Gazeta Ngjallja Qershor 2014

8/10/2019 Gazeta Ngjallja Qershor 2014

1/12

1QERSHOR 2014 NGJALLJA

NGJALLJANr. 6 (258) Viti XXII i botimit QERSHOR 2014 mimi 20 lek

Ngjarje e madhe historikepr Kishn ton dhe gjith vendin

U krye Shrbesa e Shenjtrimit t Katedrales Ngjallja e Krishtit, n Tiran

Ditn e diel, m 1 qershor 2014, shenj-trimi i Kishs s re Katedrale Ngjallja

e Krishtit, mblodhi n Tiran kryetartdhe prfaqsuesit e Kishave Orthodho-kse, duke e kthyer pr nj dit Shqiprin,si kurr n histori, n qendrn e botsOrthodhokse. sht kjo ngjarje nj vle-rsim prfundimtar, burim krenarie prveprn e jashtzakonshme t Kryepisko-pit Anastas, q e ringjalli Kishn ton ngahiri i grmadhave ateiste dhe e bri tbarabart me t gjitha Kishat e tjera. Ishtedhe kurorzimi m domethns i Auto-qefalis reale t arritur n kto vite, pas

rrugs s mundimshme n shek. XX.Festa filloi me pritjen n aeroportin e

Rinasit t patriarkve, kryepiskopve dheprfaqsive, nga ana e Kryepiskopit

Anastas dhe antarve t Sinodit t Shenj-t t Kishs son. Veanrisht mbres-lnse ishte pritja e Patriarkut Ekumenik,Trshenjtris s Tij, Vartholomeut, ngaFortlumturia e Tij, Anastasi, dhe antarte Sinodit, si dhe t rinj orthodhoks mekostume kombtare, q i dhuruan buqetame lule dhe morn bekimet e tij.

Antart e delegacioneve u vendosnn Hotel Sheraton dhe pr disa prej tyreq erdhn m shpejt u krijua mundsiapr t br vizita e pr t par nga afr

disa nga arritjet e ktyre viteve.(vijon n faqen 3)

Liturgjia e prbashkt Hyjnore e Kryetarvet Kishave Orthodhokse, u kryesua nga Trshenj-

tria e Tij, Patriarku Ekumenik, Vartholomeu I, mepjesmarrjen e Fortlumturive t Tyre, Patriarkutt Jerusalemit, Theofilit; t Serbis, Irineut; t Ru-manis, Danielit; t Kryepiskopit t Qipros, Kri-sostomit; t Athins, Jeronimit; t Varshavs, Savs,si dhe t Kryepiskopit t Tirans, Anastasit. Bashk-meshuan edhe Hirsit e Tyre Mitropolit, prfa-qsuesit e Patriarkve, i Aleksandris, Mitropolitii Ptoleimadhs Proterios dhe Mitropoliti i Kampa-ls Jona; i Antiokis, Mitropoliti Isak; i Mosks,Mitropoliti i Tambovit Theodhosi; i Bullgaris,

Mitropoliti Serafim i Nevrokopit dhe i Gjeorgjis,Mitropoliti Gerasim i Zugdidi dhe Tsaishit.


2/12

2 NGJALLJA QERSHOR 2014

Pasditen e s diels, ora 18:oo,

programi i dits vijoi me nj kon-cert festiv rinor n Qendrn Kultu-rore moderne, n ambientin poshtKishs Katedrale.

N t morn pjes t gjitha de-legacionet, miqt e ftuar, prfaq-sues t komuniteteve fetare, poli-tikan, intelektual e besimtarorthodhoks dhe veanrisht shu-m t rinj, q e bn atmosfernt hareshme.

Koncerti u hap me himninKrishti u Ngjall, t knduar ngakori i Kishs, i drejtuar nga diri-gjenti Milto Vako, i shoqruar ngaOrkestra Simfonike e Teatrit Ko-mbtar t Opers dhe Baletit, nndrejtimin e dirigjentit Edmond(Aristotel) Doko, t interpretuarn 6 gjuh.

M pas vijuan tri pjes orke-strale nga tre autor orthodhoks,Josif Minga, Thoma Gaqi dheVasil Tole. Shfaqja vijoi me himninBeko Zotin, interpretuar nga kori

i Katedrales Ngjallja e Krishtit,nn drejtimin e z. Milto Vako.

M pas skenn do ta pushto-nin t rinjt orthodhoks, me gru-pet e tyre t kngs bizantine, asajpopullore dhe t valleve. Publikuduartrokiti korin Shn Joan Ku-kuzeli, me student t Shkolls sMuziks Bizantine, Tiran, nndrejtimin e z. Theodhor Peci; korin

Shn Joan Damaskini, nga stu-

dent t Akademis TeologjikeNgjallja e Krishtit, Shn Vlash -Durrs dhe nxns t Liceutkishtar Kryqi i Nderuar, Sukth- Durrs, nn drejtimin e HarallambTereziut. U vlersuan dhe mornduartrokitje edhe kori i t rinjvet Beratit, nn drejtimin e AgronGjyzarit;kori i shkolls shqiptaro-amerikane Protagonistt, Tiran,nn drejtimin e znj. Agi Nano; grupiartistik i vajzave t konviktit Tr-ndafili i pafishkur, Bularat, Gjiro-kastr, grupi artistik i t rinjve or-thodhoks t Kors dhe orke-strina popullore e qendrs shpir-trore Ngjallja e Krishtit, Kl-cyr, nn drejtimin e at RomanoTralos.

Shfaqja vijoi me vallet e hare-shme t grupit t Gjinarit, krahinae Shpatit dhe grupit artistik tfmijve t Shtpis Orthodhokset Shpress, Shn Vlash - Durrs.

M pas shfaqja vijoi me korin

dhe orkestrinn e Radios Ngjallja,Tiran, nn drejtimin znj. Joli Gorodhe pjesn Dedikim, krijuar dheinterpretuar nga Kristian Koro-veshi.

Shfaqja u mbyll me dy filmadokumentar, q u ndoqn meshum interes nga t pranishmit:Faza nga ndrtimi i Katedrales sre Ngjallja e Krishtit dhe aste

Koncert festiv me rastin e prurimit t Katedrales

nga ringritja e Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris.N fund, t rinjt i prsh-

Morn pjes Primatt dhe prfaqsit Orthodhokse

E shtun, 31 maj 2014

- Pritja n Aeroportin e Tirans Nn Tereza e Primatvedhe e Prfaqsive t Kishave Orthodhokse Autoqefale.- Akomodimi n Hotel Sheraton.

20:00 - E lir - Dark n Hotel Sheraton.

E diel, 1 qershor 2014

07:00 - Shrbesa e Mngjesores n Kishzn Lindja e Krishtit.

08:00 - Nisja e Shrbess s Shenjtrimit.09:15 - Liturgjia Hyjnore - Bashkmeshim i Primatve dhe i Prfaq-

sive t Kishave Orthodhokse Autoqefale i kryesuar ngaTrshenjtria e Tij, Patriarku Ekumenik Vartholomeu I.

11:30 - Kokteil n Qendrn Sinodike. Shkmbimi i dhuratave.13:00 - Drek zyrtare n Hotel Sheraton - Fjalime.

15:00 - 17:00 - lodhje.

18:00 - Festival rinor n Qendrn Kulturore t Katedrales.20:00 - Dark-bufe n Salln e Takimeve t Qendrs Kulturore t

Katedrales.

E hn, 2 qershor 2014

09:30 - Vizit e Primatve Presidentit t Republiks s Shqipris, Shklqesis s Tij z. Bujar Nishani.10:15 - Vizit e Primatve Kryetarit t Kuvendit, Shklqesis s Tij

z. Ilir Meta.11:00 - Vizit e Primatve Kryeministrit, Shklqesis s Tij z. Edi

Rama.12:00 - Vizit e Primatve Kryetarit t Bashkis s Tirans, njkoh-

sisht Kryetar i Partis Demokratike, z. Lulzim Basha.14:00 - Drek n Akademin Teologjike n Manastirin e Ri t Shn

Vlashit, Durrs.Pasdite - Largimi i Primatve dhe i Prfaqsive t Kishave Orthodho-

kse Autoqefale.

ndeti Patriarku Ekumenik,

Vartholomeu dhe KryepiskopiAnastas.

