vendeve m t rndsishme t
Bashkimit Europian. Ktu fillon pshtjellimi im. Vall nuk e besojn
ministrat e tij Kryeministrin e vendit? Prse zoti Berisha duhet tu
lexoj nj raport q vjen nga jasht, nga nj drejtori, pr tu mbushur
mendjen bashkpuntorve m t ngusht? O e di njshi i qeveris se sa
prpara jemi (kur jemi prpara), o nuk mund t ket shans tjetrkush n
bot ta dij. Po ashtu edhe antart e kabinetit, m shum se gjith ne t
tjert, kan gjith informacionin e nevojshm, bashk me levat prkatse
brenda institucioneve q drejtojn dhe simotrave t tjera n qeveri.
Ata i nxjerrin shifrat, ata prpunojn t dhnat, ata ia ojn
Kryeministrit dhe ky i fundit n
fund fare ia jep edhe bots. Kam frik madje se edhe drejtoria n
BE, pikrisht me shifrat q ka marr nga qeveria jon, ka hartuar edhe
raportin m t fundit pr performancn ton europiane, se nga ti nxjerr
tjetr? Ndaj ka t ngjar q lajmi q Berisha lexoi n qeveri ta ket
burimin pikrisht nga vet qeveria jon. Ktu m lind frika mua nse
mi-nistrat tan jan apo jo t prgjegjshm sa duhet. Prndryshe i pari i
tyre nuk do t detyrohej t ngjirej gjysm ore pr tu dhn nj
informacion q duhet ta dinin prej kohsh e m pas edhe tua
komen-tonte, duke u theksuar se kt e ka thn nj drejtori e Europs.
Kur e besojm ne, ne q duhen marr dshmitar nga ana e ans! Ne, si
telespektator, jemi msuar prher t besojm t madhin. Ai e di sht e
vrteta. T huajt edhe
gnjejn... Edhe gnjehen xhanm... Pr shembull, n vitin 1987, kur
ngordhim pr nj kafshat buk, t huajt na dhan mimin e par pr bukn,
por kjo nuk do t thot se ky qe realiteti. Qeveria komuniste i gnjeu
me shifra dhe ata e hngrn. M pas, meq ishte si ky i fundit i
drejtoris s BE-s, lajm nga jasht sihariqi pr bukn u lexua me
pafajsi si lajm demek i pavarur, pr ti mbushur mendjen shqiptarit q
jetonte ktu brenda. Ose, t vijm pak m von n koh, n ditt e sotme. U
bn dy jav q ka kaluar afati prej dy javsh q Europa u dha
politikanve tan pr t zgjidhur krizn (sipas BE, gjithmon!). Po
ashtu, edhe ambasadori amerikan Uidhers doli e tha se kjo q po
ndodh n Shqipri sht kriz qeverisje. Ama nuk sht e thn t jet e sakt
si n fakt
sht i sakt raporti i drejtoris s BE-s pr rritjen ton ekonomike
pr sa koh q Kryeministri yn jo vetm nuk i z me goj, por prkundrazi:
shpall botrisht, n qeveri, Kuvend e prurime, q kriza as bhet fjal t
ket kaluar nga vendi i shqi-peve. N kt mrekulli ekonomike tonn, i
vetmi n kriz sht kryetari i opozits, kusuri sht n lulzim e zhvillim
t papar. N kto kushte besoj un do t qe m e udhs q edhe ministrat t
jen pak m t zhdrvjellt. T ndjekin punt n ministrit q drejton
Kryeministri yn, t ndjekin ritmet e vendit, ngjarjet n arenn
ndrkombtare dhe t mos i presin llokum n goj edhe sihariqet
drejtprdrejt nga zoti Berisha. N fund t fundit edhe ai njeri sht.
