LOGO ECONOMETRICS INTRODUCTION PART II DagvaaMe7o ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС 1
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ЗАГВАРЧЛАЛЫН ЕРӨНХИЙ СХЕМ НЬ:
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС4
Хамааран хувьсагчдын
ажиглалтын утга
Үл хамаарах
хувьсагчийн утгаас
хамааран
тайлбарлагдаж буй хэсэг
Санамсаргүй
(стохастик) алдаа
Үл хамаарах
хувьсагчийн утгаас
хамааран
тайлбарлагдаж буй
хэсэг
РЕГРЕССИЙН ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЗОРИЛТУУД
Хувьсагчид хоорондын хамаарлын хэлбэрийг тогтоох
Регрессийн функцийг үнэлэх
Хамаарах хувьсагчийн үл мэдэгдэх утгыг үнэлэх
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС18
Хамаарал
Функциональ хамаарал
Стохастик хамаарал
Статистик хамаарал
Корреляци хамаарал
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС19
ФУНКЦИОНАЛЬ ХАМААРАЛ
Хүчин зүйлийн шинж тэмдгийн тодорхой нэг утга үр дүнгийн
шинж тэмдгийн тодорхой нэг утгыг бүрэн тодорхойлох.
(Байгалийн шинжлэх ухаанд /Физик)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС20
X Y
СТАТИСТИК ХАМААРАЛ
Үр дүнгийн шинж тэмдгийн тодорхой нэг утга хүчин зүйлийн
шинж тэмдгийн тархалтын хуулиас хамаарах хамаарал.
𝑋 ∈ (𝑋1, 𝑋2, … , 𝑋𝑘)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС22
X 𝑌𝑖
КОРРЕЛЯЦИ ХАМААРАЛ
Үр дүнгийн шинж тэмдгийн тодорхой дундаж утга хүчин
зүйлийн шинж тэмдгийн тархалтын хуулиас хамаарах
хамаарал.
𝑋 ∈ (𝑋1, 𝑋2, … , 𝑋𝑘)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС23
X ത𝑌𝑖
ЭДИЙН ЗАСГИЙН ҮЗҮҮЛЭЛТҮҮДИЙН ХАМААРАЛ ФУНКЦИОНАЛЬ БИШ БАЙХ ШАЛТГААН
Ямар нэг эдийн засгийн үзүүлэлтэд нөлөөлөх хүчин зүйлсийн
тоог хязгаарлан тогтоох боломжгүй.
Хүчин зүйлсийн нөлөөлөл шууд биш дам шинжтэй байж болох
Хүчин зүйлийн нөлөөлөл тодорхой нэгжээр тодорхойлогдохгүй
Хүчин зүйлс нь санамсаргүй шинжтэй байх зэрэг болно.
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС24
Эконометрикийн загварыг байгуулахад
Түүврийн хэмжээ (sample size)
Өгөгдөл, тоо мэдээ (data)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС25
ТҮҮВРИЙН ХЭМЖЭЭ (SAMPLE SIZE)
Үл хамаарах хувьсагчийн тоо болон түүврийн хэмжээг анхаарах
Түүврийн хэмжээ нь үл хамаарах хувьсагчийн тооноос 5-аас 6
дахин их байх (n=6*k)
Эх олонлогоо төлөөлөх
n – түүврийн хэмжээ
k – үл хамаарах хувьсагчийн тоо
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС26
ӨГӨГДӨЛ (DATA)
Time Series Data (Цаг хугацааны давтамжаар өгөгдсөн, ж/нь:
Валютын ханш, сараар)
Cross Sectional Data (Хугацааны тодорхой агшин дахь орон
зайн өгөгдөл, 2015 оны байдлаарх 21 аймгийн малын тоо)
Pooled Data (Цаг хугацааны болон орон зайн өгөгдлийн
хосолмол хэлбэр.)
Panel Data (Pooled өгөгдлийн онцгой хэлбэр. Орон зайн нэгж
бүрийн хугацааны давтамжууд ижил. Ж/нь: 21 аймгийн ДНБ,
сүүлийн 5 жилээр)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС27
ТОО МЭДЭЭНИЙ ЭХ ҮҮСВЭР
Туршилтын (Байгалийн шинжлэх ухаан)
Туршилтын бус (Нийгмийн шинжлэх ухаан)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС28
Хувьсагчид нь 4 үндсэн хэмжээс (measurement)-ээр
илэрхийлэгддэг.
Харьцаагаар (Ratio Scale)
Интервалаар (Interval Scale)
Дэс дараалсан (Ordinal)
Нэрлэсэн (Nominal)
ЭКОНОМЕТРИКИЙН ҮНДЭС29