Programi i veprimtar ive


3/12


T dieln n mngjes, Mngje-sorja dhe Shrbesa e Shenjtrimit

nisn n kishzn Lindja eKrishtit, pjes e kompleksit tKatedrales. Aty ishin edhe lipsanete martirve t shenjt q do ve-ndoseshin m pas n Tryezn eshenjt t Katedrales. Q aty ni-sn tri litanit me lipsanet rrethKatedrales, n t ciln morn pje-s t gjith Patriarkt, Kryepisko-pt dhe prfaqsuesit e Patriark-ve, bashk me klerik t shumt.Lipsanet u mbajtn me radh nga

Patriarkt, t cilt lexuan edhelutjet n gjuht e tyre. I pari nKatedrale Hyri Patriarku Eku-menik, i pasuar nga t gjith kleri-kt e tjer dhe lumi i besimtarve.

Pas vendosjes s lipsaneve nTryezn e shenjt, filloi Liturgjia e

prbashkt Hyjnore e Kryetarvet Kishave Orthodhokse, q u krye-sua nga Trshenjtria e Tij, Patri-arku Ekumenik, Vartholomeu I, mepjesmarrjen e Fortlumturive t Tyre,Patriarkut t Jerusalemit, Theofilit;t Serbis, Irineut; t Rumanis,Danielit; t Kryepiskopit t Qipros,Krisostomit; t Athins, Jeronimit;t Varshavs, Savs, si dhe t Krye-piskopit t Tirans, Anastasit. Ba-shkmeshuan edhe Hirsit e Tyre

Mitropolit, prfaqsuesit e Patri-arkve, i Aleksandris, Mitropoliti

i Ptoleimadhs Proterios dhe Mi-tropoliti i Kampals Jona; i Antio-

kis, Mitropoliti Isak; i Mosks,Mitropoliti i Tambovit Theodhosi;i Bullgaris, Mitropoliti Serafim iNevrokopit dhe i Gjeorgjis, Mitro-politi Gerasim i Zugdidi dhe Tsaishit.

Pr t nderuar kt ngjarje tshnuar pr Kishn OrthodhokseAutoqefale t Shqipris erdhnPresidenti, z. Bujar Nishani, Krye-tari i Parlamentit, z. Ilir Meta,Kryeministri, z. Edi Rama dhezonja Rama, Kryetari i Opozits

z. Lulzim Basha e zonja Basha,zvendskryeministri z. NikoPeleshi, zvendskryetari i Kuve-ndit, z. Vangjel Dule, Ministri i Mi-rqenies Sociale dhe Rinis, z.Erion Veliaj, Nuci apostolik. Mons.Ramiro Ingles, Kryetari i Konfe-

rencs Ipeshkvnore t Kishs Ka-tolike n Shqipri, Mons. AngeloMasafra, Kryegjyshi bektashian,Baba Edmond Brahimaj dhe pr-faqsues t tjer t komunitetevefetare, deputet, politikan, amba-sador etj.

N fund t Liturgjis e morifjaln Kryepiskopi Anastas, i cilitha ndr t tjera:

Prania juaj ktu, n t Dielne sotme, e cila prkon me kujtimin

e 318 Etrve t Sinodit t Par Eku-menik, thekson me nj emfaz t ve-

ant unitetin e Orthodhoksis, tvrtetn se n qoft se nj pjes

vuan, gjith pjest vuajn bashkme t; ose n qoft se nderohet njpjes, t gjitha pjest gzohen ba-shk me t (1Kor. 12:26-17). Prangjarja e sotme nuk prbn ndert madh vetm pr Kishn e Shqi-pris, por njkohsisht sht edhenj dshmi m e gjer e Orthodho-ksis Mbarbotrore, q shtrihetnga njri skaj i bots n tjetrin.

Dita e sotme vulos nj periudhhistorike Psimi, Varrosjeje dhe

Ngjalljeje t Kishs Orthodhokset Shqipris. Nuk do tu referohe-mi kushteve, rrugve pa krye, keq-kuptimeve, shpifjeve, vshtirsiveobjektive, sprovave t vshtira apoarritjeve gjat ktyre 23 viteve tgjata. Tashm nuk mund t vihet n

dyshim se, n nj epok pasiguriedhe trazirash, Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipris, me pra-nin dhe nismat e saj sociale t shu-manshme, forcoi besimin, dashuri-n dhe shpresn e popullit ortho-dhoks dhe t shoqris shqiptare nprgjithsi. Me aktivitetin e saj, kon-tribuoi n mnyr thelbsore n njperiudh historike kritike, pr rindr-timin e gjithanshm dhe zhvilliminshpirtror e social t Shqipris...

M pas e mori fjaln pr t prsh-ndetur Trshenjtria e Tij, Patriarku

Ngjarje e madhe historikepr Kishn ton dhe gjith vendin

Ekumenik, Vartholomeu I, i cili tha:Na ka mbledhur sot kjo ngjar-

je e madhe dhe historike: Ceremo-nia e shenjtrimit t Kishs sShenjt t Ngjalljes, e cila vrtetonedhe ngjalljen e Kishs Orthodho-kse Autoqefale n Shqipri. Ne tkrishtert shprestar e orthodho-ks dallohemi pr faktin se besoj-m n ngjalljen e t vdekurve, du-ke pasur t par Zotin ton t Ngja-llur, Jisu Krishtin. Jisu Krishti ungjall me fuqin Tij dhe bashk-ngjall me Veten e Tij t gjith be-

simtart, i fton t gjith njerzit qt marrin pjes n ngjallje. Pr ataq nuk besojn te Jisu Krishti ngjall-ja duket si mit. Por, nga prvoja eshenjtorve, ne kemi prvojn eNgjalljes, e cila sht edhe realiteti,dhe prvoja jon biomatike. N k-

t kuptim, edhe shenjtrimi i k-saj Kishe t shklqyer Katedralet Ngjalljes, prbn sot nj prov,se Ngjallja sht realiteti, se KishaOrthodhokse e Shqipris, e ciladikur ishte e vdekur pr shkak t per-sekutimeve ateiste, tashm shte gjall, plot jet dhe kreativitet.

Mbarimi i Liturgjis ishte njfest e vrtet, me shtrngime du-arsh, falnderime dhe fytyra t ha-reshme nga gzimi i ksaj ngjarjeje

t jashtzakonshme pr ortho-dhokst e Shqipris.


4/12


Pas mbarimit t LiturgjisHyjnore, n salln e madhe t Ho-tel Sheraton u shtrua dreka erastit, pr ngjarjen e shnuar prgjith orthodhokst, at t Shenj-trimit t Katedrales s Re tTirans.

N t merrnin pjes t gjithPatriarkt, Kryepiskopt dhe pr-faqsuesit e Patriarkve, bashkme delegacionet q i shoqronin.Merrnin pjes t ftuar edhe per-sona q kan dhn ndihmes tshnuar n ngritjen e ksaj vepre,

arkitekt, ndrtues, donator etj.Morn pjes edhe kryetart e ko-muniteteve fetare, ambasador,intelektual t njohur orthodhoks,miq t Kishs son etj.

Nderuan me pjesmarrjen etyre edhe Presidenti i Republiks,z. Bujar Nishani, Kryetari i Kuve-ndit, z. Ilir Meta dhe Kryetari iopozits, z. Lulzim Basha.

Gjat dreks u shkmbyenshum fjalime urimi, ku u vlersuandrtimi Katedrales madhshtoredhe gjith vepra e jashtzakon-shme e Kryepiskopit Anastas. N

Drek zyrtare me rastin e prurimit t KatedralesNgjallja e Krishtit

fjaln e tij, Patriarku EkumenikVartholomeu do t theksonte ndrt tjera, se: ...Besimi dhe prjeti-mi i prbashkt shpirtror jan

ato elemente, q i ndihmojn t

krishtert t krijojn midis tyre

dhe n mbar botn, ndjesin e

thell dhe vllazrore t unitetit

dhe t mbshtetjes s ndrsjell.

