Een prak)sche invulling van TOGAF voor enterprise architectuur Danny Gree)orst dgree)[email protected]
Een prak)sche invulling van TOGAF voor enterprise-‐architectuur
Danny Gree)orst dgree)[email protected]
Agenda
• Korte inleiding TOGAF • De essen;e van de Architecture Development Method • De essen;e van het Architecture Content Framework • De essen;e van het Architecture Capability Framework
2
Over mijzelf
1991-‐ 1995: Informa;ca, Universiteit Utrecht
1995-‐2001: Researcher, SoTware Engineering Research Centre
2001-‐2006: IT-‐Architect, IBM
2006-‐2007: Consultant, Yellowtail
2008-‐nu: Directeur/consultant, ArchiXL
• Beheerd door The Open Group • Publiek beschikbaar • Uitgebreid en breed inzetbaar • Leveranciersona)ankelijk • Aanpasbaar aan context • Complementair met andere
raamwerken en technieken • Gebaseerd op prak;jk • Breed geadopteerd
4
TOGAF
Architecture Development Method
5
• Bepalen processen en besturing • Bepalen organisa;e en team • Aanpassen methode aan context • Implementeren tools
• Vaststellen belanghebbenden • Analyseren doelen, uitgangspunten • Vaststellen veranderbereidheid • Opstellen architectuurprincipes • Opstellen architectuurvisie • Opstellen plan van aanpak
• Verzamelen referen;emodellen • Vaststellen huidige situa;e • Bepalen gewenste situa;e • Bepalen gewenste veranderingen • Valideren en reviewen
• Begrijpen organisa;econtext • Groeperen gewenste veranderingen • Bepalen a)ankelijkheden • Opstellen implementa;estrategie • Opstellen roadmap met ini;a;even
• Bepalen kosten+baten van ini;a;even • Inschaben noodzakelijke ;jd+capaciteit • Prioriteren ini;a;even • Opstellen implementa;eplan
• Begeleiden opstart van ini;a;even • Opstellen eisen aan ini;a;even • Begeleiden en adviseren ini;a;even • Toetsen producten aan opgestelde eisen • Documenteren van resultaten
• Vastleggen eisen en prioriteiten • Analyseren impact van nieuwe eisen
• Bewaken risico’s en nemen maatregelen • Signaleren interne+externe veranderingen • Analyseren veranderingen • Formuleren aanbevelingen • Aanbrengen wijzigingen in architectuur
De belangrijkste fasen in de ADM
6
• Het is moeilijk om de toekomst te voorspellen • kennis en inzichten veranderen • doelstellingen en prioriteiten veranderen • de wereld verandert
• De rich;ng is belangrijker dan de eindsitua;e
• Een goede architectuur is betekenisloos als deze niet wordt geimplementeerd
• Sluit architectuur aan op de overige veranderprocessen
• Betrek de overige rollen die verantwoordelijk zijn voor verandering
7
governancestructuur en -principes governancestructuur en -principes
Enterprise governance
doelstellingen en beleidsuitgangspunten
oplossing
doelstellingen, beleidsuitgangspunten
en roadmap
architectuurprincipes en -modellen, roadmap
Strategie en beleid
Programma’s en projecten
behoeften behoeften
projectdocumenten architectuurprincipes
en -modellen, compliance reviews
programma/ project definitie
voortgang
Opera;e en beheer
Programma en project poreoliomanagement
Enterprise architectuur
behoeften
architectuurprincipes, modellen en roadmap
doelstellingen, beleidsutgangspunten
en roadmap
behoeften, configuratie-items
architectuurprincipes en -modellen
De essen;e van de ADM
8
1. Identificeren vanveranderfactoren
2. Opstellen vanarchitectuurprincipes
3. In kaart brengenvan de huidige situatie
4. Bepalen vande impact van
veranderfactoren
5. Bepalen van degewenste situatie
6. Bepalen van deveranderinitiatieven
De essen;e van het Architecture Content Framework
10
Principle
Goal
Func;on
