Diem tin so55.doc copy

1

ðIỂM TIN M ẤY NGÀY QUA

SỐ 55

Thứ bảy, ngày 27 tháng bảy năm 2013

GS Tương Lai : Cần ñánh thức công luận ñể bảo vệ những tù nhân lương tâm như ðiếu Cày

Blogger ðiếu Cày trong phiên tòa ngày 24/09/2012 .DR

Thụy My

Gần 60 nhân sĩ trí thức trong và ngoài nước hôm nay 26/07/2013 ñã kiến nghị lên Chủ tịch nước và Chính phủ Việt Nam, yêu cầu khẩn cấp giải quyết vụ tuyệt thực của ông Nguyễn Văn Hải tức blogger ðiếu Cày ñã kéo dài hơn một tháng.

RFI Việt ngữ ñã phỏng vấn giáo sư Tương Lai ở Thành phố Hồ Chí Minh, một trong những nhân sĩ ñã ký tên trong bản kiến nghị.

Giáo sư Tuơng Lai - TP Hồ Chí Minh - 26/07/2013 Nghe (07:21) < [ðặt con trỏ vào từ Nghe, bấm chuột phải, bấm tiếp chuột trái vào dòng chữ OPEN HYPERLINK vừa hiện ra, bấm tiếp vào từ OPEN trên khung chữ vừa xuất hiện, ñợi cho dòng tín hiệu màu xanh chạy hết r ồi bấm tiếp vào từ ALLOW ở cuối khung chữ vừa xuất hiện, và nghe.]

RFI 30-7-13

2

31-07-2013

Posted by adminbasam on July 31st, 2013

10h40′ - TRỰC TIẾP: BIỂU TÌNH TRƯỚC CỬA TÒA SOẠN CÔNG AN NHÂN DÂN (Tễu).

16h30′ - Nhà báo Trần Quang Thành: 9h sáng nay 31/7, bà Dương Thị Tân và con trai là anh Nguyễn Trí Dũng, cùng một số blogger Hà Nội ñã tới trụ sở báo Công an nhân dân ở phố Hàng Bông Nhuộm, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội ñể làm rõ sự thât về bài báo của tác giả Vũ ðại Phong mang tên: Lật tẩy “chiêu tuyệt thực” của Nguyễn Văn Hải.

Thay vì ñối thoại với thân nhân của gia ñinh blogger ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải ñể hiểu rõ sự thật mà bài báo ñã nêu lên, tân Tổng biên tập ðại tá Phạm Văn Miên và tác giả Vũ ðại Phong ñã lần tránh.

Viên trung tá thay mặt cho tòa soạn giải thích với bà Dương Thị Tân là Tổng biên tập ñi họp xa chưa biết ñến khi nào mới về, còn nhà báo Vũ ðại Phong thì ñang ở tận Tây Nguyên.

Mời nghe Nhà báo Trần Quang Thành phỏng vấn: [CÁCH MỞ NHƯ GỢI Ý TRÊN]

Nhà văn-Blogger Nguyễn Tường Thụy

Bà Dương Thị Tân

Anh Nguyễn Trí Dũng

3

Blogger Hà Nội tổ chức giao lưu với gia ñình blogger ðiếu Cày

Nhà báo Tr ần Quang Thành

Vào hồi 9h sáng hôm nay Chủ nhật 28/7/2013, Câu lạc bộ bóng ñá NoU Hà Nội ñã tổ chức cuộc họp thân tình vơi ñại diện gia ñình blogger ðiếu Cày Nguyên Văn Hải hiện ñang tuyệt thực tại trại giam sô 6 Bô Cộng An sang ngày thứ 36.

Mặc dù trời mưa rất tôi, nhưng tại một quán cà phê gần nhà hát lớn Hà Nội gần 40 người gôm nhân sĩ, tri thức như tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhà báo như phóng viên hãng tin Mỹ AP, nhiều blogger Hà Nội và môt số tỉnh lân cận ñã tới dự cuọc họp măt Mọi người hết sức xúc ñộng khi nghe chị Dương Thị Tân (vợ anh ðiếu Cày) và con trai là cháu Nguyễn Trí Dũng kể lại những câu chuyện về anh ðiếu Cày, về quá trình ñấu tranh tuyệt thực của anh, cũng như những vất vả của chị và cháu trong quá trình thăm nuôi tù nhân lương tâm ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải chuyển trại từ Xuân Lộc tỉnh ðồng Nay ra Thanh Chương tỉh Nghệ Sn Qua câu chuyện mối người càng thêm hiểu biết về tình hình mà những “tù nhân lương tâm” như blogger ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải ñã trải qua.

Mời nghe âm thanh [CÁCH MỞ NHƯ GỢI Ý Ở TRÊN]

4

5

Ông Obama có quên blogger ðiếu Cày? Cập nhật: 13:32 GMT - chủ nhật, 28 tháng 7, 2013

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Blogger ðiếu Cày ñược cho là ñang tuyệt thực trên 30 ngày trong tù

6

Tiến sỹ Nguyễn Quang A dự cuộc giao lưu với người thân của blogger ðiếu Cày (tức Nguyễn Văn Hải) ở Hà Nội và bình luận thái ñộ của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama về nhân quyền ở Việt Nam, nhân cuộc gặp gỡ thượng ñỉnh tại Washington với Chủ tịch VN ông Trương Tấn Sang.

Trước hết về buổi giao lưu hôm Chủ Nhật, 28/7/2013 của gần bốn chục người có mặt, với vợ cũ và con trai của blogger ðiếu Cày, người ñược cho là ñang tuyệt thực trong trại giam hơn một tháng ñể phản ñối bị chính quyền 'ngược ñãi' và 'ứng xử thiếu công bằng', ông Quang A nói ñây là cử chỉ ñộng viên, ñồng cảm với gia ñình ông ðiếu Cày:

Ông nói: "ðể cho gia ñình biết trong lúc rất khó khăn như thế này, thì luôn luôn có những người bạn bè, những người ủng hộ cở bên cạnh, và chị Tân (vợ cũ của blogger) cũng như cháu Dũng (con trai của blogger), không có bị lẻ loi!"

Cựu Viện trưởng Viện Phản biện Chính sách ñộc lập (ISDS) ñã giải thể cho hay ông tin rằng ông Hải ñang có tình trạng sức khỏe cần quan tâm, qua phản ánh của người thân mới ñược thăm nuôi.

'L�p �y ban B �o v� Ng��i b � giam gi �'

"Hoa Kỳ ñã ủng hộ những quốc gia mà tình hình nhân quyền còn vô cùng là tồi tệ, nhưng vì những lợi ích khác, họ vẫn hợp tác với các chính quyền như vậy"

TS. Nguyễn Quang A

ðồng thời ông cho rằng chính quyền ñang vi phạm quyền con người "trắng trợn" ñối với nhiều người bị giam giữ ở trong tù, khi "tước mất" của các tù nhân nhiều quyền lợi cơ bản bất khả xâm phạm của họ như quyền ñược thông tin cho gia ñình, quyền ñược thăm nuôi...

Ông kiến nghị một Ủy ban Bảo vệ Người bị giam giữ cần ñược thành lập với thành viên tới từ các tổ chức ñộc lập nhằm bảo vệ các quyền lợi chính ñáng của những ai bị câu lưu, tù ñầy.

Bình luận về thái ñộ của ông Obama ñối với vấn ñề nhân quyền của Việt Nam nhân chuyến thăm của chủ tịch nước Việt Nam từ trong tuần này, Tiến sỹ Quang A cho rằng Hoa Kỳ ñã có những tính toán về lợi ích trên tổng thể chung quan hệ với Vi ệt Nam và có phần giảm nhẹ áp lực với lãnh ñạo Việt Nam.

Ông nói: "Mối quan hệ giữa hai quốc gia với nhau thì còn có rất nhiều những yếu tố ảnh hưởng ñến, chứ không chỉ là vấn ñề nhân quyền.

"Hoa Kỳ ñã ủng hộ những quốc gia mà tình hình nhân quyền còn vô cùng là tồi tệ, nhưng vì những lợi ích khác, họ vẫn hợp tác với chính quyền như vậy."

Tiến sỹ Quang A cho rằng người dân cần chủ ñộng ñòi các quyền tự do và quyền con người của mình mà không nên ỷ lại và tác ñộng gây áp lực của nước ngoài.

7

Lý do blogger ðiếu Cày tuyệt thực Cập nhật: 07:30 GMT - chủ nhật, 21 tháng 7, 2013

Con trai blogger ðiếu Cày, tức ông Nguyễn Văn Hải, nói ông tuyệt thực ñể ñòi chính quyền giải quyết ñơn khiếu nại về quyết ñịnh biệt giam.

Ông Nguyễn Văn Hải hiện ñã tuyệt thực sang ngày thứ 29 và ở trong tình trạng 'rất yếu'.

Con trai ông Hải, anh Nguyễn Trí Dũng, vừa có cuộc tiếp xúc kéo dài chưa ñầy 5 phút với cha mình hôm thứ Bảy 20/7 tại trại giam số 6, xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An.

Anh cho BBC hay ông Hải tuyệt thực là ñể phản ñối việc Viện Kiểm sát Nhân dân Nghệ An không giải quyết ñơn khiếu nại của ông. Lý do khiếu nại là ông Nguyễn Văn Hải bị 'quản lý trại giam ép ký vào một bản nhận tội và khi ông không ký thì bị quyết ñịnh biệt giam ba tháng".

"Quyết ñịnh như vậy là hoàn toàn trái pháp luật," anh Nguyễn Trí Dũng nói.

Theo anh, chỉ có thể biệt giam nếu tù nhân bị tâm thần, bị bệnh truyền nhiễm hay vi phạm kỷ luật nhiều lần; mà cả ba lý do ñó ông Hải ñều không phạm phải.

Con trai ông cho biết ông Hải sẽ chỉ ngừng tuyệt thực khi chính quyền giải quyết ñơn khiếu nại của ông.

Ch� ñ i lâu

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Anh Nguyễn Trí Dũng nói với BBC từ Sài Gòn rằng sau một thời gian chờ ñợi rất lâu anh và mẹ anh, bà Dương Thị Tân, mới ñước phép vào trại thăm ông.

"Thế nhưng chỉ em ñược gặp cha, còn mẹ em bị tách riêng ra."

Anh Dũng mô tả cha mình rất yếu, không ñứng dậy vẫy tay chào con như mọi lần, mà phải chống tay lên bàn mới ngẩng ñầu lên nói chuyện ñược.

"Trí óc cha em vẫn rất minh mẫn, có ñiều sức yếu nên không nói dõng dạc ñược."

"Da cha em cũng rất xanh, ngả sang màu tím, chứng tỏ sức khỏe rất ñáng lo ngại."

8

Hồi tháng 9/2012, ông Nguyễn Văn Hải bị xử 12 năm tù giam vì tội Tuyên truyền chống Nhà nước XHCN theo ðiều 88 Bộ Luật Hình sự.

Phiên phúc thẩm tháng 12/2012 giữ nguyên bản án này.

Trước ñây, ông ñã phải chịu án 30 tháng tù vì tội Trốn thuế và vẫn bị giam từ khi mãn hạn tháng 10/2010.

Chính phủ một số nước phương Tây và nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế ñã bày tỏ quan ngại trước bản án ñối với ông Nguyễn Văn Hải cũng như những nhà hoạt ñộng ở Việt Nam vốn chỉ bày tỏ quan ñiểm của mình một cách ôn hòa.

Bóng ñen phía sau bản án ðiếu Cày

Phạm ðình Trọng (Danlambao) - Với tang chứng rất mơ hồ từ những bài báo của CLBNBTD

(Câu lạc bộ Nhà Báo tự do) mà ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải là nhân vật chủ chốt, tòa án của Nhà nước Cộng sản Việt Nam buộc ðiếu Cày tội tuyên truyền chống Nhà nước và giáng cho anh 12 năm tù giam, 5 năm quản chế sau tù. Mức án nặng ñến man rợ! Vì mức án man rợ không bình thường ñó người ta phải truy tìm ñến bản chất thật của vụ án ðiếu Cày là gì.

Tháng chín năm 2007 ðiếu Cày mới lập ra CLBNBTD thì tháng tư năm 2008 anh ñã bị bắt vì tội trốn thuế. Bảy tháng hoạt ñộng với ba người ñều không có nghề báo. Một người làm kinh doanh. Hai người làm nghề luật. CLBNBTD chưa làm ñược gì ñáng kể, chẳng có bài báo nào ñể lại ñược dấu ấn cho CLBNBTD, không gây ñược chú ý cho người ñọc. Vì thế, cố gán cho ba thành viên CLBNBTD tội tuyên truyền chống Nhà nước nhưng cáo trạng cũng không thể nêu ñược ra bài nào chống Nhà nước và chống Nhà nước như thế nào? ðành phải thống kê ra những con số vô hồn, câm lặng, không nói ñược ñiều gì: Số bài viết ñăng trên trang mạng CLBNBTD 421 bài, trong ñó ba thành viên viết 94 bài, còn 327 bài tải từ các trang mạng khác về. Rồi lại phải nhờ ñến cơ quan không có nghiệp vụ pháp lí, không có chức năng, không ñủ tư cách và không ñủ sức giám ñịnh văn bản chính trị là sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Sài Gòn giám ñịnh những bài viết của CLBNBTD. Thực chất việc giám ñịnh chỉ là thủ tục và người giám ñịnh chỉ viết theo ý cường quyền. Dù vậy cũng chỉ có ñược bản nhận ñịnh rất chung chung, gượng ép về nội dung chống Nhà nước của CLBNBTD.

Tội tuyên truyền chống Nhà nước ở những bài viết của CLBNBTD vu vơ, nhạt nhòa ñến mức ngay hệ thống tư pháp Nhà nước rất muốn trị tội ðiếu Cày, lúc ñầu cũng không thể gán tội cho những bài viết ñó vì thế họ phải dựng lên tội trốn thuế.

Khi tội trốn thuế ñược ñịnh tên, dù không chấp nhận, gia ñình ðiếu Cày vẫn xin truy nộp ñể khắc phục nhưng không ñược cơ quan tư pháp cho khắc phục mà quyết ñưa ðiếu Cày ra tòa. ðó cũng là ñiều vô cùng bất thường. Trốn thuế chỉ là tội kinh tế, không gây nguy hiểm cho xã hội, số tiền lại quá nhỏ, chỉ vài trăm triệu ñồng. Quan hệ giữa người dân ñóng thuế và Nhà nước thu thuế là quan hệ dân sự,

9

hành chính. Quan hệ giữ người dân có công ñóng thuế nuôi Nhà nước và Nhà nước chịu ơn người dân ñóng thuế nuôi mình. Người ñóng thuế chưa nộp thuế ñầy ñủ, Nhà nước phải tạo ñiều kiện và hướng dẫn cho người dân khắc phục số tiền thuế còn thiếu. Không cho người dân ñược truy nộp thuế, quyết ñẩy người dân thành tội phạm, Nhà nước ñã hình sự hóa một quan hệ dân sự. ðó là việc cố tạo dựng tội cho người dân lương thiện, cố biến người ñang kinh doanh ñóng thuế nuôi Nhà nước thành người ngồi không ăn cơm tù ñể Nhà nước phải nuôi!

Tư tưởng chính thống của Nhà nước Việt Nam hiện tại là kiên ñịnh chủ nghĩa Mác Lê nin. Viết bài không tán thành nền tảng tư tưởng Mác Lê nin và những chủ trương, chính sách, việc làm theo tư tưởng Lê nin nít thì những bài viết của ðiếu Cày và CLBNBTD không thể so ñược với những bài viết thẳng thắn của nhiều người ñã viết từ hơn chục năm trước.

Tiến sĩ Hà Sĩ Phu với những tác phẩm dày dặn ñã thẳng thừng bác bỏ chủ nghĩa Mác Lê nin, bác bỏ tư tưởng chính thống của ñảng Cộng sản và Nhà nước ñương quyền: “Thực chất chủ nghĩa Mác Lê nin chỉ là một khát vọng ñẹp ñẽ nhưng ảo tưởng, phi khoa học, chống lại qui luật tự nhiên”. Những tác phẩm của tiến sĩ Hà Sĩ Phu như Dắt Tay Nhau ði Dưới Tấm Biển Chỉ ðường Của Trí Tuệ, Chia Tay Ý Thức Hệ như tiếng sét, như tia chớp làm nhiều người Vi ệt Nam bừng tỉnh thoát khỏi cơn mê sảng lầm lạc trong mớ lí thuyết huyễn hoặc của chủ nghĩa Mác Lê nin. Tầng lớp trí thức tiếp nhận những bài viết của tiến sĩ Hà Sĩ Phu như tiếp nhận một chân lí hiển nhiên, một sự thật bình dị mà lâu nay họ không nhận ra.

Bác bỏ chủ nghĩa Mác Lê nin, tiến sĩ Hà Sĩ Phu cũng bác bỏ nhiều chủ trương, chính sách của ðảng và Nhà nước Cộng sản gây thiệt hại cho nước, gây tai họa cho dân. Những bài viết của tiến sĩ Hà Sĩ Phu ñã giải thiêng chủ nghĩa Mác Lê nin, giải ñộc cho xã hội Vi ệt Nam, thức tỉnh nhiều người dân Việt Nam, tạo nên một ñội ngũ, một lực lượng xã hội ñông ñảo, mạnh mẽ ñòi tự do dân chủ, ñòi quyền con người, quyền công dân, ñòi ña nguyên, ña ñảng, xóa bỏ sự ñộc quyền quyền lực của ñảng Cộng sản. Những bài viết mang tư tưởng không ñồng thuận với ñảng Cộng sản và Nhà nước Việt Nam Xã hội chủ nghĩa của tiến sĩ Hà Sĩ Phu có tác ñộng xã hội sâu rộng và mạnh mẽ như vậy thực sự rất bất lợi cho ðảng và Nhà nước Cộng sản Việt Nam. Một Nhà nước quyền uy, say bạo lực, cai trị dân bằng bạo lực chuyên chính vô sản thì không thể tha thứ cho những bài viết của tiến sĩ Hà Sĩ Phu phản bác lại ðảng và Nhà nước Cộng sản vậy mà Nhà nước Cộng sản Việt Nam cũng không thể buộc tiến sĩ Hà Sĩ Phu tội tuyên truyền chống Nhà nước!

Tiến sĩ Hà Sĩ Phu công bố tác phẩm Dắt Tay Nhau ði Dưới Tấm Biển Chỉ ðường Của Trí Tuệ năm 1988, ñến cuối năm 1995 bộ máy công cụ bạo lực mới tìm ñược cơ hội ñưa tiến sĩ vào tù bằng một tội từ trên trời rơi xuống. Tiến sĩ Hà Sĩ Phu ñang thong dong ñạp xe trên ñường phố Hà Nội thì có người ñi xe máy cố ý quyệt vào xe ông làm cho ông ngã. Công an giăng sẵn trên ñường liền xô lại. Kẻ gây tai nạn thì ñược tự do. Người bị nạn thì bị bắt giữ ñưa về ñồn công an. Bản sao bức thư ông Thủ tướng Võ Văn Kiệt gửi Ban Chấp hành trung ương ñảng Cộng sản Việt Nam mà công an khám thấy trong túi xách tiến sĩ Hà Sĩ Phu liền ñược công an sử dụng làm tang chứng cho tội “Có hành vi tiết lộ bí mật Nhà nước” ñể tiến sĩ Hà Sĩ Phu phải nhận bản án một năm tù giam!

Nhắc lai chuyện tiến sĩ Hà Sĩ Phu ñể càng thấy rằng ðiếu Cày không có tội. Buộc cho ðiếu Cày tội tuyên truyền chống Nhà nước là hoàn toàn áp ñặt, ngang trái, vi Hiến và phiên tòa tuyên ðiếu Cày 12 năm tù 5 năm quản chế là phiên tòa không có công lí. Phiên tòa bộc lộ rất rõ mưu ñồ ñộc ác hãm hại một khí phách Việt Nam, một tâm hồn Việt Nam nồng nàn yêu nước.

10

Hoạt ñộng xã hội nổi bật nhất của ðiếu Cày không phải là những bài viết trên trang mạng CLBNBTD mà là ở những hoạt ñộng phản ñối Tàu Cộng xâm chiếm ñất ñai, biển ñảo Việt Nam.

Với chiếc máy ảnh trước ngực, ðiếu Cày lặn lội lên mảnh ñất ñầu cùng của Tổ quốc Việt Nam ở ðàm Thủy, Trùng Khánh, Cao Bằng chụp ảnh thác Bản Giốc, ghi vào hình ảnh một mảnh ñất Việt Nam yêu thương ñã bị giặc Tàu chiếm ñoạt. Thời thực dân Pháp chiếm nước ta, Pháp ñô hộ dân ta, Pháp làm chủ nước ta, toàn bộ thác Bản Giốc còn là của Việt Nam, ñường biên giới còn cách xa thác về phía Bắc tới 12 cây số. Thời ñảng Cộng sản Việt Nam làm chủ ñất nước Việt Nam, thác Bản Giốc chỉ còn phần nửa dưới thấp, phần thác cao hùng vĩ ñã thuộc Tàu Cộng rồi! ðiếu Cày chụp ảnh thác Bản Giốc, chụp ảnh vết thương nhức nhối trên cơ thể Tổ quốc Việt Nam ñưa lên trang mạng.

ðiếu Cày cầm bảng chữ Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam ñi ñầu trong những cuộc biểu tình liên tiếp, sôi sục ñầu năm 2008 phản ñối Tàu Cộng ñưa Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam vào ñơn vị hành chính Tam Sa của Tàu Cộng.

ðúng ngày Tàu Cộng ñánh cướp quần ñảo Hoàng Sa của Việt Nam 34 năm trước, ngày 19. 1. 2008, ñúng khi Tàu Cộng ñang tưng bừng rước ngọn ñuốc Olympic Bắc Kinh ñi khắp thế giới và ngọn ñuốc ñó sắp qua Sài Gòn thì ðiếu Cày cùng những người bạn mặc ñồ ñen ñể tang Hoàng Sa, trên ngực áo có biểu tượng năm vòng tròn Olympic Bắc Kinh là năm chiếc còng số 8 cạnh hàng chữ Pekin 2008. Nhìn ðiếu Cày ñứng cao trên thềm Nhà Hát Lớn Sài Gòn ngực áo mang biểu tượng Olympic Bắc Kinh chỉ là những chiếc còng số 8, tay giương cao bảng chữ “Hoàng Sa, Trường Sa Của Việt Nam” bằng chữ Việt, chữ Anh, chữ Tàu, những kẻ cướp Hoàng Sa của Việt Nam ñang có mặt lúc nhúc ñầy Sài Gòn hẳn phải bầm gan tím ruột. Vì sự bầm gan tím ruột ñó và cũng vì ngọn ñuốc Olympic Bắc Kinh khi ñến Sài Gòn phải ñược chào ñón tưng bừng, 9 ngày trước khi ngọn ñuốc Olympic Bắc Kinh ñến Sài Gòn, ðiếu Cày bị bắt.

Với những tình tiết trên ñủ ñể nhận ra quyền lực ñòi hỏi phải bắt ðiếu Cày không phải là quyền lực Nhà nước Việt Nam. ðiếu Cày chỉ bị ba mươi tháng tù về tội trốn thuế cũng chưa làm cho quyền lực ñó hả dạ. Vì thế, sau khi mãn hạn tù trốn thuế, 10.2010, ðiếu Cày lại bị ñưa ñi biệt tăm ñể chờ sự trừng phạt ñủ sức hủy hoại ðiếu Cày!

Trong thời gian ðiếu Cày bị giam trong bóng tối vô ñịnh, có một sự kiện xảy ra cách xa ðiếu Cày hàng vạn dặm mà dường như có liên hệ ñến số phận ðiếu Cày. ðó là sự kiện Tổng bí thư ñảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng ñi thăm Tàu Cộng ñã cùng Tổng bí thư ñảng Cộng sản Tàu Cộng Hồ Cẩm ðào kí bản Tuyên bố chung tám ñiểm ngày 15. 10. 2011.

ðiểm thứ tư của Tuyên bố chung có sáu việc thì việc thứ năm là: “ði sâu hơn nữa hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực thi hành pháp luật và an ninh;... Tăng cường giao lưu và hợp tác giữa các cơ quan như tòa án, viện kiểm sát, công an, hành chính tư pháp;... tăng cường phối hợp và ủng hộ lẫn nhau trong việc giữ gìn ổn ñịnh trong nước của mình.” Thực tế trong quan hệ giữa Tàu Cộng với Vi ệt Nam, giữa nước lớn quen thói trịch thượng, lấn lướt, áp ñặt cho nước nhỏ thì “ñi sâu hợp tác, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan công an, tòa án hai nước” chỉ ñể cho cơ quan công an, tòa án Tàu Cộng nhảy vào các vụ việc, can thiệp, áp ñặt buộc công an, tòa án Việt Nam phải thực hiện mà thôi.

Ngày 15. 10. 2011 Tuyên bố chung Việt – Tàu “ñi sâu hợp tác, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan công an, tòa án hai nước” ñược kí kết ở Bắc Kinh. Ngày 24. 9. 2012, người ñàn ông sáu mươi tuổi ðiếu Cày bị kêu mức án man rợ 12 năm tù, 5 năm quản chế bởi một tội danh áp ñặt, gượng ép: Tuyên truyền chống Nhà nước, trong phiên tòa bịt bùng công an, mật vụ ở Sài Gòn.

11

ðiều bất thường nữa là, tòa án ñịnh tội và bị cáo nhận tội là việc ở tòa án. Nhà tù chỉ quản lí việc thi hành án của người tù. Nhưng nhà tù số 6 Thanh Chương, Nghệ An ñã làm công việc của tòa án, ép người tù ðiếu Cày kí vào bản nhận tội. ðiếu Cày quyết liệt không kí liền bị quản giáo tống vào biệt giam. Bị biệt giam vô lí và bị ñối xử tàn ác, phi pháp, ðiếu Cày gửi ñơn tố cáo lên viện Kiểm sát tỉnh Nghệ An. Chờ ñợi không thấy Viện Kiểm sát trả lời, ðiếu Cày phải tuyệt thực ñòi công lí.

Lần theo sự việc ñể xác ñịnh thời ñiểm ðiếu Cày bị ép kí bản nhận tội: Bị ép nhận tội. Bị biệt giam và ngược ñãi. Gửi ñơn tố cáo lên viện Kiểm sát. Chờ không thấy viện Kiểm sát trả lời ñơn. Tuyệt thực. Tuyệt thực là hành ñộng sau cùng trong chuỗi sự việc trên. ðiếu Cày bắt ñầu tuyệt thực từ 22. 6. 2013 thì nhà tù ép ðiếu Cày kí vào bản nhận tội vào khoảng từ ngày 10 ñến ngày 15 tháng sáu, tạm xác ñịnh mốc thời gian cụ thể là ngày 12. 6. 2013

Lại phải nhắc ñến một sự kiện diễn ra cách xa ðiếu Cày vạn dặm mà dường như có liên hệ ñến việc nhà tù số 6 phải ñường ñột làm cái việc không thuộc chức năng của nhà tù là ép người tù ðiếu Cày kí bản nhận tội: Sự kiện Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ñi thăm Tàu Cộng.

12. 6. 2013, ðiếu Cày bị ép phải kí vào bản nhận tội.

19. 6. 2013, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ñi Tàu.

Chữ kí nhận tội của ðiếu Cày cần cho Nhà nước Cộng sản Việt Nam trong ñối ngoại, ñể Nhà nước Cộng sản Việt Nam chứng minh với thế giới rằng Việt Nam không có tù chính trị, chỉ có tù hình sự vi phạm pháp luật. Chữ kí nhận tội của kẻ vi phạm pháp luật ñây. Chữ kí nhận tội của ðiếu Cày càng cần cho những kẻ muốn khuất phục ý chí ñộc lập tự chủ của những người Vi ệt Nam yêu nước thương nòi.

Trước chuyến ñi Tàu của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, nhà tù số 6 Thanh Chương, Nghệ An lồng lộn ép ðiếu Cày phải kí bản nhận tội càng thấy rõ bản án ñộc ác, man rợ dành cho ðiếu Cày ñến từ ñâu. Vì cái văn bản thỏa thuận của ông Tổng bí thư ñảng Cộng sản Việt Nam kí với Tổng bí thư ñảng Cộng sản Tàu “ði sâu hợp tác, tăng cường phối hợp giữa các cơ quan công an, tòa án hai nước” mà công an, tòa án Việt Nam ñang nhẫn tâm, lạnh lùng ñầy ñọa ñến chết một khí phách Việt Nam, ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải!

Phạm ðình Trọng

Blogger ðiếu Cày tuyệt thực sang ngày thứ 37 – Câu “tr ả lời” c ủa Bộ Công an

Nhà báo Tr ần Quang Thành

Hôm nay 29/7/2013, blogger ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải tuyệt thực sang ngày thứ 37 tại trại giam số 6 Bộ Công an ở huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. ðến nay vẫn chưa có nguồn tin nào từ cơ quan có thẩm quyền về tình trạng sức khỏe của tù nhân lương tâm ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải

12

Theo lời hẹn, sáng nay thứ Hai 29/7, trong trời mưa tấm tã chị Dương Thị Tân và con trai Nguyễn Trí Dũng cùng một số blogger tại Hà Nội ñã ñên Thanh tra bô Công an ñể nhận kết qua trà lời về yêu cầu giải quyết khẩn cấp vụ tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Hải tuyệt thực

Câu trả lới của Thanh tra bộ Công an ñó là thông báo gửi anh Nguyễn Trí Dũng với nội dung “ñã chuyển ñơn trên ñến ñồng chí tổng cục trưởng tổng cục cảnh sát thi hành án và hỗ trợ tư pháp, bộ công an ñể xem xét, giải quyết”.

Gia ñình mang bản thông báo ñến trụ sở tổng cục 8 bộ Công an

Tại ñây hai mẹ con chị Tân lại bị công an làm khó. Sau cuộc ñấu tranh quyết liệt của mọi người hai mẹ con chị Tân ñược ñưa vào phòng dân chờ ñợi việc giải quyết ñơn.

13

Kết qủa chị Dương Thị Tân và con trai Nguyễn Trí Dũng nhận ñược một tờ giấy xác nhận của cán bộ tiếp dân với nội dung :

“Hôm nay ngày 29/7/2013. Tôi cán bộ tiếp công dân tổng cục VIII tại phòng tiếp dân tổng cục tiếp nhận ñề nghị của anh Nguyễn Trí Dũng gặp ông tổng cục trưởng về việc ñơn thư khiếu nại phạm nhân Nguyễn Văn Hải ñang chấp hành án tại trại giam số 6. Tôi ñã báo cáo lãnh ñạo. Lãnh ñạo tổng cục trong tuần này ñi vắng. Khi nào lãnh ñạp xắp xếp ñược lịch thông báo anh Dũng sau.

Cán bộ tiếp dân

Nguyễn Văn Diễn”

Hai mẹ con chị Tân và mọi người ra về trong thất vọng và lo âu cho tính mạng không rõ sống chết ra sao của blogger ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải.

Từ Hà Nội, blgger Nguyễn Chí ðức ñã kể lại vói nhà báo Trần Quang Thành :

Mời nghe âm thanh

Và chị Tâm trả lời phỏng vấn:

Mời nghe âm thanh

Thứ ba 30 Tháng Bẩy 2013

14

Trí th ức Việt Nam tại Pháp ñưa kiến nghị về vụ ðiếu Cày tuyệt thực

Trọng Thành

Chiều ngày 29/07/2013, một nhóm các nhân sĩ trí thức Việt Kiều tại Pháp ñã tới tòa ñại sứ Việt Nam ở Paris ñể ñề nghị cơ quan này chuyển về nước « Yêu cầu Chủ tịch Nước và Chính phủ Việt Nam khẩn cấp giải quyết vụ tuyệt thực của blogger ðiếu Cày (tức ông Nguyễn Văn Hải) ». Vụ người tù lương tâm Nguyễn Văn Hải, hiện ñang bị giam tại Nghệ An, tuyệt thực ñã gần 40 ngày, ñược công luận khắp nơi quan tâm. Trả lời RFI Việt ngữ, Giáo sư vật lý học Phạm Xuân Yêm, một thành viên trong nhóm nhân sĩ trí thức tới ñại sứ quán Việt Nam thuật lại sự kiện này và giải thích lý do vì sao ông ñã ký tên và tham gia vào ñoàn chuyển ñề nghị nói trên. Giáo sư Phạm Xuân Yêm (Paris) 30/07/2013 Nghe (03:38)

GS Phạm Xuân Yêm : "15 giờ hôm nay, ngày thứ Hai, 29/07, chúng tôi khoảng 10 người, phần lớn là nhà khoa học, chúng tôi ñến tòa ñại sứ. Chúng tôi là những người sống ở bên Pháp, ký tên vào những bản yêu cầu ñó, ñể góp phần vào với những nhân sĩ ở trong nước, ñể làm thế nào ñể thông ñiệp này ñến ñược sớm nhất với chính quyền, ñể chính quyền nhanh chóng giải quyết gấp rút sinh mạng của một con người yêu nước. Những người ñã ký tên vào bản Yêu cầu chính quyền xử lý ñối với vụ blogger ðiếu Cày Nguyễn Văn Hải, xử lý ñể ñừng cho ông ấy tuyệt thực, như vậy thì có những hậu quả khôn lường, nếu có những mệnh hệ nào. (…) ñể cho người ta phải tuyệt thực vì người ta thấy là tuyệt vọng rồi. Mà ông ấy có cái tội tình gì, ngoài cái chuyện cảnh báo cái âm mưu của Trung Quốc, mà chính ông Chủ tịch và chính quyền cũng ñã nói thấp thoáng những chuyện ñó rồi, mà tại sao lại bắt bớ ông ấy, ñể ông ấy phải tuyệt thực ñể phản ñối cái chuyện này ? ðấy là mục ñích của những người Việt kiều sống ở bên Pháp hôm nay ñưa lên tòa ñại sứ yêu cầu mà mạng bô xít ñã ñăng lên. Trong cái yêu cầu ñó, việc ñầu tiên chúng tôi muốn nhấn mạnh là ông ðiếu Cày không có việc gì gọi là chống ñối lật ñổ chính quyền, mà chính quyền lại bắt tội ông ấy như vậy, mà ông ấy chỉ nói lên tiếng nói của một người yêu nước ñứng trước hiểm họa xâm nhập mềm của Trung Quốc, nhất là về Biển ðông, về bô xít Tây Nguyên, về thực phẩm an toàn, ñủ các thứ… mà chính quyền (trong hành ñộng của mình) không gây lại ñược cho nhân dân lòng tin (họ) là người yêu nước. Thứ hai nữa, Việt Nam hiện nay ñang là ứng cử viên vào Hội ñồng Nhân quyền của LHQ, rõ ràng ñây là một xâm phạm nhân quyền ñối với nhân dân Việt Nam, ñặc biệt ñối với ông ðiếu Cày, và còn hàng mấy trăm blogger nữa, họ không có quyền tự do nói lên ý kiến của mình thội. Chứ họ cũng không nói gì khác. Thứ ba là ñược lòng dân, thì ñược tất cả, như là trong cuốn sách của ông Nguyễn Huệ Chi, ông ấy nói về văn học cổ, cận ñại Việt Nam, ở trang 666. Nói về vụ ông Lê Lợi (Lê Thái Tổ), với sự hợp tác của những trí thức, ñặc biệt là ông Nguyễn Trãi, ñể mà trong vòng có 20 năm, chống lại ñược sự ñô hộ của nhà Minh. ðược lòng dân như vậy ! Tôi mong rằng chính quyền, những ông nắm quyền trong Bộ Chính trị, và kể cả trong Ủy ban trung ương, các vị ñể dành một chút thời gian ñọc lại l ịch sử, về vụ Lê Lợi

15

ñược lòng dân như thế nào, mà ñi từ một nước nô lệ, giải phóng ñược, mong rằng (chính quyền) có một thái ñộ rõ ràng hơn ñối với Trung Quốc. Chúng tôi mong là làm thế nào thông ñiệp này ñến ñược chính quyền, bằng nhiều cách càng tốt. Thời buổi internet này, chúng tôi thấy có bổn phận phải báo ñộng ñến tòa ñại sứ, là người ñại diện của chính quyền ở bên Pháp, thì lẽ rất tự nhiên là chúng tôi ñưa ñến, ñể mong họ tiếp nhận và chuyển ngay về chính quyền trong nước. Chúng tôi muốn báo ñộng việc này, vì ông ðiếu Cày tuyệt thực ñến một tháng giời. Sinh mạng ông ấy như ngọn ñèn trước gió. Tiếng nói của lương tâm thôi, thấy một người yêu nước trong một hoàn cảnh bi ñát như thế này, làm sao mà có thể thờ ơ ñược ? Làm sao mà có thể vô cảm ñược ? Thế thì họ bảo rằng, hôm nay bất thình lình họ không dám nhận. Họ bảo thôi thì cứ ñể trong hộp thư. Và họ hứa rằng là họ sẽ chuyển. Chúng tôi tin họ sẽ làm như họ ñã hứa với chúng tôi." Vụ ông Nguyễn Văn Hải tuyệt thực trong tù ñể phản ñối các hành ñộng ñàn áp của chính quyền, mới chỉ ñược biết ñến vào trung tuần tháng 6/2013 sau khi ñược nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa, một bạn tù, thông báo ra ngoài. Kể từ ñó ñến nay, bất chấp việc gia ñình và thân hữu ông Hải liên tục yêu cầu, chính quyền không có biện pháp nào ñể làm sáng tỏ tình hình này. Chỉ một lần duy nhất, ngày 22/07/2013, con trai của ông Nguyễn Văn Hải ñược cho phép vào gặp bố trong vòng 5 phút, sau ñó anh Nguyễn Trí Dũng thuật lại rằng sức khỏe ông rất yếu. Blogger ðiếu Cày – Nguyễn Văn Hải ñược coi là một trong những nhà báo công dân ñi ñầu trong việc cất lên tiếng nói chỉ trích chính quyền trong một loạt các vấn ñề liên quan ñến chủ quyền quốc gia, dân chủ, môi trường… Cuối năm 2012, ông bị tòa phúc thẩm Việt Nam y án 12 năm tù giam, 5 năm quản chế. Trước nguy cơ tính mạng ðiếu Cày bị ñe dọa, cuối tuần trước, các nhân sĩ trí thức Việt Nam ñã công bố trên mạng boxitvn.net yêu cầu các lãnh ñạo Việt Nam có biện pháp giải quyết khẩn cấp việc này. Cho ñến ngày Chủ nhật, 28/07, và cũng là ngày ñóng mục ký tên, bản yêu cầu này ñã nhận ñược chữ ký của hơn 600 người, sống tại Vi ệt Nam và khắp nơi trên thế giới, trong ñó có nhiều nhân sĩ trí thức nổi tiếng. Cũng liên quan ñến ông Nguyễn Văn Hải, ngày 29/07/2013 lần ñầu tiên một tờ báo của Nhà nước Việt Nam, tờ Công an Nhân dân, có bài viết « Lật tẩy ‘‘chiêu tuyệt thực’’ của Nguyễn Văn Hải », ñể phản bác việc ông Hải tuyệt thực là có thật. Trong cuộc trả lời phỏng vấn RFI hôm qua, bà Dương Thị Tân, thân nhân ông Nguyễn Văn Hải cho biết : « Hôm nay ñã bước sang ngày thứ 37 » mà chính quyền chưa hề « ra một thông báo rõ ràng » về chuyện này, cho dù bà ñã gõ cửa một loạt các cơ quan tư pháp và công an tại Vinh và Hà Nội. http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20130730-tri-thuc-v iet-nam-tai-phap-dua-kien-nghi-ve-vu-dieu-cay-tuyet-thuc

thật ñáng xấu hổ cho tờ báo của ngành Công An ñã phải làm một chuyện vừa vụng về, ngây ngô, tự phơi bày sự lúng túng của cả bộ máy quyền lực hùng hùng, hổ hổ mà chỉ những lời phát biểu ñơn giản của vợ và con Ô. ðiếu Cày ñã ñủ vạch trấn sự kém cỏi này [xem bài ở trang 2 bản tin] >>>

16

Lật tẩy “chiêu tuy ệt thực” c ủa Nguyễn Văn Hải Nếu sức khỏe của anh ðiếu Cày “bình thường”, ñúng như ông Vũ ðại Phong viết trong bài báo này, thì tại sao lãnh ñạo trại giam số 6 luôn né tránh, không dám ñối mặt với gia ñình anh ðiếu Cày ñể trả lời các thắc mắc của họ hoặc cho họ vào thăm ñể giải tỏa những nghi ngờ?

Tr ả lời phỏng vấn ñài RFI, chị Dương Thị Tân cho biết:“ Mẹ con tôi chỉ yêu cầu họ can thiệp khẩn cấp ñể biết ñược hiện trạng sức khỏe của ông Hải, khi ñến hôm nay ñã bước sang ngày thứ 37, họ ñã giải quyết ñến ñâu, hoặc là ñến bao giờ giải quyết? Tôi chỉ xin một cái thông báo rõ ràng. Nhưng mà họ không dám ra một cái thông báo như vậy nữa… thậm chí trong khi cậu ta viết cho tôi mấy chữ thông báo rằng sếp của cậu ñi vắng, nhưng mà cậu cũng không dám ñóng dấu vào”.

Các tổ chức quốc tế như Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, Phóng viên không Biên giới, Ân xá Quốc tế… cũng ñã lên tiếng trường hợp tuyệt thực và tình hình sức khỏe của anh ðiếu Cày. Nếu sức khỏe của anh ðiếu Cày “bình thường”, tại sao những người có trách nhiệm không thể chứng minh cho các tổ chức này thấy, làm cho họ tin, mà lại ñể hình ảnh xấu về Việt Nam hiện ra trong con mắt của các tổ chức quốc tế? Có ñiều gì mờ ám ở ñây? Liệu lãnh ñạo trại giam có dám cho các tổ chức này vào trong trại giam, xem có ñúng như những gì bài báo này viết? BA SÀM

Vũ ðại Phong. Báo Công an nhân dân. 29-07-2013

Thông tin cho rằng Hải tuyệt thực từ ngày 24/6, tính ñến nay (29/7) là hơn một tháng. Thế nhưng khi gặp Hải, tôi vẫn thấy ông ta ñi lại bình thường, dù dáng vẻ hơi gầy (là tạng người vốn dĩ xưa nay của Hải); Hải vẫn nói năng hoạt bát nhưng hễ có người lạ, nhất là cán bộ ngành Kiểm sát, thì lập tức tỏ ra lệt bệt, thở không ra hơi…

Nguyễn Văn Hải trong buổi khám sức khỏe ñịnh kỳ (ngày 26/7) và nhận khẩu phần ăn từ cán bộ trại (ngày 28/7).

Những ngày gần ñây, một vài thông tin trên mạng có nêu việc Nguyễn Văn Hải ñã “tuyệt thực” và “ñang trong tình trạng nguy cấp”. Nhân ñó, một số người vốn ñã quen với việc kích ñộng tụ tập khiếu kiện, bèn tập hợp nhau tới các cơ quan công quyền ñưa yêu cầu can thiệp khẩn cấp.

