s ron, Dodatek niedzieln, __ N.r.8 .8.5. .. ___ ..... 3.... ;9..... ;;.r_. DZIENNIK SPOlECZNY. POLITYCZNY Redakeja: Piotrkowska lOt. Tel. 144-44, 166-66. 177-7i 11RR· RR. J:f'llnldur nr7.:vimnff' od H-ej - i-ej wlecz. III 2 III a lO IIroszg Administracja: Piotrkowska 70. Telef.: 222-22 i 266-66 T('I. 144-44 i li7-77. Nr. konta P. r;. o. iii" .HH I. Konie 2net gw rane, gili. areagu, Is ynnle I Jest: ""0 _ ec n iladezanie p stni a - J..ONDYN, 25 marca. (Tel. Ze sfel' oficJalnych kom •• - wspólne.i deklaracji moeal'$tw przeciwko agresjom w Europie, która montowana przez zo- na razie odroczone. coraz bardziej NICE. POZA KTÓRYMI IU.tDA IU'anic polskichI aby przez "osa na wprowadzenia po. NOWA ANEKSJA SPOTKA czenie" Polski wszechnej wojskowej. Z BE I do BerIi- Naszym zdaniem - pisze "Ex- Do tego niepotrzebne ani na. celsior" - nowa deklaracja, kM uroczyste deklaracje. 11l1; ltl)ll,fe· Ale Hi. T _ do deklu- rencje. n.oty dyplo- tIera LONDYN, 2o! lIl. (Tel. -' nie o Za.ehód, o racji, ja'kie swego czasu m,atyczne i sprecyzo, "je w POlska nie prze- inicjatywy au · ile Zacbód nie gotów wnl- opublikow311c po tyloli."atnyeh wanie Im lnniej prób "osaczenla 1f • gielskiego eo do wspólnej w obronie Wschodu, I przez Niemcy o nich tym na- Idzie dl'Ogtb racji szeregu pallstw pr:teeiwko musi POI-, wCl'S8lsklego, po wet lepiej. w patriotyzm swej lu-- jakiejkolwiek dalsze.i agresji sce, w rade napadu na po ,zeniu powszechnej woj- H-tl ? I dno§ei swej armii. przewlek3; Jak \V z l,'eakejq. !SkOWej, po obsadzeniu Nadrenii. I er SD.eSI, s e Anglia i Fl'al1<:ja oupo : ... icd.lia oficjalnych, za j Dlatonicln,ch p'o ansehlU5s:ie i aneksji Czecho - 25 3. ((Tel. _ Iv zawarciem przym.ierza i tylko z powod'! PoI-, k' tylko Ostatnie- wydarzenia w Eur?pie bl\ wo,jny na wypadek zaatako- Ski, ale l z powodu -, 81an I czczym gestem. Kiedyz nareszcie w .. te wania przez Niemcy Anglii. Ho które swój podpis od PARY.z, 25 marca. (PAT.) - i Londyn 80-, spieszy' aby ubiec AngUr, lnndii lub Szwnjearii. • pozytywnej ckcyzji Polski. PoL- Dzienniki paryskie bie z tegOj które uwota za nic.:· Skrzywdzona przez ska nie dekla-/liezne komentarze na terna,t sytu- rodzaju platonicznych przygotowane do wojennej rOz- Litwa wzmacnIa swoje mo- :racji w tormil':, acji D'Ormesson w .;fj'garo" -qwa- prawy. Spif.·S'zy tyl ln bar- raJne i militarne, k'?- .K • "Le .T .. ton ak-, ddcj, te- li«r.y 1 mozJiwo- sie do ostatnIego io!illerza yl1l (nd nsk,. o 'n 1:, La t • i O· J .-., 'f!. ; • .... t,:'!i.:i Ci do 01" \mi ni wypade .. - przyznaje \b Y eUl'Opejsktej, tyJ-j z i te kiego. Mo II dtat'ho .., • tynl du- ezenie de- ke ANGLIA, FRANCJA l POL- mia sobie. it AngUa i Franeja Rumunia, abr (".hu, zarówno libera.lne .,Manche- klaraejl oznaezae by te SKA. czy dziejowe.t ter Guar4ian" i Chroni- mocarstwa Polska jest SQI'usznl- Na.'ciekawsza postawa ele" .labourzystowski ekspan8111 nIe- FraneJi na e. która ze Z.iednoezonyeb • .Test Herald l konserwatywny "Dad,)" dalsza akcja dyplomatycz wszystkIch siron. . antyniemiecka. "'- .lu! Telegra, ph", w artyku-I AkcJa W. przyjmIe na - d'Ormesson. Aby do lego nie te- St. l€ Polska przed I tylko inne formy. winna z tego po- handel meJmeekl, 1(0 do deklaracji I Dowodem tego - X8' znaCZ3 ko1ttia. nic ehodd o to, by jedne ohszar Itze\S<zy, na straty_ Pod mocarstw musi respondent - jest eho6by fakt, palistwa na drugie, ta i póbn,o'cne ra- wem Z.)ednoezonych 00 do ieh i na- król Jerzy i prem_el' Ch3Jnber tylko o to, by GRA- Niemiec na ws.chód Ua dostawy tycbmiastowego ny do Niemiee. Deklaracje niedostatccznc; sytuacja Niemiec nie do ni- gorsza, jak w roku 1914. J IP II:. .. ., ri O .. O -, obszernie tygodni'k polityczny ., .. I ..., _. • przed "The EconOlllist'\ który: stwi,er- I B . -... bl..a; br stwo niemieckie, 'podminowa'ne te angielskie- -e lWI Y ..... - e I dQ te.i pory przez komunistów i go projektu jest, socialistów, nie chee wojny, nie wyra.nle I stanow __ .ZbroJa .... orc411 sIu w,JstQWfeb, ---I Naród bez dueba rycerskiego uJe mo- gdy w r. 1914 Jakie przY.imn ... iei!:Ua na mej.ea 5.weco 1fellOfaJsseg . o I Tragiczny Czech jest tutaj arcywy- si!l czynami wojennymi. Hitle- je na si .. Anglia. Bez J;agwa- num(lp" nAstepujlle, ",.mleu, omwny. )ly, Polacy, rozumieJDY l,'Yzm .fest w k rautowania W()jna Jest IIjawi lem ocJwieeznyJQ. Namdy, W z tym stawiamy ja8QO i wy- katoUcyzmeJl) i swymi katoUka dnio _ europejskim pomocy Iran' kuJtul'Y .. je 8 e m f g o t o w i d o w. z e l- mi. zyd08two i wszystkie eusko • <tngiels'kiej. nie uzyska wojen. 'fak dawniej, tak jMt dzi' i I k e j woj n y, z k a li d Y m, n a j II l n i'e'j- ich podpisów. - pi- dme bo ezy1udldem W 18 z y m n n ",et p r z e l" n i k i e nt. go. . sze "The Economl!st" - Polska hi.$torU jest $1Ia. Jest k.. usze.tUem Naród polski nie ma ,,"o" Na kOl'.(O Nicruey bitle-ro,,·· oporu, a wiee tam, gdzie bu- bec nal'()dów tflgo bo skie równowagi, to duje wielkie .. potrzebna .test wielka mia sobie w faJd, ze sam do tych silnych WIocby to zagadka! by gwaraneje, te Dlaczego tak jest? Jest ta.k dlatego, nic hu I nl\l"Odów Nie Polaków a.ni trzeba aby ieh AngUa weilJlle w p()nosze- duje .niczego w nowe nieprqjacielskieh dywIzji, ani lech- do z Rzeszq h itlerow- :niu w8J;eUdeb ta- w luduiQl .. o«towl$ku, które jest le-I nle.zne, ani czyjkpIwiek WierzYn1)" bo- kiej wal"$zawsJde- piej lnb gorzej, I wszystko, co wiem, dywlzjJ, icb i TureJa. sptzymt{'- go. _ w duchowym I PlaterlalDYlD I duch bojowy i ealego narodu Niemieo z czasów wiel- :Wobec teg6 pismo wzywa tym nowym, opór I do Wiemy, kiei wo. 'ny, angielski. IIby z do- Rodzi walka. fl'eez - I te Wódz Naczelny i wszyscy tlowódcy w swojej oj hitlerowsl'iet. i po- a nie jest - przegrywa l ginie. 1'0 i najodpowiedzialnlejsze.i i pracy spot- HI tlet: ten .stan t'zeQ1.y i z faktem, "e Wscbótl jest prawO I'zeezywi&to.4ei. Twarde z 11 spieszy. aby jest i Takie, jakim musi gwll1domych tego, synami WieI. czyc .. lt prze- wIek, chce wielkie rze,ezy i tW"-1 Narodu, który w swych dzlejacb odnosll eiwników Niemiec. traszna eksplozia LONDYN, 25.3. (PAT) - W ta- lU'yce wybuchowycb .. If, cele górnicze w Faversham, JUllbstwo rap o eksplozja. Jedno zupe', qemu Tr:JY asoby 1'0- .. losly W'ród rannyoh duje si, 5 kobiet. W który po energicznej akcJi ratlInkowej ugasZ&ny. G r u n wal d, W i e • Epoka daje nam tutaj jaskrawe d e rok 1 9 2 O. Goe -n B Ib spokojni, bo wiemy, nasze zwy- fi g U a o ne prawo sny i wojny. na zycb oczach l'OlPIl- nie tylko Wiemy dobrze, a potym u Mussoliniego dlo w gl'Uzy które w roko- te nasze bagnety w RZYM, 25.8, (Tel, - Bawia. wania i traktaty, 8 o sile. Czecho. n8Rzyeh Czekanly na nie. A rozmy· cy w St, Remo na urlopie marsza. jako I o nicb, przygotowu.icmy duchowo do lek GoertlJg udaje za z jedynie wskutek gwaranCji i QIIlekl · wojen, w sercach naszyeh do Balbo do l.i- wielkich mocarstw. NIe ona ... Ale- wole( bU. W powrotnej nil Uloe IIwego na liwoith :t()bderO'. Goering z Obcq jej wola i .. C,eeh I B d z Ul Y b d o b r e, bo wie- Mussolinim i min. Ciano. Jak mó- nie urodzonym nle mial honoru IJlY, bistoria wielkich jest pisana '" w konferencjach tych ma i dumy dziecka wolnego za który nale- dziejów i naro- pn:edstawieiel do Idów. \ - z Burloe.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
DZIENNIK SPOlECZNY. POLITYCZNY Redakeja: Piotrkowska lOt. Tel. 144-44, 166-66. 177-7i 11RR·RR. J:f'llnldur nr7.:vimnff' od ~o(łz. H-ej - i-ej wlecz. III
2
III a lO IIroszg Administracja: Piotrkowska 70. Telef.: 222-22 i 266-66 T('I. nlJ('n~: 144-44 i li7-77. Nr. konta P. r;. o. iii" .HHI.
Konie 2net gw rane, gili. że areagu,
Is ynnle
I Jest: oś ""0_ ec n
iladezanie p stni a -
J..ONDYN, 25 marca. (Tel. wł.)..- Ze sfel' oficJalnych kom •• -uikują, że ogłoszenie wspólne.i deklaracji moeal'$tw przeciwko agresjom w Europie, która była montowana przez AngU~ zostało na razie odroczone.
lałn coraz bardziej skłaniają sł~ NICE. POZA KTÓRYMI IU.tDA IU'anic polskichI aby przez "osa na r~ecz wprowadzenia po. NOWA ANEKSJA SPOTKA SIĘ czenie" Polski sparałiżowac5 j~i wszechnej służby wojskowej. Z ODPOWIEDNIĄ BE AKCJĄ. wnlę I zmusi~ do życzeń BerIi-
Naszym zdaniem - pisze "Ex- Do tego niepotrzebne są ani na. celsior" - nowa deklaracja, kM uroczyste deklaracje. 11l1; ltl)ll,fe· Ale gwałtowny poŚipiech Hi.
T _ rą możnaby dorzucić do deklu- rencje. ,Wystarczą n.oty dyplo- tIera wywalał już mocną reak~ LONDYN, 2o!lIl. (Tel. wł.) -' nie będzie walczył o Za.ehód, o racji, ja'kie swego czasu zostały m,atyczne i dokłndne sprecyzo, "je w świecie. POlska nie prze
Reali~cja inicjatywy rządu au · ~ ile Zacbód nie będzie gotów wnl- opublikow311c po tyloli."atnyeh wanie zohowiązall. Im lnniej się raziła się prób "osaczenla1f
•
gielskiego eo do wspólnej deklił-' czyć w obronie Wschodu, Anglłq I pogwałeeruae!A przez Niemcy będzie o nich mówiło, tym na- Idzie swo.tą historyczną dl'Ogtb racji szeregu pallstw pr:teeiwko musi wyraźnie powiedzieć POI-, Irllkłatu wCl'S8lsklego, po ogło- wet będzie lepiej. wierząc w patriotyzm swej lu--jakiejkolwiek dalsze.i agresji sce, że w rade napadu na nią, po ,zeniu powszechnej slużby woj- H-tl ? I dno§ei ł bitność swej armii. przewlek3; sl~. Jak infQrmują \V śpieszy z czynną l,'eakejq. !SkOWej, po obsadzeniu Nadrenii. I er SD.eSI, s e Anglia i Fl'al1<:ja oupo : ... icd.lia kołach oficjalnych, trudnośei za j Doił Dlatonicln,ch p'o ansehlU5s:ie i aneksji Czecho - PĄRY.t. 25 3. ((Tel. wł.), _ Iv zawarciem przym.ierza i groź tlh?dzą ~le tylko z powod'! PoI-, k' Słowacji, byłaby naprl!-wd~ tylko Ostatnie- wydarzenia w Eur?pie bl\ wo,jny na wypadek zaatako-Ski, ale l z powodu Sowłetow -, 81an I czczym gestem. Kiedyz nareszcie w .. kazui~ wyraźnie, te Hdl~ wania przez Niemcy Anglii. Ho które swój podpis uzależniły od PARY.z, 25 marca. (PAT.) - Paryż i Londyn zechcą zdać 80-, spieszy' ię, aby ubiec AngUr, ł lnndii lub Szwnjearii. • pozytywnej ckcyzji Polski. PoL- Dzienniki paryskie zamieszczAją bie sprawę z bezcelowości tegOj FrancJę, które uwota za nic.:· Skrzywdzona przez N~nlty ska zaś nie może podp,isać dekla-/liezne komentarze na terna,t sytu- rodzaju platonicznych kazań? przygotowane do wojennej rOz- Litwa wzmacnIa swoje IłUy mo:racji w ~propono'W~ne) tormil':, acji mj~dz;Y'narodowej. D'Ormesson w .;fj'garo" -qwa- prawy. Spif.·S'zy się tylln bar- raJne i militarne, zdeeydo~nnA wy.!luwn.f~c Złl trz~Zf:lllQ. k'?- .K • .)respoOUl-'łlt "Le .T rłł z~. i:~ ~ ł .. ton ak-, ddcj, te- li«r.y się 1 mozJiwo- bić sie do ostatnIego io!illerza
yl1l pra~ (nd nsk,. o 'n 1:, Um~~~ La t • i O· ~Jl Ił J .-., 'f!. ; • .... t,:'!i.:i Ci do 01" \mi ni nlł wypade nłl~azdu Dlemł~ .. -przyznaje rację. \bY błędem pł'q'Puszezae, Iż odrł'ł-:1równowatcl eUl'Opejsktej, są tyJ-j Włoch z FrancJą i te u:świ.ada· kiego. Mo II Złl.łą się dtat'ho .., Wypowiadają się • tynl du- ezenie ogłoszenia zhłoroweJ de- ke ANGLIA, FRANCJA l POL- mia sobie. it AngUa i Franeja .lu~osławla ł Rumunia, abr
(".hu, zarówno libera.lne .,Manche- klaraejl oznaezae by miało. te SKA. ",eze~nłeJ czy później zorganł_Sprosłać dziejowe.t ~bwiti. ter Guar4ian" i "Newą Chroni- mocarstwa zaehodnłe p,~ajq Polska jest jed~ym SQI'usznl- zują wielką koaJicj~ ontYJlłe- Na.'ciekawsza .'clSł postawa Sł.
ele" j~ .labourzystowski "Da~ly si~ interl!8Ować ekspan8111 nIe- kł~m FraneJi na WschodŻ e. młeeką, która Okrąiy Rzeszę ze Z.iednoezonyeb • .Test ·~na '."y~łtHerald l konserwatywny "Dad,)" mleeką. Cała dalsza akcja dyplomatycz wszystkIch siron. . nł~ antyniemiecka. "'- łaś!lIe .lu! Telegra,ph", uznający w artyku-I AkcJa W. Bryłalllł przyjmIe na - kon~luduje d'Ormesson. Aby do lego nie dOIpuścić, te- dZIŚ St. ~.łed?oczone ~?Jkotujfł l€ wstępnym, że Polska przed I tylko inne formy. winna wychodz..ić z tego załoic- I'Oryzu.łe śrOdkOwą EurOpę, po- handel meJmeekl, narazająe 1(0
przystąpienie1ll do deklaracji I Dowodem tego - X8'znaCZ3 ko1ttia. że nic ehodd o to, by jedne większa ohszar Itze\S<zy, przedłu- na olbl'zy~le straty_ Pod wpłymocarstw Jmcbodnłcb musi mieć respondent - jest eho6by fakt, palistwa rzuciły słę na drugie, ta południowe i póbn,o'cne ra- wem Sł. Z.)ednoezonych Bra~ypewność 00 do ieh pełnego i na- że król Jerzy i prem_el' Ch3Jnber tylko o to, by OKREŚLIĆ GRA- mię Niemiec na ws.chód wzdłlllt Ua wstrzymała dostawy bawfł· tycbmiastowego wsp6łdziałania. ny do Niemiee. Deklaracje zaś niedostatccznc; Dziś sytuacja Niemiec jcłłt połowiczne, nie prowa(1zą do ni- gorsza, jak w roku 1914.
eł~gaO;trzeżenia Pol~i anaHzuję J IP II:. .. ., ri O .. O -, jes~łt~t~ ~~:ą hi1~e:o~~:~~~ obszernie tygodni'k polityczny ., .. I ..., _. • przed wielką wojną. ~oleczeii-"The EconOlllist'\ który: stwi,er- a~d I B. -... bl..a; br stwo niemieckie, 'podminowa'ne d~a, te fatalną luką angielskie- -e lWI Y .....- ~ e I dQ te.i pory przez komunistów i go projektu deklara~ji jest, iż socialistów, nie chee wojny, nie p~yzuje wyra.nle I stanow .,połsk __ .ZbroJa .... orc411 sIu w,JstQWfeb, ---I Naród bez dueba rycerskiego i8łuJe~ uJe mo- gdy w r. 1914 entulzj,azlIllowało ~zO, Jakie zobowiąz.ania przY.imn ... iei!:Ua na CJołClW;rJlł mej.ea 5.weco 1fellOfaJsseg. o I że. Tragiczny przykład Czech jest tutaj arcywy- si!l czynami wojennymi. Hitle-je na si .. bJ~ Anglia. Bez J;agwa- num(lp" nAstepujlle, ",.mleu, artykuł: omwny. )ly, Polacy, rozumieJDY tę wymowę. l,'Yzm uwikłany .fest w wojnę k rautowania zaś państwom w5ęho W()jna Jest IIjawi lem ocJwieeznyJQ. Namdy, W ~lłzl[U z tym stawiamy sprawę ja8QO i wy- katoUcyzmeJl) i swymi katoUka dnio _ europejskim pomocy Iran' państwa, kuJtul'Y rodzłly 8ł~ up3dały .. sł;ulek raźnie: je 8 ł e ś m f g o t o w i d o w. z e l- mi. Całe zyd08two i wszystkie eusko • <tngiels'kiej. nie uzyska wojen. 'fak było dawniej, tak jMt dzi' i ~t b,~ I k ł e j woj n y, z k a li d Y m, n a j II ł l n i'e 'j- międzynarodówki nienawldf:Ił st~ ich podpisów. Jeśliby - pi- dme zaw~o, bo rOZ8tr~gaj"eyQl ezy1udldem W 18 z y m n n ",et p r z e ~ l" n i k i e nt. go. . sze "The Economl!st" - Polska hi.$torU jest $1Ia. D~łałal\je siły Jest k .. usze.tUem Naród polski nie ma poozneła niiszoścl ,,"o" Na kOl'.(O Nicruey bitle-ro,,·· miała porzucić swą tradycyjną oporu, a wiee walką. Wszę~zie zaś tam, gdzie bu- bec możnych nal'()dów tflgo świata, bo uświada- skie mogą liczyć? politykę równowagi, to muslała- duje się wielkie .. ze~y potrzebna .test wielka sDą. mia sobie w pełni faJd, ze sam do tych silnych WIocby to zagadka! W~l)w by uzyskać pełne gwaraneje, te Dlaczego tak jest? Jest ta.k dlatego, że nic hu I nl\l"Odów naJeży. Nie przeraża Polaków a.ni ił~6 trzeba gwałcić, aby ieh zmusić AngUa weilJlle udział w p()nosze- duje ię .niczego w próżni. nz.e~ nowe powstają nieprqjacielskieh dywIzji, ani wyposażenie lech- do pójśeia z Rzeszq h itlerow:niu w8J;eUdeb ko~kwenejł ta- w istniejącym luduiQl ś .. o«towl$ku, które jest le-I nle.zne, ani czyjkpIwiek tupęt. WierzYn1)" bo- ską. kiej deey~ji rządu wal"$zawsJde- piej lnb gorzej, alą 'O'ządzone, I wszystko, co jlł~ wiem, że ilośtS na~eh własnych dywlzjJ, icb Bułgaria i TureJa. sptzymt{'go. _ i8tnh~je w żyeiu duchowym I PlaterlalDYlD 8łąwła I duch bojowy i ntęs.ka poSława ealego narodu rzeńcy Niemieo z czasów wiel-
:Wobec teg6 pismo wzywa tym nowym, powsłającynt ~m ła.cieJ\1y opór I naj~upełniej wystarczą do zwyeięstwa. Wiemy, kiei wo.'ny, dziś od'źeg.mli.ią .~i~ rzą,d angielski. IIby zerwał z do- Rodzi się walka. Jeśli fl'eez now~ je~t siłą - ~ I te Wódz Naczelny i wszyscy tlowódcy w swojej oj ~zeszy hitlerowsl'iet. \yche~a$ową chwiejnOŚcią i po- cięż;., a jeśli siłą nie jest - przegrywa l ginie. 1'0 i najodpowiedzialnlejsze.i i najcłę~:&ej pracy spot- HI tlet: Z~I\ ten .stan t'zeQ1.y i ę.lodzU się z faktem, "e Wscbótl jest żelazne prawO I'zeezywi&to.4ei. Twarde OnOjkają się z niezłomną wiarą. wolą zwyełę$twa 11 (l1at,e~o. spieszy. Sl(~, aby ZąSk6-
jest i bezwzględne. Takie, jakim musi być czło· żołnierzy, gwll1domych tego, że są synami WieI. czyc U1eZOr~l:mlzowany .. lt przewIek, jeśli chce budować wielkie rze,ezy i tW"-1 kłego Narodu, który w swych dzlejacb odnosll eiwników Niemiec.
traszna eksplozia LONDYN, 25.3. (PAT) - W ta
lU'yce m3łeriałó\V wybuchowycb .. If, cele górnicze w Faversham, JUllbstwo KetJtu~ na,tąpiła rap o I(wałtowna eksplozja.
Jedno ~ llabudowań qłello zupe', qemu znl~r(:eniu. Tr:JY asoby 1'0-.. losly śmierć. W'ród rannyoh ~najduje si, 5 kobiet.
W f."rye~ wybuehł poża'ł który po energicznej akcJi ratlInkowej ~tal ugasZ&ny.
rlzyć nową rzeczywistość. bezprzykładne zwycięstwa: G r u n wal d, W i e • Epoka współczesna daje nam tutaj jaskrawe d e ń, rok 1 9 2 O. Goe -n B Ib
przykłady, ~łóre potwif)l'd~'łją wyrJlźnle tę żell.l-I ,Jesteśmy spokojni, bo wiemy, że nasze zwy- fi g U a o ne prawo sny i wojny. N~ na zycb oczach l'OlPIl- eięstwll nie są tylko pl'~ę5złośc1ą. Wiemy dobrze, a potym u Mussoliniego dlo sl~ w gl'Uzy państwo, które wierzyło w roko- te nasze bagnety ł w przyszłości będą n~rzędzlem RZYM, 25.8, (Tel, wł.) - Bawia. wania i traktaty, 8 zapomnbłlo o sile. Czecho. n8Rzyeh zwycięstw. Czekanly na nie. A rozmy· cy w St, Remo na urlopie marsza. Słowacja jako nłepodległe pańsIwo tr~ymala się I ~Iająe o nicb, przygotowu.icmy się duchowo do lek GoertlJg udaje się za tydzień z jedynie wskutek ~pewnłcń, gwaranCji i QIIlekl · przyszłycb wojen, budząc w sercach naszyeh wizytą do marszałka Balbo do l.iwielkich mocarstw. NIe lIezyła ona ł\lgdy ... Ale- ' nieugiętą wole( zwycięstwa, odwagę~ ,:aeJekłośe bU. W ~rodze powrotnej nlars~ błe, nil Uloe IIwego duebą ł na liwoith :t()bderO'. ł wyłrwałoś6. Goering odb,ędzie konferencję z Obcq jej hyła wola wlelkośd i ~yeięstwa .. C,eeh I B ~ d z ł ~ Ul Y ~ ł ę b ł ć d o b r e, bo wie- Mussolinim i min. Ciano. Jak mónie ·był urodzonym żołnierzem, nle mial honoru IJlY, że bistoria wielkich flokonań jest pisana '" wią, w konferencjach tych ma i dumy dziecka wolnego llaro~uJ za który nale- księdze dziejów żelazem i krwią męiu)'ch naro- wziąć udział pn:edstawieiel rządu żało walczyć do upadłego. Idów. \ - hiszpańskie:o z Burloe.
2 26. In. - GLOS PORANNY 1939.
s p Slabe sukces, japończ,ków ••• Rola Chin w handlu światDWym.·· Błąd rzą u
mikada. •• Sila Chin rośnie. •• Ekonomiczne odrodzenie Chin W cią-gu 19 miesięcy wojny Chinach ruch zupełnie niespo
japończycy zajęli w Chinach 9 dziewany dla najeźdźców. Dążenie japończyków do z.ni- ryzykiem przerwania przez technicznych. Na tyłach armii
szczenia gł6wnych sił chińskiej chińczyków frontu na innych I chillskiej powstaje olbrzymi armii na uhańskim fron.cie po- odcinkach, pozbawionych 0-' przemysł wojenny. prowincJi z ogólnej liaby 28. Zamia&t cofać się przed na-
Wynik to dość ni\kły, jeżeli ste1)ującym wrogiem lub podda ,weźmiemy pod uwagę nierów- wać się pokornie chińczycy, oność sił technicZ!tlych, zapew- gamię.ci zapałem patriotycwym nia.ią.cych bezwzględną przewa-I porzucili kłótnie i niesnaski, któ gę Japonii. 'l liczby 796 powia- re wtrąciły kraj w nędzę i czytów w rękach ja,pończyków po- niły go niezdolnym do oporu.zostaje zaledwie 59. Re&zta chiń Partie, zwalcza,łące się dotychskiego terytorium zna.tduje się czas zaciekJle, po{;'odziły się, apod .da'WlIlym zarządem. - Ten by wspól,nymi siłami odeprzeć stan rzeczy świadczy, źe Japo- wro,ga. Czang-Kai-Szek stał się nia, wszczynając wojnę. nie 0- bohaterem narodowym., wobliczyła swych sil, ani wzięła dzem i najpopularniejszym z pod uwagę przyszłych. mO'ż,Jiwoś przywódców, jacy kiedykolwiek
niosło zupełn.ą klę1Skę. Wojna chrony. Takie nrzerwanie fron-I Tak wy.glądają obecne Chiny przeszła w drugie stadium. tu zagroziłoby oloczeniem przebudzone j.apońskim obu: mniej pomyślne dla Japonii. przez armię chińską głównych chem. Zależnoś.ć ich od obce]
Obudzone z tysiącletniego le- sił jr..POIlskich, co spowodowało' pomocy zmniejsza się z każdą targu Chiny zabrały się energi- by absolublą zmianę sytuacji , chwilą. Połączone w z,godnej cz.nie do two,rzenia nowych ar- na terenach, r;.dzie toczy się wal! pracy wkroczyły na drogQ go-miL Siły ich urosły w dwójna- ka. spodarczego odrodzenia. s6b. Chiny posiadają obecnie Po,za tym japończycy wino- Japonia, wyczerpana ekon.o-240 dywizji, liczących ogółem czyli obecnie na górskie obsza- micz.nie, walczy przez inercJ~, 2 i p6ł miliona ludzi. rv kraju, skutkiem czego zosta- Pcha ją jeszcze siła począlko-
Pomimo sukcesów Japoń- la uniemożliwiona koo,rdynacja \Vego roz,pędu, bo droga do, od-
ci i znalazła się w sytu~ji nad istnieli w Chinach.
S'kich w pierwszym okresie woj działań armii, f.loty, lotnictwa i wrotu zosŁała odcięta_ Jeszcze ny, pomimo ol;brzymich strat oddziałów zmoto,ryzowanych. przed rokiem mogła wyjść z ho chińczyk6w, annia chińska jest 'V prowincji Syczuan chilI- norem z zawleTUJChy, którą TOZpełna zapału i gOło'wości do czycy rozbudowują obecnie dro pętała. Pertraktacje z Czang -wałki do ostatniej kropli krwi, gi &trateg.iczne i komuni'kację Kai _ Szekiem mogły zapewnić aby uwolnić swój kra.i od japoll kolejową. Na obszarze teJ pro- jej realne korzyści. - Sojusz z skich na.feźdźc6w. wincji znajdują sie pokłady wę Chi11ami IS>tat.by się dla niej czyn
Iy wyłąez-nie sp.rawami wewnę- czyli, że żadne pertrakta(:je potnnej polityki, nie iltlteresując kojowe nie będą. pod,Wle, dop6-się aooolutnie zagranicą. 'V e- ki li steru rządów będzie ~tał wnętT.zne niesnn.ski odwracały Czang-Kai-Szek. zupełnie uwagę r,ządu od tego, Był to drugi błąd, pope1:niony co si~ działo pOU obrębem p'rzez Japonię, cięższy od pierw
Chiń'ski front ciągnie się na gla, liczące 10 milionów tonn. nikiem ekonomicznego w~moc-4.000 mil, skutlk.iem czego japań Na zachód o,d nich istnieją ob- nienia. ska akcj,a wo.ienna nie może po fite źródła nafty. Obecnie za- Teraz musi' oapierać natard.iąć zwycięskiej ofenzywy. Bo- częto wydobywać rudę żelazną, cia rosnących sił p!l'zeciwnika.
chińskiego terytorium. Z tej we szego. WlJlętrznej słabości Chin korzy- Nieustępliwość JaponU wzmo stały obce rząd'Y dla wł3lSllych eniła stanowisko Cza,n,g-Kai-Sze 'finansowych, politycZIllych i ka. Chiny, przebudzone .łapońhandlowy eh celów. skimi bombami, roz,gorzały nie
wiem koncentracja wojsk na ja miedź i złoto i założono cały l " 'ik h" k kimś odcinku poł"ezona J-est zl szeren wiel,kich przedsiębiorstw wa czyc me tyl o z c lOS, -ą ar-
~ ... mią, lecz z całym narodem, któ
105'g.0. Kol.urg i SZ~Dki Wszystkie państwa posfadały bywałym patriotyzmem.
w Chinach swoje koncesje, wszystk.ie sprzedawały wadzącym się cltińlS1dm przywódcom za got6W1kę broń przesta'Tlałych systemów. eksploatowały dla siebie naturalne bogactwa kra'
pod kier. Mllrll Romana D o b r z y ń. k I e g o ł,6dt. Piotrkowska 98 (r61! Oro), telefon 272·77
re go sila poJega na wierze w zwycięstwo i nievlomnej woli do wyparcia japońs'kiego najeźdźcy z chińs'kiego terytorium.
Pierwsze stadium wojny zakończyło się upadkiem Kantonu i Hankou. Sikoń.czył się 0-
kTe! ustępowania Chin przed teehnicmlĄ. pr.zewaIM Japonii.
WYPOżYCZALNIA KSIĄżEK i PISM hralowych i .agrani cJnych.
Abonllment miesit:er;ny 1 zł. SO lir. Przedsprsedaż btletcSw do Teatró", Miejskich. Bilet, wIgowe do telltrów l kin. Imprezy arł,słycslle l konkur3Y
literackie.
Japonia będzie musiała w końcu przy}ść do wniosku, te grożą,c zagładą Chinom, podminowała wła'MlY byt.
N. szez~ny. i,ta i z,alewały ehlń.s'ki~ ry_i iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii ... iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii. 'swoimi towaramłJ
Japonia, ayniąca jo! oił wI~łu lat pNygotowania do wojny z Cbin.ami, byłe przelkooana, te podb6j tego kra'ju 'Ilie bPdzie :wymagał wie1!ki~'O zaebodu~ , Wszyslkie szanse były po }e} ~ronie. Niezgoda weWlIlętrma burzyła sPokój w Ohinach, wyezerpanyc'h gospodar,czo. Nie ist niał prawie przemysł wojenny. 'Nie by10 przywódcy, którego po pularaość mog13. zjednoczyć szarpany nie,;godą ltJraj. CzangKai-Szek był jednym z wad'zących się generał6w i nikt nie przYPUlSlz.c'zał, że ma mu się 0-
sill.gnĄ:ć porozumienie z p o.lityC'ZIlymi przeciwnikami. Lecz w każdej wojnie odgrywa decydu:~, rolę moment psycho.lo,giczny, którego Japonia nie ocenliła dostatecznie, a może nie wzięła "41reale w rac'hubę.
, Obce państwa nie mIeszały się -otwarcie do walkJ, lecz stały po s-tro.nie Chin, którym udzielały pożyczek. dostarczały broni i instruktO'l"ów. Chiny stanowią chłonny rynek dla zagranieZJlego h3il1dlll i żadne z obcych 'Państw nie chdało tracić swoich koncesJi i wpływów. Polityka zaś Japonii była wręcz wrogĄ. w stosunku do cudzozieInc6~, którzy za,kiIimałyzowali się w Chinach.
Takie traktowanie 'oncego wpływu w Chinach było pierwszym błędem, popelinionym przez jrupoi1lSlkie sfery rządzące. Inwazja japońska wywołała w
WIELKI W A L C - VIIielki
.ilnll "------,
Nastepna ni spadzianka z RZlm , •
Mussolini nie moie patrzef obojętnie na wzrost pot-=gl Hitlera nern6ski korespondenf dzien dra!nienie, poniewa! Włochy mazizowane, gdy ~ytua.cJa Nie- ~ nie mot e go oczywiście calko
nitka "J ournal" potwierdza, te dOtyehezas nle nie otrzymały za miec w Europie środkowe.i sta:-I wicie ignorować. Mussolini zaś Hitler przedsięwziął nadzwy· swOją wspólprae~ z Niemcami, nie się silna, jak skała, JCdy be- ma wszelkie podstawy do objaezajne śrOd.Id, aby uspOkOić to jednak w prasie włoskiej nie ~emonia niemiecka rozszerzy I wiania swego zniecierpliwienia: Mnsołłnlego, który, należy przy widać dotychezms. śladu tych na sle na morze Czarne - to czy dotychczas Niemcy zachOwal~' mać, ma wszy&ikie podstawy strojów. Górują tam zachwyty Hitler nie zwróci się frontem do I dla siebie 'Wszystkie tłuste kąski. do. niezadowolenia: i entuz.iazm. Włoch i nie wysunie osłtrza prze Anschlus5, zajęcie ziem sudec-
,.Poset WIłoski Alttolico rzeczy P,rasa francuska nie wierzy w ciwko nim? MussOlini wie le- kkh '- to już było niemało.. Po wiście zawiÓ'zł Mussoliniemu szczerość tych zachwytów. "In- ple", niż ktOkolwiek inny, .iak anekcji Czecho-Słowacji MussoOdręczny list Hitlera, który po transigeant" pisze: szybko dokonuje się takle zwrO- Hni ryzykuje, że ZItlajdzie się w !'8.'Z drugi usiłu.ie wytłumaczyć .. Mus.solini ~t zbyt doświad-. ty o 180 stOpni w krajach tota- śmiesznej sytuacji: aby tego u-i 1I5prawiedJiwłć zagandęcle niknąć, musi uzyskać natych-Czecho" SłOwacji. List ten był S A M O Z AT R U C I E miastowe rekompensatv_ potrzebny dlatego" że cztery rOz Dlatego też należy uwaznlc mOwy telef9n,łczne, przep,rowa- NA TLE WĄTROBY przysłuchiwać się wieściOm nad dzo.ne pr.zez Hitlera z Mu.ssoli- . ..... chodzącym z Rzymu. Zarządze·
dolegliw~cl (b6le artretyczne, łamallle mI krew J sokI ustroJu. 20-letme do-. . . , nim w ciągu ostatnieh dni. nie Sa~oUl!~ele bywa przyczyną Wle~Ulbll: 1 nerkI. są o;ganam.! oczyszcz!lJIlCY' nia wojenne wydawane konsck rozwiały nieufności, która 0- w kościach, b6le głowy, podenerwowa. świadczenie wykazało, że zioła leczni-' wentme w.e .'Vł?szech, ton pruwladnela Duce. i i I , nie, bezsenność, wzdęcia, odbijanie, cze "Cholekinaza" H. Nlemojewskiego sy rzym.sklej, l11eUsła,nlle rOzmo
Dla sfer narodow6 • ~oc]ali- b61e w wątrobie, nies.mak w ustach'l jako żółcio, -. moczo~ę~n~, są natu.ral- wy 1defoniczne między Hitle· stycznych nie min..:ła IlIiedostrze br~k apetytu, sw.~dzeme s.k6ry, skłon- nym. czynmkle~ OdCJąz3Jąeym sokI u- rem i MUis,solinim _ wszySlko
'( nosć do obstrukCJI, plamy l wyrzuty na stroJu od trucizn własnych. Bezpłatne. " .. •• żenie ta okoliczność, że po,d~ skórze, skłonność do tycia, mdłości, ję- broszury otrzymać można w labora- ~o l1J~ da.le pods!aw do ?adzl~l. czas triU!mfaLnego powrotu Hit- zyk obłożony)_ Trucizny wewnętrzne, Itorium fizjologiczno - chemicznym ze l\' lochy odłozą swe, ządaUla lera z Pr~i do Berlina na dwor w~twarz~jące się ,,!e własny~ organiź· "CHOLEKINAZA", H: Nlemojewskiego, ua czas nieOkreślony. Jest. bar-
le b to aba dO ł S mle, zameczyszczają krew, mszczą or- Warszawa, Nowy SWlat 5 oraz w apte· dzo mo,żHwe że demokraCje b~-eU
i n y am sa ra w o - ganizm i przyśpieszają starość. Wątro· kach i składach aptecznych. dą lnus'ały' zademo t o'" ~
k ego, podczas gdy dyplomaty- . . . I. . ns r "ue czny pr,zedstawiciel Japonii soła ClOnym pOIlitykiem aby nie zda listycznych'" s wOJ. ws~01ny front 1!-le z powo-
'ł . W f h d h" , . . • cłu mcml('ckleao naCIsku np III WI SIę· s erac rzą owyc wać sobie snrawv z charakteru Popu'laire" uważa nawet że . . ". .' '1_ • dwoI . ł' " , HumunH~ lecz, w ZWIązku z tery szczegolill'C meza o eIlle wy- swego partnera "osi". Oczywiś- następna ,,nieprzyJemnoś~" grO_ . <'.. .. ,,-
wolał fakt że włOskiemu ałła-. ·tl be ni b dz o • E i I tron N'e _lo_'I_·I_a .. I'D..;~;..·1_n_l_z_ą;..d_a_Jl_I_al_l1._I_W_ł_o_c_h-.. • ' Cle Hl er o e e ar O p - Zł urop e n e ze s y I - ._ ' che WOJskowemu, gen. Marraso- trzebuie Włoch i rozumie że miee lecz ze strony WłOch kłówf, I!ie zezwi)I?no zjawić się na teraz:.rle na czasie .fest wzn~wia re ~iecierpliwie drepcz~ na przYJ~iu n HItlera. nie starych spOrów. _ Ale gdy mie.jscu: Oczywi'ście cho~ w rzymskich Fiihrer zakończy główną. część "Gdyby Hitler nie wiem jak
&rerach l"ządzącyeh rośnie roz- swego planu, r;.uy Węgry będą mało liczył się z Musso.linim -• ....". ':,. r .... .
Z ostatniej chWIliii. Jak się dowiadujemy, bezpośreduio po wyświetlanym z wielkim powodzeniem filmie
"MARIA ANTONINA", na ekran kina "Casino~ w~!t.~d~i już jutro drugi wielki film wytwór
ni "Metro· Goldwyn • Maye .. " p. t. "WIELKI W ALe". Fakt wystawienia kole.ino jeduego przeboju po drugim łączy się z 15-lełnim jubileu
szem amerykańskiej wyJwórni, która dla zadokumentowania swego jubileuszu I)Ostanowi
la swój drugi, na.iwiększy i najkosztowuie.iszy film wyświetlać .leszcze W tym sezonie.
Jutrzejsza premiera "Wielkiego Walca" w kinie "Casillo" oczekiwana jest z wielkim za·
interesowaniem.
LEKARZ - DENTYSTA
Sienkiewicza 6 tel. 209-07, PnS'jm. lO-l, 3-7
Bank Słowacii Ukazało sl~ rozporzqdzenle SiOWill"
kiego ministra finansów, które posta· nawla, że wszelkie agendy banku emi ;;,yjnego Slowacji obejmie na razie od-
I dział dawniejszego Czecho-Słowackl~-go Banku Narodowego w BrałysławIt'.
sowule do zarządzeń dewizowycb, deI wizy i złoto zaofiarowywane b,.ly Bankowi Narodowemu SłowacjI.
~1 85 -Aresztowano drrektora
M. G. M. w stolicy
26. III.
o us_alg 1fjet:zor~1D walki wceiersl,o-iłowatkie
W poniedziałek rozpoczynają się pertraktacje. o uregulowanie granic WARSZAWA,25.3. (PAT) - W
związku z lustracją, jaka miała miejsce w składach i pracowni tow. Metro Goldwyn Mayer, pod· I czas której ujawniono przechowy· wanie ponad normę materiałów RliilAPESZT, 25.3. ('1'1.'1. wł. -' -------------------------latwopalnych, w dniu wczorajszym I W ,lubrze poinformowanych kC'łach staro'itwo ulwrało dyrektora towa' l tl\'krdzą" że pertraktacje węgierrzystwą M. Go('hracha 7-dnłowym sko - słowackie na temat wyrówna· ~re!'ztem bezwzględnym oraz grzy. n~a granicy, kt6re rozpoczną się w iVt1ą w wysokości 100!) zł. I po-niedziatek, niewątpliwie dopro·
W razie eWakU8(ji wadzą do pomyślnego wyniku. Panuje tu przekonanie, że sytuacja zo!' tala prawic całkowicie wy jad' robn:! . Wszelkie ataki i starcia mię-
Nie stracisz nigdyzyskasz zawsze składajQc oszczędności w
Wc wszystkich merostwach dzy wojs!,ami węgierskiinł i sIO-, • • • i . tak~t ~ Paryża ro,zwieszono plakaty in, wackirui ustały rałkowicie dziś pa ",aUle, samoloty węgierskie nicIwo węgierskie d-okonało su~ naw ązama per racJI mIł: tormującef dokąd mieli by się 1 poludn:u. bombardowały lotnisko Iglo. wczoraj przed godz. 17 nalotu dzy dowództwem węgiel'skim i
Parrża
S T 3 (PAT) BRATYSŁAWA, '>5 3 (PAT) na miasto Spiska Nowa Wieś. I siowacidm. udać mieszkallcy każdej dziel· BUDAPE Z , 25. .- . . ... . Nad miastem pojawiło się 9 , BRATYSŁAWA, 25 3. (PAT) . niey p!}!'yskiej w razie, gdyby Wę~ierska Agencja Telegraficz· Jak oticjaI'nie komunikują., lot· qmOlotów typu "Caproni", 'któ O bombardowaniu No.wej Spi. ~arządwno ev-akuację ludności na donosi, że regularne siły te stolicy. słowackie zaatakowały wczoraj re zrzuciły szereg bomb na lot· srdej 'Wsi p'rzez lotnictwo w~·
oddziały w~.gierskie na lą(lzie i nisko, w·ywołu.iąc tam pożar. ' giers.lde ogłaszają nastf,;pują·ce w powiet<rzu. Wskutek bombardowania zginę szczegóły: Na lotnisko i na
lo 6 os6b, a wiele 'Jdnio.s,to ra· przedmieście samoloty węgier~ · Oddziały węgierskie u.trzyma ny. Zarządzono zaraz l'ogo,to- 1 skie zrzuciły około 20 bomb, '.
ł:v po·zyc.ie zajęte dnia 23 we wie przeciwlotnicze. ,10 wad'ze 100 do 200 kg. !Po·za wczesnych ,,;odzinach rannych i . . . tym ok. 20 bomb spadło na wy' nie OPQścily ich ani na chwilę I W podapy~ dzlS przez .rad:o żej położone dzielnice miasta.
Samolotv słowackie · bombar· ,w . Preszo.wIe. komumkacIe I Niektóre bombv nie ",·-buchły. dowały miasto Ungwar, Rosnyo . stWIerdza Się, .ze po kOntra la- Zrzucono równiei' kilkaset dwu i Wielkie Berezne. Samaloty w~ kach ~ło,,:a~klch węgrzy cof_n~'1 kilogramowych bomb z3nala.fą-Itierskie zestrzeliły 7 samolotów li się 1 zalęl! nowe pozye.fe, kto-· cych. Zabitych zostało 6 osób 2łowackich, a Jeden zmusiły do re utr:;:ymuJ~. • . . cywilnych i 6 wO.i.skowych, w lądowania. W ostatmeJ C.hWlh ~ostały tym jeden porucznik.
Jako repres,ję za bombardo- walki wIStrzymane .1 oczekuje Co 's:e dl'e-e na RuSi';: ~iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii-iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii_iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii_iiiiiiiiiiii-iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii_iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii_iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii __ iiiiiiiiiiiiiiiii B U D AFES ZT, 25 3 (P A T). -
Przez radio wę,gieJ:'lskle Of,'łosz9- ' no wczora.i o godz. 24 i powtó· . rZ Q,no dziś rano komunikat, kM, ry nie poruszają.c innych szcze - ' gółów stwierdza, że .. jest nIe. prawd~ by wojska węgierskie
• • • J szcze sle nie D
tien. fraDt:O wgs~OS01fa • .t8-ŚOdzioDe u.tima.ulD POgłOSki O przYieciu warunków przez Hiszpanie republikańska
wycofały się z punktów. zajęq.,ą .. dnia 23 b. m • . na .te!e~łę .
- l,łusi pOdkarpacklci., ,ba ::~~If,~: od rzekł Ung". " ,.
RZYM, 25.3. (pAT) - D-ziennik gen. Franco zgodził się na poz~ta. \twem racllostacji. Dawiązana Z08ta:· "Piccolo" donosi w depeszy z Bur· wi('nie 6-cłu dni czasu stronie czer- lA. łą.em0$6. Wymla.nai szyfrowa. g06. ze delegacja junty madryckie1 wonei na. ewakuacię wo,isk z Ma· nych depss'Z nie ustaje. powrócu,a dziś do Madr)'tu z ULTI- drytu. W obecnej chwili pomiędzy RZYM. 25.3. (pAT) - ,.morna.łe MATliM GEN. FRANCO, w którym Madrytem a. Burgos za, pośrednio- d'Italia." .otrz;vmała. wiadomość ntąda on poddan;a się całkowitego iiiiii;;iiiiiiiiiiiiiiiiijiiiii;'iiiiiiiiiiii;;iiiiiiiiiiii';iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii';iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii i hez w8zelkich zastrzeżeu. Ultima·
tum ma termin .f(ł..godzinny. M-Ieza. demo t - f-, r" w :3T. JEAN DE LUZ. 25.8. (pAT) I "a ns racJa o I"e D
w zwią.~ku z rozmowami delega. przY'uchwaleniu ustawy anty!ydowsklej naW-grzech t( ." rady obrony Madrytu gen. .. Franco istnieJą. lJogłoski, ze gen. BUDAPESZT, 25.3. CtAT) - oficerowie-iydzi nosili po kilkan8Ś' Franco zażądał całkowitego i , ni· Po dłuższej . namiętnej dyskusji de Qdznaczeó.
diott>lefoniesną od swego ł/pecjaInego WJl51a'lllika, że kapitulacJa stolicy Hiszpanii na. warunkach ustall>nycb pnez gen. Franco jest fak· tem bezspornym i ogłoszona będzie ptawdopC'dobnłe jeszcze ." ełągu dnia dzisiejszego.,
l\URGOS, ~5.3. (pAT) - Rząd franl'ttskl postanowił zwr6cić Hiszpanii narodowej wszystkie okręty wchodzące w skład eskadry mszpańskteJ, która schroniła się w porcie Bizerty.
tzym nie uwarunkowanego podda- parIaDłeut węgierski t!chwalił usta· BUDAPESZT, 25.3. (1.AT) -nia się rady obrony, a przedstawi· wę antyżydowską. Prasa żydowsko - węgierska zamie-ciele junty warunki te przyjęli. Silne wrażenie wywarła milcząca szcza nazwiska trzech żydowskich Umowa z Sowietami
Jak słychać., ustalone zostało, że I manirestncJa. żydowski~h . oficerów I żołllle~, którz?, polegli w walkach wchodzi W tycie lutra rezerwy, ktorzy ukazalI SIę na ga'l przy zaJmowamu Karpato·Rusi. Są
łlłiwna rzecz to samopoauel .. '" . A nasze Sl'lmoplłl:zlu:ie Jett ' do-' , skonale, od kiedy na'nł.danł,.-
pijemy Ovomalty.".
Ovomaltyna -łatwostrawny ' kon- · . centrat od-iywc:zlHritamłnowy; to prawdZiwe- tr6dlo sił I ene.rgłL
I !erii parlamentu ~ czarnych stro· I ffl M Ludmk Lowinger, Ferdynand WA:aSZ~ vy~: 25.Il1 (PAT.) -Jach, udekorowam medalami i od· I Prankel j Wilhelm Roth. I W ml'liU dzIS'leJszym p. J . Sz~~- QvOMIILTINE. znaczeniami wojennymi. Niektó~yl jbek po?sekretarz s,tanu "! mIDI - -::; -.--:--.. kr?ywdzące upokorzenie
.. wzgardzona miłość
.. spóźnione szczęście
oto trz, akord, Doteinej s,mfonii
'Umowej
, sterstwIe sp'raw za~ranlcznych ____________ _
PadeJ"'rz=na ag.-I!!IIcJ-a uliczna Idokonał z charge d'affa,ill'es so- Komunikat ten nie zoo.tał 0-u II II wiec~im p. Pawłem ~i$topadem głoszo.ny przez węgierską agen·
W chwili niebez pieczeństwa 'WYInl3.ny .ntO!, w wymku kt61'yc!1 cję telegraficzną. W kołach ófi-. . . .; , • ' ' .' ~łan(}WleD1a ~mo'Wr handlo: l cjalnych utrzymywana jest ~ci-
, pARYŻ. - W artykule. p. t.\, dach rasIZmu. Jasno widać 7.1 we] ,poIsk? - SOWIC. ckieJ, zawarte. l I sIn dyskrecja 00 do tych wyda~
"Przeciw antysemi.tyzmowi" - tych płodów, że ich "auto,rzy" w MoskWie, ' w dniu 19 lułe~o ' rzeń. . . Jean . Nocher podnosi w · nie mi.eli nawet dość czasu, abY : 1~39 roku zostaną pr~ ~ oble Prasa węgierska na Rusi iad"Oeuvre",. ż·e na bulw~rach p~- .fe przen~maczyć na dobry język , s~ony wp~owad7J?ne w,..zycle ~ro nych wiadomości o sytuacji na ryskich .wld~ć i sły~hac ost~tnlO francuski. Nie chodzi tylko o W1ZorycZD1e z ~D1e~ 21 b. mle~. pograniczu słowacko. rosi ii~oraz WIęceJ os.o~D1ków, oflar.u- pogwałcenie praw człowieka, : d? czasu ratyfll~acJl. J.ednocze~- !>kim nie przynooSi. Jąeych .,rzec~odniom pewne ~)lS- ale nadto o zamach na jedność , n~e wchodzą w zycie postanoWIe /ł-_.II_IiiI.III----I' ma, których Jedynym celem Jest kolektywu narodowego. Par la· ma statutu prawnego, przedstasianie nienawiści w szeregach' ment powinien uchwalić przedło i wicieIstwa ~andIowego Z.S.R.H /' narodu francuskiego. Są oni -: żony mu projekt ustawy deputo- w Warszawie. pisze Nocher - z'awsze .. anti" ; wanego Alberta Rilgala przeciw· * I w stosunku do czegokolwiek, ko propagandzie podźegawczej. Warsz. kore~p. "Głosu porano) głównie jednak są oni anłysc- Dziś podżegacze napadają na ty neg~" te~ef.~nuJ.e: .
WIELKI W A L C
UlAlY
miccy. Propagandę swoją upr-a- I d6w, jutro będzie kolej na katoti . W na.!bhzszycl? dmach oezew~ają w charakterystycZIIlej for· I ków. Jest obowiązkiem państwa I kIwany Jest Pl:Z~J~zd do .Wa~sza mle, propagandę, która w in. /I bronić nie tylko jednostek, lecz , wy l?rze~stawIclelI sowIeckłe~o
, nych kraja~h dał& znane już re· także zespołów mnłejszościo- : kOffils3!latu dla spraw ha.n~u
MURIY~ zultały. W chwili, gdy wob'~c I wych. Parlament holenderski I za,gramcznego dla poczymenIa - największa
rawelacja ekranów świata!
-Reprezentacyine kino
RIALTO Największy i nalwspanial'
IZy sukces sezonul
n I niebezpieczeństwa wojny musi- już w maju 1934 roku uchwalił, WIększych zakupów w Polsce. my dać wzór solidarności, przy· ustawę karną w sprawie podie- '"+ę ........ ~9 ... (t.<:-~>ll> .. ...,e>~ •• * chodz, ci niby nacjc:naliści. i prof sania. jednego .odłamu ludl!ośd Silna flota \v1j-en118 . wokuJą do pogl·omow. NIebez· I przeCIwko drugiemu. FranCja po . b - • ob czetlstwo jest tym większe, że I winna pójść za tym przykładem. to eZDle~zenstwo_
. elaboraty te są oparte na zasa- na morzu I Wlfbrzezu 4 C
Królowa gwiazd IElll1311 a IBI~Cj~IE
W swoim nainowszvID i naj piękniejszym filmi e •• Skradzione życie·'
DlO l ś o godz. 12 i 2
' .. ORANIJ L Ceny od gr.