Data En;ty Informa;on System Service
Plaeorm Service
Constraint Requirement
Driver
Objec;ve
Rich;nggevende uitspraken
11
Doelstellingen
Eisen
Beleids uitgangspunten
Architectuur principes
Ontwerp keuzen
B T I
B T I
B T I
B T I
B T I
Ontwikkelingen
B T I
BehoeTen
B T I
Richtlijnen Standaarden
B T I B T I
Missie, visie en kernwaarden
Rela;e met Architecture Content Framework
12
Doelstellingen
Eisen
Beleids uitgangspunten
Architectuur principes
Ontwerp keuzen
B T I
B T I
B T I
B T I
B T I
Ontwikkelingen
B T I
BehoeTen
B T I
Richtlijnen Standaarden
B T I B T I
Missie, visie en kernwaarden
Principle
Goal
Constraint
Requirement
Driver
Objec;ve
Voorbeeld
13
Doelstellingen
Eisen
Beleids uitgangspunten
Architectuur principes
Ontwerp keuzen
B T I
B T I
B T I
B T I
B T I
Ontwikkelingen
B T I
BehoeTen
B T I
Richtlijnen Standaarden
B T I B T I
Missie, visie en kernwaarden
Klantgerichtheid
Digitalisering Self-‐service
Alle overheidsdiensten
digitaal
Alle kanalen blijven open
Diensten worden digitaal beschikbaar
gesteld
FormDesk is onze formulieren-‐generator
Het systeem biedt digitale formulieren Formulieren tonen
al;jd NAW gegevens en BSN
We maken 1 invulformulier
Wat zijn architectuurprincipes? • Rich;nggevende uitspraken die
doelstellingen, behoeTen en beleidsuitgangspunten vertalen naar gewenste inrich;ng
Waarom architectuurprincipes? • Ze richten zich op de essen;e • Ze zorgen ervoor dat de
architectuur toekomstgericht is • Ze zorgen ervoor dat je bewust
keuzes kunt maken
Wat zijn de toepassingsmogelijk-‐heden van architectuurprincipes? • Visievorming • Vertaling van strategie naar
opera;e • Documenteren en traceren • Codificeren kennis • Ondersteunen planning
14
Focus op architectuurprincipes
Func;es en gegevens zijn de basis voor de inrich;ng
15
Ledennet
Secretariaat
Prospect Lid Contribu;e
Lid
Evenement Kennis
Ar;kel Blog
Presenta;e Webinar
Web-‐site
Mobiele App(s)
Informa;e voor leden
PE-‐punt
Evenement Kennis
Evenement
Evalua;e
Persoonlijke profielen
gegevens func;e
zoeken in alles
samenwerken/sociaal
beheren eigen gegevens
(sociaal) inloggen
aanmaken evenement
versturen nieuwsbrief
evalueren evenement
Lid
Informa;e voor niet-‐leden
lead genera;e
Prospect Wijzigingen in gegevens lid
PE-‐punt registra;e
PE-‐punt
Leverancier
enquete
samenwerken/sociaal aanmelden voor
evenement
Agenda
Foto
no;fica;es (sociaal) inloggen
verzorgen webinar
Evenement
Andere kanalen
retarge;ng
Link naar ledennet
boeken zaal met kor;ng personaliseren
E-‐mail en agenda
Telefonie en video
conferen;e
Sociale interac;e
Co-‐crea;e Persoonlijke profielen
Digitale diensten
Open content
Digitaal leren en toetsen
Onderzoeks gegevens
Digitale documenten
Onderwijs administra;e
Onderzoeks administra;e
Bedrijfsvoerings administra;e
Algemene informa;e
Archief
Verbinding met alumni
digitaal poreolio
digitale iden;teit
individuele leerweg
werkveld
Toegang
Toegangs controle
Persoonlijke informa;e
Integra;e Zoeken No;fica;e Dashboard
verbinden
onderwijs
Directory
IT-systeem
Monitoring en audit
Self-service Autorisatieadministratie
Identiteitenadministratie
Doelsystemen Autoritatieve bronnen
Prospect
Interne medewerker
Externe medewerker
Leverancier
Gast
Rol
Deelnemer Organisatie onderdeel
Rol
Autorisatie-object
Identiteit
Autorisatie
Provisioning
Authenticatie en autorisatie
Organisatie onderdeel
IT-systeem
Identity- en accessmanagementsysteem
Account Account
Authenticatiemiddel
Autorisatie-object
Autorisatie
Rol
Rol
Autorisatie-object
Account
Autorisatie
Authenticatiemiddel IT-systeem
Administreren identiteiten