17

Trong chuyến công tác tại Trại giam số 6 (huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An), chúng tôi ñã tìm hiểu và thấy chuyện tuyệt thực của Hải chỉ là một màn kịch vụng về, nhằm thu hút dư luận ñúng dịp lãnh ñạo ðảng, Nhà nước ta ñi thăm một số nước, trong ñó có Hoa Kỳ.

Thông tin cho rằng Hải tuyệt thực từ ngày 24/6, tính ñến nay (29/7) là hơn một tháng. Thế nhưng khi gặp Hải, tôi vẫn thấy ông ta ñi lại bình thường, dù dáng vẻ hơi gầy (là tạng người vốn dĩ xưa nay của Hải); Hải vẫn nói năng hoạt bát nhưng hễ có người lạ, nhất là cán bộ ngành Kiểm sát, thì lập tức tỏ ra lệt bệt, thở không ra hơi…

Lẽ thường, một người mà tuyệt thực tới hơn 30 ngày thì chỉ còn da bọc xương, không thể gượng ngồi dậy ñược và chắc chắn là trong tình trạng nguy hiểm ñến tính mạng. Chúng tôi ñược xem một số biên bản kiểm tra sức khoẻ gần nhất (ngày 26/7) của Hải, các kết quả ñều ghi nhận sức khoẻ bình thường.

Một bác sĩ tại Bệnh xá Trại giam số 6 cho hay: “Qua thăm khám ñịnh kì, chúng tôi kết luận phạm nhân Nguyễn Văn Hải ñủ sức khỏe ñể chấp hành án. ðây là kết luận chuyên môn, chúng tôi chịu trách nhiệm về kết luận của mình”. Một phạm nhân cùng buồng giam với Hải kể: “Chú Hải có dùng cơm với tôi. Ngoài ra, chú còn có ñồ ăn của gia ñình gửi vào và mua theo quy ñịnh của Trại”…

Tuy ñang “tuyệt thực”, nhưng Hải vẫn nhận ñủ ñồ ăn thức uống do gia ñình gửi vào gồm: cháo gà gói, ruốc bông, mực khô, cà phê hoà tan, sữa hộp… Bởi vậy mà Hải vẫn có ñủ sức khoẻ ñể diễn tiếp màn kịch vụng về “tuyệt thực”. Chúng tôi chợt nhớ lại việc Cù Huy Hà Vũ cũng dùng chiêu “tuyệt thực” hồi ñầu tháng 6 vừa qua ñể gây chú ý dư luận.

Sau khi báo chí ñưa tin gặp Vũ trong trại, ñăng cả ảnh chụp biên bản nhận quà của gia ñình cũng có cháo gà, nước sốt gà hầm và nhiều loại thực phẩm bổ dưỡng khác, thì dư luận ñã rõ việc “tuyệt thực” là gì. Có lẽ cũng vì thế, sau khi báo chí lên tiếng vài ngày, thì Cù Huy Hà Vũ bẽ bàng gỡ gạc tuyên bố “chấm dứt tuyệt thực”.

Thiết nghĩ, Nguyễn Văn Hải cũng nên lấy chuyện của Cù Huy Hà Vũ làm bài học mà sớm ăn uống công khai trở lại.

Nguồn: Báo Công an nhân dân

Gia ñình ðiếu Cày phản bác cáo buộc Cập nhật: 08:46 GMT - thứ ba, 30 tháng 7, 2013

18

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Báo Công An Nhân Dân (CAND) vừa có bài viết ñả kích việc tuyệt thực của blogger ðiếu Cày, tức Nguyễn Văn Hải và cho rằng ñây "màn kịch vụng về".

Bài báo ñăng tải ngày sáng 30/7 của CAND dẫn lời bác sỹ trại giam nói ông Hải "sức khoẻ bình thường" và cũng dẫn lời một "phạm nhân cùng buồng" nói ông Hải vẫn sử dụng thức ăn của trại và ñồ do gia ñình gửi vào.

CAND cũng ñăng tải hai hình ảnh mà theo tờ này là chụp ông Hải "trong buổi khám sức khỏe ñịnh kỳ ngày 26/7 và nhận khẩu phần ăn từ cán bộ trại".

Trả lời phỏng vấn BBC tiếng Việt ngày 30/7, bà Dương Thị Tân, vợ cũ của ông Hải, nói "con trai tôi khẳng ñịnh cả hai tấm hình ñó không có tấm hình nào giống bố cháu hôm 20/7 cả. ðó là ñiều khẳng ñịnh chắc chắn."

Bà Tân cũng cho biết ngày 16/7, gia ñình có gửi một số ñồ ñạc vào cho ông Hải. Tuy nhiên, ngày 20/7 khi con trai ông Hải, ông Nguyễn Trí Dũng vào gặp thì "ông Hải khẳng ñịnh họ không có thứ gì ñưa cho ông Hải cả" và ñến lúc ñó cán bộ trại giam mới chịu ñưa ông Hải xem tờ giấy kê khai những thứ ñược gia ñình gửi vào.

"ðiều thứ ba, họ nói một tù nhân ở cùng phòng với ông Hải khẳng ñịnh ông Hải vẫn ăn uống bình thường. Nếu ñã biệt giam thì không thể nào ở chung với tù nhân nào khác. Quyết ñịnh biệt giam ông Hải là ba tháng, tức là ba tháng ông Hải không ñược ở chung với bất kỳ ai," bà nói thêm.

Bà Tân cũng cáo buộc hình ảnh mà báo CAND ñưa lên là ñã có chỉnh sửa.

"Nếu hình chụp ông gần ñây thì ông không thể có một sắc mặt hồng hào như thế. Chỉ cần nhìn cánh tay của nhân viên quản giáo thôi thì cũng ñủ thấy rằng họ photoshop rất là kỹ lưỡng, vì muốn làm cho ông Hải hồng hào lên thì làm cho cánh tay nhân viên quản giáo bị biến thành màu ñỏ. Vì họ không thể dựng một video như họ ñã làm với tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ."

****

Việt Nam ñược lợi từ sau hội kiến Barack Obama – Trương Tấn Sang ?

ðăng ngày 2013-07-30 11:32 Thụy My

19

Sau chuyến công du Hoa Kỳ rất ñược dư luận chờ ñợi của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, ñặc biệt là sau cuộc hội ñàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 25/07/2013, liệu Việt Nam có thu ñược lợi ích gì hay không ? ðó là câu hỏi RFI Việt ngữ ñã ñặt ra cho nhà báo tự do, tiến sĩ kinh tế Phạm Chí Dũng ở Thành phố Hồ Chí Minh.

RFI : Thân chào nhà báo Phạm Chí Dũng, rất cảm ơn anh ñã nhận tr ả lời phỏng vấn. Theo anh thì kết quả cuộc gặp gỡ giữa ông Barack Obama và Trương Tấn Sang có ñáng lạc quan như báo chí chính thức ở Việt Nam mô tả?

Nhà báo Phạm Chí Dũng: Hầu như rõ ràng, bầu nhiệt huyết ẩn chứa nhiều ñộng cơ mà Chủ tịch nước Trương Tấn Sang mang tới Nhà Trắng ñã bị lạnh giá bởi thái ñộ lạnh lẽo không che giấu của Tổng thống Obama. Mọi chuyện bắt ñầu từ quá ít sắc màu ở sân bay của xứ Cờ hoa. Sau ñó, ñến bữa ăn trưa với Ngoại trưởng Mỹ cùng những lời lẽ xã giao thừa thãi quá khứ nhưng thiếu vắng tương lai. Và cuối cùng, thể diện một nhà nước Việt Nam trên ñường ñến Mỹ ñã thể hiện qua những phút trao ñổi với báo chí của hai nguyên thủ quốc gia, sau cuộc ñối thoại chính thức trong phòng kín.

Bất chấp vẻ trịnh trọng cùng ñiệu bộ cứng nhắc cho gương mặt một chính khách mang kiểu cách chuyên nghiệp mà giới quan sát rất dễ nhận ra, sắc diện của ông Trương Tấn Sang vẫn như toát lên một thất vọng thầm kín.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ñã ñạt ñược hầu như trọn vẹn các mục tiêu của ông trong cuộc hội kiến với người ñồng cấp Obama. Chỉ có ñiều, ñạt ñược tất cả, mà trong thực chất không có bất cứ một mục tiêu nào ñược cụ thể hóa cũng là một tâm trạng xuống cấp cho mối quan hệ giữa hai nước.

Tất cả vẫn chỉ là những lời hứa hẹn, không hơn không kém. Một kịch bản lạc quan hoặc tương ñối lạc quan mà Hà Nội mang ñến Mỹ, với kỳ vọng sẽ mở lối những thỏa thuận bằng hình thức văn bản - dù chỉ là văn bản thỏa thuận khung - rốt cuộc ñã chưa ñược hoàn chỉnh khâu ñạo diễn. Ngoài bản tuyên bố chung như một thủ tục không thể thiếu sau cuộc gặp của các nguyên thủ quốc gia, ñã không hề hé lộ một thỏa thuận chi tiết nào về TPP – ñiều mà Bộ Chính trị ðảng Cộng sản Việt Nam mong ngóng nhất, và về hành ñộng hỗ trợ ñược cụ thể hóa của Hoa Kỳ ñối với bầu không khí an ninh vẫn bị “người lạ” xâm hại tại khu vực Biển ðông. Quá rõ, kết quả ñó là quá ít ỏi so với hàng chục văn bản thỏa thuận hợp tác mà ông Sang lập tức nhận ñược từ “người lạ” Tập Cận Bình ngay trong một chuyến ñi rất chóng vánh ñến Bắc Kinh.

Một chuyên gia ñã bình luận một cách hài hước rằng thực ra giữa Mỹ và Việt Nam không cần ñến một văn bản thỏa thuận nào nữa, bởi tất cả ñều ñã ñược thuận thảo ở Bắc Kinh.

Cũng ñáng thất vọng không kém ñối với giới ngoại giao Việt Nam là ñã không hề có một từ ngữ “chiến lược” nào ñược trám vào cụm từ “ñối tác toàn diện”. Rốt cuộc, Hà Nội ñã không bổ khuyết ñược con tem Cờ hoa vào bộ sưu tập tham vọng ñến mức vô lý của mình.

RFI : Theo anh thì tại sao phía Mỹ né tránh từ “chi ến lược”? ðiều này có làm ảnh hưởng ñến những hứa hẹn về hợp tác quân sự có từ năm 2011?

20

Trong toàn bộ phát ngôn của mình trước báo chí, người Mỹ ñã không một lần nhắc ñến từ “chiến lược” trong câu chuyện ñối tác. Mà nếu không phải chiến lược, thì chỉ còn lại những vấn ñề thuộc về chiến thuật.

Có lẽ ñó cũng là lý do vì sao trước cuộc gặp Obama - Sang, một quan chức Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ là ông Danny Russel, người vừa chính thức nhậm chức Trợ lý Ngoại trưởng ñặc trách ðông Á – Thái Bình Dương, ñã cho rằng Việt Nam có một vị trí “gần sát trung tâm của chiến lược tái cân bằng” qua châu Á.

Rất có thể, Hà Nội ñã bỏ lỡ một cơ hội ñáng giá từ sáu năm trước. Nếu trong cuộc gặp Triết - Bush vào năm 2007, Việt Nam ñã có cơ hội ñể trở thành một “trung tâm” trong chính sách châu Á của Mỹ, dù rằng Washington chưa quyết ñịnh “xoay trục” vào thời ñiểm ñó, có lẽ mọi chuyện ñã không ngổn ngang như bây giờ.

Giờ ñây, trong mục “quốc phòng và an ninh” của bản tuyên bố chung Việt - Mỹ, người ta chỉ ñọc thấy nội dung “Hai nhà lãnh ñạo bày tỏ sự hài lòng ñối với Bản ghi nhớ về thúc ñẩy hợp tác quốc phòng song phương ký năm 2011 và tái khẳng ñịnh cam kết triển khai ñầy ñủ Bản ghi nhớ”. Vậy, câu hỏi cần ñặt ra là nếu như từ năm 2011 ñến nay mà ngay cả một bản ghi nhớ còn không thể triển khai ñược thành một hoạt ñộng chi tiết nào ñấy, thì còn nói gì cho những việc tiếp theo?

Hiểu theo ẩn ý của người Mỹ, Việt Nam vào lúc này chỉ còn là một diễn viên phụ trên sân khấu mà không còn ở vị trí tâm ñiểm nữa.

Có vẻ như không khác mấy tinh thần của bản ghi nhớ về hợp tác quân sự vào năm 2011, bản tuyên bố chung Việt - Mỹ lần này chỉ ñề cập một cách chung nhất ñến việc “hợp tác hàng hải”, thay vì nhiệm vụ song phương về bảo vệ chủ quyền biển ñảo cho Việt Nam.

RFI : Còn về Hiệp ñịnh ñối tác thương mại xuyên Thái Bình Dương (TPP) ?

ðây là một vấn ñề lớn. ðến nay, Việt Nam ñã qua ñến 18 vòng ñàm phán TPP, nhưng xem ra mọi chuyện vẫn chưa ñi ñến ñâu. Trước cuộc gặp Sang - Obama, một số tờ báo ðảng ñã tỏ ra rất hy vọng con thuyền kinh tế Việt Nam ñang chuẩn bị “thẳng tiến ra biển lớn” bằng vào tư thế gần như ñương nhiên ñược chấp thuận tham gia vào TPP, ứng với “nh ững ưu thế của Việt Nam” . Thế nhưng, ñiều mà giới chức ðảng và Chính phủ ở Việt Nam dường như không lường trước là mặc dù cho rằng cuộc gặp Obama - Sang là “c ơ hội l ịch sử” , song ñại sứ Hoa Kỳ tại Vi ệt Nam là David Shear cũng không quên nhắc lại một hàm số tỉ lệ nghịch khi ñề cập ñến chủ ñề nhân quyền ở Việt Nam:“Hoa Kỳ có ưu thế ñể nêu ra vấn ñề ñó”.

Kết quả là, không mấy ngạc nhiên là viễn cảnh Việt Nam tham dự vào bàn tiệc TPP ñã chỉ ñược Tổng thống Obama hứa hẹn “sẽ thông qua sớm nhất vào cuối năm 2013”. Không có bất kỳ một hứa hẹn nào và cũng không có bất kỳ một biên bản hay văn bản thỏa thuận nào. ðiều ñó cũng có nghĩa là như nhận ñịnh của ông Ernest Z. Bower, cố vấn cao cấp và cũng là giám ñốc Chương trình ðông Nam Á của Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế Hoa Kỳ, lộ trình thủ tục TPP dành cho Việt Nam còn phải phụ thuộc vào Quốc hội Hoa Kỳ - cơ quan có vai trò thông qua vấn ñề này vào năm 2014. Và nếu mọi chuyện thuận lợi, con thuyền kinh tế Việt Nam chỉ thật sự “ti ến ra biển lớn” sau hai năm nữa.

RFI : Anh nhận xét như thế nào về thái ñộ của phía Mỹ khi ñón tiếp ông Trương Tấn Sang?

21

Hơn ai hết, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang có lẽ ñã thấm cảm tính “chiến thuật” ngay từ buổi ñón tiếp ông ñược thực hiện ở sân bay Andrew ở thủ ñô Washington.

Một lời bình trên mạng ñã chua chát: Cần phải làm cho người Mỹ bẽ mặt nếu Obama ñến Việt Nam. Khi ñó, Việt Nam sẽ ñón tiếp Tổng thống Mỹ ở sân bay Nội Bài theo nghi thức dùng ñại sứ, nhưng không phải ñại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ mà là ñại sứ Việt Nam tại Trung Quốc.

Không ñại bác, không thảm ñỏ, không ñội danh dự… Những nghi lễ quá ñỗi thông thường mà hai viên chức thuộc cấp ñại sứ như David Shear và Marshall – vốn chưa từng ñược xem ngang hàm với bất kỳ một Thứ trưởng Ngoại giao nào - tạo ra, là quá xa vời với thực tế mà lãnh tụ ñảng ñối lập Miến ðiện Aung San Suu Kyi ñược phía Mỹ ñón tiếp trước chuyến ñi Washington của ông Sang không quá lâu.

Sự chênh biệt lộ liễu như thế lại càng như ñược gia cố bởi thái ñộ quá “hồn nhiên” của Tổng thống Obama trong buổi hai nguyên thủ phát ngôn với báo chí sau cuộc họp chính thức. Rất ít khi nhìn thẳng vào người ñối thoại và có vẻ còn quan tâm ñến người phiên dịch yếu ñẳng cấp của mình nhiều hơn, tâm tưởng của Tổng thống Mỹ như lắng vào một chốn xa xôi nào ñó.

Tảng băng Washington cũng bởi thế ñang tỏa hơi lạnh giá của nó vào những cố gắng ñầy dụng ý của Hà Nội. Bất chấp nhiều “kiến nghị” của chính giới Vi ệt Nam từ nhiều năm qua, cuộc gặp Obama - Sang vừa qua ñã không có một thỏa thuận nào về việc Hoa Kỳ bỏ cấm vận bán vũ khí sát thương cho Việt Nam.

RFI : Nhưng vẫn còn một kết quả mang tính ñộng viên là Tổng thống Omama hứa sẽ ñến thăm Việt Nam. Anh có bình luận gì về hứa hẹn này so với chuyến thăm Mi ến ðiện của ông Obama vào năm ngoái?

Lời hứa hẹn có tính an ủi duy nhất ñến từ Obama chỉ là “sẽ cố gắng” với một chuyến thăm ñáp lễ Việt Nam vào thời gian cuối nhiệm kỳ thứ hai của vị tổng thống này. Mà nhiệm kỳ của Obama sẽ kết thúc vào ñầu năm 2017, tức còn ñến gần 4 năm nữa cho “cố gắng” của ông. Nhưng liệu người Vi ệt Nam có ñủ kiên nhẫn ñể chờ ñược ñến thời ñiểm ñó?

Thời gian 4 năm có thể là quá lâu ñối với các chính khách mang tâm trạng ñầy nôn nóng của Việt Nam, nhưng có thể sẽ là ñơn giản hơn nếu nhìn vào một bài học tiền lệ ở Miến ðiện – ñất nước chỉ bị ngăn cách với Vi ệt Nam bởi chưa ñầy một trăm cây số ñường biên giới với Trung Quốc. Chỉ sau hai năm tiến hành cải cách chính trị và phóng thích tù nhân lương tâm, Miến ðiện ñã lần ñầu tiên ñón tiếp ông Barack Obama tại ñất nước nghèo khó vì nạn quân phiệt thâm niên này. Tiếp theo ñó là câu chuyện Câu lạc bộ Paris, Nhật Bản, Na Uy và Quỹ Tiền tệ Quốc tế xóa nợ ñến 6 tỉ USD cho quốc gia này. Và sau ñó nữa, làn sóng ñầu tư của nhiều quốc gia trên thế giới dồn dập ập vào Miến ðiện, ñưa ñất nước này trở thành một tâm ñiểm thật sự quyến rũ.

Với bài học quá gần gũi từ Miến ðiện, tất cả ñang nằm trong tay Hà Nội, nếu họ muốn thế.

RFI : Li ệu Hà Nội có thực tâm muốn tạo ra sự quyến rũ cho mình bằng một ñộng thái thay ñổi nào ñó, chẳng hạn như nhân quyền?

22

Ngay trước cuộc gặp Obama - Sang, chủ ñề nhân quyền và dân chủ cho Việt Nam ñã ñược hối thúc một cách mạnh mẽ bởi nhiều tổ chức và nghị sĩ ở Mỹ. Nhưng sau cuộc gặp trên, chủ ñề này ñã ñược mô tả “vẫn cách biệt, nhưng sẽ thu hẹp”. Vậy thực chất của vấn ñề tranh cãi này là như thế nào?

Dù cho tới nay những tin tức từ phòng họp kín giữa Obama và Trương Tấn Sang vẫn chưa lọt ra ngoài, và cũng chưa có thông tin nào xác nhận thái ñộ dứt khoát của Tổng thống Mỹ ñối với việc ñặt lên bàn ñàm phán ñiều kiện nhân quyền ở Việt Nam, nhưng hoạt ñộng hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ ở khu vực Biển ðông của Việt Nam cũng chưa thấy tăm hơi nào ñược cụ thể hóa.

Hiểu cách khác, so với thời ñiểm mở ra Hiệp ñịnh thương mại Vi ệt - Mỹ vào năm 2001 và năm 2006 khi khai thông cơ chế WTO, vào lúc này người Mỹ ñã không còn chấp nhận trả giá cao cho một sự ñánh ñổi nữa. Không phải vì lợi ích chiếm lĩnh vị trí quân sự ở Biển ðông trong chiến lược xoay trục sang ðông Nam Á của mình và triển vọng tiết giảm kinh phí quân sự mà Hoa Kỳ dễ dàng chấp thuận một sự ñổi chác “khép lại quá khứ, hướng ñến tương lai” với Vi ệt Nam như khẩu hiệu ñã hô hào quá nhiều trong dĩ vãng.

Dĩ vãng ấy - lẽ ra cần ñược Hà Nội bày tỏ lòng chân thành của mình từ năm 2007, trong chuyến ñi Washington của người tiền nhiệm Nguyễn Minh Triết. Nhưng thật ñáng tiếc, Hà Nội ñã bỏ mất một cơ hội ñể biến lời cam kết thành hành ñộng cụ thể. Những hứa hẹn của họ về vấn ñề nhân quyền ñã không còn nằm trong ước vọng và kỳ vọng của giới phản biện dân chủ muốn có ñổi mới ở quốc gia này.

Thay vào ñó và kể từ ngày ñược tham gia vào danh mục WTO cũng như ñược loại khỏi danh sách CPC về các quốc gia cần quan tâm ñặc biệt về nhân quyền và tôn giáo, Việt Nam lại bị phương Tây ñánh giá như quốc gia ñứng thứ hai trên thế giới, sau Trung Quốc, có số tù nhân chính trị bị giam cầm ñông nhất. Nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế ñã thống kê là vào năm 2013, con số này ñã lên ñến ít nhất 40 người, bằng cả hai năm 2011 và 2012 cộng lại.

ðường biểu diễn nhân quyền như thế chắc hẳn là lời giải thích xác ñáng cho thái ñộ băng giá của Washington trong cuộc gặp Obama – Sang vừa qua.

RFI : Hồi tháng Hai, khi ñại sứ Liên hiệp châu Âu ở Việt Nam gặp riêng một số quan chức Việt về vấn ñề nhân quyền, Thứ tr ưởng Ngoại giao Nguyễn Thanh Sơn ñã nói: “Chúng tôi hiểu, nhưng hãy cho chúng tôi thời gian” . Liệu ông Sang cũng có cùng cách nghĩ như thế?

Trong một số trường hợp, ông Sang có thể là người có ứng biến mau lẹ và có thể thích nghi với ngữ cảnh mới. Nhiệt kế Hà Nội ñang nóng lên một cách bất thường kể từ Hội nghị trung ương 6 vào tháng 10/2012, nhưng lại ñang hạ thấp ñột ngột sau khi diễn ra Hội nghị trung ương 7 và ñặc biệt sau chuyến ñi Bắc Kinh của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.

Trong cuộc gặp ở Washington vừa qua, hóa ra cử chỉ có ý nghĩa nhất lại thuộc về Trương Tấn Sang khi ông trao cho phía Mỹ bản sao của ông Hồ Chí Minh gửi Tổng thống Harry Truman, vào năm 1946 - thời của tình cảm bất vụ lợi nhất giữa hai nước và Mỹ còn chưa can thiệp vào Việt Nam.

23

Chiếu theo nội dung này và căn cứ vào ngữ cảnh ñược tái hiện của nó trong phòng Bầu dục, người ta có thể suy ra: thay thế cho “người Pháp” trong bức thư cách ñây gần bảy chục năm là nhân vật “người Trung Quốc” ở thì hiện tại.

Thế nhưng giới phân tích chính trị có vẻ ngạc nhiên về cử chỉ này. Liệu ñiều này tượng trưng cho lòng chân thành, nương cậy vào Mỹ, thuyết phục tình cảm của người Mỹ? Hay ñó chỉ là một ñộng tác ngoại giao thuần túy và vô nghĩa?

Tất cả vẫn ñang tùy thuộc vào một thành tâm chính trị nào ñó từ phía Hà Nội. Nếu nhiệt kế của Hà Nội vẫn bất thường như những năm trước và ñặc biệt bất thường trong hai năm qua, không có gì bảo ñảm là bản tuyên bố chung Việt – Mỹ sẽ trở thành cứu cánh cho những nỗ lực của tập thể Bộ Chính trị và của cả những cá nhân trong ñó. Việt Nam sẽ bị mắc kẹt ngay trong thế “cân bằng chính trị” mà họ ñã cố gắng giương ra.

RFI: Phải chăng nền chính trị Việt Nam ñang ở ngã ba ñường?

Rất có thể ñang và sẽ là ngã ba ñường. Không giải quyết ñược vô số khó khăn về kinh tế, chính thể cầm quyền ở Việt Nam có nhiều khả năng phải ñối mặt với một cuộc khủng hoảng xã hội toàn diện, rất sâu sắc và ñầy biến ñộng khó lường – ñiều chưa từng có từ thời ñiểm năm 1975. Cuộc khủng hoảng ñó còn có thể dẫn tới hệ quả một sự thay ñổi về chính trị mà chính ðảng cầm quyền không mong muốn, trong không bao lâu nữa.

Không làm tan chảy ñược tảng băng Washington trong bối cảnh mối ñe dọa từ phương Bắc trở nên quá nguy hiểm ñối với vận mệnh dân tộc, chính ðảng cầm quyền ở Việt Nam sẽ phải thúc thủ ở ngã ba ñường ñối ngoại, trong khi nội trị hoàn toàn không yên ấm.

Giờ ñây, Washington ñang trông ñợi vào những gì mà Hà Nội sẽ làm vào những tháng ngày tới.

RFI: Như vậy theo anh Hà Nội có thể làm gì cho những tháng tới ñây?

“Làm gì?” luôn là một câu hỏi dằng dai và cũng là là tựa ñề một tác phẩm của lãnh tụ vô sản Vladimir Ilitch Lenin vào thời trước Cách mạng tháng Mười Nga. Cần và phải bắt buộc làm gì ñể có thể làm tan chảy tảng băng Washington như vẫn còn nguyên vẹn hình thể?

Và phải bắt ñầu từ ñâu? Cải cách kinh tế hay cải cách chính trị? Nếu không có cả hai thứ cải cách này thì phải chăng “thoát Trung” là một lối thoát khả dĩ?

Hoặc nếu cải cách chính trị không nằm trong từ ñiển của chế ñộ thì liệu TPP cùng nhân quyền có ñược ñưa vào cuốn từ ñiển ñó?

Tất cả ñều như móc xích với nhau, và móc xích với sự tồn vong của Hà Nội.

Cuộc hội kiến ở Washington thật ra không ñáng ñể quá thất vọng. Người Mỹ ñã hé mở cánh cửa, vấn ñề là người Vi ệt Nam có ñủ tự trọng và bản lĩnh ñể bước qua cánh cửa ñó hay không.

24

Bản lĩnh của chính khách Việt lại phụ thuộc phần lớn vào việc ai sẽ là người dám làm và dám chịu trách nhiệm. Theo thói quen của người Vi ệt, tập thể quyết ñịnh và cũng là tập thể chịu trách nhiệm, nhưng mọi chuyện cũng vì thế có thể bê trễ hơn nhiều. Còn nếu khác ñi, một cá nhân nào ñó có thể trở thành nhân tố ñột biến ñể lợi dụng quỹ thời gian còn rất hạn hẹp chăng?

Mọi chuyện ñang nằm gọn trong tay chính khách Việt, mà vấn ñề của chính khách Việt trong thời gian tới dường như lại tùy thuộc vào chuyện “ai còn ai mất”.

RFI : Xin chân thành cảm ơn nhà báo Phạm Chí Dũng về cuộc trao ñổi hôm nay.

'Nói tr ắng ra VN phản ñối ñường lưỡi bò' Cập nhật: 13:58 GMT - thứ ba, 30 tháng 7, 2013

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Trong khuôn khổ chuyến thăm Hoa Kỳ, Chủ tịch Trương Tấn Sang tái khẳng ñịnh lập trường phản ñối tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển ðông, thể hiện qua ñường chín ñoạn.

ðường yêu sách chủ quyền chín ñoạn, còn gọi là ñường 'lưỡi bò' mà Trung Quốc dựng lên, chiếm khoảng 80% diện tích Biển ðông.

Chủ tịch Sang là lãnh ñạo cấp cao ñầu tiên của nhà nước Việt Nam ñược mời thuyết trình t ại viện CSIS.

Phát biểu tại cuộc tọa ñàm ở Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và các vấn ñề Quốc tế (CSIS) chiều thứ Năm 25/7, ông Sang nói: "Chúng tôi không thấy có nền tảng pháp lý hay cơ sở khoa học nào cho tuyên bố [chủ quyền của Trung Quốc] và do vậy chính sách nhất quán của Việt Nam là phản ñối kế hoạch ñường chín ñoạn của Trung Quốc".

ðây là một trong những lần ít ỏi mà lãnh ñạo cao cấp nhất của Việt Nam trực tiếp phát biểu một cách thẳng thắn trước cử tọa quốc tế về yêu sách chủ quyền của Trung Quốc.

Các câu hỏi cho Chủ tịch Sang

• Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giáo sư từ ðại học George Mason: Nói về quan hệ ñối tác toàn diện Mỹ Việt, Ngài có thể cho biết sự khác biệt gì của cam kết mới này so với cam kết hợp tác từ trước giữa hai nước. Câu hỏi thứ hai là nếu phải chọn một trong các nét chính của cam kết ñối

25

tác toàn diện thì nét chính ñó là gì. Và câu hỏi thứ Ba là ông nghĩ gì về tác ñộng có thể có của quan hệ ñối tác toàn diện mới này ñối với quan hệ của Việt Nam với các nước trong vùng.

• Ông Stanley Roth, Phó Chủ tịch The Boeing Company: Tôi muốn hỏi ông về môi trường chiến lược, là ñiểm ông nói tới trong phần ñầu của bài thuyết trình. Ông có thể nói về chiến lược tái cân bằng của Hoa Kỳ tại châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam ñánh giá chiến lược tái cân bằng này ra sao trong bối cảnh duy trì hòa bình và ổn ñịnh, mà ông nhấn mạnh là yếu tố cần thiết, ñể phát triển.

• Bà Barney Glaser, Cố vấn cao cấp cho Khu vực Châu Á, CSIS: Cả Hoa Kỳ và Việt Nam và ñều ủng hộ việc áp dụng luật quốc tế ñể quản lý và giải quyết tranh chấp lãnh thổ tại Biển Nam Trung Hoa. Gần ñây Philippines mang tranh chấp này ra tòa trọng tài quốc tế về luật biển. và một trong các ñiểm của ñơn kiện này là việc xác ñịnh tính hợp pháp của ñường chín ñoạn của Trung Quốc. Tôi phân vân liệu Việt Nam có cân nhắc nộp ñơn kiện riêng của mình ra tòa trọng tài quốc tế ñể hy vọng giải quyết một vài tranh chấp lãnh thổ với láng giềng tại Biển Nam Trung Hoa.

• Nguyễn Trung, Phóng viên ban tiếng Việt ðài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA Vietnamese): Tôi muốn hỏi là người Mỹ gốc Việt ñóng vai trò thế nào trong việc củng cố mối bang giao Việt Mỹ.

• Ernest Bower, Cố vấn cao cấp tại CSIS: Tôi biết rằng Việt Nam, với tốc ñộ phát triển và tăng trưởng kinh tế nhanh , nay cũng tập trung vào môi trường và cân bằng chất lượng môi trường ñể tăng trưởng về lâu dài cũng như sức khỏe và phúc lợi của công dân Việt Nam. Tôi muốn biết việc này sẽ ñược tiếp tục ra sao trong tương lai và chúng tôi có thể làm gì ñể hỗ trợ.

Tuy nhiên, ông Sang không trả lời câu hỏi liệu Việt Nam có tham gia vụ kiện Trung Quốc của Philippines tại Tòa Trọng tài Liên Hiệp Quốc hay không.

Ông chỉ nói một cách ngắn gọn: "Là thành viên của Liên Hiệp Quốc, Philippines có quyền thực hiện các việc tố tụng của mình".

Trước khi trả lời câu hỏi của cử tọa, ông Trương Tấn Sang ñã có bài phát biểu trong ñó ông nói về vai trò của châu Á trong nền kinh tế toàn cầu, cũng như tóm lược chính sách của Việt Nam trong thời gian tới.

Chủ tịch Việt Nam nói rằng châu Á là "trung tâm của cơ hội và sự phát triển”, nhưng ñể tận dụng cơ hội và phát triển tiềm năng thì “cần có một môi trường hòa bình, ổn ñịnh và giảm thiểu mọi xung ñột”.

Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của quyền tự do hàng hải, và nói rằng Trung Quốc và các nước Asean ñã thống nhất hợp tác ñể ñưa ra một Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) ở Biển ðông nhằm giải quyết tranh chấp biển.

Bình luận về sự kiện ông Trương Tấn Sang tới thuyết trình tại CSIS, ðại sứ Philippines tại Hoa Kỳ Jose L. Cuisia, Jr nói với BBC rằng "Việc Việt Nam, ñặc biệt là Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, có thể chia sẻ tầm nhìn của mình với cả Hoa Kỳ cũng như cộng ñồng quốc tế là ñiểm tốt".

Trả lời Nguyễn Hoàng của BBC tiếng Việt ngay tại sự kiện này, ðại sứ Philippines nói việc Trung Quốc không tham gia vụ kiện tranh chấp lãnh thổ trên Biển ðông ñược Philippines ñưa ra tòa án quốc tế phân xử có nghĩa là quá trình xử sẽ ñược rút ngắn lại.

26

Ông Jose L. Cuisia, Jr nói "Quá trình xét xử có thể mất khoảng hai ñến ba năm và ñưa ra tòa trọng tài là cách thức hòa bình ñể giải quyết chủ ñề này".

Bình luận về việc Trung Quốc kín tiếng khi Việt Nam ñề xuất không sử không dùng vũ lực trên biển ðông, ðại sứ Jose L. Cuisia, Jr nói "Tôi nghĩ là Hoa Kỳ cũng nói tương tự là họ không ñứng về bất kỳ phía nào sử dụng vũ lực hoặc ñe dọa sử dụng vũ lực, ñể giải quyết vấn ñề này, và chúng tôi cũng ñồng tình với quan ñiểm này.

"Chúng tôi tin vào cách giải quyết hòa bình, và ñưa ra tòa trọng tài là phương thức hòa bình ñể giải quyết chủ ñề này, và chúng tôi ñã hy vọng có Trung Quốc tham gia, nhưng họ ñã chọn không tham gia và phiên phiên tòa này.

"Nhưng dù Trung Quốc có vắng mặt thì vụ tranh tụng vẫn sẽ vẫn ñược tiến hành".

Mỹ-Việt: 'Vu ốt ve' thay 'khiêu khích' Cập nhật: 15:06 GMT - thứ ba, 30 tháng 7, 2013

Tổng thống Obama và Chủ tịch Sang chưa thành 'ñối tác chiến lược'

Tạp chí nổi tiếng của Anh, The Economist, có bài nhận ñịnh về kết quả chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Việt Nam Trương Tấn Sang, dẫn lời chuyên gia nói chuyến ñi Mỹ của ông Sang hơi giống 'pháo xịt' dù Hoa Kỳ ñang 'vuốt ve' thay vì 'khiêu khích' Hà Nội.

Mở ñầu bài viết về quan hệ Việt Mỹ với tựa 'All aboard?' (tạm dịch 'Cùng chuyến tàu?'), The Economist nhắc lại rằng hai bên chỉ bình thường hóa quan hệ vào năm 1995, hai thập niên sau hình ảnh biểu tượng của những chiếc trực thăng Mỹ tháo lui từ nóc ðại sứ quán Hoa Kỳ ở Sài Gòn.

Ngoại trưởng John Kerry ñược dẫn lời nói quá trình bình thường hóa khá "chông gai".

Tác giả bài viết, ñược cho là phóng viên cộng tác của AP tại Hà Nội, bình luận:

"Nhưng Hoa Kỳ giờ xem kẻ cựu thù như một ñồng minh chiến lược trong vùng. Và ñối với Vi ệt Nam, Hoa Kỳ là thị trường thiết yếu cho các mặt hàng xuất khẩu dệt may và nông sản và là ñiểm cân bằng ngoại giao trước Trung Quốc ñang lên."

"Thương mại song phương giữa hai nước giờ trị giá gần 25 tỷ ñôla mỗi năm với phần lớn hàng hóa ñi về ngả Hoa Kỳ."

27

Nhắc tới hiệp ñịnh ðối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà hai bên cam kết sẽ sớm thông qua, The Economist nói Việt Nam vẫn ñang lo ngại hiệp ước sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới ngành may mặc và tới các doanh nghiệp nhà nước do những cải cách mà Việt Nam sẽ buộc phải thực hiện.

Tác giả cũng nhận xét việc ký kết TPP có thể sẽ là ñiều khó xử cho ông Obama vì chính giới Hoa Kỳ vẫn nhấn mạnh tới chuyện cải thiện nhân quyền ở Việt Nam ñể ñi tới hợp tác sâu hơn về kinh tế trong khi Hà Nội ñã tăng cường trấn áp bất ñồng chính kiến.

Hơi gi �ng 'pháo x �t' '

The Economist nhắc lại rằng số người bị Việt Nam ñã bỏ tù vì "tuyên truyền chống nhà nước" hay "âm mưu lật ñổ chính quyền" trong nửa ñầu năm 2013 ñã bằng cả tổng số của năm 2012.

Họ nói tù nhân ðiếu Cày, người ông Obama nhắc tới trong một diễn văn nhiều tháng trước ñây, ñã tuyệt thực sang tuần thứ năm vào cuối tháng Bảy.

Bởi vậy, báo nói, thời ñiểm ông Obama mời người tương nhiệm Trương Tấn Sang có thể coi là "quái dị" và bình luận thêm:

"Nhưng nhìn vào bức tranh rộng lớn hơn, Hoa Kỳ xem Việt Nam như ñối tác chính trong [chiến lược] "chuyển trọng tâm" sang châu Á."

"Nhưng nhìn vào bức tranh rộng lớn hơn, Hoa Kỳ xem Việt Nam như ñối tác chính trong [chiến lược] "chuyển trọng tâm" sang châu Á.

"Và vì những lý do khác nữa, Obama ñang nóng lòng kết thúc TPP, "trụ" kinh tế trong chính sách kinh tế của chính quyền ông ñối với toàn bộ vùng châu Á Thái Bình Dương."

Tác giả cũng nhận xét "ñối tác toàn diện" mà hai ông Sang và Obama tuyên bố ñược "ñịnh nghĩa mơ hồ" trong khi hai bên cũng kêu gọi có giải pháp hòa bình trên Biển ðông và tuyên bố việc thảo luận về nhân quyền ở Việt Nam cho dù không nói chi tiết.

Người viết cũng dẫn lời một chuyên gia:

"Do lời mời của ông Obama ñã dấy lên hy vọng có ñột phá về TPP hay ñối tác chiến lược," ông Ian Storey từ Viên Nghiên cứu ðông Nam Á ở Singapore coi chuyến ñi hơi giống pháo xịt.

"Hai nhà lãnh ñạo có vẻ không nhắc tới chuyện liệu Hoa Kỳ có cân nhắc bỏ cấm vận vũ khí ñối với Vi ệt Nam không, hay hai bên sẽ giải quyết những than phiền của Việt Nam về TPP thế nào và một loạt các vấn ñề khác nữa."

'Vu�t ve' Hà N �i

The Economist nói mặc dù TPP có thể giúp ñẩy nhanh tiến ñộ cải cách ñất ñai và các doanh nghiệp quốc doanh, hiện chưa có gì chắc chắn là Việt Nam sẽ thông qua TPP:

28

"Một trong những ñiểm vướng mắc là ñiều khoản ñòi ngành dệt may của họ, vốn xuất khẩu lượng hàng may mặc trị giá 7,6 tỷ ñôla sang Hoa Kỳ mỗi năm, ngưng nhập nguyên liệu thô từ Trung Quốc và các nước không phải thành viên TPP khác.

The Economist cho rằng ông Lê Quốc Quân có thể ñược tự do ñể làm hài lòng Mỹ

"ðiều này có thể dẫn tới việc sa thải nhân viên hoặc tệ hơn.

"Các nhóm lợi ích lớn ñang lo ngại những ñiều khoản này sẽ xén cánh doanh nghiệp quốc doanh.

"Dẫu sao thì những trụ cột tham nhũng và vô cùng kém hiệu quả của nền kinh tế èo uột ở Việt Nam lại có ô lớn."

The Economist nói chính quyền có thể sẽ phải trả tự do cho một số "tù nhân chính trị có tiếng" trong những tháng tới ñây ñể chứng tỏ họ ñã "lắng nghe" than phiền của Hoa Kỳ về tình trạng nhân quyền (hay ít nhất là cũng không giả ñiếc trước vấn ñề).

Tạp chí dự ñoán ông Lê Quốc Quân, người mà phiên xử bị hoãn ñột ngột trước chuyến ñi của ông Sang, có thể nằm trong số người ñược thả.

Nhưng The Economist cũng nhận xét thả một số tù nhân hay ký một hiệp ước thương mại không ñồng nghĩa với thay ñổi chính sách và quan hệ Việt - Mỹ sẽ không dễ dàng cho dù Hoa Kỳ ñã quyết ñịnh "vuốt ve" thay vì khiêu khích Hà Nội.

‘Tòa án chỉ muốn kết tội ông Vươn’ Cập nhật: 09:31 GMT - thứ tư, 31 tháng 7, 2013

29

Vợ chồng các ông Vươn, Quý ñã không thành công trong việc kêu oan

Luật sư bào chữa cho anh em ông ðoàn Văn Vươn cho rằng Tòa án Nhân dân Tối cao ñã không làm ñúng chức trách bảo vệ công lý mà dường như chỉ tìm cách kết tội các bị cáo.

Trong phán quyết ñưa ra vào chiều 30/7 tại thành phố Hải Phòng, Tòa án khẳng ñịnh ñủ cơ sở kết luận hai ông ðoàn Văn Vươn và ðoàn Văn Quý phạm tội ‘Giết người’ nên vẫn duy trì bán án sơ thẩm 5 năm tù, còn hai bà Phạm Thị Báu và Nguyễn Thị Thương phạm tội ‘Chống người thi hành công vụ’ nên cũng y án là 18 và 15 tháng tù treo.

Tuy nhiên, luật sư Trần Vũ Hải, một trong những luật sư ñồng bào chữa cho tất cả bốn bị cáo, nói rằng phán quyết này là ‘không rõ ràng’ và ‘không có căn cứ’.

Hai bị cáo còn lại là ðoàn Văn Sịnh, anh ông Vươn, ñược giảm từ 3 năm rưỡi xuống còn 2 năm 9 tháng tù, trong khi cháu ông Vươn là ðoàn Văn Vệ cũng ñược giảm từ 2 năm tháng xuống còn 19 tháng tù.

