Fiscus betwist meer en meer de aftrek van management feesgooglex.tuerlinckx.eu/media/81600/fiscus-betwist-meer-en... · 2018. 2. 7. · -betaald in bepaald belastbaar tijdperk-maar

Fiscus betwist meer en meer de aftrek van management

fees

Tim Melis

Februari 2018

KennisAteliers heet u van harte welkom Wij willen u graag danken voor uw aanwezigheid en uw keuze voor KennisAteliers. Samen met de sprekers doen wij er alles aan opdat ook dit seminarie voor u een zinvolle kwalitatieve vorming zal zijn.

Praktische afspraken - Het gebruik van gsm’s tijdens het kennisatelier is hinderlijk voor de spreker en de

deelnemers. Gelieve daarom uw gsm uit te schakelen tijdens de duur van het kennisatelier.

- KennisAteliers doet er dagelijks alles aan opdat kwaliteit ons handelsmerk blijft. Zowel inzake het onderwerp, de concrete inhoud, de spreker als de praktische organisatie. Voor KennisAteliers is uw mening over onze werking en suggesties ter verbetering zeer belangrijk. Daarom durven wij aandringen om op het einde van het kennisatelier even de tijd te nemen om het evaluatieformulier in te vullen. U kunt het evaluatieformulier op uw tafel laten liggen of deponeren op de tafel met de attesten .

- De attesten in het kader van de permanente vorming worden uitgereikt op het einde van het kennisatelier op basis van het aanwezigheidsregister.

- Dit kennisatelier kan opgenomen worden als e-video en beschikbaar gesteld worden van de deelnemers.

Interne opleidingen

Indien meerdere medewerkers van uw kantoor/bedrijf nood hebben aan een professionele vorming, kunnen wij die opleiding ook bij u intern organiseren. Deze interne kennisateliers hebben het voordeel dat zij aangepast kunnen worden aan uw noden en specifieke werksituatie. Contacteer ons voor meer informatie op [email protected] of 02/331.49.87 .

Permanente vorming

KennisAteliers biedt u een ruim kwalitatief programma aan permanente vorming rond fiscaliteit, accountancy en vennootschapsrecht. Meer informatie vindt u op www.kennisateliers.be.

Programma

Gent

13.00 Onthaal 13.30 Start 15.30 Break 17.00 Einde

Antwerpen

17.00 Onthaal 17.30 Start 19.00 Break 21.10 Einde

Evaluatieformulier Aftrek van management fees

1. Algemene indruk KennisAteliers 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

2. Zaal en accommodatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

3. Seminarie 3.1. Spreker 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

3.2. Praktijkgerichtheid 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

3.3. Documentatie/presentatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

4. Globale evaluatie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

5. Werden uw verwachtingen ingelost ? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Opmerkingen:

Gelieve één cijfer te omcirkelen per onderwerp, en dit op basis van volgende beoordeling: 1 = slecht 10 = zeer goed

Suggesties voor onze programmatiedruk zijn steeds welkom, noteer ze hieronder.

Fiscus betwist meer en meer de aftrek van management

fees

Presentatie

Tim Melis

Bezoldigingstheorie en aftrek van management

fees

© Niets uit deze presentatie, inclusief de specifieke vormgeving, mag door middel van elektronische of andere middelen, met inbegrip van automatische informatiesystemen, gereproduceerd en/of openbaargemaakt worden, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur & KennisAteliers.

Mede door de rechtsonzekere fiscale wetgeving kunnen noch de auteur(s) noch KennisAteliers verantwoordelijk gesteld worden vooreventuele foutieve interpretaties.

Aftrek van management fees - 02/2018 - T. Melis 2

Aftrek van management fees - 02/2018 - T. Melis - 1/85

OVERZICHT

I. Algemeen: aftrekbaarheid van kosten

II. Bezoldigingstheorie

III. Aftrekbaarheid van management fees


Aftrekbaarheid van kosten

1. toepasselijkheid van art. 49 WIB

1. wat is een beroepskost?

1. voorwaarden van art. 49 WIBa. annualiteitsvoorwaardeb. realiteitsvoorwaardec. finaliteitsvoorwaarded. causaliteitsvoorwaarde

1. art. 49 in verhouding tot andere artikelen WIB



1. Toepasselijkheid van art. 49 WIB

Artikel 183 WIB:

“Onder voorbehoud van de in deze titel omschreven afwijkingen zijn, wat hun aard betreft, de inkomsten die onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting of daarvan vrijgesteld zijn, dezelfde als die welke inzake personenbelasting worden beoogd; het bedrag ervan wordt vastgesteld volgens de regels die van toepassing zijn op winst.”

→ Artikel 49 WIB is van toepassing in de vennootschapsbelasting









2. Wat is een beroepskost?

Wat is een beroepskost?

- binnen professionele sfeer

- definitieve verarming of verlies van een deel van het patrimonium

- met negatieve impact op het fiscaal resultaat

- door de belastingplichtige zelf gedragen









3. Voorwaarden van art. 49 WIB

Voorwaarden beroepskosten

- Artikel 49 WIB

• Gedaan of gedragen tijdens het belastbare tijdperk

• Echtheid en bedrag verantwoord d.m.v. bewijsstukken

• Om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden

- Cassatie: band met de maatschappelijke activiteit


3. Voorwaarden van art. 49 WIB

Onderscheid Hof van Cassatie:

- subjectief criterium / intentionaliteitsvoorwaarde = intentie om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden

- objectief criterium / causaliteitsvoorwaarde = kosten moeten in overeenstemming zijn met het maatschappelijk doel of de maatschappelijke activiteit van de vennootschap



Annualiteitsvoorwaarde⇒ gedaan of gedragen tijdens het belastbare tijdperk

- werkelijk betaald of gedragen in belastbaar tijdperk X = aftrekbaar in belastbaartijdperk X

- betaling veronderstelt een definitieve verarming (geen voorlopige storting)- gedragen veronderstelt ten laste genomen (bv. afschrijving)

Uitzondering:- Over te dragen kosten:

- betaald in bepaald belastbaar tijdperk- maar economisch gedeeltelijk op latere belastbare tijdperken drukkend

- Toe te rekenen kosten: - pas in een later belastbaar tijdperk te betalen- maar economisch reeds deels aan betreffende belastbaar tijdperk toe te

rekenen


Annualiteitsvoorwaarde

Wat indien schuld niet werd geboekt?

rechtspraak is unaniem:

→ aftrek in een later belastbaar tijdperk is niet mogelijk wegens het éénjarigheidsbeginselen de voorrang van het boekhoudrecht

Bergen 29/9/2016; Rb. Oost-Vl., afdeling Gent, 8/3/2016; Rb. Leuven 15/01/2016; etc.


1


b) Realiteitsvoorwaarde

⇒ Echtheid en bedrag verantwoord d.m.v. bewijsstukken

- Echtheid: beroepskost daadwerkelijk gedaan of gedragen

- Bedrag verantwoorden

Bij gebreke aan verantwoording:

- individuele of collectieve akkoorden mogelijk met fiscus- artikel 50, §1 WIB: kosten op een redelijk bedrag ramen

(nu vaak bij discussies over % beroepsgebruik onroerend goed)


b) Realiteitsvoorwaarde Aantonen met bewijsstukken :

- door de wet of reglementering voorgeschreven bewijsstukken (BTW-factuur, ontvangstbewijs, etc.)

- of eventueel overeenkomsten

Onmogelijkheid tot voorlegging bewijsstukken?

- wanneer door onachtzaamheid stukken zijn vernietigd, gestolen of verloren- wanneer het niet gebruikelijk is stukken te eisen of te verkrijgen (Com. IB nr. 49/20)

⇒ geen vereiste van bewijs van de tegenprestatie

Voorbeelden contra:

- management fees verworpen omdat prestaties niet worden aangetoond

(reeds Cass. 23/05/1945 of Brussel 10/06/1942)

- aftrek van bezoldigingen geweigerd omdat geen werkelijke prestaties worden aangetoond(reeds Cass. 6/10/1964)



b) Realiteitsvoorwaarde Nu nochtans vaststaande cassatierechtspraak :

⇒ bewijslast van werkelijkheid prestaties ligt bij de belastingplichtige (Cass. 18/01/2013; 15/10/2015; 14/10/2016)

cf. conclusie adv.-gen. Thijs bij Cass. 18 januari 2013 :

“De belastingplichtige moet aldus niet het niet-bestaan van simulatie bewijzen, maar wel dat er uitvoeringwerd gegeven aan wat tussen partijen zonder veinzing was overeengekomen. Dit vereist dat, naast devoorlegging van de overeenkomst en de opgestelde facturen, bijkomende elementen worden voorgelegddie wijzen op een daadwerkelijke uitvoering van de overeenkomst.”

Hoe realiteit van prestaties bewijzen? Zie infra

Belastingplichtige moet niet aantonen dat de vergoeding voor de prestaties correct is:

- enerzijds opportuniteitsbeoordeling- anderzijds at arm’s length discussie → bewijslast ligt bij de fiscus


c) Finaliteitsvoorwaarde

⇒ om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden

doel van kost: belastbare inkomsten verwerven of behouden

- bewijslast bij belastingplichtige

finaliteit niet te verwarren met de juridische oorzaak:

- contract, factuur, wet, etc.- kosten of lasten zonder juridische verplichting kunnen toch voldoen- criterium: voldoende economisch belang voor onderneming- bv. kwijtschelding van schuld t.a.v. groepsvennootschap

economische belangen:

- vermijden van faillissement- reputatie van groep vrijwaren




eigen economisch belang

objectief of subjectief verband met verwerving / behoud van inkomsten:

- subjectief: belastingplichtige maakt kosten met het oog op een activiteit gericht op het verwerven of behouden van inkomsten

- objectief: de kost houdt verband met een inkomstengenererende activiteit of actief

bv. administratieve kosten, afschrijving, etc.


c) Finaliteitsvoorwaardewerkelijke bedoeling volstaat

→ resultaat of succes is niet doorslaggevend

Vb. 1

Cass. 27/1/1959 : “Overwegende dat uit de enkele vaststelling dat de obligataire lening niet werd verwezenlijkt niet volgt dat die uitgave, gedaan om de lening te verrichten, de voorwaarden niet vervulde welke door artikel 26, paragraaf 1 SWIB bepaald worden, om als bedrijfsuitgaven te worden afgetrokken…”

→ kosten kunnen dus niet verworpen worden omdat ze niet doeltreffend zijn geweest

Vb. 2

Rb. Brussel 2/9/2002 : “la déductibilité des dépenses professionnelles n’est pas subordonnée à la réalisation de l’objectif visé, à savoir la réalisation ou la conservation de revenus, mais à la réalité de ce but”

→ bedoeling kunnen aantonen om inkomsten te verwerven of te behouden is dus essentieel




inkomsten en kosten moeten niet tot hetzelfde belastbaar tijdperk behoren

(Cass. 22 december 1964, Pas. 1960, I, 216; Cass. 17 december 1970, Arr. Cass. 1971, 397; Brussel 6 januari 1997, FJF nr. 97/161; Cass. 3 november 2000, Bull. Bel. nr. 837, 1395)

→ kosten voor toekomstige inkomsten

- opstarten activiteit

→ kosten om reeds verdiende inkomsten te bewaren

- boekhouder om aangifte in te dienen teneinde verlies inkomsten te voorkomen (Cass. 4/5/2000)

- voorafbetaling om vermeerdering te vermijden (Com. IB nrs. 52/55 en 195/83)

- etc.



hoogte van inkomsten in principe irrelevant ⇒ er moet geen winst gemaakt worden

enkel verwerving of behoud van belastbare inkomsten:

- ≠ winst

- cash drain theorie is afgevoerd sinds de midzomerarresten (zie infra)

- nastreven van een boekhoudkundig verlies voor belastingen is geen reden om de aftrek te weigeren, zolang verwerving / behoud van belastbare inkomsten als doelstelling blijft bestaan

(Cass. 4 juni 2015)




hoogte van inkomsten in principe irrelevant ⇒ er moet geen winst gemaakt worden

evenwel, er bestaat ook rechtspraak in tegengestelde zin:

- Antwerpen 17/1/2017: onroerend goed verhuurd aan zaakvoerder tegen waarde VAA = schamele inkomsten tegenover zware kosten → aftrek geweigerd

- Rb. Leuven 3/6/2016: permanente en structurele verliessituatie onaanvaardbaar, want de belastingplichtige moet minstens op termijn winst willen maken

kritiek: aanvechting van het onredelijk karakter van kosten → art. 53,10° WIB (i.p.v. art. 49)permanente verliessituatie kan hiervoor een aanwijzing vormen


d) Causaliteitsvoorwaardealle kosten van een vennootschap zijn steeds beroepsmatig...

