This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
<> siqgr pRswid] vwihgurU jI kw ^wlsw!vwihgrU jI kI &qyh]
sB isKn k hukm hY; grU mwnIE grMQ]1]) pIaU dwdy kw; Kil ifTw Kjwnw] qw myrY min;
BieAw inDwnw]1] prm pUjnIk gurU pMQ jI kI jIq[ (<>) swihb jI dw SuD aucwrn,iekEAkwr, SuD pkwau pV@ ky bwr bwr) ihMdU qurk kaU, rwPjI iemwmswPI; mwns kIjwq sBY, ek phcwnb]) Avil Alh nUru aupwieAw; kdriq ky sB bMdy] ek nUr qy.sBjgu aupijAw; kaun Bl.ko mMdy]) ^wlsw myro; 1ipMf2 prwn] ^wlsw myrI; jwn kI jwn](1sRIr, 2ijMd) ikpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo 1gOr] moih sy rMk AnwQ jg; BtkqiPrq kror] (1vfy) mo gih mY.qn qy mn qy; isr lau Dn hY; sBhI ienhI ko]) ienhI kIikpw ky, sjy hm hY; nhI mo sy grIb kror pry]) jau qau; pyRm Kylx kw cwau] isru Dir
qlI; glI myrI Awau] iequ mwrig; pYru DrIjY] isru dIjY; kwix n kIjY]) ggn dmwmwbwijE; pirE nIswnY Gwau] Kqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn k dwau]1] sUrw so pihcwnIA;ju lrY dIn k hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kqu]
lKk pkwSk-dmdmI tkswl dy bwr@vN, qyrvNmuKI, bhmividAw dy dwqy, pMQrqn, bhmigAwnI kY;
grIbI smwhw] bhmigAwnI; praupkwr aumwhw] pUrn praupkwrI pUrn bhm-igAwnIs`cKfvwsI prm-pUjnIk sRI mwn sMq bwbw grbcn isMG swihb ^wlsw, sMq krqwr isMGswihb ^wlsw jI dy s`cy praupkwrI crn-kmlW dy, hir hir myil myil jn swDU; hm swD
gurU ipAwrI swD sMgq jI nM ieh jwxk byAMq KSI hovgI ik gurbwxI aucwrx Su`DIleI iehnW poQI swihbwnW jI dI irkwrifMg vI dwsn dws qoN gurU swihb jI n krvweI hY[sMgq jI irkwrifMg lw ky poQI swihb pRkwS krn jI Aqy grU swihb jI dI KuSI lYx leIirkwrifMg Answr pUrIAW lgW lw k irkwrifMg dy mgr 2 blo jI[
pihl pRkrx dw q`qkrw Agly brYktW mgroN hY, q`qkry ’c Awey AmlkgursbdW qukW nM hr smN hI pV@, ie`k bwr qW br zrUr hI in`qnym kro jI. {sRbivAwpI mhW ivsmwd pRm bynqIAW:- grpswid] ilK gursbdW qkW nUM, Gry kDW
’qy ilKo jW Cwp ky lwa, mn dw Awsrw KsMm mn ky, bwr 2 drSn krk, hr smNbwr 2 nmskwrdy mQw tykd, bwr 2 pVdy rihxw cwhIdw hY[ grbwxI jI dIswiKAwqqw d FMg Anuswr, gurbwxI jI nMU idRV pp`k insc kridAW, izdMgI dwivSyS lwhw lxw cwhIdw hY[ gurpswid] siqgrW dI prm-psMnqw lx leI, pmIis`K isKxIAW ny isr idq, hux BI dy rhy hn[ ijvyN bwbw dIp isG swihb jI nyApnw sIs qlI ’qy r`iKAw[ BweI mnI isG swihb jI ny Awpxy bd 2 ktvwey[
gurU ipAwry ShId AqIrQ XoDy BweI suKw isG mihqwb isMG swihb jI srm, sIhirmdr swihb jI ’cN ms rMgV dw isr v`F ky buFy jOhV(bIkwnyr) l gey[siqgurW ShId isMG isGxIAW dI kurbwnI nM, rom 2 krk ffaq bMdnw nmskwrhY jI, ijs dw sdkw sB nM, prm-piv`q AimRq gurbwxI jI pRwpq hn[ siqgrUdUj pwiqswh jI ny Bwxw jI, Blw jI, Bulg jI, murdw Kwx qk SB bcn mMn k,pUrn grU jI dI syvw s^q Gwl, prm-pjnIk bhwdr mrdW vWg GwlI, jgq ’qis`KI dw bIj r`K ilAw[ ijs nM dyK ky vfy 2 jogIsr qpIsr mnIsr rKIsr
gRQ swihb jI dy A`Kr 2 nUM vwihgrU gurU jI mn ky, A`Kr 2 dw iDAwn Dwr k,sRbq dy Bl ihq, vwihgrU 3 jp rhy hn jI[ DMn hn DMn hn DMn hn vwihgrUprmpjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qygbhwdr swihb jI DMn hn!zwlmW dy GriBAwnk zulm krn qN, lohy d qMg ipMjry’c, iq`K iklW ivckwr, swvDwn eykwgr
cIq] hux bYT, prmpUjnIk s`cy siqgurU vwihgrU sI grU gMQ swihb jI d A`Kr 2nUM vwihgrU mMn ky, sRbq d Bly ihq, hux vwihgrU 3 jp rhy hn, hux sIs krbwnkr rhy hn[ DMn hn DMn hn DMn hn, prmpjnIk scy siqgurU vwihgrU sRI grUgoibdisMG swihb ^wlsw jI DMn hn! prmpjnIk Apny mwqw ipqw Aq cwryswihbzwd, isG isMGxIAW ^zwny Apnw Awp hux krbwn kr rhy hn[ DMn hn DMnhn DMn hn prmpUjnIk scy siqgurU vwihgrU sRI gurU gMQ swihbwn jI DMnhn!prmpjnIk prmpivq gurqw ibrwjmwn ho k, Awpxy pymIAW dy idl
idmwZ’c, hr smN AMimq gurbwxI Byj k, pRmIAW nUM rom 2 krk ismrn b^S k,inhwl krdy rihMd hn jI[ hy pwrbhm pRmsr siqgrU nwnk dyv swihb jI dpMjvyN srUp, siqgurU sI grU Arjn dv swihb jIE!ApxI ShIdI dw jwp,AiBAws iDAwn gurbwxI gurU jI dI swiKAwqqw b^S jI[ sb`q gurU pymIAW nUM pymBrI bnqI hY ik hr Gr ’c, blYk borf hovy, ijs ’qy grsbd jW Gt qoN G`t dqukW ArQW sihq ilKIAW jwx, aun@W nUM prm gurU nwnk dyv swihb jI dy pq`K
Awp kIqw jwvy jW typ irkwrf duAwrw bwr 2 suixAW jwvy[ an@W dy ArQ vI, swrypRmI iml 2 ky bwr 2 vIcwr lx[ ijhV pymI eys qr@W imlq ’c grbwxIswiKAwqqw krngN aun@W nU ie`k dUjy dy drSnW qN grbwxI jI idl srq ’cidsxg[ sRIr BwvN cV@weI kr jwx, pr an@W nMU swiKAwq kIq gur sbd nhIN
Bu`lxg[ ijhV pymIN ieaN iml ky gurbwxI jI dI swiKAwqqw krng, an@W ’coN jykoeI cV@weI kr jwvy qW as nwl swiKAwq kIqy, gurbwxI jI cqy rihxg[ ijhVwpRmI Awpxy prvwr ’c gurbwxI swiKAwqqw krygw, auh Awpxy Awp nMU, b~icAW nMsvwr lvyg[ sRbq dy Bly Anuswr Awpxy b`icAW nMU, d qukW ilK k, hzwr vwrIAiBAws krwau, swiKAwq kro krwau, Pr an@W dw in`q AiBAws krdy rihxwcwhIdw hY[ } {prmpUjnIk AqI hI ipAwry, rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw;s`cy siqgurU swihbwn, gurdAwirAW gurmKW sqW BgqW grisKW ShIdW dI scI
ipAwrI crn-DUV dI mhwn 3 mhwnqw hY jI[ hy s`cy pBU siqgrU sI gurU nwnk dvswihb jI! AYsI Apwr ikpw kro, jo Awp jI dI s`cI ipAwrI crn DUiV mKmsqik nUM lwaNd rhIey jI[ v`fy 2 ieiqhwsk AsQwnW Aqy ijQ 2 s`cy siqgrUpRBU sI gurU gRQ swihb jI sc pwiqswh jI dw prm piv`qR scw pkwS hovy, au~QoN 2dI crn DUiV ilAw k, sI gurdAwry swihb jI ivK Aq Awpxy Gr AqI hIsiqkwr ipAwr nwl itkweI sjweI jwvy, ijs cN f`kw p`qw k`F k sgMDI pwafr
Awid pwieAw jwvy[ ijqny prmpjnIk gurU AsQwnW dI prm pivqR crn-DUiVhovy, an@W dy nwm prm ipAwr, Adb siqkwr nwl ilK jwx jI[ mn bwxI sIr drogW dI inivrqI leI, bwr 2 aun@W dy nwm jpd rihxw cwhIdw hY jI[ }AiqAqhI inmqw pRm sihq pRm bynqI hY jI, hyT ilKI grbwxI cvI GMty hI pV@d rho[inqw-pqI iek vwrI qW br zrUr hI pVo, ies gurbwxI dy ArQ A`g hn jI,vwihgrU siqgurU gRQ swihb jI, Awpxy ipAwry grsvkjI d ird’coN muK’c, hrsmyN AimRq Byjd rihMdy hn[ Awpxy svk jI dw muK hr smyN ^b im~Tw r`Kdy hn[
164. vwihgurU] sMqn kI srxweI; piVAw] jIau pwx Dnu; AwgDirAw] syvw suriq n jwxw kweI; qum krhu dieAw
ikrmwiexw](1078)
136
165. vwihgurU]inrgx kau; sig lyhu rlwey] kir ikrpw; moih thlYlwey] pKw Pyrau pIsau sMq Awg; crx Doie suK pwiexw]13](1078)
136
166. vwihgurU] jw idn jgq mwn tihl khI rswie; igAwn iDAwnkoit jg jg n smwn hY ]jw idn BeI pinhwrI jgn nwQ jI
kI qw sm n CqRDwrI koitn ktwn hY ]jw idn ipsnhwrI BeI jgjIvn kI;ArQ Drm kwm moK dwsn dwswn hY ] iCrkwrI pinhwrI pIsnhwrI k jo suK pRmnI ipAwrI ko AkQ aunmwn hY]656]
176. vwihgurU] slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnYGwau] Kyqu ju mWifE sUrmw; Ab jUJn k dwau]1] srw s pihcwnIAY; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kqu](1105)
218. vwihgurU] ijn ky coly rqVy ipAwry; kqu iqnw k pwis] DUiViqnw kI jy imlY jI khu;nwnk kI Ardwis]3] vwihgurU] khunwnk; pRB locw pUir] sMq jnw kI bwCau DUir]4]
166
219. vwihgrU]ijnI sKI shu rwivAw;iqn pCaugI jwey]pwie lgau
292. (ijq blo) (sRI dsm 716)sYXw]juD ijqy.ien hI k pRswid;ien hI ky pswid.s dwn kry]AG AauG trY,ien hI k pRswid;ien hI kI ikRpw.Pun Dwm Bry]ien hI k pRswid.su ibidAw leI;ien hI kI ikpw sB sqR mry]ien hI kI ikpw k.sjy hm hY;nhI mo sy gRIb.kror pry]2] (sRI dsm gMQ swihb jI)
253
293. vwihgurU] sYXw]syv krI ien hI kI Bwvq;Aaur kI syv shwq njI ko]dwn dXo ien hI ko Blo; Aru Awn k dwn n lwgq
nIko]Awg PlY ienhI ko dX;jg m jsu Aaur dXo sB PIko]mo gRh mY qn q mn qy isr lau Dn hY; sB hI ienhI ko]3](sI dsm 717)
254
294. vwihgurU] ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wlsy mih; hO krO invws] ^wlsw mro;mK hY AMgw]^wls ky hON;sd sd sMgw]^wlsw myro;ieS sihrd]^wlsw myro;khIAq ibrd] ^wlsw myro;pC Ar pwqw] ^wlsw myro;suK Aihlwdw] ^wlsw myro;imqr sKweI]
302. vwihgurU] hau AprwDI gnhgwru;hau bymK mMdw]coru Xwru jUAwirhau;pr Gir jhMdw]inµdk dustu hrwmKoru;Tg dys TgMdw]kwm
kRoDu mdu loB mhu;AhMkwr krMdw]ibswsGwqI AikrqGn;m k n rKMdw]ismir murIdw FwFIAw;siqguru bKsMdw ]21]36](Bw:gu:)
281
303. vwihgurU] q so n nwQ, AnwQ n m sr; qo s n dwnI, n mo siBKwrI [ mo so n dIn, dXwl n qo sr; mo s AgXwn n, q s ibcwrI [mo so n piqq, n pwvn qo sir; mo so ibkwrI, n q s aupkwrI [mory hY Avgun, q gn swgr; jwq rswql Et iqhwrI
]528](kibq Bw: gu:)
284
304. vwihgurU] qo so nhIN dwqw koaU, mo so n iBKwrI dIn; qo so ndXwlu,duKI mo so n AlweIey[mo so nhIN ikqGn,q so aupkwrI nWih;m so n AnwQ,nwQ q s n bqweIey[AgunI n m s koaU,gnvwn q s nhIN; jp qp bRq mo mY,eyk nih pweIey[kiv AwX hY Srn,ghy Dwie k crn;gurU qwrn qrn, inj hwQ d
7.ismrn q lwg;ijn Awip dieAwlw]nwnk jn kI;mMgrvwlw]5]prmpjnIk koit bRhmf k Twkru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] scysiqgurU sI gurU nwnk dv swihb mh`lw p jI, gIbI dI h`d jxwaNidAW &rmw rhyhn:-gru nwnk; jw kau BieAw dieAwlw] so jnu hoAw; sdw inhwlw] Anuswr
ipAwirAW kI, prmpivqR(rvwlw) crn-DUV(mgY) mMgdw hY, ikaN j vwihgurU jI dpym ipAwr’c AYs ivsmwd msq hoey hn, sRIr dI s`D hI nhIN rhI]5] XQw:-mgnu BieE.ipA pRm isau; sUD n ismrq Ag]) siqAw guru swlwhIAY; auTidAwBI gru Awlwau] koeI AYsw gurmiK jy imlY; ha qw ky Dovw pwa]) AMqrjwmI prK
ibDwq; srDw mn kI pUry] nwnk dwsu.iehY sK mwg; mkau.kir sqn kI DUry]8.ismrih s jn; ijn kau pRB mieAw] nwnk.iqn jn; srnI pieAw]7]prmpjnIk vwihgurU siqgurU nwnk dyv vwihgrU mh`lw pMjvW jI, srb ivAwpIAnq klwvwn Agm Apwr mhW ivsmwd pRmw-BgqI’c lIn &rmw rhy hn:-(ijn)ijn@W grmuiK ipAwirAW(kau) nUM, (pB) pRisD sRb pkwSk nm sUrj sUrj; nm cdRcMdR] nm rwj rwjy; nmo ieMdR ieMdR] nmo ADkwry; nmo qyj qjy] ivAwpk sMdrvwihgrU jI d Avqwr siqgrU swihbwn jI dI sRb ivAwpI mhW ivsmwd
Anqklwvwn(mieAw) ikpw pwpq huMdI hY, (s) auh; hir gun bwnI]; shijsmwnI]; inhcl Awsnu]; kml ibgwsnu]; Anhd Jnkwr] Agm Apwr sbivAwpI sK nUM pwpq, sb ivAwpI ivsmwd Anqklwvwn Ajpw jwp vwihgrU jI’clIx, AicMq prapkwrI gurmiK jn, ipAwry vwihgrU jI nUM(ismrih) Xwd krdhn, dwsn dws(iqn) iqn@W gurmiK(jn) ipAwirAW dI, prm piv`q a~cI sucI sbivAwpI mhW ivsmwid scI srnI, hmySw hI pieAw hY]7] XQw:-hir sig rwq
mn qn hry] gr pUry kI srnI pry]1]9.dIn drd dK BMjnw; Git Git nwQ AnwQ] srix qm@wrI AwieE; nwnkky pRB swQ]1] {zwlmW d Gr iBAwnk AiqAwcwr zulm krn qoN, prmpUjnIkvwihgrU mh`lw pMjvW jI, swfy leI hux au~bldI dyZ’c bYT rhy hn, hux q`qy 2 ryq’qy bT ky, q`qw 2 ryqw Awpxy prm piv`qR SuB s`c mhwn prapkwrI DIrjDwrIinrMkwrI sIs’qy puAw rhy, hux sVdI m`cdI bldI loh’qy KV rhy hn[ Awp kStshwr rhy hn, swnUM gurU rwmdws sovr, sRI hirmdr swihb jI, sI qrnqwrn
swihb jI, hor Anyk qIrQ q prmpjnIk s`cy siqgurU inrMkwr srUp gurbwxI jIb^S rhy hn[ Awp jI nUM Aink bwr inmK 2 nmskwr, Awp jI qN Ainkbwrsdw sdw jweIey bilhwr[ DMn grU pmysr jI, Awpxy inrgn srUp duAwrw AnMqsUrjW cMdimAW ibjlIAW AgnIAW qwry mMflW, swf mnW ieMidRAW iridAW nUM hux
nwnk dv Drin ggn nv KMf mih; joiq sÍrUpI rihE Bir] Bin mQrw.kCu BydnhI; guru Arjnu prqK´ hir] vwihgrU mh`l pjvN jI ny, mih dIn; hir hir dirpirAw]) moih dIn; hir hir Et lIqI]) moih dIn; hir hir AwrwDy]) ijabulwvhu; iqa nwnk dws bolY] ijvyN Anyk vwr inmqw gRIbI dy Sbd ilKy kmweyhn, iqvN ie`Qy BI inmqw gRIbI dI h`d jxwaNidAW, Awpxy Awp nU dIn kih k,vwihgrU jI d snmuK, Ardws pym bnqI krk, snmuK Ardws pRm bnqI krn dIjwc isKw rhy hn:-}hy (nwQ) mwlk jI! dwsn dws (nwnk) mh`ly pjvN nUM, Gxy
duK drd ny.(BMjnw) BMnxw kIqw hY, duK dw BMinAw, Git Git ky d`K d(dIn)ADIn dKI, (AnwQ) XqIm ho irhw hY[ vw dwsn dws(dIn) gIb(AnwQ) XqImdy(Git) sIr, sIr’c jo hor ikRmW d(Git) sIr hn, an@W’c vs k, dwsn dws dbYr ibroD; kwm kRD moh] JT ibkwr; mhw loB DRoh] jmx mrn iqSnw Awid drdduK nU(BMjnw) BMnx vwl, hy(nwQ) mwlk AMdr bwhr AsMK nUr pkwS srUp, srbklw Brpr pB; ibrQw jwnnhwr] prmpjnIk(pB) vwihgrU s`c siqgurU sI grU
rwmdws swihb jI!dwsn dws gRIb nIc jwick dIn inmwxw inqwxw(qumwrI) AwpjI dI ivAwpk ivsmwd s`cI.srix swDsMgq’c(AwieE) AwieAw hY, dwsn dwsgRIb(k) dy sdw(swQ) nwl rho jI, Bwv sb`q dy Bl ihq ShIdI dx smyN, BwvyNau~bldI dZ’c bYTW, BwvN qqy ryqy ’qy bYT k qqw ryqw Awpxy sIs’qy puAwvW, BwvNq`qI loh’q KV@W, BwvyN B`K aunINdw qyh kubl shwrn dw smW Aw bxy, BwvN rwvI diknwry 1663 ib:nUM, 43 swl.42idn dI AwXU’c ShIdI pwvW, hr hwlq’c AwpjI dy prm piv`qR SB s`cy s`cy au~cy mhwn prapkwrI DIrjDwrI inRivkwrI
mUil mcWgvw] j qau.iprIAw dI isk; ihAwau.n Twhy khI dw] 130] Anuswrmwx huidAW, inmwxw ho k, gurmiK AvsQw nUM pwpq ho k, ie`Q Aq drgh’c r`bsmwn mwx pwauNdy hn[ Awps ka; Awip dIno mwnu] nwnk pRB jnu; eyko jwnu])scI drgh mwxu inmwxY[) drgh mwxu pwvih, piq isau jwvih; AwgY.dUKu n lwg]
inmwny ka; pRB qro.mwnu] 2.ivdSI zwlm, ijs rMk dIAW bhU bytIAW nUMcuk ky, gznI’c tky 2 nUM vycd sn, ijs nU koeI BI skwrI nOkrI nhIN sI imldI,jo DUV’c ruL irhw sI, ijs nU Sd 2 kih ky iqskwr krd sn, zwlm ijs dmUh’c Q`kd sn, ijs nU GVy’qy cV@n, &Oj q^q rcx, sIs’qy dumwlw c`kR sjwax,Ssq pn@x dI s^q mnwhI sI, jo jmW jUnW rogW AogxW vs ho irhw sI[AYsy(inmwny) mwx qoN rihq, inmwxy jIv(ka) nUM, hy(pRB) vwihgrU rwjwn rwj]) ;srb klw smrQ] vwihgrU mh`lw pihlw jI, mh`lw CvW jI sRI grU goibd isMG
swihb jI, sdw gurqw ibrwjmwn siqgurU gRQ swihb jI! (qro) Awp jI dwb^iSAw SuB scw(mwnu) siqkwr pwpq hY, j Awp jI ny KMfy bwty d AMimq dIdwiq, gurbwxI jI b^S ky, ^wlsw pQ jI sjwey, kIVw Qwip die pwiqswhI;lskr kry sAwh] Anuswr kIiVAW nU pwiqswhI b^SidAW, ieh SuB s`cy vrb^S, ik dwsn dws ny, ijsu nwmu ird; soeI vf rwjw] Anuswr ibnw ipRQvI drwj bxwey hn[ jo pUry grU jI qN ibnw, rwj mhwrwj dI BI pvwh nhIN krng[
AYsy sRb ivAwpI Anqklwvwn mhW ivsmwd vr, Anq klwvwn prn myhrvwnvwihgrU pUrn jI hI b^S skdy hn:- XQw:-^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wls mih;hO krO invws] ^wlsw myro; muK hY AMgw] ^wls ky hON; sd sd sgw] ^wlsw myro;ieS sihrd] ^wlsw mro; khIAq ibrd] ^wlsw myro; pC Ar pwqw] ^wlsw mro;suK Aihlwdw] ^wlsw mro; imqr sKweI] ^wlsw mwq ipqw; suKdweI] ^wlswmyrI; soBw sIlw] ^wlsw bMD sKw; sd fIlw] ^wlsw myrI; jwq Ar pq] ^wlswso; mw ko auqpq] ^wlsw myro; Bvn BMfwrw] ^wlsy kr; myro siqkwrw] ^wlsw
(ij`qy bol) sYXw] juD ijqy.ien hI ky pRswid; ien hI ky pRswid.s dwn kry]
AG AauG trY, ien hI ky pRswid; ien hI kI ikRpw.Pn Dwm Bry] ien hI kpRswid.su ibidAw leI; ien hI kI ikRpw sB sq mry] ien hI kI ikpw ky.sj hmhY; nhI mo s grIb.kror pry]2] pUrn grU jI ny Awpxw sRbs, Awpxw Awpkurbwn krk, Asw sb ivAwpI mhW ivsmwd Awdr mwx siqkwr, Awpxy swjinvwj Kwlsy jI nU b^iSAw hY jo BMg n ho sky[ cNh jugW’c, hor iksy ny BI AwpxysyvkW nM nhIN b^iSAw jI[ XQw:-hir jIa; inmwixAw q mwxu] incIijAw.cIjkry myrw givMd; qrI kdriq kau krbwxu])
sgl Gtw kau; dyvhu dwnu] hy krn krwvnhwr suAwmI] prm ipAwry prmpUjnIk vf dwq s`c vwihgrU jI!Awp jI(sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nU,rozI hvw pwxI ijd jwn Awid Anyk pRkwr dw SB s`cw dwnu(dyvhu) dy rhy hoN jI[XQw:-sBnw jIAw kw, ieku dwqw; so, mY ivsir n jweI] vw gurU Avqwr jI’ckurbwnIAW d k, hux grqw ibrwjmwn ho ky, (sgl) swirAW(Gtw) sRIrW(kau) nUM
Bl ihq krbwnI dyxy krk, Pyr mrnw nhIN huMdw[ XQw:-kbIrw.mrqw mrqw jgumuAw; mir iB n jwnY kie] AYsI mrnI jo mrY; bhuir n mrnw hoie] (555) kbIrmrqw mrqw jgu mAw mir BI n jwinAw kie] As mrny j mrY bhuir n mrnwhoie] 29] (1365) s guru krhu; ij bhuir n krnw] so pd rvhu; ij bhuir n
rvnw] s iDAwnu Drhu; ij bhuir n Drnw] Asy mrhu; ij bhuir n mrnw]vwihgrU] sRbq dy Bl ihq mrn nUM, s`cw mrnw kr idKwieAw[ XQw:-mrxumuxsw sUirAw.hk hY; jo hoie mrin prvwxo] vwihgrU] prmpivqR vrwgmeI SBs`cI prn DrmI ShIdI qoN pihlW Bwv ShIdI dx smN, Akih AnMd iKmw DIrjshij sb ivAwpI ivsmwdqweI Ajpw jwp’c lIx, prmpUjnIk gurbwxI jI kmwky idKwey hn[ XQw:-gauVI kbIr jI] ijh mrnY; sBu jgqu qrwisAw] so mrnw;gur sbid pRgwisAw]1] Ab ksy mrau; mrin mnu mwinAw] mir mir jwqy; ijn
rwm n jwinAw]1] rhwa] mrno mrnu; khY sBu koeI] shj mrY; Amru hoiesoeI]2] khu kbIr; min BieAw AnMdw] gieAw Brm; rihAw prmwnMdw]
vwihgrU] id`lI cWdnI cNk, Aj cWdnI cNk nhIN, blik Gr iBAwnkzulm AMDyry dw cNk hY[ ie`Q Awm pRjw byAMq sWeI lokW sMqW kwml purKW dIieqnI BIV ie`kq hoeI, ik iql sutx nUM BI QW n irhw, jo s`cy siqgurU swihb jIdy jmwlI ichry dy AwKrI SB s`cy drSn locd sn[ XQw:-myrw mnu lc; gur
drsn qweI] iblp kry; cwiqk kI inAweI] iqRKw n auqrY, sWiq n AwvY; ibnudrsn sq ipAwry jIau]1] ha GolI jIa Gil GumweI; gr drsn sMq ipAwryjIau]1] rhwa] pr aun@W nUM mwr k`t k roikAw igAw, sc siqgurU swihb jI ny,sRI jp jI swihb jI dw Bog pw ky, prn iekwgqw inrBYqw pRm pUrn Agmivsmwd srb ivAwpI shij AvsQw’c, guru prw nmskwry] Anuswr siqgrUpihl pwiqSwh jI nUM rom 2 krk nmskwr kIqI[ XQw:-nmskwr; qw kau lKbwr] iehu mnu dIjY; qw ka vwir]
(id`lIis) dohrw] TIkir Pir idlIis isir; pB pur kIXw pXwn]
qygbhwdr sI ikAw; krI n iknhU Awn]15] DMn prmpUjnIk sc siqgrU dsvyNpwiqSwh jI, Awpxy prmpUjnIk DIrjDwrI inrMkwrI ipqw jI nUM iqlk jM\U; rwKwpRB qw kw] Anuswr pB vwihgrU mndy hn, ies leI scy pwiqSwh jI dI, grAMimq iBMnI dhurI; nU TIkir kihxw, grU jI dy dIrG AwSy Anuswr TIk nhIN[vwihgrU scy siqgurU dsvyN pwiqSwh jI sc siqgrU swihb jI dI ShIdI bwry dohrw acwrd hn:-prmpjnIk ipqw s`cy siqgurU nOvyN pwiqSwh jI ny, mhwnDIrj itkwA SWqI prn iKmw’c rihMidAW, Awpxw prmpiv`qR sIs blIdwn d k,
pRIqm grU jI qN srvs kurbwn kry, ijvyN vwihgrU mh`l dsvyN jI ny vwihgrU jI qNkIqw[ Awp jI qN r`b pIr buDUSwh jI ny kIqw[ XQw:-prweI Amwx.ikau rKIA;idqI hI sK hoie]
pRB kI AwigAw; mwnY mwQY]) rb kI rjwie.mny isr apir; krqw mny Awpu
gvwv]) pRB kI AwigAw; Awqm ihqwvY] Anuswr(pRB) vwihgrU siqgurU swihb jIkI AwigAw nU, Awpxy isr mwQ ’q (mwnY) mMny, r`b rUp pIr b`DUSwh jI, pjWipAwirAW vWg[ XQw:-Prmwnu qyrw.isrY aUpir; iPir n krq bIcwr] qhIdrIAw.quhI krIAw; qJ q insqwr]) AwigAw mih BUK.seI kir sUKw; sghrK.nhI jwinE] jo j hukm BieE swihb kw; s mwQ ly mwinE]) j BuK dyih.qieq hI rwjw; dK ivic sK mnweI]3]) jau qnu cIrih; AMig n mora] ipMfu prY;qau.pRIiq n qra]2]
aus qy caugn; krY inhwl] nwnk swihb; sdw dieAwlu]2]) dIndieAwl sdw ikrpwl] swihb sRI gurU nwnk dyv jI &rmwauNdy hn:-vwihgrU jIdw b^iSAw sB ku`J, vwihgrU jI dy A`g r`Kx qN, pry gurU jI dI AwigAw isr mQ’qy mnx qoN, aus kW kqy AikqGxqw vwlI duK`lI AvsQw(q) qoN, jy iqsu Bwvnwnkw; kwghu hMs kry]) bgul qy Puin hMsulw hov; jy q krih dieAwlw])nwnk.vK ndir kir; cV cvgx vnu]) cVY svwieAw inq inq rMgw; GtY
nwhI.qlIjw hy] Anuswr (cagun) cOgxW Bwv bhuqy qoN bhuqw(inhwl) psn hIpRsn(krY) kr idMd hn, ikaN jo(swihbu) mwlk vwihgrU jI, siqgrU sdw dieAwlhY BweI; sdw (dieAwlu) dieAw dy Gr hn]2] XQw:-qum dieAwl ikrpwl ikpwiniD; piqq pwvn gsweI]) Bgiq vCl; sdw ikrpwl]) pB bKsMd dIndieAwl]) siqgrU sdw dieAwlu hY BweI; ivxu Bwgw ikAw pweIA] eyk ndirkir vK sB aUpir; jhw Bwau qyhw Plu pweIA] nwnk nwm vsY mn AMqir; ivchuAwpu gvweIAY]4]6]
ijs kI bsqu; iqsu AwgY rwK] pRB kI AwigAw; mwnY mwQ] as q cagun; krYinhwl] nwnk swihb; sdw.dieAwlu]2]
AiqAq sMdr blvwn kImqI GoVw pym Bytw kIqw[ zwlm hwkmW ny bwbjI dw swrwpRvwr ShId kr idqw[ bwbwjI Awpxy nwnk Gr ipf mUlvwL(sgrUr) ivK clgey[ vwihgrU mh`ly dsvN jI nUM, rweykot iksy pRmI ny pihr rwq geI qoN ^bridqI, “hy vwihgrUjI!Awp jI dy ^ws pymI bwby ngwhIey jI d pvwr nUM qurkW ny
ShId kr idqw hY[ bwbwjI Awpxy nwnk Gry adws bYT hn[ ”pwrbhm grIbinvwj] pUrn gurU jI Jt pt GV’qy Asvwr hoey, phu P`utdI nwl ipf mUlovwL phuMcy, ijQ hux sI grduAwrw swihb jI hn[ ie`Q ie`k pRmI k`lI’c bYTw sI,siqgurU swihb jI dy prmpiv`qR drSn krk gd 2 ho igAw[ hukm pw ky bwby jInUM jw disAw[ bwbwjI mLweI smq dhIN, CoilAW dI im`s vwl pSwd, Awpxybzurg nwny jI nU BI nwl ilAwey[ siqgurU swihb jI ny, myrY min qin pIiqlgweI siqguir; hir imilE lwie 1JpIVw] (1j`PI) Anuswr AwpxI CwqI nwl lw
ky, AYsw ipAwr id`qw, Adr Ajpw jwp clw idqw, ijs nwmu ird; soeI vfrwjw] Anuswr l`KW KuSIAW pwiqswhIAW b^SIAW[ &rmwieAw, “BweI!Awp jI ny dwdikAW nwnikAW dI kl qwr leI hY[ ”ivsmwd ismrn b^S k, sB audwsIAWdUr kr id`qIAW[ DMnu svw; syvku prvwnu] Anuswr DMn SuB s`cI syvw ijs nUM krk,pymI gursvk jI gurU jI nUM pRvwn hoey[ ies leI pymI ieh Dwrnw gwaNd hn:-GVciVE.gurUjI myry, myrw BwvN k`K n rhy[
dUjI swKI:-AimRqDwrI pymx vfBwgx isMGxI dw ie`k ie`k ipAwrw bcw,vwihgrU mh`ly dsvyN jI dI AkwlI &j’c, DrmXuD lVidAW ShId ho igAw[ iesny, qyrw kIAw mITw lwgY] nwm pdwrQu nwnk mWg] Anuswr sbr Skr dw ipAwlwpIqw[ sI AnMdpur swihb jI ivKy, Awpxy gurU pIqm jI d drSn krk, DMnvwdkIqw qy pym bnqI kIqI, “kbIr.mrw muJ mih ikCu nhI; jo ikCu hY s qyrw] qrwquJ kau saupqy; ikAw lwg mrw] Anuswr hy mhwrwj swihb jI! b`cw Awp jI dwhI sI, Awp jI dI b^iSS dw sdkw, Awp jI leI ShId ho ky, Amr ho igAw hY[
myrI k`K s&lI hoeI hY[ ”sc pwiqswhjI ny lU 2 krk AiqAq psMn ho k ikhw,“DMn grU nwnk dv swihb jI, Awp jI nUM, cwr grmuiK sp`qR b^Sxg, inhwl3!”; pUry gur kw bcnu.aupir AwieAw]) igir bsuDw jl pvn jwieg; ieik swD bcn AtlwDw] Anuswr sI mKvwk s&ly hoey[ vfBwgx AwigAwkwrI pRmx isKxIny, Awpxy cwry ipAwry lwiek grmiK sp`q, d`D m`Kx nwl pwL k, cjI myry
kbIr.glwm Gr kw; jIAwie BwvY mwir]) gur kY igih; svk jo rhY] gr kIAwigAw; mn mih shY] Awps ka; kir kC n jnwv] hir hir nwm; ird sdiDAwvY] mnu bc; siqgur kY pwis] iqsu svk ky; kwrj rwis] svw krq; hoieinhkwmI] iqs kau hoq; prwpiq suAwmI] ApnI ikpw; ijsu Awip kryie] nwnkso syvk; gr kI miq lyie]2]
30. bRhmigAwnI; aUc q aUcw] min ApnY hY; sB qy nIcw]) ffaiq bMdnAinkbwr; srb klw smrQ] Anuswr prmpjnIk sRI gurU gMQ swihb jI dy AKr
2 nU, hr smN ffauq krk, vwihgrU gurU mnx pjx jpx iDAwaux ArwDx vwly,gursvk pUrn(bhmigAwnI) bRhmbqy mhWprS jI, (aUc) au~icAW purKW (q) qNBI(aUcw) a~cy hn[ XQw:-bwhmxu KqRI sUd vYs, cwir vrn cwir AwsRm hih; jhir iDAwv s prDwnu] ija cdn inkit.vs ihrfu bpVw; iqa sqsMgiqimil.piqq prvwxu]3] Ehu sB q aUcw.sB q sUcw; jw kY ihrd visAw Bgvwnu]jn nwnk.iqs k crn pKwlY; jo hir jnu.nIc jwiq syvkwxu]4] 4]) inrml
inrml.scw sco; sUcw sUc sUcw] Aq n Aqw.sdw bAqw; khu nwnk.aco acw])bhu bAq; aUc qy aUcw] nwnk Awps ka; Awpih phUcw]6] BwvN au~icAW qN au~cyhn, Pr BI prn gurU jI nM sB k`J mMn k, ApnY min ’c, sB (q) qoN(nIcw)nIc(hY) hn[ XQw:-kbIr.sB qy hm bury; hm qij.Blo sBu koie] ijin AYsw kirbUiJAw; mIqu hmwrw sie]) PrIdw.kwly mfy kpVy; kwlw mfw vsu] gunhI BirAw.miPrw; lku khY drvysu] 61]
31. bhmigAwnI.sgl kI rInw] siqgurU swihbwn jI nUM isr Arpx vwly,
pUrn bhmigAwnI gursvk jI, (sgl) swirAW(kI) dI, (rInw) crn-DUV hn[XQw:-sgl ryn.iehu mnu BieAw; ibnsI Ap DwrI]) imit gey br; Bey sB ryn]AMimq nwm; swDsig lYn]) eyku nwmu; sMqn AwDwru] hoie rhy; sB kI pg Cwru])jwqI ECw pwqI ECw; ECw jnm hmwrw] rwjw rwm kI syv n kInI; kih rivdws
(isK polw) nK isK la.sgl Ag; rom rom kir kwit kwit, isKn k crnpr vwrIA[ Agin jlwie.Pin pIsn pIswie qWih, l auf pvn.huie AinkpRkwrIA[ jq kq isK pg DrY, gur pQ pRwq; qwhU qwhU mwrg mY, Bsm kfwrIA[ iqh pd pwdk crn, ilv lwgI rhY; dieAw kY dieAwl, moih piqqauDwrIA] (672.kibq) gurmiK mhW purK BweI grdws swihb jI vWg, gursvkjI prn bhm igAwn nUM pRwpq ho ky BI, sB dI crn-DUV bx ky, grU jI dy kkrhI bxd hn[ ijvN ibRC nU bhuqw &L l`gx qoN bhuqw hI Juk jWdw hY[ XQw:-dRm
BUlnhwru] jIv ’q ikRpw kro, ijs krk aus dI miq Awp jI dy srb ivAwpIcrn-kmlW ’c jVy[ ”SwhUkwr SwhUkwrnI dovyN iKmw DIrj pr aupkwr vwly nyksn, g`sw krn dI bjwey, l`ijAw dy ky svwrn leI, Bgq jI nU Awpxy Gr lMgrCkwaux leI blwieAw[ siqkwr sihq Bgq jI dy crn Do ky, lMgr CkwieAw q
ikhw, “hy Bgq jI !Gr vwlI smyq sB kuJ sMBwLo, Awp jI Aswfy pwpIAW dqwrk hoN, mrn qy jmW d kSt qN bcwvNgy[ dwsndws bMdgI krygw[ ”ieh sx kBgq jI nUM bhuq hI l`ijAw AweI[ DrqI ’c Zrk hox lgy[ -A&sos lwhxq hY,au~cw AOhudw iqAwg ky dws ny prwey Gr nUM q`ikAw hY, ijs dIAW ieh s^q szwvWilKIAW hn:-pr iqRA.rwvix jwih; syeI qwlwjIAih] inqpiq.ihrih pr drbu;iCdR kq FwkIAih] SwhUkwr nU ikhw, “dws nUM d qV grm krk dv[ ”nWh krnqoN ikhw, “dws qhwnU srwp dy dvgw[ ”srwp qN fridAW ny qoV ilAw ky dy
idqy[ vYrwgI Bgq jI ny AwpxIAW dohW A`KW’c qoV mwr ky An@IAW kr leIAW,ik ien@W ny mry koLoN ie`k swl lkVW FuAweIAW hn[ jIvn nU nrk bxwieAw hY[nyqRhIx ho ky jgL’c jw k ivrwg sihq BgqI krn lgy[ Awp jI nU AqIswrmRV lgx qN kpV gdy ho gey[ Awp jI dw ipAwr dyK k BgvwnjI pRgt hoey,BgvwnjI ny Awp jI dy swry k`pVy Doqy qy ikhw, “Bgq jI, hux dwsndws ny jwxwhY[ ”Bgq jI ny BgvwnjI nUM Avwz qoN pCwx k pUrn pym Adb siqkwr nwl
g`toN PV ley, qW BgvwnjI ny gut Cufw ilAw, Bgq jI ny ikhw, “Awp jI ny gtqW Cfw ilAw hY, dwsndws dy mn’coN inkL k idKwa[ ”pym d vsIkwr ho kBgvwnjI ny AwpxIAW A`KW Bgq jI nU b^S idqIAW Ab kI bwr.bKis bMd ka;bhuir n Bajil Prw] Anuswr Bgq jI ny ikhw, “dwsndws nU iesy jnm’c hIb^S lvo jI[ nyqhIx bMdgI krWgw[ ”Awp jI ny Ajpw jwp’c lIx ho ky ^bbMdgI kIqI[ byAMq hI jIAW nU bdgI’c lw k qwirAw[ siqgrU pMjvyN pwiqSwhjIdy prmpivq crn-kmlW’c lIx ho ky, Cwif mn; hir.ibmKn k sgu] bwxI
aucwrI, jo Ag 1253’q hY[, Awp nyqRhIx ho ky pws bYT gey q ikhw, “Awp jIny jo Awpxy nyqW’c qoV mwry hn, ieh bhuq BwrI glqI kIqI hY, ies leI jy AwpjI AKW r`KxIAW cwhuMdy hoN, qW ie`k jnm hor Dwrnw pvygw[ ”ieh qk acwridAWhI A&r smwDI’c lIx ho gey[ grU pmysr jI d drSnW dw Asw ivsmwd rMg
44. sI sKmnI swihb jI dI qrvIN AstpdI Aq siqgurU gMQ swihbjImhwrwj’c byAq AOgixAwry sq dKI nUM, BwvN ibAq kSt hI kSt ilK hn, prPyr BI inrgnIAwry p`QrW qoN BI Bwry, Aiq nIc sMq doKI nUM b^Sx leI,prmpjnIk DMn vwihgrU s`c siqgrU nwnk dyv swihbjI ny, prmpivq SuB scw
drSnW nUM jwxw bd kr idqw[ swFy sq mhIny jMg jwrI irhw[ mZl srkwrIkrmcwrI, nOjuAwn b`cIAW nU D`k nwl c`k ky l jWd, zor zulm bhuq hI vDigAw[ prjw nwl huMdIAW vDIkIAW AinAwie D`kw pRmI isMG sxdy[ iml 2 kmqy krd, “c`l AwpW grUpRmysr jI dy prmpivqR sMdr sc ipAwry drSn krIey,
gurU jI qN krbwn hoeIey[ ”grU jI qoN krbwn hox vwly pymI, grUpRmysr jI nU isrArpx dIAW ArdwsW krk GrW qoN qurd[ rsqy’c dirAwvW dy GwtW’qy QW 2pulIs cNkIAW bYTIAW sn[ gurmiK ipAwry dirAwvW nUM qr ky lG jWdy[ A`g sIAnMdpr swihb jI duAwly, zwlm &jW dw Gyrw sI[ rwq nUM AwpxI jwn qlI’q r`Kky, ikl’c jw pRvyS huMdy[ grUpRmysr jI Awpxy ipAwirAW nU dK k, gd 2 psMn hojWdy[ grU ipAwry isMG swihbwn jI, gurU pRmsr jI d s`cy crn-kmlW’q m`Qw r`Kky, ffaq krk inhwl hud[ XQw:-nYnI dyKau.gur drsno; gur crxI mQw]
pYrI.mwrig gr cldw; pKw PrI hQw] Akwl mUriq.ird iDAwiedw; idnu rYinjpMQw]) kir ikrpw pRB; ird bsyro] crn sqn kY; mwQw myro]1]) sMqh crn;mwQw mro paq] Aink bwr; sqh fMfauq]1]
kIqw Bwau] Aqr giq; qIriQ mil nwa] Anuswr gurbwxI sunx mnx vswaux rUp iesnwnu, dwsn dws gIb rom 2 krky hr smN(krhu) krdw hY, Awp jI BI kro[XQw:-mwiG.mjnu sMig swDUAw; DUVI kir iesnwnu] hir kw nwmu.iDAwie six;sBnw no kir dwnu]) gr kI ryxu; inq mjnu kra] jnm jnm kI; haum ml
hra] swD apir; jweIA krbwnu] (swD) gurU pmysr jI apir, krbwnu(jweIAY)jwxw krIey[ XQw:-gr kau; kurbwnu jwa hW]) gr Apuny aUpir; bil jweIA])nwnk dws; sdw kurbwnI]
sMqK dieAw Drm vIcwr Awid srb ivAwpI ivsmwd SuB guxW qoN rihq nIc,Awp jI dI isPq bMdgI pymw-BgqI, srb`q dy Bly dy SuB krm krn v`lN (Ajwn)Axjwx hY jI[ XQw:-kcn nwrI mih.jIau luBqu hY; mhu mITw mwieAw] Gr mdrGoVy KusI; mnu An ris lwieAw]) inrgn nIc AnwQ AprwDI; Et sqn kIAwhI] bUfq mh igRh.AD kUp mih; nwnk.lhu inbwhI]) nIc AnwQ Ajwnu m;inrgnu gxhInu] nwnk.kau ikrpw BeI; dwsu Apnw kInu]
srin hY jI[ XQw:- moih inrgx AnwQu; srxI AwieAw]) siqgur.AwieE srixquhwrI] iml sKu.nwm hir soBw; icMqw lwih hmwrI]) khu nwnk; hm nIc krMmw]srix pry kI; rwKhu srmw]) Ab hm clI; Twkur pih hwir] jb hm.srix pBUkI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir]) Apny Twkur kI; ha cyrI] crn ghy jgjIvn pB
ky; ham mwir inbrI] AnMq bRhmMf dy krqy vwihgurU mh`lw pjvW jI, grUAvqwr’c pgt ho ky, prmpjnIk DMn s`cy siqgrU rwmdws swihb jI dI pymw-BgqI kridAW, vwihgrU jI dy snmK GxI qN GxI, AiqAq GxI inmqw dy sbdkih rhy hn[ ien@W’c bVw BwrI mhW suK AMimq bhmwnMd iekwgqw itkwA SWqI,vihgrU jI dy srUp dI swiKAwqqw hY[ ieqnI GxI inmqw dy bcn hor iks BIAvqwr pgMbr jI ny nhIN khy jI, nmskwr]7]
lK vrIAw; dhu sMqn kI DUrw jIa]) dws qumwry kI.pwvau DUrw; msqik l llwvau] mhw piqq qy.hoq punIqw; hir kIrqn gn gwvau]) jn nwnk ka.hirdieAwl hohu sAwmI; hir sqn kI DUir kir hry]
iml ky, (swD) vwihgrU mh`ly 4 jI dy prmpiv`q sc im`T ipAwry crn-kmlWsMig lg ky, (swD) inrgn bRhm jI sMig iml k, vwihgrU jI dy prmpiv`qR SBs`cy AimRq nwm nUM dwsn dws gIb qy smUh is`K(ln) lYxw krdy hW[ XQw:-swDsMig.nwnk jsu gwieE; j pRB kI Aiq ipAwrI]) swD sMig, jp inrMkwru] huxsB dI(ryn) crn-DUV(Bey) ho gey hW jI[ XQw:-sgl ryn iehu mnu BieAw;ibnsI Ap DwrI] sRIr ieMdR mn b`D, Awp Awpxy ivkwr v`l B`jx rUp, j vrkrd sn, ieh Awpo Awpxy iviSAW v`lN ht gey[ ies leI ien@W ieMidRAW dy j
dwsW nwl bYr sn, ieh BI imit gey[ vw dwsn dwsW dy mn’c, dUijAN nwl jo br sn, ieh BI imit gey[ XQw:-swD jnw k; pUjy pr] imty apdh; mn qy br]dwsn dwsW nwl jo br krn vwl sn, ah BI imit gey[ XQw:-nw k myrw dsmnurihAw; nw hm iks k bYrweI] bhm pswru pswirE BIqir; siqgr q soJIpweI]) nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin AweI]) bMDn qoir; Beyinrvr] Anidnu; pUjih gr k pYr])
61.vwihgrU(m`jnu, in`q) gur kI ryxu; inq mjnu kra] jnm jnm kI; hammlu hra] s`cI s`cI a~cI krnI d s`cy dwqy, s`cy siqgurU swihbwn jI ny scy siqgurU sI gurU gMQ swihb jI ’c, crn-DUV dI mhwn qoN mhwn s`cI mhwnqw khIhY[ s`cy siqgurU pBU pjvN pwiqswh jI &urmwaNdy hn:-dwsn dws s`cy gr jI kI s`cI crn(ryxu) DUiV ’c (inq) inqwpRqI (mjnu) ieSnwn (kra) krdw hY, jnmjnm kI hamY(ml) mL(hra) nws krdw hY[
qweI] prm piv`qR prmpjnIk scy ismrn ’c lIn swDU siqgrU swihb jI,siqgurU swihb jI d Zulwm swDU, siqsMgq jI dI s`cI crn-DUV dI mhwn qNmhwn scI mhwnqw, ies gursbd ’c hzUr sq vwr &rmw rhy hn[
auQwnkw:- qpsvI hrbMs mflISr jI, sRI AimRqsr swihb jI phuMcy[ s`cy
siqgurU bhm pRB smr`Q DMn sI gurU rwmdws swihb jI d sc drSn krk, BwrIpRsn ho ky pRm bnMqI kIqI, “Awp jI isKW nUM kyvl nwm jpx dw hI SuB scwaupdS b^Sdy hoN, is`KW nU qIrQW dw ieSnwn Xwqw BI krwieAw kro jI[ ” AwpjI ny &rmwieAw, “qIrQW d pgt hox bwry sxwa[ ” A`gN ikhw, “mhwn qpsvIs`GV jI dy sT hzwr puqR hMkwrI ho gey, irKIAW nU byVI ’c ibTw ky, fbo idMd[qp`svI s`GV jI ny AsmD j`g krn leI GVw CifAw[ ieMdR ny CL krk,kplmunI jI dy ip`Cy bn@ idqw[ klkq qoN cwLI mIl smudR ’c, munI jI dI smwD
hY, jo mwGI vwl idn nMgI huMdI hY[ hMkwrI muf GoVw lBdy 2 Awey[ mnI jI d l`qWmwrIAW, ikhw, ies pKfI ny swfw GoVw ikauN bMin@AW hY?” “munI jI ny kRD nwlA`KW KlIAW, ijqny swhmxy Awey, swry Bsm kr idq[ s`GV jI d CvyN QW rwjdlIp dy spuqR BwgIrQ jI ny ihmwlIAw prbq dy go krx sQwn ’qy bVw BwrI qpkIqw, ijs krk bRhmw jI BwrI psn hoey, ikhw, ” “vr mg[ ”“ies ikhw,”“bwvn Bgvwn jI d crn-kmlW dw jl b^S, dwsn dws ny Awpxy ip`qRW dw
auDwr krnw hY[ ” “bRhmw jI ny ikhw, ” “ies ny mwq lok ’c nhIN rihxw[ iesnUM iSv jI qN ibnw keI J`l nhIN skdw, qU pihlW iSv jI nUM pRsn kr[ ” “iehsux ky lwiek BwgIrQ jI ny iSv jI dw qp krk, iSv jI qN vr ilAw ik mNgMgw nU JlWgw[ bhmw jI ny gMgw nU ByijAw qW iSv jI ny Awpxy jUVy nU ies qr@W&lwieAw, ik ie`k hzwr vr@w gMgw bwhr hI nw in`klx idqI, qW BwgIrQ jI nyiSv jI A`g bynqI kIqI qW gMgw bwhr k`FI, ijs dy sq prvwh vih qry[hrwienI, pwvnI, nilnI, vMk, sIqw, isMD[ sqvW pvwh mhwn qp`svI BwgIrQ
jI dy rQ dIAW lIhW ’c vg qirAw, jo BwgIrQI ggw hY[vwihgrU jI ny ikhw, “hy BweI! jnu nwnk. DUiV mMg iqsu grisK kI; j
Awip jp. Avrh nwm jpwvY] Anuswr scw nwm jpx jpwaux dI mhwn qoN mhwnmhwnqw qIrQW nwloN bhuq v`fI hY[ s`cw nwm jpx jpwaux vwilAW dI scI crnDUV nU qIrQ BI lcd hn[ mlwru mhlw 4] ggw jmnw godwvrI srsqI; qy krih
prmpjnIk pUrn BjnwnMdI s`c mhwqmw a~c krxI dy mwlkW ny vf qVkieSnwn kIqw[ ies ny Ascrj kOqk dyiKAw, kwLy rMgIAW, DUslIAW cwr gaAW
AweIAW[ mhwqmw jI dy ieSnwn vwly jl ’c iltIAW, Aks mwqR hMs vrgIAWau~jl sw& ic`tIAW ho geIAW[ ies ny hYrwn ho k puiCAw, qW kihMdIAW, “AsINcwry, ndIAW hW[ AsIN nwm jpx vwly swDUAW dI crn DUV ’c ieSnwn krn dwau~dm krdIAW hW ikaNik,
iklivK ml Bry. pry hmrY ivic; hmrI mYl. swDU kI DUir gvweI]1](iklivK) (ikl+ivK) (ikl) insc krk (ivK) zihr rUp mYl dy Bry, SrwbqmwkU pIx vwly AikqGx (hmrY) swfy ivic (pry) pey Bwv ieSnwn krd hn[
(hmrI) swfI apRkq mYl, sc nwm jpx vwly sc nwm ’c r`qy (swDU) siqgurUswihb jI, (swDU) prapkwrI nwm ’c lIx sMq jI (kI) dI prm piv`q s`cI crn(DUir) DUV ny (gvweI) gvw idqI[ ”
qIriQ ATsiT mjnu nweI] 1. vwihgrU jI ny &rmwieAw:- hy qp jI!mhWprK siqgurU swihb jI s`cy (nweI) nwm nUM jpd jpwauNdy hn, aun@W dI prmpiv`q s`cI crn DUiV ’c gMgw jmnw godwvrI srsqI Awid (ATsiT) ATwht
Aw k vs[ kWsI ’c sRI iksnu Bgvwn jI sdwm Awid gr BweIAW smq AwpxygurU sdIpn jI dIAW(gwa) gaUAW(crwvq) crwaNdy sn[ ieaN qIrQW ny hir jIdy ipAwry(jn) jnW dy(imil) imlx qoN Bwv aun@W dI crn-DUV pRwpq krk hI sBwpweI hY[
(dvIN) ijqny qIrQ dyvI Qwpy; siB iqqny locih DUir swDU kI qweI] ijqnyqIrQ (dyvI) dviqAW ny Qwpy sn[ XQw:-dviqAw drsn kY qweI; dK BUK qIrQkIey] (358) iqqny (siB) swry nwm jpx vwl (swDU) swDUAW (kI) dI crn(DUir) DUiV (qweI) nUM (locih) cwhuMdy hn[
hir kw squ iml gur swDU; lY iqs kI DUir muiK lweI]3] Awp jI GxIinmqw nwl &rmwauNd hn:- (swDU) sRSt gr (hir) hrI jI dy Avqwr siqgrUqIjy pwiqswh jI (kw) dw sMq, jo keI dwsndws nU iml, iqs (kI) dI prmpiv`q
crn (DUir) DUVI nU lY k dwsndws Awpxy (miK) msqk nUM (lweI) lwauNdw hY[ijqnI issit qmrI mry sAwmI; sB iqqnI lc DUir swDU kI qweI] hux
Akwl purK jI dy snmK kih rhy hn:- hy (mry) dwsndws d (sAwmI) mwlkAkwl prKu jI! (qumrI) Awp jI dI rcI, ijqnI (issit) AnMq bhmMf dI rcnwhY, iqqnI (sB) swrI dI swrI hI nwm jpx vwly swDU jI (kI) dI prmpivqR crn(DUir) DUV qweI (locY) cwhuMdI hY[
nwnk illwit hovY ijsu iliKAw; iqs swDU DUir dy hir pwir lGweI]4]2]siqgurU nwnk dv swihb sI grU rwmdws jI &rmwauNd hn:- ijs gRIb swD jI d (illwit) mQ ’qy gurU jI dI crn-DUV dw SuB scw lK iliKAw(hov) hudw hY, Bwvhr smyN, swD kI DUir; krhu iesnwnu] Anuswr grU jI dI crn-DUV ’c ieSnwnkrd, Awpxy mQ nUM lwaNd hn[ XQw:- gur kI ryxu; inq mjnu kra] jnm jnmkI; hamY ml hra]) swDU DUir muiK msqik lweI] nwnk aDry hir grsrxweI] (744) iqsu swDU DUir d m`Qy d SuB lyK krk, (hir) vwihgrU jI sswr
smud qoN pwir (lMGweI) lGw idMdy hn, mQ ’qy grU jI dI crn DUiV d lyK vwlygRIb swD nU[
{DMnu DMnu rwmdws guru; ijin isirAw iqnY svwirAw] sRb ivAwpI vwihgrUjI dy Avqwr, siqgurU cOQy pwiqswh jI ny hrbs qpy nUM &rmwieAw:- nwm jpxvwly mhWprSW jI dI crn DUiV nUM swry qIrQ mMgdy hn[ dviqAW ny qIrQ Qwpy
hn[ grisK, gurU svw BgqI krk, nwm jp jpw ky, hux bRhmigAwn nUM pRwpqhn[ ien@W nUM pry siqgurU sRI gurU nwnk dyv swihb jI qIrQ prw siqgurU; jAnidnu hir hir nwm iDAwey] pUry qIrQ imly hn[ ies leI ien@W nU qIrQW ’qjwx dI lV nhIN[ quhwf khy Anuswr gMgw jo iSv jI dIAW jtW ’c hI Alp ho
geI[ vw ggw ny mwx kIqw, ijs nUM jwnvI irKI ny pI ilAw, ah kilAwx ikvNkrygI? ieiqhws Anuswr BsmWgd dYNq qoN frd, iSv jI Awp qW Jtw bxy[ kdwrnwQ qIrQ dy bxn dw Awp jI ny kwrn d`isAw hY[ au~Qy jwx dI koeI BI mhwnqwnhIN[ ieiqhws Anuswr goqm irKI ny ga d muKoN godwvrI pgt kIqI hY, kI gW dwpyt v`fw phwV sI?