M pas t pranishmit n drek iprshndeti dhe i falnderoi ngroh-tsisht edhe Kryepiskopi Anastas.Nj vend t veant Fortlumturiae Tij ia kushtoi atyre q kontribu-

uan q Katedralja t bhej realitet.

Ai prmendi veanrisht edhe 5kryeministrat q mbshtetn ktprojekt Meta, Majko, Nano, Berishadhe Rama. Liturgjia e prbashktHyjnore e Kryetarve t KishaveOrthodhokse, q u kryesua ngaTrshenjtria e Tij, PatriarkuEkumenik, Vartholomeu I, me pjes-marrjen e Fortlumturive t Tyre,Patriarkut t Jerusalemit, Theofilit;t Serbis, Irineut; t Rumanis,Danielit; t Kryepiskopit t Qipros,Krisostomit; t Athins, Jeronimit;t Varshavs, Savs, si dhe t Krye-

piskopit t Tirans, Anastasit. Ba-

shkmeshuan edhe Hirsit e TyreMitropolit, prfaqsuesit e Patri-arkve, i Aleksandris, Mitropolitii Ptoleimadhs Proterios dhe Mi-tropoliti i Kampals Jona; i Antio-kis, Mitropoliti Isak; i Mosks,Mitropoliti i Tambovit Theodhosi; iBullgaris, Mitropoliti Serafim iNevrokopit dhe i Gjeorgjis, Mitro-politi Gerasim i Zugdidi dhe Tsaishit.Rama.

N fund t do prshndetjeje,nga delegacionet u b shkmbimi idhuratave t rastit me Kryepisko-

pin Anastas.

... Gzohemi sinqerisht, duke undrgjegjsuar se dita e sotme vulosveprn kolosale t Ngjalljes, tkryer nga hiri, t Kishs fort tShenjt t Shqipris.

Nj vepr, q ne nga Patriarkana

Ekumenike e kemi ndjekur dhe endjekim me kujdes q nga hapat epar t vshtir e t mundimshme deri n arritjet e bra gradualisht,t pashpresuara nga ana njerzore,me vepra dhe fjal. Nj vepr q eshikojm dhe e admirojm t gjith.

N mnyr t veant PatriarkanaEkumenike, gzohet dhe ngazllo-het, sepse n kt prgjegjsi pr-zgjodhi dhe drgoi nj bujk t pr-shtatshm, Fortlumturin Tuaj, q

punoi me t vrtet, duke e br t

mir, tokn e mbetur nga shka-trrimi dhe e ktheu n Kish t

gjall. Pr kt vepr t madhe,Modestia Juaj, ka t gjith mir-njohjen dhe vlersimin.

Sigurisht, Fortlumturi, kjo veprsht vepra e nj njeriu q frym-zohet nga Perndia. Kisha Mm

ua besoi pikrisht prpara njzet ekatr vitesh dhe Ju e kryet m s miridetyrn e ngarkuar, duke pasur siqllim dobin e prbashkt t po-

pullit q banon n Ilirikum, pavar-sisht besimit fetar. E vaditt popu-llin Tuaj dhe Kishn Mm t Kon-standinopojs me ngazllim, mekonstatimin e kryerjes nga ana juajt nj vepre t pasur frytdhnse.

Sot Kisha e Shqipris flet drejt-prdrejt n zemrat e njerzve, dukezbuluar t vrtetn dhe misteret e je-

ts s ardhshme dhe duke i uar atan burimet e prjetshme, prej t

cilave popujt orthodhoks marrinfrymzimet m fisnike, q dshiro-hen gjithnj.

Besimi dhe prjetimi i prba-shkt shpirtror jan ato elemente,q i ndihmojn t krishtert t kri-

jojn midis tyre dhe n mbar botn,ndjesin e thell dhe vllazrore tunitetit dhe t mbshtetjes s ndr-sjell. Dhe sht dika q pranohetnga t gjith, se gjat gjith ksaj ko-he t gjat t kryepriftris Suaj dhe

perndiplqyer n Shqipri, punuatme sukses, pr kultivimin e dashurisdhe t bashkpunimit midis gjithnjerzve, pavarsisht besimit fetar.sht e vrtet, Fortlumturi, se mean t shembullit tuaj historik, u tre-guat t gjithve se Kisha Orthodho-

kse n Shqipri i prqafon t gjithme t njjtn dashuri t madhe.

Urojm, bashk me t gjith, qhiri dhe bekimi i isapostullit tshenjt, Kozma dhe i rreshtit t artt martirve, priftrinjve, episkop-ve, oshnarve dhe shenjtorve t

besimit, q e bn t shklqej rro-

bn e Kishs s Shqipris, tjufuqizojn t gjith ju dhe ta ruajngjithmon at.

Duke admiruar nga afr veprne jashtzakonshme t FortlumturisSuaj dhe t Kishs Orthodhokse nShqipri, lartsojm me mallngjimt thell kupn dhe ngrem dolli

pr shndetin dhe jetgjatsin eFortlumturis Suaj, q t vazhdoniveprn Tuaj, t plqyer pr Per-ndin dhe t dashur pr njeriun, prt mirn e popullit, t dashur pr

ne, t Shqipris.Kshtu u bft!

Nga prshndetja e Patriarkut Ekumenik Vartholomeu n drekn e rastit


5/12


Trshenjtri, Patriark Ekumenik i Kon-

standinopojs, zoti Vartholome; Shklqesia

Juaj, President i Republiks; Fortlumturit

Tuaj, Primat dhe Hirsi prfaqsues t Ki-

shave Orthodhokse Lokale, prfaqsues t

nderuar t Komuniteteve Fetare n Shqipri,

zotrinj ambasador, vllezr dhe motra t

shtrenjt,

1.Ndjenja falnderimi, mirnjohjeje dhengazllimi prmbushin shpirtrat e orthodhoks-ve t Shqipris, ndrkoh q kujtojm bami-rsit e jashtzakonshme t Perndis gjat 23viteve t fundit. Dhe n mnyr spontane navjen n mendje prsri kontakti i par personalme popullin e vuajtur orthodhoks t ktij vendi.

N fillimet e vitit 1991, Sinodi i Shenjt i Pa-triarkans Ekumenike mori nismn dhe mngarkoi t vija n Shqipri si ekzark patriarkal,pr t shqyrtuar se far kishte mbetur ngashkatrrimi ateist. Ishte qershori i vitit 1991 kur,

me dy persona t tjer q m shoqronin, mb-rritm n aeroportin e Tirans. Na priti nj grupi vogl burrash t moshuar, t munduar ngapersekutimi i gjat. Prej andej u drejtuam pr tekisha - rrnoj e Ungjillzimit. Q n astin epar mu desh t prcaktoja mesazhin thelbsort misionit tim. Krkova t marrin t gjith nganj qiri dhe pyeta se si i thon n gjuhn shqipeHristos Anesti. Ndeza qiriun duke thirrurKrishti u Ngjall. Njri pas tjetrit, ndezn qirinjtedhe besimtart e tjer t pakt t ndodhur aty,t cilt u prgjigjn me lot n sy: Vrtet u

Ngjall. Nga ai ast, Krishti u Ngjall u bmesazhi me t cilin rrugtuam deri m sot. Kymesazh fali drit n vjeshtn melankolike dhen dimrin e akullt q pasuan. Ai mbizotron npranvern shpirtrore q m n fund na faliPerndia. Ngjallja e Krishtit u b simboli mshprehs i Kishs son.