… maar daarom nog niet aftrekbaar

4e aftrekbaarheidsvoorwaarde:

- opgelegd door Cassatie - niet in art. 49 WIB

Cass. 17/3/1964 : “Attendu que, une société commerciale étant un être moral exclusivement créé en vue d’une activité lucrative (...); que, sauf disposition légale contraire, les dépenses d’une telle société ont un caractère professionnel (...)”

- elke verbintenis beroepsmatig (Cass. 3/6/1983)

- elk actief is een bedrijfsactief (Cass. 21/12/1954)



d) Causaliteitsvoorwaarde

alle kosten van een vennootschap zijn steeds beroepsmatig...

… maar daarom nog niet aftrekbaar

→ artikel 53, 1° is niet van toepassing inzake vennootschappen

“Als beroepskosten worden niet aangemerkt:

1° uitgaven van persoonlijke aard … en alle andere uitgaven die voor het uitoefenen van de beroepswerkzaamheid niet noodzakelijk zijn”

Cassatie: art. 53, 1° wegens zijn voorwerp niet toepasselijk op vennootschappen(Cass. 13/11/2014, cf. infra)



Cassatie is afgestapt van causaliteitsvoorwaardeen komt expliciet terug op zijn eerdere rechtspraak

Cass. 12 juni 2015 :Aftrek van beroepskosten kan niet onderworpen worden aan de voorwaarde dat de kosten

‘inherent’ moeten zijn aan haar maatschappelijke activiteit zoals deze te lezen staat in haar statutaire doelomschrijving.

“De omstandigheden dat tussen een verrichting van een vennootschap en haar maatschappelijke activiteit of statutair doel geen verband bestaat en dat een verrichting uitsluitend werd gesteld met het oog op een belastingvoordeel, sluiten als dusdanig niet uit dat de kosten die met zulke verrichtingen verband houden als aftrekbare beroepskosten kunnen worden aangemerkt.”




Cassatie is afgestapt van causaliteitsvoorwaarde

Of toch niet?

- rechtsleer is unaniem: het objectief criterium wordt naar de prullenmand verwezen

- 1 dissonante stem: Van Crombrugge (Gentse School)


d) Causaliteitsvoorwaarde1 dissonante stem: Van Crombrugge (vervolg)

de afwijzing als aftrekbaarheidsvoorwaarde van het verband met de maatschappelijke activiteit is een kwestie van woorden: noodzakelijk verband met de beroepswerkzaamheid(effectieve onderneming of activiteit) is nog steeds vereist → vreemde lezing van het arrest… er zou dus niet veel veranderen

kosten die kunnen verworpen worden, aldus Van Crombrugge:

• fantaisistische kosten • kosten zonder adequate tegenprestatie gedragen in het belang van derden• kosten die niet beantwoorden aan effectieve prestaties ten behoeve van de

onderneming• kosten die enkel tot doel hebben de belastbare grondslag te vernietigen

intussen 1x opgepikt in de rechtspraak: Antwerpen 17 januari 2017 (cassatie aangetekend)






1. algemene voorwaarden art. 49 WIBa. annualiteitsvoorwaardeb. realiteitsvoorwaardec. finaliteitsvoorwaarded. causaliteitsvoorwaarde



4. Art. 49 in verhouding tot andere artikelen WIB

Artikel 49 WIB vormt de basisbepaling voor aftrekbaarheid van kosten, maar:

- sommige bepalingen zijn volledig onderworpen aan artikel 49 WIB(bv. bezoldigingen - artikel 52, 3° WIB; sociale bijdragen - artikel 52, 7° WIB; etc.)

- sommige bepalingen zijn volledig onderworpen aan artikel 49 WIB maar voorzien tevens bijkomende beperkingen (bv. receptiekosten - artikel 53, 8° WIB; autokosten; strafrechtelijke boetes - artikel 53, 6° WIB; etc.)

- andere afwijkingen (bv. 120% aftrek elektrische wagens, etc.)




art. 49 WIB vs. art. 26 WIB

voorbeeld: management fees

klassieke verdediging in het verleden:→ kost beantwoordt niet aan voorwaarden van artikel 49 WIB? kosten werden nochtans wel betaald

→ als abnormaal en goedgunstig voordeel kwalificeren (artikel 26 WIB)AGV belast bij de genieter (Belgische context)

kunnen niet belast worden bij de voordeelverstrekker (geen economische dubbele belasting)

Probleem voor de fiscus…



art. 49 WIB vs. art. 26 WIB

voorbeeld: management fees

- mogelijke oplossing: oordelen dat artikel 49 WIB altijd van toepassing is → belastingplichtige draagt de bewijslast (Cass. 30/10/2008; 12/6/2009; 22/9/2011)

- Programmawet van 27 april 2007: artikel 49 WIB voorrang op artikel 26 WIB

(toevoeging in artikel 26 WIB: “onverminderd de toepassing van artikel 49 WIB”).

⇒ Economische dubbele belasting = geen schending van gelijkheidsbeginsel (Grondwettelijk Hof nrs. 160/2010; 27/2011)




art. 49 WIB vs. art. 344, §1 WIB

Artikel 344, §1 WIB niet bruikbaar om misbruik van artikel 49 WIB te bestrijden:

- welke wetgevende intentie kan gefrustreerd worden?

- aan welke belasting wil men ontsnappen? of welk belastingvoordeel wil men claimen?

- artikel 49 WIB is zelf een antimisbruikbepaling geworden met voorrang op artikel 344, §1 WIB (Parl. St., Kamer, 2011-2012, doc 53 2081/001, 112-113)


OVERZICHT







1. Algemeen kader

2. Rechtspraak

3. Bewijs van prestaties?

4. Alternatief: verhuur

5. Do’s & don’ts

6. De lege ferenda


Algemeen kader

Bedrijfsleidersbezoldiging

- een vennootschap kan ervoor opteren haar bestuurder te bezoldigen- bezoldigd of onbezoldigd bestuursmandaat

- bedrijfsleider - NP: beroepsinkomen (art. 32 WIB)- bedrijfsleider - venn: belastbare winst

- bestuurde vennootschap: aftrekbare kost, indien voorwaarden art. 49 WIB zijn voldaan

- in speciën, of- deels of volledig in natura

- art. 36 WIB- gewaardeerd aan werkelijke waarde in hoofde van verkrijger- art. 18 KB/WIB: forfaitaire waardering van bepaalde VAA



Algemeen kaderVormen van bezoldiging (sensu lato):

- statuten, forfaitair

bv. presentiegelden, ongeacht of vennootschap winst maakt

- AV, vaste bezoldiging

bv. presentiegelden of andere, ongeacht of vennootschap winst maakt

- voordelen in natura

bv. gratis terbeschikkingstelling van woning en/of wagen

→ bezoldiging

→ MOET dus gebeuren o.g.v. statuten of beslissing van AV

- tantièmes - komt voort uit de winst → enkel indien er winst wordt gemaakt- bepaald bij statuten of door AV


Algemeen kaderBezoldigingstheorie bedrijfsleidersbezoldiging in speciën is gewoon een aftrekbare beroepskost

bedrijfsleider bezoldigen is inherent aan beroepsactiviteit:

- bedrijfsleider levert prestaties

→ zorgt ervoor dat vennootschap belastbare inkomsten kan verwerven / behouden

- verloning van bedrijfsleider voor verrichte prestaties

bedrijfsleidersbezoldiging deels in natura betaald → wijzigt niets aan aftrekbaarheid

vb. deel van de bezoldiging: terbeschikkingstelling van een woning → kosten van woning moeten ook aftrekbaar zijn

ook wanneer die woning louter privématig wordt gebruikt

= bezoldigingstheorie



Algemeen kader

Toepasselijke bepalingen

- de voorwaarden van artikel 49 WIB moeten wel nageleefd worden (zie supra)

- artikel 52, 3° WIB: bezoldigingen worden inzonderheid als beroepskost aangemerkt

- artikel 195, §1 WIB: bedrijfsleiders worden inzake beroepskosten met werknemers gelijkgesteld en hun bezoldigingen worden als beroepskosten aangemerkt

geen van beide bepalingen maakt een voorbehoud voor artikel 49 WIB

→ dus : wettelijk - weerlegbaar - vermoeden dat de voorwaarden van artikel 49 WIB zijn nageleefd


Algemeen kader

Toepasselijke bepalingen

wettelijk - weerlegbaar - vermoeden dat de voorwaarden van artikel 49 WIB zijn nageleefd

→ gevolg 1 : elke bezoldiging - en elk voordeel van alle aard - is dus aftrekbaar?

→ gevolg 2 : omkering bewijslast: fiscus moet bewijzen dat de voorwaarden van artikel 49 WIB niet werden nageleefd

⇒ bewijslast om de kosten te verwerpen ligt bij fiscus



Algemeen kaderOnroerend goed (OG) ter verloning van bestuurder?

Gratis terbeschikkingstelling OG

- artikel 18, §3, punt 2 KB/WIB- waardering:

terbeschikkingstelling door NP: KI x 1,7 x 100/60 terbeschikkingstelling door RP

KI < 745: KI x 1,7 x 100/60 x 1,25 KI > 745: KI x 1,7 x 100/60 x 3,8

⇒ discriminatie

Gent 24 mei 2016, 2015/AR/1235; Antwerpen 24 januari 2017, 2015/AR/1117; Antwerpen 27 juni 2017, 2015/AR/2315



1. Algemeen kader

2. Rechtspraak




6. De lege ferenda



2. Rechtspraak

uitgebreide en diverse positieve rechtspraak

- onderscheid tussen bezoldiging in speciën / natura is verboden opportuniteitsoordeel- wat is de zin van artikel 36 WIB?- waaraan uitvoering wordt gegeven in artikel 18 KB/WIB?

