ATMS Solutions "ԷՅ ԹԻ ԷՄ ԷՍ Սոլյուշնս" ՍՊԸ Հայաստան, Երևան, 0010 Հանրապետության Հրապարակ Վ. Սարգսյան 26/3, գրասենյակ 713 Հեռ. Բջջ. +37410 5 +37499 109495 83643, [email protected], www.atms.am Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման նախնական հայտ Մշակող "ԷՅ ԹԻ ԷՄ ԷՍ Սոլյուշնս" ՍՊԸ "110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ում 110 կՎ բջջի տեղադրում" աշխատանքային նախագծի Մայիս, 2017թ. Պատվիրատու "ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ԷԼԵԿՏՐԱԿԱՆ ՑԱՆՑԵՐ" ՓԲԸ
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
"Հայաստանի Էլեկտրական Ցանցեր" ՓԲԸ 110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ում 110 կՎ բջջի տեղադրում ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ՆԱԽԱԳԾԻ Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
"ԷՅ ԹԻ ԷՄ ԷՍ Սոլյուշնս" ՍՊԸ տնօրեն _____________________ Ա. Տեր-Թորոսյան
"____"_____________ 2017 թ.
"ԷՅ ԹԻ ԷՄ ԷՍ Սոլյուշնս" ՍՊԸ
Հայաստան, Երևան, 0010 Հանրապետության Հրապարակ Վ. Սարգսյան 26/3, 7-րդ հարկ Գրասենյակ 713 Հեռ.` +37410 583643 Բջջ.` +37499 109495 [email protected] www.atms.am
3. Նախատեսվող գործունեության նպատակը և հիմնավորումը .............................................. 5
4. Նախատեսվող գործունեության բնութագիրը ....................................................................... 5
4.1 "Սոթք" 110/35/6 կՎ հզորության ենթակայանում տեղադրվող 110 կՎ բջջի կառուցման և տեխնիկական բնութագրերը ................................................................................................ 6
4.2 Նախատեսվող գործունեության իրականացման ժամանակացույցը .................................. 11
5. Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման նորմատիվաիրավական դաշտը .... 12
6. Շրջակա միջավայրի նկարագիրը ........................................................................................ 15
6.1 Նախատեսվող գործունեության տարածքի ֆիզիկա-աշխարհագրական նկարագիրը և լանդշաֆտը ........................................................................................................................ 15
6.2 Տարածաշրջանի երկրաբանությունը և հիդրոերկրաբանությունը ...................................... 15
6.8 Հատուկ պահպանվող տարածքներ .................................................................................... 24
6.9 Հողերի նպատակային և գործառնական նշանակությունը ................................................. 25
7. Ազդակիր տարածաշրջանի սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը և պատմամշակութային հուշարձանները .................................................................................................................. 25
7.1 Սոթք համայնքի սոցիալ-տնտեսական նկարագիրը ........................................................... 26
7.2 Պատմության և մշակույթի հուշարձանների նկարագիրը ................................................... 27
8. Շրջակա միջավայրի վնասակար ազդեցության բացառմանը, նվազեցմանն ու փոխհատուցմանն ուղղված միջոցառումների ծրագիր....................................................... 28
Հավելվածների մաս ........................................................................................................................ 30
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
3. Նախատեսվող գործունեության նպատակը և հիմնավորումը
Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության (այսուհետ` ԼՂՀ) էներգահամակարգի հզորության ավելացման նպատակով "Արցախէներգո" ՓԲԸ-ի 13.01.2014թ.-ի № 0713/1 գրությամբ "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ՓԲԸ (այսուհետ` "ՀԷՑ" ՓԲԸ) հայտ է ներկայացվել ապահովելու համար ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի 110/35/6 կՎ հզորության "Սոթք" ենթակայանի կապը ԼՂՀ-ի Զագլիկ գյուղում գտնվող 110/35/6 կՎ հզորության "Հաթերք" ենթակայանի հետ։ Արդյունքում, "ՀԷՑ" ՓԲԸ-ի կողմից կազմվել է նախագծման տեխնիկական առաջադրանք (տես Հավելված 1-ը), որի հիման վրա "Էներգացանցնախագիծ ինստիտուտ" ՓԲԸ-ն մշակել է "110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ում 110 կՎ բջջի տեղադրում" աշխատանքային նախագիծը։
Իրականացվող գործունեության նպատակն է՝ Լեռնային Ղարաբաղի էներգահամակարգի հզորության ավելացումը և սպառիչների անխափան էլեկտրամատակարարման բարելավումը՝ ՀՀ Գեղարքունիքի մարզում գտնվող 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանը ԼՂՀ-ի Զագլիկ գյուղում գտնվող 110/35/6 կՎ "Հաթերք" ենթակայանի հետ կապելու միջոցով։ Աշխատանքային նախագծով նախատեսվում է 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանում 110 կՎ բջջի տեղադրում՝ էլեկտրագազային անջատիչով։