so s`cw nwm jpx jpwaux vwly hrI jI dy ipAwirAW dI crn DUiV pRwpqkrk qIrQ soBw pwauNd hn[ hy qp! swDU DUir lweI miK msqik; kwm k®D ibKu
jwra] (532) Anuswr dwsn dws qW siqgurU swihbwn jI dy swDU sqW dI crnDUiV nUM l k muK m`Qy nU lwauNdw hY[ AiqAq inmqw gRIbI pym jmwl jlwl kmwldy bcn sux ky, qpw jI ivsmwd ho gey[ DMn gurU rwmdws jI rom 2 krky jpxl`g[ s`cy pwiqswh dy prmpiv`q sc crn kmlW dw scw AimRq pI ky inhwl 3 hogey[
64.srix pYx bwry mwto:- jp qpu sjmu; Drm n kmwieAw] syvw swD; n
jwinAw hir rwieAw] khu nwnk hm nIc krMmw] srix pry kI rwKhusrmw]2]4] prm-pjnIk pjvN pRBU siqgurU nwnk dv swihb jI vwihgrU jI dsnmuK AiqAq hI inMmqw hlImI gIbI nwl &urmwaNdy hn:- hy vwihgrU jI! dwsndws ny mn krk jpu, sIr krk qpu, ieMdRIAW dw (sjmu) dmn, SRSt Drm(n)nhIN kmwieAw Aqy (swD) sqW dI svw BI (n) nhIN kIqI[ hy (hir) hrI,(rwieAw) rwjn ky rwjw mhwrwjn ky mhwrwjw; jI!n hI Awp jI nUM jwinAw hY[ijvyN Bgq kbIr swihb jI ny jwxy jxwey hn[ vwihgrU(nwnk) siqgurU nwnk dv
swihb jI (khu) &rmwauNdy hn:-(hm) dwsn dws nIc BwgW vwlw AQvw nIc(krMmw) kmW nUM krn vwlw hY[ hy vwihgrU jI! BwvN dwsn dws nIc krm krnvwlw hY, AwpxI srx ipAw jwx ky, srix pry kI rwKqw; nwhI shswieAw]Anuswr srix(pry) pey kI(srmw) l`ijAw, pwpW ivkwrW AOguxW vloN(rwKhu) r`Kxwkro jI, ikauN j ieh lijAw piq nMU KuAwr krdy hn[ XQw:-qrI srix; myry dIndieAwlw] sK swgr; myry gr gopwlw] kir ikrpw nwnk gx gwv; rwKhu srm
ikrpw Dwry] svw.kCU n jwna; nIc mUrKwry]1])65.vwihgrU] mrI jwiq kmInI, pWiq kmInI; ECw jnmu hmwrw] qm
srnwgiq rwjw rwmcd; kih rivdws cmwrw]5] Ajpw jwp pUrn bRhm jI dyAvqwr Bgq sI rivdws swihb jI, Apny inrgn srUp jI duAwrw, ktwn ktbRhmfW d rcnhwr huMidAW, GxI inmqw sihq Bwau BgqI krn dI jwc b^S k,sVd bldy iridAW nU Twr rhy hn[ Awp jI Akwl prK jI d snmuK &rmwaNd
hn:-hy vwihgrU jI!(mrI) dwsn dws cimAwr dI nIvN krm krny krk (kmInI)nIc jwiq hY[ nIc krm krn vwilAW dI(pWiq) pgqI BI(kmInI) nIc hY, ijs’c dwsn dws bYTdw hY[ Aiq nIc kMm krny krk(hmwrw) dwsn dws dw swrwjnmu hI(ECw) q`C, inkmw ivArQ hY[ Bgq rivdws swihb jI (kih) &rmwauNdyhn:-hy rwjw rwmcd vwihgrU jI!dwsn dws (cmwrw) cimAwr (qum) Awp jI dI(srnwgiq) (srn+Aw+giq) Srn ’c Aw ky(giq) pwpq hoieAw hY[ ies leISrn pey dI l`ijAw r`K jI[ XQw:-srin pry kI; rwKu dieAwlw] nwnk; qumry
bwl gupwlw])66.vwihgrU] Anyk jnm pwp kir Brm; huix qa srxwgiq Awey] dieAw
krhu riK lyvhu hir jIau; hm lwgh siqgr pwey]3] dwsn dws inrgx inmwxyAnyk jnm pwp (kir) krk, Brmy hW, Brm 2 ky huix (qau) Awp jI dI (srxwgiq) srx ’c Awey hW[ hy hir jIau! Awp jI dI Srn Aw k, sgqW smq
(hm) dwsn dws, siqgr swihb jI d prm-piv`qR prm-pjnIk mhwnprapkwrI (pwey) crnIN (lwgh) lgy hW, ies leI dieAw krhu, dwsn dwsW nUsdw leI ivkwrW AOgxW qoN riK(lvhu) lYxw kro jI[ XQw:-srin pry kI; rwKdieAwlw] nwnk; qumry bwl gpwlw]) rwKhu ApnI srix pB; moih ikrpw Dwry]
syvw kC n jwna; nIcu mUrKwry]) khu nwnk; hm nIc krMmw] srix pry kI;rwKhu srmw])67.vwihgrU] hm grIb mskIn pB qyry; hir rwKu rwK vf vfw hy] hy DMn
gurU rwmdws swihb jIE!dwsn dws Awp jI dI prm-pivq s`qw nwl dKd,suxd, ijauNd, jwgdy sAws lNdy hW, Awp jI hux Prmw rhy hoN jI:-hy(vf) vfqoN(vfw) v`fy(pRB) smr`Q vwihgrU hir srUp siqgurU Amrdws swihb jIE!(hm)dwsn dws grIb qoN(mskIn) gRIb(qyry) Awp jI dw Cty qN Ctw ieAwxw bcw hY[
ikrpw krk kwm kRD jmW jUnW AwidkW qoN rwK k, AwpxI srn ’c rwK lau jI[XQw:-mry rwm.hm bwirk; hir pB ky hY ieAwxy]) rwKhu ApnI srix pRB; moihikrpw Dwry] syvw kCU n jwna; nIc mrKwry]) jn nwnk nwmu ADwru tk hY; hirnwm hI sK mfw hy]4] 4] vwihgrU (nwnk) DMn gurU rwmdws swihb jI, snmuKkihMdy hn:-hy hir srUp grU Amrdws swihb jI! (jn) dwsn dws nMU, Awp jI dnwm jI dw ADwru ies lk ’c, (tk) Et pRlk ’c hY[ Awp jI dy SB s`cy nwm ny
69.vwihgrU] BweI ry; sq jnw kI ryxu] ijn@W sMqoKI sMqW nMU s`c imilAwhY[ iek ’c lIx ho ky ie`k nMU jpdy hn[ (ry) hy BweI ! AYs sq jnw (kI) dIprp-pivq jo crn (ryxu) DUV hY, auh sMq sBw guru pweIA; mukiq pdwrQu Dyxu]1]guru mhwrwj sw: jI d(sq) sqW dI sBw ’coN(pweIAY) pweIdI hY[ jo kwmDyn hY,
auh mkqI nhIN dy skdI, pr sMqW dI crn-DUV rUpI(Dyxu) kwmDyn qN sB pdwrQu,mukiq pweIdI hY[ ijvyN bwbw b`Fw swihb jI, BweI bwlw jI Awid grU k sMq jnwdI crn DUV AsI durlB hY[
70. vwihgrU] sqgur kI syvw gwKVI; isru dIjY Awp gvwie] siqgrU qIjpwiqswh jI &rmwauNd hn ik hy BweI! sqgur jI kI syvw kry, isru(dIjY) dxwkryy, (gwKVI) kTn (Awp) hMkwr (gvwie) guAwauxw kry, isr d ky ieh n khyisr idqw hY[ ijvyN pjW ipAwirAW ny, Awp gAw ky h`Q jV ky isr Jkw ky sIs
id`q[ sbid imlih qw hir iml; syvw pvY sB Qwie] Awp guAw k isr dyx rUp,siqgurW dI SuB syvw krk, jykr gur (sbid) apds ’c imlih, Bwv mnx kry qw sB nM (hir) hrw Brw krn vwl hir jI (imlY) imldy hn[ hir jI dy imlxykrk, siqgrW dI sB SuB syvw (Qwie) prvwx(pv) pNdI hY[
71.vwihgrU] jhw siqgru kir jwixAw; qho jhw sKu hoie] siqgrU qIjpwiqswh jI &urmwauNd hn:- hy BweI! siqguru pihl, dUj pwiqswh jI nUM, AwpxI
Bwvnw Anuswr ijs iksy ny, jyho jyhw(kir) krk jwixAw hY, qyho ijhw hI Es nMsuKu pwpq(hoie) huMdw hY[ ijvyN siqgurU Agd dv swihb jI ny grU nwnk swihb jInMU pwrbhm mn ky, snmuK rih k Bwxw jI, Blw jI, Bu`l gey jI, bcn kmwey[XQw:-pey kbUlu.KsMm nwil; jW Gwl mrdI GwlI] Anuswr grqw k mwlk bxy[eyhu shsw mUl nwhI; Bwau lwey jnu kie] (eyhu) ies mry kQn ’c(mly) au~kw hIshsw nwhI hY[ (kie) keI vI pRmI jnu(Bwau) pym lwey ky vK lvy[)
76.vwihgrU] giq Aivgiq; kC ndir n AwieAw] sMqn kI ryxu; nwnkdwnu pwieAw] hy siqgurU pMjvyN pwiqswh jI!Awp jI nM AsK vwrI rom 2 krk,sdw fMfauq bdnw, sdw 2 nmskwr prvwn hov jI!vwihgrU(nwnk) mh`lw pjvW
jI &rmwauNdy hn:- dwsn dws ny (sqn) pihl pwiqswh, dUjy pwiqswh, qIjpwiqswh, cQ pwiqswh jI kI, prm pwk(ryxu) crn-DUV dw dwnu, jdoN pUrn grUipqw jI qN pwieAw, qdN(giq) kilAwx hoxI, (Aivgiq) bygqI hoxI kC dwsdI(ndir) ingw (n) nhIN AwieAw Bwv kilAwx dI ie`Cw nhIN rhI Aqy bygq ho knrk ’c px dw fr nhIN irhw[ AibnwsI bhm ’c lIxqw ho geI[ XQw:-nhikC jnmY; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; Awp hI krY]) sMqn kI ryxu dI mhW 3
mhwn ivsmwd mhwnqw hY[77.vwihgrU] nwmw CIbw kbIru julwhw; pUry gr q giq pweI] vwihgr (nwmw) Bgq nwmdyv swihb jI(CIbw) CINb, sRI kbIru swihb jI(jolwhw) jlwhysn, ien@W mhW purKW ny nwm jp jpw k, pUry gr rwmwnMd jI(q) qoN, vwihgrU jIdI(giq) pwpqI pweI[ bhm ky byqy sbdu pCwxih; hamY jwiq gvweI] ijhV jIvhamY krd hn, auh hamY dI jwq ’c hn, ieh mhW purK, pry grW dI ikrpwduAwrw, (sbd) bRhm jI nMU (pCwxih) pCwxd hn, ien@W ny bhm jI nM pCwx k,
hamY dI jwiq(gvweI) gvw idqI.Bwv hamY iqAwg idqI, prn bhm jI ky(byq)jwxU, bRhm byqy bx gey[ suir nr iqn kI bwxI gwvih; koie n mytY BweI]3](sir) dvqy(nr) purS (iqn) iqn@W BgqW mhWprSW jI kI AimRq bwxI(gwvih)gwauNd hn[ hy BweI !an@W nMU bwxI gwauNxo, kie BI (mytY) htw(n) nhIN skdw, beInIvIN zwqI vwilAW dI bwxI ikauN gwauNd hoN? (vw) kie n mt BweI]3] hy BweI !aun@W dI rcI bwxI nMU kie BI (mytY) imtw nhIN skdw[ Awp rb jI ny, pjvyN jwm
sux k, lU 2 krk pRm vrwg kIqw[ bwb b`F swihb jI ny sudr dIvwn sjvwieAw,Awp jI ieSnwn krk, nvyN bsqR pihr, Ardws krk gurqw gdI isGwsx qpihlI vwr sBwiemwn hoey[ Awp jI ny bVw BwrI ivXog mMinAw[ grqw g`dI ’qybYT ky hMgqw qW krnI sI? sgoN Juk gey[ XQw:- dRm spUr.ija inv; Kv
ksu.ibml bIcwrh] DIry 2 vYrwg Qm@ k ieh vYrwgmeI mh`lw aucwirAw:- mÚ2]ijsu ipAwry isau nyhu; iqs AwgY mir clIA] siqgurU pihl pwiqswh jI d(2)dUj(mÚ) srUp siqgurU AMgd dyv swihb jI &rmwaNd hn:- (ijs) ijn@W prp-pUjnIk, mn bwxI sRIr dy ipAwry, siqgurU nwnk dv swihb jI (isa) nwl, dwsndws dw(nyhu) pRm hY[ hMkwr Cf ky(iqsu) iqn@W siqgurW dy(AwgY) snmK Bwv hukmmMnidAW fr BY Adb siqkwr ’c rihMidAW, isr ArpidAW, pwpW AOgxW ivkwrWkusg vlN mir k, (clIAY) clxw krIey, Bwv Apxw sIs srvs sB k`J krbwn
krIey, ijvyN vwihgrU mh`l nOvN jI, hor bAq pymIAW ny sIs Arp[iDRgu jIvxu sMswir; qw kY pwCY jIvxw] (qw) iqn@W siqgurW (k) d hukm nUM
mMnx qN (pwCY) ip`C p k, sswir ’qy dwsn dws dw jo jIvxu hY, AQvw siqgurW(k) dy hukm nU mnx qoN ip`C pY k, j sMswir dw j jIvxu hY, ieh Anykbwr(iDRgu) iPt mUh lwhnq iDRRkwr hY[ DMn gurU AMgd dyv swihb jI ny AYfw v`fwBwrI ivXog minAW[ ijs krk pUrn gurU bhm srUp mMny pj gey hn[ XQw:-
nwnk minAw mMnIAY; buJIAY gr prswid]2])80.vwihgrU] slok mÚ2] jo isru sWeI nw inv; so isru dIj fwir]nwnk.ijs ipjr mih ibrhw nhI; s ipjru lY jwir] siqgurU nwnk dv swihb jIdy(2) dUj(mÚ) srUp, siqgrU dUjy pwiqswh jI slok aucwrd hn, ijs ’c sbivAwpI mhW ivsmwd gwV@ vrwg sihq Apxy Awp nMU kihMdy hn, qyrw j hMkwrIisru, Apxy(sWeI) mwlk pRBU gurU nwnk dyv swihb jI dy A`gy nw(inv) invy, (s)aus Apxy hMkwrI isru nU, v`F ky(fwir) s`t (dIjY) dxw krvwihgrU(nwnk) siqgrU
dUj pwiqswh jI Apxy Awp nMU kihMdy hn, qyry ijs(ipMjr) sIr(mih) ’c, siqgrUnwnk dv swihb jI dw(ibrhw) pRm nhI hY, (s) aus gurU pRm qN hIxy,Apxy(ipjru) sIr nUM (jwir) swV l[ Bwv pUrn gurU jI dw hukm mnx pUjx ’qzor idd hn[ j hukm nhIN mndw, Anq jUnW ’c viFAw KwDw swiVAw jWdw hY,
jI dI s`cI suKdwiek At`l AivnwsI s`cI srix hY[ sK swgr; myry gr gopwlw]kir ikrpw; nwnku gx gwvY] rwKhu srm AswVI jIau]4] vwihgrU (nwnk)siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwaNdy hn:-hy(sK) suKW dy (swgr) smud, (gopwlw)AnMq bhmMf dy pwlk, Ajpw jwp vwihgrU gur jI, (myry) dwsn dws qy ikrpw
kir, j dwsn dws Awp jI d AimRq rUp prm mnohr gux sdw(gwv) gwaNdw rhy[hy ipAwry jIau!gux gwaux dI Amlk dwq b^S ky, (AswVI) dwsn dwsW dI sgqWsmyq (srm) lijAw rwKhu jI[ nwnk nwm cV@dI klw] qyry Bwxy sb`q dw Blw]is`D kIqw hY[)
86.vwihgrU] sdw sdw; qU hY suKdweI] iniv iniv lwgw; qrI pweI] kwrkmwvw jy quDu Bwvw jw qU dyih dieAwlw jIa]2] sKW d smud vwihgrU pjvNpwiqswh jI &rmwauNd hn:-hy Akwl prK jI! (qU) Awp jI, sdw sdw suKdweI
hY, ies leI dwsn dws (iniv) Juk iniv) Jk ky vw mn dy mwx vloN Juk ky, qndy AiBmwn vlN Jk k, (qyrI) Awp jI d prm pwk (pweI) crnIN (lwgw) l`gdwhY[ XQw:-iniv iniv pwie lga.gr Apuny; Awqm rwm inhwirAw])
87.vwihgrU] cyiq imlwey s pRBU; iqs kY pwie lgw]2] siqgrU pRBU pMjvyNpwiqswh jI inmqw sihq cyiq dy mhIny duAwrw aupdS &rmwaNdy hn:-hyBweI!ijhVw gurmiK, dwsn dws nUM (s) aus pBU jI, nwl imlwey, j jl Ql,
mhIAl ’c pUrn hn, dwsn dws iqs (k) d sc(pwie) crnIN (lgw) l`gdw hY[)88.vwihgrU] syvw sw iqs BwvsI; sqw kI hoie Cwr]) syvw kIqI hoeI(sw) EhI iqsu vwihgrU jI nUM (BwvsI) BwaNdI hY, BwvgI[ syvw krn vwlw syvk,mwn AiBmwn Cf ky isr nIvW krk isr Arp ky, vwihgrU jI dy sqw (kI) dI(Cwru) crn-DUV hoie jwvy[)
89.vwihgrU] jo hmrI ibiD hoqI. mry siqgurw; sw ibiD. qm hir jwxhuAwpy] hy (mry) dwsn dws dy prmpjnIk hrI srUp (siqgurw) siqgrU Amrdws
swihb jIE!Awp jI dy ivCV krk, jUnW ivkwrW ’c ruLx vwlI (hmrI) dwsndwsW dI (ibiD) hwlq, j (hoqI) ho rhI sI, (sw) Es duKdwiek ruLx vwlI(ibiD) hwlq nU, (hir) vwihgrU Amrdws swihb jI, (qum) Awp jI Awpy hI(jwxhu) jwxd hoN jI[ hm rulqy iPrqy. keI bwq n pCqw; gur siqgur sMig. kIryhm Qwpy] carwsI l`K jUnW ’c (hm) dwsn dws (rulqy) ruldy (iPrqy) iPrdy sW,
&rmwauNdy hn:-hy BweI! SSqRDwrI KqRI, bwhmxu (sUdu) sUd, (bs) KqI krn vwlwqy BwvyN cMfwl BI ikaN n hov, mhwrwj swihb jI nM (ismir) Xwd krk (auDrY)qr jWdw hY, Bwv jmW jUnW AguxW ivkwrW qN mukq ho jWdw hY[ ien@W ’coN(ijin)ijs ny vI Awpnw smr`Q pRBu jI(jwinE) jwx ley hn, auh BwvyN cfwl hovy, dwsndws(iqsih) iqs dI(rvwl) crn-DUV hY[
97.vwihgrU] ijnI ifTw.myrw siqguru Bwau kir; iqn k. siB pwp gvweI]s`cy siqgrU cOQy pwiqswh jI &urmwaNdy hn:-(ijnI) ijn@W gris`KW ny (myrw) mry
pUry siqguru swihb jI d srgn srUp jI dw drSn vw grbwxI jI dw pRq`KdrSn nyqW nwl jW AdroN bYrwg ibbyk rUpI nyqRW nwl, (Bwa) pRym(kir) krk(ifTw) diKAw hY[ siqgrU jI ny (iqn) iqn@W k siB pwp(gvweI) guAw Bwv nwskr idqy[ ijvN BweI lwl bwbw rwey bulwr jI Awid[ hir drgh qy muK ajly; bhusoBw pweI] hir jI dI(drgh) Kf bRhmf dI rcnw, siqsMgqjI, s`cKf’c, (q)auh muK(aujly) sur^rU, lwl, inhwl, inrml prm-pivqR ho gey, nwnk
bRhmigAwnI; Awip prmsur] rUp (bhu) bhuqI sBw pweI hY[ ijvyN bwbw buFwswihb jI, BweI grdws swihb jI, BweI mnI isG jI bwbw dIp isMG jI Awid[jnu nwnk mMg DUiV iqn; j gr ky isK mry BweI] DMn gurU rwmdws
swihb jI, ijn@W ny mhwn ikpw krk, is`KW dI hamY mwrI hY, aun@W nUM, gur ky isKmyry BweI] ikhw hY[ ieh inmqw jI h`d idKweI hY[ vwihgrU(nwnk) hzUr&rmwauNdy hn:-j s`cy siqgurU Amrdws jI dI is`iKAw nUM mMnx vwl, gr jI(ky) disK hn, ah mry gur BweI jI hn[ (jnu) dws (iqn) iqn@W dI prm-pwk crn-
100.vwihgrU] jogIsr pwvih nhI; qA gux kQnu Apwr] ivAwpk scybRhm dy Avqwr, Bgq rivdws swihb jI, AqI hI inmqw nwl, Apxy Awp nU
cimAwr A`Kr kihMdy hn[ hy vwihgrU jI!(qA) Awp jI dy (gx) guxW dw kQnu(Apwr) pwrwvwr qoN rihq hY[ (jogIsr) jgIAW dy mhMq, Awp jI dy s`cy guxW dwkQn krk, Awp jI d Apwr SuB guxW dw pwrwvwr nhI (pwvih) pw skdy[ pymBgiq k kwrxY; khu rivdws cmwr] dwsn dws rivdws cmwr ny, Awp jI dI(pRm) pRmw-Bgiq(kY) dy (kwrxY) leI Bwv Awp jI dI pRmw BgqI d pRvwh ’clIx ho k, Awp jI dy gux, ijvN Awp jI ny khwey hn, iqvyN (khu) khy hn[)
101.vwihgrU] Aihinis Bgiq kry; ilv lwie] nwnk iqn kY; lwgpwie]4]12] DMn gurU nwnk dyv swihb jI, phux kroVW sUrjW cdimAW nU, Apxyinrgn pkwS duAwrw pRkwS rhy hn[ iqn@W dI ivAwpk jiq nwl swnUM sB nM swhAwauNdw hY[ Awp jI ny bRhm byiqAW dI mhW Agm ivsmwd AvsQw kQn kIqIhY[ ijhV bhm bqy sUrj vWg jIAW nUM igAwn dw pRkwS d k, AigAwn dw ADyrwmytdy hn[ DrqI vWg iKmw krd hn, AkwS vWg inrKB rihMd hn[ hvw vWgsmidRstI r`K k, swirAW nUM Awqm sK iddy hn[ kml vWg swry sswr ’c
inrlp rih ky, duK sK dSmx im`q, hwn lwB, AimRq zihr, hrK-sZ, sony lhyAwid ’c smidRStI r`Kdy hn[ ijn@W ny KMfW bRhmfW Adr jqI srUp bhm nUM jwxilAw hY[ AYs prm hMs qq byqy huidAW ivAwpk bhm ’c (ilv) ibqI (lwie) lwky (Aihinis) rwq idny, Akwl prK jI dI pRmw (Bgiq) BgqI (kry) krd hn[vwihgrU(nwnk) siqgurU pihl pwiqswh jI AqI hI inmqw hlImI nwl kihMdy hn
dwVw dyK k, sRI cd jI ny byAdbI d AKr khy, “ieh AYnw ikaN vDwieAw hY?shx sIl sMq; sm imqs durjnh]) Anuswr aus d ibAdbI dy khy vwk jo mn nUA`g lwaux vwl sn, shwr ley[ suK smUh kruxwmY krqw;) imhrvwnu swihbimhrvwnu] swihb myrw imhrvwnu] DMn sc siqgurU swihb jI ny, bVI kmwl dI
iKmw kIqI[ ie`k h`Q nwl Awpxw sMdr dwVw PiVAw, dUjw h`Q bwb sI cMd jI dcrnW nUM clwieAw Aq ikhw, “Awp jI DMn 2 s`cy siqgurU nwnk dyv swihb jI dyswihbzwd hoN, Awp d prm-pivqR sudr crn JwV@n leI vDwieAw hY[ ” AnIinmqw sihnSIlqw, iKmw gRIbI, hlImI DIrj vwlI gl sx ky, sI cMd dy pYrW dIim`tI inkl geI, rom KV@ ho gey[ dvN h`Q joV isr Jukw k ikhw, “DMn grUrwmdws swihb jI, Awp jI ny ies inmqw krk gurqw g`dI pweI hY, eysy inmqwkrk siqgurU dUjy, siqgurU qIjy pwiqswh jI ny pweI sI pr AsIN pRwpq nhIN kr
mwieAwDwrI Cq piq; iqn@ Cofau iqAwig]1] jy Awp jI pws, mwieAwDwrICqR dy(piq) rwjy hovoN qw iqn@ pdvIAW nM iqAwig Cfau(vw) mwieAwDwrI Cq piq bnx dIAW j ieCwvW hn, (iqn@) iqn@W nUu BI iqAwig(Cfau) C`fo[ (vw) j mwieAwDwrI CqR piq rwj hn, jy auh nyk nhIN, zwlm hn, iqn@ iqAwig Cofa[(vw) sRIr krk Cofa Bwv sIr krk BI ml n kro[ XQw:- jo n Bjq;nwrwiexw] iqn kw; m n kra drsnw]1]) rwjn; kaunu qumwrY AwvY] AYso Bwaibdr ko dyiKE; Ehu grIb mih BwvY]1] ijvyN siqgurU pihl pwiqswh jI ny
mwieAwDwrI mlk Bwg nUM iqAwigAw, KIr pVy nhIN KwDy[ mn krk BI iqAwig kro, Bwv mn ’c Xwd n kro[ XQw:-so mUAw; ijsu mnhu ibswrY])
121.vwihgrU] iblwvlu mhlw 5] sRvnI snau hir hir hry; Twkur jsgwvau] siqgurU pRBU gurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mhlw) srUp iblwvl rwg ’c GxI inmqw sihq &rmw rhy hn:-hy sB nMU (hir) hrw Brw krn vwl,sB d pwpW nU (hir) nws krn vwly, (hry) pkwS srUp hir hir hry (Twkr)
mwlk jI!dwsn dws gIb, Awp jI dy js nU kIrqn duAwrw (gwva) gwauNdw hY,Apxy rom 2 dy (svnI) kMnW vw SrDw ’qy ivsvws rUpI kMnW nwl (sunau) sxnwkrdw hY[ XQw:- koit krn.dIjih pB pRIqm; hir gx suxIAih AibnwsI rwm]
sMq crx kr sIsu Dir; hir nwm iDAwva]1] hir hir hry Twkr d jsnUM gwaNidAW sxidAW, (sMq) SWq Awqmw sihxSIlqw vwly sMqW mhWprSW dprm-pivqR prm-pUjnIk praupkwrI crx-kmlW ’q, inmqw nwl Apxw (sIs)isr Dir (kr) krk, dwsn dws hir jI d prm pwk nwm nUM (iDAwvau)
iDAwaxw krdw hY[ kir ikrpw dieAwl pRB; ieh iniD isiD pwvau] hy(dieAwl) dieAw dy Gr pB!dwsn dws mMgq ’qy ikrpw kir, j hrI jI d nwmnUM sdw iDAwvy, praupkwrI sqW dy crnW ’q sIs itkwv[ ieh (iniD) nO inDIAW(isiD) ATwrW isDIAW (pwvau) pwvy, hor inDIAW isDIAW dI loV nhIN[ Ajpw
jwp hI inDI isDI hY[ XQw:- qij AiBmwnu.srxI pra; hir gx iniDpweI]2]) sMq jnw kI ryxukw; l mwQ lwvau]1] rhwa] sMq jnw kI (ryxukw)crn DUV l ky, Apxy mwQY ’q (lwvau) lwvy[ XQw:- AYsI ikrpw; moih krhu]sMqih crx.hmwro mwQw; nYn drsu.qin DUir prhu] (rhwau) ibswm d ky &rmwaNd
hn:-nIc q nIc Aiq nIc hoie; kir ibna blwva] dwsn dws(nIc) nIvyN (q)qoN (nIc) nIvW (Aiq) AiqAq (nIcu) nIvW hoie ky (ibna) bynqI (kir) krkysMqW mhWprSW nUM (bulwvau) blwv[ XQw:- imst bcn bnqI kra; dIn kIinAweI]) syvk kw hoie svk vrqw; kir kir ibna bulweI]17]) pwv mlvwAwpu iqAwig; sMq sMig smwvau]2] (812) dwsn dws(Awpu) hMkwr iqAwig k,sMqW d (pwv) crnW nU (mlovw) plos, crnW nU ql Awid nwl J`sxw ieh AiqAqhI gRIbI hY[ sq sMig smwvau] (sMq) sqW dI (sMig) sMgq nwl, pym syvw krk
sMqsMg ’c rom 2 krk(smwvau) smwauxw kry[ ieh n hovy sqsgq jI ’c, iksnwl JgVw kr leIey[ ijs krk sMq aQN k`F hI dx jI[ (vw) sMqW dw sg krkpUrn bRhm jI ’c smw jweIey[ BwvN, pRB mry Eie; brwgI iqAwgI] prmpjnIks`cy vwihgrU jI d Avqwr, siqgurW nUM crn Jswaux dI ie`Cw qW nhIN, pr crnJ`sx vwlw inmqw, hlImI, pym, SrDw, iekwgqw sihq ijvyN 2 siqgurW dy crnWkmlW nU Jsdw hY, iqvyN 2 as dy AMdr apRkq guxW dw vwDw hMudw hY[ ies qrHW dI
SuB syvw, ijvN siqgurU qIjy pwiqswh jI ny siqgrU dUjy pw: jI dI kIqI[ crnkml dy AMgTy nUM muK ’c lY k lhU pwk bwhr su~t AwauNd, iqvN qulsW dwsI ny,siqgurU pihl pwiqswh jI d crnW kmlW nU c`itAw[ idvwnI msqwnI ibRqI vwlpymIAW ny rIJ 2 k siqgurW d crnW dw pUjx kIqw[
mwih Apny pRB qy pwvau] dau shnI swD k; bIjnu Flwvau]1] DMn gurU Arjndyv swihb jI dI DMn inmqw, DMn SihxsIlqw, DMn pym, DMn nwm igAwn iDAwnDMn sbq dw Blw, DMn krbwnI, DMn grbwxI jI, DMn siqgurU nwnk swihb jI ds`cy suc a~c q^q dy mwlk bx ky, GxI inmqw nwl kih rhy hn ik hy BweI!
dwsn dws (swD) siqgurU nwnk dv swihb jI (kY) d dr Gr ’q (sUhnI) shx(dau) iddw hY, siqsMgq jI nMU (bIjnu) p`Kw (Folwvau) krdw hY[ XQw:- pwxI pKwpIsu dws kY; qb hoih inhwl] (811) qQw:-DnwsrI mhlw 5] pwnI pKw pIsasMq AwgY; gux givMd js gweI] (673)
kra nmskwr Bgq jn; DUir miK lwvau]3] (813) siqgurU pMjvyNpwiqswh jI &urmwauNd hn:- (jn) ipAwry sRI kbIr swihb jI, Bgq jdv, Bgqrivdws jI Awid Bgq (jn) jnW nU dws nmskwr (kra) krdw hY[ aun@W dI DUir
(miK) mQy nU (lwvau) lwaNdw hY[ XQw :- dws qmwry kI pwvau DUrw; msqik l llwvau] (712) qQw :- mry rwm; hir jn kY ha bil jweI] kysw kw kir cvruFulwvw; crx DUiV muiK lweI]1])
123.vwihgrU] iblwvlu mhlw 5] pRB jI; q mry pRwn ADwrY] iblwvlu rwg ’c gurU nwnk swihb jI dy (5) pjvN (mhlw) srUp ShIdW d isrqwj Apxyinrgn pRkwS dAwrw.hux swry jg d jIvn rUp hn[ ijn@W dI prm-pivq inrgn
joiq nwl AsIN hux vKd bld suxdy KWd pINdy pYn@dy ijaNdy jwgdy hW[ ijn@W dIinrgn joiq hux kotwn kt srjW cdRimAW qwirAW ibjlIAW, AgnIAW,ititAwixAW nUM pRkwS rhI hY[ AibnwsI sK; Awpn Awsn] AibnwsI bRhm srUp,Bwa BgqI dy Avqwr hn, Awp jI &rmw rhy hn :- hy (pRB) smr`Q vwihgurU jI!(q) Awp jI (mry) dwsn dws d (pRwn) pRwxW dw (ADwrY) Awsrw hoN jI[ nmskwrfMfauiq bMdnw Aink bwr jwa bwrY]1] dwsn dws Awp jI nUM Awpxy pRwxW dwADwr mMn k (fMfauiq) ffy vWg lMmw pY ky (bdnw) nmskwr krdw hY[ Awp jI qN
Arjn dyv swihb jI &rmwaNd hn:- hy mhwrwj! (mor) dwsn dws dw(iehY) iehohI SB (mnorQ) sMklp hY ik Awpxy (kys) ksW sig, Awp jI d pRmI dwsn dws dy (pg) crn-kml (Jwra) JwVnw kry[
127.vwihgrU] j dws qyry kI inMdw kry; iqs mwir pcweI] hy vwihgrU
jI! (jo) ijhVw inMdk, (qyry) Awp jI d dwsn dws(kI) dI, inMdw (kry) krdwhY[ Awp jI iqs nUM mwir ky (pcweI) swV idMd hoN[ icMqw Cif AicMq rhu; nwnklig pweI] (517) vwihgrU (nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwaNdy hn:- hyjno! vwihgrU nUM r`iKAk jwx ky, (pweI) crnIN lig ky icMqw Cif ky, (Aicq)icMqw qoN rihq ho k En@W ’c lIn rhu[
133.vwihgrU] khu kbIr myry mwDvw; q srb ibAwpI] qm smsir nwhI
dieAwlu; mih smsir pwpI]) jw kY bwp vYsI krI pUq AsI srI; iqhU ry lkprisD kbIrw]) hir k nwm kbIr ajwgr] jnm jnm ky kwty kwgr] DMn SmxIBgq kbIr swihb jI! Awp jI nM rom 2 krk kotwn kt, inmK 2.sAws 2,nmskwr prvwn hovy[ Awp jI Apny inrgn srUp duAwrw, hux kroVW srjW,cMdRimAW, qwirAW, ibjlIAW, AgnIAW, ititAwixAW AMdr pRkwS pw rh hoN jI[hux swnUM suAws Awp jI dI s`qw nwl Aw irhw hY[ DMn Bgq kbIr swihb jI!bRhm
ivAwpk sc srUp hMuidAW, Bwau BgqI sihq, vwihgrU jI dy snmK (khu) &rmwrhy hn:- hy mry s`cy (mwDvw) vwihgrU jI! (q) Awp jI srb ibAwpI hoN[ (qm)Awp jI d (smsir) brwbr hor koeI BI dieAwlu nwhI(moih) dwsn dws d smsir koeI vI pwpI nhIN[ XQw:-hm sir dInu, dieAwl n qm sir; Ab pqIAwru ikAwkIjY])
134.vwihgrU] mY nwhI kC ha nhI; ikC Awih n morw] pwgrwj ivKBgq sDny jI nM jdoN ikly dI kMD ’c icnx l`g, qW Awp jI ny vwihgrU jI nMU sRb
dieAwlw]) siqgur ky crn; Doie Doie pIvw] gr nwnk; jip jip sd jIvw])dwsn dws(sMqh) siqgurW vw bwbw buFw swihb jI Awid SWq Awqmw sqWdw(drs) drsn(piK) dyK(pyiK) dK ky (jIvw) ijauNdw hY[ XQw:-gr kw drsnu;dyiK dyiK jIvw]) drsnu dyiK jIvw gr qrw])
144.vwihgrU] qry dws kI; hovw DUir] nwnk kI; pRB srDw pir](893) hy pBU jI!dwsn dws (qry) Awp jI dy dws kI crn DUir (hovw) hov[
XQw:-crx DUiV.qyry jn kI hovw; qyry drsn ka bil jweI] vwihgrU nwnk siqgurU pjvN pwiqswh jI &rmwauNd hn:-hy pRB jI!dwsn dws kI crn-DUV bnxdI bVI BwrI srDw hY, ikpw krk (pUir) pUrI kro[ XQw:- AqrjwmI prKibDwq; srDw mn kI pUry] nwnk dwsu.iehY sK mwg; mkau.kir sqn kI DUry])
145.vwihgrU] gur ky crn; nmskwir] Bvjlu; auqrih pwir]2] (895)DMn s`cy siqgrU Arjn dv swihb jI GxI hI inmqw sihq &urmw rhy hn:- gr siqgurW (ky) dy, crn kmlW nUM nmskwir krk, siqsMgq jI smq dwsn dws,
sMswr rUp(Bvjl) Agn smMdR ’qoN, pwir(aqrih) auqr irhw hY[ DMn vwihgurU s`cysiqgurU nwnk dv swihb jI dy crn-kmlW nU nmskwr krn dw bhuq BwrI PLd`isAw hY[
151.vwihgrU] slk mÚ2] nwnk.icqw miq krhu; icqw iqs hI hyie](icqw rog sg dI inivrqI leI, ies dw inqw-pqI v`D qoN vD AiBAws kro[)siqgurU nwnk dv swihb jI dy (2) djy (mÚ) srUp vwihgurU (nwnk) siqgurU AMgddyv swihb jI icMqw dI nivrqI leI 955 Ag ’q ieh prm-pivqR slok aucwrd
hn:-icqw (miq) n krhu[ XQw:- soc Adsw qw kw khw krIAY; jw mih eykGrI]1]) icMqw Cif Aicqu rhu; nwnk lig pweI] jIAW d pwlx psx dI icMqw,iqs pRmysr jI nUM hI (hyie) hY[ XQw:- nw kir icMq icMqw hY krqy] hir dyvY jilQil jMqw 1sBqY] AicMq dwnu die pRBu myrw ivic 2pwQr 3kIt 4pKwxI hy]6]1sBnw jIAW nUM, 2p`QrW ’c, 3kIV nUM 4p`QrW d[ jl mih. jq aupwieAnu; iqnwiB. rojI die] swnUM kilj`gI jIAW nUM, AicMq krn leI, hzUr pmwx iddy hn:-jl (mih) iv`c, 42 l`K qr@W dIAW jUnW dy (jMq) jIA (aupwieAnu) pYdw kIqy hn,
iqnw nUM (iB) BI vwihgrU jI, rojI (die) idMdy hn[ XQw:- kwhy ry mn icqvihaudmu; jw Awhir hir jIa pirAw]) jIA jq siB pwCY kirAw; pRQmy irjksmwhw]4]) so krqw.icqw kry; ijin aupwieAw jgu]) EQ.ht n cleI; nw koikrs kryie] (EQY) pwxI ’c, keI htu n(cleI) c`ldI, nw(k) keI(ikrs)KyqI(kryie) krdw hY[ sadw. mil n hoveI; nw k ley. n dyie] EQ smud ’c(mil) au~kw hI saudw (n) nhIN (hoveI) hudw, nw (k) koeI saudw (ley) KRIddw hY,
n hI koeI (dyie) vycdw hY[ jIAw kw Awhwru jIA; Kwxw eyhu kryie] pwxI ’qKuskI ’c AsK AnMq byAMq jIA hn[ jIAw kw (Awhwru) Bojn jIA hn, eyhu hI(Kwxw) Bojn bnwauxw (kryie) kIqw hY[ ivic aupwey swierw; iqnw iB swrkryie] (swierw) smudW ivic Anykw jIA (apwey) pdw kIqy hn[ iqnw dI (swr)sMmwl (iB) BI pmysr jI Awp hI (kryie) krd hn[ nwnk. icqw mq krhu;icMqw iqs hI hyie]1] vwihgrU(nwnk) siqgurU Agd dv swihb jI &urmwaNdhn:-hy pymIE!icMqw (mq) n krhu, iqs pmwqmw jI nUM hI Awp jI dy pwlx posx
dI icMqw (hyie) hY[ ijn@W ny Awp jI nUM pYdw kIqw hY[152.vwihgrU] mÚ 5] pwv suhwv jW qau iDir juld; sIsu shwvw crxI]
DMn siqgrU nwnk dyv swihb jI dy (5) pMjvyN (mÚ) srUp DMn sc siqgurU Arjndyv swihb jI &urmwauNdy hn:-hy siqgurU rwmdws swihb jI!dwsn dws dy (pwv)pYr qW (shwvy) soBnIk hud hn, (jW) jdN (qau) Awp jI dI (iDir) qr& (jld)c`ldy hn[ dwsn dws dw sIsu qW (suhwvw) sBnIk hudw hY, jdoN Awp jI dy prm-
hY sie] iqs d cwnix; sB mih cwnxu hoie] AsK bRhmfW ’c AsMK Bgq AwpjI dw nwm jpdy hn[ Bin mQrw.kCu Bydu nhI; gru Arjunu prqK hir] siqgurUjI pRmw BgqI inmqw sihq s`cy vwihgurU jI ’qy pqI Bwvnw krk &urmwaNdy hn:-hy mhwrwj swihb jI!(mrw) dwsn dwsI Awp jI dI pinhwrI, Awp jI dI kQw
kIrqn rUp (sie) soBw nUM (sxMdVI) suxdI hI, J`tp`t (qnu) rom 2, mnu krk(malw) pRPulq ho geI[ nwm jpdVI lwlI] Awp jI d prm-pivqR nwmu jI nUM(jpdVI) jpdI hI (lwlI) dwsI bx geI, vw pRmw-BgqI, pRm nwm, igAwn dIlwlI sihq ho geI[ ijvyN BweI mnI isMG swihb jI nUM AYsI lwlI cVI, j bd 2ktvw k vI n a~qrI, BweI mqI dws jI ny Awry nwl qn icrwaxw kIqw qW vIlwlI nhIN a~qrI[ siqgrU pjvN pwiqswh jI nUM AYsI lwlI cV@I jo au~bldI dZ,q`q ryq Aqy sVdI bldI mcdI loh dy kSt smyN vI nhIN aqrI[ piD juldVI
myrw AMdru TMFw; gr drsnu dyiK inhwlI]1] Awp jI dy prm-pivq drSn krnleI(myrw) dwsn dwsI dw BgqI sihq igAwn dy vw surqI dy vw swDsMgq dy(pMiD) rsq, (julMdVI) qrdI dw AMdru TFw ho igAw[ qurIAw pd vw pq`KswDsMgq ’c grU gur swihb jI d drsnu diK k, dwsn dwsI(inhwlI) inhwl 3 hogeI[
vwihgrU(nwnk) siqgurU pMjvyN pwiqswh jI &urmwaNdy hn:-dwsn dws (dInu) gIb,hir jI dy dwsw dw dws, hrI jI d pUrn sq jI dI srn hY, Awpxw mwQw sMq jIdy prm-pivqR crn kmlW ’qy r`Kdw hY[
156.vwihgrU] slku] swjn qyry crn kI; hoie rhw sd DUir] nwnk srixquhwrIAw; pyKau sdw hjUir]1] DMn siqgurU nwnk dv swihb jI Akwl purK jIdy pRm rMg ’c GxI qoN GxI inmqw hlImI ZRIbI dI Kyl kridAW slok &rmwaNdhn:- hy (swjn) ipAwry im`qR prmwqm jI! (qyry) Awp jI dy crn kmlW (kI) dI,
dwsn dws sd DUir hoie (rhw) rhy, vwihgrU (nwnk) siqgrU pihl pwiqswh jIkihMdy hn ik dwsn dws (qhwrIAw) Awp jI dI srix pY k Awp jI nUM sdw(hjUir) nyV qN nyV (pKau) dKdw hY[
bhuqy hn[ QoVy ijhy sp`rs mwqR dy sK Bogxy krk ies dI aumr (dUKy) d`KWhI(diK) du`KW ’c(ivhwie) ibqIq hudI hY[ jUnW hI jnW ’c duK hI d`K Bogdw hYigxqI nhIN[ XQw:-duK kIAw pMfw KulIAw; suKu n inkilE koie] dK ivic jIajlwieAw; dKIAw cilAw roie]) ieik Gir Awvih AwpxY; ieik imil imil pCihsuK] ieknw eyho iliKAw bih bih rovih duK] swD sgq jI ieh inmK suAwd dyleI bV du`K Bogdw hY[ XQw:- inmK kwm suAwd kwrix; kit idns duK pwvih]GrI mhq rMg mwxih; iPir bhuir bhuir pCqwvih])
158.vwihgrU] qij swd; shj suKu hoeI] Gr Cfxy rhY n koeI] siqgrUpihl pwiqswh jI &urmwaNdy hn:- hy BweI! iviSAW rsW ksW rsnw d (swd)suAwd (qij) Cf dy, ijs krk qYnU (shj) inrXqn hI Awqm suKu pwpq (hoeI)hovygw[ mr ky Gr Cfxy hI hn, koeI BI jg qy iQr (n) nhIN (rhY) rhygw[XQw:- syK hYXwqI jig; n keI iQru rihAw] ijs Awsix hm bTy, kyq bisgieAw]5]) nWgy Awvnu; nWg jwnw] kie n rih hY rwjw rwnw] (1157) rwxw