Echter ook negatieve rechtspraak

- bewijs bezoldiging niet geleverd - huur aangerekend – cash drain-leerstuk- bezoldiging niet verantwoord door prestaties (Cass., 6 oktober 1964): nieuwe stokpaardje in

de rechtspraak!- en ook nog : Gent, 9 november 2010: “fiscale constructie is eenmalig en is duidelijk opgezet

om de belastbare grondslag te verminderen” - of nog Bergen 29 juni 2011: aangeven voordeel heeft niet automatisch tot gevolg dat de

kosten aftrekbaar zijn (krijgt veel navolging in de rechtspraak)


Cassatie, 20 juni 2013 (-)

- feiten:- appartement aan zee - activiteit vennootschap: cardiologie

- Hof van Cassatie: - bevestiging arrest Bergen 29 juni 2011

- een bezoldiging vormt niet automatisch een aftrekbare kost

- a contrario: een bezoldiging is slechts aftrekbaar wanneer er effectieve prestaties van de zaakvoerder tegenover staan



Rb. Bergen, 22 april 2014 (+)

- feiten:- doktersvennootschap stelt 90% woning ter beschikking

- rechtbank:- remuneratoir voordeel: komt ten goede aan motivatie en beschikbaarheid van

zaakvoerder

→ in het belang van de vennootschap

- parallel met bedrijfswagen: kosten worden niet verworpen ingeval van privématig gebruik (!)

eenzelfde redenering geldt voor terbeschikkingstelling woning

⇒ aanvaarding bezoldigingstheorie


Cassatie, 20 juni 2014 (+)

- feiten:- villa, bestemd als privéwoning- activiteit vennootschap: thuisverpleging

→ geen ontvangst van patiënten

- Hof van Cassatie:- beroepsgebruik van een onroerend goed kan beperkt zijn tot louter

administratieve en boekhoudkundige taken van de vennootschap - niet verantwoord om elk beroepsgebruik te ontkennen



Rb. Gent, 20 oktober 2014 (-)- feiten:

- advocatenvennootschap koopt OG in VG (oud klooster)- gezinswoning + 40% beroepsgebruik

(geen betwisting over deze percentages)

- fiscus: - kosten ten belope van 60% niet aftrekbaar

→ kosten niet gemaakt om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden

- rechtbank :- 60% kosten niet gerelateerd aan advocatenpraktijk

→ dus niet gemaakt om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden

- evenmin noodzakelijk verband met maatschappelijke activiteit van vennootschap

- belasting op VAA belet geen verwerping van de kosten- bezoldigingstheorie niet opgeworpen blijkbaar


Rb. Gent, 29 oktober 2014 (-)- feiten

- radioloogvennootschap koopt woonhuis in VE- gezinswoning + deels gebruikt voor beroep (wachtdienst: beelden naar de woning

voor analyse)

- fiscus: - geen praktijkruimte en geen medische apparatuur aanwezig, wel plasmascherm maar

medische beelden konden niet vertoond worden

→ pand uitsluitend privématig gebruikt

- rechtbank - woning gebruikt tijdens wachtdienst = ongeloofwaardig

wie moet beelden dan versturen vanuit ziekenhuis? radioloog maakt ze daar zelf…

→ uitsluitend privégebruik

- belasting op VAA belet geen verwerping van de kosten - bezoldigingstheorie niet opgeworpen blijkbaar



Gent, 4 november 2014 (-)- feiten:

- appartement aan kust (VE) - vennootschap actief in klinische biologie - appartement ter beschikking gesteld als buitenverblijf aan de zaakvoerder (NE)- VAA wordt aangerekend

- fiscus: kosten niet in overeenstemming met artikel 49 WIB → niet aftrekbaar

- hof van beroep:- kosten moeten betrekking hebben op maatschappelijke activiteit

in casu niet het geval (activiteit vennootschap = klinische biologie) → aftrekbaarheid kosten niet aanvaard“omdat het als voordeel in natura ter beschikking wordt gesteld van de zaakvoerder. Dit aannemen zou betekenen dat, om een kost te doen aannemen als beroepskost, het volstaat om het even wat aan te kopen, te huren, en dergelijke meer, dat in het geheel niets te maken heeft met de beroepsactiviteit, om het dan ter beschikking te stellen van de bedrijfsleider als voordeel in natura.”


Gent, 4 november 2014 (commentaar)zienswijze Hof is evenwel fundamenteel foutief

→ een vennootschap kan wel degelijk om het even wat aankopen om dit vervolgens ter beschikking te stellen van de zaakvoerder als een loon in natura:

- = werking en bedoeling van artikel 36 WIB- kosten moeten dan ook aftrekbaar zijn - geen fundamenteel verschil met een loon in speciën

artikel 36 WIB:

“§1 Anders dan in geld verkregen voordelen van alle aard gelden voor de werkelijke waarde bij de verkrijger. In de gevallen die Hij bepaalt kan de Koning regels stellen om die voordelen op een vast bedrag te ramen.”

- art. 18 KW.WIB: enkele voordelen in natura worden forfaitair geraamd- forfaitaire waardering doet geen afbreuk aan aftrekbaarheid van de onderliggende

kosten



Cassatie, 13 november 2014 (+)

- feiten:- villa nabij ziekenhuis te Libramont- geen beroepsmatige aanwending- activiteit vennootschap: oto-rhino-laryngologie

- fiscus: ontkent niet dat er werkelijke prestaties waren

- Hof van Cassatie:

- onroerend goed wordt toegekend als vergoeding voor prestaties van zaakvoerder

- VAA aangegeven op fiche

⇒ expliciete bevestiging bezoldigingstheorie


Rb. Gent, 19 januari 2015 (+)- feiten:

- appartement aan de kust - 12 minuten van het ziekenhuis (wachtdiensten)

- fiscus verwerpt kosten: - bedrijfsleider kan ook in hotel logeren- 58 observaties tijdens periode 15/6/11 tot 25/10/11: bij aanbellen nooit enige

beweging of iemand aangetroffen / positie gordijnen of terrasmeubilair niet gewijzigd

- andere taxatieambtenaar heeft grootouders/echtgenoten/kinderen gezien op appartement op 19/7/11

- rechtbank: - opportuniteitsbeoordeling - beroepsmatige aanwending - op 19/7/11 wachtdienst + geen opvang voor kinderen op die dag

→ kosten aftrekbaarAftrek van management fees - 02/2018 - T. Melis 50


Antwerpen, 26 mei 2015 (+)

- feiten:- OG eigendom van vennootschap (VG)- vennootschap verhuurt deels privé (78%) en deels beroepsmatig (22%)- Privéhuur (78%) brengt veel minder op dan beroepsmatige verhuur (22%)

375 EUR t.o.v. 793,26 EUR

kosten zijn dus veel hoger dan inkomsten

- hof van beroep:- geen probleem: kosten mogen hoger zijn dan inkomsten


Rb. Leuven, 12 juni 2015 (+/-)- feiten:

- vennootschap bezit gebouw (VE) - deels beroepsmatig gebruik- deels kosteloos ter beschikking gesteld

- VAA aangerekend

- fiscus: weigert aftrek kosten woongedeelte

- rechtbank:

“Principieel is er geen reden om de kosten fiscaal niet te aanvaarden. Maar de kosten zijn niet onbeperkt aftrekbaar. Er moet een relatie bestaan tussen de grootte van de kosten en de belangrijkheid van de prestaties. Op basis van de werkelijk geleverde prestaties, oordeeltde rechtbank dat een integrale aftrek van de kosten buiten verhouding zou zijn. De aftrekbare kosten worden in redelijkheid beperkt tot 65%.”

- kritiek: mag de rechter de hoogte van de bezoldiging bepalen? kwalijke evolutie…

→ algemene vergadering moet hierover beslissen



Antwerpen, 22 september 2015 (+/-)- feiten:

- kosten met betrekking tot tuin- geen VAA, geen terbeschikkingstelling

- fiscus: aanvaardt 10% van de kosten, rest wordt niet beroepsmatig gebruikt

- hof van beroep:- geen verband noodzakelijk tussen kosten en maatschappelijk doel/activiteit vereist- kosten moeten gedragen zijn om inkomsten te verwerven / behouden

→ intentie om opbrengsten te realiseren?

- dit wordt niet aangetoond

ontvangst van klanten? intentie hiertoe?

→ kosten verworpen


Gent, 22 september 2015 (+/-)- feiten:

- OG aangehouden door vennootschap (VG, 15 jaar)- aanwending OG:

⅛ beroepsuitbating ⅞ privégebruik zaakvoerder

- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap- verbouwings- en inrichtingswerken: 285.000 €

- fiscus: verwerpt afschrijvingen op VG en renovatiewerken: wanverhouding t.o.v. de ontvangenhuur (verschil van 20.000 € per jaar)

- hof van beroep: - kosten moeten niet inherent verbonden zijn aan de maatschappelijke activiteit- maar: kosten mogen niet overdreven zijn

→ art. 53, 10° WIB: kosten mogen hoger zijn dan de inkomsten

in casu: kosten overtreffen opbrengsten op structurele wijze

→ onredelijke kosten: 20% wordt aanvaard, 80% is onredelijk



Gent, 6 oktober 2015 (+)

- feiten:- vennootschap houdt OG aan (VG, 20 jaar)- blote eigenaar: zaakvoerder- bestemming OG: woning zaakvoerder + exploitatie strijkwinkel

- fiscus :verwerpt alle kosten verbonden aan woongedeelte

- hof van beroep: - aftrek toegelaten: cfr. cassatierechtspraak juni 2015 - OG aangewend voor de uitbating van de beroepsactiviteit- Oorzakelijk verband staat vast- Het feit dat zv een voordeel kan bekomen op het einde van het VG doet hieraan

geen afbreuk


Antwerpen, 3 november 2015 (+/-)- feiten:

- appartement aan zee (VE)- maatschappelijke zetel vennootschap in appartement gevestigd- geen beroepsgebruik voor het overige

- gratis ter beschikking gesteld aan een derde (aandeelhouder, geen zaakvoerder)

- geen huur initieel (achteraf 400 EUR/maand)

- geen VAA- bedoeling: voordeel verschaffen aan aandeelhouder, liberaliteit

- hof van beroep:- midzomerarresten bevestigd- maar niet aangetoond dat kosten werden gemaakt om inkomsten te verwerven /

behouden

→ Kosten verworpen



Rb. Gent, 18 november 2015 (-)

- feiten:- appartement Koksijde (VE)

- domicilie-adres bedrijfsleider VAA aangerekend

- tevens studio in Zele bestemming OG: vergaderruimte- geen VAA aangerekend

- fiscus: privégebruik als woning

- rechtbank: - bevestiging midzomerarresten Cassatie- bezoldigingstheorie? er worden geen effectieve prestaties toegelicht- privégebruik: zaakvoerder woont in Zele

appartement te Koksijde is te ver om dagelijks te pendelen.