,
4 -• .Nr. h5
I -I Noraw' Trorki uprowadził 'lo 11 a ,- -swego wnuka z Francji I I Z a "J ił
do Meksyku PARY:Z, 25.3. (PAT) _ "Pari& Likwidacja partii politycznych i kurs antysemicki na komendę niemiecką
Soir" podaje wiadomość o uprowa-dzeniu przez Trockiego .iego wnu. , 1'~AGA, 2.5.3. (P AT) - Czeski ka. Wuul{ Trockiego, 13·letni chlo. i ~~t>mltet. w5~:-lnoty narodowej. mapiec, był wychowywany we Francji )t!cy zastą.plC dotychczasowe orga· przez przyjaciółkę zmarłego nieda- ~ rut ust3.wodawcze Czech i :Moraw, wno w Paryżu syna Trockiego! odbył w sobotę posiedzenie w gma. Lwa Selowa. Trocki zwródł się ~ I cha parla~entu. Na posiedzeniu Meksyku do władz francuskich i na ! tym poWZięto szereg uchwał, doty· drodze prawnej uzyskał odebranie ' czących projekt6w uregulow!lJ1ia, swego wnuka jego opiekunce, z I d~:uch zaga~!1.ieli: zup~łnej ~ikwidatym jednak, że miał on być odda- I Cli WSZ!StklC~ ~tronOlct~ l wpro, ny pod opiekę kuratora. Trocki jed . wad~el1Ja • w .z~cle ustroju ~otalne. uak to przyrzeczenie złamał i przez g~! ~ak row~l~z uregulowaOla kwe· s~?ich przyjaciół w Paryżu Wy-I stil zydowskleJ.
uego rozw;ązane zostaną wszystlrit. T kwidacyjllej ustanowiony zoatanie I <lowskiej komitet wzywa rząd do stronnictwa i ugrupowania poli- I ~ptcjalny k0:11isarz rządowy. wydania zaltazu dysponowania tyczne. Dla. koordynacji akcji li· I Celem uregnlowania kwestii ży- przez osoby pochodzt'nia niearyj.
skiego jakimkolwiek majątkiem nierucholUym.. lub też prawami do lItt'go. Dl> 15 kwietnia b. r. przepro wadzona zostanie rejestracja cille. go majątku żydów. I
la niaaryjczykć w w r()zuml~~\~ niniejszego projektu, uwazane S~ .):>o},)', których przodkowie do trze. eie~o pokolenia byli pochodzenia niearyjskiego".
wlOzł wnuka do Mt'ksyku. Komitet uchwalił pnodstawić ·rzeniu się hemoroidów Oziałqjq przy obstrukcii: nadmierne; otyłości j złe j przemianie materii. Nie wymaqajq specjalnej diety. Próbne pudełko a S sztuk w cenie 0.15 a J5 sztuk OAO '
Zrealizovlanie przez rząd powy!. ~7ych projektćw wymagać będzie aprobaty protektora Rzeszy von Neuratha. NI I kt
prezydentowi i rządowi protektora-e e rleznym tli następujące zaleceni;}.:
(PAT).-""': W więzieniu stanowym w Col~rńbii stracono wczoraj na krze· śle elektrycmym 6 przestępców, którzy .w grudniu 1937 r. podczas próby ucieczki zamordowali kapitana Sandersa
Biala śmiere 3 narciarzy zamarzło
w Alpach
"Cel~m wprowadzenia na obszarze Czech i Moraw ustroju total- -Pogotowie zbrojne \V Palest,nie na wypadek powikłań międzynarodowych na Morzu Śródziemnym
JEROZOLIMA, 25.111. (ŻAT.) l nego na wypadek powikłań mię- Ilości celem omówienia środków W Jerozolimie toczą się POJlfUe
l dzynarodowyeh na morzu Śród· zal'adczych w obliczu sytuacji
narady z udziałem wysoki~go ko ziemnym. . po niepowodzeniu londyńskiej misarza sir Mac Michaela i na- konferencji. czelnego dowódcy sił brytyjskich JEROZOLIMA, 25.111. (ŻAT.) I Wybrano dwie komisje - jed gen. Haininga. Odbyła się wspóll!-a narada egze- I ną dla samoobrony politycznej,
Omawiane są sprawy bezpie- kutywy Agencji Zydowskiej, ra· drugą dla zagadnień samoobroczeńslwa oraz pogotowia zbroj- dy llarod.owej i repl'ezentacji lud . ny gospodarczej.
Jak pnypuszcza się jednak, pro. jekty te jeszcze przed uchwalenielU jeh przez. komitet zostały uzgodnio· ne z właściwymi czynnikami nie. mieckimi~ tak, że liczyć ' się należy z wprawadzeniem w zycie postanI> wień antyżydowskich w całej rOI'
ciągłości. ł'o przybyciu do Pragi protekto.
m ~~zes~y, powzięta zostanie akcja, zmierzaJąca do uregulowania spra. wy żydowskiej, ściśle według wzorów niemieckich.
N~em:eckie bezDrawia P,UATYSLI..WA, 25.3. (PAT)
l.Trz~dowo ogłaszają: Niemieckie wla dze wojekowe pozwoliły sobie na
WIEDEŃ, 25.3. (PAT) - Na lodowcach szc~tu alpejskiego Grossg'ockner zmarzło na śmierć trzech młodych narciarzy z Rzeszy,
Zbrodnia dlorego Trudności finansowe Rzesz, J
czynienie w niektórych przedsię· biorstwach zarządzeń, na które nie miały pra~va. Prasa ogłasza we· I
Zastrzelił syna i odebrał l'Iimo .lrOI.U· wplUwÓW poda.kowu"b-braL-sobie tycie ., .. . "W;~r~~~ korę~p. "Głosu . Po- pi~DiCdzu na zbrojenia
rannego" 'telefonuje:' - I . BERLIN. 25 a.(PAT). Wobec Nowe bony będą dwueb ro./ trafiały do ob~ w ten spo· . . VI ~~ejscoowśd żeru, pod War- tego, że mimo wzrostu wpty: dzaJów. Bony pierwszej katego- sób, że gmioy • ..., koleje, ~ezty, I sawą, urzędnik Klemens Ostemp.: wów podatkowych, nadzwyczaj .. Ji będą dopuszczone do spłaty autostrady i inne instytucje, ma czuk, cbory uieule~zalnie Da raka, ue wydatki państwowe nie mO- 1)Odatków i cel w 7 miesięcy po jące osobowość praWlllb b~ą i ~ rozpaczy strzelił z rewolweru do gą znal~ć eałkoWitego pokry· ich emis~ przy czym będą miały prawo uisZ(!zanla należ- \ swego 6-letniego synka, a następ-; cia w drodze normalnych wpły- przyjmowane przez kasy pań- ności za dokonane zamówienia nie popełnił samobójstwo. Chłopca I wów budżetowym. a stosowana stwowe narówuł z "o-tówką po w 40 proc. bonami podatkowyodwieziono do szpitala w stanie ostatnio metoda pokrywanła nominalnym kmsie. mi, a dostawcy wspomnIanych bezliaaziejnym. wydatk6w w drodze potyczek Bon k t •• dr dł J b Ail insłytuc.ii również będą mieli
powoduje obciążenie budżetu z y a egoJ'u uj5.e ",".ą prawo do uiszczania 40 proc.
CIlPITOb Dziś i dni następnych!
tytułu obsługi długów, rząd: przyjmowane przez kas~ pan- ~obowlązań wob~ swoich doRzeszy powziął d~yzję iinanso st'\\"Owe dopi~ro w 37 miesięcy sławców tymi bonami. Jedywania wydatków nadzwyczaj- po łeh emis.ii - z premią po- nym ograniczeniem jest suma nych przy pom-ocy specjalnych nad kurs n()l'malny w wysoko- 500 RM., pouiże.i której racbun bonów podatkowych, które nie ki 12 proc. ki będą musiały być uiszczane będą oprocentowane. Obie kategorie bonów będą całkowicie w go-łówce.
zwanie, vy osoby zainteresowane zglai'zaly urzędom wszystkie wy. padki bezprawnego postępowanil wojsk niemieckich.
KINO
"PALICE" Ostatnie 2 dni I Światowej sławy ienor
BENlAMINO
GIGLI Francja wpraw dzi we wlorek Gios'iMiii
Najbardziej aktualny temat W wielkim filmie
. reź. ALLAN DWANA
zaliaz propaećłodg anigSnD3€kiej ~ PARYŻ, 25 marca. (PAT.) -- [upatrywać w nim pewne skrępo· dywać ma ,UKRÓCENIE PROPA I
Minister sprawiedliwości Mar- wanie wolności prasy, przewidy . GANDY ANTYSEMICKIEJ oraz °lliŚpOO~g·~1~2 Hiod
21 80 mi I cbandeau opracował dekret pra- . wać ma przede wszystkim 0- uniemożliwienie. w prasie Iran-sowy, który ma być przedłożony chronę szefów rządów zagrani- cuskiej wszelkiego rodzaju ak-na najbliższym posiedzeniu rady . cznych na wzór wydanego swe · 'cJi propagandowych, finansf)-ministrów. I go czasu detkretu o ochron te wanych z funduszów zagranicz-
'yrone Power Posiedzenie to odbyć się ma głów państw obcych. nych. D Z I E C I ! Annabella i we wtorek. l Dalej d-e·kret.,prasowYi.._.Lp.;.;rz;;.;;c~\V..;.i-___________ Dziś po raz ostatni I
W 10), gł.:
Loretta YOUng . De~~et t~n, ·któr.y jest)uż. z .g~- 'V W II" perfumy, woda kwiatowa i puder . . ry p ?mIot,,:m krytykI meJdo-, Bry a sporządzone z oryginalnych IIngiehkich o\ejk6w grany jest
BIlety ulgowe l passe-partout '" rych koł leWicowych, chcących" ., I surowców przez Lab. Chem. "D I N O L". "RAK- NIEBORAK" .
1~~i~~;:~:~;OOdd54g~JKomiSja uchwalila" udżet lodzi ;~~;b:itiffi:~:~*, , " Dotychczasowe subwencje dla instyŁu cyj filantropijnych pójdą I :;fuus~~~!~~g~ _r~i,,:o~;~
W I E L K I na obronę przeciwlotniczo-gazową miasta Treścią bajki są niezwykłeptl!
gody Maciusia - sieroty i jego Na WCZoł'ajszym posiedzeniu' większości o skreślenie wszysł- t du, że wykładowcami i słucha- przyjaciół: raka - nieboraka
radzieckiej komisji finansowo - ' kich subwencji i przelanie preli- 'ezami są tam m. in. żydz·i. pstrą~a - dziwoląga, którzy szn
W A L (budżetowej, po 6-godzinn~ch ob- D?-inowan;vch lla nie sum, w kwo I \"" trzedm czytaniu przyjęto kali złota w Afryce. radach, uchwalon.o budzet 1.0- cle 250 tys. zł., na obronę prze- wszystkie budżety, łącznie z in- Ba.ika zawiera szereg wspa
. dzi w trzecim czytaniu. leiwlotniczo - gazową miasta. westycyjllym. \Vniosek "naro- niałych scen. ~ak walka z Alinl Na wstępie d~. Więckowski od 'Wyjątek uczyniono tylko ola dowców" o wyeliminowanie ży-I w-o.dzem bedumów, walka.n
ezyta~ deklar~cJę, w której wy- następujących instytucji: teatry dów z pod świadczell miejskich' d~lIe .n~orza z potwo~ną ośmlor
największe ·
wydarzenie na przestrzen~
dziejów kinematografii!
stępuje przeCiwko zarzutom en· - 240 tys. zł., straż ogniowa _ upadł. - Imcą l mne. Cała akc.,a toczy si I decji o. ~ielojalno~ci ludności ży- 300 tys. zł., Wolna Wszeehnica Przeciwko budżeto'\\i głosowa na tle. piękne.! muzy~i ! jest u· dowskleJ w ŁodZI. 1- 100 tys. zł. W. F. i P. W. - li tylko endecy. _ I ro.zl!-lalcolla lIcznymi ~lOscnka I Podczas obrad ~1~~ pr~limina 153. t~'s., oraz FON, i biuro planu \V tym stanie rzeczy, budź2t I mi ~ wesołą konferensJerką· I rzem, endecy wmesli WIele de- regIOnalnego. wchodzi pod obrady lHu' -"lentn BIlety od 30 J!r. do 2.30 III mago~icznych wniosków, m. in l Uchwalono również 2.500 zł. miejskiego w dniu jntrzejszym. szatuią .iuż) w kasie Te9~u aby me wydawano żydom konce· dla pogotowia nocnego "Linas - Debaty poprzedzi expose l)rodra I (Al. Kościuszki 57). sji na uprawianie handltt na tal" Hacedek". . mOwe prez. Kwapińskicgo. 1\101 ' gówiskach. Wszystkie wnioski O subwen<.'ję dla WWP. toczy· żliwt', że zos\..'lną odczytane de- .ZAPISZ SIĘ NA CZŁONKA
~ upad!Y. . .• ła ~ię wa~ka, .bo~'~ 2m endecy żq- klarac.ie po~ityczne w związku z i ŁÓnZłUEGO TOWARZYSTW! ~I ••••••• _ ••• "" WIel'ką sensacją były wmoskl dah skreslellla Jej z tego powo- sytuacJą ulł~zynarodową. PRZECIWZEBRACZEGO".
c P 15ce s I Nastroje naszego społeczeństwa Sil wJraźnie skrrstalizowane
uego na miesiąc luły, że fatał-, później doręczono .luż zarządze welę do ustawy o zaopatrzeniu ny marzec wy~unął inne, nieko nie p. Prezydenta REplItej mar- emerytulnym funkcJonariuszów
Wanz. kor. ~,Głosu Poranne- niecmie ze sprawami usławo- szalkowi senału l wlcemarszał- pańsłwowych i zawodowych 1(0" telefonuje: dawczymi związane ,zadania. I kowi seJmu o odroezenht sesji wO.fskowych.
Wrażenia
Najl'epszy poczęstunę~
dla gości
Wc~raj nasłąptlo odł'oczeuie Nic dziwnego, że sen. (t'icbna r,ejmu i senatu na dni 30. Ustaw, rat,fikac,jne liesji sejmu ł senatu na dni 30. przy referowanIu wydania sen. . * Decyzja o tym zosłała już da- Semkowicza ogwiadczył, te dziś Warsz. ko-r. "Głosu Poranne- Przystępując do ustaw ratyfi-wno pod.fęta. Mimo 1<0 pora o- w Polsce nie czas na spory, ~o" telefonuje: kacy.inych, marszałek MIE-
, .. a~lL'" się najwłMclwsza do te- uczególnie we Lwowie. Spos6.b Na wstępie wczorajsze'I\'o pIc DZIŃSKI zmienił kolejność po-1(0 stopnia, że inicJa-torzy odl'o- zaś wyrażenia sympatii dla Li- 'lamego pOlSiedz~nia senatu ,rządku dziennego, stawiając na fzenia nie przewidywali, jak lwy, wypowiedziany przez sen. SEN. SICI:SSKI pierwszym mie.iscu projekt u-dalece zajdzie koniecznoiić o- Katelbacha w ooocnoścl posła referował ustawy o pOwszeeh- sław o ratyfikacji protokółu ta puszc~nia przez rząd gmachu litewskiego, a przyjęły oklaska nym obowiązku świadczeń rze- ryfowego mi~y Polską a Lise.łmowego i udania się do mi przez całą izbę - dowodził czowyeh. twą I o ratyfikacji układu banswych resortów dla zalał'wienla po jakieJ Iinłł idą 8ym,patle 8po- Ustawa pTZewiduje p()wszech dlow~o między tymi krajami. spraw pilnych l nie cierpiących leczeństwa w sprawie Kląjpedy ność obowiązku świadcz,eń rze- (W loźy dyplomatycznej obec 'CWlokl. Sami senatorowie mieli t wykaa:ał, że nastroje w społe- czowych na rzecz obronności ł ni byli na tej części posiedzejuż przeczucie, że sprawy, kłó- c.zeństwie są bardzo wyrazne. obeJmuJe bez wY.iątku wszyst- nia poseł litewski w Warszawie
Smaczny i beguty w wio tarniny Jafski Grejpfrut jest ozdobą każdego stoł&t,
re zalatwia.tę, należą do po- Na tynt zakończono obrady kich obywateli, z których każ- min. Saulis i radca poselstwa dk dzJ k 'I in Trimakas)'. kle l"zą u cnnego, przewidzia- senatu, po czym w I ka m ut dy obowiązany jest słutyć '.IWO-
im mieniem państwu, jete-H u- SEN. KATEJJJACę
lUtZ A
AINER FERNAND
GRAVEY MILlZA
KORJUS Rei. JULlEN DUVIVIEI
Największe wyc1arzenie na przestrzeni dziejÓw kinematografii! !
Już Jutro \V kinie II C A I N O II
Dla leczenia zaparefa u kobiet spe, cjalnie w$kazana jest naturalna wuda gorzka Franclszka-JózC'ta, dzięlti .W", mu niezawodnie I nadzwyczaj dell· katnemu działaniu. Zapyt. Wasz. lek.
znane ono zostanie za pOtrzebne do obrony. Obowiązek świadczen rzeczol
wy ch - odstąpienie przedmiOtów na cele obrony zachodzi w t!zasie wO.fny lob pokoJu w razie zagrOżenia państwa. SwiadClenia rzeczowe są od.płałine w
JEDYNE W POLSCE
oświadczył: .,W dniu 22 gru'dJnia 1938 r.
zostały podpisane w Kownie: układ handlowy i p~o:tokół taryfowy między Po,Lską a Litwą. Z tą chwilą rOZipoezyna się okres nasze.' obeeno§cl gospodarcze.t w. Litwie. Nasza obecność polityczna 7.aczęła &tę od 19 marca 1938 r. Konsekwencją oawiązania stosunków dyplom-a tycZlnych między obu krajami twło zawarcie szeregu umów, d.otyczących wymiany poczto-
Dnia 25 b. m. podczas po91edzenia senatu udali się do p. pre" miera gen. Sławoja - Składkow
skiego w im.1ea1iu grona 10 5eDaIIOWOCZISIII IUIDZIII1I uallCZL WISUSOWI .'POUtalł DOM ZDROJDWY. torów, sen. Olchowicz i Śla'Ski w
SEZON OD 1 MAJA sprawie um1.eszczenl'a red. Stani-fllfDnllcJe: ZInad ZdroJo.,. nOrłllS", "Wagans Lłts Coolłl:" I BIura .. PAR" sława Macldewiczo. w milejseu o ---------------------..,..----- dosOlbnienia w Berezie Kanu ' "<?t6~e lub ~ygnata.mi. Wszel we1' teleg~ri.ez~j,. ~lefOlDlcz- skiej. P. premier deleg,a.cję przy-kle czynno5et. :r;wl~ane ~e ne.1. komum'kac~f.JneJ 1 t. d. j ł' _..2 • li! . J: • oL te' łwiadczeniami meczowymi ob- ą l uume wyr-bDleu VI J lina jęte są, pt'zep:Hsaml o taJemafe1 ~ład b!lndlo.wy z LitJWłl sta- wie. pa6stwowej. !lOWI koleJny, naturamy etap •
W obliczu watnyell wypad. nonnal~~cyjny. który nieza- WraCaJiI do Polski k6w na arenie międ%yna'rodo- przeczen,Je odeA'fa ~owar1lut to- pp Kiernik I Bagtftskl weJ, ~y pod.stawt\ obroonoścl lę w dziele ks~tałtowanla się wa • państwa jest prętoość "OS-PO- ranków przYJaznego sąsiedzkIe Waf!f?lZ. koresp. "Głosu Porano darua, społeczeństwo nie eOf. ~ • wspóUyeła pomiędzy obu nego" telefonuje: nie się przed naiwłększymł na- panstwamL J'ak mówią pp. Kiemdk i Ba· welofIaraml Da rzecz obronno- Senat projekty ustaw ratyfi- gi,ńs'ki., którzy wczora.i zrana o-lei. .. kacyjnych z Litwą przyjęło puścili Pragę, mają w dniu dzi. Seuats~ltN~~tiI ustawy. Z ~ooei sena~ przyjął .bez dy- siejszym przybyć do Polski.
• • skWl1 następują.ce projekty u-refE'rował rządowy projekt usta staw w sprawie ratyfikacji: a) ,----------.. wv o WYCOfaniu urz-?ów, ludno przedłużenie układu płatnicze-!C~ mieDi~ z zagr,ozonych ob- J(o z Francją, b) trzech umów o
z ów pall5tw~. '. chara,kterze gospodarczym z W tdoso~aDlu Pl'ZYJęto usta- Szwajcarią, e) konwencji wete-
wę bez zmum. '. h L.... • I'!~' SEN KORNKE rY'naryJllYc z u~wą l UlI ""Ją,
referował u;tawę o kOmunika.. d) traktatu handIOIWego z Ar: e'ach w słu 'b'e obron • _ genłY1Jlą, ~) umowy handlowej
.. z I y pan z UrupaJem słwa. Jest to .iedna z ezęśei skła . dowych aktów ustawodaw- Na tym wyezel'lpaJOo t)OI'Zą-ezych, mających związek z dek dzienny. przygotowaniem obrony pań- SEN. SUJKOWSlU stwa. wniosła i'nterpelację w spm-a-Ustawę uchwalono w brzmie- wie prOwokaCYlnego zachOwa-
stępme pro.Jek!y ustaw: o zasll- przykładami z Łodzi i Białego"acb dIarodZID osób, odbywa- stoku. Interpelacja ta ~ostała Jęcyeh cz~ą służbę WOjSkO-I przyjęta do las.ki 'marszaJkow-wq, .0 zn1Jarue prawa o po,stę'Po skiej: ' wanm wywłaszczeniowym, no-
WIELKI WALC
wielkie arcydzieło
realizacji genialnego
J. DUVIVIERA
" , OdrOEzenie sesji izb usławodawczVEh SeilD i senai zbiorą siC ponownie ze lO dni WARSZAWA, 2ó.III (PAT.) - zydium rady ministrów Wlady· sesję zwyczajną sejmn NA DNI
Zarządzeniami z dnia 25 marca sław Paczoski. TRZYDZIEŚCI. r. b. p. Prezydent Rzeczypospo- Z dz' P ' d t R r Warszawa, d. 25 marca 1939 r. litej ODROCZYŁ SESJE ZWY - arzą eme rez~: en a ~p 1- Prezydent Rzeezypos~olitej CZAJNE IZB USTAWODAW· te~ o odroczeniu sesJI zwyczajnej (_l I MO CICKI
I
sejmu brzmi' , I . . , . CZYCH. • • . Prezes rady ministrów:
Zarządzenia powyższe wręczył "Zan;ą~eme Prezydenta Rz~-: (-l SŁAWOJ-SKŁADKOWSKI". w dniu dzisiejszym marszałkowi czyspobtej o odroczeniu seSji - * senatu Bogusławowi Micdziń- ' zwyczajnej sejmu. Zarządzenie Prezydenta Rzpli-skiemn i wiccmarszułkowi se.i- ! Na po(ls,tawie arł. 12 pkt. cl łej o odroczeniu sesji zwYczajne., mu dr. Leonowi Surzyńskiemu ustawY konstytucyjnej odra-jsenatu, ma brzmienie analogiczdyrektor biura prawnego w pfe- ' czam z dniem 27 marca 1939 1'. ne. -
6 26. III. - GLU~ Pl:HANNY - Uł3~. .Nr. M
[Ewakuacja mia I w razie \V • J I Cz, DańslwG walczace moie sobie Dozwolić na ogołacanie
ośrodków Drzemrslow,ch z ludności Każde pań~two przygo,towuje re muszą pracować na rzecz o' wa prasa obca - zapatrują. się I Vl każdym zaś razie środki za·
. . . się w obecnych czasach do uda- brony państwa lub należą do or ne~atywnie na celowOść ewaku- bezpieczenia ludności odkuto Ostatme. ~padkl wytrąciły ~ remnienia napadów lotniczych ganizacji obrony przeciwlotni- aC.ti ludności. Pomimo daleko ków napadów lotniczych !>ą bar
r6~no~agt me tyl~o narody, ale J na ludność cywilną, doktryna czej; dla nich to wła§nie zapcw-I posuniętych przygotowań w za-II dzo kosztowne i środków łych l'oJ~d~nczych ludZI. . I bowiem wojenna niektórych nia się w mieście schrony prze_I kresie czynnej i biernej obrony zawsze będzie zamało. Ewaklla.
~IDlster 8pra.~ zagraDlcz~ych 'krajów ,o<raz doświadczenia z 0- c· lotn'cze . l t' . • 'd ć ., t . t r . , dk' Wlell.d ej. Bryta.nu, lor, d .Hahfax, statnl'ch ""o.J'e'n dobl'łnl'e wykazu IW I • orzeclw o JllczeJ, Ole WI a tam I cla Jes nlewą p lWIe sro 'Iem .. Ewakuacja Paryża przedsta. większych przygotowań dO cwa- dobrym, ale należy pamiętać, Że ekarzy Się prasie lon.dynskleJ: ją, że bOmbardowania lotnicze wiałaby się w ten .s.posób, że 0- kuae.li luduości, a w każdym ra', nie może ona objąć w zystkich
':" Mam jeden u~wlęCO?Y zwyczaj obe.tmą objekty nic tylkO ° cha- koło 3 miliOnów mieszkańców zie nic się o tym nie mówi w mieszkallc6w. znaczna ich .w zyciu: • kładę Sl.ę s~ac zawsze o rakterze wojskowym. miałoby być ewakuowanych, wydanych ustawach. Częścic·we. część mUlS,i bowiem pozostar .WJtół do ledena~teJ wieczorem. . I Brak doświadczell z użyda dla reszty zaś byłyby zapewnio- wyjaśnienie tego stanu rzeczy przy warsztatach pracy lub h~'ć Nleje~okrotme zdarz~ się, ze do napadów z powietrza wieI- ue trwale schrony. EW3!kuarja można znal·eźć w artykułach użyta do zwalczania i usuwania
wychodZ1~em pośród. bankietu, czy: kich mas }o<tnictwa wy wotuje nastą.pić powinna w chwili pO_ znanego niemieclciego autora s.kułków napadów lotniczych. ~iedzenla, by ~dązyć na wpół do I rozbieinoM w poglądach na wstania grOzny wOjny, oM.tmu- gen. Grimma, w tv~odniku "Gas Win. Jedenastą. d~ łózka. skutki ich działa'l1ia. Jedni-pe- jąc po 600 tysięcy osób nB dObę, schutz und lLuft~chutz". Udo- iiii ___________ iii
Nie zmlemałem tej zasady nawet symiśd:- twiero7ją że bOmbar odbywała by się zaś koleją iwadnia 0Jl, że nie ma sensu za-za ~zasów, gdy byłem wicekrólem dowanie z pOwlełrz~ mOże obró wszelkimi inrnymi środ:kami lo· przątać sObie głOwy ewakuacją Co piszą inni IndiI. .• cić w gruzy największe miasta komocji. ludności _ ponieważ: . I oto ostatnie dnI wywróciły mu i załamać (lu cha ludnoŚCi eale- WŁOCHY. _ wszystkie wOgóle miejsco- ALEKSANDER WIELKI, tryb życia. Kładzie się codziennie go kraju. Drudzy zaś _ opty· Pogląd na zagadnienie eWa· wOści są narałone na napady NAPOLEON ... ZBLEDLI.
, mi§Ci - dowodzą, że sądząc z kuacji ludności wyraził w roku Iotniilze, Wychodzące w Pradze pismo
o 2-3·eJ w nocy l z tego powodu bardzo - jak powiada .- cierpi ...
*
wojny w Hiszpanii i w Chinach, U!bie~:łym Mussolini w jednym - obywatele pOwinni umieć ,,kal'lPatoruskie" "Swoboda" za bOmbardOwanie lotnicze nie, '!y ze swoich wieJ'kich pnemó- znosić niebezpieczeństwa. jakie mieszcza artykuł wstępllly pe· wiera na ludności oczekiwa- wień po-litycznyoh. Oświadczył ich CZekają w czasie wOjny, len panegiryków na eześć Hitle. nych skutków moralnych l m a- on. że zagadnienie obwny prze. - każdy nIemiec w WYPadku ra za jego oMamie czyny. Ge· tel'iałnych; że wobec strat zada· ciwlotniczej miast ,jest tak trud wojny nalezy do ojczyzny, a nie niust AIleksandra Wielkiego, nych lotnictwu bombardujące- ne do rozwiązania i tak kosz- do siebie samego. Cezara i Napoleona hled:nie womu, może mu zabra.knąć samo- towne w realizacji, że za naj- _ ludnOść pOwinna zostać w bec geniuszu Hitlera, który do· lotów do wspóbpracy w rozstrzy lepszy spOsób jego urzeezywist- miastach. eelem utrzymania to- ~onu.ie takich cud6~, zdobywa. gających działaniach wojsk lą- nienia uważa ewakuację ludnoś ku ieh pracy, wzięcia osobiste- ,ląc W5zys!ko ~ez • Jednego wy. do<wych; ź,e lotnidwo< ma tyle ei. Jednak ewakuac.J·a przeoro-... udz' I _A strzału. Ujaw'llla SH~ na horyzon ><0 Ja U W pra .. - na _--er.: 0- • " t t . innych doniosłych zadań, iź nie wadzona w pierwszych dniach brOny państwa oraz w obronie Cle ~WH~ e
d lce.sarstwo Zrhzł~?ls~e
Dumas, ojciec, przyjechał do ma· starczy go do problematycz- woj'ny, ł. j. w .okresie najwięk- miasta przed takimi skutkami I- ,~lS7Je a e~ a~ ~r. . Lla ~Ię i,tka sweg9 syna w Puy pod nych w swych skutkach napa- szeJ pracy transportu, może nie napadó lOtne -cli'ak pO chwIla, że WlerIue.1 Rzeszy NIe· Dieppe. Po powitaniu z synem ~ dów na IlUdność _ i wreszcie, tylko nie dać oczekiwanych wy żary. w łCZ" J np. - miedkie.i uda si~ złączyć Dl
łwiadczył: że napastnika bę-d.zie powstrzy- ników, ale _ co gorsza _ wy- . swym ohszarze me tylko Cze· _ Przyjechałem, by umrzeć a mywaćooawa nie ty~ko odwe- w,olać ogólny zamęt w systemie Zapatrywania: niemieckie co chy, Sło.wac.ię i Ukrainę, iecz
deble. tu, ale i wystąpienia prilecrwko transportów. Dlate.go-zdaniem do< nieogałacania miast z ludnoś również rosjan i in. (?)! - koń. 1st tnł :..ot D poł • ł niemu mnych państw. ChWilO-j jego L ewakuacja pOwłn.ua być ci., nie są 00 o so.bniooe; są one czy autor swe wiemopoddań.
. dO łĆ':knaza"Om"rz i "Jmas ozy Iwo niezaangaiowa,nvch w zatar dokOnana jeszcze przed wybu- wyznawane także i w iIllllvC'h CZfo wywody. 8U~ o z a.. ~w a ~c z synem gu, że za tym nie może być mO- chem wOjny. Aby zaś rzecz u- kraJach. Tak np. jeden z pisa-~oJe pl.a.ny 1 ~mlerzenla. któJ?'ch wy O tępieniu tym właśnie spo- łatwić, należałoby już teraz od- rzy a'l1gielskich, krytykuJlic na WY .. MOWA BROSZURY. me ~rzekał SI'; nawet ': obltczu sObem ludności cywilnej. ciążać stopniowo Rzym od zbęd łamach .. Fighting Forces" zarzą "Ku'rier ·Po.~narusddlł dOlllo i: Mlierc., Dumas ~wiad('Zył. Ale wnystko to lS4 teorie. _ nej ludności, zaehęcając ją dO dzenia w A.nglii, pisze, że jeżeli ,.W jakim stopniu rozzucbwa
_ Mówią o mnie wszyscy, ze fes- RaczeJ bowiem .przypuszczać na zamie8%klwanła poza stolic.,. by się miało ewakuowae lud- 10na jest propaganda niemiecka tem rcmzuttly. Zobacz w kieszeni leży, że kiedy będzie chodziło o ANGLIA. nOść ~ uprzemyslOwionego mia- tello dowodem, te tutejszym mojej kamizelki, znajdziesz tam 20 losy i byt państwa, będą u~yte Miesięeznik angielski ,.,Figh. sta,. (O kto hędzie praeował dla kupeom polakom dostawcy ich franków. wszelkie śrOdki. • wlęc l hOm- tinges Forces" lSłreszeza obowią obrony państwa? Ni®1"Zv.iaciel z Rzeszy przysyłają broszurę ...
Ody SJ'Il przyniósł 11111 1110netę, bal'dowania lOtnicze miast l 0- zujące wytyczne eo do obrG·ny - mówi I- będzie milował n.ie- języku po~skim "Mowa wodza ojciec Dumas rzekł: siedU. biernej Londynu na.stę,pująco: mtannym.i nalotami (niekonie- i kanclerza Rzeszy Adolfa Hit·
_ Z tymi pieniędzmi przyJecba. Przy 1l"0'Zpatrywaniu 'l'6mych maski gllmWe dla wszystkleh, cxnie bO'mbardowaniem) przery lera, wyglo<szona w Reichstagu hm do Paryża ł z tymi IImieram _ sp.osob6w 1.tnikni~ia ~kutk6w pOmieszczenia przeciwgazowe wać wciąż pracę w wy twór- dnia 30 stycznia 1939 r." Nieco gdzieł tu jest moja rozrzutn~ć. wielkich napadów lotniczych dla wszystJd~ sehrOny prze. nlach, aby zmnłejszye łeh wy- za wiele tej - ,.przyjaźni" nie·
Mimo tego nieodpartego, zdawa- naiez~iej się mówi o ewakwl.-, cI", hOmbOm dla W8zysłldcb, dajnoś~ Jeśli zatym cO' kilka mieckiej 'Wobec Pol siki .... lo by 3ię argumentu, potomni nie cji ludności. Oto pOf\'lądy na to prtleZ tego za rowy na otw81'- godzin będzie sv~alizowany JmienUi swego sądu o królewskiej zagadnienie w kilku wojsko<wo tych przestrzeniach oraz ewaku nalot s9.mo<lot6w, to wywoła to PROTEKTORAT .wprost rozrzutności genialnego pi- przodujących państwach Euro- aC.ia trzeciej części ludnOści. alarmy, przerywanJe pracy, Modne to słowo zrO'biłO' karie Mrza. py: Jak wiemy z wypadków w:rześ zbi~anie do seb.l'onów. Straty r~ - pisze IKC. - Protektorat * FRANCJA~ niowych ubiegłegO' roku, reali- w pr~y trzeba będzie koniecz- znaezy po polsku opieka. Niem·
Ewa'kuac.ia miast je ... t tam już zacja tych zamierzeń, nawet dla me nadrobić, co oczywiście wy- cy ~ały się. jak w,idtimy w o· oddawna nie tylko postanowi,Q<- tak zasobnego kraju., jak Anglia magać będzie ~zynnOścl wytwór statnich czasach, bardzo czuli: na, ue i odpowiooillio przygoto. okazała się pOonad siły. To też ni przez eałą dObę. co znów po- lubią Opiekować sif; drugimi. -wywana. Ewakuacja ma być obecnie czyni się tam bardzo e- ciągnie ~a L'lobą ~oni~ZiDość pra W,prawdzie pańJstwa,ldórymi się przYDlusOwa i obejmie W&zyst- nergiczne przygotowania do e- cy na kll!ka zm~an me tytko<. w chcą opiekować, twierdzą, że są kie t. zw. "czułe punkty". czyli wakuacji ludności, a przed-e fabrykach, ale I we wlSzyst'luch ·Już 'Pcl'iIloletnie bo od roku 1918 miejscowości na.łbardzlej nara- wszyls.tkim dziee~ kObiet i slar- za~ładach użytocznośći publicz· już upłynęło 2'1 lat, ale Nieme~ zOne nR napady pOwIetrzne, a ców. ReJestruje się kwatery na ne.!, co prz~ ewakuacji na. ~ięk twierdzą. że nieraz i pe'łnOIet8l niedoslałecznie za()patrzone w prowincji i umawia się z ich szą skalę .Dl~ było by mozliwe, musi być steryUzOwany i po· schrony dla ludności. właścicielami o p'rzyjęcie ewa· a nieprzy.{aClcJOwi szło by .jedy- trzebuje opieki. Nadsekwańczv·
W San Francisco postanowiono urządzić w klinikach położniczycb speejalne pokoje dla nmęów".
Pokoje te przeznaczone będą dla czekających na poród swych mało zonek, mężów, którzy dotychczas niecierpliwie przemierzali koryta· rze szpitalne.
Kolory obić zostały wybrane specjalnie w ceru łagodzenia ner· ~6w mężczyzn podczas przykrych dla nich godzin czekania.
Przewiduje się dwa r'odza}e kU'owanych. - Usłalooo nawet nie na ręl'ę· cy nie chcąc z tego powodu ik ewakuacji: jednorazOwą do pewną opłatę. wynoszącą około * rO'zpłakać, wolą się śmiać. Oto mie.iseOWOści odIe~łych oraz do kiilkUlnastu z!ot~ch trgodniowo Jak wyni:ka z powyższe-go, jak np. "Le Rire" naigrawa si~
~._. ________ " rywezą _ dO miejscowOści bUs- za utrzymanIe Jedne.! ewakuo· ba'rdzo pohieżne.go zestawie.nia, z protektoratu: kjc~ podmie.iskfeh. Decyzję w wane} ,()S oby. I poglądy na zagadnienie ewaku- - Popatrz - mówi chłop·
WIELKI WALC
- najdroższy film
w historii kinematografii! Koszt realizacji wyniósł przeszło
3.500.000 dolarów
tej mierze podejmuje bądź mi- NIEMCY. acji lu'dno§Ci podczas wojnr są czy'k, który bierze rodzicielskie 'l1~ster spraw wewnętrznych, Niemcy - jak twierdzi fachO' w różnych pallsłwach różne. - baty, do swoje.i siostrzyc2!ld _ bądź teź prefekt departamentu łata wz:iał mnie ttOd protckło' terył.orialn-ego. tiraod · u.-DO rat. D 3-ci tydzień Oslaln".e dn-. Przy roz'Ważaniaeh ewakua- Pocz. 1Z. 2. 4. 6. 8. 10
cyjnych dzieli się obywateli nal OCZU'" s'·e n,·e mo' w,· ••• trzy kategorie: l) podlega.jących , ••• ewakuacji na stałe 2) podlega-jącyeh ewakuacji dorywczej, Dziś 2 poranki o g. 12 i 2. Ceny miejsc 85 gr. i 1.09. czyli codzienne.i i 3) pozostają. Na pozostałe seanse III m. 1.09 - II m. 1.50 - I m. 2.20 cych stale w mieśełe ~,~;;iiiiiiiii_~iii_iii __ iiiiiiiii_;;;';;;;_';;;;;;;~
Do pierwszej kategorii (ewakuacja na stałe) zalicza się osoby bez okr-eś'lO'l1cg,o zajęcia o charakterze pwblicznym oraz rodziny tych osób, kt6re muszą w ciągu dnia, ze względu na rodzaj swej pracy, przebywać w mieście. 1
Do Sztokholmu I Kopenhagi m/s "Piłsudski" 3lfV do 5/Vl - zł. 200.-
Do 4nt"erpil i londgnu m/s "Batory" 13 do 2l/VH - zł. 324.--
vVyjazdv indywidualne do: Anglii, Belgii, FranCji, Niemiec, PaleSlrny
Do drugiej kateg,o,rii (ewaku- II acja cOdziennal - osoby pracu. .iące w cią.gu dnia w mieś>cie, a
;z~oc:a,~:~i~:t:~.do swych roi F R A n c o p o L łódź. Trzecia kategoria (nie ewaku-: H Piotrkowska 104-a
i innych kraiów.
I CO DALEJ1' Co będzie dalej? POISlu'Chaj·
my co m6wi niem1ecki Pll\!. -Prognoza dla Europy jest nast~ puj'ąca:
Owanych) obe.;muje wszystkie lei. 240-40 "-.. _________ .. ~ osoby, m~żczyzn i kobiety, kt6-1'1 _______________________ I,
HambU1'«. 25 marca. Ogólna sytuacja atmosferyczna: Wobec wzrostu ciśnienia nad Europą półnoeną, w Niem<:zecb p6łnOl' llvch utrzymu.ią słe wialry wschodnie. Obszar niepOgody przesunął sie. w kierunku JI.Jl. laudii. Zakłócenia atlantvckie przesuwaJą się nad południo,,"n Francją ku południowemu wschodowi w stronę mOrza Śródziemnego. Rów.nocześnie niż z nad morza Czarnego prze· ~uwa się ku północy w stron~ Ros.ii środkowej. \V nl'iazku z wiatrami w<!>chodnimi dJ;zar o· padów roz zerza si~ ':~ strone Skandynawii. ..
Nr. 84 ... 2'6. III. - GŁOS PO,,!;l{~J\:.!1\.!:r:!:"~\'-=~1.!::\J!!3~!!;.:.-_____________________ 7~
z • -s -ąS MSi' ?Ttt'
Wla~omo~[i ~ieiij[e nlJniem· , a· manile ,ja Fe e I«n Polska zawsze Odpowie zbroinie na próby naruszenia granic I DV!URY APTEK. -- Nocy
IdlisleJszej dyżurują następujące 'pIekl: S. Kon i S-ka, Plac Kościel-
Ił, A. Chllremza, Pomorska 12, I Ostatn.ie wydarzenia na fo-, niemieckiej śni się o "opiece"" Jak w r. 1920 Pol5ka b,Yla w~-l iijjjiiiiiiiijijijiiii . Wagner i S-lł:a, Piotrlmwska 67, ,r~m mIędz!narodowym stał~ i ale w ~o.Isce p~lacy s!l go"po- I lem obr?nnym T?fzed InwaZją
, Zajączkiewicz i S-la, Plac Boer-I SIę ~rzedmlOteąl_ ~o~szechneł dar~aml I potrafIą samI. normo-, bolszewIcką, ktora. parła n.a ra, Z. Gorczycki, Przejazd 59, M. I uwaj;.:I na całym SWIemc. W te.! \Vac swe stosunki z sąsIadami. Zad16d. tak teraz Ole d0l!UŚClpstein. Piotrkow~a 225. Z. SZy·1 wyJątkowej sy~ua~ji Plol.ska! B: ikombatanc! przeszli k~m~ : my do podiito.iu wscho~nle., Euański, Przędzatmana 75, E. Szlin- , musi być specJal'l11e czuJna, ł pame f.rontowe 1 są zaprawIeIll rOp~, a przooe wszystlum do_o o...:: nbuch, Srebrzyńska 67. zwłaszcza., że te ,~darzenia I w trudzie żoŁnierskim. Obe~nie, I słableuia Pols'ki. Reprezentu~e- ' WZNOWIENIE ROBÓT SEZO- dzie.ią się w bezpośrednim są-, 9.'!S,zyscy .iak jeden mąt, s~upią my ~ił~ i ~iezłomną ,,:,olę utrzy~
siedzłwic je., granic. t się pod s.marida:rem Nacze1neg,o mama Nlepodle~oścl, !której '()WYCH. - W dniu wczorajszym To też, celem wyświetlenia \ Wodza., zda.i,ąc sobie !!Iptrawę z bronić będziemy do Ostatniej "boc poprawienia eię warunktw sytua<:,ii' i nakreślenia d'I'ogo- powagi połozenia, kał"nle Wy- kropli krwi. 1,1 osfe~cznyeh, wzn?wione zosf,a- ,~azu społeczeństwu i b. woj- konaJą kałdy rozkazł sławi" ~otrafim'y s~bie. da~ radę z
\! na ruektćrych odcmkach pracy, sł~ na apel Ojczyzny. ~mejs.zo:ŚC1ą menl1e~ką w kra-bfty se1.Onowe , I Drugi z Iw·lei przemówił pre- ,tU. Nie przez wybijanie szyb, AKCJA TĘPIENIA SZCZURóW zes P; O. W., sen. Edmnnd \VIL czy burdy, bo to niegodne .. CZYNSKI naszej włelko§cl_ )\or'lm la.':. ubległvch zostame '.'
djęta w najkrótszv~ cza~ie akcja I --: Mnłe.iszo§c'; nłemle~ka - . A.le Niemcy muszą , wiedzi~ pieni2. szczurt w n~. terenie nasze- o§wladczył on - zamI(~szkala 'Ce lesłe§my goło~i. • W AGĘ. Prowadzony pewną rt:-, . ta I w Polsce, pod wpływem toczą- Całe, spoleczeMtwo poiLslkle ką Głowy Pan'slwa, p. Pr-vden~
roms '. h ł t tnl k fest spokojne i świadcza wy- --J Do tępieIua szczurćw muszą cyc 8 ę. o~ a o ro~rywe,. . ' o ta Rzeczypospolitej zjednoezo. _ , . . które znue:I1Iły maDę Europy, raiUle, że jak padnIe rOzkaz ' . •
zystą,plC właśClcH"le lub zarz!J:' d • ł d i ł .f 1lł'asze'.ować" a_ bez wahania ny z armią, reprezenłałką ~ueJ . ' 'ln" h po !Il'IJSI • owę, z a a ąc na~"''' , IM 'ły i tli. l I ŚJą0Y ,pos~czeg(. yIDl meruc o· '. szkodę państwa polskiego, bądi póJdziemy na front, aby bronić Sś1t gwarhB'll ą ł n eMn8l'1l0R8ZAL:aNL~mo;;l.
o c:aml. .. ' ._ s,kowym, zarząd Fed~~~jl pOI- obrażaJąc naród pglskł. Dowo- aranie Rzeczypospolitej. c naszyc gran Co , , ' Pr~ed pr~ystą~lemero clo. ~keJII skie.h związków obrone6w Oj-I dem tego s~ liczne prOcesy i In Za'kończył swą mowę p. !te- CAŁKOWICIE PRZYGOTOWA~, SZC'T.U, rzarna.. m:usta, posesje mu., czyzny zwołał na wcrora., wie- cYdenły. . lIlatOil' Fichna. oświadczeniem: NY, SPOKOJNIE CZEKAĆ N.\ być ralezycIe uuorządkowane czór nadzwyczajne .. .....nmadze- . J . l'· t' •• 1._- ' ~_ . t Jesteśmy dołowi i czekamy w ROZKAZ NACZELNEGO WO,-
d d d, - ' . • " """"~ eze I ej 1llII11C}SZOM:l r:a'ttle - •• '" DZA. ' '" oprowa zone o s tanu ~zYS~OSCl. I, nie członków. , _ . kowala' myśl o jakiej,kolwiek każdej chwłl1 no rozkaz!"' , • Gnmtowne odszczurzanIe nl1asta Zgromadzenie to odbyło się op'ec" 'be - • d t j , ' Przemówienie na~odzone Z'O MA S Z E B O W A ćt atą.pi w początkach kwietnia r. b. Vi sali i na dziedzińcu &traży ki" Isłęe pali .:! t~ m~si~y"j:l:: słało hucznymi oIklaskami. MYl BYLI WOJSKOWI. ~-POPULARNE KONCERTY. - pożarnej przy uJ. 11. !Listopada Mudzić w ,tej za'pale. NaM:8 od- W.uy'Sbkie przemówieni~ ~~RM'ó:::O~~O=
~ydział oświaty i kultury zarząA:1n 4. Ściągnęło ono Wlelotysiąe.z- powiedź na te zapały fest te przeryw~ne były okrzykaD1ll, • •• .' . 'rjskiego w Lodzi inło~muje, że ne tłumy b. woJskowych, zrze- naród polski o k~dą p~i złe- sikierowanvmi przecłWlko niem- uezes~y w::::eJwr..~!~~ i ~C:: dniach 27,28,29 i 30 b. m. odo , 8zonyeh :wsfederowanychzwJ4Z com. M. in. domag/lJno 'się usu- ny po o.. eL ~e"'~'I ---' dzie się drugi cykl koncertlw po- kach , obrodców Ojczyzn,.. H. W KA!DYM MIESZKANIU nfęcła nłemc6w c posad pail- ~~ ł ~~ą PQdkr
i eMamy • . , Za .. ,
darnych dla 'młodziezv kla. .. '7 in. ,obecni byli członkowie zw. li] Włlm '$AFES ' stwowych, rOhiąz;mla organ 1- J"'LUe zJ\7\UIoezen e ~.pod. -Ikół powszechnych. Na -prog;am żyd6w. uezestntkówwałk O Nie , "dosf!l'rc:z!I _acji hU1erowskich ł t~ o. przewodem Głowy ;austwa' i Nn . .. "k t podl~łoU Polski. 'ebrv1la lis Ggnla- Na zakończenie z--oonadzeni czelnego Wodza Jest nie tylko ozy Się muzy a roman yr,zna. , . , . ' InAIVdII MIsQIł ., ł'>~ • nakazem ehwUł ale hJ8ł
oucorty odbywać się będą w sa- Zgromad.zeme n.. wO)Slko- "'DLZlllLua.~ 18 ..... 2M-tt prZyjęll nastfl)UJl\.'C\ rezolluc)ę: konleemokl Cata lIMIIIl ory~ h klubu pracownikćw Scheib!era wych PNC1stoezyło Sl~ w wieI- Rezolucja ' 1 , II- . prze , Grohmana przy ul. Przędzalnia- k.ą mani~esłacJę pałrlotyemą ł ml-.łzle waIezyć, a od nttliej- ' • ' 5=_ :r.::a!u-:aulDa, :: j w sali Teatru Pol<:kicO'o przy było ŚWIadectwem nastrojów, UO('& • _ ~Zebranł stwierdzają: ~ J jao§e, 'S 'd .. - . .. ~ J' o ] ł nurtujących w ehwUl obecnej SZlośei domagać SIę będZie calk.o Europa a z nią cały c,-.łlizo~ Ją gromkim głosem:
. ro IDleJSl0eJ l V,' sa 1 sz~o V ... a • '1 I~Lł_ W 'te' lo' lt1JOśc' wobec państwa ' J"'u. Z mJ owszechnej przy ul. Drewńowskiej 'IV 8puaee~nstw e / pO .,......... y- W1 J .la . l ł łl M ~ wany śwlał, znajdują się w prze- awsze razem, re ę pnIJ ..... r 88 ezuwało SU~ w katdym z prze- Nie mamy wprawdzIe l n a de dniu niesłycllaneJ wagi zda- mIeniu, ze wzroJdem slderowa-., , . m6wień oraz w liemych ~rzr- ffinoła,. ani linii ~y~ryda, ale rzcń. Zorganizowany, umrojony nym w stronę wroga, pod rozb.,
p OKAZ D. I. kach zdecydowane nastawleme naszą Imłą ~ą zoltllerze osia aź po zęby Ś\VIAT GERMA~SKI zami Naczelnego Wodza: ma,: ' anłylhltlerowskle, ora goło- Iowym harcie. (Hutcz:ne oiklas- ROZPOCZĄŁ WOJSKOWY PO- s z e r o w a 6 r
W,pieki świateczne" wo§ć boJową szel'Oldeh rzesz. k.i). , .": CHÓD NA WSCHÓD: Polska słać się , musi Jednpa Zgromadzenie zagaił prezes Gdy jakakolwiek stopa ~mle d wielkim obozem wał"Ownym., '-
dbf;dsie się w PONIEDZ. dn. 27 m. O gcdz. 5-ej popoI. punktualnie lokalu Kursów Gospodarstwa Doowego t. Ż. T. Ochrony Kobiet
Cegielmana 21.
Federacji g.rodzkiej" p. TadcusJl li się stąpnąć na naszeJ ziemi, ~ Złler.nął s~łą ~zeehr : ?-a: KA~DY POLAK Z KARABINEM ł"ORNALsKI, kt6ry nawią,zując na rozkaz wodza zlłgrzrllł1ł ar-
1
r i cz~s:r. BW wono CI J W RĘKU - NA POSTERUN2 " do powatnej sytuacji. jakn wy_ maty! . n epod egnr.lci, KU!" ' tworzyła- się w Europie, wezwal :v k~ń~ swej. mo-wy 8C~ .2) uzależnił od siebie Słowa- •. ,. ' , , "-zgromad'zO!Ilych do !karności i WH;czynsk'l OŚWiadczył, Zl' cJę i ' uczynił z niej niemieckiego . R~zoluc;tę P~ZYJęto J~yfl- c
Awanse dyscypHny, wskazująJC na \Vszel.kie. ~ybJ'yki J.Wliejszo~cj , wasala; • me t p-rzy ogo nym ap uue. : włelk" odpowledzialno§ć, Jaka niemieckIej będą tępl.one w za-I 3) oderwał od Litwy kr : Przed zamknięciem zgroma.-
starostwie grodzkim L I rOdku. a na .ka~dą ~Iewagę Pol ł kłajpedzki, grożąc brutal:e ~~ dzenia! wezwano zebnmych do . . . ' ." tltJp"U.I- I';ka zareaguj(' czynDIe. - ci ' iły spolk.'OJneg'o zachowarua silę, Uni-Dekretem p. mInIstra spr~~ we·. ,,'i4'I- !'hsf~pnic ~tos zabrał sen. zy em s • karna wszelkioh wystąpień a'
. 'nętr~l:ych - g~n. ~ławoJ.Skla~l- , ,,,,_ " I ' ~'lPEL, który w.sk:=tzar, że b~ WSZYSl.'KO TO WBREW, NIE zwłaszcza do tego, aby nie dali owski~go w lodzk~ st~rostw!e 1 f'łlł.,UI'Sze .lOWU postawa ~. wO.Jsk.ow)cl.1 :.. JEDNOKROTNYM PRZYRZE- się przez nikogo sprowokować. ~odzkIro awansowalI: klermvlllk " . ('nłt>f{o społeezenstwa Jest JUŻ I CZENIOl\l I SŁOWOM, DA W A-referatu karnego - stanisław-Hen- nie tylko nakazem chwili, al~ : NYM PRZEZ KANCLERZA A- Manifestację zakońezono od-~k SZYKE z IX do VIII grupy ~łz}ejtt",ą kOnil'cznością. Dal~j DOLFA HITLERA,GŁOWĘ śpiewaniem ~,Roły". (Gel.) Iluitowej, referendarz - Zygmunt mówca V"€z wał zgrOmadZOnYC:11 PAŃSTWA NIEMIECKIEGO. ,VOJTCZAK z IX do VIII grury, do ~pokoiu, by niE:' dawali 00- Niemcy wkraczają na drogę, Józef PIOSZYK z X do IX grupy, słuchu f,oclszeptom i spokoJeni wskazywaną im ongiś w licznych
~non GRZEBIENlAK z XI ue: X swoim prrr.yczyniIi si~ do umo- butnych przemowach ich ostat-
rupy, Irena SZKUDLARKóWNA żliwienia władwm podejmowa- niego cesarza, Wllhe'lma II, gdzie XI do X grupy, oraz woźny Ju· nia doniosłych decyzji. działa tylko siła, bezwzględność
Jan Bronowski z XII do XI grupy. Je d'!l o 7. najmocnie.iszy~h i cllę': zaboru cudzycb ziem. * przem6w!!'ń wygłosi! prezes Fe JAK W ROKU 1914, TAK I derac,iI woJewódzkiej. sen. dr. DZISIAJ ŚWIAT PRZESTAŁ
D€'kretem ministra spraw we- B. FICHNA. WIERZYĆ TEMU, CO PRZY-ętrznych awansował referendarz _ Nłedłngo być może _ 0- RZEKAJĄ NIEMCY.
rzędu wojewćdzkie!:;o w J"odzi - świadczył on _ wybi.fe godzina Polska stanowi dziś jedyną sU . HenryK KACZOR. (1) • • 12 na ze~arz.e bistorii. Jak w r. ną barierę, będącą przeszkodą w I
, Clązy na współezesn.ym pokole- 1914 musimy czuwać. Świat germańskim poch{)dzie na I
L . . OSOBISTE , . uiu Polski wobec hIstorII. t1el'mll.ńsId znowu usiłuje opano Wschód I
odzlalllD, p. Jerzy WClllbeJ'g ukon, p. , "1 ezes"'· I W • -,'I wydział rolniczo _ leśny Uniwer'l - lerWSZ) przemoWl - yr wac ludy Euro!JY. . , SUKURS ZABORCZYM ~elu Pozl1ansltiego i uzyskał dyplom zarządu okr. zw. podQflcer6w I Nie może być pod żadnyJV PLANOM HITLEROWSIHCH ! zyn iern rolniclwa. reze~wy ROman KUBALAK. Mo . pozorem mowy o jaIdeJś analo-
I NIEMIEC IDZIE MNIEJSZOŚĆ !
wa ,lego przery,,:ana była. raz r~ii mi( (lzy Czecho - Słowne.lą a NIEl\fiECKA W POLSCE, KTÓ- I po raz grom.klml okrzykamI pa namI. Tamci mieli orę~, alp. w I RA NIE TYLKO AROGANCKO
BIBi~~~EKARZY LÓDZ- Iriotycznymi. l społeC'ze{lstwie nie było t('go SIĘ, ZACHOWUJE, ALE WY-
D · 30 b _-' 19 • _.I Prez. Kubalak skreślił sytua- ~ ducha rycerskie~;o i zapału, ja- RAZNIE DZIAŁAĆ ZACZVNA Ula marca r. . o gU'tiz. -eJ'JU - t' d d k' .. ł - t l PRZECIWKO NTE sa Idzie si ę w BibJio~ece Publicznej ze- c.lę na ereme mte zyllaro 0- - I OZVWla SpD eczens wo p!) - . _ J I RE ~I
anie człcmków Koła Łódzkiego Zwi4:>:' wym, mó\viąc, ze obcym ugeniu "kic. Inokolwiek tlmie w Ja~;lm PANST\VA I POLSKIEGO NAII Bi~liolekarzy Polskich. Na po.rz'1d l rem zależy na słanIu nlcpoko.'u kolwiek mieJscu nasze rtranice, RODU. ~ dZlenu?,ID :efe,raly: p. s. PaclOrk.6~v I \V polsce. Społeczeństwo pol I spotk!l się ze-zbrojuą odnrawll, I W tych historycznycl1 pl'zelo-~ "DrukI łódzkIe w katalogu MleJ- 1-'" . d k ' . k (' ł 1 k" . • - ' • ~ej Biblioteki Publicznej" oraz p. r. 5 ~lC "mno je na swoJ~ spo oJ I ,a a Po s a Jest tern obozem mowych chwIlach narod poJsJu ' r,rajdrachówny .,Łódź w literaturze I ną postawą zaprzeczyc wszeI- warown:vm, a b. kombatanci ~ą wykazuje NIEZWYKŁY HART )! flękncj". Goście mile widziani. kim prowokacjom. MniejszOści, .iego szturmowym hatalionem. 1 DUCHA, SPOKÓJ I RÓWNO-
W filmie
L I AlC
występuje po raz pierwszy rewelacyjna
debjutantka
M I L I Z'A K ORIUS
nowa wspaniała gwiazda filmowa
o niezwykłej urodzie i fenome
nalnym głosie!