Không cho tranh lu�n

Nguyên nhân chính khiến ông Hải không cảm thấy thuyết phục trước phán quyết của tòa là việc chủ tọa phiên tòa ñã không cho phép tranh luận giữa ñại diện Viện kiểm sát và các luật sư biện hộ trên một số vấn ñề mang tính quyết ñịnh.

“Bản án không thuyết phục,” ông Hải nói với BBC từ Hà Nội hôm 31/7, “Những gì chúng tôi nói ra và yêu cầu tranh luận thì ñại diện Viện kiểm sát không tranh luận với chúng tôi.”

"Chúng tôi muốn có một ngày tranh luận. Tòa tìm cách giải thoát cho Viện kiểm sát."

Luật sư Trần Vũ Hải

Lý do phía Viện kiểm sát ñưa ra ñể từ chối tranh luận, theo ông Hải, là ‘vì ñây là các quan ñiểm khác nhau, ñề nghị Tòa xem xét’.

Tuy nhiên, tòa án ñã lấy quyền chủ tọa của mình ñể yêu cầu ‘mỗi bên giữ quan ñiểm của mình, tòa sẽ xem xét’ chứ không cho tranh luận trực tiếp.

“Chúng tôi muốn có một ngày tranh luận,” ông Hải nói, ý nhắc ñến phiên tòa chấm dứt sớm một ngày so với dự kiến vì dường như ‘Tòa tìm cách giải thoát cho Viện kiểm sát’.

30

Các lập luận mà phía công tố ñưa ra ñể kết tội các bị cáo ‘không phù hợp thực tế, chứng cứ, khoa học, pháp luật’, ông Hải cáo buộc.

“Lý luận của Viện kiểm sát rất yếu. Chúng tôi sẵn sàng tranh luận ở bất cứ nơi ñâu,” ông nói, “Ngay cả các chứng cứ khoa học, chúng tôi cũng có thể mời các nhà khoa học ñầu ngành ra phản biện.”

Công t� ñu�i lý?

Ông Vươn ñược luật sư biện hộ cho rằng là 'tìm mọi cách ñể không làm hại tính mạng người khác'

Ông Hải cũng nêu ra một số lập luận của các luật sư mà bên công tố không muốn tranh luận.

Thứ nhất, về cáo buộc ‘Giết người’, ông Hải nói các luật sư ñã ñặt vấn ñề có hay không ñộng cơ giết người, hành ñộng có nhằm giết người không và tổn thương ñối với bên bị hại.

“Anh em ông Vươn không có thù hằn gì với các chiến sỹ (cưỡng chế) mà chỉ muốn tạo tiếng vang ñể Trung ương quan tâm,” ông nói.

Vốn là một người có kinh nghiệm về vũ khí, bản thân ông Vươn ñã ñề ra một kế hoạch mà Luật sư Hải mô tả là ‘hoàn hảo’ ñể ‘không ảnh hưởng tính mạng của bất kỳ ai’ mà lại gây ra ñược tiếng vang.

Theo ñó, ông Vươn ñã cho dựng hàng rào, lót rơm rạ ñể mang cảnh báo lực lượng cưỡng chế ñừng xông vào, sử dụng ñạn nhỏ bắn chim cho hai khẩu súng hoa cải và chỉ bắn ở phạm vi 20 mét chứ không ở gần hơn, ông Hải thuật lại.

Trên thực tế khi lực lượng cưỡng chế vẫn vượt hàng rào tiến vào ñến gần khoảng cách ñó thì ông Quý ñã ‘bắn liên tục hai phát không chậm trễ’ vì ‘nếu chậm trễ, các chiến sỹ ñến gần hơn thì sẽ nguy hiểm ñến tính mạng’.

Còn bình gas mà ông Quý dùng làm vũ khí ‘ñã ñược rút hết gas’ và ‘ñược ñặt ở vị trí ngang ñầm ñể nếu có nổ lên thì cũng rơi xuống ñầm chứ không rơi vào các chiến sỹ’, ông Hải giải thích.

Về phần người bị hại, ông Hải nói khi ra tòa ‘sức khỏa vẫn rất tốt’, ‘vẫn ñang công tác’ ñể nhấn mạnh ‘hậu quả không lớn’.

"Lý luận của Viện kiểm sát rất yếu. Chúng tôi sẵn sàng tranh luận ở bất cứ nơi ñâu."

31

Luật sư Trần Vũ Hải

Ngoài ra ông cũng ñặt nghi vấn về ‘công vụ’ trong tội ‘Chống người thi hành công vụ’.

“Phải xét công vụ có ñúng pháp luật và thi hành có ñúng pháp luật hay không,” ông giải thích, “Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ñã kết luận công vụ sai pháp luật”.

Còn về thi hành công vụ, luật sư Hải khẳng ñịnh các lãnh ñạo huyện Tiên Lãng ñã ‘cố tình cưỡng chế nhầm’ vào nhà và ñầm mà ông Quý ñược ông Vươn giao coi sóc vốn nằm bên ngoài khu ñầm có diện tích 19,3ha bị cưỡng chế theo quyết ñịnh.

“Mặc dù họ lập luận là họ chỉ tìm ñường ñi qua nhưng vào thời ñiểm ñó rõ ràng họ ñã cố tình cưỡng chế trái pháp luật,” ông nói.

“Các lãnh ñạo huyện Tiên Lãng biết rõ là không thể cưỡng chế ở ñấy sao họ lại xua lực lượng vào?” ông nói thêm, “Sau ñó họ công bố cho báo chí là cưỡng chế cả 40 ha (trái với quyết ñịnh).”

Về việc hai bị cáo Sịnh và Vệ ñược giảm án trong khi các thân chủ của mình thì không, ông Hải cho biết trong lúc phiên tòa diễn ra các thẩm phán ñã ‘nhắn nhủ’ với các bị cáo rằng phải kháng cáo giảm án thì mới ñược giảm án còn nếu kháng cáo kêu oan thì không.

Trên thực tế, trước Tòa bị cáo Sịnh ñã ‘bày tỏ hối hận trước những hành vi vi phạm pháp luật’ vì ‘nhận thức pháp luật kém’ nên xin ñược giảm án ñể sớm về ñoàn tụ với gia ñình, ông Hải cho biết.

Thông cáo báo chí (s ố 1 và bổ sung) – v ụ ðoàn Văn Vươn Về hai vụ án liên quan ñến vụ cưỡng chế ngày 5/1/2012 tại Tiên Lãng, Hải Phòng ñược xét xử phúc thẩm

Hải Phòng, ngày 28/07/2013

Thay mặt các bà Nguyễn Thị Thương (vợ ông ðoàn Văn Vươn), bà Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông ðoàn Văn Quý), tôi – Luật sư Trần Vũ Hải, người bào chữa và bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các ông bà này trong hai vụ án trên, xin thông tin như sau ñến các cơ quan báo chí, truyền thông, mạng xã hội trước ngày xét xử phúc thẩm vụ án mà các ông bà này là những bị cáo ñã kháng cáo bản án sơ thẩm của Tòa án Hải Phòng:

1. Vụ án xét xử phúc thẩm ðoàn Văn Vươn và một số thân nhân khác (“Vụ án ðoàn Văn Vươn 1”) ñược Tòa phúc thẩm khu vực 1 Tòa án nhân dân tối cao bắt ñầu tiến hành vào 7h30 sáng ngày 29/07/2013 tại trụ sở Tòa án nhân dân Hải Phòng. Các luật sư Hà Huy Sơn, Nguyễn Hà Luân, Vũ Văn Lợi, Nguyễn Việt Hùng, Trần Vũ Hải ñã nhận bào chữa miễn phí cho các bị cáo trong phiên tòa phúc thẩm này.

2. Các luật sư ñã gửi yêu cầu Tòa phúc thẩm triệu tập ñầy ñủ những người ñược coi là người bị hại, người làm chứng, và nhiều người, cơ quan liên quan ñến Vụ án ðoàn Văn Vươn 1, trong ñó có các ông Lê Văn Hiền – nguyên Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, Nguyễn Văn Khanh – nguyên phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Lãng, Phạm Xuân Hoa – nguyên Trưởng phòng Tài nguyên môi trường huyện Tiên Lãng, Lê Văn Liêm – nguyên Chủ tịch UBND xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, ñại diện các cơ quan:

32

UBND huyện Tiên Lãng, Ban chỉ huy Quân sự huyện Tiên Lãng, Công an huyện Tiên Lãng, Giám ñịnh viên súng ñạn Lê Viết Cần. Chúng tôi ñược biết Giám ñịnh viên súng ñạn Lê Viết Cần ñã ñược Tòa phúc thẩm triệu tập ñể tham gia phiên tòa phúc thẩm này.

3. Do Tòa cấp sơ thẩm ñã không tạo ñiều kiện (thực tế ñã cản trở) cho nhiều người muốn tham dự phiên tòa sơ thẩm Vụ án ðoàn Văn Vươn 1, nên 17 người thân và 13 ñồng nghiệp của các bị cáo và một số người khác ñã có ñơn yêu cầu Tòa phúc thẩm tạo ñiều kiện ñể họ tham dự phiên tòa phúc thẩm này. ðến nay, thư ký của Tòa phúc thẩm cho biết, việc tạo ñiều kiện này thuộc trách nhiệm của Công an Hải Phòng. Luật sư Trần Vũ Hải ñã có ñơn ñề ngày 25/07/2013 gửi Giám ñốc Công an Hải Phòng và Tòa phúc thẩm yêu cầu các cơ quan này tạo ñiều kiện cho những người trên tham dự phiên tòa. Chúng tôi hy vọng, sáng ngày 29/07/2013, hai cơ quan này sẽ thực hiện theo ñúng quy ñịnh của ðiều 18 Bộ Luật Tố tụng hình sự: “Vi ệc xét xử của Toà án ñược tiến hành công khai, mọi người ñều có quyền tham dự…”.

Trân trọng

Thay mặt các bà Nguyễn Thị Thương, Phạm Thị Báu (tức Hiền)

Luật sư Trần Vũ Hải

THÔNG BÁO BỔ SUNG THÔNG CÁO BÁO CHÍ (SỐ 1)

(về hai vụ án liên quan ñến vụ cưỡng chế ngày 5/1/2012 tại Tiên Lãng, Hải Phòng ñược xét xử phúc thẩm)

Hải Phòng, tối ngày 28/07/2013

Vào chiều tối 28/07/2013, Luật sư Trần Vũ Hải và ðại tá Nguyễn ðăng Quang ñã có một buổi gặp gỡ nói chuyện thân mật với Thiếu Tướng ðỗ Hữu Ca – Giám ñốc sở Công an Thành phố Hải Phòng tại trụ sở Công an Thành phố Hải Phòng. Trong buổi gặp này, Luật sư Trần Vũ Hải ñã ñề nghị Công an Thành phố Hải Phòng tạo ñiều kiện ñể thân nhân, ñồng nghiệp của các bị cáo, thư ký của các Luật sư và một số người quan tâm ñến vụ án ñược dự phiên tòa phúc thẩm vụ ðoàn Văn Vươn 1. Tướng Ca cho rằng vụ án này xét xử công khai, và mọi người ñều ñược tham dự, tuy nhiên do chỗ ngồi trong phòng xử có hạn nên sẽ ưu tiên cho những người ñã ñược Tòa án mời. ðại Tá Quang cho biết có 19 thân nhân và 13 ñồng nghiệp của các bị cáo, và một số người khác rất muốn tham dự phiên tòa phúc thẩm vụ ðoàn Văn Vươn, ñể tránh việc bị công an Thành phố Hải Phòng cản trở ở ngoài khu vực tòa án, rất mong Tướng Ca có ý kiến. Tướng Ca khẳng ñịnh sẽ chỉ ñạo cho cấp dưới tạo ñiều kiện cho những người này, trong ñó có ðại tá Quang vào tham dự phiên tòa phúc thẩm. Luật sư Hải và ðại tá Quang ñã cám ơn Tướng Ca, và tin rằng thân nhân, ñồng nghiệp của các bị cáo và những người khác muốn tham dự phiên tòa sẽ không bị cản trở ñể dự phiên tòa phúc thẩm vụ ðoàn Văn Vươn 1 sáng ngày 29/07/2013.

Trân trọng.

Luật sư Trần Vũ Hải

Thông cáo báo chí (s ố 2) – vụ ðoàn Văn Vươn

Posted by basamnews on July 29th, 2013

33

Về hai vụ án liên quan ñến vụ cưỡng chế ngày 5/1/2012 tại Tiên Lãng, Hải Phòng ñược xét xử phúc thẩm

Hải Phòng, tối ngày 29/07/2013

Thay mặt bà Nguyễn Thị Thương – vợ ông ðoàn Văn Vươn và bà Phạm Thị Báu (tức Hiền) – vợ ông ðoàn Văn Quý, chúng tôi xin cám ơn nhiều báo ñiện tử ñã thông tin tương ñối ñầy ñủ về diễn biến phiên tòa phúc thẩm vụ ðoàn Văn Vươn 1 trong ngày 29/07/2013, như Người Lao ðộng, Thanh Niên, Vnexpress, Vietnamnet…Chúng tôi xin nhấn mạnh và bổ sung những thông tin sau trong phiên tòa ngày 29/07/2013:

1. Hội ñồng xét xử phúc thẩm ñã bác yêu cầu triệu tập một số lãnh ñạo liên quan của huyện Tiên Lãng với lý do là không cần thiết triệu tập thêm. Chúng tôi cho rằng việc triệu tập những người này là cần thiết ñể xác ñịnh rõ nguyên nhân phát sinh sự kiện ngày 05/01/2012 và tình tiết có “thi hành công vụ” ñúng pháp luật hay không ?

2. Các bị cáo Nguyễn Thị Thương, Phạm Thị Báu, ðoàn Văn Sịnh, ðoàn Văn Vệ, ðoàn Văn Vươn ñều khẳng ñịnh từ ngày 05/01/2012 ñến ngày 10/01/2012 bị bắt giữ khi không có lệnh bắt hoặc biên bản phạm pháp quả tang theo quy ñịnh của Pháp luật, trong ñó bà Thương và bà Báu bị ép buộc viết ñơn tự nguyện ở lại ñể làm việc với cơ quan ñiều tra. Các bị cáo ðoàn Văn Sịnh, ðoàn Văn Vươn, ðoàn Văn Vệ, ðoàn Văn Quý ñều khai ñã bị ñánh ñập, ép cung tại cơ quan ñiều tra. Bị cáo ðoàn Văn Sịnh khai bị ñánh gãy nhiều răng và ñã ñưa hàm răng mất nhiều răng cho Hội ñồng xét xử thấy. Bị cáo ðoàn Văn Quý khai ñã bị một ðiều tra viên ñạp vào mặt trước mặt kiểm soát viên và quản giáo. Bị cáo ðoàn Văn Vệ cho biết một ðiều tra viên ñã hứa hẹn trả tự do cho bị cáo nếu gia ñình bị cáo trao tiền cho ðiều tra viên này, bị cáo Vệ ñã khai tại phiên tòa sơ thẩm nhưng ñến nay chưa thấy cơ quan chức năng nào làm việc với bị cáo về vấn ñề này.

3. Luật sư Nguyễn Hà Luân ñã hỏi người ñược coi là bị hại Vũ Anh Tuấn, công an huyện Tiên Lãng về lời khai của ông này tại phiên tòa sơ thẩm rằng có một hố ñào khiến cho ðoàn cưỡng chế không thể ñi thẳng ñược từ ñê vào khu vực cưỡng chế 19,3 ha, dẫn ñến ðoàn cưỡng chế phải ñi qua căn nhà 2 tầng của bị cáo ðoàn Văn Quý (nằm ngoài khu vực cưỡng chế 19,3 ha). Luật sư Luân yêu cầu ông Tuấn chỉ rõ vị trí cụ thể hố ñáo này trên sơ ñồ do chính cơ quan ñiều tra lập ra, nhưng ông Tuấn ñã không chỉ ñược và từ chối trả lời câu hỏi này.

4. Bị cáo ðoàn Văn Vươn không ñồng ý với kết luật giám ñịnh của Giám ñịnh viên súng ñạn Lê Viết Cần, khẳng ñịnh chỉ ñạo dùng loại hạt chì bắn chim loại nhỏ 2,5 – 3,5 mm, không thể ảnh hưởng ñến tính mạng của người khác ở khoảng cách 20 – 30m và sẵn sàng làm mục tiêu thử nghiệm cho việc thực nghiệm bắn ñạn hạt chì kích thước này ñể có kết luận chính xác. Luật sư Nguyễn Việt Hùng hỏi Giám ñịnh viên Lê Viết Cần tại sao ðoàn Văn Quý bắn ở khoảng cách 18m, một số chiến sĩ bị trúng ñạn, nhưng tính mạng vẫn ñược bảo toàn, và ñến hôm nay trông vẫn khỏe mạnh không như kết luận của Giám ñịnh viên này. Giám ñịnh viên Cần cho biết ông không ñược tiếp xúc về các vị trí dính ñạn nên không thể trả lời ñược câu hỏi này. Các ông Vươn và Qúy cho biết không ñược nhận dạng nhiều mẫu vật quan trọng (mà cơ quan ñiều tra ñã gửi ñến cơ quan giám ñịnh), có nghĩa chưa thể khẳng ñịnh những

34

mẫu vật này liên quan trực tiếp ñến 02 phát ñạn mà ông Quý ñã bắn. Giám ñịnh viên Cần không ñưa ra ñược căn cứ, cơ sở khoa học cụ thể nào ñể ñưa ra kết luận giám ñịnh về súng ñạn.

5. Luật sư Trần Vũ Hải ñã yêu cầu trong phiên tòa không sử dụng từ “mìn” khi ñề cập ñến những vật liệu nổ trong vụ án, vì theo pháp luật Việt Nam, “mìn” là vũ khí quân dụng, trong khi Giám ñịnh viên chất nổ không xác ñịnh những vật liệu liên quan này là “mìn” và cơ quan tố tụng không truy cứu trách nhiệm các bị cáo về việc tàng trữ sử dụng vũ khí quân dụng.

6. Những người ñược coi là bị hại (công an huyện Tiên Lãng) ñã từ chối trả lời câu hỏi của một số luật sư yêu cầu giải thích ñược những mâu thuẫn giữa những lời khai, báo cáo của họ ngay sau khi có sự kiện ngày 05/01/2012 với những lời trình bày sau này.

Trân Trọng

Luật sư Trần Vũ Hải

Ngày thứ hai xét xử phúc thẩm vụ án ðoàn Văn Vươn:

ðại diện Viện kiểm sát ñề nghị không giảm án cho các bị cáo

Thứ ba 30/07/2013 11:14

ANTð - Sáng nay 30-7, phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án "Giết người" và "Chống người thi hành công vụ" bước sang ngày thứ hai, HðXX ti ếp tục trở lại làm việc với phần luận tội của vị Kiểm sát viên, ñại diện Viện KSND tối cao giữ quyền công tố tại phiên tòa.

Bản luận tội của ñại diện Viện kiểm sát thể hiện với nội dung, ngày 28-12-2011, sau khi nhận ñược thông báo cưỡng chế thu hồi khu ñầm của UBND huyện Tiên Lãng, ðoàn Văn Vươn không chấp nhận nên ñã bàn bạc cùng ðoàn Văn Quý, ðoàn Văn Sịnh, ðoàn Văn Thoại, em trai Vươn và Phạm Thái, anh vợ Quý (cả hai hiện ñang bỏ trốn, ñã có quyết ñịnh truy nã của Công an Hải Phòng) tìm cách giữ khu ñầm.

ðại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa ñề nghị không giảm án cho các bị cáo

Cả gia ñình ông Vươn ñã tổ chức làm hàng rào, trải rơm tẩm xăng, làm mìn tự tạo chôn trên ñường vào khu ñầm, ñồng thời mua thêm súng hoa cải (trước ñó Vươn và Quý ñã có một khẩu).

35

Sáng 5-1-2012, khi lực lượng cưỡng chế của huyện tiến vào khu ñầm, Quý ñã kích nổ bình gas, sau ñó Quý và Thoại dùng súng hoa cải tiếp tục bắn vào ñoàn cưỡng chế và bỏ trốn khỏi hiện trường. Hậu quả làm 7 cán bộ, chiến sỹ trong ñoàn cưỡng chế bị thương nặng, thiệt hại từ 1 – 43% sức khỏe.

Ngày 5-4-2013, TAND TP Hải Phòng mở phiên tòa xét xử và tuyên phạt 6 bị cáo gồm ðoàn Văn Vươn, ðoàn Văn Quý cùng mức án 5 năm tù; ðoàn Văn Sịnh 3 năm 6 tháng tù; ðoàn Văn Vệ 2 năm tù, cùng về tội "Giết người". Hai bị cáo gồm Phạm Thị Báu cũng bị tuyên phạt mức án 18 tháng tù và Nguyễn Thị Thương 15 tháng tù, nhưng ñều cho hưởng án treo, cùng bị truy tố về tội "Chống người thi hành công vụ". Tuy nhiên, không bằng lòng với bản án sơ thẩm, các bị cáo ñã làm ñơn kháng theo thủ tục phúc thẩm.

Tại phiên phúc thẩm lần này, sau phần xét hỏi, ñại diện Viện kiểm sát nhân dân giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng, với các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, lời khai của bị cáo, bị hại và người liên quan, cơ quan công tố có ñủ căn cứ kết luận, với mục ñích chống ñối, nhằm chuyển vụ án dân sự, hành chính sang hình sự.

Các bị cáo ñã bàn bạc, ñặt mìn, bắn súng, mặc dù nhận thức rõ hành vi bắn súng vào ñoàn cưỡng chế gây nguy hiểm ñến tính mạng của các bị hại và người thân, nhưng vẫn cố tình thực hiện hành vi. Nhiều người tổ công tác bị thương, nhưng Quý vẫn ñổ xăng ñốt. Hậu quả chết người không xảy ra là ngoài ý muốn của các bị cáo.

Quan ñiểm và nhận thức phòng vệ chính ñáng không ñúng với hành vi các bị cáo. Những bị hại ñều là cán bộ chiến sĩ công an, quân ñội, khi thực thi nhiệm vụ không có bất kỳ hành vi nào xâm phạm sức khoẻ, tài sản của bị cáo. Hai là các bị cáo ñã bàn bạc, phân công và thực tế diễn ra ñúng kế hoạch.

Các bị hại gọi loa nhưng bị cáo dùng súng bắn gây thương tích. Khi bị hại dìu nhau ra thì các bị cáo tiếp tục ñổ xăng ñốt. Kết quả giám ñịnh phù hợp với thương tích của bị hại. Do ñó, hành vi của bị cáo phạm tội giết người là có căn cứ, không oan.

Các bị cáo nghe ñại diện Viện kiểm sát luận tội

ðối với hai bị cáo gồm Báu và Thương tiếp nhận chung ý trí của Vươn, Quý, Sịnh về việc chống lại lực lượng cưỡng chế, ñã mua mũ len và một số vật dụng khác ñể tham gia cản trở ñoàn cưỡng chế, nên việc truy tố hai bị cáo này về tội "Chống người thi hành công vụ" là có căn cứ pháp luật, không oan. Cụ thể, trong nhóm các bị cáo phạm tội giết người, thuộc trường hợp phạm tội ñồng phạm và hậu quả chưa xảy ra.

ðối với Vươn vai trò chủ mưu khi bàn bạc, thực hiện hành vi, trực tiếp mua súng, hướng dẫn làm mìn và nổ mìn, vai trò cao nhất. Vươn khai nhận hành vi nhận tội. Các tình tiết giảm nhẹ ñã ñược áp dụng. Hình phạt 5 năm tù là tương ứng với vai trò, tính chất hành vi, không có căn cứ ñể giảm.

Cùng với bị cáo Vươn là bị cáo Quý giữ vai trò bắn vào ñoàn cưỡng chế, xếp trực tiếp sau Vươn. Ra toà, Quý còn quanh co, nhận tội thay các bị cáo khác. Còn bị cáo Sịnh tham gia bàn bạc trực tiếp làm hàng

36

rào, góp tiền mua súng, ñứng ngoài quan sát báo cho Vươn, Quý. Vai trò ñồng phạm, thấp hơn Vươn, Quý. ðối với bị cáo Vệ có hành vi giúp các bị cáo chủ mưu thực hiện tội phạm... nên cần y án sơ thẩm.

Tương tự thì bị cáo Thương và Báu phạm tội, với vai trò giúp sức trong quá trình chuẩn bị chống người thi hành công vụ. Bản án sơ thẩm tuyên phạt các bị cáo với từng mức án, tương ứng với hành vi phạm tội, ñã thể hiện sự khoan hồng của pháp luật, do vậy, ñại diện Viện kiểm sát ñề nghị HðXX không chấp nhận toàn bộ kháng cáo của các bị cáo, tuyên y án như bản án sơ thẩm.

Trong khi ñó thì Luật sư ñề nghị trả tự do cho ông Vươn ngay tại tòa (DV). - Tòa phúc thẩm khiến Tướng Ca -Giám ñốc Công an TP. Hải phòng thất hứa?! (Tầm nhìn). “… nguyên ðại tá Công an

Nguyễn ðăng Quang và ñoàn cựu chiến binh Quân ñội, Công an cùng các ñồng nghiệp và người thân ñã tham dự phiên tòa phúc thẩm xét xử ðoàn Văn Vươn ở ngoài cổng cho dù có ñược lời hứa tạo ñiều kiện của Tường ðỗ Hữu Ca – Giám ñốc Công an TP. Hải phòng. Nhưng, kể cả ñứng ngoài cổng cũng

không ñược vì có biển cấm tụ tập ñông người!”

Thông cáo báo chí (s � 3) – v� ðoàn Văn V�ơn

Về hai vụ án liên quan ñến vụ cưỡng chế ngày 5/1/2012 tại Tiên Lãng, Hải Phòng ñược xét xử phúc thẩm

Hải Phòng, ngày 31/07/2013

Chúng tôi – Nguyễn Thị Thương, vợ ông ðoàn Văn Vươn; bà Phạm Thị Báu (tức Hiền), vợ ông ðoàn Văn Quý – xin cám ơn các Luật sư Nguyễn Việt Hùng, Nguyễn Hà Luân, Vũ Văn Lợi, Hà Huy Sơn, Trần Vũ Hải nhận bào chữa miễn phí và các luật sư ðoàn Mạnh Bền, Hoàng Mạnh Hùng, ðinh Xuân Nhật nhận bào chữa chỉ ñịnh cho chúng tôi và thân nhân trong vụ án ðoàn Văn Vươn 1 ñược xét xử phúc thẩm từ ngày 29 – 30/7/2013. Chúng tôi cũng xin cám ơn những cơ quan báo chí, truyền thông, mạng xã hội ñã thông tin trung thực, khách quan về vụ án này, ñồng bào trong và ngoài nước ñã quan tâm, theo dõi vụ án này và ủng hộ tinh thần cho chúng tôi trong thời gian vừa qua.

Chúng tôi xin nêu một số ý kiến về Phiên tòa phúc thẩm vụ án ðoàn Văn Vươn 1 và thông tin về Phiên tòa phúc thẩm xét xử một số quan chức huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang ñã hủy hoại tài sản của các gia ñình chúng tôi (Vụ án ðoàn Văn Vươn 2 – dự kiến bắt ñầu từ 7h 30 ngày 01/8/2013):

1. 1. Về vụ án ðoàn Văn Vươn 1:

a) Chúng tôi ghi nhận Tòa cấp Phúc thẩm ñã cho phép số thân nhân của chúng tôi tham dự phiên tòa nhiều hơn ở cấp Sơ thẩm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều người nhà, ñồng nghiệp của chúng tôi, một số người quan tâm khác ñã có ñơn xin tham dự phiên tòa nhưng không ñược Tòa phúc thẩm Khu vực 1– Tòa án nhân dân tối cao và Công an thành phố Hải Phòng tạo ñiều kiện tham dự phiên tòa, không ñúng quy ñịnh tại ðiều 18 Bộ luật Tố tụng hình sự Tòa án ñược xét xử công khai, mọi người ñều có quyền tham dự…

b) Chúng tôi cũng ghi nhận Tòa Phúc thẩm ñã giảm nhẹ hình phạt ñối với ông ðoàn Văn Sịnh và ðoàn Văn Vệ. Tuy nhiên, theo chúng tôi lẽ ra những người này phải ñược tuyên vô tội.

37

c) Chúng tôi phản ñối việc Tòa Phúc thẩm ñã giữ nguyên mức án và tội danh theo Bản án sơ thẩm ñối với các ông ðoàn Văn Vươn, ðoàn Văn Quý, và các bà Nguyễn Thị Thương và Phạm Thị Báu. Chúng tôi nhận thấy việc Tòa Phúc thẩm không triệu tập ñầy ñủ những cựu quan chức liên quan của huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang cũng như trước ñây các cơ quan tố tụng ở Hải Phòng không sáp nhập 02 vụ án liên quan trực tiếp với nhau ñể cùng xét xử sơ thẩm ñã gây khó khăn cho việc xác ñịnh nguyên nhân và hậu quả của sự kiện ngày 05/01/2012, ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp ñến quyền lợi của chúng tôi và các thân nhân.

d) Chúng tôi không tán thành việc Vị ñại diện Viện kiểm sát tại Phiên tòa ñã lảng tránh tranh luận với các luật sư bào chữa cho chúng tôi và thân nhân về những vấn ñề mấu chốt của vụ án, trái với quy ñịnh của ðiều 218 Bộ Luật Tố tụng hình sự kiểm sát viên phải ñưa ra những lập luận của mình ñối với từng ý kiến. Việc lảng tránh này, theo chúng tôi cần ñược hiểu chính Vị ñại diện Viện kiểm sát ñã ñuối lý so với các luật sư của chúng tôi.

e) Chúng tôi cho rằng việc ñiều tra, truy tố và xét xử Vụ án ðoàn Văn Vươn 1 không khách quan, không ñúng pháp luật, ảnh hưởng ñến quyền và lợi ích của chúng tôi nên chúng tôi sẽ kiên quyết ñấu tranh ñòi công lý ñến cùng. Chúng tôi ñề nghị các luật sư ñã trợ giúp chúng tôi trong các giai ñoạn ñiều tra, xét xử tiếp tục trợ giúp cho chúng tôi và thân nhân ñể khiếu nại, kiến nghị ñến các cơ quan có thẩm quyền.

1. 2. Về vụ án ðoàn Văn Vươn 2: 2. a. Chúng tôi ñã kháng cáo (kể cả kháng cáo bổ sung) Bản án sơ thẩm vì nhiều bị cáo ñã ñược

xử quá nhẹ (ñược hưởng án treo) so với mức ñộ phạm tội và gây thiệt hại cho gia ñình chúng tôi, mức bồi thường thiệt hại ñược xác ñịnh cho chúng tôi quá thấp so với thực tế, nhiều hành vi phạm tội khác của những bị cáo này mà chúng tôi ñã có ñơn tố cáo ñã không ñược ñiều tra, truy tố, xét xử. ðặc biệt, chúng tôi không chấp nhận việc áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo ðiều 46 khoản 1 tiết ñ phạm tội trong trường hợp bị kích ñộng về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người bị hại hoặc người khác gây ra. Rõ ràng, Tòa án cấp sơ thẩm ñã cố ý bao che, giảm nhẹ cho các bị cáo này và xúc phạm ñến chúng tôi chính là nạn nhân của một vụ cưỡng chế trái pháp luật, một vụ ñược lên kế hoạch trước dưới danh nghĩa chính quyền ñể tước ñoạt tài sản và thành quả lao ñộng của chúng tôi.

3. b. Các Luật sư Nguyễn Việt Hùng, Nguyễn Hà Luân, Vũ Văn Lợi, Hà Huy Sơn, Trần Vũ Hải tiếp tục nhận bảo vệ (miễn phí) quyền và lợi ích hợp pháp cho chúng tôi trong phiên tòa Phúc thẩm này.

4. c. Chúng tôi rất mong nhiều cơ quan báo chí, truyền thông trong và ngoài nước tiếp tục theo dõi, ñưa tin ñầy ñủ, khách quan và trung thực về phiên xử Phúc thẩm này. Chúng tôi yêu cầu Tòa phúc thẩm Khu vực 1 – Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan chức năng ở Hải Phòng tạo mọi ñiều kiện cho thân nhân của chúng tôi và những người quan tâm ñến phiên tòa ñược tham dự phiên tòa mà không bị cản trở, ñảm bảo thực hiện ñúng theo quy ñịnh của ðiều 18 Bộ luật Tố tụng hình sự. Trân Trọng

Nguyễn Thị Thương và Phạm Thị Báu

38

Vụ án Tiên Lãng: Quan trên th ề nuốt…kê cân

Anh ðoàn Văn Vươn.

Hôm nay, 29/7/2013, phiên tòa phúc thẩm liên quan ñến gia ñình anh ðoàn Văn Vươn diễn ra tại trụ sở tòa án nhân dân TP. Hải Phòng. Theo dự kiến, phiên phúc thẩm sẽ diễn ra trong 3 ngày, từ 29 ñến 31/7/2013.

Sáu người trong gia ñình anh Vươn cùng bị truy tố tội danh “Giết người” và “chống người thi hành công vụ” sau vụ nổ súng chống cướp ñất chấn ñộng dư luận ngày 5 tháng 1 năm 2012.

Hiệu Minh Blog từng bình luận rằng, phiên tòa này giống như món “kê cân” của Tào Tháo năm xưa. Kê cân” nghĩa là gân gà, ăn không có vị gì, mà bỏ thì tiếc. Tình thế vụ án này giống như “kê cân” của Tào Tháo, tiến thoái lưỡng nan.

Không phạt nặng mấy anh em ðoàn Văn Vươn bắn súng hoa cải vào chính quyền thì sợ dân nơi khác noi theo làm loạn. Tha bổng thì xấu hổ như Tào Tháo lui quân. ðã bắt thì nhất ñịnh phải có tội.

Phạt nặng cũng không ñược, vì chính quyền huyện Tiên Lãng cưỡng chế sai luật, Sai của chính quyền ñịa phương kéo theo việc làm sai của anh em ðoàn Văn Vươn

Món kê cân ñã ñược quan trên cố nuốt. Trong phiên tòa sơ thẩm, tòa ñã tuyên 5 năm tù giam ñối với anh em ðoàn Văn Vươn, ðoàn Văn Quý. Một số người trong gia ñình cũng bị án từ 3 năm ñến tù treo.

Xử án như hề ngay sau ñó liên quan ñến 5 cựu quan chức cấp huyện/xã. Tội danh bao gồm “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “hủy hoại tài sản”.

Ai cũng biết, việc cưỡng chế ở Tiên Lãng ñược chính Thủ tướng Dũng thừa nhận “Chính quyền sai hoàn toàn” nhưng trong cả hai phiên tòa ñều không nhắc ñến chính quyền sai ở chỗ nào, vì sao lại có cuộc cưỡng chế này.

39

Hiệu Minh Blog gọi ñây là “sai không chính chủ”, vì chẳng có ai trong chính quyền sai. Ông Khanh là người chống lại duy nhất thì ngồi tù. ðại tá Ca, người chỉ huy “trận ñánh ghi thành sách” trong vụ chiếm ñất ở Tiên Lãng ñộng trời, nay vừa lên lon thiếu tướng.

Món “kê cân” nay lại ñưa ra nấu cháo lại. Tuy nhiên, lẽ phải ñang thuộc về kẻ mạnh. Khó mà có tin gì vui từ trụ sở tòa án Tp Hải Phòng.

Lâu lâu rồi, Bộ GTVT ñưa ra Nghị ñịnh 71, ôtô không sang tên ñổi chủ sẽ bị phạt từ 6-10 triệu ñồng; riêng môtô, xe máy bị phạt từ 800.000 ñến 1.200.000 ñồng. Nghe nói, nghị ñịnh “phạt không chính chủ” này ñang bị phế bỏ vì không thực hiện nổi.

Còm sỹ HM Blog thăm gia ñình anh ðoàn Văn Vươn. Ảnh: Tr ần Thanh Vân

Khi người ta cố tình không muốn tìm ñến tận cùng của sự thật, ai là thủ phạm chính trong vụ án ñộng trời ở Tiên Lãng, thì việc kẻ yếu thế, dù ñúng, ñi tù thay cho kẻ mạnh, dù sai lè, vẫn thăng quan, tiến chức là chuyện bình thường ở một xã hội mà tòa án chưa phải là chuẩn mực công minh.

Một khi hành pháp không ñộc lập và giới luật sư chưa có tiếng nói thật sự của mình, thì phiên tòa phúc thẩm ðoàn Văn Vươn sẽ tiếp tục xử theo chiều hướng “không chính chủ”, lần này cũng vậy, các vị quan trên thà nuốt chửng món “kê cân” còn hơn nhận lỗi.

**** Lịch sử có lặp lại? Bài viết trên Vietnamnet: "Từ một bản luận văn"của nhà văn Phạm Xuân Nguyên (ñã bị bóc sau 1 giờ ñồng hồ!!!)

40

Từ một bản luận văn Phạm Xuân Nguyên

ðó là bản luận văn thạc sĩ văn học mang ñề tài “Vị trí của kẻ bên lề: thực hành thơ của nhóm Mở Miệng từ góc nhìn văn hóa”. Tác giả luận văn là ðỗ Thị Thoan, còn ñược biết ñến trong văn giới với bút danh Nhã Thuyên. Người nghiên cứu này còn trẻ (sinh 1986), ñề tài lại về một hiện tượng của văn học ñương ñại rất mới mẻ, nhưng ñã ñược bộ môn Văn học Việt Nam hiện ñại của khoa Ngữ văn, ðại học Sư Phạm Hà Nội, chấp nhận cho làm. Luận văn ñã hoàn thành, ñã ñược hội ñồng chấm cho ñiểm 10 cách ñây ba năm. Bây giờ một làn sóng phê phán bản luận văn ñang ñược dấy lên bằng những bài viết chỉ trích người làm, người hướng dẫn, người chấm, và cả cơ quan chủ quản trong việc này. Giọng ñiệu các bài viết rất gay gắt, phẫn nộ, ñòi xử lý trách nhiệm của tất cả những ai có dính líu ñến bản luận văn. Và thông tin nghe ñược cho biết Nhã Thuyên ñã bị chấm dứt hợp ñồng giảng dạy ở khoa Văn ðHSPHN, giáo viên hướng dẫn cô cũng bị thôi chức trưởng bộ môn, và bản luận văn sẽ bị ñưa ra phanh phui, mổ xẻ. ðể sang một bên nội dung các bài viết phê phán bản luận văn của Nhã Thuyên ñúng sai thế nào, ta hãy xét sự việc dưới góc nhìn pháp luật. Khoa Ngữ văn, ðHSPHN, là một cơ sở ñào tạo sau ñại học có pháp quy. Các học viên cao học, nghiên cứu sinh muốn ñược ñào tạo tại ñây ñã phải trải qua các kỳ thi tuyển. ðề tài của họ ñã ñược thẩm ñịnh. Người hướng dẫn ñược phân công và hội ñồng chấm luận văn ñược thành lập ñều phải theo ñúng quy trình của Bộ Giáo dục – ðào tạo ban hành, và phải ñược cấp trên quyết ñịnh. Cuộc chấm luận văn ñược tiến hành theo ñúng các thủ tục quy ñịnh. Biên bản cuộc chấm cũng như các phát biểu của thành viên hội ñồng, các ñiểm số ñều ñược lưu lại hồ sơ khoa học của khoa. Nghĩa là quá trình làm luận văn và chấm luận văn, bậc thạc sĩ cũng như bậc tiến sĩ, ñều ñược tiến hành và giám sát bằng một quy trình ñã ñược chuẩn hóa về pháp quy của cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực giáo dục và ñào tạo. Do ñó, khi có yêu cầu xét lại bản luận văn thì ñòi hỏi ñầu tiên là phải tuân thủ ñúng quy trình ñã có. Bộ, hoặc Trường, hoặc Khoa phải có quyết ñịnh thành lập một hội ñồng chấm lại luận văn, hoặc giả là hội ñồng phúc tra luận văn. Hai hội ñồng cũ và mới phải ñược ñối thoại, tranh luận với nhau trên cơ sở khoa học. Kết luận của hội ñồng cũ và mới phải ñược coi trọng ngang nhau trên bàn của cấp ra quyết ñịnh cuối cùng. Bản thân người làm luận văn là chủ thể chính của văn bản bị ñưa ra mổ xẻ, phê phán, phải ñược có quyền có tiếng nói trình bày, bảo vệ và phản biện công trình khoa học dưới dạng luận văn của mình. Các ý kiến trên dư luận chỉ là thông tin bên ngoài, không thể là coi là chứng cứ khoa học, càng không thể coi là áp lực số ñông làm ảnh hưởng, thậm chí xuyên tạc, bản chất khoa học của vấn ñề. Trong khoa học, tiếng nói của nhà khoa học phải ñược coi trọng và ñề cao. Hiện tại, việc “xử lý” Nhã Thuyên và giáo viên hướng dẫn cô, là ñã sai quy trình pháp luật, quy trình khoa học. Hội ñồng thẩm ñịnh lại luận văn chưa có, cuộc họp xét lại luận văn chưa diễn ra, bản luận văn chưa ñược xem xét lại, người làm và người chấm luận văn chưa ñược tranh luận lại, thế thì lý do nào ñể cắt hợp ñồng giảng dạy của Nhã Thuyên và cắt chức của người hướng dẫn khoa học bản luận văn ñó? Không ai có tội trước khi bị tòa kết tội. Nguyên lý cơ bản ñó của tố tụng pháp ñình, áp dụng trong trường hợp này là: bản luận văn “Vị trí của kẻ bên lề: thực hành thơ của nhóm Mở Miệng từ góc nhìn văn hóa”, và tác giả của nó, và người hướng dẫn làm nó, và hội ñồng chấm nó, chưa thể bị quy kết tội phạm gì khi chưa có một ñánh giá khách quan, khoa học, từ một hội ñồng thẩm ñịnh bao gồm các chuyên gia của ngành. Bởi vì ñây là một ñề tài khoa học, một luận văn khoa học, nên chỉ chịu sự giám ñịnh về mặt khoa học. Nhất là khoa học văn học ñòi hỏi rất lớn sự tinh tường và tử tế. Hà Nội 27.7.2013

41

https://www.facebook.com/nguyen.phamxuan.5

Hy vọng gì … Nguyên Ngọc

Mấy hôm nay dư luận xôn xao vụ luận văn thạc sĩ của chị Nhã Thuyên. Cái ñất nước mình thật lạ: thỉnh thoảng, chẳng hiểu sao, lại lui về thời kỳ ñồ ñá, nhất là trong lĩnh vực tư tưởng văn hóa.

Nhân vụ này, tôi chợt nhớ anh Trần ðộ, theo tôi là một người lãnh ñạo văn nghệ giỏi và hay ñến hiếm hoi từng có ñược trong suốt quá trình ñời sống văn học nghệ thuật của ta trước nay.