- geen VAA voor studio aangerekend

→ kosten verworpen


Rb. Antwerpen, 23 maart 2016 (-)

- feiten:- appartement aan zee (VG)- zaakvoerder is blote eigenaar- maatschappelijke activiteit: IT-vennootschap- appartement wordt uitsluitend verhuurd aan derden

- fiscus: verwerpt alle kosten: - niet in overeenstemming met maatschappelijk doel/activiteit - kosten overtreffen inkomsten

- rechtbank:- bevestigt midzomerarresten - struikelt over intentionaliteitsvoorwaarde: vennootschap zal nooit winst maken,

huurinkomsten zijn onvoldoende hoog om alle kosten te dekken

- kritiek: artikel 49 vraagt dat er inkomsten zijn, niet dat er winst is…



Rb. West-Vlaanderen, afd. Brugge, 6 juni 2016 (-)- feiten:

- aankoop OG (VG) + 80% verbouwingswerken ten laste- maatschappelijke activiteit: management vennootschap

- fiscus: weigert aftrek kosten

- rechtbank: weigert kosten- verwerving OG draagt niet bij tot effectief uitgeoefende beroepswerkzaamheid- gemaakte kosten: niet om inkomsten te behouden / verkrijgen- vruchtgebruikconstructie is verlieslatend- 2 bestuurders: slechts 1 krijgt VAA (andere onbezoldigd)- aftrek is geen automatisme: voorwaarden van art. 49 WIB moeten vervuld zijn- bewijs van werkelijke prestaties niet geleverd: vennootschap bewijst niet dat ze de kosten

draagt met oogmerk om bestuurders VAA te verlenen voor hun prestaties

→ aftrek kosten geweigerd


Gent, 6 september 2016 (-)

- feiten:- aankoop OG (VG) - 60% privé-gebruik- maatschappelijke activiteit: advocatenvennootschap

- fiscus: weigert aftrek kosten van privégedeelte

- rechtbank: weigert kostenaftrek



Gent, 6 september 2016 (-) (vervolg)

overwegingen hof:

- afschaffing causaliteitsvoorwaarde bevestigd- niet aangetoond of en in welke mate de aankoop van het VG van het privégedeelte de

verwezenlijking van maatschappelijk doel bevordert - geen strategie / plan gericht op het doen toenemen van omzet- verhouding kosten en inkomsten is relevant criterium → niet in verhouding- vergoedend karakter terbeschikkingstelling → vereist werkelijke prestaties die daar

tegenover staan geen duidelijke loonpolitiek loutere omzet volstaat niet verslagen AV: geen informatie over wijze waarop prestaties zaakvoerders worden

vergoed- afwentelen van privékosten: misbruik van fiscale regelgeving en vermogen vennootschap

→ aftrek kosten geweigerd


Cass. 14 oktober 2016 (2 arresten) (-)

- feiten:- weekendwoning aan de kust (VG)- VAA aangerekend

- Cassatie:- bezoldigingstheorie? - kost om belastbare inkomsten te verkrijgen of te behouden - tegenover kosten moeten werkelijke prestaties staan

- bewijslast ligt bij belastingplichtige→ kosten niet aftrekbaar: effectieve prestaties niet aangetoond

- kritiek:- VAA aangerekend: is niet voldoende- aantonen werkelijke prestaties wordt feitenkwestie



Gent, 20 december 2016 (-)

- feiten: - OG, voor 80% in bezit van vennootschap (VG)- wordt ter beschikking gesteld aan de zaakvoerder

- fiscus: verwerpt kosten

- hof van beroep:- in overeenstemming met maatschappelijke activiteit- met het oog op verkrijgen of behouden van inkomsten- werkelijke prestaties aantonen:

- geen duidelijke loonpolitiek geen enkel document ter staving van de verloningspolitiek

- verwijzing naar algemene prestaties of omzet is niet voldoende- niet zomaar allerhande privé-uitgaven afwentelen op vennootschap- geen aanwijsbare economische oorzaak of noodzaak voor een dergelijke bezoldiging in

natura- bij einde VG krijgen BE de VE van het appartement zonder evenredige tegenprestatie


Gent, 3 januari 2017 (+/-)- feiten:

- 100% van appartement aan zee (in VE)- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap- ligging: 15 min verwijderd van ziekenhuis (wachtdienst)

vanuit woonplaats (Deinze) niet haalbaar

- fiscus:- nauwgezette observaties uit: nooit enig privégebruik vastgesteld- toch weigert fiscus aftrek kosten

- hof van beroep: aanvaardt kosten- irrelevant: al dan niet beroepsactiviteit in pand - appartement niet in gebruik (buiten wachtdienstperiodes): geen VAA (want geen privévoordeel)- maar: appartement met 2 slaapkamers en 2 staanplaatsen → overtreft noden van wachtdienst… - deel appartement wordt niet beroepsmatig gebruikt, geraamd op 30% door hof



Antwerpen, 10 januari 2017 (-)

- feiten:- appartement aan de kust- voor 98% in VG aangehouden door vennootschap

voor overige aangekocht door zaakvoerder)- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap

aankoop is niet in strijd met de statuten- aanwending OG: louter privé- geen vergoeding of huur betaald door zaakvoerder

- hof van beroep:- bezoldigingstheorie? ja- maar werkelijke prestaties? bewijs niet geleverd:

- louter prestaties leveren is niet voldoende- inkomstenfiche is niet voldoende- geen enkel document ter staving van de verloningspolitiek- geen aanwijsbare economische oorzaak of noodzaak voor een dergelijke bezoldiging in

natura- bij einde VG krijgen BE de VE van het appartement zonder evenredige tegenprestatie


Rb. Antwerpen, 15 januari 2016 + 13 januari 2017 (-)- feiten:

- OG wordt door vennootschap aangehouden (VG) 15% beroepsgebruik 85% gratis terbeschikkingstelling

- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap

- fiscus: aanvaardt 7,5% kosten, bezoldigingstheorie niet aangetoond

- rechtbank:- aanvaardt 15% kosten (beroepsgebruik) - bevestigt midzomerarresten, maar struikelt over bezoldigingstheorie

realiteit prestaties niet aangetoond

- kritiek: - doktersvennootschap→ alleen dokter kan prestaties verrichten... + omzet is er- er moet geen sprake zijn van extra prestaties

→ hoger beroep aangetekend



Antwerpen, 17 januari 2017 (-)- feiten:

- appartement aan de kust- voor 70% van vennootschap (VE)

30% van zaakvoerder (VE)- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap- doelwijziging (vlak voor aankoop): voortaan ook beleggen in OG

- fiscus: louter pro forma wijziging doel

- hof van beroep:- doelwijziging: irrelevant want midzomerarresten Cassatie- intentionaliteitsvoorwaarde geldt wel

- belastingplichtige: huur + potentiële meerwaarde bij verkoop

→ te lage vergoeding/huur

(was gelijk aan VAA, m.n. 2200 EUR, terwijl kosten 65000 EUR bedroegen in eerste jaar) + meerwaarde is onzeker


Antwerpen, 17 januari 2017 (commentaar)

Opmerkelijke redenering want:

1) hof geeft zelf toe: winst maken is niet vereist voor aftrek

2) VE (!) - kans op meerwaarde is toch reëel?

(kans is groter dan bij VG)

- zal eventuele meerwaarde later ook belastingvrij zijn?



Antwerpen, 17 januari 2017 (commentaar)

- hof voert een heel betoog over doelverband… (!?) - quid midzomerarresten?

- kosten kaderen niet binnen geneeskunde (hoofddoel) én evenmin binnen het beleggen in vastgoed (aankoopprijs werd geleend…)

- evenmin verband met werkelijke activiteit… (geen band met doel nodig, wel met beroepswerkzaamheid en geneeskunde is enige beroepswerkzaamheid…)

- kosten niet gemaakt om belastbare inkomsten te verkrijgen

- herintroductie causaliteitsvereiste?? (zie supra)

→ Cassatie aangetekend


Rb. Antwerpen, 27 januari 2017 (+)- feiten:

- ⅔ woning privégebruik aangehouden door vennootschap(VG)- zaakvoerder betaalt vergoeding gelijk aan VAA

- fiscus: verwerpt kosten

- rechtbank: - feit dat zaakvoerder vergoeding betaalt gelijk aan VAA, speelt geen rol (!)

- genoten voordeel moet nog steeds als vorm van bezoldiging gekwalificeerd worden - lage betaalde vergoeding wegens lage waardering VAA, geen adequate

tegenprestatie

⇒ kostenaftrek aanvaard: jaarlijkse bezoldiging in geld immers gedaald sinds toekenning woning

(ca. 20000 EUR = kost woning),

→ totale loonkost is dezelfde gebleven

bestaan werkelijke prestaties aanvaard: prestaties onveranderd gebleven, enkel anders vergoed...



Rb. Antwerpen, 10 februari 2017 (+)

- feiten:- aankoop woning in VG- verbouwingswerken gedragen door vennootschap

- fiscus verwerpt verbouwingskosten, maar niet kosten vruchtgebruik

rechtbank:

- aanvaardt aftrek kosten wel: fiscus is niet consequent

→ ofwel verwerping alle kosten → ofwel aanvaarding alle kosten


Antwerpen 28 maart 2017 (-)

- feiten:- villa ter beschikking gesteld- 84% privématig gebruikt- twee wagens ter beschikking gesteld van zaakvoerder

- hof van beroep: - bewijs van werkelijke prestaties vereist- gegeven dat bedrijfsleiders prestaties levert is onvoldoende

→ tegenover genoten voordeel staan daarom nog geen werkelijke prestaties

- voordeel op fiche is ook onvoldoende- volgt fiscus: verwerping van 84% van de kosten



Antwerpen 28 maart 2017 (commentaar)

analogie met bedrijfswagen: ongeacht privégebruik aftrekbare kost (zie supra)- in essentie geen verschil met terbeschikkingstelling OG

fiscus verwerpt kosten m.b.t. terbeschikkingstelling OG als deel bedrijfsleidersbezoldiging

- bedrijfswagens blijven steeds buiten schot, of toch niet…?


Antwerpen 28 maart 2017 (commentaar)

wat met de twee bedrijfswagens?

- Porsche 911 en BMW 740 ter beschikking gesteld- de kosten van slechts één wagen zijn aanvaardbaar op grond van een identieke argumentatie

→ niet aangetoond dat er werkelijke prestaties tegenover de kosten staan

fiscus is overigens nog mild geweest : enkel de kosten van de goedkoopste wagen werden verworpen...



