Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Openbare Bibliotheek BruggeErfgoed en erfgoedwerking

• Intro• 200 jaar geschiedenis & omgevingscontext

vandaag• Erfgoedcollecties• Erfgoedwerking: de vier functies

– Collectiebeleid– Behoud en beheer– Ontsluiten | digitaliseren | publiekswerking– (Wetenschappelijk) onderzoek

• De Gezelle-app


• Openbare Bibliotheek Brugge is een erfgoedbibliotheek

– Een openbare bibliotheek• Hoofdbibliotheek Biekorf en 12 buurtbibliotheken , 30.000 leden,

60% bereik Brugse bevolking

- Erfgoedollecties en werking • Erfgoed is niet begrensd: boeken krijgen andere functies/nieuwe

betekenissen (geschiedenis van het boek, boek als object, verhalen, historisch onderzoek, kalligrafie en typografie, … )

– Een kleine ploeg: • 4 collectiebeheerders, 1 catalograaf, 1 administratief medewerker

– Vlaamse erkenning 2011


• 200 jaar geschiedenis

• 1795|1797: École Centrale > William F. Edwards

• 1804/1819: schoolbibliotheek wordt stadsbibliotheek > Stadhuis

• 1870 >: focus op (lokaal) cultureel erfgoed

• 1945 >/1970> : naar een moderne openbare bibliotheek in een netwerk (onder meer hoofdbibliotheek en filialen).

• 1986: nieuw bibliotheekgebouw in ‘Biekorf’


Openbare Bibliotheek BruggeTitel


• 1795: École Centrale > William F. Edwards



• 1945 >/1970> : naar een moderne openbare bibliotheek in een netwerk (onder mer hoofdbibliotheek en filialen).

• 1986: nieuw bibliotheekgebouw in ‘Biekorf’



• 1795: École Centrale > William F. Edwards



• 1945 >/1970> : naar een moderne openbare bibliotheek in een netwerk (onder meer hoofdbibliotheek en filialen).

• 1986: nieuw bibliotheekgebouw: ‘Biekorf’


• Plaats binnen cultureel erfgoed & wereld van erfgoedbibliotheken

• Erfgoed in de Openbare Bibliotheek: een hybride bibliotheek, maar een boeiende uitdaging

• Brugge: landschap van erfgoedbibliotheken (stedelijke instellingen, provinciale bibliotheek, religieus erfgoed) en andere organisaties . Cfr. Brugge boekenstad

• Partner van de Vlaamse erfgoedbibliotheek: opstap naar participatie in internationale platformen

• Buitenland?








• Buitenland?






• Buitenland?


• Erfgoedcollecties– 200 jaar geschiedenis laat zich aflezen in collecties– Middeleeuwse manuscripten, (Brugse) drukken, Gezelle,

particuliere bibliotheken (Achiel Van Acker), historische kranten, ‘wetenschappelijke’ collecties over geschiedenis, kunst en letteren

– Kwantiteit: 700 handschriften, 25.000 oude drukken, 20.000 Gezelle, 110.000 magazijn (19de-20ste eeuw), 2.500 ((afgesloten) tijdschriften), 30.000 fondsen, …

• Vlaamse topstukken|topcollecties



















Een drieluik



• Collectiebeleid (traject collectiebeleidsplan 2014)

– Collectieprofiel: historische erfgoedgehelen (Gezelle, Ten Duinen), Brugge in ruime zin (Brugensia) met aandacht voor productie|distributie|consumptie, selectief (“sleutelstukken”)

– Aankoop, schenking, bewaargeving

– Aanwinsten• Recente topstukken (handschriften Gezelle, Gebedenboek Anthonis de

Roovere, Bowet-Hours, genealogische verzameling Kerchof uit 17de

eeuw)• Het “kleine” werk (voorbeeld Hendrik De Zeine, ca. 1900)































• Beleid inzake preservatie, conservatie, restauratie– Veiligheid (boekenkluis) en begeleiden raadpleging– Omgevingsfactoren (klimaat) en quarantaine via CAT– Overzetten op andere dragers: microfilm en digitalisering– Dozenproject (Pyxis)– Schaderegistratie (UPLA) en boeken EHBO (eerstelijnsconservering)– Restauratie (evolutie in 20 jaar) – Geen oplossing massaconservering kranten– Eigen middelen en crowdfunding

• Participeren in opleiding conservatie en restauratie (Cores)










• Beleid inzake preservatie, conservatie, restauratie– Veiligheid (boekenkluis) en begeleiden raadpleging– Omgevingsfactoren (klimaat) en quarantaine via CAT– Overzetten op andere dragers: microfilm en digitalisering– Dozenproject (Pyxis)– Schaderegistratie (UPLA) en boeken EHBO (eerstelijnsconservering)– Restauratie (evolutie in 20 jaar): terughoudend, nieuwe materialen (tyvek)– Geen oplossing massaconservering kranten– Eigen middelen en crowdfunding (Boekensteun)








• Digitaal ontsluiten (en bewaren)

– Eigen boekenscannner | fotostudio en digitaliseringsproject

– Particuliere prioriteiten | opdrachten > Gezelle > Handschriften > Selectie topstukken