Sa n drejtim t vendit, sa n drejtim t Kuvendit, sa n mbledhje
qeverie, sa n prurime posht e prpjet, sa n udhtime jasht vendit pr
t mirn e vendit, pa harruar replikat me Ramn, Ramiz Alin e me radh,
pa harruar q duhet t jet prnat edhe lajmi i par n ca televizione
madje n nja dy, AI t jet edhe vet edicioni, nga lajmi i par tek i
fundit. N kto kushte, m e pakta e kabinetit t tij sht t ket besim
dhe t mos ta mundoj kot zotin Berisha t gjej kallauz posht e
prp-jet pr t na treguar fshatin q duket ditn pr diell!
N kt mrekulli ekonomike tonn, i vetmi n kriz sht kryetari i
opozits, kusuri sht n lulzim e zhvillim t papar. N kto kushte besoj
un do t qe m e udhs q edhe ministrat t jen pak m t zhdrvjellt. T
ndjekin punt n ministrit q drejton Kryeministri yn, t ndjekin
ritmet e vendit, ngjarjet n arenn ndrkombtare dhe t mos i presin
llokum n goj edhe sihariqet drejtprdrejt nga zoti Berisha
DR. MBA. MSC., ENRIKO CEKO
Biznesi zhvillohet me cikle dhe kt e ka vrtetuar tr historia
botrore e ekono-mis q nga koht e vjetra e deri m sot. Termi cikle
biznesi apo cikle ekonomike
u referohet luhatjeve ekonomike apo luhatjeve t prodhimit. Kto
luhatje shfaqen prgjat prirjes afatgjat t ekonomis pr ekspansion
dhe ndodhin ndrmjet periudhave t rritjes e zhvillimit ekonomik dhe
stanjacionit apo recesionit. Mnyra m e mir pr ti matur kto luhatje
sht rritja ekonomike apo t ardhurat pr frym dhe matja s bashku e
ecuris s disa indikatorve t biznesit. Cikli i biznesit ka katr
faza, q jan: ekspansioni i GDP-s ose rritja (1), kulmi i rritjes
(2), q sht edhe fundi i ekspan-sionit dhe fillimi i recesionit apo
kontraktimit (3), q prkon me faktin se GDP-ja sht duke rn dhe pjesa
e ult e ciklit t biznesit (4), me pikn fundore t saj, pas s cils
vjen apo fillon prsri rritja dhe ekspansioni ekonomik. Duhet
theksuar se n pr-gjithsi rritja ekonomike sht m afatgjat se sa
recesioni - pjesa e ult e cikleve t biznesit apo si quhet ndryshe
pika fundore e tij. Duke pranuar se biznesi ka cikle, sht m se e
natyrshme, njerzore dhe normale q nj qeveri t pranoj se ka momente
kur ekonomia nuk ecn mir dhe pas ktyre mo-menteve vjen ekspansioni
dhe zhvillimi.
Indikatort e cikleve t biznesitIndikatort e cikleve t biznesit
ndahen n tri
grupe: indikator udhheqs apo q u paraprijn cikleve t biznesit,
indikator q shoqrojn apo koincidojn me ciklet e biznesit dhe
indikator pasardhs, q nuk ndryshojn pa ndryshuar rritja
ekonomike.
Indikatort udhheqs q ndryshojn m prpara se t ndryshoj GDP-ja i
rendisim si m posht: koha mesatare e puns reale pr njsi kohe, pr t
ciln nuk ka t dhna t drejtprdrejta n Shqipri, por nse e lidhim kt
indikator me produktivitetin, ather ky tregues shum i rndsishm
makroeko-nomik sht ndr m t ultit n rajon dhe m gjer. Niveli i
papunsis sht nj indikator tjetr shum i rndsishm, i cili, sipas
burimeve zyrtare sht rri-tur n rreth 1314% nga 9% n vitin 2006.