8
Felieton
Sposób Nie, tak sobie pan Ksawery nie
wyobrażał małżeństwa. Przez cały dzień, nic tyH<o ...
PrZJmus kaniiizac'inJ dzial.1
Nowe stawki za leczenie w miejskich szpitalach - Uśmiechnij się chociał raz
Dziubdziuś!<o! - błagał żonę. Pod przewodnictwem wice· zacyjny I serii robót obejmuje nYln -- 7 zł., w szpitalu św. ' din chorych na choroby ZIlk~
prezydenta Adama W ALCZA- łącznie 257 posesji. Józefa - koszt utrzymania cha ne. . - Ach, co tam, życie nie jest ro·
mansem... D~.J mi spokój! - Ale ...
KA odbyło się posiedzenIe kO. ., t t t rego '- 7.50, na oddziale Chi'l Wszystkie te opłaŁy wejdą ki . Z kolet magls ra I'ozpa ry· rurgicz.nvm _ zł. 8.50, w szpi- i'.·cic za dwa tygodnie. leginm magisb:'ac ego w Lod"Zl. wał sprawę opiat za leczenie i J .1 N
- Co za "ale"? Obecni byli wiceprezyde'nci t • h h talu Marii Ma~daleny - .f. zł. a wniosek wydziału OPi PURTAL l SZEWCZYK, oraz u rzymanie c oryc • dziennie, w' szpitalu św. TCi'csy społecznej magistrat puwziął
- Ale mogłabyś się choeiań raz uśmiechnąć... Dziubdziuśko ...
- Mnie tam nie do śmiechu -odparła Dziubdziuśka skrzYwiona i ponura - postaraj się, abyDł była
zadowoloaa i szczęśliwa. a wted) będę się śmiała..
wszyscy ławnicy i niektór-zy na Ustalo:no, że kosz,t uŁrzyma'l- 6 zt, w szpitalu św. Antonie chwałę w sprawie nabycia k czelnicy wydziałów. nia zagrożonego gruźlicą dziec· go - 6 d., w sanatorinm dla wanu - samochodu dla przev
Na WlStę:pie magistrat rozpa- ka w prewentor-ium lagiewnic- gruźli~zo chorych w Cho.f- żenia ciał zmarłych najuoo trywal szereg spraw, związa- kim wyniesie zł. 2.50 dziennie, lnach - zł. 5.50, w sanatoriwn szych mieszkańców Łodzi. nych z w,piI'owadzeniem, a wIa- we\VlllęŁrznie chorych w szpila- dla piersiowo chorych w La- Dotychczas -przewot
* Pan Ksawery starał się wszelki-
ściwie ze zrealizowaniem S-gO lu radOgoskim - zł. 6 dziennie, I J!iewnikach - zl. 5.50 dzieimie. zwłok odbywa się karawaul etapu przymusu kanalizacyjne- chorych na oddziale chirurgicz.! Oddzielne stawki usŁanowiono konnym. Nieraz trzeba zma: 1:0 w nalSZym mieście. iiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii~iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii'iiiii"iiiiiiiiii_ Iy ch prZ' ew~zi Ć z jedn ego końt
Po zref.erowahiu tej sprawy, kolegium miejskie postanowiło o'glosić, it oZ dniem l kwit>tnia r. b. odda.ie do użytku publicz
Rozwiazanie umow, O prac, bez odszkodowania
li siłami. Prowadził żonę do teatru, cbodził z idą do kina, wywoził sam~bodem na spacer, kupował Jej piękne suknie i kapelusze, pił wraz z nią, łaskotał Ją - wSzYstko napróżno. Dziubdziuś~a siedziała z nosem na kwintę długą jak oktawa, a twarz 'mlała taką, Jak gdyby właśnie zjldła cytrynę, Patrzyła przy tym wzrokiem złym i nadąsanym na świat i męża.
nego miejską sieć kanalizacyj- Przed niewielu dniami spłonęła w I państwowej, pożar, powódź, wybuch ną na nasłf3Hljących ulicach: Warszawie wielka kawiarnia, zatrud-'
I kotła parowego itp., gdy one czynią
KarOlewskiej 00 Towarowej do niająca znaczną Uczbę pracowników. bezwzględnie nlemożUwym na prze-K . '. te' K· ł i tej d K' o W praktyce powstało po poiarze za-I ciąg więcej, niż 7 dni wykonywanie
wle~t:S. j, W ~ S • O ar· gadnienie ezy praeodawca ma prawo , praey 1 nie są następstwem winy pra. lew<skleJ d-o gramc mIasta, Kąt- zwolnić natycbmiast wszystkich pra-I codawcy, pracodawca ma prawo roo;. ne., od Wókzańskiej do Nowo- eowników. I wiązać umowę o pracę w ełągu sled· Pań'skie j całe i RembieIlliskie- Odpowiedź na interesujące pytanie l miu dni od ebwill zajścia wypadku". "'n Woi~wei. ŃOW _ Ohywatel znajdujt'my wart. 13 umowy o pracę l Prawo to przysługuje pracodawcy &; . '". ~. robotników (Rozporządzenie Prez. R. tylko w ciągu 7 dni od daty unieruskie.~ ObywatelskieJ, PlOłrkow- P. z dn. 16 marea 1928). Artykuł ten' chomienia zakładu pracy i to pod WB
skiej od nr. -284 i 307 do 'Pabia- zarządza: w wypadkaeh slly wyiszej, I runkiem, iż wypadek jaki nastąpił, nickie,j, Wólczańskiej od Pię- jak np. zamknięcie zakładu pracy lub i np. pożar, miał miejsce bez winy pr.klllej do końca, Bednarskiej od jego części, w której był zatrudniony I codawey.
- Zaśmiej się choo przez ehwł1ę, Dziubdziuśko.
'";- ' Powinieneś byl się ożenić z aktorką filmową ...
-Ale przecież ja sfę czuję zupełnie dobrze z tobą. Czemu ty nie możesz się czuć dobrze ze mną\'
U 'ok' . d P b' ·_1.··· Z • robotnik, wskutek zarządzenia władzy l 'm le., O a lamUł\.leJ l atl !~ _________________________ I
~ Kto ci powied~iał. że nie czu-Ję się dobrze? .
- T.oja twarz. Twarz Jest lu.trem serca ...
Dziubdziuśka wzruszyła ramioIJ8.mi:
- Wszystko Da !wiecle ma swe powody, a ja nie mam powod6w do 'mIechu. O tym powinłeneł wjedzi~ '-=Za~~Hft J(sawery powblłen y o 1jm WIedzie!!. Od dzl"esfęeiu
lat był po ślubie s DziabdziiM"" a gdy li.; otenłł. ona nie byla Juł podlotkłem. Wiadomo Jednak, te
ue od Południo,wej,
Postanowiono wezwał wlaśei cieli domów. które znajdują się na skanalizowanym obszarze, do przylączenJa ich do miejskieJ sieci kanalizacyjnej w terminie jednorocznym do 1 lwiet nla 1940 roku.
W razie niewyk"'on.allia 'zarządzeń władz. ma~istrat ~ własnym zakresie na kOiSlZt opomyC'h pr.zyłą.~zy domy do sieci.
T. nv. B-my przymus' kanali-
młł* rądzł nami. • nłe my m\t. w serca, wrótu do domu, nie wleW czasie ~ Dzłubdziułta rzył własnym oczom. Przy atole AmiaJa się, pooczas Aluba aAmłecha- siedziała DziubdzjU§ka ł promienia. ła" się, ale po tYm sk06ezyło aJ" wała roześmianą twarzą. Śmiała się
A pan Ksawery tak bardzo cle- naprawd~ i to pnez co.ały wieczór: . szył się, te będzie miał wesołą lo- Pan Ksawery wogóle nie chciał U~ nę! Z rozpaczą patrzył aa t~ twan, spa~. Od tak dawna tesknłł za tym kt6ra mu przywodziła na paml~ 6miechem! skwaśi1iałe wino i • westchnieniem - Jutro rano zniknie to na za· pbddał się losowL wsze - myślał ze smutkiem.-. * Zapewne środek ciotki działa tylko
"Pe1lVnego dnia brzyb'yl do nich przez kilka godzin. gość. Była to stara ciotka, ale po- Tym większa była jego rado§c, siadała tak pogodne oblicze, ze pan Idy rano z zachwytem stwierdził, Ksawery. odrazu. nastroił się do niej że Dziubdziuśka z roześmianą twaserdecznie i ulżył swemu sercu, rzą wstała z łóżka. z uśmiechem zwierzając się ciotce ze swych fryzowała się, . a nawet w wannie zmartwień. śmiała się, gdy Jej podał gąbkę.
-... Jak to? Nie śmieje się nigdy? _ Ach ciociu _ zawołał _ ja-- spytała ciotka. kiego czarodziejskiego środka uży-
- Nigdy. .. łaś! Pomogło, pomogło nadzwy-.,""," Ą ty chciałbyśt żeby ona... czajnie! Czy to naprawdę domowy . ...,.... . Byłbym szczęśliwy ciociu, gdy środek?
by przynajmniej zrobiła przyjemną ...:... D9m~wy, kochanie! Powie-minę.~~ działam jej zaledwie parę słów.
- Pomogę ci, chłopcze - odpo- - Pewnie ' jej poWiedziałaś, że wiedziała ciotka zdecydowanie. - bardzo ją kocbam i że cierpię? ... . Wyjdź dzisiaj wieczorem z domu Starsza pani lIśmiechnęła się: i zastaw mnie z nią. Mam doskonal} - O ni", mój chłopc1.e. toby nie sposób, wiesz, tald domowy sp o- i pomogło. Powiedziałam jej tylko, sób, który jednak czasami poma- że kiedy się śmieje, to wygląda o ~a... dziesięć Jat młodziej. Pomogło ł tym razem. Gdy pan J. H; ROESSLER.
Ksawery bez powążniejszej nadziel (Słowo).
DO SZTOKHOLMU i KOPENHAGI 3l/V - 5/VI 17/VlII - 2:!/VIIl zł. 200.-
DO ANTWERPII i LONDYNU 13 - 21/VII zł. 324.-
'JORDY ·NORWEGII 25/VII - 9/VIU zł. 520.-
Zapisy I in form liC Je:
WagoRs-Uts"'ook, Piotrkowska 68. tel. 170-70
Erro' FIJlnn i Belle Davis po raz plar., •• y razalln I
Dzięki osobistym sta.rwom Seenari'lSZ jest b. mocny: pnygo-świetnego rełysera ANATOLA dy, które obejmują daJekie hory-LITVAKA, twtrcy filmu "Mayer- :EOllty, miłość, która. z ekstazy za.ling'· i wielu innych &1'cydzieł fil· mienia. się w bćl, nałóg, ktGry staje mowycb, ERROL FI.YNN i BETl'E eię przekleńs!weml A nad wszyst.DAVIS ukatą się po raz pierwszy kim gćrują niezapomniane monurazem. ment.-..lne sceny katastrofalnego
Jest to niebywa.ła. sensacja. dla trz'lsieni.a. ziemi, najbardziej wstną· prawdziwych kinomanćwl sającego spektaklu natury.
Errol Flvnn i Bette Davis - w Errol Flynn, król a.ktorów jag-filmie reż~serii Ana.tola. Litvaka!!! tor krćlłw, niezapomniany "Kalli
Tytuł fflmu wysoce intrygujący: tan Blood" i "Robin Boodi' kreuje "W ALKA O SZCZĘSCIE! wi6~ roma.ntyc'l.Uo _ bobatenką
Film został przyjęty na eaJym kreację męzczyzny, o którc.>go abJ'2' świecie wpro~t entuzjastycznie. Oto cia.eh marzyły wszyst.kie kobiety, e.o pisze prasa: lecz żadna. nie odwafyła się go po-
"Walka. o szczęście" - to naj. ~!lihić. lepszy amery ka-ński film. ja.ki wi-dzi"lliśmy w 1938 roku".~ (Herald Bette Da.vis, pierwsUL aktorka Tribune). ekrcU1Ć w świata, wielokrotna. lau-
"Tym filmem Bette Davis zaslu- reatka. międzynarodowyck konku:żyła na. nową nagrodę Akademii, sĆw'. stworzyła tym razem s:W0Ją I ,a Errol Flynn gra. tak, jak jeszcze na~wlęk~zą. rolę .. Gra. ~na. rolę .Jedynie grał w żadnym filmie" ... (N. Y. n?J kO~lety, ktora. Z{!ob~ła Slt~ ~a Po't) I ruebezpIeczną grę z odwleczną rue·
/) • stałością męzczyzn. "Walka o szczęście" - to praw-
diwie wielki film i niewątpliwy przebóJ' ... (Daily Miror).
Film "Walka o szczęście" z~ea, lizowany został według frapującej powieści Myrona Briniga "Siostry".
Pierws?y wspólny występ dwuch eław ekranu wypadł rewelacyjnie.
Premiera. "Walki o szcze.ście" od· I będzie się już za kilka. dni w kinie :,Palace".
miasta na drugi. Transporlac' taka tll'wa zbyŁ długo, a 10\\'; rzyszlłJcy zmarłemu orszak p grzeb()iwy zmuszony jest nie' dnok-rotnie odbywać pieszo ~~ z Chojen. na Manię, esy D Doły.
Nabycie łiarawanu samocb dowego uproki sprawę tran' portów. Zagranicą nawet p ~zeby prywatne odbywają 6~ w karetkach samochodowl'cl Dla Łodzi będzie to inow8t~,
Samochód - k8.l'8wan posildać będlde 10 mie.fsc dla eiOD. ków rodziny zmarłego, Mil miej4ce łUa osoby duebo . ł k08eiełnego z krzyżem.
W końcu kolegium przYkI! jeszcze ' szereg mniej ciekav;jc' uchwał, a m. to. w sprawie mO'l'Z"enia naleŹIności od Wołn W szec.hruicy Polskiej za prz wóz żwiru na bmIowę gmac przy ul. P. O. W .. dalej w wie podporządkowania S811i
dzielnego odddalu aprowlatrl nel:0 magistratu wydzillllt przedsiębiorstw ł aprowhatl Ta ostatnia uchwała powi zostala w Z'WiątJm ze nym pAsmem p. wojewody kiego. (gl
w wielkiej, fase,nU;ilCe! kreacji, w nainowsz,m fjlm~e
•• L I S T Y Z P O L A B I T W v·· NasłeDny "rogram Kina •• E·U R O P A -
Nr 85 ~6. III. - GLOS PORANNY 1939. 9
Na ławie oskarżonych
Strajk okupacyjny jest dozwolonv w obroni~ roboiników prz~d bezprawiem
We wrześniu ub. roku, IV okrt'sh' c1elel!atc'w fabr u." zl' y(·h·. J6 ef Ob' .• d d'l ~n. _ • 'z. a I ronca w mOWIe swej owo ' Zł, przed przyłą.czeniem do Maei€'fzy MARCINIAKA, Romana KARO- że 1kupacja jest w wypadkach, po. prastarej ziemi polskiej - Śląska LAKA, 1:!tanielawa GALANTA i I dobnych do tego, jaki miał miejsce Za.olz~ańskiego ,. f,ab~yka "Bzura" JĆzefa . SZCZEPAŃSKIEGO. w "Bzurzo" aktem obrony konieczw Zglenu zaWiadomIła robotników, I 'losf,;\.li oni o~karżcni o samowolę nej domagajac się uniewinnienia ż; z po,!odu niepewnej sytuacji po. ~ art. 251 K. K. robotnikćw. . ' ł!tyczJ1.eJ. ogranicza .czas pracy z 6/ Sąd grodzki w Z1.{ierzu uznlilł, że I Sąd, po rozpatrzeniu sprawy, u. do 3 am w. ty~odl1lu. strajk okupacyjny jest czynem nie-: chyht wyrok I instancji i wszyst-
W o~lpowledZI na to zarządzenie, dozwolonym i skazał wszystkich kich osl<arżonych uniewinnił • . robotn;cy Ogł05i1i strajk okupacyj" oskarżonych po 2 tygodnie aresztu. I W motywach wyroku sąd stwier-
ny, ktcr.y ~ostał odwołany dopiero Od tego wyroku skazani odwoła- dził że okupacJ':t fabryk!. nie za.w-po cofmęclU zar "d ' . r . ,. . z.~ zen o ogram· l Się· SZElI jest czynem niedozwolonym CZE'nlU czasu pracy Wc o a' odb ł' t'" , . . ., • z. r J , Y a. Sl(~ w eJ srraWł~ 8le tam, gdzie robotnicy bronią się
FIrma, rueUllezme od te-go skłe-/ apelaCja w łodzlum sądzie okręgfl przed bezprawiem, stanowi akt ()o
r~wała do pr~uratora skargę prze- wym. Oskarżonych bronił adw. Jó- brony kcmiecznej. (zt) c!wko robotmkom, oskarżając ich I zet LOOS. o samowolę.
Na skutek tej skargi urząd prokuratorsk.i pociągnął do oilpowiedzialllOści kierownika związku robo!niktw, Pawła KARCHERA, oraz
2.GRZYTY --_ ....... -Adamowicze
VI... Madrrcie Pamiętam przed kilku laty, Jak
ula Poiska z niecierpliwością ocze·
,~Maialek", ukrrt, Drzed sadem Izr~el RADOGOSKJ, zam. prz, I majątku na sumę 5000 zł., w zwią?;
tlI. Piotrkowskiej 309, w dniu 11) l ku z czym pociągni.ęto go do !ldpolistopada 1938 r. wezwany zostal wiedzialuośd karnej za fałszywe do sądu grodzkiego w I_odzi, r.elem Leznania. zlożenja pod przysięgą zeznań o pc W dniu wczorajszym sąd okrę-siadaniu majątku. gowy w Łodzi skazał go na. 6 mje-
Rarlogo~ki zataił fakt posiadania sięcy więzienia i 300 zł_ grzywny.
Nie obrażać urzednik6w! kiwała przybycia samolotu braci Dni~ 2-2 ~udnia r. ub. przybył Sienkiewicza. 135 rewident urzędu Adamowiczów, którzy podjęli lot do skhdu fabrycznego Włodzimie· skarbowego. ~ Ameryki i szc~iwie wylądowa- rza SCHEUNERTA. :lam. przy ul W pewnej chwili między prze· li w Europie. . . mysłowcem a rewidentem wvrukł
~zpalty wszystkich pism polskich Wczora,· incyde!!t,. w trakcie ktćrego S~~ell-były wówczas pełne opisów, wy. nert rzucIł pod adresem urzedDJka~ wiądów z; bohaterami Atlantyku, W todzi "to Jest chamstwo". . wrażeń specjalnych wysłanników, - - - I IWwident sporządził protokuł i w którzy witali dzielnych lotników. Aż wreszcie przyszedł dzień kie . - Ku~iee Wol~ MARK~W_SKI (Z~. f dniu wczora.j~zyIll Scheunert zostal
dy Wa sawa • ł j - Ad' wadZlka 00) polecIł przewleic skrzymę I przez sąd skazany na 2 il'godnie . • zó r z mla a u rze(! amo. pr.zędzy wartości 220 zł. z ul. Zawadz- aresztu z zawieszeniem ll6 2 lata. ~lC w . kiej 50 na uJ. .t1 Listopada 20 Kalmie'
~wykłe śro'dki"dó pr6hkl nie: sp~łnióią-noleżycie"'fWf'"g-o zadania.: usuwajq jedynie powierzchowny brud, "i.e naru5zalqc tego, który wniknqł głęboko w tkanin)p. Inac~ei. jest. ~ Radionem. ,Przy gotowaniu bieJizny w Radionie miliony drobnych pęcherzyków tlenu prz~ nikajq na wskroś tkaninę i dzięki temu usuwaiqrze~; ~iś~ie cały brud. Zup~łn~e wolna od brudu iest tyfk'o ·blellzna prana w Radionle. r
RI ADION bę~;~. M nawskro$ s c h j. ( h t - L e v e, S
~r RAD,IO~ l,
: ... am plf'rle- .
A '<_' ___ J w y r o b
Rano chwyciłem pisma warsza w- TAJTERNO Wl (Zawiszy 38). Taj tern . iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii~iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii~iiiiii."iiiiiiiiii!iiiiiii_iiiii.iiiiiiiiiiiii - - W halach targowych przy ulicy ~ , '.'
znalazłem. Czytałem, Jak to spon· Piotrk<J'Iukiej 317 został ok-radzkmy T O M A S Z W tanicznie witała 8tolica dzieln.ych Stanisław KLARECKI, r()lnik zWida· ..... - ' . polskich pilotów, laki entuzjazm wy. -panował w Mokotowie, • jak to na SWiN~K~e.s(~ań~::-':fo)" sl:i~: WYBORY DO RADY MIEJSKIEJ. tudnakl ID. Tomaszowa I kierowa. jako wsparcie w zwiłz"u- ze' ,,, .. rękach tłumów AdamOWiczowie wy. ea Helena PRZECZALSKA wadła roż Liczba członków i zaatępców, wy niem przez ubezpieczalnię społecz- tami Wiełkanoey.. niesieni zostali ze swego zwycię. ną ga'1'derobę wartości 200 zł. i zbiegła znaczonych do komisji obwodo. ną większej .uC~y chorY.ęh. ' do . ckiego samolotu. - Na gorącym uczynku kradzidy / wych wyborczych do rady miej- weJskiego szpitala, zaszła bez· ODCZYT pRop·. ŹIł~LrNSKiEGo:' Byłem naprawdę wzruszony... "': mi~~kaniu biuralisty L?lDgina Kuź-, skiej wynosi 180 osób. Oficjalne o- względna potrzeba rozbudowy szpi. Staraniem T-wa Przyjaciół Nau-Ale krótko' ruack.iego .(Ta'1'g~a 36) uJ"to złodzle· głoszenIe nazwisk nastąpi w końcu tala który w obecnych rozmiarach ki, Literatury ł Sztuki w dniu 28
• ja Jana WODZ&nSKIEGO (Cmentar b" •• Za ok 'la • Bo oto w kilka godzin p6tnlej na 10). i lezącego miesiąca. razem ogło-, azu .... Się zb)1 szczupłym. Spra· b. m. wygłosi w sali rady miejskiej
przyszły wiadomości, że Adamowi. I - W sieni urzędu pocztowego przy; Brony zostanie podział miasta na I wą tą zajmuje się zarząd miasta. o godz. 20.15 odczyt światowej sla· cze... przymu~owo wylądowali w! ~I. Z~chodniej 67 nieznani m ~~czyzna obwody i okręgi. Odbywają się juz Stoso.wnie do prowizorycznych o· wy uczony, prof~ uniwersytet.
I ł kobieta wyłndzill rod pozorem sprlle- •• i i bił' k b d • Toruniu i do Warszawy nie przy- daży klejnotu od JoIianoy RATAJ' na terenie Dnasta pos edzen a i ze· czen, oszt u owy szpitala, u· J. F. w Warszawie. członek Pol-byli na czas. CZYK ł,Zerom;kiego 4) 100 zł .. podjęte ' iJrania, poświęcone akcji wybor- rządzonego według najnowocześ· skiej Akademii Literatury p~ Tacie
Nazajutrz czytałem znów owo wP. K. O. Para ~szustów zdołała. zbiec l czeJ. Ukazały się ulotki, wydane nieJszych wymagań techniki wyno'l usz Zieliński na temat "Kult Iz)'d1 pismo, które tak 'barwnie opisało \,."':" W f
2ab)ryce
bfJrmy ZylbersztaJn (ul.! przez O. Z. N. i P. P. S. sić powinien około miliona złotych. w Starożytnym Rzymie". ' .
- • • ,Y·J.gury 1 try y maszyny urwaly pal W • 1 . l d' . dR· , ły • . -JlOwltame W MokotowIe. Znalazłem ce u rąk robotnikowi Józefowi BORO. nlec zle ę, ma 26 b. m. o· OŁpoczęte zosta stal'la1lIa celem ,.._~ __________ .... krótką nt>tatkę o dziennikarskiej \ WIAROWl (Modra 15). będzie aię pierwszy wiec ' wyborczy uzy~kania odpowiednich fundu- ,sąd starościński wizji, o nieporządku w redakcji i - Referat karny inspekeji pracy ska fi' saH I,jna "Modern", o:,ganizowa- szów~ przypadkowym zawędrowaniu ręko gZar~20n" dPOrzetmOOOYMZołweów ł~dzkfeh ml ny przez P. P. s. skazał:
" -oJ" oJ • z zamIaną na a· W d' 4 k . t • b' ty MARSZ PIŁSUDSKA N ... · PO rl-c;u do ~eml... reszt, za różne wykr~l!euia 'tV przepi- • mu wie Ola r. . up wa • ' • ~ -
Adamowicze przybyli, o wizji za. s8ch o pracy... termm wg •. kalendarza .wyborczego ŚWIĘCENIU SZTANDARU. 2O·Yetniego Zendela SZWVGEBA. pomniałem... - W sądzIe gro~~kim została za- do składama do komiSji wyborczej Szkoła powszecltna_ Nr. 1 im. bez stałego miejsca zamieszkania, na * trzyma·na przez, J!GhcJę ~-lari~nna. ŁU- list kandydatów. Trwaja też per- Marszałka J. Piłsudskiego urzadza 2-łygodnle bezwzględnego aresztu, lII&
Wczorajsze ranne pisma przynio- !t:Ep:r:!'n~I!~:i:;~~~~~' traktacje w spr,awie zbiokowania' w niedzielę, dnia 2 .kwietnia ~ro.· . t~, iż 10dd ~iPłc~ ~b. r~kud łUld'gdzkie się S.,] epesze O -apltu acji Madrytu roku swego ?-Ietniego dziecka. Luka. I rue ryc orgamzacJI. czys e p wlęcem,e sz an aru· szkol- tu wojsk<Jwl1go. Szwitger, 'kJtóry został h. d k . l • • któ h ... I t oś·· · · t d Ule me 0" a 1 me posla a o umen-
i projektowanym na wczoraj try· szev.:ska przy~yła do sądu, cele~ przej SZPITAL ZA MILroN ZŁOTYCH. negQ. Uroczyst~śc tę przyr~ekła za- zatrzyma.py wczorą.j rwo w wy4~iale umfalnym wjeździe gen. Franco do rzem3 akt J~J spr~~y, została Joona,k W związku z wzrostem liczby \ szczyció s.woją ob~nośCią pani I wojskowym zarządu miejskieg<J, był t . d • k . rozpOlZ'llana l z mIeJsca aresztowana. I M łk P'ł d k Z " . już z pmvyższego tytułu kaTany ateSl' ~łI~r. zy .woJs rządowych .. Ostroz- _ Na ul. 28 p. Strzelców Kaniow- larsz~ . owa. I Sil S a. apro,szelll leni. - .. . , . .
nI uZlennikarze zaopatrzyh tytuły sklch wałęsający słę pies pogryzł 11- K -k zostalI p. WOjewoda Henryk JOzew-/. . w znald zapytania poniewaŻ" treść letnią uczennicę Wladysławę JABŁOŃ roni a reporterski ski, generał Thommee. . kurator Jana)'i) VrKOWSK~GO (Botntlrl,
f.p.e:z nasuwała pewne wątph· _ Przy ul. Południowej 34 doszlo wojew6dztwa ł6dzkiego warszaW5 I~go. O ręgu szkol.nego go aresztu za to, iż P?rlając si~ za. ~n. d ' '1 SKĄ (Miedziana 5). . 'k' k . , terska 2., na 2 tygodnIe bezwzg ędne·
~OSCI. do bójki w czasie któreJ' poraniony W " . I-k' . p. Ambrozlewlcz, przedstawiciele ka·senta stowarzyszen'la b. wlęmlo'" .• . ' pOWIeCie wIe UliS> -1m straz "ra· . k lit h I dzll •. k , ho Po obiedZIe - wieczorowe wyda został tępymi narzędziami 20-letni l. niczna zatrzymała ostatnio około" '10 wOJs a, włarlz komunalnyrh, orga- po yeznyc wy u !ozne .WO! °dJ
.. I t' t k . . . ILEWENTAL ób .... d I - kół i . . tulem ofiar na rzecz tej orgamzaCJl o nIe pisma, • ore a Plękllle wita" .'. lOS ,które trudniły się uprawianIem IIlZacJI oraz e egacJe sz mlema 'ł'· · · l Ski L P'ot k _ ło meobecnych Adamowiczów, przy :- W mleszka.~ll~ przy .u~ Abra~Mw i prz~myfu. W czasie rewizji znaleziono Mars?;llłk.il Piłsudskiego. ~';u~jCI~I~ Gol:~r:;~y u l I" <JW niosła bardzo d(}kładny opis zajmo- J~~~e~~u:;2;J:ęa~~le:ni :~Ia~ Z;Tt;: Ipu~~~;ąlększe ilości etteruwlinsachahryny NOWORODEK W KLOACE. I SZTAJNHAVERA (Lotnioza 16) _
. M d t l ' • ce z przemy u. nyc po- P li B" i j l ' waOla a ry u przez wojska po- KOWSKr. Przyczyna samobÓjstwa - ciągnięto do odpowiedzlalnośei karnej. rzy u cy ozn czne 4 podczas I na 3 miesiące bezwzględnego _reniu w~t;lńczc. Bal Wymieniono kOlej_lllieporozumlenia rotlz.in,ne. * I opróżniania dołu asenizacyjnego za posiadanie narzędzi złodztej8kłeb. ność rodzajów broni i podano do- '-t Ni aiu.l
k, BYd'lkłostyklCJ ~ostałwngaIPOad. W majątku Glizin pow. wie1U11skic.\ znaleziono zwłoki noworodka płci
nH~ y c ęz o po u nozem wę . . ł ki j ł d • kładl1ą mapkę, którędy Jaki od- · i klatkę pler~lową 31.letni Czesław KU go, w czaslc pracy zosta poch~ycony I Olę!'! e. W a ze poszukUją wyrod- ZgOn DnSD. Kako ..... dZ1ał wkroczył. KULAK (Limal!lowsldego lag). - (I) I ~~LK 'or'YwbSYKlmłoockaruł l 27t-lektl!l~ !-'kł?tll: ue) matki. 11_ , • . . . ozna on a ClęZ IC} Czytałem z za111teresowamem... &, f obrażeń ciała, że w drodze do szpitala ski-ego Ale minęło ono szybko. zmarł. DEKORACJA ZASLUtONYCH. , Bo oto -JV kilka godzin później ta Przeniesienie biur * Za zasługi na polu społecznym i Do t.ou~l ntl.deszła wiadomość. ił.;
sama agencja zagraniczna, która Z rzeki Prosny około PI'aszek wyło- przemysłowym udekorowani zosfali _WCZOri\jsuej nocy- w Poznaniu zmarł rozgłośni ł6dzkiej ~Iollo zwłoki topielca, którym okaz,)ł eb . d l • d kt S I I doniosła o rzekomych rokowaniach, SIr.; 30.lelni Gustaw NEUMANN z Brz,~ - sr rnym1 me a aml yre or p. nag e 1Ia anewryzm ~erca inspektor
zaprzeczyłla wiadomościom swego I Z dnie111 27 marca r. b. biura raz- zi.u pod Łodzią. -Istnieje przypuszcu- Akc. "Aleksander Muller" p. Alfred pracy inż. Tadeusz KAKOWSKI. korespondenta z Burgos, stwier" g!o~ni łódzl{iej z ul. Radwańskiej 11IE', że Neuruallu usiłowal nielegainic ~fiiUer, dr. M. Mittelstadt onaz wladziła że nie było rokowań i prób zostaną częściowo przeniesione do prz~kroczyć granic~ pol!.ko - niemiec- ściciel apteki mgr. Ambroziewicz. kaptt"lacji, że ;ząd powstańczy do-: nowego gmachu rozgłośni, miesz-/ ką I płynąc przez *Cko;:. utonął. I piero wystosvwał ultimatum dOI c~ącej się przy ul. Narutowicza Sąu okręgowI' w Piotrkowie na sc . ' DAR ŚWIĄTECZNY Z AMERYK l. Madrytu... Nr_ 130.· sji wyjazdowe{ w Radomsku, skaz.ll Tomaszowianie, zamie8zkali w * W nowej rozgłośni poszczególne Jó.zefa_ ~O~ALA.i stef~lla BA.IORA _ - Petersonie (tJ. S. A.) nadesłali na
Czy jutro będzie notatka () wizjI wydziały czynne beda w <>'odzinach 1l11~szkancow WSI Chm!elarze, gUl, Gar ręce lll:'ezesa ('(miny żydowskiej" p . ' . ' N - . .. . 1 nek. pow, fadol1lszczansklrgo po 3 la- ~ .. . , .
c!żiennn~arskiei ~ llIeporządkach ~ I I1?rmalnycb. umer centrali te. ero- ta więzienia za zamorl1ow~nie Szcze- Bole"ł .... wa Sze.psa, 120 dolarow dla (l. n.) 111t'zneJ nowej rozgło$ni 251-48. (pana URBAŃSKIEGO. (I) l pOdzia;u !>om;ędzy llajbi~d'niejszy'ch
Inż. Kakowski przez 8 la t piast('WJJ w Łodzi star:owiskc obwod(lwe go inspektora pracy.
W ub. roku przeniesiony Z1)stal Ila wla~n ) ź?,danie do Poznania..
~APISZ SIE NA CZŁONKA LOOZKIEGO TOWARZYSTWA' PRZECIWŻEBRACZEGO' '"
42202 337 70 80s 497 6,10s 7698 8288 61 72 635 728 33 65 &95 '322s 84 t5!~ t;łs I i k d .. k' . w Lodzi rod prze- stwa do kttjrej zostali zaproszeni: 43085s 205s 30s 45 811 20 440188 185147S 217 380 410s 22s 74 615 796 15;)1<,5 a 1\ elIlIC leJ I d A' lf d B' d d L. :355 704 3247s 88h 902s 4515.1 ·283s ::J8s 558665 788s 8115 19 135059 2{jS 339 7fis wodnir'twaID prezesa p. Karola r., . re te Crma.ntl, yr,. ~92 433 78s 589 690 821 30 461815 :?715 1491 5215 63 6655 812 40 15719;)s ~~21 Oe era, DZleniakowski, dy?. Artur EIsen • . 'I90s 5245 727 55s 8,14 4707·95 717 8285 1603s 73 704., 873 755 15~097 105 420lS Y. I braun dr. Alfred Kinderman, dyr. 4.8567s 65·7 896s 49039 111 915 266· 385 i 704s 917 159050s 703s 42 9618. • Ze złożonego ~prawozdama wy- J t'rzy' N owak i dvr. Jan W",id 530s 45 647s 703s 50s 844s.l'i6 925. '. 1600455 145 52s 205 'l" 87 92 i'!:l '·s I nika. że w bieżncvm roku akade, W kwietniu pr~vstąpi prezydh .11
50120 6Is 73 289 7085 9465 510:10 !lS l84 93 427s 85 5i'i0 785~ 9~1 79 97 ~61l t2 mickim itomis~a. st~pendialna przy • k'ł' K t' L • '>28s 42s 499s 592s 636 84s 716s 8775 75 96~ '203 3365 81 61>8 90s SQO lJ.tfi •• , • do tworzema. c w u nu', OWI-9.1665552280 8! 3048 48 420 ~4 '723 27.~ I 1 S2084 ,114 595 250 665 80.3fii'i 444s 51)7 1 1ft a r c: a ~nała 73 studento.m (kom), ~tudlU' czu, Skierniewic:l.Ch, Rawie Maz .. ~9 88s ·8265 . 52.s 904 105 30 03033 100 172 6735 163004 56 161 230 785 315s 22 ~ąClylll W KrakOWIe, LWOWIe, Po, Opoc'Znie i Koń3kich oraz zreorga. 51 200 358 475 5595 667 744 803 55 95 855 72S 67s 8!h 45 164044 47s 58 1128 , znaniu Warszawie i Wilnie sty· Ijzowa.no zostana. koła w Sierao.~ 926 54023 36 151s 261 346s 415 52& 1241s 6~3 841 952. pen(łić~ Im zł 11 440 oraz komisja ~ Zduń t •• W li-" !'i7s ·5965 63.1 49s 98 934 55191 426 .'ł0 I Kir' .' . P l 1 SKlej o 95 6H 188 855 989 5U419 7:tS 50s 91s CIAGNIENIE DRUGIE on'814 , do spraw.'~ olneJ 'Wszec.hmcy ~. k 825 57376 533 7'fj 794s 821 365 55 9h , Po zł. 62.50 z lilerą s "0 zł. 125. : '''I I tOki ej udZIelIła 72 stude~tom zas~ł. Prezydium uzyskało na TO 947 58049s 200 22 37łs 82 ~~7 634 !71 245 39. 4 6135 798 948 10,16 263 :1'/9 k~w na e~ei!!1e w kWOCIe zł. 2.420 1939.40 stypendium 'tV wysokości 95 7035 69 915 59063 95 ,2D;> 708s .6 410 2003 409s 7525 .9725 32085 66 Ul, I ~u~r~W~~.I~I~ _ razem na 13.860 zł. zł. 6000 dla. absolwenta. wyż~zego 745 9~B. 95 667 8255 43.1.25 92s 463s 789s :=;270, zakładu naukowego w Polsce na
60080 362,5 75 5285 604 21 93s 923 14 ?J! 591 "'65 6008 316 42 627s 32 955 PrezvdiuID towa.zY5twa. wiedząc . d . S • In ega J!. 1214s 7~s 86 5"0 62287 3005 26 !lis 7:
u 73"8s
/09' .,58 941 "'0:.5 8081 8 '9 .ol," I . wYJaz zagra.rucę. pec,la y r _
n " v u." tiu .. - " 7. Idl1wlctniego doświadczenia., że . d l l •. k d W4s 5245 706 525 91 813s 76 63137 208 '99°S 9086 7'2s lamlll ustali zasa y se e CCJI an y. :l97 523 H ,759 815 39,46 967 643415 I ~0187 ~15~ 8Gls 11729890 12147s 30761 o]uPs wiosenny, okres egzaminów: dat':'w, aby wysokie to stypendium 4Hs 5995 HO 61 96s 60018 2.1 30~ ~1 6388 13121 66 562 638 777 87s 141185 .... Jest najtnldniejsz~ w życi~ akade- zostało zużytkowane z n1l1większym 168 2401$ 57 .60 71 323 74s 75 Mo J8 573 6105 728 885 57M 16612 702 17170 - I mickirr., posta.nowJlo rozwmą.ć sza '(:.ożytkiem dla polskiej nauki c:zy ~~~ ;t:S4;15~0~3~9 8i~7:S:71~~~5 3~~1~~ 12358 61s 700s 816 18192 289 ~1 776s I r()ką akcję zbićrkowa. '. ",:rmtn~1 wt'hniki. 4 i2553 87 617 7445 898 681525 98 413 793945 76s. ~. czlonkć w, aby zgromadZIĆ Jak naJ' iiiiiiii~iiiiiiiiii_iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii 31 50s 51 96 790s 939 41 60s 691105 55 202465 100 9695 21();>3~ 43.~s 598,5 97~ FILHARMONII I wieI'sza fundu~ze Prezydium liczy " 22146 292 779 8325 23008 179 260 33;> W ,~. . . . . 368 102 · 90 97!>' 675 8Ms 982242265292502953125410 ' rrzede wS ... ystklm na. poparCIe tych Z TOWARZYSTWA PRZYJACIÓL
765s 885 919s 6120 73s 77988952 272H I l Wk'zystkich firm przemysłowych, NAUK Wb
L?DZ.I d . ł k) ,
WIELKI WI\ C
Film, iakiego ieszcze nie było I
P ,relTliera już iutro w kinie
•• CASINO··!
5;4S 60s 965 28032 92 510s 83 29058 245
1'- które dotychczas corocznie fundo- sa~~:ń~~W~~;; ~ibliot~~fl;e~~ag~giC;'~ 6~s 680 871. •. . • l nej (uL Piotrkowska 86, III piętro, fr.)
" • •• Dziś w n1edziel~ o godz. 4,15 po pot. l 9.15 \\'Ie.cz, oral Jutro Ostatnie odbędzie się posiedzenie sekcji naul. Sala FIlharmonii trzy p;ize'1stawlenla po conac. h znl:!:onych WIdowiska 5.atyryoA:nego p. t. przyrodnicll~: ~atematycznych Towa.
. TATlE DU" A CH ST·. rzyslwa przYJaciół nauk w Lodz! ,z ~d-Ttl. 213-84. •• • - . .. I czytem d·ta ~on5.tantego St~av.:IDskl~'
, s udziałem czołowJch sił scen? żydowskie I z go p. t. "Pasozytl11ctwo w ŚWiecie zWie I ' Bilety do nabycia w kasie Dtiganem, Szumacherem i J. Kamenęm na czele I rzęcym". P~cząle~ o ~odz. 20~ej .. _ I Filharmonii On'a ~9-Q" "'arc'l nOV8 o r 'm '. r e._ Wprowadzem g#'iinm11e wl~~gnl.
ICASINO ~i M A R I i" .~= ~2Śi2.~0~';'p. 5 09 !!! 1!!! Poe<. "o"'w. 'Ii II i -- !1!i.2 2 Doranki •
Wiadom~ć o pozyskaniu p"etrzak pokonał Kolonke (Slask)
przez Un',~ - Touring Tymosławskiego, byłego gracza AKS
" erupowgch lDisirzosiwat:h bokserski,b Polslii (Chorzów) potwierdza się. Tymo Wczoraj rClzpoczęły się w Kato· Z wyników pierws7.ego dnia na. ny Klo.ld;}ll. sławski otrzymał już w Łodzi wicach z.,'l,wody bokserskie o mi- leży po1kreślić zwycięstwo Pietrza- W walIze muszej odbyły się dwie stałe zajęcie. Obe'.!nie pozostały ( ~trz(lstwo Pol~ki w grupie krakow- ka nad Kolonką. Poza tym Piłat walki' Jasiński (Śląsk) pokonał na jeszcze do młaiwienia formalno sko - 1ć lzko - śląskiej. natrafił na dość silny opór ze stro- punkty Kamińskiego (Łódź), Pa-
~,gd~AKS~2~yni Tymo- iii~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ sławskiemu żadnych trudności w wydaniu zwolnienia. UnionTouring pozyskuje W nim dobre go prawego łącz.Il~ka. Słabe wgni i polaków
Da zawodaeh Dar'iarski,b " feldbereu Frankus oczekuje tylko na po
twierdzenie przez PZPN. W War szawie przeciwko Polonii Frankus grać jeszcze nie będzie, ~fdyż jest bez treningu.
FELDBERG, 25 3. (PAT). -1 świata Jenneweinem 3:43,6. umfowała Christl Cranz 2:26,4 W 6Obotę rOlZpoezęły się w Feld Pierwszy z polaków Zająe przed Michel Gerda 2:35.
,....---------~-_ bergu międzynarodowe zawody Marian zajął 7-me miejsce w Helena Marusarzówna zajęła trzecie miejsce w czasie 3:01 przed Heldą Kitzmann 3:39.
Nowe modele -biustonoszy narciarskie z udzial-em pola- czasie 4:02,5. Drugi z polaków ków. Pielfwszego dnia odbył się Jan Kula malazł się na 14-ym bieg zJazdowy dla pań i panów. miejscu w czasie 4:06,4. Stani-
W biegu panów pierwsze slaw Marusarz sklasyfikował SłoD'kówna w czasie biegu zjazdowego uległa wypadkowi skręcenia nogi.
i całości (patent) na sezon mieJsce zajął. niemiec Rudi się na 26-ym miejscu w cza.sie wiosenno-letni p o l e c a Cranz w czasIe 3:39,6 przed 4:29. II) _ <ł) Harro Cran, 3:41,4 i mbtr'em W biegu 'ja,do,wym pań In'-
:OkkO .. ka 114, te'.~1": Sztuczne lodowisko w lodzi l'Ia ODO po"s~at obok 'blodnl na Widzewie
W jakim składzie zagra dziś UT w War
szawie
Wczoraj wieczorem przy U- . kiej, która mając nadmiar ener-l znana odpowiedź fniynłer6wdziale delegat6w siedmiu kln- gil do wytwarzania lodn, rozwa- specjalistów, r:zy energię eblodni b6w odbyło się doroczne walne ża w tej chwili sprawę urucho. 1 będzie można wykorzystać dla u· zgromadzenie Ł6dzkiego Okr~g.: mienia również sztucznego lodo-! rządzenia lodowiska bez potrze-
Skład Union Touringu na dzi- Zw. hokeja na lodzie. Obecny I wiska w pobliżu chłodni. OCZY-I by Instalowania dodatkowych siejszym _ meczu z Polon.ią w był de}egat okl'ęg&Wego urzędu wiście musiałby w tym być za- maszyn. Z ramienia cblodni spra l\Varsz.a~Vle ~~talony bę?Zle w w. F •• I P. w. por. <!ruszka. Prz~ l interesowany zarząd miejski, któ wą tą interesuje się poważnie dy o t~tmeJ ch~b przed ?<iJazdc~l1, wodOlczył zebramu p. prezes ry dostarczyłby terenu sąsiadu-' rektor in.ż. Byszewski ł dlatego p<?Clą~U,. gdyz k1J&oWDl~two ... Ule Rode. jącego z chłodnią na Widzewie. jest nadzieja, Ze Łódź otrzyma WIC, JakIch ~~raczy będzIe mIało Na zebran1u .podkreślono 80'· W najbliższych tygodniach. sztuczne lodowisko.
o dyspOZYCjI. Uduą pracę ZWiązkU, sprawne moźc nawet dniach, będzie juź Pewnym jest tylko, że nie po- przeprowadzenie mistrzostw ł :--_________________________ ..
jadą Strzelczyk. i Pile. Pierw:;ze rozsądną gospodarkę finansową. go zastąpi.ć ma KowalS'ki, dru- to też ustępującym władmm ugiego - Swietosławski II lub dzielono absolutorium II podzłęLieske. Atak zagra w składz!e. kowaniem ł ,.. tym samym skla-Bilariusz, Świętosławski I, cizie wybrano je na okr~ naj-Gor.zczko, Seidel i Królasitk. bliższej kadencji.
Dziś otwarde "'Istl"" s.! ~~~:::~~U;!~~e:: sportowe} w Łodzi lodowiska w ŁodzL. Prezes Ł. o.
NA ŚWIĘTA DO PALESTYNY Tania wycieczka i indywidualne wyjazdy '" kaMą środ~
Do SZłokhol_ i Kopenhagi na ' m/s "Piłsudski& 3lfV - b/VI cena od zł. 200.-
Do ANTWERPH i LINDYNU na m/s "BATORYc 13 - 21/VlI cena od 324 d.
Do AnUli i, Bllgli, fran[ji, Blemlet, Szwajcarii, Włoch Indywidualne wyjazdy w dowolnych terminach.
Indywidualne i rodzinne wyjezdy do Argantyn,. B, • .,III. BolI.n. Kanady, Stan" Zjednoczonych i innych Irnj6w e1ll'opejskieh
i zamorskich.
,Wszystkie przygotowania LW:ą Z. !L L p. Lange.~wiadezył, źe zat'.e z otwarciem pierwszej w zwup;ek ma nadZIeJę, że muczłJodzi wystawy sportowej zosta ne lodowisko wybudo.w~e zosia Iv zak(.-ńczove. PO~2.czególn;: sto nie w Łodzi wcześ~eJ, ~ się t~-I i~ka urządzono estetycznie, to ~o og61nie spodziewają. moze też całość prezentuje się L!}rdw Jeszcze nawet w r. b. • P B P ARGOS·· W lodzi 'rauguHa 1 ładnie. Prezes Lange pozostaJe.w kon ••• " - _ tel. '1~7-86 i 104-00 -_
wy nastąpi w dniu dzisiejszym (niedziela) o godz. 16. Moment otwarcia będzie transmitowans przez rozgłośnię łódzką Polskie· go Radia.
Wystawa mieści si·ę w gmachu państwowej szkoły przemysłowo ~ technicznej ul. ZeTomskiego 115.
"Sto lat w służbie lecznictwa"
Pierwszy polski film naukowepropagandowy jest sweę:0 rodzaju rowelacją. Z inicjatywy Zakładów Chemicznych zrealizowanv ZOIstai przez wytwć.rnię "A.wangarda." ciekawy film p t. "Sto lat w służbie lecznictwa.·'. Film ten obejmuje dZIeje rozwo~u najbardziej zasłużoDej placćwki przemy~łu farmaceutycznego, od małej apteki do wiel];jej f'lbryki i wprowadza widza za itulisy produkcji środkćw leczui(zveh.
·film iest ~ajlDll.iący, zrealizowany z takim ;)Olotl"lll. że nie tylko f,lchOl"jE;r, ale nawet laik ogląda ~0 z .1Hżym zaciekawieniem. Dla ('sób Z\! Swi"la medycyny i farma<".ii obcn ten eJa szcz(>gćlnc znaCLeni", gdyż wykazuje, ~ak wiele tw( rczrj pracy wkłada przemysl farm~lc('utyczn'7 w dą7eIliu rll y;spółpracy z iel,arz:m:i celE'm zwal ('zania ludzkiego cierpienia i cho-rOlly_ I
N:t ~pu;.ialny pokaz filmu "Sh lat w f!111Żbie lecznictwa" zaprosze· ni zost~li pp. lekarze i a.ptekarze.
POkllZ odbedzie ~ię dnia 30 mar· ca, w czw~rt~k o godz. ~Q.20 w "Grand-Kinie".
-er Bealtaacla
ANATOLA LITVAIA 1w6zcot 11m. .MaJwl1D9-
Następny program
Kina •• PALACIE··
wIica (Śląsk) pokonał na punkty Wachszlaga (Kraków).
Vi wadze koguciej Jarząbek (Śląsk) odniósł zwycięstwo nad Lęczyriskim (Kraków).
W wadze pićrkowej - Rudzki (Sląsk) pokonał na punkty Arndta (Łódź), przy czym dopiero trzecia !"lIuda zadecydowała o zwycięstwie ślązaka
W wadze lekkiej - do 'inalu bez walki wszedł Janas (Sląek), gdyż lekarz nie dopuścił do walki ~Jicczysławskiego (Kraków).
W wadze półśredniej - Waloszek (Śląsk) wygrał z Powalskim (Kraków).
W wa,1ze średniej - Paterok (ślą~k) znokautował w drugiej rundzie Grossa (Kraków).
W wadze ptłciężkiej - Pietrzakowi (L6dt) przyznano zwycięstwo nad Kolonką (śląsk).
W wadze ciętkiej odbyły się dwie wa.lk.i: Piłat (Śląsk) wygrał na punkty z Kłodasem (Lódź), przy czym Kłodas w pierwszych dwnch rundach walczył bardzo zacięcie, dopiero w trzecim eta.reiu Piłat rozstrzygnął spotkanie na. swoją korzyść. W drugiej walce Staszklewicz (Kraków znokautował w pierwszeJ rundzie Drapalę (Śląsk).
W zawodach nie brał ndziału ze. szłoroczny uilitrz Polski Pisarski, który tym samym. oclpadł od finałowych rozgrywek o mistrzostwo Polski. ••••••••••••••••••••••••
.............. a· .......
Sukces Ba.arawskiego Pokonał Lesueura I Jest
w finale Na międzynarodowym turnieju
tenisowym w Juan Les Pius Baworowski odniósł szereg nowych sukcesów. W grze pojedyńczej panów, po zwycięstwie w ćwierćfinale nad szwedem Schroederem. Baworowski z kolei wyeliminował w półłi
nale francuza Lesueura 6:0, 6:3, kwalifikując się do finału.
W grze mieszanej para Jędrzejowska - Baworowski wygrała 2-
parą francusko - niemiecką Mathieu - Metam 6:2, 6:2.
BO PJllfSIYNY odjazdy w każdą środę z Łodzi
Do Lond'DU i Antwerpii wycieczka morska na m/ s BATORY
DO SITOKHOLMU i KOPEnHA61 wyc. morska na m/s PILSUDSKI
FIORDY NORWEGII wyc. morska na m/s PIŁSUDSKI
S T A N Y ZJEDNOCZONE Wystawa światowa w New-Yorku
Ł6df, 26' marca 1939 r. GLOS HA DLO v Ł6d!. 2& m erea 1931 -=======================================================================================================~~
Klai"eda Zaln n •• ! I Rynek pieniężny
Tylko zwy2:ka artykuł6w rolnych zwiekszy spo2:ycie wsi GIEŁDA ł.ÓDZKA: Kraj kłaJpedzJd, ppzylączony osłatnio do Nicmiec, jesl krajem w prze' waiającj mierze rolnIczym Przed woj ną należal do Rze'lZy, kt6ra odbierala WłókJiellillicłwo ,jest W r. b. całą jcgo prodnkcję rolną, zaopalru- szczególnie silnie zainłeresowa.jąc tcn obszar w maszyny rolnicze, go ne pOprawą zdOlnOści nabyw-
tak saUlO kształtowały się ceny artykuł6w sp1'zedawanych bezpośrednio przez rolników.
Na wczorajszym zebraniu gieldo"Jll w Lodzi notowano:
Jut jednak w roJtu nalS'tIW- 1 trans. sprzedaż kupno nym. t. j. W rł ub. przychodzi Dolarówka 4:{,OO
towe wyroby przemysłowe, .rł1ku~y I' : dalsze rOzwanie noiyc, które Inwest. l cm. 92.75 lnwest. II em, 91.75
kolonialne I luksusowe. c~ych WSI •• Produkcia wł6kIOO- W r. 1929 rozpoczyna się ro~ włeranJe u'oiye, kt6re przy pOważnych wahaniach w ciągu szeregu lat trwa niemal do rOku 1936.
nasttllPiło na skuteik spadku cen Konsolidac. 00.7." W powojennym układzie stosunk6w I UlCZa ŁodzI w T. b. liezy się po
oastąplt! musialy gruntowne przeobr,,! wdnie ze wzrOstem zbytu art yżenla struktury gospodarczej tego 0-
1 kułów wlókiennlezyeh i konfek
rOJnych. Wewnętrzna 65.50
kręgu. Powstała bowiem granica celna 4 h • :I Niemcami, a przybył jako rynek we I cy.,nyc na wSI. , • "'Dętrzny, teren powojennego państwa VI tych warunkach zaktuaHIItcwsklego. Rynek litewski był raezel zowało się ponownie zagadniekonkurentem dla Kłajpedy, ponlewaz nie nOłyc Cen--produkował w przew4:i'ającej mlen., O"ł • • ~-t t k' le same artykuły, kt6re stanowUy pOIł' ~ os;zonc ostatnIO SUI ys y I sławę produkcJi rolniczej Klajpedy. I, wskaz,uJą 'na to, że problem Poza tym kraj kłajpedzkl posladal zwarcia no!yc cen a,rtykułów wyłszy sta,!dard życiow!, aniteli LI:! przemysłowych i, cen arty~ułów lwa, to td Jego produkCja była znacz rolnyeh na:potyka kraJU na nie droisza. W , l
Ilość gospodarstw rolnych. wedłu. hardzo poważne trudnOśc.-ł'lplsu z roku 1937, wynosi 12.500. w,' Zwłaszcza w o~tatnich miesiąrol!,ictwle p~aruje 60 pro.e. og6łu mieSI ca-ch sfery zainteresowane wykanc6w ~raJu klajpedzluego. , • I raża ją obawy odn.ośnie kszŁałto-
Niezaleznie od rolDielwa kraj kla.l· • ; • . h CI d .• b pedzki posiada równiez stosunkowo. ' ~anla SIę tyc za"a nlen W r .. dość silnie rozwinięty przemysł. Są Statystyka instytutu badania tam fabryki likierów, papieros6w, na- koniunktur gospodarczych i cen wozów sztucznych. konserw mię8- odnośnie n,ozye cen" jest bar-nych, celulozy, tartaki, przemysł che- 'h" micmy l drzewny browa1'J l stom:- dzo C lara,kterystyczna. nie. Przemysł kł~jpedlZki zatrudniał W r. 1928 ceny arłykułów U.OOO robotnik6w w 17G przedsl~blor przemysłowyeh, nabywanych stwaeh. )1. In. na przemysł spozyw· przez rolnik6w wynosiły 100 tą przypadli 46 przedsJl!biorstw, 'la '
Zwłaszcm pod koniec roiku i na progu obeene~o 'sezonu włókienniczegO nastąpiło dalsze roz warcie nożyc cen pod wpływ~m obniżki cen artykułów rolnych.
