ENJEKSİYON MAKİNELERİcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/66855/29489/9... · 2015-10-15 · 31.01.2015 5 Enjeksiyon Ünitesinin Görevleri: Plastik hammaddeyi eritmek Kalıbın

31.01.2015

1

SAKARYAÜNİVERSİTESİ

ENJEKSİYON MAKİNELERİ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI

Kontrol Ünitesi(Control Unit)

Makina Gövdesi(Machine Base)

Plastikleştirme ve Enjeksiyon Ünitesi(Plastication and Injection Unit)

Mengene/Kapama Ünitesi(Clamping Unit)

Plastik Enjeksiyon MakinesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

2

SAÜ, MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ, KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU

31.01.2015

2

KALIP KAPAMA ÜNİTESİ• Sabit & Hareketli Plakalar• Kolonlar• Kapama & Kilitleme Silindirleri• İtici Silindiri• Maça Bloğu

Kalıp Kapama ve Enjeksiyon ÜniteleriSAKARYAÜNİVERSİTESİ

3


ENJEKSİYON ÜNİTESİ• Ocak• Hammadde Deposu (Huni)• Enjeksiyon Silindiri• Enjeksiyon Grup Silindirleri• Mal Alma Ünitesi

Bu ünitenin görevi kalıbı açmak/kapamak ve çevrim tamam-lanana kadar yüksek basınçta kapalı kalmasını sağlayarak kalıp ayrılma hattında çapak oluşmasını önlemektir.

Kalıp Açma&Kapama ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

4


Üç tip kalıp açma/kapama ünitesi kullanılmaktadır:

Mekanik

Hidrolik

Hidro-Mekanik

31.01.2015

3

Çalışma prensibi, mekanik bir mengene mekanizmasının küçük bir hidrolik silindirle tahrik edilmesi şeklindedir.

Mekanik Kalıp Kapama ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

5


Kalıbı açma/kapama ve kilitleme fonksiyonları hidrolik silindirlerle sağlanır.

Hidrolik Kalıp Kapama ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

6


31.01.2015

4

Açma/kapama için hızlı ve düşük kuvvet uygulayan bir hidrolik silindir kullanılır. Kapama prosesi tamamlanınca ana baskı (kilitleme) silindiri devreye girer.

Hidro-Mekanik Kalıp Kapama ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

7


Hidro-Mekanik Kalıp Kapama ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

8


31.01.2015

5

Enjeksiyon Ünitesinin Görevleri:

Plastik hammaddeyi eritmek

Kalıbın gerektirdiği gramajda eriyik polimeri vida önünde toplamak

Eriyik polimeri kalıp boşluğuna enjekte etmek

Soğuma boyunca tutma (ütüleme) basıncını sağlamak

Bir sonraki çevrim için mal hazırlamak.

Enjeksiyon ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

9


Enjeksiyon Ünitesinin Elemanları: Huni (Hopper) Vida (Screw)

Ocak (Barrel) Çek-valf (Check Valve)

Isıtıcılar (Heating bands) Yolluk memesi (Nozzle)

Enjeksiyon ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

10


31.01.2015

6

Kontrol ünitesiyle doğrudan ya da dolaylı olarak kontrol edilen enjeksiyon prosesi parametreleri (20-30 adet) şu 4 ana grupta toplanabilir:

1) Sıcaklıklar; 2) Basınçlar; 3) Hızlar; 4) Süreler.

Kontrol ÜnitesiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

11


A) KALIP KAPAMA ÜNİTESİ:

1) Kalıp Kapama Kuvveti (Clamping Force: kN)

2) Hareketli Plaka Stroku (Moving Platen Stroke: mm)

3) Kolonlar arası mesafe (Distance Between Tie-Bars: mm)

4) Bağlantı Plakası Boyutları (Platen Dimensions: mm)

5) Kalıp Yüksekliği (max. Mold Height: mm)

6) Hareketli Plaka Hızı (Moving Platen Speed: cm/s)

7) Kalıp Kilitleme Basıncı (Clamping Pressure: bar)