Porosit e reja n sektorin prodhues, sht nj tjetr indikator q tregon
ecurin e biznesit, indikator pr t cilin, edhe pse nuk ka t dhna
zyrtare, nse e lidhim me ritmin e investimeve, del se sht n rnie,
sepse sipas Banks s Shqipris muajt e fundit sht vn re nj rnie e
ritmit t investimeve vendase
dhe t huaja prodhuese. Formimi i bizneseve t reja sht i vetmi
indikator udhheqs q shnon rritje sipas shifrave zyrtare. mimet e
aksioneve sht nj tregues tjetr, pr t cilin n vend nuk ka t dhna,
sepse nuk ka burs funksionale, por nse bjm analogji me borxhin q
merr qeveria nprmjet Banks s Shqipris nga publiku (tregu i bonove t
thesarit), prqindja e interesit n kt treg sht n rritje dhe kshtu q
edhe ky indikator i trthort sht n prkeqsim. Nga ana tjetr, firmat
private tashm po bjn prpjekje brenda kuadrit ligjor q t mbajn
bilancin jo vetm n monedhn vendase ose n euro, por edhe n dollar,
sepse risku i kursit t kmbimit me rritjen e dollarit dhe rnien e
leht t euros, sht n rritje. Porosit pr pajisje dhe makineri t reja
sht nj tjetr indikator udhhe-qs, q sipas INSTAT-it dhe Banks s
Shqipris, n kto gjasht muaj sht n rnie. Pra nga kta indikator
udhheqs t rritjes ekonomike, vetm numri i bizneseve sht n
rritje.
Indikatort koincidues q ndryshojn n t njjtn koh me ndryshimin e
rritjes ekonomike i rendisim si m posht: pagat, ky indikator i
rnd-sishm q shnjestron pozitn e GDP-s duhet q t ec me ritme m t
larta se sa inflacioni, n mnyr q t nxitet konsumi dhe t prmirsohet
realisht jeta e qytetarve. Edhe pse jan br disa prpjekje pr shtimin
e pagave n sektorin publik dhe t pen-sioneve, pagat n sektorin
privat nuk jan n rritje t dallueshme qart. Bizneset, duke e par
rrezikun, tashm kan filluar q ti paguajn punonjsit mbi bazn e
performancs dhe kjo sht gjja m e mir q mund dhe duhet t bj sektori
privat, q deri tani ka mbajtur n pun kushrinjt e paaft dhe ndonj
tip tjetr punonjsi t ksaj natyre parazite. Prodhimi industrial n
vend sht nj indikator q nuk ka ndonj vler t madhe pr tu marr n
konsiderat n rastin e cikleve t biznesit, sepse n Shqipri, prve
prodhimit t kontratave me mall porositsi, nuk sht se ka ndonj
prodhim t madh industrial q t ndikoj n ciklet ekonomike. T ardhurat
personale t shqiptarve, ky indikator i rndsishm koincidues, duket
se ka mbetur n vendnumro. Vet qeveria ka pranuar se GDP-ja ka rn
nga 6% n vitin 2008 n rreth 3% n vitin 2009 dhe sipas
institucioneve ndrkombtare pr vitin 2010, GDP-ja pritet t jet n
shifrn 2%. Nga kjo del se t ardhurat reale personale nuk e
prballojn ritmin e rritjes s inflacionit. Shitjet dhe prodhimi n
prgjithsi jan n rnie. Ky indikator, q n mnyr t trthort mund t matet
me shifrn e
afarizimit, sipas INSTAT-it dhe Banks s Shqipri-s sht n rnie. Nj
indikator tjetr koincidues shum i rndsishm i ciklit t biznesit jan
lejet e ndrtimit. Lejet e ndrtimit jan me pakic kur frenohet GDP-ja
dhe kjo sht nj dukuri ndr-kombtare, q ka logjikn e vet ekonomike,
por n vendet ku ndrtimi sht sektor kryesor dhe q sjell nj sasi t
konsiderueshme t produktit kombtar, ky indikator kthehet n nj
tregues me rndsi speciale, q duhet prmirsuar sa m shpejt. Koha e
lvrimit t mallrave sht nj tjetr indikator, pr t cilin nuk ka t dhna
t drejtprdrejta zyrtare, por nga informacioni q merret nga
komuniteti i biznesit del se sht zgjatur koha e lvrimit t mallrave