Tôi xin kể một chuyện:

Hồi ấy, ñầu năm 1979, tôi ñược ñiều về làm việc ở Hội Nhà Văn Việt Nam. Anh ðộ bấy giờ là Trưởng ban Văn hóa văn nghệ trung ương. Một hôm anh bảo tôi sang chỗ anh chơi, và hỏi về Hội Nhà văn tôi ñịnh làm những gì. Tôi nói với anh về ý ñịnh, về các kế hoạch trù tính của tôi, và kết luận: với những việc ấy, nếu làm giỏi thì trong mươi năm, dở hơn thì khoảng vài ba mươi năm, hy vọng sẽ nâng cao ñược mặt bằng chung lên một bước, và trên cơ sở ấy mong có thể xuất hiện một vài ñỉnh cao mới …

Anh ðộ ngồi im một lúc, rồi nói, châm rãi: Mình tán thành tất cả kế hoạch của cậu, ñều ñúng và cần thiết … Nhưng có ñiều mình nghĩ thế này cậu ạ, trong nghệ thuật thường vẫn vậy, muốn có ñỉnh cao mới thì bao giờ cũng phải có trường phái mới …, cậu nghĩ coi, có ñúng không? …

Tôi quen anh ðộ ñã lâu, từ hồi anh còn làm Chính ủy Quân Khu ðồng bằng, biết anh là một người rất tốt, yêu văn nghệ và quý trọng văn nghệ sĩ …, nhưng cũng chắc ñến thế thôi, anh có ñược học hành, ñào tạo gì gọi là cơ bản và hệ thống về chuyện này ñâu. Ý kiến của anh khiến tôi giật mình, kinh ngạc. Không ngờ anh tinh tế, sâu sắc, thậm chí cũng có thể nói uyên bác ñến thế.

Chúng tôi thân nhau từ ñấy, tâm huyết. Cho ñến nay tôi vẫn nghĩ chúng ta ñã bỏ mất một người lãnh ñạo văn nghệ giỏi nhất, hay nhất, tốt nhất mà ta ñã từng có thể có. Bao giờ mới tìm lại ñược một người như vậy?

Nhắc lại chyện này tôi không có ý nói rằng luận văn của Nhã Thuyên về một hiện tượng văn học bên lề ñã là khẳng ñịnh một trường phái văn học mới, nhóm Mở miệng ñã là một trường phái văn học mới như anh ðộ từng mong. Nhưng chỉ mới một hiện tượng hơi lạ như vậy, bàn về một hiện tượng hơi lạ như vậy, mà ñã hô hoán cháy nhà um cả lên, rồi ngang nhiên trừng trị, cách chức …, thì liệu còn hy vọng chút gì thoát ra khỏi ao tù nữa. Thế mà chính những kẻ la làng ấy lại luôn miệng ñòi hỏi ñỉnh cao, ñỉnh cao …

Không phải cái gì ở bên lề cũng là trường phái mới, ñương nhiên rồi. Nhưng cũng ñương nhiên là trường phái mới thì hẳn phải xuất hiện từ bên lề.

42

Nhân ñây cũng xin ñược nói luôn: hiện ñang có một cái gọi là hội ñồng lý luận văn học nghệ thuật trung ương ban bố mọi thứ ñúng sai về văn học nghệ thuật trên cả nước này. Mà ñứng ñầu cái hội ñồng ấy thì theo dư luận là mấy người chẳng dính dáng gì và chẳng biết chút gì về văn học nghệ thuật cả. Trong cuộc gặp của Tổng bí thư Nguyên Văn Linh với văn nghệ sĩ cách ñây mấy mươi năm, anh Nguyễn ðăng Mạnh có nói một câu chấn ñộng, anh bảo ðảng khinh bỉ sâu sắc văn nghệ sĩ. Có người cho là giận mà nói quá. Nay với cái hội ñồng vừa kể có người ñứng ñầu như vừa nói, lại có quyền hành lớn nhất về văn học nghệ thuật trên ñất nước ñau khổ này, thì quả là một sự sĩ nhục to lớn ñối với toàn bộ giới văn nghệ và lý luận văn nghệ

ðỉnh cao với ñỉnh thấp, hy vọng gì nữa.

****

chuyện "h ơi bị lạ" , trò gì ñây? Liệu có phải "yêu nhau thì lại bằng mười phụ nhau" không ñây, hay một trò chơi xỏ ông "Lú" ???>>>

Khen cái tên 'Trọng lú' của Tổng Bí thư Cập nhật: 11:17 GMT - thứ tư, 31 tháng 7, 2013

Báo VN nói người ta bảo ông Trong 'lú' vì không ăn tiền

Báo Bấm ðại biểu Nhân dân có bài nói Tổng Bí thư ñảng Cộng sản Việt Nam có tên dân gian 'Tr ọng lú' vì người dân 'khen Ông sạch' và chê các lãnh ñạo khác tham tiền.

Tác giả Thăng Long của bài báo 'Viết tiếp Có lẽ sự thật nằm ở dư luận' mở ñầu bằng chuyện ông Trọng nảy kiều 'Nghĩ mình phận mỏng cánh chuồn' khi nhậm chức Chủ tịch Quốc hội khóa XII.

Cây viết Thăng Long bình luận trong bài viết mà từ ông với chữ Ô viết hoa luôn ñược dùng khi nói ñến vị Tổng Bí thư hiện nay: "[T]ôi có ý chê Ông...với cương vị ấy sao Ông lại lẩy câu kiều ở hoàn cảnh ấy của Kiều. Sau này hiểu hơn, tôi mới thấy thông cảm vì tôi biết Ông thật sự chân thành."

Nói bóng gió tới những câu vè về ông Trọng khi làm Bí thư Hà Nội, và các cộng sự ở Hà Nội gồm ông Phùng Hữu Phú là Phó của ông Trọng kiêm Chủ tịch Hội ñồng Nhân dân, ông Hoàng Văn Nghiên là Chủ tịch và ông Nguyễn Quốc Triệu là phó của ông Nghiên, tác giả Thăng Long bình luận:

43

"Ông ñược ghép chữ LÚ ngay sau tên của mình cùng vần vè với người khác gán với chữ tham, chữ gian, chữ gì gì nữa, nói chung là chẳng hay ho gì."

"ðọc cả câu ấy, phải sau rất nhiều năm, và hình như cho ñến bây giờ tôi mới thật hiểu. Hiểu ra cái thâm thúy của dân gian: Họ chê người ta. Họ khen Ông bằng cái cười mỉm, nụ cười thoáng qua như Nguyễn Ái Quốc tả nụ cười của Phan Bội Châu.

"Ấy là, Ông sạch, sạch quá, mình Ông sạch. Sạch như Ông chắc phải như Khuất Nguyên mà tìm tới sông Mịch La thôi, sạch như thế với thói ñời xưa nay bẩn, thì là lú lẫn thật rồi."

Khuất Nguyên ( 278 - 343 trước Công lịch) là nhà thơ Trung Hoa thời Chiến Quốc, ñược cho là tác giả Sở Từ ñã nhảy xuống sông tự vẫn sau khi Sở mất nước.

"Ông sạch, sạch quá, mình Ông sạch. Sạch như Ông chắc phải như Khuất Nguyên mà tìm tới sông Mịch La thôi, sạch như thế với thói ñời xưa nay bẩn, thì là lú lẫn thật rồi."

Tác giả bài báo khá lạ về Tổng bí thư ðảng Cộng sản Việt Nam cũng bình luận thêm về sự trong sạch của Giáo sư Trọng và phu nhân của ông:

"Anh ðông, thư ký của Ông kể, khi về nhận Bí thư Thành ủy Hà Nội, Ông xòe bàn tay bảo, mình với cậu thi ñua nhé. Hai bàn tay ấy hôm nay vẫn còn trắng.

"...Hồi mới có Nghị quyết Trung ương 4, dân và cán bộ thì thích, nhưng có kẻ ghét, có kẻ ñặt ñiều bảo nghe nói chụp ñược cả ảnh bà nhà ông ấy nhận phong bì.

"Anh em có hỏi, tôi có nói: Họ không nói ñược gì ông ấy thì họ bảo bà ấy, như tôi biết bà ấy không có tính ấy, tay bà ấy không biết cầm cái phong bì ñâu. Ai biết cầm nhìn biết liền."

'K" l�#ng, tình ng ��i'

Bài báo cũng nói chính ông Trọng là người ký quyết ñịnh nâng cấp báo ðại biểu nhân dân lên 'Báo loại I, cấp tổng cục'.

Tác giả nhắc lại rằng chính ông Trọng quyết ñịnh tự ký quyết ñịnh bổ nhiệm tổng biên tập Hồ Anh Tài lúc bấy giờ với mức phụ cấp 1,25, mức mà Quốc hội có thể quyết thay vì mức 1,3, vốn thuộc về quyền của Ban Tổ chức Trung ương.

Hơn nữa ông Trọng cũng ñược cho là ñã sửa câu 'Văn phòng Quốc hội là cơ quan chủ quản của Báo ðại biểu nhân dân' thành 'Văn phòng quốc hội là cơ quan chủ quản của Tòa soạn Báo ðại biểu nhân dân' cho phù hợp với luật báo chí.

Tác giả bình luận: "Kỹ lưỡng ñến thế, chặt chẽ từ pháp lý ñến tình người như thế còn ñược mấy ai nhỉ?"

"Giàu như Phú - Lú như Trọng - Lật lọng như Nghiên - Tiêu tiền như Triệu"

Vè dân gian về lãnh ñạo Hà Nội

44

Nhưng cây viết Thăng Long không nói gì về chữ 'lú' ñược dùng trong một hoàn cảnh khác khi người ta nói ông Trọng từng là Chủ tịch của 'Hội ñồng lú lẫn trung ương' mà tên chính thức là 'Hội ñồng Lý luận trung ương'.

'S$ th�t % d� lu�n'

Vào cuối bài viết, tác giả kết: "Ấy là vì Văn Bông ñã viết ra thì tôi ñành viết thêm thôi chứ không có ý gì khen chê.

"Bởi, dư luận có khi có cái ranh mãnh của nó.

"Như, có người bảo Nghị quyết Trung ương 4 có làm gì ñược ai ñâu. Thế thì, ngẫm mà xem, sao có nhiều kẻ xấu sợ nó ñến thế?"

Bài của ông Thăng Long ñược viết sau khi có bài 'Có lẽ sự thật nằm ở dư luận' của tác giả Văn Bông, cũng của báo ðại biểu nhân dân.

Bấm Văn Bông nói về tình trạng 'rải kinh phí ngoài hợp ñồng' và tiền 'ñi ñêm' mà doanh nghiệp phải chi cho các quan chức chính phủ ñể có hợp ñồng.

Câu kết của bài 'Có lẽ sự thật nằm ở dư luận' là: "Sự thật trước pháp luật là căn cứ vào chứng lý, nhưng sự thật trong xã hội ñôi khi nằm ở dư luận.

"Người làm hoạch ñịnh chính sách ñôi khi phải tìm sự thật ở dư luận."

LỜI BẠT CỦA HUỲNH NGỌC CHÊNH :

NÓI "TR ỌNG LÚ" LÀ KHEN YÊU ðẤY!

Khà khà, lâu lắm rồi mới ñọc ñược một bài báo trên báo lề ðảng thấy vui, vui còn hơn xem Hoài Linh t ấu hài. Lâu nay tui ngu dốt hiểu lầm rằng dân gian nói "Trọng Lú" là chê bai nên tui chưa bao giờ dám viết gì mà có hai chữ ấy, tôi sợ kị húy. Nay tác giả Thăng Long trên báo ðại Biểu Nhân Dân ñã có bài dưới ñây mở mắt cho tui và có lẽ cho toàn thể ñồng bào nữa. Nói "Tr ọng Lú" là khen ổng ñấy. Công nhận thơm thật.

NỰC CƯỜI! M Ở RỘNG THỦ ðÔ, THÀNH TỰU NỔI BẬT LÀ XD NÔNG THÔN MỚI

Mở rộng thủ ñô, thành tựu nổi bật là xây dựng nông thôn mới 31/07/2013 14:00 (GMT + 7)

TTO - "C ần phải dùng từ nổi bật ñể nói về thành tựu của Hà Nội trong xây dựng nông thôn mới.

45

Sau mở rộng ñịa giới hành chính thủ ñô, Hà Nội có một vùng nông thôn rộng lớn, trong ñó có tới hơn 400 xã." Sáng 31-7, chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng ñịnh như vậy hội nghị ñánh giá kết quả 5 năm thực hiện nghị quyết của Quốc hội về ñiều chỉnh, mở rộng ñịa giới hành chính thủ ñô do TP Hà Nội tổ chức.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh

Hùng phát biểu tại hội nghị

Phát biểu tại hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng khẳng ñịnh trong số những thành tựu của Hà Nội sau 5 năm triển khai thực hiện nghị quyết của Quốc hội về ñiều chỉnh, mở rộng ñịa giới hành chính thủ ñô, cần phải dùng từ nổi bật ñể nói về thành tựu của Hà Nội trong xây dựng nông thôn mới.

“Sau mở rộng ñịa giới hành chính thủ ñô, Hà Nội có một vùng nông thôn rộng lớn, trong ñó có tới hơn 400 xã. Nhiều khu vực nông thôn ñã ñược ñầu tư gấp 10-30 lần so với thời ñiểm trước khi hợp nhất. Vì thế bộ mặt nông thôn thủ ñô ñã có nhiều khởi sắc, ñời sống về vật chất và tinh thần của nhân dân ñược nâng cao một bước”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh.

RẠP CHIẾU PHIM SỐ 3 Những năm 1980 ở Vinh còn có ba rạp chiếu phim. Một bác nông dân từ Nam Thanh (Nam ðàn)

xuống chợ Vinh, ñón một anh xe ñạp lai: “Chú cho bác ñến rạp chiếu bóng số 3”. Anh xe lai ngạc nhiên: “Rạp số 3 là rạp mô bác?”. ‘Chú cứ ñùa. Bác ở Nam ðàn mà ñưng biết nựa là chú”.

Có lẽ sợ bị chê là quê, hơn nữa cũng không muốn bỏ lỡ một khách hàng nên anh chàng xe lai mời bác nông dân lên xe, cắm cổ ñạp. Anh ñưa bác nông dân ñến rạp Cửa ðông, vì nghĩ rằng rạp này nhỏ nhất, nên chắc là rạp số 3. Thế nhưng, sau khi khi ì ạch ñạp hơn ba cây số, ñưa bác nông dân ñến ñây, thì bác lắc ñầu: “ðây là rạp Cửa ðông, răng chú lại lừa tui là rạp số ba?”.

Nếu ñây không phải rạp số 3 thì chắc rạp Bến Thủy là rạp số 3. Nghĩ thế anh chàng lại cắm cổ ñạp gần bốn cây số nữa xuống Bến Thủy. Bác nông dân lại lắc ñầu: “ðây là rạp Bến Thủy. Răng chú lại ñưa tui ñến ñây?”. Trời ạ! Thế thì chỉ còn một rạp nữa thôi. Anh ta lại ngược ñường gần 6 cây số nữa về ñường Quang Trung.

Vừa trông thấy rạp chiếu phim 12-9, bác nông dân ñã reo lên: “Tui trụt ñây. Rạp chiếu bóng số 3 ñây rồi!”. Chàng xe lai ngơ ngác: “ðây là rạp mười hai chín, răng bác lại nói là rạp số 3”. “Chú lại trêu

46

bác rồi. 12 trừ 9 là 3 chơ chi nựa. Tui học cọ lớp 3 ñưng biết, các chú ở thành phố học cao răng không?”.

Mặc anh chàng xe lai giải thích ñó là cái gạch nối, bác nông dân vẫn khăng khăng: “Tui nỏ biết gạch nối, gạch niếc chi hết, cứ gạch ngang ra rứa là tui kêu dấu trừ”. “Nói nh ư bác thì chả lẽ lại ñọc: ðộc lập “tr ừ” t ự do, “tr ừ” h ạnh phúc à?”. “Chơ răng!”

****

Gia ñình Thủ tướng Hun Sen nắm trong tay bao nhiêu quyền lực?

Chí Quân - theo Trí Thức Trẻ | 29/07/2013 (Soha.vn) - Kết hôn năm 1976 trong một ñám cưới tập thể, sau gần 40 năm chung sống, Thủ tướng Campuchia Hun Sen và phu nhân Bun Rany ñã có một gia ñình lớn với 6 người con. Phần lớn trong số này ñang giữ những chức vụ quan trọng ở ñất nước Chùa Tháp.

Một bức ảnh gia ñình Thủ tướng Campuchia Hun Sen chụp với hai cựu Thủ tướng Thái Lan Thaksin Shinawatra (thứ hai từ phải sang, hàng phía trước) và Somchai Wongsawat (ñầu tiên bên phải, hàng phía trước). Hàng phía sau, từ phải sang trái gồm các con ông Hun Sen: con dâu Chay Lin, con rể Dy Vichea và vợ Hun Mana, con trai Hun Manet và vợ, con rể Sok Puthivuth và vợ Mali, con trai Hun Manit và v ợ.

Con trai út - Ngôi sao ñang lên trên chính trường Theo kết quả sơ bộ, ðảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền của Thủ tướng Hun Sen ñã giành chiến thắng sát nút trong cuộc bầu cử quốc hội ñược tổ chức ngày hôm qua. Chiến thắng này sẽ ñảm bảo

47

một tương lai chính trị rộng mở cho Hun Many, con trai út của ông Hun Sen, người cũng tham gia tranh cử một ghế quốc hội tại tỉnh miền nam Kampong Speu.

Con trai út của Thủ tướng Hun Sen vừa tham gia tranh cử quốc hội

ðược báo chí nước ngoài ñánh giá là ngôi sao ñang lên trên chính trường Campuchia, chính trị gia mới 30 tuổi này hiện là Phó chánh Văn phòng Nội các, ñồng thời là người lãnh ñạo Hội Thanh niên của ñảng cầm quyền. Từng du học ở Mỹ, Pháp và Australia, lịch thiệp, từ tốn nhưng rất sâu sắc trong các bài phỏng vấn, Hun Many hiện ñang là trợ lý ñắc lực của cha mình, giúp ông hiện thực hóa giấc mơ cầm quyền ñến năm 74 tuổi. Vợ của Hun Many là con gái Phó Thủ tướng Campuchia Yim Chay Li. Con trai cả - Trụ cột của quân ñội Theo nhận ñịnh của một số nhà quan sát thì trong số 3 người con trai, có vẻ như ông Hun Sen dành tình cảm nhiều nhất cho con cả, Hun Manet. Trong một cuộc nói chuyện thân mật trước 5.000 người dân ở tỉnh Kompong Cham hồi cuối tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Campuchia kể rằng khi Manet mới sinh, từ dưới tán cây ña ở làng ông ñột nhiên xuất hiện một luồng sáng rực rỡ chiếu rọi căn nhà nơi cậu bé vừa cất tiếng khóc chào ñời. Thậm chí, ông Hun Sen còn cho rằng có thể Manet là con của Neak Ta Anchanh Koh Thmar, vị thần ñược dân làng thờ dưới gốc ña.

Ông Hun Sen và con trai cả Hun Manet trong lễ tốt nghiệp Học viện Quân sự West Point (Mỹ) năm 1999

Dù gạt bỏ những chi tiết nhuốm màu huyền bí này thì cũng không thể phủ nhận rằng con trai cả của Thủ tướng Campuchia có ñủ tiêu chuẩn ñể trở thành một chính trị gia xuất sắc. Tốt nghiệp Học viện Quân sự West Point danh giá của Mỹ, có bằng tiến sỹ kinh tế của ðại học Bristol (Anh), một trong 30 trường ñại học hàng ñầu thế giới, ñẹp trai, phong cách hấp dẫn theo ñúng kiểu các chính khách phương Tây, Hun Manet là niềm tự hào của ông Hun Sen. Theo báo chí Thái Lan thì Hun Manet chính là người ñược tin cậy trao trọng trách chỉ huy lực lượng Campuchia trong cuộc xung ñột tại ñền Preah Vihear hồi năm 2011. Khi ñó, ở tuổi 33, ông ñã mang quân hàm Thiếu tướng. Tháng 6 vừa qua, theo sắc lệnh hoàng gia do Quốc vương Norodom Sihamoni ký, Hun Manet ñã ñược thăng cấp lên Trung tướng. Tướng Manet hiện phụ trách lực lượng chống khủng bố thuộc Bộ Quốc phòng Campuchia kiêm phó chỉ huy ñơn vị cận vệ riêng của ông Hun Sen.

48

Con trai thứ - Lãnh ñạo tình báo Có vẻ ít xuất hiện trên báo chí nhất trong số 3 anh em, song Hun Manit, người còn lại trong số 3 con trai của Thủ tướng Hun Sen hoàn toàn không phải là một nhân vật mờ nhạt ở Campuchia. Cùng với anh trai mình, Hun Manit, năm nay 31 tuổi vừa ñược thăng hàm từ ðại tá lên Chuẩn tướng và hiện ñang là một lãnh ñạo cao cấp của ngành tình báo quân ñội Campuchia. Hun Manit kết hôn với con gái tướng Hok Lundy, một người ñồng chí thân thiết của ông Hun Sen, ñồng thời là Tư lệnh Cảnh sát quốc gia Campuchia từ năm 1994 - 2008.

Cháu rể - Thống tướng cảnh sát Quyền lực của gia ñình Thủ tướng Hun Sen còn ñược củng cố qua các cuộc hôn nhân. Hun Kimleng, cháu gái gọi ông Hun Sen bằng chú ruột kết hôn với Thống tướng Neth Savoeun, Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát Campuchia. Trong khi ñó, một con gái Hun Sen, Hun Mali là con dâu của Sok An, một chính trị gia lão luyện, người ñược coi là cánh tay phải của ông Hun Sen và hiện là Phó Thủ tướng Campuchia. http://soha.vn/quoc-te/gia-dinh-quyen-luc-cua-thu-tuong-hun-sen-20130729141416431.htm

ðối lập Campuchia dọa biểu tình Cập nhật: 13:01 GMT - thứ ba, 30 tháng 7, 2013

Thủ tướng Hun Sen (phải) sẽ ñối phó thế nào với Sam Rainsy?

Lãnh ñạo ñối lập Campuchia dọa kêu gọi biểu tình toàn quốc, trong lúc giới quan sát chờ ñợi bước ñi kế tiếp của Thủ tướng Hun Sen.

Sau gần ba thập niên cai trị với ñảng CPP, ông Hun Sen dường như ñang ñối diện bài toán chính trị lớn nhất.

Lãnh ñạo ñảng ñối lập CNRP, Sam Rainsy, vừa trở về sau thời gian lưu vong, ñang ñòi ñiều tra ñộc lập các cáo buộc gian lận trong cuộc bầu cử hôm 28/7.

Kể từ hôm ấy, ông Hun Sen chưa phát biểu trước công chúng.

Nhờ kiểm soát bộ máy chính quyền và an ninh, nhiều khả năng ông vẫn sẽ vượt qua thách thức.

49

Nhưng một giải pháp quá cứng rắn có thể tạo ra bất ổn và bạo lực, ñánh mất hình ảnh lãnh tụ ôn hòa mà Hun Sen ñã cố gắng tạo dựng.

“Có thể ta sẽ chứng kiến giai ñoạn mặc cả kéo dài giữa CPP và CNRP,” bà Astrid Norén-Nilsson từ ðại học Cambridge nói.

“”Nh ưng rốt cuộc CNRP sẽ chấp nhận kết quả bầu cử tương tự con số mà ta ñã thấy, ñơn giản vì kết quả này ñã tăng rất tốt cho phe ñối lập,” ñể tiến hành thay ñổi, bà nói.

ðảng CPP của ông Hun Sen hôm 28/7 nói họ ñược 68 ghế trong quốc hội 123 ghế, trong khi CNRP ñược 55 ghế.

ðó là kết quả tồi tệ nhất của ñảng cầm quyền từ năm 1998, nhưng Sam Rainsy nói nếu bầu cử thật sự công bằng, CPP hẳn ñã ñể mất quyền lực.

Nếu kết quả này ñược chính thức xác nhận, ñảng CPP sẽ mất 22 ghế so với bầu cử quốc hội lần trước.

Phe ñối lập Campuchia ñòi ñiều tra bầu cử Cập nhật: 15:28 GMT - thứ tư, 31 tháng 7, 2013

Mở bằng chương trình nghe nhìn khác

Hàng trăm người ñổ về trụ sở ñảng ñối lập, ðảng Cứu quốc Campuchia, ñể khiếu nại về những bất thường trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra hôm Chủ nhật 28/7/2013 tại nước này.

Lãnh tụ ñảng Cứu quốc, ông Sam Rainsy, người vừa trở về sau thời gian lưu vong, ñang ñòi ñiều tra ñộc lập trước các cáo buộc gian lận trong cuộc bầu cử trong khi nhiều cử tri ủng hộ ông phàn nàn về những trục trặc khi ñi bầu cử.

Vài giờ sau khi cuộc bầu cử kết thúc, ñảng cầm quyền của Thủ tướng Hun Sen nói họ giành 68 trong tổng số 123 ghế tại Quốc hội trong khi ñó ñảng ñối lập giành 55 ghế.

Nhưng lãnh ñạo ñảng ñối lập, ông Sam Rainsy, nói kết quả là 63-60 nghiêng về phía ñảng của ông và kêu gọi ủy ban ñộc lập ñiều tra những bất thường trong bầu cử.

Sẽ phải tới giữa tháng Tám mới có kết quả bầu cử chính thức.

Tr ải nghiệm của cử tri Campuchia Cập nhật: 15:32 GMT - thứ ba, 30 tháng 7, 2013

50

ðảng cầm quyền tuyên bố giành 68 ghế

Chính trị Campuchia ñang ở tình thế căng thẳng, sau khi ñảng cầm quyền Nhân dân Campuchia (CPP) tuyên bố thắng trong cuộc tổng tuyển cử giành 68 ghế so với 55 ghế của phe ñối lập.

Phe ñối lập, ðảng Cứu quốc Campuchia (CNRP), cho biết họ bác bỏ kết quả cuộc bầu cử hôm 28/7, với lý do có những "vi phạm nghiêm trọng".

Tên cử tri bị thiếu trong danh sách ñi bầu và một số cử tri thấy phiếu của mình ñã bị những người khác sử dụng, tin tức cho hay.

Sau ñây là kinh nghiệm ñi bỏ phiếu mà một số cử tri chia sẻ.

Socheata, 30 tu &i, nhân viên v ăn phòng ñ'n t( Phnom Penh

Làng tôi ở rất xa và phải mất cả ngày trời mới ñi ñược tới thủ ñô. Ông chủ lao ñộng của tôi cho tôi lựa chọn có thể tham gia bỏ phiếu trong cuộc bầu cử hoặc tình nguyện trở thành người giám sát cuộc bầu cử. Tôi ñã bỏ phiếu nhiều lần trước ñây và tôi muốn tận mắt theo dõi quá trình bỏ phiếu này, vì vậy tôi ñã chọn ñể trở thành một người quan sát.

Tôi ñã rất thất vọng. Tôi ñến thăm ba ñiểm bỏ phiếu và một văn phòng trung tâm. Rất nhiều người ñi bỏ phiếu ñã không tìm thấy tên họ trên sổ ñăng ký. Mọi người la hét và khóc lóc. Lần bầu cử cuối hồi năm 2008 khi người ta không tìm thấy tên mình trên danh sách ñăng ký bầu cử họ chỉ ñơn giản bỏ ñi. Lần này họ ở lại, hét lên và khóc lóc. Bạn có thể cảm thấy lần bầu cử này có ñộng lực hơn.

"Rất nhiều người ñi bỏ phiếu ñã không tìm thấy tên họ trên sổ ñăng ký. Mọi người la hét và khóc lóc."

Tôi rất ấn tượng về cách giới trẻ tham gia bầu cử. Lần trước họ chủ yếu quan tâm ñến chuyện giải trí, các sở thích và những chuyện thú vị. Lần này, khi lãnh ñạo ñối lập phát biểu trong thời gian vận ñộng bầu cử, rất nhiều thanh niên mặc áo phông, ñội mũ in hình cho chiến dịch vận ñộng và vẫy các áp phích trên ñường phố, trong cái nóng và chờ nghe ông phát biểu. Tôi cho là phải có tới gần một triệu thanh niên.

ðảng cầm quyền nghĩ rằng thanh niên sẽ bỏ phiếu cho họ, nhưng họ ñã ñánh giá thấp giới trẻ và những mong muốn thay ñổi của thanh niên. Mặc dù giới trẻ nói rằng họ sẽ bỏ phiếu cho ñảng cầm quyền, trên thực tế, họ ñã bỏ phiếu ngược với những gì họ nói.

51

Về cơ bản cuộc bầu cử là một thành công trên phương diện nó ñã diễn ra một cách hòa bình, nhưng có nhiều sai phạm và gian lận. Tôi nghĩ rằng sai sót là có chủ ý vì ñây là một vấn ñề lặp ñi lặp lại. ðảng cầm quyền ñáng lẽ phải cải tổ tiến trình bầu cử nhưng ñó là một ñiều nữa họ ñã không làm ñược.

Bầu cử lần trước có 500 tờ ñăng ký bầu cử ñược phát hành, lần này 1,5 triệu tờ ñược phát hành. Như vậy ít an toàn hơn.

Jean, sinh viên ñ)i h*c ngành v ăn h*c Pháp t ( t+nh Takeo

ðây là lần ñầu tiên tôi ñủ ñiều kiện ñi bỏ phiếu. Có năm phòng và tôi ñã phải ñi vào một phòng còn mẹ tôi ñi vào một phòng khác. Mỗi phòng ñều có một danh sách tên cử tri.

Nhiều người phải ñi r ất xa mới tới ñược nơi bỏ phiếu

Tôi thấy tên của tôi trong danh sách, sau ñó tôi lại cũng thấy tên mẹ tôi trong danh sách của tôi nên tôi gọi với sang rằng mẹ ñáng lẽ phải sang bên này. Bà nói: "Không, mẹ phải có mặt ở ñây cơ". Thế là chúng tôi tìm một quan chức ñể hỏi và họ cho biết có lẽ là một sai sót vì tên bà ñược in trên hai danh sách.

Tôi biết ba người từ làng tôi ñều cố gắng ñi bỏ phiếu, nhưng một người nào khác ñã ñến ñó trước họ và họ ñược bảo "Không có ông/bà không thể bỏ phiếu ñược vì ñã bỏ rồi". Tôi không nghĩ là cuộc bầu cử ñã ñược tổ chức thật tốt.

Những ngày trước cuộc bầu cử người ta vui mừng và hào hứng, nhưng sau ñó khi có các kết quả tôi cảm thấy rất thất vọng, tôi không thể chấp nhận kết quả ñó và cảm thấy như không thể thở ñược. Sáng hôm sau khi tôi ñã ra chợ ñể mua thức ăn, không khí thật trầm lắng. Tôi nghĩ tất cả mọi người ñều thất vọng.

Dalis t ( Phnom Penh

Kinh nghiệm của tôi là tất cả mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Tôi ñã ñi vào và trở ra trong khoảng 10 phút hoặc ít hơn thế và tôi tìm thấy tên mình rất dễ dàng. Tuy nhiên có một vấn ñề, tuy không phải ñã xảy ra với tôi, nhưng bạn và người anh em họ của tôi nói mực của họ có thể tẩy sạch khá dễ dàng.

Họ ñóng dấu mực lên ngón tay của bạn ñể chứng minh rằng bạn ñã bỏ phiếu, do ñó bạn không thể ñi vòng lại bỏ phiếu một lần nữa, nhưng họ thấy mực là rất dễ dàng rửa sạch, mà như thể quả là hơi ñáng lo một chút, nhưng như tôi ñã nói, tôi không gặp vấn ñề gì.

Nếu ñã có bất thường trong cuộc bầu cử thì tôi sẽ không chấp nhận kết quả bầu cử.

52

Douer, m ,i t�t nghi �p ngành tâm lý h *c và là quan sát viên b -u c.

Nhiều người không tìm thấy tên mình trong danh sách cử tri

Tôi làm quan sát viên bầu cử và nhận thông tin từ nhiều trung tâm khác nhau.

Một số vấn ñề ñã ñược báo cáo như có những người không tìm thấy tên họ trên các danh sách ñăng ký bầu cử. Có rất nhiều vấn ñề.

Phàn nàn nhiều nhất là tên của cử tri bị thiếu trong sổ ñăng ký.

Một vấn ñề khác là có tình trạng ñe dọa.

Thành viên của ðảng Nhân dân cộng sản ñã tập trung cách khu vực bỏ phiếu khoảng 100 mét và người dân sợ không dám bỏ phiếu cho những người khác.

Có một chỗ lực lượng an ninh không cho phép chúng tôi vào bên trong ñể quan sát.

Bunthai t ( Phnom Penh

Tôi không thấy có bất kỳ vấn ñề gì.

Tôi ñi vào bỏ phiếu trong vòng 5 phút và ñã chẳng mất thời gian gì khi các cán bộ tìm tên tôi trong danh sách ñăng ký bầu cử sau khi tôi ñưa cho họ căn cước của mình.

Tôi không nhận thấy ai có ñủ ID và biên nhận lại bị từ chối vào bỏ phiếu.

Baby Sangha, m �t giáo s � kinh t ' t( t+nh Kandal

ðây là lần ñầu tiên tôi ñi bỏ phiếu. Lần trước tôi nghĩ rằng sẽ chẳng có bất cứ thay ñổi nào ñâu, nhưng nay có một ứng cử viên ñối lập khá mạnh, ñược giáo dục ở phương Tây.

Người dân ñã quá chán ghét tình trạng tham nhũng, có rất nhiều bất công ở ñây và mọi người không ủng hộ chuyện ñó nữa.

Cuộc bầu cử này là rất quan trọng và rất nhiều người tôi biết ñã phải ñi rất xa từ nơi làm việc của họ ñể bỏ phiếu.

53

Kết quả kiểm phiếu khiến nhiều ủng hộ viên ñối lập ngạc nhiên

Tình trạng tham nhũng có ở mọi cấp ñộ trong xã hội. Nếu bạn muốn bán căn nhà của mình, bạn phải trả ngầm cho các viên chức, ngoài tiền trả cho các ñại lý bất ñộng sản. Khi tôi lập gia ñình và muốn có giấy chứng nhận hôn nhân, tôi ñã phải trả tiền cho một quan chức, mặc dù nó ñáng lý phải ñược cấp miễn phí.

Phải mất ba tiếng ñồng hồ mới tìm thấy tên tôi trong danh sách ñăng ký cử tri nhưng tôi ñã không bỏ cuộc và cuối cùng ñã tìm thấy tên mình.

Khi họ bắt ñầu kiểm phiếu, rất nhiều người ñã hào hứng chạy từ phòng này sang phòng khác khi số phiếu của ñảng CNPR nhiều hơn so với phiếu của CPP.

Chúng tôi ñã rất vui mừng. Tôi ñang ở nhà khi kết quả chính thức ñược công bố và nó ñã rất khác với những gì chúng tôi chứng kiến. Chúng tôi không thể tin ñược.

Thượng viện Mỹ thông qua nghị quyết về tranh chấp Biển ðông

Thứ tư 31/07/2013 (GDVN) - Tranh chấp Biển ðông cần ñược giải quyết thông qua một tiến trình tuần thủ luật pháp quốc tế, bao gồm cả việc thông qua cơ quan tài phán quốc tế. Mỹ sẽ hỗ trợ các ñồng minh quân sự khác trong khu vực ñể ñảm bảo hòa bình và ổn ñịnh.

Thượng nghị sĩ Robert Menendez

Thượng viện Mỹ ñã nhất trí thông qua nghị quyết Thượng viện số 167 trong ñó kêu gọi một giải pháp hòa bình cho các tranh chấp hàng hải và lãnh thổ ở Biển ðông và Biển Hoa ðông. Nghị quyết 167 ñược chuẩn bị bởi Thượng nghị sĩ Robert Menendez (ñảng Dân chủ, bang New Jersey), Marco Antonio Rubio (ñảng Cộng hòa, bang Florida) và Ben Cardin (ñảng Dân chủ, bang Maryland) kêu gọi các bên tranh chấp ở Biển ðông và Biển Hoa ðông nhanh chóng ñàm phán, ký kết một bộ quy

54

tắc ứng xử ñể tránh xung ñột. "Với l ịch sử lâu dài của sự tham gia trong khu vực, Mỹ có lợi ích sống còn trong làm việc với tất cả các quốc gia ñể phát triển, thể chế hóa và duy trì một trật tự dựa trên luật lệ của khu vực. Bắt ñầu với việc ñưa ra các cơ chế ñể quản lý hiệu quả các tranh chấp hàng hải có nguy cơ làm mất ổn ñịnh khu vực, hỗ trợ và khuyến khích giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp hàng hải ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương", Menendez cho biết. Thượng nghị sĩ Menendez là Chủ tịch Ủy ban ðối ngoại Thượng viện Mỹ trong khi Thượng nghị sĩ Rubio ñang ñược xem như ứng viên tranh cử Tổng thống của ñảng Cộng hòa trong năm 2016. Nghị quyết 167 trích dẫn nhiều sự cố trên Biển ðông và Biển Hoa ðông liên quan ñến các hoạt ñộng của Trung Quốc. Chúng bao gồm việc các tàu Trung Quốc cắt cáp thăm dò ñịa chấn của tàu thăm dò Việt Nam tháng 5/2011, tàu công vụ Trung Quốc chặn lối vào ñầm phá bãi cạn Scarborough của Philippines từ tháng 4/2012, Trung Quốc chính thức phát hành trái phép bản ñồ ñường lưỡi bò như "biên giới quốc gia" của nó ở Biển ðông và từ ngày 8/5/2013 tàu hải quân, Hải giám Trung Quốc hiện diện bất hợp pháp tại ðá Vành Khăn (nằm trong quần ñảo Trường Sa của Việt Nam, hiện do Philippines kiểm soát). Nghị quyết của Thượng viện Mỹ cũng nhắc ñến việc Trung Quốc tuyên bố thành lập trái phép cái gọi là "thành phố Tam Sa" và "khu phòng thủ Tam Sa" hòng "quản lý" gần như toàn bộ Biển ðông. Thượng viện Mỹ lên án việc "ép buộc, ñe dọa sử dụng vũ lực, sử dụng hải quân, cảnh sát biển hoặc tàu cá và máy bay quân sự hay dân sự trong vùng biển tranh chấp ở Biển ðông và Biển Hoa ðông ñể khẳng ñịnh yêu sách lãnh thổ hoặc nhằm thay ñổi hiện trạng vùng biển trnah chấp". Nghị quyết 167 thúc giục các bên trong khu vực tranh chấp kiềm chế ñể ngăn chặn bất kỳ hành vi có thể khiến căng thẳng leo thang, ñồng thời nêu bật lợi ích của Mỹ trong việc ñảm bảo tự do hàng hải và hàng không trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, kêu gọi ASEAN và Trung Quốc sớm ñàm phán, ký kết COC. Tranh chấp Biển ðông cần ñược giải quyết thông qua một tiến trình tuần thủ luật pháp quốc tế, bao gồm cả việc thông qua cơ quan tài phán quốc tế. Mỹ sẽ hỗ trợ các ñồng minh quân sự khác trong khu vực ñể ñảm bảo hòa bình và ổn ñịnh.

ðại tá Trung Quốc: Biến máy bay P-3C Mỹ ở Biển ðông thành bia ñỡ ñạn

Thứ tư 31/07/2013 10:00 (GDVN) - ðại tá ðỗ Văn Long ñã lên giọng cho rằng, Trung Quốc có thể tiến hành một số cuộc diễn tập ñối kháng phản trinh sát và lấy máy bay P-3C của Mỹ làm "bia ñỡ ñạn", chắc chắn hiệu quả huấn luyện của hải quân Trung Quốc sẽ ñược tăng cao?!

55

ðỗ Văn Long, ðại tá quân ñội Trung Quốc, một học giả theo chủ nghĩa dân tộc cực ñoan, hiếu chiến.

Ngày 29/7 hãng tin Kyodo News trích dẫn nguồn tài liệu từ chính phủ Philippines cho biết hải quân Mỹ ñã phái máy bay giám sát chống tàu ngầm P-3C hoạt ñộng ở khu vực quần ñảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam, ñang là tâm ñiểm tranh chấp của 5 nước 6 bên), tập trung theo dõi các hoạt ñộng quân sự của Trung Quốc, ñặc biệt ở khu vực Bãi Cỏ Mây nằm trong quần ñảo Trường Sa.

Học giả diều hâu TQ: Tấn công ñánh chiếm Tr ường Sa bất cứ lúc nào

Xung quanh thông tin này, một viên học giả Trung Quốc khá hiếu chiến, theo ñuổi chủ nghĩa dân tộc cực ñoan, ðại tá ðỗ Văn Long ñã lên giọng cho rằng, Trung Quốc có thể tiến hành một số cuộc diễn tập ñối kháng phản trinh sát và lấy máy bay P-3C của Mỹ làm "bia ñỡ ñạn", chắc chắn hiệu quả huấn luyện của hải quân Trung Quốc sẽ ñược tăng cao?! Tuyên bố của ông Long ñược ñưa ra khi trả lời phỏng vấn chương trình "Tiêu ñiểm hôm nay" của ñài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV hôm 30/9 . ðỗ Văn Long cho rằng trước ñây P-3C thường ñược ñiều ñộng từ các căn cứ quân sự của Mỹ ở Nhật Bản xuống Biển ðông sẽ rất mất thời gian và tốn công sức, nhiên liệu.

56

Máy bay trinh sát chống tàu ngầm P-3C của Mỹ.

Nhưng nay nếu Mỹ bố trí P-3C tại căn cứ không quân của Philippines thì bán kính trinh sát của nó hoàn toàn ñủ khả năng phủ kín Biển ðông.

Tướng TQ: Dùng "chiến lược cải bắp" chi ếm ñoạt phi pháp Tr ường Sa

Viên ðại tá này cho rằng do P-3C của Mỹ có khả năng trinh sát ñặc biệt tốt ñối với cả mục tiêu dưới nước lẫn trên mặt biển. Nó có thể thu thập các tín hiệu vô tuyến ñiện nên mọi hoạt ñộng thương mại hay quân sự của các nước ở Biển ðông, kể cả hoạt ñộng của tàu công vụ các nước ñều nằm trong tầm quan sát của nó. Ông Long tiếp tục ñặt giả thuyết, nếu Nhật Bản, Philippines và Mỹ liên thủ với nhau xây dựng cơ chế chia sẻ tin tức tình báo thì toàn bộ tin tức tình báo ở Biển ðông, P-3C ñều có thể thu thập ñược, và do ñó Mỹ hoàn toàn có cơ hội khống chế Biển ðông. Khi ñược hỏi Trung Quốc nên phản ứng ra sao trong trường hợp máy

Chiến tranh là thủ ñoạn không thể bỏ qua của "giấc mơ Trung Quốc"

bay giám sát P-3C của Mỹ hoạt ñộng ở Biển ðông và nhằm mục tiêu vào các hoạt ñộng của Trung Quốc, ðỗ Văn Long ñưa ra 2 giải pháp. Thứ nhất, ông Long cho rằng Bắc Kinh có khá nhiều kinh nghiệm ñối phó với P-3C của Nhật Bản ở Biển Hoa ðông. Trong quá trình P-3C Mỹ trinh sát, các tàu chiến Trung Quốc chỉ cần ñổi từ tần số tác chiến sang tần số công cộng thì những tín hiệu nó nhận ñược là vô giá trị. Thứ 2, viên ðại tá ñề xuất, hoạt ñộng huấn luyện phản trinh sát là nội dung quan trọng của hải quân Trung Quốc, chỉ cần xem P-3C của Mỹ là mục tiêu, "bia ñỡ ñạn" cho hải quân Trung Quốc huấn luyện thì hiệu quả huấn luyện sẽ tăng lên trông thấy.