Նախատեսվող գործունեությունը իրականացվելու է 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանում, որի մակերեսը (կառուցապատման մակերեսը) կազմում է 3478 մ2 (75 մ х 46.5 մ): "Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության մասին" ՀՀ օրենքի 14-րդ հոդվածի 6-րդ կետի 7-րդ ենթակետի համաձայն, քաղաքաշինության բնագավառում 1500 մ2-ից ավելի կառուցապատման մակերեսով քաղաքաշինական օբյեկտները ենթակա են շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության՝ Գ կատեգորիայի նախատեսվող գործունեության տեսակների համար սահմանված ընթացակարգով։
4. Նախատեսվող գործունեության բնութագիրը
ՀՀ Գեղարքունիքի մարզում գտնվող 110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ի կապը ԼՂՀ-ի Զագլիկ գյուղում գտնվող 110/35/6 կՎ "Հաթերք" ԵԿ-ի հետ ապահովելու նպատակով յուրաքանչյուր ենթակայանում տեղադրվելու է 110 կՎ հզորությամբ բջիջ էլեկտրագազային անջատիչով։ Սույն շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման առարկան է 110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ում էլեկտրագազային անջատիչով 110 կՎ բջջի տեղադրման բաղադրիչը:
110/35/6 կՎ "Սոթք" ԵԿ-ի հատակագիծը բերված է սույն Հայտի Հավելված 2-ում, իսկ ենթակայանի և տարածաշրջանի արբանյակային քարտեզը պատկերված է Նկար 1-ում: Ենթակայանի հատագծում կարմիր գծանշմամբ ցույց է տրված տեղադրվող բջջի տարածքը։
"Սոթք" ենթակայանում էլեկտրագազային աջատիչով 110 կՎ բջջի տեղադրման համար ընտրված չինական արտադրության՝ "CHINT" գործարանի սարքավորումները նշված են ստորև՝
1. Էլ.գազային անջատիչ LW 36-126 տիպի զսպանակավոր շարժաբերով, 2. Եռաբևեռ բաժանիչ GW4F-126 տիպի մեկ և երկու հողանցման դանակներով CS11G տիպի
ձեռքի շարժաբերով և CJ6B տիպի էլ.շարժիչային շարժաբերով,
Նկ. 1. 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանի տեղադիրքը և տարածաշրջանի արբանյակային
քարտեզը
Նոր տեղադրվող 110 կՎ հզորության բջջի շանթապաշտպանությունը կայծակի ուղիղ հարվածներից, իրականացվում է գոյություն ունեցող 110 կՎ պորտալների վրա տեղադրված շանթարգելների միջոցով ստեղծված շանթապաշտպանիչ գոտում:
110 կՎ նոր բջջի սարքավորումների հողանցման համար նախատեսվում է 40 մմ x 4 մմ կտրվածքով շերտապողպատ: Քանի որ 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանը գործող է և գոյություն ունի հողանցման ցանց, ապա աշխատանքային նախագծով նոր տեղադրվող բջջի բոլոր սարքավորումների մետաղական հենասյուները շերտապողպատով եռակցվում են գոյություն ունեցող ընդհանուր հողանցման եզրագծին, ինչպես նաև նախագծով նոր 110 կՎ բջջի համար չի նախատեսվում նոր անցուղիների կառուցում, փոփոխական և հաստատուն հոսանքի վահանների տեղադրում, արտաքին և ներքին բանվորական լուսավորություն:
4.1 "Սոթք" 110/35/6 կՎ հզորության ենթակայանում տեղադրվող 110 կՎ բջջի կառուցման և տեխնիկական բնութագրերը
"Սոթք" ենթակայանում 110կՎ բջջի տեղադրման համար նախատեսվել է` ԿՀ-1, ԿՀ-2, ԿՀ-3 մակնիշի կետային հիմքերի, ՀՆ-1, ՀՆ-2, ՀՆ-3, ՀՆ-4 մակնիշի հենարանների և մեկ ՊՀ-1 միաձույլ երկաթբետոնե հիմքի կառուցում: Հիմքերի և մետաղական հենարանների հատակագծերը ներկայացված են սույն Հայտի Հավելված 3-ում:
Սարքավորումների հենարանային կանգնակները նախագծված են պողպատե խողովակներով, իսկ հենարանային մասերը` պողպատե գլոցվածքից տարրերով: Սարքավորումների կանգնակների հիմքերը նախագծված են միաձույլ երկաթբետոնից:
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Պողպատե կոնստրուկցիաները նախատեսված է ներկել մթնոլորտակայուն էմալով ПФ-133/115-ով (ГОСТ 926-82)` ПФ-0142 (ТУ.6-10-1698-78) նախաներկման վրա: Շինարարական
կոնստրուկցիաների հակակոռոզիոն աշխատանքները իրականացվելու են СНИП 2.03.11-85 1
պահանջներին համապատասխան:
"Սոթք" ենթակայանում 110 կՎ բջջի տեղադրման, հաղորդալարերի հողանցման և ուժային
մալուխների անցկացման համար կիրառվող շինարարական կոնստրուկցիաների անվանացանկը
և քանակները բերված են ստորև Աղյուսակ 1-ում և Աղյուսակ 2-ում։
Աղյուսակ 1. "Սոթք" ենթակայանում 110 կՎ բջջի տեղադրման համար կիրառվող կոնստրուկցիաների անվանացանկը և քանակները
№ Անվանումը Չափման միավորը Քանակը
Միավորի զանգվածը/
ծավալը
Ընդհանուր զանգվածը/
ծավալը I. ԲԲՍ 110 ԿՎ-ում 110 ԿՎ ԲՋՋԻ ՏԵՂԱԴՐՈՒՄ 1. Սարքավորումների հիմքեր և հենարաններ
I.1.1
Միաձույլ ե/բ կետային հիմք ԿՀ-1 էլ.գա-զային անջատիչի տակ, բետոն B 25 դասի
հատ 1 3.1 մ3 3.1 մ3
ա) ամրան A 240c կգ 47.9 կգ
բ) ամրան A 500c կգ 119.4 կգ
գ) խարսխահեղույսների տեղադրում բետոնացման ժամանակ M 24x2220
հատ 4 34.2 կգ 136.8 կգ
I.1.2
Միաձույլ ե/բ կետային հիմք ԿՀ-2 սարքա-վորումների տակ, բետոն B 25 դասի
հատ 5 6.8 մ3 34 մ3
ա) ամրան A 240c կգ 81 կգ
բ) ամրան A 500c կգ 192 կգ
գ) խարսխահեղույսների տեղադրում բետոնացման ժամանակ M 24x2260
հատ 10 172.8 կգ 1728 կգ
I.1.3
Միաձույլ ե/բ կետային հիմք ԿՀ-3 հոսանքի տրանսֆորմատորների տակ, բետոն B 25 դասի
հատ 1 3.6 մ3 3.6 մ3
ա) ամրան A 240c կգ 49.9 կգ
բ) ամրան A 500c կգ 142.2 կգ
գ) խարսխահեղույսների տեղադրում բետոնացման ժամանակ M 30x1320
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
5. Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման նորմատիվաիրավական դաշտը