Dopiero w r. 1936 zaznacza się zwarcie notye l.upemie wyrainie. Ceny artykułów przemy .słowych, nabywanych przez roi Wnios'ki z tego stanu rzeczy nik6w wyno~iły 64,6, a więc o- są zupelinie wyrazne. Zwarcie sią".nęły na,;nitszy poziom no- "nożyc cen" i po.prawa zdo,Jnoś towany w ciągu 10-du lat. Ceny ci nabywczych ludności wiejartykuł6w roJnych, sprzedawa- skiej możę nastąpić jedynie nych bezpośrednio prze'Z rolni- przez pOdwyższenie cen artykukÓ'W wynosiły 3'8,7. A więc no- łów rOlniczych. Ob.niżlk,a ct'1l arżyce cen wynosiłv w ten spos6b tykulów przemysłowych niewie w tym okresie 38,7. le mo<że pom6c w dzisie,jszej sy-
W l'Q.ku 1937 syłuae.fa na wsi tuae,ji, gdyż ceny klsmtaltują się n1egła poprawie" eo wyraziło obeonie na stosunkowo niewyso się przede wszystkim w zwięk· kim poziomie, a ew. ich ().bniższeniu się zbytu artykuł6w prze kg może mieć charakter ogranimysłowyeh. Było to wvnikieml czony. rOzpiętoŚci pomiędzy cenami ar W tym właśnie kierunku dJzia tykul6w rOlllych a cenami arty- ła nasza pomyka gosp'o-dareza. kulów przemysłowych.
przemysł drzewoy - 36, na przemysł maszynowy I metalowy - 13, cbemlr.z ny - 12, wl6klenniczy - 11, elektratechnJczn1 - 10, odzieżowy - 9, sk6
PrzymUl organizacYiny ",zemysłu1 rzany 1 futrzarski - 6 itd. . w ustawie o powszechnym obowiązku świadczeń rzeczowych
Jednym z najwlęk!iZJch przedsiębiorstw jest fabryka eelnlozy, zalrud- Wniesiony oslatni'o do sejmu wy do zarządz-enia pnzysposobie każdy resortowy mim.ster, właniająca 900 rob0tta!k?w. fabryka che· I projekt uSltawy o powszechnym I nm do świadczeń Q'lzeczowych śdwy do zaTządzarue. nrzy:!fnOSO-miCZDa - zatrudniaJąca 250 robotni- i b ... "')" li i d ń d . b' ł h '1.... • d . .-"" ków i stoeznla okrętowa - 180 robot i O OWI_U W a ~e . ~o- p'rze ~lę I,orstw pr:z.emys owyc. J.J'~eOlJa o . śWladcz-en rzeczo-
Bank Polski 127.50 127.00 Tendencja mocniejSiZa.
GIEŁDA ZUOZOWA Zyto 14.25 - IUG Pszenica jedno słandart 742
uw ników. Przem)'sł wl6kiennlezy ł odzlc, wych wywołał, duze zaultereso- l gÓTUlczych, moze ~ porozumie wych, moze powoływać taką zow)' zatrudniał ponad 3000 robotnl-, wanie w sferach gospodarczych, niu z mim1Strem spraw wojsko- p'l'zymu50wą ol1ganizację. KINO k6w. k kl' dzki • t gdyż stan-owić on będzie poważ- wych zail"Zącbić łączenie przedsię Sfery g-ospodareze w"""aza"' EUI O PA 2 god-IIIJ Handel o ręgu alpe ego les, kr~~- 6d 6 . b' Iw ' • b . . J~ J" ~miecha 1'ó nie' silnie rozbudowany zwlasz- \ ny UlI.\. naprz w por wnan'lU 10rs W przymusowe organlZ8 o awę, ze p'rzep'~s t-en może urno l humol'U ez: w ,zdzIalc drzewnym. ryb~ym, wę- z rozporządzeniem Prezydenta eje i nadawać im statuty. Na u- żłi'Wić realizację różnych bilU'O- "=P:-.',~: f,~a:-2.~4~.""!6.~-~8.~1"";O glowym l lniarskim. Liczba przedsle:- R. P. O rzeczoWJch śwładcze- ozeslnilk6w przymusowej orgalli kratyemych koncepcji przymu- A b d biorslw handlowych wynosiła okolo mach wojennych t do. 24. X. ZQcji może być - według pro- su cwganizacyjn-ego w przeDlW'_ m asa or 330 z czego niemal połowa prąpada- 11934 • ~_ ł . bowl k ś1' • •• J Jtorołest-W& gmiech" la ~a miasto i port Klajpedę. r. Je'A~ - na orony O ~e J!O e. -: l to reahzac~ w <kodze
.. ci d kr kł' d Za'strzeżenia. i watp. lirwo'Ś"': wy kryCIa kosztów załolenIa I dZl3 krotklego za.rządzemo. wła§oirwe fI R n A n D Il hy c gospo areze o ęgu aJpe ,. "ł -..& laln-..(..! --1---·1 k .. k 6 . . . kicgo reprezentowane było przez sze- wołuje jednak jeden z przepi- Ba",. org~J oraz os?:- ~-o .mlnilsłra, t. re nIekonIeczme reg związków. zrzeszając)'ch handel SÓW proje'ktu, który przewiduje t6w na~oru rząd~eg~ ~pory 1 nae~aws~e moze ~ać z islott bUl'towy 1 dełaliczny, domy towarowe, powoływanie przymusowych OJ'" uczesłmk6w orgam~acJ1 mIędzy nych k'OO1IICCznośm obrony naro-branżę kolonialną, ltd. Czołową repn- • .I"'~ Ja sobą oraz spory uczestni!k6w z dowej. zcnłllnłką sfer gospodarczyeh byla izba ganuacJ g"""JI""'ar~c , CYN!:saiJzacją wynikłe w zalkresie ============ przemysłowo - handlowa, oparta na Samorząd gos"'~aTczy .-.n1. ':" .' • _. łPll-................ !. llOdsławaeh organizacyjnych, zbliig- .• '. l"VU • ~ - dzl lnoścl orgaD!l'UlcJl, rozpa-
w szampańskiej komedii pt. nrch do nlemieekleh. R6wnłd sureg n,!"Jąc prOJekt, ~g~ował k~ trywane będą przez sądy polurozpopządzeó l przepls6w, dotycząeych nteCmość uW7JględrueDJa w pob- bowue, których łlrJb powoływa~'Yprzedatl. pieuezclweJ konknrencjl, tyce przygotowawczej do ś'Wiad ll'ia określa sta.tut. dndatków do łowar6w ltd. oparty był czeń rzeczowych roli woJnyeh na zarządzeniach niemieckich, o Ue I jł --....d ho Ty Przepis ten jest niezmiernie nie koUdowaly one zasadniczo s 1IlIła- organ zae (5"'"l"""arczye m ó" "k da" k • wodawsłwem litewskim. czasem w obecnej swej redak- og "nI} O'WdY,. t ,Je tIa ji ~J~zer.
•. . kt" . ue po e o m erpre ac l Ole o-Wśr6d państw Importujących swe I CJI pro.}e me zaWIera. przepJ- l' jak' h
towary na obsza; kraju kJajpedzklego, SÓW, przyciągaJących do wSip6ł- 'kreśla nawet ,ee ow, w lIC na picnv~zy~ mlrJ<;eu ng~owala ~lJ I pra'cy ist.niejąeyc.h orga'Il1izacji • '-glin, dalej Nle_me~, Holandia, FranCJa, - natomia.gł przewiduje powo- Wind,kacje Belgia, SzwaJcana l C1:cchoslowaej3. • Obroty portu kłajpedzkiego w latacb , ływame przymusowyc~ ~~eszeń w·. e rz,teln ośc·, ostatnich dzIęki szeregowi inwestycji gospod=u-czych, npowaznIaJąc ra wzrastaly' stalc, dochodząc w roku dę minis.trów - w raue wybu-1937 do cyfry 845,Ol)0 tonn. I chu wojny, do zarzł'!d-zenia mobi
W1!1cslowych i Innych przeprowadza Biu~o sleceniowo-powiernicle Franciszka Bus,a w todzi Kopernika 40,
tel. 1 Sa-56.
Higien a to zdrowie'
Cy'dinowanie. drutowanie I fr0-terowanie posadzek, cZySZC7:enie wystaw i okien, sprzlltanie biur i pokoi. odkurzanie elektroluxem. Reneracje linoleum. Pakowanie okien i drzwi.
J. HUPERT i S-ka , Piotrkowska 44.
tel. 202-"4.
•• K' 8' C" (B-arnab6) -Dzi~ O godz. 12 i 3
Dln charakterystyki kraju klajpedz-, lizacji lub w ilJlIlych wypadkach, kiego 1 roll, jaką odgryw~1 on w go-! <1dy t,ego wymaga iuteres obrony spodarce litewskiej, nalez)' stwier- ,'" ń ." dzlć że liczba zatrudnion)'ch w nim pa stwa - do utworzema przy· rob~[nikÓW wynosiła 45 proe. ogólu ro musowo zwiąZ'k6w i zrzeszeń Rt>botnik6w całego państwa litewskiegIl. I spodarczych, mających na celu Wartość produkcji klajpedzldej doChO: organizowanie wytw3!l"Zani.a dzila do 65 proc. ealej produkcji U- l ,'.:I_.,! lwy. 18 proc. wszystkieh przedsię- przet~arZQIl1a, ~omaUJL.em~ l
Brak lanitalu Lodzi Geograficzny podział włókien zastępc~ych
biorsłw przcmysłowych państwa mew roZ'dzl,alu p'I"zedJm~ot6w śWlad, skiego pr'llypadało na kraj kłajpedzkl, czeń rzeC'zowych. który obejmował li proc. powierzchni ! • • i 6 proo. liczby mleszkańe6w całej LI-I IDI11Y znów p'rzepl'S prOjektu lwy. I przewiduje, że min-~ster, wł'aści-
Jak już w swoim ezasie dono sił "Glos Poranny" ministerstwo przemysłu i handlu specJalnym zarządzeniem nałożyło
na przemysł wełniany obowią- gę równieź stosunek: wago1PJ, zek używania krajowyeh surow co wpłynie na równomierne ob ców syntetycmyeh W wysoko- C'iążenie wszystkich ośrodków wcl 11 proc. importu zagranicz- produkcji wełnJauej. nego. Zarządzenie to wywolało' Jeżeli chodzi o stosowanie początkowo poważne zastrzeźe· kraJowych surowców zastępnia ze strony bielskiego pnemy c~yeh w przemyśle wełnianym, "in wełnianego, który, inko pro nie od rzeczy będzie zal1ołowa~ dncent artykułów wysokogatun charakterysłyczny zwrot w kle !lOwych, musiałby stosować na.1 runku rozwiąr!ania tego probJe.
Uja"l7fliująca się onegdaj hallssa l 3 proc. poZyczka inwestycyjna: l 73.25, Listy z 1936 r. uzyskały 300 więcej włókien synł~tycmy('h mu. papierów wariościowych trwa" I cm. podniosła się o 200 pkt. i o- I piu.: 72.75 kupno, 73.25 sprzedaż. na jednostkę wagową· Wobec I'eslrykeji \V zak.resie dalszym ciągu. J,aklmlwiek ;zwy:i.ka, I bracallo n\ą po 92.75 ){Upno, 93.25\ 4 ł pól proc. listami zastawnymi Wobec reklamac.il przemysłu przywozn wełny. p1'zemysł zgro procentowo biorąc, była cokolwiek 3pr:zedaz; II em. zwyzkowała o 150 obracano po 72.25 kupno, 72.75 bielskiego, czynniki mia1'odajne JJił większe, niż t'O było począł-słabsza, niż onegdaj, to jednak z&~ Idet., osiągając 91.25 w płaceniu, sprzedaż. zwołały 8~cjalną naradę. kowo przewidziane, zapow.l.ebo potl'ZebilWanie nadal było Zl1aCZIII~, 91.75 w ządaniu. 5 proc. listy zastawne m. Łodzi Na naradzic te., przedstawi- wanie na .surowce zastępcze, a zaś liczba tran!'akcji więl;;sza, niż: 4 proc. prem. pożyczka dGlarowa z r. 1933 poprawiły się o 75 pkt.: ciele prodncentów bielskich szczególnie na lanital. w dulu onegdajszym. I (dolo) utl'zymała si~ na poziomie po- płacono 64.50, żądano 65. wykazali niesłnszność tezy 1'ÓW I Obecnie okazu.je się. iż su-
Zdaniem sfer giełdowych, umiar- przednim. Naclal obracano nią po I 'l proc. renta ziemska: odcinki nego padzi alu wartościowego, I rowca tego ,iest mało na skla-kowaną hauss~ tłumaczyć należy 42.75 kupno, 43.25 sprzedaż. po 1000 zł. straciły 25 pkt., spada- l, Itłóry doprDwadza do tego, że dzi.c" a 'Produkcja nie może po-tym, że z jednej strony działa nor-I 4 pmc. pożyczka konsolidacyjna jąc (io 64.50 kupno. 65 !'przedaz, \V towarach o jakości lepsze., I tłązyc za zapotl'zl'Qow:mJem. maIna ostrożność gieldy. z drugiej nie zanotowała zmian: płacono za 'I odcinki po 500 zł. bez zmian: 65.75\ ilości włókien sztucz,nych jcst /' * , zaś - nie odczuwa się jeszcze bra- nią 66.25, żądano 66.75. kupno, 66.25 sprzedaż; za odcinki ! procentow'O znacznie WYŻU3'! .Tak się dowiaduJemy, rio LOku materiału. I 5 ~roc. roży~zka konwers~]na po 100l".zł. - placono 79.75, żąda-I niż w .iakościowo gorszych. dzi ,!ł'~ybyła ,o-negdaJ :-pe~jaIn~
Zd;1.ni~~ tych sfer .. - pod wzgl~, p()dn~osła SlE~ o 2()0 ~It!.: 69.7:l w no 80.2'1.. W związku z tym komisja k?11l1~.la,. ktol'a z !'nm~cDla ruJ-
rlem doscI. transakc.l1. wczorajsz,a kup~le, 70.25 w. sprzedazy. • N~ rynku ~kcJowym - za. wY-'l)l'Zywozowa przy radzte han-I Olstel stw a p~.z.~mygł~. l ~ndlu sob'Joia pl>blła r:lwrd r. b. . I 41 pół proc hsty zastillw~e ziem- Jąlklem akCji Banku Polskiego, dlu za~ranłcznego postanowiła l' b:ula wa~unI~1 j n~f.'zJ!W08CI dy
Kursy walorow kształtowały Się ~lc/l~ ser. V poprawiły się o 25 pkt.: idóre utrzymały si~ na POzi'>lllle zastosować podział geograficz. słrybncyJne kotonm~-. następująco: i 63.5\l w płaceniu, 64 w żądaniu. I poprzednim - poważna zwyżka ny. Podział ten dokonywany hl) KomisJa hl nI .·~;~t·,:wadziła
4 i pół proc. państ~owa pOZYcz_\ 5 proc: listy zasta~'ne m .. War- , kur~{)w. ~. in. akc.ie .Zakł~~6w Z~· dzle w ten sposób, że dla ~tl'l s;;;ereg. konf~ren :.'.ii \i drll'gntn. ka wewnętrzna podmosła SU~ o 2:J szawy miały tendenCJę zwyzkową: rard~wsklch popraWiły Się (} 200 I'OWCÓW syntetycznych procz ue mm. przt>p:-;.· .'" i ~"'lHilu ollln. - 65 w płaceniu, 65.50 w in- . listy z 1933 r. podniosł~1 się o 200 pkt., osiągając kurs 65 kupno. 66, siosunku wm'łościowego fiia' raz z z'łin{~r:'~ .. - l'T1i s~l'r:l' l~alllu. pkt. i płazono za nie 72.75, żądano [przedaż. Bielska bl'any będzie pad uw'l-Imi gusp(ł{ial':';'::'I:!i -
Nr. 85 ~6. III. GLOS PORANNY 1939. 13
1'IlSIOl HRIlW (HI Sz. FINGERHUT Al. t~O~~~~ZKI 9 Po""r6c:il Z Paryża
I poleca najnowsze
modele na sezon wiosenno-letni.
I :~:!:c~e S LOnU SUKIEn I OKRYĆ DAMSKICH· SI. 'iii8-An~' Cl-YH-iflA-WH~-I ~-A:M·-f;;-zkk~-WSk-iei ----------------------------------~----.. --------------.. -----~ RADIO
DZISIEJSZY PROGdAM RADIOWY
20.00 "Na horyzoncie łódzkim" ,-felieton.
20.15 .\udycje informacyjne. 21.20 Recital śpiewaczy Belldera. 21.50 .,Śląska pozytywka". 22.30 Potpourri z opt. Lehara w wyk.
orkiestry.
AUDYCJE ZAGRANICZNE
PRACOWNIA SUKIEN
II A SON IRENAli Al. Kościuszki 24. tel. 236-41
poleca najnowsze modele pi0rwszorz~dnych domów paryskich
NAJLEPSZY ODPOCZYNEK ZNAJDZIESZ W PENSJONACIE
RIVIERA" KRASZEW lelel. 39 UWAGA; Uprassa sił o wcze'niei~ze
" sam6wienla na święta Wielkanocne
DR. MED. DR. MED.
~l!~~~.!!! H.liutsztadł sll6"nJch I seksualnych 'Akuszer-Ginekolog
Andrzeja 5. tełef. 159-40 Zachodnia 66, tal. 129-52 pn,,'mułe od S-l i od 5-9 ..
w niedziele i święta od 9-t2
Dokt6r Medycyny
DUllaW Kohn specjalista
chordb kobiec,ch i akuszerii Piłsudskiego 51. tel. 170·03
PrzYJmuje 8-1.0 i 4-8 w.
Or. me~. ELLER Spec. chorOb wener,c.nych. mo
CKoptolowych I all6rnvch
Traugutta 8. Tel. 179·99 Pl'llYlmułe od 8-11 i 4-8 wlec~ 'IV nie,laiełe i §więtll od 1-0-1 Pll
pr,ylmuje od 9--11 I od 5-7 w.
DR. MED.
MarkowiCZOWI choroby skórne i weneryczne
l'Ionioszki 2 tel. 166·35
WZNOWIŁA PRlY JĘCIA
Gabinet KosmetJcznJ
.. JADWIGA" KmAsklego 86. telefon 185-47 lIszelkie zabiegi kosmetyczne. I lIImpa IIwarcowa 1 zl. - w abolla· mende 75 gr. Porad, bezpłatne. Godz. przyjęć od 10 rano do 8 ,..
TEATRV TEATR MIEJSKI
Dzi~ o godz. 16-ej oraz "\\"e wtorek o godz. 20.30 o tatnie powtórzenia sz!u ki Wildera .. Nasze miasto". Dziś o godz. 20.30 powtórzenie pre
miery sztuki Acharda .. Korsarz" w reżyserii dyr. r.. Schillera.
TEATR POLS1\I Dziś dwukrotnie o godz. 16-ej i 20.30
komedia Birabeau .. Matka Natura".
WystA WA W JPS'ie Dziś o godz. 12-ej w południe olwar
cie wystawy: Stow. pol. artystów gra~ fików .. Ryt" Grail wystaw: Władysława Lama .ze Lwowa i Marka Żuławskiego z 'Varszawy_
Instytut w parku Sienkiewicza otwar ty codziennie od g. 11 - 2·ej. .
WYSTAWA M. SIE~UŃSKIEGO Wy5tawa prof. M. Siflmińskiego (ul.
Piotrkowska 113) cieszy się dużym powodzeniem.
Kto jeszcze nie miał sposobności z~ba,czenia jej, niechaj się pośpieszy, gdyż za kilka dni wysta"'-a zostanie zamknięta.
. i. CREME SIMON M. A. T. "upiększojącego", opartych no specjalnym połączeniu substancyj odżywczych, utrzymuje jędrność I mło· dzieńczą źywotność skóry_ nawet w wieku ·50-iu lot. Oba kremy Simon zwalcza. -,
ł ,I.
~ .
ją słQ.rość . . usuwają zmor· , I s;zczki, udelikatniają cerę I . .' CRiMB SIMON Ml CRiMI SIMON M.a.T~
Obwiesz€ZfDle O lituta.:11 W myśl § 83 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25.VI.1-932 r, ~ postę·
powaniu egzekucyjnym Władz Skarbowych (Dz. U. R. P. Nr. 62, P(}z. 580) podaje się d1> ogólnej wiadomości, że celem uregulowania należności skal'bo· wvch i innych wierzytelności, odbędą si~ publiczne licytacje u llaS'tępująeyel1 zQbo.wiązanych: - . . .' . ," I- ,_ _' ., .• :
Dnia 31 marea1939 roku . W I tl!rminle Ryba,k Szyja, Nowomiejska 14:- galanteria oszac. na zł~ 1.3G(t.-Wiślicki MQrdka, Pomorska 163, meble zł. 8%.-E~lajn Kalman, Nowomiejs>~a 4ł przybory szewckie i meble zł. 1.230.-Ol'bach Roszka iMajlech, Now(}miejska lO, galanteria i meble d. 832.-F -ma .. Listopadzianka", wl. Frydland D., licytacja w Sładnicy
Skarbowej, odpadki bawełniane Dnia 4 kwietnia 1939 roku. W I terminie
Miihle Erwin, Leszno 3, przędza i szmaty półwełniane Lorenter brael J., Podrzeczna 6, palta męskie, używane
Zajęte przedmioty moina oglądać w dniu licytacji. p. o. Naezełnlka Urzędu Skarbowego:
(-) Mgr. BR. KOWALCZYK.
d.1.200.-
zł. 1.080,-· zł. 1.000.·-
A. ZAJDMAN .iRermontóu,.1 zwat się będą od dziś
DZISIAJ ZAMKNIĘCIE WYSTAWY "Kały" Pracownia okrrt damskich Wystawa artystów malarzy łodzian Łódź. ul. Piłsudskiego 49.
(Piotrkowska 70) zostaje dziś wieczo- Z ..l . ' "t raw O:majmiam, ii nadeszłv jut modele rem zamknięta. Po raz ostatni więe. arZąuZenlem mlnlS ra Sp wiosenno-letnie. miłośnicy s.zŁuki mają okazję obejrzeć wewnętrznych, ogłoszonym w W V KO N A N I E P UN K T U A L N E. obrazy, które swoim poziomem wywo_1 ,,~Ionitorze polskim" z dn. 13 CENY PRZYSTĘPNE. lały wielkie uznanie_ . I marca r. b., za~ienione ~o~tały -,-------------
FESTIVAL MODY W FILHARMONIJ. nazwy następujących mIeJSCO- E L I T EH Dziś o godz. 12.30 w pol. odbędzie I woś-ci w gm. Radogoszcz powia "
się w filharmonii wiosenny festival tu łódzkiego: kolonia "Kały" na Gabinet kosmetyki, pedicure'. mody z udziałem czołowych firm war ReymontÓw" Kały a b" na i manicure'u zawskich i łódzkich jak Anlla Ebero- "R t" N "w" Bud' PI t k k 86 t l f 259 "8
wa (toalety), A. Chowańczak i S-wie '~ cYlnol~ ?,W O y, ,. , ~ O r ows a • e e On ,~ (futra), MaisO'Il Gustawa (kapelusze), h .alo'W'l5IklC na ,.ReymQutow prawa of. parter A. Ogórek (obuwie) i in. Conferencier: Stary". 0'1:"" arcie Aleksander Suchcicki . Modele prezentują [»'emiowane piękności "·arszaw,\'. gabInetu
Dr. med.
L. NITECKI Specjalista chorób skórnych,
Dr. S. NEUMARK .• ' .. ~ DR. ~IE~~·""· Chor. sk6rne, oł:i~e;~clne i mOCJO' WI ZPIRO
DIATERMOTERAPIA •
Zarządzenie powyższe wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
\V związku ze zmIaną nazw tych Ime}SCOWoSCl. równie2 p·rzyslanck tramwajów dojazdo wy<,h ,.Kały" na linii Łódź -Aleksandrów, zamieniony zosta nil" w najbliższych dniach na przytanck "Reymontów".
nast~pi w dni" 1 kwietnia b. r. :la· biegi wykonuji\ pierwszorzędne sił,
warszawskie. Ceny: Kosmetyka-stoso\Ąonie do u· biegu. Pedicure 1.50 zł. Manicure 1 zł.
-----------~-------wenerycl:nych I moczopłciowJch (gruźlica i nowotwory skóry)
Nawrot 32, front I piątro LECZENIE PROMIENIAMI RENTGENA
pr.yjm od !~~~;onra::3i·!:·5.30_9 w. Jladrze;a ł, ~~~.~O W niedz. i świ~ta od 9 -12 .. p:>ł. przyjm. od 10-12 i od 6---S wiecz. ------- -------.. -
Chirurg spec. ch irurgia kostna
Sienkiewicza 34, tel. 2~2 · 10 godz. przyięć od 4-6
RentAł!D na miejscu . - przenośny ---------------LEKARZ - DENTYSTA l Dr. med.
· ~ ndoVlska JIRZY SUDYI\ Dr. LudwiM FalM Piotrkowska 152 I Akuszer Ginekolog Choroby slldrne i weneryczne
tel. 174-9:; LEGIGH6W 11, te1. 115-27 Nawrot 7, tel. 128-07 przyjmuje 9-3 3-8 w. prsyjmujeodg.8-10tll.noi4-Bwieez 10-12 i 5-7
WVCIECZKA KLUBU DEMOKRA· TYCZNEGO.
Sekcja społ.-art. J<:tubu Demo· kratycznego organiznje ' dziś o godz_ 1113 wycieczkę ua wYHtawę obrazów, ofja~owanych dla muz. ilU. Bart.o.szf'wicz': w przez ś.' p. K. Eil:crta. \Y~rciC(,7.kę oJ)!'owac1zi 3rt. \1
maI K1'.:,ol Stillcr_
ZLkrka \';' f<'yer mUZeUlll .
NajwykwintniejS%a BIELIZNA MUlA na miarę tylko \T
A. BLUMENFELDA W lodzi, prz, ul. Piotrllowslllej 15
Pc ('zątek w dni powszednie o g-0Ch:. -l-r). w sobot;-, uitddelf' i ~wi~ta o ~todz. 12-ej Kapierwszy tóE'<1ll5 ,~~zpt;,i,~ lllifj~ca po 54 grOSlI'.
~aE't. pragram: ,. Z A Z A" w roli gl. CLAt'"DETTE COLBERT.
26. III. GŁUS PORANNY - 1939. Nr. 85
Pracownia okryć damskich i futer f ~ R ~rÓtde •. m15i5e_2==i8S .. k_a_"'_I:_~_a:_~t_nd:w_~~_~!_~·_!_~~~ .. l~_!~_PO_w_rO_C_ił _Z p.8.rU_28 L _ ~~ Pracownia iui cz,nna
Pra(o",n~a Glirgt Bamlki€b i fUler 111,1 ~()lII)ILlIJSI
Piotrkowska 131 RozDaczeła sezon bieiąc, nainowslJm j mOł!elam'
'elefon 165-62 sDrowadzon,mi z PARYZA
--------~-------------
Kił II, Y0680IJBI ;::;~~~~1cle) YOGROUR' OWOCOWY
p"leclI Apteka p~ f.
-sprzQtania używajcie
znanych ze swej
dobroci wyrobów
Zakładów Polskiej Sp. Akc.
"PersilM
"" BydgoSZCIY
Ogłoszenie" Dyrekcja Towarzystwa Kredytowego miasta Łodzi
podliJ e do wiadomości na podstawie § 71 Ustawy Towa· rzystwa, że w dniu 27 kwielnla 1939 roku o godz. 19-ej "II' gmachu Towarzystwa, przy uL Pomorskiej Nr. 21 od· Ilędzle się ZwyezaJoe Zebranie Pełoomocnlków Towarzystwa KredytowetC0 mlasla Łodzi • następujllc)'m por&ąll
Idem dziennym: l) Otwarcie Zebrania. 2) Sprawdzenie listy obeenyeh oraz wybór sekretarza
I 3-eh skrulatorów. 3) Uehwalenle regulam106w w myśl § 67 pkt 8 Ustawy 4) Bozpatrzenie I zatwierdzenie sprawozdania i bUan-
5U Towarzystwa za rok operacyJoy 1938-my. 5) Udzielenie pokwitowania Władzom Towarzystwa. ł) BOJlpatnenle 1 zatwlerdaenłe prellmloana bullte-.
towego oa rok 1939-17. 7) Wnlosk1Wladz TDwarzJstwa. 8) Woloski PeIoomoealkó .. w myśl § '73 Ustaw)'.
Zebranie odbędzie Idę bm względu na iloU prąb,-st. Hamburg I S-ka w Łodzi, ul. Główna 50,
KI N O Od wtorku 21 do ponied.iałk.u 21 maroa I • według 1)0wldł'1 Hele", Mn\szelc p. t.
. Wielld dram lit .łllman,ch .~r. I .depta"e, miło'.' 1
Imoza W r~(.!.~ ~ z.!!. ~ L. • .lasi.f;.Skl . i wielu In. NADPROGRAM,
pole<:a oN swoich składach, prowadlCJ. Pogrzeb Paplela Plusa XI nych od 1870 roku
w Łodzl ul. Andrzeja Nr. 10 leL 168-66 ULICA K'JLlSSK'IEGO Nr. 178. Nast~pn, pro,rll:nl ł. MANEWRY HUZARSKIE w Łęczy~y, ul. Pomańska Nr: 30, teL 126 DoJald tramw. N:-.Nr. O, 4, 10, te, t7. II. ZDOBYWCA MAROKKA
pierwszej jakości I Poczlltelc seansów: w dni pown. o godz. :5 Pił·, w nIedziele l '..,Ięl. o 11 w I)oł., olt.tnl 9 w.
NASIONA rolne, traw, drzew, waraJwoc I kwiatów
CEBULKI I kłącze kwiatowe NARZĘDZIA ł przyrządy ogrodniczo·
pszczelnicze Ogłaszenie.
idealnego golenia! Zarząd Miejski w Lodzi poszukuje w pobliiu
~----------------------~ PBACO~ OBTOPEDYCZNA
\U.Simonowiez UcH, Piotrkowska lU,
TeL 231-81.
PrzyJmuje wuellde,o rodzaJa prace orlopedyulle,
jako tO& .
Sstuem~ Doli ł ~ apara." prostotRJmaeze, l0rleł7 dla alomnyeb. - Wkladkl Da plasld. Itop1 podlili odlewa IlplO .... • dur-alumlnłam. - Pu, bnq· UDe l rupturowe wuelklego ro· dzaJa. - Opasld elastyeme, ehro nl,ce od obnęków w kOlllkaC!h
l I16lów. -----~---""- P06soeh1 piaowe przedw itiatolD. ~ __
Na BelOn wiosenny i letni
NOBEIE PARYSKIE I JlI'lERYHJlŃSKIE poleca
PrIcowa.a 'asIEn i II.slOnoSIJ
D. SZENBERGOWEJ 'IOTRIO"SU 1~. te1.105-86
NAWOZY organiczne ł sztuczne (pomocnicze) dla celów ogrodniczych
PREPARATY I śrOdki chemiczne, owado- ł grzybobójcze.
CENNIKI ROZSYŁAMY BEZPŁATNIE. .
Tylko oryginalne I dworca kolejowego lokalu o powmchni wytko. I d ki wej od 600 do 800 metrów kwadratowych, w któ·
szwe z e rym moona byłoby urządzić Miejskie Schroni6ko
V I K I· N G : Turystyczne na 180 łóiek.
r ..
Kupulcle Z l-UD źródła Bablnel KOsmelVCZnu I Wł~ściciele posesji łódzkich, dysponujący ło-
wi. Basia Oslrowlcz kalami, odpowiadającymi powyższym wymo-ABSOLWENTKA INSTYTUTU . . I gom, zechcą złożyć w terminie do dnia 16 kwiet-
W NOWYM JORKU UL. NARUTOWICZA 54 •. TEL. 258-89. Do W'ynajęcia I nia 1939 roku do biura Wydziału Gospodarcze-Leczy wszelkie wady cery oraz usu"·o od zaru -6-pokojo.we mieszkanie z go (ul. Zawadzika nr. 11) szczegółowe oferty wru ~łez I~ó~u. II ..,r..z!ow.!:otrynJkt'll:bSkt:~ne d o:!~. wszelkimi · wygcJami;· od 1. IV r. b. Z planami lokalu. .. en e sys em ..... a ... e m o'Je J ó-pokojowe mieszkanie z wszelkimI l
ezas '" Polsce nieslosowanym. . I wygodami w domu przy ul. Przejazd 30 Lódt dnia 25 marca 1939 rdku. Naświetlania lampą "Perihel". Informacji udziela adm. domu 9 - 10 '
Godz. przyję~l 111-1 1 4-7 I rano i 3 - ł pp. lub telef. 249·45 ZARZĄD MIEJSKI W WDZL
,Patenf· . LEŻAK6W, HAMAK6W I ŁOŻE~ polow,ch ROWERÓW i drez, • • fabrvcan'!D 00880POL" t,6dj, PlotrlroWlIr. 73 - - sld.date H w pod.. TeL t59-g()
= ...... sm~Da .. ~aa ................ ~~~~~~~~~2E YA A ·'~~ZD~~";2""E·~i """"""""" .... am ...... -.n.i DZił, W nIedziele 2 ulgowe DOranki a godz. 12 i 2 wszJstkie· miejsca DO 75 gr. KINO - TEATR
I 2-gi t,dzień rekordowego Dowodzenia a Dził I dni nasłfłpnyCh arcyfilm w Jfłzyku tyd. prod. polskiej
•• A BRIWELE DER MAMEN·· ~~~go Cegielniana 2 ~6~~;~~; LUCJ i Mischa German, Edward SlerDb~Ch, BDlvB I In. ~!~~::: ~~!R:~~ ~~~~EJN ... ~_~T.e.J..l:5'!cn.-!3l8ł _______ .. ___ .. BlT.e.kslllltł.!y;IIIlIII •• MiII.IilNw, e •. u~lIn. - ,!:I,:~a: leon Trlslman ł JOzet Green, oomoc. reż. I. G"nberg.
H~ ;t ~:!!~:~~~;strir~Y;~~ "P D OllĄ flllti-" 6~ ~<I> l-I! ~ E:; ~::s~ W rolach głównych : OLGA CZECHOWA, DOROTA WIECK i HANS ALBERS i ~ f g> ~ Ceny. mi~isc : . I ~ 1,09,. IJ m. 90 gr., III m. 50 gr. - Kupony. ulgowe po 70 gr. z prawem zaJmowania dowolnych miejsc N ~ ;:Jl W D~edlnele l ŚWl~ta Olewazne. - Pocz. orzedst w. dOI powsz. o (.!o<!z. 4. w soboty, niedziele i świ~ta o godz. 12 ~ c:a..:. t.eromski'!go 74/76. tel. 12S ·8~ 'tl"t:J._ Następny pro gram: •• -IOSETTA·· Z SIII'ftOną Sill'lon an~~ED"m..n.m~.~~ ............ ~~~" ~,~,,~,,_ = Dz iś i dni nastę,nJch! RU ." •
Gl o • ·N
w CI At
Arcydzieło na skalą niezapomnianogo "Bengali" Potężny film o miiości, bohaterstwie i PoswlQceniu , ,
W roI. gł.: Sabu, Raymond Massey, Valerie Hobson I in. INDIE MóWIĄ ••• Dzis 2 poranki o g ... 2 i 2 "W'szys'tkie lI'Iie;sca po S4 gr.
Nr. 85 26. III. GLOS POHANNY 1939.
Pra€ownia Okrut D a m s Ił i t: h -- TEL. 240-79 --I. H. CYNEK ŚRDDMIEJSKA Z7
IIHauka i wychOWimte II f". .c.,f'oo ..... t1'",.... ___ I.,.~ .a.~
PI' co ~PICIE na. sIornie, gdy od --- .......-..- II POKÓJ ładnie umebkwanv z utrzy-5. zlotych tygodniowo dostać może- Lokale m:oxliem lub bez odn:rimę kulturni· Cle materace, tapczany. otomany, . -~ .. ':WaS I ncj osobie. Gdańska. 27, m. 15 ~d
ANGLIK z wyższym wyksz.talce niem handlowym wyucza angielskiego dokładnie i szybko. 7'ałalwia fachowo wszelikie korespondencje. Gould. 11 Listopada 47 • 13. Tel. 212-82.
l€żanki i krze~ła. solidnie. WYk~lla-15.~OK(IJ.OWE lu? 4-pokoj~w: 2 - 8. ne tylko u taplc9ra P. Wa!sa, Łc.dt, uneszkallle z kuchmą z wszelkmu --------------111. Sienkiewicza 18. U2S-41 wygodami hall centralne of.7'rzewa OD 8 KWIETNIA do wynai~-
" " . Ad' 7 f --:-- --o nie, w nowoczesnym domu, vis a CIa n. rze.1 3 , ron~ 3 T?iętro
----'-------JĄK:\:xm, wadliwa wymowa. i t. p. sr,(,e' jalny 'turs leczenia - Lecznica. piotrkowska 67. 5512-2
L:o\MP~ n~,,:oczesne l. strlo~e ~u- vis parku :3ta$~yca. do oddania 3 P?kOle z wyg?dami. Ohcyn~ PI~Z naJtameJ w wytworm: SIenkIe- od dma 1 kwietnia. Wiadomość u 3 piętro 2 pokoje z wygodam!. wlcm 61, m. 9, teI. 228·58. go!'p(.darza. Magistracka 30, m. 3, Tel. 102·56. 193-3
tel. 12437. ~2 _____________ POKÓJ froIltowy umeblowarty z
DO WYNAJĘCIA w DOWvro domu 185-22. 457-58-8 . l
POSZUKUJĘ ilJlteli~'entill:ej wy_ ---- 3 i 4-pokojowe mIeszkania, wsze-chowawczyni z hebraj,skim do K~PUJĘ BRY~,\~TY oraz biżu- Ide nowoczesne wygody, I~ piętro, 6-letniego chłop~a na pół <linia. tenę· .,Kamea' , PlOtrkowska 73, ellm~czllil. strona: central~1: ogrze-Zg1o~zenia: Narutowieza 67 _ 2, telefon 185-22. -81 W~Lmt}. Al. 1 Maja 28. Wiadomość 1 3 . 8 I- 9 -- u th.zorcy.
- l. R.ESZTKI oielskie, w wielkim wy-, --------------HEBRAJSKIEGO języka i kore borze na ubrania. płaszcze i kostlU- . POKÓJ umeblowany, weJscle z petycji udziela oraz przygoto~ my, polec:l. po cenach fabrycznych hollu, wszelkie wygody, wynajwuje do konfi,nnacji długolet- Ch. Kufelnicki, Lćdź, Piotrkowska' mę kulturalnemu panu(i) Piotrni nauczyciel szk.ół państwo- fiO, .m. 27, ]ew~, oficyna, II wejście, I kowska 70, poprz. of., I p., tel. wych. DZWOJlić 248.31. 242-5 I piętro. 1102- -3 12-999.
STENOGRAFII, maszynopisania, korespondencji, jęz)'~ków udzielam tanio od 3-10 wiecz. Tel. 135-48. Zachodnia 65 m. 3. FIEDLER •
I -
lU leZEK II RUIIDO i .prudai. PIERZE WSZYSTKO SUCHO I -PON'CZOCHY, skarpetki równfet z FILIE w LODZ': małymi skazkamL Bielizna męska., PRZEJAZD 2 tel. 261-58. II PIOTRKOWSKA 130_ damska, szlafroki, piżamy, bonjour- PIOTRKOWSKA 46, teł. 255-33. PIOTRKOWSKA 162. ki. Największy wyb~r. Sprzedat de· 1 tWJRKI 18 t t 215.29 Ulliczn!t, ceny ściśle łabryczne. u . , e. .
wygcdami, wejście niekrępujące -do wynajęcia Zamenhofa. 6, m. ~8, ogląoać 11- 8 wiecl'.
ODDAM duży pokćj zllŻywalnością kuchni. Al. 1 Maja ~7, m. 31, pr. of. Zastać prócz 2-4.
NA PENSJONAT. Willa w BendzelilIlie • Smolarni, składająca się z 11 umeblowanych pOlkoi z ~uchnią, 1 duż·ą werandą sz.kloną i drugą nieoszkJoną., w które'; pr.zez ki.lk.anaście lat był pensjonat, do wynajęcia na dogodnych warunkach. Wiadomość: ulica P. O. W. 8 40.. 5, od godz. 15-17 i od 20 do 22-ej.
OD ZARAZ ładny rll'ontGwy z niekrępują.cym wejkiem pokój z meblami lub bez do ~ajęela. PiotrkOlW'5ka 163, front, II J)., m. 6.
---------------------
- =-
MEBLE i PIANINA odświeża jak no we, modernizuje, polituruje i naprawia spacjalista - stolarz. W. Tyrkeltaub, ul. Zawadzka. 16;), [-rzez mleczarnię.
Pf)~ZUKUJE SIĘ tkalni towarów wełnianych z 5 do 10 ~zeroldmi kromami \v jak najlepszym stanic, wraz ze snowarką j cewiarką oraz ;'.. cupowi'3dnio dużym magazynem d-:- wydzierża.wienia. lub zakupu. Ewf'utaulnie tylko sale fabryczn'~ i)r: ŻUf), j!lsne, wielkoki 700 do 1(100 m kw. z siłą ~dną i światłem elektrycznym do wynajęcia. Zgłoszenia du a,hnm pod .;~aL\,ciJlUla,sŁ".
ZAGIN ĄL kwit Elek'r'rowni Łćdzkiej Nr. 35117 7.ó dn. 14. VI. 1926 na kaucję zł. 25, wyst. na Przem. Włók. Henrnm Faust i S·ka Sp. Akt_ Kwit uniewllŹniamy.
DNIA 23. m. 39 zgubiono legity-1Da.e~ Ubezpiecz Społecznej na nazwisko Bimbaum Izaak, Udt, Piotrkowska. 009. W legityma ej i znajdowało się zł. 20 i 10 dolarów auler UMeiwy znaJaZt'..a pro~zony' jest o zwrot za. wynagrodzeniem.
Śrćdmiejsk!lo 21, lawa oficyna.
RADIO dla. wszystkich!!! Kieszon- POŃCZOCHY, biel,i-:mę damską, kowy odbiornik radiowy !II Gra s'karpetllt'i., dłlusłec1Jki, poleca: wuędzia! Komplet złotych 3.50. "Centrala Pończoch" M. Magipll .. :; porto - płatne przy odbiorze. I dow, Piotrkowska 82, w podw., Zamr;wil3ni:t uskutecznia.: Wytwćr- parter. Ceny ściśle fabryczne.
J1 DEN POKÓJ z kuehnilł z łazienką i wygodą. Na. tądanie ogtlny remont do wynajęcia Al. 1 Maja 4'1 u d070rcy
IPOKÓI z kilatki sehodO'W-ej w śT6dmieśdu poszukiwany. OleT ty sułb "Jotte" ODśWIEUM sufity, ściany, tape-4 « pOKOJ.OWE słrOnecme mie- ty suchym chemicznym sposobem. szkanie z holem, pt'zedpo'ko- Ceny niskie. Wiadomość: Samuel jem, centralnym ogrzewaniem Wiatrak, sklep farb, Mała. 2, rlg oraz wszelkimi wygodami w no S-go Sierpnia. lub tel. 234-04.
---~------'-----LA~IPY najkorzystpje.i k1lpisz. w wytwćrnl 6-go Sierpnia. 14, telE'fon };;..;~·12. Wykonywujemy reperacje i nl( tlera.:zację lamp.
KASĘ o~iołr"'''3.łą okazyjnie kupię. Oferty z ceną sub .,Kasa" do ad·min.
GAśNICE przeeiwpożarowe prze· pil'owe, płynowe, pionowe. A. Waj~. Pit'trkowska 79. Telefon 272-63
PO!i:CZOCHY i skarpetid po cenach VI lJodwórzu. konkurenc~rjnych. Specjalny dział I .. _.=-_________ -.I!:: z m8Iymi skazkami poleca B. Fuk- I UZdłO"lna I Hwa, Kilińskiego 87, m. 18. ..... .. L.iIIa _________ !IIil-~.
PIDTORY flektr.I KOLUMNA. Pensjonat "Carlton;' Epsteinowej. Tel. 10, lub Łódź: 246-04. Uprasza się o wczeŚ!lliej sze zamówieni:l na święta. 22·2
n:ą; zł. 180.- kwart~llnie 2 pokoje z kuchnią; 3-4-5-6-ciopokojowc.> mieszkania; pokoje umeblowane oraz garsoniary od zł. 20.- poleca Biuro "Zenit·" Poitrkowska. 82, telefon 260-25.
POKÓJ umeblowany z oddzielnym wejsdem, I p., z balkonem i wygo· dami do oddania. Mielczarskiego 22. nL 20, od godz. 10 rano do 5 po poło
BfiTRO "POLRUCH", Piotrkowska nr. 89, fr. I p. tel. 141-02, poleca wszelkiegn rodzaju mieszkania) lo· kale handlowe, fabryczne, sklepy, O&aeyjne, uływane i nowe po ce
nach n/ljnUuych. Przełąc_nlkl, gwladza-trOlkqt I rozru •• nlkl własnego wyrobu. Wllrsztatll reper.}
_ domy, pln.ce, pokoje umeblowane WIf;~[f)WA GOR~. tel. 6. Dom .wy i garsoniery. 344-2
pnewijanie mauyD. poczynkowy (pOSiadłość p. LICh-I __________ .
. tenfelda) po gruntownym remoncie PIOTRKOWSKA 220. Do wYDaję już czynny. Przyjmuje zamówieni!'. cia komfortowe mieszkania 3 i 4-na święta. Za.rzą.d Zofia Rellerowa. pokojowe oraz sklep z 2 wysta-Inź. J. REICHER i I-ka,
Południowa Z8, tal ZI-000 1211-2 w:\mi. Tdl. 240-38. 1215-2
4 POKOJOWE mieszkanie do wvnajęcia. Piotrkowska 59, m. lO, front, godz. 2-5. -5
ŚRÓDBORÓW. Pensj·)na.t Marii GotJK.\ZYJNIE tanio ref~ztki welnia· I tIibowej. Ko;nfortowe P?koje .. Ta· Ile i jc:dwabne n:t sukllle, ko~tlumy, . rasy. Wykwmtna kuchma. DJety. bluzki i Spó-Illiee oraz uhrania mę- I G1ira Sbneczna. Telefcn: Otwock f:'lde. Kilil1:,kiego 36, eL, II w., l fi. 57·05. -~ POKÓJ umeblowany z oddzi~lnym
wej~ciem, front, II piętro, do (;d
ODKLiRZAĆ C'lektryczny nie \lŻy- . D' dania. Wiadomość. P. O. W. 20, ,ran, .. '. WYJ'ątkowo ta!1io do epl'zeda. KOLUMNA,. pen.s.jonat " ?ra' Im. 8. 249C·3
- Po,lakowowe], tel. 19. PrzYJmu· Ilia. Zamenhofa G, m. 38 -3 je zamówienia na święta \Yie}· -_ .. -_", ".. ',' I kanoene. 5. P?KOI z kn~hnią ~ holem z wszel ~~A.::ZY~ y ~10 pl~allla l l;czema DO- ___ l~lml wygod'lD'u,. ~ nowol':zes~ym we l okaZYJne na dvgounych "a- , 7 .. Gomu do wynaJęcia. NarutOWIcza runkach po~cca S. Wróblewski, WL~DZIMIERZÓ"', Fr~da Ep nr. 37, tel. 176113 i 111-89. 16-2 V~clź, Piotrkon'ska 46, tel. 236-6\.1. sztem prznmuje zapIsy na Wymiana używanych maszyn na święta \Vielk::no,cne do 28 mar no\ve. Przyjmuje reperacje maszyn, ca. Telcfon 2, 7 -24, 3-5 pp. biurowych. 21:lB--1
DLl l)DDAST A IJokć.j frontowy r,lc;.
JlCC;\\W umeb~owau:v, oddzielne ~·e.i~eit \ysz<;llkie wygody, ul. Ceg-iel
woczesnym domu przy ul. Wól - . czańs.kie.i 197 (obok szpitala ZAR~:>BKOWA. m;ukarma w~św. Jana) do wynajęcia. 655-2 trysk.owa pr~YJmuJC obT1JSY, fI-
ranki, gobehny do druku. Kol' POKÓJ umeblowany, wygody, ska i RuhilIllSteiin. Mi:ólczań~ka telefon, wejście niekll'ępujące. 243.
TECHNIK tkacki (bawełna) poszukuje pracy. Długoletnia. praktyka, dobre referencje. Łaskawe zgłoszeLia do administracji pod "M. C."
1204--3
WYKWALIFIKOWANA korespon- ' dentka niemiecka, wysiedloM z Nie miec. poszukuje za.j~cia stałego lub 1130 godziny. Udziela. lekcji języka. niemieckiego, zaawansowanym i r.oczątkującym (konwersacja, litera.
------------------- tura) Lask. zgłosz. sub "S". 24-2 1 POKÓJ z kuchnią, z wygodami, w nowym domu natychmiast d~)
ddania. Dzwonić 232-40.
KOMFORTOWY pokój frontowy, I p, 2-okienny, wygody, telefoll. ula 1 osoby. Zawadzka 17, m. 8.
.\IILSZKANIE 4-pokojowo z holJem, W'szclldmi wygodami i central· nym ogn'ewaniem do wynajęcia .~J ostowa. 59. HOU·i
MANICURZYSTKI i pedicurzystki pot'rzebne. "Eli te", Piotrkowska 86 m. 3 od godz_ 12-2 po pol. --------~-_.-
KORESPONDENTKA angielsko - francuska (izr.) dla większego biura agenturowego po .. szukiwalla. Zgłoszenia, curriculum vitae pod "K. A. F." do Fu ksa, Piotrkowska 87. WŁODZIMIERZOW. Pensjonat. J)ia1!(t 80, lU. 2, r.aprzeciw Staszi:~a
TA~ro 2-gi gatunek najrrtodniej- "Zofia" przYjmuje zamówienia ' ----------.--szyrh (·hrusć·w. r~cznikó,,', ścierek. na świr.ta Wiellkanoene. Oświc- 3 POKOJE z kuchnią, SłtlŻ!,')wyDl. ODLA.M panu duży słoneczny urneclm'ltecztk, POI'lczoch. C'hari, Pi,)tr- tlenie elektryczne. lor.: Łódź, Centralne ogrzewr,nie, f;łoIleezIlc -I [,lowany pokój. W~zelkic wygody. k.:w-.;;lm 37, III w('jście t!815-3 1 tel. 169-\16. I do y;ynajr:cia. Xarutowicza 107. TrleiOll. Południowa 13, m. O.
i ~ynowie pi;rwszorzednei jakości 11/ ROli/oDtworzonej filii: 7 -Di~l§ko Uial TELEFON "90-23 ------.. ----------______________ ......... _ .. ____ .......... ________________ KB _____ .... ____________ a. .. __ ..
Zag:nal p,es Dnia 23 III. 1939 czarny buldog
I białym podgardlem, w obroty Wabi się "Czaruj", Odprowadzić za sowitym wynagrodzeniem, Plerackiego dawno Ewangelicka 7 m 23
Ogłoszenie. poleca
Założona w roku 1891
LECZNICA DLA ZWIERZĄT
Mag.Wet. H. W ARRIKOFF A ł .. ÓDŻ. Kopernika 22, Tel. 172-07
odnowiona i rozszerzona.