Bewaken geldigheid account
Creëren account en initieel wachtwoord Zelfregistreren
Beheren persoonlijk profiel
Wijzigen wachtwoord
Resetten wachtwoord
Raadplegen rollen
Aanvragen rol
Aanvragen autorisatie
Afleiden rollen uit huidige autorisaties
Administreren rollen & autorisaties
Delegeren autorisatiebeheer
Controleren functiescheiding
Automatisch koppelen rollen
Synchroniseren identiteiten
Synchroniseren accounts
Ondersteunen hand-matige provisioning
Monitoren provisioning
Synchroniseren autorisaties
Provisionen naar cloudapplicatie
Genereren token Controleren token
Risico-gebaseerd authenticeren Sterk authenticeren
Authenticeren met formulier
Inloggen in web- of desktopapplicatie
Grofmazig autoriseren
Autoriseren applicatie Uitloggen
Audit trail Rapporteren verschil IST-SOLL
Rapporteren huidige autorisaties
Fijnmazig autoriseren
18
Directory
IT-systeem
Monitoring en audit
Self-service Autorisatieadministratie
Identiteitenadministratie
Doelsystemen Autoritatieve bronnen
Prospect
Interne medewerker
Externe medewerker
Leverancier
Gast
Rol
Deelnemer Organisatie onderdeel
Rol
Autorisatie-object
Identiteit
Autorisatie
Provisioning
Authenticatie en autorisatie
Organisatie onderdeel
IT-systeem
Identity- en accessmanagementsysteem
Account Account
Authenticatiemiddel
Autorisatie-object
Autorisatie
Rol
Rol
Autorisatie-object
Account
Autorisatie
Authenticatiemiddel IT-systeem
NetIQ SimpleSAML
OpenLDAP
Administreren identiteiten
Bewaken geldigheid account
Creëren account en initieel wachtwoord Zelfregistreren
Beheren persoonlijk profiel
Wijzigen wachtwoord
Resetten wachtwoord
Raadplegen rollen
Aanvragen rol
Aanvragen autorisatie
Afleiden rollen uit huidige autorisaties
Administreren rollen & autorisaties
Delegeren autorisatiebeheer
Controleren functiescheiding
Automatisch koppelen rollen
Synchroniseren identiteiten
Synchroniseren accounts
Ondersteunen hand-matige provisioning
Monitoren provisioning
Synchroniseren autorisaties
Provisionen naar cloudapplicatie
Genereren token
Risico-gebaseerd authenticeren Sterk authenticeren Inloggen in web- of
desktopapplicatie
Grofmazig autoriseren
Autoriseren applicatie Uitloggen
Audit trail Rapporteren verschil IST-SOLL
Rapporteren huidige autorisaties
Fijnmazig autoriseren
AD ADFS
Controleren token Authenticeren met formulier
Niet beschikbaar
HAN Google
provisioning
Valorisatie
Onderwijsondersteuning Onderzoeksondersteuning
Onderzoek Onderwijs
Onderwijs ontwikkeling
Onderwijs planning
Onderwijs uitvoering
Roostering
Deelnemer werving Inschrijving
Onderzoeks administratie
Onderzoeks ontwikkeling
Onderzoeks opzet
Onderzoeks publicatie
Toetsing
Deelnemer counseling
Diplomering
Kennis uitnutting
Onderzoeks uitvoering
Onderzoeks assistentie
Deelnemer begeleiding
Informatie ontsluiting
Informatie levering
Bedrijfsvoering
Human Resource
Management
Financieel management
Facilitair management
Communicatie management
Inkoop management
Contact management
Juridisch management
Informatie en Technologie management
Sturing Beleid en
planvorming Verander
management Verbeter
management Verantwoording Strategie en governance
Informatie doorlevering
Bedrijfsfunc;emodel
Informatie ontsluiting
Onderzoeksondersteuning
Valorisatie Onderzoek
Onderwijsondersteuning
Onderwijs
Bedrijfsvoering
Sturing Beleid en planvorming
• Beleidsvorming en evaluatie • Enterprise architectuur • Tactische planning • Productportfoliomanagement
Verbetermanagement • Procesmanagement • Performancemanagement • Kwaliteitsmanagement • Operationeel management