Me mirnjohje t thell, Trshenjtri, kujtoj-m gjithmon, si kleri dhe populli, dashurin dheprkujdesjen sypafjetur t Patriarkans Ekume-nike, t Kishs Mm, n vitet e errta t perse-

kutimit totalitar dhe veprimet Tuaja personale tdrejtprdrejta pr ringritjen e Kishs Orthodho-

kse Autoqefale t Shqipris. Pikrisht n ktoaste t Shenjtrimit t Kishs s re Katedrale,prsri dhe prsri, ndiejm detyrimin tshprehim me gjith shpirt falnderimet tona.

Gjithashtu nga zemra Ju falnderoj edhe Ju,

Fortlumturi Patriark t Jerusalemit z. Theofil, tSerbis z. Irine, t Rumanis, z. Daniel dhe Ju Fort-lumturi, Kryepiskop, t Qipros z. Hristostom, iAthins z. Jeronim, i Varshavs z. Sava, si edhe JuHirsi Mitropolit, prfaqsues t Patriarkanavet Aleksandris, Antiokis, Rusis, Bullgarisdhe Gjeorgjis, sepse patt mirsin t merrni pje-s n kt dit historike pr Kishn e Shqipris.

Prania juaj ktu, n t Dieln e sotme, e cilaprkon me kujtimin e 318 Etrve t Sinodit tPar Ekumenik, thekson me nj emfaz t vea-nt unitetin e Orthodhoksis, t vrtetn se n

qoft se nj pjes vuan, gjith pjest vuajnbashk me t; ose n qoft se nderohet nj pjes,t gjitha pjest gzohen bashk me t (1Kor.12:26-17). Pra ngjarja e sotme nuk prbn ndert madh vetm pr Kishn e Shqipris, pornjkohsisht sht edhe nj dshmi m e gjere Orthodhoksis Mbarbotrore, q shtrihetnga njri skaj i bots n tjetrin.

Dita e sotme vulos nj periudh historikePsimi, Varrosjeje dhe Ngjalljeje t KishsOrthodhokse t Shqipris. Nuk do tu refero-

hemi kushteve, rrugve pa krye, keqkuptimeve,shpifjeve, vshtirsive objektive, sprovave t

vshtira apo arritjeve gjat ktyre 23 viteve tgjata. Tashm nuk mund t vihet n dyshim se,n nj epok pasigurie dhe trazirash, KishaOrthodhokse Autoqefale e Shqipris, me pra-nin dhe nismat e saj sociale t shumanshme,forcoi besimin, dashurin dhe shpresn e popullitorthodhoks dhe t shoqris shqiptare n pr-gjithsi. Me aktivitetin e saj, kontribuoi n m-nyr thelbsore n nj periudh historike kritike,pr rindrtimin e gjithanshm dhe zhvilliminshpirtror e social t Shqipris.

2.Simbol i qart i rindrtimit t mundim-shm nga themelet n t gjitha fushat, i KishsOrthodhokse Autoqefale t Shqipris, sht kjoKish e re Katedrale. Konceptimi i prgjith-shm i arkitekturs s saj grshetohet me shum

simbolika t Tradits Orthodhokse. Burim fry-mzimi, ka qen arritja madhshtore e arkitektu-rs orthodhokse, Shn Sofia, duke krkuarmnyr t re shprehjeje, t bazuar n teknologji-n bashkkohore. Kisha mbshtetet n katrshtylla t mdha, q formojn kryqin. Sipr tijlartsohet kubeja me 52 dritare, simbol i javvet vitit dhe n majn e saj mbizotron mozaiku iPantokratorit, i t Gjithpushtetshmit, q lidhkohn e krijuar me prjetsin.

N absidn e Hierores, nj tjetr mozaik imadh lidhet me triumfin mbarbotror t t

Fjalimi i Fortlumturis s Tij, Kryepiskopit t Tirans, Durrsit dhe t Gjith Shqipris,

ANASTASIT

Kjo sht dita q bri Zoti, le t ngazllohemi dhe le t dfrehemi n t (Ps.117:43)

(vijon n faqen 6)

Simboli i njOrthodhoksie thapur ndaj bots bashkkohore


6/12


Ngjallurit, me porosin dhe me premtimin met cilin mbyllet Ungjilli sipas Mattheut: Mu dha

do pushtet n qiell dhe mbi dh. Shkoni pramsoni t gjith kombet... Dhe ja, un jambashk me ju gjith ditt deri n fund t jets(Matth. 28:19-20). E gjith skena lidhet mefillesn e re hierapostolike q nisi n KishnOrthodhokse para rreth nj gjysm shekulli.(Pikturimi parashikohet t plotsohet me DarknMistike dhe skena t tjera).

N kt pik, lejomni t bj nj parantez.Para pak ditve, u mbushn pesdhjet vjet ngadorzimi n prift (24 maj 1964) i personit q poju flet dhe largimit t tij, po at dit, pr n Afrik.Ishte prfaqsues i nj grupi t ri q dshironteringjalljen e Hierapostullimit t jashtm Ortho-dhoks dhe q, duke dgjuar porosin e fundit tZotit t Ngjallur Shkoni...., dshironte t shkonten kufij t rinj, pr t transmetuar mesazhin e Ngjall-jes, n njerz t etur pr t vrtetn e Ungjillit, tcilve u ishte br padrejtsi. Shum von, ngaAfrika, iu prgjigj thirrjes pr nj tjetr rrugtim,pr n Shqiprin e plagosur nga persekutimi ateist.

Hyrja qendrore n pjesn perndimore tKatedrales, t sjell n mendje prqafimin e ha-

pur, q n heshtje u drejton ftesn e Zotris sshtpis, t Krishtit ejani tek un gjith sa jenit lodhur e t ngarkuar dhe un do tju preh ju(Matth.11:28). Nj ftes q prmbledh mesazhine misionit ton.

Nj tablo e ndritshme e kaltr prej qelqi, ton tek ylberi, shenja e paqes dhe e shpresspas prmbytjes. Sipr hyrjes qendrore, lartso-het nj kryq prej bakri, i rrethuar nga dy kallinj,simbol i dashuris sakrifikuese dhe i prku-shtimit, si e prcaktoi Krishti para Psimit tTij: N mos rnt kokrra e grurit n dh e tvdes, ajo mbetet e vetme; por n vdekt, sjellshum pem (Jn. 12:24). Ky varg sht pr-caktues pr t gjith rrugtimin.

Sa i takon kambanores, katr llambadhe pas-kale t ojn te katr Ungjillort, t cilt shpallinNgjalljen e Krishtit. Kishza e Lindjes s Krishtit,rikujton se t gjitha nisn nga prulsia dhedashuria e Fjals s br njeri. Katedralja rre-thohet nga Qendra Sinodike dhe ajo Kulturore,duke nnvizuar bindjen ton se kultura lidhetdirekt me jetn e Kishs. T gjitha theksojn se

n traditn orthodhokse e vrteta, dashuria ebukuria lidhen n mnyr t ndrsjell.

N realizimin e ngritjes s ksaj KisheKatedrale, kontribuuan shum njerz t njohurdhe anonim: Si fillim, kryeministrat e Shqip-

ris, q kan shrbyer gjat dhjetvjearit tfundit. Shum donator dhe bashkpuntor ngavende t ndryshme. Diptikt e lutjes s Kishs,prfshijn qindra emra, t atyre q kontribuuann ngritjen e saj. Falnderimi yn ndaj t gjithktyre, mbetet i sinqert dhe shum i thell.

Shpresojm se kjo Kish Katedrale do tjet -si u lutm n Shrbesn e Shenjtrimit-liman pr ata q ndodhen n stuhi, spital kushrohen pasionet, streh e t smurve, burimngushllimi, dashurie dhe shprese, duke kontri-buuar n zhvillimin e nj jete liturgjike dinamikedhe t jets shpirtrore orthodhokse. Gjithashtuajo do t ofroj, frymzim t pandrprer pr

t vazhduar liturgji pas Liturgjis. Q jeta jone prditshme t transformohet n nj liturgji

personale, ku me predispozit dhoksologjike, dot ndajm me njerzit tan, me vepra dhe fjal,dhuratat q na ka falur Perndia.