Gent, 17 oktober 2017 (+/-)

- feiten:- OG

benedenverdieping: professioneel gedeelte bovenverdiepingen: woongedeelte

- ander OG: verhuurd aan schoonmoeder (600 EUR/m)- maatschappelijke activiteit: doktersvennootschap

- fiscus: verwerpt aftrek van alle kosten (behalve professioneel gedeelte)

- rechtbank (Rb. Gent 28 december 2015):

→ aftrek kosten aanvaard


Gent, 17 oktober 2017 (-) (vervolg)overwegingen hof:

onderscheid tussen privé en verhuurd gedeelte

1. privé gedeelte

- afschaffing causaliteitsvoorwaarde bevestigd- finaliteitsvoorwaarde blijft vereist- omvang van VAA is niet relevant- wonen nabij dokterspraktijk is nuttig, maar verantwoordt uitgaven niet- vennootschap droeg kosten van persoonlijke aard van bedrijfsleider

→ kosten moeten werkelijk geleverde prestaties vergoeden

geen bewijs bijgebracht dat terbeschikkingstelling onroerend goed een extra wijze van verlonen is

→ aftrek geweigerd



Gent, 17 oktober 2017 (-) (vervolg)

overwegingen hof:

onderscheid tussen privé en verhuurd gedeelte

2. verhuurd gedeelte

- huurgelden zijn belastbare inkomsten- uitgaven houden verband met beroepskosten in de zin van art. 49 WIB

→ aftrek kosten aanvaard


Diverse rechtspraak (-)

Diverse (zeer) recente rechtspraak waarbij bezoldigingstheorie telkens wordt ingeroepen, maar niet wordt aanvaard bij gebrek aan bewijs werkelijke prestaties…

• Bergen 24 februari 2016

• Rb. Brugge 10 februari 2016

• Rb. Namen 20 april 2016

• Rb. Brugge 6 juni 2016

• Rb. Antwerpen 3 maart 2017




1. Algemeen kader

2. Rechtspraak




6. De lege ferenda



1e aspect: bewijs toekenning bezoldiging

- VAA op fiche (niet op RC)- correct opgenomen in boekhouding- consistente notulering

- bv. bij aankoop OG en bij elke goedkeuring jaarrekening- overeenkomstig statuten




2e aspect: bewijs prestaties

Cass., 6 oktober 1964:

“Attendu qu’il incombe au contribuable de justifier de la réalité et du montant des dépenses professionnelles que, dans sa déclaration, il a déduit de ses revenus bruts;

Qu’il appartient à l’administration de prouver l’absence de justification par le redevable;

Attendu que, si ni l’administration, ni la cour d’appel n’ont le pouvoir de contester l’opportunité ou l’utilité d’une dépense professionnelle, notamment en ce qui concerne le personnel du redevable, spécialement sons nombre, ses mérites ou capacités et la répercussion de ces éléments sur les rémunérations, elles ont cependant celui de prouver ou de constater que telle dépense faite au profit du personnel n’a pas le caractère d’une dépense professionnelle parce qu’il n’est pas établi qu’elle rémunère des prestations effectives.”



2e aspect: bewijs prestaties

bewijs bij feitelijk vermoeden:

- bekende feiten:- vennootschap realiseert € 500.000 erelonen- vennootschap heeft 1 zaakvoerder en geen werknemer

- logische redenering => onbekend feit:- zaakvoerder heeft prestaties geleverd- relateren aan output gerealiseerd door toedoen van bedrijfsleider

eventueel periodieke bezoldiging verminderen




Voldoende prestaties?

- opportuniteitsoordeel is verboden

- vergoeding dekt gedeeltelijk prestaties (die niet langer betwist worden), maar vormt gedeeltelijk ook een liberaliteit

→ onderscheid met opportuniteitsoordeel FLINTERDUN (om niet te zeggen sofistisch)

- gebillijkt door Cass., 6 oktober 1964 (mits bewijs door fiscus)- MAAR: twee activiteiten onderscheiden in hoofde van de notaris-medewerker



Bewijsvoering in concreto:

- VAA op fiche (geen R/C)

- bezoldigd karakter van het mandaat stemt overeen met statuten van de vennootschap- minstens: is daarmee niet in strijd- hoewel: fiscus kan schending statuten niet inroepen- maar: naleving → vereiste consistentie en geloofwaardigheid

- correcte boeking bedrijfsleidersbezoldiging



3. Bewijs van prestaties?Bewijsvoering in concreto:

- bezoldigd karakter van het mandaat in overeenstemming met statuten

- gebrek aan vermelding in statuten → bestuursmandaat geacht bezoldigd te zijn

- statuten: onbezoldigd bestuursmandaat

→ er mogen geen bezoldigingen worden toegekend (ook niet in natura)

- enkel: terugbetaling van aan mandaat verbonden kosten

- statuten: “onbezoldigd, behoudens andersluidende beslissing van de AV”- ondubbelzinnige en uitdrukkelijke beslissing AV- geen loutere goedkeuring van de jaarrekening- Rb. Hasselt 26 september 2013

- statuten beperken bezoldiging tot specifieke verloningsvormen of bedragen- AV mag hiervan niet afwijken




- notuleren op AV voor de aankoop en jaarlijks herhalen op elke AV

- AV aankoop OG:- Aan de zaakvoerder wordt het onroerend goed gelegen te … kosteloos ter

beschikking gesteld ten belope van * %, ter verloning van diens prestaties voor de vennootschap;

- De terbeschikkingstelling zal jaarlijks worden geëvalueerd in functie van de prestaties van de zaakvoerder en de door vennootschap behaalde resultaten;

- De terbeschikkingstelling van het onroerend goed zal gebeuren op permanente wijze zodat zij moet worden beschouwd als een maandelijkse voorafname op de bezoldiging van de zaakvoerder;

- Deze bezoldiging zal pas definitief verworven zijn op het moment dat de zaakvoerder décharge krijgt.





- notuleren op AV voor de aankoop en jaarlijks herhalen op elke AV

- jaarlijkse AV: - goedkeuring jaarrekening (dewelke de toegekende bezoldigingen en VAA moet

weergeven)- kwijting zaakvoerder - bevestiging totale loonpakket:

- speciën- auto- iPad - telefoon- woning



jaarlijkse AV

- loon van een lasthebber: pas verschuldigd wanneer hij rekenschap dient af te leggen

→ bij bestuurder: verschuldigd na kwijting van AV

- behoudens statutaire afwijkingen

- bij weigering van kwijting: betaling uitstellen in afwachting van aanrekening schade

- vennootschap kan beslissen om voorschotten te verlenen: bv. maandelijkse overschrijving loon, voordelen in natura die lopen over het ganse jaar, een doorlopend karakter hebben…

- statutair voorzien- of uitdrukkelijke bekrachting van AV- voorafnemingen die niet voorafgaandelijk werden toegestaan: kunnen later worden

bekrachtigd door de AV Bergen 28 januari 1987, J.L.M.B., 805; Kh. Brussel 8 september 1980, Rev. Prat. soc. 1980, 210





verloningspolitiek documenteren

- overeenkomst afsluiten? - eigen bijdrage koppelen aan te behalen resultaten?- put en/of calloptie voorzien bij einde samenwerking

- verantwoording voor plotse loonstijging of vermindering verloning in speciën?

overeenkomst over verloning zaakvoerder?




verantwoording voor plotse loonstijging of vermindering verloning in speciën?

- marginale toetsing: redelijk karakter van door AV toegekende bezoldiging- vergoedt de bezoldiging (/ het VAA) werkelijke prestaties?- kennelijk excessieve vergoeding → vrijgevigheid (niet aftrekbaar)

- verschillende factoren:- omzet / winst vennootschap- bezoldigingspakket bestuurder- bijkomende bestuurder- bijkomende managementovereenkomst





Vb. 1: Rb. Antwerpen 27 januari 2017

- omzet ongewijzigd- bedrag bezoldiging ongewijzigd- samenstelling bezoldigingspakket gewijzigd: alles in speciën → deel in natura

→ bezoldiging wordt geacht werkelijke prestaties te vergoeden

Vb. 2: Rb. Oost-Vlaanderen, afdeling Gent, 3 april 2017

- omzet stijgt jaarlijks- bedrag bezoldiging in speciën ongewijzigd- voordeel in natura wordt toegekend

→ bijkomende bezoldiging wordt geacht werkelijke prestaties te vergoeden




Vb. 3: Bergen 19 oktober 2016 (inzake management fees)

- omzet ongewijzigd- bedrag bezoldiging in speciën verhoogd, of- voordeel in natura wordt toegekend

→ moeilijk te verantwoorden welke werkelijke prestaties tegenover specifiek verhoogde bezoldiging staan

Argumenten contra (naar analogie):

- in privésector stijgt verloning volgens anciënniteit- aantrekkelijke (en ev. fiscaal voordelige verloning) om personeel te behouden- start up heeft minder middelen: eens vennootschap middelen heeft, kan aan bonus /

loonsverhoging gedacht worden





opgepast bij excessieve en zonder objectieve rechtvaardiging gefinancierde privé-uitgaven:

- van zaakvoerder of zijn gezin- mits bedrieglijk opzet én benadeling van vennootschap en/of derden

→ misbruik van vennootschapsgoederen (art. 492bis Sw.)

Voorbeelden:

- bestuursmandaat niet werkelijk uitgeoefend- excessieve verhouding bezoldiging vs. wijze van uitoefening bestuursmandaat- VAA niet goedgekeurd door AV én geen werkelijke tegenprestatie



overeenkomst over verloning zaakvoerder?

immers:

- regel: bedrag bezoldiging opnemen in de statuten van de vennootschap zelf, evenals de wijzewaarop de verloning kan geschieden.

- bij stilzwijgen van de statuten (of bij expliciete verwijzing)

→ bepaling bezoldiging van bestuurders/zaakvoerders is een exclusieve bevoegdheid van de AV

- bestuurders kunnen nooit hun eigen vergoeding bepalen: persoonlijk belang

(Brussel 2 januari 1904, Pas. 1904, II, 309)

- Een lasthebber kan niet als tegenpartij fungeren

(Cass. 9 december 1978)

⇒ gemeenschappelijke verklaring




Gemeenschappelijke verklaring omtrent het mandaat van zaakvoerder / bestuurder

- partijen: zaakvoerder / bestuurder en vennootschap

- vastleggen van bijzondere modaliteiten van mandaat van zaakvoerder / bestuurder

- vastleggen van verloningspakket en terugbetaling kosten aan zaakvoerder / bestuurder

- geen overeenkomst: dit behoort tot de beslissingsbevoegdheid van de AV- goedkeuring bij begin en einde boekjaar- verloning definitief verworven bij kwijting zaakvoerder / bestuurder- reeds betaalde bedragen: beschouwd als maandelijkse voorafname

zie bijlage voor een model



Bijzonder verslag van de zaakvoerder overeenkomstig art. 261 W.Venn.

- ingeval van gemeenschappelijke verklaring waarbij men de enige zaakvoerder is

- bij ‘belangenconflict’- hoewel gemeenschappelijke verklaring geen eigenlijke overeenkomst is

- opgemaakt door de enige zaakvoerder

zie bijlage voor een model




1. Algemeen kader

2. Rechtspraak




6. De lege ferenda


4. Verhuur

Is verhuren een alternatief?

- marktconforme huur- wat is marktconform?

- fiscus: marktconforme huur sluit VAA niet uit - hoog VAA, lage huur… - artikel 36 WIB??- maar VAA ongrondwettelijk?

- Antwerpen 17/1/2017: onroerend goed verhuurd aan zaakvoerder tegen waarde VAA = schamele inkomsten tegenover zware kosten → aftrek geweigerd (zie eerder slide 66)




1. Algemeen kader

2. Rechtspraak




6. De lege ferenda



- statuten stemmen overeen met werkelijkheid- bezoldigd / onbezoldigd mandaat

ev. beperkingen: bedrag, verloningsvormen, …- doel: ook beleggingen in OG (hoewel causaliteitsvoorwaarde werd afgeschaft…)

- VAA op fiche: evt. verlaagd VAA, zie discussie ongrondwettelijkheid

- correcte boeking

- consistente beslissingen AV- jaarlijkse AV- bij aankoop OG- kwijting + goedkeuring jaarrekening + uitdrukkelijke bevestiging verloning zaakvoerder- bevestiging van akkoord met maandelijkse voorafnames- steeds opletten voor een belangenconflict!




- gemeenschappelijke verklaring: bestuur en vennootschap- eventueel bijzonder verslag van de zaakvoerder (belangenconflict)

- behoorlijke documentatie:- verhoging van verloningspakket rechtvaardigen in notulen AV- bezoldiging in verhouding met prestaties / cijfers vennootschap: niet excessief- etc.