Học giả diều hâu TQ: Tấn công ñánh chiếm Tr ường Sa bất cứ lúc nào

Thứ ba 28/05/2013 05:25

57

(GDVN) - Hàn Húc ðông - một giáo sư thuộc ñại học Quốc phòng Trung Quốc ñã ñưa ra lời kêu gọi ngông cuồng trên vì cho rằng rất khó ñể giải quyết các tranh chấp lãnh thổ ở Biển ðông - Trường Sa chỉ thông qua "quyền lực mềm" như vận ñộng ngoại giao, thay vào ñó Bắc Kinh phải "tấn công bất cứ lúc nào".

Hàn Húc ðông

Trung Quốc sẽ tấn công ñánh chiếm phi pháp các bãi cát ngầm ở quần ñảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) hiện do một số quốc gia ñang kiểm soát bất cứ lúc nào, một học giả diều hâu Trung Quốc theo chủ nghĩa dân tộc cực ñoan hiếu chiến kêu gọi.

Tướng TQ: Dùng "chiến lược cải bắp" chi ếm ñoạt Tr ường Sa

Trong khi trên Biển ðông, Trung Quốc và Philippines ñang tranh giành phi pháp Bãi Cỏ Mây nằm trong quần ñảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, Trương Triệu Trung, một học giả theo ñuổi chủ nghĩa dân tộc cực ñoan ñeo lon Thiếu tướng Trung Quốc ñã nói trên ñài truyền hình Bắc Kinh, Trung Quốc ñang dùng "chiến lược cải bắp" ñể ñánh chiếm (phi pháp) các ñiểm ñảo, bãi ñá, rặng san hô ở Biển ðông - Trường Sa. Trương Triệu Trung cho rằng trên thực tế Trung Quốc ñã khống chế (trái phép) Bãi Cỏ Mây và Philippines mặc dù tuyên bố "chủ quyền" nhưng ñã không thể làm gì Trung Quốc tại khu vực này. Sau khi biên tập viên ñài truyền hình Bắc Kinh ñiểm lại tên (tiếng Trung Quốc) 8 ñiểm ñảo, bãi ñá, rặng san hô trong quần ñảo Trường Sa của Việt Nam hiện ñang bị Philippines kiểm soát trái phép, Trương Triệu Trung nói: "Của ai sẽ phải trả về nhà ấy thôi!" Ông Trung cho rằng những năm 1990 Philippines "chiếm lĩnh trái phép" bãi cạn Scarborough "của Trung Quốc" mặc dù Bắc Kinh phản ñối, ñến tháng 4 năm ngoái lại cho tàu chiến ra xua ñuổi ngư dân Trung Quốc ñánh bắt tại bãi cạn này, bất chấp một thực tế Scarborough nằm sát Philippines và vẫn do Manila kiểm soát ñến lúc Trung Quốc cho tàu cá xâm nhập, khiêu khích buộc Philippines phản ứng thì lấy cớ chiếm quyền kiểm soát. Viên học giả này giải thích, Trung Quốc ñã sử dụng "chiến lược cải bắp" ở bãi cạn Scarborough nhằm chiếm quyền kiểm soát từ Philippines. Cái gọi là "chiến lược cải bắp" ñược ông Trung lý giải: ðầu tiên

58

cho tầu cá xâm nhập, vòng thứ 2 là các tàu Hải giám, Ngư chính tuần tra, giám sát, hộ tống, vòng thứ 3 là các tàu hải quân. Với "chiến lược cải bắp" này của Bắc Kinh, Manila sẽ không có cách nào ñối phó ñược, Trương Triệu Trung cho hay. Trương Triệu Trung nhấn mạnh, "chiến lược cải bắp" ñã ñược Trung Quốc sử dụng ñể chiếm "các ñảo tranh chấp" khác ở Trường Sa (thực tế là chiếm ñoạt phi pháp các ñiểm ñảo, bãi ñá, rặng san hô ở quần ñảo Trường Sa của Việt Nam - PV), ñiển hình là ðá Vành Khăn năm 1995 và Bãi Cỏ Mây chỉ trong tháng 5 vừa qua. Sau khi chiếm ñoạt phi pháp các ñiểm ñảo, bãi ñá và rặng san hô này, theo Trương Triệu Trung, giới chức Bắc Kinh sẽ tăng cường cái gọi là "tuần tra" trái phép, ñồng thời tranh thủ ñẩy mạnh vơ vét tài nguyên trong lĩnh vực nghề cá, du lịch kết hợp với các hoạt ñộng quân sự. Phát biểu của Trương Triệu Trung cũng giống như một số học giả "diều hâu", "hỏa lực mồm" khác ñược giới chức Trung Quốc giật dây trên các phương tiện truyền thông nước này nhằm tuyên truyền cái gọi là "chủ quyền" phi lý, phi pháp của Trung Quốc ở Biển ðông, trong ñó có 2 quần ñảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam hòng ñánh lừa dư luận người dân Trung Quốc và lòe bịp cả cộng ñồng quốc tế. Tuy nhiên trong thế giới thông tin như ngày nay, không phải cứ dàn "h ỏa lực mồm Trung Quốc" khai hỏa là có thể át ñược chủ quyền nước khác hay lấp liếm cho những hành vi vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế, gây bất ổn trên Biển ðông mà giới chức Bắc Kinh ñang theo ñuổi trong thời gian vừa qua.

3 hạm ñội TQ tập tr ận trái phép "d ằn mặt" các bên tranh chấp Biển ðông

Chủ nghĩa phiêu lưu quân sự của Trung Quốc gây hỗn loạn Biển ðông

Lý Hi ển Long: Không kiềm chế ở Biển ðông, TQ sẽ mất danh dự và ñịa vị

59

Thông tấn xã ðài Loan CNA ngày 28/5 ñưa tin, trong một cuộc phỏng vấn gần ñây với một ñài phát thanh tại Thượng Hải, Hàn Húc ðông - một giáo sư thuộc ñại học Quốc phòng Trung Quốc ñã ñưa ra lời kêu gọi ngông cuồng trên vì cho rằng rất khó ñể giải quyết các tranh chấp lãnh thổ ở Biển ðông - Tr ường Sa chỉ thông qua "quyền lực mềm" như vận ñộng ngoại giao, thay vào ñó Bắc Kinh phải "tấn công bất cứ lúc nào". "Ngoại giao chỉ thúc ñẩy khi ñược sự hỗ trợ bởi sức mạnh quân sự", viên học giả này nói, ñồng thời ñặt vấn ñề tại sao Trung Quốc không có hành ñộng quân sự (tấn công phi pháp) Bãi Cỏ Mây nằm trong quần ñảo Trường Sa của Việt Nam, hiện cả Philippines, Trung Quốc và ðài Loan ñang tranh giành trái phép - PV. Viên học giả "h ỏa lực mồm" Trung Qu ốc này cho rằng sức mạnh hàng hải của Trung Quốc hiện nay ñủ khả năng ñể "bảo vệ" cái gọi là lợi ích quốc gia và chủ quyền hết sức phi lý, phi pháp của Trung Quốc ở Biển ðông - Trường Sa. Ông ta cho rằng Trung Quốc nên kết hợp cả quân sự với ngoại giao ñể thực hiện âm mưu bá chiếm Biển ðông thành ao nhà của Bắc Kinh. Hàn Húc ðông cho rằng trong thập niên 1980 hải quân Trung Quốc vẫn còn yếu và (việc xâm chiếm phi pháp) các bãi cát ngầm ở Biển ðông - Trường Sa là ngoài tầm với của Bắc Kinh khiến Philippines "nhân cơ hội này" phái quân chiếm ñóng Bãi Cỏ Mây trên xác một con tàu cũ. ðây không phải lần ñầu tiên cánh "hỏa lực mồm" Trung Quốc kêu gọi giới chức Bắc Kinh leo thang quân sự trên Biển ðông - Trường Sa nhằm thực hiện ý ñồ phi pháp ñộc chiếm Biển ðông, trước ñó La Viện, Thạch Tề Bình, Bàng Trung Anh, Tr ương Tri ệu Trung cũng ñã liên tục kêu gào phải tấn công chiếm ñoạt các bãi ñá ngầm ở Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Cùng với hoạt ñộng quân sự phi pháp và ngày càng hung hăng của Trung Quốc trên Biển ðông - Trường Sa thời gian gần ñây, sự xuất hiện của những phát biểu ngông cuồng, hiếu chiến của một số học giả diều hâu Trung Quốc ñang làm gia tăng thêm căng thẳng trong khu vực vốn dĩ ñã rất nóng và tiềm ẩn nhiều nguy cơ xung ñột. Trong một thế giới truyền thông, những thông ñiệp hiếu chiến kiểu Hàn Húc ðông, La Viện, Bàng Trung Anh hay Thạch Tề Bình chỉ làm cho Trung Quốc mất ñi danh dự cũng như ñịa vị quốc tế giống như Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long mới nhận xét gần ñây.

Mỹ do thám cho Philippines ở Biển ðông Cập nhật: 11:06 GMT - thứ tư, 31 tháng 7, 2013

Mỹ duy trì một số hàng không mẫu hạm trong khu vực

60

Chính phủ Philippines tiết lộ máy bay do thám Mỹ ñã cung cấp tin tình báo về hoạt ñộng quân sự của Trung Quốc trên Biển ðông.

Tiết lộ này ñặt ra câu hỏi về lập trường trung lập của Mỹ trong cuộc tranh chấp nhiều bên.

Máy bay P-3 Orion của hải quân Mỹ ñã thường xuyên bay trên các khu vực mà Manila nói thuộc chủ quyền của họ, nhưng cũng là vùng mà Trung Quốc ñiều ñộng tàu chiến.

Khi ñược hỏi về giá trị thông tin, ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario nói: “Nó rất quan trọng cho chúng tôi.”

“Chúng tôi quan tâm những gì ñang xảy ra ở vùng ñặc quyền kinh tế của mình, bên trong thềm lục ñịa, và muốn biết có sự xâm phạm không.”

Philippines ñã liên tục kêu gọi ñồng minh Hoa Kỳ giúp ñỡ trong cuộc tranh chấp với Trung Quốc.

"Chúng tôi quan tâm những gì ñang xảy ra ở vùng ñặc quyền kinh tế của mình, bên trong thềm lục ñịa, và muốn biết có sự xâm phạm không."

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario

Mặc dù Washington khẳng ñịnh không theo phe nào tại Biển ðông, Mỹ cũng ñã giúp nâng cấp quân ñội Philippines.

Khi ñược hỏi máy bay do thám có mâu thuẫn với chủ trương trung lập của Mỹ, ông del Rosario nhấn mạnh quan hệ gần gũi giữa Mỹ và Philippines.

Theo ông, hai nước có hiệp ước quốc phòng, cho phép giúp ñỡ nhau khi có xâm lược.

Ông cũng nói Hoa Kỳ muốn duy trì hòa bình ở châu Á – Thái Bình Dương và bảo ñảm tự do ñi lại ở Biển ðông.

“Trong bối cảnh ñó, chúng tôi tin họ có quyền có mặt,” ông nói.

“Và chúng tôi cũng muốn họ có mặt,” ông kết luận.

Ông tiết lộ máy bay do thám Mỹ ñã hoạt ñộng ít nhất từ năm 2010, khi ông lên làm ngoại trưởng.

Ngoại trưởng Philippines nói ñang cân nhắc mua thêm “một hoặc hai” tàu của Mỹ.

61

NGA VÀ TRUNG QUỐC HÌNH THÀNH TRỤC MỚI CHỐNG MỸ VÀ PHƯƠNG TÂY

TTXVN (New York 23/7)

Tờ “New York Times” ngày 8/7 ñăng bài viết của hai tác giả Leslie H. Gelb, Chủ tịch danh dự của Hội ñồng Quan hệ ðối ngoại và Dimitri K. Simes, Chủ tịch Trung tâm và “The National Interest” của Mỹ, trong ñó nhận ñịnh Trung Quốc và Nga ñang hình thành một trục mới chống Mỹ và phương Tây.

Hai tác giả cho rằng chuyến bay chở nhân vật tiết lộ các bí mật an ninh quốc gia của Mỹ có tên Edward J. Snowden từ Hongkong ñến Mátxcơva trong tháng 6 không thể thực hiện ñược nếu không có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ Nga và Trung Quốc. Hành ñộng của Mátxcơva và Bắc Kinh trong vụ Snowden thể hiện sự quyết ñoán ngày càng tăng và sẵn sàng hành ñộng chống lại Mỹ của hại nước. Ngoài hành ñộng bảo vệ ông Snowden, chính sách của Trung Quốc và Nga ñối với Xyri ñã vô hiệu hóa Hội ñồng Bảo an Liên hợp quốc trong 2 năm qua nhằm ngăn chặn những hành ñộng quốc tế chung. Tin tặc người Trung Quốc thường xuyên thâm nhập vào các công ty Mỹ và các vụ tấn công mạng của Nga ñối với các nước láng giềng cũng gây mối quan ngại ở Washington. Mặc dù nói chung Mátxcơva và Bắc Kinh ủng hộ các nỗ lực quốc tế nhằm chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân của Iran, nhưng rõ ràng hai nước không sẵn sàng hành ñộng mạnh mẽ hơn nữa như Mỹ và bất cứ sự thay ñổi nào trong cách tiếp cận của hai nước có thể ngăn chặn ngay lập tức chính sách của Mỹ về vấn ñề hạt nhân của Iran, ñồng thời ñe dọa các lợi ích an ninh và năng lượng của Mỹ. ðể khẳng ñịnh khả năng hợp tác mới giữa hai nước, Trung Quốc và Nga ñang triển khai cuộc diễn tập hải quân lớn nhất từ trước ñến nay trên vùng biển Nhật Bản mang tên “Operation Joint Sea 2013” từ ngày 1- 12/7. Lực lượng tham gia cuộc diễn tập của Trung Quốc sồm 4 tàu khu trục trang bị tên lửa có ñiều khiển, 2 tàu khu trục nhỏ trang bị tên lửa có ñiều khiển, 1 tàu tiếp tế và 3 máy bay trực thăng có bãi ñồ trên tàu chiến. Trong khi ñó, lực lượng của Nga gồm 1 tàu ngầm, 19 tàu chiến, 10 máy bay chiến ñấu và trực thăng. Các tình huống của cuộc diễn tập gồm: hải quân hai nước tấn công và thu hồi các tàu chiến bị cướp biển bắt cóc; thực hành các hoạt ñộng nghiên cứu-cứu trợ trên biển; hợp tác phòng không, chống tàu ngầm và chống tàu nổi. Bộ Quốc phòng Trung Quốc cho biết ñây là ñợt triển khai lực lượng quân sự lớn nhất của hải quân Trung Quốc trong số các cuộc diễn tập quân sự chung với quân ñội nước ngoài từ trước ñến nay. Và các cuộc tập trận không nhằm vào bất cứ nước thứ ba nào mà mục ñích chủ yếu là ñể tăng cường hợp tác giữa quân ñội Trung Quốc và Nga.

Nga và Trung Quốc dường như quyết ñịnh, ñể thúc ñẩy hơn nữa các lợi ích của hai nước, họ cần làm nhục Mỹ. Không nước nào muốn gây nên một cuộc chiến tranh lạnh mới, phó mặc các cuộc xung ñột nóng bỏng và những hành ñộng của họ trong vụ Snowden ñã chứng minh ñiều ñó. Trung Quốc cho phép Snowden ñến Hongkong, nhưng rồi nhẹ nhàng ñẩy ông ta ra ñi. Trong khi ñó, sau khi ñưa ra một số tuyên bố mang tính chất khiêu khích, Chính phủ Nga dường như giảm bớt giọng ñiệu. Tuy nhiên, hai nước ñang tìm kiếm sức mạnh và ảnh hưởng ngoại giao lớn hơn mà họ nhận thấy chỉ có thể ñạt ñược bằng cách ngăn chặn Mỹ. Và trong các vấn ñề quốc tế, cách tốt nhất của họ là ngăn chặn ñể giảm bớt sức mạnh của Mỹ. Cách tiếp cận mới của Bắc Kinh và Mátxcơva dường như ñược dựa trên cơ sở nhận thức hiện nay rằng sức mạnh của Nga và Trung Qưốc ngày càng tăng so với Mỹ và ngày càng nhấn mạnh những khác biệt của họ trong nhiều vấn ñề quốc tế, chẳng hạn cuộc xung ñột Xyri. Mátxcơva và Bắc Kinh ñều phản ñối nguyên tắc sử dụng hành ñộng quốc tế ñể can thiệp vào các vấn ñề chủ quyền

62

của một quốc gia như ñã xảy ra tại Libi năm 2011. Hai nước cũng không muốn phương Tây có những hành ñộng chống lại nhà lãnh ñạo thân thiện với họ như Tổng thống Bashar al-Assad của Xyri. Khi ý thức về những lợi ích chung này trở nên vững chắc, hợp tác ngày càng tăng giữa Nga và Trung Quốc có thể gây nên nhũng rủi ro nghiêm trọng cho Mỹ và thế giới. Cách hành xử của Trung Quốc và Nga cho thấy hai nước bị thiệt hại rất ít trong việc thách thức Mỹ và giành ñược ít phần thưởng vì hành ñộng như một ñối tác. Những toan tính ñó xuất phát từ hai nhận thức nguy hiểm: Thứ nhất, hai nước nhận thấy Mỹ ñang ngày càng giảm sút và suy ñồi. Theo quan ñiểm của hai nước, Mỹ ñang ở trong tình thế tiến thoái lưỡng nan trong lịch sử, có quan hệ chặt chẽ với châu Âu và các khu vực của châu Á trong khi ñánh mất sức mạnh kinh tế và uy quyền ñạo ñức ở tất cả các nước còn lại trên thế giới. Mỹ rút quân ñội khỏi Irắc và Ápganixtan mà không tạo ñược thắng lợi ấn tượng nào khẳng ñịnh sức mạnh siêu cường quân sự vô ñịch của Mỹ trong việc thực hiện các mục tiêu chính sách. Thứ hai, nhiều nhà lãnh ñạo của Nga và Trung Quốc coi các mục tiêu chính sách ñối ngoại của Mỹ cơ bản trái với các lợi ích quan trọng của họ. Không ai trong số các nhà lãnh ñạo Nga và Trung Quốc nhận thấy việc thúc ñẩy dân chủ của Mỹ nhằm phản ánh cam kết trung thực với tự do, ngược lại cả hai nước cảm nhận sự thúc ñẩy dân chủ của Mỹ là một hành ñộng làm suy yếu các chính phủ thù ñịch với Mỹ. Cùng lúc ñó, các nhà lãnh ñạo Nga và Trung Quốc cho ràng việc Mỹ ủng hộ các nước láng giềng của hai nước trong các tranh chấp chủ quyền liên quan ñến Bắc Kinh hay Mátxcơva là một hình thức ngăn chặn kép nhằm tìm cách hạn chế ảnh hưởng khu vực và toàn cầu của hai cường quốc. Việc Mỹ ủng hộ Grudia và các nước cộng hòa thuộc Liên Xô trước ñây ở Trung Á khiến Nga tức giận.

Tương tự, Trung Quốc coi việc Mỹ ủng hộ Việt Nam và Philíppin trong các tranh chấp lãnh hải với Bắc Kinh như một mối ñe dọa.

Rõ ràng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thực hiện chuyến công du quốc tế ñầu tiên ñến Mátxcơva ñể hội ñàm với Tổng thống Vladimir V. Putin nhằm ñề nghị Bắc Kinh và Mátxcơva nên “ủng hộ lẫn nhau mạnh mẽ trong các nỗ lực ñể bảo vệ các lợi ích chủ quyền quốc gia, an ninh và phát triển” và cam kết “phối hợp chặt chẽ” về các vấn ñề khu vực và quốc tế. Tổng thống Putin ñáp lại bằng cách tuyên bố “quan hệ ñối tác chiến lược giữa chúng ta rất quan trọng trên cả phạm vi song phương và toàn cầu”. Mặc dù tuyên bố của hai nhà lãnh ñạo có thể tạo ra ấn tượng về sự liên kết nhiều hơn cần thiết, nhưng thực tế họ hiểu rất rõ bức thông ñiệp của nhau. Các nhà hoạch ñịnh chính sách ở Washington phải ñánh giá thận trọng mối quan hệ ngày càng tăng giữa Trung Quốc và Nga và tác ñộng của nó ñối với Mỹ. Quả thực, Trung Quốc và Nga tiếp tục bị chia rẽ bởi l ịch sử mất lòng tin lẫn nhau cũng như mâu thuẫn lợi ích kinh tế và tham vọng lãnh thổ của Trung Quốc. Mối quan tâm của Trung Quốc về Bắc Triều Tiên lớn hơn Nga và lợi ích của Mátxcơva ở Xyri lớn hơn của Bắc Kinh. Và tại Trung Á, hai nước là các ñối thủ cạnh tranh rõ ràng. Hơn nữa, Trung Quốc là một siêu cường ñang lên và Nga ñang cố gắng duy trì sự hiện diện trong các cuộc chơi lớn – nơi ñem ñến cho hai nước những triển vọng khác nhau về các vấn ñề thế giới. ðiều ñó có nghĩa hai nước ñều quan tâm mạnh mẽ ñến việc duy trì mối quan hệ ñối tác với Mỹ và Liên minh châu Âu – các ñối tác thương mại chủ yếu của họ và là những người chăm sóc hệ thống tài chính quốc tế, trong ñó các bên ñều có lợi ích rất lớn. ðây là những lý do mạnh mẽ ñể tiếp tục hợp tác tốt với Washington, nhưng Mỹ không nên nghĩ rằng hai nước sẽ ngừng chiến thuật chống Mỹ mới.

Trước Chiến tranh Thế giới thứ Nhất, nhiều người cho rằng sự ràng buộc kinh tế lẫn nhau và những tổn thất khổng lồ của chiến tranh sẽ ngăn chặn cuộc xung ñột giữa các cường quốc châu Âu. Trong thời gian trước khi xảy ra Chiến tranh Thế giới thứ Hai, Nga và ðức Quốc xã dường như không thể là các ñồng minh, cho ñến khi xuất hiện hiệp ước không xâm lược kéo dài 2 năm ñược gọi là

63

Molotov-Ribbentrop ñã làm cho châu Âu bị ñổ nát và hàng triệu người thiệt mạng. Tổng thống Obama không nên coi Trung Quốc và Nga là những kẻ thù hoặc bạn bè, mà là các cường quốc quan trọng có lợi ích riêng của họ như vụ Snowden thể hiện. Ban ñầu ông Obama công khai chỉ trích Trung Quốc và Nga, yêu cầu hai nước dẫn ñộ Snowden. Nhưng chỉ khi ông Obama hạn chế lập trường chỉ trích công khai và cứng rắn trong các cuộc nói chuyện cá nhân, lúc ñó Bắc Kinh và Mátxcơva bắt ñầu nhận thấy những lợi ích của việc tránh ñối ñầu hơn nữa. Washington cần hiểu rằng Mỹ không thể quản lý thành công các mối ñe dọa an ninh lớn trên thế giới – từ Xyri, Iran ñến Hàn Quốc – nếu không có sự hợp tác của Nga và Trung Quốc. ðối với Xyri cách tiếp cận này có nghĩa là Mỹ nên ñánh giá cao mối quan hệ lịch sử của Nga với các nhà lãnh ñạo Alawite của Xyri cũng như sự quan tâm của Nga về số phận của nhũng người Cơ ñốc giáo ở Xyri, ñặc biệt những người Cơ ñốc giáo Chính thống. ðối với Washington, mối quan hệ với Trung Quốc sẽ bảo vệ mạnh mẽ các lợi ích thương mại của Mỹ, ñồng thời hiểu rằng các nhà lãnh ñạo Trung Quốc ñang vấp phải nhiều khó khăn thực sự trong việc giải quyết các vấn ñề kinh tế trong nước. ðể giành ñược sự tôn trọng của Nga và Trung Quốc, trước hết Nhà Trắng phải chứng minh rằng sự lãnh ñạo của Mỹ là rất cần thiết ñể giải quyết các vấn ñề cơ bản của thế giới, kể cả những vấn ñề quan trọng ñối với Trung Quốc và Nga. Mỹ không thể bị coi là thụ ñộng. Các mối quan hệ với Nga và Trung Quốc xứng ñáng ñược ưu tiên trong chính sách ñối ngoại của Mỹ, nhưng Washington không ñược phép e ngại trong một số trường hợp nhằm hợp tác với hai cường quốc ñộc tài nhưng thực dụng ñó. Hành ñộng theo cách khác sẽ là một sự ñiên rồ trong lịch sử./.

Nga thử xong tàu ngầm ñầu tiên cho VN Cập nhật: 10:48 GMT - thứ hai, 29 tháng 7, 2013

Thủ tướng Việt Nam thị sát tàu ngầm Hà Nội

Truyền thông Nga cho hay nhà sản xuất ñã hoàn tất việc chạy thử tàu ngầm ñầu tiên cho Việt Nam ñể chuẩn bị giao hàng.

Hãng thông tấn Interfax-AVN ñưa tin chiếc tàu ngầm Dự án 636 lớp Varshavyanka, ñược xây dựng tại Nhà máy ñóng tàu Admiralty ở St Petersburg, ñã chạy thử thành công.

Tàu này ñã qua cả hai công ñoạn thử nghiệm trong nhà máy và kiểm tra cấp nhà nước, Interfax-AVN dẫn nguồn quan chức trong ngành ñóng tàu Nga cho hay.

Theo nguồn tin này, tàu ngầm ñã có hơn 100 ngày thử vận hành trên biển, trong ñó hơn 12 ngày là ngầm dưới nước.

64

Tàu cũng ñã thực hiện 65 lần lặn.

Hồi tháng Năm, chiếc tàu ngầm lớp Varshavyanka thứ hai cũng ñã ñược Nhà máy ñóng tàu Admiralty tại St Petersburg hạ thủy cho chạy thử.

Năm 2009, nhân chuyến thăm Nga của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, hai bên ñã ký hợp ñồng mua bán sáu tàu thủy hạng Kilo.

Interfax nói Nga sẽ giao hàng cho Việt Nam hai chiếc trong năm nay.

Tàu ng-m Kilo

Tàu ngầm Kilo sử dụng cả diesel và ñiện, Nga gọi là lớp Varshanskya Dự án 636, là tàu ngầm thế hệ thứ ba.

ðây là loại tàu ngầm hiện ñại, trên có hệ thống tên lửa chống hạm Club của Nga.

Tàu ngầm lớp Kilo có lượng giãn nước từ 3.000 ñến 3.950 tấn, hoạt ñộng ở ñộ sâu trung bình là 240 m và có thể lặn sâu tối ña 300 m và có tầm hoạt ñộng 6.000 - 7.500 hải lý, thời gian hoạt ñộng ñộc lập 45 ngày ñêm và thủy thủ ñoàn 52 người.

Tàu Kilo còn có ñộng cơ chạy êm nhất thế giới, thích hợp trong việc trinh sát và tuần tra, nên ñược mệnh danh là "lỗ ñen".

Thủy thủ ñoàn tàu ngầm của Việt Nam cũng ñang ñược gấp rút ñào tạo ở Nga.

Chuyên gia Nga nêu kịch bản TQ có thể tấn công Nga

Mạng sina Trung Quốc vừa dẫn bài viết trên tờ "Komsomolskaya Pravda" Nga ngày 25 tháng 7 cho biết, phó viện trưởng Viện phân tích quân sự và chính trị Nga Khramchikhin vừa có bài viết trên blog của trang mạng tạp chí "Snob" ñưa ra kịch bản "Trung Quốc có thể xâm lược Nga", cho rằng họ giống với ðức xâm lược Liên xô vào ngày 22 tháng 6 năm 1941, kết quả gây tranh luận sôi nổi cho các chuyên gia và dân mạng. Theo bài báo, nhiều chuyên gia Nga phản bác cho rằng, giả thiết này hoàn toàn không ñáng cân nhắc, ñối thủ chính của Trung Quốc là Mỹ, cần có láng giềng hữu nghị và hậu phương ổn ñịnh, sẽ không dám gây ra chiến tranh Trung-Nga. Căn cứ vào phỏng ñoán của chuyên gia Khramchikhin, ñại chiến Trung-Nga "phiên bản 02 chiến tranh ngày 22 tháng 6 (Vệ quốc)" sẽ triển khai như sau: Năm 20XX, Nga nằm trong trạng thái ngủ ñông năm mới truyền thống. ðêm ngày 2 tháng 1 Moscow, ở Viễn ðông là bình minh ngày kế tiếp, Siberia thì vào nửa ñêm.

65

Dưới ñây là 7 kịch bản giả tưởng mà chuyên gia Nga Khramchikhin vạch ra và ñược truyền thông Trung Quốc trích ñăng lại. Báo GDVN ñăng tải lại những nội dung chính của bài viết ñể ñộc giả tham khảo: Bước 1: ðúng 4 giờ sáng ðúng 4 giờ sáng ngày 3 tháng 1 thời gian ñịa phương, lực lượng ñặc nhiệm Trung Quốc ngồi trên 20 máy bay trực thăng Mi-17 bay siêu thấp, trong vài phút vượt qua biên giới Phủ Viễn (Hắc Long Giang) và Khabarovsk (Nga), hạ cánh xuống cung thể thao Lenin. Ở ñây là nơi ñặt tổng lãnh sự quán của Trung Quốc tại Khabarovsk, ñồng thời cũng là nơi nhảy dù. Binh sĩ ñặc nhiệm lập tức ñược vận chuyển bằng xe cộ, ngồi vào xe buýt cỡ nhỏ trong nhà xe (gara) của lãnh sự quán, 5 phút sau ñến bến xe và tấn công, lập tức chặt ñứt ñường sắt lớn Siberia. Một bộ phận binh sĩ nhảy dù khác tấn công Bộ Tư lệnh Quân khu miền ðông, sau ñó căn cứ vào ñịa chỉ do nhân viên Lãnh sự quán và người Trung Quốc tại Nga cung cấp, bắt ñầu hạ thủ người lãnh ñạo quân sự ñịa phương trong thành phố. Sau khi chiến dịch Khabarovsk thành công, bắt ñầu phóng rocket tầm xa WS-2D (400 km) từ lãnh thổ Trung Quốc, do máy bay không người lái dẫn ñường tấn công mục tiêu, trong nửa giờ tiêu diệt triệt ñể tất cả các công trình quân sự ở bang Amur, bang Do Thái tự trị, khu biên cương ngoại Baikal, khu Primorsky Krai, khu biên cương Khabarovsk và Vladivostok. ðồng thời, Lực lượng pháo binh 2 và Không quân Trung Quốc bắt ñầu tiến hành tấn công tập trung ñối với các mục tiêu phòng không của Lực lượng tên lửa chiến lược Nga ở Irkutsk, Uzhur, Barnaul, Novosibirsk và lực lượng Lục quân. Biên ñội tàu sân bay của Hải quân Trung Quốc ñồng thời tiến hành tấn công ñường không và tên lửa ñối với Petropavlovsk-Kamchatka và Vilyuchinsk, sau ñó triển khai tác chiến ñổ bộ. Bước 2: Chuẩn bị "cối xay thịt" 2 giờ sau (tại Moscow trong ñêm khuya), sư ñoàn dự bị của Quân ñội Trung Quốc (trước ñó lấy diễn tập làm cớ ñể tập kết tại khu vực biên giới) bắt ñầu vượt qua băng sông Amur và sông Ussuri xâm nhập biên giới tác chiến. Những lực lượng này tuy có vũ khí trang bị lạc hậu, trình ñộ huấn luyện binh sĩ không cao, nhưng cũng không ai có thể ngăn chặn. Lực lượng quân Nga sống sót rất ít bị rất nhiều người Trung Quốc nhanh chóng áp chế. ðối thủ chính của Quân ñội Trung Quốc là thời tiết và khoảng cách. ðối với ñại pháo han gỉ cũ kỹ tê liệt trên ñường phố Nga, sĩ quan chỉ huy Trung Quốc không hề bận tâm. ðiều quan trọng là, quân ñội thuận lợi "công thành chiếm ñất", ñồng thời giành ñược căn cứ dự trữ vũ khí trang bị của Nga ở khu vực biên giới. ðồng thời, Không quân Trung Quốc bắt ñầu tấn công các mục tiêu của lực lượng phòng không ở Kazakhstan. Quân ñoàn chính quy của ðại quân khu Lan Châu vượt biên giới. Tối ngày 3 tháng 1, Quân ñoàn nhảy dù 15 của Không quân Trung Quốc ñược ñưa vào chiến ñấu, mỗi lực lượng phái một sư ñoàn, lần lượt tấn công Yakutsk, Astana và Ulan Bator.

66

Bước 3: Gửi thông ñiệp cuối cùng tới Moscow Moscow cố gắng làm rõ rốt cuộc ñã xảy ra cái gì. ðại sứ Trung Quốc lập tức chính thức tuyên bố truyền thanh và truyền hình Trung Quốc ñã ñưa tin sự việc vài giờ: Lịch sử dân tộc Trung Hoa vĩ ñại bị các cường quốc ñế quốc lăng nhục 200 năm ñã kết thúc. Dân tộc Trung Hoa ñã khôi phục sự huy hoàng trước ñây, ñã xóa sổ chủ nghĩa ñế quốc, trước hết là tất cả những ñiều ước bất bình ñẳng mà Nga ñã cưỡng ép họ. Một bộ phận lãnh ñạo Nga ñang nghỉ ngơi ở châu Âu, một số người lập tức không lộ diện nữa. Những người ở lại Moscow ñã ý thức ñược thực tế ñáng sợ: Từ miền ñông ñến Ural, chỉ có một lực lượng ñoàn xe tăng ở bang Chelyabinsk, 3 lữ ñoàn cơ giới bộ binh ở bang Sverdlov, bang Kemerovo và bang Sakhalin, cùng với 1 căn cứ hàng không MiG-31 ở khu biên cương Krasnoyarsk còn có sức chiến ñấu. Quân chốt giữ ở Buryatia chưa bị tiêu diệt, nhưng liên hệ không ổn ñịnh. Truyền ñến báo cáo, ñường sắt Siberia bị phá hoại hoạt ñộng, ñoàn tàu chệch ñường ray. Nhà nước không có lực lượng phòng thủ khu vực miền ñông, cũng không thể ñiều ñộng lực lượng tăng viện. Trung Quốc xâm lược Kazakhstan ñã tạo ra mối ñe dọa thực tế nhất: Sau mấy ngày có thể xâm nhập phần châu Âu của Nga. Bước 4: NATO không muốn cứu giúp Moscow cầu cứu Brussels và Washington. NATO hứa hẹn trong 1 tuần tổ chức hội nghị khẩn cấp. Nhưng Warsaw (Ba Lan), Vilnius (Lithuania), Riga (Latvia), Talinn (Estonia) ra tuyên bố, chỉ ra Trung Quốc giống như Ba Lan, ba nước biển Baltic, ñều là vật hy sinh của ñế quốc Nga, họ vĩnh viễn sẽ không cung cấp viện trợ quân sự cho Nga. Châu Âu thở dài một hơi: Cuối cùng ñã tìm ñược cớ trốn tránh trách nhiệm. Washington có ý ñịnh làm rõ phải chăng cần ñộc lập giúp Nga. Bước 5: Nga ñáp trả ðồng thời, "cối xay thịt" Trung Quốc ñã thuận lợi thẳng tiến vào trung tâm nước Nga. Bị một cuộc ñáp trả nghiêm trọng ở Buryats, một phần binh lực của cụm chiến ñấu quân Nga ở ñó thực sự ñược bảo toàn. Ngoài ra, ñịa phương thông qua nỗ lực ñã tiến hành ñộng viên thành công. Cuộc tấn công thực sự lần ñầu tiên làm cho binh sĩ quân dự bị của Trung Quốc bỏ chạy tán loạn. Nhưng ñã thuận lợi ñiều ñộng cụm chiến ñấu lục quân Trung Quốc tới xâm chiếm lãnh thổ Nga, bắt ñầu ñưa vào chiến dịch. Cụm chiến ñấu này ñược hợp thành bởi các quân ñoàn 16, 38, 39 và 54, là quân chính quy ñược huấn luyện chu ñáo, trang bị tốt, hơn nữa có chi viện ñường không mạnh. Sau khi họ nhanh chóng ñánh tan người Nga, thẳng tiến Baikal, ñột phá mặt băng, tấn công Irkutsk. Mở ra con ñường thông sang hướng tây. Hầu như toàn bộ khu vực miền ñông ñều ñã bị Quân ñội Trung Quốc kiểm soát. Moscow tìm cách triển khai ñộng viên toàn diện, nhưng hệ thống ñộng viên ñã sớm tan vỡ. Bắt ñầu cân nhắc phương án thận

67

trọng sử dụng vũ khí hạt nhân tấn công lãnh thổ ñối phương. Bước 6: Vương bài hạt nhân Vệ tinh trinh sát Nga (ñương nhiên cũng có của Mỹ) bất ngờ phát hiện ở khu vực miền trung Trung Quốc xuất hiện hơn 800 thiết bị phóng tên lửa kiểu cơ ñộng, sau vài giờ số lượng tên lửa ñạt trên 1.500 quả. Truyền thông Trung Quốc cho biết, nhà lãnh ñạo Trung Quốc không còn cho rằng cần thiết che giấu quy mô kho vũ khí tên lửa hạt nhân của họ: 745 quả tên lửa ñạn ñạo xuyên lục ñịa và 1.256 quả tên lửa ñạn ñạo tầm trung, các loại ñầu ñạn hạt nhân có tổng số lên tới 8.500 quả. Trên thực tế, phần lớn tên lửa có thể là mô hình, nhưng không ai sẵn sàng kiểm chứng ñiều này. Washington chính thức tuyên bố không can thiệp cuộc chiến tranh lần này. Moscow hiểu rõ, tấn công kẻ thù không có ý nghĩa. Trung Quốc có thể bị thương vong hàng chục triệu người, hơn nữa không chỉ như vậy. Nhưng, trong cuộc ñáp trả hạt nhân, tỷ lệ sống sót cực nhỏ của người Nga cũng không có. Moscow ñồng ý ñàm phán với Bắc Kinh. Bước 7: Hiệp ước hòa bình Ngày 23 tháng 2, ở Khabarovsk, 2 tháng trước còn ký kết Hiệp ước hòa bình tại tòa nhà của Bộ tư lệnh miền ðông. Căn cứ vào “Hiệp ước Nerchinsk” năm 1689 và “Hiệp ước Kiakhta” năm 1727, “khôi phục” biên giới chính thức Trung-Nga, lãnh thổ rộng lớn thuộc sở hữu của Trung Quốc, một số phần lãnh thổ cắt cho Trung Quốc quản lý, những phần lãnh thổ khác ñã cho Trung Quốc thuê theo phương thức sai lầm. Tình hình cụ thể như sau: khu biên giới Khabarovsk, khu biên giới Primorsky Krai, bang Amur, khu biên giới ngoài Baikal, Kurile, nước Cộng hòa Tuva và Mông Cổ trở thành một phần của lãnh thổ Trung Quốc; khu vực phía ñông sông Yenisei, gồm khu biên giới Krasnoyarsk, bang Irkutsk, nước Cộng hòa Yakutia, khu tự trị Chukot, bang Magadan, bang Kamchatka cho Trung Quốc thuê vô thời hạn với giá 10 tỷ USD mỗi năm; Lãnh thổ ở giữa khu vực Ural và sông Yenisei vẫn thuộc quản lý của Nga, nhưng lập thành khu phi quân sự, tại ñó công dân Trung Quốc ñược hưởng quyền lợi như công dân Nga; ở trong lãnh thổ Kazakhstan, công dân Trung Quốc ñược hưởng quyền lợi ngang nhau. Kazakhstan từ bỏ sở hữu lực lượng vũ trang, cho phép Trung Quốc ñồn trú quân ñội với số lượng hạn chế; bốn hòn ñảo phương bắc quay trở về với Nhật Bản. NATO và Liên hợp quốc chính thức tuyên bố, cảm thấy hài lòng vì giải quyết xung ñột một cách nhanh chóng và hòa bình như vậy. Các tướng lĩnh Bắc Kinh hết sức vui mừng, công khai chúc mừng thắng lợi. Chuyên gia Nga bình luận: Phó viện trưởng Học viện ñịa-chính trị Nga, tiến sĩ quân sự học Sivkov cho rằng, ở góc ñộ chiến lược quân sự, kịch bản này cơ bản không vượt qua ñược bất cứ sự phê phán nào.

68

Biên giới Trung-Nga hiện nay tương ñối thông suốt, không thể bí mật tập trung quân dự bị. Một khi bị xâm lược, quân Nga sẽ căn cứ vào báo ñộng rút khỏi khu vực thường trú. Hơn nữa, ñợt tấn công ñầu tiên của Trung Quốc hoàn toàn không thể bắn trúng tất cả các mục tiêu. Chiến tranh chớp nhoáng sẽ không xuất hiện. Ở góc ñộ chính trị quân sự, kịch bản này cũng không ñứng vững. Phải biết rằng, trong lần gần ñây nhất Trung Quốc thực hiện hành ñộng quân sự ở Viễn ðông chính là vào tháng 2-3 năm 1979, trong khi ñó Mỹ và ñồng minh chỉ trong thế kỷ 21 ñã phát ñộng mấy cuộc chiến tranh quy mô lớn. Như vậy, ai thích hợp nhất trong việc ñóng vai trò áp chế ñược Nga, Trung Quốc hay Mỹ? Việc lạ cần ñặc biệt chỉ ra là Ba Lan và ba nước Baltic không ñồng ý cung cấp viện trợ quân sự cho Nga, nhưng ý kiến của những nước này không ñược NATO coi trọng. Lầu Năm Góc hiểu rõ, với thực lực, nhân lực và vũ lực hiện có của Trung Quốc, nếu tiếp tục có ñược các cơ sở kinh tế của Nga từ Ural ñến Viễn ðông thì sau ñó sẽ xảy ra ñiều gì. Ở ñó có doanh nghiệp sản xuất trang bị quân sự, có tiềm lực hạt nhân, tiềm lực khoa học và tài nguyên khoáng sản. Cộng với khoáng sản uranium của Nga và Kazakhstan! Phương Tây sẽ ñối mặt với một ñối thủ ñáng sợ hơn so với Liên Xô, người khổng lồ hạt nhân. Vì vậy, trong vòng một ngày, thậm chí trong vài giờ Mỹ sẽ can thiệp xung ñột, sử dụng cây gậy hạt nhân. Hơn nữa, vũ khí hạt nhân của Nga cũng có thể tiêu diệt hàng trăm triệu, chứ không phải hàng chục triệu người Trung Quốc, ñây cũng là nhân tố ñe dọa ñối với Bắc Kinh. Mặc dù số lượng trang bị hàng không của Trung Quốc rất nhiều, nhưng tương ñối cũ kỹ, Không quân Mỹ và Không quân Nga nếu tấn công liên hợp thì có thể chặn ñứng các cuộc tấn công của Trung Quốc. Theo Sivkov, Bắc Kinh hiểu rất rõ những ñạo lý này, vì vậy khả năng tấn công Nga trong giai ñoạn hiện nay không lớn. Tuy không thể loại trừ khả năng Trung Quốc thực hiện kịch bản như vậy sau khi ñã tiến hành hiện ñại hóa, song ñiều này ít nhất cần 10-15 năm, khi ñó Trung Quốc và Nga sẽ do những người nào cầm quyền, tình hình cụ thể như thế nào, hiện còn khó dự ñoán chính xác. Viện trưởng Viện phân tích chiến lược hệ thống Nga Fursov cho rằng, Trung Quốc hiện ñối mặt với các vấn ñề hoàn toàn khác nhau, cạnh tranh toàn cầu Trung-Mỹ trầm trọng hơn. Mỹ tuyên bố châu Á-Thái Bình Dương, ðông Á là khu vực ưu tiên của họ, ñiều ñộng lượng lớn binh lực. Các trường ñại học Mỹ ñầu tư ngày càng nhiều tiền của hỗ trợ cho nghiên cứu vấn ñề ðông Á, vấn ñề Trung ðông ñã lùi xuống tuyến 2. Cạnh tranh giữa hai nước lớn Trung-Mỹ có các hình thức biểu hiện khác nhau, chẳng hạn vào tháng 4 ñã xảy ra mâu thuẫn xung quanh cuộc khủng hoảng Triều Tiên phóng thử tên lửa, Washington buộc phải thỏa hiệp, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẩn cấp thăm Bắc Kinh, khuyên Trung Quốc vỗ về nhà lãnh ñạo CHDCND Triều Tiên, vấn ñề tên lửa của CHDCND Triều Tiên lập tức rút khỏi chương trình làm việc. Vụ nổ bom Boston sau ñó ñã kịp thời làm chuyển sự chú ý của người dân Mỹ, ñã “làm nhạt” nỗi nhục của Mỹ trên sân khấu ngoại giao. Trong ñiều kiện hiện nay, Trung Quốc cần một nước Nga không thù ñịch, hậu phương yên ổn và tài nguyên phong phú, xảy ra chiến tranh với nước láng giềng, ñối với Bắc Kinh, hoàn toàn là mạo hiểm.

