1 Filipino Ikaapat na Markahan – Modyul 4 Pagsusuri ng mga Pangunahing Kaisipan at Pagbibigay Kahulugan sa Matatalinghagang Salita 8 Republic of the Philippines Department of Education Regional Office IX, Zamboanga Peninsula Zest for Progress Zeal of Partnership Name of Learner: ___________________________ Grade & Section: ___________________________ Name of School: ___________________________
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
Filipino Ikaapat na Markahan – Modyul 4
Pagsusuri ng mga Pangunahing Kaisipan at
Pagbibigay Kahulugan sa Matatalinghagang
Salita
8
Republic of the Philippines
Department of Education Regional Office IX, Zamboanga Peninsula
Zest for Progress
Zeal of Partnership
Name of Learner: ___________________________
Grade & Section: ___________________________
Name of School: ___________________________
2
Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul
Manunulat: Zenaida P. Bugas
Editor:
Tagasuri: Elsie V. Malagum, Mary Jill A. Atetio, Thelma P. Opada
Tagaguhit/Tagakuha ng Larawan:
Tagalapat:
Tagapamahala: Majarani M. Jacinto, EdD, CESO VI OIC, Schools Division Superintendent
Visminda Q. Valde, EdD
OIC, Assistant Schools Division Superintendent
Raymond M. Salvador, EdD, CESE
OIC, Assistant Schools Division Superintendent
Juliet A. Magallanes, EdD
CID Chief
Florencio R. Caballero, DTE
EPS – LRMDS
Josephine L. Tomboc, EdD
EPS – Filipino
3
Alamin
Sa modyul na ito, matututunan mo ang pagsusuri ng mga ngunahing kaisipan
at pagbibigay- kahulugan sa matatalinghagang salita (ekspresyon; tayutay at
simbolo).
May mga Gawain akong inihanda para sa iyo upang mahasa ang iyong
kaalaman tungkol dito.
Pagkatapos ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:
• Makapagsusuri ng mga pangunahing kaisipan ng mga kabanatang binasa
(F8PB-IVc-d-34)
• Makapagbibigay-kahulugan sa mga matalinghagang salita sa binasang
kabanata.( ekspresyon ; tayutay at simbolo)
(F8PT-IVc-d-34)
PAALALA: HUWAG SULATAN ANG MODYUL NA ITO. MAGHANDA NG SARILING
SAGUTANG PAPEL.
Pamantayang Pangnilalaman
Pamantayan sa Pagganap
Naipamamalas ng mga mag-
aaral ang pag-unawa sa isang dakilang
akdang pampanitikan na mapagkukunan ng
mahahalagang kaisipang magagamit sa
paglutas ng ilang suliranin sa lipunang
Pilipino sa kasalukuyan.
Ang mag-aaral ay nakabubuo ng
makabuluhang radio broadcast na
naghahambing sa lipunang Pilipino sa
panahon ni Balagtas at sa
kasalukuyan.
4
Balikan
Sa pagsisimula ng ating aralin, sagutin mo muna ang mga tanong batay sa
iyong dating kaalaman.
Panimulang Pagtataya
Panuto: Unawaing mabuti ang bawat aytem sa ibaba. Piliin at isulat ang titik ng
tamang sagot sa sagutang papel.
1. Ito ang pinakamahalagang kaisipan na tumutukoy sa diwa o mensahing Napapaloob sa buong talata/teksto.
A. paksa C. pansuportang detalye B. pangunahing kaisipan D. Pamagat
Para sa aytem 2-3
2. Ano ang pangunahing kaisipan ng saknong?
A. Matamis na suyuan C. Wagas ang pag-ibig ni Florante
B. Walang kamatayang pag-ibig D. Pag-iibigan nina Florante at Laura.
Aralin
1
Pagsusuri ng mga
pangunahing kaisipan at
Pagbibigay kahulugan sa
Matatalinghagang Salita
Lumipas ang araw na lubhang matamis
At walang matira kundi ang pag-ibig, Tapat na pagsuyong lalagi sa dibdib
Hanggang sa libingan bangkay ko'y maidlip.
Halaw sa: Saknong na sinipi mula sa kabanata 1
5
3. Ang mga salitang nakadiin sa loob ng saknong sa itaas ay isang tayutay na
ang kahulugan nito ay?
A. libingan ng bangkay C. mahimbing na pagtulog
B. nahimlay nang lubusan D. pamamahinga
Para sa aytem 4-6
Kung sa biglang tingi'y bubot at masaklap,
Palibhasa'y hilaw at mura ang balat; Nguni't kung namnamin ang sa lamang lasap,
Masasarapan din ang babasang pantas.
Halaw sa:
Saknong na sinipi mula sa kabanata 2
4. Ano ang pangunahing kaisipan ng saknong?
A. Pagpapaalala sa mambabasa C. Pagpapahalaga sa nilalaman
B. Mga tagubilin sa pagbasa D. Pagsunod sa mga tagubilin
5. Ang nakadiing salita sa saknong ay nangangahulugang ….
A. Hindi gaanong mahal ang halaga C. Hindi Kagandahan ang balat
B. Matigas ang balat D. Mababaw ang anyo
6. Ano ang ibig sabihin ng nakasalungguhit na salita sa huling taludtod?
A. Walang hilig magbasa C. Manunula
B. Mahilig magbabasa D. Mangangatha
Para sa aytem 7-9
7. Ano pangunahing kaisipan ng saknong?
A. Si Balagtas ay kabigha-bighani
B. Si Balagtas ay matcho at gwapo.
C. Si Balagtas ay nagpakulay ng buhok.
D. Si Balagtas ay kahanga-hanga.
Makinis ang balat at anaki’y burok,
Pilik-mata’t kilay mistulang balantok, Bagong sapong ginto ang kulay ng buhok,
Sangkap ng katawa’y pawang magkaayos.