rwa n ko rhY; rMg n qMgu PkIru] vwrI Awpo AwpxI; koie n bDY DIr] (989)159.vwihgrU] qau dvwnw jwxIA; jw swihb Dry ipAwru] mMdw jwxY Awpkau; Avru Blw sMswru]4]7] siqgurU pihl pwiqswh jI &urmwaNdy hn:-hyBweI!sc vwihgrU jI nwl prn ipAwr krn vwlw scw (dyvwnw) msqwnw (qa)qW jwxIA jwxIdw hY, (jw) jykr (swihb) mwlk pRBU jI nwl Awpxy rpim roim’cipAwru DryAwpxy mwlk nwl idl ’c ipAwr Drn vwlw dyvwnw Awpxy Awp (kau)nUM mdw (jwxY) jwxy (Avru) hor sswru nU Apxy nwlN AiqAq Blw jwxy[ XQw:-brw
nhI sBu Blw hI hY ry; hwr nhI sB jyq])160.vwihgrU] hrK sg lB mh rhq hih; inrml hir k sMqw] hir k
pUrn sMqw siqgurU swihb jI, Awey pdwrQ qN(hrK) KuSI, gey pdwrQ qoN sg nhINkrd[ pdwrQ iek`T krn dy loB, sRIrW d moh qoN rhq (inrml) a~jl S`D bhmsrUp hI(hih) hn[ XQw:- Awvq hrK.n jwvq dUKw; nh ibAwpY mn rognI])iqn kI DUiV pwey mnu mrw; jw dieAw kry BgvMqw] jw (Bgvqw) s`cy vwihgurU jI
163.vwihgrU] AYsI ikrpw; moih krhu] sqh crx hmwro mwQw; nYndrs.qin DUir prhu]1] DMn vwihgrU siqgurU sI gurU nwnk dyv swihb jIE dpMjvyN srUp ShIdW dy isrqwj siqgrU Arjn dv swihb jI, siqgurU pRBU sRI grU
rwmdws swihb jI dy snmK, AiqAMq GxI inmqw nwl pRm bynqI krd hn AqbVI Ascrj ibsmwd ikpw mMgdy hn, j iks ny vI nhIN mMgI[ hy siqgrU pBU!DMngurU rwmdws swihb jI!(mih) dwsn dws ’q AsI ikrpw krhu[ (hmwro) dwsndws dw mwQw (sMqh) SWq Awqmw mhWprSW dy prm-pivqR prm-pjnIk,prapkwrI crx kmlW ’qy itky[ XQw:- sqh crn; mwQw mro paq] Aink
pKw (Pra) krdw hY[ XQw:-iqs gr kau; Jlwva pwKw] mhw Agin qy; hwQ dyrwKw]3]) pKw PrI pwxI Fovw jo dyvih so KweI]5] (757) h`QI ckI ’qyAwtw(pIsau) pIsdw hY[ XQw:- iqsu gur kY igih; pIsau nIq] ijs pswid; vrIsB mIq]5]) pwnI pKw pIsau.sMq AwgY; gux goivMd jsu gweI] siqgrU swihb jIdy crx Doie ky Awqm suKu(pwiexw) pw irhw hY[ XQw:- crx kml qry.Doie DoiepIvw; myry siqgr dIn dieAwlw]) hm iqn k crx pKwldy; DUiV Goil GilpIjY])
pRm Brpir SB scw apdS:-DMn gIb invwj s`c swj, GxI qN GxI inmqwnwl ieh svw kmw k aupdyS idd hn[ siqgrW ny Awp c`kI pIsI, sIs ’qy tkrIcukI, grduAwry dw pwxI FoieAw, gurU Gr ’c JwV idqw, cul JikAw, is`KW dwieSnwn krwieAw[ isKW nUM gurbwxI ilK k b^SI[ kQw kIrqn sxwieAw Aqkrn dI dwiq b^SI[ prm pwk pihl jwmy ’c Awp hl vwihAw[ pey kbUl.Ksmnwil; jW Gwl mrdI GwlI] Anuswr mrdW vwlI Gwl Gwl k, grbwxI ’c grU
syvw ismrn, BgqI krn dw, prm-pivq SuB scw aupdyS b^iSAw[ BwvN siqgrUjI, krn krwvn.sgl ibiD; s siqgurU hmwrw] pwrbhm k gr Avqwr hn, pries sB kOqk ’qy Gwl kmweI, sb`q dy Bl leI kIqI hY[ SuB svw dy pUrny pw k,s`cI svw ’c lwieAw hY[ ijs leI sRIr irSt pSt swvDwn iekwg ho k, ismrn’c lIx rhy[ syvw nwl mn nIvW hudw hY, pym vDdw hY[ hor vI vfw gx ieh hY,ijs krk gurU jI dy isK, Drm-ikRq’c l`ijAw nhIN mMnd, sgoN auqswh nwlDrm-ikq krk, gurU jI nUM dsvD dy ky, mwlo mwl inhwl ho jWd hn[ ijhVI km
dy gurU pIr, Awp syvw ismrn, kurbwnI nhIN krd, ah kmW j`g ’qy kmlweIAWhI rihMdIAW hn[ siqgurW d hukm Anuswr, j bdw Drm-ikq kry, Es nUM crIT`gI kpt CL JUT bol k mrdwr Kwx dI lV nhIN[ hMkwrI jIv ies qr@W dI scIsyvw krn ’c AwpxI hIxqweI mMnd hn[ siqgurW ny gurU sgq jI dy, jUT BWfmWjy Aq joVy JwV@y hn[ ies qr@W dI inmqw vwlI svw ’c Gs k, idl dI mLlihMdI hY, hMgqw inivrq huMdI hY[ jTw BWfw mWj k Dox nwl, jUTw mn mWijAw,
pwpW vloN Doqw jWdw hY[ A`j srdwrI d mwx ’c, lgrW dI svw h`QI bhuq GtkIqI jWdI hY, svw krk lwhw lYxw cwhIdw hY[ BweI gurdws swihb jI &rmwauNdyhn:- ivxu svw.iDRg hQ pYr; hor inhPl krxI[ (vwr 27)
166.jw idn jgq mwn tihl khI rswie; igAwn iDAwn kit jog jg n
smwn hY] ijs idn jgq d mwnnIX pRBU jI ny, (rswie) pRm ’c rs ky, prm-pRsn ho ky, svw tihl krnI &rmweI, as suBwg idn dy brwbr, kRVW dinAwvIigAwn iDAwn jg j`g rwj Awid nhIN hn[
jw idn BeI pinhwrI jgn nwQ jI kI; qw sm n CqDwrI kitn ktwn hY]ijs idn jgq d mwlk pRBU jI dI pwxI Brn vwlI syvw pRwpq hoeI, aus idn dsuK qul kroVwn kroV CqpqI rwj vI nhIN ho skd[ {jl FoieE, siqgur kyduAwry[ ieh ibD, pwieE moK dAwry[ siqgrU Amrdws jI ny djy pwiqswh jI d
crnW ’c bwrW swl jl Fox dI svw kIqI sI[ }jw idn ipsnhwrI BeI jgjIvnkI; ArQ Drm kwm moK dwsn dwswn hY] ijs idn jgq dy jIvn pBU jI dy dr qydwxy pIhxhwrI hox dI syvw pwpq ho geI qW cwry pdwrQ (Drm ArQ kwm moK)dwsW d dws ho gey, Bwv pRwpq ho gey[ iCrkwrI pinhwrI pIsnhwrI ko jo sKpRmnI ipAwrI ko AkQ aunmwn hY] vwihgrU jI dI ipAwrI(pymnI) pRmx nUiCVkwau krn, pwxI Brn Aq dwxy pIhx vwlI dI vifAweI pRwpq ho geI, aus d
suK dw(anmwn) Adwjw lwaxw vI kihx kQn qN pry hY[ }167.vwihgrU] iqn kI DUiV; mWg mnu mrw] ijn ivsrih nwhI; kwhUbyrw] (1085) DMn s`cy siqgurU Arjn dv swihb jI mhwrwj &urmwauNd hn:-(ijn) ijn@W grsvkW pRmIAW nU ATW pihrW ’c(kwhU) iksy (byrw) vyl vI pRmwqmwjI nwhI(ivsrih) Bu`ldy[ XQw:- siK ArwDnu diK ArwDnu ibsrY n kwhU brw](700) (mrw) dwsn dws dw mnu iqn kI prm-piv`q prm-pjnIk crxDUiV(mWgY) mMgdw hY[
168.vwihgrU] mÚ 3] gux Avgux smwin hih; ij Awip kIqy krqwir]nwnk hukim mMinA sK pweIA; gr sbdI vIcwir]2] siqgrU nwnk dv swihbjI d (3) qIj (mÚ) srUp s`cy siqgurU Amrdws swihb jI &urmwaNdy hn:-hyBweI!siqgrW dI mhW ivsmwd bRhm-idStI ’c, jIAW dy gx ’qy Avgx (smwin)brwbr (hih) hn, ikauNik ieh (ij) ijhV jIv hn, ieh krqwir jI ny Awip
pYdw kIq hn[ kljugI jIAW dy AguxW dI vIcwr Cf ky, gur(sbdI) sbd dIvIcwir krk, vwihgrU jI dw hukim(minAY) mn ky, Awqm AnMd sK(pweIAY)pweIdw hY[ ies leI siqgrU swihb jI jIAW dy AOgx dK k, gusw nhIN krd,aun@W nU grsbd b^S ky, svwr ky, qwr lNdy hn[ AsIN AguxW vwl jIAW ’q gusw
krd rihMd hW[ kiljug ’c AguxW dI bhulqw hY[ mhWprS sMq bwbw grbcnisMG swihb ^wlsw jI kihMd ik BweI!jy Awp jI dUijAW dy AOgx hI dyKdy rhoNgqW auh Agux qhwfy ’c BI Aw jwxg[ so AOgxW dI ivcwr Cf k, hr vylygursbd jI dI SuB ivcwr krnI cwhIdI hY[)
169.vwihgrU] prvdgwr Apwr Agm byAq qU] ijnw pCwqw sc; cumw prmU]) hy sc srUp vwihgrU sc siqgrU sI gurU gRQ swihb jI!ijnw grmKW ny AwpjI nUM scu srUp(pCwqw) pCwixAW hY, (mM) dwsn dws aun@W d pYr(cumw) cumdw hY[
auh gurmiK (Agm) gmqw rihq (Apwr) pwrwvwr rihq bAq b^iSSW sihq,sB nMU (prvdgwr) pwlx vwly, (qU) Awp jI dw hI srUp hn, aun@W nMU(qU) Awp jI(Agm) gmqw rihq (Apwr) pwrwvwr rihq byAMq b^iSSW sihq (prvdgwr)pwlxhwry hoN[ rMgW 2 d sbd kIrqn, sbd ArQ suxw ky, an@W dy idl idmwZ ’cgurbwxI jI Byj k, aun@W dI r`iCAw sihq, pRiqpwlxw krd hoN jI[
170.sBu k prw Awpy hovY Git n koeI AwK] 1piq 2prvwxw ipC pweIA
kid psI dIdwru]1] (1094) ShIdw d isrqwj, rwjn ky rwjw mhwrwjn kmhwrwjw; grU Arjn dv swihb jI gRIb invwj, s`cy siqgurU jI AwpxyprmpjnIk ipqw DMn siqgrU rwmdws swihb jI q bVI BwrI SrDw r`KidAW,AqI hI inMmRqw sihq &urmwaNdy hn:- hy (mifAw) dwsn dws d(sjx) imqR! sjxu
scw pwiqswhu; isir swhW d swhu] jIE! j (q) Awp jI (cau) khoN, hy b`cw!AwpjI dy isr dI lV hY, qW dwsn dws (iss) isr auqwir k(feI) dy dyvy, jy khoN,“isr ikauN iddw hYN? isr ies leI idMdw hY ik (mihMjy) dwsn dws d nYx, AwpjI dy prmpivq drSnW nU qrsdy hn, ik (kid) kdoN Awp jI dy, suMdr (dIdwru)
lyKw kie n puCeI; jw hir bKsMdw] hy sB nUM hrw Brw krn vwly hir vwihgrU jI! (jw) jdN Awp jI dwsn dws nUM (bKsMdw) b^Sx vwly hoN qW (lKw)ihswb koie BI(n) nhIN (pCeI) p`Cgw[ ijvN hrI grU nwnk dv swihb jI ny
s`jx Tg, kfw rwKS, dvlq lwjvrd Awid rwKSW nU b^S k lKy qoN bcwieAw[AnMd BieAw sK pwieAw; imil gur givdw] hy (givMdw) !prmpjnIk
srb klw Brpr pRB; ibrQw jwnnhwr] AsK nUr hI nUr, pUrn AnMd srUp hrsmyN sB d Adr bwhr Ajpw jwp kr rhy, sb ivAwpI mhW ivsmwd, Ajpw jwpvwihgrU gr jI, Awp jI nUM imil ky, mhW ivsmwd AnMdu (BieAw) hoieAw, AwqmsuKu pwieAw hY[
sBy kwj svwirA; jw qDu BwvMdw]7] (1096) (jw) jdoN dwsn dws(qDu)Awp jI nU (BwvMdw) Bw igAw, qW Awp jI ny dwsn dws d pRmwrQk ivvhwrk sBykwj(svwirA) svwr idqy[ ijvN srovr rcxy, grU ky lMgr clwauxy, hrI rUp sIhirmdr swihb jI Aq siqgurU grMQ swihb jI rcxy Awid, sdw leI ApxyipAwry svkW dI kilAwx krnI[
173. vwihgrU] slok fKxy mÚ 5] muKhu Alwey hB mrxu; pCwxMdo koie]gurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN (mÚ) srUp, AwpxI rcI mwrU dI vwr dy pMdvN
fKxy ’c &urmwaNdy hn:- slk dhry vWg fKxy hud hn[ {Pwhw l k mrnw nhIN[mn d mMd suBwA, inMdw cglI, eIrKw ivkwr kusMgq v`lN mrn dw nwm, jIvqBwv qN mrnw hY[ ijvyN siqgurU dUjy pwiqswh jI ny, siqgurU pihl pwiqswh jI d,sdw prakwrI s`cy crn-kmlW ’c Aw ky, jIvq Bwv qoN mry[ ieaN siqgurW nyjIvq Bwv qoN mrnw pCwixAW hY[ dUjw, gurU leI ShId hox dw nwm mrnw hY[
mih.jIA aupwie kY; ibnu jl.mrxu iqnyih]1]) hir mro ipru; ha hir kIbhurIAw] rwm bfy; mY qnk lhurIAw]1]) kih kbIr.moih ibAwih cly hY; prKeyk Bgvwnw]) jau qnu cIrih; AMig n mora] ipfu prY; qau.pRIiq n qra]2])jau qum igirvr; qau hm morw] ja qum cMd; qa hm Bey hY ckrw]1])
174.vwihgrU] nYnI dKa gur drsno; gr crxI mQw] DMn siqgrU Arjndyv swihb sc pwiqswh jI, siqgurU rwmdws swihb jI ’qy, AsK AnMq l`KW mxW
SrDw r`K ky, gwVy pRm ’c lIx hn[ siqgurU jI dy rom 2 ’co N SrDw d smudR pRgtho rhy hn[ DMn siqgurU rwmdws swihb jI bwr 2 jpidAW iqRpqI nhIN huMdI, bwr2 jpI jWdy hn[ hzUr pymw-BgqI rUpI pauVI dAwrw, prn bhm rUpI hirmdr’qy phuMcx leI, SuB s`cw apdyS b^Sd hn:-dwsn dws ien@W (nYnI) nyqRW nwlgur jI dy drsno (dyKau) dyKdw hY[ prm-pjnIk gr jI dy (crxI) crn-kmlW’qy mQw r`Kdw hY vw AhMkwr d iqAwg dw iqAwg krn rUp mQw rKdw hY[ prImwrig gr cldw; pKw PrI hQw] dwsn dws Apxy (pYrI) pYrW nwl, gur jI d
176.vwihgrU] slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwa] Kyqju mWifE sUrmw; Ab jJn k dwa]1] sUrw s pihcwnIA; j lrY dIn ky hyq]purjw prjw kit mrY; kbhU n Cwf Kyqu]) rwm kbIrw eyk Bey hY; koie.n skYpCwnI]) hir ky nwm; kbIr aujwgr] jnm jnm ky; kwty kwgr]) Anq klwvwnsdw 2 mhrvwn, pwrbhm Bgvwn dy Avqwr, SRomxI Bgq sRI kbIr swihb jI,sMswr ’q C`qRI Drm Alp hudw vK ky, Drm hIx kwierW nUM, DrmI XoDy bnwax
leI, Drm dI ij`q krwax leI, ivkwrW rUp vYrIAW nU ij`qx leI, ivAwpk bhmnUM swiKAwq krwax leI, DurW dI AMimq rUp prm-mnohr gurbwxI acwrd hn[hryk pRmI jI nU AsI bIr-rsI grbwxI dw, hr vyl AiBAws krnw cwhIdw hY[ijs krk hr vyly hOslw buld rhy[ ies grbwxI nUM pV@ ky, sUrbIr bhwdrAqIrQ grU ikAW lwlW ny, AibnwsI pd pwpq kIqw[ ijQy 2 jdN 2 bhwdr isGisMGxIAW ny, grU pMQ grU gMQ swihb jI leI, purjw 2 ktvwieAw, ieh Sbd gjky pV@dy rhy[ grU ky b^S rwgI FwfI isMG BI a~cI sur ’c Ub gj k, bVy BwrI
joS cwA nwl, lwlo lwl ho k, ies slok nU gwaNdy hn[ ijn@W nU sux k joiDAW nUlwlIAW cV jWdIAW hn, bVw BwrI bIr-rs jwgdw hY[ DrmI XoDy zwlmW d isrv`Fdy hn[
slok kbIr] ggn dmwmw bwijE; pirE nIswnY Gwa]) (slok) (s) sAwpxw Awp (lk) pRkwS srUp, (kbIr) v`fy bRhm jI jo hn, En@W dI pwpqI vwlwslok, sRI kbIr swihb jI acwrd hn[ nIswnY ArQ:-bIr-rs dy dwqy swihb
siqgurU sI grU goivMd isG swihb jI ny jsy bIr-rsI Drm jMg kIqy hn, Asyiksy ny BI nhIN kIqy, nw hI krny hn[ jg smN Awp jI bwbw Awlm isG, adyisMG jI, ipAwry dieAw isG jI Awid SomxI XoiDAW smyq au~cI jgw ’qy cV kjMg dyKdy hoey, bVy BwrI bIr-rs ’c g`j v`j ky Ub au~cI jkwry gjw k, Awpny
sUr bIrW dI ijq krwaNdy rihMdy[ loV pYx qy qIr gLI clwauNd[ ijs bwhI ’qloV hudI ^ws XoiDAW nUM Byjdy[ prn bIrqw sihq bVI hI &rqI nwl, Drm-jgdw pbMD krdy[ jiDAW ’q ingw pw ky bIr-rs b^Sdy[ ijs sUrvIr XoDy d idl’c ieh (nIswnY) inSwnw hudw ik dwsn dws ny siqgrW dy dKidAW 2, vrI dwpurjw 2 kt ky, Drm-jg krk, siqgurW d idl nU pRsn krnw hY[ ijvyN bwbwaud isG swihb jI, AhMkwrI ksrIcMd dI &j’cN, aus dw isr vF k ilAwey[bwbw bicqR isMG swihb jI ny, jsvwrIAW d hwQI dIAW qvIAW ivn@IAW[ bwby mhW
isMG swihb jI ny mwJy dI tutI gMFwauNidAW, sRIr ’qy BwrI Pt shwry[ ies qr@Wprm ipAwry ^wlsy jI dI AdqI kurbwnI dyK ky, siqgurW dw idl AYnw psnhoieAw ik AQwh ipAwr ’c ipAwry ^wls jI nUM sb ivAwpI mhW ivsmwd vr hIvr b^Sy[ XQw:- ^wlsw myro; rUp hY ^ws] ^wls mih; hO krO invws] apRkqpRmwxW Anuswr, gursvk joDy, pUrn gurU jI dw idl psMn krn leI, DONisAW dIDuMkwr, jYkwirAW dI gMj nwl, jMgI pNqV kFd hoey, ShIdI pwax leI cwA nwl
nc a~Tdy[ XQw:- nwc ry mn gr kY AwgY] gurU jI dy snmuK rih ky, vrI dwpurjw 2 ktx dy cwA auqswh nwl, jgI pNqV k`Fxy, grU jI d Ag n`cxw hY[gurU ky joiDAW dy mn, grU crnW ’c lIx ho ky, iekwg ho jWdy[ iekwg ho ky, sIrAMigAwr vWg BK au~Tdy[ fOLy &rkdy, nyqR lwl ho jWdy, Brvty cV jWdy[ qgidlI dr ho jWdI, adwrqweI, bIr-rs Ag 2 ’c Br jWdw[ jdN dohW &jW djoDy, rx q`q ’c Awhmo swhmxy huMdy hn, qW mkwbly dw smW huMdw hY[ aus smNjoiDAW ’c bIr-rs jgwax leI, cot peI KrcwmI dlW mkwblw]) au~ml lQ
kmrksw lw k, (mWifE) sijAw PibAw hudw hY, ah vIcwrdw hY, ijvyN lwhyvMdkMm nUM hr ie`k dwA GwA nwl pUrw krIdw hY[ ies qr@W (Ab) hux mcdy jMg ivc,bhwdrI nwl jMgI (dwa) dwA KfidAW, pUrn grU jI leI(jUJn) ShIdI dyx (ko)nUM bVw hI suinhrI mOkw hY[ Apxy inrgn srUp jI duAwrw koit bhmfW nU rcxvwly, SomxI Bgq jI, sUrmy d SuB l`Kx dsd hn:-srw s pihcwnIA; ju lrY dInky hyq] (so) ah (sUrw) srbIr bhwdr, isrl`Q jDw (pihcwnIA) pCwixAW jWdwhY, (j) ijhVw (dIn) Drm (k) dy (hyq) leI Drm Xu`D (lrY) lVy[ purjw prjw
kit mrY; kbhU n CwfY Kyq] Drm-XuD ’c QiVAW bhuiqAW dI vIcwr iqAwg k,ij`q dI Aws r`KidAW, vYrIAW nwl ft ky mukwblw kridAW, vrIAW dw prjwpurjw kit ky, pUrn gurU jI leI(mrY) ShId ho jwv[ (kbhU) kdy BI (Kq) mdwnyjMg nUM n (CwfY) Cfy, jg ijq[ ijvN sI AnMdpur swihb jI, sI cmkOr swihb jI,sRI mukqsr swihb jI, srhMd Fwhux, G`lUGwirAW Drm-juDW smN isG, vYrIAW dwpurjw 2 k`t ky ShId hoey[ ieaN ShIdI pwv, jDw khwv, Awp gvwv, jnm n
AqI hI gIbI nwl &rmwauNdy hn:-hy BweI!sBu sMq lok (eyk) ie`k AdÍq srUpvwihgrU (sY) nU (slwhy) slwhuMdy hn[ vwihgrU (nwnku) dwsn dws vcwrw, qCgRIb Awp jI dy js nUM (ikAw) kI (khY) khy?Bwv dwsn dws gRIb qN prn jsikhw nhIN jWdw[ A`g hor BI GxI qoN GxI inmRqw sihq siqgrU nwnk swihb jI&rmwauNdy hn:-iek bRhm nUM slwhux vwly sq lkw dy, (pwv) crnW ’q dwsn dwsdw isru hY[ (jq) ijqny (qyry) Awp jI d (nwv) nwm (hY) hn, vw nwm jpx vwlsMq lok hn, dwsn dws an@W qN (bilhwrI) krbwn (jwau) jWdw hY[
183.vwihgrU] qyrw mhl Agcru myry ipAwry; ibKmu qyrw hY Bwxw] khunwnk Fih pieAw dAwrY; riK lvhu mgD Ajwxw]4] hy mry ipAwry vwihgrUjI!(qrw) Awp jI dw (mhl) itkwxw inrgn srUp jI (Agcru) suqMq inrlphn, ikaNik prmpUjnIk inrgn vwihgrU jI!hux, AsMK bRhmf dI rcnwrcidAW, lYA kridAW, hMgqw rihq inrlp.hn jI[ XQw:-Epiq prlau; iKnmih krqw] Awip Alypw; inrgnu rhqw] (qyrw) Awp jI dw Bwxw hukm mMnxw BI
(ibKm) AKw hY[ ijvyN ijn@W ipAwirAW nwm jipAw vf CikAw, cr^VIAW ’qycV@, bMd 2 ktvwey, p`TIAW KlW luhweIAW, dyZW ’c aubwly gey, gLIAW shwrIAW,Drm-XuDW ’c prjw 2 ktvw ky ShId hoey, pRsMn rih ky Awp jIdw Bwxw imTwkrk mMinAw[ khu nwnk Fih pieAw duAwrY; riK lyvhu mugD Ajwxw]4](1186) vwihgrU nwnk siqgrU pjvyN pwiqswh jI (khu) &rmwauNd hn:- dwsndws Awp jI d duAwrY ’q Fih pieAw hY, ies leI dwsn dws (mugD) bysmJ(Ajwxw) Axjwx nUM, Apxy inrgn srUp ’c, riK (lyvhu) lv jI[ XQw:- mil
lYhu dieAwl; Fih pey duAwirAw] riK lvhu dIn dieAwl; BRmq bhu hwirAw])nwnk grIb Fih pieAw duAwrY hir myil lhu vifAweI]6] moih grIb kau lhurlwie] nwnk Awie pey srxwie])
184.vwihgrU] Apuny Twkur kI hau cyrI] crn ghy jgjIvn pRB k; haummwir inbrI]) <> siqnwm krqw prKu jI dy pUrn gr Avqwr, prm-pjnIk
191.vwihgrU] jwiq kulInu svk jy hoie] qw kw khxw khhu n kie])jwhr pIr jgq gru bwbw]3] vwihgrU siqgurU sI grU nwnk swihb jI DMn hn,jo hux koVW bhmMfW nUM, Apny inrgn srUp jI duAwrw, rc lYA kr rhy inrlp BI
hn[ XQw:- Epiq prla; iKn mih krqw] Awip Alypw; inrgnu rhqw]) iKnmih; Qwip aQwpnhwrw] Aq nhI ikCu; pwrwvwrw]) iKn mih Qwip aQwpnhwry;kudriq. kIm n phI]) hzUr &urmwauNd hn:-hy BweI! (kulInu) a~cI kul jwiqvwlw, mwn AiBmwn qoN rihq, hMgqw iqAwg k isr dx vwlw, j keI vwihgrU jIdw svk (hoie) hovy, (qw) iqs d js (kw) dw khxw, dwsn dws (koie) koeI BI(n) nhIN (khhu) kih skdw, Bwv aus dw js bhuqw ikhw nhIN jw skdw[ ijvN
ie`k qW AMimRq hov dUjw sony dy BWfy ’c pwieAw jwv[ ies qr@W ie`k qW a~cI zwqIhovy, djw AsK AnMq bRhmfW dy mwlk dw svk bx jwvy[ ies leI as dw jsiksy qN vI ikhw nhIN jw skdw[ ivic snwqØI; syvku hoie] nwnk; px@IAw pihrYsoie] siqgrU nwnk dv swihb jI &rmwauNd hn:-nIc qoN nIc Aiq nIc(snwqØI) snwq jwq hY, ijs qN cMfwl BI nPrq krd hn[ hy BweI!jkrAYnI(snwqØI) nIc jwq ivic keI vwihgrU jI dw syvku, ibnu ijhvw; jo jpYihAwie] dI AvsQw vwlw (hoie) hovy (soie) auh dwsn dws dy sIr dy cmVy dIAW
vwihgrU mh`l pihl djy qIjy siqgurW dI mhwn mihmw &rmwauNd hn:-hyBweI!(dya) prm pUjnIk siqguru swihb jI, (dau) pkwS srUp hir jI dIpRqiK(mUriq) srUp hn, jo AimRq bcn gurbwxI kQw kIrqn(sxwvY) suxwaNdy hn[iqsu (jn) ipAwry grU pRmI Bgq jI k Bwg Bly hn, j (hir) vwihgr jI d
prm-pjnIk prm-pivqR (crxI) crn-kmlW ’c icq (lwv) lwauNd hn[193.vwihgrU] hir kw ichnu soeI hir jn kw; hir Awpy jn mih AwpurKWiq] prm pUjnIk bhm srUp siqgurU rwmdws swihb jI &rmwauNd hn:-ijsipAwry dy ihrd ’c siqgurU mhwrwj swihb jI vsy hoey hn[ Asy (jn) ipAwryBgq (mih) Adr, hir jI ny Awpy, Awpxw Awpu srUp (rKWiq) r`iKAw hY[ iesleI ijhVw hir jI kw(ichnu) srUp hY, (seI) EhI hir jI dy jn (kw) dw srUphY[ Dnu DMnu gurU nwnk smdrsI; ijin inMdw asqiq qrI qrWiq]4] (1264)
vwihgrU Dnu DMnu gurU nwnk dv swihb jI, duSmx imqR, duK sK, mwn Apmwn,hrK sog, sny lhy AimRq zihr ’c (smdrsI) (sm) ie`ko ijhI (drsI) idstIr`Kx vwly DMn DMn hn[ ijin sm idRstI nwl inMdw ausqiq Awp qrI hY, AwpxyipAwry isKW nUM (qrWiq) qrwaNd hn[ inMdw asqiq qrI dw Bwv:-smdrsI DMnDMn siqgurU rwmdws swihb jI ny, Awp iksy dI inMdw nhIN kIqI[ ApxI inMdw hoxqoN pvwh nhIN kIqI, Gbrwey nhIN[ iksy d swhmxy aus dI KuSwmd asqiq nhIN
kIqI, AwpxI asqiq nhIN krweI[ ies qr@W Awp jI ny, inMdw ausqiq qrI hY[aupokq SuB gux b^S ky Awpxy ipAwry isKW nU inMdw asqiq qoN htw ky qrwieAwhY[ XQw:- bwh pkiV guir kwiFAw; soeI aqirAw pwir]
194.vwihgrU] myrI jwiq kut bWFlw Fr FovMqw; inqih bwnwrsI Awspwsw] mwieAw d iqAwgI Bgq rivdws swihb jI, hux, Apny inrgn srUp jIduAwrw, kroVW sUrjW, cMdimAW AgnIAW qwirAW ibjlIAW titAwixAW nUM pRkwSrhy hn[ vfBwgx rwxI JwlW jI, Awp jI nU Awpxy jg ’c lY geI[ jwq
AiBmwnI lkW ny BwvyN Awp jI qoN n&rq kIqI, pr Pyr BI Awp jI ny aun@W nUM prniKmw hI iKmw kIqI[ jdoN Bojn Ckx l`gy, ie`k 2 bMdy nwl do 2 Bgq jI, BojnCkx lg[ ieh mhW ivsmwd kqk dyK ky, swry iv`dvwn, pUrn Bgq jI dprapkwrI crnIN pY gey[ Awp jI ny Pyr BI gmwn nhIN kIqw, sgN vrwg nwl
Awpxy Awp nUM cmwr ikhw, nwm jpx jpwaux dI BwrI mihmw &rmw rhy hn:-hyAkwl purK jIa!(mrI) dwsn dws dI nIc jwiq cm nUM kt, (bWFlw) vFx,(bwnwrsI) kWsI dy (Aws pwsw) AwLy duAwLy (inqih) inqwpqI (For) mryfMgr(Fvqw) Fx vwlI hY[ Ab ibpR pDwn, iqih krih ffaiq; qyry nwm
srxwie, rivdwsu dwsw]3] (1293) hy Akwl purK jIE!Awp jI dy nwm dy pqwpkrk (Ab) hux (iqih) iqs cimAwr nU (pRDwn) mKI mMny pRmMny ivdvwn, (ibp)bRwhmx (fMfauiq) fMf vWg lMmy p k nmskwr (krih) krd hn[ hy mhwrwj!ieh(qry) Awp jI d nwm dw hI pRqwp hY[ Awp jI d nwm nUM hI ffaqW huMdIAW hn[dwsn dws nIc cimAwr nU kOx jwxdw hY?ies leI dwsn dwsw rivdwsu (qyry)Awp jI d prm piv`qR SB sc nwm dI (srxwie) Srn hY[
195.vwihgrU] jw k kutMb k FyF sB, For FovMq iPrih; Ajhu bMnwrsI
Aws pwsw] DMn rivdws Bgq swihb jI, Apny ivsmwd inrgn srUp jI dAwrwhux swf suAwsW nU pkwS rhy hn[ Awp jI nU systwcwr krn vwly muKI bhmxfMfauq krn lgy[ XQw:- piqq jwiq aqm BieAw; cwir vrn pey pig Awie]AYnI BwrI mMnqw pjw hox qN BI Awp jI ny mwx nhIN kIqw[ nwm dI mhwn mihmwjxwauNidAW, aun@W dI zwqI n&rq mtx leI p`iCAw, “Awp jI bRhmw jI nUM mMndhoN” kihMdy, “hW jI”, qW Awp jI ny ikhw, bRhmw jI qW kvl qN pdw hoey sn,
jnm krk bhmx nhIN sn[ ds l`K vrHw qp krk bRhmw jI bx k, isRstI rcxdI qwkq pwpq kIqI[ prwsr irKI Aqy mCdrI qN pYdw hox vwly ivAws jI,bRwhmx nhIN sn[ bRhmw qoN pdw hox vwly, snk snMdn, snwqn snq kmwr Awidnwm jpxy krk mny pjy gey[ bRhmw Aq vysvw arvsI qoN pYdw hox vwl visstmunI jI BwvyN jnm krk bRwhmx nhIN sn, pr nwm jpxy krk pjy gey[ BgqkbIr swihb jI jlwhy Aqy Bgq nwmdyv swihb jI CINby jwqI d sn, pr nwm dypRqwp krk mMny pUj gey[ Bgq jI ny lM 2 krk Akwl purK jI dw DMnvwd
kridAW snmuK nwm dI mihmw khI[ jw k ktMb ky FyF sB, For Fvq iPrih;Ajhu bMnwrsI Aws pwsw] (jw) ijs nIc cimAwr rivdws (ky) dI cimAwr zwqI(ky) dy(FyF) pSAW vrg mUrK sB (kutMb) pirvwr (Ajhu) hux vI, (bnwrsI)kWsI dy (Aws pwsw) Awly dAwl (For) murd pSAW nU (FvMq) FNd (iPrih) iPrdhn[ Awcwr sihq ibpR krih ffaiq; iqn qnY rivdws dwswn dwsw]3]2]
siqgurU rwmdws swihb jI nUM bRhm srUp krky (pyKqw) dyKdw (hW) hY, mn gurU jIdy prm-pivq crn-kmlW dI (ryn) DUV (hW) hY[ siqgurW dI crn DUV bx k,siqgurW duAwrw (gumwnu) AhMkwr, (mwnu) siqkwr dI ie`Cw (iqAwgIAY) iqAwgdyeIdw hY, iqAwgxw krIey[ crn DUV dw Bwv AqI hI inmqw hlImI gIbI crnW’c lIxqw hY[ XQw:- sBu idns rYix.dKa gru Apunw; ivic AKI.gur pYrDrweI]) crn irdy ’c vswauxy, crn-kmlW qoN bilhwr jwxw, crn-kmlW dI
Et lxI, crn-kmlW nU ArwDxw, Do k pIxy, kysW nwl JwVny, ADwr mMnxy[crn-DUV msqk nM lwauxI, crn DUV ’c iesnwn krnw Awid byAq gux siqgurWdI crn-DUV’c hI hn[
197.vwihgrU] jwq njwiq diK mq Brmhu; suk jnk pgIN lig iDAwvgo]AwpxI a~cI jwq dyK k, aus dw AiBmwn krk, Bgq rivdws swihb jI, sI sxjI, sI kbIr swihb jI dI (njwiq) nIvIN jwq diK k, (mq) n (Brmhu) Brmxwkro[ bRhmx sk dya jI ny Awpxw Brm iqAwg k, Bwv bhmx jwqI dI hMgqw
iqAwg k, C`qI jnk rwj jI dy (pgIN) crnI lig k, vwihgrU jI nU (iDAwvYg)iDAwaxw kIqw[ jnk jI nUM ikhw, “jI!apdS b^S[ ” kihMd, “ivhl nhIN,j`g krk apdS dyvWgw[ ” ies nU kD dy dj pwsy KV@w kr idqw[ hukm kIqw,“jUT kD d au~qoN dI s`to[ ” byAMq jUT s`t idqI[ DMn bwby skdau jI ieqnIkrVI prK ’c pUry auqry[ ijs nUM DMn gurU rwmdws swihb jI ieaN &rmwaNdy
hn:-jTn jiT peI isr aUpir; iKnu mnUAw iqlu n fulwvYg] jT C`fx vwly (jTn) jUiTAW dI jUiT hI jUiT, as ivcwry d isr aUpir peI qW Es ny (iKnu)QoVy qoN QoVw smW (iqlu) QV mwqR Awpxw (mnUAw) mn (n) nhIN (fulwvYg)fulwieAw[ jdN rwjy jnk jI ny dyiKAw ik ivcwrw jTIAW pqlW ’c hI luk igAw
hY qW mn mom vWgU FL igAw[ jUTIAW pqLW ’cN k`F ky iesnwn krwieAw,inrwlI b^SS kr idqI[ CwqI nwl lw ky Ajpw jwp b^S k Agm AgcrvwihgrU jI ’c lIxqw b^SI[ bhmx huMidAW, C`qI rwj jnk jI pws gey[AwpxI jwqI au~cI mMn ky n&rq nhIN kIqI[ DMn sihxSIlqw DMn inmqw[ jkrmhWprS nIvIN zwqI ’c Bgq rivdws swihb, sRI kbIr swihb jI, sRI sx swihbjI vWg hox qW dyK ky Brm nhIN krnw[ an@W qoN s`cw Gr p`C lxw cwhIdw hY[XQw:- jwiq jnm nh pCIA. sc Gru lhu bqwie] (1330) jwq njwiq diK mq
Brmhu; sk jnk pgIN lig iDAwvYg] SB svw krk mhWprSW dI KusI lxIcwhIdI hY[ jnk jnk bYT isMGwsin; na mnI DUir lY lwvYg] inMmI rwjw, rwjjnk dI pJ`qrvIN jgHw rwj isGwsx ’qy bYiTAW, AYs (jnk) igAwn dy isGwsin’qy bYT, mwx nhIN kIqw[ rwjw huidAW nau (munI) munIAW dI crn DUir lY kAwpxy mQ nU (lwvYg) lweI[ DMn rwj jnk dI kmweI[ vwihgrU] jnk disMGwsn ’qy bTxy krk, inMmI rwj dw nwm, inMmI jnk ipAw[ nwnk ikRpw ikpw
kir Twkur; m dwsin dws krwvgo]8]2] (1309) vwihgrU (nwnk) DMn grUrwmdws swihb jI &rmwaNd hn:-hy ikRpw srUp (Twkur) mwlk jI!dwsn dws ’qikpw (kir) krky, (mY) dwsn dws nU Apxy (dwsin) dwsW dw dws (krwvgo) krwlvo Bwv bxw lvo[ XQw:-iek dwnu mMg nwnk vycwrw hir dwsin dws krweI]24] (758) mo kau kIj dwsu dws dwsn k; hir dieAw Dwir jgnwQw]3](696)
204.vwihgrU] iblwvl mhlw 5] lokn kIAw vifAweIAw; bsqirpwgau] kotwn koit bhmMfW dy mwlk, vwihgrU s`cy siqgurU nwnk dv swihb jIdy(5) pMjvyN(mhlw) srUp, ShIdW dy isrqwj gurU gRIb invwj siqgrU Arjn dyvswihb jI mhwrwj, iblwvlu rwg ’c &rmwauNdy hn:-dwsn dws (lkn) lokW kIAw
vifAweIAw nU pq`K (bYsqir) Ag vw lgwqwr vwihgrU 3 Ajpw jwp krn rUpIA`g ’c (pwga) pw ky swVdw hY[ (DMn grU Arjn dv swihb jI)ijau iml ipAwrw Awpnw qy bol krwga] prn gurU jI dI syvw, ismrn
pRmw-BgqI iKmw Awid SB guxW dI pRwpqI krk, ijn@W im`T blW krk, (ija)ijvyN Awpnw ipAwrw vwihgrU jI imlY, (q) ah Bwau BgqI pym inmqw hlImIgRIbI, ham dy iqAwg dy SuB(bl) bcn(krwga) krWgw vw (krwgau) kmwaxwkrWgw[ ijvN Ct swihbzwidAW nUM ikhw, “quhwnU bgmW nwl ivAwihAw jwvgw,
sUb bxwieAw jwvgw, vfI vifAweI imlygI[ ” A`goN ikhw, AsIN lokW dIAWvifAweIAW Ag ’c pwauNdy hW[ AsIN auh bol kmwauxy krWg Bwv ShIdI pwvWg,ijvyN prm-pjnIk ipAwry dwd siqgrU qyg bhwdr swihb jI imlx[)
205. vwihgrU] dyvgMDwrI] Ab hm clI; Twkr pih hwir] dvgDwrI rwg ’c siqgrU pMjvyN pwiqswh jI cOQ sbd dAwrw inmqw hlImI gIbI dIAmlk dwiq b^Sdy hn[ duKdweI caurwsI dy gV ’c hwir k, (Ab) hux ies
mnu`Kw jnm ’c, hy (Twkr) mwlk! (hm) dwsn dwsI Awp jI d (pih) pws(clI) cl k Awp jI dI Srn AweI hY[ jb hm. srix pRBU kI AweI; rwKu pRBU.BwvY mwir] rhwa] hy (pRBU) smr`Q vwihgrU jI!(jb) jdoN (hm) dwsn dwsI,iesqI rUp cyrI kI inAweI; Awp jI kI srix AweI hY, hy (pRBU) vwihgrU jI!BwvNAwpxy ivCoVy ’c Kp ky tutxo (rwK) r`K lY, BwvY ivCoV ’c mwir lau jI, Bwvmwrnw r`Kxw Awp jI dy vs hY[
lokn kI cqrweI aupmw; qy bYsqir jwir] cqurweI krk, dwsn dws ny jo
(lokn) lkW kI(aupmw) mihmw krnI sI, vw (lokn) lokW (kI) dI apmw, beImyrI apmw krn qy ApxI cqrweI nUM (bsqir) Ag ’c(jwir) swV idqw hY[XQw:-lkn kIAw vifAweIAw; bsMqir pwga]) koeI Blw kha BwvY burw kha;hm qnu dIE hY Fwir]1] cqrweI krky dwsn dws ny j lokW dI apmw krnI Aqy
208.vwihgrU] qU ipru guxvqw; hau AaguixAwrw] m inrgx bKis;nwnk vcwrw]5] (561) hy prm pjnIk(ipru) pqI pRmwqmw, sgl gxw ky dwqysuAwmI; jI(qU) Awp jI (guxvqw) SB gxW vwly hoN jI, (ha) dwsn
209.vwihgrU] j hir pB kw mY dyie snyhw; iqsu mnu qnu Apxw dvw]ShIdW d isrqwj siqgurU Arjn dv swihb jI, AiqAMq hI inmqw gIbI hlImInwl &rmw rhy hn:-(mY) dwsn dws nM hir pB jI dI pRwpqI kw snyhw jo keI
210.vwihgrU] hm nIc s. aUqm Bey; hir kI srxweI] DMn siqgrUAmrdws swihb jI &urmwaNdy hn:-hy BweI!(hm) dwsn dws nIc (sy) sW, (hir)vwihgrU siqgurU Agd dyv swihb jI (kI) dI (srxweI) Srx ’c Aw ky, (aUqm)
soriT rwg ’c Bgq sI kbIr swihb jI, pymw-BgqI ’c lIx ho ky, snmuK &rmwrhy hn:-mwieAw pdwrQW d BUK jIv, vwihgrU jI dI pRymw (Bgiq) BgqI (n)nhIN (kIjY) krd, sgoN r`b jI nUM ieh aulWBw idMdy hn, hy r`b jI!(Xh) ieh ApnI mwlw swQoN (lIj) lY lau[ Bgq sI kbIr swihb jI kihMdy hn:-hy BweI!dwsndws sMqW dI crn-DUV dw Bu`Kw hY[ hau mWgau, sqn rynw] (656) hy mhwrwjswihb jI!(hau) dwsn dws Awp jI dy pky sc (sqn) sMqW dy crn-kmlW dI(rynw) DUV, nwmu (mWgau) mgdw hY[ dwsn dws ny Awp jI qN ibnw, hor iksy dyvI
dyvqy pIr pgMbr, Avqwr qoN mMgxw qW kI sI?iks nU A`K Q`ly BI nhIN ilAWdw[XQw:- sÍXw] pWie ghy.jb qy qumry; qb q.kaU AWK qry nhI AwnÎo] jdN dwsndws ny iks qN ku`J migAw hI nhIN qdN, m nwhI; iksI kw dnw]1] (mYN) dwsndws ny (iksI) iksy (kw) dw kuJ BI nwhI dnw?dwsn dws Awp jI dy dr dw sdwmMgqw, Awp jI dw krjweI hY, ies leI dwsn dws nMU Awp jI ’q bVw hI mwxhY[ XQw:-qM myrw bhu mwxu krq; qM myrw bhu mwxu] jir qmwrY suiK vsw; sc sbd