3.Brenda kufijve t ktij gzimi dhe bekimit prgjithshm, na krkohet t tregojm kuj-des edhe pr mesazhin mistik, t cilin e drgonPerndia pr secilin nga ne personalisht merastin e ktij shenjtrimi: Detyrimin q ne kemipr riprtritjen personale t qenies son q tjemi tempuj t Perndis s gjall.

N fjaln e tij N t Dieln e re, shn GrigorTheologu grsheton thirrjen pr riprtritje rr-njsore t t gjithave, e cila kryhet me Ngjalljene Krishtit, me detyrimin e t krishterit pr nj

prpjekje t pareshtur rinovuese. Mesazhi i tijkryesor kulmon me apostrofin: Le t kremtoj-m shpirtrisht kt prurim. T vjetrat shku-an, ja ku u bn t gjitha t reja. N kt tkremte jep fryte, ndryshohu me ndryshimin emir. Riprtrihuni, o vllezr, dhe hidhni tejnjeriun e vjetr, jetoni n risin e jets. Kshturiprtrihet njeriu, kshtu le t nderohet dita eriprtritjes. Riprtrihu! e nxit Kisha secilinnga ne. Prkushtoja me korrektes jetn tndePerndis s dashuris.

Por kryesorja, ajo q i krkohet do besim-

tari, sht dhe mbetet se si do t bhemi tempujt Shpirtit t Shenjt. Jo me prgjithsime dheabstraksione, por duke kultivuar frytin e Shpirtitt Shenjt n jetn ton t prditshme. Dhe sesi me jetn ton, do t jemi dshmitar fuqiss Kryqit dhe gzimit t Ngjalljes. Le t urojmnjri-tjetrin, q drita e trndritshme ngjallsore,t ndrioj qenien ton, t fuqizoj besimin tonte Krishti i Kryqzuar dhe i Ngjallur dhe t mb-shtes prpjekjet tona pr prparimin shpirtrort vendit ton e t mbar bots.

Le t lutemi q kjo Kish Katedrale t bhetsimboli i nj Orthodhoksie t hapur ndaj botsbashkkohore - vend ku do t prjetohet dhe dot predikohet misteri i Perndis Triadik, ekono-mia hyjnore n Krishtin me ann e Shpirtit t Shenj-t; nj fidanishte e vrtet e kultivimit shpirtrort besimtarve me ndrgjegjen ngjallsore q pr-qafon t gjith Ekumenin, botn dhe rrezaton tvrtetn, fuqin dhe bukurin e Orthodhoksis.

Atij q sipas fuqis q veprohet te ne mundt bj shum m tepr nga gjith sa krkojmose mendojm, atij i qoft lavdia n kish me

an t Krishtit Jisu n gjith brezat n jet tjetve. Amin (Efes.3:20-21).

(vijon nga faqja 5)

Simboli i njOrthodhoksie thapur ndaj bots bashkkohore

...Ngjar ja e sotme nuk prbn nder

tmadh vetm pr Kishn e Shqipris,

por njkohsisht shtedhe njdsh-

mi me gjere OrthodhoksisMbar-

botrore, qshtr ihet nga njri skaji bots ntjetr in.

Dita e sotme vulos njperiudhhi stori ke Psimi , Var rosjeje dhe

Ngjal ljeje tKishs Or thodhokse tShqipris. Nuk do t u referohemikushteve, rrugve pa krye, keqku-pt imeve, shpi f jeve, vshti rsiveobjekti ve, sprovave tvshti ra apoar r itj eve gjatktyr e 23 viteve tgjata. Tashmnuk mund tvihet ndyshim se, nnjepokpasiguriedhe trazir ash, Kisha OrthodhokseAutoqefale e Shqipris, me pra-ni n dhe nismat e saj sociale tshumanshme, for coi besim in ,

dashurindhe shpresn e popull i tor thodhoks dhe tshoqrisshqip-tare nprgj ithsi. Me akti vi tetine saj, kon tr ibuoi nmnyrthelb-sore nnjperi udhhi stori kekr itike, pr rindrtimin e gjithan-shm dhe zhvi l l imi n shpi r tror esocial tShqipris.


7/12


Shklqesia Juaj, zoti President i Republi-

ks s Shqipris,

Fortlumturi, Kryepiskop i Tirans, Durr-

sit dhe Elbasanit, dhe i Gjith Shqipris,

vlla i shtrenjt n Krishtin dhe bashk-

meshtar, zoti Anastas,

Fortlumturi dhe vllezr fort t nderuar n

Krishtin, Primat t Kishave Fort t Shenjta

Orthodhokse t Jerusalemit, Serbis, Ruma-

nis, Qipros, Greqis, Polonis bashk me

personat e nderuar q ju shoqrojn,

Fort t shenjt, Hirsit Tuaja, prfaq-

sues t Kishave t shenjta Orthodhokse n

vende t ndryshme,

Fort t shenjt dhe Hirsi, vllezr t shenjt,

Popull i zgjedhur dhe i bekuar i Perndis,

Na ka mbledhur sot kjo ngjarje e madhe dhehistorike: Ceremonia e shenjtrimit t Kishss Shenjt t Ngjalljes, e cila vrteton edhe ngjall-jen e Kishs Orthodhokse Autoqefale n Shqip-ri. Ne t krishtert shprestar e orthodhoks

dallohemi pr faktin se besojm n ngjalljen et vdekurve, duke pasur t par Zotin ton tNgjallur, Jisu Krishtin. Jisu Krishti u ngjall mefuqin Tij dhe bashkngjall me Veten e Tij tgjith besimtart, i fton t gjith njerzit q tmarrin pjes n ngjallje. Pr ata q nuk besojnte Jisu Krishti ngjallja duket si mit. Por, nga pr-voja e shenjtorve, ne kemi prvojn e Ngjalljes,e cila sht edhe realiteti, dhe prvoja jon bio-matike. N kt kuptim, edhe shenjtrimi i ksajKishe t shklqyer Katedrale t Ngjalljes, prbnsot nj prov, se Ngjallja sht realiteti, se Kisha

Orthodhokse e Shqipris, e cila dikur ishte evdekur pr shkak t persekutimeve ateiste, tash-m sht e gjall, plot jet dhe kreativitet.

Patriarkana Ekumenike, Kisha Mm e Kon-standinopojs, ndien nj gzim t gjithanshm,duke par mrekullin e rilindjes s Kishs Or-thodhokse n Shqipri dhe prgzon nga thell-sia e zemrs t gjith ata q kontribuuan nngjalljen e saj. Puntori i par, sigurisht, ka qenFortlumturia e Tij, Kryepiskopi i Tirans, Du-rrsit, Elbasanit dhe i Gjith Shqipris, zotiAnastas, njeri me shum prvoj dhe plot me

zell e dashuri hyjnore. Bashkpuntort e tij, kynumr i madh kleriksh dhe laiksh t zellshm,

Fjalimi i Trshenjtris s Tij, Patriarkut Ekumenik t Konstandinopojs,

VARTHOLOMEUT

anonim dhe me emr, t njohur dhe m sshumti t panjohur.

Shtysa e gjith ktyre ka qen dshira prti br t ditur bots dashurin e Perndis prnjeriun, n prputhje me porosin e Zotit: Dot m jeni dshmitar n t gjith ekumenin,botn, deri n skajet e dheut. Sepse far gjje

tjetr kryen Kisha prvese t dshmoj vazh-dimisht e n do drejtim dashurin e Perndispr njeriun dhe t shfaq Ungjillin? T trans-metoj lajmin e gzuar, se Perndia u shfaq nmish dhe t ofroj paqen dhe dashurin, sidhurata t pakaprcyeshme pr njerzit?