Halaw sa:
Saknong na sinipi mula sa kabanata 3
6
8. Ang salitang nakadiin sa saknong ay isang tayutay na pagtutulad .Ano ang
kahulugan ng mga salitang nakadiin?
A. Hugis arko ang kilay at pilik-mata
B. Maayos ang mga pilik-mata at kilay
C. May pilik-mata at kilay na maganda
D. Matuwid ang kilay at pilik-mata
9. Ang nakasalungguhit na taludtod ay isang tayutay na pagwawangis. Ibigay
ang kahulugan ng mga salitang nakasalungguhit.
A. Kulay ginto ang buhok C. Bagong kulay ginto ang buhok
B. Ginawang ginto ang buhok D. Ginaya sag into ang buhok
10. Ito’y salita o isang pahayag na hindi ordinary o pangkaraniwang salita na
ginagamit upang maging kaakit-akit, malikhain at mabisa ang pagpapahayag ng
kaisipan o damdamin.
A. pangunahing kaisipan C. tayutay
B. palaisipan D. sawikain
7
Nagsimula ang tagpo sa isang liblib na gubat na halos hindi
nasisinagan ng liwanag ng araw. Dahil sa malalaking Puno ng Higera na may
malalapad na dahong nagpapadilim sa buong kagubatan. May mga baging din
na namimilipit sa sanga ng kahoy na dumadagdag sa kapanglawan ng
nakasusuka at maba-hong amoy ng gubat. Sa buong kagubatan ay nababalot
ng lagim at habag dahil sa mga gumagalang mababangis na hayop. Sa
kalagayang iyon ay mayroong isang lalaking nakagapos kung ihinalintulad ay
parang si Narciso ang tindig at ang mukha naman ay si Adonis
Tuklasin Panuto: Basahin at unawain ang teksto. Pagkatapos, Sagutin ang gawain sa ibaba.
1. Tungkol saan ang teksto?
A. Tungkol sa gubat C. Tungkol sa lalaking nakagapos
B. Tungkol sa mga halaman D. Tungkol sa mga mababangis na hayop
2. Ano ang pangunahing kaisipan ng teksto?
A. Ang gubat na mapanglaw at mapanganib
B. Ang nakataling lalaki sa gubat ay mamatay.
C. Maraming makikitang halaman at hayop sa gubat.
D. Ang gubat ay mapanganib at mahirap puntahan ng mga tao.
3. Ano ang tinutukoy na madilim at masukal sa teksto?
A. gubat C. halamam
B. bundok D. liblib na pook
4. Ang sumusunod ay naglalarawan sa gubat Maliban sa isa.
A. Hindi nasisinagan ng liwanag ng araw.
B. Maaliwalas at may preskong hangin sa paligid.
C. May mga baging na namimilipit sa sanga ng kahoy .
D. Nababalot ng lagim at habag dahil sa mga gumagalang mababangis na hayop.
5. Ang mga salitang nakadiin sa teksto ay isang matalinghagang salita na ang ibig
sabihin ay?
A. mapanganib C. kalupitan
B. kasamaan D. kapahamakan
8
Suriin
Handa ka na bang pag-aralan ang ating aralin? Basahing mabuti at unawain
ang mga kaalamang nakakahon.
Kahon -A
Ang naging Gawain sa Tuklasin ay tungkol sa pangunahing kaisipan at
matatalinghagang pahayag/salita.
Ano ba ang itong Pangunahing Kaisipan?
• Ang Pangunahing kaisipan - ay tumutukoy sa diwa o mensahing napapaloob
sa buong talata/teksto. Sinasabi nito kung ano ang ibig sabihin ng kabuuang
larawan ng talata/teksto.
Halimbawa mula sa Gawain natin sa TUKLASIN
Ano ang sinasabi sa teksto?
1. Halos hindi nasisinagan ng liwanag ng araw dahil sa malalaking Puno at
malalapad na dahong nagpapadilim sa buong kagubatan.
2. May mga baging na namimilipit sa sanga ng kahoy na dumadagdag sa
kapanglawan ng nakasusuka at mabahong amoy ng gubat.
3. Nababalot ng lagim at habag ang buong kagubatan dahil sa mga
gumagalang mababangis na hayop.
4. Mayroong isang lalaking nakagapos sa puno
Ano ang pangunahing kaisipan ng teksto?
Ang gubat ay mapanglaw at mapanganib
.
9
Kahon-B
Ano ba ang Matatalinghagang Salita?
• Ang matatalinghagang salita /pahayag - ay salitang /pahayag na may
malalim,nakatago o hindi tiyak na kahulugan. Ang kahulugan ng mga salita
ay hindi literal. Ang ilan sa mga ito ay:
1. Tayutay – Ito’y salita o isang pahayag na hindi ordinaryo o pangkaraniwang
salita ang ginagamit upang maging kaakit-akit, malikhain at
mabisa ang pagpapahayag ng kaisipan o damdamin.
Halimbawa:
Tanang mga baging na namimilipit sa sanga ng kahoy ay balot ng tinik –
(nangangahulugang puno ng pasakit)
2. Ekspresyon - Ito’y berbal o di-berbal na pagpapahayag ng kilos o reaksyon.
Halimbawa: (nandidiri)
nakasusulasok ang amoy ng halaman sa gubat.
3. Simbolo
• ito’y salitang nagsasagisag ng isang ordinaryong bagay, pangyayari, tao o
hayop na may nakakabit na natatanging kahulugan.
• Nagpapahiwatig ng isang ideya, larawan, paniniwala, aksyon o kaya naman
ng isang bagay.
• Kinukuha ng mga simbolo ang anyo nga mga larawan, at ginagamit upang