dhe koha e kryerjes s pagesave dhe kjo sepse bizneset jan n
vshtirsi pr likuiditete dhe par gjendje n bank pr t kryer veprimet
e tyre t prditshme. Inventart si indikator t cikleve t biznesit jan
n degjenerim. Firmat, duke mos pasur par t mjaftueshme pr t kryer
pagesa, nxjerrin n shitje tr gjendjen e tyre n inventar dhe, nga
ana tjetr, duke mos pasur shum mun-dsi financiare po prdorin tr
arsenalin e tyre t inventarit pr t kryer punt e tyre t prditshme
dhe pr t respektuar kontratat. Gjithashtu, inven-tart po paksohen,
sepse ato far kan firmat n inventar shiten pr t kryer pagesat e
punonjsve edhe n rast se firmat nuk punojn dhe kjo, sepse ato nuk
duan q tu ikin puntort e kualifikuar dhe t specializuar, sepse m
von nuk kan ku ti gjejn m. mimet e materialeve dhe lndve t para, nj
tjetr indikator i rndsishm i ciklit t biznesit, jan rritur. Oferta
pr par sht rritur, pasi edhe emigrantt q jan n Greqi me frikn nga
kriza atje i solln parat n bankat shqiptare (rreth 135 milion
euro), t cilat rritin automati-kisht ofertn pr par dhe bankat nuk
po din se ku ti japin si kredi pr investime kto par, sepse
investitort e mdhenj dhe bizneset e mdha jan trhequr nga dshira pr
investime, pr shkak t situats politike n vend. Kreditimi
konsumator, nj tjetr indikator i rndsishm koincidues, sht n rnie,
sepse bankat kan frik pr kt lloj kreditimi, i cili i bri gropn
ekonomis shqiptare prgjat viteve 20062009. Bankat e nivelit t dyt,
duke dhn shum kredi konsumatore pothuajse t pakontrolluar gjat tre
viteve t fundit, nuk kan br gj tjetr vese kan shtuar sasin e
kredive t kqija, duke shtuar riskun e tyre dhe duke ndikuar
negativisht n gjendjen ekonomike n prgjithsi. Kreditimi i biznesit
nga ana tjetr sht me pikatore.
Bankat e nivelit t dyt nuk japin kredi prodhuese dhe kjo lidhet
n nj mas t konsiderueshme edhe me faktin se bizneset e vogla dhe t
mesme nuk po paskan m ide pr t punuar e investuar dhe kjo, para s
gjithash, sepse niveli i pjess m t madhe t atyre q e mbajn veten se
jan pjes e komunitetit t biznesit sht mjaft i ult.
Indikatort pasardhs jan ata indikator q nuk ndryshojn pa
ndryshuar rritja ekonomike, pra ndryshojn pasi ndryshon GDP-ja. Kta
indikator po i rendisim si m posht. Kosto e puns pr njsi prodhimi
sht n rritje, sepse jan rritur mimet e materialeve dhe lndve t para
dhe sht rritur mimi i energjis. Kohzgjatja e periudhs s pa-punsis s
lart sht n rritje. Nse m par nj i papun strukturor e gjente nj pun
pr afro tre muaj, tashm e ka t vshtir t gjej pun pr t njjtn periudh
kohore. Raporti inventare pro-dhuese / ritmi i shitjeve sht nj
tregues n pr-keqsim dhe kjo, sepse firmat vendase dhe t huaja kan
kryer investime dhe nuk po e shlyejn dot investimin e kryer, sepse
kan rn shitjet pothuajse n tr sektort. Raporti kredi konsumator /
ritmi i t ardhurave personale sht nj raport i keq. Ban-kat q deri
dje dhan kredi konsumatore pa hesap, tani q duhet nxitur konsumi
nuk japin kredi apo kan shtuar interesat. Nga kjo qytetart trhiqen
me frikn e krizs. Kredit tregtare, nj indikator pasardhs ky, jan n
ditn e tyre m t keqe edhe pr faktin se interesat bankare n Shqipri
jan ndr m t lartat n rajon. Pr t tra sa m lart n lidhje me
indikatort udhheqs, indikatort shoqrues dhe indikatort pasardhs t
GDP-s, sht koha m e prshtatshme pr t ndrhyr dhe pr ti pr-mirsuar.