8) Kalıp Kilitleme Kuvveti (Clamping Force: kN)

Enjeksiyon Makinesi SpesifikasyonlarıSAKARYAÜNİVERSİTESİ

12


31.01.2015

7

B) ENJEKSİYON ÜNİTESİ:

1) Gramaj (Actual Shot Weight - Bir çevrimde kalıba gönderilebilecek plastik miktarı: gr)

2) Nominal Baskı Hacmi (Nominal Shot Volume - Bir çevrimde vidanın alabileceği plastik hacmi: cm3)

3) Gerçek Baskı Hacmi (Actual Shot Volume - Bir çev-rimde kalıba gönderilebilecek gerçek plastik hacmi: cm3)

4) Plastikleştirme Kapasitesi (Plastification Capacity -En yüksek vida dönme hızında bir saatte hazırlanabilecek eriyik plastik kütlesi: kg/h)


13


5) Vida Çapı (Screw Diameter - Helezonik vidanın diş üstü çapı: mm)

6) Vidanın Uzunluk/Çap Oranı (Screw L/D Ratio -Helezonik vidanın uzunluğunun diş üstü çapına oranı)

7) Vida Devri (Screw Revolution - Helezonik vidanın dakikadaki dönme adedi: rpm)

8) Vida Motoru Gücü (Screw Motor Power: Vidayı döndüren hidrolik ya da elektrik motorun gücü: kW)

9) Vida Döndürme Momenti (Screw Torque: Vidayı döndü-ren hidrolik ya da elektrik motorun döndürme momenti: Nm)


14


31.01.2015

8

10) Ocak Isıtma Gücü (Barrel Heating Power - Isıtıcıların çektiği maksimum güç: kW)

11) Rezistans Sayısı (Ocak etrafındaki ısıtma bölgesi adedi)

12) Enjeksiyon Basıncı (max. Injection Pressure - Plastiğe uygulanabilen en yüksek basınç: bar)

13) Enjeksiyon Hızı (max. Injection Speed – Enjeksiyon silindirinin hızı: cm/s; bir saniyede kalıba gönderilen eriyik plastik debisi: cm3/s)

14) Nozül Baskı Kuvveti (Nozzle Force - Ocak memesi ile kalıp arasındaki baskı kuvveti: kN)


15


Enjeksiyon Kapasitesi (Parça kütlesi)

Kapama Kuvveti (Projeksiyon alanı x kalıp göz içi basınç)

Kolon Aralığı (Kalıp genişliği)

Makine Stroku (Kalıp yüksekliği ve açılma mesafesi)

Plaka Boyutları (Kalıp bağlama vida delikleri)

İtici Silindiri (İtici plaka tahrik şekli)

Maça Bloğu (Hidrolik maçalı kalıplar)

Sıcaklık Kontrol Bölge Adedi (Sıcak yolluklu kalıplar)

Thermo Regülatör (Kalıp ısıtma sistemi)

Kalıba Uygun Enjeksiyon Makinesi SeçimiSAKARYAÜNİVERSİTESİ

16


31.01.2015

9

Tek Renk: Klasik Yatay Makineler

Tek Renk: Dikey Makineler

Çift Renk: Yatay/Dikey Konfigürasyonlu Makineler

Çift Renk: Yatay/Yatay L Konfigürasyonlu Makineler

Çift Renk: Açılı Vida Konfigürasyonlu Makineler

Çok Komponentli (Multi Components) Makineler

Enjeksiyon Makinesi TipleriSAKARYAÜNİVERSİTESİ

17


Tek Renk: Klasik Yatay Makineler SAKARYAÜNİVERSİTESİ

18


31.01.2015

10

Tek Renk: Dikey Makineler SAKARYAÜNİVERSİTESİ

19


İkinci vida dikey konumdadır. Küçük gramajlar için uygulanır. Dikey vidanın makine yüksekliğini arttırması dezavantajdır.