Onderwijsontwikkeling • Opleidingsontwikkeling • Onderwijseenheidontwikkeling • Onderwijsmateriaalontsluiting • Opleidingsevaluatie • Onderwijseenheidevaluatie
Inschrijving • Aanmeldingsregistratie • Deelnemermatching • Deelnemerinschrijving • Deelnemerherinschrijving • Deelnemeruitschrijving
Verandermanagement • Programma en project-
portfoliomanagement • Programmamanagement • Projectmanagement • Innovatie
Onderzoeksontwikkeling • Onderzoeksvraagidentificatie • Onderzoekspartnering • Onderzoeksplanning • Financieringswerving
Toetsing • Toetsvoorbereiding • Toetsuitvoering • Toetsbeoordeling • Vaststelling verworven
competenties
Deelnemerwerving • Marktonderzoek • Marktbewerking • Informatieverstrekking • Prospectondersteuning
Verantwoording • Interne rapportages • Jaarverslaglegging • Accreditatie • Uitvoering Standard Evaluation Protocol • Overige externe rapportages • Integrale veiligheidsbewaking
Human Resource Management • Formatieplanning • Werving en selectie • Medewerkerontwikkeling • Medewerkerbeoordeling • Medewerkeradministratie • Tijdregistratie • Salaris- en declaratieverwerking • Ziekte en verzuimadministratie
Financieel management • Begrotingsconstructie • Grootboekbeheer • Activabeheer • Facturering • Debiteurenbeheer • Crediteurenbeheer • Betalingen • Vermogensbeheer
Facilitair management • Gebouwbeveiliging • Cateringbeheer • Schoonmaak • Afvalbeheer • Vastgoedontwikkeling • Gebouwbeheer • Goederenafhandeling • Bedrijfshulpverlening • Documentafhandeling en
archivering
Informatie en Technologie management
• Functioneel beheer • Gegevensbeheer • Informatiebeveiliging • Identiteitenbeheer • Applicatie-ontwikkeling • Applicatiebeheer • IT-infrastructuurontwikkeling • IT-infrastructuurbeheer
Communicatiemanagement • Imago-ontwikkeling • Interne communicatie • Externe communicatie
Inkoopmanagement • Aanbesteden • Leveranciersbeheer • Contractbeheer • Bestellen
Contactmanagement • Contactbeheer • Servicemanagement • Relatiebeheer • Alumnibeheer
Juridisch management • Compliancebeheer • Juridisch adviseren • Juridische bescherming • Afhandeling bezwaren en beroepen • Klachtenafhandeling
Onderwijsuitvoering • Voorbereiding onderwijsactiviteit • Leergroepvorming • Uitvoering onderwijsactiviteit
Onderwijsplanning • Onderwijsadministratie • Onderwijseenheidinschrijving • Toetsinschrijving • Onderwijsactiviteitenplanning • Vraagprognostisering • Lesgroepvorming • Inzet en middelenplanning
Onderzoeksuitvoering • Literatuuronderzoek • Gegevenscollectie • Gegevensverwerking en -analyse • Onderzoeksprotocoltoetsing • Promovendusbegeleiding
Onderzoekspublicatie • Publicatiecreatie • Collegiale toetsing • Kennisoverdracht naar vakgenoten • Kennisoverdracht naar onderwijs
Onderzoeksopzet • Bronidentificatie • Onderzoeksprotocolontwikkeling • Onderzoeksinstrumentontwikkeling
Kennisuitnutting • Kennisoverdracht naar
maatschappij • Kennisoverdracht naar bedrijven • Octrooiwerving • Kennisvermarkting • Start-upbegeleiding
Deelnemercounseling • Studiekeuzebegeleiding • Persoonlijke situatiebegeleiding • Arbeidsmarktbegeleiding
Diplomering • Kwalificatiecontrole • Bindend studieadvies • Waardedocumentverstrekking
Roostering • Lesroosterconstructie • Toetsroosterconstructie • Roosterpublicatie • Roosterwijziging
Onderzoeksadministratie • Financieringsondersteuning • Onderzoeksregistratie • Vergunningswerving • Onderzoeksobjectwerving
Strategie en governance • Strategische planning • Enterprise governance • Organisatiemanagement • Enterprise risicomanagement