Ndrhyrjet duhen br me politika fiskale dhe monetare n bashkveprim
institucional midis Ministris s Financave dhe Banks s Shqipris.
Ndrhyrjet qeveritare duhet t synojn shtimin e shpenzimeve prodhuese
dhe nxitjen e konsumit, duke ngushtuar borxhin e brendshm dhe
deficitin me jasht, si dhe duke prmirsuar bilancin tregtar. Kto
masa duhen marr n mnyr urgjente, n mnyr q cikli i biznesit t dal
nga pika fundore e tij, pr t mos vazhduar pr nj koh m t gjat se
gjashtmujore n kt pik, sepse n t kundrt cikli i biznesit do t
shkonte drejt krizs s thell ekonomike, nga e cila sht shum e vshtir
pr t dal, duke marr parasysh edhe vet gjendjen e ekonomis shqiptare
dhe t parametrave t saj makroekonomik, q mezi po mbahen n kufijt e
tyre t pranueshmris.
Ndrhyrjet duhen br me politika fi skale dhe monetare n
bashkveprim institucional midis Ministris s Financave dhe Banks s
Shqipris. Ndrhyrjet qeveritare duhet t synojn shtimin e shpenzimeve
prodhuese dhe nxitjen e konsumit, duke ngushtuar borxhin e brendshm
dhe defi citin me jasht, si dhe duke prmirsuar bilancin tregtar
-
@11
shqipE PREMTE, 18 QERSHOR 2010 RAJON PER ME
SHUMEwww.gazeta-shqip.com
NATO-ja ka refuzuar pro-pozimin e Beogradit zyrtar q t
zhvleftsohet Mar-rveshja Teknike-Ushtarake e Kumanovs, e nnshkruar
m 9 qershor 1999, njofton media n Kosov. Me kt marrveshje iu dha
fund lufts n Kosov dhe u b e mundur vendosja e mbi 50 mij trupave t
KFOR-it, si garant t paqes dhe t siguris n Kosov. Ky propozim i
Beogradit zyrtar sht shqyrtuar tash e sa koh nga kreu i Paktit
NATO, duke ardhur n konkludim q aktualisht nuk ka kushte dhe
rrethana pr ti dhn fund Marrveshjes s Kumanovs, q do t thot se ajo
mbetet edhe m tutje n fuqi.
Nj diplomat perndimor, q preferoi t mbetet anonim, i tha gazets
Zri q n kreun e NATO-s fi llimisht ka pasur dilema se si duhet
reaguar ndaj ksaj oferte t Beogradit zyrtar, i cili sht nnshkrues i
ksaj marrveshjeje. Ka pasur edhe zyrtar t NATO-s q kan menduar se
ia vlen t kon-siderohet seriozisht ky propozim, pos t tjerash,
sepse Pakti NATO preferon prmirsimin e mar-rdhnieve me Serbin, e
cila ka hyr n programin e Partneritetit pr Paqe n vjeshtn e vitit
2008, megjithse, n ndrkoh ka shpal-lur neutralitetin ndaj aleancave
ushtarake.
Megjithat, n fund, n Paktin NATO ka mbizotruar qndrimi se sht
ende hert ti jepet fund Marrveshjes Teknike-Ushtarake t Kumanovs, e
cila prndryshe sht pjes prbrse e Rezoluts 1244 t Kshillit t
Sigurimit t OKB-s (10 qershor, 1999), me t ciln sht krijuar edhe
Misioni i UNMIK-ut n Kosov.