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության հիմնական պահանջները սահմանված են 21.06.2014 թ.-ին ընդունված "Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության մասին" ՀՀ օրենքով: Այն կարգավորում է շրջակա միջավայրի վրա հիմնադրույթային փաստաթղթի և նախատեսվող գործունեության ազդեցության փորձաքննության իրավական, տնտեսական և կազմակերպական հիմունքները:
"Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման և փորձաքննության մասին" ՀՀ օրենքը
Օրենքը նկարագրում է Հայաստանում տարաբնույթ ծրագրերի և գործունեությունների շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատման նախնական և հիմնական փուլերը և բնապահպանական փորձաքննության գործընթացները: Օրենքում օգտագործվող հիմնական սահմանումները բերված են հոդված 4-ում: Օրենքի հիմնական առարկաներն են՝
• Հիմնադրութային փաստաթուղթը՝ շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր ազդեցություն ունեցող փաստաթղթի (քաղաքականություն, ռազմավարություն, հայեցակարգ, ուրվագիծ, բնական ռեսուրսների օգտագործման սխեմա, ծրագիր, հատակագիծ, քաղաքաշինական ծրագրային փաստաթուղթ) նախագիծ:
• Նախատեսվող գործունեությունը՝ շրջակա միջավայրի վրա հնարավոր ազդեցություն ունեցող ուսումնասիրություն, արտադրություն, կառուցում, շահագործում, վերակառուցում, ընդլայնում, տեխնիկական և տեխնոլոգիական վերազինում, վերապրոֆիլավորում, կոնսերվացում, տեղափոխում, լուծարում, փակում:
Օրենքի հոդված 6-ը սահմանում է գնահատման և փորձաքննության նպատակն ու խնդիրները, իսկ հոդված 7-ը թվարկում է ՇՄԱԳ և փորձաքննության գործընթացում դիտարկվող շրջակա միջավայրի օբյեկտները և բնութագրերը: Օրենքի գլուխ 2-ը (8-13 հոդվածները) նկարագրում են ՇՄԱԳ և փորձաքննության գործընթացի հիմնական մասնակիցների լիազորությունները:
Հոդված 14-ը թվարկում է ՇՄԱԳ և փորձաքննության ենթակա հիմնադրույթային փաստաթղթերի բնագավառները և նախատեսվող գործունեությունների տեսակները, որոնք ըստ բնագավառների դասակարգվում են Ա, Բ և Գ կատեգորիայի ըստ շրջակա միջավայրի վրա նվազող աստիճանի:
Օրենքի հոդված 16-ի համաձայն նախատեսվող գործունեությունների փորձաքննությունն իրականացվում է երկու փուլով՝ նախնական և հիմնական: Նախնական փուլում կազմվում է նա-խատեսվող գործունեության գնահատման նախնական հայտը, որի փորձաքննության հիման վրա (Ա կամ Բ կատեգորիայի գործունեության դեպքում) կազմվում է տեխնիկական առաջադրանք, ինչը հիմք է ծառայում ՇՄԱԳ հաշվետվության մշակման համար: Նախնական փորձաքննության տևողությունն է 30 աշխատանքային օր: Եթե փորձաքննության ընթացքում որոշվում է, որ նախատեսվող գործունեությունը հանդիսանում է Գ կատեգորիայի, ապա ձեռնարկողին նախնական գնահատման հայտի հիման վրա տրվում է փորձաքննության եզրակացություն:
Հոդված 18-ը սահմանում է հիմնադրույթային փաստաթղթի ազդեցության ռազմավարական գնահատման հաշվետվության և նախատեսվող գործունեության ՇՄԱԳ հաշվետվության բովանդակությանը ներկայացվող պահանջները: Հոդված 19-ը նկարագրում է փորձաքննության հիմնական փուլը: Սույն հոդվածի 4-րդ կետի համաձայն փորձաքննության հիմնական փուլի
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
ժամկետները չպետք է գերազանցեն հիմնադրույթային փաստաթղթի և նախատեսվող գործունեության Ա կատեգորիայի դիպքում մինչև 60 աշխատանքային օր, իսկ նախատեսվող գործունեության Բ կատեգորիայի դիպքում մինչև 40 աշխատանքային օր:
Օրենքի հոդված 26-ը սահմանում է ՇՄԱԳ և փորձաքննության ընթացքում հանրային ծանուցմանը և քննարկումների իրականացմանը ներկայացվող պահանջները: Հանրության ծանուցումը իրա-կանացվում է մինչ լսումները կամ քննարկումները առնվազն 7 աշխատանքային օր առաջ զանգ-վածային լրատվամիջոցներով, հայտարարություններով և էլեկտրոնային փոստով: Հանրային ծանուցումը և քննարկումները իրականացվում են 19.11.2014 թ.-ի ՀՀ կառավարության "Հանրային ծանուցման և քննարկումների իրականացման կարգը սահմանելու մասին" թիվ 1325-Ն որոշմամբ:
"Բնության հատուկ պահպանվող տարածքների մասին" ՀՀ օրենքը (2006թ.) կարգավորում է ՀՀ բնության հատուկ պահպանվող տարածքների` որպես բնապահպանական, տնտեսական, սոցիալական, գիտական, կրթական, պատմամշակութային, գեղագիտական, առողջապահական, ռեկրեացիոն արժեք ներկայացնող էկոհամակարգերի, բնության համալիրների ու առանձին օբյեկտների բնականոն զարգացման, վերականգնման, պահպանության, վերարտադրության և օգտագործման պետական քաղաքականության իրավական հիմունքները: Օրենքը դասակարգում է ՀՀ-ում հատուկ պահպանվող տարածքները. ա) ըստ նշանակության (միջազգային, հանրապետական և տեղական բնության հատուկ պահպանվող տարածքների) և բ) ըստ կատեգորիայի (պետական արգելոցի, ազգային պարկի, պետական արգելավայրի և բնության հուշարձանի):
Օրենքը նկարագրում է բնության հատուկ պահպանվող տարածքների պահպանության ռեժիմները, պահպանության իրականացումը, օգտագործումը և վերահսկողությունը, սահմանում է պետական մարմինների իրավասությունները, ինչպես նաև բնության հատուկ պահպանվող տարածքներն օգտագործողների իրավունքներն ու պարտականությունները:
"Բուսական աշխարհի մասին" (1999թ.) և "Կենդանական աշխարհի մասին" (2000թ.) ՀՀ օրենքները սահմանում են ՀՀ բույսերի և կենդանիների պահպանության, պաշտպանության, օգտագործման, վերարտադրության ու կառավարման, ինչպես նաև կենսաբազմազանության վրա մարդկանց գործունեության ազդեցությունը կարգավորելու քաղաքականությունը: Այս օրենքների հիմնանպատակը բուսական/կենդանական աշխարհի և կենսաբազմազանության պահպանության ապահովումն է: Այն նաև սահմանում է տեսակների` մասնավորապես էնդեմիկ և վտանգված, մոնիտորինգի և գնահատման ընթացակարգերը:
"Մթնոլորտային օդի պահպանության մասին" ՀՀ օրենքը (1999թ., լրամշակվել է 2007թ.) կարգավորում է արտանետման թույլտվությունները և սահմանում է մթնոլորտային օդի աղտոտման սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիաները: Աշխատավայրերում, բնակելի և հասարակական վայրերում, բնակարանային տնտեսություններում, ինչպես նաև շինարարական հրապարակներում աղմուկի թույլատրելի սանիտարական նորմերը սահմանվում են ենթաօրենսդրական ակտերով: Դրանցից են` ՀՀ կառավարության "Մթնոլորտային օդի վրա վնասակար ներգործությունների պետական հաշվառման կարգը հաստատելու մասին" թիվ 259, "Մթնոլորտային օդն աղտոտող նյութերի սահմանային թույլատրելի արտանետումների և ֆիզիկական վնասակար ներգործությունների սահմանային թույլատրելի մակարդակների նորմատիվների և արտանետումներ կատարելու թույլտվություններ տալու մասին" թիվ 192 և "Բնակավայրերում մթնոլորտային օդն աղտոտող սահմանային թույլատրելի խտությունների (կոնցենտրացիաների - ՍԹԿ) և Հայաստանի Հանրապետության տարածքում շահագործվող
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
ավտոտրանսպորտային միջոցների բանած գազերում վնասակար նյութերի պարունակության սահմանային թույլատրելի նորմատիվները հաստատելու մասին" թիվ 160-Ն որոշումները:
ՀՀ Հողային օրենսգիրքը (2001թ.) սահմանում է հողային հարաբերությունների պետական կարգավորման կատարելագործման, հողի տնտեսավարման տարբեր կազմակերպական-իրավական ձևերի զարգացման, հողերի բերրիության, հողօգտագործման արդյունավետության բարձրացման, մարդկանց կյանքի ու առողջության համար բարենպաստ շրջակա միջավայրի պահպանման և բարելավման, հողի նկատմամբ իրավունքների պաշտպանության իրավական հիմքերը: Համաձայն Օրենսգրքի ՀՀ հողային ֆոնդը դասակարգվում է ըստ հետևյալ կատեգորիաների. 1) գյուղատնտեսական նշանակության, 2) բնակավայրերի, 3) արդյունաբերության, ընդերքօգտագործման և այլ արտադրական նշանակության, 4) էներգետիկայի, տրանսպորտի, կապի, կոմունալ ենթակառուցվածքների օբյեկտների, 5) հատուկ պահպանվող տարածքների, 6) հատուկ նշանակության, 7) անտառային, 8) ջրային և 9) պահուստային հողերի:
Օրենսգրքի Գլուխ 6-ը նկարագրում է Էներգետիկայի, կապի, տրանսպորտի, կոմունալ ենթակառուցվածքների օբյեկտների հողերը և դրանց հետ գործածությանը վերաբերվող ընդհանուր դրույթները:
Օրենսգրքի Գլուխ 13-ը սահմանում է հողամասերի նկատմամբ քաղաքացիների և իրավաբանական անձանց իրավունքները, այդ թվում. հողամասն օգտագործման տրամադրելը (անհատույց (մշտական) օգտագործման կամ վարձակալության իրավունքով), հողամաuի կառուցապատման իրավունքը, հողամասի նկատմամբ իրավունքների սահմանափակումները և հողամասի սերվիտուտը: Օրենսգրքի Գլուխ 15-ը նկարագրում է պետության և համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերի օտարման ընթացակարգը:
"Թափոնների մասին" ՀՀ օրենքը (2004թ.) սահմանում է թափոնների հավաքման, փոխադրման, պահման, մշակման, օգտահանման, ինչպես նաև բնական ռեսուրսների, մարդու կյանքի և առողջության վրա թափոններից առաջացող բացասական ազդեցությունների կանխարգելման համար իրավական և տնտեսական հիմքերը: Օրենքի 3-րդ գլուխը նկարագրում է թափոնների նորմավորման, հաշվառման, անձնագրավորման ընթացակարգերը: Օրենքում ներկայացված են նաև ոլորտի պետական լիազորված մարմինների իրավասությունները, ինչպես նաև թափոնների գործածության ոլորտում ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց իրավունքներն ու պարտականությունները: Օրենքի կիրարկումն ապահովվում է մի շարք կառավարության որոշումների և բնապահպանության նախարարի հրամաններով: Մասնավորապես արտադրության և սպառման թափոնների դասակարգումը ըստ վտանգավորության դասի իրականացվում է ՀՀ բնապահպանության նախարարի 2006 թ.-ի հոկտեմբերի 26-ի "ՀՀ տարածքում գոյացող արտադրության և սպառման թափոնների ցանկը հաստատելու մասին" հրամանի համաձայն:
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
6. Շրջակա միջավայրի նկարագիրը
6.1 Նախատեսվող գործունեության տարածքի ֆիզիկա-աշխարհագրական նկարագիրը և լանդշաֆտը
Նախատեսվող գործունեության՝ 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանի տարածքը՝ գտնվում է Գեղարքունիքի մարզի Սոթք համայնքի վարչական սահմաններում: Համայնքը գտնվում է Մարզի հարավ-արևելյան մասում, Սոթք գետի ափին` մարզկենտրոնից (ք. Գավառ) 85 կմ հեռավորության վրա: Համայնքը տեղակայված է ծովի մակերևույթից 2020 մ բարձրության վրա:
Լեռնագրական առումով տարածաշրջանը հարում է Սևանի լեռնաշղթայի հարավ-արևելյան լանջերին, որոնք զառիթափ իջնում են դեպի լճամերձ հարթավայր: Ռելիեֆին բնորոշ են ընդարձակ էռոզիոն ձագարները, կարճ ու խոր V-աձև կիրճերը, հովիտները, արտաբերման կոները, հնահուները: Շրջանում բացարձակ բարձրությունները տատանվում են 1900.0 մ - 3373.4 մ միջակայքում: Նշանավոր են Մեծ Հինալ (3373.4 մ), Քաշաթաղ (3310.0 մ), Ագեղուշ (2959.1 մ) լեռնագագաթները:
Ըստ ռելիեֆի տիպի տեղանքը կուտակումային (նստվածքային, բերվածքային) է, բնութագրվում է որպես ալյուվիալ-պրոլուվիալ նախալեռնային՝ թույլ թեք: Ըստ ռելիեֆի ձևի տեղանքը հանդիսանում է ջրաէռոզիոն և ջրակուտակումային, լայն հովիտներով՝ ողողատով և դարավանդներով:
Ըստ մակերևույթի ձևագրության՝ ռելիեֆը միջինլեռնային (1500-2800 մ) է, չափավոր զառիթափ-գոգավոր լանջերով, մասնատված հովտաձորակային ցանցով:
Տարածաշրջանում գերակշռում են լեռնամարգագետնային և լեռնասևահողային լանդշաֆտները: Տարածաշրջանի այս հատվածն իրենից ներկայացնում է ուժեղ կտրտված լեռնային լանդշաֆտ` թեք ժայռոտ լանջերով, տարբեր խորության և լայնության ձորերով ու ձորակներով: Տեղանքի տարածքն անտառազուրկ է: Բուսական ծածկը ցածր խոտային է, նոսր, ոչ խորը թափանցող արմատային համակարգով:
6.2 Տարածաշրջանի երկրաբանությունը և հիդրոերկրաբանությունը
Տեղանքի կառուցվածքը պատկանում է Սևան-Ամասիայի օֆիոլիթային գոտու գերհիմքային և հիմքային ապարների ֆորմացիային: Սևանա լճի հյուսիս-արևելյան ափի երկայնքով օֆիոլիթային գոտին ձգվում է մոտ 75 կմ, ներառում է դիորիտ-գաբբրո-պերիդոտիտային ֆորմացիայի և դրանց սերպենտինացված տարատեսակների մի շարք մանր ու խոշոր զանգվածներ: Վերջիններս սովորաբար հատում են ներփակող առաջնային կառուցվածքները: Ներկայացված են գերհիմքային, գաբբրոային կազմությամբ մագմաների տարբերակման ամենավերջին արդյունքներով: Այս ապարները քիմիական կազմով մոտ են ալպինոտիպ հիպերբազիտներին և հիմնականում համապատասխանում են հարցբուրգիտներին ու օլիվինային հարցբուրգիտներին:
Երկրաբանակառուցվածքային առումով տարածաշրջանը հարում է Բազում-Զանգեզուրի գոտու Սևան-Ամասիայի օֆիոլիթային ենթագոտուն և համապատասխանում է Սևան-Շիրակի սինկլինորիումին (Սևանի անտիկլինալին): Վերջինս բարդացված է հյուսիս-արևմտյան տարածմամբ ցածրակարգ անտիկլինալ և սինկլինալ ծալքերով: Անտիկլինալները համապատասխանում են տուրոնի հրաբխածին-նստվածքային շերտախմբի տարածման
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
գոտիներին` պատռված բազիտ-հիպերբազիտային ներժայթքուկներով, իսկ սինկլինալները` վերին սենոնի կարբոնատային նստվածքներին:
Հիմնական տեկտոնական միավորը Սևանի անտիկլինալն է, որը հարում է միջին ալպիական ծալքավոր մարզին: Սևանի անտիկլինալը հյուսիս-արևելքում, Վիրահայոց-Ղարաբաղի գոտու հետ սահմանակցվում է Սևան-Հագարուի խորքային բեկվածքով:
Նորագույն հրաբխականություններից տեղանքին բնորոշ են ժամանակակից գետա-լճային, հեղեղատային, լանջային նստվածքներ. գլաքարեր, ավազներ, ավազահողեր, կավեր:
Ըստ ապարների և գետնահողերի երկրատեխնիկական բնութագրի առկա են ծածկոցային գոյացումներ՝ հին դարավանդների ալյուվիալ և լճային նստվածքներ՝ գլաքարեր, ճալաքարեր 70-80%՝ տարրահատիկային ավազների (15-25%), կավերի և ավազակավերի (5-10%) լցանյութով: Խոնավության աստիճանն է՝ 0.4-0.5: Համալիրներից են՝ կոլուվիալ (թափվածք սողանքային), շերտածագումնաբանական տարատեսակներից են՝ կավավազներ, կավեր, ավազակավեր (75-80%) խճի և մանրախճի լցանյութով (10-25%), (էլյուվիի և դելյուվիի խառնուրդ): Խոնավության աստիճանն է 0.5-0.9: Գետնահողերի երկրատեխնիկական տեսակետից բնութագրվում են որպես կավային, պինդ և թույլ պլաստիկ:
6.3 Տարածաշրջանի հողերի նկարագիրը
Բարձունքային գոտիականությունն առկա է լեռնային տափաստանների, ենթաալպյան և ալպյան մարգագետինների տեսքով: Տարածված են գորշ կարբոնատային, շագանակագույն, բարձրադիր գոտում նաև՝ քարքարոտ սակավազոր սևահողերը: Ըստ հողային տիպերի տեղանքը հանդիսանում է սևահող ալրային կարբոնատային: Նստվածքների գենետիկական տիպերից առկա են ժամանակակից հունային, դարավանդային և արտաբերման կոների պրոլոսուվիալ և ալյուվիալ-պրոլուվիալ տիպերը: Ըստ հողերի էրոզվածության աստիճանի դասվում է I-ին կարգին:
6.4 Հողային ռեսուրսներ
Բաց բաշխիչ սարքվածքում 110 կՎ բջջի տեղադրումը ենթադրում է նաև հողային
աշխատանքների իրականացում: Սարքավորումների հիմքերի և հենարանների, կենտրոնական ղեկավարման պահարանի տակ՝ միաձույլ ե/բ հիմքի, ինչպես նաև էլ.գազային անջատիչի մոտ
հարթակի տեղադրման համար կատարվելու է մոտ 87.2 մ3 ընդհանուր ծավալով գրունտի
(հիմնականում III-րդ և IV-րդ կարգի) ձեռքով փորում: Դրանից 69.6 մ3 օգտագործվելու է որպես ետլիցք, իսկ 17.6 մ3 ծավալով գրունտը ինքնաթափերով կտեղափոխվի համայնքի կողմից
տրամադրված վայր:
"Սոթք" ենթակայանում 110 կՎ բջջի հաղորդալարերի հողանցման և ուժային մալուխների
անցկացումը նույնպես ուղեկցվում է հողային աշխատանքներով: Մասնավորապես հաղորդալարերի հողանցման համար ձեռքով փորվում և հանվում է 15 մ3, ուժային մալուխների
անցկացման համար՝ 7 մ3, իսկ խողովակները խրամուղում տեղադրելու համար՝ 6 մ3 բնահող
(ավելի մանրամասն նշված է Աղյուսակ 2-ում): Բնահողը՝ 28 մ3 ընդհանուր ծավալով պահվելու է
"Սոթք" ենթակայանի տարածքում՝ ծածկված անջրաթափանց թաղանթով առավելագույնը 7 օր և
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
6.5 Ջրային ռեսուրսներ