69

Thế tr ận bao vây Trung Quốc của không quân Mỹ

31/07/2013

(TNO) Không quân Mỹ ñang bắt ñầu triển khai luân phiên các lực lượng chủ lực của mình ñến khu vực châu Á - Thái Bình Dương nhằm tạo thế gọng kìm bao vây Trung Quốc. Hôm 29.7, Tư lệnh không quân Mỹ tại Thái Bình Dương, tướng Herbert Carlisle, cho biết trong năm nay, không quân Mỹ sẽ gia tăng ñáng kể sự hiện diện của mình tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, thông qua việc triển khai máy bay chiến ñấu ñến Thái Lan, Ấn ðộ, Singapore, và Úc trên cơ sở luân phiên. Mặc dù các quan chức quân ñội Mỹ liên tục nói họ không tìm cách kiềm chế Bắc Kinh, mà ñang hợp tác với Trung Quốc và các quốc gia Thái Bình Dương ñể "duy trì sự ổn ñịnh" trong khu vực, nhưng thật ra thế trận gọng kìm bao vây Trung Quốc bằng các căn cứ không quân của Mỹ ñã bắt ñầu hình thành, theo tờ Foreign Policy.

Các chiến ñấu cơ hiện ñại F-35 của Mỹ sẽ ñược tri ển

khai ñến Thái Bình Dương - Ảnh: Reuters Sự dịch chuyển lực lượng của không quân Mỹ dựa trên ý tưởng rất thực tế và ñơn giản, là bao vây Trung Quốc bằng các lực lượng của Mỹ và ñồng minh, giống như chiến lược mà phương Tây ñã áp dụng ñối với Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, theo Foreign Policy. Cụ thể, tại Úc, không quân Mỹ sẽ triển khai luân phiên máy bay chiến ñấu, máy bay tiếp liệu, và trong tương lai có thể là máy bay ném bom, theo tướng Carlisle. Có khả năng trong năm 2014, máy bay chiến ñấu sẽ bắt ñầu ñược triển khai tại căn cứ không quân Darwin, vốn ñã ñông ñúc Thủy quân lục chiến Mỹ, trước khi chuyển ñến căn cứ Tindal gần ñó. Tướng Carlisle cho biết ñây chỉ là bước khởi ñầu trong kế hoạch tăng cường sự hiện diện của không quân Mỹ tại châu Á. Ngoài việc triển khai ñến Úc, không quân Mỹ còn triển khai máy bay chiến ñấu ñến căn cứ không quân Changi East tại Singapore, căn cứ không quân Korat ở Thái Lan và có thể ñến các căn cứ tại Kubi Point và Puerto Princesa ở Philippines, các sân bay ở Indonesia và Malaysia. Việc triển khai này sẽ giúp Mỹ phát triển mạng lưới các căn cứ trong khu vực, và tăng cường quan hệ thông qua việc phối hợp hoạt ñộng với các ñồng minh trang bị khí tài của Mỹ. "Một trong những nguyên lý chính trong chiến lược của chúng tôi là mở rộng tiếp xúc và tăng cường năng lực tương tác và hợp nhất với quân ñội ñồng minh và ñối tác”, tướng Carlisle nói. Bên cạnh ñó, viên tướng 4 sao còn nhấn mạnh không quân Mỹ không có kế hoạch xây dựng thêm nhiều cơ sở hạ tầng ở ðông Nam Á ñể hỗ trợ các ñơn vị ñồn trú thường trực ở khu vực này. Thay vào ñó, sẽ

70

luân chuyển các ñơn vị của Mỹ từ các căn cứ ở phía bắc Thái Bình Dương ñến các sân bay hiện có trong khu vực.

Tư lệnh không quân Mỹ tại Thái Bình

Dương, tướng Herbert Carlisle - Ảnh: US Air Force

Hiện tại, không quân Mỹ sở hữu 9 căn cứ chủ lực rải rác khắp Thái Bình Dương, từ Alaska và Hawaii ñến Guam, Nhật, và Hàn Quốc. Nhưng vì các căn cứ này ñã có một số lượng khá lớn máy bay thường trực, nên trong tương lai chỉ ñón nhận một số máy bay trên cơ sở luân phiên. Thay vào ñó, không quân Mỹ sẽ bắt ñầu triển khai thường xuyên máy bay ñến các quốc gia mà lực lượng này ñã không hiện diện kể từ thời Chiến tranh Lạnh, dịch chuyển xuống phía nam và phía ñông, theo ông Carlisle. Ông Carlisle cũng khẳng ñịnh không quân Mỹ sẽ triển khai lực lượng mạnh nhất của họ tại Thái Bình Dương. ðiều này có nghĩa là họ sẽ triển khai một số lượng lớn máy bay F-22 Raptor, F-35 Joint Strike, và máy bay ném bom tàng hình B-2 ñến khu vực này. Theo tướng Carlisle, các căn cứ thường trực ñầu tiên ở nước ngoài của F-35 sẽ nằm tại Thái Bình Dương. Trong khi ñó, Hải quân và Thủy quân lục chiến ñã là lực lượng ñi tiên phong trong chiến lược “xoay trục” sang châu Á của Mỹ. Hiện nay, Hải quân Mỹ ñã triển khai các tàu tác chiến ven bờ (LCS) ở Singapore, và Thủy quân lục chiến cũng ñã triển khai quân ñến Úc, cũng như ñang tu bổ các sân bay cũ thời Thế chiến thứ hai trên các ñảo ở Thái Bình Dương, như ở ñảo Tinian, nhằm ñề phòng các căn cứ chủ lực bị phá hủy bởi tên lửa ñạn ñạo của Trung Quốc. Theo Foreign Policy, các quan chức Mỹ luôn nói rằng việc triển khai binh lực ñến Thái Bình Dương là trên cơ sở luân phiên và chỉ trong thời gian ngắn. Nhưng việc luân chuyển như vậy sẽ ñòi hỏi ñội ngũ nhân viên hỗ trợ hùng hậu ở mọi nơi. ðiều này cho thấy việc mở rộng mạng lưới không quân của Mỹ ở Thái Bình Dương khó lòng mang tính chất tạm thời. Nguyên Giang

Quần ñảo Trường Sa sẽ tr ở thành chiến tr ường Trung Quốc - Mỹ?

Thứ hai 29/07/2013 14:13 (GDVN) - Thời ñiểm ñó sẽ là cuộc ñấu tranh giữa 2 siêu cường Mỹ và Trung Quốc nhằm tranh giành quyền kiểm soát quần ñảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam, hiện ñang là tâm ñiểm tranh chấp giữa 5 nước, 6 bên) ñược cho là có nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí ñốt dồi dào, Henderson cho biết.

71

Nhà phân tích thời sự Dean Henderson

ðài Press TV của Iran ngày 29/7 dẫn lời Dean Henderson, một nhà bình luận thời sự cho rằng việc Mỹ ñang ñàm phán thỏa thuận cho phép gia tăng sự hiện diện quân sự của nó tại Philippines cho thấy Philippines luôn có giá trị chiến lược ñối với Mỹ ở Biển ðông với nguồn tài nguyên dầu mỏ và khí ñốt dồi dào. Sau một thời gian dài chiếm ñóng Philippines vào cuối những năm 1980, quốc gia này "cơ bản trở thành thuộc ñịa" của Mỹ với các căn cứ không quân, hải quân lớn ở Subic, Clark Air Base, Henderson nói với Press TV. Hiện tại Washington và Manila ñang ñàm phán ñể tăng cường sự hiện diện của tàu chiến và quân ñội Mỹ tại Philippines trong bối cảnh căng thẳng giữa Manila với Bắc Kinh trên Biển ðông. Một thỏa thuận có thể sẽ cho phép Mỹ gửi tàu, phụ tùng, vật tư cũng như binh lính thủy quân lục chiến, hải quân ñến vịnh Subic. Henderson cho rằng dấu ấn văn hóa Mỹ ñối với Philippines rất sâu sắc và sẽ có vấn ñề khi người dân Philippines "thực sự thức tỉnh", họ sẽ nhận ra rằng mình ñang bị lợi dụng. Nhưng ñến thời ñiểm ñó sẽ là cuộc ñấu tranh giữa 2 siêu cường Mỹ và Trung Quốc nhằm tranh giành quyền kiểm soát quần ñảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam, hiện ñang là tâm ñiểm tranh chấp giữa 5 nước, 6 bên) ñược cho là có nguồn tài nguyên dầu mỏ, khí ñốt dồi dào, Henderson cho biết.

Ai Cập sẽ ñi về ñâu?

72

Tình quân dân ở Ai Cập sẽ kéo dài ñược bao lâu?

Quang cảnh hoành tráng ñầy cảm xúc ñang diễn ra ở Quảng trường Tahrir ở thủ ñô Cairo gợi nhớ ñến những gì xảy ra hồi hai năm rưỡi trước ñây.

Pháo hoa rợp trời và ñám ñông vẫy quốc kỳ reo hò ầm ĩ ñể ăn mừng sau khi cựu Tổng thống Hosni Mubarak bị lật ñổ hồi tháng Hai năm 2011.

Phải mất 18 ngày biểu tình chưa từng thấy trên ñường phố Ai Cập ñể hạ bệ một tổng thống ñã trị vì suốt 30 năm dưới vỏ bọc dân chủ.

Tiếp ñó là chế ñộ quân sự ñầy sóng gió cho ñến cuộc bầu cử tổng thống tự do và công bằng hồi năm ngoái ñã ñưa Mohammed Morsi, người có lập trường Hồi giáo bảo thủ, lên nắm quyền với 51,7% phiếu bầu.

Giờ ñây chỉ cần bốn ngày biểu tình rầm rộ của dân chúng ñể truất phế Tổng thống Morsi sau khi ông bị chỉ trích ngày một nhiều và quân ñội cuối cùng cũng quay lưng lại với ông như họ ñã từng làm với người tiền nhiệm Mubarak.

Hình �nh ñoàn k't

Những diễn tiến mới nhất tại Ai Cập có phải là cơ hội ñể nước này nhấn nút ‘Reset’, tức là làm lại cuộc cách mạng, hay chúng chỉ dẫn ñến bạo lực và chia rẽ nguy hiểm hơn?

Khi tư lệnh tối cao của quân ñội, Tướng Abdul Fattah al-Sisi, thông báo ñình chỉ bản Hiến pháp mới mang màu sắc Hồi giáo và công bố lộ trình trở lại nền dân chủ, ông ñã thể hiện sự thận trọng ñể tránh lặp lại vết xe ñổ của người ñi trước.

Khác với Tướng Hussein Tantawi, bộ trưởng Quốc phòng lâu năm của Mubarak vốn sau ñó lên thay ông nắm quyền tạm thời, Tướng Sisi ñã chỉ ñịnh người ñứng ñầu Tòa Hiến pháp Tối cao là Adly Mansour làm tổng thống lâm thời.

Tướng Sisi cho biết một chính phủ kỹ trị sẽ trợ giúp cho tổng thống lâm thời cho ñến khi tổ chức bầu tổng thống và Quốc hội mới.

73

Sau khi ăn mừng, người dân Ai Cập vẫn phải ñối diện với cuộc sống ñầy khó khăn

Trong bài diễn văn ñược phát trực tiếp trên truyền hình Ai Cập, vị tướng này cũng ñảm bảo có mặt các lãnh ñạo tôn giáo và chính trị quan trọng ñứng bên cạnh ông trong một hình ảnh ñầy biểu tượng.

Sau một thời gian xung ñột giáo phái gia tăng thì quả thật rất ấn tượng khi nghe người ñứng ñầu Viện Hồi giáo al-Azhar và Giáo chủ của Giáo hội Ki tô phái Coptic ủng hộ ñộng thái của Tướng Sisi.

Lãnh ñạo của khối ñối lập chính có tư tưởng tự do, ông Mohammed ElBaradei cũng lên tiếng rằng nguyện vọng của quần chúng ñã ñược ñáp ứng và cuộc cách mạng năm 2011 ñã ñược tái khởi ñộng.

Số lượng ủng hộ viên Morsi biểu tình hậu thuẫn tổng thống ở Quảng trường Rabba al-Adawiya ở Thành phố Nasr trong tuần vừa qua chẳng thấm vào ñâu so với số người phản ñối ông ở trung tâm thủ ñô.

Tuy nhiên, sự xuất hiện kéo dài của họ là dấu hiệu cho thấy căng thẳng ở quốc gia này vẫn chưa ñược giải quyết.

Những người ủng hộ Morsi ñã bàng hoàng và phẫn nộ. Vị lãnh ñạo của họ ñã bị ñuổi ra khỏi Dinh tổng thống và hiện ñược cho là ñang bị giam trong doanh trại của Vệ binh Cộng hòa mà bao quanh là lính gác và hàng rào dây thép gai.

ðối với họ sự việc vừa qua rõ ràng là một cuộc ñảo chính quân sự làm tổn hại ñến nền dân chủ.

Thách th6c tr�,c m7t

Tổ chức Huynh ñệ Hồi giáo, cái nôi chính trị của Tổng thống Morsi, là tổ chức Hồi giáo lớn nhất và lâu ñời nhất ở Ai Cập. ðến giờ ñây vẫn là tổ chức chính trị mạnh nhất ở nước này.

Kể từ khi họ có thể thành lập một ñảng chính trị hợp pháp sau cuộc nổi dậy năm 2011, tổ chức này ñã chứng tỏ họ có thể huy ñộng một mạng lưới trong dân chúng trên toàn quốc ñể giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử Quốc hội và tổng thống.

74

Các cuộc biểu tình rầm rộ như thế này liệu có lặp lại ở Ai Cập?

Mặc dù giữa Huynh ñệ Hồi giáo và các lực lượng chính trị khác có rất ít sự tin tưởng thì vẫn là một sai lầm nếu tìm cách loại họ ra khỏi ñời sống chính trị Ai Cập.

Một số nhà phân tích cũng nhắc ñến những tiền lệ ñáng lo ngại về sự can thiệp của quân ñội ở những quốc gia khác trong khu vực.

Mặc dù quân ñội Thổ Nhĩ Kỳ gần ñây ñã giảm can dự vào chính trị, trước ñây họ ñã từng lật ñổ chính phủ dân cử ñến bốn lần.

Ở Algeria, hơn 150.000 người ñã bị sát hại trong các cuộc xung ñột tàn bạo sau khi quân ñội nước này hủy kết quả cuộc bầu cử năm 1992 khi một ñảng Hồi giáo ñã giành chiến thắng.

Những diễn biến vừa qua nhắc nhở rằng ở Ai Cập quân ñội vẫn là thế lực hùng mạnh nhất. Quân ñội nước này ñã củng cố vai trò của mình như là người bảo vệ các giá trị thế tục.

Tất cả tùy thuộc vào liệu họ có thể lập lại trật tự mà không ñổ máu hay không. Sau ñó sẽ là thử thách liệu họ có thực hiện ñược lời hứa thành lập một chính phủ gắn kết và ñại diện ñầy ñủ ñể dẫn dắt Ai Cập qua thời kỳ sóng gió phía trước hay không.

Nhiệm vụ ñầu tiên của chính phủ sắp tới sẽ là giải quyết cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng: ñầu tư và du lịch ñã bị tàn phá trước tình trạng bạo loạn và quản trị tồi.

Lạm phát tăng vọt trong khi nhiên liệu thiếu hụt còn ñiện bị cắt thường xuyên.

Nếu chính phủ không giải quyết ñược những vấn ñề này thì công chúng chỉ càng thêm bất mãn và khi ñó chu kỳ biểu tình phản ñối lại tiếp tục.

CHÍNH BIẾN TẠI AI CẬP: NGUYÊN NHÂN VÀ BÀI HỌC

TTXVN (Pretoria 22/7)

Theo mạng “Tin Trung ðông” ngày 13/7, nhìn chung những phân tích liên quan ñến khủng hoảng Ai Cập và cuộc ñảo chính vừa xảy ra tại ñây ñược chia thành hai nhóm: Nhóm 1 là các ñánh giá liên

75

quan ñến sự mở rộng cuộc khủng hoảng Ai Cập và cuộc ñảo chính quân sự chỉ do yếu tố duy nhất bắt nguồn từ sai lầm, thiếu hiệu quả trong ñiều hành ñất nước của Morsi và tổ chức Anh em Hồi giáo. Nhóm 2 lại ñưa ra nhiều nguyên nhân giải thích cho sự gia tăng căng thẳng và ñảo chính. Nhóm này cũng ñề cập ñến những thiếu sót và sai lầm của Morsi cùng Anh em Hồi giáo là một trong những nguyên nhân dẫn ñến biến ñộng vừa qua nhưng cũng phân tích các nguyên nhân khác gây nên sự kiện này.

Những nguyên nhân

Những phân tích ñề cập ñến việc mở rộng cuộc khủng hoảng và ñảo chính quân sự bắt nguồn từ một yếu tố duy nhất phù hợp với quan ñiểm của phương Tây (và thậm chí là cả quan ñiểm của Chính quyền Do Thái). Họ cho rằng chính Morsi, Anh em Hồi giáo và ðảng Tự do & Công lý (một nhánh của Anh em Hồi giáo) là nguyên nhân chính gây nên tình trạng hiện nay của Ai Cập. Trên cơ sở những ñánh giá ñó, nhóm 1 nhận ñịnh việc ñiều hành ñất nước thiếu hiệu quả của Chính quyền Morsi, không thực hiện những cam kết hứa hẹn trước ñó là nguyên nhân gây nên sự gia tăng bất bình nghiêm trọng của người dân Ai Cập. Hơn thế nữa, Morsi và những thành viên của tổ chức Anh em Hồi giáo ñã mắc một sai lầm to lớn về chiến lược chính trị trong ñối nội và ñối ngoại.

Nhóm 1 buộc tội Morsi và lãnh ñạo tổ chức Anh em Hồi giáo về sự hình thành bè phái trong cơ cấu chính trị, quản lý ñất nước và lên án khuynh hướng không thể tha thứ ñược khi thiên về ủng hộ các nhóm Takfiri và Salafi. Theo ñánh giá này, ñây là nguyên nhân chính gây nên làn sóng biểu tình của dân chúng và yêu cầu Morsi từ bỏ quyền lực. ðồng thời nhóm 1 cũng phân tích về vị thế nguy hiểm của Ai Cập khi trên bờ vực của bạo lực và cho rằng tình hình này ñã khiến quân ñội phải tham gia chính trường, thực hiện ñảo chính do yêu cầu cấp thiết của tình hình nên phải ra tay hành ñộng chứ hoàn toàn không dựa trên kế hoạch ñã ñược chuẩn bị từ trước.

Như ñã ñề cập ở trên, nhóm 2 ñã xem xét tác ñộng và ảnh hưởng của một loạt các nguyên nhân tạo nên ñiều kiện mới và dẫn ñến ñảo chính ở Ai Cập. Thậm chí trong một số trường họp, sai lầm của Morsi và tổ chức Anh em Hồi giáo cũng như sự ñiều hành thiếu hiệu quả của họ cũng chỉ ñược xem là sai lầm nhỏ so với những nguyên nhân khác tạo ra chính biến này. Những phân tích trên (chủ yếu không chịu ảnh hưởng từ quan ñiểm của giới lãnh ñạo phương Tây và Do Thái) ñánh giá việc tham gia của quân ñội vào chính trường Ai Cập là một bước ñi tích cực chỉ khi nó hành ñộng trực tiếp hướng tới bảo vệ chính phủ hợp pháp ñược hình thành thông qua bầu cử; bảo vệ hiến pháp, số này cũng không ñồng tình với hành ñộng dẫn ñến lật ñổ chính quyền hợp pháp của Morsi và bãi bỏ hiến pháp của quân ñội. Những ñánh giá của nhóm 2 khẳng ñịnh lại về thực tế Morsi và tổ chức Anh em Hồi giáo không thành công trong ñiều hành ñất nước, ñáp ứng nhu cầu của người dân và thực hiện những cam kết trong năm qua. Tuy nhiên, ñiều quan trọng nhất cần phải xem xét ở ñây là trong bối cảnh ngày nay, một năm là thời gian chưa ñủ ñề giải quyết vấn ñề kinh tế. Mặt khác, trong thòi gian nắm quyền, bên cạnh giữ trách nhiệm ñiều hành cao nhất, Tổng thống còn có nhiệm vụ tiếp tục thực hiện cách mạng và ñối ñầu với những tàn dư nguy hiểm của chế ñộ cũ. Lý do là cách mạng Ai Cập chưa hoàn tất khi Morsi bước vào chính trường quản lý ñất nước mà các quan chức của chế ñộ cũ vẫn chịu trách nhiệm tổ chức các cuộc bầu cử quốc hội và tổng thống ñầu tiên sau khi loại bỏ Hosni Mubarak. Các tướng lĩnh quân ñội, trong giai ñoạn chuyển giao, ñã không sẵn sàng chuyển giao quyền lực cho chính phủ vốn ñược hình thành thông qua lá phiếu của người dân và ñã rất nhiều lần chứng tỏ tham vọng trở lại nắm quyền của mình.

Một nguyên nhân khác nữa ñược nhóm 2 ñề cập ñến là lý do chính ñằng sau dẫn ñến cuộc ñảo chính ñó là sự thể hiện của tập hợp liên minh thể tục, tự do, dân tộc, cánh tả và thậm chí là cả các ñảng

76

Takfiri trong việc ñối phó với chính phủ hợp pháp của Morsi nhằm mục ñích làm tê liệt cơ quan ñiều hành và ñáp ứng yêu cầu chia sẻ quyền lực với họ (nhiều hơn những gì họ ñáng ñược hưởng nếu căn cứ vào vị thế xã hội của số này).

Những ñánh giá của nhóm 2 tập trung vào các ñảng phái và nỗ lực của họ trong việc tạo ra một trở ngại trước mặt Morsi và làm dấy lên hy vọng cho người dân. ðặc biệt theo quan ñiểm của họ, các ñảng phái ñối lập với Morsi luôn sử dụng ñến biện pháp biểu tình ñường phố thay vì tiến trình bầu cử. Hơn nữa, thay cho việc Morsi ñã 31 lần mời phe ñối lập tham gia ñối thoại trực tiếp, nhóm này ñã tổ chức 27 cuộc biểu tình ñường phố trong suốt 1 năm cầm quyền của Tổng thống Morsi mà ñỉnh ñiểm lớn nhất là cuộc biểu tình vào ngày 30/6. Một yếu tố quan trọng nữa ñược nhóm thứ 2 ñề cập liên quan ñến những cảnh báo trước ñó dựa trên bài học kinh nghiệm do cuộc ñảo chính quân sự tại Angiêri khiến hơn 300.000 người dân nước này thiệt mạng trong năm 1992 do cáo buộc tham gia cuộc bầu cử dẫn ñến chiến thắng của những nhân vật Hồi giáo. Giờ ñây, với việc bắt giữ lãnh ñạo của tổ chức Anh em Hồi giáo và những cáo buộc nặng nề chống lại tổ chức này, những dấu hiệu cảnh báo khủng khiếp này ñã ñược nhìn thấy trong những hành ñộng của quân ñội Ai Cập.

Cuối cùng một ñiểm quan trọng nữa là vai trò của một số nhà lãnh ñạo phản ñộng trong khu vực ñối với chính biến tại Ai Cập. Các thông ñiệp chúc mừng của Quốc vương Arập Xêút ñối với lực lượng quân ñội thực hiện ñảo chính tại Ai Cập có thể hé lộ nhiều nguyên nhân bí mật ñằng sau ñảo chính tại Ai Cập mà ñã bị các nhà phân tích phương Tây phớt lờ.

Những bài học rút ra sau chính biến Ai Cập

Thứ nhất, có thể xác ñịnh ñặc trưng của cuộc khủng hoảng Ai Cập là sự ñan xen giữa cách mạng và nổi dậy hợp pháp. Những người ủng hộ Morsi cho rằng ông ta là Tổng thống ñầu tiên lên nắm quyền thông qua lá phiếu cử tri. Việc loại bỏ Morsi chính là ñảo chính cho dù cách thức thực hiện là như thế nào. Tuy nhiên, tình hình không chỉ ñơn thuần như vậy. Một chính quyền non trẻ mới ñược thành lập, ra ñời từ thành quả cách mạng cần khắc phục khó khăn tạo nên sự ñồng thuận lớn trong sáng lập các thể chế và nguyên tắc chung cho hiến pháp mới, ñạo luật cơ bản cho mọi ñạo luật của một quốc gia.

Việc xây dựng hiến pháp nên dựa trên sự công nhận và tôn trọng của tất cả mọi sự khác biệt, quyền của thiểu số (có thể là dân tộc hay tôn giáo) và trên cơ sở xây dựng quy ñịnh luật phù hợp với thực tế. Không nên giống như cách (ñiều mà tổ chức Anh em Hồi giáo bị cáo buộc) là hiến pháp chỉ hình thành và phục vụ những nhân tố quan trọng phía sau hậu trường (thông qua Văn phòng hướng dẫn) mà không phải cơ cấu tổ chức có trách nhiệm với ña số người dân. Chính phủ của tổ chức Anh em Hồi giáo ñã viện dẫn ñến những giáo lý siêu tưởng về ñạo ñức mỗi khi có sự bất ñồng trong chính sách hay chương trình của mình. Hành ñộng này ñã dẫn ñến hình thành cách thức thiểu số áp ñảo ña số (dù sự ñộc tài chỉ chiếm một phần rất nhỏ). Dân chủ không thể chỉ là phiếu bầu, mà còn là hệ thống chính trị dân tộc chia sẻ các giá trị chính trị, cách thức ứng xử và trách nhiệm giải trình.

Thứ hai, có một tiêu chí quan trọng ñể giải quyết mối lo ngại và sợ hãi về sự trở lại thời kỳ tiền cách mạng hay thời kỳ chế ñộ Mubarak. Tuy nhiên, tổ chức Anh em Hồi giáo cũng ñã ñảm trách lãnh ñạo ñất nước nhân danh ðấng tối cao với mô hình cũ nhưng với cơ chế khác ñể tăng cường quyền lực (hay nói cách khác ñó là bình mới rượu cũ). Tiêu chí này nhằm tránh cho việc rơi vào cạm bẫy quá nhanh và áp dụng thành công lộ trình xây dựng hiến pháp và các thể chế. Quá trình này cần phải bắt ñầu với việc sửa ñổi hiến pháp và thành lập chính phủ bao gồm ñại diện tất cả các phe phái.

77

Thứ ba, có nhiều bài học cho những người Hồi giáo trên bước ñường ñi của mình. Họ có thể bị ñàn áp bạo lực. Những ñề cập trên ñây ám chỉ về khả năng lặp lại kịch bản Angiêri hay tương tự nhẹ nhàng hơn. Họ cũng có thể học ñược bài học từ sự sụp ñổ này và thực hiện cách tiếp cận quyền lực thực dụng hơn. Người dân có thể hành ñộng như vậy từ bài học kinh nghiệm của Thổ Nhĩ Kỳ, chính sách cực ñoan của Thủ tướng Hồi giáo ñầu tiên Erbakan áp ñặt triệt ñể Luật Hồi giáo ñã dẫn ñến sự sụp ñổ nhanh chóng của ông ta. Kinh nghiệm này buộc các phong trào Hồi giáo thực hiện cách tiếp cận ôn hòa, thực dụng hơn ñể dần thực hiện tiến trình Hồi giáo hóa như chính quyền Thủ tướng Erdogan ñang thực hiện.

Thứ tư, bài học kinh nghiệm về cuộc cách mạng thứ hai tại Ai Cập là cử tri nên tránh rơi vào cái bẫy ngăn chặn nền dân chủ. Chính phủ mới cần phải hợp tác với tổ chức Anh em Hồi giáo và ñồng minh của số này trên cơ sở nguyên tắc rõ ràng. Việc duy trì nguyên tắc bình ñẳng, thực hiện nghĩa vụ theo quy ñịnh của luật pháp và minh bạch là những trụ cột trong công cuộc xây dựng thể chế mới.

Thứ năm, ý thức hệ, ngay cả khi ñược núp dưới danh nghĩa ðấng tối cao cho tất cả các lựa chọn chiến lược và chính sách ñối với tín ñồ của mình, sẽ không thay ñổi ñược thực tế rằng nó vẫn chỉ là công cụ cho tính hợp pháp hay ñể huy ñộng tập hợp người dân. ðiều này không nên ñược sử dụng ñể thu hút người dân nhằm phục vụ cho một tổ chức hay một cá nhân. ðiều quan trọng nhất ñể thấy rằng những người ñứng ñầu Học viện Hồi giáo Al- Azhar cũng như các tín ñồ của họ ñã phản ñối các quan ñiểm do Anh em Hồi giáo thực hiện.

Kết quả của cuộc chiến nội bộ tại Ai Cập sẽ có ảnh hưởng quan trọng ñến cục diện chính trị cũng như ý thức hệ quyền lực tại khu vực Trung ðông. ðây cũng là những ñúc kết quan trọng ñối với cả khu vực này./.

Thứ tư, 31/7/2013 16:01 GMT+7

Cha Snowden lên truyền hình cảm ơn Putin Cha của Edward Snowden, người bị cho là phản bội nước Mỹ, vừa nói lời biết ơn ñối với ñiện Kremlin và tổng thống Nga vì bảo vệ con trai của ông.

Lon Snowden trả lời phỏng vấn trên truy ền hình. Ảnh chụp màn hình: NYMag

Trong bài phát biểu trên kênh truyền hình Rossiya 24 hôm nay, Lon Snowden cảm ơn tổng thống Nga Vladimir Putin và chính phủ của ông vì "sự dũng cảm" khi bảo ñảm an toàn cho con trai ông.

78

Ông Lon, ñang sống ở bang Pennsylvania, Mỹ còn nói với con trai qua kênh truyền hình Nga rằng gia ñình vẫn khỏe và "chúng ta yêu con". "Bố mong sớm ñược gặp con, nhưng trên tất cả, bố muốn con ñược an toàn", ông nói. Cha của Snowden ñến nay chưa thể liên lạc trực tiếp với anh.

Cha của Snowden cũng cho biết Cục ðiều tra Liên bang Mỹ (FBI) cách ñây vài tuần ñề nghị ông ñến Nga ñể gặp con trai. Ông nói sẵn sàng ñi Moscow, nhưng trước ñó muốn biết FBI muốn ông làm gì. Trong khi ñó, Nga ñang cân nhắc cho Snowden tị nạn tạm thời.

Snowden ñã bị mắc kẹt ở khu vực quá cảnh tại sân bay Sheremetyevo, Moscow kể từ ngày 23/6. Guardian mới ñây cho biết luật sư của anh, Anatoly Kucherena, ñã ñưa cho anh bản sao của quyển Tội ác và Trừng phạt của nhà văn Fyodor Dostoevsky, cùng một quyển sách của Anton Chekhov.

"Tôi mua cho anh ấy quyển Tội ác và Trừng phạt của Dostoevsky vì tôi nghĩ rằng anh cần ñọc về việc Raskolnikov giết một bà chủ hiệu cầm ñồ già", Kucherena nói. "Tôi không muốn nói rằng những xung ñột nội tâm của Raskolnikov là tương tự, nhưng dù sao thì tác phẩm kinh ñiển nổi tiếng thế giới này có thể khiến anh thấy hứng thú".

Tr ọng Giáp

Thứ bảy, 27/7/2013 09:18 GMT+7

Mỹ hứa không tử hình Snowden Chính phủ Mỹ ñưa ra lời cam kết chính thức với Nga, rằng sẽ không tra tấn hay tử hình Edward Snowden, người ñang bị Mỹ truy nã toàn cầu vì tiết lộ chương trình theo dõi bí mật.

Cựu nhân viên tình báo Mỹ ñã bị kẹt hơn một tháng qua tại khu vực quá cảnh của sân bay ở Moscow. Snowden ñã xin tị nạn tạm thời tại Nga và ñang chờ câu trả lời của Cục di trú nước này. Trong khi ñó Washington liên tục kêu gọi Moscow giao trả thanh niên 30 tuổi về Mỹ.

Trong bức thư ñề ngày 23/7 và mới ñược công bố hôm qua, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Eric Holder ñã bác bỏ những lời ñồn ñoán về các nguy cơ ñối với Snowden nếu anh ta bị ñưa về Mỹ.

"Ông Snowden nộp ñơn xin tị nạn tạm thời ở Nga với lý do là nếu quay về Mỹ, ông ta sẽ bị tra tấn và có thể lĩnh án tử hình. Những lời lẽ này hoàn toàn không có cơ sở", Holder viết.

Edward Snowden. Ảnh: Digitaltrends

79

Trong khi ñó Nga kiên quyết không dẫn ñộ Snowden về Mỹ. Phát ngôn viên của ñiẹn Kremlin cho hay nước Nga "ñã, ñang và sẽ không giao nộp bất cứ người nào". Tuy nhiên tổng thống Putin cũng phát biểu bày tỏ quyết tâm mạnh mẽ không ñể vấn ñề Snowden ảnh hưởng ñến mối quan hệ giữa Nga và Mỹ.

Putin từng tuyên bố rằng Snowden có thể chọn nước Nga làm nơi ẩn náu với ñiều kiện không tiếp tục công bố các thông tin gây hại cho Mỹ nữa.

Giới thạo tin cho hay các quan chức an ninh hai nước ñang thảo luận về số phận của cựu ñiệp viên.

Snowden ñược ba quốc gia ñồng ý cho tị nạn gồm Venezuela, Bolivia và Nicaragua. Tuy nhiên từ Moscow không có ñường bay thương mại nào ñến thẳng một trong ba quốc gia này. Các chuyến bay qua bầu trời của những nước ñồng minh với Mỹ cũng có thể bị chặn lại hoặc từ chối cho bay qua, như từng xảy ra với chuyên cơ chở tổng thống Bolivia hồi ñầu tháng này khi qua châu Âu.

Vấn ñề Snowden ñang dần trở thành cái gai trong mối quan hệ giữa Nga và Mỹ. Tổng thống Mỹ Obama dự kiến ñến St Petersburg tháng 9 này ñể tham dự thượng ñỉnh G-20 và sau ñó ñến Moscow hội ñàm riêng với Putin. Tuy nhiên trong giới chức Mỹ ñã có những dự ñoán ông Obama có thể hủy chuyến ñi Moscow do không hài lòng với cách xử lý của Nga trong vấn ñề Snowden.

Ánh Dương

Snowden có thể phải vào trung tâm tị nạn Cựu nhân viên CIA, Edward Snowden, có thể sẽ ñược ñưa ñến một trung tâm tị nạn ở ngoại ô Moscow nếu nước Nga chấp thuận ñơn xin tị nạn tạm thời của anh.

Olga Kirillova, người ñứng ñầu Cơ quan Nhập cư Liên bang Nga (FMS) hôm qua cho biết không có cơ sở tị nạn nào thích hợp ở thủ ñô Moscow. Radio Free Europe dẫn lời bà cũng xác nhận rằng "ñể bảo vệ an toàn cho anh ta", các nhân viên vẫn canh gác Snowden trong khu vực quá cảnh ở sân bay Sheremetyevo, tại Moscow.

Cũng trong ngày hôm qua, Bộ Y Tế Nga cho biết Snowden vẫn chưa nộp ñơn xin kiểm tra sức khỏe, một ñiều kiện cần thiết trong thủ tục xin tị nạn tạm thời.

Vladimir Volokh, lãnh ñạo Hội ñồng Công cộng của FMS hôm 28/7 cho biết ông không tin rằng Snowden sẽ an toàn khi tự do di chuyển ở Nga nếu ñược cho tị nạn. "Tôi nghĩ bản thân ông Snowden cũng muốn ở khu vực quá cảnh hoặc một ñịa ñiểm khác do FMS chấp thuận, nơi an ninh ñược ñảm bảo và sinh mệnh của ông ta ñược bảo toàn", Volokh nói.

Volokh cũng giải thích về quy trình nộp ñơn xin tị nạn tạm thời. Sau khi ñơn xin tị nạn chính trị ñược trình lên, "trong vòng 5 ngày làm việc, giới chức sẽ ñưa ra quyết ñịnh xem liệu có cân nhắc nó hay không. Ngoài một lời xác nhận, ông Snowden cũng sẽ nhận ñược một tài liệu ñể chứng minh rằng ñơn của ông ñang ñược xem xét, tài liệu này về cơ bản là một hộ chiếu tạm thời, một chứng minh thư... Nó là một loại giấy tờ ñể nhận dạng một công dân nước ngoài trên lãnh thổ Liên bang Nga trong quá trình nộp ñơn".

80

Volokh nói các quan chức nhập cư vẫn ñang xác ñịnh danh tính của Snowden, bởi hộ chiếu Mỹ của anh ñã bị hủy và "chúng tôi chỉ biết ông ấy là Edward Snowden dựa vào tuyên bố từ phía ông".

Snowden ñang bị chính quyền Mỹ truy nã do tiết lộ về chương trình theo dõi ñiện tử tuyệt mật, có quy mô lớn của nước này. Anh ñã sống ở khu quá cảnh của sân bay Sheremetyevo kể từ ngày 23/6.

Tr ọng Giáp

Hàn Quốc 'lột xác' sau chiến tranh Từ một ñất nước bị chiến tranh tàn phá nặng nề cách ñây 60 năm, Hàn Quốc ñã dần ñứng ñậy và vươn mình ñể có những bước phát triển vượt bậc về mọi mặt, làm nên cuộc chuyển mình ñược mệnh danh là "ðiều kỳ diệu trên sông Hàn".

Một góc quận Gangnam giàu có và sầm uất ở thủ ñô Seoul, Hàn Quốc. Ảnh: Huffington Post

Những năm 1950 và ñầu những năm 1960, Hàn Quốc là một trong các quốc gia nghèo nhất trên thế giới. Tuy nhiên, từ xuất phát ñiểm cực thấp trong ñống tro tàn của cuộc chiến tranh Triều Tiên, Hàn Quốc ñã vươn lên mạnh mẽ về kinh tế ñể rồi dùng chính lĩnh vực này làm ñộng lực phát triển toàn diện.

Kinh t ế

ðến cuối năm 2011, xét về thu nhập bình quân ñầu người, Hàn Quốc còn giàu hơn cả mức trung bình của Liên minh châu Âu (EU). Thu nhập bình quân ñầu người tại Hàn Quốc ñạt 31.750 USD, trong khi ñó con số này tại EU ở mức 31.550USD/người (tính theo ngang giá sức mua). Cũng trong năm 2011, kim ngạch thương mại của Hàn Quốc ñạt mức 1.080 tỷ USD, ñứng thứ 8 thế giới về xuất khẩu.

Từ năm 1962 ñến 2008, Tổng Sản phẩm Quốc nội (GDP) của Hàn Quốc tăng từ 2,3 tỷ USD lên tới 928,7 tỷ USD, trong khi Tổng Thu nhập Quốc dân (GNI) bình quân ñầu người tăng vọt từ 87 USD lên khoảng 19.231 USD. Với thay ñổi chóng mặt ñó, Hàn Quốc là nước duy nhất vươn lên thành công từ nước chủ yếu nhận viện trợ nước ngoài sang nước giàu chỉ trong vài chục năm.

Hiện nay, Hàn Quốc là nền kinh tế lớn thứ ba Châu Á và thứ 13 trên thế giới. Ngoài ra, Hàn Quốc cũng ñứng thứ 6 thế giới về dự trữ ngoại hối, và ñứng thứ hai về ngành công nghiệp ñóng tàu. Hai nhà sản xuất bán dẫn hàng ñầu Hàn Quốc là Samsung Electronics và Hynix chiếm gần 50% thị trường toàn cầu.

81

Vậy "ðiều kỳ diệu trên sông Hàn" do ñâu mà có? Kinh tế Hàn Quốc không chỉ tăng trưởng nhanh mà quốc gia này còn kết hợp tốt giữa tăng trưởng và dân chủ, giữa phát triển kinh tế và chăm sóc cho con người. Hàn Quốc phát triển nhanh từ thập kỷ 1960, nhờ mức tiết kiệm và tỉ lệ ñầu tư cao, và việc chú trọng vào giáo dục.

Văn hóa - thể thao

Ẩm thực Hàn Quốc, ñặc biệt là món kimchi, ñã nổi danh toàn thế giới. Ảnh: devilgourmet

Từ bệ phóng kinh tế, văn hóa Hàn Quốc nhanh chóng ñược quảng bá ra thế giới và thâm nhập vào nhiều nước một cách mạnh mẽ.

Hiện nay, Hàn Quốc là một trong top 10 nước xuất khẩu văn hóa hàng ñầu thế giới. Làn sóng Hallyu thông qua K-pop và các bộ phim truyền hình ñã lan rộng và ñược ñón nhận ở rất nhiều quốc gia. Những ngôi sao ñiện ảnh và truyền hình xứ Hàn là thần tượng tại rất nhiều nước. Những chuyến ghé thăm hay lưu diễn của họ luôn tạo nên cơn sốt trong giới trẻ.