2 LEKARZY Zarząd micjlSlki w Łodzi po" szulmjc w p6łnocnej ozielnicy miasta lokalu o powlerz.clli11i u~ Analizy, elektryzacja, naawietlanła~
W największym wyborze ostatnie nowości sezonu
żytkowej około 1.000 m. kw. na wodolecznietwo, str2.yżeme, tryzno-potrzeby szkoLne. wanie, wyjazdy, dyżury nocne,
Oferty, zawierające szczególo Zakład ilrtrstyczne, DYWANo' W Zgł. tel. Fa br., CAPRE'" ~==~!.-_......:~:.:......:.:-=.~:.... __ _' we warunki najmu, składać na- N A p R A W Y 266 qn. Dywanow ~ l~ży w biurze Wydziału Gnspo- wszelkich chodnik6w i linoleum • • HO~~~ICZ PlotrkowskalU7 Przedsięb. In:t. d~zqo (uL Zaw~*an~ 11, ~~~~~~~~-.~~~.-~~~~~~~~~~~~~~~~~~ aekkOm~~~aM
~~nf;r.~~Od~~:6'l ~~j~nl;; 1~~;9 SUK A IlABln IS81 PiOIP~OWSB8113 :!~~~~ł:::a~~ I Wanzlatr Rep.r."jae rOt~'dź, dnia 2& lutego 1939 r. BIELSKI~. H FRONT I PIĘTRO II ~:~yl :I~:=i Zygmunt Wojdysławlki
dawno f-ma Józef Knaplk
Z ELE~:::rn:~~;~~s:o~::_Zi. PlBBLE N O W O (Z E ~ N ~ B-[- nR~n80[H ~~~S~!~!IE~~ 50 ~:~~~P~~~~~~7~.~7 ST'''A DO SPRZEDANIA'. do nowoozesnyc:h mleszkan la u L arc:hitektura wn"'łr. lk' h l "t h d '. . kt .. k . " Naprawa W81:e IC maszyn e e .. rycznyc prll u atl1-
prawdz. perskie dywaniId i kilimy, - proJe Ulll I Wf Onulll - Meble stylowe stale na składzie. lego i Imiennego, budowa nowy~h kolektorów i t. p. wysoko",,'arl. kryształy i porcelana, jak Sprsedał, zamiana i wYPożycJanie różnych milszy"" to: services chiński J Filrstenberga liC) URSY IlUlA, Mlf8lfftlA " N Y K A U, M A N elelltrycznyeh. WykonlInie solidne. Ceny przystępne. kawy albo herbaty, duty wazon jap.lll &. U~AaA: ShlC:ja próbna na wszystkie napl~clll robOCie ski itd. Obejrzeć moona Piłsudskiego ROJU I' MODELOWAniA Slenkle~lcz. 67 tel. • Kancelaria czynna codl .... o.,.al ... s".e.cl.al.n.e .u.,z.ą.dzlOIe.n.ie.d.o.s.ulllsz.e.n.ia.s.il.ni.kllllów.,-.I 74, II front m. 7 od 11 i pół do 14 i .Jd , r6g Nawrot 113.61 0'1 "odz. 2-4 ł 7-9 W. -
18 do 19 i póŁ --------~~--.. (------~--~------~------~--.. -------------
WIELU ZMARTWIEŃ UŻYWAJĄC
BEZWZGLĘDNIE PEWNYCH
MACA M.SJEUN~ j s~: RoiitiiERG. Spił~;d~kiig;g48 Filie: Plotrlrowsu 24. teL 173-76, PołudnIo •• 27. tel , 158-72
DOKTOR
HE RY OMII Speojalista chorób wenerycanye
skórnyoh i seksualnyoh
DOKTOR REMONTY DOM'W tynki malowanie POWROCIL' K L I n li B R w ... lki. roboty. w.bod.,.. w sa!. re~~~!d bu~o!~n~~~ !!!'!! -!!J l !f:~~ SPECJ. CHOR. WENERYCZNYCH, SE- W Y k o n u j e Przedsl,blorsta rob6t malarsklcb I remonto,."," Dl. sllórnJe eboPJcb godz. ambul.tor.:
KSVALN"p~ ~S~Óó~Y~ (włosów' l. R . % A IW S K I i D. K A G A N od 10 - U-ej ł od gOd~~
:!DZ~-;'~~~d ~u~"!. l6di, ul. Sr6dmieiska Nr. 26. telefon 131-54 DF rl= . 6-& - TeL 112-28. PIERWSZA e leja -Dr B-R'· AUn --L-EKARZ.DENTySTA .- lecznica ~ST·&OLl"1 LÓ~~~MlO oeicznft CHOROBY DZIECl
H I H I .- a aIQ I."A Moniuszki 2. tel. 169-59
Ul: Celielnjana 4 eena a pero Dr. med. Jadokierskiego PrzyJmuje od 4-6. • __ Telefon 100-S7. Przeprowadziła sit; Chirurgia zębów, szczęk i jamy ustnej
.".c. chor. skOrnJch, na ul. Piotrkowska 8S PIOTRKOWSKA 56 TEL 129.77. wenerycznych i seksualnych tel. 279-29 Przyehodnia caynna od !lod .. 9 do 12
puyjm. od 8-11 i od 4-gwlcGJ:. Pu:vjmoje 10 - 2 i 4: - 7. w niedziełe i 'więta od g-l , Nowoprzebudowany pensjonat luksusowo U1:Z'łdzon,.. Cen
tralne ogrzewanie,' Woda bi::!'lca cit>pła I słmna pUyjmuje aam6wienia
R B I cKTii B li p a u I ffi iftL
L e UJ I ~~~~~~!~D: T~~~~ NA ŚWIĘTA
Specjalista chorób skórnych, wenęrycznyeh l ",eksualnyeb
lengnie promieniami Roentgena
tel. 2:::!6·02
Ob.jeszczeaje o li.:gta.:'i w myśl § as tQllpOrZlłdzenia Rady Mini$tr6w z dnia 25.VL1932 r. o postę
PC>WIUI!U ęg'lekueyjnym Wład71 Skarbowy ob (Dz. U. R. p, Nr. 62, poz. 508Q) po<łaje się ~ ogólnej wiadomośej. ze oeletn .. regulowania naletnośoi akarbowydt odb~dzie się sprzedaż z licytacji rtJCihomości u niżej wymienionych:
DQł. 27 marca 1MB r", god~ lO-ej r. W I lerm1n1e -Kalisz: Leopold. LilllanGwsklogo 168, 30 worków mąki żytniej
po 100 kg, oszac. łąez:nie Jla zł. 760,-Hoffman Symche, Maryslńs<ka 6 - 28 w. mąki pszennej zł. 1.100.-
W razie niedojścia dQ &kutku licytacji. wyżej wymienione artykuły zottaną w myśl §§ 81 i 92 powołane~ n::l, wstępie rozpor~lłdzenia sprzedane dnia 27 mafca 1939 roku w II terminie.
do li-ej w lokalach .oho~illzanych wytej wymienionych. (~) P. BRASZAK
DR. MED •
f. WOlkOWYSki Spec. chor6b weneryClln}'Cl\
seksualnych I sk6rn,~
CeglBlniana 11, tel. 2Ił P..,Jmufe od 8-12, 4-0 ••
Cegielniana 19, tel. 214.11 ł m-lO Godz. przyi~ć od 9-1 i od 3--7
Zajęte llrtykuly motna oglądać dnia. 27 marca 1009 roku ()d gOdz, lO·ej I KierDWtłik O~iału Egzekucyjnego "-----------..
Nie Domina; le o glo ft!1ch; bezdomn"ch.
A [lE A (J I KA CN •• sen-Lec . .: ., "~. ' . ~:" ... '. .. .......
Ofiar, prz,jmu:,: Prezes Honarow, Stow. J. Konsul Maks Kan, Wice-Prezes - DII 16zef Glass, Bank D,skontoWJ , Moniuszki 4 • Centrala Slow. - Solna 14. lei. 145-43.
Prenumerata Qlie5ięc~na .. Głosu p.,rdnnegQ" Ile wszystkimi, do· U· g'los Bn'a u więi~z m!łimetr~wy l .szpal.towy l$tron~ a.szpa1t!: , l-sza strona 2 d.; Reklamy tekst,m !ł . !Il datkaQlI ""ypo~i .. Lo<l~1 zł. UIO. za odnoszenIe _ • redak(.'YJnyw zl. 1.0>0; 'IV tekscle: lP; zastrlezeUlem mlelsea 60 gr .. bel zastrzeienia mieja::a
to groszy l: Pfusytk, 1:'01;z:10\'" al kraju _ zł. 6.-. II! granicą - ~I. \l.- flO gr., nekrolosl .lO gr Zwyczajne :str. III szpalt) t:! gr. Drobne 15 gr. ~a wJraz. najmniejsze ogłoueoię lit. 1 .... .. PoszukiWAnie pracy 10 gr. za wyraz. n:tJmniejsze zl. 1.20. Ogłoszenia nreCliynowe j zaś\ulłinowe 12 zł, Oglo,
Redakcja rękopiąów nie ~wraea. szenia w dodalku niedzielnym "Rewio" (str. i) IJlp., l II. QgłoszllPia zamIejscowo Clbliczane _Ił o iD" dro$u ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~.~~~~~~n~rm~n~ 100% . Za o~nuq~ ~h~aryCline~hfun~~. hd~~woU%.~~5Zooja dwub~~ o ~% ~~
&e(lattol'; Józef Nirllsteiu. Za .wydawnic.two: .. lłłus PUf'an.QY - Jan Urbach i S·ka'· EugenillP .rOJUłłaDo W d.rukal''w wla$.uej Piolrkow$q 101.
"lu . ================================================================== Nr. 13 Specjalny dodatek "GŁOSU P'<?RANNEGC?~~ 7 dnia 26-go marca 1939 r
• a rze e
Dzisiejszy numer
•• A E' I.·· zawiera : I Alfred Sorn: Oba wa przed waJIt , I
w Niemczech. J. K. Urbach: T~.sknota do PaU .: ł
demokratyczneJ' . J. Halamskl: Wywiad z JÓzek .1
Rothem. L. Lourie: Samochwała w ką .: · I
~tała. Theodot WoUf: Historllł się Pll' I
wtarn. H. Rauscherł: Mar~e miast) wśród lodów.
Jan Slow!lmpijcuy: Mecenasi W ~'mierają ·
Dr. H. Ulebl: Śpiew rzezańców. Lo Strelsenberg: W moim kalejdo .
skopie. E. Woodhall: Gołębie w roli szp il:
gów. E. Alhalay: Literat Ilekan:.
REDAKTOR: GUSTAW WASSERCUG
WidIDO . D~rwo"C!l!o · załamania ' sit; w ska i Dił o ~ ciągu ostatnicll sześeiu mie
sięcy opinia publiczna. w Niemczech przeszła przez trzy fazy. IW pierwszym okTesie reżymu je dyną rzeezą, eo do której prawie wszyscJ' niemcy byU zgodni, by la polityka zagranłezna. Dozbr.)-
Ijen,e powihno, jako gest, ~kie · rowany pruciwko ogranicz\!n~om werosd!skim. ale ni,ebezpie czeńS'two wojny v.ydawało Się odległe. JeJIJJak w lecie 19;J~ r. zda.w~:lO sobie sprawę, że .!ozbrojenie miało więcej niż symboliozne znaczenie. Tysiąee ludzi pod . bronią, tysiące zatrudL1i ony~,h przy fortyfikacjacb na zachod1ie, nieskończone ćWłcze uia nalotów powietrznych, powo dujące W' niekt6rych miastach' Gaszenie świateł a~ trzy razy w jednym tygodniu - te fakty, nie mogąoe ujść uwagi, uświado miły publiczność o możliwości woja,.. DUkie sceny radości, któ rymi powitano układ monachijski, były wywołane nie tyle uzyskanLem kraju sudeckiego, ile ra czej ulgą. że uniknięto wojny.
Najbardziej zdumiewające jest, że okres popularności rządu, który nastąpił po Monaehi~ trwaJ tylko krótki czas. Jedną z przyczyn rozczarowania było to, źe po k'l'Yzysie zdawani) sobie sprawę, iż sytuacja była faktycznie poważna. Zwłaszcla rozmiary, w jakich AngUa przygotowywała się do wojny, ujaw niły się z prywatnych listów i za granicznych gazet. ' Drugą przy· czyną. był gorzkł l bezkompromI sowy ton przemówienia Hitlera w Saall'bruecken, który rozwiał ogólne nadzieje; Ze cz;as ala.r~ mów i awantur się Skonczył. A po trzecie, panowało wiele nleza dowolenia wśród ludzi, powoła" nych pod broó. lub zatrudnionych przy fortyfikacjach wojskowych, że ich nie zwaInłano dość szybko.
Efekt DOgr ... 6. 'f.rze-cia faza zaozęła się anty
zydowskimi wybrykami 'w dru-, gim tygodniu liJstopada . . Niemcy sami lDów;ią o okresie "przed i po 10 listopada". tak samo,. jak mówimy o okreSIe "przed 1 P? Monachium". Pogrom pozbawił rząd sympatii wielu "nie politycznyeh" nie~c~w, ~dórzy. P?' przednio stalrah SU~ nIe przywią zywać wagi do historii. o okrucieństwach wobec żydow, a te · r az n,ie mogli lJ.Ilmykać oczu na ekscesy, odbyw.ająoo ~ię w :ch najb!iższym sąsiedztwie.
Ani długotrw'8łe krzywdy, a~i wzrastająca obawa pn?d ~0.J" ną nie mogą usprawiedlIwić stopnia do jakiego reżym utracił wśr6d narodu prestiż w okre sie, gdy osiągnął tak o~omn~ sukcesy w poli<tyoe z:.gramcznc.!. Niemc)' doszły dzisiaj do staiUl
w kt6rym coru bardziej ujawniaJą .dę jałowe skutki nadmiernej organizacji. Wielu ludzi Jl~ st zarówr.o umysłowo, jak i fizycz nie zbyt znużonych, aby się ,z jakiegC1kolwOOk powodu zdobyć na entuzjazm.
Orga-.. i-zacje "Hitler Jugen.f" i "Bund Deutsche Maedels" absor 'lują młodzież szkolną i, ' aClk.)1 wiek 11dć parad została obel!'t i ,; zredll~ cwana, to jednak obt>wiqlck uezęszczania \1'iOOZOra~tH i \V niedzielę na imprezy jest Uli
dal uelą.żllwy. Później przychodzi służba pracy i wojskowa, a fl)d;ice często uskarżają się, że sVllowi.e, gdy są w domu, nie ma ją ochoty do niozego innego. pr6cz najprymiływniejszye.h roz rywek i lwią ~ść swego urlopu przesypiają. S. A. zabiera przeważną część mężczyzn w wieku wojskowym, co pociąga ·za sobli o't::o:wią7Jkowy udział w musztrach pt7Jerz dwa wieczory tygod· niowo oraz w okazyjnych impre zach soboty i niedziele.
Irak energii Rexultatem ta:kiego życia jest
nietylko umysłowe, ale także flzycme wyczerpanie. Niewątpli wie przynosi to pewne korzyści przywódcom państwa totalneg;). jeżeli pozostawiają jednostce mi· niimum nadwyi'ki energid dla wy
'korzystania jej w wolnym cza· sie, aczkolwiek wiele następslw z tego powodn nie leżało w za-
miarach władz. I tak. np. źródła nowoeZ'Csnej literatury niemiec. kiej wysycbają szybciej, niż ~)o' pyt narOdu niemieckiego na lek turę, a paradoksalnym rezult'ł " tern jest, że w okresie, gdy ofi' cjalny nacisk stale wywierany Jest na niemioo~ość wszysf!ti-:I~ t'zeczy, czyta Slę cOraz WIęcej tłomaczeó autorów zagranlcz· nych, zwłaszcza szwedzk.ich, amerykańskich i angielskich. Np. A. J. CRONINA "Cytadela" cieszyła. się wielkim powodzeniem VI Niemczeeh. Inna niezamierzona konsekwencja W'idoema jest w zachowaniu się publiczności wobec wiadomości sensacyjnycb. N1e tyłko to, że nie dają wia.l'y ,;szystkłm szezegół~ które uważaj" za zwykłą prąpagand~ Przewaźna ezęść niemców uważała, te czesi na ogół tle się obchodzll z mnrejszościll niemieekq. ale tym nie mniej gwałtowna kampania anłyezeska wywołaJa zdumiewająco nikłe oburzenie. Zdolność do obu· rzania się wymaga pewnej nad· wytki ru:ycznej i umysłowej energii, a to się rzadko spotY'ka w dzisiejszych Niemczech.
Powszechna nie- , pewnośł
Nawet wśród młodej genera· eji jest wielu. kt6rzy, acZ'kolwiek nie są czynnymi antagonistami reżymu, zajmują stanowisko qnłeznej oboi~tnośe1 l Rep
tyeyzmu wobec polltyk.L Przyszłość jest zbyt niepewna dla J;llłodzieńczego ideal:iJzmu. Emoęje ostatnich dwun.astu miesi~· f;y w wy,sokim stopniu osłabiły siłę atrakcyjną, jaką narodowy $ocjalizm poprzednio miał dla niemieClkiegQ zmysłu porządku i bezpieczeństwa, w p'rzeciWli.teń~ stwie do niepewności, wywołanej waśniami pa'l'tyjnymi Aczkolwiek interesy w ~kresie Bożego Narodzenia były dobre, powodem tego była raczej okolicz: ność, że ludzie woleli wydawać pieniądze, niż osuzędzać, a nie powrót zaufania do lepszyeh czasów. "Gorzkie doświadczenie nauczyło nas, że szaleństwem ~9l robić plany na przyszłość", tak brzmi powszechny kmnentan.
Dotkliwszym. aedtołwk!k me koniecznie wainiejszym.· nit "" g61ne wyezerpanie, jest nie.zado wolenie z wzrastającego clężem jawuych I ukryłyeh pod_tk6,..
Po podkre§)aniu przez dłut",:. czas trudności i słabości gospodaTczych Niemiec, rząd musi te raz przekonać obywatela, Ze to samo państwo Jest w litanie dźwignąć ogromny elężar d0-zbrojenia. Ale tutaj maszyna pro pagandowa odniosła jut zbyt wielkie sukcesy i nlewielu nazistów wleny, Ile W7dałkl w obeenych rozmI8I'aeh mogą by~ kOD tynuowane w nlcskońCZOlłOU.
POTĘŻ'NY GŁOS Z POŁUDNIA
- Ja jestem niewątplilrie- największym człowiekiem na. świecie!
- !lm nikogo nie jest tajemnicą, dlaczego tak jest napozór... .
Rodzice i dzieci Zaden przegląd opinii publicl
nej w okresie reżymu narodowo • socjalistycznego nie byłby kJompletny bez pewnego ważnego szczegółu. Niezadowolenie jest bardziej powszechne Wśl'{lIł starszcj generacji. M'. każdym f a rle jest to pewne, jeśli chodzi o konflilkt religiJny. I rzeezywiście wieczny konfNlk.t między starymi a młodymi jest żywotnym ezynniJkiem w opilllii puh1ieznej. Rodzi,oe . głęboko odczuwają sy· nem. który zabiera im dzieci z rąk I życie rodzłn.ne zastępu.i(~ obozem i boiskiem. Dzieci 'W'ra · eajll do domu z wiJeezOl1lej musz try i na podstawie wylkładu chłopca, lub dnewczynJy, zaledwie kiJlka lat od nich ~a!l'SZYch , wyjaśniają swoim rodzieom. uezęszemjąeym do kości. że chrIIŃdj.aństwo jest. zgNIUI kon eepeJą. Dyrektora sikoły, który kwestionuje upaważnienie gromady młodzieży hitlerowskJiej 40 odbywania musztry na boiSku ukoły bez pozwolenia i któ remn przywódea grozi. aojem, informuje policje. że murdur .za stępuje upowatm:ienie. Ci. któ'fr:Y skłonni SJł niejatko (ly*o'Otować niezadowolenie olatego" że pochodzi gł6wnie od sta,rszych ludzi, zapomina'ją. te ludde poniżej lat 25, jeże1l mają nroje wlaane dzIeeI, będą. Ided,.; mieli te same przykrości, jak obecnie łeb ~ce. A nie ma rów .n.ież Wlidolków, te n.itebezpieczeństwa nadmiernej organdm:cji z czasem się zmniejną. Słnsz'i1ą objekcją j~ że niepewność. see ptycyzm i wye:rerpan.ie" są osobliwym monopolem państwa narodowo • socjalistycznego i te 8k..gI na podatki ł skargi stałYch na młodzleż są tak stare, Jak qwIIb:acja.. Ale w d.zmiej · szych Niemezeeli to nreza.dowo-ienie jest tak wybitne, że z-aebochi groźba, mote nie politycznego powstama. ale nerwowego załamania się w skaU narodoweJ. Czy to nastąpi wcześniej, ery p6źniej, lub wogóle nastąpi, zależy głównie nie od wewnętrz nej, ale od zewnętrmej polityki. Trudno uwiel'ZYć, że naprężenie ostatniego lata mogłoby się powtórzyć bez poważnego moralne go załamania si~. Naród niemiec ki nie mógłby być mniej entuzja5tyczny dla wojny, niż był we Wł'Z"eśniiU , gdy formalnie chodzi ło o uratowan1e ru,emców sudeekiJCh, z którymi głębolw wsp61-czuwał z powodu ich krzywd.
Dlatego kweSltia, jaka byłaby je go reakcja na wojnę, prowadzoną dla spełnienia zobowiązan wobec osi, .fest sprawą, która po .. willlll8 skłcm.ić sumienniejszyeJl przywódców niemi'OC'kkh do po~ ważny~h refleksji.
Alfred SOI'Il.
2 •
Tes nola O Polski e okraly z ei bije z' słosów walczacego' o ",awa cllloDa polskiego
Zwykły m-leszczuch ks-ztałtuje przewaźnie swe p'oglądy w spra,wie chłopskiej na pods,tawile literatury beletrys.tycznej, lub w najleps.zym wypad'ku obserwacji podczas le~nich wypadów wiej·sltJi.ch. Stają mu wówczas przed oczyma popularne postacie SIENKIEWICZA, PRUSA, REY· MONTA, DĄBROWSKIEJ, naiw ,ne Bartki, uparte Ślimafki, pra·w ;\V'i,te Bocyny i według tych w:zorów usŁala solble typ chłopa pol ·slkiego. Obraz naogół błędny, giłyż wieś nasza, jak. i miasto., składa się z kilku warstw społecznych, różniących się warunlitami bytu i całym wa<.-hlarzem poglądów na najwaŻlli'ejs'Ze zagadnienia państwowe. ;Wystare-zy z gruba zaznaczyć, :Ze na 22 miliony mieszkańców wsi mamy ziemian 170 tysięcy (wraz z 'l'o'dziDami), zaś małorolnych (od 5 do 2 hektarów) i bezrolnych 16 nUlionów.
Mimo. Im"'.loo.eK o sIolid:atymnie społ~nym napewno. kJierują się innym świato.poglądem małlorolni li. beZ1rolni, niż ziemkm1Je i zamożniejsze chłopstwo. Przy sum-ienrnilejs'rej oIb8e'l'W1acji mO'że~y łatwo stwierdzić, iż dzieli ich przepaść poglądów. Do zamierzchłej przeszłośoi ooleżą ró:wmreż zapatrywania o "wsi spolkojnej .bo.gooo.jnej", potulnej i naJiwnej. Prądy, Iktóre nurtują \V mda~ta,dll, oclda'Wllla: malazły już oddźwięk narwet w odległej WISi. Wieś myśli, przetrawia i tworzy. Nurt ,może nie ta{k wartki, jak VI mialSbach. ale coraz czę ściej świ'lł·dczący o istnieniu i sy ~tem:atycznym l"ozwoju.
o. c,zym myśli to rołOlde pldkble nie wiejshle, zrodzO'lle - obok. WlS'pan~ałych dworów i aJOJgilelsłk:iM palflków - w walących się cZ'Wpr~ach dw,orslcich, w. zapa.dając:yClh silę w ziemię gliniankach? .wycllo.wane w ciasnych, mdymiooych, poZ'baw:ioalych światła . i powiJetrza iz!bach, w których często gnieździ się, roies2!ka i śpi po 10 - 12 osób? Pokolem,e źle odżywiane, zmagającesję od uro.d:z,en!ia na s~utek wanmków społeoznych z rozmai tymi gl'oźnymi chombamiJ, gruźlicą, -jag1Jicą, racbJiłyzmem? Pomaw10ne dostatecznej liczby s:z!k,Qł początlkowych, mające pra wie zamkni.ęty wstęp do S'zikół 'Ś!rednkh i wyis!zych?
!Według statystyki UTZ.ę·dtowej (1937 r.) na półtora miłiona dzle "i w wieku szkolnym na wsi istnieje 18 tysięcy szkół pierwszego I stopnia i 4.500 '- drugiego stopńia. Liczby zastra'Szające. N a ' 70 proc. ludnoścr chłopSlkiej u n.as 'do szkół średnicll Uc:zęS'lcm riiecaly-ch 10 pTOC. synów ch~opskicł1, a do ' wyższych ucz~l ni zaledwie 8 proc. Zdecydowana większość tycb, którzy zakoń ~Ii edukację swą w szkole po~zątkowej, staje się dość szybko analfabetami powtórnymi. Z tych przyczyn bardz:o ciekawe, o czym myśli i jark zapatruje sj'ę na · swą dolę i otoczenie lnł10de jX>iko1emie wiejskie. Chodzi, nam o odpowLedź ni,e karmelk'ową, nie mdłą i zasugerowaną, lecz pTawdziwą, istotną, choćby nawet nieprzyjemną i przykrą.
Znajdzi,emy ją w \vyjątkowe.j pracy a mianowicie w wydanej pracy zbioroweJ Pańshvowego Instytutu KultUl'y Wsi (.JÓZEF CHALASIŃSKI "Młode pokoleide ~hłopów". Z . przedmową prof. FLORIANA ZNANIECKIE GO) • . W olbrzymich cz,terech tomach, zawierających zgórą dwa tys:i,ące stron, 1544 młodych cblo pów z całego terenu Rzeczypospolitej, biorących udzaał w pracu<:.h w różnych, p:rawie ws,zyst·
kidb, arganJilzacjach młodzieżowych, w nalkreślonych życiorysacih odzwierciadla wiernie daszę młodego pokolenia chłJ)pskie go i twardym głosem :ząda należnego. dla siebie miejsca w pań stwie. CharaIkter państwowy wy dawrrictwa i rzeczywiście poważ ue uczciJwe podejście autorów do ilnteresującego nas zagadnienia daje gwaran'cję, iJż praca pozbawiona jest wszelkiej demago gil.
Ma więc słuoS!Z'lllOŚć prof_ ZNANIECKI, gdy pis'ze w p.rzedmowie, że "dzieło to daje taik dokład ny obraz tej rzeczywilSt,o.ści spo.łecznej, ktÓTą obecni,e żyje młode po.koolenie chłopów w Polsce. jakiego nile posiadamy w żadnej wiel1ldej zbiorowości liudJzlkilej!... nie ma dotąd w litera1J:ur.ze SIOcjo logicznej dZl'eła, oJXlrtego na rów nie bogatym materiale biografiJCznym" • , Znany nam jest stOS'lmeK sfer reakcyjnycll do sprawy dos-tępu młDdzieży żydowslkilej dlo Jaynicy kultury polskiej. Ten s.am zamiar wykopania przepaści i pogardy istnieje u "wyższych sfer" względem najrdzenniejszej słowiańskiej młodzieży chłopskiej polskiej. J. CHAł..ASIŃSKI, k'tóreg'o głównie za-slugą jem U'ka:m me się tego pomniJkowego.dziela, p'odaje .. wzniosłe" ' poglądy na sprawę inteligencji chłopskiej kiJ:ku panów profesorów z endeckiego hUTTa-szowiaristycz neg'o OIb02ll.l.Troslk.liwy o kultu· IIę llIieda,wny prezes endeków prof . . W ASIl.JTYŃSKI uważa, że ,,zbyt paHowne odnawianie się inteligencji ze sfer o niższej kułturze grozi jeJ obniteniem", prof. ADAM HEYDEL gloryfdik.a.t<l!1" 0-
soby DMOWSKIEGO (patrz ostatnie "Wiad. Literaclde"), taJt biadolący niOOawno nad m5lkim pozdromem afkademików, ,,.zajętych" awam:turami więcej, . niż nauką, przestrzega przed zbył "szybką demokratyzacją studiów wyższych". Najzalbawniej. sza jest glrupa P'Tolesorów uniWletrSytetU pOZ'IUlński'ego z endeki'em prof. K. STOJANOWSKUI na czele, którn pragnie udowo d . n1ić, że nasz chłop jest typem pre słowiańskim i .,zgodnie z dołycb czasowymi wynikami antropo}(ł gii psychiczne.i uwydatnia się przede wszystkim jaskrawa d~'skwalifikaeja typu presłowiań
-sWego". Ternz jaz ,oolfeszcie Wiiemy,
kto ma prawo do. Polski. Chł-op nie, bo jest -pTesłowianinem., robotnik llIie, bo socjał i żydo-
komuna, żyd napewn'O nie, wię.: któż pozos,taje: SchUItz'e, Meis3ue ry, Gertychy i Mosdarfy ecJ1t .. łu· wiańskie! Chł,opom wara od wicd:zy - nie woloo obni'Żać kultury, a czytaj bracie inaczej: panowie profesorowie endeccy boją się konkb:rencji chłopskiej i tydowsldej . ... Hier Hegt der Hund begraben" - panowie eChtsłowianie.
Ale zOostawmy ich w spoikoju i wróćmy da tei młod1:,ieży, która w lIlieprawdopodobnie trudnych warunkach, po. przewalczeniu tylu przeszkód, pni-e się do wiedzy i kultury. Powtarzamy .leszcze raz: co ona mvŚli, ja kie jej dążenia, jaka ideOlogia i pl3!Ily na pr,zyszłość., stosunek do pań,stwa i itnnych warstw?
W 'Większośd wypowiedzi przebija tęsknota do pOlski demOkl'aty.cznej i sprawiedliwej. Piszą. synowie chłopscy: "OhłoiP wie już po więks'Zej c~lCi, kto Jest je.go wtl"ogiem._ panowie rz.ądNllCY zawróćcie z drogi... wiecie przecież, że do obrOny granie państwa nie tylkO potrze ba armat, kaI'abinów, bltgnetó-w i lUdzi, ale ~i ostami muSZą posiadać bardzo wiete sił mOralnych _ patriotyzmu.. Dziś natomiaS't patrioty,zmrn tego w cbiłop-ie ' nie wyehowul.ie się. --TrzymaM chłOpa w . ciemnOcie, wyzysku i .odsuwa go się od pra-w.~ :pot~iam'Y każdą dyMaturę, 'czy czerwoną, czy czarną, DO takowe z chłopów robią eziło wi'eka ~ maszynę, który ma tyl .. ko sllacha6, mUczeć, wykonywać_ iddemy ~ demo'krneji._ ehOelaz ~Owey" mó-
Pamietnik-monstre Rekordem zapewne, je§l'i ch~
CIzi o pamiętniki, bęiłą dwudzie stofon:towe ws,pomtt1ienia &6~letniego pisaIl'za i poety angiell'llkie ~, sir JOHNA COLLINGS SQUIRE. Wrpra~zie niedawno uikazała się dopiero druga część tveb pamiętników~ jednak autor pracuje energiozinie nad daJszvmi tomami.
S(f1lil"e' by'ł przed wojną reaalr torem . poważnego tygodnika •• The New Słatesm8!n", a od ·r. 1919 wydaje i redaguje miesi~cznik literacko - ar·t~tyczny nThe London Mereury".
Warto dodać, ' że ·poszcze.gO!ne tomy wspomnień Squire'a noszą tytuły wybitnych utwurów.
wią, · że demOkracja to przeżytek, to nie słuchamy tego, jak nie pl'zeiył się 'chrystianizm, tak i demokracje nie... Poł-ska chło.pska obejmie pod swoJe skrzydła wszystkich, nie k1l'Zyw dząc Ich. Przed naszym chłopskim potokiem kaMa tama musi pęknąć! Są i najaktualniejsze ~l»"a·
wy porus.zane, świadezące o tym, jak ~orącym tętnem patrio tyzmu bije serce chłops-kie: ,,·Po. mimo., że ' do tego czasu pallstwo poLskie trlł1ktowalo wi-eś po. macoszemu,to .jedna,'!; ehłOp zaeiska pięść na samą myśl, że niemcy wyciągają szpony po Pomorze, czy nawet Gdańsk. Rząd, którybV bez walki pozwOlił niemcOm za.ląć Gdallsk., zyskałby na wsi po~ardę i nienawiść ... "
Takie uczucia nurtują wśród preslowiańskich chłopów naszych, panowie ecbltsłowiańscy profesorwie endeccy! Nic teź dziwnego, źe młodzież chłOpska w znaczneJ większOści dawnO Odwróciła się plec~mi dO haseł endeckich, i jak podaje jeden z chło.PóW z bastylii wpływów endeckich, z Białostockiego "wC wsiach chłOpskich nar~ców · niema... szlachtą za§ciankową rządzi słronniotwo narodoweuczeSltnky i prowodyrzy to ciemne tulmaJIly - nie mają ani programu, ani celów tej partii. Najbardziej podObało się, a .. by żydów bić._ Obóz nlWOdowy, rzucaniem radykalnych fra~ sów niezmienl fak~ że stanOwi resztkę szlachetczyzny i wste cznioCtwa, o które mają się rozbijać niezależne ,poczynania W5i._ Jednym z icb has,el: odrod'Zić życie w C'hirystusie, kiepskie to jednak musi być odrOdzenie, skoro pOwracałOby do zepchnięcia chłOpa na szary kOnIec. by gO' znów tumanić, by po chłopskich karkach piąć się wyżej, a skorO' już si'ę wejdzie na naJwyższy .szcz·ehe!, do chłopa tylem się odwrócić i po.wiedzieć: pocałuj mnie teraz chamie ... "
Są i w' niektÓrych zyd01'yMch inne, krańcowo porzeciwne, WYPDwiadane poglądy, ale stanowią one wybitną lllJIliejszość i poziom ich oraz jask,rawy brak samodzielności myśli wyrainie odcina się od i:nnych. MłOdzież chłopska widzi w endekach wro gó-w- zdecydowanych, nie dar.zy ioh zaufaniem i dla1e.go też istnieje obawa w obozie reakcji przed , wzrostem \\-1>ływów Lnteiigencji chłopskiej.
:-:i:, ' ;. ,Il ha prez. Roosevelta Dawiła: w łQwarzyshvie burmistrza _ owego Jor'lin, I.:a Gual"dii (ua lewo) na przcdsta-. . ~eJliu IDtirzyilskit'go teatru w dzielnicy Hilarlelll.
Życiorysy przeplatane są nal'zekaniami na biurOkrację, u· ciążIiwe pOdatki, bezwzględ· nOść urzędów skal'bOwych i sekwestratorów, przy jednoczesnym całkiem innym stosunku do obszarników i dworów pań. skich "rolnika uważa się za cha ma, psa Iepi-ej się uważa ... ludzie na wsi mówią, ze teraz drobny ro1ni'k nie ma znaczenia, że teraz rządzą obszarnicy".
Ci, którzy p·ioruny miotają na klasowość, mO"ą na podstawie życiorysów przekonać się, iż kastowOść nie jest i nie była tworem klas niższych, lecz tych, z których owi miotacze się wywodzą. Kastowość, kl,asowość na każdym kToku prześ.laduje słabszych: .,od ławy s:zkolnej po znałem panów, chamów, dzia· dów - pisze syn cIhlopski -mo'głem widzieć w kościele, jak córiki inteligentów dwors<kich wyrzulcały z ławek ko'biety star .sze, po 60 -' 70 lat ma.ią.ce". -Córka b. senatora polskiego -chłopa pisze: ,,Jedna z uczenie z Dzikowa E. F., gdy oboJ.{ niej USląSC chciałam, powiedziała mi tak: tuta.i nie siada i, chamie, tyś chłOp, to siadaj tam, gdzie chłOpki, gdzie są ze wsi... dlawiłam sh~ łzami, nie mOf,'ąc znieść ża1nJ.... za pierwszą przyjacjółkę miałam CHAJĘ MOR· GENLENDER. '\V szystlde inne ()!dpY'Chał'y lIlIIl:ie i grały ó~ki wielkopańskich rodzin.
Oka·zwie się, że ghetto ~hł0p" skie isblieje oddawna i to juź na terenie szkół początkowych, Na kanwie tych wSipoolllnień i zaZlIlajomieniu się z os1J:atnią mową p.r.of. BARTLA wychodzi na jaw przyczyna krwawego na padu endeckiego na młodzież chłopsfką we Lwowie. Obawa przed konkureIlJCją., nurtującą wśród reakcyjnych PT,of.esorów, udziela się. rÓW!llież młodym pankom endeckim., którym uda:ło się do,rwać do uczelni wyż sze.i, lecz nie mają ch~i do na· uki.
Rozum'lfeją tO' chłopi "DO prze cież .jakby rolnik wykształcit swoje dzie.,ko, to. by przecież dziecko urzędnika nie miało. P,Q· sady, a przecież takie dzieci urzędników tO' nie mogą praco· wać, jak dzieci rolników ... a dzieci roJników muszą p.olzosta· wać na swym szarym zagonie choć &-ą. zdoline, to muszą siG ~arnować".
Ileż upOkorzeń Dłusi dOZnaE, ileź przeszkód przezwyciężyć SYn cbłopski: "przekonalem się, że nawet nauka przed biednym zrumyka podwoje i pozlwaIa spo g1.ąrlać zaledwie przez s·zpary uchylonych drzwi, chciałem je szerzej otworzyć '-- .pisze samouk - chłop - lecz nj'estety ... nie mo.głem". Tak, tak, up-rzywilej ,:;"w3na warstwa, .jak za daw,ne.i szlacheckiej Rzeczypospo,litej, ~amyka innym o·bywat.elom podwo.ie, uniemożliwiająlC dostęp do kultury i ideałów pol~kich. Smutne refleksje nasuwają życiory'sy llllła-dego pokolenia chłopskiego. O dostę,p do wiedzy trzeba sta,czać wallkę!
Potężny napór tych, cO "żywią i bronią" (napis historyczny na sztandarze kosynierów KOŚCIUSZKn rozsadzi wrota, przeslzyje garścią świeżego po· wietrza stęchłą atmosferę naszych szkół, zniesie pOdział na cbamów i panów. :iydów i aryjczyków i w ciepłej atmosferze czyste.1 nauki wychowa przyszłych luminarzy polskich z lu. du, z ·olwych "pres'łowian"_
J. K. Urbacb •.
-----------------1-ew' ... 3
(LUDZIE AZYLU. NOWA WIELKA ANKlfrA »REWII« w PARYŻU)
JOZEF T "Za dwa [ub trz, lata nie bedzie śladu Da hitler,zmie"
z Rothem można się nic zgo- l'cfleksje ... Prace te zamieszczam nie. Austria odtyje. Kultura pona razie w czasopiśmie "Oester- nownie zakwitnie. Zostaną przy
kracją. Wtedy cała Europa odży kronika historyczna. Roth spre·
dzić, ale nie sposób go nie sza· nować. Jego poglądy na zasadni cz,e kwestie socjalne i politycz· ne są nieco zachowa\vcze i regre sywne, a mimo to jego światopo gląd nie jest pozbawiony świe· żego wiewu postępu. Autor "An. tychrysta" i "Marszu Radetzky'c go" jest zdeklarowanym monarchistą, aez i ta konstatacja ma specyficzną cechę.
Nieco i'l"onicznie wyraził się o ozisiejS'zym moim r,ozmówcy je. go równie znokomity i sławny
kolega po piórze. Powiedział mi: "Roth nie jest monarchistą, lecz ueietrzewionym zwolennikiem dynastii habsburskiej. Rolli go' tów byłby zauważyć - dodał mi ow pisarz - że panujący czło· nek habsburskiej dynastii jest prawie tak ezuły dla czyjejś
krzywdy, jak żyd".
je. Nastąpi nowo. era... cyzował swój pogląd:
reichi~he PoMoc. Wykazuje za- wrócone swobody. _ Czemu łączy pan nową erę sadniczą różnic~, jaka zacho(lzi - Jak pan sobi'e to wyobra. z restauracją dynastii cesarsk:cj pomi~ kulturą niemiecką, n ża? w Austrii, a nie z nastaniem tlIJ
austriacką, próbuje dowieść, że - Wier~ w radykalne rozwią wych form postępowych ru , argutnenty, wysuwane przez na zanie dzisiejszej sytuacji. Wierzę chów społeczno _ politycznycb') rodowych socjalistów, odnoszą· w wojuę, która wybuchnie z wi
- Jako praktykujący katvlik ce się do rzekomej wspólnoty ny faszystowskich dyktatorów. uważam cesarstwo za ziemski.e kultur Niemiec i Austrii, są bez Wierzę w oderwanie się Austrii odzwierciedlenie władzy krzyża. podstawne i oszukalicze. i nawet w rozczłonkowanie Nie
i • Rozwój postępu duchowego i cy _ Co m"śli pan o przyszłości miec. Los Niemiec h t1t"l'OWSklCh
J - ski wilize.cyjnego dokonuje się naj .\ustrid? upodobni się do losów Pol z
dnia, gdy dokonano jej rozblo- lepiej w ramach ustroJu monar· Ro1h pociągnął kilka łyJ.Gw, rów. chi,gtycznego. Wi.('rzę "" monar-
podkręcił swój bujny blond Wą· Bieg wydarzeń politycznych ehlę, bowiem ona tylko jest gwa j'k i odrzekł z zadowoleniem: utwierdza mnie jeszcze w moich rancją pozytywnych wartośel cy
_ Austria będzie Austrią, a przewidywaniach. Rewindykacje wUłzaejL Hołduję ideom wieczn~ żadną prowineją Niemiee. Niemiec i ItaUi nie bt:dą spełnio nym, a me efemerycznym, sta' Dzisi.ejszy stan rzeczy musi u!ec ne przez państwa europejskie. tycznym, a nie dynamicznym. zmiani-e. Nie można zmusić naro Rozpoczną się Locydenty no zie- Pozwoliłem sOlb~ wyrazić prze du ani kultury do całkowiteg':l mi afrY'kańS'kiej, dojdzie do k . nanie, że idea demokratyczna upadku. Jeszcze będziemy naocz zbrojnych utarczek, które prze- nie Jest efemeryunII, że myśl de
- Wybory parlamentarue i " atmosfera, w jaIdej oue się dokonują, stanowią wyraz anarchU. Idea uczciwej demokracji najlepiej rozwijać się może \v systemie monarchistycznym, po nadpartyjnym, Jestem zwolennł kiem monarchU dziedzleznej, konstytucyjnej, związanej z potrzebami ludu, z pO'trzebami pro letariatu. Ta'k, jak dawn.e mo- v narchie, związane były z ary sto kraeją, tak przyszłe winny urzeczywistniać dezyderaty najszer- . ~yc.h mas pracowniczych społe czeństwa. Lud musi mleć jakiś ~ żywy symbol. Znaleźć go może . w osobie panującego cesarza. Największe dwa symbole w życiu społeezeńshv, to krzyż ł ko-J"OIUI.
nymi świadkami odrestaurowa- niosą silę na naosz kontynent. mokratyczna realiizowana była N . as: następca tronu, areyksią nia austriackiej monarehii habs- Przekona się pan, te za Jakie w starożytności, te wreszcie w
To zdanie nie u....t byna:rm' nieJ' żę OTI'O, spełni to zadanie. On ~~~ burskiej. Wiedeń stanie si~ wicI dwa lub trzy lała śladu nie hę- atmosferze wolności demokra .
gołosłowne, o czym przekonały jest katolikiem, człowiekiem. po-kim centrum katolicyzmu. Al''.!y drie po hltleryźmle, który runie tycznych ujbujniej rozkwitają mnie wynurzenia znanego au- stępowym i toleraneyjnym, Wie-
książę OTTO zasiądzie na uo 'W zwarciu z europejską demo- walory postępu, czego dowadzi striaekiego p i5arz a. rzę w niego ~ jak wierz~ 'W
.. --------------------------------.. Boga. Gdy -.,bije gothiu dla
Prowadziliśmy długą pogadan A G I E L S K I D I M' A I W Y cyksi~ia Ottona, Austri8 od . kę przy kawiarnianym stoli:ku. tchnie 1rolnośÓ!l, odnucając [Wychylaliśmy kieliszki alkoho- precz nant100ne jej' rael-lu, w czym jednak - w imię stowsJde, kt6re nie JlcuM • ebr:f prawdy obiektywnej - trudno zapewnia klienteli maksimum wszelkich udogodnień stt.ut...,em I daelHm kafollą&-~ć w zawody z Józefem Rothem. ma. Sam si,ę zresztą {)n;yznaje do te- Zaledwie o kilka kroków od nJ. aej. ~ dziedzinie barw (łopusz-
Ini<ghłsbTid,ge Statioo. znajduje . Bardzo dziwOlytD Jes.t c:zęsro erone S4\ wszelk~ zestawjenia. 'n-A.I&...... . L • l' go, że główną jego pasją jest Ide sc .-."".aUJlłCJ ,..a"o leJ potę-
Ilszek... się największy i najeleganttzy zestawienie towarow w poae%e- (Wobec zwyczaju angielek siada- piaj, rarizm j --,emi-
Roth doSkona!łe włada języ
kiem fra,ncuskim, mówi też po l'08yjsku ł po polsku. Urodził sit: w Radziwiłłowie, ukończył gimnazjum w Brodach. Dopiero 'v r. 1917 wywędrował do Wiednia, gdzie wstąpił na wydzial fi lozoficzny. Z tego okresu datuje się jego mżyła przyjaźń z poetą polskim, WITTLINEM, z którym przesiadywał na jednej la w ce uniwersyteckiej.
Niebe.wem Rath wstępuje do armii austriackiej. gdzie przez kilka lat pozostaje w randze oli-cera.
~ roku 1923 wstępuje do szeregów zawodawych dziennika
-rzy. Redakcja poczytnego wów· czas dziennika "Frankfurter Zei tung" wysyła go zagranicę po cykl reportaży. Roth odwiedza poszczególne stolice Europy, za· mieszcza druki<em swoje wrażenia i zdobywa nazwisko. Zatf1Ymuje się wreszcie w Paryżu. Od tego czasu tu pozostaje, zażywa jąc sławy literata.
- Nad czym pan dziś pracuJe? - Ukończyłem nOwą pOwie"ć
p. t. '"Grobowiec kapucynów". Jest to swego rodzaju pożegnanie Austrii. Wraz L nadejściem
HITLEUA do władzy w Austrii,
londyński dom towarowy. Plac, g61nycll Dlagazynach. BOOFS - Dia na podłodze, słollJd do her· -~". "".-pTzeznaozony na postój sa.moeho najwłękay *ład apteemy I per haty nie sę o wiele wyższe od zgodnie % poykazaniami CIrryd6w, przepełniają auta. Te spe- fumeria - posiada DajobfłłM.ą ehlńsldeh. Wogóle jednak an- stusa o miloki 'łIrUljenmej miecjalnie załoroue postoje przyezy ""JPOtyezalnlę książek. MASON gielska moda i przemysł zdobni- dzy Iudtmi. niły się w bardzo znacznym stop i spółka zu sprzedaje obok naj- ezy starają się od kilku lat n-niu do rozwoju domów towaro- wyszukańszych smakołyków naj wzgJędnlae jednoeześnle gast au - Jaki jest sąd pański o wsJlM wych. Od eZlasu, jak wielkie ma rozmaitsze przedmioty na podar głelskl i amerykański. (''zesnej literaturze? gazyny zaczęły zakładae własne ki Ten dom towarowy jest miej Magazyny męskiej konfekcji _ Nie mam sądu o tym. Nie miejsca samoehod6w, cała pra- scem zakupów dla milionerów. przy Pieadmy i College Outfj,t csytu'''' książek za -J .• Udem . wie kupująca publiczność robi krainą czarów przy Oxfotd pmy Oxford Street należą do nie "'" .. <I "10
W nich swoje sprawunki. "Shop- Street. Tu zamawia się najwy- wielkie.: liczby domów towar 0- łych, kt6re wychodzę z pod płó- -. ping" stanowi dla anglików jed- tw-orniejsze śniadania Tu naj- wyeh, które za<:howały angielski ra moich osobł.stych pt"LYjaciół. ną z naJważniejszych spraw. gościnniejszy nawet i najbogat- charakter. Niek-t6re z nich są dobre, inne
HARRODS jest "najbardziej" 87.y człowiek moze ~amówić dla Zdz1wi to może niejednego, że nieciekawe. Lubię utwory MAN-angielskIm domem towarowym tych, kogo podejmuje, najroz- Londynie istnieją ulice, noszące Londynu. Jest to potężny maitsze rodzaje posiłków, np. wybitnie męskllub żeński cha- NA, GABRIELA MARCELA, BA.-gmach, w którym czynią swoje śniadanie na wyeleczkę sam~ho rakler. Łatwo daje się stwier- BELA, WITI'LINA, LUDWIKA .· za'kupy zamożne sfery miesz- dową, uwzględniające "linlę" u- dzić, że ulice, odwiedzane SZClC RENNA, bardzo też cenię tatent czaństwa oraz właściciele ziem- czestniezek, za bardzo ,,niską"' gólnie przez kobiety, mianowi- literacki Andrzeja MALRAUX. scy z okolic stolicy. Harrods od· cenę jednego funta od osoby. cie BC)Ild Street, Regent Street i grywa głÓWllą rolę wśród do- Wszystko zostaje zapakowane w Sloau Sileet biegną z północy - Czy prawdą jest, że sypia mów towarowych, liczących barwnych naczyniach, umiesz- na południe, podczas gdy męż- pan trzy godziny na dobę? głównie na obcokrajowców. Z czonych w barwnym równiez czyi'ni chętniej odwiedtlają O'tpsychologicznego punktu widz.e- trzcinowym koszu. Anglicy uci-e- ford Street i Picadilly, mające ma slanówi to przedsiębiorstwo kają, jak tylko mogą od smutnej kierunek z wschodu na zachód. realilzację szczęśliwego poonysłu. szarzyzny klimatu do jaskra- 'Vybiłinie amerykański cha'rak Bowiem ceny i ul'ządzenle nie wych barw .. Śniadanie, zamówio ter noszą magazyny Woolwor~ ustępują najdroższym magazy- ne na wycieczkę, może być za'pa tb'a, rozrzucone po całym Lon· nom przy Hond Street i kupują- kowane do naczyń koloru, odpo- dynie, sprzedające niesłychano cy nie doznaje tu przykrego u- wiadającego żyereniom gościa. mnóstwo artykułów, często po czucia, iż kupuje ze wz-ględu na Kolor ten może być przystoso- śmiesznie niskie t cenie. Można taniość. wany do koloru auta, ubra-nia, tam nabyć np. płytę gramofono
Domy towarowe, przeznaczo- włosów, Mason i sp6tka na żY- wą m kilka pensów.
- Jak widzę, chce pan wy~lec teraz ki,lka pi'ka,ntnych szczegółów ... Ma je pan. Pracuj~ co noc od godziny 3-ej do 8-ej rano, po tym kładę się do snuWstaję w południe. r tak jut od , 16 lat ...
Nigdy nie eh~ do teatru łllli do kina. Wyjątek robię jedy nie dla fłlmów CHAPLINA. Uwa żam go za największego arłysłę_
epoki.
ne dla przeciętnie uposlJ.żonych czenie dostarczają do domu obła Jedynym w swoim rodzaju szerokich mas, znajdują się w dy. przemaczone dyskretnie na zjawis'kiem w londYllskich dosercu Londynu, przy Oxford dwie osoby, podane w krys-.dało mach towarowych jest troska o Street i Pieadilly. Należy do nieh wych naczyniach. Firma dostaT- wygodę kllenta. Można tam SELFRIDGES - maga~, zlm- eza ciast wszelkiego rodzaju w zjeść śniadanie, wyslać na miejdowany w stylu świątyń z epoki najoryginalniejszej postaci. Do- SCIU Ust pocztą, złożyć w oddzia pseudo·klasycyzmu. Kupują w starcza również hermetycznie le bankowym pieniądze, zainkanim przeważnie amery'kani-c zamykających się blasz.anych pu sować czek, polecić zakup, lub średniego stanu i podróżni, prz~· sze'k. do których panna młodlł sprzedaź papierów na giełdzie j bywający ze stałego lądu. Brak ';:>~Id 05;}u[a'i.JA\ PIl8.-\\ln[ <l1ZPłlP[ załatwić swoją kOTcspO'll:dencję smaku w budowie gmachu nale- ka, aby je rozdać według angiel· O Ile klientowi nie chce si~ na·
została ona pogrzebana ... w gro- 7y przypisać rządowi, do któu- skiego zwyczaju znajomym i pisać listu osobiście, może skobawcu kapucynów. Niebawem go należą grunty przy tej ulicy. przyjaciołom. Angielski dom to rzystać z usług strnotypistki. przekład polski WITTLINA uka Budowniczym postawiono za wa warowy sprzedaje równiez kwia Magazyn posiada własny zakład że się nakładem "Roju". Dziś ~nek, . że gm~ch przy tej na j. ty, jarzyny, owoce i ntaelwo. fryzjer~i i kosmetyczny, wypo· sz ku'e do dtu'ku kSiąźKoweaol WIększeJ z .anglelS:'1och przemy· \V działa~h podarków piętrzą czalnię książek, biuro podróży . y J , , " ~ słowych uhc mUSi być zbudowa się wyroby z kosztownej jady i oraz niezliczoną ilość udogodlnny utwór, ktor~ me Jest pov.:le ny według szemału. opracowane kości słoniowej oraz przedmio- nień, mogących zadowolić najwy ściq. To pami~tnik, rozważanhl, go przez mjt>jski urząd budowla ty no\vocze,nej sztuki . tosowa- bredniej zego nawet klienta.
Rozmowa moja re sławnym legitymistą austriackim miała
się ku końcowi. Roth wychylił ostatni kieliszek i w sposób niC'zmiernie sympatyczny, ja'k zresz tą wszystko zwykł czynić,
świadczył:
- To moja pasja .. . (Ankietę przeprowadZa
JERZY HALA~fSKlJ.
Opera Warszawka przykładem dla anglik6w
.W londyńskiej dzi.elnicy Suth Kensin~ton, na Thuru.!ow Place naprzeciw słynnego Victoria and Albert Museum, znajduje się mi~j.sce, ogrodz.onc parkanem i napis, objaś>niający, że tu ma w przyszłości powstać "National Theatre" - Teatr Narodowy. Na tymże parkanie w oszklonej ramie tkwi. wielka me trowa fotografia .. . gmachu Opery 'Varszawskiej, z dopiskiem: "Ten oto teatr został zbudowany w · roku 1833. Fundusz na 1 cn cel dało wtedy pań1st wo. -
Po lVielkiej wojnie teatr został ~!.'untownie przebudowany, a pieniadze na to dali wąrszawscy kupcy". Napis ten ma widocznie zachę·cić kUipców landY!lskLch, -aby poszli · w ~lady swych warszawskich kolegów. A więc i Opera warszaws~a jest czaSPl1l przykładem dla zagl'Unicy.
SAMOCHWAłA W KACIE STAłA Orninaln, impresario
'v związku z koncertem ku czci zmarłego kOIlllpozytora Ravela, zorganizowanym w !Londy nil' przez znanego impresario, pana Gueritte'a, warto z pew-
~Zg p~siłrzo",i wolno lobie robit auloreklame. K. CZAPIŃSKI, zasłużony so
cjalista, wystą,pil niedawno z re welacy.jnym przypomnieniem. Otóż ROMAN DMOWSJ{I wydał przed wielu laty powi.eśc p. t. ~.Dziedzictw·o". ',,"ydał je jeuBak nie pod własąym lla~.wiskiem, lecz pod pseudonimem WYBRANOWSKI. Zdziwienieczytelników na te wiadomość będzie chytJa na,jlepszym dowodem, że powieść ta w literaturze polskiej nie była ani epoko~ wym. J'lni nawet ba,rdziej godnym uwagi wydarzeniem. Ale nie o to chodzi.