Deelnemerbegeleiding • Studieloopbaanbegeleiding • Stage en afstudeermatching • Stage en afstudeerbegeleiding
Informatielevering • Onderzoeksresultaatborging • Onderzoeksresultaatarchivering • Onderzoeksresultaatpreservering • Onderzoeksresultaatontsluiting
Onderzoeksassistentie • Onderzoeksgegevensbeheer • Impactanalyse
Informatiedoorlevering • Ontsluiting digitale databanken • Ontsluiting digitaal materiaal • Ontsluiting fysiek materiaal • Informatievaardigheids
ondersteuning
Valorisatie
Onderwijsondersteuning Onderzoeksondersteuning
Onderzoek Onderwijs
Onderwijsplanning
Onderwijsuitvoering
Roostering
Deelnemerwerving Inschrijving
Onderzoeksadministratie
Onderzoeksontwikkeling Onderzoeksopzet
Onderzoekspublicatie Toetsing
Deelnemercounseling Diplomering
Kennisuitnutting
Onderzoeksuitvoering
Onderzoeksassistentie
Deelnemerbegeleiding
Informatie ontsluiting
Informatielevering
Bedrijfsvoering Human Resource
Management Financieel
management Facilitair
management Communicatie management
Inkoop management
Contact management
Juridisch management
Informatie en Technologie management
Sturing
Beleid en planvorming Verandermanagement Verbetermanagement Verantwoording Strategie en governance
Informatiedoorlevering
Business Objects
Qlikview
Decos
Onderwijsontwikkeling
Educator
QMP
BlackBoard
Ephorus
CITO
Baseline
Educator
MapleTA
MS SQL Server
Progress.net
MS Dynamics
Google Apps
NHL App
Syllabus+ Progress.net
Drupal
Winris
MS Dynamics
LBS
A-‐Z lijst
LinkResolver
Write-‐N-‐Cite
3M HAN
Werkurenkaart
YouForce FMS
Omnicard
Vecos
ING e-‐banking
Magnacarta
Paycubes
Salto
TELEForm
Planon Johnson Ctl
Decos
Peter Connects
TopDesk
OpenLDAP
NetIQ NHL App
NarrowCast
MijnNHL
NHL.NL
Progress.net
BlackBoard Wintoets
SafeAssign
CMD-‐eigen
E-‐folio
Edugroepen MySchoolsNW
Presenta;ons2Go
NHL App
NHL App
Timetell
Digitaal declareren
CISCO prime Novell IDM
SimpleSAML
Educator
Business Objects
MS SQL Server
FMS
TopDesk Progress.net
DEBENU PDF
Winris
MSO
MODA
Kernac;viteiten van een architect
Verbeelden: vertaalt de zingeving van organisa;es naar een visie op de vormgeving van organisa;e, processen en informa;evoorziening
Afstemmen: vertaalt inhoudelijke kennis, ideeën en meningen van individuen naar gemeenschappelijke uitgangspunten, structuren en plannen
Structureren: brengt complexe informa;e op verschillende abstrac;eniveau’s terug tot de essen;ële structuur
27
Kerncompeten;es van een architect Kennis en inzicht • HeeT kennis van wat typische inrich;ngen van organisa;e,
processen en informa;evoorziening zijn en wat er de voor-‐ en nadelen van zijn.
• HeeT kennis van methoden en technieken voor het opstellen van architectuurprincipes en het modelleren van processen, gegevens en applica;es zoals TOGAF en ArchiMate.
28
Kerncompeten;es van een architect Toepassen kennis en inzicht • Is in staat om gegeven een probleemsitua;e een
gestructureerde aanpak te bepalen om te komen tot relevante inrich;ngskeuzen.
• Is in staat om passende inrich;ngskeuzes te bepalen gegeven specifieke doelstellingen.
• Is in staat om verzamelde informa;e om te zeben in een model dat een relevant perspec;ef biedt op de informa;e.
29
Kerncompeten;es van een architect Oordeelsvorming • Is in staat om te bepalen welke inrich;ngskeuzes op een
bepaald moment gemaakt moeten worden. • Is in staat om te bepalen welke informa;e en meningen
verzameld moeten worden om keuzes te onderbouwen. • Is in staat om de hoofd-‐ en bijzaken te onderscheiden in
verzamelde informa;e en terug te brengen tot de essen;e.
30