Khía cạnh văn hóa tiếp theo cần phải nhắc ñến là ẩm thực. Nhắc ñến ẩm thực Hàn Quốc, không thể không nói ñến những món ăn nổi tiếng như kimchi, bibimbap, naengmyeon, kimbab, tteokbokki. Những món ăn này ñã vượt ra ngoài biên giới Hàn Quốc ñể ñến với nhiều quốc gia trên và trở thành món ăn yêu thích của rất nhiều người.

Ở lĩnh vực thể thao, Hàn Quốc là một cường quốc ở châu Á và có vị trí ñáng kể trên thế giới. ðội tuyển quốc gia Hàn Quốc từng xếp hạng tư tại vòng chung kết giải vô ñịch bóng ñá World Cup 2002. Tại Thế vận hội mùa hè 2012 ở London, Hàn Quốc ñã vươn lên trở thành cường quốc thể thao ñứng thứ 5 trên thế giới. Quốc gia này cũng từng ñăng cai tổ chức nhiều sự kiện thể thao lớn như ðại hội thể thao Châu Á năm 1986 và 2002, ðại hội thể thao Mùa ñông Châu Á năm 1999, Giải vô ñịch bóng ñá thế giới 2002.

Quân sự

Ở giai ñoạn ñầu của cuộc chiến tranh Triều Tiên, quân ñội Hàn Quốc hầu như không có vũ khí gì ñáng kể và chủ yếu dựa vào viện trợ của Mỹ. Tuy nhiên, ngay sau khi hiệp ñịnh ñình chiến ñược ký, quân ñội Hàn Quốc ñã ñược tái thành lập và nhờ sự phát triển của kinh tế nên sức mạnh quân sự của Hàn Quốc ñã gia tăng ñáng kể.

Năm 1990, nền công nghiệp Hàn Quốc ñã ñảm trách tới 70% nhu cầu vũ khí, ñạn dược, quân nhu cùng nhiều trang thiết bị, kỹ thuật khác cho quân ñội. ðiều này ñã khiến nhiều nước phải thay ñổi cách nhìn nhận về sức mạnh quân sự của Hàn Quốc.

82

Tính ñến năm 2008, quân ñội Hàn Quốc có 5.400 pháo và dàn phóng tên lửa, trong ñó có trên 1.000 chiếc kích bích pháo KH179, cỡ nòng 155 mm. Năm 2012, Hàn Quốc sở hữu hơn 170 tàu chiến hiện ñại, bao gồm cả tàu ngầm và tàu khu trục, 600 máy bay quân sự do Mỹ sản xuất, trong ñó có các chiến ñấu cơ F-16, khoảng 2.450 xe tăng. Nước này cũng có hơn 600.000 quân thường trực tinh nhuệ và 2,9 triệu người thuộc lực lượng dự bị thường xuyên, ñược yểm trợ bởi 28.500 lính Mỹ ñồn trú.

Sự tăng trưởng ñều ñặn của nền kinh tế là một yếu tố quan trọng giúp Hàn Quốc luôn nằm trong danh sách những quốc gia ñầu tư lớn cho quốc phòng. ðặc biệt, với những tiến bộ trong ngành công nghiệp ñóng tàu, từ nay ñến năm 2020, Hàn Quốc có khả năng trở thành một quốc gia có khả năng hoạt ñộng tại khu vực biển sâu cũng như thành công bước ñầu trong kế hoạch hiện ñại hóa và nâng cấp lực lượng hải quân.

Cuộc săn lùng Snowden ở sân bay Nga

Sảnh làm thủ tục xuất cảnh ở sân bay Sheremetyevo. Ảnh: Wikipedia

Sân bay Sheremetyevo ở Moscow mỗi năm ñón khoảng 25 triệu khách, hiện ñang trở nên nổi danh là nơi trú ẩn bí mật của Edward Snowden, kẻ tội ñồ của nước Mỹ. Hàng chục triệu người vào sân bay rồi lại ñi ra, còn Snowden cứ ở trong ñó hai tuần nay.

Không rõ bằng cách nào Snowden có thể giấu ñược mình tại nơi này trong từng ấy thời gian. Khu vực quá cảnh ở Terminal F là một hành lang dài hơn cây số, với 6 phòng nghỉ dành cho khách VIP cách quãng nhau, một khách sạn nhỏ 66 phòng và một shop café hạng sang, một cửa hàng Burger King và khoảng 20 cửa hiệu miễn thuế bán ñồ của Jack Daniel, rượu rum Cuba, rượu vodka Nga và trứng cá ñỏ ñắt gấp 4 lần giá bán trong thành phố.

Liệu anh ta có mặt trong khu quá cảnh này không? Hay anh ta ñã di chuyển qua cổng A dành cho VIP dưới con mắt giám sát của các quan chức Nga?

Ana Chapman, cựu ñiệp viên Nga hoạt ñộng ở Mỹ và từng nổi danh toàn thế giới sau khi bị phát hiện và trục xuất, mới ñây ñã ngỏ lời cầu hôn với chàng thanh niên Mỹ 30 tuổi, người tiết lộ bí mật của Washington.

83

“Snowden, kết hôn với em nhé?!” ChapmanAnna ghi trên trang Twitter hôm thứ tư vừa qua. Nhưng vì bản thân Chapman từng là ñiệp viên, nhiều người nghi ngờ cho rằng cô nàng tóc ñỏ quyến rũ này ñang giăng một cãi bẫy tình.

4/7 là một ngày yên tĩnh ở Sheremetyevo nhưng chỉ là với những người bình thường. Còn với hàng tá phóng viên thì họ quá mệt mỏi vì cuộc săn tìm vô vọng. Anastasia Shodieva ñang trông quầy hàng quần áo, trang sức và thú nhồi bông ở gần nơi trưng bày xe hơi Skoda, nơi các nhà báo "ñóng ñô" từ tuần trước. Khi ñược hỏi về Snowden, cô tỏ ra không quan tâm. "Ồ, anh chàng ñặc vụ ñó hả", rồi nói vụ việc chẳng khiến cô quan tâm.

Khu vực quá cảnh

Khi Mỹ công khai buộc tội Snowden ñánh cắp và tiết lộ thông tin bí mật, vi phạm ðạo luật Chống gián ñiệp, rất nhiều nhà báo chờ ñợi khi chuyến bay của Snowden từ Hong Kong hạ cánh xuống Sheremetyevo hôm 23/6. Họ chưng hửng vì ở Terminal F, không hề có bóng dáng anh này tại cửa ñến.

Ngày hôm sau, các hành khách khác lên chuyến bay nối của hãng Aeroflot tới Havana, chuyến bay mà Snowden có vé. Hàng chục phóng viên leo lên máy bay này, cố tìm cho ñược chỗ gần ghế ố 17C mang tên ông Edward Snowden, nhưng phi cơ khởi hành mà không hề có bóng dáng anh ta. Họ chỉ còn có việc chụp ảnh cái ghế trống.

Sân bay Sheremetyevo có 6-7 tòa nhà trải rộng trên diện tích rộng tương ñương 100 sân bóng, ñiểm khởi ñầu của con ñường ñông ñúc dài gần 30 km nối về trung tâm thành phố. Khu vực quá cảnh, dài khoảng 1,6 km, liên kết các terminal D, E và F bằng một con ñường cho khách bộ hành. Hành khách quá cảnh có thể qua khu này mà lên các chuyến bay quốc tế, không phải qua bàn kiểm tra hộ chiếu và hải quan - các ñiểm có yêu cầu xuất trình hộ chiếu và visa.

Sân bay Sheremetyevo: Vòng tròn ñỏ to: Khu vực quá cảnh cho hành khách, gồm các Terminal D, E và F. Vòng tròn ñỏ nhỏ: Terminal A, nơi ñến của các quan chức hoặc máy bay riêng. ðồ họa: WP

Không có một dấu vết nào của Snowden. Có những thông tin cho rằng anh ta không thể mua vé máy bay bởi không có hộ chiếu. Các phóng viên săn tìm anh ta ở khắp mọi nơi. Cửa hàng Burger Kinh trở thành tổng hành dinh bất ñắc dĩ của các phóng viên ñang săn tin Snowden. Họ mua những vé giá rẻ tới Kiev hoặc Minsk ñể lọt vào khu quá cảnh, rồi ở ì ra ñó phục kích cựu nhân viên CIA. Chẳng hạn, riêng hôm

84

27/6, có tới hơn 20 hành khách "chôn chân" ở giữa cửa kiểm soát hộ chiếu và cửa khởi hành, trong tay vẫn cầm vé lên máy bay, theo Bloomberg.

Terminal D là khu vực hiện ñại nhất và có trần cao vút. Tatyana Yudina, một người ở khu dành cho khách xem hàng lưu niệm thủ công sơn mài truyền thống, nhún vai khi ñược hỏi tới cái tên “Snowden”.

Các nhà báo chầu chực ở khu gọi là Shokoladnitsa, với hy vọng họ sẽ thấy Snowden uống loại cappuccino 7 USD hoặc mojito không cồn 11 USD, dùng với bánh blini giá 9 USD và trứng cá ñỏ. Nhưng không thấy.

Khu khách sạn capsule (chỉ có các ngăn ngủ với tiện nghi tối thiểu) giá 15 USD một giờ, với mỗi lần thuê tối thiểu 4 giờ. Suốt cả ngày thứ năm, các phóng viên chầu chực bên ngoài nhưng không thấy ai ra vào. Cô nhân viên tiếp tân lạnh nhạt cho biết cô không ñược phép nói chuyện với các nhà báo.

Hành khách dùng bữa tại khu nhà ăn của khách sạn quá cảnh của sân bay. Ảnh: Reuters

Sự lựa chọn kỳ quặc

Người Nga ít bị sửng sốt trước những việc các bê bối liên quan ñến theo dõi giám sát. Nhiều người tin rằng các nhà chức trách có thể ñọc mail của họ, nghe các cuộc gọi và ñặt máy ghi âm khi họ muốn.

“Nghe lén là khá phổ biến, vì thế ñiều này không phải tin gì mới”, Alina Gorchakova, một quản lý khách hàng, 48 tuổi, cho biết khi ñang ñi trên phố và nói chuyện.

Nhưng ñiều khó hiểu với nhiều người là tại sao ban ñầu Snowden quyết ñịnh ñến Ecuador qua Nga. Khi anh ta ñến ñây, hộ chiếu bị chính phủ Mỹ hủy bỏ, Ecuador ñã giảm ñộ nhiệt tình. Nga tuyên bố Snowden có thể ñến bất kỳ nơi nào muốn, anh ta chỉ cần một ñiểm ñến và ñược giấy tờ hợp pháp ñể ñi lại. Vậy tại sao anh ta không ñi? Tại sao anh ta không xuất ñầu lộ diện?

Svetlana Chibisova, một quản lý công ty tổ chức tour, 45 tuổi, cảm thấy lạ là một người Mỹ mang theo bí mật của Mỹ lại có thể di chuyển qua các tuyến ñường của Nga, nơi các cơ quan an ninh kiểm soát rất chặt chẽ.

“Tôi không hiểu anh ta ñang nghĩ gì, liệu anh ta có phải là một cậu bé không biết về hậu quả mình gây ra không?”, bà băn khoăn.

85

Còn Olga Prokopenko, 40 tuổi, phó giám ñốc công ty dược phẩm cho rằng, vụ việc của Snowden nghe giống một câu chuyện bịa ñặt. “Anh ta sẽ ở khu vực quá cảnh trong bao lâu, anh ta ăn gì, và ngủ ở ñâu, có ai thấy anh ta không? Thật kỳ lạ!”.

“Tôi thực sự mong anh ta trú ở một khu quá cảnh khác, vì bạn không bao giờ biết các nhà chức trách của chúng tôi sẽ làm gì ñâu”, Prokopenko nói.

Yuri Artemiev, một kỹ sư hàng không 73 tuổi, ñã nghỉ hưu thì cho hay: “Thường thì, tin tức truyền hình chẳng thêm ñược gì. Tôi không thích tình trạng này".

“Snowden ñã trở thành cái gì ñó như bóng ma”, Igor Pavlenko, một quản lý bán hàng 37 tuổi nhận ñịnh.

“Tôi cho là chúng tôi không biết hết ñược toàn bộ câu chuyện. Theo như tôi ñược biết thì anh ta ñang ở Sheremetyevo. OK, cứ cho ñó là một giải thuyết ñi. Nhưng chúng ta có thấy video hay cái ảnh nào của anh ta ở sân bay ñó không? Không hề".

Khánh Lynh (theo Washington Post)

VẤN ðỀ DẦU MỎ CỦA PUTIN (Foreign Affairs, số 11-12/2012)

Dầu mỏ ñang cản trở nước Nga như thế nào – và Nga phải làm gì ñể cứu mình.

Mùa ðông năm 2011, một làn sóng biểu tình trên quy mô lớn ñột ngột phá vỡ sự bình yên trên bề mặt của nền chính trị Nga. Một tầng lớp trung lưu mới, ñược sinh ra trong sự thịnh vượng dựa trên dầu mỏ của thập kỷ trước, ñã kéo xuống ñường phố ñể lên tiếng phản ñối sự tham nhũng ñược nhận thấy ở giới tinh hoa chính trị, ñặc biệt là ðảng nước Nga thống nhất, ñảng cầm quyền của Thủ tướng Vladimir Putin. Trong một thời gian ngắn, khi phong trào phản kháng bắt ñầu có ñà, chính những nền móng của chế ñộ dường như bị lung lay. Nhưng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 3/2012, Putin ñã giành chiến thắng một cách dễ dàng ở vòng ñầu tiên, và bất chấp những lời cáo buộc thao túng lan rộng, ngay cả phe ñối lập cũng phải thừa nhận rằng ông ñã có một chiến thắng thuyết phục.

Các cuộc phản kháng chưa từng thấy này và sự quay trở lại chức Tổng thống của Putin ñã gợi lại những dự ñoán về việc liệu Nga sẽ tiếp tục tiến lên hiện ñại hoá chính trị và kinh tế hay thay vào ñó, sẽ quay lại với tình trạng ñình trệ theo phong cách Xô Viết. Câu trả lời cho câu hỏi này có thể ñược tìm thấy trong lĩnh vực kinh tế quan trọng nhất của Nga: dầu mỏ. Kể từ khi Liên Xô sụp ñổ, Chính phủ Nga ngày càng trở nên phụ thuộc vào nguồn doanh thu từ xuất khẩu dầu mỏ. Nước này ñánh thuế phần lớn lợi nhuận của các nhà sản xuất và chuyển giao những khoản thuế này cho phần còn lại của nền kinh tế thông qua các chương trình ñầu tư do nhà nước ủy quyền và phúc lợi, lương hưu và trợ cấp do nhà nước tài trợ. Sự tăng trưởng ngoạn mục của thu nhập quốc gia, ñược tạo ra nhờ dầu mỏ, ñã giúp Putin tiếp tục nắm quyền, cho phép ông ñảm bảo sự ủng hộ của các nhóm lợi ích chu yếu và duy trì, ít nhất cho ñến tận gần ñây, sự ủng hộ của dân chúng ở mức ñộ cao.

86

Hiện nay, giá dầu ở mức cao ñang giúp cho hệ thống này tiếp tục vận hành. Nhưng ñể duy trì nó, ñòi hỏi một dòng doanh thu mở rộng ổn ñịnh từ hàng hóa, ñặc biệt là dầu mỏ. Tuy nhiên trong những năm tới, lợi nhuận từ dầu mỏ có nhiều khả năng hơn sẽ thu hẹp thay vì tăng trưởng. Trong hai thập kỷ qua, Nga ñã phát triển một cách dễ dàng nhờ di sản dầu mỏ ñược thừa hưởng từ thời kỳ Liên Xô. Tài sản của kỷ nguyên ñó giờ ñang ngày càng giảm giá trị. Nga không cạn kiệt dầu mỏ mà nước này ñang cạn kiệt nguồn dầu giá rẻ. Một số lượng lớn dầu mỏ, vẫn nằm dưới lòng ñất, sẽ ngày càng khó khăn và tốn kém ñể tìm thấy và sản xuất. Khi chi phí tăng, cận biên lợi nhuận sẽ giảm. ðồng thời, nền công nghiệp dầu mỏ sẽ phải dành nhiều hơn phần lợi nhuận còn lại của mình ñể tái thiết chính nó.

Tuy nhiên, cả nền công nghiệp dầu mỏ của Nga và nhà nước Nga ñều chưa ñủ sẵn sàng ñể ñối phó với thách thức sắp tới. Cả hai ñều dành hai thập kỷ trước ñể tranh giành quyền kiểm soát các tài sản dầu mỏ cua nước này thay vì hợp tác ñể hiện ñại hóa nền công nghiệp và chuẩn bị cho giai ñoạn phát triển tiếp theo. Mặc dù hệ thống tài chính và quy chế của nước này ñã thành công trong việc tạo doanh thu, nhưng nó lại hạn chế ñầu tư và kìm hãm sự ñổi mới. Kết quả là một nền công nghiệp ñang tụt lại ñằng sau các nước bạn, vào ñúng thời ñiểm nền công nghiệp dầu mỏ toàn cầu ñang trải qua một cuộc cách mạng công nghệ chưa từng có. ðồng thời Nga ñang cho thấy một số dấu hiệu kinh ñiển về cái mà các nhà kinh tế học gọi là “Căn bệnh Hà Lan”, sự ñình trệ về kinh tế, ñặc biệt trong sản xuất, gây ra bởi sự phụ thuộc quá mức vào xuất khẩu hàng hóa mà các thành phần khác của nền kinh tế phải chịu thiệt hại. Theo lời của Alexei Kudrin, Bộ trưởng Tài chính của Nga từ năm 2000 ñến 2011: “Nền công nghiệp dầu mỏ, từ vị trí ñầu tàu nền kình tế, giờ ñã trở thành một cái phanh”.

Mặc dù các nhà lãnh ñạo của Nga ñang ngày càng lo lắng về sự phụ thuộc vào dầu mỏ của nước này nhưng vẫn chưa có một lối thoát thực sự nào: dầu mỏ sẽ chi phối tương lai của Nga trong nhiều năm tới. Nhung Mátxcơva vẫn có thể chọn cách ñể ñối phó với sự chi phối ñó. Một mặt, nhà nước có thể mở rộng hơn nữa vai trò của mình trong ngành công nghiệp dầu mỏ bằng cách tạo sức ép lên các cổ ñông tư nhân, dìm cổ tức xuống, và ra lệnh cho các công ty dầu mỏ ñầu tư nguồn lực của họ vào ñâu. Nhưng ñiều ñó dường như không có khả năng tạo ra nhiều ñộng lực cho hiệu quả và ñổi mới. Mặt khác, nhà nước có thể ñi theo một con ñường hiệu quả hơn. Chính phủ có thể hạn chế chi tiêu của mình, nhờ ñó sẽ làm giảm nhu cầu ñối với doanh thu từ dầu mỏ, và nới lỏng sự phụ thuộc vào nền công nghiệp dầu mỏ, ñể khuyến khích một hình thức ñổi mới mà sẽ làm mới nền công nghiệp này.

Và do ñó, thật nghịch lý, dầu mỏ vừa là nguyên nhân dẫn ñến sự ñình trệ chính trị và kinh tế kéo dài, vừa là ñộng lực cho hi vọng lớn nhất của Nga ñể thoát khỏi sự ñình trệ ñó. ðối với các nhà lãnh ñạo ở Mátxcơva, nền công nghiệp dầu mỏ, ñược thừa hưởng từ thời kỳ Xô Viết vẫn tạo ra ñủ thu nhập ñể hỗ trợ một hệ thống chính trị và kinh tế sung túc mà vẫn còn quá cám dỗ ñể không rời bỏ nó. Chỉ khi nền công nghiệp này hiện ñại hóa, Nga mới có doanh thu ñể hỗ trợ cho bất cứ sự chuyển giao nào – và ñiều ñó sẽ chỉ xảy ra khi nhà nước và các chính sách của mình hiện ñại hóa cùng với nó. Tuy nhiên hiện nay, nhờ có giá dầu ở mức cao, ban lãnh ñạo dường như có xu hướng lựa chọn nguyên trạng thay vì ñiều chỉnh cho thích nghi.

Tan vỡ và bùng nổ

Nguồn gốc của thế tiến thoái lưỡng nan hiện tại nằm ở lối thoát khó khăn của Nga khỏi quá khứ Xô Viết. Nga không phải luôn ham mê dầu mỏ ñến vậy. Chỉ trong một thập kỷ rưỡi cuối cùng tồn tại của Liên Xô, các nhà lãnh ñạo của nước này mới dùng ñến xuất khẩu dầu mỏ và khí ñốt là phương tiện ñể chống ñỡ cho hệ thống ñang ngày càng suy sụp của họ và né tránh sự thay ñổi. Sau ñó, khi nền kinh tế

87

công nghiệp Xô Viết nổ tung, nó ñể lại nguồn tài nguyên thiên nhiên, ñáng chú ý nhất là dầu mỏ và khí ñốt, như những nguồn giá trị quan trọng còn lại.

Nền công nghiệp dầu mỏ của kỷ nguyên Xô Viết ñã rất phát triển nhưng lại có những sai lầm. Hầu hết sản lượng của ngành này ñều ñến từ một số mỏ dầu khổng lồ ở miền Tây Siberia, ñã bị tổn hại do những hành ñộng thiển cận gây ra bởi sức ép chính trị buộc tối ña hóa sản xuất. Duy trì dòng chảy dầu mỏ ñòi hỏi phải tăng vốn ñầu tư lên rất nhiều, nhưng với sự sụt giảm ñột ngột trong giá dầu mỏ thế giới vào năm 1986 và cuộc khủng hoảng tài chính tiếp theo ñó, nhà nước Xô Viết suy yếu không còn ñủ khả năng ñể cung cấp nguồn vốn cần thiết nữa. Với sự kết thúc của hệ thống Xô Viết, ñầu tư vào dầu mỏ ñã sụp ñổ, và sản xuất dầu giảm mạnh. Sản lượng dầu, ñang ở mức cao nhất thế giới vào năm 1987, ñã giảm dần trong 9 năm tiếp theo, trước khi chạm ñáy vào năm 1996 xuống mức chỉ bằng khoảng một nửa sản lượng cao nhất trong kỷ nguyên Xô Viết.

Chính phủ nước này ñã bắt ñầu tư nhân hóa nền công nghiệp dầu mỏ vào năm 1992, và một thế hệ các công ty dầu mỏ tư nhân ra ñời. Nhưng dầu ở Nga vẫn thuộc về Mátxcơva, và hệ thống ñường ống dẫn dầu cũng như vậy. Nhà nước vẫn kiểm soát các biên giới và trạm hải quan, tuy nhiên theo một cách hời hợt. Nhà nước vẫn giữ quyền kiểm soát nếu không nói là luôn luôn duy trì quyền lực thực sự ñối với hàng xuất khẩu, ñặc biệt là dầu thô. Do ñó, bất chấp sự tự do bề ngoài, nền công nghiệp dầu mỏ vẫn bị mắc kẹt trong một hệ thống các quyền kiểm soát của chính phủ mà mặc dù một nửa trong số các quyền ñó ñã suy yếu trong những năm 1990, có thể ñược phục hồi gần như ngay lập tức.

Tuy nhiên, tư nhân hóa, kết hợp với sự phục hồi ñúng lúc của giá dầu mỏ ñã có tác ñộng của nó. Sản xuất dầu bắt ñầu tăng lại trong năm 1999 và vào năm 2002, sản xuất ñã tăng gần 10% mỗi năm, và dường như không có dấu hiệu dừng lại. Vào năm 2002, các công ty dầu mỏ mới ñược tư nhân hóa chiếm 83% sản lượng dầu của Nga. Hai ñầu tàu của nền công nghiệp mới, Yukos và Sibneft, thuộc sở hữu của hai doanh nhân thành ñạt bằng chính sức mình, Mikhail Khodorkovsky và Roman Abramovich, ñã áp dụng các phương pháp sản xuất và kỹ thuật quản lý – chủ yếu là nứt vỉa thủy lực và khoan ngang – trước ñó chưa từng xuất hiện ở Nga. Các công ty dầu mỏ tư nhân khác lúc ñó ñang theo sát ñằng sau, và các nhà ñầu tư ñã chộp mua ngay cổ phần trong các công ty này trên thị trường chứng khoán phương Tây.

Putin, khi ñược bầu làm Tổng thống vào năm 2000, ban ñầu có vẻ như một người theo chủ nghĩa tự do về kinh tế cổ ñiển, ông ủng hộ chủ nghĩa tư bản và các cải cách kinh tế. Ông dường như ñã ñạt ñến một hình thức thỏa hiệp tạm thời với các ñầu sỏ chính trị trong khu vực tư nhân trong những năm tháng Yeltsin, dựa trên nguyên tắc không can thiệp lẫn nhau. Các công ty dầu mỏ nước ngoài ñã trở nên ngày càng chủ ñộng ở Nga, và nền công nghiệp dầu mỏ mới của Nga ñã khởi xướng những kế hoạch ñầu tư ñầy tham vọng vào dự trữ dầu tại biển Caspian, một ñường ống dẫn dầu tới Trung Quốc, các nhà máy lọc dầu ở châu Âu và dây chuyền cung ứng lớn mới tới Bắc Mỹ. ðối với rất nhiều quan sát viên vào thời ñiểm ñó, dường như chiến thắng của chủ nghĩa tư bản thị trường tự do ở Nga ñã gần như trọn vẹn.

Nhưng khi giá dầu ñã tăng trong suốt thập kỷ ñó, các công ty dầu mỏ non trẻ của Nga ñã trở thành những phần thưởng không thể cưỡng lại ñối với một nhà nước ngày càng quyền lực. ðằng sau sự thống trị bề ngoài của các công ty tư nhân, một tập ñoàn dầu mỏ nhà nước mới trỗi dậy, Rosneft, ñã mạnh lên nhanh chóng. Chính phủ Nga, với những luật thuế mới, ñã giành ñược ngày càng nhiều hơn phần lợi nhuận của các công ty tư nhân và sẽ tiếp tục giành ñược nhiều hơn nữa. Sự chống ñối của Khodorkovsky trước sự tái khẳng ñịnh quyền lực của nhà nước ñã khiến ông có mâu thuẫn gay gắt với Putin (ñặc biệt khi các thầm vọng chính trị của Khodorkovsky trở nên rõ ràng), và vào năm 2003,

88

Khodorkovsky ñã bị bắt vì tội trốn thuế, và chính phủ bắt ñầu sung công Yukos. Tiếp nối sự kiện Yukos, tỷ lệ tăng trưởng hai con số trong sản xuất dầu của Nga chăng bao lâu sau ñã giảm xuống. Vào giữa thập kỷ ñó, khu vực tư nhân ñã lại bị thu hẹp, nhũng chủ sở hữu tư nhân bị hạ thấp, thời kỳ bùng nổ dầu mỏ ñã kết thúc – và nhà nước ñã quay trở lại.

Mặc dù vậy, sản xuất dầu ñã tiếp tục phát triển, nếu không nói là với tốc ñộ chậm hơn trước rất nhiều, và trong một thời gian, hệ thống chính trị và kinh tế Nga dường như ñã ñạt ñến trạng thái cân bằng ổn ñịnh.

Nhưng cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 ñã ñến và kéo theo nó là tình trạng suy thoái, Giá dầu toàn cầu giảm mạnh, và trong năm 2009, GDP của Nga rớt xuống mức 7,8% – sự sụt giảm mạnh mẽ nhất ñối với bất cứ nền kinh tế lớn nào. Các công ty dầu mỏ ñã cắt giảm chi tiêu và vào năm 2008, sản xuất dầu của Nga lần ñầu tiên sụt giảm kể từ giữa những năm 1990.

Lợi nhuận bị ñe dọa

Trong vòng nhiều năm kể từ cuộc khủng hoảng, tổng sản lượng dầu ñã phục hồi, nhưng những dấu hiệu về tình trạng rối loạn vẫn ở khắp mọi nơi. Sản xuất dầu của Nga trên ñà tăng thêm khoảng 1% trong năm 2012, nhưng ở mức giá rất cao vì sự gia tăng mạnh trong chi tiêu vốn. ðầu tư vào các giếng dầu, ñã tăng 34% trong năm 2011 lên mức kỷ lục 31 tỷ USD, lên ñến 40 tỷ USD trong năm 2012. Bất chấp những nỗ lực cao nhất của nền công nghiệp này, trung tâm ở miền Tây Siberia của nó ñã rơi vào suy giảm trong dài hạn. Nếu tổng sản lượng vẫn tăng, ñó là nhờ vào số lượng lớn các mỏ dầu mới, phần lớn ñược ñặt ở các khu vực biên giới của miền ðông Siberia, nơi mà việc sản xuất dầu ñắt ñỏ hơn. Bộ Năng lượng ñã cảnh báo ban lãnh ñạo Nga rằng, với chiều hướng phát triển như hiện nay, sản xuất dầu rất có thể sẽ giảm vào năm 2020.

ðể ngăn chặn hậu quả ấy, ngành công nghiệp này sẽ phải vượt qua ranh giới kỷ nguyên Xô Viết của nó ñể tìm ra những nguồn dầu mới: ngoài khơi Bắc Băng Dương, vùng hoang dã xa xôi ở miền ðông Siberia, và những tầng ñịa chất sâu hơn ở miền Tây Siberia. Các mỏ dầu ở những nơi này sâu hơn, nóng (hoặc lạnh) hơn, áp suất không khí, nồng ñộ lưu huỳnh cao hơn, ở xa hơn hoặc có ñịa lý phức tạp hơn những khu mỏ ñang ñược khai thác ở Nga ngày nay, ở những mức ñộ khác nhau. Do ñó, sẽ cần nhiều thời gian và nhiều tiền hơn ñể khai thác dầu từ những khu vực này.

Tuy nhiên, vấn ñề ở ñây là nền công nghiệp dầu mỏ của Nga ñã chậm chễ trong việc thay thế các cách thức thiếu hiệu quả của kỷ nguyên kinh tế kế hoạch tập trung bằng các cấu trúc và kỹ thuật quản lý hiện ñại hơn. Mặc dù kỹ thuật nứt vỉa thủy lực và khoan ngang giờ ñã trở thành tiêu chuẩn trong nền công nghiệp của Nga, công nghệ dầu mỏ toàn cầu vẫn tiếp tục phát triển, và các công ty dầu mỏ của Nga giờ ñây vẫn còn phải tiếp tục noi theo. ðặc biệt, các công ty dầu mỏ của Nga có rất ít trải nghiệm ở ngoài khơi Bắc Băng Dương, nơi có khả năng sẽ mang ñến cho Nga rất nhiều dầu mỏ và khí ñốt trong tương lai.

Lý do cơ bản cho thất bại trong việc phát triển của nền công nghiệp này rất dễ hiểu: chừng nào mà các mỏ dầu ñược thừa hưởng từ kỷ nguyên Xô Viết vẫn tiếp tục sản xuất, các công ty hầu như ñều thấy không cần thiết phải thay ñổi. Hơn nữa, gánh nặng thuế của nhà nước và các quy ñịnh hạn chế ñã khiến cho các công ty – cả các công ty nhà nước và tư nhân – gần như không còn ñộng lực ñể ñầu tư vào công nghệ mới hoặc cải thiện năng suất của họ. Và không có tiến bộ trong những mặt trận này, các chi phí sẽ

89

tiếp tục gia tăng mà không thể ngăn lại ñược. Các chi phí cao hơn sẽ ñồng nghĩa với lợi nhuận thấp hơn và cuối cùng là doanh thu thấp hơn cho nhà nước.

Nói cách khác, nguồn thu nhập chính của nhà nước Nga ñang lâm nguy, ngay cả khi sự phụ thuộc của nhà nước vào nó vẫn tiếp tục gia tăng. Dầu mỏ và khí ñốt (giá của mặt hàng này phần lớn có liên quan ñến dầu mỏ) chiếm 30% GDP của Nga, và kể từ năm 2000, sự gia tăng ñều ñặn trong giá của các mặt hàng này ñã là ñộng lực kích thích khoảng 50% tăng trưởng GDP của Nga. Hiện nay, dầu mang lại gần 40% doanh thu thuế của chính phủ nước này. Do ñó, nền kinh tế và nhà nước Nga sẽ bị tổn thương sâu sắc trước bất cứ sự sụt suy giảm nào trong lợi nhuận từ dầu mỏ.

Áp lực này sẽ ñặc biệt nghiêm trọng khi giá dầu giảm. Giá dầu ñang quay trở lại những mức cao kỷ lục, và rất dễ có thể hình dung ra rằng chúng sẽ duy trì tình trạng này. Nhu cầu ngày càng tăng từ châu Á và Trung ðông, sự gia tăng liên tục trong chi phí tìm kiếm và sản xuất dầu mỏ, và sự bất ổn ngày càng gia tăng ở những nơi sản xuất dầu mỏ (bao gồm Trung ðông và châu Phi) rất có thể ñẩy giá dầu lên cao hơn nữa. Nhưng không khó ñể hình dung ra một kịch bản trái ngược. Ở Bắc Mỹ, việc sản xuất khí ñốt, ñược tìm thấy ở các lưu vực ñá phiến dưới lòng ñất và “dầu ñá phiến” bị mắc kẹt trong các cấu tạo ñá rắn, trở nên khả thi bằng công nghệ mới, ñang tiến bộ với tốc ñộ ñáng ngạc nhiên, vượt xa tất cả các dự báo. Bởi vì các kỹ thuật ñổi mới trong sản xuất khí ñốt ñá phiến và dầu ñá phiến ñang lan ñến phần còn lại của thế giới, những kỹ thuật này ñang làm biến ñổi mạnh mẽ triển vọng cho ngành sản xuất năng lượng. Nền kinh tế toàn cầu hiện nay có lẽ ñang ñứng trên ngưỡng cửa của một kỷ nguyên mới dồi dào dầu mỏ, có khả năng ở những mức giá thấp hơn.

Thông thường, người ta có thể kỳ vọng về nguồn cung dồi dào và các mức giá thấp hơn ñể kích thích tiêu dùng, nhưng ñiều ñó có lẽ không ñúng với nhu cầu về dầu mỏ trong tương lai. Các mức giá cao hiện nay ñã làm giảm nhu cầu nhiều ñến mức các tác ñộng này sẽ còn ñược cảm thấy trong một thời gian dài (như ñã từng trong vòng 2 thập kỷ sau các cú sốc dầu mỏ vào những năm 1970). Việc sử dụng dầu ñã ñạt ñỉnh ở các nước công nghiệp hóa, chủ yếu là ở châu Âu và Mỹ. Trong khi ñó, tăng trưởng kinh tế ñã chậm lại ở nhiều nước là những thị trường mới nổi, ñặc biệt ở Trung Quốc và Ấn ðộ, khiến tỷ lệ tăng trưởng trong nhu cầu về dầu mỏ cũng giảm. Cuối cùng, một phần tỷ lệ tăng trưởng tiềm năng của nhu cầu về dầu mỏ sẽ ñược ñáp ứng bởi khí ñốt tự nhiên. Tất cả những tác ñộng này có thể kết hợp lại ñể kiềm chế nhu cầu về dầu mỏ và ngăn giá dầu tăng lên.

Trong thời ñiểm hiện nay, những ñộng lực ñẩy giá cao hơn vẫn có ảnh hưởng lớn. Nhưng những ñộng lực cuối cùng sẽ ñẩy giá xuống ñang ngày càng mạnh hơn, và khả năng của một môi trường giá dầu thấp hơn trong dài hạn ñang gia tăng. Tuy nhiên ngay cả nếu giá dầu không gì khác ngoài giữ nguyên ở những mức như hiện nay, sự kết hợp của chi phí sản xuất dầu lớn hơn, lợi nhuận thấp hơn và nguồn thu thuế cho chính phủ thấp hơn ñang ñặt toàn bộ hệ thống phân phối tài sản dầu mỏ của Nga vào tình thế nguy hiểm.

Những kế hoạch thoát hiểm

Nhiều người trong giới tinh hoa cầm quyền của Nga nhận ra rằng khó khăn ñang nằm ở phía trước. Kể từ cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 2008, một cuộc tranh luận ñáng chú ý ñã bắt ñầu về những nguy cơ của việc phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên – một trong những sự tự kiểm tra ñịnh kỳ mà người Nga rất nổi tiếng về nó. Nhưng mặc dù mục tiêu rõ ràng, vẫn không có sự nhất trí về việc làm thế nào ñể ñạt ñược nó. Thay vào ñó, có ba kế hoạch cạnh tranh ñể thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu mỏ: một chương

90

trình hiện ñại hóa công nghệ cao, gắn với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev; một mô hình cải cách thị trường, ñược cựu Bộ trưởng Tài chính của Nga, Kurdin ủng hộ; và một kế hoạch ñược ưa thích của Putin nhằm duy trì vai trò nhà nước mạnh mẽ giống như hiện nay.

Trong vòng 4 năm giữ chức Tổng thống, Medvedev ñã thúc ñẩy một chương trình nghị sự ñầy tham vọng về hiện ñại hóa và ña dạng hóa kinh tế, giống như một lời kêu gọi cho sự thay ñổi về ñường hướng khỏi các chính sách của thập kỷ trước. Ông ñã tuyên bố vào năm 2010 rằng: “Trong hàng thế kỷ, chúng ta ñã vận chuyển nguyên vật liệu thô của chúng ta ra nước ngoài, và nhập khẩu tất cả sản phẩm ‘thông minh’”. Tình thế này ñã làm nhụt chí những nhà cải cách hoặc các doanh nhân tương lai. Một trong những người ủng hộ Medvedev, Andrei Klepach, Thứ trưởng Bộ Phát triển Kinh tế Nga, ñã ñánh giá tình hình này thậm chí còn nhức nhối hơn: Ông nói “Nga” ñã trở thành “một nước xuất khẩu dầu mỏ, các cô gái và những người ñoạt giải Nobel Hòa bình tương lai”.

Chương trình mà Medvedev thúc ñẩy tập trung vào ñổi mới công nghệ cao, máy tính, công nghệ nano, y học tiên tiến, năng lượng hạt nhân, và không gian vũ trụ. Lấy cảm hứng từ Thung lũng Silicon, ông tuyên bố những kế hoạch về một trung tâm ñổi mới mới mang tên Skolkovo, ông thậm chí còn lập một tài khoản trên trang mạng xã hội Twitter ñể báo hiệu về hướng ñi mới này. Năng lượng ñóng vai trò quan trọng trong chương trình của ông, nhưng trọng tâm không phải là gia tăng nguồn cung mà là hạn chế tiêu thụ bằng cách trở nên hiệu quả hơn về năng lượng. ðồng thời, Medvedev và những người ủng hộ ông ñã cho rằng, chính phủ nên ñầu tư nguồn doanh thu dầu mỏ vào sản xuất công nghệ cao và ñầu tư ngược trở lại khu vực dầu mỏ càng ít càng tốt. Tuy nhiên, ñối với nhiều người Nga, chương trình của Medvedev, về tham vọng và phạm vi của nó, gợi nhớ một cách ñáng lo ngại về những kế hoạch 5 năm Xô Viết. Nó liên quan ñến sự hiện ñại hóa từ trên xuống bởi sự ủy quyền về chính trị, cùng nỗ lực ñể vượt qua hàng thập kỷ tụt hậu bằng một bước nhảy vọt phi thường.

Trái lại, tầm nhìn ñược ñề xuất bởi Kurdin – mà chính sách của ông ñã làm rất nhiều ñể giữ cho ngân sách của người Nga ổn ñịnh – ñánh dấu sự quay trở lại với một chương trình nghị sự về cải cách theo ñịnh hướng thị trường. Theo quan ñiểm của ông, ngân sách nhà nước ñã tăng vượt ra ngoài tầm kiểm soát, và những ngàv tháng sản lượng dầu tăng nhanh và giá dầu ở mức cao ñang sắp kết thúc. Kurdin ñã công khai chỉ trích chương trình hiện ñại hóa của Medvedev và các kế hoạch của ñiện Kremlin nhằm gia tăng chi tiêu quân sự, ông ñặc biệt tức giận trước mục tiêu của Bộ Phát triển Kinh tế nhằm cấp vốn cho chương trình hiện ñại hóa của Nga qua những khoản thâm hụt hàng năm. Kurdin lập luận rằng nhà nước Nga nên cố gắng thiết lập một môi trường ñầu tư tốt nhất có thể và dừng những nỗ lực nhằm phân phối các khoản ñầu tư qua các tập ñoàn nhà nước lớn, bởi vì những ñiều này là mầm mống gây ra tham nhũng và dẫn ñến hiện tượng “tháo chạy vốn”. Chỉ khi lạm phát duy trì ở mức thấp, ñồng tiền nước này mới tiếp tục ổn ñịnh, và các quyền sở hữu ñược bảo vệ, các doanh nghiệp mới có ñộng lực ñể chấp nhận rủi ro và ñầu tư vào Nga. Bằng nhiều cách, kế hoạch của Kurdin ñại diện cho sự hồi sinh của chương trình mà dường như Putin ñã ủng hộ trong nhiệm kỳ ñầu tiên của mình. Nhưng vào năm 2011, cảm thấy những ñề xuất của mình không ñược ủng hộ, Kurdin ñã từ chức khỏi chính phủ.

Tầm nhìn của Putin không khác nhiều với Medvedev và Kurdin trong những mục tiêu cũng như cách thức thực hiện nó. ðối với Putin, dầu mỏ và khí ñốt vẫn là nguồn vốn thực tế duy nhất ñối với sự tăng trưởng của Nga, và cách tốt nhất ñể nâng cao khả năng hoạt ñộng của ngành công nghiệp là duy trì quyền kiểm soát mạnh mẽ của nhà nước. Ông quan niệm rằng dầu mỏ vẫn còn rất dồi dào ở Nga và cho rằng nếu các nguồn cung cấp có vẻ thiếu, ñơn giản là công ty phải cố gắng tìm kiếm nhiều hơn nữa. Theo quan niệm của ông, lòng trung thành của các công ty dầu mỏ tư nhân không nên dành cho các cổ

91

ñông mà nên dành cho nhà nước. Quả thực, phương tiện ưa thích của Putin ñối với việc tìm kiếm, sản xuất và vận chuyển dầu mỏ là một công ty nhà nước lớn, chủ yếu xuất khẩu các sản phẩm ñã ñược tinh chế, thay vì dầu thô. Theo ông, nhà nước vẫn là ñầu máy tăng trưởng và tiến bộ; công việc của ngành công nghiệp dầu mỏ ñơn giản chỉ là cung cấp nhiên liệu cho nó.

Putin cũng kịch liệt phản ñối sự phụ thuộc của Nga vào dầu mỏ, giống như Medvedev và Kurdin. Nhưng quan ñiểm của ông ñược dung hòa bởi niềm tin rằng dầu mỏ có thể ñóng một vai trò tất yếu trong hàng thập kỷ tới, không chỉ như là nguồn doanh thu mà còn như một công cụ phát triển mang tầm khu vực ở trong nước và tầm ảnh hưởng ñịa chính trị ở nước ngoài. Không giống như Medvedev và êkíp của ông, Putin tán dương ngành công nghiệp dầu mỏ là ñầu tàu công nghệ ñầy tiềm năng, mặc dù ñối với ông, nó chỉ ñứng ở vị trí thứ hai trong những ngành công nghiệp ñược cho là tiên tiến hơn, như lĩnh vực quân sự. Như cách ông quan niệm về ngành công nghiệp này, nhà nước nên tiếp tục phân phối các nguồn doanh thu từ dầu mỏ ñể hỗ trợ cho các lĩnh vực chiến lược khác.