'W~s,pomniany wyżej pubHcysto odnalazł w starych rocwikach pew/nego Cindeckiego pisma recenzję z powieści p. vVv hrano'W1Skiego, podIPisaną prz·ez Dmow1skiego. Trzeba tu jeszcze dodać, że już wówczas, to jest gdyby powieść ta ;ukazała się, uchodziło za r.zecz niemal pew- . ną, ehoć oficjalnie ni.e potwierdzoną, że autorem jej jest nilt,t inny, jak właŚlllie wódz endecji we własne .• o·sobie. Ale nawet ukazanie się wówcz~ takiej recenzji nie byłoby rewelacją. :Oczywiście wtedy, gdyby DmO'\v ski, przyznając \Się do autorstwa, polemizował z i n'11y mi kry tykami, lub uzasadniał, rozwijał. czy podĘreśilał newne niezauważone przez i'11lIlych, lub niedość jasno tlu'lll'aczą'Ce się w tekście powieści momenty ideowe. Ale nie. Dmowski w tej swo jej recenzji zajął się "objeMyw nie" - powieści-ą rueznanel'.'o sobie autora i na;piJsał o niej między innymi, że dOskOnuła jest konstrukcja tej pOwieści, lepsza niż u najlepszych pisarzy, że recenzent (Dmowski) zapała~ po przeczyta·niu jej wiehką sYllllPa~ tią do autOM (DmOWISkiego), źe widać 7: tej p~wieśd wielkię 0-czytanie 'i 'szerokie ooryz()llty myślowe p. WybralllowiSlkiego.I - !powtarzamy - ani słowem nie zają!knął się. że ()ll, recenzent i ta.'mteń., . to jcist "B'ufJOr -to jedna i ta sama osoba. To drażliwe przypomnienie zakoń-czył p. Czapiński pyta,niem pod adresem uc:zmiów i kontynuatorów duchowych Dmowskiego, co sądzą o tej sprawie. Zdawałoby sie., że jedyną 00-
powiedzią mogro być zaprz-ecze niejakieś mniej, lub wi.ę;cej pra wdziwe, albo też wstydii:we milczooie. Ale nie! ~Dzienntk NarOdOWy" pośpieszył z odpowiedzią. I cóż: przyz,naje. że Dmowski byt autorem owej powieści, przyznaje, że napisał o
niej taką właśnie recenzję, a jednocześnie, niezbyt zręcznie od wracając owego literackiego ko ta do góry nogami, szydzi z rze komo nieuzrusudnionych, ba śmiesznych nawet pretensji. -Okazuje się bowiem, że to jest święte prawo autora mówić dobrze o swej własnej książce, czego zresztą nikt przecież nie kwestionuje. Chodzi o to, aby !>ię przyznać, że się chwali wlaś nie swoją, a nie czy jąć tam, obcą powieść - a jako przykład podaje odprawę MICKIEWIcza, udzieloną recenzentom i krytykom warsz1awskim. _
Otóż przede wszystkim jak jeg,t z is.totą tego zagadnienia? Nikt nie może, a raczej nie powinien odmawiać autorowi nrawa do wypowiadania .się o włas nych utworach. '-- J.eśli u nas zwłaszcza panuje WŚll'ód pisarzy niechęć, jest to raczej pozostałość po zbyt .,arystokratycz.nej" pOIstawie pisarz.a wobec czytel/uika, a zgoła wrog1ej wobec recenzenta, jeśli ten nie Jest dobrym znajomym. I tak nic rozumieją -:- inv§. taki pLSl3.rZ - po 'Co więc tłuJmaczyć im rze czy, których i tak nie pojJIIlJą. ~ Aru.tors>kie "' wypowiedzi są jednak rzeczą niezm~el'lllie ważną i coraz cz,ęśdej udaje się wyda. stać O'd pisarzy ta'kie dO'lwmenty. Są one ciekawe, lIlie tyle ze wz~lędu na prostowanie nieprzychylnych gliosów opilIlii -- choć najczęściej tak właŚlIlie są pomyśaane - He raczej jakO' uzupełnienia twórczości, nie krępowane wymogami artystyczne~o ładu, nie zamglolIle, ładnvm obrazem, czy wdzięcznym por6wooniem - bardziej sz,cze're i jednoroaczne. - Często si~ zdarza, że pisarz wy,powiada w t .akich autorecenzjach myśli. idania, 'Poji;lądy o wiele dalej idące. IIljż w swych utworach. -Wypadki takie zdarzają się wte dy, ~y u autol'la n3JStątpi muana pog'Iąd6w. W artykule pubU. cystyc1mym daje wyraz tym po~ądom, podczas gdy w artystycznej wizji sprawa ta kOIlliP'likuje się przez poZO'stałości ul. czucio·we, czy rozumowe dawnych przekonań. - Nastęjpuje W1J)rawdzic wtedy niezgodność - przykład niemal kla<syczny: ZEGADŁOWICZ - ale czyte-lnik wie przynajmniej ku czemu pisarz dąży, czego może od niego oczekiwać. A wykirywanie tych róż.nic .iClS-t świetnym zajęciem dla krytyków i daje powód do ciekawej wymiany p'o-
glądów. nych względów poświędć i je-Ale zachowana być musi przy mu kurw slów. M. Gueritte j~st
t~j grze Jedna reguła. Autor mu z zawodu inlży.nierclll, z pOcllO. si przyznać siG, że pisze o sobie, (Izenia francuzem, a z zam>iłqwn or.temawia wc własnym imie nia llluzykjem. Jako młody inniu. To, że Dmowski, wydając żynier, pracujący -w Newcaslle, utwór literacki - w llmiema- zorganizował przed laty pierwniu pewnych ludzi mniej is.tot- ~zy końcert Alfreda Co.rtot w ny i ,,,artościGwy, niż działał- Londynie. Zysk z tej imprezy ność pc1ityczna -- ukrył si~ wynosił około 20 złotych. pod pseu<1onimem, jest jego Nic zrażony tym niepClwodzc sprawą i jego prawem. Ale że niem, Gueritte w dalszym cią1;ll na podstawie sweJ W'ł!,snej urządzał koncerty muzyków książki po:wziął sympatię do sie francuskich w Anglii. W jakiś bie (czyżby je'; przed tym nip czas po pierwszej próbie z AJ. żywił?), że z~'częł chwalić niby Cortot, impresario GueriHe -kogooŚ in. i wydobywać zalety ogłuchł. 'V dalszym ' ciągu jerl. natury raczej osobistej- to jest nak chodzi na wszys·t'kie kOTrniezbyt piękne. I doprawdy nie certy i twierdzi, ić wzrokowe ma się czego gniewać "Dzien- doznania z imlPrez muzycznych, nik Narodowy", że tę s:praw~ szczególnie zaś symfonicznych, wydobyto na jaw. Boć przecie~ dają mu pełnię zadowolenia arani do pisarzy, ani do 'polity- tystycz.nego. k6w nie stDsuje s.ię' powiedze-.-------------nia. że de mortui,s aut nihil aut bene. Gdyby je stosowano, byłoby pr7.edeż ani h1sŁorii. krytyki literackiej.
Ale jest w tej całej sprawie inny jeszcze moment, 'inny aspekt, z któl'ego można na nią s'Pojrzeć. Takie postępowanie jest bowiem dość charakterysty czne dla przedstawicieli reakcji. Zapatrzeni w chwiłę bieżącą -wiedzą bowiem aż nadto dobrze. ż·e tyl'ko ona należeć do nich może, a nigdy dzień jutrzejszy - tym tylko sil" p.ow1odują i to tylko czynią, co im umożliwia sukces jednej chJwili. Dlatego w,gzystkie jeh enuIliCjacje i czyny Sili waime tylko na tę jedną chwilę. Jeśli zajdzie potrzeba, zadadzą nazajUtrz kłam -własnym słowom i wyrzekną się własnych czyn6w. Przecież mo~ żna się byto ISpodmewać, że -ta sprawa , prędzej, czy póŹlniej, wyjdzie Im' jaw i nie przy sp<>· rzy laurów. Gdzie§, VI ja'kiejś tam chwili chodziło o to, aby ludzie -tę ksiąź!kę !przeczvtali, aby się nią przejęli i zaehwydJi. A jutro zapomną - pozostanie wrażenie i ono jut swo.ie zdziała. Z takiell.·o właśnie, aż nazbyt znanego liczenia IlJa brak parnię ci, na pl'zesłonięcie .i,ej parawanem autorytetu, czerpią sukcesy. A że będą one chwi1owe - ni~,h się o to martwi mimo wszystko zatr!>skany obrońca, przyszl) historyk: A .Jeśll wogóle nie bOOzie chciał bronić, jeśli przemilczy. wszystko .iedno I- ..,rzecież ieh k,rólesłwo jest tvlko na! tej ziemi i to nie na długo.
:t. t;.-.e.
l. Ewa Curi'e, córka wielkiej uozQuej i autOlI'ka biografii swej matki, w arodze do Ameryki na pCJIkladzie franc~iego statku. - 2. Miliza Korj~s zdobyła sławę del:ljulem w iiImie Wielki walc". - 3. l 'C'l'Iland Gravey, amerykullski ~wiaz~or filmowy. -. 3. Mistrzosl\~a l~iJ~g'p;)nga w .Kairze zaszczycilł swoj~ ob~n?ści:t ',król ~gipski Farlt~ i następca trollu Persji (na" prawo "bok k.·ÓJ a) .. ~)' . i'l':,twet d:a~acze c!1m~r Ule mają na t? rady, ze pada ll~ nIe clel,l Jeszcze wlększeg? olbrzyma. a n~lauo":lcle cle~ E~T)!re ~t~te BUlldings - Ila)\\'i~k~zcg~ d~, ;~;aj IJndynku
tla SWICCIC. - G. S-!k91enlC p,lechoty na p,odwon:u, )V kO!izarach l!ll. WclllDgtop.,a. _. 7. KO~tly'J.U w łt>:ly ełlpmo~klm !la Wl,ęUi.l~h 3\'y'scJga~h kOllllych w :'1,1511 l:\lIghu~.
-----------------.------s·e1'j~ &&5 !!ti!ArtM ' 5
I TORI I T, Przebieg wOin" Napoleona w iSZDan;;
Zalecenie, aby cze·rpać nauki z przeszłości, może łatwo sprowadzić mężów stanu i polityków na manowce i ma dJatego
I wąt,pliwą wartość. Okoliczności
zmieniają się, a każda nowa go dzina jest odmienną od poprzed nieJ. Zwykle naśladowanie ni{! jest żadną s~luką. NaMadować
1 posu.nięcia mistrza szachowego-, zawarte w podr,!czniku, znaczy tyzykować pordkę. Nie możemv być bezwzględnie pewnymi, że 'hvloby słu5wym stoso-wać te stlIne, albo w przyhllżeniu te sa me metody przeciw MUSSOLINIEMU w Hiszpanii, jakie sto-o sowano przeciw NAPOLEONOWI w jego wO.Fnie hiszpańskiej. Możemy tyLko J)rzypomnieć
I .
wówczas przestrzeganą europej ką taktykę, bez wydągania z
nIE.'.i jakichkolwiek wniosków. W swoich rozmowach z LAS
CASESEM na wys,pie św. Helenv. NAPOLEON nazwał wojn~, na którą odważył sję dla ujarzmienia kocha.ią.eych SW" wolność hiszpanów, swoim ,,.naj· wi~'kszym błędem".
- W o.jua his~anska była ~ł6wną przyczyną klęski, kt6!'!! poniosła Francja. To była moja 1lftuha..
Napoleon Wkroczył do Hiszpanii pod zwykłym pretekstem ~ przywrócenia rządu, dające~o r-,rwaranc.ie utrzymania porządku . Niszczą:c niezliczone t.ycia ludzki,e i zamieniają.c wiele miast w ruiny, działał jakoby jedynie w interesie cywilizacji. p ':! łoźył kres stosunkom. które stały .!ię niemołnymi. ,.
Krolewska rodzina BURBONÓW była w Hisz,panU mało
' lubiana, a jeszcze mniej powalana: kochanek k.r61owoe}, MA:NUEL GODOY, .,Ksią,źę Poko,ju", rządził narodem, który 'jęczał pod ciężarem podatków: FERDYNAND, syn starego i chorowite~o KAROL.'. IV, postanowił usunąć niepopularnego faworyta kr61ewskie l1o i Mm zasiąiść na trOlllie. Kiedy spór rodzin!llY osiągInął punkt kulminacyjny, NAPOLEON posłał do Hi's1JJ)anii ari'nię 80.000 ludzi -Zfl dużo dla załatwi :::aia sp'rawv ,.buduarowej", a zbyt mało dla postawienia Hi.sZipanii na nogi. Zwabił o ica i syna do Bayonne, zmusił ich do abdykacji ł rezy~'uac.ii z tronu hiszpańskiego i Do'słal swego brata .JÓZEFA~ juko króla do Madrytu.
ohatersłWO hisZDańskie
PTZeciw temu zallranicznemu pretendentowi i przeciw rządom bagnetów naród hiszpański po~ołał w swej r.amiętnej r: ienawiści z glo·śnym enhlzjazl11cm dla obrony swej wo~ności. H iszpanie byli biedni i niedożywieni, ale każdy z nich nosił !woje lachmany z dumą hidalga; ci~żka praca na polach lub w kopa~ninch feudain ' ch właścicieli ziemskich nie złamała ich ducha. Ta nami~tI:a obro-na ~woich praw przez hiszpaI1
skich chłopów miała w sobie -- u-skaria się THIERS, z.azwydramatyczną wielkość i szla- czaj pochlebiający mu adoratrlf chE!tność. Jako akt zemsty mo- - jako nd wcielenie sukcesu, ~b się przeobrazić w straszne:)- pałęgi i geniuszu. Może ty~ko
krucieństwo; rozszerzała się, kHku zatwardziałych starych jak ogień na prerii, którego nic rojalistów, trzeźwo patrzących.
nie zdoła ugasić. przepowiadało klę:s,kę, której Osiemdziesiąt tysięcy żolni.'!- ,oczątek tkwił w Hisznanii.
rzv NAPOLEONA poszło do \V innych krajach widziano. Hiszpanii, wkr6tce musiał wy- że NAPOLEON wdał si~ w słać posiłki na zu'pełnie inną przedsięwzięcie, w którym momiarę i ciągle posyłać ich coraz Żf> zginąć w usiłowaniu uratowięcej. Wszystkie tElpnial.y, awania tylko swego prestiżu. -suro-wy, górzysty kl'~j zasłany Osłabi('nie jego siły woitskowPj był szczątkami jego pełnej no-towano z zadOWOleniem. któchwały armii. NAPOLEON po- re nei może zdu'l11iewać. wierzył swoim najbardziej zau- ,,\V W~ednill, w Berli1l1ie fanym gen{'J'alom zadanie pod- DisZfl Pl wien· historyk - wieibicia narodu 'hiszpańskiego - kie były nadziej; w [.ondvnie ~enerałom lfARMONT, JUNOT, radość była bezgraniczna".SOULT, MASSENA. LEY. - I słuszne było przypuszczenie. Wkońeu, kiedy ARTUR WEL- że jem ta niszcząca wojna do~ć LESLEY wylądował ze swymi dfufo potrwa, położy ona kres angIelskimi wojiskami na ziemi autorytetowi i popuJarno~ki NA hi'slpańskie.i i portugalskiej, _ POJ .. EONA. Partia umiarlwwnNAPOLEON prz~'był sam. ZaJął nvch TALLEYUANDA i FOliMadryt, a wk:rótce padta też Sa- CHEGO. "partia wszystkich tych. ragosa, bohatersko bronioll1a którzy chcieli porozumienia z przez głodujących mężczyzn i resztą Europy i byli za usuniętobiety, dem brrzvciela pokoju, stop-
Hiszpania ·pozo.,s,tała ieclna \ nieuJarzmiona. Niszczo-no miasto za miastem, ,,-raz z bog'adwem architektonicznego pi~kna (aczkolwiek mnieJ bez.Iito~nie niż przez dzisie.jsze bombow cer; sę.py Sierry tUiCzyły się; a Jednak' ogień' w prerii płonąt .. W swej bezowocnej ""yprawic po ziemie hiszpań5kie NAPO. LEON strach 300.000 ludzi. _ Talleyra'l1d protesto-wał; Napoleon wśdekły, udzielił mu dvmisji. Józef Bonaparte, któ;y 'PodCZ4lS krótkiego epizodu &We_~o panowanie poznał hiszpanów, ostrzegał swego brata, .led nak również daremnie.
Ulior NaDOieona Przez pewien czas, przy po
mocy czujnej eenzury, NAPOLEON był w stanie ukryć praw dziwe fakty przed swym własnym narodem. Podczas powrotu ,iego z Hiszpanii witano ~o entuz,iastycznymi oklasbmł, .ia ko odnuwicit'la porzq,dku. moraLno-ścj i r-eligii.
- Ciągle patrzano na niego
niowo zyskiwała coraz więcPj ,iły.
Slrawozd ft!e et .. ternicha
Taką była też kalkulacja METTERNrCHA, który jeszcze !lie był wtedy "szechpotężnym kanc1erzem \usfriL alp ambas:t dorem swego kraJu w Paryżu. "To Już nioe naród, który walczy - pisał IN sprawozdaniu do Wiednia w ~rudniu 1808 r.; to je.s:t woina NAPLEONA, nawet nie Jego armiia
• Metłernich, bystry obserwator, opisał wzrost ruchu pokojow'ego, którym Talleyrand kier·owal za kulisami 0-
raz upór NA.POLEONA, z jakim "zbraniał się słuchać o-stl'zega w cz-ej rady:
.,Cesarz, zu;pełnic zaabsorbowany swoim planem napadu UH
Hiszpanię, nie słucha żadnych
ostrzeżeń i jest zarówno lliepoli tYC1lly w swoich poglądach Il!l
te s!)rawy, jak pogardliwy:i zbrodni.czy w wyborze środków dla przeprowadzenia tych planów. Kierowany Sową nienasy-
coną aml)ic.lą, naciskany przez . perfidnego ~IURATA (któremu dał za żonę swoją siostrę Karoli.n~) skiero\vał wszystkie swoje przygotowania liu temu jedne-mu celowi".
Ambasador przellzcdł póiniej do rozważania wyników strat wojskowych i doszed1 do wnios ku, że po zakończeniu wojny, wojska austriackie będą liczeb-nip równv armii napOleOll&kiej, padczas :zdy przed najazdem Hiszpanii były liczebnie daleko mniejsze.
czątku sierpnia 1808 r. pierwsze angielskie wojska wylądowały na wybrz,eżu portugalskim pod "odzą ARTURA WELLESLEYA.
- Dotych~zas - wola1 SHERIDAN. przywódca whigów w izbie gminl-BONAPARTE waiczył z niegodnymi książętami.
oionkami bez zapału, . lub narodami bez patriotyzmu... Tera 'I'.. musi się nauczyć, co to znaczy walczyć przeciw narodowi, kl ódy jednomyś1nie Je&t względet · l
niego wrogo usposobiony. Nawet po- początkwych ni l'
Ale ogólna nadzieja. te NA- powodzeniach i śmierci dzielnep()LE.ON 7na,idz1", swój ko-nl'ec -, ."" /l10 , generała MOOR,E , angłicy w
w Hiszpanii, mogla być tylko zdecydowaniu swoim nie o~ta-wledv zrealizowana, jeżeli na- bIi. Były skargi ze strony lon ' ród hiszpaJls,ki bybby wzmocnio '·dyń.sJdej City, wypowiad3jq (' ,. ny w swoim oporze i jeżeli od- sie przeciw iJlte.trwencji, ale takważni obrońcy ziemi hiszpań- tyka pokonania NAPOLEON \ ski'!.i mogliby uzyskać pomoc hyła dalej prowadzona. a WELnatury więcl,j praktycznej. niż LESLEY naprawił zagrożoną poklask 1 ~·!lchętR . Dzielność j sytuację . Wynik hiszpallskieg') bIiarność hiszpanów przekra- oporu przy teJ aktvwneJ pOtnO
c"ały wszystko, cz·ego świat był cv słał się wkrótce oczywistym świadkil:m w IJistorycznyc'h tra dla wszystkich Jasn'o patrzą ~edia('h przeszłości, które · wzhu cvch obserw.ntor6w. _ Słał :,i~ dzałv w ludziach litość i po- przede wiSzystkim oczywistym dziw. Z niesłychaną wytrwałoś- dla NAPOLEONA. clą ludzie ci trzymali się na o· _ Ta nieszczęsna wo:jna- po słatnich zgH~zczach zniszczone- wiedział późnieJ na św. Helenie ~o miasta i rzucali się na pew- _ rozszczepiła moje siły i zm'nn!} śmierć. t\ le brakowało im te- siła mnie do wzmożenia motch' ~o wS7:vsfkiego, czefo nieprzy- wysiłków kiIkailaotnie. W szvstiacic1 miał pod dostatkiem ._ ' ki·e mate nieszcześcia nozo~łaJJroni pulncj, dział, umunicji.- . waf w'Z'Wiązku) z 1:-, łll l'alall1\·m .\ntynar-o,leoIlska Europa posła- zawikłaniem. la im swoje okręty, naładowane pot:-zt>lmym uzbrojeniem j Zł\
pasan.ii. Nie p~'tHła, czy byli czerwoni, czy biali, lub czy "rewolucy.jna namiętność była zgodna z ideami i svsłemami starych monarchii. Nawet METTERNICH się o t~ nie troszczył.
Pomoc od Anglii ~a.i'siybszą i bez długich wa·
h'1ń była pomoc od Anglii, zde.· cyd()wanie premiera CANNINGA spotkało się z tym samym entuzjJ3.stycznym przyjęciem 'Ze strony j·ego towarzyszy - tory'Sów, .lak ze strony whig6w. -An~lia nie traciła czasu i nie zwlekała; nie ominęła' właści
we.i chwili; zaczęła 0<1 razu posyłać materiał wojenny. Na po·
Biedne obaw, Było wicIn ·takich. któn:,
wówczas sądziłi, że upadek NAPOLEONA sprowadzi pOWlSzech ny chaOls, że rewolucja pod;nipsie swą czerwoną flagę, zmien r istniejący porządek sooleczny i zniszczy Europę. - Chwilami METTERNICH rÓWlllież tak są
dził. Śmierć NAPOLEO. 'A. tak pisał, będzie sygnałem do now" go i straszneg() zamieszani:.'! -Jeszcze w 1811 roku pisał. iż ogólnie sądzą, że po vnikni~cia
NAPOLEONA rewolucja bpdzi(' nieunikniona..
Kiedv NAPOLEON lwudł. -przewidywania te nie sprawdziły się. Nie narus.zono oorządktl i ",łasności i po latach bezlgrnnkzuego niepoko.ju, ludzie za
częli z,now'U ~vobodl1ie oddychać; we wiSzystkich krajach handel i przemysł zakvl'itty.
Obal,enie NAlPOLEONA, kLo re zaczęło się w Hisz.paii , nie wywołało żadnych rewolucji'~
wywołane one zostały dopiero kUka dzies.iąbków JaŁ później,. przez działalność jej wh\snycll monarchów.
OKO BRONI PRZECIWLOTNICZEJ
Ani Anglii pod je j kons('rwntywnymi rządami, ani METTERNICHA nie powstrzymała obawa, że hiszpańskie powstanie narodowe przerzuci si~ na inne narody \Valczvli przeciw nicbezpieczells.hnl, które wvda- ' wało im się najbliż s ze i najgor sze. PostaIl ·. wili spojrz('ć w obUcze grożącemu niebezpieczeń.stwu . \Vo.;ua hiszpańska da la hn ku temu sposobność. Mier?:enie odległości przy nowej 11.4,-c!!utymet(owej armacie przeciwlot.uiczej, usta'wionęj w tajemnicy w brah·
Itwie Kent i badanej tam przez: komisji: angielskiego ministerstwa ·wojny i sztabu generalnego. "H1~OI)OR WOLFF.
6 TVDZIEŃ UBIIEGLV ILUSTAAC.JI
t., Jerzy VI z !irÓlową Elibiifą na Illicacl1 Looonu. ~ ~. Prezyclen'( Le'6run i krÓl Jerzy VI w drodze z aw-orca ao paJacu h,"l"ólew.kiego w Londynie. - 3. Rzut oka na most św. Wacława w Pradze z widokiem lIa HradczYll. - 4. U{bszy-s, litewski minister spraw zagraniczny<:h, który prowachil w Berlinie rokowania w sprawie poddania Kłajpedy. - 5. Ogólny widok zajętej przez Niemcy Kłajpedy. - 6. Dowódca garnizonu węgierskieg() w Huszcie (dawoIlej stolicy Rusi Podkarpackiej) składa raport regentowi Horthy'emu. - -7. Dr. Neumann, przywódca niemiec· kich hitlerowców w Kłajpedzie. - B. Pezydent Francji Albert Lebrun z małżonką. - !l. Hitler na Hradczynie wita się ze studentami niemieckimi, stóldiującymi na wyższych llczelniacll W Pradze. ,....., 10. DJY,.uDlotorowy "Lockhead ,,21'2" jest l1ajnowszym samolotem bojowym Stanów Zjednoczonych, osiągającym szyhkość 4()() kim. na godzill«: i wyposai-oJlym we wszystki~
najnowszc zdobYCZe tc!!hni-ki ....... 11. Japończycy zrzucali ma~owo z samo!)tów ulotki, przoznaczonl! dla ludl10ki zaj~tej wyspy Ilainau.
--
7
GUA tw miast .. W5 W ostatnim czasie niemiecl{a,
angielsl{a i amerykańsi{a prasa wymienia z większym lub mniejszym podnieceniem nazwę Guam. Utrzynmją, że Amery~a ch ('e Guam po· tęinie ufortyfikować, że Guam było główną trością rozmowy pomię· dzy EDENEM i ROOSEVELTEM. Nazwa ta pojawia się wciąż w wiadomościa~h, nadchodzącycn z Ameryki dO' Niemiec. Informacje te podaią, że Eden miał wymóc na pre· zydencie Stanów ufortyfikDwanie tej wysepki. Nazwa Guam jest najJiCwszym hasłem namiętnych wy. stąpień pewnych kół am~rykań
skich przeciwlm państwom totalnym.
Kopalnie naldelel na p6'"ocy Z8Iftar.ly · .narnlur :- Maszyny rdze'Wleią z zlmn
CÓŹ tO' jest właściwie Guam? Na, czym pDlega znaczenie tej nazwy?
Ostatnio za.częto znowu mówić o Szpicbergu, gdzie wykryto wielkie pokłady węgla i tn'nych minerałóW. Stoczono zaciętą wal ~~ę o prawo posiadania cenlleg0 obszaru. Dzieje Szpicbergu w ciągu ostainich lat są ni,ezwykJc burzliwe, pełne "niespodJzianel." ~ "wydarzeń". Mówi się o nich w poniższym artykule, skreślonym przez jednego z uczestników wy prawy film o,,, ej, który zbad.d do,kładnie tcn nic zwykle cieka' wy obszilr.
ryhów da\v.al znaczne korzyści, walczyli ze sobą holenderscy i 1l0'l'\Vescy poławiaczc o posiadanie na.jlepszych miejsc poło..wu.
O walkach tych świadczą lielU" ' mogiły w fiordzi,c Magdaleny i na półwy'spic Smcercnhurgu,
'gdzi,e znajdowały się lat('rtJ. głów ue punkty wytapiania ttanu. Po woli jednak lmui,ejszyła si~ liczha wielorybów i z ich zanika~
niem kurczyły się zar'obrki, znilka ły bara,ki i piece do wytapiania tranu. Na Szpicbergu . zapano-
Od ro:ku 1928 sprawuje Norwe wał spokój. W ciągu 150 lat nikt gia 'mandat nad Sz.picbergiem. nie troszczył si'ę o ożywióny da\\' który do tego czasu uie ł1lłleżał niej obszar. Jedynic garść nordo nikogo. Dopóki połów wjelo .' westkicJl i angielskich rybaków
przebywała tu latem w poszuld",'aniu wielorybów.
•. aglc rozpoczęły się na wy· ścigi wyprawy w celu zdobyckt bieguna północnego i Szpicberg znów zucząl: odgrywać roJę, jak'] punkt wyjścia dla ekspedycji. 7. badaczami 'przybyw:ali uczeni,
' którzy rozpoczęli poszuki'wania bogactw naturalnych. Nie. wia
, damo, ą.y już pierwsi odkrywcy znaleźli węgiel. Nie ul,elga jed
.uUlk wątpIiwQści, że ni,e wspomi nilU o tym ni'komu, tran bowiem
· był bardziej' ceniony, niż pcza:'ne diamenty'''. Lecz nastała epo
' ka manyn i węgiel zyskał o· ' gromnie na vartbści. Powstały
Guam, amerykańska posiadłość, zamyka JapDnii drogę dO' Stanów Zjedl1oczony~h i Australii. Je.')t to mała wyspa, któr~j obszar wynosi a:aledwie 200 .mil kwadratO'wych, PO'mtmo tak drDbnych rO'zmiarów położenie geograficzne zapewnia' wysepce decyduj'lce znaczenie. Do, , póki Guam znajduje 'się w posiada· uiu Ameryki, dopóty japO'ńczycy nie mogą poruszać się dDwDlnie na obszarze Pacyfiku. Waszyngton ehce przetO' przeznaczyć 5 milionów dolarów, aby uczynie Guam niezdo· bytym punldcm. Wyspę tę odluyl
ARCHEOLOGICZNE SENSACJE
w rDku 1521 slynny ieglarz MA , GBL.LAN i zaanektDwał' na rzeC2. His7:panii. Zamieszkiwał ją ja\(iŚ dziki szczep, który podróżnik nazy~ wał Chamorros. Magellan prosi~ rząd hiszpański, aby posłał na_ wyspę misjO'nafzy w łlelu nawrócenia tubylców Da chrześcijaństwo. Zadanie tO' okazałO' się trudnym. Tymczasem gromady awanturników 0-
panowały wyspę i swoim bezwzględnym postępowaniem spowodowały gwałtO'wny spadek zaludnleDla~ PierwO'tna liczba wyspLarzy, wynosząca 50.000. ludzi, spadła :w końcu ~O' 200 Hiszpanie uczynili %. wyspy stację, gdzie ich statki handlowb zaDpatrywały sit; w wodę.
W roku 1898 podczas wojny Hiszpanii ze Stanami Zjednoczon\'..: mi wyspa GUIIlłD przeszła w posia.., danie Ameryki. StałO' się to przez przypadek. Amerykańska flota 0-
trzymała rozkaz. zajęcia wysp Filipińskich, odległych od Guam o 15.000 miL Jeden z krążowników "CHARLESTON" stracił kontakt %
efkatlrą i' pO' długim Jjłądzeniu znalazł się w pobliżu Guam. Zatrzy' mał się i skierO'wał na wyspę ogień działO'wy.Wśród tubylców powsta'" la panika, a hiszpański gubernator wyspy wysłal do okrętu łódź, aby zawiadomić, że nie mO'że Odpowie~ uleć na salwę pO'witalną, jak sądził, ponieważ nie miał prochu. Ko.., mendant krążownika poprosił go o prZ)bycie na sfatel{, wysyłając jednocześnie część załO'gi na ląd. Zdumieni hiszpanie dowiedzieli się, iż zostali wzięci do niewoli przez ante rykański statek wojenny. Wkrótce po tym zdarzeniu amerykańskie woj.ika O'bsadżiły Filipiny i .zaalte~towaly je na rzecz Stanów Zjedno-, czonych. Marynarze nie zgodzili się jednak, aby woj~ka lądow~ obsa~ ctzłły zdobyty przez flotę Guam i od tegO' czasu wyspa pO'zostaje pod zarządem marynarki.
Prezyd~nt T AFT, który sam odbywał służbę wojskową w armii I~· I!owej. chciał wyrządzić przykrośe Ilocit., czynląe z wyS!)' Guam miejsce deportacji przestępców filipitt· fokir:h, Marynarze zaprotestowali tak ellergicznłe~ przeciwko poniżeniu ich" wysp że prezydent musiał
» • k'l wyrzec się swego zamiaru. W I -
&ta lat później sp6ł1{a kablowa tlzytlkała zgodę urzędu morskiegO' na budO'wę na wyspie Guam stacji, tlłatwiają~ej komunikację telegraficzną pomiędzy Ameryką) ,Japonią j Australią.
Stanowisko gubernatora wyspy Guam jest celem marzeń oficerów anterykańsldej marynarki. Bowiem kome11dunt taki posiada tli wladz,"
Ślady prastarej :kultury w AmerY'ce oraz w Australii ' Wyra.z ~)sensacj3.\' nio powinien
bye ozęsto używany : w dżi<.>dzioie ~vierlzv. Lecz zMłngują uiewątpllwie na to określenie odkrycia. t;
czynione prawie jednocz<.>śnie w dWllCh miejscach Pćłnotuej .imery· ki oraz w Australii.
HAROLD Sl\UTH, pl'oft'sor gen· logii na. unhversytcl'ie w KailZa~, nadesłał Amervkań~kiorun Geolo:;iicznemu Towa~2yst'vu sprawotda. Ii~ z~czynioneg(, przeze!'! odkrYr da..
U<:lało IIlU się mianowicie "'Ykry~ IUL pćłnocy Kanzas na gł~bok08d 3 i pół metra ślady kultury, która, 6ąd~ąc z Odr.alezionycb 1,r~edntiQ' 1ów. istniała 6-12.000 lat tenut.
Wykryto ślady osiedla wit>jskiego, z:..mieszkałego przez ludzi mor:gel~kieg(l t,ypu, niewątpliwie pokre\\"llrg(jpóźni<.>isz~j indyjskiej lt,d ~(,ści i rćwrueż niewątpliwie żyją('ego VI'" Ameryce na tysiąclecia T'rzeJ indianami. Był to prawdopo" (iuhlli:l lud myśliwski, które\nu nie ~bca ,byk sztuka garncar:-kla.
Prdesor SMITH oświadczył, iż \V pllrozurnieniu z wybitnymi antl'o' lwh1gami może twierdzić, że wykry tE) ślady należą do 'najstarszej z kultur, jakie udałO' się dotycbczB!o odnaleźć w Ameryce.
Dr .• CHESTER STOCK, . kierow!lik ekspedycjI, w?slan€j przez Kalifornijr,ki TechnologicztJy Instytut; uczynił drugie odkrycie w pokładzie asfaltu w odległości 50 kiło· inetrów na zachćd od Bakers~ield. Wykryto "Ił tak welIde nagro,ua~ dze~ie. · doskonala zachowanych ~7.kit-letów zwięrząt z epoki lodo'\\'-
dyktatora. Jest prawodawcą i sęUzią, a wyroki jego nie podlegają . r.pelacji. Na jego ręce wpłacane są podatki. On C7;uwa !lad wychowla· niem dzieci tubylczej ludn()~ci, kieruje gO'spodarką i ekspO'rtem, kto· ty przynosi rocznie około 100.(,00 ~olarÓw.
GubematO'r zamieszkuje pięl~y pałae, będący dawniej własuością biszpańsldegO' plantatora. PaJac o.toczolJy jest wspaniałym parkiem.
W roku 1936 zarząd Pan - American - Airways zainteresO'wał się wyspą Guam, gdzie ("hciał Z/alotyć lowi!'ko dla swyclt zamorskich sa· tnolotów. Spółlm tn chce ~blldowa~ na Guam wytworny bDtel dla p~il' żerów. Zarząd floty zamierza również . wznieść na wyspie szertC'g piękl1vch budynków~ Marynarka amerykańska jest niezmiernie dumna z roli, jaka ma o(h'grać w polityce Slant'W zt.lobyta przez nią wyspa.
W. CUiiHNGS,
('OW t.! j , jllk:l' napotkano d.ot~rl'hczl.lS jetlYl\io VI ::;1ynny<:h grotach LaBrea pod LOl:i _\ngcl'2s, \V~rlld. ~zkie letl;w tych ~najduj<l :,j~ wszystkie rodzaje kot6w, olbrzymich lwów, ltiediwied3i, wit\tów i innych arapieżników, .jak rÓwllie1. kOf,cce zwie rząt l'O~liOOŻE1"llych: bizonów, dzikich kon:, wielbłądów, 'jeleni. ;:;z\!ze gOnio 'lz1wiło w~·krycie szczątków ptactwa wodrte,o,. · ponieważ mnk· ' lIIal1(,. że óbszary, na których pro-\'·adz . łuo lnH}ania Lyly w ('z3::adl ,Przedhistorycznych zupeltuc liUdlC.
. Do szczególnie niezwykłycb , ahy 'r:ie powiedzieć ~C1l5;H'yjlly('h , BaJeŻV &Ylkrvt'h uczvnione w północnej Australll W odległości 500 kilome
· trów 00 DarwIn. Eksped~-c~a. Il:\
'czelakórej stał HUGH STUART, '( dkryh wśroo sterrb,- gru~ Im· 111icI1nych tJłupów. pn:ypominająe,ą . ao ~łu<lzeni!!' 3~ !lny ,,:3t(Jllt)heu~t:" . r-od Salisbury IV AngliL J el!t to 'grupa pot źnych słupów z piaskO'wca, twol'''ących łuk o średnicy, wy-
' nos-ząeej ol;:o·!o półtora kilometra. KaMy .z nich p::lsiada lO-HI ma'tri.w ;vyaokosci i przykrywa ' sobą ·podobna., do grobowca. nisz~, którf: j '~kaJiste ściany pokryte są łJienvotllymi malowIdłami. .
Rzec1.ozna\vcv twierdzą, że malo"itlla te istnieją. od wielu' tysi~('y .lat i st:uJo\',ią uajYi''ybitllj(;j~'l.C 11;1
:;WICCIC dzh:lo pit!l'wolnej sztuki. , :d~lowiuła utrzyma ue ::ą. w . barwac~ ('zarnych, białych, czerwonych . t
żtHtycl1. "Wśród pustaci 111clzkich uoerza para królewska, mająca na głowach rodzaj korDny, przypominającej słońce. Wśród postaci zwierząt dostrzega 5i~ węte, ryby, krokodyle, kangury. Na malowidłacb "idać l.'ćwnie~ brolJ, w~ród której zunlduJą się bumerangi. 'Szczególl,je ud!)r'l'.3, olbrzymia rćżnica' po. Jlli(~c.lzy tą sztuką , ' :\ nieudoloyrm I ysunkr.'Di tubylców południowej
Australii. O :-oli tych nisz świadczą story 1mmiel1ne, pr~póminające ołtarze, &ra1.: mnóstwo kamiennych
· (,fiar przepisanych przez jakiś za gl uiony kult. Wobec r.naIezienia du
' ż(,j ilości ludzĘicb szczątków nk ' ukg-R wą.tpliwości, że zabijano na · ofiarę hek!t~mby ludzi. Mniej. prawd~Vodobne jest przypuśzczenie, źe
· chodzi tu o grobowce, w ktćrych :-kładanona czeŚĆ zmarłych ofiary
· y.e zwierzat. Znalezione kości nale-· żnły pręd;ej do słabO'wi,tych, lub niepożądanych z róźnych przyczyn dzieci. Miejscowo:5Ć, gdzie odkryto
· tajemnicze stupy, jest obeCllie do, : ldaJuio bad'l.J1a w celu zdobycia ścifile"jszych danych) tyczących się
· ich Jlochodzenia i przeznaczenia: · .
HUMOR ZAGRANICZNY
-- Pan mnie ohraził! Oto moJa karła! .- Bardzo mi przykro, ule ja nie gryw:lln!
.'~-•• 2.t~I""",,"""I""""""""""""~~""""
w krótkim czasie na Sz.piebergu przedsięhiorstWtl. ck<s>ploatacyjnc - i zaczęły sję kmlflikty. Hóżnc kraje rościły so1f.e prawo do ol. brzymich pokładów węgla. Holendrzy, ros.i:mie, norwegowie i szwedzi wkł<adali kopalnie, uwa żając za S'YC pewne obszru:y, któ re wedłu,g starego zwyczaju sta· walv s~ wlasnościa założyciela kop"aln'i. Eks'ploata"cja nie dała i
.iedn~ zadawalających wyni. ków'. Szpicberg posiada niewąip!iwie olbrzymie bogactwo minc l'ałów, lecz niewiele z zalożonych kopalIł dało znaczniejs!y dochód "~iększa część została porzucona przez założycieli, kłj) rzy ponieśli duże straty. Szczegól nie ucierpiała pewna angielska spólkp., mająca na celu eksploa· tacjl! llwrmuru. Na p6łnocnej stronie tak zwanej zatoki Królewskiej ciągnie się łańcuch gór, zbudow(ł.ny z czerwonego mar· muru różnych odcieni, dającegv siQ pięknie szlifować. Obiecywa . no !Sobie wielkie korzyści z ck:;· ploatucji łych marmurowych gór i utworzono spółkę akcyjną ,. tym celu. \")'slano no. Szpk·
berg wyprawę, kt6ra wymierzy-ło. i oznaczyła słupami tereny, zajęte na flecz spółki. Po dziś dzieI'i można widzieć w tC.i o-ko liey wielkie słupy, zaopatrz,Jn" w tabliczki 'L napisem: "Własność Półno('ncgo towa·
rzystwa w Londynie. Zajęta \V
r.:]:u ·i905".
Akcje spółki nic cicszylv si~ "ldo{'lt~ie popytem i tru no l." lo z"t , ~ć. kapitał na ksplo3 t.'l ·
("'" '.' wielkim stylu. Tynl~~(I.~Clłl w~-buchla wojna' ~''i iatown i dopiero w roku 1920 rOlpoc<.~ io puce pnygotowawcze. l\"ad zato~ą Królewską zbudo\\TJ.l\o ~l.rreg ]:;::-r-;k,ów, pl'owadl I
))otrzebne maszyny i zaczęto t".'l ~~d.zać :I1arUlUrOwe skały. Na)l1c p:'Z'crwa[)o Draee, Baraki opusto ~7aly i nad zatol.a zapanowałr. popl'll'rLia martwa cisza. Cu·~ tE'\1 !,p(l ,vodowała krótka d.!p ;; .,. sza z Londynu:
. . PrZ('IWaĆ prac~. :\larmur '.'!C
?dulny jo użytku".
Przy szlifowaniu próbek pTl~
" J ,.
I: n l! ,. 11
oczono okoliczność, że grunt na Szpiche-rgu znmarzn do niezbadanej dotąd głębokości i jedyni,~ latem powierzchnia taje uie głę· biej, niż na 70 centymetrów. 'Vzięlc do szlifowania kawalld pochodliły z górnych war~tw. Dla otrzymania jeduak wielkidl brył trzeba było rozsadzać Sk\l-
, I.
ły, leżące głębiej. Poehodzą~:; z nich marmur rozpadał się w wit golnym klimacie w Anglii.
. W norweskim mieście Alesund powstała spól'ka akcyjna w celu wvdobyw:lni,a węgla na Szpich '1' gu. Założono tam osadę górnjczą, zaopatrzoną w nowocze~nc instala\!je i nazwano ją "Nowy Alesund". Okazało się jednak. że węgiel na Szpicbergu zawiera dużo !Siarki i pl'oduklÓWlllolnwyeh. Jest bardzo przydatny w przemyśle chemicznym, lecz nie lHldaje się do że~1ugi, pC'1\ieważ ~i,<:,zcz.v ·""claI. Z tego u.owoo!. .. przedsi~biorstwa ot~rętówe li.c chciały go nabywać. Kopalnia przestała się rentować i zosłała unieruchomiona. Osada z 111-
wpół rozwalollymi domami sta-ła się "martwym miastem". Każ '!'
dego lata przybywa tu kilku ro-b c.tll iiI. ów, aby rozebrać po tr,)chu maszyny l in50talacje. Dale-kn pół"oc okazała się znów silniejsza od ludz~.
H. Rausehert.
- MW'·Y.5 t -l ._
Potomek powstańca · polskiego jest iednym z dyrektorów angielskiego ,radia
(Rozmowa w gmachu BBC z Val Giełg~dem), Londyn, w marou.
Do znanych oS'obist,ości świata arlystycmego LOIIldynu naIeży między innymi V AL, GIELGUD, dyrektor dramatyczny B. B. C., czyli angielskiego radIa, autor wIelu dramatów i powieści. Ja' ... wiadomo, Gieł'gud jest z pocho· dzenia polakiem i potomkiem gen. Arutoni,ego Giełguda, wodza powstania listopadowego na Utwie. ,
Nasz korespondent l()l1ldyński OIdwLeldrził Giełguda w jegobilllrze londyńskim, w t. zw. "Gielgud Office", \/ dyrekcji. radia. Na powitaJńi,e wyszedł wysok:, przystojny brunet. Krótka biroda, wąsy i rogowe okulaJry nadają twarzy Gidguda pewną ory ginalIność, s'z'Clzególnie w tym kn lU ludzi wygolónyClh. gdZlie cduwiek z brodą jest albo cudzoziem cem, albo M'tystą.
GLełgud pl'lZep.rasza, "Ze nie mo .że mówić po pobku, ale nie miał jśoś dotąd nigdy sposobności,
aby nauczyć się - jak mówi .-' tego trudnego języka.
- Sam pochodzę z P~lsJd -zauważa po chwiłi. - Oto po upadku powstania styczniowego, na początku 1864 r., mój dziadek, ADAM GIEŁGUD, wyemigl'Ował z Polski i po krótkiej wę drówce osiadł na stałe w Londynie. Tu ożenił się z polką i otrzy maI pracę jako nauczyciel w jed nej ze szkół angielskich. Tutaj też urodził się FRYDERYK GIEŁGUD, mój ojciec. Pracował on na giełdzie 10rndyńsJiiej. Ożenił się z KATE TERBY, znaną aktorką scen londyńskich, która pochodziła ze sławnej rodziny aktorskirej. Mam dwóch braci: LUDWIKA i JANA. Ludwik jest obecnie jednym z dyrelktorów Międzyna'l'odoweg,o Czerwo nego Krzyża z siedzibą w Paryżu, a Jan jest aktOTem, jalk przy stało na potomka rodziny TeTry'ch. JeSrt zresztą bard/zo popularny w Londynie i gra w
"Queen's Theake" na West Endzie.
Ja sam od 11 lał jestem· dyrektorem literackim B. B. C. Zres'.,:tą różrue u mnie bywało - dodaje z uśmEochem Val Gijeł-gud. Po ukończeniu Oxfordu byłehl sekretar~m posła, następnie redaktorem pisma humorystyC2;ne go a po tym aktorem i reżyserem teatralnym. Poza tym od
. wielu lat zajmuje się literaturą· Napisałem kUka powieści, sporo seenariuszów filmoWych no i liczne słuchowiska radIowe. O iJle wiem, trzy moje po<wieści 7.0
stały przełożone na jęyk pol- , ski. Ostatnto nap,isałem dla jednego z teatrów sztukę, aJe nie mia~a powodzooia. Trudno, i tak bywa.
- Gzy poza pochodzeni'em wiJąże pana coś jeszcze z Polską? Ozy u~rzymuje pan jaki ko.ntalkt ar:; ojczyzną pańskiego dzdada?
- Ależ OCzywiście - woła Giel.gud - i to oddawna. Po raz
pierwszy zetknąłem się z polaka mi pod koniec wielkiej wOjny, gdy jako młody oficer angielski zostałem przydzielony we ' Franc.ii do sztabu Błękitnej armii gen. Hallera. Następnie byłem w Pol sce tr,zykrotnie. Za pierwszym razem' z misją m~ędzynar. Czer wonego K'l'zyża w cz:łlsie wojny polsiko - bolszewickiej. Drugim I'IaZ'ElIl11 spędziłem kilka miesięcy nad polskim morzem na JastrzębieJ G9rze, innym razem odwiedziłem Zakopane. I góry i mo· rze dały mi wi,ele wzruszeń. Zwiedzałem Połsr'kę w towarzy. stwie mojej rodziny, osiad~ej w P,olsce, z którą jestem w kontak de, a trzeba panu wiedzieć, ze MARY AXENTOWICZ, wdowa po wielkim malarzn, to moja 'ku zynka.
MACHNICKI KRÓL ZAMCZYSKA
W Lond}'lnie mam wielu pł'zy jadół polaków, a w mo:im środo wisku angielSlkim zawsze podueślam swoje polskie pochodzf nie, 'z któr,ego j,estem bardzo Gu. mny .. W kilku moich ksiąi:!kacł akcja rozgrywa się na tereni( Polski, a bohaterowie często' nil Slią p orlSlkie nazwirska.
- A czy próbował pllin na le~eni,e radia angiels1ciego nawiązać kontakt z literaturą polską?
- Niestety, nie - mówi Gieł. Jak 'gud. - Nigdy nie nadawałem:
go" dwa w,i4Oki ruin zamku od- słuchowisk pobkich, gdyż, mo· rzykoń!ldeg,o. p'odpirsane: "Ryso im zdaniem, literatura polska, ą wał z natUTy -JAN -MATEJKO". w ka~dym razie ta, którą znam Co więcej, na jednym' z tych ry- ~ przekładów angielskich, zbył sunków . widzimy u . wejścia do obca jest psychice publicznOŚCi zamku fantastyczną poSIlać z roz angielsIdej, szczególnie radio' wiJalIlym wlosem, w roman,tycz- wej. Ale proszę powiedzieć SWOi
nie sfałdowanym płasz'C~. Któż. im czyt~nikoon., te bardzo chęt~ to jest? To Madhilrok~ k1l'61 n-m- nie wystawiłbym jakieś slueho. czys'ka, . 'lkt(lremu Seweryn GO- włsko polskiego pisarza. jakiś SZCznQ'SKI pośwLęeił swój u- Zlf3idiofOlIli~owany utwór l1tera-ctwór, 'Wydany w POllnaniu w ro-- kIL, o ile autor, słuchając naszycIi ku 1842. Matejko więc nie tylko audycjir" pl"zyśIe mi coś :w guście był w Odr.zY'kondu. aile zarazem mojej publicznośei. Ale muszę - przed tym czy pOI tym - czy- mieć koniecznie w przekbdzie tal "Kt>óla Zamczyska" Goszczyll angielskim, bo o polskiego lek· skiego i pTlzejął się żywo duchem tora trudno u nas. Rozmowa ·natego utworu, tym ba'rdziej, że i sza schodzi na tematy radiowe. on, jak obłąkany, żył przeszło. Głełgud rocznie' czyta , wraz ześcią Polski. Goszczyńslki tedy swoim sztabem 7.500 manuskry. wpłynął niewątpl1wie na to, że ptów, z których nadaje 'się do Matejko- skierował swą uwag.ę wyk,onarna zaledwie -150. ,Koszt na talk właśnie pojętą p'ootać wykonauia . jednego słuchowiska Stańczyka, który w "Królu Zam wynosi około lQOO fU1itów, czy· czyska" wpl'owllidza MachndrelIde li 26.000 złotych!
rodził się i dojrzewał "Stańczyk" Matejki , J'eduym z n:ajpopularnirejszych wierz~hoWrll'o.śoią jak klowna,
malowideł Jana Matejki jest płaozącego nad umierającą cór"Stańczyk", rz któreg'o poSllaci~ ką w . cyrk:owej g,a,T-derobie. wiąże się wiele legend naszej Uwaga ta nie była orygiLnałlJlll, Mst,OO'iIi. Jaka jest Jednak g,eneza bowiem w~dział podobny obra"Stańczyka"? Skąd zrodził silę w Zlelk z.agranicą; trafiło to do prze duchu Martejki pomysł, aby w po kona'nia Matejki, a w bystrej pa pularnej postaci ' królewSkiego . -m1ęcl znalazł ow;ą wiadomość Q błazna, rlll!a.nego z pra:mioonów - utrade SmoleńSka i skompononośct ~ z dowcipu, ale bynajmniej wal mny szkic, ale jeslZcze z nienie ze smutnych myśli i naJSiI:'ro- odp,owiledni,o ułożonymi nogajów, uplastyc~ić hi§to~jOlZ'ofiiCz- mi. ną' refle1Q~""M teri1al 'Pr~Zf6ś- · Zabrał się , do obrazu, uhraw-ei PQlski. szy p'OiZ'Ującego w podobny ko'
Sprawa ta była dotąd nie po- sttum, siadł. jak na 5IZkicu. alo ruszana, a więc i niezn8llla. Do' nogi rozstawił i uznał wreszcie pi,ero właściIWą odpowiedź' na te tę zmianę za korzystniejszą i do pytania znajdujemy w dTukują- obrazu wp'rowadJził". cym się obecnie dziJele pt. "Jan - Jakle to? ,W~ęc pierwszy Matejko", pióra dr. MIECZY- naprawdę hi~toriO'z-oficzny poSŁAWA TRETER~ który udo- mysł oibrazu zawdz~ęcz'ał Matejstępnil swój r~kopi-s. Autor pisze ko ow-emu "koledze"? - pyta talk o genezie "Stańcz}'lka": dr. Tr,eter. - Sam nie zdobył się
"Informa,cja o Stańczyku, ja- na to? Sprawa się · gmatwa i kom ką znajdujemy we ,;~Tspomnie_ plikuje. Tymczasem musiał zajść nlach" I. P. JABLONSKIEGO, f:łlkt drobnego. pozornie znacz ezdaje się utwierdzać nas w mnie nLa, który w sposób decydujący maniu, że to mile Matejko, lecz od/działał na zupełnie odmienną właśni,e Jabłoński j,est auto,rem konc,epcję obrazu, mającego koncepcji tego obrazu. Czytamy Stańczyka za temat. Matejko mu tam: siał zwiedzdć ruiny odrzykoń-
Po wypoczynku, po ~ozrywce, ski ego zamczyska, zwłaszcza, ż,e zaMerał silę do "Stańczyka", ale oddawna już miał ten zamiar! ów Stańczyk byłby inny, niiż go IWyll'ika to jasno z kOll'eSponzna spCiłec:z~ństwo polsllde, .~dy . . dencji ze St. mebultowsidm, w by n1e uwagi kolegi (t. j. JaJbłoń której zapowiada zwiedzenie ski ego) na terna!" sytuacji'; bła?- Odr.zykonia i Wiśnkza. O tym, na z mandoliną. że był tam naprawdę, świadczy
-- Zrób go - mówi- w kon · fakt, .te w r. 1866 ukazują się w traście uczuć 'wewnętrznych z p'o nr. 362 "Tygodnika -nustrowane-
go flia. królestwo, dając mu list Mówimy z kolei o najcilC'ka\V_ dyplom królewskości. "Pi'Sa-sze,i i ' na,jpopularniejszej ostat- , nie to me dla wsystkich. Trzeba nio w Anglii dziedzinie radiowej, być wtajemnkzonym -w moje o telewizji. Giełgud wkrótce ma państwo, aby odczytać" - mó- zamiar spróbować swych sił i w wli Marchnicki, król odr-zykoński tej dziedzinie. Nie ' wierzy jed"nieograniczony pan tych gru- nark, apy telewizja, groźna była zów, ' stróż ich przeszłości", a te dla filmu, raczej naJeży oczekigruzy "jest to coś jak maJestat wać współpracy. Już dzi>ś 3~O narodu". Stańczyk, 'kt>ól zamczy k~n Ion{jy6skic~ .instaluje, telewi. sika i własny kult p'rzeszłości, a z.lę dla transmISJ.i . akł~alnośei. za'razem włalSIlia . trosrkao ' prży- , B. B., C . .choć ma. lUZ 100:000 apa s,złość Polski, zlały się w' Jedno" lll:ntowtdew:'zy]nrc~l. ~e ~a l.~ - dodaje pod' ko'llięc i dr. -Treter. mlaru produkowac fllmow, ' gny~ - , ' _ - ' ,. to się nie opłaci.
1. Piechota allgielska otrzymała nO'Wf. mundury polowe, które · podczas , przeglądu w Aldershol PO'kl\Z:l"'VallO cźlimko'm izby gmin. - 2. Helui)' przeciwgazowe zosŁały sporządzone dla' nie. nlOwląt po faz pierwszy w angieJsrkim mieście Holborn. - 3. Lalki, wyobrażające premiera Anglii w ' typowych , ytuacjach -, mianowicie z lJarasolem wzgI. z wędką - cieszą si~ w Anglii powodzeniC'Jll, - 4. "Podmuchy" _wiatru wios~nnego '~' I:'asadenie (Kalif~l'Ilia l ,:ybiły bardzo wi ele szyb w. o,k~ach , wysla\\'owy~h, sklepów na ! :~Ó,\·.-n c.i ulicy. -:- 5. DUIlski J1ast,~p c a trOnu • małżonką w drodze do Amerylu z:ltrzymał SIQ na krullil czas \\' Londy:w'. - o, Jak za pradawnych czasow J;lpOll CZyC~ IV j; G,C! [l ~[lz.ell1l1l'J w j U1-10 głęboluJl. poldodem llclcl~ ,P ! 11']10 do·
• • • ecenasl wymierają Dlaczego łódzkie muzeum sztuki przedstawia sie tak 'ubogo
Wiadomo pOWlSzechnie, że rO~dzaj ludzi, opiekujących się
!lzŁuką i łożących na ten cel swo ,I , własne pieniądze, zarobione lpajczę§cie.1 w sposób, nie mają"I ze sztuką nic wspóllIleg,o, alo już wymarł zupełnie; albo ! ż jest na wymarciu. Ci jowiaI i szczodrzy panowie żyją jedy
Ilie .iesz.cze na pożóNtłych kartllach starych przedwojennych l,owieśoCi - w teraźniejszej rze-
:zywLstości natomiast bezin.t~re "ownego
lIECENASA NA LEKARSTWO NIE ZNAJDZIESZ.
I .Je§li chodzi o Łódź - to nie l~ieliśmy ich nigdy. IPrzynaj~
piej pamięć moja i pamięć lu ~zi nieco starszych o tym mU(zy, jakoby zdarzali się w na.~ym szarym m1eSICle ludzie, 'torzy uczynili sobie ze sztuki
e w tym czy innym pałacyku ~la wyso,kim, brzyd:kim. ale bezpiecznym murem, ukrywała się mfiarność lu'dzika, finansująca
" Łart jakiegoś młodego talentu, , l'ub łożąca na doskonalenie ja
" ic:;,'Oś pojedyńcze.go talentu --. Je gestów szerszych, w stylu flego, jakim zapisał się w kroni-a i miasta Łodzi KAROL El· 'ERT - gestu takiego brak. Grunt łódzki nie sprzyjał SDać
nigdy roZwojowi tej rzadkiej liny, której na imie "mccc-
1!\as s ztuik i" • sikoro i na prze" Łrzeni lat uliieglych - sprawdzałem w archiwum -akit dawl1ych m. Lodzi, scizie informo~ li\'ał mpie u'P~zejmie .spec od nrzeszło§ci Łodzi w osobie h. IOGsIa W ASZKIiEWICZA - nie uakwitła ani razu. Bo i bracia l~ARTOSZEWICZE. kttórzy swo i' darem polioiyIi podwaliny lpod łódzkie muzeum slJł:uiki, nie ~ ieli z Loclzią pic wspólJnego, J vIi krakOwianami.
- FundacJa braci BARTOI ZEWICZÓW9 gromadzona poprzez trzy pokolenia tej rodzi'ny, składa się z trzech działów: iz biblioteki, rękopisów i dzieł :sztuki _ objaśnia mnie dyrek'tor łódzkiego muzeum sztuki.