nIswxu]1] dwsn dws Awp jI qN Awp jI d pky sMqW dI prm-pivq crn DUVmMgdw hY, ikRpw krk b^Sxw kro jI[ BUK, Bgiq n kIjY] sI kbIr swihb jIkihMdy hn:-dwsn dws sMqW dI crn-DUV Aq nwm dw Bu`Kw hY[ nwm Aqy crn DUVdy BUK hoxy krk, pRmw BgqI nhIN kr skdw[ Xh mwlw; ApnI lIj] ieh ApxImwlw l lv[ nwmu Aq sMqW dI crn DUV mgx dw bVw gUV@w Bwv hY, beI dwsndws suAws 2 nwm jpy, sMqW dI crn cwpI kry, ieSnwn krwv, lMgr sjwvy, ckIpIsy, p`Kw Awid Anyk pRkwr dI SuB scI syvw kry[ XQw:- sq jnw kI; bwCau
DUir]4]) qyirAw sMqw jwcau crn ryn] (1192) sqW dI crn DUV pwpqI hIpRmw-BgqI hY[ ijs ’c syvw d swry AMg Aw gey[ BUK, Bgiq n kIj] Xh mwlw;ApnI lIjY]) swQN BuiKAW qN BgqI nw hovy Awh l PV mwlw AwpxI[ ieh DwrnwgurU rwmdws swihb jI dy AwS d ault hY[ jdN bdw BuKw huMdw hY, as dw idlkwhlw hudw hY[ ieh Dwrnw pV@n nwl hor kwhlw ho jWdw hY, &urnw Kwx vl B`j
jWdw hY[ jy keI gurU svw jW Drm-XuD krn vwl ieh quk pV@ng qW swry hIjvwb dy dyxg, swhs Bwv hONsl nwl kwmXwb nhIN ho skxg[ DMn grU rwmdwsswihb jI ny mhwn ikpw kIqI hY, j bulMd hONsl Aq v`fI BwrI SrDw dy bcn, DMngurU Amrdws swihb jI dy snmK khy hn[ XQw:- jy BuK dih.q ieq hI rwjw;
duK ivic sK mnweI]3] eys AwS Anuswr dsW siqgurW ny gurU syvw kIqI hY[ eysAwS Anuswr isG isMGxIAW ny, swF sq mhIny sRI AnMdpur swihb jI dy Gyry ’crih ky swhs r`iKAw isr vwry[ jMglW ’c BuKy iqhwey aunINdry rhy[ siqgurU pMjvNpwiqswh jI ny sq doKI, pwpI cMd dy Gr pMj idn AMn jl nhIN CikAw[ nOvyNpwiqswh jI ny ipMjry ’c BuK qRh anINdrw Aqy sRIrk kSt shwry[ s Bgq sIkbIr swihb jI nU sMqW mhWprSW dI crn DUV dI Bu`K hY[ ie`Q sIrk BuK nU nhINikhw[ siqgrW d hukm Anuswr sIrk BuK qW shwrnI hY[
216.vwihgrU] sb roj gsqm dr hvw; krdym bdI iKAwl] prm pjnIkvwihgrU siqgurU nwnk dyv swihb jI, Akwl prK jI dy snmK, GxI inmqw gIbIhlImI nwl, Ub imT bcnw duAwrw, ivsmwd GxI pym bynqI krd hn:-hyvwihgrU jI!(gsqm) (gsq+m) (m) mY, dwsn dws (gsq) iPrdw hY, (sb) rwq(roj) idn, BYVI (hvw) vwSnw dy iKAwl (dr) AMdr, (bdI) BYVI krnI (krdym)krdw hY[ gwhy n nykI kwr krdm; mm eˆØI icnI Ahvwl]3] (721) hy vwihgrU
hI inmqw Dwr ky, Ub imTy bcnW dAwrw, pRm bnqI (kra) krWgI[ XQw:-imstbcn bnqI kra; dIn kI inAweI] an@W d(bqwey) d`sy BgqI sihq igAwndy(pMQu) rsq nUM(lyaugI) l lvWgI Bwv aun@W d d`sy rwh d ipCy lg ky clWgI[XQw:-(clI) hir ky sq.bqwvhu mwrgu; hm pIC lwig clI]
220, vwihgrU] jo gurmiK nwm iDAwied; iqn drsnu dIj] (jo) ijhVgurmiK grW dAwrw rom 2 krk, nwmu nU(iDAwied) iDAwauNd hn[ XQw:- gurmiK; roim roim hir iDAwv] hy vwihgrU!dwsn dws nU (iqn) iqn@W gurmKW ddrsnu (dIj) dyxw kro[ hm iqn k crx pKwld; DUiV Gil Gil pIjY] (726)s`cy siqgurU rwmdws swihb jI &urmwauNd hn:-(hm) siqsMgq smyq dwsn dws(iqn) iqn@W mhWprSW (ky) dy crx kmlW nUM SrDw nwl (pKwld) DoNdy hW[ an@WdI crn-DUiV nUM Gil Gil k(pIj) pINdy hW[ vw AMqRIv:-SrDw rUpI DUV nUM, pym
rUpI pwxI ’c, bRhm AiBAws krn rUpI Gol 2 ky pINd hW[221.vwihgrU] Bgiq hIxu, nwnk jnu jMpY; ha swlwhI scw soeI]4] prn
bRhm srUp siqgur nwnk dv swihb jI &urmwaNdy hn:-(ha) dwsn dws(jnu)syvk vwihgrU jI dI pymw (Bgiq) BgqI qoN (hIxu) rihq hY, (seI) ah jo (scw)s`cy bRhm jI hn, ijn@@W brwbr hor koeI BI nhIN hY, aun@W nUM(jMp) jpdw(swlwhI)slwhuMdw hY[
222.vwihgrU] hm nhI cgy; burw nhI koie] pRxviq nwnk; qwry sie](728) siqgrU nwnk dyv swihb jI (pxviq) bnqI sihq &rmwauNd hn:-ijhVw pRmI mn nIvW krk, cwA nwl siqgrW dI syvw kry cwkr bxy, mwnAiBmwn qoN rihq ho ky, ieh khy, “(hm) dwsn dws cMg nhI hW, swnU C`f k,koie BI burw nhI hY, Bwv AsIN hI bury hW[ XQw:- nw hm cMgy AwKIAh; brw nidsY koie] (soie) auh svk nUM, vwihgurU jI (qwry) qwr lYNdy hn[ vw (sie) ahsyvk dwsn dws nU qwry[ ieh AiqAq hI inmqw dI h`d jxw idqI hY[
223.vwihgrU] iehu qnu vcI bY krI; j ko ley ivkwie] dwsn dws iehuqnu nUM, pirAW grW pws (vycI) vcy, bY hI (krI) kr dvy, grW qN AMg 2 ktw kkurbwn ho jwv[ jy (ko) koeI mhwn praupkwrI, mhwn prapkwr krky, dwsndws nM pUry siqgurW dy pws iljw ky dwsn dws dw sRIr ivkwie (ley) lv[ nwnkkMim n AwveI; ijqu qin nwhI scw nwau]4] (730) j koeI pCy ik sRIr ikauN
Amrdws swihb jI dI pymw-BgqI ^b kut 2 k BrI hoeI hY, Awp jI &urmwaNdhn:-hy BweI!(m) dwsn dws ny Apxw mnu qnu isr (gur) siqgrU Amrdws swihbjI Awg(DirE) Dr idqw Bwv(Arip) Bytw kr idqw hY[ dwsn dws ny Apxw isru,siqgurW pws(mhGw) mihMgy muil, vic (lIE) ilAw hY, prn gurU jI dy lyKy lgxw
hI mihMgw ml hY, nhIN qW ieh bhuq hI mdw hwl hY[ XQw:-gaVI kbIr jI] ijhisir; ric ric bwDq pwg] s isru cuc svwrih kwg]1] ies qn Dn ko ikAwgrbeIAw] rwm nwmu kwhy n idVIAw]1] rhwa] khq kbIr sunhu mn myry] iehIhvwl hoihg qry]2] 35] gauVI guAwryrI k pd pqIs] vwhu 2 sRI gurU jIAwpxw isr grW nUM Arp ky vI l`KW KuSIAW AnuBv krdy hn, ijs nU isr Arpxvwly pMj ipAwry, cwr swihbzwd, bwbw dIp isMG jI Awid hI smJ skd hn[
239.vwihgrU] BYra mhlw 5 Gru 1 <> siqgr pRswid] auQwnkw:- Anq klw hoie Twkuru ciVAw] d Avqwr siqgrU nwnk dv swihb jI dy pMjvNsrUp, sRI gurU Arjn dv swihb jI, sRI AMimqsr swihb jI ivKy, swc nwm kIAMimq vrKw] krky, bhmMfW nUM qwr rhy sn[ ie`k pKMfI ny, BwdRN vdI s`qvIN nUM,
Awp jI pws Aw ky ikhw, “k`l nU Twkur jI jmxgy[ ijs KSI ’c ihMfl pxg,AwqSbwzI BI clygI[ Awp jI ny BI vrq r`Kxw, isKW qoN BI rKwaxw[ mMdr ’cAw k Twkr dI pjw krnI[ ieh sx ky, sRI siqgurU swihb jI ny Ub qwV k,prm-pivqR inrml aupdyS b^iSAw[
swihb siqgurU nwnk swihb jI dy (5) pjvN (mhlw) srUp, siqgrU Arjndyv swihb jI, BYrau rwg ’c (1) pihl Gru surqwr ’c &urmwaNdy hn:-(pRswid)ikpw hI ikRpw srUp siqgr swihb jI (<>) ie`k AdÍq rUp bhm srUp swirAW dy
jI mhwn ikpw krk, pKMf, pQr pUjw htw k, ivAwpk AibnwsI Twkur jI dIpUjw ’c lwaux leI, prm-pivqR aupdyS d rhy hn:-hy BweI!Awp jI kihMdy hoN,(Astm) ATvIN QIiq nU (goivd) Bgvwn iksn jI ny (jnmw) Avqwr DwirAwsI[ bwkI (sglI) swrIAW (QIiq) iQqW (pwis) pws (fwir) s`t (rwKI) r`KIAW
hn Bwv iqAwg idqIAW[ swrIAW iQ`qW pRmysr jI ny hI bxweIAW hn Aq ien@W’c Awp jI hI vsdy hn[Brim BUly nr; krq kcrwiex] BwdRN vdI sqvIN nU, mqIry ’c gLI k`F
ky, aus ’c p`Qr dI v`tI r`K idd hn[ AstmI iQ`q vwl idn, ie`k pKMfI pMfwk`Fdw hY qW kihMd hn, Twkr jI jmy hn[ ies qr@W Brim ’c BUly pKfI(nr)purS, AjyhIAW(kcrwiex) kicAweI vwlIAW iKcr ibDIAW (krq) krd hn[
jnm mrn qy rhq; nwrwiex]1] rhwa] auh (nwrwiex) vwihgrU jI,
jnm mrn(qy) qoN rhq hn[ ijn@W nM p`Qr dI vtI smJ k, bAdbI krd hoN[ijn@W ny AnMq sumr prbq, bhmf sUrj cdmyN qwry mMfl rcy hn[ p`Qr dI vtImqIry ’c pw ky, k`F k, aun@W nU Twkur jMimAw kih ky, hy pwpIE!mhW pwp ikaNkrd hoN?(rhwa) ivsrwm d ky &rmwauNd hn:-
kir pMjIru; KvwieE cr] ijs pMfy nU Bgvwn jI dI mW jsdw bxw k,(pMjIru) pMjIrI (kir) krk (KvwieE) KvWady hoN, auh cr hY, vw Awp jI sI
ikSn Bgvwn jI dy cr hoN[ nwm nhIN jpd ies leI cor hoN[ XQw:- nwm drwieclY; so cru]3] Eh jnim n mrY; ry swkq For]2] (ry) hy!(swkq) kTor icq(Fr) pSUE!Eh Bgvwn jI nw (jnim) jmd, n hI (mrY) mrd hn[
“Twkur jimAw hY” Pyr aus nUM kuCV cu`k k (loronI) lrIAW (dyih) idd hoN[ ies(sgl) swry (prwD) gnwh Ktdy hoN[ so mKu jla; ijqu khih Twkuru jonI]3](ijq) ijs mUh nwl p`Qr dI v`tI nUM, (Twkuru) ikRSn Bgvwn jI jonI ’c Awey(khih) kihMdy hoN, quhwfw (s) auh mK, (jlau) sV jwvy[ jnim n mrY; n AwvY njwie] nwnk kw pRBu; rihE smwie]4]1] (1136) Awp jI BwrI ZlqI krd hoN,p`Qr dI vtI mqIry coN k`F k kihMdy hoN, Twkur jimAw hY, vwihgrU (nwnk) siqgrUpMjvyN pwiqswh jI(kw) dy(pRBu) smr`Q vwihgrU jI (smwie) ivAwpk ho(rihE) rhy
hn[ pB jI n (jnim) jMmdy hn, n (mrY) mrd hn, n(AwvY) AwaNdy hn, n hI(jwie) jWd hn[ XQw:- sBnI QWeI; rivAw Awip] Awid jgwid; jw kw vfprqwp]) mrY n ibns; AwvY n jwie] nwnk; sd hI rihAw smwie]6]
240. SMkw:- jy koeI pRmI khy ik Awp nrwiex siqgurU nwnk dv swihbjI ny 1526 ibkmI sMmq nU prm-pivqR Avqwr DwirAw hY, qW keI, s mK jla;ijqu khih Twkru jonI]3] quk pV@ ky, SrDw fulwauNd hn, auh kihMd hn, jy Awp
jI kihMdy hoN gurU nwnk swihb ny mwqw ipqw qoN Avqwr DwirAw hY, qW aun@W nUBgvwn jI ikauN kihMdy hoN?a~q:-sI ikSn Bgvwn jI dI ibAdbI krd jwx ky,swkq Fr, cr kih k qwiVAw hY, jo p`Qr dI vtI nU Twkur jnI ’c Awey kihMdsn[ ijs sbd ’c ijhVw pkrn hovy, Esy Anuswr quk dy ArQ hudy hn[ s iehquk siqgurU nwnk swihb jI jW BgqW ShIdW bwbq nhIN khI Aq nw hI kihxIcwhIdI hY[
siqgurW qoN ShId hox vwl gurmiK, mwqw ipqw krk, pRgt hoey hn[ ies qoN gxlYxw cwhIdw beI aun@W ny Apxy mwqw ipqw jI nUM sPly kr idqw[ jIv qN ShIdbRhmigAwnI bhm hI bx gey[ ikqnI v`fI vifAweI hY an@W ShIdW dI[ XQw:- dyiKAw; iqhUM lok kw pIa] Acrj BieAw; jIv q sIau] vwhu 2 ikqnI ivsmwd
vifAweI hY, Ag 2 ktwaux vwilAW dI, jnI ’c Aw k, Amr Aq ShId pdvI nUMpRwpq hoey[ keI jUnI ’c Awax nU gilAwnI smJd hn[ vwihgrU jI dI rzwAnuswr mhWprKW dI nrk srg ’qy smidRstI hY[ auh sB d mwlk, pwlk bx kvI inrlp sB dI crn-DUiV bxy rihMd hn[ ies leI siqgurW Aqy ShIdWmhWprKW ’qy Gtw k, s muKu jla; ijqu khih Twkru jonI]3] quk nhIN pVnIjI[ siqgrU gMQ swihb jI dy smh A`Kr, grU nwnk dyv swihb jI nU bRhm srUpmMnd hn[ siqgurU nwnk dv swihb jI ny, Apxy inrgun srUp jI dAwrw byAq
bRhmf rc hn[ Awp jI Apny inrgn srUp dAwrw, hr vkq, AsK srjWcMdRimAW, qwirAW ibjlIAW AgnIAW titAwixAW nUM pkwS rhy hn[ s`q blvMfjI ny jdN siqgurU nwnk dv swihb jI dI BwrI mihmw kIqI, qdN koV@ cuikAwigAw[ DMn grU nwnk swihb jI r`b jI srUp hn[ so ah mUh sV jwx, ijhV sIgurU nwnk dyv swihb jI bwry ieh quk pVH k SrDw fulWad hn[ hy grU nwnkie`k EAMkwr, inrMkwr pUrn bRhm jI!AswnUM nwsqkW nUM ApxI pymw-BgqI prn
SrDw, j`go j`g ApxI SB scI svw b^S jI[ Apxy prm pwk drSn b^So jI[(2) siqgrW bwry aupokq qk qW kI pV@nI hY?siqgrW dy is`KW ShIdW bwrBI nhIN pV@nI jI[ au~qR:-siqgurU nwnk dyv swihb jI nU pUrn bhm mnx pjxvwly, snmuK ShId sq Bgq BI rb hn[ siqgurU dsvyN pwiqswh jI ny bicqnwtk ’c ikhw hY:-jy jy sihq; jwqn sMdyih] (jo jo) ijhV 2 mhWprS, grUnwnk dyv swihb jI dy(sMdyih) ipAwr sihq, prjw 2 k`tx dI(jwqn) pIVw nUMshwrd hn[ pB ko sMig; n Cofq nyh] (pB) smr`Q vwihgrU gurU nwnk dv
swihb jI (ko) d sMig jo aun@W dw(nyh) pym hY, as nU (n) nhIN(Cfq) C`fdy[ qy q;prmprI kh jwhI] (qy q) auh 2 jo siqgrW ’qN isr vwrn vwly hoey hn, ijn@Wdw au~pr izkr AwieAw hY, auh swry(prmprI) s`cKf(kh) nUM(jwhI) jwxg[ iqnhir isa; AMqru kCu nwhI] 21] (iqn) iqn@W Bwv siqgurW ’qN krbwn hox vwly
ShIdW dw hir jI(isau) nwlN(kC) QoVy mwq BI (Aqru) &rk nwhI hY[ XQw:-hir hirjn deI.eyk hY; ibb ibcwr kCu nwih] jl qy apj qrMg ijau; jl hI ibKsmwih]) ijin jwqw; so iqs hI jhw] Aiq inrmwiel; sIJis dhw]) nwnkbRhmigAwnI; Awip prmsur] gurU gMQ swihb jI ’c bAq pmwx hn, ik siqgurU
swihb jI pwrbhm srUp hn[ XQw:- hm cwkr goibd ky; Twkuru mrw Bwrw] krnkrwvn sgl ibiD; so siqgurU hmwrw]) gr nwnk dyv; goivd rUp]) siqguru mrwsdw sdw; nw Awv nw jwie] Ehu AibnwsI prK hY; sB mih rihAw smwie]13])rwm; hm. siqgur pwrbhm kir mwny]) dsvN pwiqswh jI, siqgurU gRQ swihb jIdy pmwxW Anuswr gurU nwnk dv swihb jI dw iDAwn Dwrn, jpx Aqy krbwn hoxvwly ShId BI r`b srUp hn[ ies leI gurU nwnk dyv jI dI mihmw mhwn qN mhwnhY[ XQw:- bilE crwg, AD´wr mih; sB kl aDrI, iek nwm Drm] pgtu sgl
hir Bvn mih; jnu nwnk gur pwrbhm])241.vwihgrU] rwgu sUhI mhlw 5 Gru 4 <> siqgur pRswid] BlI shwvI
CwprI; jw mih gun gwey] aQwnkw:- srb suKw kw dwqw siqguru; qw kI srnIpweIA] ShIdW dy isrqwj sI hirmMdr swihb jI, sRI gurU gRQ swihb jI AqApxy inrgn srUp jI duAwrw kotwn koit bhmMfW nUM rcx vwly, au~bldI dyZ Aqq`qI qvI ’q cONkVw lwax vwl, qqw ryqw sIs ’q pAwaux vwly, siqgurU Arjn
dyv swihb jI ie`k vwrI Apxy rc qIrQ sRI qrn qwrn swihb jI qoN qr ky,Awpxy nwnk Gr sRI goieMdvwl swihb jI dy drSnW nU Awey[ BweI ibDI cMd BweIlM|whw jI, BweI iprwxw jI, BweI grdws swihb jI, BweI pVw swihb jI AwidpRmI nwl sn[ TMF dI ruq sI[ rsqy ’c AwaNidAW Kwnpr ipMf d pws JKVJuilAw[ isK hzUr dI AwigAw lY ky dOV k, ipf ’c gey[ kI diKAw?swrw ipfhI SrwbIAW dw hY[ iksy ny vI siqgurW dy ivsrwm leI jg@w n idqI[ ipMfN bwhraujwV ’c, siqgurU swihb jI dw ^ws pRmI, prn Bgq BweI hymw jI, tu`tI JNpVI
’c vsdy sn[ j mn bwxI sRIr krky singD pym nwl, siqgrU swihb jI dIpRmw-BgqI krdy sn[ BweI hymw jI isLw cg k ijhVw AMn joVd, aus nU pIhpkw ky rwhI pWDI nUM CkwauNd[ mwieAw iqAwg ky, AqI hI pym bYrwg sihq rihMdsn[ XQw:- ijih mwieAw mmqw qjI; sB qy BieE adws] khu nwnk sun ry mnw;iqh Git bRhm invwsu]18] hr vly gurU grU jpd sn[ ien@W dw idlI pRm jwx
ky, AMqrjwmI siqgurU swihb jI, ien@W nUM inhwl krn leI, ien@W dy pws gey[ien@W ny siqgrU swihb jI nU grU pmsr jwx k B`j k Aw k crn-kmlW ’qy m`Qwr`iKAw[ sRI siqgurU swihb jI ny bVy BwrI ipAwr nwl QwpVw idqw[ ien@W nyAwpxy a~proN kblI lwh k, JwV k, siqgurW d prm-pjnIk crn-kmlW hyT
ivCw idqI[ koVW bRhmfW dy mwlk, jo hux swf sAwsW nUM pkwS rhy hn[ swryjgq d jIvn rUp hn, aqpqI pwlxw, lYqw krn nM smr`Q hn, sdw 2imhrvwn, pUrn klwvwn, siqgrU Bgvwn, Awpxy gRIb pRmI dI tutI JMpVI ’c PtIkMblI ’q bTy hoey, tutI JMpVI nUM bhuq sBw dy rhy hn[ ijvyN eymnwbwd ’c, AwpjI ny siqgurU nwnk dv srUp ’c, BweI lwlo swihb jI dI kulI nU bhuq BwrI sBwidqI sI[ BweI hymw jI gd 2 inhwl 3 ho gey[ XQw:-hBy tl suhwvxy; shu bYTwAM|xu mil] (1095) ien@W ny siqgurU swihb jI dw roim 2 krk AqI hI DMnvwd
kIqw[ AgW ’c KuSI nhIN sI imaNdI[ jdN ieh jwixAW, AMg Ag suKdweI prnbRhmweI Qwn Qwnµqr dysw] (1237) gurU pRmsr jI dI dwsn dws ’qy mhwn KSIhY[ idl ’c ivcwirAw, “dwsn dws kIV dI tutI PutI JNpVI ’c, Aj nrwiexsrUp siqgrU swihb jI Awey hn[ ijvyN BIlxI d pws jw ky, sRI rwmcdr jI ny,aus d jT br KwDy sn[ sI ikSn Bgvwn jI, ibdr dI J`gI ’c rwq rhy, Alxwswg Kw k bV hI pRsn hoey[ DMn grU Arjn dyv swihb jI, DMn gurU Arjn dyv
swihb jI jpidAW 2 BweI hym jI ny c`k pIsI[ XQw:- iqsu gr kY igih; pIsanIq] ijsu pswid; vYrI sB mIq]5] Pyr jl ilAwaux leI siqgrW qoN AwigAwmMgI[ XQw:- pIAih q.pwxI AwxI mIrw; Kwih q pIsx jwa] koit bRhmf dyrcnhwr, sI gurU jI ny pRm ’c FL ky ikhw, “pwxI qW BweI ie`Q hI hY[ sR I grUswihb jI JupVI ’coN bwhr Awey, swhmxy CotI ijhI CpVI sI[ hukm kIqw,“BweI!DMn grU nwnk swihb jI kih ky ie`t put[ ”ie`t p`tI, Jtpt swrI CpVIAMimq jl nwl Br geI[ sRI gurU jI ikhw, “ieh AimRq nhIN s`kgw, ie`Q AT
koinAW vwlw sRvr sjygw[ ijhV pRmIN ies sbd nUM ArQW sihq pV@ ky, ieSnwnkrng, an@W dy rog nivrq hoxg[ ATrwhy dI ibmwrI nhIN rhygI[ ” SuB scAmlk vr dy k, Awp jI ny pMjW is`KW smq, Awpxy gRIb pymI Bgq jI dw ruKwim`sw Bojn Bwv kwT dI rotI Ck k, ies nUM ieh sbd b^iSAw[
ipAwry jI!jo Awp jI dI SuB kwmnw hY, as nUM krqwr jI pUrI krn[ ”A`gN GxIinmqw nwl bynqI kIqI, sBu ikC qm@rY hwiQ pB; Awip kry krwey] hy pRB srUpsiqgurU jI!sBu ikCu (qmrY) Awp jI d hwiQ hY[ Awip jI hI b^SS (kry) krdhoN jI, ijn@W ’q b^iSS krd hoN, an@W qN Agy b^iSS (krwey) krwaNdy hoN jI[XQw:-iKn mih; nIc kIt ka rwj] pwrbhm; grIb invwj]) (2) hy kiljug
ikC (qum@rY) Awp jI d hwiQ hY[ Awip jI jo cwhoN (kry) kr, (krwey) krvw skdhoN[ AwpxI mj Anuswr, hr vkq kotwn koit bhmfW nUM rcdy Aq lA krd hoN[XQw:- iKn mih; Qwip aQwpnhwrw] AMqu nhI ikCu; pwrwvwrw]) iCn mih rwarMk kau kreI rwau rMk kir fwry] rIq Bry Bry sKnwv Xh qw k ibvhwry]1](537)
swis swis ismrq rhw; nwnk dwnu pwey]4]1] 41] (745) BweI hymy jIny siqgrW qoN ieh dwnu mMigAw, vw vwihgrU (nwnk) sRI grU pjvN pwiqswh jI
vwihgrU jI qoN ieh dwnu mgd hn:-hy vwihgrU jIE!dwsn dws ieh Amolk dwnu(pwey) pwvy, jo swis swis Awp jI dw nwm (isrmq) ismrdw (rhw) rhy[ dwnmMgxw GxI qN GxI AiqAq hI GxI inmqw hY[ m`l dy ky KRIdx vwlw, vycx vwlydw Aihswn nhIN mMndw, pr dwn lx vwlw dwq dw bVw hI Aihswn mMndw hY[ikaNik dwn lx vwlw aus d ievz ’c k`J vI nhIN idMdw[ so DMn sI grU jI nyAqI hI inmqw d nwl nwm ismrn dw dwn migAw hY[ ieh inmqw gIbI dI h`d
hY[ XQw:- grIbI gdw hmwrI] KMnw sgl rynu CwrI]242.vwihgrU] pauVI] bsqw qUtI JupVI; cIr siB iCMnw] siqgrU pjvNpwiqswh jI BweI hymy jI d prQwie paVI aucwrd hn:-hy BweI ibDI cMd jIAwid pRmIE!BweI hymw jI, (qUtI) tutI JupVI Bwv kKW dI kulI ’c, AqI hI gIbInwl (bsqw) vsd hn[ ien@W d (cIr) bsqR vI (siB) swry (iCnw) Pt hoey hn[
jwiq n piq n Awdro; aidAwn BRimMnw] ien@W grmKW dI jwiq vI cMgI(n) nhIN hY, nw hI smwj ’c ien@W dI(piq) ie`zq hY, n hI (Awdro) Awdr
siqkwr hY[ (auidAwn) ajwV ’c(BRimMnw) Brmd hn[imqR n ieT Dn rUp hIx; ikC swk n isnw] ien@W gurmuKW d koeI (ieT)
ipAwry imq (n) nhIN, Dn sohxy rUp qN (hIx) rihq hn[ ien@W d a~pr(isnw)singD pym ’c iB`jx vwlw (swku) sbMDI Aq (ikC) QoVy pdwrQ BI(n) nhIN hY
dwsI sMgiq pRBU iqAwig; ey krm hmwry]2] hy (pBU) siqgurU nwnk dvswihb jI!Awp jI dI sMgq iqAwig ky (dwsI) mwieAw dI sMgiq Bwv kusMgq krdhW, (ey) ieh (hmwry) dwsn dwsW dy nIc krm hn[
qum@ dyvhu sBu ikCu dieAw Dwir; hm AikrqGnwry] hy mhwrwj swihbji!(qm) Awp jI dieAw Dwir ky, sBu (ikCu) kuJ (dyvhu) b^Sd hoN[ kyqy l lmukru pwih] Anuswr Awp jI dy idq pdwrQW nUM pRwpq krky Awp jI dw DMnvwdnhIN krdy, ies leI (hm) dwsn dws (AikrqGnwry) AikRqGx hW[ XQw:- Bwry
BueI AikrqGx; mMdI hU mMdy] (vwr 35)lwig pry qyry dwn isau; nh iciq Ksmwry]3] hy mhwrwj swihb jI! dwiq
ipAwrI; ivsirAw dwqwrw] Anuswr (qry) Awp jI dy idqy (dwn) iesqRI puq DnAwid (isau) swQ ’c lwig(pry) pey hW[ hy(Ksmwry) mwlk jI!Awp jI dy crn-kmlW ’c iciq (nh) nhIN lwaNd[ qJ qy bwhir ikC nhI; Bv kwtnhwry] AnykpRkwr dw (Bv) fr (kwtnhwry) k`tx vwly inrBa vwihgrU jI!(qJ) Awp jI (q)
qoN (bwhir) vgYr (ikC) k`J vI nhI huMdw Bwv sB k`J Awp jI dy hukm Adr hY[XQw:- hukmY AMdir.sBu k; bwhir hukm n kie] khu nwnk srix dieAwl gur;lyhu mugD auDwry]4] 4] 34] (809) vwihgrU nwnk siqgrU pjvN pwiqswhjI(khu) &urmwaNdy hn:-hy dieAwl gur nwnk dyv jI!dwsn dws Awp jI dIsrix hY, dwsn dws (mugD) bysmJ nUM(auDwry) auDwro Bwv AOgxW qoN Cufw(lyhu) lxwkro[
dw AiDk pqwp jxwaNidAW &rmw rhy hn:-hy DMn grU rwmdws swihb jI!Awp jIkrn kwrn smr`Q gibMd rUp (kruxwmY) (kruxw+m) ikpwlU (m) srUp (ikrpwl)ikpw dy Gr ’qy ikRpw d (iniD) smudR hoN[ hir jI dy drsn rUp, jIvn (pd)pdvI Awp jI b^Sdy hoN[ XQw:- jIvn pdvI; hir k dws]
245.vwihgrU] lwlw hwit ivhwiJAw; ikAw iqsu cqrweI] hy siqgurUAmrdws swihb jIE!dwsn dws Awp jI dI swDsgq rUpI (hwit) h`tI ’qy, AwpjI dw (ivhwiJAw) ^rIidAw, Awp jI d dwsW dw (lwlw) dwsn dws hY[ ies leIAwp jI d ^rId hoey, iqsu dwsW dy dws dI, Awp jI dy Agy (ikAw) kI cqrweI hY?
ivKy, kMToN gurbwxI aucwrd, sIs kurbwn krd Aqy scKf sI hzUr swihb jI ivK,sRI grU gRQ swihb jI nUM grqw g`dI dy k, mQw tkd idsy[ ieqAwidk srgnsrUp dy byAMq kqk, jdoN siqgurW ny idKwey qw lwly ’qy Aimq mhr krky, lwly nUgurbwxI kQw, kIrqn suxw ky Asw ivsmwd kIqw, Ajpw jwp b^iSAw[ kroVW
KMfW bRhmfW srjW cMdRimAW qwirAW dy pRkwSk bRhm dw ivsmwd pRkwS AMdr bwhridKw idqw[ Awpxy (lwlw) gol nUM Awpxw jwx ky, aupokq ivsmwdqweI rUpI(hwit) htI ’qy (ivhwiJAw) ^rId ilAw[ lwl dI A&r bhm jI ’c smwDI lwidqI[ ijQ siqgurU swihb jI Awp Awpxy sMqW BgqW ShIdW pRmIAW smyq vsdhn[ XQw:- nh isv skqI. jl nhI pvnw; qh Akwru nhI mdnI] siqgur jogkw qhw invwsw; jh Aivgq nwQ Agm DnI]) AvsQw ’c ivsmwd kr idqw[AYsy mul ^rIdI, iqsu lwl dI Awp jI d A`g (ikAw) kI cqrweI ho skdI hY?ik
dwsn dws nMU bd 2 ktwauxw, Awry nwl sRIr icrwaxw, swFy s`q mhIny Bu`K rih ksRIr ’qy P`t shwrny, purjw 2 ktw k ShId hoxw, a~bldI dyZ Adr bYTxw, Kprwlhwaxw, isr dxw AOKw hY[ jy rwij bhwl, qw hir glwmu; GwsI kau, hir nwmukFweI] hy hir srUp gurU nwnk dyv jI!dwsn dws Awp jI dw mul ^rIidAwgulwm dws hY[ j Awp jI rwij isMGwsx ’q vw inrgn bhm ’c lIxqw rUpI rwjisMGwsx ’qy (bhwly) ibTw dyvoN qw vI (hir) vwihgrU jI dwsn dws Awp jI dw
(gulwmu) dws hW[ XQw:- qumrI srix.qumwrI Awsw; qum hI sjn suhyl] rwKhurwKnhwr dieAwlw; nwnk Gr ky gol]3]12]) jkr Awp jI dwsn dws nMU(GwsI) Gwh Kqx vwlw GwhI bxw lvoN, qW BI dwsn dws Awp jI dy hir nwm jI(kau) nUM (kFweI) acwrygw[ jnu nwnk hir kw dws hY; hir kI vifAweI]4]Awpxy Awp nUM (jnu) dws kih ky (nwnk) siqgurU rwmdws swihb jI &rmwauNdyhn:-j hir jI Awpxy (jnu) dwsn dws GwhI nUM rwj ’q bhwlx qW vI dwsn dwsAwp jI (kw) dw dwsu hY Aqy ieh sB hir jI(kI) dI vifAweI smJdw hY, j
siqgurU gurU rwmdws swihb jI ny ikrpw (kir) krk(moih) dwsn dws nUM Apxw(nwmw) nwm(dIE) b^iSAw hY, hMgqw dy(bMDn) bDnW(q) qN (Ctkwey) Cfw ilAwhY[ hMgqw dy bMDn kI hn?a~qR:-XQw:-ha hau krq.bMDn mih pirAw; nhimlIAY.ieh jgqw]) bDn sq kinAw; Aru nwir]2] (416)
mn qy ibsirE.sglo DMDw; gur kI crxI lwey]1] jdoN dwsn dws ’qsiqgurW ny Apwr ikRpw kIqI qW dwsn dws ny, Apxw mn qn ieMdR, prm-pjnIk(gur) siqgurW (kI) dI crxI (lwey) lwauxw kIqy, ijs krk mn (qy) qoN (sgl)swrw, mwieAw DMDw DwvxI; drmiq kwr ibkwr] Anuswr (DMDw) drmiq ivkwrAOgx sMswr, (ibsirE) Bul igAw[ BwvyN keI sIr krky ivhlw hI rhy, pr PrvI mn, dÍq prwieAw Dn pdwrQ Kohx Awid AnykW mwiekI DMiDAW ’c DauNdwrihMdw hY[ swDsMig; icMq ibrwnI CwfI] prm-pjnIk DMn gurU rwmdws swihb jI
hn:-nw ko myrw dusmnu rihAw; nw hm iks k brweI] (hm) dwsn dws Adr(iks) iks (k) d nwl, (bYrweI) duSmxI (nw) nhIN[ ies leI (mrw) dwsn dwsdw(k) koeI vI dsmnu(nw) nhIN rihAw[ DMn siqgur Arjn dyv swihb jI,au~bldI dyZ AMdr cONkVw lwieAw, q`qw ryqw sIs ’qy puAwieAw, sVdI bldI
m`cdI lh ’qy KVy[ ijs idn Awp jI qqI lh ’qy KVH sn, ies vYrwgmeI smyN,Drin ggn nv KMf mih; joiq srUpI rihE Bir] Bin mQrw.kCu Bydu nhI; gruArjunu prqK hir] prm pjnIk mhlw pMjvW swihb jI d isr Arpx vwl,AsK AnMq svkW BgqW mhWprSW ny Aw ky, nmskwr kIqI[ XQw:- keI kit;Bey bYrwgI] rwm nwm sig; iqin ilv lwgI]) keI koit; qq ky byq] sdwinhwrih; eyk nyqR]) Awp siqguru.Awip sbdu jIa; jug jug Bgq ipAwry] jgujug Bgq ipAwry.hir Awip svwry; Awp BgqI lwey]) grU jI dw prmpivq
AsqqR kIqw nwnk, syvku seI AwKIAY; j isru Dry auqwir] Anuswr BgqW ikhw,“hy mhwrwj swihb jI!dwsn dwsW nU hukm kro[ ”grU swihb jI ny &rmwieAw,“jo ikC AhY; sB qyrI rjwie] Anuswr sB krqwr jI dI rzw Anuswr ho irhw hY,mIqu krY; soeI hm mwnw] mIq k krqb; kusl smwnw] Anuswr dwsndws ies nUim`Tw krk mn irhw hY[ hukim rjweI clxw; nwnk iliKAw nwil]) j kIn@Ikrqwir; sweI BlI gl]) qrw kIAw; mITw lwgY] hir nwm pdwrQu; nwnk mWg]
Bwxy ’c pRsMn rih ky, siqgrU nwnk dyv jI d ieh Amol bcn kmwey:- kyiqAw;dUK BUK sd mwr] eyih iB dwiq; qrI dwqwr] sgl duK AMimq krk pIq[ XQw:- sgly dUK.AimRq kir pIv; bwhuiV.dUKu n pwiedw])
pUrn grU jI ny iKVy m`Qy BgqW nMU ikhw, “iqlk j\U, swDU sq sc Drm dIr`iKAw leI, grbwxI grisKI nUM j`go j`g At`l r`Kx leI, zulm d nws sc dypRkwS leI, gurU nwnk dv swihbjI dy pymIAW dy idl’coN mOq dw fr c`kx leI,sRbq dy Bl leI, kurbwnIAW hI krbwnIAW dw bIj bIjx leI, Awpxy ipAwirAW
nUM nwm dI idVqw pRpkqw Ajpw jwp b^Sx leI, gurU pRmw-BgqI duAwrw inrgnusrgnu jI dI eykqw krwax leI, sdw leI grqw ibrwjmwn ho k, siqgurU gMQswihbjI dAwrw gurU ipAwirAW dy idl idmwZ rom 2’c gurbwxI Byjx leI, KfbRhmf nUM scKf bxw k auDwrn leI, swrI dnIAW’q is`KI &lwax leI krbwnIdw SB bIj bIijAw jw irhw hY, ies leI rzw’c rwzI rihxw hI isKI hY[ pRB
jb q swDsgiq; moih pweI]1] rhwau] siqgurU nwnk dyv swihb jI dy (5) pjvN(mhlw) srUp siqgurU Arjn dyv swihb jI kwnVw rwg ’c, swD sgiq jI dAwrwinrml inrvrqw dI pRwpqI krk, swD sgiq ’c nwm jpx dw AiDk pqwp jxwrhy hn:-hy pymIE!(jb) jdoN (q) qoN (mih) dwsn dws ny, siqgrW dI ikRpwduAwrw, DMn grU rwmdws swihb jI dI AqI ipAwrI swDsMgiq pweI, qdN qoN dwsndws nU, (prweI) ibgwnI aupmw, mihmw, dlq dyK k, Kohx dI jo (qwiq) KwhS,
ie`Cw &urnI sI vw (qwiq) eIrKw &urnI sI, beI ies dI nws ho ky mnUM iml jwvies sB, prweI qwiq (ibsir) Bu`l geI[ ies prweI qwiq krk jIv dw kd vIBlw nhIN ho skdw[ XQw:- ijs AMdir.qwiq prweI hovY; iqs dw.kd n hovI Blw](rhwa) ivsrwm dy ky &rmwauNdy hn:- nw k bYrI nhI ibgwnw; sgl sig hm kaubin AweI]1] swDsMgq jI dI pRwpqI krk, prweI qwiq AsI BulI, hux dwsn dIidRstI ’c nw (k) koeI brI Aq(ibgwnw) Eprw BI nhI hY[ (sgl) swirAWsMig(hm) dwsn dws (kau) nUM pRIqI krnI hI bin AweI hY[ vwihgrU] siqgurW d
vrqy kau A`Kr ’c gihr gBIrqw hY, hzUr swDsMgq jI dI mihmw krd hn, jdoNqoN dwsn dws ny swDsgq jI pweI, ijs ’c Bgq nwmdyv jI, sRI sYx jI, Bgqrivdws jI, bwbw GneIAw jI, bwbw b`Fw swihb jI Awid bhmigAwnI mhWprShn[ XQw:- bygmpurw; shr ko nwa] dUKu Adohu nhI; iqih Twau] nWqsvIs.iKrwj n mwlu] KaPu n Kqw; n qrs jvwl]1] ijs nUM sRI kbIr swihbjI ny bYkMT ikhw hY[ XQw:- khu kbIr; ieh khIA kwih] swDsgiq; bkuT
Awih] EQy qmwm mhWprSW dI rom 2 krk, ismrn inrml inrvrqw ’c lIx,nw k bYrI nhI ibgwnw; sgl sMig hm ka bin AweI]1] vwlI AvsQw hY (hm)qmwm, sgl mhWpurSW (kau) nUM ie`k djy sMig pIqI krnI hI bin AweI hY,ikaNik ie`k grU nwnk dv swihb jI dy crn –kmlW ’c lIx hn[
jo pRB kIno so Bl mwinE; eyh sumiq swDU qy pweI]2] (pRB) smr`QvwihgrU jI ny j k`J BI(kIno) kIqw h, (s) Eho hI dwsn dws ny (Bl) Blw krk(mwinE) mMinAW hY[ eyh (sumiq) sRySt miq (swDU) siqgurU rwmdws swihb jI (qy)qoN pweI hY[
nwnk dyv swihb jI ie`zq ie^lwk b^Sx vwly Amlk sbd dI sMprnqwkridAW &rmw rhy hn:- siqsgI inSkwmI grU pymI Bgq, ijs nU s`cw nwm djpx jpwaxy krky, ie`zq dI pRwpqI hoeI hY, (Aihinis) (Aih+inis) (Aih)idn (inis) rwq, Es d ihrd ’c, jy pmsr jI Awp(vsY) vsx qW auh vwihgrU
swihb jI dI(ndrI) ikRpw idstI nwl, pwpI jIv vI, pwpW ivkwrW kkrmW AOgxWjmW jnW qoN pwru auqr jWdw hY[
250.vwihgrU] nIcw Adir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIc] sb`q dw Blwkrn nUM smr`Q, hy vwihgrU DMn gurU nwnk dv swihb jI! qry kvn kvn gx kihkih gwvw; qU swihb gxI inDwnw] qumrI mihmw brin n swkau; qU Twkur acBgvwnw]1] Awp jI dI prm-pivq prm-pjnIk ivAwpk inrgn joiq nwl,
AsIN hr vkq suAws lNd, dyKdy bldy sxdy, ijaNdy jwgdy hW[ AsK KfW bhmMfWnUM Awp jI ny swijAw hY Aq ien@W ’c ivAwpk pkwSk Aqy ien@W dy pRiqpwlk vIAwp jI hI hoN jI[ ien@W ’c Awp jI dy AsK Bgq hr vkq, Awp jI dw prm-piv`q nwm jp k, nwnk ndrI; ndir inhwl] nU pRwpq ho rhy hn[ Awp jI Apnyinrgn srUp jI duAwrw, hr vkq bAq sUrjW cMdRimAW, qwirAW ibjlIAWtitAwixAW, AgnIAW bRhmfW nU pkwS rhy hoN, Awp (sBM) suq pkwS srUp hoN jI[AYsy, <> siqnwmu krqw prKu dy Avqwr Aqy bAq KMf bRhmf d aDwrnhwr
huMidAW, Akwl purK jIE dI pRymw BgqI krk, AYsI jmwl BrI kmwl kridKlweI hY[ DMn vwihgrU siqgrU nwnk dv swihb jI DMn DMn hn, Awp jIAkwl prK jI dy snmuK, AqI GxI bysmwr Agm Apwr, AMq n pwrwvwr, inmqwsihq &urmwaNdy hn:- nIcw Adir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIc] hy Akwl prKjI!nIc krm krn vwly kilj`gI (nIcw) nIc jIAW dy AMdir, dwsn dws dI(nIc) nIvIN jwiq hY Aqy hor vI (nIcI) nIvIN (hU) qN (Aiq) AiqAMq (nIcu) nIvIN
hY[ ijvN mwieAw dy iqAwgI DMn Bgq rivdws swihb jI ny bsumwr Agm Apwrinmqw gIbI nwl ikhw hY[ XQw:- jwqI ECw pwqI ECw; ECw jnm hmwrw] rwjwrwm kI.syv n kInI; kih rivdws cmwrw]3] 3]) myrI jwiq kmInI pWiq kmInI;ECw jnmu hmwrw] qum srnwgiq rwjw rwmcMd; kih rivdws cmwrw]5]
nwnk iqn k sig swiQ; vifAw isau ikAw rIs] siqgurU nwnk dvswihb jI &rmwauNdy hn:-hy krqwr swihb jI!dwsn dws, nIcw Adir nIc jwiq;nIcI hU Aiq nIcu] hY Aqy jo, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIc] hn,(iqn) iqn@W (k) dy sMig swiQ rihx vwlw hY[ ies leI, so vfw ijin rwm ilvlweI]1] (188) Anuswr, (vifAw) rb dI au~cI zwqI vwly v`ifAWbRhmigAwnIAW nwm rsIAW (isa) swQ dwsn dws AOguxW krk nIc dI (ikAw)kI (rIs) brwbrI hY?