Autoritetet m t larta t Pak-tit NATO (Admirali Fitzgerald,
komandanti i Krahut Jugor t Paktit NATO dhe i Komands s prbashkt, s
cils i subordinohet edhe misioni i
KFOR-it, dhe gjenerali Marcus Bentler, komandanti i KFOR-it), n
paraqitjet e tyre publike gjat ktij viti kan theksuar disa her q
derisa Kosova nuk sht e krcnuar nga jasht (duke prf-shir ktu edhe
forcat ushtarake t Serbis), gjendja n veri t Kosovs, me pranin e
strukturave ilegale, paraqet nj krcnim dhe nj sprov pr KFOR-in dhe
Prishtinn zyrtare.
Megjithse aktualisht del q propozimi i Serbis pr shfuq-izimin e
Marrveshjes s Ku-manovs sht hedhur posht prej Paktit NATO, sipas
burimeve diplomatike perndimore n Prishtin, kjo shtje do t mbetet
mbi tavolinn e kreut t NATO-s edhe n t ardhmen. Gjendja n veri t
Kosovs vazhdon t kuali-fikohet n kt mnyr, pra, si burim i
jostabilitetit t Kosovs, dhe ky prshkrim ka mbizotruar edhe n
vendimin e javs s kaluar t Paktit NATO, q t mos ngutet me
shkurtimin e mtejm t tru-pave t KFOR-it n Kosov, prej 10 mij sish,
sa jan tani, n 5 mij trupa, sa do t duhej t ishin n fazn e
parafundit t qndrimit t KFOR-it n Kosov. Marrveshja
Teknike-Ushtarake e Kumanovs jo vetm q ka mandatuar KFOR-in t jet
garant i paqes dhe i siguris prball krcnimeve nga jasht (prej
Serbis), por po ashtu i ka dhn detyr ktij misioni t jet edhe garant
suprem i siguris n Kosov, gj q ka br q n disa raste KFOR-i t
intervenoj fuqishm edhe brenda territorit t Kosovs, si ka ndodhur
edhe gjat trazirave t marsit 2004, q morn jetn e 14 qytetarve t
Kosovs. Ky mandat i KFOR-it sht pranuar prej autoriteteve t Kosovs
nprmjet Propozimit Gjithprfshirs t Presidentit Ahtisaari (mars
2007), prmes t cilit Kosova u b shtet i pavarur.
Aleanca: Nuk ka kushte dhe rrethana pr ti dhn fund Marrveshjes s
Kumanovs. Ajo mbetet edhe m tej n fuqi
NATO refuzon shfuqizimin e Marrveshjes s Kumanovs
Maqedonia dhe Kosova do t formojn grupe pune pr hetimin e
informacioneve mbi ekzistimin n Maqedoni t dy varrezave me shqiptar
- viktima t lufts n Kosov. Kjo bhet e ditur nga Ministria e Jashtme
e Maqedonis dhe Ambasada e Kosovs n Shkup. Sipas t dh-nave t
ndryshme, supozohet q njri varr ndodhet n Bllac dhe tjetri n
varrezat Butel t Shkupit.
Maqedonia sht e gatshme t bashkpunoj seriozisht me institucionet
e Kosovs lidhur me dyshimet pr ekzistimin n Maqedoni t dy varreve
me shq-iptar t Kosovs, t cilt thuhet t jen vrar nga forcat serbe n
periudhn e viteve 1998-99.
Duke iu referuar njoftimeve t Ministris kosovare t Dre-jtsis,
mediat kan njoftuar se Departamenti i Mjeksis Ligjore
Dyshimet
Hetime mbi varrezat n Maqedoni Prishtina dhe Shkupi ngren
komision pr hetimin e ekzistencs s dy varrezave masive me viktima t
lufts
n Prishtin ka pranuar t dhna pr ekzistimin n kto varre t trupave
t s paku 17 shqip-tarve, q n rrethana t paqarta jan varrosur brenda
territorit t Maqedonis.