' trzymał pełną wypłatę. - 2. Graham lSharp, angielski mistrz świa1a w lytjlViarstwie, trenuje obecnie na jednym
)' lodowisk Berlina. - 3. Tajemnica lIlikania piłek przy grze w basseball
I
tllalaZla wyjaśnienie PO'zrewidQwaniu murzyńskiego chłopca przez kapitana grającej 'drużynyamerykańskiej.-
It Megan Taylar, Daphne Walker i Ce cylia Colledgl' - mistrzynie łyżwia~~kie świata. -, 5. Sarkofag, w którym złOŻOllO zwłoki króla JerzegO' V w 0-
becnO'ści króla Jerzego VI, królowej Elżbiety i rodzin,}' królewskiej.
czynił wszys&o, aby mi zebranie materiału do niniejszego artvkułu ułatwić. - W muzeum pozostawiono oczywiście tylko dzieła sztuki - reszta zbiorów llowędrowała do właśdwych
wydziałów. Pomijając w tej chwili wartość materiaLną zbioru krakowskiej rod~iny pięknoduchów. należy IStwierdzić, że
JPgo war198ć moralna ,dla ŁOdzi była n~romna, Darowizna braci Bartoslewiczów-ostatJni z nich Kazimierz zmarł w roiku 1930, w dwa la~a po przekazaniu mia stu swokh zbiorów - dały początek pi«;knej inicjatywie, dzi~ ki które.t 'poWstało ' muzeum SZ~ll ki w naszym mieście, tak ubo::lim w przejawy życia kulturalno . artystycznego. Z obrazów wielce wartoŚ<'iowych zbioru Rarloszewiczów warto wymienić trzy, pendzla KOTSISA (są
to wog61e najlepsze prace tego malarza)', dalej dwa obrazy Witolda PRUSZKOWSKIEGO, jeden NORBLINA i jeden pejżaz ŚLEWIŃSKIEGO.
Pisząc te słowa, z(lawał.o mI się, że słyszę slkądciś "zwiSlChenruf": '1'00 niewiele. To niedużo-istotnie. ale tl'lzeba pamiętać, że PRZED TYM NIE BYŁO NIC. Zresz;tą Barloszewieze nie byli bogaczami. Przeciwnie: zajmowali się zawodowo publicystykIl i łiter?lturą. Ich dar to ' po .. niek.ąJd grosz wdOWI.
Piękny czY'll BartoszeWiczow znalazł ryobło na.śladowc'ów i na ~nmcie łóddtim. 1-, o dziwo - nie wśród na,szysh głośnych at zagranieą królów wełnia
nych i bawclnianye:h. Sami artyki ! ma'larze; reprezentanci gło dującego ~ech.u, zaczęli znOSić
dO ~łl:Zeum CO wartOściowsze owoce swej ' artystycznej twórczości. 'Grul?a . artyLS-tów plastyków ,.,a; r." zasłutYl:a sobie rzeteLnie na pochwałę'. Ona bowiem dost~rczyła Łodzi cały
szereg nieprzeąię.tnej wartości
obrazów czy to wmsnego, czy cudzego pendzla. A zasłu'żył się w tej·grupie ,specjallnie dr. Jan BRZĘKOWSKI, obecnie s,ekl'eta:rz PAT"a w 'Paryżu, dzię,k,i któ rego ~ nię-~trtiązónym wysilk,om , i
zabiegom Łódź otrzymała bez- Matka BOSKa karmiąca dzieciąt- płatnie m. in. obrazy Pablo PI- ko Jezus --.:. sdtołia włmka i poCASSO. Ferdynanda LEGERA, łowa XVII :stuJlecia. Louis' MARCOUSSISA, Alberta Na · zakończenie kilka słów" o GLEIZESA, Amedee OZ:ENFAN mtizeum 'miejslkim. T, Eurico PRAMPOLINIEGO, Zbiory . muzeum' sztuki są 0-
'Theo van DAESBURGA. GeOr- czywiś.cie : uzupełniane rÓWlIliCż ges Vau TONGESLOO, Juan de w drodze zakUlpu w miarę TOrres GARCIE'A i Hansa AR- skromnych 'środków, jakilmi dy PA. sponuje wydział oś,wiaty i kul-
HO,jny dar przemysło~a KA- tury, 'który ma do zasp'Otkojenia ROLA IEISERTA, który w o'stat tyle palących potrzeb, a przed{; niej swojej woli (wyrażonej UJS.t- wszystkjm potrzeby szikolinictwa nie _ infor.macje o testamencie pOwSzecp,nego i średniego miejpisanym są my'llIle) przekaza~ s'kiego. W celu m:atwi!'mia z:wie-
dzaJącym orientacji dzieła z',)mi'astu SWOJ prywatny zbiór stały ',poseg.regowa,ne w'edle
dzieł sztuki wartości ponad 100 sz:k.ół , i kierunków w malarstwie:
tysięcy złotych, stano,wi TRZECI ETAP ROZWOJU ekSiPresjoni.zm-u polskiego, jes.t
ekspesjonizmu polskiego, jest miejskiego muzeum sztuki. i-'s8ila impresjoni1lmu, formizmu,
lbiór darowany przez piermc;ze go łódzkiego mecenasa SlZłuiki neoplastycyzmu, nadl"lomantyz
mu i t. p.: N-ajczęś.ciej goszczą w (oby nie ostatniegoO 'Podniesie
muzeum szkoły. KieroWllli~two w dużym stopnm ałrakevmość
tej instytucji WiJ>3.dło na mądrą muzeum sztuki, nie bacząc juź
myśli urządzenia wykładów d-la na to, że zawiera on r.zeczy, na n~lUczyciel.gtwa z dziedziny teo-zakupienie których mirus.to ni- rii sztuki.Wyk1adÓw takich od gdy nie DlJOlgło bv sobie IP01JW.(). było się' dotychczas oko~o 100.
lić: Cieszą się one wśród zaiJntere-Alchemik Sędziwoj i 'KroI sowanych wielką popu~amośdą.
Zy~unt - MATEJKO, Żoł- Co zaś do zainteresowania sznnierz z dziewczyną - WOjeieeh suj publicmości muzeum sztuKOSSAK 1908 r., Madonna z ki, to mój T'01JID6~a rozczarodzieckiem - obraz wloski z n wał mnie mile, twierdząc, iż połowy XV stulecia, Madonna z nie ma powodu do skarg. ~ dzieckiem na tle krajO'braZ".J, dzianie wcale nie mniej ilntereMistrz z papugą - obraz holen sują się sztuką, niż op. meszd ersk i , Zwias.towanie _ Jakób kańcy Katowic lub ILwowa. JORDAE..1IiS 1625 r., BiskUlP i Z chal'akteru naszego rm.i8lSła sw. 'Mrueszka - szilroła GEN.. i nie~ystarczają.cego jak na jeTILE da FABIANO z XV stUlle., go potrzeby budżetJII 'WYPływa cia. Czterech Ewangelistów - nie~bicie. źe duto jeszcze wody Jakób JORDA.ENS 1593 - 1678 U1Płynie. -nim nasze ~ęcia r .. Krowa '- Adrlaen van de kulturaJue" znajdą się na zadaVOLDE, .,Intermezzo" - L. walająeym poziomie Nie prag}f.ALCZEWSKI 1918 r., Martwa nę niaego' ,więcej, niż to" by natura-Cornelis SAFTLEREN, tytuł mojego, artykulłu okazał WieŚlIliacy w WIDiami .-.: Jan 6;ię niezgodny z prawdą. I to nie STEEN (Holandia 1626-7:9). Mał U! z, ale. wiele razy. Aczkolwiek py jaklo alchemicy - Eglert v. (Ha-- ,~'Sże1kich objawów , llOlkahle ~~MSK!ERK 1634-1704, Ma- gOi patriotyzmu wiJeIUl ,ma' ,zrodonna z dzieckiem Jezus i św. zumiały nściniech politO'WaJlliaJanem - Bernardino LUINI ży1!U! wszystkim lud~iom będĄ-14 70 - 1530, Portretmężc2:yz- ('y,m w ' pc~iadaniu, dzieł sztuki ny (Rene Descartes) o- G. NET- nieco 'tego wzgardzonego lolkalSCHER (Holandia), Madonna , nego ,patriotyzmu ,- a' miej.s1de flapiandZika - MERTENS XVII mu · muzeum sZlłuki - ' urodzaju W' J Bogarodzica z dziecięciem . na . m~~en~5ów. ,
,w otoczeniu ki1'ku aniołków - . ~an SIOwempijany. Antoni van DYCK 1599 - 1641,
g .
10 • a ra ne r y a d
Problem 'Podziału surowców - Ludzkołć I narody - trddła mln rałów - Skorupa ziemi. oce, any i atmQsfera --, Metale ~ Metaloidy I gazy - telazo I aluminium - Węgiel Nafta
Energia spadku wody ..:-. Resursy porówna.wcze wielkich krajów. :W pertraktacjach dyploma
tycznych, tak częstych w ostatnich r..zasach, poruszano nieraz kwestię sprawiedliwego i baTdziej celowego podziału prodonk cj,i surowców. Jak wielką ilośd'l naturalnych resursów rozpól"Z,\dza lub może rozponądzać obec ni,c ludzkość i w ja1kim stosunku podzielone są pomiędzy różnymi kraJami?
Uczony kuna:dY.tski Frank Lat przedstawił w Amerykańskiej Asocjacji NauĘowej pracę, w ·które.i usiłuje ustalić inwentarz naturalnych resursów, jaki mi może rozparządz'llć .ludzkość obecnie i w naJbliżS'Zej przyszło ści, aby pokryć zapotTzebowa.~ nia na żywność, odzież, mieszlkanie, ciepło i €1IH."rgię. Wnioski, do których przychodzi uczony, są bardzo ciekawe, chociaż niektóre mO'żna kwestionować. Na pierwszy plan wysuwa się problem reS\lrsów mineralnych, za równO' metali, jal};: metaloidów, które można wydobywaG z zi·~mi, wody l11>o!l's'kiej i powietrza.
Z metałi ziemia zawiera prze· de wszystkich 7.96 prO'cent alu· minium, 4.44 proc. żelaza, 3.51 proc. wapna, 2.48 proc. potasu, 2.47 proc. sodu i 2.28 proc. ma· gnezu ()falZdrobne ilości in:nych metali. Poza tym ziemie. zawiera 47.77 proc. tlenu i 27.25 proe. krzemu, jak równj.eż niewielkie i,}ości wodoru, węgla, fosforu, sia'l"ki i innych p1etrwilaSiłlltów. J.:.:.!Jti~zj'mY. w S'k.orup1ę ~
mi znajduje si'ę n.ajwi~e.i alumin1ulU, stan.owiąe~gl) 13 część S'kładow-ą .· ~korupy ziemskiej, podezas ,gdy ż-elazo stanowi tyl· ko 22 c~Ść. Mełale, jak wapń, potas, sód i magnez iiSłJnieją w ll8.kiej,:;pbtUa:ki. ' .że pioe' tn-ehil $i~ obawiać ich wyczerpania.
Tak zasadnie-zoe metale, ja'Jt ołów, cynk i mi-edi stanowi"
. w,spólnie 0,02 pTOO. składu skorupy ziemskilej. Na szczęście przyr,oda rozmieściła je w ten sposób, że dzi~ki rozwojowi me talurgii obecne p-okolenie nie od łzu.je ich łml'ku. Perspektywy na przyszłość jednak są dość po nure, bowiem znane obecnie po kłady tych metali mogą wyezer pać się już za 100 la,t, przeważna część znilknie jeszcze wcześniej. Nie ulega wątpli:wości, że wstaną odkryte nowe pokłady, do c'zego przYCIZyni się udoSkon& Jenie metod geologicznych i geofizycznych. WypaQnie jednak z czasemzadowo1ić się rudami ni~ szego gatunku, 8. nawet utyli'zo wać "odpadki" rud i metali. ,W'końcn ludzie będą zmuszeni do zastąpilenia wyczerpanych metali innymi, j8lk i3.uminium i ma'gnez, pad warunldoell11, że zosIanie 111110żliwiolla taI1sza proC'cdura wytwarz.ania z nich fa-, bl'ykatów. Pr'odukcja co.raz tańs.zego alumin'ium powiększyła się bardzO' wydat!1Jie w ciągu 0-
slatnkh 3 - 4 dziesiątków lat. Co się tyczy metaloidów, to
skorupa ziemska zawiera ilość, wystarczająeą dla obecnych cza sów i dalekiej przyszłości. Chlo rek np, ~tallowiący 0.01 pwc. s-kładu s.korupy ziemskiej, tworzy 60 pr·oc. składu kuchennej sol·j, której w ten sposób l1'iewąt pliwic nie zabraknie. Wypada .jeszcze na,dmienić, że fosJor i Pl) tas, będące podstawowymi skład nikami, najważniejszych roślin jadalnych, ishlieją w wielkiej ohfilości.
,\,"oda morska zawiera pierwiastki niezbQdne dh\ przemysłu . Jedna milnszeście'lmn, czyi i
prz,ęszło 4 killome~ry sześcienne tej wody zawierają 90 milionów tOlll1 ohloT'ku, 53 mBiony tonn sodu, 5.7 milionów tonn tt1a.gne· zu, 4.3 milicma tlOnn sLa'rki, 3.3 miliona tmlh potasu, 2.4 miliona toun wapnia, 310.000 toun bromu i 200 tonn jodu. Istnieje t)
hecnie wiele ' zakładów przemysłowych, prO'dUlkujących brom i magnez z WO'dy morskiej. Wszystkie oceany zawierają przeszło 60 ll1Hiarodów tO'Q1ll j'odu, czyli nieogranic2'!O'Ilą prawie ilO'ŚĆ teJ substancji.
. . · Co' slę- tyczy atmosfery, otacza .iącej żiemię, to na każdą' kwadra t:ową milę powierzchni' 'ziem-: S1kiej na pozidmj'e morw: p't.zyp:t da w atmO'sf.erz~ o~O'ło· 22· milio· ńów t.6nn a~otu, 7 miliO'nów. tonn tlenu, 378.000 tonn argO'nu, 370 tOllin neonu, 207 tOThIl w,od o ru, 86 t01m kryptoou, '20 t.om\ helu i 12 tonn ~senonu. O. "głO'dzie . azotowym nie moi.e być mowy .. · Glówne źródlo ciepła i energii stanowią węgiel, nafta, gazy naturalne! drzewo, torf iwodospa" dy. Zapasy .'węgla, które d8.dlij
silf: eksploatować, obliczają n'1 7.4 tryliona toon Hość ta może wyStarczyć na 5.000 lat, o he spożycie U'i~ wzrom.i(~. Lecz zapasy węgla nie są rozmieszczone równomiernie. Północna Ame ryk a posiada 73 pTocen~ oł{6ln,:j ilośei, z czego więcej, niż pnIowa przypada na Stany ZJedooc2!t1ne, Kanada posiada 17 i pół procent, co stanowi tr-zy czwarh! eałego zapasu brytyjS1ki'ego i<l!1r>t>rium. Za'PQsy węgla w Chinach (12 pro cent), w · Niemczech (6' proc." Rosji i Francji wystarczą tym krajom na długi czas.
• ,Nafta skonc,entr'owana jest w kUkll zaledwi.e punkta~b .. Stany. Zjetd1l!oczone pO'Siadają 60 procent . ogólnego zapasu. Przed ćwierćwieczem zdawało 'się, ze wśzystkie znane źródła nafty bli skie są wyczerpal11Qa i starczą za ledwile na 20 - 30 lat. Obecni4! zapasy nafty wydają się większe, niż ki,edykolwiek, chociaż spoi~ tego artykułu wZ'rosło niesłychanie. . Pomimo to obecne za[Xtsy nafty mogą wysła:· czyć na 50 - 100 lat. Być moi.e,
iż ludzlk.oŚć będzk już mogła st() s-ować wtedy syntetyczną naftę· . Światowa energia spadającej wody wynosi około ' 400 milionów ko,ni parO'Wycih. Z tej mości przypada na brytyjskie imperium 68 mi!iooów, na Stany Zjed noczone 55, na Szwecję z N()'fwC gią 22. Bardzo ' wielkie źródła wodnej energii znajdują si~ daleko od stref przemysłO'wych, jaik. np. wodospad W.iłttoTi:i w ŚrO'dkowej Afryce, którego en er gię obliczają na 35 mililonów ko ni. W Azjatyckiej Rosji zapasy energii wodnej m.a;ią ·W'yno.s-ić 165 !n1lionów koni .
Wiadottlo, jaik wielkie :l)na.~!~· 111e posiada dla. naszej eywilizacji żelazp. Produkcja jego wyn-iosła w roku 1937 stO' milionów tonn. Światowe zapasy żelaza wystarczą przy ' obecny~h normach spożycia na 600 lat. Największą i1()ść tego . metalu posiada Ameryka. Zapasy jej mogą wystarczyć na. 360 lat, europejS'ki.e zaś jedynie na 110.
Zapasy Sl.WOWCÓW m>ineral· nych oraz en~rgii· mogą wySlta.r-
czyć jesz~ze na. długo, lecz IUI miesz~zenie Ich nie lest równo, mierne. Profesor Lat ułożył 1«. .blicę wi,e~kich krajów, w ~\~ rych i,strnieje samowystarczl\ n()lść .pod w~ględem Węgla, mi' dzi, . żelaza, .O'łO'wiu, cynku, IJ
klu i nafty. Według· danych t tabHcy najobficiej za()~trzon ~ Wielka. Br-ytania, chociaż mI ~abO' ołowiu i nafty, oraz Stany ZjednO'cz,one, które z,a ma10 po. siadają niklu i ołowi'll. Francja obfituje w żelazo i węgiel,! Niemcy - w węgiel i ołów. Te ostatnie pozbawione są ,iedno.k mycA' mmerałów. 'włochy i Ja ponia są. sOOsun1kowo ubogie pod względem rezerw mineralnych, Rosja' posiada' wielkie i.~ W~ gla, żelaza i nafty_ .'
Gdyby ludzkość tyła ncinnal. nie, nie zaś W· wanmkaeh 100\0-g'icmego okrucieństwa i barbarzyń$kich najazdów, to geogra. ficzną nieróW'JlOomier~ość mogln. by Z'I'ównowaiyć solidarne wapó! życie i zdrowe warunki D1iędtJ narodowej W)?lliany.
.... l. D4L
tajnywy\Ali roza. pzyl 8.,6, Z.~i·ęg.
iel •• I
ogromnie 21 JPtOWIOdu dyŚl'UlSji ąad bud
żetem angielskim, pTasa londyn ska zwr6ciła uwlłłSęna bardzo eharakterysŁyc.zn-e i ciekawe zja wisko, te w budżecie na Tok przyszły pr.zewid~iaJllo, jak to już ąo.DlQS.iłiśmy, pół mUłona funtów "na poneby zagranicznego I mayeb tajnych wpi. d6w jego królewskiej moścI". • więc o ' 50.000 fUIlit6w więcej. nH: w rokJu ubiegłym. W Z'wiąJzku z ty,m prasa zajęła się lS~zegót:owo kwestią wywia~ angtel ~kielZo i .łe.l:!O· wydatkami. · Wedle dnlllvoh oficjamych rząd brytyjski wydaje obeenłe na wywiad sześć . :razy więcej,
niż przed wojitą europejską. Szczegómie poważnie Il"'ozro
sly si-ę. te wydatki w ciągu ostat llkh pięciu lat. W 1934 roku 3,
sy~nowano noa tCJll cel 180.000 funtów, w 1936 . suma ta wzrosła ' do. 250.000, w 1937-350.000 11 w ubiegłym roku wynosiła
.już 450.000 fUJntów, aby obecnie znowu wzro.SIIląć o 50.000.
Jak w~ałkow8ll1e 8ą te sumy i jakie wyniki osiąga .się przez te wydatki? Na to pytalU'ie rnJOgt\
o-dpowiedz·ieć zaledwie 'dwie 0-
sOby w całym imperium brytyjskim. I eho&y te sumy były nie wiem jak wielkie, a polHyey usiłowali w5zellkimi s-pOliobami dowiedzieć ~ię o ich przelll1acze nh~, to jednak nie zdolaję dłspOkołć swej ciekawOści. W par lamencie ni.gdy nie są dyskultowane ta'kie sprawy i gdyhy kto' z par1amentariu~zy z(ecydDwał się nawet z/łdać pytanie w spra wie wydatków tajnego ' wywiadu - nie o-łrl:ymałby ~rostu odpOwiedzi. W tym wypadku ohowiązuje w pehli zwyczajow~ pr~wo, które :tłQsi, że "nie wO'l-
no ~ Da p,..... 'W
Śprawie tajnegD wywiadu, pOnieważ nie byłby _ ... takim wypailk1l tajnym".
Dwaj ludzie, pomf~i c) wydatkach tajnego wywiadu i jego działaniach, to główny
doradca dyplomatycmy gabi'll. mii1I~strów słr BObeJ1 Vaultdrd i lnie2mien'ny wtieeminister spraw z;a~aJUieU1yob sir Alek-saacIer QtdogaD. Upadają gabinety, !':mieniają się ministrowie, ale Vansitard i Cado.gam. niezmiennie pozostaj.ą na swych st.anowlskac'h, a w rękach ilch zbiegają, się te nid, które wiąi;ą z centrum poszczególne "filie'" słynnego InteIigellce Serviec. -Oprócz nich niklt nie ma prawa UJzyskania takich informacji i trzeba powliedzieć, że zgodnie ' z tradycją, nikt nie dllŻY do ich uzyskania. Nawet ei ezłonk~łe gabinetu Il\lnłsttów~ którzy zajmuJą najbardziej odpowiedzialne stanowiskO'. zaodnie 1; ' tą trady~ją nigdy nie usnują zajrzeć .zbyt głębOko w działalnOść ta.inego wywiadu i nte obrą.żaJą s'il! .idU ich ·bez.ceremonialnie usu· wają, gdy przypadkow,o zetkną si-ę z tą tajrną służbą. :1'0 ostatnie n'l;lle~y nawet rO'zumieć nOsłownie. \V sferach parlamentarnych "nany jest wypadek. ki~dy hllrd7.0 wybitnego działaC2ia polityeznego, c~lo-nka narlamen tu angielskie~o i gabinetu, którY~lI.j.IUowął wówczas stlUlO wisko 'Vicemini~;tra spraw Ul
gnlJllicz,l~ych, wzięto pOprOSIu z:a ramię i wypchnięto za drzwi, gdy wszedł Dn bez uprzedzenia da g!lbinetu kolegi swego, niezmieniają,cego się wicemmlsh'a sir RobeMa Vansitarda. -Po pa.ru chwilach wiceminis1er
został pl"Zepl"OS~,., ~ ezym wyjaśni'OJll() mu, że dla jego własnego hezp~ezeństwa ł spOkOju trzeba go było 1IIIhIDł!ć.
JIOkoja, -.lm ~ OB .,.,J~ 'W hran rozmówcy sir Roberta, którym był jeden z najwYbitniejszych i Mjbardziej od. pOWjedziaJnyeh cbia.łauy tajne. ł1'O wywiadu.
Z :tego wy'padlku widu, . jak bezwtzgl~ie doehowywana jest tajemniea tyeh 06ób, które pra<;u.ią w ,,.specjalnym wydziale". Nie tyl'ko szerokie, sferY publiczne, ale nawet nie wszyscy członkowie parJmneniłu wiedzą (j tym, kto w r~ezywistośei jest tajnegO' wywiad& Wiadomo jedyme, te zajmuje ()Jl odpowie-dziame stanowisko, ale nie 'W
IilillistefiSltwie . spraw · za~anieznyeh, -przy czym jeRO oficjaLne zajęcie jest. ta.k dalekie cd n;e" ezywi.stego, że 'nawet jego włarś'ni oficjami urzędnky nie wyobrażają sobie, Mm jels.t w l'ze
czywrstoki ich szef. Czym interesuie się -.ywład
angiels'd?- Wszystkillli, CO' wychodzi z Meregu norma:1ny~h zjawisk. Nie mówiąc jut o Sipe
cj.alnych ~p'rawacb, posiadają
cych stały charakter, jego agenei mus.zą zwracać uwagę na WlSzystkie rzeczy niezwykł~, do kcmywa.lą.ee si-ę w k"T'ajaeh, w 'których pracują. '
NleW'8pÓłmierue z zapetrzebOwanJem wielkie zakupy SUl'Ow
eów Jakiegoś kraju mogą zapowiadać międzynarodowy przemysłowy czy ekonomiczny kry zys. BudOwa dróg, rozwijająca si~ w szcze·gólnie WZ'Illoz.onym tempie, może posiadać strategicwy charakter. Zbyt Uezne ,,!tła diony sltOrtowe", które tak łat-
gOlt.ową..i~ wo Jet\iIle, podobnie, jak l'Of'JS-zerzenie słecl koki te· 18111!ych, ~anie ftek, b· nałów i port6.... Tak Dapny· kład w tym osłał!nim WJ1)łdk~
aogenei wywiadu angei1sk1ego dcnviedzieli się jut pńed dwoma la,ty O 'Pftygoto'Wywa!lJIII 1'00000000ze:nłu . kanału :KJłOD!k1e.
go, pomimo, te " N,myeh Niem ezeeh dowie.c:tziallo si~ o tym do piero. ()beenie. . Ciekawym _j~
także, te pneprowad7:one nif! dawno rozdanie masek plO: wyeh l'Ud!Jmei Alnglii było Wf. niklem inf.ormaejl, JlebraD"eh f N~m~h pne4 tnema JIł7'" Właśnie po • zymaniu tyeb. formacji Pqd . _«ie1!ti pnJl
nie Med.q Ilie ty'" ~ .... e(IlI1 nycb szefów państw i łeb ~ sl:rów, ieh wm~ stosunki uchowauie się, ale nawet'. przyzwyezajeaia. slabośei ł .. zdrOwia. , Agentami ta.'jnego wywiad. s, zarówno mężezyźni jak ~t
blely. Ich oficja'łIlle zajęcie ~ I óczywiśdo zup-etnie nie,,'inne, MałO'. kto z nich 'pracuje si~lc-: kierownicy wywiadu wolą dyr wać swych agentów periOdy~ nie, obaWiając się, aby stała rp,
bota nie ściągnęła na nkh ~. deJ'l"ienia i nie skomlPToUlitowa la ich dla dalszej p!J.'lacy. &Ulllyl
otrzYlll.ywan·e pIl'ZeZał{elltów, sn llajróżn-iejs-ze, ale trzeba jednp
za;znaczyć- - ' ie niemaCZlI13 liet ba agełJ1tów pracuje tylko dla pieniędzy, a dla większo~rł praca dla .lDteligence seJ"Viee jflł służbą pałriotyc:m'J-
11
ŚP IE W RZEZA ców Taiemnica szkol" słarowloskiego belcanto
Dziś jeszcze śpiew starowłoski uchodzi za najwyższy stopień sztuki wOKalnej. Nie możemy, naturalnie, mieć dokładnego wyobra. że.llia o niej, ponieważ głosy śpie· wakć w nie dały się utrwalić, jaK t(· się dzieje obecnie dzięki płytom gramvfonowym. Wiemy jednak, że słynni ówcześni ' śpiewacy byli Wl'Zy8Cy prawie rzeznńcami. Okoliczność ta rzuca zupełnie nowo światło na fenomen starowłoskiej sztuki wokalnej, której profesor wiedeński Rabach poświęcił wyczerpująco studia.
Brzmienie głosu rzezańca. przypominało naogćł kobiecy. Tembr różnił się jednak wyraźnie od tembru chłopca lub kobiety, będąc czymś pośrednim pomiędzy gloselIt. chłopca i dorosłego mężczyzny. Wielcy st2.rowłoscy śpiew:t.cy st&· rali się popisywać wspaniałą rćżDorodnością swego głosu. Dla tych t.yt:mów sztuki wokalnej kompozytorzy tworzyli ty jednej i tej samej operze aria sopranowe i altowe i łączyli w jed!lej brawurowej arii wszystkie ronzaje głosu.
Krtań rzezańca. uwhowała. rOlI:mi:uy, właściwe wyrostkowi, lecz klatka piersiowa i narządy odde. chowe roowijaly się intensywnicj, niż u innych ludzi. Z tego powodu r(lda niezmiernie zdolność wdychania dużej ilości powietr~ Poni&waż prLe~ wąską głośnię mogła wydr bywać się jedynie niez!laCzna jego część, zużywał więc rzezaniec minimum wchłoniętego powietrza.
Z tego powodu żaden głos męski lub kobiecy nie zdołał dorównać pod ~Iędem długości oddechu głostlwi rzezańca, kttry mógł ciągnąć ton e-r.ęsto przez 50 sekund.
Stosując się do słów apostoła. Pawła: "Mulier tacet in ecclesia.·' wyłączono ze śpiewu kościelnego głosy kobiece, zastępując je głosa.mi młodych chłopców. Czas funk· cjonowania tych glosów był jednak ograniczony.
W ~ Włoszech musieli już w 1~ wieku istnieć kastrowani śpiewacy.
Lec:? poczynsją.c od drugiej poło. wy 16 stulecia wzmogła się bardzo w Italii i Hiszpaui kastracja w celu otrtymallia. dobrych sopranćw i altów, które powoli wyparły głosy chłopcćw z chórćw kościelnycb~ bę dących c~ęsto jec.ynie zespołem so· liE't': w. Dopuszczenie rzezańców do papIeskiej kapeli stało się ich najwyższym mo .. alnym i artystycznym osiągnięciem. Chćr sykstyński 11
chodził za jedyn~ w swoim rodzaju doskonałość. Ostatni okres jego ::iwietności przypada na pierwszą połowę 19 wii:lku. -
Napływ l'Lezańców st.awał się 0<1 tego czasu coraz mniejszy, a około zaś roku 1870 ustał zupełnie.
O~tatnim istotnie wielkim · śpie.wakiem sykstyńskim był dyrygent chóru Dom9!lico !vlusta.fa, zmarły "IV roku 1911. Jego sopran był piękniejszy od kobiecego. Za jego nastęl'CY, Perosi'ego, w kapeli pozo· stało wSLystkiego trzech rzezań. cĆw. "" kusych Sebastianelli i Moreselli cz~rnni byli jeszcze w roku 1~14.
Kollietom zabroniono rówmez El,irwać w teatrze, gdzie nie mo~li je:dllak zastą.pić ich młodzi chłopcy. Z tego powodu rzezań.~y zajęli. wkrMco wybitne stanowisko we wk!'kiej operze, gdzie śpiewali re wuie:,; role męskie, ponieważ wIo· tli uważr...li wysoki ton głosu jako llicl)uwwny atrybut bohatersko~ci. Rzczańcy w roli bohaterćw podr.Lali się puhliczności do tego topnia, żc od ich sukce~ów zależały 10&y librecistów i kompozytorćw, od kt ' ry~h żądano przede wszystkilll, ~Jby dali wybitnym rzezan-
Cóm oluzję do prześcignięcia całego występującego w sztuce zefJlolu.
We Florencji, będącoj istotną kolebką. opery, łączył się z jej rozwojem rL\zkwit florenckiej sztuld wokalnej. Najv.'Ybitniejszym przedstawicielem rzymskiej szkoły był Baldl1,ssare Ferri, najsłyniejszy śpiewak 17 wieku, kUremu nie 00·
mawiał najwyższego uznania nawet tak zacięty wrćg rzezańców, jak Housseau. Ferri był przez 30 lat nadwornym śpiewakiem krćlów polskich, następnie zaś w ciągu 20 lat
przebywał rut dworze cesarza Leofolda i zebrał tak wielki majątek, że mćgł zapisać w testamenci~
600 000 dukatć'w na założenie in· stytucji religijn0j.
Bolońska szkoła zawdzieczala swoj~ sła.wę dwom mistrzom - ~pioWU. Fraucesco Pistochi i Pier'owi Tosi Pistochi zawdzięczał swoje powodzenie nie tyle niezwykle pięlmemu głosowi, Je sztuce osiągania wEopaniałych efektów brzmienia. Tosi tracił z wiekie!Il siłę głOdU. Założona przg.z niego w roku 172a szkoła śpiewu istnieje po dziś
dzień. Trzecim. słynnym śpiewa Idem bolońskim był rzezaniec Antonio Bernacchi. Głos jego był na rQczą.tku sopranowy, pćźniejzaś zamienił się w kontralt. Był nu-. stępcą swego nauczyciela Pistochi'ego, lecz db3ł więcej o blyskotliwość efektów glosowych.
Mawdorem neapolitańskiego o· krcsu i największym śpiewakielli w~zystkich czasćw był Carlo Brochi FariTlelli. Po bajecznych sukce-8Mh w Italii i Anglii zostal' powołany na dwór hiszpański, gdzie po· za występami wykonywał codzien·
uie te same cztery pieśni, aby l().
zefwac chorego krćla. Przy końcu 18 wieku głć wny
wpływ na słuchaczów uzyskali kom pozyt.orzy Rzezańcy nie mogli po. dołać nowym dramatycznym zadaniom i pozostaJi przy dawnej . szabl'lDowości. Genialna twćrezoś3 Mozarta położyła kres ich działalności IW. !:lcenie. N owa opera nie mogła zadowolić się śpiewem, po. ,;bawionym duchowych pierwiast· kćw, nie dającym obrazu nasLro' j&w dus~y i jej przeżyć.
Dr. H. B.
Siedmiu karzełków · bez Śnieżki Lilipuc; byli zawsze poszu"iwana atrakcia
WŚlród osobliwych ludzi, wyst~ujących w cyrkach i kabaretach, na.fiSympatyc2mie.i~zymi Sl\ niewątpliwie karły. O ile po.. jadają symetryczną budowę ciała. ' nie budzą ani litości, ani wspóŁczucia, uchodzą za miłe stworzenia, -odznaczające się cze~to nieprzeciętnym dowcipem. Ich sarkrus.tycz.ny czasami humor jednał im w dawnych clasa,ch łaskę kTólów i ksiaż~t, którvch zabawiali. Karły 'jeduak, kt6rych' widywano 'na dwo racb, byli godnymi pożałowania lCa,lekami. Znany obraz Diego Velasquez'a w madryckim Prado, p1l'zedstawia.iący nadwQirne!Zo karła "EI Primo", pokazuje nam człowieka o twarzy peltoej smultku. Filip IV nazywał go żartobliwie kuzynem, ponieważ pochodził ;z;e szlacheckiej rodziny. Słynnym nyl . :Karzeł JAFFE
BY HUDSON, którego wzrost wynosił tylko '18 cali. Pan jego, ksiąię Buckingham, kazał go umieścić w for,emce do pasztetu, aby 'Pokazać podczas ltC7Jty Ka rolowi I, królowi Anglii i Jego żoriie. Królowa przesflrasnła się ba,rdzo na widok kada, który 'pOczuł się dotknięty i wpadł w tak silny j:,lniew, że z trudem dał .się SJ)'rowadzić ze stolU. Ten sam Huds()lll zas-tr.zelił w. pojedyn1ku pewnego szlachcica, ponieważ drażniła go Jego zręcZlIla po'stać i ~,apetycz'l1'e" ręce.
Niemnie.} 'zapalczywym ' był karzeł JÓZEF BOBYSŁAWSKI,
liczący 28 cali wysokoślCi. Cesar,zowa Maria Teresa . kupiła g.o od Jakiejś polskiej hrabiny. Bo r'YsławtSki nie znosił hrabiego Kauniłza, który wyśmiewał się z jego wzrostu. "Malec" ożenił się jednak i pokazywał się z~ pieniądze w rÓŻ'l1yeh krajach. Siostra BorysłaWlS.kiego niierZ'Yła 26 cali wysOlko~ci. 7marła w 22 roku życia ze zgryzoty. po nif'!waz zakochała się w oficerze, który pozostał IO'DOjeJll1Y na jej uczucie.
Małżeńls.twa WŚT'ód karłów nic należą. dziś do rzadikoŚJCi. Bardzo jednak jest jeszcze rozpo· wszechllliony przesąd, że potomstwo ich nie prze-k,roczy granic wzrostu rodziców. Małżeństwa karłów powinny pozostać bezdzietne, gdyż narządy 'I>~ciowe matki uniemożliwiaj" noród. Gdy karzeł po§lubi kobietę norm!r1nego wz(['ostUl, to z małźeńJStwa takiego mogą. ZTO
uzić się normalne dzieci, karłowatość bowiem nie jest dZlf-'dziczna. Kaneł JERZY 'fEO DOR ULPTS, urodzony w roku 1860, miał dw()je nOlrmal:uycb dzieci.
O karłaCh, zwanych dziś liliputami, napils.ano całe tomy. W 18 stuleciu szwajcar HANS WORRENB,ERG słynął dalek'o poza granicami SIwojej o,jczyz. uy, jak również urodzona w No rymh~dze KATARZYNA STOE BFJł. wysoka na 2 sto,py i 4 ~-1.e.
W czeŚIllieJ od niob zasłynąl holender LOUISILLO, będą.ey zaT'azem sztukmistrzem. Rekord małego wzrostu pobił BEBE, l\3rzeł, pocho-rlzący z ILO,truryllgii, kt6ry przebywał na dworze króla !Leszczyńskiego. Po nrodz·eniu ważył 375 g,ramów, a wy.soh.ość jego wynosiła 2U Ce1!
tvmetrów. Za kołyskę służył mu drewniaJllY chodak. Zestarzał się, licząc 16 lat, i z'marł w 23 roku życia. Wz,rost jego wy. mosił wtedy 50 ceIlltymetr6w.
Słynny amery'kański właściciel cyrku BarIl'Um' zdobył majątek, dzięki krurłowi. Spotkał w B1l'id,,'eport . karła KAROLA STRAfTONA, którego pf''(ezwał "generał Tom Thumb". We Fra.ncji nazwał go "Tom l'OOlce". Oglądaillie tej osobliwo. śd należało do dobrego tonu. Ożenił się Tom z karlicą i zmarł w Il'oku 19W w [,06 AlIla~les ,Hczą:c 84 lata. Nazywał si~ w rzeczywisto§ci DARWSZ ALDEN. Wzrost Jego wynosił 105 centymetrów. Zona AMena była równego z nim wzrolSŁul, żyje dotychczas i liczy 85 lat.
Póiniejszych lat dożył CHE MAD, kt6ry zmarł w roku 1926 w Chicago, licząc 88 lat. WZlrosŁ jego wyno1sil 70 centymetrów. Mah był z zawodu IIz1UJkm,i· ~trzem.
MaJ.eńls.twem, Jak: Bene, Dyl ALFRED BRADFORD4 który 1)marł w Il'oku 1926 w Londynie, licząc 71 lat. Nie WystęJplował ni ;qdy ,publicznie, pumimo bardzo
l.·Ciek~l,wa wfllka !;lodcza.s wyścigu \lżokiejek na torze meksykańskim w Caliente. - 2. Kpt. W. W. Tranter kichnął podczas połowu ryb w Golfstroemie i przy tym wpadła mu do wc"ly sztrczna szcz~ka,
którą jednak znal:1z1 w żołądku w:elkiej ryby, schwy.tanej w dw;.\ dni l~(,ź:l.iej.
korzystnych pil'opozycji. Bradford posiadał duże aspiracje ar tystycZllle. Był zdO'Lnvm śpiewakiem i dyrygował chórem 'kościelnymw rodzinnym mieście 00 kthol'iPe.
Barnum był twórcą c~ko. wych popisów karłów, których laczęto usilnie poszukiwać.
Z liliputów cieszyli się wieJ. kim powodzeniem .,.k5iążę i księŻtl1a Kolibri", LUCIA ZABATE i generał MIm Lucia Zarat e ważyła w 15 roku życia nie całe pięć funtów, waga zaś ge· nerała Mite w 14 .roku życia wy. nosiła 4 f1lll1ty.
RekOM drobnvcli rozmiar6w ciała pobiła .,księżniczka Pauli .. na" ,holenderka, kt6ra w CZW8ł" tym roku tycia osiągnęła wyso kość 38 centymetrów i ważyła 6 i pół fuJnta. Jej szelSciM'o ro. d,zeńsŁwa pOlsiadałG zupełnie normaLny W2lrost i wagę.
Plrzedsięwzięcia, oblie71ODe Da sensację, wczeŚlIlie zaezdy posługiwać si~ w tym celu całymi lilipucimi zespołami. Już w 1'0·
ku 1710 Piotr Wielki zabawiał swóJ dwór lilirpucim .weselem, w którym oprócz miput6w nOoi wożeńców tańczyło 7'2 karłów obu płci · w ohara'kterze gości w.eselnych. Wesele odbyło się " " wielką pompą w obecności ca· I'a. Mehle i naczynia miały rOl miary, p~zystosowane do drob. neJ postaci niezwyklvch uczestnikóW!
W sz'OO;tym dziesią,tkuzeszle· ~o stulecia występowali trzej Ii. lipuci jako ,,liŚĆ koni'czyny". Byli to JEAN PICCOLO, JEAN PETIT i KIś JOZI, grający wspólnie z normalnymi. aiktora· m; · w sztuee ,.,Trójka huHaj. ska".
Wielikim powodzeniem cieszy la się trupa "Midg·e'ts", składają ca się z 28 lilipuJtów, którzy wy kooywaIi r6tne ćwiczenia, po' sługując się młodymi słooiami i. kucykami.
Inna trupa, nosząca nazwę "Sklepu lalek", t~o:rzyła parodię starego rosyjskiego< baletu i naśladowała czę,ściowo kreacje ,.Niebies.kiego Ptaka": Większość lilipucich zespo.
łów łączyła się z teatrem ma· rionetek. Do niedawna leszcze występy takie były bardzo mod~e. !Lilipuci pochodzili prze. ważnie z W ę~ier, szcl'ególnie t komitatów B ot'sod , Abauj i Zem.plen. W dkoaicaclt tych roi lo się od agentów, którzy przet rywalizację podtijaJi ceny "wy na.lmu". OIkolicznogć ta p:rzy. sparzała ubogiej ludności zarobku, skutkiem czego rząd Itic pneszkadzał eksportowi liliputów, kt6rzy zasłużyli ~ię ludzko śd, stanowiąc dla Di~J trOdto pożądanej zabawy.
2 ...................... ~2 ........ __ 1~ •
W moIm 881eldnsftople Teatr umożliwia nam wpatrylfa.
uie się VI obraz naszej doli na ziemf!kim padole i prze2yWanie kottIlekwencj'. naszych c7Jynćw, a prze· d ei mimo to tak mały ma wplyw lJa nasz !lloralrry prestige. Wielkie ltadzicje, które Szekspir pod tym względem przywiązywał do teatru, jak rłotąd; zawodzą., i byle jaki wy. iWdek na scenie zycia więk8zy ma wpływ na nasze oblicze moralne, niż dramat odegrany na deskach f\ecnicznyc.h:
Bronimy się przed my~Ją, te" gruncie rzeczy tak . bardM przypo-1l1inamy paJ3.0ów z tea.tru marionet·ek, chociaż od urodzenia. nlelnal eposobillly się, chcąc nie chćąc, do ich roli. Wiadomości o gcnmlnych jednostkach ~aezerpnfęte z książek i czasopism, stJtnowiących jakby pełen iromi kont.rast do obrazu na. sza.1 postawy duchowej, bułizą w l!as "Sl1y o potędze", ktćre naÓl btOJą kością w gardle przez całe żyoie, stanowiąc zródło naszej goryczy i żalu, trawiących od wiek{'w ludzi skazanych na to, by czuli się śmiesznymi pajacami na scenie życia.
Literaturę mmionej epoki można. by śmiało porównać do muzeum OE'ohlil'i ośoi, \V ~d,ćrym widz moie l!ię przyjrzeć rozmaitym odchylel'iOll1 od obowiązującej powszechnie normy bytowania, ~odczaą gdy w hteratutz'3 doby nam współczes. noj możemy zaobserwować próbY tworzenia. ' bohate~w według no;my. nie wychodz."eej poza ramy' pow8ze1nich naszych przeżyć i dozIlań. Niedługo chyba. znużymy się nią i znowu opanuje- nas tądza kul· tu osobliwości. W tym' ujęciu ue. 01.y historia liter:ttury, to jakby lUluj4Ce" się wzajemnie eo jakiś czas nurty kultu ńiezwyk10ści i po-. w8zedniośei, których kolejn~ ntt!!tęplltwo od wiekćw trwa. na wzór jakoby koniecznotlci płodozmianu w uprawie roli.
Nic nas tak ole 4ręcZYJ jalt ołił.wa., by ktoś z naszych blitnioh, ullwaźywszy jak~ śmieszDlł eechę Nl8zej 08obow~(li, nie ujawnił jej nam, A ponieważ jest to rzeczą nie uchronną.. służy w tym celu żart, który umotliwia !Wll "ridendo clicere vernm·. Bo ozymze jest tart, j~ieH nie maską ,wesQłka, pod kM:rą we·lao wskazywać nil. wady bliźnich, nie dratniąc mimo to w niczym ich prć:nej ambicji, na kUlej ~traży stoją, chociaż si~ do teJo zgola nie przyznają.
Centralne ogrzewanie, kućhenki gazowe czy ' elektryezne mają swoje bardzo znamienne symboliczne zr~i:lczenie jakby lIkwidacji ogniska domowego, w tradycyjnym tego słowa zTl.3,czeniu. Pełne romantycznego ezaN przeżycia przy kominku, ro~błysk płomieni domowego ogni~ka, . wszystko to zaslluwa się powoli w przeszłość~ by stać się uie bawem li "tylko stylizowanym .DlOtywem poetyckim. Tak to pos~p staje ~iQ· współtwórcą le~endy i mytu. w myśl słyunej eytaty: ,,'VlIS im Gesang 5011 leben, muss. im Lehen \Ult,ergeheu".
Rozpacz i Nadzieja sąsiaduJą o miedzę, żyjąe z sobą w harmonii i zgl.;dzic. Gdy jedna załamuje dło· nie nie widząc dla sil'bie ratunku, druga nadbiega i pociesza jak moŻG , tuląc do-·siehie j pieezcząe. Gdy orlwrotnh Nadzieja przelIiera w f,wych rachubach, podchodzi ku uiej Rozpac~ by rozprćszy.ć ułudne jej marzenia. i przesłonić je cie·mną i złrwrózbną chmurą zwątpienia j rezygnacji.
Nie ~dróżnianie w danej chwili stałych cech eharakter1l od pnygodnych je3t ozęsto żrtdłem nieporozumień i omyłek. Jakże przykrą bowienl jest świadomość ·koniecz· ności zmia.ny naszego zd:.tnia o ezlo wieku, ktćrego z wyżej }10danyeh powodów przecenialiśmy w dodat· nim CZj ujemnym tego sło~a Z~lltzeniu. W danytn· m9m~.ncie p'rzy-
• e r li • p.e Służba wwywwladowwcza pOdczas .,oiny - -Legia
honoroww. dla gołEłbi wwoisko""ych Autor· bmłejSl!e«o artykułu E. Woodhall był · urzędnikiem SeGtland
,'ard'u i pełnY podClłls wojny obowiązki O!lOblstel!o detektywa bl~a WAL n. Książka jego ~,Szpled., "'lefilej WOJD,... z której wzięło p6nit. . szy urywek. W'zb~dzlła wielkie zalnteresowanie dzięki aulentydno!cl wy darzeta, przytCltlZOnyeb w dziele.· (ReDAKCJA)
~ar6wno niemcy, jak alianci pós'ługiwali się ~')ł\biam.i w ce·lach wywi~du. Kddy ptliwle ze szpie+t6w, odkomenderowany na tyły wojsk, przywoził z sobą tych skrzydlatych posłańc6w.
Jak wiadomo, istnieją wśród gołębi pe"'ne ~attllnki, obdarzone tak zwanym instynktem- dQ,mowym, kt6ry rozwija się w nich od UToozenia. O ile znajdu ją się poza llłiej.scern urqdzęnia nli wet w baruzo młOdym "Wi~
ku, J)-otrafią zawsze wr6cM pod rodzinny dach. Gdy podr()tiJną i staną si~ silniejsze, ·w·vchowawcy wiozą je coraz dalej od domu i prZyUlCzają do powrotu-rZwykła odtle,gł()ś~, z jakiej z łatwością, Wll'aca.;ą., wynosi 10 .o-
30 kilometrów.
Zglnelo 30.000 galebi _ Wśród gołębi o.dróŻlt1ia się ga tunki, ooznaczająće się s~c:ze
gó1nl\ zmyśłnośdą, ktOrej liczne d.owody dały podczas wOJny. -W ez~ch przed światowll W&j
lWł. uwabno Belgię lA Ojc~YMę "ołębi pootłowych. Gdy ... roku 1914: niemcy maszerowall na Brukselę, wywiad belgijski widdał się mnuszonym do w~isZ<llleni. niekt6rych najrzadszych na świecie gatunków, 'kł6 rych nie ltda się mote tak pręd k() znowu wyh-odować.
W Be)«ii pozbawłonf) wfetły tyola wi~ej nit 3O.0G0 gOłębi, aby nie Wpadły w ·ręce w.roga. Gdy wybuchła wojtra. utworzono przy armii i flocie aliant6w speejalny wydział gołębi, ąty·
wanych 'nie tyłko w ćeJach wywiadowczyc,h. Dwaj a'llgielJScy fachowcy pułkownik Osrnan i major Wałey oddali wielkie u~ sługi or~,'anizacji tego wydziału. Pułkownik Osman kierował or-
kroać nam sprawia równiet i ta. 0-
koliczność, że byli~my tak mało spO!;trzegawczy i nie dość krytyczni w odrćźn.i.&niu stałych ceeh charakwru od 9rzygodnych i przypadkowyeh, 00 winno być wytyezD.l w ut;oosunkowaniu się do bliźnich i wal:nym źródłem cZQsto naszej proEoperity.
Statystyka jest dzisiaj niemal królową nauk. W niej widzhny pro bierz, sI-rawdz~'ł.n, rękojmię, bezapelacyjny autorytet. Do niej uciekamy się w momentach wątpliwości, w niej s.zukamy oparąia i od lUbj ąodziewamy się odpowiedzi na Dl'ljbardziej żywotne zagadniepla. A je\1nl:'..k. mimo to wszystkie l\~cące horoskopy i niewątpUwe lll,zytki - nie w samej statystyce oczywi6cie, ale w sposobie jej użytkowania przez Judzi zgoła niepowolanych dl) rozstrzyg:uua o źyWtltnych sprawach i problemacl~ naszego Lytowania. - widzę groźbę u· padku kultury uezuciowej, ktćrej zanik wobe~ coraz bardziej ro%powli!zechniająceg\l się nakazu licze· lila się z suchą wymową cyfr i opierania .się D?t ni9j ~est, moim .. 2!dalIiE-m, nieuchronny. ., .
LEO!, STRĘI$ENęERG.
/.fanh:adą JtbłębieJ pooz,ty por.a frontem. MaJor WałeJ ezuwa.ł nad sprawnóś<lią wywiadowcze go funk~.f()nowania gołebi na frontach francuskim i włoskim. Anglicy rozbudowali wydział gołębi amerykańskiej armii pcsitkowej. W roku 19l'1 wydział ten obe.jmował niewielką i:Jość
Rołębl, funkc.ionu.iących pod kierownictwem 12 ludzi. P6inie.i liczba gołębi ltrosła dO' 6 tysi-ęcy, obsłu~a zaś tego "wywiadu" skła.dała się z 9 oficer6w i 320 i:otnierzy. Zarówno lraneu~k3, ·jak belgijska annia ~osiadały jut na poeząt'ku wojny . d<ilSkonale , zorgatlbowaną
"ołębią pocztę. Niemiecka była daleko 1icz.niejsza, leez ptaki tl~
st.ępowały pod . względelJl wys~kolenia gołębiom .aliantów, • r
co stwie,rdują sami niemłeeev hist~ryey w<ljskowi.
Niekt6re z gołębi oMnaezyJy si~ nie zwykłą intelig~ją i oddały wywiadąwi cenne u!,łdtt
150 lilII W dl.a dwOcll ladzln
OtO' je(Jfl'Ił J: lf.em~ri' ta84S"w. Jeden z aJiaaokich szpi~~'6w zostal przewieziony umolotelli De mieJ,see, zna}duj~e słfJ 'te od lef(łośei 150m" od nfemieekieb rmii. Cbocbilo o zdobyełe infórJMe.łi o wielkołet maemieb po sł1kó'W, Jakle ' otrzymali nł~. Wywiadowea zgłosił się dobrowolnie do wykonania tego zada nia:. Dano mu do pomocy ~_o nale wvtresowan, małą niebies k4 gołębicę, kt6ra miała przynie§ć zdobyte wiadomoki alianc kiemu dowództwu. Tego same~o dnia, w którym wywiadowca wylądował przed niemieckimi liniami, sieri:ant angielski, pełniący 'słu:tbę, ' ujrzał okol~ północy niebieską ~oJ~bicp wracającą do gołębnika. Kartka owinię-ta dotkoła nóŻ'ki ptaka, zawie rala zdobyte przez wvwjadowcę informa~je z następującym d.oOlsem:
Mała skrzydlata bohaterka przeleciała w niespełna dwi~ go dziny 150 mil podczas eienmf'j i burzliwe.} nocy. Niektórzv wywiadowcy sp11iSzczali się z aeroplanów na spadochronach, ma.iąe z sobą czasami trzy gotębie,
Dwa były przeznaczone do orze syłania zebranych informacji, trzeci za§ odJatvwał ostatni, nio sąc od wywiadowcy wskazówki tyczące się czasu i miejsca, skąd miał go zabrać samolot. -
Noszenie ze soba gołębi groziło wywiadowcy wielkim ntebezpie czerlStweni, skutk1em czego' mu siał ukrywać ptaki w jakimś
pewnym mie)seu. Wdrapywał -.ię często na drzewa l umiesz
. czał skrzyneczki z gołębiami wŚT6d gałęzi. O ile gromadzenie iDfonnacji przecią9,'8.ło sie. wywiadowca odwiedzał ' swych ukrytych śkrzydlatycb pOIhoc:ników i karmił je. Wiele ptak6w giftęło z głodu, ponieważ pan ich nie zawsze mógł wymknąć się do swoich putpilów, aby przy nidć im Doi:YW'ienie.
Nr. 2719 z krz,iem Wiktorii
Spisy wojskowe alianckicll armii zawieraił\ imiona setek ptak6w, wyrói:nionych za szcze g6lne zasługi. We Francji wżnie $iono pomnik tym skrzydlatym bohaterom. udekor~wanym nawet Legią Honorową. W Anglii przeehowa'no . długt splis goł'ę-bich bohaterstw, \Wrót! których dominują dzieje d.zie1nej płaJ ;zy:ny, znane.j jako nr. ~719, kM ra żostała odz'n~zon·a krzy!em Wiktorii.
Go!ąI:) ten . dolConał wielu nRzwykłyc'h lotów i pr.zy·nł.6s1 wia dom.o§ci najwyt.uej 'wagi. Ostał iii wyesya lIńiełmiert~briI jego kufę, ~ raczej n1llMr; pod tt6-rym był maDJ .. Nr. 2119 został źabra,ny na front w paidlliemł. tu 1917 roku podC%8.S saełętych' walk pod Menin. Na«Je utąda.; no a'l'llK1.elskieh posilk.6w, Odleg lnU od frontU do kwatery szłabu dywizji WJD,"fła 9 mn. GOłab odJeeiał, niosJlc d() sztabu Droibę o pomoe . . ale został n· strzelOfty przd llłeme6w. Ni~ eJ', widzltJe spadajĄcego płalka, my§leJJi, :!e nie tyje. Biłwa toezyła się dalej podcus nocy l burzy. Mały posłaniec, on1lSzezC)Dy przez ~ystkieli, leiał przez całą noc, krwaWlJłle z elę! ki ej rany. - O brzasku zebrał resztki sił i doleciał do gołębnika. Zakończył życie na rekach ofioera, który odwiązał od ]ego n jtki karteczkę z :'!1~emlem '"l0-.
sitk6w, kt6re p-rzybyły ]esreze na CZftS, aby zapeW1Dić zwycięstwo koalicji.