ijQ nIc smwlIAin; iqQ ndir qyrI bKsIs]) ijQY qrI ndir bKsIs huMdI hY, iqQ, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu]) nIc (smwlIAin)sMBwl jWd hn[ s AqI hI inmRqw nwl, vwihgrU jIE dy snmuK bcn khy hn, ikdwsn dws, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIcu] Awp jI ndr bKsIskrk sMBwl lvo[
(2) ijvN DMn vwihgrU sc siqgurU nwnk dv swihb jI ny, nIcw Adir
nIc jwiq; nIcI hU Aiq nIc] AwpxI ndr bKsIs krk sMBwl hn, ah SBvIcwr Aw irhw hY[ sw jwiq sw piq hY jyhy krm kmwie] jIv jyhy krm (kmwie)kmwauNdw hY, (sw) Eho hI aus dI jwiq, (sw) Eho hI(piq) ie`zq hY[ jnm krkau~cI nIvIN zwqI nhIN khIdI, ijhVy nwm nhIN jpd ah nIc zwq hn[ XQw:- ibnu nwv sB nIc jwiq hY; ibstw kw kIVw hoie]7]) nwnk nwvY; bwJ snwiq]kOfw rwKs dyvlUq Awid jo AwdmIAW nUM Kwx vwly, nIcw AMdir nIc jwiq; nIcI hUAiq nIc] sn[ nwnk iqn kY sMig swiQ; siqgrU nwnk dv swihb jI ijhVy
bcn &urmwaNdy hn:-aun@W nU Awp hI kmw rhy hn[ Awp jI ny, nIcw Adir nIcjwiq; nIcI hU Aiq nIcu] jo jIA sn, (iqn) iqn@W (k) dy sMig swiQ ho k, aun@W dshwiek bxy, Awpxy drSn b^S[ Awpxy prm-pjnIk crn Do ky b^S[ kQwkIrqn duAwrw, an@W dI zihr mt ky, Apxy srUp ’c AByd kr ley[ auh siqgrUswihb jI dy prm-piv`q prm-pjnIk prapkwrI s`cy crn-kmlW d kIV bxy[
siqgurW d crn c`tx pUjx lg gey[ kihMd, “AsIN qW BweI siqgrU nwnk dvswihb jI dy kIV hW[ XQw:-hir hir myil mil jn swDU; hm swD jnw kw kIVw]AsIN qW kuJ vI nhIN hW swfI, ; vifAw isau ikAw rIs] (vifAw)bRhmigAwnIAW (isau) nwl (ikAw) kI rIs hY?sgN AqI hI inmRqw gRIbI nwl
kihMdy hn[ qumrI srix.qumwrI Awsw; qm hI sjn suhyly] rwKhu rwKnhwrdieAwlw; nwnk Gr k gly]3]12]) ijQ nIc smwlIAin; iqQ ndir qrIbKsIs] hy grU nwnk dv swihb jI!Awp jI d khy Anuswr, Awp jI dI ndrb^SIS nwl kOVy rIT im`T ho gey[ ingw pw k Ak dIAW kukVIAW im`TIAW kridqIAW[ ijQY kfw rwKs dyvlUq Awid (nIc) nIcW ’q qyrI ndir bKsIs huMdI hY,iqQY sMqW BgqW, siqgurW dy ndr b^SIS d dyS ’c, nIcw Adir nIc jwiq; nIcIhU Aiq nIc] (smwlIAin) sBwly jWdy hn[ gurU nwnk swihb jI Asy BMnx GVn
smr`Q, krn krwvn.sgl ibiD; s siqgurU hmwrw] mhwn qz pRqwpvMq mhwnprapkwrI hn[ AwpxI ndr b^SIS dAwrw byAq jIAW nUM qwirAw, qwr rhy hn,qwrng[ ijvN iks pRmI ny ikhw hY, “qwry gny jwq qyry qwry n ignwq hY[ ”
251.vwihgrU] sUhI mhlw 5] hir kw sq, prwn Dn; iqs kw pinhwrw]sUhI rwgxI ’c DMn grU nwnk swihb jI d (5) pjvyN (mhlw) srUp bRhm pBsmr`Q vwihgrU siqgurU Arjn dv swihb jI, kil soFI gur rwmdws qnu; Drm
iskdwrIAw; AgnI mih jwlu]1]BweI mIq suq sgl qy; jIA hU qy ipAwrw]1] rhwa] hrI d sMq DMn gurU
rwmdws swihb jI vw sMq, dwsn dws dy mIq(suq) spu`q (sgl) swirAW irSiqAWqy(jIA) jwn (q) qoN BI (hU) inscy krk ipAwrw hY[ XQw:- gsweI.imhMfwieTVw] Am Ab Qwvhu.imTVw] BYx BweI siB sjxw; quDu jhw nwhI kie
jIau]1]) vw hir kw squ; prwn Dn iqs kw pinhwrw] sB nU hrw Brw krn vwlhir jI (kw) dw j sMq hY, ijs ny hrI nUM (prwn) pCwixAW hY, vw jo hrI nUM Awpxy(prwn) prwx smJdw hY, ijs nU hrI Awpxy prwn smJdw hY[ ah Dn DMn hY[iqs hrI jI d sMq (kw) dw j (pinhwrw) pwxI Brn vwlw hY, auh dwsn dws nMU,
BweI mIq sq sgl q; jIA hU qy ipAwrw]1] BweI (mIq) imqR (suq) spuq(sgl) swry sbMDIAW (qy) Aq (jIA) jwn (qy) qN (hU) inscy krk ipAwrw hY[ies ’c hor bhuqI qN bhuqI GxI qoN GxI inmqw hY[ ikauNik pihl ArQ ’c hrIdy sMq cOQy pwiqswh jI nU prwx Dn kih k, Apxy Awp nUM siqgurW dw pinhwrwikhw hY[ dUj ArQ ’c hrI dy sMq d pinhwry nUM, BweI mIq suq sgl q; jIA hUMqy ipAwrw]1] ikhw hY[ (rhwa) ivsrwm d ky &urmwauNd hn:- ksw kw kirbIjnw; sq cMaru Fulwvau] siqgrU swihb jI hrI d sMq DMn grU rwmdws swihb
jI vw sqW qoN kurbwn bilhwr jWidAW Apxy pRwn Aqy Dn smJdy hn[ aun@W dypinhwirAW dy pinhwry bx k kihMd hn, ik dwsn dws nMU hrI jI d sq siqgrU(vw) sq, BweI, im`q puq, swry sbDI, jwn nwlN BI ipAwrw hY[ iknW k ipAwrwhY?hor SrDw, ipAwr siqkwr, pRm syvw, inmqw hlImI gIbI nwl kihMd hn ikdwsn dws Awpxy kysw (kw) dw cMaru (bIjnw) bx (kir) krk, (sq) DMn gurUrwmdws swihb jI (vw) mhWpurSW ’qy (Flwva) FlwauNdw hY[ XQw:- myry rwm;
hir jn k ha bil jweI] kysw kw kir cvru Flwvw; crx DuiV.miK lweI]sIsu inhwra crx qil; DUir miK lwva]1] dwsn dws Apxy sIsu nUM(inhwra) Jkw k, siqgrU cOQy pwiqswh jI (vw) sqW dy crn-kmlW ’qy r`Kdw hYAq (crx) crnW (qil) qlIAW dI prm-pivq DUir (muiK) msqk nU (lwva)lwauNdw hY[
imst bcn bnqI kra; dIn kI inAweI] siqgurW, sqW dy crn-kmlW’qy Awpxw isr r`K ky, crn-DUV mQy nU lw k, dwsn dws (dIn) gIb (kI) dI
rwmdws swihb jI (vw) sqW dy Ub im`Ty AMimq rUp(bcn) bcnw nUM, mn(mih)’c(isca) isjdw hY, y (bwr bwr) muV 2 k(bMda) bMdnw krdw hY[ ieh mhWivsmwd dIvwnI msqwnI AvsQw hY, jo bwr 2 bdnw krnI hY[ icqvau min Awswkra; jn kw sMg mwgau] dwsn dws siqgurW d (vw) sMqW dy prm-pivqR prm-pUjnIk crn-kmlW nUM ic`q Adr (icqvau) icqvdw hY[ crn-kmlW ’c ilvlwaux dI min Adr Awsw (kra) krdw hY[ (jn) siqgurW (vw) ipAwirAW sqW(kw) dw sMg (mwgau) mMgdw hY[
nwnk ka pB dieAw kir; dws crxI lwgau]4]2] 42] vwihgrU(nwnk) siqgrU pMjvyN pwiqswh jI kihMdy hn:-hy (pRB) smr`Q vwihgrU jI!dwsndws ’q dieAw kir, Awp jI dy jo dws hn, an@W dy prm-pivq prm-pjnIk(crxI) crn-kmlW (ka) nU (lwgau) l`gxw kry jI[
ho k AmIr gRIb nUM iek ijhw suK idMdI hY[ XQw:-jsy rwj rMk kau; lwgY quilpvwn] hvw ’c smidRstI Aq swirAW nUM suK dyx dw gux hY[ ies qr@W hvw qN,DMn DMn siqgrU, nwnk nwm cVdI klw] qyry Bwxy.sRb`q dw Blw] swirAW ’qsmidRstI r`K k sB nUM sK dyx vwlw gux Dwrn kro[ (Aru) Aq pwxI swirAW dIipAws bJwaNdw hY, mL DoNdw hY pr Pyr BI inrml dw inrml hI rihMdw hY[ iesqr@W pwxI vWg, gurbwxI kQw kIrqn duAwrw AwpxI, sB dI iqRsnw dI ipAwsbuJwa[ sB dI mYL Do k a~jl rho[ pwxI swrI bnwspqI nU hrw Brw krdw hY,
rcnw dw(brnu) rMg (ichnu) inSwn Akwr ikCu BI s`cw nwhI, cilAw jwvgw,Akwl jI (jb) jdN Apxy AnMq bhmMf dw Kyl, Awpxy inrgn srUpjI’c(aJwrY) lIx kr lxg[ (qb) qdoN (eykkwrw) pRkwS srUp bhm (eykY) ie`kinrMkwr jI hI rih jwxg[ XQw:-Anyk hYN] iPr eyk hYN]) jb AwkrK; krq ho
kbhUM] qm mYN imlq; dyh Dr sBhU]) keI bwr; psirE pwswr] sdw sdw; iekeykMkwr]) apRkq sbd ’c AqrjwmI s pRBu myrw; srb rihAw Brpry] Aq dIndieAwl dmdr rwieAw jIau] dy Avqwr siqgrU pjvyN pwiqswh jI ny, koitbRhmf dy pswry nU nwsvq disAw hY[ ies leI sRIr vI nwsvq hY[ pihlW qWaupdS hY ik gwL nhIN kFxI, ikaNik iPkw bolx nwl qn mn iPkw ho jWdw hY[XQw:- nwnk.iPk boilA; qnu mnu iPkw hoie] grmuiK qW ieh gl mn lYxg prmnmuK nhIN mMnxg[ jy mnmK gwL BI k`Fy qW gurmKW nU gwL zrn dw aupdyS hY[
bRhm jI sdw inrlyp hn ien@W nMU koeI gwL kF ky jW SSqW krk k`t nhINskdw[ siqgurW ny gurbwxI duAwrw, gursvk jI d ird ’c vs ky Awp hI gwLzrnI hY[ pymI grsyvk jI hr smyN nwm jp ky, ivAwpk ’c lIx rihx[
is`iKAw rUp swKI:-SihnSIlqw vwly pUrn mhwqmw nUM iksy gwLW kFIAWaun@W ny h`s k zr leIAW[ an@W dy syvk g`sy nwl gwLW kFx vwl nUM ktx leIiqAwr ho gey qW mhwqmw ikhw, “jy koeI cIz dyvy n lvo, cIz aus dy pws hI
dyv swihb jIE!Awp jI SB guxW dy mwlk hoN, Awpxy SuB aupdyS duAwrw, pSU pqrwKS bDI vwly jIvW nUM sMq bnwax vwly hoN[ DMn siqgurU swihb jI, ibRC zhwzDrqI, AkwS srj hvw AgnI ienW sqW dy SB guxW dy idRstWq dAwrw, sMqWmhWprSW dy SB gux d`sdy hn[ ibRC dw idRstWq:-ie`k ijmINdwr grmI nwl
ivAwkul ho ky, hL Cf k, Ab hyTW sON igAw[ as ny au~T ky Ab cp, Pyr ie`ksukw twhxw vF ilAw, pr ibC ny g`sw nhIN kIqw[ gusw qW kI krnwsI?lVINdIAW cIzW bnwaux dw as dw kMm BI svwr idqw[ ies qr@W sMqW ’c ibRCvWg praupkwrI gx hn[
sMqW dI swKI:-hrK sog.jw k nhI; bYrI mIq smwn] vwlI au~cI AvsQwvwly, ie`k BjnwnMdI mhwqmw sn, ijn@W dI aumr sO vry@ qN au~pr sI[ aun@W kLie`k lwlcI bMd dw lVkw pVdw sI[ gurmiK mhWprSW dI susgq krky, prn
gurmiK bx igAw[ mhW pwpI lwlcI nUM iksy nIc ny ikhw, “qrw b`cw qW swD jgwhI rih igAw hY, qU ies nUM AwK, sMqW qN ie`k lwl mg ky ilAwvy[ ” bcy ny sqWnUM ikhw, “bwbw jI!myrw ipqw lwlc dy v`s ho k, dwsn dws nM Awp jI pwsAwaux qN rokdw hY[ jkr ie`k lwl b^S dv qW c`p kr jwvygw[ ”prn s`cmhwqmw jI ny ivcwirAw, ieh bcw inSkpt hY, ies nUM bhm ividAw pV@W dvW,ijs krk ieh dnIAW qy srj vWg cmk sRbq dw Blw kry[ dieAwl dyv ikpwl
goibd; d rUp sMqW ny ie`k lwl dI bjwey, J`tp`t lwlW dI m`GI k`F ky ilAWdI ’qyikhw, “l b`cw qyry Bwg cMg hn, ieh swrI hI l jw[ ”aus ny iljw ky ApxyhLk ipqw nU dy id`qI[ Es sMq doKI ny Pr lwlcI nUM KotI pRrnw idqI, “hux qWqyrw b`cw swD ny mul hI ^rId ilAw hY[ ” ieh sx ky lwlcI socIN p igAw,puiCAw “kI krW?sMq doKI ny ikhw, “sMqW nUM rotI Ckwaux d bhwny Gry blw ky v`Fdy, sqW dw frw qry bc ny hI sBwL lxw hY[ ”mrK hov.s suxY; mrK kw khxw]Anuswr lwlcI ny sMqW nUM v`F ky, mws ksweI nUM vyc idqw[ ie`k ispwhI ny, ksweI
qoN iek syr mws mMigAw, qW ksweI ny ikhw, “ie`k pweIAw hY[ ”ivsmwd AgmIAvwz ’c sq jI boly, “sq pweIAw nhIN syr hudy hn[ ” ispwhI ny pu`iCAw,“bwbw jI Awp jI ijauNdy ho skdy hoN?”qW sqW ny ikhw, “hW BweI!dwsn dws dmws ’q cwdrw pw ky, vwihgrU mq dw jwp kro[ ” ies qr@W hI kIqw qW sqmhWprS vwihgrU vwihgrU jpd auT[ sqW nUM p`iCAw, “mhWpurS Awp jI nU ikspwpI ny v`iFAw sI[ ”qW sqW ny ikhw, “BweI siq krqwr dw jwp kro, rzw mno
sRbq dw Blw hovy[ ” ksweI nU kuitAw qW aus ny pwpI lwlcI dw nwm d`s idqw[J`tp`t sq doKI hiqAwry lwlcI nUM PV k, sMqW mhWprSW d pws ilAw k p`iCAw,bwbw jI!ies nU kI fMf deIey?ies ny v`fw BwrI gnwh kIqw hY[ sMqW ny ikhw, “hyrwjn!ies nUM do ipMf Aqy mwieAw dy ida, ies lwlc krk dwsn dws nM viFAw
sI[ ” rwj ny hYrwn ho k pu`iCAw, “jI! ieh kI kwrn hY?mhWprSW ny ikhw,“BweI!myry idl ’c iksy nwl vr nhIN Prdw[ dwsn dws dw qW ieh i^Awl sI,ik ies dw b`cw bhmividAw pV k, bRhm igAwn nU pwpq ho k dnIAW nUM inhwlkry[ ies krk dwsn dws ny, lwlW dI m`GI dy idqI, pr Pyr BI ies dI iqpqIn hoeI[ ” XQw:-shs Kty; lK kau aiT DwvY] iqRpiq n AwvY; mwieAw pwCpwvY] ies qr@W sMqW ny kih k, do ipMf ’q mwieAw duAw idqI[ lwlcI nyprapkwrI sMqW d crn-kml PV ley, pQr icq FL ky mom bx igAw[ sMqW dI
ssiqR qIKix.kwit fwirE; min.n kIno rosu] prmpjnIk prnbRhmigAwnI mhwn prapkwrI sMqW mhWpurSW nU lwlcI ny Apxy Gry bulw ky(qIKix) iqKy ssiqR nwl kwit k (fwirE) sut idqw, pr an@W ny Apxy min Adr,
mhwn pwpI ’qy(rosu) g`sw(n) nhIN(kIno) kIqw[ kwj aAw k.l svwirE; iqlu ndIno dsu]) sMqW mhWprSW ny Awpxy Awp ’q kSt (ly) lY ky(auAw) aus pwpI dy(kwj) kMm(k) nU(svwirE) svwr idqw[ pihlW aus nMU lwlW dI m`GI idqI, Praus nU plIs dy qS`dd Aqy PWsI qN bcwA k, do ipMf mwieAw dAw idqI[ aus db`cy nUM bRhm-ividAw pV@w ky, Apxw srUp hI bxw ilAw[ mgroN aus nU siqsgqjI nwl joV ky, Bjn bdgI pMn dwn ’c lw k qwr idqw[ ieaN aus dy swry kMm hIsvwr id`qy[ as nUM (iql) QV mwqR BI dosu(n) nhIN(dIno) idqw[ aupokq SB gxW
dy dwqy siqgrW ny Awp kmw ky, hornW nM SuB scw aupdyS b^S ky, sRbq dw BlwkIqw hY[ mhwn pwpI jhWgIr ny BwvN Awp jI nU a~bldI dZ AMdr ibTwieAw,pr Pyr BI Awp jI ny sMswr nU, sRI hirmdr swihb jI, AimRq prmpivqprmpjnIk grbwxI jI b^Sy[ siqgurW ny ibC dI jrYNd dAwrw, ijvyN mhwqmw d
SuB gux khy hn, iqvyN bwb &rId swihb jI ny BI &rmwieAw hY:-PrIdw swihb dIkir cwkrI idl dI lwih BrWid] drvysW no loVIA ruKW dI jIrWid]) mn myry rwmra inq nIiq] dieAwl dv ik®pwl goibd suin sqnw kI rIiq]1] rhwa] ArQArMB ’c hn[ (rhwa) ibswm d ky zhwz dy dUj idRstWq duAwrw, sMqW siqgurW d
SuB gx d`sdy hn[crx ql agwih bYisE; sm n rihE srIir] ijvyN smMd nU pwr krn vwlwzhwz ’qy cV@ k, fubx dy BY qoN ibnw, ibnw iks Qkwvt pwr aq jWdw hY[ iqvNijhVw pRmI, siqgurW vw sMqW dy sg rUpI zhwz ’c iekwgR ho k, smwDI ’c bTdwhY[ ah sMswr rUpI smud nMU, Awpxy (crx) crnW d(ql) Qly(augwih) (au) ivSySkrk (gwih) dbw ky(bYisE) bTdw hY[ aus dy srIir nU jmx mrn dI(smu)Qkwvt(n) nhIN(rihE) rihMdI[
mhw swgru nh ivAwpY iKnih auqirE qIir]2] (mhw) vfw BwrI j sswrrUpI (swgru) smMd hY, ies dy ivSy rUpI jl ’c f`bx dw fr, aus nUM (iKnih) iKnmwqR BI nh (ivAwpY) l`gdw[ mukqI rUpI (qIir) iknwry q pwr (aqirE) aqrjWdw hY[ XQw:- swgru qirE bwCr Koj] hy DMn sc siqgurU Arjn dv swihbjI!Awp jI a~bldI dyg AMdr bYTy[ s`cy siqgrU gRQ swihb jI Aqy sI hirmdrswihb jI zhwz rUp rc ky, zhwz khwey[ XQw:- kljuig jhwj Arjunu grU;
ijvyN scy siqgrU nOvyN pwiqswh jI ’qy DIr ml dy msd sINhyN ny do vwr gLI clweIqW hzUr ny ikhw, “Bly DIr m`lw Bl DIr mlw[ ”Bwv hy DIr mlw!qrw Blwhovy[ ies qr@W DMn s`cy siqgrU Arjn dv swihb jI ny au~bldI dyZ AMdr bTxAq qqw ryqw sIs ’q px smyN, sVdI bldI mcdI loh ’qy bYTx smN, pMj idn
Bu`K anINdrw qRh shwridAW, DrqI vWg DIrj r`iKAw[ DMn scy siqgrU swihb jIkotwn kt DrqIAW nUM swjx Aqy DIrj dx vwly hn[ hux s`cy siqgurU swihb jIsMqW dy SuB gxW nUM AkwS d cQ idstWq dAwrw kQn krd hn[
aUc nIc ibkwr suik®q slgn sB suK Cq] ijvN AkwS au~cy nIvyN sB nwll`g ky sB nU suK idMdw hY Aq sB ’qy Cq vWg sj irhw hY[ ijs nUM srj cMd qwrysohxy CibAW vWg l`g hoey hn, Ub sj rhy hn[ ies qr@W sq mhWprK, AkwSvWg sySt ikRq krn vwly ac, mhW pwp krn ibkwr Bogx vwl nIc, sB nUM sK
dyx vwl ho ky, sB dy a~pr CqR vWg (slgn) (s) BlI pkwr(lgn) lg hoeysjd hn[ sMqW AMdr siq sMqK gIbI Awid SuB gxW rUpI sUrj, cd qwry mfl,sohxy sj rhy hn[
imqR sqü n kC jwnY; srb jIA smq]4] ijvN AkwS au~icAW nUM im`q,nIivAW nUM dSmx nhIN jwxdw, sB nwl smidStI r`Kdw hY[ iqvN sMq jn, suikqkrn vwly nU imq, ivkwrI nIcW nUM Awpxy(sqR) dSmx (kCU) QoVy mwqR vI(n)
nhIN(jwnY) jwxd[ imqR sq suBwA dI idstI iqAwg ky, ( srb) swirAW(jIA)jIAW nU(smq) smidRstI nwl dKd hn[sUrj d pjvN idRstWq dAwrw, sqW mhWprSW dy prapkwr dsd hn:-
kir pgwsu pRcf pRgitE; AMDkwr ibnws] ijvyN sUrj pRgt ho ky, Awpxw iqKwpRkwS krk hnyry nUM nws kr idMdw hY[ iqvyN sMq mhWprK bhmigAwn d srj bxky, pgt huMdy hn[ bhmigAwn rUpI(pRcMf) iq`Kw(pgwsu) cwnx(pgitE)pRgt(kir) krk, Gor pwpW AguxW ivkwrW rUpI(ADkwr) ADyry nUM(ibnws) nws kr
idMd hn[pivqR Apivqh ikrx lwg min n BieE ibKwdu]5] ijvN srj dIAW
ikrnW ApivqR jg@w ’qy l`g k, as nUM sukw k, bdbo cuk ky, piv`q krdIAW hn,sUrj nUM d`K nhIN hudw, iqvyN srj rUp prapkwrI sMqW dIAW SuB gxW rUpI(ikrx)ikrnW, (Apivqh) pwpIAW qy(lwgy) lg k pivqR krdIAW hn[ an@W d min ’c(ibKwdu) duK(n) nhIN (BieE) hudw, Awp inrlp rihMdy hn[
inMdku; siD swiD bIcwirAw] khu rivdws; pwpI.nrik isDwirAw]4]
joVu] krn krwvn smr`Q s`cy bhm dy Avqwr, Bgq rivdws swihb jI (khu)&rmwauNdy hn:-hy BweI!dwsn dws ny (siD) vIcwr (swiD) vIcwr k bIcwirAw qWieh qq k`iFAw, jo pwpI inMdk hY, auh inMdw krky nrik nUM (isDwirAw) cilAwigAw[ grmKI A`KrW ’c ilK joV nUM pVnw, igxqI dy AMk nhIN pV@ny[ sbdW dwjoV 49 hY[
255.vwihgrU] gauVI] inMda inMdau; mokau log inMdau] auQwnkw:-ktwnkot bRhmfW dy mwlk vwihgrU jI ny Awp DMn Bgq kbIr swihb jI dw prm-pivqR
Avqwr DwirAw[ bhu igxqI ’c ihMdU qrk p`Qr pUjw Aqy n@wn@w aupwSnw ’c lgsn[ dunIAW nUM pRmwqmw nwlN ivCV ky, Zlq pwsy lw rh sn[ pRmwqmw jI dy nwm’qy v`fIAW 2 TgIAW vj rhIAW sn[ Awp jI ny T`gW, Sr@w sMnq qoN bcwax leI,gurbwxI kQw kIrqn jI b^Sy[ ijs qoN gu`s ho ky Tg eIrKwl pKMfI bhu igxqI’c sRI Bgq jI dI inMdw krn l`g[ ies qr@W Awp jI ie`k vwrI ibdwbn ’c gey,AMimq vl bhuq swry lok iekqR ho k, nµd k nµdnu; jpx lgy[ an@W nUM kbIr k
suAwmI AYso Twkru jw kY mweI n bwp ry] (339) Anuswr Awp jI ny, ie`k AkwlpurK jI dI pRmw-BgqI krn dw SuB s`cw apdS b^iSAw[ ijn@W d Bwg v`fy sn,aun@W ny Bgq jI dy prm-pivq crn PV ley[ ijhV zwqI n&rq krn vwly sqinMdk sn, ah sI Bgq jI dI inMdw krn lgy[ DIrjDwrI mhwn prapkwrI sRbsDwrI, sRI Bgq jI inMdw sux ky Gbrwey nhIN[ Ab qau jwie cF isMGwsin; imlhY swirMg pwnI] rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie n skY pCwnI] vwlI mhW ivsmwdAvsQw ’c vprvwr rhy[ DMn pRmysr DMn mhWprK[ jykr aun@W dI inMdw hoeI qW
Awp kmw k, hryk pRwxI nUM inMdw zrn dw apdS b^S ky, sdw leI sRbq dw BlwkIqw hY[ hryk pymI ies sbd dw vD qoN vD AiBAws kry[ inMdw hox qoN GbrwaxdI bjwey, vwihgrU jI ’c AByd ho jwvy[
vwihgrU] gaVI] inMdau inMdau; mokau lgu inMdau] gaVI rwg ’c Bgq sIkbIr swihb jI &rmwaNd hn:-hy indk(log) lgo, (mokau) dwsn dws nUM inMdainMdau, (inMda) inMd 2 k cwA lwh lvo[ jy dwsn dws dI inMdw krd hoN qW inMdw
jn ka; KrI ipAwrI] vwihgrU jI dy (jn) dwsn dws (ka) nU, inMdw (KrI)bhuqI hI ipAwrI hY, KrI ipAwrI d ArQ dsd hn:-inMdw bwp; inMdwmhqwrI]1] rhwa] AnI KrI ipAwrI hY ik inMdw hI bwpu hY inMdw hI mrI(mhqwrI) mW hY[ ijvyN mW bwp is`iKAw idMd hn, ies qr@W inMidAw hI dwsn dws
nUM SB is`iKAw idMdI hY[ inMdw ^rI ipAwrI bwp mhqwrI, ies leI ikhw hY ik jkoeI dwsn dws nUM, cor pKMfI, pwpI, AhMkwrI loBI ivkwrI kihMdw hY qW dwsndws Akwl purK jI d snmK Ardws krdw hY, “hy vwihgrU!dwsn dws nU aupokqAOgxW qoN bcwA ky r`Ko[ ieaN inMdk d inMdw krn qoN mn vwihgrU jI dy snmKArdws krdw hY[ ies qr@W inMdk cMgw AiBAws krwaNdw hY[ (rhwa) ivsrwm dky &rmwauNd hn:-inMdw hoie; q bYkMiT jweIA] hy BweI!jykr pmw-BgqIprapkwr sc mwrg clidAW inMdw (hoie) hovy q (bYkMiT) Akwl Gr s`cKMf ’c
(jweIA) jweIdw hY[nwm pdwrQ; mnih bsweIA] hy BweI!jykr inMdw hov qW aus qoN koD ’c
nhIN sVnw, inMdw qoN isiKAw lxI cwhIdI hY[ ijvyN j koeI khy, beI ieh loBI hYqW loB dw iqAwg krnw cwhIdw hY[ ieaN ijhVw vI Aaugx khy, aus nUM iqAwgdyxw cwhIdw hY[ Awqmw nUM koeI inMd nhIN skdw[ ieaN iks dI kIqI inMdw nUApxy mn ’c nhIN vswauxw, blik nwm rUpI pdwrQ nUM Apxy (mnih) mn ’c
(bsweIA) vswauxw krIey[ird suD; ja inMdw hoie] hmry kpry; inMdku Doie]1]) dyh isvw.br mihiehY; suB krmn qy.kbhU n tro] Anuswr DMn vwihgrU srUp Bgq sRI kbIr swihbjI ny ksI kmwl BrI ikpw kIqI hY ik inMdw qoN fr ky, SuB prapkwr qoN ip`CnhIN htxw cwhIdw[ Bgq jI pRpk inscy pUrn idRVqw nwl kih rhy hn:-(ja)jykr Apxw (ird) irdw (sD) pwk piv`q hovy qy inMdw (hoie) hov qW (hmry) dwsndws d pwpW rUpI (kpry) bsqR, inMdku (Doie) Do irhw hY[ inMdw krY; s hmrw
swihb jI, dunIAW nU qwrdy 2 BUmIey cor dy ielwky ’c gey[ ies nU siqsgIsiqgurU swihb jI dy crnW ’c ilAwey, qW gurU swihb jI ny ikhw, “pihlW crIdw mwl vwps kr, Pr corI C`f, Pr isK bxwvWgw[ ” BUmIey h`Q jV ikhw,“mhwrwj swihb jI!crI dI Awdq qW pkI hY[ ” siqgurU swihb jI ikhw, “sc
boilAw kr, Apxy leI corI n krIN, gIb mwr n krI, lx Kw k hrwm n krIN[”gRIb ny BUmIey nM ikhw, “mrI lVkI dI SwdI leI pMj sO rupey dI loV hY[
” qW BUmIAW SwhI ilbws pw ky, rwjy dy mihlW nU qr ipAw, pihrydwr ny puiCAw,“qU kx hYN?KV@ k kihMdw, dwsn dws cr hY”, rohb pY igAw, aus ny so icAwbwdSwh dw irSqydwr hovygw, lGx dy idqw[ BUmIey ny mihlW ’c jw ky, hIryjvwhr Awid dI pf bMn@ leI[ Bu`K ny sqwieAw qW lUx mUh ’c pY igAw, pMf bn@I
bMn@weI Cf AwieAw[ gRIbW dy k`t pNdI vK ky ieh pS ho igAw[ rwj ny scw purKsmJ ky, vzIr bxw ilAw[ siqgrU jI ny ies sbd dAwrw BUmIey dI corI Cfw kyaus dI kilAwx kIqI[
DnwsrI mhlw 1] cru slwhy; cIqu n BIjY] vwihgrU jI dy(1)pihl(mhlw) srUp siqgrU nwnk dyv swihb jI DnwsrI rwg ’c &urmwaNdy hn:-hy BweI!jykr ijs dI crI krnI hovy, Es pws jw k, coru Apxy Awp nUM slwhy qW
cor dw cIqu pRm ’c (n) nhIN (BIj) iB`jdw, smJ rwq nMU corI krk B`j jwvgw[vw cr sQ ’c bT ky, ApxIAW kIqIAW crIAW dIAW idlcsp khwxIAW suxw k,Apxy Awp nU slwhuMdw hY[ nw qW cor Aqy n hI snx vwly dw icq pRm ’c iB`jdwhY, snx vwlw vI cr hI bxdw hY[ ies leI cor kLy jwx dw fMf imldw hY[XQw:- sig ksMgI bYsqy qb pUC Drm rwie]2] DMn gurU nwnk dv swihb jI DMnaupdS, beI cor koLy n jwv[ aus nUM kwLw brqn smJ k dr hI rho[ XQw:-bwsnu kwro prsIA; qau kCu lwg dwgu] vw cr nU slwhux vwl dw vI icq nhIN
iB`jdw[ vw cr ny ijs dI corI kIqI hov, as nUM slwhy qW aus dw cr ’qy icqnhIN iB`jdw[
AMqRIv:-ijhVw dMBI nwm nhIN jpdw auh r`b dw cor hY[ XQw:- nwm drwieclY; so cru]3] ijhVw duKI jIv Apxy d`K dI inivrqI leI as kL jWdw hY,Es duKI jIv kLy dMBI Apxy Awp nUM slwhudw hY[ pr aus dw ic`q as qN DnClx ’c huMdw hY[ vwihgrU jI dy pym ’c iB`ijAw nhIN huMdw, AYs pKfI qoN dUr hI
rho[ vw ijhVw dBI grU Awpxy Awp nUM Apxy cilAW koL slwhudw hY, jW ApxycyilAW nUM slwhudw hY[ as dw Aq cyilAW dw ic`q vwihgurU jI ’c nhIN iB`jdw, vwAwpo ivcIN ic`q nhIN iB`jdw[ auh vI dBI bx jWdy hn[ ies leI dBI grU,cyilAW qN dUr hI rihxw cwhIdw hY[ vw ijhVw bdw (coru) dMBI grU nU slwhy as
dw ic`q nhIN iB`jdw[ vw (cru) dBI grU, ijs dw as ny Dn T`igAw hY, as nUslwhy qW as dw dMBI ’q icq nhIN iB`jdw[jy bdI kry; qw qsU n CIj] Awpxy Awp dI JTI is&q krn vwlw j(bdI)
BYVI krqq kry qw (qsU) gz dw cOvIvW ihsw Bwv QVy qoN QV mwqR vI as dI bdI(CIjY) nws (n) nhIN huMdI, ikaNik ah bdIAW leI ApxI is&q kr irhw hY[ DMns`cy siqgrU pihl pwiqswh jI dI ieh isiKAw hY ik hy jIv!bdIAW leI ApxIis&q n kr[
ibnY:-tIky ’c iliKAw hY ik jykr cor rwjy dI (bdI) corI kry qW rwj dw(qs) QVy mwq vI nukswn nhIN hudw, ieh TIk nhIN, rwjy dI h`qk hY[ ijhVw mwlhY swrw crI ho skdw hY, rwj ’c bhuqy cor rwj nUM Kw jwxg[ so aupokq ArQ shIhY[
cor kI hwmw; Bry n kie] cor (kI) dI dvI-dvqw, pIr-pgbr AvqwrAq hor (koie) keI BI, (hwmw) hmwieq (n) nhIN (Bry) Brdw beI cr cMgw hY[
2.cor vWg dBI gurU BwvN ikqnw shxw Aq isAwxw vyd swsqR piV@Aw hovaus (Kty) Drm qoN hIxy (coru) dBI dw mul iek (dugwxw) dmVI hY[
jy swiQ rKIAY dIjY rlwie] jw prKIAY Kotw hoie jwie]2] jykr cr nUM(swiQ) nwl r`KIey, auh ijvyN Awp cor hY, Awpxy nwl (rlwie) rlw (dIjY) iddwhY, ikauNik iksy dI corI krk B`j jwvygw, nwl r`Kx vwly nUM cor bxw k plIs nUMPVw dyvygw[ ies qr@W jyL ’c corW nwl rlw dvgw[ jykr cor nUM swQ r`K ky, DndyeIey qW ibpqw peI qN (jw) jdoN cor nUM prKIey qW ah Kotw ho jwvygw[ ijvNBMgwxI dy j`D smyN pTwx inmk hrwmI bx k, siqgrU swihb jI d alt lVn
Awey, BwvN pihlW qn^whW lNdy sn pr prK vl Koty inkly[jYsw kry; s qsw pwvY] crW dw mwl fWgW d gj[ cr nUM KWdw vK k swabMdw Gbrwey n beI ieh mOj lYNdw hY pr (jYsw) ijs qr@W dw ah crI dw Ktwkrqb (kry) krdw hY, (s) auh (qsw) Esy qr@W dw duK (pwv) pwvgw[ XQw:-corjwr jUAwr pIV GwxIA]
Awip bIij; Awpy hI KwvY] cor Awip hI crI dw mwVw bIij bIjdw hY AqAwpy hI as nUM (KwvY) KWdw hY Bwv corI krn igAw hI mwirAw jWdw hY[ DMn grU
nwnk dv swihb jI ny Awpxy isKW nU s`cw Drm idV krwieAw hY[swKI:-ie`k pRmI ny dws nU ikhw, “swf ipMf ie`k bdw d nMbr dw DMDw
krk mj lNdw hY, AsIN bVI muSkl nwl guzwrw krd hW[ ”dws ny kudrqI ikhw,“ies dw nqIjw cMgw nhIN inklgw[ ”qIjy idn ijs dy ipa nUM as ny mwr kinAWeIN dI zmIn vwhI sI, Es nOjvwn ny vMgwr ky ikhw, Eie kudnW!qkVw ho[”A`gN h`s ky kihMdw, “qQN nhIN frdw[ ”sweIkl ’qy grdwspuroN Aw irhw sI,
nOjvwn ny stw pVpVI ’qy mwirAw, auld k sut idqw[ swrw ipMf dyKx igAw ikipf dw munwrw if`igAw ipAw hY[ ijhVw isMG kihMdw sI ik AsIN qgI nwl gzwrwkrd hW, dws koLy B`j ky AwieAw ’qy kihMdw, “ijhVI qUM g`l khI sI auh TIk hogeI hY[ ”ies leI Drm-ikq krk Ckx vwlw gurU nwnk dv swihb jI dw nwm
jpy Aqy DIrj r`Ky[ j vifAweIAw; Awp Kwie] hy BweI!cor jy Awp dIAWvifAweIAw Awp hI (Kwie) Kwvy Bwv kry qW koeI &wiedw nhIN, ah vifAweI asnUM hI Kw jWdI hY[
2.cor jkr corI kry qW AwpxIAW vifAweIAW nUM Awp hI (Kwie) Kw jWdwhY[ Bwv AwpxIAW vifAweIAW nU ^qm c iddw hY[
jyhI sriq qhY rwih jwie]3] jyho jyhI Es dI (suriq) igAwq hY, (qyhY)qyho ijhy (rwih) rsqy (jwie) jwvygw[ crI vwlI suriq hY qW Es rsqy jmW dw ff
shygw[jy sau kUVIAw; kUV kbwVu] cor BwvyN Awpxy gnwhW nUM lkox leI jkr
(kUVu) JUT dIAW (sau) sYNkVy (kVIAw) JTIAW g`pW bkdw hY pr auh (kbwV)JUTIAW hI hn[
BwvY; sBu AwKa sMswru] BwvY sBu sswru aus nU cMgw (AwKa) khy, pr PrvI cgw nhIN ho skdw[
quDu BwvY; ADI prvwxu] nwnk jwxY; jwxu sjwxu]4] 4]6] prm-pjnIks`cy siqgrU nwnk dyv swihb jI &rmwaNd hn:-hy Akwl purK jIE!jkr (quDu)Awp jI nU Bwv qW (ADI) nIc, cr (ADI) dMBI grU, ijs bwry au~pr ikhw hY,jykr Awp jI nUM BwvY qW Awp jI nU (sujwxu) cqr (jwxY) jwxI jwxu ky, kukrm C`fky, ieh lk Aq drgwh ’c prvwxu ho jWdw hY[ XQw:- ijQY nIc smwlIAin;iqQY ndir qrI bKsIs]) AYsw pUrw grda shweI] siqgurU nwnk dyv swihb jIny, mhwn b^iSS krk, swnUM kilj`gI jIvW nU, corI qoN bcwaux leI SuB apdS
b^iSAw hY, beI corW dMBIAW dI ksMgq n kro[ corIAW qoN hr jIv pRySwn hY[ ie`kjIv dj dI crI krdw hY[ keI vwr gurU swihb jI dI golk dI corI vI kr lNdwhY[ hr ie`k Gr ’c, hr ie`k mn ’c, crI pvS kr cu`kI hY[ ijs krk jIvADogqI nUM pRwpq ho rhy hn[ siqgurU nwnk dv jI vWg keI vI scw pUry grU jInhIN hoey, ijn@W DurW d Ub im`T grbwxI jI ’c, crI dy iqAwg dw apdyS b^iSAwhovy[ CtI aumr ’c hI, ies grsbd jI dw ArQW sihq Ub AiBAws krwieAw
257.Awsw mhlw 5] jnm jnm kI mlu DovY prweI; Awpxw kIqw pwvY]DMn hn DMn hn DMn hn vwihgrU siqgurU Arjn dv swihb jI DMn hn[
Awp jI ny mhwn ikRpw krk, ies prm-pivqR sbd ’c inMdkW dI BYVI krnI Aqaun@W nUM jo fMf imldw hY, auh disAw hY[ s`cy siqgurU jI dI prm-pivq hzUrI ’ckoeI vI inMdw nhIN sI krdw[Awp jI dI prm-piv`qR s`cI Amlk zbwn qNkIrqn sx ky pRmI AMimRq bhmwnMd rs nwl iqpq rihMdy sn[ Awp jI dy prm-piv`q kMn vI grbwxI nwl iqpq Aq rs rihMd sn[kd vI iks dI inMdw nhINsuxd sn[
Awsw rwg’c gurU nwnk swihb jI dy (5) pMjvyN(mhlw) srUp, DMn grU Arjn
dyv swihb jI sb`q dw Blw krn vwl, gurU pwrbhm srUp, inMdw dy iqAwg dw SBs`cw apdS &urmwauNd hn:- inMdk prweI inMdw krky, jnm jnm (kI) dI prweI (ml) mL (Dov) DoNdw hY[ inMdk qN, prweI inMdw krn rUp Awpxw kIqw jo pwp hY,aus dw &L kSt BI Awp hI (pwv) pwauNdw hY[ XQw:- cor jwr jUAwr qy brw]Axhodw Bwru inMdik isir Drw]3] (1145)
eIhw sK nhI drgh FeI; jmpir jwie pcwvY]1] inMdk nU (eIhw) ies
lok ’c sK nhI hY ikauNik inMdw krky, gl JgVy pY jWdy hn[ XQw:- Esu AdirkUV kV kir bJ; Axhod JgVy.diX Es dY gil pwieAw] (303) drgh ’c vIsiqgurW dw(FoeI) Awsrw, imlwpnhIN imldw[ sMq inMdk jmpir ’c jwie k,Awpxy Awp nMU (vw) jmprI nM (pcwvY) swVdw hY[ jwx qN nrkI jIA vI sVHn lgjWdy hn[
jw k (ibgqw) ^rwb hudw hY (jh) ij`Qy as nM kie BI (n) nhIN (rwK) r`K skdw,ies leI Ehu iks(pih) pws pukwrw(kry) krygw?inMdk kI giq kqhUM nwhI; Ksm eyv Bwxw] inMdk kI (giq) mkqI (kqhUM)
ikqy vI nwhI hoxI[ (Ksm) mwlk dw (Bwxw) hukm (eyv) eys qrHW hI hY[jo jo inMd kry sMqn kI; iqau sMqn sKu mwnw]3] inMdk, (sqn) sqW (kI)
dI (jo jo) ijhVI 2 inMd(kry) krdw hY aus nU sx k, sMq GbrwaNdy nhIN[ (sqn)sMqW ny (iqa) iqvyN hI Awqm sKu (mwnw) mMinAW hY[ j auh kihMdy hY ik sMq pKfI
hn ieh sux k pKf dw iqAwg krd hn[ jy khy ik sq hMkwrI hn qW sMq hMkwrdw iqAwg krd hn[ jy khy ik vykwrI hn qW qW ivkwr dw iqAwg krd hn,inMdw hox qoN aus ’coN gux lY ky, AwqmnMd suK mndy hn[ sMq ieh jwxdy hn ikbRhm jI nM koeI inMd nhIN skdw[ jy ieh swfy sIr dI inMdw krdw hY qW TIk hIkihMdw hI ikaNik sRIr nwsvq hY[
iqsu lwey hyq ipAwru]262.vwihgrU] grisKI Bwxw mMinAw; guru prw pwir lµGwie] sFbs dysUrj siqgurU cOQy pwiqswh jI &urmwauNd hn:-ijn@W ipAwry grisKW ny pUirAW grWdI b^SI gurisKI kmweI hY (Bwxw) hukm mMinAw hY, aun@W nUM guru (prw) pUry jI,boihQVw hir crx mn ciV lµGIAY] Anuswr nwm rUpI jhwz ’q cwV k, sswrrUpI smud qoN pwir lMGwie ky, igAwn rUpI iknwry ’qy phuMcw idMd hn[ grisKWkI hir DUiV dyih; hm pwpI BI giq pWih] Bwxw mMnx vwl, Awp iqAwgx vwl,
sIs qLI qy r`Kx vwly, bd 2 ktvwaux vwly, Apxy bicAW nUM nyijAW q tMgwaxvwly, sAws 2 grU 2 iDAwax vwly, inSkwmI pymI inSkpt in`qnymI igAwnIiDAwnI, dvwny ShId pvwny sq Bgq, gurisKW (kI) dI crn DUiV, hy (hir)hrI!dwsn dwsW nMU (dih) b^Sxw kro[ gurisKW dI p[ prm-pwk crn-DUiV nUMpRwpq krk(hm) dwsn dws pwpI BI (giq) kilAwx nUM (pWih) pw lYx[
263. vwihgrU] gr siqguir nwm idVwieAw; mnu Anq n kwhU fol] (gr)
v`fy (gr) pjnIk (gur) pRkwS srUp mmhwn sdw prapkwrI gurUAW dy grUsiqguir siqgrU Amrdws swihb jI ny, mhwn ikRpw krky, ijn@W nUM vwihgrU jI dws`cw nwm(idVwieAw) pRpk idRV krwieAw hY[ aun@W dw mnu, (Anq) hor (kwhU)iksy pws, pdwrQW ivSy vwSnw ’c (n) nhIN (fol) fldw[
jn nwnk hir kw dws hY; gr siqgur k gul gol] 30] vwihgrU (nwnk)DMn grU rwmdws swihb jI &urmwaNdy hn:-(jn) dwsn dws hir jI kw dwsu hY[Aq (gur) pUjnIk siqgur swihb jI (k) d (goly) gilAW dw (gul) golw hY[
XQw:- ml KrIdI lwlw golw; mrw nwau sBwgw] gr kI bcnI.hwit ibkwnw; ijqlwieAw iqqu lwgw]) jn nwnk.hwit ivhwiJAw; hir.glm glwmI]) murdw hoiemurId; n glI hovxw[ swbru isdik shId, Brm Bau Kovxw[
264.vwihgrU] sK duK ijh prs nhI; loBu moh AiBmwnu] Anq klwvwnpUrn Bgvwn, pwrbRhm k gur Avqwr, siqgurU sI gurU qygbhwdr swihb jI ny
pRqwp vDwax leI, prwey prK dy guxW nUM, AOgx kihxw inMdw hY, ieh vI nhINkrd[ (kcn) snw (loh) lhw smwin smJd hn[ XQw:- asqiq inMdw daUibbrijq; qjhu mwnu AiBmwnw] lhw kMcnu sm kir jwnih; q mriq Bgvwnw])
khu nwnk.sin ry mnw; mukiq qwih q jwin]14] vwihgrU (nwnk) DMn
siqgurU qygbhwdr swihb jI, ijn@W ny Drm hyq sIs kurbwn kIqw, (khu)&rmwauNdy hn:-(ry) hy mnw!(suin) sunxw kr, (qwih) iqs mhWprS (qY) qWeI,jIvn mukiq rUp hI (jwin) jwnxw kr[ ijs dy ird ’c Bgvq jI vs hox, auhjIvn mukq hY[ XQw:- Ehu Dnvqu; klvMqu piqvMqu] jIvn mkiq; ijsu irdBgvMq]
266.vwihgrU] hrK sg jw k nhI; brI mIq smwn] (jw) ijs mhWprSjI(kY) dy ird ’c Awey pdwrQ qoN (hrK) KSI Aqy gey qoN sog nhI hY[ XQw:-
Awvq hrK.n jwvq dKw; nh ibAwpY mn rognI] bYrI mIq ie`k smwn hn[XQw:- nw ko bYrI.nhI ibgwnw; sgl sMig.hm kau bin AweI]1]) Dnu Dnu hirigAwnI siqgurU hmwrw; ijin vYrI imqü, hm kau sB sm idsit idKweI] ijvNbwbw GnIeIAw jI Bgq jdyv jI[ khu nwnk sin ry mnw; mukiq qwih qYjwn]15] vwihgrU (nwnk) siqgurU qygbhwdr swihb jI (khu) &urmwaNdy hn:-(ry) hy mnw!(sin) snxw kr[ (qwih) iqs purK (q) qWeI hrK sg imq s`q
suBwA qN (mkiq) C`itAw, jIvn mukq (jwn) jwnxw kr[ ijvN siqgurU nOvNpwiqswh jI ny ipjry ’c, seI vrg iqK iklW ivckwr Bog dy slk aucwry, hrKsog im`q sqR suBwA qN rhy inrwry, jweIey bilhwry[ vw (qwih) iqn@W siqgurU nOvyNpwiqswh jI (q) qN Bwv pwsN mkiq dI pRwpqI (jwn) jwnxw kro[
267.vwihgrU] BY kwhU kau dq nih; nih BY mwnq Awin] j bRhmigAwnI(kwhU) iksy (kau) nU, BY nih (dyq) iddw, (nih) nw hI (Awin) hor iksy dw BY (mwnq) mMndw[ ijvyN siqgurU qygbhwdr swihb jI ny ShIdI dx smN, fr nhIN
mMinAW[ sMq dKI AOrMgzyb ny qlvwr k`F ky ikhw, “mYN qyrw isr DV nwlN vKrwkr dyvWgw[ ” A`goN siqgrU swihb jI ny inrBYqw gBIrqw nwl shj hI ikhw,“frnw ’q frwaxw pSUAW dw km hY[ XQw:- khu kbIr; suiK shij smwva]Awip n frau; n Avr frwva] dwsn dws ShIdI dyx leI, AnMdpuroN cl kyAwieAw hY, ies leI ShIdI hI dxI hY[ khu nwnk sin ry mnw; igAwnI qwih
kIjIAY; rMk n hsIAY kie] Ajhu su nwau smMdR mih; ikAw jwna ikAw hoie]39]) kbIr. grbu n kIjIAY; dhI diK srMg] Awju kwil qij jwhugy; ijakWcurI BuXMg] 40]
270.vwihgrU] kbIr. grb n kIjIAY; acw dyiK Avwsu] prmpUjnIk sI
kbIr swihb jI au~qm bkq Awpxy mn nU hMgqw dy iqAwg dw aupdyS idMidAW&rmw rhy hn:-hy mnw! c`krvrqI rwjw bx ky, acw (Avws) rwj duAwrw Gr, vwPOz Kjwny sihq dupYhr d sUrj vWg au~cw (Avwsu) prqwp diK ky, kd Bul k vI(grbu) AhMkwr n (kIjIA) krIey, ikauNik vfy 2 blI bhwdr jqU rwj pihlvwnhMkwr krk, gL gey[ XQw:- bf bfy AhMkwrIAw; nwnk.grib gly]1] ies leIBgq jI hMkwr qoN mn@W krdy hn, [ Awp jI hMgqw dy pUrn iqAwgI hn[ XQw:- kbIr nw hm kIAw, n krihg; nw kir sk srIru] ikAw jwna ikCu hir kIAw;
BieE kbIru kbIru] 62]) Awju kwil@ Buie ltxw; aUpir jwm Gws] 38] Awj jW (kwil) k`l nUM (Awj) AwXU dw (kwil) kwL hox qN ies sIr dw (Buie) DrqI’qy, sdw leI lytxw hovgw[ XQw:- qM kwieAw mY ruldI dKI; ijau Dr apirCwro]1] (154) ijhVw sudr sRIr Apxy rwjduAwry Gr Aq au~cy prqwp dw gmwnkrdw hY, auh Apxy a~upr Gwh dw jwmw pihn lNdw hY Bwv as dI kbr isvaUpir (Gws) Gwh (jwm) hrw ho jWdw hY[
271.vwihgrU] kbIr. grb n kIjIAY; rMk n hsIA koie] r`b rUp BgqkbIr swihb jI AimRq bcn; swD kI bwxI] Anuswr AMimRq bcn &rmwaNdy hn:-hy mnw! (grb) AhMkwr n (kIjIAY) krIey Aqy kdy vI (koie) iks duKI (rMku)gRIb nU mKl krk n (hsIA) hsIey[
Ajhu s nwa smudR mih; ikAw jwnau ikAw hoie] 39]) (Ajhu) Aj qrI(s) sRSt izMdgI rUpI (nwa) bVI, sMswr rUpI smudR dIAW Awsw iqSnw rUpI lihrW(mih) ’c hY[ (ikAw) kI (jwna) jwxIey BivKq nUM ikAw (hoie) hovgw?ieh
igAwn rUpI iknwry ’q phucygI ik nhIN?Asl ’c ieh ijhVw gIb nUM dK ky h`sxwhY, ieho hI ies dw fubxw hY[ swKI:-Bjn ismrn vrwg mUrqI iek mhWprS, hrvkq iKmw ’c lIx rihMd sn[ BwvyN iGa d GV f`l jwx, qW vI iKmw hI r`Kdsn[ keI kuJ vI khy, hr vyl vwihgurU jI d pym ’c FLy rihMd sn[ XQw:- keIBlw kha Bwv burw kha; hm qnu dIE hY Fwir]1] syvkW smq, jdoN ie`k vysvw
ieh AwpxI AvsQw hY[ XQw:- ijh mrnY; sBu jgq qrwisAw] so mrnw; grsbid pgwisAw]1] jdoN sRI kbIr swihb jI nUM zwlm iskMdr lDI ny, hwQI A`gysuitAw qW hwQI cIkW mwr ky frdw B`j igAw[ syvkW puiCAw, “sAwmI jI!AwpjI nU mrn dw fr nhIN l`igAw[ ” qW au~qR idqw, “kih kbIr; hmrw gibMd]
cauQy pd mih; jn kI ijMdu]4]1]4] ijvyN sUrj ’coN iq`Kw pkwS inrXqn hIinkldw hY, iqvN pUrn Bgq jI d srUp ’cN inrBYqw pRm igAwn, nwm pkwS irhwsI[ sI Bgq jI dI ieh, koit sUr jw kY prgws] vwlI AvsQw hY[ AibnwsIsuK; Awpn Awsn] bRhm jI Bgq jI dy rom 2 ’c vs c`ky hn, AibnwsI bRhm dIswiKAwqqw ho geI hY[ XQw:- nh ikCu jnm; nh ikCu mrY] Awpn cilqu; AwphI krY]) khu nwnk; guir bhm idKwieAw] mrqw jwqw; ndir n AwieAw]) bhmmih jnu; jn mih pwrbhm] eykih Awip; nhI kCu Brm] Bgq rivdws swihb
jI, Bgq nwmdv jI, Bgq jdv jI, bwbw GneIAw swihb jI Awid byAMqmhWprS, inrgn srgn dI eykqw krk, AibnwsI bRhm ’c AdroN bwhroN, smud dym`C vWg lIx ho k, mrn dI icMqw, ijaux dI Aws qN au~cy ho gey[ XQw:- mrxYkI icqw nhI; jIvx kI nhI Aws] ijauNdy vI bhm ’c iml hn, mr ky vI bhm’c lIx hn[ ijvyN pwxI nwl Bry GVy nUM Kul@ pwxI ’c r`KIey qW pwxI, pwxI ’crL jWdw hY, pr GVw dyKx mwqR vKrw jwpdw hY[ ieaN GV vWg aun@W d sRIr dKx
mwqR BwvyN v`Kry hn, pr AdroN pwxI vWg bhm jI ’c rLy hoey hn[ GVy dy huMidAWpwxI, pwxI ’c pihlW hI imiLAw hudw hY, BMnx qoN vI imL jWdw hY[ iesy qr@WGV dy BMnx vWg, BwvN aun@W d sRIr prjw 2 ho jwx, qW vI BweI mqIdws jI,BweI qwrU isG jI Awid ShIdW vWg bRhm jI ’c lIx ho k Amr ho jWd hn[XQw:- Amr Bey; Amrwpd pwieAw]) inhcl sc Kudwie eyk; Kudwie bdwAibnwsI]) mY n mra; mirb sMswrw] Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw] zwlmzulm krd Awey, gurU ipAwry ShIdI dyx smyN ih`k QwpV k, jkwry g`jwauNd hoey