- optreden in juiste hoedanigheid: als zaakvoerder / bestuurder van vennootschap- zeker wanneer de bestuurder een vennootschap is met vaste vertegenwoordiger die

tevens bestuurder in de bestuurde vennootschap is!



1. Algemeen kader

2. Rechtspraak




6. De lege ferenda



6. De lege ferenda

- wetsontwerp dd. 7 januari 2016 (CD&V) tot aanpassing artikel 49 WIB→ causaliteitsvoorwaarde letterlijk in de wet opnemen

- kosten verbonden aan VAA aan banden leggen:- "Kosten aangegaan om voordelen bedoeld in artikel 31, tweede lid, 2° toe te kennen

welke niet in noodzakelijk verband staan met de maatschappelijke of werkelijke activiteit en welke de werkelijke prestaties overtreffen, zijn niet aftrekbaar."

- Quid bedrijfswagen / villa / huispersoneel / appartement boven zaak / etc. (indien niet in noodzakelijk verband met activiteit)?

- Invoering opportuniteitsbeoordeling?

→ fiscus krijgt erg veel macht

- zelfs delegatie aan Koning - fiscaal bloedbad


6. De lege ferenda

- anti-fraudeplan: aankondiging wetgevend initiatief → counteren midzomerarresten van Cassatie

cfr. wetsontwerp CD&V

- hervorming vennootschapsbelasting: kosten nog maar aftrekbaar ten belope van het VAA

fiscus als slechte verliezer?

→ stond alvast niet in het zomerakkoord…



OVERZICHT






1. Begripsomschrijving

1. Voorwaarden aftrekbaarheida. artikel 49 WIBb. bewijs werkelijke prestatiesc. marktconforme vergoeding

1. Rechtspraak





Wat is …?

1. een management vennootschap

2. een management fee

3. een management overeenkomst


1.1 Management vennootschap

Management vennootschap: begrip

- niet gedefinieerd in het Belgisch recht

= vennootschap met als doel het management van andere vennootschap(pen) te verrichten

- aard van verstrekker management?

- natuurlijk persoon: is mogelijk, maar in de praktijk zelden toegepast

- rechtspersoon (vennootschap): quasi altijd gehanteerdreden: o.a. aansprakelijkheid, tarief vennootschapsbelasting, …



1.1 Management vennootschapManagement vennootschap - rechtsvorm

- welke rechtsvorm?

- geen vaste rechtsvorm- meestal met rechtspersoonlijkheid: vermijden van persoonlijke aansprakelijkheid- afhankelijk van persoonlijke overwegingen:

- aantal vennoten (slechts 1 in BVBA)- aansprakelijkheid:

beperkt: nv, cvba, bvba, onbeperkt: Comm.VA, cvoa, Comm.V., V.O.F.

- minimumkapitaal- publicatieverplichting jaarrekening

! hervorming vennootschapsrecht


1.1 Management vennootschapManagement vennootschap - btw

- btw-plichtig? ja

- levering van een dienst → belastingplichtige- geen ondergeschikt verband

→ 21% btw

- doelomschrijving (statuten)

- omvat opdracht / takenpakket management vennootschap

- niet te ruim: verbod om volledig beheer / controle over vennootschap aan een derdeover te laten (⇔ vennootschapsbelang)



1.2 Management fee

Management fee = vergoeding voor management prestatie

“vergoeding voor materiële en intellectuele prestaties geleverd in het kader van een aannemingsovereenkomst tussen opdrachtgever en manager”

“alle betaalde vergoedingen voor beheer en/of management die niet onder officiële mandaten vallen, alsook alle andere specifieke opdrachten die worden doorgerekend”


1.2 Management fee

vs. bestuurdersbezoldiging = vergoeding toegekend voor officiële bestuurdersmandaten

vergoeding toegekend aan:

- zaakvoerders- bestuurders- bedrijfsleiders- vereffenaars

aan NP / RP met vaste vertegenwoordiger

vs. tantième = variabele vergoeding die aan bestuurders wordt toegekend in functie van de winst



1.2 Management fee

Management fee vs.

- vloeit voort uit management overeenkomst

- beslissing van bestuursorgaan

- geen daden van bestuur: bevoegdheidbestuurders (< orgaantheorie)

- enkel ingeval van lastgevingvertegenwoordigingsbevoegdheid

Bestuurdersbezoldiging

- vloeit voort uit statuten→ bestuurdersmandaat

→ (gedelegeerd) bestuurder

- beslissing AV (indien statuten niets bepalen)

- vergoeding voor nodige / dienstigehandelingen voor verwezenlijking doel

- bestuurder kan vennootschap ook extern(t.a.v. derden) vertegenwoordigen


1.2 Management fee

Management fee vs.

- bezoldiging contractueel te bepalen

- vast bedrag / deel van de winst

- vergoeding van effectief gepresteerdediensten


- weerlegbaar vermoeden van bezoldiging voor bestuurdersmandaat (art. 517 W.Venn.)

- periodieke vergoeding

- niet enkel ter vergoeding van effectief geleverde prestaties

bv. bijkomende aansprakelijkheid bestuurder



1.2 Management fee

Management fee vs.

- aftrekbaarheid: aftrekbaarheidsvoorwaarden van art. 49 WIB

+ werkelijkheid prestaties aantonen + principes (zie infra)


- aftrekbaarheid:- NP: altijd aftrekbaar (art. 195, §1 WIB)

voorwaarde: fiche- RP: aftrekbaarheidsvoorwaarden van art. 49 WIB + principes (zie infra)


1.2 Management fee

Management fee vs.

- principes: - contract (+ naleving)

- aantonen onderliggende prestaties- fee at arm’s length - eigen werkingsmiddelen + personeel

- btw: ja


- principes:- vergoeding gewone bestuurder ≤

gedelegeerd bestuurder- (gedelegeerd) bestuurders moeten onderling +/- zelfde ontvangen

- niet te hard schommelen per jaar- niet afhankelijk van de winst- regelmatig toekennen (niet 1x/j)

- btw: verplicht voor vennootschappen sinds 01/06/2016 (NP: keuze)



1.2 Management fee

Management fee vs.

- vloeit voort uit management overeenkomst

- beslissing van bestuursorgaan

- rechtstreekse vergoeding voor effectiefgeleverde management prestaties

Tantième

- geen contractuele basis (ev. statutair)wel onderworpen aan wettelijke en

statutaire bepalingen

- beslissing van algemene vergadering

- geen vergoeding voor effectief geleverde prestaties, maar voor uitoefening van een

functie (bv. naam en faam)


1.2 Management fee

Management fee vs.

- vast bedrag / deel van de winst dat wordtuitgekeerd aan manager

- periodieke uitkering

Tantième

- deel van winst die wordt uitgekeerd aanbestuurder (mandaat)

- slechts uitkeerbaar bij positief resultaat(netto-winst)

- rekening houden met onbeschikbare en wettelijke reserves

- 1x per jaar (bij goedkeuring jaarrekening)



1.2 Management fee

Management fee vs.

- aftrekbaarheid: aftrekbaarheidsvoorwaarden van art. 49 WIB

+ werkelijkheid prestaties aantonen + principes (zie infra)

- fee at arm’s length

Tantième

- aftrekbaarheid:- NP: altijd aftrekbaar (art. 195, §1 WIB)

- RP: aftrekbaar zonder verdere

onderbouwing (Cass. 24/10/2013)

- geen marktconformiteitstoetsmaar geen wanverhouding (art. 53,10°WIB)


1.2 Management fee

Tantième vs.

- vorm van winstuitkering

- aan bestuurder

- 1x/j (bij goedkeuring jaarrekening)

- principieel aftrekbaar

Dividend

- vorm van winstuitkering

- aan aandeelhouder

- gewoon dividend: 1x/j bij goedkeuring

jaarrekeningmogelijkheid tot interim- of tussentijdsdividend: uitkeerbaar doorheen het jaar

- nooit aftrekbaar



1.3 Management overeenkomst

Management overeenkomst

= overeenkomst waardoor een persoon het geheel / een deel van het beleid van een onderneming tegen betaling toevertrouwt aan een andere persoon

dienstverleningsovereenkomst:- aannemingsovereenkomst- lastgevingsovereenkomst: meestal gebruikt bij management overeenkomsten


1.3 Management overeenkomst

Aannemingsovereekomst vs.

- hoedanigheid aannemer:

- onafhankelijk

- in eigen naam en voor eigen rekening

- opdrachtgever is niet verbonden

- beperkt tot voorwerp management OK

- eenzijdige beëindiging: vergoeding verschuldigd

- geen rechterlijke toetsing van omvang bezoldiging

Lastgevingsovereenkomst

- hoedanigheid lasthebber:

- in eigen naam maar voor rekening van lastgever

- vertegenwoordigingsbevoegdheid van lastgever

- eenzijdige beëindiging: enkel door lasthebber vergoeding verschuldigd

- rechter kan bezoldiging nagaan en matigen






1. Rechtspraak



2.a + 2.b Voorwaarden aftrekbaarheida. artikel 49 WIB (zie supra)

b. bewijs: werkelijke prestaties

- Cassatie 15 oktober 2015

kosten moeten beantwoorden aan werkelijk geleverde prestaties (bewijslast belastingplichtige)

- niet-gesimuleerde overeenkomst: kosten aangerekend door de medecontractant van de belastingplichtige steunen op werkelijk geleverde prestaties

→ volstaat niet - gekoppeld aan realiteitsvoorwaarde- Verslag aan de Koning bij het Volmachten-KB van 20 december 1996

“Art. 49 WIB laat in beginsel niet toe kosten af te trekken die niet aan werkelijke prestaties beantwoorden.”“De belastingplichtige moet steeds het bewijs leveren dat de kosten waarvan hij de aftrek vraagt, beantwoorden aan werkelijk geleverd prestaties.”



2.b Voorwaarden aftrekbaarheid


- bewijslast ligt bij belastingplichtige

- management overeenkomst- facturen begin van bewijs*- bewijs betaling facturen

- naast management overeenkomst, facturen en de betaling ervan ook bewijs nodig van uitvoering prestaties

- bewijs met alle middelen van recht, behoudens de eed

* regelmatige factuur volstaat; ‘begin van bewijs’ schendt artikel 49 WIB en artikel 1320 B.W.(SALENS, P., De managementvennootschap, 2e editie, Mechelen, Kluwer, 2013, p. 139-140)




- Mogelijke bewijselementen:

- gedetailleerde (!) facturen- planningen- time sheets- verslagen/rapporten- feitelijke omstandigheden: bewijs dat werk werd geleverd door middel van

documenten (brieven, correspondentie, mails)- welk personeel heeft welke taken verricht?

competenties personeel? kon het door iemand anders verricht worden?