Inny gołą:D, wypuszczóny z samolotu. kt6ry wpadł do mona. przeleciał 22 mile i s.prow'8. dzil pomoc dla zagrożone!!.'o zatonięciem aeroplanu
Gołąb Crisp, naleząey do taboru floty, przeleciał 50 mil w cią,~u tylU'Ź rrawie mmut, aby ocalić napad'1lietv statek ryba~ki. Parowiee ten, noszący nazwę ,.Crisp", był olS,trzeliwany przez łódi podwodną. Statek od ńowiedział ogniem. CiE:żko ranny k:tpitan wysJał jedynego go· łębia, .taki loajclował się na pokładzie. z karteczką, zawiadamIaJącą o niebezpieczeństwie, gro,;tącym okrętowi. Ptak do niósł wiadomość i dwa torpedowce pośpieszyły z pomocą
.,Crispowi" •
Gołąb, nazwany "Szc1.ęście pi lota", przeleciał w ciągu 5 ~o·
dzin 200 mil i sŁal Się przez ten
wyczyn zbawcą hydroplanu, zmuszonego do spuszczenia si " na morze podczas silnci burzv . Trzy niemieckie samoloty spostrzegły hydroplan, walc7~ A,. 'I.
falami i zaatakowały §lO.. Dziel· ny gołąb zdążył Jednak dzięki szybkości lotu sp-rowadzić ratu· nek dla statku, kt6rv powierzył swoje losy jego drobnym skrzydłom.
Wiadcmośł dla generala Pitaln
- POOCzaJ.'l krwaWyCh 1>ojów p-od Verdun armia f.raneuska po~ugiwała się poeztą ~ołębią,
.która pracowała w niesłychanie ciężkich warunkach. Dnia 4 1i.p ea 1916 roku fort Vaux, gdzie komendę sprawował pułkown~
Raynol, rosłał otoezony p~ nienre6w. Generał 'Pełałn, ktGry wysyłał właśnie posiłki na pozycje pod Vero1llD. stanął pn:y gołębnikach, aby ezeka~ Da
skrzydlatego posłańca. poezta ROłebia była w owyoh c'łnriJadi 'jedJlDym mół.liwym lirodkiem: konmniliO'Wanla się E ~ ezynn, na. tym ockimu .froołd. Na~ do n6g gen~ upadł 8'0 ł1łb. Ptak był formalnIe pOSlld"" pa.ny przez kule, miał od~ De dziób l piemi. Na nC5ke, zwIsa.fąeej ~władnie, 'lld6sł b.~ z wiadomokfami % Vanr: '- Trzymamy się. 'Me 'jes~
Souvi'tle. te .moje wezwania p6-1JOSta.k bet odpowiedxl. To m0-
la ostatni~ nadzieja - m6) ~ statni goliąl).
. Mała gołębf.ea przeJ)yła 3'0 mi pod'Czu amer~kań&kieJ ofen~ wy t>Od Sal'nt M"rehel, aby sprowadzić posi1!k.i. Ptaszyna Slpełnf... ła swój obowiązek. Lieme auła ciężarowe przewio7!ły na tere'll bOjowy kilka puftków, które p~ parły skutecznie akcję przeciw ko niemeelm, Podczas 't młesi~ "' roku 1916 otrzymafto za po. średnictwem. lednego ty~o g0-łębnika p!X.zty lrancu~iej! 24 razy wiadomość o zestrzelonych przez nieprzyjadelasem. lotach.
TelefOOl i telegraf bez druł1t s~ niezbędne pOO.czas operacji wojennych, lecz zachodzą ok-olicznośd, Uilliemożliwiają.ce korzystanie z tych instalacji. Wtedy jedyną drogą do porozumiewania się .fest poczta gołębia. -Ci mali skrzydlaci posłańcy peł nią bez zarzutu swą dętką i nie bezpieczną służbę. Wywiad woj skowy ceni wysoko Ulsitu·gi gołębi, których dłulgo .Jeszcze zapewne nic Wył ngują. nowoczes.ne systemyprz~sylania wiado· mo§ci.
E. Woodhah
."",,,~.,,I
.B-OmO ~ ,łrk :J1Jska 121
PRZYJMUJE OD -l no iej PO POL
--------~---·1·e'.;a rP
Sukienka dla pOdlotka
SukiJenka <Ha młodej panien. ki z białej w groszki crepe georgette, rozszerzona ku dołowi !. ozdobiona szeregiem kokardek ~,
bł~kitncj wstąż'ki.
Rad, prakl'CZne Jedwabne chusteczki: nie goto,
wać i!lir:> prać mydłem_ W cierae pianę myjlaną, z letniej wody: Szybko su~zy.ć i prasować na wi!g.1tIW_
, , ,
,w , I O S 'E N N E KAPELUSZE.
W tym roku" nosinly prawdziwe wiotienne kapelusze, Salony mollylltek bardziej podob!le :;ą do kwitI.ących ogrodćw, ;tniżeli d,o ,maga, zynów z kapeluszami. ' Niebywałe togactwo kolorGw (prawie wszystkie kapalusze są, kolorowe), lilio,\'o wstą,~ki na malinowych kapclusUlch, zielone woalki na blado·ró· żowych, turbany z' zielonego, fioletowego, czerwonego jersey, piórka we wszY3tkich kóloraeh na słomianych ' pasterkach nat,uralnej bar-wy.. '
Przybrania są tego roku bardzo stroJne. Wszelkie , mcżliwe kwiaty, ptaki, pićra i mnóstwo \V(;>alek, w rozmaitych kolorach, rozmaitej gru bo~ci. z':1krywające ,twarz, lub opa dając!) z tylu. Nil.'kiedy woalki aplikowa!l9 są czarną koronką j upi~te na kapeluszu.
Fasony są o wiele mniej ekstr.a~ waganckie, :miż,eli ' zimą. Są tc~ bardziej twarzow&, 3. jest ich takie mnf.stwo, że napewno ka,żd~ z pań z łatwością znajdzie coś odpowied~ niego dla siebie. Dużo maleńkich płaskich talerzykćw, dużo prawdziwych biederme~erowskich budek. zawiązanych pod brodą. Poza zwy~
klymi , l:iłomami rozmai tych gatulltów, mnć.,stwo nowych materiałów; wora, ,lajderowa,ny jedwab, organdyna i woaJki, ułożone w kilku
'wars\;v,a.ch.
NOWE KOLORY. 'l'egoroczną modę charakteryzuje
bogactwo barw. Dużo 'nowych tonćw: sULry, rćżowy: "letni
,:;,;mierzch", żółty: ,,1l'umoza", jasno. ' brązowy: "afrykański piasek", pomarańczowy_ "l"krzyJło papugi", i wiele błękitnych: ,.południowy' , ,.niebo Ajaccio" i t. d.
OBUWIE. Jakie obuwie będziemy nosić te,
go roku? Czy wąski, wydłużony fa,son, do ktćregośmy się przyzwyczaiły ubiegłego roku, czy też szeroki i krótki? Mówi się dużo o ostatnich, :. :nektóre firmy pokazują krćtkie, szerokie ~łbuciki na potiwćjnej, czasem na potrójnej po. des~wie ~ wysokim obcasie, ktćre zmniejszają bardzo nogę i pod wyżE2'ają wzrost.
Pomimo to jest mało prawdopodobne, a.by moda ich się przyjęła, bowiem utrudniają ono chód, a kotieta 1939 roku przyzwyczajona
, ,
,P ,AOBI jest przed'" wszystkim do wygody, Są iune, wygodniej!:'ze pantofle, któ i-f:' takie' podWYŻ:SZl,ją wzro~t, a T/rzy tym' chodzi ~ię w nich hardzo wygcdnio; to pautoflC' beż ohca~ów, na grubej, podwćjnoj podeszwie.
Prawie wszystkie wIosenne pall' tofle zakryw:tją podbicie i sięg'aj'1
,do kiBtki
POŃCZOCHY. J ednocześI1ie z modą krćtkich
. prdnicV3k, lJończocl.y stały się w~lzuym zagadni'3uiem. Kiedy WIdać l/yło z pOd spćdniczki zaledwie ka,vałek pończochy, wyglądała om łaJniE-' w jaskrawym kolorze brunat ,nym .lub rudym. Obecnie zlJytnio rzucają. się one , w óczy i ści~1C:ają zł Y t widIe uwagi na ' no~i, ktćrc rrz('l'ież nie z:nvsze są bez zarzutu.
Eleganc~ie patyzanki noszą obecnie skromniej~ze kolory, rozmaite odcienie oeige. ml<;lczlll.'j kawy, ~łociste, a jeśli pończocha . jest bar· du, cienka, to kcloru dyrc.u_ Kolory te odpowiednie ~ą do wszyst .. ldch sltkien i okryć ,
RĘKAWleZKI. p(I wieloletniej modzie na pwste
klasyczn9 rękawiczki. w tym roku moda na wiosenne okrycia dłoni
- 13
j('~t zml~'znic f:Ultazyjniej~~u' i b:lf' LlZlOL strohla. , '
" DIt;gi~ c.z~H'ne ~iecz{)ro,\'e r~l:n wi,'~~~, ozclol~ione ~'ą aplikactam) >c ~~!( t·~j skóry w forn'ii &' J'll/)t"lkó\\'. \:·.';t:tżek i kwil;ltÓ\",: Ęardio'-llO~~:O' lH~ ~ą r(/wni:lż mitei:kiz'tiltlu i k .... -TOII(.k. Do wieczoro;.vvch ,Euklen' lO
hi ~iQ r~ka,;rlczki z"aft;" ożdobiQlh' ])1ur~zCZeniulUi i a.plikacjallli. HM dz.:, . ladnio wyglądają , l'ękawi~"f,ki d? kos'tiuni.jw, p~'żybrune "b,ialą 'l'iik<!
PARASOLKI . I LASECZKI. : 'D.tiżo nowego jc .. t takze'; w' dzir
dzinie pu.r::.solek: ' ZnowlI pojawiły siQ słuneczne lJa,ras01ki z ~ wi!ailsjrnek, koronek i , c1ef,en'iowej tafty,,)('!powiec.mej w kolorze (lO, nI! ' sZ0nego stroju. N'a 'plaży bed~ie-niv n05ić 'para.301ki z rogoży: 'odpowJ.ednic do plażow:rch"torebck. ana codzień' surowa czarne parasolki z rączk9, a la CIuimberlain. Wiele parys~dch , dom'ć w pokazuje do , kosthlnIć w laseczld, do'któtychprzyinóco wa118 są pudełka, rnieszcząeo p.u" der, pomadkf.: i iune akcesoria. Jiil;-kncJ pani_ ' , , .'
Koronki: piorąc, nawinąć na bu. łaikę, z:murzyć w łagodnym rozc",-ynio mydlanym, przepłukać, rozłozyć na. wilgotno na miQkkim podkWdzie do wysuszenia.
·KAPELUSZE I ,FA VZUAV<
Lilloleilm: wycierać l1arafiną.
Bla;::k nadaję się wo~kieD1 pszczelim.
W,wieszlm, IIlgi
Oto łatwy i wygodny sposób ttmieszczama pod oknem lub bal konem flagi na'rodowej.
,.siódme Dolru
Najważni~jszym środkiem zapobiegawczym przeciwko nadmiernemu wydzielaniu potu jest utrzymauie ci2.ł:L w czystości. Na.leży dwa razy tiziennie myć pocące si~ miejica, przysypywać je proszkiem sa~icylowym, lub wazeliuowym i wcie rać. maść terealową·
W wypadkach wydzielania przykrego odoru nAleży stosować leą
piele z nadmanganianu potaslL (2
ra~~y tygodniowo).
W wypadkach 110cenia się st6p należy codzień myć nogi VI zimnej wodzie z dodatkiem kryształów
nadmungania..nu pota~u, aż do różowego Zf.barwienia płynu h~b w 'lapa 1'1.0 z kory d~bowej_ Po tym zabiegu osuszyć dobrze nogi i przypudrować prol::!zkiem salicylowym.
W tiypywać do pończoch pro8zek Salicylowy, wazelino wy lub dialiuowy. Do bucików wkła.dać specjal-1\e w!dadki ~ łyka i posypywać je taniną. Pomif.:dzy palce, których IIk{r:J. u:lzkodzOD<J, jest przez pace
llie :;i~, wkIa-lać watf~ lub g'az~.
MT tym roku przed kupnem zurę, bowiem musi ona dolkład- Na szczęśde islll1ieje taka rOi: nowego kapelusza powinnyśmy nie harmoni.zowaĆ z nową modo, mailtość modeli i fasonów, że si~ zdecydować, jaką wybrać fry kapeluszy. wybrać jest nie trudno. Niektó'rc
Doni,osla rola szczotki Szczotkować ~ - to być
śWlieżą. czystą, to znaczy mieĆ lśniące włosy, czystą cerę, białe
zęby, lekkie stopy, giętkie ciało, to znaczy osiągnąć świetne rezul taty przy minimum wysiłku w minimalnym czasie.
Twój aTsenał szczotek zdrowia' i pięknośd powinien się skład~ć z kilku rozmaiJtej wielko ści szczotek i dw.uch - r~znilków z włosia.
8ulecżki 'ze
Bułeczki, które zwykle używa my do kremu mogą służyć jako bardzo efektowna dekoracja po traw.
Do zupy przekrawamy je na pół i napełniamy drobno krajanymi jarzynkami, nakrywajrt .: drugą połÓWką.
Do pieczystego napełnia ~i~ j'.:
DO WŁOSÓW;
Sz<!zotkuj swe włosy, dziclą<!
je od korzeni i podnosząc do góry. Szczotkuj je we wSlZeLkich kierunkach; z lewej i z prawej s~rony, do góry: na dół, 100 pociągnięć rano.:iJ 100 wieczorem.
CZEGO NIE NALEty CZYNIĆ:
Nj~dy nie szczqtkuj swych włosów
na , płasko, przygładza jeto,.ale nie oczyszcza.
szpina,lfiem
~zpinakiem i z wi·erzchu po~ypu, je tartym żółtkiem_
Jako zakąska mogą być napeł lI~Olle majonezową sałatką luh móżdżkiem z grzybkami.
Do deseru napełnia się je kremem lub owuC\mi z rumem i pn lewa czekolad'l,
DO TWARZY Baordzo dobrze jest codziennie
rano szczotkować swą twarz. ~'U moczyć szczOtikę w wodzie i trzeć d1l'kltadnie twarz do góry, nie zapomi'nają<! , o . ocz ach. Mocno naciera,ć u~y., Wysuszyć twarz i, nałożyć, krem ożywiający" pozostawiai!łc go przez dwadzieś;::ia
, Należy , ~zczotkować swe zęby przynajmn'leJ dwa razy dzienriie, żaws:ze z góry 11a dół, nigąy w pozJomym kierunku. , DO RĄK
Do czyszczenia paznokoi odpo wiednie są · małe, o krótkim włDsiu szczot~czk.i, którymi ' należv codzi.enn~ raiło sZ<!zotk6wać 'dł~ uie i palce.
-00 CIAŁA Wi:ękslJOŚĆ kobiet używaj:p
rękawic , wł!?s>iowy<!h, używa je po kąpieli- Jest to niewłaściwe. Należy " się nacierać 'lub szczotkować' prze,d kąpielą, żeby usunąć ' martwy naskórek, ' ktÓry znajduje si-ę na na~zym ciele. Należy to ,szczotkowanie stosować lia sucho, bez pomocy alko holu lub tłuszczu. Po tyli} ' w wan
nie można również za po~oc<! szczotki sit;l namydlić, co jest bez porównania szybsze i daje przyjemne uczucie świeżości.
iScena wyobraża skromne miesz.kanko, w sobo~ni wieczór). Biurokrata, miłu,iący świeże powielrrze, wchodzi zadowołony i zwraca si'ę do wiernej żo.ny~d(J· maltorki.
- P.rzyjemna nOlWina. Jutro, ~r nied1ielę, zrobimy piękną wy deczJ,.ę zam~ejlską. z naszynli dzieciakami i z teściową. ŻOna, : Czy ule cieszysz &ię na·
próŻll1o, drogi mężu? Wiesz prze cież, że nasze środki materialne nic pozwalają nam na robienie kosztoWltlyeh wycieezek. Mąż: Wif>m! A1le dziJś po połu
aniu spotkałem naszego kuzy· na, Ernesta, który /J'trzy1nał po. sadę szofera ' w biUJrze p,rzewozowym .. .Ma ()iIl jlutl'O, w niedzielę, zawj','źć meble do Norman· 'dii. d!ą kiientó\:V,l{tórym zależy na po:śpiechu. Gdy to powie· dział, wpadł mi do głowy wspaniałv pomysł, POIProsiłem kuzy. na Emesta, aby zabrał nas wszystkich w swym wozie meblowym >na piękną . wycieczkę, Ernes.Ł się zgodził. ,Przyjedzie po nas JuLro wczesnym rankiem, Zabierzemy p'rowiooty TJB. cały ri:deń i ~~17;.my pi(kną r::.iedzidą n1:\, ~wieżym pGwietrztt daleko od za,trtrtej' atmosfery wielkie~o miasta! .. .: T~dową:, Pr,tyZnaJę, ze pd'
mysl jest doskonały: Nigdy l?ym się tego po tobie nie S{>ol(}ziewa Ja. mój 'lię('~Il!
Chór ,8%e~lorg. dzłecl: Hur, ra! Samochodem na wieś, jałt bOf,lacie! .' .:,' . ::r ,. '" I
I cz 'rodku samO'chodu między kredensem i pianinem. Jeżeli się trc,szkQ ściśniecie, ~zie wam do~yć wygodnie.
(Rodzina przec1ska się z tru· dem między meblami i w 1tońcu wszystkim llIdaje się znaleźć mieJsce w klllCikltl). WujEI'D~ł: Czy już siedrl·
oic? Zamykam więc drzwi i wy ruszamy! · Mąż: Co, zamykasl drzwi'! -P'rzeciez nic nie zobacz",my!. ..
Woj Ernest.: lnaeze,i być nie mOże. Je,żeli zostawię je otwarte, meble mogą wypaM po drodze.
/Za'lll'\'ka drzwi, w wozie rl)bi się zupełrtie ciem.lto). Mąt (woła z wozu): Czy mo·
glibvśmy dGstać ~wjee'ę? 'Wuj {z zewnątrz}: Co teź ei
w'pada na myśL. NieheZipłoozeń stwo pożaru!... Ruszamy? .. TrzymaJcie się!...
(SamOchód rmza)',
· Żona: Ach!... Przeildęte ciem.ności!... Uderzyłam się w okG 9
kant kredensu. Chól' SZeściOrll8 ideel: Jak
szybko jedziemy! JesfeŚInY ,juź daleko od Paryża. Jaka ·sHoda, źe- nie nie wida-ć!
Mąi: Spojrzyjcie! W podłodze jest mała S'zparkal JeteJi "ię połoiy.my na brzuchu, 'będrlemy mogli ',oglądać ~zosę pod au~ temt (Kładtie $ię. na' br~uchu i przykłada oko do szpary). Jaka piękna pogoda! Słońee ślicznie' świooil , SzQ'la je~ Mwietlcma
Było to " późnych godzinach popołUdniowych. JedeJJ ): .. oki bote(owych, . eleganekJ, nieco. egzotycz ~łe ' 1VYgl;!4aJą~y pau, wYszedł ' z. pokolą .Jia ·kClrytarz. Zamierzał wypleS ... hallu, JakU aperitif ' ł ..,.. er:ytae. 'pzety .wiecżorne.:· PoWolI, sz~ł, przez ' W)"łęZony dywanem ko rytuz. _ , . Na~le' usłyszał krótki okrzyk .. 6';Iti, 'pąc~odzący bezwątpienia ~ ust kobiecych .. Ów: pan obeJrŻ8ł się' po' za . Biebie: Ujmał . naprzeciw ,jeclJi. go z pC)kojów młodą. smukł4 kobie-: tę, : która po. killtu . próbach 1rtny. ~anł;t : równo~agi,. upadła na kola· ną. Szybko pOObj~gł ku nieJ •. Ostroinle 'ulął' dahJę'pod ramią"" i: postawił ten Qlłły, pachnlJey ełęiarna, zgrabniutkie uogf; obciągnięte tienkifD\ ~ JedwabnymI pó6e~-mł, ' . . , · -- Mam nadziek, ~ pani nie ~ hienie zrobiła? ' ..
- S,d7.ę, ze pan się' myli, ' ~ jęknęła dama -, .to te głupie .obcasy ' sll ~8%yętkłe~u wbme.. '. . · Próbowała uobić krok, ale tyl; to jęknęła ~ bólu. " . , ( -' N.ht mQgt}: eb.od~~ ,~ rzekllłj - wykręciłam sobie nOlę w kostce; nallep!e; będzie, gdy kaię za~ )Vołać lękar~. . .
Zakł()JJOtaria, !!l w,iusuł'eę bezsiJno§~ią patrzyła na niemajomegc:; glębokinli oozyDla,' ocienionymi ' dłu-gimi rzę9t.uńi. . . . . . · - Może ~h~ pan ła8ka~ie pomóc mi w dostaniu się do meg.o pokoju? Oprę się o pana; sama nie jestem w .słanie chodzić.
- Z przyjemnością, sluzę pani,· W sunęhl QlO ' rękę pod raniię, Z
,wdziękiem, cboć na jednej nodze, l~o.suwała ,się w kierunką swego poItoju. Gdy weszli, nieznajon'lY podsunął .Jej fotel; na t,rześle połołył poduszli:ę, na której ostrożnie uło· żył jej cborą nogę.
I D IELN prromieniami sło~a! (ptzykła· da nos do sz.parv i z zadowO'le· niem wciąga powietrze). TU julź jest całkiem inn:e powietr.zc, nit w P.8ryiu! Jakie czyste! Pachnie świeżym sial1em!
. Te8ciowa: Na pomOIC, Z'ięciu! WlJ)adlam do WUl'Ry! ....
(Zięć chce pom~ teściowej i w ciemnoś'aiach wpada na stoją<;y zegar, który przewra<la się, pocią,gająle ł!a sobą r6Ź1Jle przedmioty).
ŻOna: Ach! Moja głowa!
lfąi (dziWlJlie przytłumionym głosem): Cbwilecz!k~, na Boga!
GłtYwa moja tkwi w abażurze od lampy, a nogi w po..stumtmcie do parasoli! TeściOwa: Tej piękneJ niedzie
li ni.~dy nie zapomnę! Nigdy! . Mąż: Jeieli nie lubisz wyci,e.
cze1t zamiejskich, mo:głaś zostać w damul
makI. NA WSI.
fSc8il1a przedstawi~ ~()Sę () godzinie trzeciej po południu). Mąż (w wozie): Po 'przybyciu
do celu, p()rn~liśmy Ernestowi wstawić ruehl-e do wiLli. Jest~my śmiertelnie zmęczeni i mamy pęcherze na rękach. !Piani· no - a mato co - nie strzaskał-o mi oo,gi, ale teraz naresz.eie .ied:zj,emy do las!!, gdzi~ zjemy obiad na lGnie przyrOdy, .
Wu.' Ernest (załnymu.ie 83-moohód): Jes.łe~my 'tV 'esie. Wy .!\iadaitcie, tu zjemy o-biad.
(Cala l'odzma wysiada)'. Dzięku.ję! Zaczyna pałłac
deszcz! BUTza!. .. Jazda, wsiada,fcie szybko!
(Cala rodzina mo.. 'WSiada do 8amoch()d~.
Woj Ernest: Cóż rernie! Prtedez to istny pot~. Będziemy musieli zjeść obiad w s:tDl()Cho.dzie.
(Wsiada razem z ealtt -rodżiftft i zamyka drZ'Wi). .. ~: C<r? Znów zamybst dr~wi? '
: .Woj ~: TiMl1ino, mUs~. Oeszcz zni.~Z'Czy wy~iełane §eia Iły ftmochoduf Ale mam i!lekłryemtt, lataTkę kiM!:onIi()W~, 10
poświtleinry SGbie przy .iedz~. niu.
(Zapala. lamtpk~ i zaczyna się obiad, lecz w nietbyt wesołym nastroju). Mąż: Teraz lam.pka gaśnir..~
Bateria Jest zuż~ taT (W wozie znów panują egip,
skie ciemnoki) . Woj Ernest: Na ~i .le:r.t CI'I
prawda bardzo przyj-emnie, ale trzeba '\Vlflł'cać! Muszę Jes.zcze zabrać ze wsi dwie s'krzynie i trzy ko'S)'.e, a. p'o tynt wr-óci'mv do Parryż~!
.. Mąż: . Dwie skrzy;nie i trzy kGSze?... . .
W.uj Emesł: Tak.. Dla S'Zwa· gra mego stofera, który ma slk.lep w Parytu,: dwie skrzynie sera i trz,. kośze ryb.
. (Samochód' zatrzymuje się .e wsi, aby labrać ładunelt. Nastętp1nie d,i Ernest, mimo proie słów eałej rodziny, zamyka drzwi, gdyż deszcz dalej leje, Jak. z cebra. Cała rod.zitna, Jąernie z serami i rybami, pozostaje pQgt'ąZona w eiemnOściaClh. 'Po przybyciu do Paryła. rodzi. prawie nieprzytomna bpulszeza samochód wu.ia Ernesta)_
Te.łelowa~ To sl!'llSZtlel CueJl~iemJ 'wszyscy rybami i serem camembertl
toua . (słabym ~osemf: Po tt~ kii!j ~ieezee ' nie motemy ed.ra2m iŚĆ do dotm:n. trzeba ~ierw O'de1Jehnąć świetym !pGwiełnent.
Mili: To- p;raw.da. Przestało p. dać. Chodimy pne~ się po wif!tk.i~h bmwara~hL
.",.... I ..... Pnepraaum paaa... -..... '.leWI pID al odtIIZIl ale WJPIad
obrażona ~ Jetłem ..... .,.,a ~ ~ar~, zreb1ę .krzyk i ośwład· płękąył'h, szczupłych 1161. . ~ że pan ta ·wtargql I pt61to~ , - Bezw4tpJettła. aatura1ąle, ~ _e zpałeł~ I
zapewnił - ałe 'Wskatek WJk,... . - Bardto fM'YIbIahIJ J'OIII18ł -.... lIGeł, w kąt. troc..... ',. rzekł aleluJom,. ł ·.paUl : .... k. . - CD , teł · mołna sobie wm6~! en.aro. _ .~ ay pan; eleP.OJ*" ,:..... banta ' roześmiała się~ - Pluelei nila Zadneg~ błędu . ~!ler61deco? wcałe nie ~kręcil~m &oble nogł.. Zaatan6wny się, cz'f Ja z mobni ' .Ił·
. - Co taJdego?' A. pantołel.ua wy WfIJli wJo,samt i 'm,łą 1ysink. i ~ sokłm obeasiet ma proeeatami ·~ cłlkrit ·~ : . ,czym ~ R6~nłeź ~yś1oJle,' . wtzysłko panl' )es_ pie:_~: ~ygląd ••
zmyilone. ·1 proszę spoi~ .. '- na naQJi.tnego DQn·Juaaą? : Z~e zeskftCl)'ła z .fatelll. .-;. . M. ,·Dama pogroziła · GlU ~otnie turalnie, nie _e nie boli, , .' i"ym" rółOwjm . ;omokietkieaL .
- O, to bardzo interesujące! A - Ci Gą naJgom! Włę~, poeo ta komedia1 Proszę llIi Lecz PO' ehwlli tw.rz je.J .. ów wybaczyć to pytanie. atała się zimni i t.decydcnrlloa.. . _ P)'łatlie Jest słtame l 1I8pł8- . - A ~ 81~ tyczy . rdyserII,. łIt
wiedliwione. - Dama spoJrała proszę się ., to nie k1opota~ Mam przeniktł1rie na swego g~cia. praktykę. poza tym pozory, m6wł4
Literat zachorował. Zachorował na oczy. Wyrwało go to z codziennych czunności. Dla niego choroba nie oznaczała odpoczynku po codziennej pracy. Li terat pracował bardzo chętn:e, co rzadko się zdarza wśród lu· dzi, pracujących w innych zaW(i dach. Żył wówczas, gdy praco wał. A teraz nie pł"acował. Lecz czynił to, do czego był przyzwy czajony, jako pisarz. Obserwował, czuł, myślał - choć 1t~e mógł tego wszystkiego opracować.
Literat udał się do szpitala na dokładniej,>ze h.'l:1avie.
Co to la luJzie. c. leka1'Ze i pic lęgnial'ki! O ~odz·llie óSI1llej są już w szpitalu, profesor również. Jego wskazówki i wyroki są wyrokami Boga. Tam ni,e ma apelacji. Ileż cierpliwości i dobroci wykazują lekarze. Stykają się stale z cierpiącymi, żalącymi się; w swej dobroci radzą, pocie szają, dają nadzieję, a nawet żar tują·
- Panie doktorze - mówi ja kaś panienka do asystenta - pan poradził mi, abym operowała sobie zeza. .
- Ja? - żartuje asystent. -To chyba mój kolega. Na mnie pani jeszcze wcale nie patrzała zezem!
Jakid dz~edko krzyczy. Biedne dJziJec$o! Jeszcze niJC nie wie o życiu, a już wpuszczają mu -do oczu palące kTople ..• Lekuz pic ści je, uS'p'3.k'3.ja, posyła mał!kę z dzieokiem do dziecięcego są>itala, daje kartkę z poleceniem.
Lekarz mówi do jakiejś panienki: •
- Proszę, n5ecll pani jutro nie przycllodzi sama, n:iJecll pani kogoś sprO'Wa·dzi, 'kto pacht odprowadzi do domu; jutro ZJawiąremy pani oczy.
Literat leży nJa kan,apce; i jemu WlplliszCZOno do oczu gryzłley płyn. Przysłuclmje się i dziwi tej ci.eI"pliwości, redom i pomocy. Niektóryoh ludzi prowadzą do prof€lSora - to są ciężkie pmypadki, niekł.ór,zy kierowani są na drugie piętro. To ci, któlrzy mają być poddani operacji.
Profesor, asystent i pielęgniar lti są niezmęczeni.
LiJterat'Owi polecOlIlo, aby leżał w łóżku z zawiązanymi oczyma. Asystent profesora odwiedzał g~ codziennie. Każdy chory tęstkm do l~aJl"za. Lekarz przychodził rano, przed
udaniem silę do szpitala. Zdejmo wał opatrunek z oczu, mówi~, że nastąpiła znaczna poprawa l do dawał choremu otuchy na następ ne 24 godziny. O godzinie S.ej był już w szpitalu, gdzie p~osta wał do wpół do dwunastej, od dwunastej do p$erwszej ordyno wal dla zamówionyCh pacjentów, od pierwszej do trzeciej dla pacj-fl.ntów z kasy chorych, a po tym przyjmował prywatnie do szóstej. ~
- Co za cudowny człowielK -myślał chory. - Wcale nie wypoczywa, chociaż tak cię'Żko pra cuje! ., ..
I za lwią częśc tej pracy me otrzymuje zapłaty. Pi~rz zdziwił sIę, gdy usłys.zał, ~e lekarz pracuje w szpitalu bezmteresow me. ~rięks'zość lekarzy pomocnbczych w szpitalach nie pobiera wynagrodzenia, ale ten !ekarz nie był przecież początkUJącym. Rozpoczął pracę: jako lekarz po mocniczy w szpItalu, lecz otrzymywał honorarium, po tym został lekarzem kasowym, zaczął przvimować w domu i zdobył 50
bie · wielką praktykę prywatną· Pewnego dnia l:uiasto zacz~ło
robić oszcz~dnoścl. fostanowIOno wymówić kilku płatnym asystentom i wprowadzono to w czyn. W ambulatorium było bar
IEIRA\ IEIU I dzo dużo roboty; profesm"or zaproponował swym byłym asystentom, alby zgłosill.i się do bez płatnej pracy. Niektórzy zgłosili się, a wśród nich również lekarz literata. Dlaczego? Aby studiować nowe wypadki i obserwować ich przebieg, aby badać, 0-
piniować i leczyć. Klinika okulistyczna jest dla lekarza tym, czym życi,e dla pisarza, mi3Jllowi cie jego materiałem. - I lekarz również niechętnie wyrzeka się kliniki, jak pisarz nowych przeżyć.
ChorO'ba U literata miała zwykły przebieg. Lekarz orzekł, że jego dalsze wizyty są już zbytecz ne. Nas'tąpiła sprawa honorarium.
Pisarz należał do ludzi, pracu jących w wolnym zawodzie; nie miał. szefa, ani firmy, któraby za niego zapłaciła. Być może, że był trochę niJ€ldbały, jak zwykle bywają literaci. Nie zapisał się dO' żadnego prywatnego związku, które za pewną miesięczną opłatą załatwiają honO'rarium le karskie i lekarstwa na wypade!\: choroby. Literat byl płacącym pacjentem ..
Gdyby literat musiał za'Płacić za wszystkie wizyty lekarza w swoim miesz'kaniu i w mieszka-
niu doktora - według istniejącej taryfy opłat leknł"skich - by łoby to dla niego nadmiernym ciężarem. Martwił silę bardzo z tego powodu.
... Czy pomoc, udzielana w celu odzyskania zdrowia, .iest wogóle czynem, który można opłacić pieniędzmi? Przecież lekarz umożliwił mu zagrożoną egzystcll cję! Czym jest pisarz bez oczu? Bez organu widzenia, czytania? A poza tym lekarz ułatwił mu okres choroby, codziell poci.e~zał go i dodawał mu otuchy, nawet gdy nie miał po temu powodów. Gdy pi'5:łrz mógł zn.ów posługi wać się o ... zyma, dopiero wówczas zrozumiał, jak bardzo był za~l ożony. Ile godzin rozpac.zy zaoszczędził mu lekarz, cho~jatby tylko dlatego, że przychodził codzień zrana, a nie wieczorem. A jak można zapłacić za wielką dO'broć, miłość i ciepło, które roz tacza dokoła siebie lekarz?
Literat postanowił zastawić swój zegarek lub zimowe palto, aby zapłacić żądane honO'rarium bez zwłoki. Bowiem należał do klasy wolnych pisarzy, których zarobki - przy złej koniunkturze - łatwo spadają . Położenje wolnych pisarzy jest gorsze, niż nielwykwalifiikowanych robotni-
ków; są oni gorzej zorganizowa ni, można ich zawsze zastąpić h nymi, jeszcze gorzej opłacanymi.
- Ten lekarz tra'ktuje SWydl pacjentów z kasy chorych tak s::.mo, jak pacjentów prywatnych - rzekła żona literata. -Wcale nie gorzej, ani mniej starannie. Poświęca im tylko trochę mni'ej czasu. Powi.nien więc wyobrazić sooie, że jesteś pacjentem kasowym, i zadowolnić SIę małym honorar'ium.
I talk. się też stało. Dobry lekarz zażądał niezwykle małego wynagrodzenia, które literat mógł z łatwością zapłacić. Nie mógł się dość nadziwić małym wvnagrodzeniom lekarza, tak, jak przed tym dziwiła go jego dobroć i cierpliwość.
- Przy poź,egnaniu, w poem · ciu, że płaci z.byt małe honorarium, rzekł do lekarza:
- Być może, że kiedyś opis'Zę moje pneżycia na polu medycy ny i dobrego lekarza, z którym się zetknąłem. Teraz mam o wie le lepsze zdanie o le!ka'l'xach, ni:t dotychczas.
Jakoś niechcąco wymKnęły mu się te słowa. Być może, iż 0-
ś:nllJeszył się w oaza'Ch leikarza. V.łcracki opis napewno jest w
jego oczach małym ekwiwalentem za zbyt skromne honorarium.
Idąc do domu, czynił to, co zawsze czynił pisarz. Myślał.
Czy on sam nie był tak samo opętany zawodem, jak lelkar~, który pracuje bez wynagrodzenia, lub za minimalne honorarium? Czy podczas swej choroby, podczas pobytu w szpHalu, leżenia w łóżku z zawiązanymi oczyma, nj~ myślał stale o przyswojenhl i opisaniu swych przeżyć, a więe o ich "literackim spieniężeniu"? Czy jego choroba nie była dla niego przeżyciem, a więe materiałem, tym sa mym, czym dla lekarza jest · klinika?
Literat podziwiał lekarza. Lecz jak musieliby lekarze podziwiać literatów, gdyby spróbowali o nich myśleć. Jak wygodne i bogate w honoraJrlia jest żvcie lekarza w porównaniu z życiem wolIlJ€fgo pisarza, który pracuje w dzień i w nocy również podezas choroby, również we śnie i ze swego przeżycia stworzy może wierszyk, za który niczego nie żąda, a nawet dziwi srię, gdy lciedyś coś za to ·0. trzyma l
1. W Anglii rozpooz~fo się masowe przeszJ{amnie tecli'uj,k-6w maryna.T''kl na pl lGtów lotniczych. - 2. Król egipski Faruk, jako doktór honoris causa uni. wersytetu w Kairze wręcza dyplomy doktorskie nowym absolwentom unio wersytetu. - 3. Edward Ellis i An!l Shirley w dr3.J1acie filmowym "Praw .. dziwy człowiek". - 4. Małżonka Marszałka Edwarda Śmigłclgo - Rydza w towarzystwie p. generałowej Stachiewicz:owej opuszcza Belweder pa nahOtŻeń stwie żałobnym za duszę Marszałka PilsudskiegG. - 5. W Bostonie wykoleił ,iQ wóz tramwajowy i w pełnym tempie wjechał na drzewo, wskutek czego
6 dzieci szkolnych zostało zabitych.
0- l ':'."',' ~ .. ~~'ł. .~ '-"". " .
16 ----------~--~-,-----~e m
• z la ze Wrażliwojć zwierzał dzillich zanilla w niewoli
Klimat i związan.e z nim zmia ny atmosferycz.nee, jak wiatry, deszcz, śnieg i 16d, posiadają tak decydujące znaczenie dlA żywej i martwej natury, że już w zamierzchłej pifzeszloki czło wiek usiłowal przewidzieć ma· ją-ce nastą.pić stany pOIgody.
Na.i'PewniejiSzym stosunkowo wskainikiem pogody na o~rani. czonej przestrzeni są chmury.
InstynktO'W1lla w'rażliwość na różnolite składniki pogody, jakimi są ciśnj.enie powietrza, na tę,tenie el~tryczne, wilgoć, pro mIenie słoneczne i ziemskie. kie l",mek wiatrów itd. sła.hnie w tym samvm stosunku, w jakim żywe isloty Oddalają się od na· tury pod wpływem wydelikacenia, spowodowanego cywilizacją· U .iednostek osłabienIe tej wrażliwośet wysłfWnjc JDŻ po dłut.sze.ł nie\VlOU. Co sIę zaś tyczy zwierząt oswojonyeh i domowy-ch, to pod wzgI'ędem zdoI Ilo·ści p,rz,eczuwania pog'Ody !Stoją bezwrZględnie niżej ,od ich kreWiIliaków, żyjąeych w dzikim stanie na womości. Tę 0-
dziedzi-czoną zdolność trzeba wciąż ćwiczyć, o ile nie ma ulec powolnemu zanikowi. Wśród lu dzi zdOlność przewldvwanla poJtOdy pOsł8dają plemiona, tyjące w stanie pierwotnym oraz te jednostki w społeczeństwach cy v'iJizowanych, które stykają się bezpośrednio z natwra, pk myśliwi leśnicy, rolnicy, pasterze, żeglarze. W {)gó1ności jednak zwierzęta stoją wytej od ludzi "od względem przeczuwania zmian atmosferycznyeh. Fakt ten umożliwia ludziom przewidywanie pOJtOdy ze sposobu zaehOwanla się pewnych gatU'llków zwierz,t, w każdym jed· nak razie nie w takim stopniu, .lak się często przypUlszeza.
\V nalS.ze.i szerokoki geOl'raficznej uchodzą, za ~wnych "przepowiadaczy" pogodv ziele ne łahki i krety. Lecz jak. wyglą da wartość tych przepowiedni z punktu wLdzenia nauki. Przede wszystkim naJeży wziąć pod u· wagę, że zielona łabka potrafi zmieniać swOj~ ubarwienie daleko rOZmaiciej, niż słynny z tej zmIennOści kameleon. Żabka po trafi tak dokładnie przystosować swo.je ubarwieni,e do środ<o wiska. że z reguły nie odróżnia się. od niego. Jedynie w okresie tarła ukrywa się w blolach j sta w.ach. Stale .łednak przebywa na wierzchOłkach drzew i w krzakach. Pod'CJlaS pogOdy ubBl' włenłe żabki staje się jasno-złeIOne. Przesiaduje ona wtedy na górnej powierzchni liścia, podczas sloty zaś czepia się spodu. O ile deszcz trwa dłrą(o ba ... a iabki staje sf~ brunRtn", pod'obną dO ziemi i ' stworzonko kryje si~ do wody. Takie zaehowanip. się żabki podczas zmian pogody pozwala stwarzać dla nie., 8ztu~e warnnkl życia, umożliwiaJące ludziom otrzymywanie "przepowiedni" od żabki, hodo· waneJ w mieszkaniu. Zwierząt· ko przebywa mianowide w słoju, napełnionym ezę§ciowo wodą, do której wstawia się dra· hink~, aby żabka mogla s,tosownIe do po!;\'ody zmieniać :mie.jsce pobytu. Wielu bierze zachowanie się żabki za istotne przepowiednio pogody. Mvlą się .ied· nak, pO'llieważ. ~wiErzątko hódOwnne w ztlmknł~lu, lraet orientacJę, jaką posiada może, iy .iąc na wolności.
Utrzymują. że kOły, PSy ł kO;~t' 7.dł'adza;ą niepOkój przed zbl!ża.iąeą się hnrzą. Częste po· zeraltir przez psy trawy i kłos6w zboża uważane Jesł za pne powirdnif> słoty. Dokła.dne jednak. 7badanie tej okolieznośd
sŁ\vit'rdiiło, że po~eranie t'rawy i kłosów nie ma nic współnego z pogodą, lecz pozostaje w zW iąz.ku z zaburzeniami przewo du pokarm(}'Wego i obecnoŚlCią w nim glist. Psy i kOty połykają kl08y w celu W'jW'OIanla wymło. U,w. Przy obliżywaniu sierici koty połyl.:a,ią dużO' włwÓw. kt6 re skłębiają si.ę w żołądJkIu i powodJują w ytniClty, od!n'ywające rulę sztu~,zn.ego opr6tnienia.
W kraJach południowych roz powszecfvnione Jest mniemanie, że osły krzye.zą czdcłeJ przed nasłanl~ nłepogoodv. - Krowy maja w takłr.h 1'8Zaeh przerywać przeżuwanie i poruszaJą się leniwie. Owce cisną się pOd
dl'ze1taml ł płOtami l .oc_ują w tej pOzycji deszeztt. Plf8wdziwość tych ,.przepowiedni" nie zOstała stwierdzona. 'I drugiej jedll1ak strony nie trzeba jej stanowezo przetzy6, biorą(l pod uwagę, :I;'e owce przebywają przew.aŹlnie pod ,!lołym niebem i stąd mogą. posiadać pewną zdolność przeczuwania z,mian pogody. W ~e wypełzają jedynie pOdCZM oOJtOdy. PlrZyfodnicy twierdzą, że pojawienie się tych gadów w większej liczhie jest zupełnie n.ewną oZil1aką suchej pogodv.
szczególnie wrażt.łwe .,'1 pO~odę są ptaki, zwłaszcza przelotne. Zjawisko to z'lstalo nau-
kowo stwierdzone. Stw<ouenie, którego środowiskiem jest po· wiehte, musi naturalnie odczuwać zachodląee w nim ż,miany. Zd9fnOścią przeuuwania pogody oon acza.fą się przetle wszyst klm Jaskółki. Ich zachO'Wanie, późny lub wczeSlIly odlot oraz wysokOŚĆ lo,tu lS.tan.owią wskazów'ki, z których wieśniacy w1JliosikJUją o eharaktene lata, lub zimy. - 'W istocie jednak czas odlOtu .iaskółek i jego wysnkość .... ozo.sta.ią w związku z kwestią wyżywienia. Owady, po siadaJące bardzo delikatne skrzydła, z trudnością porusza~fJ. się w powietrzu: podczas słotv. Zresztą i jas.kółki moctą myl
uie wybrać czas do ,.,dłotu. jak tO' się już działo, kiedy wywoŻo• no je samOlUtami na nOłudnlc. aby caUć spóźnione utaki Od glu dowe.i śmierci.
Dotychczas nie udało się jesz cze dO'kładnie wyjaŚlnić, w jaki sposób ptaki przelotne pO'siadające na .ogół słabe p'owollicnie, mogą wyczuć zbliżanie się chłodów. Wiadomo Jednak, żc mewy np. zupełnie dOkładnie .. przepowiadają" nafitanie ci~Jlle., czy zimnej pDJtody. O ile zlatują się gromadnie na ląd, można z całą pewnością oczekiwać sloty, o czym wiedzą doskonale żeglarze i mieszkallcy portowych miast. Poczynionc obs·erwacje potwierdziły slu~z-
Rekord, l-n' formac'-I- reporterskl-e,- ~~~ J~~:;~~O:~~~~~diOI~~~i mew. Uznał je również an''-liel-ski urząd meteorologic7.lllY w
Upłynęło zaledwie sześ~ godzi,n od chwili przyjęcia na pokład "Esco" 10 ocalałych z katastrofy samolotu "Caraliev", gdy amerykańskie dzienniki już zdążyły zamieścić ieb podobizny. Samolot dzien~karski poleciał podczas silnej bUil"zy na spotkanie "ESS'O" i sfotografował urato wanych podróżnych. Fot<Ogl'afie były zupełn!e wyraźne.
IW ten sam sposób powstały .... swoim czasie pełnp realizn~u Zdjęcia wstrząsających seen pad czas J)(7Ż3.ttl lttksu'SO"",e«o parnw ca "Morro CastIe". Samolot po<l leciał do pł'OD.ące~ statl..u i oprócz zbiorowyC'h ldjęć zdołał jf.doZtwe uzy~kać fotografie po· szeze~6!nyeh pasażer~w, który('h zwęglone zwłoki zosłały później (,doole"!500e.
Do na~śm!f'lstycłi osiągnięć re porterskich należy wyczyn Lintona Wellsa, słynnego amerykańskiego dziennikarza, który dostarczył szczegółowych inforlMcji o poiarz:e statku "City of Honolulu". Okręt ten spłonął do szczętnie podczas pierwszej podrózy z Hawai do Los Angeles.
Załogę jednak i pasażerów U·
ratował słaWk wojenny "Thomas". WELLS, który był wtedy
współpra-cowniikiem jednego z ddenników w Chicago, otrzymał polecenie zdobycia jakna:spiesz,ltiej fotografii ocalonyt'll podróżnych i opowiedzianych przez nich szczegółów kałastro fy. Wells zwrócił się przez radio do kapitana "Thomasa" L prosił o wpuszczenie na statek. Kapi. tan odmówił, ponieważ spieszył do San PedTo i nie miał czasu na. zaspokojenie czyjejś ciekawości.
iWeIIs wynajł\ł samolot, który podwiózł go w ciągu 90 minut do płynącego statku. Samolot zmniejszył swą szyhk{)ść d<o 70 kilometrów i leciał na wysokości 20 metrów nad powierzchn/ią morza. W owej chwili Wells ze· skoczył z aeroplanu. Dziennikarz miał skórzane ubranie, poclbit:! masą korkową, aby ~abić siłę uderzenia o powierzchnię wody, lecz pomimo to stracił na razie przytomność. Gdy przyszedł do siebie, ujnał spieszącą od słatku łódź, która przewiozła go na pokład. Kapitan chciał go na po ezątku uwięzić, lecz pói'Oiej ze
'zwolił na wywi,ad z podróżnymi OIl'az: na sfotografowanie ieh. Za prosił naw.et Wells'a do swojej kaJuty na kieliszek wina.
WeUs przyjął zaproszenie. Po
J;(lfNN ( . W ubj,egłym roku znów zan<l
towano cały szereg czyn6w boha terskieh, Slpełl1ilOnych przez leka· rzy i mnych ucz'OIllych w służ· Me wiedzy. Niemal wszystkie te ezyny poz'bawione byłyabsolut· nie wszel'ki<ej reklamy.
32 DNI W JASKINI MAMUTÓW
Sensa(lyjny eksp-eryment, ma· jący na celu zbadani-e poczul!ia czasu, przeprowadzony prz~z profesorów KLEITMANA ł RI·
. CBAIłDSONA w jaskini Mamutów w Kentucky, całkiem przy· padkowo dostał się do wiadomości prasy. Obaj uczeni spędzili 32 dni w jaskini i próbOwali przyzwyezaić się do 28-godzłnn~.ł doby, aby dowieść, że człowiek nie posiada zmysłu czasu, O'kreślOll1ego przez 24-godzinny po~ dział doby. 32 dni w ciemnej, wil gotnej, zimnej .1aąkinł ....... jeśt to próba nerwów, którą niewielu ludzi mOf:(łoby przeprowadzić. Obaj profesorowie pnez długł.~ miesiące cierpieli późnie .• na rót ne przypadłości neJ'Wowe. OŚ~IIOKROTNIE POWIESZO-
NY Wielkie wrażenie WyWOll1}
czyn lekarza bukareszłeńskieao. który sam powiesił się odem ra· 'I.)' (i stale był w ostatniej chwili przywracany do życia przez swego 3Jsystenta) , aby stwierdzić;
eo clIuje duszący się ezrowiek • Lekarz ten przy każdej próbie samobójezej tracił p.rzytomność; bez pomocy asvstenta nie byłhV jej odzyskał. Był więc w stanie dc;kładnie oddać uczuda i wra· żenia duszącego się człowieka.
Jego odwaga została pl"zewyi SZOllla przez brytyjski.ego inlterni &tę, k.tóry w poszukiwaniu nowe go środka leczniczego przeciwko cukrzycy, sztncznie wywołał n siebie tę ehorobę, a po tym po· lecił kolegom, aby wzięli z .jego organizmu trochę płynu rdzenio wego, nie daJąc mu nadwzy. Operacja ta już przed narkozą uważana .fest za bardzo bolesną, lecz internista chciał koniecznie po:m.ać odczucia chorego na cu· kier, operowanello bez narkozy.
SA~IOZATRUCIE Dwaj lekarzl' PICKERING i
BESS, pnez długie ty~odnie ciet· pi elf na bóle ~łowy, które sami wywolywaU. Zatruwali się w źle w~etrzonvch mieszkaniach, za fi;) mocą różnych środków i zapadlI' li na szalone bóle głowy. Następ· nie stosowali róine proszki !lU ból głowy, chcąC' znaleźć nowe drogi d<o zwalczania najr'o.znul.itszych postaci bólu głowy (prz.,,· czyny bólu głowy mogą. być najrozma itsLe).
KUku lekarzy we Franc.I!, Au' glii i St. Zjednoczonych kazalo
chwili jedna;k przeprosił kapita- !Londynie i bierze pod uwagę w swych k<omunikatacll. na i pobiegł na mostek stmżni-
czy, slkąd ujrzał swój samoJ'ot, W wielu okolieach uważają kierujący się w stronę statku, za "nieomylny" instynkt pa.iądo którego m1a1 za chwilę zbli- ków. O ile przędą duże sieci i
. W poruszaJą s1ężwawo, należy 0'-żyć SIę· eUs skoczył do wody. czekiwać pięknej pogody, będą Wlirujące dokoła statku fale po-dągnęły go wgłąb. Gdy wynu- ce.i dla tych owadów norą obfi-rzył się z toni, samolot kołysał tego połowu. - Jeśli dzieje się się na falach w odległości 100 przeciwnie. to nastanie niewątmetrów. Popłynął ku niemu i pliwie słoŁa. Pewien węgierski uchwycił się za jeden z pływa- profesor zaobserwował,' że paków. Pilot wciągnął go do środo jąki sbacają wymiał' nitek. gdy ka i samolot uniósł się w powie- zaczyna padać deszcze, lub ~trze. KTążył jesz,cze przez chwi· wstaje wiatr. O He ="a ~i~ na lę nad st&tkiem i Wells skorzy- po~dę, .owa~ w~dłu~a mer. -tał ł.o.rr b d k ,. . J esh pa łąk SI edzl merU'chomo
k~iJk z """d"·o" a f Y t ~-onfac _J.esz,,:ze pośrod'ku sieci, lub w jednym . n z Jęc, s o ()t>ra OWH.1 mJa· .. k' . b'
n.owicie w kilku pozach wygra. ;!e.1 d-q.ele, m;o:'l1a ye. pewnym, . j . ś' k'ta ze eszcz WISI w p<owletrzu. -za ącego mu plę Clą a<pl na. Gdy po spadniędu pierwszych
Po upływie frzec11 godzin spra kropel pają:k zabiera się z,nów wozdanie śmiałego dziennikarza do pracy, ma to ·być przepowjr·i doIkonane p1'tZez niego zdjęda dmią, że deszcz będzie ulewny i były już w drukarni dziennika. krótikotrwały, po nim zaś na"Thomas" przylbył do San Ped:o stmie bezpośrednio pogoda. _ następn.ego dulio.. Dopiero wtedy O Ue owad utwierdza swoja sieć mogli mniej odważni koledzy przed nastaniem zmierzchu, to WelIs'a zdobyć informaeje od pa nOc będzie pOgOdna. sazerów "City of Honolulu" _ Oikolie:mość, ie mnchy groSam WeUs musiał spędzić kilka madzą się w mieszkaniach i tygodni w szpitalu, aby odzy- sta.tnjaCh podczas. gOll'ą.cych i skać zdrowie, nadwątlone przez parnych dni, wiąże się z trudpodwójny skok, do'konany z sa· ll'ością lotu w takich warunmolo tu i statku. kach, Przezimowanie much nu
JfDIY się zamknąć w szczelnych pO'mieszczeniach i mierzyć swoje ciśnienie "'",i, biele serca i inne funkc.ie organizmu, podczas gdy powietrze w tych pomieszczeniach stawało się wciąż uboższe w tlen, aż wreszcie tlenu wogóle zabrakło. Współpracowniey pro fesorów przez szklane szyby obserwowali "króliki doświ.a.dczalne" i w odpowiedn,iej chWili otworzyli drzwi, aby profesorowie się nie udusili.
Podczas podobnej próby w Gettysburgu (Sf. Zjedn.) zginął pewien fizyk, który chciał się przekonać, jak wysoką tempera turę moŻe wytrzymać. Przy 30 stoplli,a~h Celsjusza fizY'k zemdlał; koledzy natychmiast wynie śli go z ogrzanego pomieszcze· nia. Mimo to wit'cwrem tegoż dnia zmarł 0'111 na atak serca.
ZARAtONY TR .. \DEl\ł Nieznany jest jeszcze wynU,
eksperymentu, który przeprowa dził lekal'Z holendenki, SCHU[BER. Kazał on sobie zastrzvk· nąć do żyły krew ch~o . na h'ąd. Dotychczas jeszcze nie zachorował na tę chorobę; ponieważ ol{res inkubacji trądu może trwać do 16 lat, Schuiber dopIero za półtora roku bedzi-p. wie· dział. czy słuszne jest .iego twierdzenie, ze krew trędowatych nie zawiel'a zal'azków.
otwartym powietrzu nie daló,by się wcale pomyśleć wobec wply W1U wilgotności nowietrza na ich lot. Instynkt samozachowawezy pOwOduje sen złmOwy Owadów i zwierząt i gromadzenie przez nleh zapasów nD chłodJn.ą pOrę. Z zachowania się więc tYClh stworzeń, ludzie, obeMani z ich żvciem, mogą pTzewidywać przebieg' zimy.
Swlat rOślinny, zwłaszcza zwrotnikowy dOstaI'CZ8rówruei wieJe wskazówek nrzewidując;rch pOgOdę, których słuslThoŚĆ połwierdziły obserwacje. Istnie.n wiele rOślin, kióre J)Od wpływem pO~O'dy zmienia.la ... otożl'nie swOich składowy'Ch c7JęlŚd, 11p. liści lub f,(ałęzi.
Poza żywą naturą,odgrywaja również rol1ę .,pTzepo·wiada· czy" pogodv tworY martwe: mi nerały i metale. Co d'ziesiąty wilCśniak mau siebie kami~ń, .,puepowiadają.cv" 1}Ol/oil n , Mi:t I)owid~ sta.ie sI., on mOkry. gdy ma nastąpić deszcz. Cudu! tego nie sprawia .iednak włas.ność ka mienia. lecz wilgoć. ~mddu.iąca się w powietrzu którll osiada na kamieniu.
Jak widzimy, natura obdarzyła lkme swoJe twory inslyn1dem, który umożHwia im przewidywanie pogody w zakre . sie skromnych potrzeb ich ty. cia. Osią,guięcia te nie mogą iednak zadowolić czJ.owie'ka, który szuka na drodze metod naukowych śifodków skułeczniej.,>zych i pewnieiszvch.