qoN (mrau) mry, q (hir) hrI jI (kY) dy sqsgq rUpI (duAwr) dr ’qy mry[ hrIjI dy sqsMgq rUpI dAwry ’q jIvq Bwv qoN mrn dI hor BI mhwnqw hY[ kImhwnqw hY? pRm pRcwr :-vwihgrU srUp kbIr swihb jI ies slk c vwihgurU jIdy duAwry q mrn dw cwau r`KidAW, vwihgrU jI dy duAwry ’qy mrn dI SuB ie`Cw
krd hn, Bwv swry gunwhW v`loN mrnw, jIvq mrxw qwry qrxw] (413) AQvw grUjI d dAwry ’qy mrnw ijvN bwbw mhW isMG jI BweI Awlm isG jI ipAwry mhkmisMG ihMmq isMG swihb isG jI cwr swihbzwd Anyk grU ipAwry grU jI dy duAwry’qy sIr krk ShId hoey hn, jb Awv kI AaD indwn bnY; Aq hI rn mY. qbjUJ mro] (sRI dsm 99) bcnw nU kmwieAw hY, Pr ies ’c SB ieCw pRgtweI hY,ik jdN dwsn dws hrI jI dy dAwry ’qy mirAw ipAw hovygw, mqW hrI jI puC lxik BweI ds ipAwirE!ieh dwsn dws dy dAwr ’q kaux mirAw ipAw hY[ ies
pRm ivcwr ’c AnykW hI gx hn, jy hrI jI dy dAwry ’q mry qW hI hrI jIpuCxg[ jykr hrI jI dy duAwr ’q nhIN mrdw, qW jim jim mrY; mrY iPir jm]bhuqu sjwie; pieAw dyis lm] (1020) kStW ’c jnm 2 ’c pIVIdw jw irhwhY[ ies dw mOq d mwry mrnw, iks lyKy ’c nhIN hY[ XQw:- rwjy ieMdR smsir ighAwsn; ibnu hir Bgiq. khhu ikh lyK] (658) s hrI jI dy duAwry ’qy AOguxWdoSW ivkwrW vloN ijauNdy mr jwxw, hrI jI leI DrmXu`D ’c ShId ho jwxw ieh
bhuq vfw a~cw ruqbw hY[ ijqny BI gurU ipAwry Drm leI krbwn hoey hn, ahswry hI hrI jI dy dAwr ’q mry hn[ ijn@W nUM Amr ShIdW dI pdvI pwpq hY[AYsy grU ipAwirAW sicAwirAW nU Ardws ’c cq kIqw jWdw hY[ ijn@W ipAwirAWnwm jipAw vf CikAw, dyZ clweI qg vwhI, dK ky AxifT kIqw[ crKVIAW’qy cV@y bd 2 ktvwey, p`TIAW KlW lhweIAW, dgW ’c aubwLy gey, svw 2 mxpIsxy pIsy, b`icAW nU toty 2 krvw k JLIAW ’c puAwieAw, gLW ’c hwr pAwey,nyizAW qy tgwieAw, kImW 2 kIqy gey, duK B`uK q mwrW shwrIAW, Asy ipAwirAW
nUM hrI inrgn bhm jI, Awpxy AsMK srjW cMdimAW qwry mflW DrqIAW sqWAsK AsmwnW AnMq bhmMfW d pswry smq, ismrd krd hn[ s, As mrny jmrY bhuir n mrnw hoie] 29] (1366) AYs mrny krky jsw ik kbIr swihb jIkih rhy hn, Pr aus dw mrnw nhIN huMdw[ mq hir pUCY kanu hY; prw hmwrYbwr] 61] 1:- (mq) mqW hir jIE (pUC) p`C hI lx ik (hmwrY) dwsn dws d
kbIr. mih mrny kw cwau hY; mra q hir k dAwr] 2:- SRmxI Bgq sIkbIr swihb jI &rmwaNd hn:- (mih) dwsn dws nUM, hrI jI qoN (mrny) krbwnShId hox kw bVw BwrI cwa aqSwh aumwh hY, jo Drm prapkwr leI, dwsn dwsdw sIr lg jwvy[ Bgq jI dy ^ws pRmI kihMdy, “ jI! swry mrno frdy hn, pr
Awp jI nU mrn dw cwA ikaN hY”? qW ikhw:- mra q hir k dAwr] hy pRmIE!dwsn dws nUM mrn dw cwA ies leI hY ik jy dwsn dws (mra) mry Bwv ShIdhovy q hir jI (kY) dy Drm rUpI duAwr ’qy hI hovy[ hrI jI dy duAwry ’q mrn dwBwv ieh nhIN, ijvyN koeI iks nwl lV ky, kRD ’c qp k khy, “m qyry isr cV@ kqyry bhy qy mrWgw”[ hrI jI d Drm rUpI duAwry ’qy ieaN mrnw hY:- ijvN sIAnMdgV@ swihb jI d Gyry, sRI cmkr gVI d jMg ’c grU ipAwry dulwry srbIr
bhwdr XoDy isMG swihbwn, BweI mqI dws, BweI sqI rwm, BweI dieAwlw jI,BweI mnI isG bwbw dIp isG jI ShId hoey hn[ hy pymIE! j Awp jI puCdy hoNhrI d duAwry qy ikauN mrdw hYN:- mq hir pUC kanu hY; prw hmwrY bwr] 61]2:- (mq) mqW hir jI (pCY) p`C hI lx ik (hmwrY) dwsn dws dy Drm rUpI(bwr) bUhy ’qy prapkwr krky, kaunu ShId hoieAw (prw) ipAw hY] 61]idRstWq:- ijvN bwbw mhW isG jI Awidk isG jo sRI mukqsr swihb jI dy DrmXu`D ’c, gurU swihb jI d snmK rih k, Drm rUpI bhy ’qy ShId hoey sn[ sI
siqgurU swihb jI ny Awpxy coLy dy ply nwl isMGW dy chry pMJ, ikhw, “ieh myrwpMj hzwrI, ieh myrw ds hzwrI, ieh mrw pdrW hzwrI, ieh mrw vIhhzwrI”b^Sy vr vwro vwrI, vwr vwr jwx bilhwrI[ isMGW dy Pt dK k mhwrwjpRm vYrwg ’c AYs FLy, nyqRW ’cN Awp mhwrw jl vih quirAw[ bwby mhW isMGswihb jI ny ShIdI pw k, j mwJy dI tu`tI gMFweI hY, ieh hY hrI gurU jI dy DrmrUpI bUhy ’q zulm dy nws Drm dy pkwS leI mrnw, gurU jI dw p`Cxw[ ijvyN bhy
duAwrw mMdr AMdr pRvyS hoeIdw hY, iqvyN hrI grU jI d Drm rUpI bUhy qy mr ky,ies Drm rUpI bhy dAwrw srbIr bhwdr XoDy ShId, s`cKMf mdr ’c pRvyS ho ky,AibnwsI pd nUM pRwpq huMdy hn[
kbIr. muih mrny kw cwa hY; mra q hir k duAwr] 3:- kbIr swihb jI
&urmwaNd hn, ik dwsn dws nUM qW mrn dw bVw hI cwA hY, jy mry qW vwihgrU jIdy siqsMgq rUp drvwzy ’qy mry, mqW hrI krqwr jI ikqy p`C hI lYx, ik myryswDsMgq rUpI duAwry ’qy kaux mirAw ipAw hY, ies leI swfI mukqI kr dx[ijvyN BweI gurdws swihb jI ny ikhw, ik juqw purK dw bwhr hI ipAw rihMdw hY,iksy n iks vyl Aw ky sMBwl hI lNdw hY, ies qr@W hrI jI d duAwry ’qy mr kj`qw bx jweIey[ hrI jI nUM qrs, lwj Aw jwvgI[ beI gIb mry dAwry ’qmirAw ipAw hY, juqw bx ky mhwrwj s`cy pwiqSwh jI d crnI peIey, mhwrwj jI
inhwl kr dyxg[ nwnk grIb.Fih pieAw dAwrY; hir mil lYhu vifAweI]6](757)
275.vwihgrU] kbIr. spnY hU brVwie kY; ijh muiK inks rwm] { DMnBgq kbIr swihb jI Awp jI d prmpiv`q prm pjnIk crn-kmlW nUM zbwn vw pRIq rUpI zbwn nwl sdw hI c`tdy rhIey[ spny ’c brVw ky nwm, Awp jI d muKNhI inkldw hY[ ieh qw kotn m nwnk ka; nwrwien ijh cIiq] 24] vwlI
AvsQw hY, j sI kbIr swihb jI, Bgq nwmdv jI, Bgq jdv jI Bgq DMnw jIAwidk nU pRwpq hY[ ijs ’qy grU nwnk swihb jI dI prn ikrpw hovy, EhI pymIsiqgurW dy b^sy ArQ ivcwr nwm AiBAws krdw hY[ ijs qr@W dw jwgRq AvsQw’c AiBAws hov, aus qr@W dw supnw AwaNdw hY[ supny ’c nwm brVwaNxw, iehdwqy dI Amolk dwiq prn ikRpw hY[ } vwihgrU srUp sI kbIr swihb jI &rmwaNdhn:- hy pRmIE! (ijh) ijs mhWprS gursvk jI d (miK) m`KoN spnY (hU) ’cbrVwie kY Awp muhwry, inrXqn bl k rwm vwihgrU(inks) in`kldw hY, grbwxI
brVwayNdw hY[ qw ky pg kI pwnhI; myry qn k cwm] 63] vwihgrU jI dI ikRpw dpwqr, ijs nwm AiBAwsI mhWprS gursvk gurisK jI dy muKN brVw ky vwihgrUjIE dw nwm in`kldw hY, (myry) dwsn dws d qn dy (cwmu) cMm (k) nUM k`t k (qw)iqs (ky) dy (pg) crn-kmlW kI(pwnhI) j`qI bxy[ ijs nU ah mhWprS pihny,ijs krk dwsn dws sIr s&lw hovy[ XQw:-ivic snwqˆØI; svk hoie] nwnk;pxHIAw pihrY soie] (1256) myrI KlhuN mOjV; gurisK hMFWdy[ (vwr 9)
276.vwihgrU] kbIr.mrw mJ mih ikCu nhI; jo ikC hY so qrw] vwhu 2vwihgrU jI d Avqwr SomxI Bgq, sRI kbIr swihb jI d AMdr Apx`q mr hMgqwdw ik`fw BwrI iqAwg hY, hzUr &rmw rhy hn :- hy vwihgrU swihb jIE!DnpdwrQ imqR, nwm rUpI Dn vw SuB guxW rUpI Dn dwsn dws nU j ikCu BI pRwpq hY,
(s) ah sB, (qrw) Awp jI dw idqw hoxy krky(muJ) dwsn dws d idl(mih) ’c,(mrw) dwsn dws dwikCu BI nhI hY[ qyrw quJ ka saupqy; ikAw lwg mrw]203] ieh sB kuJ(qrw) Awp jI dw idqw hoxy krk, (quJ) Awp jI(kau)nUM(saupqy) Awp jI qoN krbwn kridAW, (myrw) dwsn dws dw ikAw m`l (lwgY)l`gdw hY? Bwv myrw kuJ BI mul nhIN lgdw] 203] vwihgrU siqgrU sRI grUnwnk dyv swihb jI mhwrwj, jdoN h`t swihb kr rhy sn, as vyl mhwrwj swihbjI ny qyrw qrw kih k inrXqn hI gRIbW dIAW JolIAW Br idqIAW, h`t swihb jI
dy cwry bhy Kol ky, sB k`J gRIbW nUM lutw idqw, siqgrU dsvN pwiqswh jI ny sIcmkr swihb jI ivK, Awpxy swihbzwidAW, sUrbIr bhwdrW XoiDAW nUM, nyqWswhmxy ShId huidAW dK ky, ieh mhW ivsmwd Sukr kIqw:-kbIr. myrw muJ mihikC nhI; j ikCu hY s qyrw] qyrw quJ kau saupqy; ikAw lwgY myrw] 203] iesqr@W sUrbIr isrlQ XoDy isMGW ny qn mn Dn isr siqgurU dsvyN pwiqswh jI nUArpidAW, siqgurW dy snmuK ieh qukW pV@IAW kmweIAW, pUrn gurU jI ihq
ShIdIAW pweIAW, DMn kmweIAW, [ grU ipAwrI swDsMgq jIE! grbwxI jYswsuKdwiek gurU gurbwxI jI hI hn[ gl krnI bVI sKI hY, isr dxw bVw AOKw hY[isr dy ky hMkwr iqAwgxw hor BI bVw BwrI AOKw hY[ siqgurW ny grbwxI jIduAwrw, isr dyx dI prm a~cI s`cI krbwnI vwlI AvsQw b^S ky, isr idqy dIhMgqw dI inivrqI leI gurbwxI jI b^S hn[ j siqgurW qoN ibnw hor keI nhINb^S sikAw[ siqgurW ny Awp sbMs dyx qk krbwnI idqI hY[ ijs krk sB dwmwx inivrq hudw hY[ isr dx q`k krbwnI dyx vwl sUrbIr XoDy, lM 2 krk
siqgurW dI kurbwnI, grU gRQ swihb jI gurbwxI jI nUM sdw nmskwr krd Aweyhn, krd hn, krd rihxg[ XQw:-grU gMQ kljug BieE; gurU rUp mhwn] ds pwiqswhIAW rUp iehu; gurU gRQ jI jwn]
277.kbIr.nw hm kIAw n krihg; nw kir sk srIru] auQwnkw:-rwjn
ky rwjw.mhwrwjn ky mhwrwjw; koit bRhmf dy mwlk sBnw jIAw kw iek dwqw;ivAwpk bRhm jI ny, Bgq sRI kbIr swihb jI dw prmpiv`qR Avqwr DwirAw hY[Awp jI nU julwhw jwx k, zwq AiBmwnI Awp jI nwl r`j k eIrKw krd sn[swirAW ny iekTy ho k, sRI kbIr swihb jI v`lN icTIAW pw idqIAW, ik kbIr
swihb jI dy p`k BMfwry ’c Awv[ zbwn dy suAwdIAW dIAW jmwqW dIAW jmwqW AwgeIAW[ ijn@W ’c koeI BI inrws prK nhIN sI[ XQw:- jgI kMn ptw pKy, sIs Dry jtw pyKy; As nhI keI, jw k Awsw nhI mn mih] (sRI dsm) sI Bgq jImwieAw dy iqAwgI hoxy krk, Gr ’c AqI hI gRIbI sI[ SRmxI Bgq jI dI AkwlpurK jI nwl eykqw ABydqw sI[ bwhr iekWq ho k eykqw dw rMg mwnx l`g[Awp jI ny ijvyN ikhw hY, sMn shj mih bunq hmwrI]1] (1158) Ac`l AfolAbol Amol A&ur smwDI ’c iesiQq ho gey[ Aink rUp iKn mwih; kdriq
Dwrdw] (519) vwihgrU jI ny ie`k srUp sRI kbIr swihb jI dw, dUjw mhwrwj dwDwr ilAw[ AnI dunIAW AweI, iekT J`ilAw hI n jwvy[ ie`k pwsy bAMq dIvwnW’c kQw kIrqn grbwxI pVI jw rhI sI[ djy pwsy sdw vrq l`g hoey sn[ Anqklw dy mwlk ny, jo hir dwsn kI ausqiq hY; sw hir kI vifAweI] hir AwpxI vifAweI BwvdI; jn kw jkwru krweI] (652) Anuswr sB nUM sI kbIr swihb jIdw jwp krn lw idqw[ swrw bRhmf DMn kbIr DMn kbIr jI Avwz nwl gMj
auiTAw[ ijvN srj dIAW ikrnW Jt p`t dr 2 q`k phuMc jWdIAw hn, iqvyN srjsrUp sRI kbIr swihb jI dI mihmw rUp ikrnW swry dS ’c &l geIAW[ Awp jIqW smwDI ’c hI bTy rhy[ sB nU sq idn miTAweI CkweI gfy l`d 2 k qry[ j`gsMprn krk, ivsmwd kauqkI Bgvwn jI ny, Bgq jI pws jw k, Awpxw srUpBgq jI dy AMdroN Alop kr ilAw[ Bgq jI ny Aks mwqR nyqR Kly, ijn@W d drSnAMdr kr rhy sn, swhmxy KV@ jwx ky au~T ky crn PV ley, Bgvwn jI ny fiLAWqoN PV k CwqI nwl lw ky, Ub G`itAw, ieh SB bcn khy, “DMn kbIr DMn kbIr,
kljug AMdr koVW jIAW nU, dwsn dws dI pym-BgqI ’c lw ky, kQw kIrqnduAwrw auDwr rhy hoN jI, Awp jI ny dwsn dws d mn nUM pRm-BgqI dAwrw ijqilAw hY[ KfW bhmMfW dy AMdr Awp jI dI sdw jY jYkwr hudI rhygI[ kQw kIrqnBjn ismrn, siq Drm dy apdS dy pvwh nMU, ies qr@W hI clwaxw, grbwxIaucwrnI inMdkW dI pRvwh nhIN krnI[ Awp nhIN kJ bnxw, sb`q dy Bly dw AwSw
kmwauxw”[ ieq Awidk apdS d k ikhw, “ AwpW hux sdw leI iek joiq ho geyhW”[ XQw:-rwm kbIrw.eyk Bey hY; koie. n skY pCwnI] (969) Awp jI ivsmwdrMg ’c Awpxw Awqmw jwx k, Awpxy Awp nUM nmskwr krn l`g[ XQw:- Awps kau Awpih Awdys] (291) qQw:- inmK inmK, Twkur nmskwrY] pRm-BgqI ’c
rom 2 krk rMg hoey bwhroN Aw ky, sRI kbIr cOry ’c sj gey[ XQw:- lwl rMgu. iqs ka lgw; ijs k vfBwgw] mlw. kdy n hoveI; nh lwgY dwgw] (808) AwpjI dy ^ws pymI, j hr vly bwr 2 DMn kbIr swihb jI dw jwp krd sn, aun@WAwp jI pws Aw ky fMfauqW, ArdwsW vDweIAW idqIAW[ AwpxI mihmw sx k,Awp jI rox lgy, AqI inmRqw hlImI gRIbI pym ’c FL ky, hMgqw dy iqAwg dw ^bim`Tw slok acwirAw:- kbIr.nw hm kIAw n krihg; nw kir sk srIru]kRVW bRhmfW dy mwlk, sRb ivAwpI dy Avqwr SomxI Bgq sRI kbIr swihb jI
&rmwauNdy hn:- (hm) dwsn dws d sRIr ny nw ipC jg pMn praupkwr (kIAw)kIqw sI, n Awax vwl smN nUM (krihg) kr skgw Aqy nw hI dwsn dws dwsrIru kir (skY) skdw hY[ vwihgrU jI hI krn kwrn smr`Q hn[ XQw:- krx kwrx pRBu eyk hY; dUsr nwhI kie] (276) krx kwrx eyk EhI ijin kIAw Awkwru] (51) j ikCu krq hY seI keI hY ry; qYs jwie smwhI] (162)
ieh Av`sQw pUrn bRhmigAwnI qq bqy dI hY[ ijvyN BweI mnI isG jI ny
krwvn. sgl ibiD; so siqgurU hmwrw] (399)kbIr. nw hm kIAw n krihg; nw kir sk srIru] 2:-Bgq kbIr swihb
jI dy Adr bwhr AsK guxW d AsK pRkwS hI pRkwS srb klw Brpr pRB; jIswiKAwq ho rhy hn, na Kf ipRQmI ies qn mih rivAw inmK inmK nmskwrw](208) dI AvsQw hY[ kq ieMd cd. sUr kqy; kq mfl dys] kyqy isD bD. nwQ
kyq; kyqy dvI vs] kyq dv dwnv. muin kq; kyqy rqn smud] kqIAw KwxI.kyqIAw bwxI; kq pwq nirMd] kyqIAw srqI. syvk kyq; nwnk AMq n. Aq])pwqwlw pwqwl lK; Awgwsw Awgws] koit bRhmf dw pswrw AMdr bwhr mhwrwjswiKAwq ho irhw hY[ krx kwrx. pRBu eyku hY; dUsr nwhI kie] vwihgrU jI dI
lKqw ho rhI hY[ inrgn srgn dI eykqw ho rhI hY[ mhwrwj swihb jI gIbInwl eykqw ABydqw sihq kih rhy hn, kbIr. nw hm kIAw n krihgy; Adrbwhr inrgn bhm jI ids rhy hn, srgn srUp dw koit bRhmf dw pswrw idsirhw, aus Anuswr kih rhy hn, ik hMgqw Cf idqI hY, kbIr swihb jI kihMdy,kbIr. nw hm kIAw n krihg;) nw hI (hm) AsIN kJ (kIAw) kIqw hY n hI k`J(krihg) krWg[; nw kir sk srIru] rkq ikm dw nwSvq srIru hY, imiQAwqnu Dnu; kutMb sbwieAw] nw swfy srIru ny ipC kuJ kIqw, nw A`g nU kuJ kir
(sk) skygw[ ikAw jwna ikCu hir kIAw; (ikAw) kI (jwna) jwxIey, jo (ikC)kuJ kIqw ivsmwd hir jI ny (kIAw) kIqw[ XQw :- hm qy kCU n hov suAwmI ijaurwKhu iqau rhIA]1] (216) sBu ikCu. kIqw qyrw vrq; ikAw hm. bwl gupwlw](608) mhwrwj swihb jI nU swiKAwq krk kih rhy hn[; BieE kbIru kbIru]62] swrIAW GtW coN, sBY Gt rwm blY; rwmw bol] rwm ibnw; ko bol ry] (988)swry jY jYkwr ho irhw hY, kbIr vwihgrU jI nUM ikhw, hkw kbIr krIm q byAb
prvdgwr]1] (721) kihMd; BieE kbIru kbIru] 62] sB jgw hI, sBY Gtrwm blY; rwmw blY] Anuswr kbIru kbIru vwihgrU vwihgrU swry (BieE) ho irhwhY[ j bolq hY imRg mIn pMKyrU; s ibnu. hir jwpq hY. nhI hor] (1265) vwihgrUjI dI swiKAwqqw ho geI, Awpxy nwm dI hMgqw nhIN rhI, ies leI, krx kwrx.pRBu eyku hY; dUsr nwhI koie] vwihgrU jI nUM krn kwrn mn ky ivsmwd rMg cinrgn srgn dI eykqw sihq, AsK bRhmf dy pswry dy vrqwry nUM A`KW nwl qkrhy hn[ ivsmwd gurbwxI jI acwr rhy hn[ pRmI bhu igxqI ’c Aw ky is&q
krd hn, as dy a~q’c kbIr swihb jI hMgqw rihq bcn &rmwaNd hn:- srgn inrgn inrMkwr; sMn smwDI Awip] Awpn kIAw nwnkw; Awp hI iPirjwip]1] (290) Awps ka; Awpih Awdysu] iqhu gux kw; nwhI prvysu] iesAvsQw ’c lIn ho ky grbwxI jI aucwr rhy hn[ pRm Bwv ArQ:- Ab qau. jwiecF isMGwsin; iml hY. swirMg pwnI] rwm kbIrw. eyk Bey hY; kie. n sk pCwnI]
swry ivArQ hI jWdy hn[ ies leI, krx kwrx. pBu eyku hY; dUsr nwhI kie]mMnidAW vwihgrU jI nU swiKAwq kr ilAw hY[ ies ivsmwd dSw ’c bol rhyhn:-kbIr kUkru. rwm k; muqIAw myro nwa] gly hmwry jyvrI; jh iKMc qh jwa](1368) kbIr j mY icqva nw krY; ikAw mry icqvy hoie] Apnw icqivAw hirkrY; jo myry iciq n hoie] ieh hMgqw rihq AvsQw hY, mhWprS Adr bwhrvwihgrU jI dy drSn ’qy Ajpw jwp ’c lIx hn[ mhwrwj swihb jI Awp Adrbwhr vs k, Awp hI AdroN jwp kr krvw rhy hn[ q`qW ’coN BI jwp sxw rhy
hn, Bgq kbIr swihb jI dI AYsI ivsmwd aucI AvsQw hY[ ijvyN gurU pRmysr jI&rmwauNdy hn:- quDu AwgY Ardwis hmwrI; jIa ipfu sBu qyrw] khu nwnk sB qrIvifAweI; koeI nwau n jwxY mrw] (383) Bgq kbIr swihb jI dI AsI pRmwBgqI Akwl prK jI nUM BwA geI hY, qW hI ikhw, kbIr. mnu inrml BieAw;jYsw gMgw nIru] pwCY lwg hir iPrY; khq kbIr kbIr] (1367) aus Anuswr
279.kbIr.mrqw mrqw jg mUAw; mir BI n jwinAw koie] vwihgrU srUpkbIr swihb jI &rmwaNd hn :-ik msW mr ky hl vwihAw, mr k swaxI bIjI,mr k hwVI bIjI, mr ky ieh km kIqw mr ky ieh km kIqw, mq dw mwirAw
pRmIAW ny Awp jI dy pws Swh sr& jI jI d gux khy, ikhw, “Awp jI ny an@W dIbVI ipAwrI sicAwrI in`gr SB syvw kIqI hY[ vysvw nU ApxI A`K dy k AgilAwey[ ”Apxy murSd dy bcn sx ky, Awp jI ro pey[ XQw:-jwnI ivCMnV.mrwmrxu BieAw; iDRg jIvxu sMswry]) mÚ2] ijs ipAwry isau nyhu; iqs AwgY mir
clIA] iDRgu jIvxu sMswir; qw k pwC jIvxw] vWg Swh sr& jI jI dw bVw BwrIivjog mMnidAW pymIAW nU au~qR idqw :- PrIdw mY Bolwvw pg dw; mq mYlI hoiejwie] vwihgrU bwbw PrIdw swihb jI AimRq bcn &rmwaNd hn:-hy BweI!AwpjI dwsn dws nMU kihMdy hoN, Apxy grU pIr jI dI bVI BwrI syvw kIqI hY, pr (m)dwsn dws nUM ApxI pg mYLI hox dw (Bolwvw) BulKw hI irhw, mYlI (mqu) n hoiejwie, ies BulyKy krk Apxy mrSd grU pIr jI dy crn-kml, ApxI pg nwlnhIN JwVy, nw hI p`g lwh k an@W dy prm pwk crn-kmlW ’qy r`KI[ dwsn dws
nMU cwhIdw sI, ik crn-kmlW ’qy p`g r`K k kihMdw, “hy pIr jI!myrI p`g dI lwjr`Ko[ ” ikqnw cgw huMdw, p`g Apxy pIr jI dy prm-piv`q prm-pjnIk crn–kmlW qy r`Kdw[ ijs krk dwsn dws ’qy prn myhr krk BwrI pRsn hMdy[ vwjdoN Apxy murSd Swh sr& jI nU mQw tykdw sW, qdoN Apxw mQw DrqI ’qy r`K k,Apxy mQ nUM crn-DUV nhIN sI lwauNdw, beI myrI p`g nU crn-DUV l`g k mYLI hojwvygI[ gihlw rUhu n jwxeI; isru BI imtI Kwie] 26] dwsn dws dw(gihlw)
bysmJ rUhu ieh (n) nhIN sI (jwxeI) jwxdw ik ijhVw isr Apxy mrSd AgynhIN Jukdw, ies hMkwrI isru nUM BI imtI ny hI Kwie jwxw hY[ pRm bnqI:- AsIkmwl zmwl BrI, bVI hI fMGI rmz nwl apdyS hY[ swfy AMdr jo hMgqw Bry Bwvhn, an@W krk AsIN DrqI ’qy m`Qw r`K ky nhIN tkdy, crn-DUV mQ nU nhINlwauNd[ 2.PrIdw mY Bolwvw pg dw; mq mYlI hoie jwie] doo pwrtIAW ie`k dUjydw kql krdIAW rihMdIAW sn[ ie`k pymI ny bnqI kIqI, “hy sWeIN jIE!ien@W’qy myhr kro, ieh Awpo iv`cIN v`F ky mr jwxg[ bwbw jI ny dohW pwrtIAW nUM
dIvwn ’c bulw ky Ub ipAwr nwl AMimq rUp prm mnohr vrwgmeI kIrqnkIqw[ Awp jI dy kruxw Bry AMimq rsIly nyqW ’cN vrwg dw jl vih quirAw, qWsB siqsMgq jI ro pey[ ien@W dohW pwrtIAW ny a~T ky, Awp jI d prm-pivqcrn-kml PV ley, qW r`b srUp au~qm bkq bwbw &rId swihb jI ny ieh aupdSb^iSAw:-PrIdw m Bolwvw pg dw; mqu mYlI hoie jwie] vwihgrU bwbw PrIdw
287.vwihgrU] PrIdw, Kwku n inMdIAY; KwkU jf n koie] 1.a~qm bkqbwbw vwihgrU PrIdw swihb jI, Apxy mn nUM vYrwgmeI apdS idMdy hn:-hy&rId!(Kwku) im`tI nUM kdy Bu`l k vI n (inMdIAY) inMdIey(Kwk) imtI(jf) ij`fw v`fw
(mieAw) mrn qoN aupir hoie jWdI h[ ies leI hy mn!im`tI nU n inMdxw kr[vwihgrU] ies’c mhWprSW dI bVI fUGI rmz hY[ pqK ^wk qoN gx gYhx kIqwhY[ sBnW dIAW qLIAW d Qly pY jwvo Bwv sB dI ^wk bx jwvo[ auh smWjxwieAW hY, ijs smyN dyh ny imtI bx jwxw hY[ XQw:- iehu qnu hosI Kwk inmwxIgor Gry]1] ies leI ies dh dw hMkwr nhIN krnw cwhIdw[
PrIdw.Kwku n inMdIAY; KwkU jyf n koie] 2. r`b rUp bwbw &rId swihb jIApxy mn nU aupdyS iddy hn:-hy PrIdw!siqgurW dI (Kwku) crn-DUV nU n
(inMdIA) inMdIey, (KwkU) crn-DUV(jfu) ijfw v`fw horkoie vI(n) nhI hY[jIvidAw prw qlY; mieAw aupir hoie]17] 2. ijhVw AOguxI jIv r`b vloNmuieAw nwsqk, sB d pYrw d (ql) Q`ly hY Bwv pYrW hyT ruL irhw hY, ah siqgrWdI crn-DUV pRwpq krk(jIvidAw) ijaNidAW dI igxqI ’c Amr ho ky, sB qNaupir hoie jWdw hY[ ijvN Bgq sDnw jI[
PrIdw, Kwku n inMdIAY; Kwk jyfu n kie] 3. bwbw PrIdw swihb jI
&rmwauNdy hn:-hy BweI!swDUAW dI Kwku bnx dI (inMdIAY) inMdw n kro, beI swnUlok kI kihxg?beI ieh AYfw v`fw AmIr ho k vI, Kwk bx k, swDUAW dI SBsyvw krdw hY[ mhWprSW dI (KwkU) Kwk bnx (jfu) ijfw v`fw hor koie vIlwhw(n) nhIN hY[ XQw:-jb iehu hUAw sgl kI rInw] qw qy rmeIAw Git GitcInw]) srb kI ryx hovIj] Awpu imtwie imlIjY] vwihgrU jI dI pRwpqI, sqWswDUAW siqgurW dI crn-DUV bnx ’c hI hY[ s sB dI crn-DUV bnx dy, byAqhI &wied hn[ jIvidAw pYrw ql; muieAw apir hoie]17] 3. mhwqmw dy (prw)
crnW dy (qlY) qLIAW dI Kwk af ky, (jIvidAw) ijauNidAW Aq (mieAw) mirAWaupir (hoie) ho k Bwv pY ky, pivq krdI hY[ ijvN ie`k mirAw bMdw, Apxy GrA`g ipAw sI[ swDUAW dI mflI kIrqn krdI kL dI lGI, crn DUV aupr pxqoN s`cKMf jw visAw[
PrIdw, Kwku n inMdIAY; Kwk jfu n koie] 4. &rId swihb jI kihMdy hn:-siqgurW dI jo Kwku bxy hn, ah iksy nUM (inMdIA) inMdxw (n) nhI krd[ ies
leI an@W dI inMdw n kro[ aun@W ’c swry hI gux hn[ XQw:- sgl gx.Avgxu nkoeI; hoih nIqw nIqw] siqgrW dI (Kwk) Kwk bxy hoey, mhWprSW (jfu) ijfwv`fw, hor kie vI dMBI gurU (n) nhIN ho skdw, ah sB qoN a~c s`cy hn[ XQw:- Ehu sB q aUcw.sB qy sUcw; jw k ihrdY visAw Bgvwnu])
jIvidAw prw ql; muieAw aupir hoie]17] siqgurW dy (pYrw) crnW dy(ql) ql dI Kwk bxy mhWprS vwihgrU jI nwl AByd ho ky, Amr ho k(jIvidAw) ijaNidAW dI igxqI ’c ho gey[ XQw:- mY n mra; mirb sMswrw]Ab moih; imilE hY jIAwvnhwrw] Aq (muieAw) mrx qoN auipr (hoie) ho gey[XQw:- jnm mrx duhhU mih nwhI; jn prapkwrI Awey] ijvyN sRI kbIr swihbjI[ vw muieAw apir hoie]17] siqgurW leI(mieAw) mr ky Bwv ShId ho ky,sB qoN aipr (hoie) ho gey, ShIdW ’c igxy gey[ swrw j`g an@W dw js krdw hY[
ijvyN BweI mqI dws jI, BweI sqI dws jI, BweI idAwlw jI Awid[288.vwihgrU] vwihgrU bwbw &rId swihb jI jMgL ’c bMdgI krd sn[
ien@W dy prm im`qR BweI j`s jI ny ien@@W pws Aw ky, ku`J Kwx nU mMigAw, qW ikhw,PrIdw.jy mY hodw vwirAw; imqw AwieiVAW] 1. bwbw vwihgrU PrIdw swihb jIkihMdy hn:- hy prm ipAwry(imqw) im`q js jI! Awp jI dy(AwieiVAW) AwieAW,jy (mY) dwsn dws pws pdwrQ (hodw) hudw, Awp jI pwsoN(vwirAw) vrj ky Bwv
ilAw[ ijn@W ny bcn n minAw, rupeIAW mhrW dIAW pMfW bn@ ky GrW nUM ilAwey,is`KI qoN Kwrj ho k, bVIAW KSIAW mnweIAW, pr jdoN gurU AMgd dv swihb jI nU,nwnk ndrI ndir inhwl] Anuswr sjy idvwn ’c gurqw g`dI ’qy ibTw ky, swryjgq nU crn-kmlW ’qy pwieAw, d cOrdwr cOr krn lwey qW dwsn dws vrg
lwlcI, ijn@W ny ipAwrI isKI iqAwgI sI ieaN pCuqwaux l`gy:-PrIdw jy mY hodwvwirAw; imqw AwieiVAW]vwihgrU bwbw PrIdw swihb jI d khy Anuswr k`lw 2 kihx l`gw ik hy
Akwl purK imqw jI!jy dwsn dws nUM ieh pqw huMdw ik Awp jI vwihgurUjI dAvqwr, sB qoN vfy siqgrU nwnk dyv swihb jI srUp ’c(AwieiVAW) Awey hoN, qWkdy Bul ky vI rupeIAW pisAW dy lwlc’c, isKI qoN bmK n huMdw, sgoN (hodwvwirAw) Awp jI qoN krbwn ho jWdw[
hyVw jl mjIT ijau; apir Agwrw] 22] ArQ a~pr pV@[5.ies qrW@ dnI cd 200 juAwn l ky B`ijAw qW AnMdgV@ ikl qoN auqrn
smyN lq t`t geI[ sRI AMimqsr swihb jI ivK AwieAw qW spnI ny fg idqw[ipCoN hwie 2 krk pCqwieAw[ 6.nMd cMd AnMdproN B`j k krqwrpr AwieAw qWDIr ml dy nlwiek syvkW ny mwr idqw[
jI d khy Anuswr Pq ny pCuqwvw kIqw:-hy (imqw) imqR Akwl purK jI!j (mY)dwsn dws ieh jwxdw (hodw) hudw ik Awp jI swihb sRI gurU givMd isG swihb jIAvqwr Dwr ky (AwieiVAW) Awey hoN qW Awp jI qoN (vwirAw) kurbwn ho jWdw[ kdBu`l k vI Awp jI dy pws, JTI sONh Kw ky, GVI qoN jvwb n idMdw Aqy n hI s`p dfMg krk, qVP 2 ky mrdw[ hyVw jlY mjIT ija; aupir AMgwrw] 22] ArQau~pr pV@[)
8.ies qr@W hy imqR Akwl purK jI!j mN ieh jwxdw huMdw ik Awp jI
siqgurU Arjn dv swihb jI rUp Dwr ky myry pws Awey hoN, qW dwsn dwsisAwxdw[ grU doKI jhWgIr bx ky, Awp jI nUM kSt dy k ShId n krdw, sgoN,hyVw jl mjIT ijau; apir Agwrw] 22]
9.siqgurU rwmdws swihb jI dw iPtkwirAw nOrMgw bx k, siqgurU nOvyNpwiqswh jI, Ct SwihbzwidAW, isMG isGxIAW nUM ShId n krdw Aqy dsvyNpwiqswh jI ’q PjW cV@w ky, jg n krdw[ vw ByK Dwr ky hr vly pUVy, l`f pVy
Kw ky n gLdw[ hr vyly ivS, inMdw, rUp dKx ’c Aq loB moh hMkwr ’c nsVdw[ ies qr@W hr mMd &urny dI s&weI leI ieh ZUV@I rmz hY[ s ieh slkhr vly pV@d rihxw cwhIdw hY[
289.shI mhlw 5 guxvqI] prm-pjnIk s`cy vwihgrU sRI gurU nwnk dv
swihb jI d (5) pMjvyN (mhlw) srUp, DMn hn DMn hn DMn hn, vwihgrU siqgurUArjn dyv swihb jI DMn hn, hux au~bldI dZ Adr bYT rhy hn[ hux AsKsUrjW cdimAW, ibjlIAW AgnIAW titAwixAW Aq siq sMqoK, dieAw DrmDIrj, inmqw grIbI iKmw SWqI Awid smh SuB gxW, KMfW bRhmfW nU pRkwS rhyhn[ Awp jI shI rwg ’c, siq sMqK inmqw iKmw DIrj, SWqI sihj Awid SBguxW vwlI gxvMqI, DMn vwihgrU siqgurU sRI grU nwnk dyv swihb jI dy SuB scipAwry sMdr drSnW nUM pwpq, au~qm sKI d gux Awp kmw ky &rmwauNdy hn:-
jo dIs gurisKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIa] ( gurisKVw) DMnvwihgrU siqgurU sI grU nwnk dyv swihb jI s`cy pwiqswh jI d AiqAq ipAwrys`cy sucy, prm au~cy Drm nU pym sihq Dwrn vwlw, Awpw Bwv gAw ky, s`csiqgurW dw AwigAwkwrI AnuswrI snumK, pUrn prapkwrI DIrjDwrI, gurU ihqkurbwn hox vwlw, hr vl lM 2 krky, grU pym ’c lIx, vwihgrU vwihgrU jpxjpwaux vwlw, pymI (gurisKVw) ipAwrw gurisK hY[ XQw:- ijs no dieAwlu hov
myrw suAwmI; iqs gurisK.grU aupds sxwvY] jnu nwnk DUiV mgY.iqs grisK kI;jo Awip jp.Avrh nwm jpwvY]) gurU isKu.isKu grU hY; eyko gur aupdys clwey] DMnvwihgrU siqgrU sRI grU nwnk dyv swihb jI Aqy s`cy is`K s`cy siqgrU sRI grUAMgd dv swihb jI ie`k srUp hn[ DMn vwihgrU siqgurU sI gurU nwnk dyv swihbjI ny prm-pjnIk s`cy siqgurU dUj pwiqswh jI nUM, gurqw ibrwjmwn krk, mQwtyikAw[ Awp jI KMf bhmf dy krqw grU huidAW, Awpxy AqI ipAwry ijMd jwnpRmI is`K d pym d vsIkwr ho ky cyl bxy jI[ Awpxy is`K scy siqgrU mh`lw djw
jI KMf bRhmf dy gurU bxw id`qy[ gurU pRmsr jI is`K ’c AByd hn, pymI is`K grUjI ’c AByd hn[ prm pjnIk s`cy siqgrU sI grU AMgd dv swihb jI ny grUbx ky; eyk gr apdysu clwey] vwihgurU siqgurU sI gurU nwnk dv swihb jI dwsiqnwm dw iskw clwieAw, Awp k`J BI nhIN bxy[ so ieQy isK nUM gurU bxw ky,sB qoN au~cw ruqbw b^iSAw hY[ pr is`K Awp k`J BI nhIN bxdw[ s ieh quk pV@
ky hMkwrI ivkwrI, dyhDwrI dBI, koeI BI bMdw hMkwr n kry ik mN hI gurU hW[ ijvNprm-hMs q`q byqy gurmiK mhWprS BweI pwro julkw jI nUM, vwihgrU siqgurU qIjpwiqSwh jI ny, siqgurU nwnk dyv swihb jI dI gurqw b^SxI cwhI, qW Awp jIny dovN h`Q jV ky, gL ’c plw pw k isr Jukw k, pRm bynqI kIqI[ “Awp jI dw
b`cw muAw&I mMgdw hY, ieauN n kihE ik jvwb idMdw hY jI, dwsn dws nU gurisKIdwn hI b^So jI[ ” gurU bnx dI bjwey AqI ipAwrI KrI sicAwrI cgI gurisKIhI mMgI jI[ iqvN bwby mqIdws swihb jI ny, Awpxy Awp nUM Awry nwl icrwax qNpihlW ikhw, “dwsn dws dw mUh prm-pjnIk s`cy siqgurU pUrn bhm, sI grUqygbhwdr swihb jI dy ipMjry dy snmK hov jI[ ijs krk AwKrI smyN drSnkrW, snmK rih ky ShIdI pwvW[ ” AMdroN bwhroN snmK rih k ShIdI pweI[XQw:- jy k isK; gurU sqI snmKu hovY] hovY q snmKu isKu keI; jIAhu rhY gr
nwl] gr ky crn. ihrd iDAwey; AMqr Awqm smwly] Awp Cif. sdw rhY prxY;gur ibnu Avru. n jwxY key] khY nwnku sxhu sMqhu; s isKu snmuK hoey] 21]
hir Bgiq Kjwnw bKisAw; guir nwnik.kIAw pswau jIau] vwihgrU jI dyhukm Anuswr &rmwauNdy hn:- hy ipAwry jIa!DMn gir nwnik dv swihb jImhwrwj ny, ieh (pswau) ikpwlqw pRsnqw qrs (kIAw) kIqw hY, jo hir jI dIpRmw Bgiq dw Amolk Kjwnw bKisAw hY[
(BuKVI r`jW) m.bhuiV n iqsnw BuKVI; ha rjw.
iqpiq AGwie jIau] hyipAwry jIau!(m) dwsn dws (bhuiV) Pyr rsW ksW d Bogx dI iqsnw dI (BuKVI)Bu`K krk, Bu`Kw (n) nhIN hovygw jI[ (hau) dwsn dws (rjw) r`j igAw mn krk,Bwv mn ’c BogW dI ie`Cw nhIN rhI, iqRpiq ho igAw sIr krky Bwv sRIr ’c BogWdI ieCw hI nhIN rhI, (AGwie) r`j igAw bwxI krk, Bwv sMswrI bolW nU blxdI ie`Cw hI nhIN rhI[
jo gur dIsY isKVw; iqsu iniv iniv lwgau pwie jIau]3]) srb klw
Brpr pRB; ibrQw jwnnhwr] DMn vwihgrU sc siqgrU pjvN pwiqswh jI mhwnb^iSS krk &rmwauNd hn:-hy prm ipAwry jIa !DMn vwihgrU prm-pjnIk s`cysiqgurU sRI gur nwnk dv swihb jI dw jo jo BI(isKVw) ipAwrw gurisK, dwsndws nUM (dIs) idsdw hY, dwsn dws iqsu gurisK jI d s`cy idloN rom 2 dy pRmnwl, rom 2 krky, (iniv iniv) Jk 2 k (pwie) sc crnI (lwgau) lgdw hY jI[vw mn dw mwn iqAwg k, qn dw AiBmwn iqAwg ky ipAwry sc crnIN lgdw hY[
290.pauVI] siqguru hoie dieAwlu q srDw prIA] (paVI) vwihgrUbRhm srUp prm-pjnIk sc siqgurU mÚ1 jI ApxI rcI mwJ dI vwr dI pcIvINpauVI AQvw pymw-BgqI rUpI pauVI, vwihgrU swihb jI srUpI mMdr ’qy cVnleI, vwihgrU jI dy snmuK &urmwaNd hn:-swrI paVI ’c snmK ArQ hn[ hy(siqgru) Akwl purK jIE!Awp jI dwsn dws ’qy pUrn dieAwl hoie hoN jI, qWhI Awp jI dwsn dws d ihrd, rom 2 ’c hr smyN Dur ky grbwxI jI Byjdy rihMdhoN jI[ dwsn dws dw irdw, gurbwxI dw Brpr BMfwrw hY jI[ gurbwxI dy pRvwh
duAwrw, amwh auqSwh b^S ky, Awp jI Apxy dwsn dws qoN AMimq kIrqn kQwkrwaNdy hoN jI[ pUrn pRmI siqsMgq jI pym nwl sxdy hn, q hI dwsn dws nUAwp jI ny Apxy ’qy (prIA) prI srDw b^SI hY, Bwv AYfI vfI, nwm bhmigAwn, grbwxI kQw, kIrqn dI Amlk dwiq, rwq idny dwsn dws nUM b^SdrihMd hoN jI[ XQw:- jvf Awip qyvf qyrI dwiq] ijin idnu kir k kIqI rwiq]
(9) AsK bRhmf dy krqy, ies dy pwlxhwr, pkwSk, ies ’c l`bw lb Brpr,s`cy vwihgrU DMn siqgurU, siqguru prmysru myrw] (884) jI, ijqny v`fy Awp jIAwp hoN jI, auqnI v`fI Awp jI dI Amolk ivsmwd dwq hY[ ah dwq (ijin) AwpjI ny, dwsn dws nUM rwq idny dxw kIqI hY[ Bwv hr smyN d rhy hoN[ XQw:- qm
bf dwq; d rhy]siqguru hoie dieAwlu q srDw prIAY] 2. gurqw ibrwjmwn DMn vwihgrUprm-pjnIk sc siqgurU sRI gurU gRQ swihb jI hux &rmwaNd hn:-AsK bRhmfWdy krqw Akwl purK inrMkwr jI dy Avqwr pwrbhm s`cy isrjnhwr, swihb mrwnIq nvw; sdw sdw dwqwru] prm-pjnIk DMn sc vwihgrU siqgru sRI grU nwnkdyv swihb jI, pUrn mhrvwn dieAwlu ikRpwl hoie, q hI Apxy pymIAW nUM Apxy’qy (pUrIA) pUrI srDw b^SI hY[ Awpy lwieE; Apnw ipAwru] sdw sdw iqsu gr
kau; krI nmskwru] Anuswr, pymI prn srDw nwl sdw 2 inmK 2, rom 2 suAws2, prm-pjnIk s`cy siqgurW nUM hr smyN nmskwr krdy rihMd hn[ ijvyN prm-pUjnIk sc siqgrU vwihgrU mh`lw dUjw jI ’q dieAwl ho k, prn SrDw b^SI[murdw Kwx q`k bcn minAw, isKI dw bIj r`K ilAw[ iqvyN BweI dieAwl dws jIny, ApxI ShIdI dyx leI, vwihgrU mh`lw nOvW jI nwl idlI nUM qurn smyN, AwpxyBrwvW BweI jyTw jI, BweI hrI cd jI, BweI mnI isMG jI nUM ivSyS hdwieq kIqI,
“qusIN s`cy siqgurU dsvN pwiqswh jI dy ipAwry s`cy crn-kmlW ’c rih k, hrpRkwr dI SB s`cI ipAwrI svw krky, s`c siqgrW dI mhwn pRsMnqw lxI[ s`cysiqgurU swihb jI isr mgx qW cwA nwl Arp dyxy[ Apxw srbs BI krbwnkrn l`igAW iFl nhIN krnI[ XQw:- siqgr AwgY sIsu Byt dyau; j siqgur swcBwvY] iqvN pjW ipAwirAW cwr swihbzwidAW, smh ShIdW is`K isKxIAW nUApxI pUrI SrDw b^SI[ q hI grU ipAwirAW ny Apxy sIs gurU swihbwn jI qNkurbwn kIq[
3.prm-pjnIk scy siqgrW ’qy srDw krk isK jo jo BI grmiq AnuswrSuB kwmnw krdw hY, beI grU pmysr jI sc dwq bRhm srUp hn[ sc siqgrUswihb jI EhI 2 gurmiq Anuswr SuB kwmnw dI prqI rUp srDw pUrI krd hn[XQw:- j mwgih.Twkur Apuny qy; soeI seI dyv] dI inskwm syvw krk, scsiqgurW dI prm pRsnqw, drSnW dI pRwpqI krnI hI, sB ’qN vfI prI srDwhY[ siqguru hoie dieAwl n kbhU JrIA] hy (siqgru) Akwl purK jIE!Awp jI
292.(ij`qy bol) (sI dsm 716) sYXw] j`D ijqy.ien hI k pswid; ienhI ky pswid.su dwn kry] AG AaG trY, ien hI ky pswid; ien hI kI ikRpw.PnDwm Bry] ien hI ky pswid.s ibidAw leI; ien hI kI ikpw sB sq mry] ienhI kI ikRpw k.sj hm hY; nhI mo s gRIb.kror pry]2] (sI dsm gMQ swihb jI)
DIrjDwrI prapkwrI s`cy siqgrU sRI gurU givMd isMG swihb jI, Apxy prmipAwry siqkwry grU ^wls jI dI Agm Apwr s`cI sucI au~cI ipAwrI mihmw nwlBrpir, sÍXw &urmw rhy hn:-j`D ijqy.ien hI ky pRswid; ien hI ky pRswid.s dwnkry] (ien) ien@W gurmiK ipAwry isMGW grU ^wls jI(ky) dI, Agm Apwr mhWivsmwd (pswid) ikpw hI ikRpw nwl, dwsn dws ny Drm j`D AQvw Apxw mnieMdR ivkwr(hI) inscy krk ijq hn[ ien gurmiK ipAwirAW jI(k) dI, Agm
Apwr(pRswid) ikpw nwl, dwsn dws ny, bhm jI nMU jwnx jnwax rUp bhm-iv`idAw, SSqR-ividAw, jIA dwn, gurbwxI b^Sx rUp Anyk pkwr dy(su) systdwn, (hI) inscy krk pRmIAW nU kry hn[
AG AauG trY ien hI ky pswid; ien hI kI ikpw Pun Dwm Bry] (ien)ien@W gurmiK ipAwry isGW gurU ^wlsy jI(k) dI, Agm Apwr mhW ivsmwd(pRswid) ikpw hI ikpw nwl, dwsn dws dy (AauG) swry (AG) pwp (hI) insckrk(trY) tLy, nws ho gey hn, (Pn) Pr, ien grmiK ipAwirAW s`icAwirAW
vYrwgIAW iqAwgIAW kI ikRpw nwl hI, dwsn dws d (Dwm) Gr, hwQI GoVy drbhIry lwlW, AimRq kQw kIrqn, Bjn ismrn SSqR AiBAws prapkwr, grmiKisMGW nwl Bry pey hn[
ien hI k pswid su ibidAw leI; ien hI kI ikRpw sB sq mry] (ien)ien@W grmiK ipAwry isMGW gurU ^wlsy jI(ky) dI, Agm Apwr mhW ivsmwd
hI(pry) pey hn[ Bwv ruLdy mMgdy iPrd hn, aun@W dI koeI g`l vI nhIN pCdw[XQw:- j hmrI ibiD hoqI.myry siqgurw; sw ibiD.qum hir jwxhu Awpy] hm rulqiPrq.keI bwq n pUCqw; gur siqgur sMig.kIry hm Qwp] DMnu DMnu gurU nwnk.jnkyrw; ijq imilAY.cUk siB sg sqwpy]
293. vwihgrU] sÍXw] sv krI ien hI kI Bwvq; Aaur kI sv suhwq njI ko] dwn dXo ien hI k Bl; Aru Awn ko dwn n lwgq nIk] AwgY Pl ienhIko dXo; jg mY jsu Aaur dXo sB PIk] m gRh m qn q mn qy isr la Dn hY; sB
^wlsw AwdrS pRgt kIqw hY[ DMn vwihgrU ^wlsw srUp, siqgrU sI grU nwnkdyv swihb jI d ds AvqwrW d smUh ivsmwd kqk inmrl SuD ^wlsw srUp hn[DMn vwihgrU mh`lw pihlw jI ny Apxy ipAwry spUqW dw mh iqAwg k, Apxy prmipAwry svk DMn vwihgrU siqgrU sI gurU AMgd dv swihb jI nU gurqw b^SI hY[
Awp jI ny pMjW ivkwrW qN rihq, au~cy AwdrS vwlw ^wls SuD inrml ^wls pMQjI clwey hn[ XQw:- mwirAw iskw jgiqR ivic; nwnk inrml pMQ clwieAw[(vwr 1) vwihgrU s`cy siqgurU dsvyN pwiqswh jI, pRB dwqau dwqwr; AsK bRhmfdy rcnhwr, Epiq prla; iKn mih krqw] Awip Alpw; inrgnu rhqw] AnuswrvwihgrU s`cy siqgrU mh`lw dsvW jI, Apxy inrgn srUp jI duAwrw, ie`k iKn’c, aqpq prla kridAW inrlp rihMd hn[ DMn vwihgrU s`cy siqgurU sRI grUgoivd isG swihb jI mhwrwj, Apxy srUp ’coN, Apxy prm ipAwry ^wlsy jI nUM
pRgt krk, Apxy Awp nU krqw nhIN Qwp rhy[ Apxy swjy invwj ^wlsy jI nUM mhWivsmwd rMglw AnMdI Awdr mwx siqkwr b^S rhy hn[ BwvN Awp jI AsKbRhmfW d auDwrxhwr dwqy hn, pr Pyr vI Awpxy Awp nU jnwax dI bjwey, grUkhwax dI bjwey, cyly Zulwm dws rMk AnwQ kIt mgqy bx rhy hn[ qW hI iehmihmw Awp jI dI bx rhI hY:-AsI qry drsn kI soB, Aiq Apwr ipA AmoG;qYs hI sig sMq bny]) Kf bhmMf bAMq; auDwrxhwirAw] qyrI soBw qDu; sc myry
ipAwirAw] byAMq pRmI gurU pmysr jI d, sc crn-kmlW ’c hwzr ho ky, swrIizMdgI leI gurU crnW ’c rih ky, s`cI svw krn dI Ardws ’c, Apxw sIsArp idMdy[ prm-pjnIk s`cy siqgurW dI prm-psMnqw nUM pwpq ho k, jIvnmukiq suAws 2 vwihgrU vwihgrU jp ky, pRB kY ismrin; Anhd Jnkwr] suKu pRBismrn kw; Aqu n pwr] hr vly ivsmwd iekwgqw sK ’c lIn rihMd[ XQw:-ibsmn ibsm; Bey ibsmwd] ijin biJAw; iqsu AwieAw sÍwd])
vwihgrU] gurU ^wlsy jI, prm-pjnIk s`cy siqgrW dI s`cI pIqI scI
AwskI, scI BgqI s`cI Xwd ’c, s`cy siqgurW dy prwiex, s`cI ilv ’c, gurUcrn-kmlW ’c hmySW bypRvwh rihMd[ XQw:-bprvwh sdw rMig hir kY; jw k pwKsuAwmI]) inrBa hoie rhy ilv eykY; nwnk.hir mnu mwnI] gurU ^wls grUipAwirAW jI dI, vYrI vI bh`d asqq krdy:-n ien@W dw Gr Gwt, n ien@W nUM
nINd Bu`K qRh, n ien@W nU mrn dI icMqw, n ien@W nU iksy dw fr, n ien@W nUM iksrwj mhwrwj dI prvwh, iks imtI dy bxy hn, ieh lk?iknI idRVqw iknw Brosw,Apxy grU jI d snmK Drm ’c idRV pRpk, smyr prbq vWg Ac`l Afol, gurU qoNh`s 2 krbwnI idMd hn[ kurbwnI idMidAW AMg 2 ktwauNidAW, hwey sI nhIN