Bhet fjal pr dshmi, q pranohet lirishtose hidhet posht lirisht, sipas zgjedhjes s dopersoni. Kisha dhe t krishtert nuk i imponojnaskujt t pranoj dshmin pr t vrtetn. Emegjithat, u persekutuan n t shkuarn meashprsi dhe pa mshir, njsoj sikur t propo-

zonin dhe t predikonin n shoqri teori t dm-shme. U prndoqn paqebrsit, u bn shpifje

kundr atyre q ishin njeridashs dhe t drejt.Madje n shum raste, njerz q nuk kan njohjepr ato q ndodhin n brendsi, prej atyre qkan dhe q mbartin pushtetin, i kundrshtuandhe i hodhn posht predikimet e dashuris. Me-gjithat, ne t krishtert vazhdojm t dshmoj-m t vrtetat e prjetshme se gzim t pashter-shm ka n Krishtin, i Cili u fal zemrave t be-simtarve paqen shpirtrore, q nuk zhvler-sohet dhe q nuk u hiqet kurr.

Qllimi i dshmis son, sht pjesmarrja

e bashknjerzve tan n gzimin ton. Dukebesuar n fjaln e Zotit se m i lumtur sht aiq jep sesa merr (Veprat 20:35-36), japim pakurrfar interesi dshmin ton rreth faktit segzimi dhe paqja ekziston te Krishti. Oferta et krishterve nuk shteron te fjalt, por reali-zohet edhe me an t ndihmave materiale tdomosdoshme dhe t shrbimit ndaj njerzven nevoj.Prov e jashtzakonshme e ksaj,jan veprat e mdha filantropike e arsimore

dhe n prgjithsi pr t gjith njerzit, t ci-

lat Kisha Orthodhokse Autoqefale n Shqi-

pri nprmjet Fortlumturis Suaj t nderuar,vlla Anastas, i ofroi popullit, me gjith mjetet

e pakta q kishte n dispozicion.

Historia, nga ana tjetr, na vrteton se KishaOrthodhokse gjat gjith kohs frymzohet ngadshira pr t ofruar e gjithmon ofron, madje edheduke kaprcyer mundsit e saj, sepse gzohetme gzimin e tjetrit dhe synon t gzoj npr-mjet ofrimit t gzimit te bashknjerzit tan.Nuk numron pasuesit, nuk regjistron arritjetmateriale, gzohet duke shprndar gzim e leht-sim dhe i fton ata q jan t munduar e t ngar-

kuar t vijn te Krishti, q t marrin prehje prshkak t mijra mundimeve e t kqijave t jets.

***

Kisha motr Orthodhokse q ndodhet nShqipri, u persekutua n t shkuarn deri nzhdukjen e saj t plot. Pas vuajtjes s skaj-shme, i erdhi ringritja dhe lirimi, pas sprovs,vlersimi.

Lavdrojm dhe falnderojm nga thellsiae zemrs Zotin e Hirit, t Mshirs, t Dhembshu-rive dhe t do ngushllimi, sepse Ai mirplqeuq nprmjet zellit apostolik t Fortlumturis

(vijon n faqen 8)

Pas vuajtjes sskajshme, erdhi ringritja dhe lirimi,pas sprovs, vlersimi....


8/12


Suaj fort t dashur pr ne, vlla i shenjt i Tirans,

zoti Anastas dhe me an t bashkpunimit tzellshm t shum puntorve t Ungjillit, tnjohur e t panjohur, dhe n pjesn m madheq nuk duken, t ngjall nga hiri Kishn Ortho-dhokse t Shqipris dhe ta rivendos at nlavdin e hershme, me shklqim dhe plot jetn rreshtat e Kishave orthodhokse autoqefale.

Rezultatet e dashuris s painteres dhe tpakufishme ndaj t gjithve, q tregoi dhe qvazhdon t tregoj Fortlumturia Juaj, nga asti ipar i caktimit t misionit nga Patriarkana Eku-menike dhe i mbrritjes suaj n Shqipri, n cil-

sin e Ekzarkut t patriarkut t paharruar, Dhimi-trit dhe n vazhdim, pikrisht pas nj viti, si pro-todhjakon i prgjegjsis dhe hierapostull, dukendjekur besnikrisht shembullin dhe rrugn nkto vende t shenjta t Kozmait t Etolis dheduke mbajtur mbi vete do dit pr nj erekshekulli, kryqin e martirizimit dhe t dshmis,prbjn nga ky ast nj parashijim t ngjalljes.Jan nj eksperienc ngjallsore: Ne n Patriar-kann Ekumenike, pam se Kisha Orthodhoksen Shqipri, kaloi nga vdekja n jet, sepse Ju,Fortlumturi, i desht me t vrtet vllezrit.

Nga ana tjetr e dim se ai q nuk do vllainmbetet n vdekje (1 Joan.3:15).

***

Kt Ngjallje t Kishs Orthodhokse t Shqi-pris shijojm sot dhe ne t gjith. N emr tvllezrve primat t Kishave Orthodhokse, poredhe t gjith klerit dhe popullit, e prgzojm,si i ka hije, Fortlumturin Tuaj dhe jemi t de-tyruar tju falnderojm, jo vetm pr veprn emrekullueshme q keni kryer me hirin e Per-ndis gjat ksaj periudhe t shrbimit tuaj sihierark i par n Shqipri, por edhe pr plot-

simin para pak ditsh, m 24 maj, t nj pes-dhjetvjeari shrbese t frytshme n fushnkishtare, me dorzimin Tuaj n prift dhe tdyzetvjetorit t vnies n lvizje t veprs suajt shklqyer hierapostolike n kontinentin eAfriks.

Dshmia nuk sht vetm shenjtrimi i ksajKishe kaq t bukur Katedrale. sht edhe ndr-timi nga themelet dhe rindrtimi i mbi 150 ki-shave e manastireve t shenjta n mbar terri-torin e Shqipris. Themelimi i shtpive t f-mijs, i kopshteve dhe i shkollave t Kishs,

veanrisht i Akademis Theologjike t hiero-martirit, Shn Vlashit n Durrs, pr formimin

e klerikve kandidat dhe kultivimin e shkencss shenjt t theologjis, ngritja e nj Qendre

Mjeksore shumkatshe dhe shumfunk-sionale, t pajisur m s miri, q ngjall admirimte t gjith, si edhe e njsive mjeksore n zonat ndryshme t vendit, veprat botuese dhe pr-kthyese t nj niveli t lart, organizimi siste-matik i katekizmit t popullit nprmjet Shko-lls s Katekizmit n funksionim, Kompleksi ipunishteve kishtare Nazaret dhe shum eshum vepra t tjera t mira, dshmojn pr-kujdesjen e Kishs pr popullin n t gjithafushat e jets.

***

Por, si Patriark Ekumenik dhe prfaqsues iKishs s dialogut, t paqes dhe t mirplqimit,

n mnyr t veant duhet t kujtojm si njprej arritjeve tuaja m t mdha, Fortlumturi,kultivimin e klims s pajtimit, bashkpunimitdhe bashkjetess paqsore midis t gjitha pal-ve t popullit t Shqipris. Prandaj dhe KishaOrthodhokse e Shqipris, ashtu si i ka hije,

sht lidhja prbashkuese dhe elementi dinamiki prparimit t vendit. Kt klim pajtimi,bashkpunimi dhe dialogu e kultivuat qysh prejfillimit, jo pa mundime pr shkak t paragjykime-ve dhe antitezave t rrnjosura, dhe arritt riba-shkimin e ndasive dhe bashkpunimin harmonikmidis t gjithve, pr t mirn e prbashkt dhet gjithanshme.

Pra sot, t kremten e Treqind e tetmbdhjetEtrve, q predikuan t vrtetn e Orthodhoksi-s n Sinodin e Par Ekumenik n Nikea t Vi-thinis dhe njkohsisht, n kujtim t martirit t

shenjt, Justin Filozofit, Kisha Orthodhokse eShqipris, ka ditn e saj t Zotit: ditn e Ngjall-

jes s saj, q vuloset me Shenjtrimin e Kishss Ngjalljes. Sikundr Zoti doli fitimtar nga varri

dhe shprndau n bot rrezet e drits s Ngjalljess Tij, kshtu edhe kjo Kish doli fitimtare ngaperiudha e gjat e sprovs dhe e tundimit, gjats cils ndodhej e mbyllur si n varr.