- hoedanigheid steeds duidelijk maken waarin de activiteit wordt verricht (hierin schuilt groot gevaar)



2.b Voorwaarden aftrekbaarheidb. bewijs: werkelijke prestaties

- eigen personeel en middelen

→ levering van prestaties moet aannemelijk gemaakt worden

Voorbeeld: management overeenkomst met als voorwerp fiscale en boekhoudkundige dienstverlening

vereist: - infrastructuur: bedrijfsruimte, computers, etc.- personeel: bekwame personeelsleden / bestuurders

uitzondering: beroep doen op middelen van operationele vennootschap (cfr. management OK)




- kritiek: realiteit prestaties aantonen

rechtsleer: prestaties zullen voor een groot stuk intellectueel zijn, materiële weerslag is niet altijd mogelijk

“In veel gevallen valt ook niet goed in te zien welke andere bewijselementen kunnen worden naar voor gebracht. Managementprestaties zijn uit hun aard voornamelijk intellectueel (en dus immaterieel). Moeten dan foto’s (of misschien zelfs hersenscans) van de manager genomen worden als die nadenkt, telefoneert, vergadert, delegeert, controleert,... of moet een secretaris aangesteld worden die de manager volgt en alles notuleert…?”(SALENS, P., De managementvennootschap, 2e editie, Mechelen, Kluwer, 2013, p. 140).

rechtspraak: immateriële karakter van prestaties moeilijk aantoonbaar

Brussel 7 januari 2004: - overdracht van knowhow

→ bij bewijslevering moet rekening gehouden worden met essentieel immaterieel karakter prestaties





Meeste betwistingen ontstaan wanneer :

- management fees betaald aan Belgische groepsvennootschappen die hun belastbare grondslag nog kunnen verminderen (bv. vorige verliezen, NIA, etc.)

- management fees worden betaald aan buitenlandse vennootschappen → belastbare materie in België verdwijnt


2.c Voorwaarden aftrekbaarheid

c. marktconforme vergoeding

- art. 49 WIB om aftrekbaar bedrag management fees te beperken

→ ongeoorloofde opportuniteitsbeoordeling

Antwerpen 31 januari 2012:“Dat voor de gepresteerde diensten volgens de administratie een te hoge vergoeding werd betaald betreft een loutere bewering van de administratie. De administratie kan in dat geval eventueel toepassing maken van artikel 53, 10° W.I.B. Van zodra de belastingplichtige heeft aangetoond dat een uitgave beroepsmatig is, is het aan de administratie om aan te tonen dat de kosten op onredelijke wijze de beroepsbehoeften overschrijden.”



2.c Voorwaarden aftrekbaarheidc. marktconforme vergoeding

- art. 344, §1 WIB

doelstellingen fiscus: - herkwalificatie in rechtstreekse bezoldiging - fiscaal niet-aftrekbare gift aan managementvennootschap (saldo)

Pro fiscus:Antwerpen 19 februari 2008, F.J.F. n° 2008/232Cass. 10 juni 2010, Fiscoloog 2010, afl. 1212, 23 en 1217, 1).Rb. West-Vl. (afd. Brugge) 3 december 2014, monkey.beRb. Limburg (afd. Hasselt) 24 april 2014, monkey.be

Contra fiscus:Gent 15 november 2016, monkey.beAntwerpen 3 november 2015, monkey.be





1. Rechtspraak




Gent 19 mei 2009

Situatieschets:- nv VT: werkvennootschap- nv VDS: management

vennootschap van nv VT- intragroepsovereenkomst

inzake informaticaprestaties- 45.000 EUR

- bvba A: dienstverlener- L. als zaakvoerder- huurovereenkomst


Gent 19 mei 2009Overwegingen hof:

- fiscus beriep zich niet op simulatie en erkende bestaan van managementovereenkomst

→ fiscus kan niet tegelijk inroepen dat de facturaties voor computerprestaties niet overeenstemmen met de werkelijkheid

- er vonden effectief computerapplicaties plaats → iemand moest ze geleverd hebben- managementvennootschap had personeel → werkelijke prestaties - alle prestaties werden gefactureerd, betaald en correct in boekhouding verwerkt

Het Hof oordeelt nog : “Op zich is het verder niet noodzakelijk over eigen computers te beschikken om voor een bepaald bedrijf de informatica te verzorgen. Wie de middelen ter beschikking stelt om bepaalde prestaties te leveren behoort tot de opportuniteitskeuze van de contractanten. Hetzelfde geldt voor de afgesproken prijs voor de prestaties. Waar de fiscus de overeenkomst erkent, moet hij ook de daarin bedongen prijs als deel van de werkelijkheid accepteren. Het forfaitair karakter van de vergoeding kan trouwens aannemelijk zijn door het algemeen en permanent karakter van de toevertrouwde opdracht.”

→ aftrek aanvaard



Antwerpen 22 november 2011

Situatieschets:

Fase 1:- werkvennootschap A:

- gedelegeerd bestuurder - 30.000 EUR

Fase 2:- werkvennootschap A- management vennootschap B

- 100.000 EUR



administratie:

- overeenkomst is niet-gesimuleerd- prestaties werden werkelijk geleverd- management vergoeding is te hoog (vgl. met GB)

→ slechts aftrek toestaan ten belope van 30.000 EUR

overwegingen hof:

- hogere vergoeding → niet per se deels fictief- 3 personen werkzaam (vroeger 2)- bevoegdheden van management vennootschap zijn “bijzonder ruim”

- verboden opportuniteitsbeoordeling van administratie

→ aftrek volledig aanvaard



Antwerpen 31 januari 2012

Situatieschets:

- nv AV: werkvennootschap- DV en JD als gedelegeerd bestuurder

- bvba V:- DV en HD als zaakvoerder

(HD = echtgenote van DV)

- AJ ‘97: 120.000 EUR- AJ ‘98: 135.000 EUR

- DV: jaarlijks 45.000 EUR- nv DM: management vennootschap 1

- MC V als gedelegeerd bestuurder(MC V= echtgenote van JD)

- AJ ‘97: 75.000 EUR- AJ ‘98: 90.000 EUR



Overwegingen hof: wat betreft nv DM

→ werkelijkheid prestaties van nv DM worden niet aangetoond

- overeenkomst: nauwkeurige omschrijving diensten maar niet wie taak zal verrichten (bvba V/nv DM)

- facturen: werkzaamheden niet gepreciseerd- geen overzicht van geleverde prestaties (aard, uren, dienstverlener, …)- toelichting jaarrekening

- nv DM is ‘deskundige’: welke prestaties?- beroep gedaan op externe bedrijven voor boekhouding

- geen verantwoording voor verhoging vergoeding (75.000 → 90.000 EUR)- geen bewijs dat stijging omzet werkvennootschap gevolg is van prestaties nv DM

→ aftrek geweigerd




Overwegingen hof: wat betreft bvba V

- apotheker ter beschikking gesteld van apothekersvennootschap

⇒ werkelijkheid geleverde prestaties is bewezen

- fiscus: te hoge vergoeding → loutere bewering van de administratie

⇒ art. 53, 10° WIB: bewijslast bij administratie

- aftrekbaarheid kan niet zonder meer beperkt worden tot 45.000 EUR/j- evenmin ervan uitgaan dat vergoeding van bvba V aan DV in werkelijkheid een vergoeding

is voor zijn hoedanigheid van (gedelegeerd) bestuurder in nv AV

→ volledige vergoeding aftrekbaar als beroepskost

- art. 344, §1 WIB: fiscus toont toepassing niet aan- loutere feit dat bvba V aandeelhouder was van nv AV laat herkwalificatie in dividend niet toe


Gent 14 februari 2012

Situatieschets:- nv V: werkvennootschap

- V als gedelegeerd bestuurder

- V als hoofdaandeelhouder- nv VI: management

vennootschap - V als gedelegeerd

bestuurder- V als hoofdaandeelhouder



Gent 14 februari 2012Overwegingen hof:

- fiscus beriep zich niet op simulatie en erkende bestaan van managementovereenkomst- voldoende bewezen dat kosten beantwoorden aan werkelijke prestaties

- 5 personeelsleden- overeenkomst:

precisering diensten fee

- “het is nu eenmaal een realiteit dat ondernemingen tegenwoordig geleid worden door managers die beleidsbeslissingen nemen, instructies geven aan personeelsleden op het werkveld en daarop supervisie houden”

- prestaties voorheen door gedelegeerd bestuurder van werkvennootschap uitgevoerd- “Zonder het onderscheid tussen rechtspersonen te miskennen, is het wel degelijk mogelijk

om die handelingen uit te besteden aan een contractant, zelfs al wordt deze door dezelfde gedelegeerd bestuurder geleid. Dat behoort tot de contractuele vrijheid.”

→ aftrek aanvaard


Antwerpen 6 maart 2012

Situatieschets:- bvba B: werkvennootschap

- C als zaakvoerder- D als plaatsvervangend

zaakvoerder - nv A: management vennootschap

- D als gedelegeerd bestuurder

- 7.500 EUR/maand




Overwegingen hof:

- belastingplichtige moet aantonen dat kosten aan werkelijk geleverde prestaties beantwoorden

- facturen en betaling ervan: slechts begin van bewijs- geen management overeenkomst- facturen:

- geen gedetailleerde prestaties- louter forfaitaire bedragen

- verklaringen van cliënten: D was tijdens openingsuren ‘voortdurend aanwezig’- in welke hoedanigheid trad ze op? GB of Pv.ZV?

idem voor foto’s- betaling management vergoeding stopt plots (na controle)

→ geen bewijs van werkelijkheid prestaties

→ aftrek wordt geweigerd


Gent 23 december 2014Situatieschets:

- werkvennootschap: A nv- C als bestuurder van A- C als gedelegeerd bestuurder van A

- management vennootschap: bvba B- C als zaakvoerder

- management overeenkomst tussen A en B:- 110.000 EUR/j

- fiscus: werkelijkheid management prestatiesniet bewezen → aftrek kosten geweigerd



Gent 23 december 2014Overwegingen hof:

- management overeenkomst: vage omschrijving van taken manager- facturen: geen details- feit dat BTW-administratie facturen niet heeft verworpen

→ doet niet ter zake (geen toets aan art. 49 WIB)

- optreden in meerdere hoedanigheden:- geen onderscheidingscriterium tussen bevoegdheden gedelegeerd bestuurder en manager- gedelegeerd bestuurder: dagelijks bestuur- belastingplichtige: gedelegeerd bestuurder enkel externe vertegenwoordigingsbevoegdheid

geen stukken hiervan

→ noodzakelijke overlapping bevoegdheden

→ werkelijkheid prestaties niet bewezen

→ aftrek vergoedingen wordt geweigerd


Luik 23 september 2015

Situatieschets:

- werkvennootschap:- A en B als bestuurder- 6.000 EUR per bestuurder

- managementvennootschap- A en B als bestuurder- geen aparte zetel, materieel of specifiek

personeel- managementovereenkomst- 150.000 EUR



Luik 23 september 2015

Overwegingen hof:

- optreden in meerdere hoedanigheden: onvoldoende bewijzen staven welke specifieke diensten door de bestuurders voor rekening van managementvennootschap werden verricht

- overzichten prestaties zijn onvoldoende duidelijk en gedetailleerd- management fees aanzienlijk hoger dan bezoldigingen betaald door vennootschap aan

bestuurders (150.000 EUR - 6.000 EUR) terwijl managementvennootschap geen eigen materieel, kantoor of personeel had om de diensten te presteren


zelfs belastingverhoging van 50%



Fase 1:

- Comm.V X:- A en B als zaakvoerder- onbezoldigd

- nv M als managementvennootschap van X- A en B als zaakvoerder- onbezoldigd

Fase 2:

- nv M als medezaakvoerder van X- naast management overeenkomst- geen bezoldiging voorzien in statuten- bezoldiging M: 250.000 EUR




Overwegingen hof van beroep:

- loutere benoeming van nv M impliceert niet dat dit mandaat bezoldigd zou moeten zijn- M ontvangt een bezoldiging van 250.000 EUR