Njri varr dyshohet t jet pran lumit Lepenc, n afrsi t Bllacs,
dhe tjetri n brendi t varrezave Butel t Shkupit.
Nga Ministria e Punve t Brendshme e Maqedonis thon
se ministrja Gordana Jankullovs-ka sht n dispozicion t fardo
ndihme q mund t krkohet nga Kosova.
N parim, ministrja e Brend-shme sht e gatshme t bash-kpunoj, nse
kjo krkohet prej saj, tha zdhnsi i Ministris s Brendshme, Ivo
Kotevski, duke mos dhn detaje t tjera lidhur me kt rast. Ndrkoh,
nga Min-istria e Punve t Jashtme bhet e ditur se organet kompetente
jan duke i shqyrtuar seriozisht kto informacione dhe se kan pranuar
nj krkes t Ministris s Drejtsis s Kosovs, e cila, muajin e kaluar,
i sht dr-guar Ministris s Drejtsis s Maqedonis, prmes Ambasads
maqedonase n Prishtin.
Ne jemi t gatshm pr bash-kpunim. Krkesa sht ktu dhe ajo po
shqyrtohet seriozisht
nga institucionet. Nga Ministria e Drejtsis duhet t formohen
grupe, t cilat do t punonin s bashku me institucionet e Kosovs pr
verifi kimin e ktyre njohurive, t cilat vrtet jan serioze. Duhet t
krkohen lo-kacionet, t bhet autopsia nga ekipet e mjeksis ligjore,
q t verifi kohet nse ka ose jo dika t till, deklaroi Petar ulev,
zdhns i Ministris s Jashtme t Maqedonis.
Kjo konfirmohet edhe nga i ngarkuari me pun n Ambasa-dn e Kosovs
n Shkup, Sknder Durmishi. sht e vrtet se lid-hur me kt rast ka
pasur hipote-za dhe vazhdon t ket supozime, madje edhe spekulime
lidhur me numrin, kohn dhe vendin e varrosjes s tyre. Prandaj, kemi
vlersuar se sht me rndsi q t veprojm n mnyrn e
duhur dhe sa m shpejt q t jet e mundur.
Tash pr tash dominon ideja q t formohet nj grup i pr-bashkt i
puns, i cili do t ket n radht e veta prfaqsues t institucioneve dhe
ekspert q ti mbledhin t gjitha dshmit dhe t dhnat ekzistuese, pr t
br vlersimin dhe ndriimin e plot t ktij rasti, deklaroi Sknder
Durmishi. Edhe nga Ministria e Jashtme e Maqedonis krkojn q t kihet
kujdes me kto raste, e n veanti me terminologjin q prdoret: varre
masive.
Apelojm q t kihet kujdes kur prmendet varre masive, de-risa nuk
hetohet rasti, pasi bhet fjal pr familje, emocione apo pr fate
njerzish. Andaj, termi varre masive ndoshta duhet t evitohet,
deklaroi Petar ulev, zdhns i Ministris s Jashtme t Maqedonis.
Isuf Kadriu
Ndalimi
Kosov: Bajram Asllani arrestohet prmbshtetje t veprimtaris
terroriste
Nj 29-vjear me banim n Mitrovic u arrestua sot nga autoritetet e
Kosovs, nn akuzat pr mbshtetje t veprimtarive terroriste. Sipas
Departamentit amerikan t Drejtsis, i arrestuari sht Bajram Asllani,
29-vjear, banor i Mitrovics. Ai dyshohet pr prkrahje materiale t
terrorizmit dhe planifi kim pr vrasje, rrmbime, gjymtime, ose
plagosje t personave n shtete t huaja.