Dhe tani nga kjo Kish e bukur e Ngjalljesdhe nga t gjitha kishat e shenjta t ndrtuararishtas apo t rindrtuara nga themelet, por ve-anrisht nprmjet kishave t gjalla shpirtroret besimtarve t saj, shprndan dritn e fitoreskundr errsirs dhe vdekjes. Kjo Kish Kate-drale do t dshmoj gjithnj se dyert e hadhitnuk do ta mposhtin at (Matth. 16:18-19).

***

Duke kujtuar t gjith shenjtort n kryer-jen e Adhurimit Hyjnor t pagjakt dhe n thy-erjen e Buks madje shenjtort dhe martirtmbrojts q prej fillimit dhe deri n koht e fundit,t Kishs Orthodhokse t Shqipris, nga hiero-martiri Elefther dhe Vlashi t viteve t para tkrishtera, shn Asti n Durrs, Mbreti i ShenjtJoan Vladimiri, neomartiri shn Nikodhim ngaElbasani, deri tek isapostulli i madh KozmaEtolosi, veten ton dhe njri-tjetrin dhe t gjithjetn e Kishs Orthodhokse t Shqipris, KrishtitPerndis le tia parashtrojm. Me ndrmjeti-met dhe ndihmn e tyre lusim pr forcimin eksaj Kishe t shenjt dhe t Kishs Ortho-dhokse n Shqipri n jet t jetve.

Kjo Kish e shenjt, q shenjtruam sot,sht streha pr do njeri; sht dhnse jetedhe frymzimi pr vepra t mira, shrbyese enjeriut, nn e dhembshur, mjeke dhe mbroj-tse, liruese nga robri shpirtrore, dshmitaree s vrtets, tregues i rrugs drejt gzimit dheprjetsis.

Prgzojm Shklqesin Tuaj fort t nde-ruar, zoti President i Republiks, Qeverin enderuar t Shqipris dhe t gjith banort esaj pr kt arritje, pr kt Kish t shenjt tpruruar, sepse rrezet e drits, t dashuris, ba-shkimit dhe vllazrimit q burojn prej saj, udrejtohen t gjithve dhe u bjn mir t gjithve,pa kurrfar dallimi.

Drgojm tek t gjith bashkpuntort eksaj vepre t mir, plqimin e PatriarkansEkumenike dhe bekimin ton atror e patriarkaldhe urojm me t gjith shpirtin q hiri i Pe-

rndis tu bj t mira t gjith banorve tktij vendi dhe mbar bots.Amin.

(vijon nga faqja 7)

Pas vuajtjes sskajshme, erdhi ringritja dhe lirimi,pas sprovs, vlersimi....

Patri arkana Ekumenike, KishaMme Konstandinopojs, ndien njgzim tgj i thanshm, duke parmrekull ine ri l indjes sKishs Or -thodhokse nShqipri dhe prgzonnga thellsia e zemrs tgj ithataqkontr ibuuan nngj allj en e saj.Puntori i par, sigur isht, ka qen

Fortlumtur ia e Tij, Kryepiskopi iTi rans, Durrsit , Elbasan it dhe iGj ithShqipris, zoti Anastas, njerime shumprvojdhe plot me zell edashur i hyjnore.


9/12


PROTESTPr Televizionin Kombtar Klan

DREJTORIS,

Jemi t detyruar t shprehim publikisht protestn ton pr

emisionin tuaj Opinion, t dats 3/6/2014, me titull Kryepeshkopi

i Serbis dhe Kisha e Janullatosit. Edhe vetm titulli q mbizotron-

te gjat tr emisionit, tregonte qartazi shtrembrimin e qllimshm

t s vrtets, duke keqinformuar telespektatort. Nuk ka kryepeshkop

t Serbis, por patriark t Serbis. Sa i takon emrit t Kishs son,

emri i saj sht Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipris.Pr fatin e mir, prania e tre intelektualve t njohur orthodhoks,

kthjelltsia, njohja e plot e shtjes dhe dinamizmi i tyre, i hodhi

posht sulmet e organizuara dhe argumentet e gnjeshtrta q u

solln. Me gjith kto, ishte shum e qart paraprgatitja sistematike

me shfaqje videosh t fabrikuara, si dhe predispozita e prgjithshme

pr t br shpifje, duke promovuar nj person t dyshimt, q e

prdorin pr t mashtruar opinioni publik, ndrkoh q asnj Kish

Orthodhokse n Bot nuk e njeh si prift. Nuk pati asnj informim

objektiv n lidhje me ngjarjen historike t Prurimit t Kishs s re

Sekretariati i Sinodit t Shenjt

Katedrale dhe t pranis s personaliteteve t shquara nga e gjith

bota orthodhokse, q nderuan Shqiprin.

Nuk sht hera e par q n kto emisione prpiqen t shpifin

kundr Kishs son. N kt rast nuk bhet fjal vetm pr fyerje

t Kishs Orthodhokse, por edhe pr shkelje t kodit t etiks s

gazetaris dhe mbi t gjitha kemi t bjm me minim t harmonis

fetare gj, pr t ciln mburret Shqipria.Si sht e njohur, nuk ka pasur ndonjher emisione televizive

ku antar t Kishs Orthodhokse t jen prpjekur t sulmojn

ose t ken fyer me fardolloj mnyre komunitete t tjera fetare

t vendit. sht koha t marrin fund shpifjet televizive ndaj Kishs

Orthodhokse Autoqefale t Shqipris, antar t s cils jan

qindra mij qytetar shqiptar, si dhe ato kundr primatit t saj, t

cilt si sht e pranuar nga t gjith, i respektojn t gjith dhe u

bjn mir t gjithve.

10 qershor 2014

KISHA ORTHODHOKSE AUTOQEFALE E SHQIPRIS

Vizita t delegacionevet Kishave Orthodhokse

Patriarku Ekumenik Vartholomeudhe pjestart e delegacioneve bnedhe vizita t ndryshme. Ata u ndalnn Universitetin Logos, ku u njohnme veprimtarin e tij msimore dhe

bashkbiseduan me pedagogt.M pas, ndalesa ishte n mjedisin e

bukur t shkolls s mesme kishtareKryqi i nderuar, n Sukth, ku u pritnme ngrohtsi nga nxnsit dhe msue-sit. Vizitat prfunduan n Manastirin eShn Vlashit dhe Akademin TeologjikeNgjallja e Krishtit, ku miqt e shquaru pritn nga student e pedagog, fmi-

jt e Shtpis Orthodhokse t Shpressetj. Pas vizits n mjediset e ndryshme,u shtrua nj drek, ku prshndetn Pa-

triarku Ekumenik Vartholomeu, Kryepi-skopi Anastas dhe Kryepiskopi i KishsOrthodhokse t Ameriks, Dhimitri.

M pas, Patriarku Ekumenik dhemiqt e tjer u prcolln pr n Rinas,t rrethuar nga dashuria, respekti dhefalnderimi.


10/12


Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

KORRIK 20141 E Mart Anargjendt Kozma eDamian, romak. Osh. Petro, patric.2 E MrkurRroba e Hyjlind-

ses n Vllahern. Juvenali i Je-rusalemit. (Vaj e ver)5 E Shtun Osh. Athanas athoniti.Osh. Lambadhi. Oshd. i ri Qipriani.

6 E Diel 4 MATEUT.Hierod.Asti i Durrsit. Osh. Sisoi.Dshg. Luia etj.8 E Mart Dshm. Prokopi eTheodhosia, nna e tij. Hierod. iri Anastasi.10 E Enjte Dsh. i ri Nikodhimin Berat. 45 dsh. n Armeni.12 E Shtun Dsh. Prokli eIlariu. Veronika, gjakrrjedhsja.

Dsh. Serapioni.13 E Diel E ETRVE SIN. IVEK. Mbledhja e Kr/engjllitGavriil. Osh. Stefani.17 E Enjte Dshmg. Marina.Dsh. Sperati dhe Veronika.19 E Shtun Oshg. Makrina.Osh. Dhiosi, Dhioklisi. Osh. Paisin Kiev.