– Publiekskant: webgalleries met zwakke viewer ; niet alles online

– In de steigers: Brugse beeldbank, een krantendatabank (historischekranten brugge) en een Brugs erfgoedportaal


• Bibliografisch ontsluiten– Retrospectieve catalogisering (work in progress)

handschriften, Gezelle, oude drukken (Brugge), particuliere bibliotheken, wetenschappelijke collecties > https://www.brugge.be/bibliotheek

– In drie formaten (vubis smart) beschrijven in functie van de gebruiker; geen collectiebeschrijvingen (Cometa)

– Publiekscatalogus Cabrio via aquabrowser (bibliotheek.be | bibnet) : verbanden leggen en geïntegreerde aanpak, “vinden zonder zoeken”

– Data aanwezig in: STCV (http://database.stcv.be/), Archiefbank Vlaanderen, Collectiewijzer (www.collectiewijzer.be), Abraham, …


https://www.brugge.be/bibliotheek

http://database.stcv.be/

http://www.collectiewijzer.be/

• Bibliografisch ontsluiten– Retrospectieve catalogisering (work in progress)

handschriften, Gezelle, oude drukken (Brugge), particuliere bibliotheken, wetenschappelijke collecties > https://www.brugge.be/bibliotheek

– In drie formaten (vubis smart) beschrijven in functie van de gebruiker; geen collectiebeschrijvingen (Cometa)

– Publiekscatalogus Cabrio via aquabrowser (bibliotheek.be | bibnet) : verbanden leggen en geïntegreerde aanpak, “vinden zonder zoeken”

– Bibliotheek data aanwezig in: STCV (http://database.stcv.be/), Archiefbank Vlaanderen, Collectiewijzer (www.collectiewijzer.be), Abraham, …


https://www.brugge.be/bibliotheek

http://database.stcv.be/

http://www.collectiewijzer.be/




– Eigen boekenscannner | fotostudio en digitaliseringsproject

– Particuliere prioriteiten | opdrachten > Gezelle > Handschriften > Selectie topstukken

– Publiekskant: webgalleries met zwakke viewer ; niet alles online

– In de steigers: Brugse beeldbank, een krantendatabank (historischekranten brugge) en een Brugs erfgoedportaal




– De Gezellewebsite www.gezelle.be (8000 beelden, 400 brievenedities in pdf)

– Brugs platform “in de diepte” www.historischebronnenbrugge.be; 5 van de 13 objecten

– Vlaams platform: www.flandrica.be (doorgeefluik naar Europeana); 124 objecten


http://www.gezelle.be/

http://www.historischebronnenbrugge.be/

http://www.flandrica.be/


– De Gezellewebsite www.gezelle.be (8000 beelden, 400 brievenedities in pdf)

– Brugs platform “in de diepte” www.historischebronnenbrugge.be; 5 van de 13 objecten

– Vlaams platform: www.flandrica.be (doorgeefluik naar Europeana); 124 objecten


http://www.gezelle.be/

http://www.historischebronnenbrugge.be/

http://www.flandrica.be/

• Publiekswerking

– Erfgoed binnen een openbare bibliotheekomgeving (kansen, beperkingen)

– Cabrio en de erfgoedblog– Lezingen, expo’s, bezoeken (AIB), workshops– Erfgoeddag en participatie in bredere erfgoedprojecten

in Brugge – Digitale publiekswerking: sociale media en Xplore

Bruges (met Gezelle-app)– Educatieve benadering:Erfgoedkoffer





• Publiekswerking




Bruges (met Gezelle-app)– Educatieve benadering:Erfgoedkoffer




• Publiekswerking




Bruges (met Gezelle-app), Biekorfsessies (korte presentaties op You Tube)

– Educatieve benadering:Erfgoedkoffer



• Publiekswerking




Bruges (met Gezelle-app); Biekorfsessies (korte presentaties op YouTube)

– Educatieve benadering: erfgoedkoffer



• Publiekswerking




Bruges (met Gezelle-app); Biekorfsessies (korte presentaties op You Tube)

– Educatieve benadering: Erfgoedkoffer



• (Wetenschappelijk) onderzoek

– Door eigen medewerkers (ontsluiten erfgoed IS wetenschappelijk onderzoek)

– Grote expo’s genereren wetenschappelijke communities (handschriften, incunabelen)

– Faciliteren van onderzoek (bvb. pigmentonderzoek) en wetenschappelijke stages

– Stimuleren van onderzoek door participatie in wetenschappelijke wereld omheen erfgoed en (lokale/regionale) geschiedenis


Museum of Fine Art Boston Public Library Bruges, Inc. 3873



– Grote expo’s genereren wetenschappelijke communities (handschriften, incunabelen)




Colard Mansionand the Bruges printing industry in the second half of

the fifteenth century

Exhibition spring 2018

Openbare Bibliotheek BruggeGroeningemuseum



– Grote expo’s genereren wetenschappelijke communities(handschriften, incunabelen)



Openbare Bibliotheek BruggeErfgoedwerking


Erfgoed en erfgoedwerking Openbare Bibliotheek Brugge (Overlegplatform voor erfgoedbibliotheken 2015)

Government & Nonprofit