Zdhnsi i policis s Kosovs, Baki Kelani, tha se njsia kundr
terrorizmit e Policis s Kosovs, nn mbikqyrjen e prokurorit t
Misionit t Bashkimit Europian pr policin e drejtsin nga Prokuroria
e Posame e Kosovs, arrestoi nj shtetas shqiptar t Kosovs, n baz t
nj krkese t br nga Shtetet e Bashkuara t Ameriks. Sipas
autoriteteve amerikane, Asllani, me emrin e koduar si Ebu Hatab,
sht arrestuar n baz t nj urdhr-arresti t lshuar nga Prokuroria e
Qarkut Lindor t Karolins s Veriut. N korrik t vitit t kaluar,
autoritetet amerikane n Karolinn e Veriut ngritn akuza kundr 8
personave, pr t cilt thuhej se kishin plane pr t ndrmarr sulme
terroriste jasht vendit. Ata akuzohen se jan prpjekur pr tu
siguruar mbshtetje materiale terroristve, si dhe pr t vrar, rrmbyer
e plagosur persona jasht vendit. N mesin e t akuzuarve sht edhe
Hysen Sherifi , nj shqiptar nga rajoni i Gjilanit.
Padia ndaj Asllanit pr prfshirje n planet e ktij grupi, e br e
ditur sot, ishte ngritur n prill t vitit t kaluar. Autoritetet
amerikane dyshojn se ai ka komunikuar me pjestart e grupit, nga t
cilt ka
marr mbshtetje fi nanciare pr krijimin e bazs s veprimeve n
Kosov n funksion t xhihadit t dhunshm. Ndr t tjera thuhet se Hysen
Sherifi ka udhtuar n Kosov n qershor t vitit 2008, pr t nxitur
xhihadin. Gjat qndrimit n Kosov ai ka vendosur marrdhnie me Bajram
Asllanin, t cilit m pas i referohej si vllai. Bajram Asllani e ka
furnizuar Sherifi n me pamje fi lmike
mbi xhihadin, me qllim t prkthimit t tyre dhe shfrytzimit n
funksion t rekrutimit dhe motivimit t personave t tjer. Po ashtu,
Bajram Asllani, thuhet n njoftimin e Departamentit t Drejtsis, ka
krkuar nga Sherifi q t mbledh para pr krijimin e nj baze ku do t
mund t mblidheshin armt dhe prej nga do t mund t zhvilloheshin
operacionet e lufts s shenjt n Kosov apo edhe gjetiu. Sherifi
thuhet se e ka br nj gj t till duke mbledhur 15 mij dollar, drgimi
i t cilave sht bllokuar pas arrestimit t tij n korrik t vitit t
kaluar. T dyshuarit Sherifi dhe Asllani bjn pjes n t njjtin grup, q
kryesohej nga Daniel Boyed. Sipas akt-padis s shtatorit t vitit
2009, Daniel Boyed, Hysen Sherifi dhe Zaakariya Boyed akuzohen pr
planifi kim ndr t tjera t nj sulmi kundr bazs s marinsave amerikan
n
Quantico t shtetit Virxhinia. Sipas autoriteteve amerikane,
Daniel Boyed ka shprehur dshirn pr ta ndihmuar Sherifi n t
siguronte fonde pr nj lvizje muxhahedine n Kosov. Nuk ka pasur
ndonj reagim t menjhershm n Kosov, ku edhe n t kaluarn ka disa
raste t arrestimeve nn dyshimet pr prfshirje n veprimtari
terroriste. Besim Abazi, Prishtin
Thai: Kosova, e gatshme pr liberalizimin e vizave
Kryeministri Hashim Thai n vizitn e tij zyrtare n Bruksel sht
takuar me komisionerin pr Zgjerim t BE-s, Stefan Fule, bn t ditur
zyra pr komunikim me publikun e Kryeministrit. Me kt rast ai i ka
prezantuar ktij t fundit arritjet e Kosovs dhe prkushtimet