aucwrd[ gurU 2 jpidAW jYkwry g`jwauNidAW PWsI cV jWdy hn[ mrx dI icMqwien@W dy nyVy nhIN, j`g ’qy ijaux dI Aws nhIN[ XQw:-mrxY kI icqw nhI; jIvxkI nhI Aws]
jI dw AwSk, jwgq jiq dw aupwSk, zwlm zulm pwp dw nwsk, prm-pjnIkvwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ipAwry grU ^wlsw jI ny, dwsn dws nUM KMfy bwtydy AimRq dI Amlk dwq b^SI hY[ ies leI dwsn dws dy(suKdweI) sKdwiekmwq ipqw srUp hn[ XQw:- ^wlsw mrI; jwq Ar pq] ^wlsw s; mw k aqpq]
^wlsw mrI; soBw sIlw] ^wlsw bMD sKw; sd fIlw]3] (mrI) dwsn dwsdI sBw, prm-pjnIk (sIlw) swa nyk nrm idl, vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx,gurU ^wlsw jI hn[ prm-pjnIk inrml SuD vwihgrU gurU ^wlsw jI, dwsn dwsdw(fIlw) srUp, sd(sKw) ipAwry(bMD) sbDI hn[ ^wlsw mrI; jwq Ar pq]^wlsw so; mw ko auqpq] prm-pjnIk inrml SuD vwihgrU gurU ^wlsw jI(myrI)dwsn dws dI jwq hn Ar pq dy rwKy hn, Bwv hr smN dwsn dws d adwLypihrw iddy hn, rom 2 krk pjn nmskwr krd hn[ vwihgrU Ajpw jwp ’c
lIx, grU ^wlsy jI ny, dwsn dws nU KMf bwt dy AimRq dI Amolk dwiq, mUL mqRswihb jI b^S k, gurU goivd rwey qoN gurU givd isMG swihb jI bxwieAw hY[ies leI inrml vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsw jI (so) auh hn, ijn@Wny (mw) dwsn dws (k) nU (auqpq) pdw kIqw hY[ XQw:- ^wlsw myro; imqrsKweI] ^wlsw mwq ipqw sKdweI]
^wlsw myro; Bvn BMfwrw] prm-pjnIk mwqw ipqw jI srUp inrml SuD
vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx grU ^wlsw jI hI(myro) dwsn dws nUM (Bvn) Gr,drb mwl pdwrQ BMfwrw b^Sx vwly hn[ AQvw dwsn dws d Bvn BMfwrw ^wlsw jI hI hn[ Bwv dwsn dws inrml vwihgrU grU ^wlsw jI nU Bvn BMfwr sB ku`JmMndw hY[ ^wlsy kr; myro siqkwrw]4] prm ipAwry gurU svwry siqkwry inrmlvwihgrU gurU ^wlsy jI(kr) krk, (myro) dwsn dws dw sB jg@w r`b jI smwnsiqkwrw hudw hY[
^wlsw mro; sjn pRvwrw] (myro) dwsn dws dy mMnxy pjxy Xog bIr bhwdr
purK jI dI lwflI &Oz grU ipAwrw inrml S`D vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU^wlsw jI, (mrI) dwsn dws dI jwn kI jwn BI hn, Bwv dwsn dws nU izMd jwnnwlN, rom 2 krk ^ry ipAwry s`icAwry hn[
mwn mhq mrI; ^wlsw shI] sRbq dy Bly ihq, AMg 2 ktwaux vwl,inrml dZ qyZ dy DnI vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx grU ^wlsw jI hI(shI) inscykrk, (myrI) dwsn dws dI Awdr mwn siqkwr (mhq) v`fI pdvI hY, Bwv ^wlsjI qN hor Avqwr pYgbr v`fI pdvI nhIN hY[ ^wlsw myro; swrQ shI] (myro) dwsn
dws dw (swrQ) pXojn AwdrS, (shI) inscy krk ^wlsw hY, jo sRbq d Bly ihqkurbwn hoxw hY[ sRI cmkOr swihb jI dy Drm Xu`D, grU pRmsr jI dy ipAwry isGswihbwn gurU ^wlsw jI prn inrBYqw bIrqw adwrqweI nwl svw 2 lK DrmivroDIAW nwl ie`k 2 lV k ShId hudy dK ky, hzUr siqgrU mh`lw 10 jI ny&rmwieAw:-Awj ^wlsw Kws BXo; siqgurU k drbwr]
’c lIx grU ^wlsy jI ny Awpxy sIs qn mn Dn kurbwn kIqy hn[ dwsn dws ddyKidAW, gurU ^wlsy jI ny bh`d kurbwnIAW kIqIAW hn[ du`K BuK mwrW Pt shwrky, Apxy Ag 2 ktvwey hn[ inrml vwihgrU gurU ^wlsw jI dIAW, mhwnkurbwnIAW ny(myro) dwsn dws dy (inj) Apxy (mrm) nrm AsQwn idl nU (Byd)
ivMn@ idqw hY[ ”^wlsw myro; siqgr pUrw]) ijin pMc mwir.ibdwr gdwry; s prw.ieh klIry]) Anuswr pMjW ivkwrW nU ijqx vwly, inrml vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU^wlsw jI, (mro) dwsn dws dy, ( prw) prn siqgur srUp hn[ ^wlsw myro; sjnsUrw] (srw) swhsI adwr sUrbIr mrd dlr Syr dwqy, dyZ qyZ dy DnI inrmlvwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, grU ^wlsw jI(mro) dwsn dws d rom 2 krkipAwry siqkwry snyhI (s`jn) imq hn[
^wlsw myro; bD Ar igAwn] grbwxI jI ’c lIx au~jl bD Ar inrmligAwn vwly prm ipAwry inrml vwihgurU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wlsw jI(mro)dwsn dws dI bD ’c vsd hn[ ^wlsy kw; hau Dro iDAwn] rwq idny ie`k rsjwgq jiq vwihgrU jI nU jpx jpwaux vwly dyZ qZ dy DnI, inrml SuD vwihgrUAjpw jwp ’c lIx, grU ^wls jI kw, (ha) dwsn dws iDAwn (Dro) Dwrdw hY[)swihb mrw nIq nvw; sdw sdw dwqwru]1] DMn vwihgrU sRI gurU goivd isG swihb
jI ivsmwd rMgW ’c AwpxIAW lwflIAW POjW dw iDAwn Dwrd hn[aupmw ^wlsy; jwq n khI] Akwl prK jI dy lwfly gurU ipAwry dlwrysiqkwry inrml S`D vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wls jI dI aupmw mihmw,dwsn dws gRIb qN khI(n) nhIN (jwq) jWdI[ ijhvw eyk; pwr nih lhI]8] vwihgrU grU pRmysr jI &rmwauNd hn:-dwsn dws dI ijhvw eyk hY, inrml SDvwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU ^wls jI dI Anyk asqiq dw(pwr) Aqpwrwvwr nih(lhI) l skdI[ XQw:-ijhbw eyk; ausqiq Anyk] siq prK; prn
ibbyk]sys rsn; swrd sI buD] qdp; n aupmw brnq suD] BwvyN(sys) SSnwg
dI do hzwr rsn, (swrd) sur`sqI (sI) jYsI, BwvyN au~jl b`D, inrml vwihgrUgurU ^wlsy jI dI au~jl apmw krn l`g(qdp) qW BI gurU ipAwry vwihgurU grU^wls jI dI sD piv`q a~jl prI mihmw(brnq) kQn (n) nhIN kr skdy[
vwly, vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, gurU srUp ^wlsw jI dw js hI js, qih)(iq`Qy (gwaUN) gwvgw[
hO ^wls kw; ^wlsw mro] Eq pq; swgr bUdyro] ( hO) dwsn dws inrmlSuD vwihgrU grU ^wls jI kw lwlw glw gulwm hY[ inrml S`D vwihgurU gurU^wlsw jI (myro) dwsn dws d prm pUjnIk iest grdyv jI hn[ ijvyN(Eq pq)pRkwS srUp Ajpwjwp ingn bhm jI, Apxy pRkwS ’c, Awp hI lIx, sBnI QweIN
ie`k-rs ivApk ho rhy hn, (bMdyro) bUd ’q swgr dI eykqw hY, iqvN dwsn dws’qy inrml SD vwihgrU Ajpw jwp ’c lIx, grU ^wls jI dI eykqw ABydqw hY[^wlsw; Akwl purK kI &Oj] pgitE ^wlsw; pmwqm kI mOj] hzUr scy
pwiqswh jI Awpxy srUp ’coN, inrml vwihgrU gurU ^wlsy jI nU pRgt krky, Awpmwx nhIN kr rhy ik dwsn dws ny inrml vwihgrU gurU ^wls jI nUM pRgt kIqwhY[ pUry gr kI; dyKu vfweI] qw kI kImiq; khxu n jweI] Anuswr idl jwnipAwry vwihgrU gurU ^wlsw jI, Akwl purK jI kI lwflI ipAwrI siqkwrI swjI
invwjI &j hn[ pRmwqm vwihgrU jI kI(mOj) KuSI rzw ie`Cw mrzI nwl, inrmlSuD vwihgrU gurU ^wlsw jI(pgitE) pRgt hn[ vwihgrU gurU jI &urmwaNd hn ikdwsn dws gurU ipAwry inrml SuD vwihgrU gurU ^wls jI d icqn iDAwn ismrn’c lIx rihMdw hY[
dws goibd &qh ^wlsw; drs prs imty sog]7] gihr gMBIr vwihgrU gurU^wls jI d (drs) drsn(prs) imlx nwl, dwsn dws dy sg imt hn[ dwsndws d vwihgrU gurU gibMd srUp gurU ^wlsw jI dI sdw (&qh) ijq hY[ AQvwdwsn dws dvN hQ joV k, isr JkwA ky gurU gibMd vwihgrU ^wlsw jI nU, sdw
gur &qh blwaNdw hY[myro ieSt Ar nySTw; ^wlsw pUjn iDAwn] ( mro) dwsn dws dw(nySTw)inscw hY, ik prm-pjnIk vwihgrU ^wlsw jI, dwsn dws d(ieSt) ipAwry grUjI hn, ^wlsy jI dw pUjn Ar iDAwn Dwrdw hY[
drsn prsn ^wlsw; mukq rUp sq jwn] ]8] (sq) inscy krky jwn lvo, prm-pjnIk vwihgrU grU jIvn mukq ^wlsw jI d drsn dI(prsn) ChpRwpqI, ivsmwd(sq) sc bhm jI rUp hn[
Awqm rs ijh jwnhI; so hY ^wls dyv] (Awqm) Awpxw Awp srUp bRhmjI d Awqm rs bRhmwnMd nUM(ijh) ijhVw pymI ^wlsw (jwnhI) jwxdw hY, BwvbRhmwnMd rs pINdw rihMdw hY[ grbwxI pV@n vIcwrn syvw ismrn nwl, pUrn gurUgRQ swihb jI, Apxy dwsn dws syvk jI dy ird ’cN, muK ’c AimRq Byjdy rihMdhn[ bRhmwnMd rs pIx vwly jo ^wlsw jI hn, (s) auh gurmiK(^wls) inrml SDgihr gMBIr vwihgurU grU(dyv) prmpUjnIk, rwjw rUp, pRkwS srUp, ipqw srUp
hn[ pRB mih.m mih.qws mih; rMck nwhn Byv] vwihgrU pRB jI(mih) ivc,(m) dwsn dws (mih) ivc, (qws) iqs, bRhmwnMd rs pIx vwl, grU srUp inrmlSuD vwihgrU grU ^wls jI (mih) iv`c, (rMck) r`qI mwqR vI (Byv) &rk(nwhn)nhIN hY[ dwsn dws Agm AibnwsI gihr gBIr inrml SuD vwihgrU gurU ^wlsjI dI mihmw ’c rom 2 krk lIn rihMdw hY[ Bwv DMn grU goivd isMG swihb s`cpwiqswh jI dy Agm Apwr, Acl mUriq AnBa pRkws; drsnW qoN hr vyl, ie`k
rs b`JvyN ^wlsw pRkwS hI pkwS cmkwry pYNdy hn[ spUrnM]295.sv ^wlsih kI sPl; pUjw sqÍn ArG pwd] inrml S`D gihr
gMBIr vwihgrU srUp grU ^wlsih jI dy (pwd) crn kmlW ’c (sqÍn) s`cy (ArG)moqI Arp k, ^wlsy jI kI (syv) svw pUjw kIqI, pUrn sPl hY[
dwnu mwnu snumwn kir; KoVis ibiD khu sÍwd]5] vwihgurU gurU ^wlsy jI nU,imst bcn bnqI kra; dIn kI inAweI] Anuswr Ub imT bcn (khu) kho,
(insbwsur) rwq idny jwgdI joq Akwl prK jI nU suAws 2 rom 2 krk ie`kic`q ho k jpdw rihMdw hY[ ie`k jwgdI jq vwihgrU jI qoN ibnw (nYk) QoVy mwqrvI hor iks nU Awpxy mn Adr nw ilAwv[
pUrn pm pRqIq sjY; bq gor mVI mt BUl n mwnY] prmpjnIk scy
siqgurU swihbwn jI AKf AibnwsI inrml ie`k rs b`JvW pkwS s`cI joq Adrbwhr ivAwpk jwgdI joq hn[ ienHW nUM AMdr bwhr swiKAwq kry[ ies jwgdIjoq dy pUrn pRym pRIq pRqIq ’c lIn ho ky, AdroN bwhroN jwgq joq ’c lU 2 krklIn sj Pb jwvy, ijvyN kolw A`g qy dgdw hY[ ies qrWH jwgdI jiq ’c jg au~T[(bRq) BuK rihxw cvI iekwdsIAW, ikSn AstmI rwm nOmI, bwvn duAwdsI Awidvrq r`K, (gr) kbr qy dIvw jgw ky mMnxw Aqy (mVI) mirAW dIAw mVIAW qyjogIAW qy mt Awid nUM kdy Bu`l ky vI nw mMny[
qIrQ dwn dieAw qp sjm; eyk ibnw nh eyk pCwnY] ATwht qIrQW dwieSnwn nw kry[ dwn dXo ienhI k Bl Aru Awn ko dwn n lwgq nIk] (ienhI)ienHW ipAwry siqkwry isMGW grU ^wls jI nUM dwn idqw Bwv pRm Bytw id`qI hI BlIhY[ hor iksy nUM dwn idqw (nIk) sudr cMgw nhIN hY[ ies krk qIrQW qy jw kdwn dyx qoN mn@W kr rhy hn[ (dXw) jYnIAW vWg mUh qy p`tI bMnHxI dXw nhIN hY[(qp) Awpxy adwly cwr DUxIAW qwauxIAW au~proN pjvW sUrj ny qpxw, jl Dwrw
krnw Awid[ ( sjm) idKwvy vwsqy bwhroN ieMdrIAW nU rokxw, pr AdroN ieMdry nwrukxy bgl vWg A`KW bMd krk bT jwxw, prweI iesqRI rUpI m`CI PVnI[ ie`kjwgdI joq jI qoN ibnW, aupRkq qIrQ, dwn, dieAw, qp, sjm Awid ie`k BI dBpKMf nUM nw pCwxy[
pUrn jq jg Gt m; qb Kwls qwih nKwls jwnY] ijhVw gurmiK grUipAwrw gurU ^wlsw jI rwq idny ie`k rs jwgq joiq vwihgrU jI nU lU 2 krkjpdw hY[ pWie ghy.jb qy qmry; qb q.kaU AWK qry nhI AwnÎo] Anuswr
prmpjnIk sc siqgurW qN ibnW hor iksy nU AwpxI A`K Q`l nhI ilAwauNdy, Bwvhor iks dw pUjn nhIN krdw[ prm pUjnIk sc siqgrW dI pUrn pIq pqIq ’csijAw PibAw rihMdw hY[ nwnHW apwSnw gr mVHI mt qIrQ dwn dieAw qp sMjmie`k BI dB pKMf nhIN krdw[ as dy (Gt) ihrd Adr prm pUjnIk sc siqgrWdI AKMf pkwS srUp prn s`cI joq jI jgmgwaux l`g jWdy hn[ XQw :- bxIkau gir kIE pRgwsu] (1192) Anuswr grU prmsr jI Awpxy sc srUp jwgq
joq bRhm dw Adr bwhr pRkwS kr idMd hn, qdN iqs gurU ipAwry svwry gurU ih`qsIs, AMg 2 kurbwn krn vwly, ipAwry sicAwry, gurW dI pymw BgqI sihq grU^wls jI nU (nKwls) SuD ^wlsw (n+Kwls) (n) ivSyS krk S`D bRhm srUpnKwls inrml, (jwnY) jwxy[ XQw:- khu kbIr.jn Bey Kwls; pym Bgiq ijh
jwnI] 297. koaU BieE mMfIAw sMinAwsI; koa jogI BieE, koa bhmcwrI, kaUjqI Anmwnb] ihMdU qurk ka rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq sBY eyk,phcwnb] krqw krIm soeI, rwjk rhIm EeI; dsro n Byd keI, BUl BRm mwnb]eyk hI kI sv, sB hI k gurdv eyk; eyk hI srUp sBY, eykY joq jwnb]15] 85]
DMn vwihgrU AsMK bRhmf dy krqw purK jI, gurU ^wlsw pQ jI d swjk,srb ivAwpI inrgun inrMkwr prn bRhm DMn vwihgrU siqgurU sRI grU nwnk dyv
swihb jI d dsvN Avqwr DMn vwihgurU siqgurU sI grU gibMd isMG swihb jI sIdsm Ag 19 qy &rmwauNdy hn :- swrIAW jwqW ie`k Akwl prK grdv jI nypYdw kIqIAw hn[ ienHW ’c ie`k grdv Akwl prK jI Awp vs rhy hn[ ^wlswAwdrS jxw rhy hn ik iks BI jwq qoN nPrq nhIN krnI[
koa BieE mufIAw sMinAwsI; koaU jogI BieE, ka bRhmcwrI, koa jqIAnmwnb] swhn ky swh, s`c srUp s`c d dwqy prK ibDwqy gihr gMBIr gxI
ghIr pwrbhm pUrn bRhm Anq klwvwn AsMK srjW cMdimAW d pRkwSk AdYqbRhm dw kQn kridAW &rmw rhy hn:- hy gurU srUp idl jwn ipf prwn pRIqmgurU ^wlsw jIE! nwr mry Gr sMpq nwsI mUf mufwey Bey sinAwsI[ Anuswr keI(mMfIAw) mUh isr munw ky sinAwsI (BieE) hoieAw Bwv bx igAw hY[ keI grKnwQ jI dw cylw mMdrW pw ky jtW vDw k ibBUqI ml ky jgI bx igAw hY[ keIighsq iqAwg k mn ieMdry ivkwrW v`lN rok k, bhm ividAw dw AiBAws krnvwlw bhmcwrI q koeI bhmcrj r`Kx vwlw jqI (Anmwnb) vyiKAw jWdw hY[
ihMdU qurk koa rwPjI iemwmswPI; mwns kI jwq sBY eykY, phcwnbo] keIihMdU hY Aqy koeI muslmwn sIAw qy koeI swPeI iemwm dw cylw sMnI hY, pr swry jIAW dI (jwq) aqpqI ie`k bhm qoN pCwnxw kro jI[ XQw:- bRhm ibdu qy; sBauqpwqI] qQw:-( cwry vrn AwKY sBu koeI] bhm ibMd qy sB Epiq hoeI]2](1128) qQw:- Avil Alh nUru apwieAw; kudriq k sB bMd] eyk nUr q.sBujgu aupijAw; kaun Bl.k mMdy]
inmK.qum hI piqpwlhu; hm bwirk.qumry Dwry]1]) imhrvwnu swihb imhrvwnu]swihb mrw imhrvwnu] hor keI dUjw Prk nhI hY[ ies ihMd qrk jwqI Byd nUBrm dI Bu`l mMno, Bwv Brm dy Bulwv ’c pY ky v`K 2 iPrk kwiem kr ley hn[
eyk hI kI syv, sB hI k gurdv eyk; eyk hI srUp sBY, eykY jqjwnb]15] 85] pwrbhm Acrj gurdv vwihgrU DMn siqgurU sRI gurU dsvNpwiqSwh jI &urmwauNd hn:- isK ihMdU mslmwn sinAwsI jgI bhmcwrI iesweIboDI jnI Awsqk nwsqk swirAW dy hI ie`k (gurdv) mwqw ipqw srUp Akwl
purK DMn siqgurU sRI gurU nwnk nwnk dv swihb jI hn[ ies krk swirAW nUie`k vwihgrU jI dI syvw krnI cwhIdI hY[ Bwv ienHW swirAW dI syvw ie`kvwihgrU jI dI svw hY[ ieh swry ie`ko hI srUp jlvw nUr pkwS hn[ swirAW ’cie`ko sc srUp bRhm jI dI jq pkwS jwnxw kro[ XQw:- sB mih jiq; joiq hYsoie] iqs d cwnix; sB mih cwnxu hoie]
298. sriT mhlw 9] jo nru duK mY; duKu nhI mwnY] sK snyhu Aru BY nhI
rhy[ iksy d kIqy Apmwn dI prvwh nhI kIqI[ Awsw mnsw iqAwg ky, sswr ’qyinrws rhy[ Awp jI dy ihrd ’c pUrn sc bRhm jI dw invws hY[ ies krk kwmkroD Awp jI nU nhIN pihAw sdw inrlp rhy[ vwihgrU prm pUjnIk sc inrMkwrDMn siqgurU sRI grU nwnk dv swihb jI ny Awp jI ’qy Agm Apwr ikrpw kIqI[ijs krk Awp jI ny pRmw BgqI sihq vwihgrU ’c juVn dI jgqI pCwxI ’q iehAmlk dwq Awpxy pRmIAW nUM bKSI[ ijvyN pwxI ’c pwxI imL jWdw hY, iqvyN
Awpxy iJlimlkwr inrMkwr ivAwpk joqI srUp pwrbhm prn bhm srb pRkwSkAnq klwvwn sd sdw imhrvwn AsMK bhmf AsK sUrjW cMdRimAW d pkwSkbRhm iv`c lIn rhy[ ijhVw pymI prn pym sihq Awp jI dw prm piv`qr nwmjpdw hY, aus dy ihrd ’c Awp Aw ky vsd hoN[ Awp jI hux DMn scy siqgurU sIgurU grMQ swihb jI mhwrwj dAwrw, Awpxy pRmIAW d idl idmwg srqI ibrqI’c gurbwxI Byj rhyN hoN[ Awp jI ny, Awip kmwau, Avrw aupdys] Anuswr iehgursbd &urmwieAw hY[ ijhVw pymI Awp jI dw iDAwn Dwrdw hY, inmK 2 Awp jI
nUM jpdw hY, Awp jI dI krbwnI nUM rom 2 krk nmskwrdw hY[ dwsn dws aspRmI dy crn ctd hn[ as gurU pymI jI dy crnw nUM nyqrW dIAW DIrIAW nwlplosdy hW[ aus d crnW hyTW nyqrW dw ivCwauxw ivCwauNd hW[ prm piv`qr prmpUjnIk ies gursbd jI dw svw lK jwp krk ArQ A`Kr lgW jbwnI cyqy kro[kIrqn kQw mMnxw kro gurU prmsr jI dy prqK drSn hn[
soriT mhlw 9] jo nru duK m; duKu nhI mwnY] vwihgrU DMn siqgurU sRI gurUqyg bhwdr jI DMn sRI gurU nwnk dyv swihb jI dy (9) nwvW nOvyN (mhlw) srUp scsiqgurW Aq siqgurW qN vroswey mhWpurSW Amr ShIdW dI AiqAMq au~cI AvsQwdrsw rhy hn:- ijhVw (nru) srbIr bhwdr rom 2 krk DMn sRI gurU nwnk dv
swihb jI d ismrn ’c lIn, seI; mrd mrd mrdwnw] Anuswr mrdW ’coN SomxImrd bhwdr AqIrQ sUrbIr XoDw hY[ jo duK nU d`K nhIN (mwnY) mMndw, Bwxy iv`cpRsn snmK rih ky, sIs qk vwridAW AMg 2 ktwauNidAW swry duKW nUM AMimqkrk pINdw hY[ XQw:- sgly dK.AMimRq kir pIvY; bwhuiV.dK n pwiedw] qQw:- sUK dUK; jn sm idRstyqw] nwnk; pwp pun nhI lpw]6] qQw:- sKu duKu ijhprs nhI; lBu mh AiBmwnu] khu nwnk snu ry mnw; so mUriq Bgvwn]13]
suK snyhu Aru BY nhI jw k; kMcn mwtI mwnY]1] rhwa] ijs mhWprS jI
dy mn ’c mwiekI Aq srIrk sK nwl (snyhu) pym nhIN Aqy Anyk qrHW dw fr BInhIN hY[ sony nUM im`tI mMnd hn[ XQw:-asqiq inMidAw.nwih ijih; kMcn lhsmwin] s`q pkwr dw fr, 1 Xh BY 2prlok BY 3jnm bydnw, 4jwq 5 An r`iKAw6gupq BY 7AkS mwqr BY swq 1 ies lok d AnykW BY hn[ 2jmW dw fr 3jnm dI(bydnw) pIVw 4smucI jwqI q BY kSt Aw jwxw[ 5 ij`Qy r`iKAw nw ho sky 6gpqBwv ihrd iv`coN fr pYdw hoxw, 7 AkS mwqr hI BY pY jwxw, ijs BY krky TTbr
jWdw hY[ DMn vwihgurU grU prmsr jI rhwa ivsrwm dy ky &rmwauNd hn:-nh inMidAw nh ausqiq jw kY; lBu mhu AiBmwnw] guxI purKW dy guxW nUAOgx krk kihxw inMdw hY[ (asqiq) BwvN AOgxI hovy KSwmd kridAW as dmUh ’qy asqq krnI asqq hY[ AQvw AwpxI asqq krwaxI, AwpxI ausqqkrwax nwl asqq krwax dI Bu`K hor vDdI hY[ AwpxI ausqq dI Bu`K vwihgrUjI nwloN ivCoV iddI hY[ AwpxI ausqq krwax nwl ausqq krwax dI BuK horv`DdI hY[ AwpxI ijMdgI ’c AwpxI asqq dw sBwv bx jWdw hY[ jIv AwpxI
ausqq Awp krI jWdw hY, jW DnI dI ausqq krI jWdw hY[ sc siqgrW dIausqq nhI krdw, ijs dw AiDk &L hY[ swaU dy swhmxy aus dI ausqq krIey qWauh SrimdgI mndw hY[ so grU prmysr jI AwpxI asqq Awp nhI krd, nw hIkrwax dI ie`Cw hY[ kvl Akwl purK jI dI asqq ’c lIx hn[ Blw j AwpW
nUM BuK l`gI hov ’qy AwpxI koeI ausqq krI jwvy Awpxw iF`f qW pdwrQ nwl hIr`jygw[ keIAW jIAW nU hr vyl AwpxI asqq krn dI Awdq huMdI hY, sxn vwlnUM ie`Cw nhIN hudI, ah tok idMdw hY, keI vwrI lV pNdw hY[ AwpxI ausqq AwpkrnI hoiCAW dw kMm hY[ vwihgrU siqgurU dsvyN pwiqSwh jI &urmwaNd hn :-
Awpn pRBw; n brnI jweI] (sI dsm 52) so grU prmysr jI AwpxI vifAweIAwp nhIN krd, inrol Akwl prK jI dI vifAweI ilKidAW kridAW r`jd nhIN,kmw k &rmwauNd hn :- nwnk.dnIAw kIAW vifAweIAW; AgI sqI jwil] eynIjlIeIN.nwm ivswirAw; iek.n clIAw nwil]) (loBu) loB nUM gurU prmsr jI k`uqdw hLk kihMdy hn[ XQw:- lB lhir sBu suAwnu hlk hY; hlikE sBihibgwry]) qQw:- lBI kw vswhu n kIjY; jy kw pwir vswie] AMiq kwil iqQ DuhY;ijQY hQ n pwie] hLk k`q dI pUC is`DI huMdI hY[ ies qrHW loBI AwdmI sB Ag
h`Q isDy krk mgdw hY[ hLk k`qy dy Jg s`tx vWg, Dn leI kql fwky mwrk,Apnw js qy pr inMdw krn rUpI Jg s`tdw hY[ hLikAw kuqw pwxI qoN dr rihMdwhY, iesy qrHW lBI hLikAw kuqw, swDsg pRm nwm jl qN dr rihMdw hY[ dwVxvWg dUijAW purSW pws loB dIAW glW krk, aunHW nU BI lB dw hLk cVHw iddwhY[ (loB) Dn pdwrQ dy lwlc iv`c pUrW dy pr kql kr dxy, jIAW nU kql krkyDn pdwrQ Kohxw lB hY[ (mhu) mh`bq jW ipAwr[ mUrCw, AigAwn, mUrKqw,
Bu`l[ jIv dI auh ibrqI ijs duAwrw auh sswrk pdwrQW Aqy BogW nUM s`q mMn kaunHW ’c lgd hn[ ivcwr, ibbk vYrwg vwihgrU mMqr d AiBAws qoN pry rihMdyhn[ XQw:- (mhu kutb sBu kV hY kiV rihAw lptwie] (1424)
nh inMidAw nh asqiq jw k; loBu mohu AiBmwnw] DMn hn DMn hn DMn hnvwihgrU prmpUjnIk s`cy siqgrU sI gurU qg bhwdr swihb jI DMn hn, hux lhy dqMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYT rhy hn[ hux Awpxw prm pivqr SuB scwsIs krbwn kr rhy hn[ (jw) ijnHW (k) dy ihrd ’c AQvw jIvn ’c, iksy dy
guxW nU AOgx kihx rUp inMdw nhIN hY, Aqy (nh ausqiq) iks dy mUh qy KuSwmdvjoN as dI ausqq nhIN krd Aqy nw hI AwpxI asqq dI ie`Cw r`Kd hn[ grUprmsr jI jIAW nUM mwr ky anHW dw Dn pdwrQ Khx dw loB BI nhIN krd AqDn pdwrQ, sMswrI srIrW dw mh, qy (AiBmwnw) hMkwr BI nhIN krd[ sRI gurU jI
ny Awpxy ipAwry swihbzwd jI dI nON swl dI aumr Aqy srbq prvwr gris`KW dwmoh iqAwg k 1732 ib: sMmq nUM idlI ShIdI d id`qI[
hrK sog q rhY inAwra; nwih mwn Apmwnw]1] prmpUjnIk s`cy siqgurUDMn sRI gurU qyg bhwdr swihb sc pwiqSwh jI lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky iklW
ivckwr, swvDwn eykwgr cIq] bYTy (hrK) KuSI ’qy (sg) gm icqw, Sok qNinAwry rhy, grU prmsr jI nUM Awpxy Awdr mwx siqkwr dI ie`Cw nhIN Aq(Apmwnw) inrwdr hox qoN BI inAwry hn[ sI grU nwnk dv swihb jI dy lwly goljI KSI gmI qoN inAwry rihMd hn[ aunHW ipAwirAW nUM (mwn) siqkwr dI ie`CwnhIN Aq (Apmwnw) inrwdr hox qN BI prvwh nhIN krd[
vwSnw &urI jwxI Bwv ijhVI cIj dKxI aus dI pRwpqI dI ie`Cw &urI jwxI mnswhY[ vwihgrU mhlw 9 jI, AwpxI swrI jIvnI ’c pUrn vrwg iqAwg dw iqAwg,ismrn ’c rom 2 krk lIn Awsw mnsw sB C`f ky j`g ’qy inrws rhy[ DMnvwihgrU prmpUjnIk s`cy siqgrU swihb jI dw lwlw glw jI, Awsw mnsw swrIAWiqAwg ky, j`g ’qy ijax dI Aws C`f k inrwsw rhy[ XQw:- mrxY kI icqw nhI;jIvx kI nhI Aws] qQw:- ivic Awsw; hoie inrwsI] so jnu imilAw; hir
pwsI])kwmu kRDu ijh prs nwhin; iqh Git bRhm invwsw]2] ( kwm) kwm 2 sBjg khY, kwm n jwnY kie[ jyqI mn kI kwmnw kwm khwv soie[ (kwm) ivkwr,ijs krk nr nwrI AMny ho ky bypq hudy hn[ XQw:- iCv, kwmu n puCY jwiq](kRDu) g`sw, AD kra idgvMqn kau; sRvnvMqn ka bdra kr fwra[ ipAwrIcIj d CVn, phx qoN mn ny qIbr qIKx gus ho jwxw kroD hY[ kRD ’c AwqmGwqkr lYNdw hY[ msm b`icAW nUM BI kql kr idMdw hY[ koD Ag hY, ies dw rMg
kwLw, qmN gx hY[ koD Awpxy siqkwr Xog bjrgW dw BI iqRskwr kr idMdw hY[gusy ’c Aw k srwp BI dy iddw, Ag lw idMdw hY[ bb sut k dunIAW nU Pkx lgjWdw hY[ ijvyN kroD ’c Aw ky hrnwKS ny prm pUjnIk Bgq pihlwd jI nUqlvwr iKc leI[ XQw:- kwiF KVgu koipE irswie] quJ rwKnhwro moih bqwie](1194) koDI, koDI nUM iml kroD vD jWdw hY koD nwl srIr nU AnykW rog l`g
jWdy hn[ DMn sRI gurU qyg bhwdr swihb sc pwiqSwh jI dy ihrd rom 2 ’c prnbRhm jI dw invws hY[ lohy dy qMg ipMjry ’c iq`Ky ik`lW ivckwr bYT vwihgrUvwihgrU jpd rhy[ g`sy nwl srwp qW kI dxw sI? sgoN Bu`K aunINdrw kubol kStshwridAW lhy dy qMg ipjry ’c iqKy iklW ivckwr biTAW Bog dy vrwgmeI slk
DurW dI gurbwxI acwrI[ DMn gurU prmysr jI prapkwrI vwihgrU DMn sc siqgrUsRI grU nwnk dv swihb jI dy AiqAMq ipAwry sicAwry ijs lwl gol nUM (kwm)ivkwr (kroDu) g`sw nhIN (prs) CoNhdw, iqs ipAwry dy (Gt) ihrd ’c (bhm)ivAwpk pkwS srUp vwihgrU jI dw invws hY[
gur ikrpw ijh nr ka kInI; iqh ieh jugiq pCwnI] (gr) DMn vwihgurUsiqgurU nwnk dyv swihb jI ny Awpxy AiqAq ipAwry ijs lwly gl ’qy ikrpwkIqI hY, (iqh) iqs vfBwg mhWpurS q`q bqy ny d`K ’c Bwxw mMn k d`K nw mnx,
suK moh Aqy BY iqAwgx, sony lohy nUM brwbr mnx, inMdw ausqq loBu AiBmwniqAwgx, hrK sog qN inAwry rihx, mwn dI ie`Cw iqAwgx, inrwdr jrn, Awswmnsw iqAwg k jg ’qy inrws rihx, kwm koD qN inrlp rihx dI ieh jgqIpCwxI hY[
nwnk lIn BieE goibd isau; ijau pwnI sMig pwnI]3] (nwnk) DMnvwihgrU siqgurU sI grU qygbhwdr swihb jI &rmwauNdy hn:- aprokq guxW vwl
DMn sI grU nwnk dyv swihb jI dw lwlw glw mrd sUrbIr bhwdr srw, inrgnsrgn dI eykqw kr ky (goibd) ivAwpk bhm ’c mn bwxI srIr, rom 2 krkyieaN lIx ho igAw ijvyN pwxI ’c pwxI iml jWdw hY[ XQw:- ijau jl mih; jlAwie Ktwnw] iqa joqI sig; joiq smwnw] qQw:- sUrj ikrix iml; jl kw jlhUAw rwm] jqI jiq rlI; spUrnu QIAw rwm] DMn vwihgurU AsK bRhmf dy krqwDMn DMn siqgrU sRI gurU qgbhwdr swihb jI ny DurW dI gurbwxI ’c j AnMq gxilKy hn, prmpjnIk prm piv`qr Awpxw SuB scw s`cw au~cw sIs krbwn krk
aunHw gxW nUM Awp kmwieAw hY[ies ’qy Amolk vYrwgmeI swKI:- prm pjnIk s`cy siqgurU sRI gurU qg
bhwdr swihb jI qy pwpI DIr m`l ny gLI clvwaxI:- DMn siqgrU sRI grU nwnkSwhI smq 195 qy 1721 ibkmI cq SudI cOQ nU, hLky pwpI sIhyN msMd ny DIrm`l nUM ikhw, mN siqgurU nOvyN pwiqSwh jI dy goLI mwrnI hY[ ” ies ny ikhw’ myry
cwcw jI l`gdy hn, jnm qN mnUM ie`k vwr BI kOVw nhIN bol ’q nw kdy mYnUM mwirAwhY[ hrK sg duhu mwih inrwlw; krxYhwru pCwqw]) Anuswr, hrK sog dhW qNinAwry pUrn sMq mhWprK hn[ ies krk mN ahnw ’q goLI ikvN clwvW?” (hamwra ha bDau Cfau mK qy eyv bbwVy] ( 390) Anuswr, hMkwrI msd ny ikhw,
” goLI mN clwauxI hY, grU qM bxnw hY[ jy qU nhIN mnygw qW AsIN msd lok ijQAwpxy coLy dI bWh JwVWgy, au~Qy hI soFIAW ’cN ijs nUM cwhIey grU bxw lvWg[ies qrHW loB d k dbwA k mnw ilAw[
vwihgrU] sRI siqgurU swihb jI gurqw gdI ibrwjmwn hox qoN mgroNpihl idn Swm nU sudr GVI ’qy Asvwr ho ky, bwhr tihlx gey, vwpsI ’q grWdy vrI DIr ml dy fry kL dI lMGidAW qoN, bdmwS hlk msd sINhy ny gurUprmsr jI ’qy gLI clweI[ GoVI qRbkI, s`c siqgrW ny ikhw ‘Bl DIr m`lw!
Bl DIr m`lw!” hir jn rwK gr goivMd] Anuswr, prm pjnIk scy siqgurU sIgurU nwnk dv swihb jI ny r`iKAw kIqI[
vwihgrU] Awpxy AsQwn ’qy Aw k AiqAMq vYrwg sihq iekWq bT kyismrn ’c lIn ho gey[ ij`Qy hux drbwr swihb jI dy brwbr prm pUjnIk sRImMjI swihb jI SuSoBq hn[ vwihgrU] sIhyN msMd ny p`cI bdmwSW nU nwl lY k,dubwrw Pr, gur givMd. goivMd grU hY; nwnk. Byd n BweI] Anuswr, givMd srUp
s`cy siqgurW ’q goLI clweI[ aus smN fry ’c ivrly 2 pymI sn[ auhnW ’coNijhVw bilAw, as nU kut mwr kIqI[ gLI grU prmsr jI d m`Qy nU c`t ky DrqI’qy jw if`gI, m`Qy ’coN prm piv`qr KUn dIAW bUdW ifgIAW[ iKmw d swgr grUaujwgr DIrjDwrI mhwn prapkwrI sc siqgurW ny srwp nhIN id`qw[ XQw:- shxsIl sMqM; sm imqs durjnh] AkwS vWg inrKB inrvr smidRst AvsQw’c lIn rhy[ prmpUjnIk mwqw nwnkI jI ny sIhyN msd nUM qwV k ikhw, ” jy mrylwl jI dy goLI l`g jWdI qW Pr qU ikQ lukdw? AsIN Awpxy Gr grIbI nwl
guzwrw krd hW, iqRSnw dy swVy hoey, qsIN sRI krqwrpr swihb jI qoN Aw k swfgoLIAW mwrdy hoN, iqRSnw ’c sVd hI rhoNgy, Akwrx vYr krdy hoN[ ”XQw:- sqwnwil vru kmwvdy; dustw nwil mhu ipAwru] AgY ipC suKu nhI; mir jMmih vwrovwr]
299. vwihgrU] FIT pwpI msd 500 mohr, gurU k lMgr d BWfy qy sBkuJ lu`t ky l gey[
Kovxw[ golw mul KrId, kwry jvxw[ nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw svxw[ pIhixhoie jdId; pwxI Fovxw[ pK dI qwgId, pg mil Dovxw[ svk hoie sjIdu, nhsx rovxw[ dr drvs rsId; iprm rs Bovxw[ cd mumwrK eId, pug Klovxw]
prm pUjnIk s`cy siqgurU vwihgrU DMn sRI gurU pjvN pwiqSwh jI dy mwmw jI
gurmiK mhWprS BweI grdws swihb jI AwpxI qIjI vwr dI 18 vIN pauVI ’cgurU prmsr jI dy murId jI d bhuq au~cy gx &urmwaNdy hn jI:-murdw hoie murId; n glI hovxw[ gurU prmsr jI dw (mrId) cylw, lwlw
golw gurU jI d snmuK, grU vwsq ( murdw) ShId ho jwvy[ ijvyN smUh is`K ShId[dUjw ArQ :- ijvyN keI prm pUjnIk sc siqgrW jI dI ikrpw hox qN mhWprSwduAwrw Ardws krw k sdw leI Srwb Cf dyvy, aus d imqr kihx pI, auh khy“mY nhIN pIxI, ’ auh kihx swf v`loN mr igAw, ” A`gN “hW mr igAw” “fk
qoV deIey, “qV idau!” ies qrW DMn vwihgrU siqgrU sRI gurU nwnk dyv swihbjI dw (mrId) AOguxW v`loN, ijaNdw hI mr jwvy vw kusgq vloN mr jwvy[ ijvNmurd nUM sMklp ivklp nhIN Purdw iqvyN gurU prmsr jI dy sc crn kmlW ’qy pjwvy, auTx dw sklp nw kry[ Awpxw Prnw sMswr ivc nw jwx dvy[ ieauN sswrv`lN ijaNdw mr ky vwihgrU jI nUM bu~J lvy[ XQw:- jIvq mrY; bJY pRB sie] AswmurId glW nwl nhI hoieAw jWdw[ ijvyN phwVIAw nU s`cy siqgurU dsvN pwiqSwh
jI ny AimRq Ckx leI ikhw, anW ikhw, “jI DoqI bdI jM\U Awid icMn r`KWgy,jdoN keI mirAw krygw Jf luhwieAw krWg[ ” ieh sx k vwihgrU jI mhlw 10jI Awpxy muKwribd d Agy rumwl krk bhuq hI h`s[
swbru isdik shIdu, Brm Ba Kvxw[ sB qoN v`f vwihgrU siqgrU DMn sRIgurU nwnk dyv swihb jI dw murId (swbru) sbr sihq sMqKI Bwv XQw lwB qQwsMqSt rhy[ scy crn kmlW ’c scI ilv lwvy[ (isdik) idl dI s&weIinSkptqw, s`cy ivsmwd grU prmysr jI nUM Awpxw sIs Arp dyv jI[ ijvyN DMn
bwbw dIp isG swihb jI Awid smMh gurmiK snmuK ShIdW ny isdk dI isKIkmweI[ (shId) gurU prmsr dy snmK ShIdI pwv jI[ ijvyN bwb mhW isG jIAwid byAMq XoiDAW ny ShIdIAW pweIAW[ krbwnI dyx dw fr Brm (Kovxw) nwskry[
golw ml KrId, kwry jvxw[ (rwm rqnu qb pweIA ja pihl qjihsrIru] 31]) ( 1366) Anuswr rwm rqn dI pRwpqI leI gurU prmysr jI pwsAwpxw qn mn isr sdw leI Ardws krk s`cy siqgrW dw mul KrIdI lwlw glwbxy[ XQw:- ml KrIdI lwlw glw; myrw nwa sBwgw] gur kI bcnI.hwit ibkwnw;
ijqu lwieAw.iqq lwgw] Anuswr ijvyN mul KrIidAw lwlw golw jvwb nhI dskdw[ ies qrHW s`cy siqgurW dw ml KrIidAw lwlw golw bxy[ XQw:- hau mUrKkwrY lweIAw nwnk hir kMm]3]) (449) DMn vwihgrU siqgrU rwmdws jI syvwmMg rhy hn Aq ic`q lw ky svw kIqI[ XQw:- siqgr kI syvw sPlu hY; jy k kryicqu lwie] Anuswr hr vly pUrn gurU jI d ( kwry) thl iv`c ( jovxw) jVnwkry[ ibnw isr d svw kry[ XQw:- q swihb kI.bwq ij AwK; khu nwnk.ikAwdIjY] sIs vFy kir. bsxu dIjY; ivxu isr.sv krIj] ika n mrIj.jIAVw n
dIjY; jw.shu BieAw ivfwxw])nw iqsu BuK.n nId; n Kwxw sovxw[ iqs mul KrId lwly gol nU rwq idny
ie`k rs svw kridAW srIrk BuK q Awsw rUpI Bu`K nw hovy[ vw nINd qy Aiv`idAwrUpI nINd BI nw hovy nw Kwxw sovxw kry Bwv Kwx sOx dw lwlc BI iqAwgy[ AYswivsmwd idvwnw msqwnw ho k Awpw guAw ky inmrqw grIbI nwl vwihgrU gurU jInUM rom 2 krk nmskwr, DMnvwd kridAw grU svw kry jI[
pIhix hoie jdId; pwxI Fovxw[ mu`l KrIidAw lwlw glw grU prmysr jIAq gurU sgq jI vwsq (jdId) s`jrw Awtw pIhxw kry hr fMg ijqnw pIhxws`jrw hY[ Aq pwxI Fox dI svw BI kry[
pKy dI qwgId, pg mil Dovxw[ prn pRm sihq grU prmsr jI d crnmil k Dox ’qy ruq Anuswr p`Kw krn dI( qwgId) pikAweI idVqw kry[ ijvyN sqBweI bwlw jI[
syvk hoie sMjIdu, n hsx rovxw[ gurU jI dw murId lwlw glw svk(
prmpjnIk gurU prmsr jI iJVkx qW imTw mny[ ijvyN DMn vwihgrU siqgrUrwmdws swihb jI ny imTw minAw[ XQw:- j guru iJVky q mITw lwg j bKs qgur vifAweI] 25] ( 758)
dr drvys rsId; iprm rs Bovxw[ ies qrW lwlw glw vwihgrU jI d dr
dw( drvs) kuqw, mMgqw, nyk swaU grmiK, Pkr PkIr bx ky vwihgrU jI dy driv`c (rsId) phuc ky (iprm) iprI dy pym rs iv`c (Bovxw) iB`j k (Bovxw) Bogxwkry jI[
cMd mmwrK eId, pug Klovxw] grmuiK mhWpurS BweI gurdws swihb jIbVI hI kmwl kridAW Cty dws lwly gol, Zulwm mrId syvk grU d kkr bxndw bhuq v`fw gux d`sdy hn[ Ctw bxny krk pUijAw jWdw ’q spUrn ho jWdw hY[ijvyN dj nU eId dw cMd Cotw hudw hY[ muslmwn Brw eId d cMd nU vDweIAW
mubwrkW kihMdy hn[ ihMdU Brw BI cVHdy cd nU m`Qw tkdy hn qy iPr auhI dUj dwcMd puinAw nUM sMprn ho jWdw hY[ XQw:- pUina, pUrw cMd Akws] so gurU prmsrjI dw murId Ctw bx ky vwihgrU srUp bxn qoN pUijAw jWdw hY[ XQw:- hir kwsyvku; s hir jyhw] qQw:- ijn@ nwnk siqguru pijAw; iqn hir pUj krwvw]vwihgrU DMn siqgurU sI gurU nwnk dyv swihb jI mhwrwj Aimq myhr krky Awpxy s`c srUp dr Gr dy kkr mMgqy mrId lwly gol bxwau jI[
301. ha iqs.Gil GmwieAw; gurmiq.ird grIbI Awv[ hau iqsu.GoilGumwieAw; pr nwrI dy.nyiV n jwvY[ ha iqsu.Goil GmwieAw; pr drb no.hQu nlwvY[ ha iqsu.Goil GumwieAw; pr inMdw suix.Awpu htwvY[ ha iqsu.GilGumwieAw; siqgur dw aupdsu kmwv[ ha iqs.Gil GumwieAw; QVw svY.QVw hIKwv[ grmuiK soeI; shij smwv]4]
ha iqs.Gil GumwieAw; grmiq.irdY grIbI Awv[ gurmiK ipAwry BwrIgurdws swihb jI Amlo Amul b^SS krk grmuiK d pwk piv`qr gux dsdy hn
qoN vwrny Pyrny jWdw hY j prm pUjnIk s`cy siqgurW jI d s`c ipAwry sicAwryApwry SuB inrml a~jl apdS nUM kmwauNdw hY ijvN DMn bwbw b`Fw swihb jI nykmwieAw hY[
ha iqsu.Goil GumwieAw; QoVw svY.QoVw hI Kwv[ dwsn dws iqs gurmiK
ipAwry qN vwrny Prny jWdw hY j QoVw sONdw qy QVw hI KWdw hY[ AYs sMqKI mhWprSdy Awls ivkwr nINd tl jWd hn[ ijvyN gurU pQ ’c BweI swihb milAwgr isGswihb jI mhwn pRisD sqoKI hoey hn[ XQw :-QoVw svxw Kwvxw; QVw bolnugurmiq pwey[ qQw:- En@I dunIAw qoVy bMDnw; Anu pwxI QoVw KwieAw]) AlpAhwr slp sI inMdRw, dXw iCmw qn pRIiq]) KMifq indRw Alp AhwrM; nwnk qqbIcwro]
gurmiK seI; shij smwvY]4] ijhVw gurmiK apoqk grU isiKAw nU
kmwauNdw idV krdw hY auhI (shij) SwqI (shij) DIrj (shij) igAwn, shjAvsQw iv`c smWauNdw hY jI[
302. ha AprwDI gunhgwru; ha bmuK mMdw] cru Xwru jUAwir ha; prGir jhMdw] inµdku dustu hrwmKru; Tgu dys TgMdw] kwm kRDu mdu lBu mohu; AhMkwrkrMdw] ibswsGwqI AikrqGn; m ko n rKMdw] ismir murIdw FwFIAw; siqgrubKsdw] 21] 36] (Bw:gu:)
vwihgrU pym pRcwr gur pry ka nmskwr:- DMn vwihgrU s`cy siqgurU sRI grUnwnk dv swihb jI sc pwiqSwh jI, Bwau Bgiq kir; nIc sdwey] Anuswrgurmiq mrXwdw Awp kmweI hY[ ijvyN Awpxy Awp nU kUkr iliKAw hY[ XQw:- sgnwnk dIbwn msqwnw; inq cVY svwieAw] ies qrW sRI gurU jI Awpxy prm
piv`qr prm pjnIk dsW jwimAW AMdr byAMq kurbwnIAW krd hn[ aubLdI dZAMdr bYTxw, sIs kurbwn krnw, srvs kurbwn krnw Pr Bwau BgqI dy bcnkihxy kmwauxy[ ijvyN iDAwn DrIey hux gurU prmySr jI au~bldI dg ’c bT k pVHrhy hn[ KqI bRwhmxu sdu bYsu; auDrY ismir cMfwl] ijin jwinE.pRBu Awpnw;nwnk.iqsih rvwl]) (sy ismrih; ijn Awip ismrwey] nwnk qw kY; lwgapwey]3] DMn vwihgurU grU prmsr jI Akwl prK jI dy snmK pym bynqI krdhn[ hy vwihgrU jI !ijnw ny Awpxy Awp nU jwixAw hY BwvyN cfwl BI ikaN nw
hovx dwsn dws aunHW dI crn DUiV hY[ grIb is`K gurU prmsr jI dI ivsmwdau~c krnI kmweI kurbwnI pRmw BgqI nUM rom 2 krk jpdw iDAwaNdw nmskwrkrdw hY[ Awpxw sIs AMg 2 gurU prmsr jI qoN krbwn krdw hY[ grU prmsrjI AsMK bRhmfW dy mwlk rcnhwr Aqy anHW ’c ivAwpk hn[ AsMK AgnIAWibjlIAW titAwixAw nU hux pkwS rhy hn[ AibnwsI s`c srUp ie`k rs prnsMprn ho rhy hn[ XQw:-( pUrn pir rihE sMprn sIql sWiq dieAwl deI])
(822) qQw:- ijmI jmwn k ibK; sm`sq eyk joq hY] n Gwt hY.n bwF hY; n GwtbwF hoq hY]) Asy pUrn prapkwrI DIrjDwrI AKf s`cy AibnwsI pkwS srUpvwihgrU jI d snmuK v`D qoN vD inmRqw hlImI grIbI d bcn kihx d AsMKkroVW AnMd hn[ jdoN ihrdw grU pRym ’c ivMinAw jwvy qdoN grU crnW nU C`f k,sMswr ’c nhIN jWdw[ XQw:- rwm jpq qnu 1jir kI n jwie] rwm nwm icqrihAw smwie]1] qQw :- mgnu BieE ipA pym isau; sUD n ismrq AMg] qQw:-cuBI rhI süq; pRBu crnn mih] s`cy siqgrW dy dIrG Awsy Anuswr prn bhm
igAwnI inrml a~jl grmiK snmK inry nUro nUr BweI gurdws swihb jI grUprmsr jI d dys ’c vsidAW hoieAw Awpxy AOgux d`s rhy hn[ BwvN Awp jI div`c ie`k vI AOgx nhI hY[ pr Pyr BI AYnI inmRqw dy bcn grU prmsr jI dsnmuK kih rhy hn[ ieh gx pUrn mhWpurSw ’c huMdw hY[ gurU prmySr jI dsnmuK Awpxy Awp nUM, inrgn nIc Ajwn AikRqGx kwmI koDI cwqrI hMkwrI
XQw:- (qm khIAq hO jgq gur suAwmI] hm khIAq kiljg ky kwmI]1])(710)
ibswsGwqI AikrqGn; mY k n rKdw] dwsn dws (ibswsGwqI) ivSvwsdy ky mrvwax vwlw (AikrqGn) gurW dy kIqy prapkwrW nUM Bulwaux vwlw,AikRqGx DrqI qy Bwr hY jI[ XQw:- Bwry BueI AikrqGx; mdI hU md] dwsndws nU gurW qN ibnW koeI BI nhIN r`Kdw jI[
ismir murIdw FwFIAw; siqguru bKsdw] 21] 36] gurmuiK mhWprS BweIgurdws swihb jI Awpxy vIh Agux snmuK d`s k inmqw dI h`d jxw rhy hn[ hymnw! vwihgrU DMn siqgrU nwnk dyv swihb jI cOhW jugW dy srwipAW klkIAWrwkSw nU ( bKsdw) b^Sx vwl inrgxW ’q gux krn vwl hn[ XQw:- nwnk
inrgix guxu kry gxvMiqAw gxu d] (2) ( bury nwl sB krn buirAweI mw& krnkeI isAwxy, bry nwl iPr nykI krnI ieh gur nwnk jwxy[ pRIqm; pRm Bgiq kdwqyÒAYsy siqgur prmsr jI pws qn mn Dn isr Arp ky grU prmsr jI dw mul^rIidAw lwlw glw Zulwm Aq( FwfIAw) js gwaux vwlw bx k grU prmysr jIdw rom 2 krky ismrn kr[ ijvyN grU prmsr jI ny kOfy rwKs Awid kroVWdoSIAW nU b^iSAw hY qnUM BI b^S lxgy[ AQvw:- hy mrId siqgrW dw js gwaxvwly FwfIAW nU ismr, jo s`cy siqgurW, qN b^Svw skd hn[ ijvN mhwn