- A en B worden niet bezoldigd (in hetzelfde boekjaar)- A en B blijven zaakvoerder ondanks benoeming van M tot zaakvoerder

- A en B blijven actief als zaakvoerder van X- komen in diverse handelingen tussen in eigen naam

→ optredend in meerdere hoedanigheden: niet als vaste vertegenwoordigers / zaakvoerders van M

- geen documentatie van taken M



Bergen 10 juni 2016

Situatieschets:

- bvba X: werkvennootschap- A en B als zaakvoerder- zowel bvba X als zaakvoerders gevestigd in

België- Lux A en Lux B: onderaannemers

- vennootschappen gevestigd in Luxemburg- telkens A en B als zaakvoerder (gevestigd

in België)



Bergen 10 juni 2016

Overwegingen hof:

- Lux A en Lux B: - zetel: gelegen bij een fiduciaire (nog 109 andere vennootschappen gedomicilieerd)- Lux A heeft klein lokaal in Luxemburg als bureau- noch atelier noch magazijn, enkel enkele voertuigen- activiteit was zeer beperkt

- dagelijks bestuur:- vanuit België - door zaakvoerder A en B (zelfde personen als bij bvba X)

- Belgische elementen:- bankrekeningen en telefoonnummers van facturen - de arbeiders + interimkantoor- alle bouwwerven - arbeiders presteerden de diensten vanuit het atelier van bvba X


Bergen 10 juni 2016

Overwegingen hof:

- wat betreft de onderaanneming:- geen verband tussen facturen van bvba X aan klanten en facturen van Lux A en B- overzichten van prestaties laten niet toe te bepalen waar welke arbeider heeft gewerkt- bevestiging klant Y: geen spoor van Lux A en B

- overigens geen toelating om bouwwerf van Y te betreden- de facturen van X aan Y waren lager dan de facturen van de 2 Luxemburgse

vennootschappen aan X- alle arbeiders op werf Y waren personeelsleden van bvba X

→ geen spoor van enige prestatie, hoewel het in casu materiële en geen intellectuele prestatiesbetreft



Bergen 19 oktober 2016

Fase 1: oprichting (2002) - 2006

- 2 statutaire zaakvoerders(A en B)

- elk een bezoldiging van 36.000 EUR

Fase 2: 2007

- management vennootschap (M)- A als onbezoldigd zaakvoerder van M- wijziging bezoldigingspolitiek:

- A: 26.000 EUR - B: 41.000 EUR- M: 30.000 EUR

Fase 3: 2008

- M wordt medezaakvoerder(onbezoldigd)

- A is vaste vertegenwoordiger van M - wijziging bezoldigingspolitiek:

- A: 0 EUR - B: 7.500 EUR - M: 90.000 EUR



A treedt op in 3 verschillende hoedanigheden:

1. bezoldigd zaakvoerder van bvba X

2. onbezoldigd zaakvoerder van M

3. vaste vertegenwoordiger van M in X




Overwegingen hof van beroep:

- diverse diensten rechtstreeks gefactureerd door experten aan bvba X (juristen, boekhouders, etc.)- prestaties van management vennootschap (M): grotendeels dagelijks beheer

- dagelijks beheer krachtens de statuten enkel door zaakvoerders - A moet aantonen dat hij prestaties uitvoerde in de hoedanigheid van zaakvoerder van bvba M

→ terwijl statutair niet toegelaten...

- facturen van M zijn niet gedetailleerd- welk nut heeft managementovereenkomst?- optredend in meerdere hoedanigheden: A kon niet aantonen dat hij de prestaties als zaakvoerder van bvba

M - o.b.v. management overeenkomst- A heeft immers nog 2 andere hoedanigheden

- loutere tussenplaatsing van bvba M deed de beheerskost zonder enige valabele reden stijgen met 30.000 EUR



Rb. Luxemburg, afd. Aarlen, 26 oktober 2016

Fase 1:

- M - R:- M en R als zaakvoerder- onbezoldigd

Fase 2:

- R - M Gestion als management vennootschap- beheersovereenkomst: administratieve, financiële, commerciële,

boekhoudkundige, juridische en HR-diensten- M en R als zaakvoerder- geen eigen kantoren / personeel- overzichtsstaten met aantal gepresteerde uren + facturen

- R - M Gestion neemt aandelen van M en R over



Rb. Luxemburg, afd. Aarlen, 26 oktober 2016

Overwegingen rechtbank:

- managementovereenkomst, facturen en overzichtsstaten volstaan niet voor bestaan werkelijke prestaties

- met vermelding uren, doch zonder detail van de prestaties - aantal ongerijmdheden: naam van R-M Gestion bleek niet uit verslagen algemene vergadering,

evenmin vermeld in jaarrekening- grote waaier aan diensten:

- rechtstreeks door accountants en advocaten- kosten gedragen door M - R

- M en R bleven zaakvoerder van M-R en hadden dus 2 hoedanigheden - omvang fees was omgekeerd proportioneel met gerealiseerde omzet (38% → 67% van de

omzet)- tussenkomst R-M Gestion is bijgevolg niet gerechtvaardigd



Gent 15 november 2016Situatieschets:

- werkvennootschap A:- als bestuurder

management vennootschap B

- met als vaste vertegenwoordiger X

- management vennootschap B:- als bestuurder

management vennootschap C en natuurlijk persoon D

- cijfers aanslagjaar 2009:- 300.000 EUR aan B- 30.000 EUR aan C- 25.000 EUR aan D

- cijfers aanslagjaar 2010:- 660.000 EUR aan B- 60.000 EUR aan C- 60.000 EUR aan D



Gent 15 november 2016Fiscus:

- aftrekbare kost in hoofde van A: bezoldiging ten belope van wat B aan C en D uitkeert- overige: gift → niet aftrekbaar- hoe? herkwalificatie o.b.v. (oude) antimisbruikbepaling van art. 344, §1 WIB- bijkomend argument: B beschikt niet over werkingsmiddelen en -kosten

Overwegingen hof: aftrek aanvaard

- gemanagede vennootschap kan middelen verschaffen nodig voor uitvoering bestuursmandaat - bestuursactiviteiten zijn hoofdzakelijk van intellectuele aard- vaste vertegenwoordiger van B in A is niet C of D

→ het verschaffen van de nodige accommodatie door de gemanagede vennootschap is toereikend voor de uitoefening van de bestuursactiviteiten

→ geen betwisting over feit dat prestaties werden geleverd

→ voor het leveren van de bestuursdiensten is geen grote infrastructuur vereist aangezien diensten voornamelijk van intellectuele aard zijn


Antwerpen 21 maart 2017Situatieschets:

- werkvennootschap X:- als bestuurders:

- nv A (GB)- nv B- NP’en: C, D en E

- bestuurder nv A:- als bestuurders C en D- C is GB

- bestuurder nv B:- als GB E

- bvba F:- geen bestuurder - (eventueel) management

vennootschap - bestuurdersbezoldigingen:

- AJ ‘08: 472.500 EUR- AJ ‘09: 270.000 EUR- AJ ‘10: 260.000 EUR- enkel aan RP-best.’s




Fiscus: geen bewijs werkelijk geleverde prestaties

Overwegingen hof:

- bewijs werkelijk geleverde prestaties:- geen management overeenkomst, geen prestatiestaten (bij facturen)- bewijs van prestaties bestuurders: maar in welke hoedanigheid treden ze op?

- uit stukken blijkt niet dat optredend als vaste vertegenwoordiger van RP-bestuurders- RP-bestuurders vertegenwoordigd door organen op RvB → onvoldoende

- geen verklaring: NP-bestuurders onbezoldigd ⇔ RP-bestuurders wel vergoeding- BVBA F: geen bestuurder, geen management overeenkomst, …

→ aftrek bezoldigingen niet aanvaard

→ ook aftrek tantièmes niet aanvaard:

- bijkomende prestaties voor een aan tantième equivalent bedrag moet niet worden aangetoond- MAAR impliceert niet dat er géén werkelijke prestaties meer aangetoond moeten worden ...


Gent 20 juni 2017Situatieschets:

- werkvennootschap X

- management vennootschap M- prestaties uitgevoerd door

zaakvoerder A

- X en M zijn verbondenvennootschappen

- vergoeding M is 30x hoger dan bezoldiging A

- fiscus: roept art. 207, lid 2 WIB in (AGV)



Gent 20 juni 2017

Overwegingen hof:

- fiscus neemt aan dat belastingplichtige geen winst kan / mag maken met management prestaties- fiscus stelt dat er geen werkelijke prestaties werden geleverd

- geen bewijs hiervoor- geen weerlegging van feit dat in het verleden gelijkaardige vergoedingen werden betaald- geen bewijs dat vergoeding niet in verhouding met geleverde prestaties / niet marktconform

- gegeven dat belastingplichtige een hoge winst realiseert is niet abnormaal

→ belastingplichtige toont werkelijke prestaties aan

→ aftrek vergoedingen aanvaard





1. Rechtspraak





- management overeenkomst:- niet-gesimuleerd- specifieke omschrijving van prestaties en diensten

niet in strijd met statuten: dagelijks bestuur is functie van bestuurder- ev. opnemen van gebruikmaking van infrastructuur gemanagede vennootschap- afspraken vergoeding - opletten met belangenconflicten!

- facturen:- gedetailleerd!- betalingsbewijs (gemanagede vennootschap)- in overeenstemming met boekhouding- consequente facturatie: prestaties via management vennootschap factureren

geen rechtstreekse doorfacturatie van externen aan gemanagede vennootschap indien prestatie door management vennootschap zou moeten gebeuren



- bewijs van werkelijk geleverde prestaties:- gedetailleerde facturen- planningen / agenda- time sheets- verslagen / rapporten- feitelijke bewijzen:

mails en brieven nota’s van conference calls cv’s, nota’s van sollicitatiegesprekken etc.

- eigen middelen en/of personeel welk personeel heeft welke prestaties met welke bedrijfsmiddelen geleverd?

- marktconforme vergoeding- cfr. prijsafspraken management overeenkomst




- opletten voor optreden in verschillende hoedanigheden: - staven welke prestaties als (bestuurder van) management vennootschap werden

verricht- handelen in juiste hoedanigheid:

→ daadwerkelijke en consequente tussenkomst van de bevoegde persoon→ onderscheiden van prestaties en taken:

- van bestuurder van gemanagede vennootschap- van vaste vertegenwoordiger van management vennootschap i.g.v.

bestuursmandaat in gemanagede vennootschap- concrete tips:

- bij ondertekening juiste functie vermelden- bijhorende briefpapier hanteren



- documentatie prijsafspraken:- fees vastleggen / bepaalbaar maken in management overeenkomst

forfaitair uurloon

- gemanagede vennootschap: nood aan management vennootschap verantwoorden in notulen RvB /

beslissing enige zaakvoerder bij verhoging fees: duiding geven

bv. omwille van stijgende omzet



Tim MelisVijfhoekstraat 40C

1800 VilvoordeT. +32 (0)2 255 87 00

F. +32 (0)2 255 87 05

E. [email protected]

Twitter: @Cazimir_Advwww.cazimir.be

Antwerpen - Brussel - Kortrijk



Fiscus betwist meer en meer de aftrek van management feesgooglex.tuerlinckx.eu/media/81600/fiscus-betwist-meer-en... · 2018. 2. 7. · -betaald in bepaald belastbaar tijdperk-maar

Documents