Çift Renk: Yatay/Dikey Konfigürasyon SAKARYAÜNİVERSİTESİ

20


31.01.2015

11

İkinci vida operatörün karşısına yatay olarak yerleştirilir. Enjeksiyonun kalıp ayrılma hattı üzerine veya hareketli taraf üzerine yapılması gerektiğinde kullanılması uygundur. İkinci vida operatörün karşı tarafından makineye erişimi kısmen engeller.

Çift Renk: Yatay/Yatay Konfigürasyon SAKARYAÜNİVERSİTESİ

21


İkinci vida ana vida üzerine açılı olarak yerleştirilir. Daha küçük boyutlu, kompakt, toplam yüksekliği az bir malinedir. Robot vb. çevre birimlerinin eklenmesine engel olmaz.

Çift Renk: Açılı Vida Konfigürasyonu SAKARYAÜNİVERSİTESİ

22


31.01.2015

12

Çok komponentli (Multi Components) kalıplar için döner tablalı plastik enjeksiyon makineleri: İki/Üç Vidalı

Çok Komponentli MakinelerSAKARYAÜNİVERSİTESİ

23


İki Komponentli MakinelerSAKARYAÜNİVERSİTESİ

24


31.01.2015

13

Üç Komponentli MakinelerSAKARYAÜNİVERSİTESİ

25


Dört Komponentli MakinelerSAKARYAÜNİVERSİTESİ

26


31.01.2015

14

Plastik Enjeksiyon Makinesi FirmalarıSAKARYAÜNİVERSİTESİ


27

ARBURG http://www.arburg.com

BATTENFELD http://www.battenfeld.com

DEMAG http://www.dpg.com

ENGEL http://www.engelmachinery.com

FERROMATİK MİLACRON http://plastics.milacron.com

ITALTECH http://www.italtech.it

HAITIAN http://www.htmachinery.com

HUSKY http://www.husky.ca

KRAUSS-MAFFEI http://www.krauss-maffei.com

NEGRI BOSSI http://www.negribossi.com

NETSTAL http://www.netstal.com

KAYNAKLARSAKARYAÜNİVERSİTESİ


28

[1] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyon Kalıpları İmalatı”, Pagev Yayınları, 2000.[2] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyoncunun El Kitabı”, Pagev Yayınları, 1999. [3] Turaçlı, H.P., “Enjeksiyon Hataları ve Çözümleri”, Pagev Yayınları, 1999. [4] Akyüz, Ö.F., “Plastikler ve Plastik Enjeksiyon Teknolojisine Giriş”, Pagev Yayınları, 2001 [5] Şafak, D., “Plastik Enjeksiyon Kalıp Tasarımlarının İncelenmesi ve Uygulamalı Tasarım Örneği”,

İTÜ-FBE, Yüksek Lisans Tezi, 2001.[6] Bucaklıgil, C., “Plastik Kalıp Tasarım Esasları ve Uygulamalı Kalıp Tasarım Örneği”, İTÜ-FBE,

Yüksek Lisans Tezi, 1999.[7] Rees, H., “Mold Engineering”, Hanser, 1995. [8] Dubois, J.H., Pribble, W.I., “Plastics Mold Engineering Handbook”, 1987 [9] Uzun, İ., Erişkin, Y., “Hacim Kalıpçılığı”, MEB Yayınları, 1984. [10] Lee, N.C., “Blow Molding Design Guide”, Hanser, 1998. [11] Johannaber, F., “Injection Molding Machines”, Hanser, 1985. [12] Savaşçı, Ö.T., Uyanık, N., Akovalı, G., “Ana Hatları İle Plastikler ve Plastik Teknolojisi”, Pagev

Yayınları, 2002. [13] http://www.umgabs.co.jp/en/index.htm[14] www.paralleldesign.com[15] www.megeb.gov.tr

ENJEKSİYON MAKİNELERİcontent.lms.sabis.sakarya.edu.tr/Uploads/66855/29489/9... · 2015-10-15 · 31.01.2015 5 Enjeksiyon Ünitesinin Görevleri: Plastik hammaddeyi eritmek Kalıbın

Documents