Նախատեսվող գործունեության տարածքում ընդգրկված գետերը պատկանում են Սևանա լճի ավազանին: Հիմնական ջրագրական միավորը Մասրիկ գետն է` իր Սոթք վտակով: Լիճ թափվող փոքր գետերն ու վտակները (Ծափաթաղ, Դարանակ և այլն) տիպիկ լեռնային են` փոփոխական դեբիտով և ձնաանձրևային սնմամբ: Կան բազմաթիվ աղբյուրներ: Նախատեսվող գործունեության՝ "Սոթք" ենթակայանի տարածքից մոտ 250 մ հեռավորության վրա անցնում է Սոթք վտակը։
6.6 Կլիման և օդերևութաբանական պայմանները
6.6.1 Ջերմաստիճանը
Տարածաշրջանի կլիման չոր ցամաքային է, չափավոր ցուրտ, լեռնային: Օդի տարեկան միջին ջերմաստիճանը` +4.4օC է: Հունվարին ցածրադիր վայրերում այն կազմում է -8օC, բարձրադիր վայրերում` -14օC, իսկ հուլիսին` համապատասխանաբար +16օC և +8օC: Առավելագույն ջերմաստիճանը հասնում է +34օC, նվազագույնը` -38օC:
Աղյուսակ 3. Օդի միջին ամսական և տարեկան ջերմաստիճանը, օC
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
6.6.3 Մթնոլորտային տեղումները
Տարեկան մթնոլորտային տեղումների քանակը կազմում է 432 մմ:
Աղյուսակ 5. Մթնոլորտային տեղումները, %
Բնա
կավա
յրի,
օդ
երևո
ւթա
բանա
կան
կայա
նի ա
նվա
նում
ը Տեղումների քանակը
միջին ամսական , մմ
Ձնածածկույթ օրական առավելագույն
Առա
վելա
գույ
ն տ
ասն
օրյա
կայի
ն բա
րձրո
ւթյո
ւնը,
սմ
Տա
րվա
մեջ
ձն
ածա
ծկու
յթով
օրե
րի
քանա
կը
Ձյա
ն մե
ջ ջր
ի ա
ռավե
- լա
գույ
ն քա
նակը
, մմ
ըստ ամիսների
Տա
րեկա
ն
Հուն
վար
Փետ
րվա
ր
Մա
րտ
Ապ
րիլ
Մա
յիս
Հուն
իս
Հուլ
իս
Օգո
ստոս
Սեպ
տեմ
բեր
Հոկտ
եմբե
ր
Նոյ
եմբե
ր
Դեկ
տեմ
բեր
Մասրիկ 19 19 27 37 62 65 43 35 29 43 31 22 432
73 107 154 23 29 32 30 44 48 54 72 36 40 35 18 72
6.6.1 Քամի
Դիտարկվող տարածքում քամու միջին արագությունների բաշխվածությունը տարվա տարբեր ժամանակաշրջաններում բերված են Նկար 2-ում:
Քամու միջին արագության ամենամեծ արժեքը գրանցված է հուլիս ամսին արևելյան ուղղությամբ և կազմում է 6.4 մ/վ: Տարվա տարբեր ժամանակաշրջաններում քամու միջին ամսական արագության ամենամեծ արժեքը գրանցվել է հուլիս ամսին և կազմում է 5 մ/վ, իսկ միջին տարեկան արագությունը հավասար է 3.1 մ/վ: Ուժեղ քամիներով օրերի քանակը (≥15 մ/վ) 84-ն է:
Քամու ուղղությունների կրկնելիության պատկերները բերված են Նկար 3-ում: Ինչպես երևում է Նկար 3-ից դիտարկվող տարածքում գերակշռում են արևելյան ուղղությամբ քամիները: Ամենամեծ կրկնելիությունը դիտվում է հուլիս ամսին արևելյան ուղղությամբ և կազմում է 84%:
Նկ. 2. Քամու միջին արագությունների բաշխվածությունը
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Նկ. 3. Քամու ուղղությունների կրկնելիությունը
6.7 Բուսական և կենդանական աշխարհը
6.7.1 Բուսական աշխարհ
Տարածաշրջանի այս հատվածն իրենից ներկայացնում է ուժեղ կտրտված լեռնային լանդշաֆտ` թեք ժայռոտ լանջերով, տարբեր խորության և լայնության ձորերով ու ձորակներով: Տեղանքի տարածքն անտառազուրկ է: Բուսական ծածկը ցածր խոտային է, նոսր, ոչ խորը թափանցող արմատային համակարգով:
Տարածաշրջանում բուսատեսակներից հանդիպում են՝ աղտոր դաբաղային (Rhus coriaria) որը հանդիսանում է դեղատու, սննդային բուսատեսակ, վայրի օգտակար դեղաբույսերից տեղանքին բնորոշ են՝ խնկածաղիկ սովորական (Origanum vulgare), բանգի սև (Hyoscyamus niger), եղինջ երկտուն (Uritica dioica), երեքնուկ կարմիր և երեքնուկ սողացող (Trifolium hybridum, Trifolium repens), իշառվույտ դեղատու (Melilotus officinalis), խատուտիկ դեղատու (Taraxacum officinalis), հովվամախաղ սվորական (Capsella bursa pastoris), հազարատերևուկ սովորական (Achillea milleffolium), կատվալեզու եռաբաժան (Bidens tripartita), ձիագետ դաշտային (Equisetum arvense), ճարճատուկ սովորական (Cichorium intybus), մասրենի շնային (Rosa canina), մատիտեղ պարսկական (Polygonum persicaria), մատիտեղ թռչնային (Polygonum aviculare), ոզնագլխիկ սովորական (Echinops ritro), ջղախոտ մեծ և ջղախոտ նշտարաձև (Plantago major, Plantago
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Ճարճատուկ սովորական (Cichorium intybus) Սրոհունդ խոցված (Hypericum perforatum)
Նկ. 4. Նախատեսվող գործունեության տարածքում հաճախ հանդիպող բուսատեսակները
Տարածաշրջանում կան առանձնակի ուսումնասիրության կարիք ունեցող հազվագյուտ բուսատեսակներ, որոնցից 2-ը (զանգակ կովկասյան (Campanula caucasica) և պապլոր դժգույն (Muscari pallens)) հանդիպում են Սոթք համայնքի տարածքում, ինչպես նաև համայնքի մոտ է աճում ՀՀ կարմիր գրքում գրանցված մեկ բուսատեսակ՝ ճահճախոտ միաթեփուկ (Eleocharis uniglumis) (տես Նկար 5)։
Զանգակ կովկասյան (Campanula caucasica) Պապլոր դժգույն (Muscari pallens)
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Ճահճախոտ միաթեփուկ (Eleocharis uniglumis)
Նկ. 5. Տարածքում աճող հազվագյուտ և կարմիր գրքում գրանցված բուսատեսակները
6.7.2 Կենդանական աշխարհ
Շինարարական աշխատանքները իրականացվելու են "Սոթք" ենթակայանում, որի տարածքը՝ բազմամյա տեխնածին ազդեցության և մարդածին գործունեության արդյունքում կենդանական աշխարհի տեսակների պարունակության տեսանկյունից հետաքրքրությունը չի ներկայացնում:
Նախատեսվող գործունեության շրջակա տարածաշրջանում հանդիպող՝ ՀՀ կարմիր գրքում և ԲՊՄՄ Կարմիր ցուցակում գրանցված կենդանատեսակների ցուցակը բերված է ստորև Աղյուսակ 6-ում։ Կենդանատեսակներից որոշները ներկայացված են Նկար 6-ում։
Աղյուսակ 6. Տարածաշրջանում հանդիպող կենդանատեսակները
№ Կենդանատեսակ ԲՊՄՄ-ի Կարմիր
ցուցակում ունեցած կատեգորիան2 Լատիներեն Հայերեն
1 Bithynia troscheli Paasch Տրոշելի խխունջը CR
2 Gyraulus albus Սպիտակ խխունջը EN
3 Orculella bulgarica Բուլղարական խխունջը CR
4 Dyschirius sevanensis Khnzorian Սևանյան գնայուկ EN
5 Dorcadion cineriferum Suvorov Մոխրագույն երկարաբեղիկ EN
6 Darevskia rostombekovi Darevsky Ռոստոմբեկովի մողես EN
7 Darevskia unisexualis Սպիտակափոր մողես VU
8 Vipera (Pelias) eriwanensis Հայկական լեռնատափաստանային իժ
VU
9 Phalacrocorax carbo Linnaeus Մեծ ձկնկուլ VU
10 Cygnus cygnus Ճչան կարապ VU
11 Oxyura leucocephala Scopoli Սպիտակագլուխ բադ կամ սավկա EN
2 EX (Extinct) - անհետացած տեսակ, CR (Critically Endangered) - կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ, EN (Endangered) - վտանգված տեսակ, VU (Vulnerable) - խոցելի տեսակ, DD (Data Deficient) - տվյալների անբավարարություն և այլն
Նկ. 6. Տարածքում աճող հազվագյուտ և կարմիր գրքում գրանցված բուսատեսակները
6.8 Հատուկ պահպանվող տարածքներ
Նախատեսվող գործունեությունն տարածաշրջանը տեղակայված չէ բնության հատուկ պահպանվող տարածքում: Մոտակա հատուկ պահպանվող տարածքը՝ "Սևան" ազգային պարկն է, որը գտնվում 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանից մոտ 22 կմ հեռավորության վրա (Նկար 7-ը):
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
ՀՀ կառավարության 14.08.2008 թ.-ի "Հայաստանի Հանրապետության բնության հուշարձանների ցանկը հաստատելու մասին" թիվ 967-Ն որոշման համաձայն, նախատեսվող գործունեության տարածքին ամենամոտ հուշարձանը "անանուն" աղբյուրն է, որն գտնվում է Գեղարքունիքի մարզի Կարճաղբյուր գյուղի հարավ-արևելյան եզրին, "Սոթք" ենթակայանից ավելի քան 30 կմ հեռավորության վրա:
Նկ. 7. Նախատեսվող գործունեության տարածքի հեռավորությունը "Սևան" ազգային պարկից
6.9 Հողերի նպատակային և գործառնական նշանակությունը
Քանի որ նախատեսվող գործունեությունը՝ 110 կՎ հզորությամբ բջիջը տեղադրվելու է 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանում, հետևաբար նոր հողահատկացման կարիք չի առաջանում: ՀՀ հողային օրենսգրքի համաձայն, ենթակայանի հողամասի նպատակային նշանակությունը (կատեգորիան) դասակարգվում է որպես՝ էներգետիկայի, տրանսպորտի, կապի, կոմունալ ենթակառուցվածքների օբյեկտների: Ենթակայանի հողամասի գործառնական նշանակությունն է՝ էներգետիկայի օբյեկտների3:
7. Ազդակիր տարածաշրջանի սոցիալ-տնտեսական իրավիճակը և պատմամշակութային հուշարձանները
Նախատեսվող գործունեության՝ 110/35/6 կՎ "Սոթք" ենթակայանի տարածքը գտնվում է Սոթք համայնքի վարչական սահմաններում: Հեռավորությունը ենթակայանի և Սոթք համայնքի մոտակա բնակելի շինության միջև մոտ 600 մ է: Նախատեսվող գործունեության տարածքին հարևանող մյուս բնակավայրերը՝ Ազատ և Կութ համայնքները բավականին հեռու են և գտնվում են համապատասխանաբար 3.3 կմ և 1.9 կմ հեռավորության վրա: "Սոթք" ենթակայանի հեռավորությունը մինչև Ադրբեջանի սահմանը կազմում է մոտ 6 կմ (տես Նկար 8-ը):
3 Էներգետիկայի օբյեկտների հողեր են համարվում ջերմային, ատոմային, հիդրոէլեկտրակայաններով, բարձրավոլտ էլեկտրահաղորդման գծերով, մայրուղային գազատարներով եւ էներգետիկ այլ նպատակներով օգտագործվող շենքերի, շինությունների կառուցման ու սպասարկման համար տրամադրված հողամասերը
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Նկ. 8. Նախատեսվող գործունեության տարածքի հեռավորությունը ազդակիր և հարևան
բնակավայրերից
7.1 Սոթք համայնքի սոցիալ-տնտեսական նկարագիրը
Մակերեսը՝ 220.98 հա կմ2
Բնակչությունը՝ 985 մարդ։
Համայնքը գտնվում է Գեղարքունիքի մարզի հարավ արևելյան մասում, Սոթք գետի ափին` մարզկենտրոնից` Գավառ քաղաքից 85 կմ հեռավորության վրա: Բնակավայրը գտնվում է ծովի մակերևույթից 2020 մ բարձրության վրա: Բնակչության հիմնական զբաղմունքը գյուղատնտեսություն և անասնապահությունն է: Համայնքից 10 կմ հեռավորության վրա գտնվում է Հայաստանում ամենախոշորը համարվող Սոթքի ոսկու հանքավայրը, որի պաշարները գնահատվում է ավելի քան 120 տ մաքուր ոսկու հաշվարկով: Սոթքի ոսկու հանքավայրը շահագործվում է "Գեոպրոմայնինգ Գոլդ" ՍՊԸ կողմից: Ընկերությունը մշտապես աջակցում է համայնքի սոցիալ-տնտեսական ենթակառուցվածքների զարգացմանը: 2012 թ.-ին ընկերությունը ֆինանսավորել է Սոթք համայնքի գազատարի կառուցման աշխատանքները: Ներկայումս, "Գեոպրոմայնինգ Գոլդ" ՍՊԸ աշխատում են համայնքի ավելի քան 30 աշխատող:
Համայնքում գործում է Սոթք երկաթգծի կայարանը, որը Սոթքի հանքավայրը՝ Շորժա, Սևան և Հրազդան հանգույցների միջոցով միացնում է Հանրապետության հիմնական երկաթգծի ճյուղին: Համայնքում գործում է միջնակարգ դպրոց:
Սոթք համայնքի վարչական սահմաններում ընդգրկված է համայնքային սեփականություն հանդիսացող գյուղատնտեսական նշանակության 1176.64 հա արոտավայր, 927.91 հա վարելահող, 402.4 հա խոտհարք և 76.88 հա այլ հողատեսք: Արոտները օգտագործվում են համայնքի բնակիչներին պատկանող խոշոր եղջերավոր անասունների համար:
Սևան - Գավառ - Մարտունի - Վարդենիս - Սոթք - Ղարաբաղի սահման (Մ-10, Մ-11) ճանապարհը Գեղարքունիքի մարզի կարևորագույն մայրուղիներից է: Մարզի (ինչպես նաև հանրապետության համար) ռազմավարական կարևորագույն ուղին Սոթք - Քարվաճառ ճանապարհն է: Սոթքից մինչև
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Քարվաճառ կա նաև գրունտային ճանապարհ, որն անբարեկարգ է և մարդատար մեքենաների համար դժվար անցանելի, իսկ տեղատարափ անձրևներից հետո` անանցանելի:
7.2 Պատմության և մշակույթի հուշարձանների նկարագիրը
ՀՀ կառավարության 2003 թ.-ի հունվարի 9-ի "ՀՀ Գեղարքունիքի մարզի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցուցակը հաստատելու մասին" №80-Ն որոշման համաձայն Սոթք համայնքի մոտակայքում առկա պատմամշակութային օբյեկտները բերված են ստորև Աղյուսակ 7-ում՝
Աղյուսակ 7. Սոթք համայնքի պատմության և մշակույթի հուշարձանների ցանկը
8. ԽԱՉՔԱՐ` ԱՋԻԲԻ 1274թ. Գյուղամիջում Հ Ս. Աստվածածին
եկեղեցուց հարավ-արևելք, բլրալանջին
Գյուղի կենտրոնում է գտնվում 9-րդ դարում կառուցված Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին և "Զարմանք" խաչքարը (1274 թ.), իսկ 1.5 կմ դեպի արևելք` Հինգ Քար ամրոցը (մթա. 1-ին հազարամյակ): Դրանցից ոչ մեկը չի վտանգվի նախատեսվող գործունեության իրականացման ընթացքում:
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
8. Շրջակա միջավայրի վնասակար ազդեցության բացառմանը, նվազեցմանն ու փոխհատուցմանն ուղղված միջոցառումների ծրագիր
Շրջակա միջավայրի
հարաչափեր Միջոցառումներ Պատասխա-
նատու Վերահսկող Արժեքը
1. Կազմակերպ-չական հարցեր
• Հրահանգավորել կապալառուի անձնակազմը տրանսֆորմատորային ենթակայանում աշխատանքները անվտանգ իրականացնելու վերաբերյալ
• Ապահովել բոլոր տեսակի հեղուկ նյութերի և քսուքների պատշաճ պահեստավորումը
• Տեխնիկայի վառելիքով լիցքավորումը իրականացնել դրա համար նախատեսված տարածքում` կիրառելով յուղահավաք տակդիրներ
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
2. Օդի աղտոտում
• Ինքնաթափերի և կիրառվող շին. տեխնիկայի կանոնավոր ստուգում և տեխնիկական սպասարկում
• Օրվա ընթացքում շին.հրապարակի պարբերաբար ջրում
• Շինանյութերի և գրունտի ծածկում անջրաթափանց թաղանթով
• Բուսահողի ծածկում անջրաթափանց թաղանթով
• Տեղանքում շինարարական նյութերի և թափոնի բաց այրման արգելում
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
3. Թափոններ
• Փորված գրունտի օգտագործում, որպես շինարարական նյութ կամ լցանյութ
• Առանձին հավաքել շինարարական և կենցաղային աղբը
• Տեղափոխել շինարարական և կենցաղային աղբը Սոթք համայնքի ղեկավարի մատնանշած աղբավայրը
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
4. Հողի աղտոտում
Հողի բերրի շերտի/բուսահողի պահպանում
Հողի բերրի շերտը պահպանելու նպատակով առաջնորդվել ՀՀ կառավարության 08.09.2011թ.-ի թիվ 1396-Ն որոշմամբ հաստատված Հողի բերրի շերտի օգտագործման կարգով, մասնավորապես նախատեսել հետևյալ միջոցառումները.
• Հողի բերրի շերտը հանել և պահել ծածկված վիճակում՝ բացառելով շինարարական աշխատանքների հետևանքով դրա աղտոտումը
• Աշխատանքների ավարտից հետո տարածքի հարթեցում և բարեկարգում/ռեկուլտիվացիա:
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
5. Կենսաբազ- • Աշխատանքները իրականացնել Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
Շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության նախնական գնահատման հայտ
Շրջակա
միջավայրի հարաչափեր
Միջոցառումներ Պատասխա-նատու Վերահսկող Արժեքը
մազանության պահպանում
ապահովելով հողային ռեսուրսների, բուսական և կենդանական աշխարհի ներկայացուցիչների պաշտպանությունը:
• Անհարժեշտության դեպքում մշակել գործողությունների պլան հիմնվելով ՀՀ կառավարության "ՀՀ բուսական աշխարհի օբյեկտների պահպանության և բնական պայմաններում վերարտադրության նպատակով դրանց օգտագործման կարգը սահմանելու մասին" թիվ 781-Ն որաշման դրույթների վրա
ծախսերի մեջ
6. Աղմուկ և թրթռում
• Շինարարական մեքենաների կանոնավոր ստուգում և տեխնիկական սպասարկում
• Աշխատողների համար աղմուկի մակարդակը պետք է պահպանվի 80 dB (A)-ից ցածր։ Այս արժեքը գերազանցելու դեպքում աշխատողներին պետք է տրամադրվեն հատուկ պաշտպանիչ ականջակալներ
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
7. Աշխատան-քային միջավայր
• Անհատական պաշտպանության միջոցների՝ արտահագուստի, սաղավարտների, դիմակների, ակնոցների և այլնի տրամադրում
• Առաջին բուժօգնության դեղորայքի ապահովում
• Աշխատանքի անվտանգության գծով հրահանգավորում աշխատողների հետ
Կապալառու Պատվիրատու Ներառված է
ծախսերի մեջ
8. Վթարներ
• Ինքնաթափերի և շինարարական տեխնիկայի շահագործման պատշաճ կառավարում
• Շրջակա բուժկենտրոնների նույնականացում՝ վնասվածք ստացած աշխատողներին հրատապ բուժօգնություն ցուցաբերելու համար
• Շինարարական մեքենաների վարորդների հրահանգավորում՝ սահմանված երթուղիներին և արագությանը համապատասխանեցնելու համար