20 E Diel 6 MATEUT.Pr. IliaThesviti. Osh. Avrami n Radonezh.24 E Enjte Dshmg. Kristina.Omol. Athinagora. Dsh. Borisie Gljebi.

25 E Premte Fjetja e Sh. Ans.Oshg. Olimbiadha. Etrit e Sin.V Ekumenik. (Vaj e ver)26 E Shtun Oshdg. Parashqevia(Premtja). Hierod. Hermolau, Ermipi.

27 E Diel 7 MATEUT.Dshm.Pandeleimoni. Osh. Angjelari etj.(Bhet Efqel i)

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajs, Nr. 151Tiran

Tel: (04) 2234 117, 2235 095.Fax: 2232 109

Shtypurn shtypshkronjn Ngjallja

Organ i Kishs Orthodhokse

Autoqefale t Shqipris

Del nn kujdesin

e Kshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Shkrime dhe reagime n shtypn lidhje me shenjtrimin e Katedrales s Re


11/12


Gjimnazi Kryqi i Nderuar- zgj edhj a juaj pr tardhmen

NJOFTIM!

Nse jeni n mdyshje pr shkollimine fmijve tuaj, zgjedhja duhet t jetgjimnazi Kryqi i Nderuar, i cili ndodhetn nj kodr piktoreske n Sukth t Du-rrsit, buz autostrads Tiran-Durrs.

T gjith maturantt e par t ktij gjim-nazi, n vitin shkollor 2009-2010, fituant drejtn e studimit n universitetet evendit.

Regjistrimi kryhet para dats 20 gusht2014 dhe n kt institucion arsimor

pranohen vetm djem q kan njohurit gjuhs angleze.

Kusht pr regjistrimin tuaj shtdftesa e lirimit.

Testimi zhvillohet n ambientet eshkolls m dat 23.08.14 ora 10:00.Nr. kont.: 05322080,cel 0682005524, 0692340205e-mail: [email protected]

50 vjet pas takimit mes Patriarkut EkumenikAthenagora dhe Paps Pavli VI, pasuesit e tyre, Pa-triarku Ekumenik Vartholomeu dhe Papa Franesku,u takuan t dieln pasdite, 25 maj, n qytetin eJerusalemit, ku u kryqzua dhe u Ngjall Zoti JisuKrisht.

N fillim, u zhvillua nj takim privat mes dyudhheqsve t krishter, t cilt shkmbyen dhu-ratat e rastit dhe nnshkruan nj deklarat t prba-shkt me 10 pika. M pas ata u takuan prsri nKishn e Varrit t Krishtit, n prani t t gjith lide-rve t krishter t Toks s Shenjt, ku u lutn tgjith prpara Varrit t Shenjt.

Papa Franesku, Patriarku Ekumenik Vartholomeu, Presidenti palestinez Abu Mazendhe ai izraelit Shimon Peres, duke mbjell nj ulli, si kujtim t takimit t prbashkt pr paqen.

Takim n Jerusalem mes Patriarkut Ekumenik dhe Paps

Jerusalem, 50 vjet m par: ast nga takimi historik midis

Patriarkut Ekumenik Athenagora dhe Paps Pavli VI.


12/12


Ditn e hn, 2 qershor, Prima-tt dhe prfaqsuesit e Kishave

Orthodhokse, t shoqruar ngaKryepiskopi Anastas dhe antart Sinodit t Shenjt, vijuan taki-me me krert m t lart t shtetit.

Takimin e par e bn me Pre-sidentin, z. Bujar Nishani. Duke iuuruar edhe njher mirse-ardhjen, Kreu i Shtetit vuri n duk-je, se pas nj gjysm shekulli dikta-ture, ku praktikimi i fes ishte indaluar me ligj, ku klerikt u pr-ndoqn pa mshir dhe objektet

e kultit u shkatrruan, Shqiprissot i sht shtuar edhe nj objekttjetr madhshtor kulti - Kate-dralja e re Orthodhokse n qendrt Tirans.

Presidenti Nishani vuri n dukjevlerat e pamohueshme t popullitton: tolerancn, harmonin dhebashkjetesn e shklqyer fetare.Kto virtyte t shqiptarve, t har-monis, tolerancs e bashkjete-ss fetare, Shqipria do tia ofroj

si vlera t shtuara edhe familjes smadhe evropiane, ku ne synojmt bjm pjes dhe t integrohemis shpejti, theksoi Presidenti.

Duke falnderuar PresidentinNishani pr mikpritjen, Trshenj-tria e Tij, Patriarku EkumenikVartholomeu, vlersoi ndryshimete prparimet q ka shnuar vendiyn, duke vn n dukje se Kate-dralja e re Orthodhokse sht njtjetr prov e qart se Shqipriagzon trsisht lirin e praktikimitt fes, pas s kaluars s hidhurq ka prjetuar.

Gjithashtu, Patriarku Ekumenikshprehu urimin dhe bekimin e Tijq Shqipria t marr sa m shpejtstatusin e vendit kandidat, sepseprve arritjeve t shnuara, ko-mbi shqiptar, duke qen njri prejm t vjetrve n kontinent, emeriton plotsisht t jet n gjirine Bashkimit Evropian.

Primatt dhe prfaqsuesit Or-

thodhoks, s bashku me Kryepi-skopin Anastas, u takuan dhe me

Kryetarin e Kuvendit, z. Ilir Meta.Ai u shprehu urimet m t ngrohta

pr Shenjtrimin e Kishs s ReKatedrale Ngjallja e Krishtit,

duke prcjell mirnjohjen pr nde-rimin q Patriarku Vartholomeu I

dhe Patriarkt e tjer i kan br po-pullit shqiptar me pranin e tyre, du-

ke e kthyer Tirann n nj qendrt orthodhoksis botrore gjat ce-

remonis s Shenjtrimit. Z. Metavlersoi punn e madhe q shtbr nga Kisha Orthodhokse Auto-qefale e Shqipris gjat ktyre 23viteve n t gjith vendin.

Patriarku Ekumenik shprehumirnjohjen e tij dhe t t gjithKishs Orthodhokse pr kontributine autoriteteve shqiptare n drejtimt forcimit t rolit t Kishs Ortho-dhokse n shrbim t shoqrisshqiptare dhe n veanti duke

mbshtetur projektin madhor tndrtimit t Katedrales Ngjalljae Krishtit. Patriarku vuri n dukjegjithashtu se Shqipria ka psuarndryshime rrnjsore gjat ktyreviteve, duke u transformuar n njvend evropian t rilindur shpirt-risht dhe n nj shembull t lirisdhe bashkjetess fetare.

Primatt dhe prfaqsuesit eKishave Orthodhokse, t shoq-ruar nga Kryepiskopi Anastas dhe

antar t Sinodit t Shenjt, pa-tn nj takim edhe me Kryemini-strin z. Edi Rama, n selin e K-shillit t Ministrave.

Edhe Kryetari i Bashkis dhe iOpozits, z. Lulzim Basha pritiTrshenjtrin e Tij, PatriarkunEkumenik, Vartholomeun I, si dhePrimatt dhe prfaqsuesit e Ki-shave Orthodhokse, t shoqruarnga Kryepiskopi Anastas dhe Mi-tropoliti i Kors, Imzot Joani.

Shenjtrimi i Katedrales dheprania e Primatit t Kishs Ortho-dhokse n Tiran, - u shpreh krye-bashkiaku Basha, - sht nj tjetrdshmi e tolerancs dhe bashk-jetess ndrfetare n vendin ton.

Patriarku Ekumenik Vartholo-meu shprehu falnderime pr qyte-tart e Tirans, pr mikpritjen qu kan rezervuar gjat qndrimitdhe theksoi se Shqipria sht njshembull q duhet ndjekur prbashkjetesn dhe tolerancn mes

qytetarve me besime fetare, tra-dita dhe kultura t ndryshme.

Takime t delegacioneve orthodhokseme krert m t lart t shtetit

Gazeta Ngjallja Qershor 2014

Documents