prapkwrI DIrjDwrI DMn bwbw lDw jI ny Awpxw mUh kwlw krk Kq qy cV@ krwgI sqy blvf nUM b^SvwieAw hY[
303. qo so n nwQ, AnwQ n m sr; qo so n dwnI, n m so iBKwrI[ mo so ndIn, dXwl n qo sr; m s AgXwn n, q so ibcwrI[ mo s n piqq, n pwvn qsir; mo so ibkwrI, n q s apkwrI[ mory hY Avgun, qU gun swgr; jwq rswqlEt iqhwrI] 528] (kibq Bw: gu:)
qo so n nwQ, AnwQ n m sr; q so n dwnI, n m so iBKwrI[ DMn vwihgrUprmpjnIk s`cy siqgurU sRI gurU grMQ swihb jI mhwrwj d ilKwrI mhwnprapkwrI DIrjDwrI BweI gurdws swihb jI dy rom 2 ’c gurisKI gurU pmwBgqI gurU syvw nmskwr grIbI inmrqw rcI hoeI hY[ Awp jI prn bhm igAwnnUM pwpq ho ky Bwau BgqI ’c idRV pRpk hn[ Awpxy ipAwry sicAwry dwqwryprmpjnIk sc siqgurW d snmK &rmw rhy hn:- hy prmpjnIk s`cy siqgrUvwihgrU DMn sRI grU nwnk dyv swihb s`cy pwiqSwh jIE! (q) Awp jI (so) jYsw
(nwQu) mwlk, koit bRhmf k Twkuru suAwmI; srb jIAw kw dwqw ry] koeI BI nhIhY, dwsn dws dy (sir) brwbr hor koeI (AnwQ) XqIm BI nhIN hY jI[ XQw:- pBjI; mih kvnu AnwQu ibcwrw] kvn mUl qy. mwnuKu kirAw; iehu prqwp qhwrw]qQw:- ikpwvMq ^wls sgl; qh pRswid BXo gr] moih sy rMk AnwQ jg; BtkqiPrq kror] hy s`cy pUrn Agm givMd dwqwr gurU prmsr jIE! Awp jI jYsw
dwnI nhIN hY[ XQw:- qDu jvf dwqwru, mY koeI ndir n AwveI; qDu sBs no dwnu idqw; KfI vrBMfI pwqwlI preI sB loeI] hy gurU prmysr jI! dwsn dws jswiBKwrI mMgqw BI nhI hY jI[ XQw:- (hm BIKk ByKwrI qyry q inj piq hY dwqw])(666)
mo s n dIn, dXwl n qo sr; mo s AgXwn, n qo s ibcwrI[ dwsn dwsjYsw dIn Awqr duKIAw nhIN hY jI[ Awp jI jsw (dieAwl) myhrvwn BI nhIN hYjI[ XQw:- (hm sir dInu, dieAwlu n qm sir; Ab pqIAwru ikAw kIjY]) (694) qQw:- qM dieAwl ik®pwl ik®pw iniD; mnsw pUrxhwrw] dwsn dws jsw(AigAwnu) igAwnhIx, bsmJ BI nhIN hY[ Aq Awp jI jsw (ibcwrI) ivcwrvwnigAwnI nhIN hY jI[ XQw:-( hm ADuly igAwnhIn AigAwnI ika cwlh mwrigpMQw]) (696)
mo so n piqq, n pwvn q sir; m so ibkwrI, n qo s aupkwrI[ dwsn dwsjYsw (piqq) krmW DrmW qoN ifigAw hoieAw, Apivqr nhIN hY[ Awp jI jsw(pwvn) piv`qr krn vwlw hor koeI BI nhIN hY[ dwsn dws jYsw(ibkwrI) AYbI mMdkrmI keI nhIN hY[ Awp jI jsw hor koeI prapkwrI BI nhI hY[
mory hY Avgn, q gun swgr; jwq rswql, Et iqhwrI] 528] hy vwihgrUDMn gurU nwnk dyv swihb jI! Awp jI guxW d smMdr hoN jI[ Aqy dwsn dws iv`c
swry hI AOgx hn[ XQw:-
siB Avgx; mY gxu nhI keI] ika kir kq imlwvwhoeI] (rswql) nrk nU jWd hoey dwsn dws nUM ie`k Awp jI dI hI Et hY jI[XQw:- pB jI; qyrI Et gusweI])
prmpjnIk s`cy siqgurW dy swj invwjy b^S gurmiK ipAwry sicAwry, qwry SRmxI kvI BweI sqoK isMG swihb jI, prmpjnIk dsy siqgrU swihbwn jI AqsRI grU grMQ swihb jI d prm piv`qr s`cy crn kmlW nUM pkV k muAw&I mMgdhn[
304. q so nhIN dwqw koa, m so n iBKwrI dIn; qo s n dXwl, duKI mo sn AlweIey[ mo s nhIN ikqGn, qo s aupkwrI nWih; m so n AnwQ, nwQ qo s nbqweIey[ AOgunI n mo s koa, gunvwn q so nhIN; jp qp bq mo m, eyk nihpweIey[ kiv AwXo hY Srn, ghy Dwie kY crn; gurU qwrn qrn, inj hwQ dbcweIey] 27]
qo so nhIN dwqw koaU mo s n iBKwrI dIn; qo so n dXwl, dKI m s nAlweIey[ mhwn kvI jI kib`q aucwrd hn:-hy vwihgrU DMn sRI grU grMQ swihbjI! Awp jI jsw v`fw dwqw koeI nhIN hY[ XQw:- jYsw qU qsw qhI; ikAw apmwdIjY] dwsn dws dy smwn (dIn) grIb iBKwrI BI keI nhIN hY jI[ Awp jI
Awpxy pymIAW dy idl idmwg ’c hr smyN grbwxI Byjd rihMd hoN jI[ iehgurbwxI dI dwq Awp jI qN ibnw hor keI nhIN d skdw jI[ ies krk Awp jIdy smwn dwqw hor koeI BI nhIN hY jI[ hy jIA pRwx sKdwqy jI! dwsn dws AwpjI qoN inmK 2 bilhwr jWdw hY jI[ XQw:-( jIA pwx suKdwiqAw inmK inmKbilhwir jI]1]) (203) Awp jI jYsw idAwl hor koeI nhIN[ (hm sir dInu,dieAwlu n qm sir; Ab pqIAwru ikAw kIjY]) (694) dwsn dws jYsw hor keIduKI nhIN khIdw[
mo so nhIN ikRqGn, qo so aupkwrI nWih; m so n AnwQ, nwQ qo s nbqweIey[ dwsn dws jYsw, Awp jI dy kIqy apkwr nUM Bulwaux vwlw hor keIAikRqGx nhIN hY[ Awp jI jsw hor koeI mhwn prapkwrI BI nhIN hY[ jo dwsndws nUM ismrn gurbwxI pdwrQ siqkwr ipAwr d ky pRiqpwldw hov[ XQw:-AikrqGxw no pwldw; pB nwnk sd bKisd]) dwsn dws jYsw hor koeI AnwQXqIm BI nhIN hY[ ?hy nm nwQ nwQy]) (nmo nwQ pry]) ? jIE! Awp jI jYsw nwQ
mwlk sAwmI udw vwihgrU jI hor koeI BI nhIN khIdw jI[ XQw:- AwipnwQu.nwQI sB jw kI; iriD isiD.Avrw swd]AOgnI n mo so kaU, gunvwn q s nhIN; jp qp bRq m m, eyk nih pweIey[
dwsn dws jYsw hor koeI AOgx krn vwlw AOgnI nhIN hY[ XQw:- jqw smudu swgrunIir BirAw; qyq Aaugx hmwry] Awp jI jsw gxw vwlw prapkwrI DIrjDwrIhor keI guxvwn nhIN hY[ XQw:- qU ipru guxvMqw hau AaugixAwrw] mY inrgxbKis nwnk vycwrw]5]2] Awp jI nUM jpx rUp jp Aqy gur syvw; qpW isir qpu
swru] Anuswr Awp jI dI svw krn rUpI qp, ivS ivkwrW v`lN bRq r`Kx rUpIqp, ivS ivkwrW v`lN bq r`Kx rUpI bRq SB gux dwsn dws ivc ie`k vI nhINpweIdw[ XQw:- jpu qpu sjm; Drm n kmwieAw] syvw swD; n jwinAw hirrwieAw]
kiv AwXo hY Srn, ghy Dwie kY crn; grU qwrn qrn, inj hwQ dbcweIey] 27] Anq klwvwn, pUrn Bgvwn, prn iCmW inDwn, sc siqgrU
crn srin gr, eyk pYNfw jwie cl; siqgur koit pYNfw Awgy hoie lq hY[ijhVw grU ipAwrw snyhI isK prm pUjnIk sc siqgurW dI scI su`cI au~cIipAwrI crn Srn ’c SrDw BwvnI nwl ie`k kdm cl ky jWdw hY[ grU prmsrjI aus nUM kroVW kdm A`g ho k lx AwauNdy hn, Bwv AsMK dwqW bKSd hn[ pRymbynqI :- ieh jIv AMDw gugw ipglw kIt ikrm AikrqGx hMkwrI ivkwrIivCVk kwLw klw bixAw hY[ ies nUM mlx leI gurU prmsr jI au~bldI dg ’cbYT rhy hn[ lohy dy qg ipjry ’c iq`Ky iklW ivckwr bYT rhy hn[ srvMs krbwn
kr rhy hn[ Awp jI ny sB kuJ srbq d Bly leI kurbwn kIqw hY[ Amol kImqIgurU ieqhws grbwxI b^SI hY[ ie`k kdm gurU prmsr jI v`l clx vWg jdoN pmIie`k vwr vwihgrU kihMdw hY, qdoN gurU grMQ swihb s`cy pwiqSwh jI pymI dy idlidmwg ’c gurbwxI Byj k ivsmwd iekwgr kr idMd hn[ gurU prmsr jI b^iSSWdy BMfwry hn[ ieh b^iSS BweI swihb jI ’q hoeI hY[ gurU prmysr jI dw pqwpBweI swihb jI d rom 2 ’c ricAw hoieAw hY[
eyk bwr, siqgr mMqR ismrn mwqR; ismrn qwih, bwrMbwr gur hyq hY[ijhVw gurU pymI SrDw pym iekwgrqw sihq ie`k ic`q ho k ie`k vwr vI grUprmsr jI d b^Sy gursbd gr mqr dy ismrn mwq ’c juVdw hY[ gurU prmysrjI, Awpxy aus ipAwry nUM AnMq vwr ipAwr nwl Xwd krd hn[ XQw:-
nwnk.siqgru isK kau; jIA nwil smwrY]1]BwvnI Bgiq Bwie, kaufI AgRBwg rwKY; qwih gr srb inDwn dwn dq hY[ijhVw grU pymI is`K pymw BgqI Aq pUrn isdk nwl, gurU prmysr jI d A`g ie`kkOfI vI r`Kdw hY[ gurU prmsr jI Awpxy ipAwry nU pymw BgqI nwm dy swry Kzwnydwn dy iddy hn[
siqguru dieAw iniD, mihmw AgwiD boiD; nm nm, nmo nm, nyiq nyiq,nyiq hY] 111] vwihgrU siqgrU prmysr jI srbq dw Blw krn leI dieAw d
(iniD) ^zwny, BMfwryhn[ anHW dI mihmw (boiD) igAwn soJI (AgwiD) Aq fMGI bhwQ smJ
1.prmpUjnIk sc siqgrU vwihgrU mh`l pjvN, mh`ly nOvyN jI dI AduqI
ShIdI jwp pRsg:-pUjw dy Dn nUM AMimRq bnwaux leI suAws 2 vwihgrU 2 jpidAW, grU jI,gurU ipAwirAW jI dI krbwnI kmweI iDAwn ’c ilAwauxI, vwihgrU jI dw ArQkurbwnI smJxw:-v`FI dI mwieAw BI zihr hY, B`l ky BI nw lv jI ipAwry[nwnk dws; sdw kurbwnI] Anuswr DMn hn DMn hn DMn hn prmpUjnIk s`csiqgurU vwihgrU sRI gurU Arjndv swihbjI DMn hn!zwlmW dy Gor iBAwnk
siqgurU vwihgrU siqgurU gRQ swihbjI DMn hn!prmpUjnIk prmpiv`q grqwibrwjmwn ho ky, Awpxy pymIAW d idl idmwZ’c AMimq gurbwxI Byj k, pmIAW dyrom 2’c vs k, pRB kY ismrin; Anhd Junkwr] suKu pRB ismrn kw; Aq npwr] ismrn b^S ky, inhwl krd rihMdy hn[
pwpI jhWgIr dy ieSwry nwl pwpI cMdU k`J ispwhIAW nwl, siqgrUswihbjI nU kcihrI qN Awpxy Gry lY AwieAw[ j pMj mhWprS mhwrwj jI dy nwlsn, an@W nUM ifaVI’c r`isAW nwl bMn@ idqw[ siqgurU swihbjI Adr v`Kry sj
gey[ vwihgrU mh`lw pMjvW jI ShIdI dx qoN pihlW, pwpI cMd d Gry BuK aunINdwqRh kSt shwr rhy sn[ cMdU ny ikhw, “Awp jI jhWgIr dy swry hukm pRvwn krlvo[ jhWgIr dw ieqrwz hY, ik Awp jI siqgrU gMQ swihbjI’c, muhMmdswihbjI dI is&q ikauN nhIN ilKI?myrI is&q BI ilKxI sI[ ihMdAW is`KW nUmuslmwn bnx nUM kho, bwdSwh dy AnuswrI hov[ ”gurU swihbjI ny &urmwieAw,“Dur kI bwxI AweI] iqin sglI icMq imtweI]) ha Awphu, bil n jwxdw; mY
kihAw sBu hukmwau jIa] Anuswr pRmwqmwjI ny Awpxy hukm Anuswr suqqR Dur kgurbwxIjI, siqgrU swihbwnjI Aqy dwsn dws qN aucrvwey hn[ ies leIdwsndws jW koeI BI vwihgrUjI dI gurbwxI dI ie`k lg mwq BI Gt v`D nhIN krskdw[ Awp jI muslmwn bnx nUM kihMd hoN, gurbwxI’c prmpUjnIk siqgrU
swihbwnjI ny shI muslmwn bnx dy gx d`sy hn[ muslmwxu; mm idil hovY]invwjW bwry BI d`isAw hY, pij invwjw. vKq pij; pMjw pMjy nwa] pihlwsc.hlwl die; qIjw.Kr Kudwie] cauQI. nIAiq rwis mnu; pjvI. isPiq snwie]s`cy Akwl prKu ^dw jI ny bdy nU ijvyN pdw kIqw hY, iqvyN siqgurU swihbwnjI dwieh kudrqI scw Atl grmiq nwm Drm hY[ grmiq miq Aclu hY clwie n skkoie] (548) srb Drm mih; sRst Drm] hir k nwmu jip; inrml krm] iesnUM ausqry kNcI nwl nhIN bxwieAw[ ies d bwry dwsndws pUrn pp`k idRV hY[
”cMd ikhw, “j nhIN mndy, qW bwdSwh dw hukm hY ik do l`K rupY zurmwnw ida[”siqgurUjI ny ikhw, “siqsMgqjI dI gwVy psIny dI kmweI hY[ s ieh zurmwnwBI dws nhIN dy skdw, sMgqjI dI kmweI nUM siqsgqjI d lKy hI lwieAw jWdwhY[ siqsMgqjI dI mwieAw nUM dws nhIN vrq skdw[ ”
2.sb ivAwpI ivsmwd pRymmeI SuB ivcwr nmskwr swKI prmpjnIkvwihgrU, bwlwn bwl]) dl BMjn guru sUrmw, vf joDw bhu prapkwrI[
prmpjnIk vwihgrU mIrI pIrI dy mwlk, siqgurU hirgibd swihb mhwrwjjI ny,ipf lDweIk(mogy) ivK, prmpiv`q SB sc ipAwry crnkml pwey[ BwrI Pxvwlw ie`k s`p AwieAw[ BweI ibDIcd swihbjI ny ikhw, “hy s`cy pwiqswhjI!pwskr deIey[ ”gr nwnk dyv givMd rUp] siqgurU swihbjI ny &rmwieAw, “SrnAw irhw hY[ ”nyV Awax qoN siqgurU swihbjI ny aus dI kilAwx leI prmpivqinrMkwr srUp gurbwxI jI acwry[ sux k sRIr P`tx qoN cVweI kr igAw, swry sRIr’c kIVy pey hoey sn[ as’cN pKMfI rUh inklI, BweI ibDIcMd swihbjI ny
p`iCAw, “hy mhwrwj swihbjI!ieh kI hY?”mhwrwjjI ny aus pKfI rUh nUM ikhw,“qU hI AwpxI hwlq d`s?”as ny ikhw, “hy koit bRhmMf ko Twkru suAwmI; srbjIAw kw dwqw ry] s`cy siqgrU swihbjI!mN Awpxy Awp nUM r`b khwaNdw sW[ mryAMdroN mwieAw dw moh n CuitAw[ mN hMkwrI ivkwrI pjw dw Dwn Kw 2 ky gLigAw, Bjn ismrn n kIqw, BoLy lokW nUM mgr lw k T`gdw irhw, ik mN quhwfIkilAwx krWgw[ ”AMiq kwil jo lCmI ismrY; AYsI icqw mih jy mrY] srp jin;
4.vwihgrU jI dy ArQ:-nwrwien nrpiq; nmskwrY] AYsy gur kau.bil biljweIA; Awip mukqu, mih qwrY]) Apuny siqgur kY bilhwrY]) Aink bwr; gr ka
bil jwau]) nwnk dws sdw kurbwnI]) ja qnu cIrih; Aig n mra] ipMf prY;qau.pRIiq n qora]) ja qa; pRm Klx kw cwau] isru Dir qlI; glI mrI Awau]ieq mwrig; pYru DrIj] isru dIjY; kwix n kIj]) pihlw mrxu kbil; jIvx kICif Aws] hohu sBnw kI ryxukw; qau Awa hmwrY pwis]) ggn dmwmw bwijE;pirE nIswnY Gwau] Kq ju mWifE srmw; Ab jUJn k dwau]1] srw spihcwnIA; ju lrY dIn ky hyq] purjw purjw kit mrY; kbhU n CwfY Kq])
kbIr.muih mrny kw cwau hY; mra q hir k duAwr] mq.hir pCY kanu hY; prwhmwrY bwr]) gur Apuny aUpir; bil jweIAY]) qU ca sjx mYifAw; feI issuauqwir] nYx mihMjy qrsd; kid psI dIdwru]) kbIr.jau quih swD iprMm kI; sIskwit kir goie] Kylq Klq hwl kir; jo ikC hoie q hoie]) gur ka; krbwnujwau hW] prmpjnIk s`cy siqgurU swihbwn jI d aupokq bcn kmwauNidAW,vwihgrU siqgurU swihbjI qy siqgrU swihbjI d pj ipAwry cwr swihbzwdy cwLImukqy grmuiK ShId, nwm jp jpw, vMf Ck Ckw dyZ clw, DrmXuD’c qyZ clw,
Drm ihq sIs ktvw, crKVIAW’qy cV@, bd 2 ktvw, KoprIAW luhw, dgW’caubwLy Kw, p`TIAW K`lW luhw, Awpxy Awp nUM B`TW’c Jkvw, Awpxy b`icAW dy tkV2 krvw, Awpxy bicAW d tukiVAW dy hwr Awpxy gLW qy JLIAW’c puAw, Awpxyb`icAW q Awpxy isrW nUM nyizAW’q tMgvw, fWgW dI mwr Kw, Awpxy Awp nU jfWnwl bn@vw sVvw k, gurU jI dy snmK ShId hoey[ ijaNidAW hI Awpxy Awp nUM
iek dwqw; so, m ivsir n jweI] Anuswr sBnw jIAW nUM Amlk dwqW dx vwlv`fy dwqy[ }b^S vr sMprn hoey[ prmpUjnIk sc siqgurU swihbjI dy s`jy crn-kml’c pdm dyK ky, bhmx drgwdws jI ny AwpjI qN lok plok d sK dw vrilAw[ bwirj kir dwihxY; isiD snmuK.muKu jovY] iriD bs bWvWig; ju qIin
lokWqr mhY] prmpUjnIk scy siqgurU vwihgrU djy pwiqswhjI ny SuB syvw’q BwrIpRsn ho k, Awpxy joqI jiq smwax qoN iqn idn pihlW, sRI Kfr swihbjI ivK,gurU nwnkSwhI smq 83, 1609 ib:cq SdI 1, 25 mwrc 1552 eI:nUM, grcylw; cylw gur hoeI]11] Anuswr gurU qN cly bx ky, Awp s`cy siqgurU djpwiqswhjI ny mQw tyk ky, grqw b^S ky, KfW bRhmfW’c mihmw &YlwA k inhwl3 kr idqy, prmpjnIk bwb b`F swihbjI ny cMdn ksr Gsw ky, grqw dw iqlklwieAw[ so AwpjI ny pUjw d Dwn nMU AMimq bxwieAw, pRmIAW nMU SB s`cI isiKAw
imldI hY[6.prmpjnIk vwihgrU mh`ly dsvN jI vloN Amlk SuB s`cw apds:-1761
ib:nUM sI AnMdpur swihbjI Drm-XuD smyN, prmpUjnIk sc siqgurU dsvNpwiqswh jI ny lgr’c sc crn-kml pwey[ j`Qydwr lWgrI jI ny prn Adb pRmsihq pym bnqI kIqI, “hy sc pwiqswh jI!lMgr msqwny hn, Awh vyKo jI!BuK dsqwey isG ibRCW dIAW iC`lW rgV k pINdy hn[ ”s`cy siqgurW ikhw, “BweI!isGW
nUM sMqoK r`Kxw cwhIdw hY, ies kOVI iC`l d pIxy krk, rog lgdw hY[ ”PrprmpjnIk s`cy siqgurU swihbjI ny qbly’c crn pwey, BuK krk bhuq fgrcVweI kr gey, ijhV bcy, auh h`fIAW dI m`T, Bu`K ro rhy sn[ s`cy pwiqswhjI djwx qoN GV pV DrqI’q mwr ky ihxk, ^rwk mMgI[ muKI syvwdwr jI ny dovyN h`QjoV k pym bynqI kIqI, “hy gIb invwj s`cy pwiqswh jIE!jW qW ien@W dI mkqIkro, jW ien@W nU Klw dwxw cwrw b^So jI[ ”sc siqgurW ikhw, “pymIAW, qrwkIAw; mITw lwg] hir nwm pdwrQu; nwnk mWgY] ^b AiBAws kro, Bwxw mno,
vwihgrU Akwl purKjI ien@W swirAW dI kilAwx krng[ Bu`K krky swirAW nUAqI dKI dK k, Pyr mwqw gujrI kOr jI ny Awpxy lwfly lwl jI nUM ikhw, “AsINhux ikly’c nhIN rihxw, qM myrw p`q nhIN, mN qrI mW nhIN, jy qU isGW nU lVwaNdwmrvwauNdw hYN, qW ien@W nU r`jvW pdwrQ BI dy[ ”prmpUjnIk sc gurW ikhw,“mwqwjI!kI Awp jI dwsn dws nU zihr dvoNg?Bwv pUjw dw Dwn zihr hY, ien@W
nUM ksOtI’q lw ky prKdw hW, koVW ju`g qp krn nwl ijhVI iekwgqw jIvn-mukqI nhIN sI imldI, ah ien@W nU pwpq hY[ ”swFy s`q mhIny Bu`K rih k vrInwl lVnw, sIr’qy Pt shwrny, AYsy kStW smN, mwJ dy isGW ny s`cy siqgurW nUibdwvw ilK idqw, “AsIN qhwfy isK nhIN hW[ ”sRI gurU swihb jI, isKW dy ShId
hox qoN audws nhIN huMdy sn, pr ibdwvw dx qoN audws ho gey[ ijvN puq nlwiekhovy, qW mwpy adws ho jWd hn[ 1761ib:v`fy jMg smyN, ibdwvw dyx vwilAW’cbwbw mhW isMGjI nhIN sn[ sc siqgurU swihbjI dI ijMd jwn, prn pymI lwflgurmiK pMj ipAwry pj mukq cwr swihbzwd, bwbw AwlmisMG jI BweI adyisMG jIBweI bic`qisMG jI BweI sMqisMG jI BweI sMgq isGjI bwbw mdnisG jI BweIkoTwisG swihb jI BweI mwnisG swihbjI Awid cwLI isG byAMq d`K Bu`K mwrkSt sIrk P`t shwr ky BI, sc pwiqswh jI dy snmK rhy[ AYnI krVI kStW
duKW BrI khwxI sI, BuK rih ky duSmx nwl lVnw, swbru isdik shId; Brm BaKovxw[ vwlI au~c krxI kIqI[ ien@W gurmKW prapkwrI ShIdW ny s`cy siqgrWjI nwl AQwh pym kIqw q ih`k QwpV ky ikhw, “sc siqgurU swihbjI jy kihxgikl’c rih ky hI ShIdI dyxI hY, qW ie`Qy hI dyvWgy, jy hukm krng ikl’coN bwhrjw ky ShId ho jwv, qW BI ShIdI pwvWgy[ ”DMn s`c pwiqswhjI, DMn hY AwpjI dIkmweI, DMn isK is`KxIAW, s^q ksOtI shwrI, Bu`K rih k Ag 2 ktvwey[ ien@W
ShIdW ny bVI krVI kstI shwr ky is`KI dw bIj r`K ilAw[ s ien@W gurmKWmhWprSW ny, sI AnMdgV@ swihb ikly’c pUrn isdk Bros grU pym’c lIn, s`cysiqgurU swihb jI qoN idVqw sihq krbwn hox dy j bIrqw Bry bcn khy, auh shI2 sRI cmkOr swihbjI ivKy, vYrI dw prjw 2 k`t k, ShId ho k kmwey[ ^wlswpMQjI nUM SuD r`Kx, ^rw au~cw iljwx leI, grUjI qN Ag 2 ktwaux dw zzbw BrnleI, pjw dy Dwn’c gLidAW nUM aubwrn leI, prmpUjnIk sc siqgrW, siqgrWdy ipAwirAW dy ieh a~c s`cy kwrnwm hnjI[
7.swKI:- prmpUjnIk pUrn sq bRhmigAwnI; sgl kI rInw] bwbwSwmisMG swihbjI A`fxSwhI 1803 sMmq nUM pRgty, 1926 s`cKf gey[bRhmigAwnI; praupkwr aumwhw] Anuswr AwpjI ny swrw jIvn inSkwm syvwismrn pymw-BgqI prapkwr hI praupkwr kIq, AimRq pRm ipAwly pIq[
AwpjI qN prmpjnIk bwb grmiKisMG jI pitAwly vwly, bwbw swDUisGjI grUsyvw dy sUrj vroswey[ inrbwx kIrqnu gwvhu krq kw; inmK ismrq ijqu Ct]Anuswr Awp jI sI hirmdr swihbjI ivKy, svw d vj inSkwm inrbwn kIrqnkrd[ kyvl Bgiq; kIrqn sig rwcY] Anuswr lgwqwr 70 swl pym cNkI lwaNdy
rhy, nwl hI pSwid pRm Bytw krd, hux q`k BI Awp jI dy fyry vloN, bwbyKVkisGjI d jwnSIn bwbw drSnisG jI dyZ hwzr krd hn[ AwpjI dw isrMdwAzwieb Gr’c, Awp jI dy SuB drSn krvw irhw hY[ nmskwr!
8.prmpUjnIk prn bRhmigAwnI sMq bwbw grmuiKisG jI pitAwly vwly,gurU pRmIAW nUM pUrn pRpk idV krwaNd ik pUjw dw Dwn zihr hY, Awp jI PulIAWpRSwd vrqwaux vly kihMd, “l swaU zihr, ku`J P`lIAW dy k, k`J vwips krlYNd[ Amolk bcnW duAwrw pymIAW nU sMqoK iqpqI iekwgRqw pRwpq hudI[ bsqpwtdw twkI lwaNdy[ pymIN hux nvyN bsq nUM hI twkI lwaNdy hn, ik keI mgroNtwkI nhIN lwaNdy[ ie`k vwrIN pymIAW ikhw, “swrI idhwVI khI tokrI s^qmyhnq hY, gurU lMgr’c iGau vrqxw cwhIdw hY”[ h`s k bly, “swaU gurU kylMgr’c svw mx iGau in`q pNdw hY”[ copVI pIq iqAwg k prn drvSW vwlIrIq kmwaNdy[ PrIdw.drvsI gwKVI; copVI prIiq] iekin iknY cwlIAY;drvyswvI rIiq] 118]) ruKI sKI Kwie kY; TFw pwxI pIau] PrIdw.diK prweI
copVI; nw qrswey jIau] 29] swrI izMdgI gurU syvw kIqI, Awpxy v`lN ie`k pYswBI ^rwb nhIN kIqw[ ie`k vwrI sqsMgiq nUM pym bynqI kIqI, “BweI Awh ie`tWcuk ky dUr r`K idau, Agl idn EhI ie`tW vwips E~Qy rKweIAW, pymI vwihgrUvwihgrU a~cI blidAW syvw krd[ puCx qoN ikhw, “BweI!Awp jI lgr Ck kyAwls g`lW krnIAW sn, ieh jwp AiBAws krvwieAw hY[ siqsgqW nUM vwihgrUmMq dw jwp krwaNdy sn[ aun@W dI pis`D sMpRdwie’c hux qk BI jwp dI pRpwtIc`l rhI hY[ jwp krn vwly pymI siqgurU gRQ swihb jI dIAW pRkrmW, jwpkridAW iml k krn Aq cOr BI krn, ijs dw bhuq &wiedw hov[ ij`Qy Awipsiq srUp sI gurU gRQ swihbjI pRkwS nw ho skdy hox, a~Qy mz’qy gdy a~prrumwlw ivCwA k sRI gutkw swihb jI sjw ky, a~pr rumwlw dy k cr qy jwpkridAW pkrmW kIqIAW jwx[ mgroN Ardws BI sRI gtkw swihbjI A`g krlYxI[ jwp krn dw bhuq BwrI &L hY[ eysy qr@W Gr 2’c jwp kIqw jwvy, qW scy
kUkr; qry drbwir] Bakih AwgY; bdnu pswir]) kih kbIr.glwmu Gr kw;jIAwie Bwv mwir]) gr k igih; syvku j rhY] gr kI AwigAw; mn mih shY]Awps kau; kir kCu n jnwv] hir hir nwm; ird sd iDAwv] mnu bycY; siqgrkY pwis] iqsu syvk k; kwrj rwis] svw krq; hoie inhkwmI] iqs kau hoq;
prwpiq suAwmI] ApnI ik®pw; ijsu Awip kryie] nwnk so svku; gr kI miqlyie]2] so siqgurU swihbwn jI, byAMq gursvkW ny pjw d Dwn nU, sAwd nINdsuK ivkwr pwp leI nhIN vriqAw, AimRq bxwieAw, hux BI bxw rhy hn[
11.prmpUjnIk sMq bwbw qwrwisMG swihb jI srhwlI (sI qrn qwrnswihb) vwl mhWpurK hr swl, prmpjnIk sq bwbw grbcnisG swihbjIKwlsw mhWprKW nM svw sO isMGW smyq, Awpxy pws blwauNd[ do vyl AimRq kQwkIrqn hudw, AMimq scwr BI hudw[ mhW prKW d jQ’c pSwd p`k BMfwry vrqdy
rihMd[ pUrn bRhmigAwnI bwbw qwrwisMG jI Awpxy svkW smq ie`k ikxkw BI nwCkdy[ srb loh dy pihry dw swdw lMgr Ckdy[ ie`k idn j`Qy sgq leI jlbIAWiqAwr ho rhIAW sn, BweI bic`qRisG jI ny v`f mhWpurSW nUM pym bynqI kIqI,“AsIN pj isMG jw k sq qwrwisMG jI nUM, jlbIAW Ckx leI, AwpjI v`lN pRmbynqI krd hW”[ sMqW mhWprSW jI ny h`s ky PurmwieAw, “an@W ny CkxIAW nhINBwvyN lKW mxW bnqI kr lvo, ah Awpxy ierwd c idV hn”[ pjW isGW ny jw k
pRm bnqI kIqI, “dwsn dwsW nUM sMqW mhWpurSW ny AwpjI pws ByijAw hY, ik AjzrUr br zrUr jlbIAW Cko”[ h`Q joV ky a~q idqw, “dwsn dws vloN mhWprSWnUM pym bynqI kirE, jnmW 2 qoN, hux BI AwpjI dw id`qw hI Ckd hW A`g nU BICkxw hY”[ AYs pUrn mhWprSW jI nU inmK 2 rom 2 krk nmskwr hY[ pdwrQWdI pwpqI qN BI rucI nhIN krd[ XQw:-m nIry.Aink Bojn bhu ibjn; iqnisau.idRsit n krY rucWgY])
12.vwihgrU grUjI dI pUjw dw Dwn Zlq vrqxw, SuD zihr duK rog kStklyS rUp hY, ies nUM swkqW ny SuDI zihr bxwieAw:-prmpjnIk vwihgurU s`cysiqgurU qgbhwdr swihbjI 1721 ib:nUM, gurqw pRwpqI mgroN BweI mKxSwhjI,siqsMgqjI smq hrI rUp sRI hirmdr swihbjI d prm ipAwry drSnW nUM Awey[lUx hrwmI jLx jog msMd, sRI drbwr swihbjI dy cwry bhy bd krk cly gey[siqgurU mhwrwj swihb jI q pymIAW ny bhuq 2 vYrwg kIqw, “hy krqw kwdr
krIm!AwpjI dI rzw Atl hY[ A`j koit bRhmf d mwlk sI hirmdr swihbjI drcnhwr, dr mwdy; TwFy drbwir] quJ ibnu.suriq krY k myrI; drsnu dIjY Kilikvwr] Anuswr drSnW d iBKwrI bx k, bhy Ag KVy hn, ijn@W dy drSnW nUdyvI dyvqy Avqwr pYgbr XogI Bgq syvk locd hn[ ”BweI mKxSwhjI ny s`cy
siqgurU swihbjI nUM ieh pym bnqI kIqI, “AwpjI ie`k vwrI hukm kro[ ien@WmsMdW nU fMf dvW, bn@ ilAwvW, AwpjI d s`cy crnkmlW’q pwvW[ ”DIrjDwrIidAwl ikpwl ikpwiniD SWqI dy swgr, iKmw dy rcnhwr dwqy siqgrU swihbjI nypRmI m`KxSwhjI nUM DIrj idqw[ rwmdws srovir nwq] Anuswr AwpjI nysiqsMgq jI smq, prmpiv`q sI rwmdws sovr’c ieSnwn kIqw, drSnI ifaFIswhmxy KV ky, Ardws mgroN ieh bcn khy, “nih msMd ieh AMimqsrIey, iqsnwAgnI AMdr sVIey[ ”apRq sI Akwlq^q swihbjI Aw ky, qU Twkuru; qum pih
Ardwis] Anuswr Ardws krk, guru prw nmskwry] Anuswr nmskwr krky,AwpjI ny gurdAwrw sRI QVw swihbjI(Borw.swihb) Aw k k`J smW, pRB kwismrnu; sB qy acw] ismrn kIqw[ A`g sRI dmdmw swihb jI AsQwn’q ismrnkrk, vly ipMf s`cy crn-kml pwey[ ie`QoN dI siqsgqjI ny bVy hI pym sihqSuB s`cI svw kIqI, ie`Qy hI sRI AMimqsr swihb dIAW mweIAW ny, pRm BytwvW sccrn-kmlW’c hwzr krk pUrn pRm sihq mAw&I mMgI[ swis swis; hm
BUlnhwry] qm smrQ Agnq Apwry] AwpjI ny prm psn ho ky vr b^iSAw,“mweIAW r`b rjweIAW[ ”Agy, imil kusl syqI; Gir Awey] Anuswr bwby bkwlswihb jI vwips Aw gey[
16.do BuJMgIAW dI h`f bIqI mdI hwlq[ ie`k ny disAw, “mN gurU Gr dIdyg krk, Bog lAwaux qoN pihlW hI, ie`k bwtw Br ky crI Kw lNdw sW[ mrwidmwZ hI ih`l igAw[ jy BUAw koLy igAw qW a~Q kut p geI, aQN B`jw, horirSqdwrI’c igAw, qW au~Q BI jWdy nUM k`t pY geI[ ieaN ij`Qy BI jwvW kut pYjwvy[ ”ies qr@W ie`k hor pRmI ny disAw, “ mN pqwiSAW dw pSwid corI Ckdwirhw[ AYsw pwp ligAw, ATwrvyN swl’c Sgr l`g geI[ ”keI vwrIN pwTI, dZQoVI 2 siqsMgqjI nU vrqw k, bwkI pCwdy nwl Awp Ck lNd hn, ieh BI Kwxdw lwlc hY[ ieh izMdgI Br dw koV hY[ zmIr bhuq hI dbI rihMdI hY[ ies Kwxdy lwlc nU kuqw ikhw hY[ lb kuqw.kUVu cUhVw; Tig KwDw murdwru] pUry grUjI dI
hY, ah amr rUpI rwiq’c suKwlw(ikau) ikvN (sv) sON skdw hY[ XQw:-rwiq nivhwvI swkqW; ijn@w ivsrY nwa] rwqI idns suhylIAw; nwnk hir gx gWau]1]
kKw dbI Aig ijau; Ehu rhY n rKI[ (ija) ijvyN kKw’c dbI j Aig hY Ehu d`b k rKI(n) nhIN (rhY) rihMdI, iqvyN gurUjI dI mwieAw corI KwDI, ivkwr
rog kLyS kql kukrm mOq ho ky pgt ho jWdI hY[Jwk JkweIA Jwkvwlu; kir BK ABKI[ grUjI dI pjw dI mwieAw
dI(Jwkvwl) Jwk vwlw, mwieAw dI Jwk’c(JkweIA) qwVdw hY, ie`DroN g&w iml,ie`DroN g&w iml(ABKI) n Kwx vwlI zihr pUjw nUM(BKu) Kwx Xog smJ(kir)krk, Kw jWdw hY, ieqnw igAw guzirAw hY[ ies zihr qoN bcx vwl BI hn iknhIN?
gur prswdI abry; grisKW lKI]15] grUjI dI ikRpw nUM pRwpq gurprswdI-grisK hn, grprswdI grisKW ny gurUjI dI pUjw dI mwieAwzihr(lKI) jwxI hY, (gr) siqgrU swihbjI dI Agm Apwr sRb ivAwpI AMdrbwhr ivsmwd pRkwS srUp(prswdI) ikRpw hI ikRpw duAwrw, gurisK gurU jI dIpUjw dI mwieAw qoN(aubry) bcy hn]15]
vDwieAw] puqü klqR inq vyKY ivgsY; moih mwieAw] dyis prdis Dnu crwie;Awix muih pwieAw] Aiq hov vr ivroDu; k sk n CfwieAw] nwnk ivxu nwv.iDRgumohu; ijqu lig duK pwieAw]
18. sUrbIr bcn ky blI]) bhmigAwnI k; grIbI smwhw] bRhmigAwnI;prapkwr aumwhw] swKI pjw d Dwn ny SwmisMG jI soFI dI miq mwrnI:-jdNphwVIAW ny SRI AnMdpur swihbjI ajwV, prm pjnIk vwihgrU siqgurU goibdisMG
swihbjI ny, vwihgurU siqgrU mh`l nOvyN jI dy prmpiv`q AsQwn sRI sIsgMjswihbjI dI svw sMBwl dI ifatI, Awpxy ^ws pRmIN amwhw]) bhmigAwnI; sglkI rInw] prnbhmigAwnI DMn BweI swihb bwby grb^SisMG jI dI lweI[vwihgrU siqgurU mh`ly CyvyNjI d pVoqy, bwb sUrjmljI d poqy SwmisMG jI swa
AMimqDwrI sn[ prn grU mh`ly dsvyN jI ny Awpxy qwey srjm`ljI d pqRy, AwpxyBqIjy SwmisMG jI nUM swaU jwx ky, SRI AnMdpur swihbjI vswax leI ByijAw[pUrn grUjI ny rwj mydnIpkwS jI nM hukmnwmw ByijAw, “hy rwjnjI!AwpjI pwsSwmisMGjI soFI nM Byj irhw hW[ ienW@ dI syvw krnI[ ”rwj ny do ipf dy idq[ien@W ny SRI AnMdpur swihbjI dbwrw ^rId ky vswey[ prmpjnIk vwihgrU q^qSRI ksgV@ swihbjI dI svw krw ky, q^q’q gdI lw ky AwpxI pjw krwax lg[sdw sdw; iehu BUlnhwru] nwnk; rwKnhwru Apwru] ^ry sicAwry pUrn swD bwb
gurb^SisG jI ny pUrn gurUjI dI AMs-vs jwx k, dovyN h`Q jV k ikhw, “iehTIk hY AwpjI ny syvw kIqI hY[ sI q^qswihbjI dI ibAdbI nw kro jI, m`Qw tkitkwA k inhwl hovo”[ pjw d Dn, AwpxI pjw krwaux dI ie`Cw ny swaU dI BImiq mwr idqI[ ikhw, “&ukirAw swDw!qYnMU kI pqw?AsIN q^q d mwlk hW,q^q’q bYT ky pUjw krvw skdy hW”[ AgoN ikhw, siqgurU swihbjI qoN ibnw, horkoeI nhIN bYT skdw[ qKiq bhY; qKqY kI lwiek] pMc smwey; grmiq pwiek]
Awid jugwdI hY BI hosI; shsw Brmu ckwieAw]14] n mMnx qN ikhw, “pUjwkrwax dI ie`Cw ’qy pUjw d Dn pdwrQ ny qyrI miq mwr idqI hY, ibAdbI krnykrk qrI kul nws ho jwvgI”, Gr vwlI mr geI[ igir bsuDw jl pvnjwieg; ieik swD bcn AtlwDw] Anuswr swD bcn s&ly hoey[ s pUjw dy DnpdwrQ ny nyk swaU dI miq BI mwr idqI[ AimRqDwrI huMidAW prn gurUjI qNkurbwn hox dI bjwey, Awp hI grU bx ky bT gey
18 aVw.^wlsw pQ jI nU SuD r`Kx, ^rw a~cw iljwx leI, grU jI qoN AMg
2 ktwax dw jzbw Brn leI, pUjw d Dwn c gLidAW nUM abwrn leI,prmpjnIk s`cy siqgurW Aq siqgurW d ipAwirAW dy ieh a~cy s`c kwrnwm:-1761 ibkRmI nUM sI AnMdpur swihb jI Drm XuD smyN, prmpjnIk s`cy siqgurUdsvN pwiqswh jI ny lMgr c crn pwey[ lWgrI j`Qydwr jI ny prn Adb pRmsihq pym bynqI kIqI, “hy scy pwiqswh jI! lMgr msqwny hn, Awh vyKo jI! Bu`Kdy sqwey isG ibRCW dIAW iClW rgV ky pINdy hn[ ” s`cy siqgrW ikhw, “BweI!
isMGW nU sqoK r`Kxw cwhIdw hY, ies kOVI iCl d pIxy krk rog l`gdw hY[” Pyr
prmpjnIk sc siqgurU swihb jI ny qbyl c crn pwey, Bu`K krk bhuq fMgrcVweI kr gey, bcy h`fIAW dI muT Bu`Ky ro rhy sn[ scy pwiqswh jI d jwx qoN GoV
pOV DrqI ’qy mwr ky ihxk ^rwk mgI[ muKI syvwdwr jI ny dovy N h`Q joV ky pRmbynqI kIqI, “hy gRIb invwj s`cy pwiqswh jIE! jW qW ien@W dI mkqI kro, jWien@W nUM Kulw cwrw b^So jI[ ” s`cy siqgrW ikhw, “pymIAW, qyrw kIAw; mITwlwgY] dw AiBAws kro, Bwxw mno, vwihgrU Akwl purK jI ien@W swirAW dIkilAwx krng[ Bu`K krk swirAW nUM AqI duKI dyK ky, Pyr mwqw gujrI kOr jI nyAwpxy lwfly lwl jI nU ikhw, “AsIN hux ikl c nhIN rihxw, q myrw p`q nhIN,mYN qrI mW nhIN, j qM isGW nU lVwaNdw mrvwaNdw hYN, qW ien@W nUM r`jvW pdwrQ BI
dy[ ” prmpjnIk s`cy grW ikhw, “mwqw jI! kI Awp jI dwsn dws nUM zihrdyvoNg? Bwv pUjw dw Dwn zihr hY, ien@W nU ksOtI ’qy lw k prKdw hW, kRVW jugqp krn nwl ijhVI iekwgqw mkqI nhIN sI imldI, auh ien@W nUM pwpq hY[ ”swFy s`q mhIny BuKy rih k vYrI nwl lVnw, sRIr ’qy P`t shwrny, As kStW dsmyN, mwJy d isGW ny sc siqgurW nUM ibdwvw ilK idqw, “AsIN quhwf isK nhINhW[ ” sI grU swihb jI, is`KW d ShId hox qN audws nhIN hudy sn, pr ibdwvw
dyx qoN audws ho gey[ ijvN p`q nlwiek hov, qW mwqw ipqw jI adws ho jWd hn[1761 c vf jMg smyN, ibdwvw dyx vwilAW c bwbw mhW isMG jI nhIN sn[ s`cysiqgurU swihb jI dI ijMd jwn, prn pRmI lwfly gurmiK pMj ipAwry pMj mkqcwr swihbzwd, bwbw Awlm isMG jI BweI aud isMG jI BweI bic`qR isMG jI BweIsMq isMG jI BweI sMgq isMG jI bwbw mdn isG jI BweI kTw isMG swihb jIAwid cwLI isG bAMq duK BuK mwr kSt sIrk Pt shwr k BI s`c pwiqswh jIdy snm`K rhy[ AYnI krVI kStW duKW BrI khwxI sI, Bu`Ky rih ky dSmx nwl
lVnw, swbru isdik shId; Brm Bau Kvxw[ (vwr 3) vwlI a~c krxI kIqI[ien@W gurmKW prapkwrI ShIdW ny s`cy siqgurW jI nwl AQwh pym kIqw q ih`kQwpV ky ikhw, “s`cy siqgurU swihb jI j kihxg ikly c rih k hI ShIdI dxIhY, qW ie`Qy hI dvWgy, j hukm krngy ikly cN bwhr jw k ShId ho jwvo, qW BIShIdI pwvWgy[ ” DMn s`cy pwiqswh jI, DMn hY Awp jI dI kmweI, DMn is`Kis`KxIAW, s^q ksOtI shwrI, BuK rih ky AMg 2 ktvwey[ ien@W ShIdW ny bVI
krVI ksOtI shwr ky isKI dw bIj r`K ilAw[ s ien@W gurmKW mhWpurSW ny, sI
AnMdgV@ swihb ikly c pUrn isdk Brosy gurU pRm c lIn, s`cy siqgrU swihb jIqoN idVqw sihq kurbwn hox dy jo bIrqw Bry bcn khy, auh shI 2 sRI cmkr
swihb jI ivKy, vYrI dw purjw 2 k`t ky, ShId ho k kmwey[^wlsw pQ jI nU SuD r`Kx, ^rw au~cw iljwx leI, gurU jI qN Ag 2ktwaux dw jzbw Brn leI, pjw dy Dwn c gLidAW nU abwrn leI, prmpjnIks`cy siqgurW Aq siqgurW d ipAwirAW dy ieh a~cy suc kwrnwm hn jI[
19.prmpjnIk vwihgrU siqgrU goibdisMG swihbjI d sc crnkmlW’cbYYTy pRmI, Amolk bcn sxidAW mnohr drSn krk gd 2 ho rhy sn[ ie`k pmIgrm 2 pRSwid lY ky AwieAw[ ie`k lwlcI ny Prnw kr ilAw ik jykr myry vlDk dx, qW swry dw swrw hI Kw ky kuJW k`F lvW[ Ardws qoN bwAdmyrw.AMqrjwmI hir rwieAw]) vwihgrU siqgrU swihbjI ny kih ky swrw hI as nUidvw idqw[ b`s Pr kI sI?Kw mry jW cuk mry, Anuswr kuJ smyN mgroN sRIr iPtigAw, bhuq hI duKI hoieAw, siqgrU swihbjI dy crnW’c Aw k, hwey 2 krnl`gw[ siqgurU swihbjI ny ikhw, “hy BweI!grbwxI vwihgrU mMq jpidAW vMf kCkx nwl, pdwrQ AMimq bx jWdw hY[ qM ie`klw Ck igAw, ijs krky qYnU dK
Bogxw ipAw[ ”ieh sx k gurU pmySrjI d prmpiv`qR prmpjnIk scy crn-kml PV k mAw&I mMgI[ sI grUjI ny Awpxw jwx ky b^S ilAw[ XQw:-gxuAvgxu mrw, ikC n bIcwirAw; bKis lIAw iKn mwhI] hy swDsgq jIE!ijhVwBI bdw Awey pdwrQ’qy lwlc krdw hY, ik mN ieklw KwvW, as dI ibqI nIvINrihMdI hY, nIq BI nhIN BrdI[ keI pymI d`sdy hn ik swfy bwby kLy &L pey hIsV jWdy hn[ kLy rihx vilAW dI rUh BtkdI hY, pr ah qrs nhIN krdy[ jdNBI pdwrQ, siqsMgqjI’c Awv, aus nUM vf ky CikAw AMimq bxdw hY[ ijQ 2prmpjnIk siqgrW Aq mhWprSW dy AsQwn hn, au~Qy 2 pdwrQ bhuq AwauNdwhY[ ijhV Kwx dy lwlcI hn, auh vMf k nhIN Ckdy, iPr aun@W dI lVweI huMdI hIrihMdI hY, Awpo Awpxy kmirAW’c dwL nU qz qVkw lwauNd hn, bl`f Sgr hwrtAtk bImwrIAW sRIr nUM ^w jWdIAW hn[ ies leI gurUGr dy Dn pdwrQ’q lwlckrnw mhW pwp, mhW koV@ hY[ izMdgI nwm qN vWJI hI rih jWdI hY[ idl sRIr rogI
lptwie] ies kI syvw jo kry; iqs hI kau iPir Kwie] pUjw dy Dn nU pkVn vwly,koeI BI cgw kMm nhIN krdy[ ies nUM pkV ky, iekTI krI jWdy hn, ault kymwieAw ien@W nUM PV lNdI hY[ ies dy iDAwn krk jIv nUM s`p bxnw pNdw hY[ Aiqkwil jo lCmI ismrY; AsI icqw mih jy mrY] srp jin; vil vil AauqrY] gurujIdI mwieAw nUM pkVn vwly, mwno zihrI sp nU h`Q pwauNdy hn[ Awpxy sIr nU ivSA`g’c sutd hn[ siqsMgqjI dI nyk kmweI dI pym Bytw nU gurU syvw’c lw kAMimq bnwax dI bjwey, lhU bxw ky pINd q lhU’c ieSnwn krdy hn[ gurUjI dImwieAw nwl, snw cWdI ^rId ky dBI sIr nUM iSMgwrd hn, auh swDU nhIN AprwDIhn, ikauN j pUrn gurUjI ny qW, in`jI mwieAw ^rc ky, sonw pihnxw BI mn@w kIqwhY[ kV sienw.kVu rupw; kVu pYn@xhwru]
20.ie`k lwlcI gurdAwry swihbjI dw lmw smW pRDwn irhw, sO eykVzmIn sI[ pjw dy Dwn nU mn mrzI nwl vrqdw irhw, kmLw hox qoN sgLl`igAw, kmry’c hI rotI s`t iddy, Awpxy sRIr nU AwpxI mL mL lNdw, ieauN brI
hwlq nwl mirAw[ pUry gurU jI dI zmIn’q kbzw krnw BI d`K dIAW pfW hn[XQw:-dK kIAw pMfw KlIAw; sK.n inkilE koie] duK ivic jIa jlwieAw;duKIAw cilAw roie] inSkwmI pRmIjI nM, vwihgrUjI Awpxy’c ml lYNdy hn[gurUjI dI zmIn’q kbzw krn, pUjw mwieAw pdwrQ l`tx vwlw ieh nw smJ ikmYN mOjW mwx irhW hW, sgN smJy, “vwihgrUjI dwsn dws nMU dyK rhy hn, bImwrIAWjmW crwsI lK jUn d byAMq kStW dw fMn dxgy[ ”XQw:-kbhU kIt hsiq; pqg
hoie jIAw] Aink join; Brm BrmIAw]) keI jnm; Bey kIt pqMgw] keI jnm;gj mIn krMgw] keI jnm; pMKI srp hoieE] keI jnm; hYvr ibK jieE]) jimjim mrY; mrY iPir jmY] bhuqu sjwie; pieAw dyis lMm]) grU kw is`K.gIb kIrsnw ko, grU kI golk jwxy[ (rihqnwmw) pUry grUjI dy hukm nUM mnidAW, gIb dmuK nUM gurU swihbjI dI glk smJ ky, pjw dy Dwn’cN grIbW dI m`dd br zrUr
EQy pRmI isK nU dy dyvIN, aus qoN mwieAw lY k k`J Ckxw[ ”isK bV hI cwAauqSwh nwl sRI slqwn swihbjI phuMicAw[ isK bV hI ipAwr siqkwr dy nwlimilAw, bhuqy pym d nwl sIs invw k fMfauq kIqI, mwnoN gurU nwnk swihbjI ddrSn ho gey[ prn Awdr sihq plGy’q ibTwieAw, bVy hI pRym nwl crn Doq[
bhuq ipAwr nwl Bojn iqAwr krk ikhw, “lau jI Cko”[ is`K ny ikhw, “ dwsndws nU grU pIqmjI dw hukm hY, ies hukmnwm’c j mwieAw ilKI hY, ieh lY kBojn Ckxw”[ ieh sux ky is`K nUM bVw hI sMsw apijAw[ Gr’c gIbI bhuq hIizAwdw sI, pYs ik`QoN dv?isK Gr’c BuKw bYTw hY[ Gr vwlI ikhw, “SwhUkwr qNkrzw lY ky d iddy hW[ mzdUrI krk, moV dvWg[ ”do sO dmVw dy ky pRSwdCkwieAw[ vwips AwaNidAW rsqy’c, ie`k prn mhWpurS bTy vyK[ [ SwhUkwrduSwlw mwieAw myv Bytw krk cilAw igAw[ sqjI pym itkwA’c ie`k-rs bMdgI
krd rhy, ismrn-bdgI d gwVy rs’c bl nhIN sk[ ie`k fwkU ny sB k`J c`kilAw[ c`kx vwl nU burw nhIN ikhw, hrK sog qN inrwl, hir rs pI miqvwlmhWprSW pdwrQ dy Awey qoN KuS nhIN hoey, gey qN inrws nhIN hoey[ hrK sog jwkY nhI; bYrI mIq smwn] khu nwnk suin ry mnw; mukiq qwih qY jwn]) AwvqhrK n jwvq dKw nh ibAwp mn rognI] is`K ny ieh kOqk A`KIN vyiKAw,mhWprSW nU nmskwr kIqI, vwips AwauNidAw rwq k`tx leI, ibRC hyTW frw
kIqw[ ibRC au~pr kbqr kbqrI rihMd sn[ ien@W ikhw, “ieh Awpxy Gry AwieAw hY, ies dI pwhuxcwrI krIey, Awpxw Awl@xw Qly s`t k, cMJW’c DuKdIAWmINgxW ilAw ky, Awl@xy’c s`t idqIAW, A`g bL geI[ pMn dwn kw kry srIru] soigrhI; gMgw kw nIru] Anuswr as dy Bojn leI, pihlW kbqrI’c if`gI PyrkbUqr if`igAw[ beI ieh swnU Ck lvy, pr isK ny mws nhIN KwDw[ ieh BI bVIhYrwnI vwlI g`l dyKI[ siqgurU mhwrwj swihbjI ikhw, “BweI!sulqwnprIey pRmIis`K, rsq’c bYT sq, kbUqr kbUqrI vwly gux Aq pUrn grmiq Dwrn krk,
gursvk bx ky inhwl ho, &kIr bnx dI lV nhIN”vwhu vwhu scy pwiqswh; qU scInweI] vwhu mry swihb jI vwhu!ikqnI ivsmwd hI ivsmwd ikpw krk, gursyvk dgux kmw ky, gurmiq grsbd b^S k inhwl kr rhy hn:-nwnk.syvku seIAwKIA; j isru Dry auqwir]) mwrU mhlw 5] mwn moh Aru lB ivkwrw; bIE.cIiqn GwilE] nwm rqnu guxw hir bxj; lwid vKru lY cwilE]1] svk kI; EVik