Nét ñặc trưng của Putin là tìm cách ñể thúc ñẩy các công ty dầu mỏ của Nga thay ñổi thông qua sự kết hợp giữa những lời cổ vũ và áp lực hành chính, ñi cùng với một loạt các khoản giảm thuế ñặc biệt. Ông ñã khuyến khích Rosneft, giờ ñang nằm dưới quyền lãnh ñạo của người cộng sự trong thời gian dài của ông, Igor Sechin, liên minh với các công ty dầu mỏ lớn ở nước ngoài ñể phát triển khả năng của Nga trong việc thăm dò và sản xuất ngoài khơi Bắc Băng Dương. Những quan hệ ñối tác này có thể ñánh dấu một chương quan trọng mới trong mối quan hệ giữa các công ty dầu mỏ của Nga và ngành công nghiệp dầu mỏ toàn cầu. Sự ủng hộ mạnh mẽ của Putin và Sechin ñối với họ cho thấy họ hiểu sự khẩn cấp của tình huống này và ñang ñối phó với nó – tuy nhiên về bản chất cùng những biện pháp do nhà nước chỉ ñạo mà họ ñã ủng hộ trong quá khứ.

Cho ñến nay, khi Putin bắt ñầu nhiệm kỳ thứ ba của mình với tư cách Tổng thống, tầm nhìn của ông sẽ chi phối. Quả thực, người ta có thể cho rằng với việc “giáng cấp” Medvedev xuống chức Thủ tướng và việc Kurdin rời khỏi chính phủ, những quan ñiểm của họ nhìn chung ñã mất ñi tầm ảnh hưởng. Tuy nhiên trên thực tế, cả ba nhân vật này vẫn hiện diện một cách mạnh mẽ, và ñường hướng chính sách thực sự dường như ñang phản ảnh một sự cạnh tranh liên tục giữa họ.

Bất chấp những sự khác biệt rõ ràng của họ, cả ba tầm nhìn ñều làm tăng khả năng của Nga ñể cạnh tranh trong nền kinh tế toàn cầu với tư cách nhà sản xuất hàng ñầu về các sản phẩm và dịch vụ công nghệ cao. Nhưng ñiều ñó, nói một cách ñơn giản, là một vụ cá cược ñầy dũng cảm, cho dù tầm nhìn của ai thắng thế. Nước Nga, với nguồn vốn về nhân lực và vật chất ñang bị thu hẹp, sẽ gặp nhiều khó khăn ñể theo kịp các nền kinh tế mới nổi của châu Á và nền kinh tế tri thức trưởng thành của Mỹ, mà vẫn tiếp tục dẫn ñầu thế giới trong ñổi mới và tinh thần kinh doanh. Trong tương lai gần, dầu mỏ sẽ vẫn là lợi thế cạnh tranh chủ yếu của Nga.

Cuộc khủng hoảng tài chính ñang ñến gần

Mặc dù lần này Putin ñã giành ñược chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống một cách dễ dàng, nhưng vào năm 2018, khi ông vẫn có thể ra ứng cử một lần nữa, mọi việc sẽ không dễ dàng ñến như vậy. ðến lúc ñó, Putin sẽ giữ chức Tổng thống ñược 14 năm và trên thực tế là nguyên thủ quốc gia trong gần 19 năm. Phe ñối lập sẽ ñược tổ chức tốt hơn, và do sự phổ biến rộng rãi của mạng Internet và mạng xã hội ở Nga, ñến năm 2018, phe này sẽ ñạt ñến sức mạnh và ñộ sâu sắc vưọt ra ngoài thủ ñô. Vào thời ñiểm ñó, toàn bộ thế hệ hậu Xô Viết sẽ ñến tuổi trưởng thành. Những nhà lãnh ñạo mới lúc ñó sẽ nổi

92

lên, có thể từ những khu vực bên ngoài Mátxcơva, nơi mà ñời sống chính trị ñang thức tỉnh. Phe ñối lập sẽ tìm thấy sự hỗ trợ ñược gia tăng từ dân chúng, những người sẽ cảm thấy thậm chí bị xa lánh hơn so với hiện nay bởi những gì ñược hiểu là những sự thái quá của giới tính hoa ñược ưu ñãi. Bất cứ những dấu hiệu của sự biến chất nào mà chế ñộ hiện ñang cho thấy sẽ còn nghiêm trọng hơn vào cuối thập kỷ này.

Tuy nhiên, chừng nào mà Kremlin có thể duy trì sự trung thành của giới tinh hoa kinh doanh và chính trị và tiếp tục vận hành hệ thống phúc lợi mà phần lớn dân số phụ thuộc vào ñó, chế ñộ này có thể vẫn tiếp tục ổn ñịnh. Nhưng một lúc nào ñó trong thập kỷ tới – ñúng khi nào thì không thể dự ñoán, bởi vì nó xoay quanh rất nhiều biến số – nhà nước này rất có thể sẽ hiểu ra rằng nguồn doanh thu từ dầu mỏ ñang giảm, thậm chí khi sự phụ thuộc của nhà nước này vào nguồn doanh thu ấy tăng lên. Mặc dù giá dầu thế giới vẫn duy trì ở những mức cao như hiện nay, ngân sách và cán cân thặng dư cán cân thương mại của Nga sẽ thu hẹp, và dòng tiền, ñã cho phép Kremlin ñáp ứng những kỳ vọng ngày càng gia tăng của tất cả mọi người trong thập kỷ qua sẽ biến mất. Khi ñó và chỉ khi ñó, những ñiều kiện tiên quyết cho sự kết thúc của kỷ nguyên Putin sẽ xuất hiện.

Vào thời ñiểm ñó, nước Nga không nhất thiết sẽ rơi vào cuộc khủng hoảng chỉ trong một sớm một chiều. Nhờ có một thập kỷ quản lý tài chính và tiền tệ thận trọng – phần lớn là ñóng góp của Kurdin – chính phủ dường như sẽ có rất nhiều khả năng ñể vay tiền. Nợ nước ngoài của Nga hiện nay ñang ở mức rất thấp, 15% GDP. ðồng rúp có thể ñược phép phá giá, ñiều này sẽ làm giảm nhập khẩu và khiến hàng hóa xuất khẩu trở nên cạnh tranh hơn. Nga có thể dùng những khoản dự trữ ngoại tệ của mình ñể chi tiêu, mà hiện nay ñang ñứng vị trí thứ ba về dự trữ ngoại tệ trên thế giới. Tuy nhiên những ñiều này chỉ là những biện pháp ổn ñịnh tạm thời. Các chương trình chi tiêu lớn sẽ phải cắt giảm, bao gồm nhũng chương trình nhạy cảm về mặt xã hội như lương hưu và trợ cấp. Các quỹ dự phòng trường hợp khẩn cấp của nhà nước sẽ dần cạn kiệt. Lạm phát sẽ làm giảm giá trị các khoản tiền gửi tiết kiệm của dân chúng. Lời hứa về sự thịnh vượng ngày càng tăng, ñiều ñã duy trì lòng tin của dân chúng và tính hợp pháp của chế ñộ hiện tại trong thời gian dài, sẽ phai nhạt dần.

Giữa tất cả những ñiều này, nhà nước Nga cuối cùng sẽ bị dồn vào thế phải ñối mặt với sự lựa chọn khó khăn trước mắt mà từ lâu họ ñã cố gắng tránh: liệu có nên giảm bớt gánh nặng thuế mà nhà nước áp ñặt cho ngành công nghiệp dầu mỏ ñể tạo ñiều kiện cho ngành công nghiệp này có thể ñầu tư vào thế hệ các mỏ dầu và công nghệ tiếp theo hay không. ðiều mà nhà nước này không muốn làm ở quy mô lớn trong quá khứ sẽ buộc phải làm trên quy mô lớn hơn rất nhiều trong tương lai, khi nước này không còn ñược hưởng những khoản thặng dư lớn nữa. Bằng cách này hay cách khác, nền chính trị của chiếc bánh ngày càng to ra sẽ nhường chỗ cho nền chính trị rối ren hơn rất nhiều của chiếc bánh ñang dần thu hẹp.

Người ta có thể hình dung ra hai cách mà nước Nga có thể ñối phó với cuộc khủng hoảng này. Phản ứng ñầu tiên sẽ là phản tác dụng. Cho ñến nay, lợi nhuận từ dầu mỏ ñược phân chia giữa ba nhóm chính: các cổ ñông, người tiêu dùng và nhà nước. Khi dòng lợi nhuận bị thu hẹp, các bên tham gia thuộc nhà nước sẽ bị cám dỗ nhiều hơn trong việc gây áp lực lên những chủ sở hữu tư nhân còn lại, và kết quả sẽ là một chiến dịch quốc hữu hóa. Nếu việc ñó xảy ra, các nhóm lợi ích trong cấu trúc quyền lực hiện nay – các cơ quan an ninh ñối lập, những thế hệ ñầu sỏ chính trị khác nhau, v.v… – sẽ ñấu tranh với nhau ñể giành quyền lợi, và một ñiện Kremlin suy yếu sẽ có một khoảng thời gian khó khăn ñể duy trì trật tự. Bất chấp nguồn doanh thu dầu mỏ thấp hơn, những nhà hoạch ñịnh chính sách sẽ cảm thấy miễn cưỡng trong việc cắt giảm các khoản phúc lợi cho dân chúng, khiến thâm hụt ngân sách gia tăng. Với các khoản thuế vẫn ở mức rất cao, các công ty dầu mỏ, mặc dù chúng sẽ ngày càng ñược quốc hữu hóa, sẽ phản ứng lại bằng

93

cách cắt giảm ñầu tư, dẫn ñến sản lượng thấp hơn. Kết quả sẽ là sự sụt giảm theo ñường xoắn ốc; khi các khoản doanh thu thu hẹp lại và nhà nước lún sâu hơn vào nợ nần.

Nhưng các nhà lãnh ñạo của Nga có thể theo ñuổi giải pháp ñối phó thứ hai, mang tính xây dựng hơn. Nhà nước sẽ phải giảm sự phụ thuộc của mình vào các khoản doanh thu từ dầu mỏ. ðiều này có nghĩa là áp dụng những ñề xuất chính trong chương trình của Kurdin: cải cách hệ thống tiền lương và phúc lợi, cắt giảm trợ cấp ñối với các chính quyền ñịa phương và những ngành công nghiệp ñang hấp hối, giảm chi tiêu cho quân sự, và nói chung khôi phục kỷ luật ngân sách và cải thiện môi trường ñầu tư. ðồng thời, nhà nước sẽ phải kiềm chế ñể không ñưa ra những khoản giảm thuế và trợ cấp ñặc biệt lãng phí vì những mục ñích ñược ưa thích của nhà nước và phải thay thế những ñiều này bằng một hệ thống thuế dựa trên lợi nhuận hiện ñại và có thể dự báo. Nhà nước này cũng sẽ phải cải thiện những hệ thống quy ñịnh và pháp lý và khuyến khích những thay ñổi trong cấu trúc của chính ngành công nghiệp dầu mỏ, ñể khuyến khích ñổi mới và tinh thần kinh doanh, ñiều này sẽ mang lại sự phục hưng. Sự kết hợp giữa cải cách ngân sách và cải cách công nghiệp là cần thiết; Nga sẽ không thể xử lý ñược cuộc khủng hoảng ñang ñến gần nếu nước này không ñiều chỉnh ñược cả sự phụ thuộc dầu mỏ lẫn ngành công nghiệp dầu mỏ ñang vật lộn của mình.

Tuy nhiên, một số người bên trong ngành năng lượng của nước này nhìn thấy một lối thoát khác. Gần ñây, tin tức về cuộc cách mạng ñang ngày càng tăng tốc trong sản xuất dầu ñá phiến ở Mỹ ñã thu hút khu vực dầu mỏ của Nga. Sự thay ñổi 180 ñộ ñáng ngạc nhiên của sản xuất dầu ở Mỹ ñã ñột ngột làm dấy lên những hi vọng rằng ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga, về cơ bản bằng những biện pháp và sự nhanh chóng giống như vậy, có thể mang lại sự hồi sinh cho các mỏ dầu ở miền Tây Siberia và cuộc sống trở lại tốt ñẹp.

ðây là một tầm nhìn ñầy hấp dẫn, nhung nó phụ thuộc vào một giả ñịnh lớn: rằng sự cạnh tranh, ñổi mới cũng như thử nghiệm và sai lầm, ñã thúc ñẩy cuộc cách mạng dầu ñá phiến ở Mỹ có thể xảy ra ở Nga. Nhưng ñây chính là những yếu tố gần như thiếu hụt trong ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga ngày nay, và trừ phi Nga thực hiện những cải cách có ý nghĩa, tiềm năng của dầu ñá phiến ở nước này sẽ chỉ ñược nhận ra một phần hoặc một cách chậm chạp.

Liệu Mátxcơva có chọn cải cách hay không? Trong hai thập kỷ vừa qua, nước này ñã cách mạng hóa nền kinh tế, viết lại luật, và tái gia nhập thế giới. Trong tiến trình này, những người có tài năng và quyết tâm ñã ñặt những nền tảng có giá trị lớn cho một nhà nước hiện ñại. ðồng thời, quá khứ Xô Viết tiếp tục gây ảnh hưởng lên người dân và các tổ chức của Nga. Nỗ lực của Putin nhằm thiết lập cái mà ông gọi là “quyền lực theo chiều dọc” – hệ thống quyền lực tập trung hóa – ñã ngăn cản sự tiến bộ và nuôi dưỡng tình trạng tham nhũng. Công thức ñó sẽ dẫn tới một kết thúc bế tắc. Và vì vậy Nga giờ ñang ñứng ở ngã tư ñường. Dù nước này chọn con ñường nào ñi chăng nữa, dầu mỏ sẽ vẫn là trọng tâm của sự lựa chọn ñó – cho dù với tư cách một chiến lợi phẩm trong một sự phân chia quyền lợi mới hay với tư cách một chất xúc tác cho cải cách./.

94

HUYỆT MINH NHÃN, HUY ỆT PHƯỢNG NHÃN, HUY ỆT ðẠI KHÔNG C ỐT

06:27 - 23/07/2013 Lưu Song Việt ðông Tây y dược

95

Huyệt Minh Nhãn – vừa quan trọng vừa hữu dụng. Phòng chứng mệt mỏi - ñục thủy tinh thể - ngủ ngon ðây là câu chuyện do một vị Huynh trưởng ñã hơn 60 tuổi chia sẻ, Ông ấy vốn có bệnh cận thị và lão thị, sau khi xoa ấn huyệt này ñược nửa năm, ñi kiểm tra lại thì thị lực ñạt ñược 1.2. Hiện ông ấy không phải ñeo mắt kính nữa, thỉnh thoảng lại ấn huyệt Minh Nhãn khi rảnh rỗi. Các vị có công việc luôn phải tiếp xúc với màn hình vi tính cần biết diệu phương này! HUYỆT MINH NHÃN, HUYỆT PHƯỢNG NHÃN, HUYỆT ðẠI KHÔNG CỐT Khi ñã có tuổi, chúng ta dễ bị lão thị, hãy thử cách ấn huyệt Minh Nhãn, bảo ñảm quý vị sẽ ñược TAI THÍNH, MẮT SÁNG Nếu quý vị thường cảm thấy mỏi mắt, nhưng lại không ñúng vào giờ ngủ, lúc ñó chúng ta hãy vận dụng phương pháp xoa bóp huyệt ñạo, ñể thư giãn mắt. Trên ngón cái của chúng ta có 3 huyệt tiếp giáp nhau (như hình vẽ) ñó là huyệt Minh Nhãn (giáp ngón trỏ), huyêt Phượng Nhãn (phía ngoài ngón cái) và huyệt ñại không cốt (ở giữa). Huyệt Minh Nhãn và Phượng Nhãn có thể cải thiện chứng mỏi mắt và viêm kết mạc cấp tính, ñại không cốt huyệt thì cải thiện tất cả các triệu chứng bệnh liên quan ñến mắt. Các vị thường gặp chứng mỏi mắt mỗi ngày nên kích thích 3 huyệt này hai lần. Phương pháp: kẹp ngón cái giữa ngón cái và ngón trỏ của tay còn lại, dùng móng của ngón cái lần lượt kích thích 3 huyệt ñạo này, ấn với mức ñộ có cảm giác hơi ñau là ñược. ðây là phương pháp ấn huyệt ñơn giản, khi ñang rảnh rỗi giữa các ca làm việc, hoặc trong lúc ñợi xe, ñều có thể thao tác. Các vị thường bị mỏi mắt nhưng lại khó ngủ sử dụng phương pháp này sẽ dễ dàng tìm lại giấc ngủ. Phương pháp trên cũng có thể ức chế chứng ñục thủy tinh thể do cao tuổi.

96

TU LIEUTU LIEUTU LIEUTU LIEU

THAMTHAMTHAMTHAM KHAOKHAOKHAOKHAO ðọc thư Chủ tịch Hồ Chí Minh

gửi Tổng thống Truman Trong hai năm 1945 - 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ñã có 8 thư và ñiện gửi Tổng thống Hoa Kỳ Harry Truman. LTS: Trong bài viết nhìn lại chuyến thăm chính thức Hoa Kỳ của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, VietNamNet ñã nhấn mạnh ñến bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Tổng thống Harry Truman ngày 16/2/1946, ñược Chủ tịch nước giới thiệu với Tổng thống ñương nhiệm Barack Obama. Chúng tôi trân trọng giới thiệu với bạn ñọc bài viết của TS Ngô Vương Anh, một nhà nghiên cứu lâu năm về Chủ tịch Hồ Chí Minh bàn về những giá trị, những bài học lịch sử nhìn từ bức thư nêu trên:

Bức thư ñặc biệt của Việt Nam cho Tổng thống Obama Có lợi cho toàn thế giới Trong bức thư gửi Tổng thống Hoa Kỳ Harry Truman ngày 16/2/1946 (Hồ Chí Minh toàn tập, tập 4, tr 91- 91), Chủ tịch Hồ Chí Minh ñã nêu rõ chính nghĩa của cuộc ñấu tranh của nhân dân Việt Nam giành ñộc lập dân tộc, ñứng về phía ñồng minh chống phát xít; sự phi nghĩa của cuộc xâm lược mà thực dân Pháp ñang ñẩy mạnh ở ðông Dương trái ngược những lập trường Mỹ ñã nêu trong các hội nghị quốc tế.

Trang 1 bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Tổng thống Truman ngày 16/2/1946, trong ñó bày tỏ Việt Nam mong muốn ñược “hoàn toàn ñộc lập” và ý nguyện thiết lập “h ợp tác ñầy ñủ” v ới Hoa Kỳ. Tư liệu của Cục Lưu trữ quốc gia Hoa Kỳ

97

Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “An ninh và tự do chỉ có thể ñược bảo ñảm bằng sự ñộc lập của chúng ta ñối với bất kỳ một cường quốc thực dân nào, và bằng sự hợp tác tự nguyện của chúng ta với tất cả các cường quốc khác. Chính là với niềm tin vững chắc này mà chúng tôi yêu cầu Hợp chủng quốc với tư cách là những người bảo vệ và những người bênh vực Công lý thế giới, thực hiện một bước quyết ñịnh trong sự ủng hộ nền ñộc lập của chúng tôi. ðiều mà chúng tôi ñề nghị ñã ñược trao cho Philippines một cách quý báu. Cũng như Philippines, mục tiêu của chúng tôi là ñộc lập hoàn toàn và hợp tác toàn diện với Mỹ. Chúng tôi sẽ làm hết sức mình ñể làm cho nền ñộc lập và sự hợp tác này trở nên có lợi cho toàn thế giới”. Nhìn xa hơn về quá khứ, người ta thấy rằng những bức ñiện, thư của Hồ Chí Minh, với tư cách Chủ tịch nước Việt Nam dân chủ cộng hòa kiêm Bộ trưởng Ngoại giao, gửi Tổng thống và Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ ñã có “ tiền ñề” từ những mối quan hệ của Hồ Chí Minh (và Việt Minh) với lực lượng Mỹ chống Nhật ở Hoa Nam trước ñó. Sau khi Nhật tấn công Trân Châu cảng (7/12/1941) mở ñầu cuộc chiến tranh Thái Bình Dương, Mỹ ñặt ðông Dương trong khu vực tác chiến của Quân ñoàn không quân số 14 của Mỹ, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ chiến ñấu ở vùng Hoa Nam và bắc ðông Dương. Những tiếp xúc của Hồ Chí Minh với lực lượng Mỹ ñược thiết lập từ tháng 3/1945, sau sự kiện trung úy R. Shaw ñược Việt Minh cứu thoát ở vùng núi Cao Bằng ngày 2/11/1944 và ñưa trở lại Côn Minh. Ngày 29/3/1945 ở Côn Minh, Hồ Chí Minh gặp tướng C. Chenault tư lệnh không ñoàn 14 và hai người ñã có những mối thiện cảm.

98

Trang 2 và 3 của bức thư

Hồ Chí Minh cũng ñã làm cho người Mỹ hiểu hơn về Việt Minh và cuộc chiến ñấu của giành ñộc lập của người Vi ệt Nam. Sau ñó, người Mỹ bắt ñầu coi Việt Minh như một lực lượng ñồng minh chống Nhật tích cực và có thể phối hợp các nỗ lực. Cho ñến ñầu tháng 5/1945, hai sĩ quan OSS (Cơ quan tình báo chiến lược Mỹ, tiền thân của CIA) ñã có thể ñều ñặn gửi báo cáo về từ Tân Trào. Ngày 17/7/1945, ñội tình báo Mỹ mang biệt danh Con nai gồm 5 người do thiếu tá A. Thomas chỉ huy ñã nhảy dù xuống Tân Trào. Họ huấn luyện các kỹ năng quân sự cho 40 người ñược chọn từ số 110 quân du kích của ðàm Quang Trung. ðầu tháng 8/1945, trung ñội Bộ ñội Vi ệt - Mỹ (tên ñặt chính thức của Hồ Chí Minh) ñã ñược thành lập và ngày 20/8/1945 trung ñội này ñã tham gia chiến ñấu với quân Nhật ở Thái Nguyên dưới sự chỉ huy của Võ Nguyên Giáp. Việc hỗ trợ trang bị và huấn luyện chiến ñấu cho một lực lượng nhỏ người ñịa phương trong vùng núi rừng Việt Bắc không giữ vai trò ñáng kể về mặt quân sự trong việc kết thúc chiến tranh với Nhật ở ðông Dương. Người Mỹ biết rõ ñiều ñó. Hồ Chi Minh cũng biết rõ ñiều ñó. ðiều quan trọng hơn của những mối quan hệ với lực lượng Mỹ mà Hồ Chí Minh chủ trương thiết lập chính là tăng thêm lực lượng ngoại giao, uy thế chính trị của Việt Minh ñể giành ñộc lập cho dân tộc và tạo ra những tiền ñề cho việc xác lập vị thế của nước Việt Nam ñộc lập trên trường quốc tế sau này. Con ñường hòa bình Ngay sau khi giành lại ñược ñộc lập, bên cạnh việc củng cố, xây dựng chính quyền non trẻ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh ñã có những hoạt ñộng tích cực mở rộng quan hệ quốc tế. Với Chính phủ Mỹ, trong hai năm 1945 - 1946, Hồ Chí Minh ñã có 8 thư và ñiện gửi Tổng thống Harry Truman, 3 thư và ñiện gửi Bộ trưởng Ngoại giao James Byrnes. Trong thư gửi ông James Byrnes ngày 1/11/1945, Hồ Chí Minh ñề nghị gửi 50 thanh niên Việt Nam sang Mỹ ñể “xúc tiến việc tiếp tục nghiên cứu về kỹ thuật, nông nghiệp cũng như các lĩnh vực chuyên môn khác”, và theo Người, giới trí thức Việt Nam “tha thiết mong muốn tạo ñược mối quan hệ với nhân dân Mỹ là những người mà lập trường cao quý ñối với những ý tưởng cao thượng về công lý và nhân bản quốc tế, và những thành tựu kỹ thuật hiện ñại của họ ñã có sức hấp dẫn mạnh mẽ ñối với giới trí thức Việt Nam”. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn kiên trì tìm cách hoà bình, tìm con ñường hoà bình ñể ñem lại hoà bình cho nhân dân, cho ñất nước Việt Nam với ñầy ñủ nội dung về quyền dân tộc.

99

Với con ñường hòa bình, Hồ Chí Minh hướng ñến ñiều hòa sự ña dạng về xu hướng chính trị, chế ñộ xã hội giữa các nước ñể các dân tộc gần gũi nhau, hiểu biết nhau, ñể mở rộng sự hợp tác hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và nhân dân các nước trên thế giới, ñặc biệt là với các nước láng giềng và khu vực, hướng tới hòa bình và thịnh vượng. Năm 1955, Người phát biểu: “Nhân dân Việt Nam tin chắc rằng mọi sự phân tranh trên thế giới ñều có thể giải quyết bằng cách hoà bình, tin chắc rằng các nước dù chế ñộ xã hội khác nhau và hình thái ý thức khác nhau cũng ñều có thể chung sống hoà bình ñược”. ðiều ñược Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh với Tổng thống Harry S. Truman cho ñến nay không hề cũ. Những dòng cuối cùng trong Thông ñiệp của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ñăng trên tờ Washington Post ngày 27/7/2013 ñã kế thừa rõ nét tinh thần ñó: "Mặc dù ở hai bờ xa cách của Thái Bình Dương bao la, nhân dân Việt Nam và nhân dân Hoa Kỳ cùng chia sẻ một niềm tin mãnh liệt vào tương lai tươi sáng của một châu Á - Thái Bình Dương, hòa bình, hợp tác, thịnh vượng. Hôm nay, khi tôi tới thăm ñất nước và nhân dân Hoa Kỳ, chúng ta cùng chia sẻ niềm vui vì ý nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh gần 70 năm trước về mối quan hệ "hợp tác ñầy ñủ" giữa hai dân tộc ñã thành hiện thực”. TS Ngô Vương Anh http://vietnamnet.vn/vn/chinh-tri/133287/doc-thu-chu-tich-ho-chi-minh-gui-tong-thong-truman.html

****

Trung Qu ốc Ngàn N ăm

Tác giả : Nguyễn-Xuân Nghĩa

Những nhập nhằng của Bắc Kinh và hiểu lầm của thế giới về Trung Quốc... Với dư luận thế giới, Trung Quốc là cường quốc ñã có ảnh hưởng quốc tế trong cả ngàn năm, sau thế kỷ lụn bại chỉ bằng chớp mắt, nay ñang chiếm lại ngôi vị truyền thống. Cho nên các chiến lược gia ñều thấy sự thật này trong cách xử trí với một quốc gia từng là trung tâm thế giới hay thiên hạ, như tên gọi của Trung Quốc. Khốn nỗi, sự thật này chỉ là một huyền thoại. Sự thật là Trung Quốc chưa từng là trung tâm của thế giới, dù chỉ là thế giới của ñại lục Âu-Á. Và ngàn năm qua, Hán tộc ñã từng bị các sắc tộc khác thống trị trong nhiều thế kỷ. Bài này sẽ nói về giai ñoạn ñầu của "ngàn năm Trung Quốc", từ năm 960 với ðế chế của nhà ðại Tống cho ñến năm 1911 khi ðế chế nhà ðại Thanh sụp ñổ, chấm dứt luôn sự cai trị của các Hoàng ñế Trung Hoa, khởi ñầu từ Tần Thủy Hoàng ðế vào năm 221 trước Công nguyên. Sau ngàn năm ñó là "trăm năm huy hoàng" của Hán tộc, từ 1912 ñến 2013 - một chuỗi huyền thoại cận ñại mình sẽ xét sau.... Thế giới ngoài Châu Á, là Âu Châu hay "Tây phương", có thể ñã lần ñầu tiên biết về Trung Quốc dưới

100

cái tên là CATHAY, hình như là do lầm lẫn của Marco Polo khi kể lại chuyện Trung Quốc thời nhà Nguyên với cái tên phổ biến KHITAN tại Tây Á và Trung Á của ðế quốc Khất ðan hay Khiết ðan. Khác với nhiều quốc gia mà tên nước phản ảnh chủ quyền của một sắc tộc chính (ðại Vi ệt là một thí dụ, Afghanistan là một thí dụ khác, ñất của người Afghan), Trung Quốc có tên nước khá trung hoà, chung chung, là "quốc gia trung tâm". Bên trong có nhiều sắc tộc khác nhau, nhưng Hán tộc giữ vai trò chính - hoặc làm như là ñã từng giữ vai trò chính. ðấy là huyền thoại ñầu tiên, một sai lầm cứ lưu truyền như chân lý. Ngày nay, khi tiếp tục dùng chữ "Trung" như Bắc Kinh hay con vẹt Hà Nội, chúng ta lưu truyền sự sai lầm ñó. Vô tình hay cố ý thì xin cứ chọn! Trong ngàn năm Trung Quốc, từ 960 ñến 1911, Hán tộc ñã nằm dưới, hoặc bị các dị tộc bợp tai ñá ñít trong nhiều thế kỷ, khoảng hai phần ba thời gian ñằng ñẵng này. Trước hết, sử sách lười biếng - và kẻ ñọc sử theo tinh thần bị Hán hoá, là không dùng óc phê phán - thường ghi rằng nhà ðại Tống khởi nghiệp nhờ Triệu Khuông Dận vào năm 960 sau 70 năm loạn lạc của thời "ngũ ñại thập quốc" ("năm ñời 10 nước"), và kết thúc vào năm 1279. Ngàn năm qua, ñấy là triều ñại của Hán tộc có thiên mệnh lâu nhất, dài hơn ba thế kỷ (319 năm). Sự thật lại không hẳn như vậy. Trước hết là về nhà ðại Tống. ðẠI TỐNG 960-1279 Sự thật là nhà Tống có nhiều thành tựu chói lọi về văn chương hay kỹ thuật, nhưng là thời "ña nguyên" khi chính quyền trung ương suy yếu nhất trong các triều ñại của Hán tộc. Lý do là một sự thật khác: lãnh thổ Trung Quốc tuột khỏi tầm kiểm soát của Hán tộc vì bị các triều Khất ðan, Tây Hạ và nhà Kim cai trị trong cả thế kỷ. Xin hãy ñọc lại: Từ năm 960 ñến 1279, nhà ðại Tống bị mất ñất 1) cho Khất ðan từ năm 916 (Triệu Khuông Dận chưa thống nhất tất cả như thiên hạ thường nghĩ) ñến năm 1125; 2) cho Tây Hạ (thuộc tộc Tangut, Thông Cổ Tư, có họ với dân Tây Tạng) từ 982 ñến 1227; 3) cho nhà Kim, thuộc sắc tộc Nữ Chân, có họ với dân Khất ðan và Mãn tộc sau này, từ năm 1115 ñến 1234. Không chỉ mất ñất, nhà Tống còn bị chia hai. Sau trăm năm ñầu thì Bắc Tống bị tộc Liêu uy hiếp và bị nhà Kim tiêu diệt năm 1127. Còn Nam Tống thoi thóp ñến năm 1279 là tiêu vong. Trong 319 năm ñó, sự thật ai oán là nhà ðại Tống của Hán tộc chịu phận chư hầu, phải triều cống cho Khất ðan từ năm 1004 và cho Tây Hạ từ năm 1044. Năm 1207, Hoàng ñế Nam Tống là Ninh Tông Triệu Khoách còn tăng mức triều cống và tự xưng cháu, "Hoàng ñiệt", với "Hoàng thúc" nhà Kim. Chúng ta kính trọng các anh hùng của họ, như Nhạc Phi hay Văn Thiên Tường, nhưng, khi thấy Hán tộc coi thường các sắc tộc họ gọi là tứ di thì ñừng quên sự thật: trong hơn ba thế kỷ của nhà Tống, có hai thế kỷ là bị "man di" khuất phục. Ta nhớ lại các anh hùng dân tộc của ta ñã ñánh bại quân Tống, như Lê ðại Hành năm 981 hay Lý Thường Kiệt năm 1075.... NGUYÊN MÔNG 1279-1368 Sau ñó là thời của cháu nội Thành Cát Tư Hãn, là Hốt Tất Liệt, người lập ra nhà Nguyên của sắc tộc

101

Mông Cổ trên một lãnh thổ bát ngát. Sau khi Thành Cát Tư Hản lấn ñất cắm dùi từ năm 1207 thì Mông Cổ hoàn toàn làm chủ Trung Quốc từ năm 1279 ñến 1368. Hán tộc là dân thứ cấp, hạng dưới, của người Mông Cổ. Dù có thi ñỗ ñể ra làm quan từ năm 1315 trở về sau cho triều Nguyên Mông thì sĩ phu Hán tộc chỉ ñược nhậm chức ở ñịa phương. Triều ñình trung ương thuộc các ðại Hãn. Họ kết nạp trí thức Tây Á, Trung Á, Á Rập, thậm chí Âu Châu (Marco Polo là thí dụ). ðây là một thời "ña nguyên" khác vì tầng lớp ưu tú xuất phát từ nhiều sắc tộc, thuộc các tôn giáo hay văn hóa như Phật giáo Tây Tạng, Hồi giáo, Cảnh giáo hay Mani giáo ("Minh giáo" theo cái hiểu thông tục nhờ truyện võ hiệp Kim Dung).... Tư tưởng Khổng Nho và cả chữ Hán có ñược sử dụng, nhưng chỉ là phương tiện cai trị thực tiễn ở dưới. Và trí thức Hán tộc có hai ngả giải thoát là văn chương, và.... lại luyện thuốc trường sinh theo ðạo giáo. ðẠI MINH 1368-1644 Sau trăm năm dưới ách Nguyên Mông (1279-1368) Hán tộc có cơ hội quật khởi khi Chu Nguyên Chương sáng lập ra một triều ñại kéo dài từ 1368 ñến 1644. Trải ngàn năm của Trung Quốc nếu có một thời kỳ mà Hán tộc thật sự thi thố tài năng hoặc nguyện ước "bình thiên hạ" thì ñấy là vào nhà Minh, ít ra trong nửa ñầu của 276 năm cai trị, là hơn một thế kỷ. Kết luận là không có gì sáng láng! Tính trung bình thì trong 276 năm, mỗi năm lại có một cuộc chiến (con số chính xác của Alastair Johnson, một học giả Harvard, là 1,12!) Ngoài chuyện loạn lạc triền miên với hơn 300 vụ xung ñột giải quyết bằng quân sự, những ñiểm nổi bật nhất của nhà Minh của tộc Hán là: Thứ nhất, mở rộng và củng cố Vạn lý Trường thành, một kỳ tích của sự sợ hãi có thể thấy ñược từ mặt trăng. Thứ hai và ñấy là lý do, vì khu vực Trung Nguyên của Hán tộc thường bị các dị tộc Mông, Mãn tấn công. Thứ ba, nhà Minh quay ñầu vào núi, giữ thể thủ ñể tồn tại: sau bảy chuyến hải hành từ 1405 ñến 1433 của Tam bảo Thái giám Trịnh Hoà, một ðô ñốc Hồi giáo, thì Hán tộc ra lệnh "hải cấm". Nhường ñại dương cho thế giới. Thứ tư, nhà Minh trở lại lý luận tinh thuần của Khổng Nho, không tranh ñua buôn bán với thiên hạ. Một lý do quan trọng không kém của kỳ tích tự cô lập này là kinh tế: công khố bị kiệt quệ. Mười năm chiếm ñóng (1407-1418) và thu vét tài nguyên của ðại Vi ệt lại ộc ra hết và lỗ vốn vì 10 năm kháng chiến của Lê Lợi từ 1418 ñến 1427! Xin ñặt lại "Bình Ngô ðại Cáo" của Nguyễn Trãi vào bối cảnh "geopolitics".... Và dù ñã nâng cao mở rộng Vạn lý Trường thành, Hán tộc dưới ñời Minh vẫn không ngăn nổi thác lũ từ ðông Bắc, họ lại bị dị tộc khuất phục sau khi gặp cảnh tham ô và ñộng loạn liên miên từ trước ñời Sùng Trinh 1611-1644. Kết luận thì lãnh thổ Trung Quốc thời Nguyên Mông rộng lớn chừng nào thì co cụm dúm dó chừng ñó vào thời nhà Minh của Hán tộc. Rồi chỉ mở rộng là nhờ dị tộc Mãn Thanh.

102

ðẠI THANH 1644-1911 Mối duyên, hay cái nợ, của Hán tộc với các sắc tộc Nữ Chân, Khất ðan hay Liêu Kim không kết thúc với nhà Nguyên hoặc ñược Trường thành Liêu ðông của nhà Minh ngăn trở. Các sắc tộc thiểu số trên vùng ðông Bắc ñã tranh ñua với nhau, thoát khỏi ách Nguyên Mông và quật khởi. ðó là Mãn Tộc, tự xưng nhà Hậu Kim rồi ñổi thành nhà Thanh. Họ vượt trường thành vào làm chủ Trung Quốc từ năm 1644. Ngẫm lại thì thế giới bên ngoài biết quá ít về các sắc tộc hay bộ lạc như Mông Cổ, Tây Hạ hay Thông Cổ Tư, hoặc Mạt Hạt, Nữ Chân, Khất ðan, Cao Ly hay Mãn Châu, v.v.... Có lẽ Hán tộc cũng tránh nói ñến cái phần kém vinh quang của họ trên những khu vực hoang vu cằn cỗi nơi "quan ngoại", ngoài Vạn lý Trường thành. Cho ñến khi bàng hoàng vì bị một sắc dân thiểu số từ ñó bước vào cai trị trong 267 năm. Các sắc dân này cũng có ñại anh hùng, như ðại Hãn Nỗ Nhĩ Cáp Xích và con trai là Hoàng Thái Cực, hai người sáng lập nhà ðại Thanh. Họ là tổ phụ của những Khang Hy và Càn Long nổi tiếng trên thế giới và góp phần nhân ñôi diện tích của Trung Quốc vào ñời Minh! Quả thật là nhà ðại Thanh ñã là ñại cường ðông Á trong thời kỳ ñầu, với các cuộc viễn chinh mở rộng bờ cõi nhờ các chiến công quân sự tại Tân Cương, Tây Tạng, Nepal và Miến ðiện. (Trường hợp nước ta với Quang Trung Nguyễn Huệ là ngoại lệ tê tái, y như các chiến công ñời Trần). Thế giới khi ấy chỉ có ba ðế quốc xứng tài là ðế quốc Ottoman theo Hồi giáo, ðế quốc Moghul của văn hóa Ba Tư và ðế quốc ðại Thanh của Mãn tộc. Dưới triều Mãn Thanh, Hán tộc lại là loại công dân hạng nhì, thắt bím nằm im dưới các sắc tộc thiểu số. Trong tổ chức quân sự và dân sự, là "bát kỳ", dưới tám lá cờ, các tộc Mãn và Mông vẫn lãnh ñạo ở trên, Hán tộc là nô bộc chỉ ñược tham dự về sau, và ở cấp thấp. Trong sinh hoạt trị quốc, chữ Hán có ñược dùng, nhưng chỉ là phương tiện ñiều hành cho cấp dưới, chứ các văn từ quan trọng nhất ñều viết bằng tiếng Mãn. Việc Hán tộc ñã "Hán hóa" của dị tộc cũng là một huyền thoại khác. Nhà Thanh áp dụng tư tưởng Khổng Nho vì có lợi cho bộ máy thống trị - và cũng khiến xứ sở lụn bại dần - chứ vẫn khinh thường người Hán. Chỉ những ai ñã nhiều ñời phục vụ các tộc Nữ Chân, Kim Liêu về trước hay Mông Mãn về sau mới ñược trọng dụng. Họ là thành phần bị gọi là "Hán gian".... Chính là sự miệt thị này mới giải thích phản ứng dội ngược của Hán tộc trong cuộc cách mạng gọi là "Dân Quốc" vào năm 1911 - và những thảm kịch về sau. Chuyện về sau, khi sẽ nói sau.... Khi ñiểm lại "ngàn năm Trung Quốc", từ 960 ñến 1911, ta thấy ra quy luật của sự nhập nhằng, lồng trong mặc cảm tự ti ñược che giấu bằng tinh thần tự tôn nhờ chiến công của người khác. Trong 319 của nhà Tống, có hơn 200 năm bị ngoại thuộc từng phần rồi toàn phần. Cộng với gần trăm năm thống trị của Mông Cổ và 267 năm của Mãn Thanh, Trung Quốc thực tế bị ngoại tộc khuất phục trong khoảng 600 năm. Xin viết lại cho dễ nhớ: 600 năm cúi ñầu trong 950 của ðế chế Trung Quốc. Nói cách khác, ña số các Hoàng ñế Trung Quốc không phải là người Hán. Hai phần ba thời gian vinh

103

quang của Trung Quốc ngàn năm là một chuỗi dài nhục nhã cho Hán tộc. Khi các dị tộc man rợ này cai trị thiên triều thì họ mở cơ hội cho nhiều sắc tộc khác tham gia. Khi Hán tộc có thể một mình một chợ thi thố tài năng thì chủ nghĩa duy chủng thắng thế, Hán tộc là nhất. Trung Quốc có sự "ổn ñịnh" huy hoàng - trăm năm ñầu của nhà Tống và nhà Minh. Sau ñó là nội loạn, ngoại xâm và lụn bại. Ngày nay, khi lãnh ñạo Trung Quốc lấy chiến công chinh phục của dị tộc ñể nói về chủ quyền của họ, từ vùng Mãn Châu qua Nội Mông, Tân Cương hay Tây Tạng, họ nhập nhằng với l ịch sử. Và với ñịa dư. Những vùng ñất nằm ngoài Vạn lý Trường thành, dù là xây vào ñời Chiến Quốc, hay Tần, hay mở rộng vào ñời Minh, không thể là lãnh thổ của Trung Quốc. Lãnh ñạo Bắc Kinh còn nhập nhằng với các sắc tộc khác khi lại ñề cao Hán tộc và coi thường những sắc tộc ñã bị ñồng hóa lần mòn, mà vẫn chưa thấy yên tâm trong bụng.... Nếu hiểu ra tâm lý ñó, ta có thể hiểu ñược những ñộng thái ngày nay của Bắc Kinh, rất hung hăng với bên ngoài, ñể che giấu mối lo ở bên trong. ðặt vào bối cảnh ñịa dư chiến lược của trường kỳ, ta mới thấy sự kiêu hùng của ðại Vi ệt từ các chiến công lẫy lừng vào ñời Tống, ñời Nguyên, ñời Minh ñến thời Thanh làm Càn Long phải tâm phục.... Còn ñâu cái nét kiêu hùng?

MƯỜI HAI TƯ DUY TRỊ QUỐC MỚI CỦA TỔNG BÍ THƯ TẬP CẬN BÌNH

TTXVN (Hong Kong 24/7)

Theo tờ “Tín báo” của Hồng Công số ra ngày 15/7, kể từ khi trở thành Tổng Bí thư Trung ương ðảng Cộng sản Trung Quốc vào trung tuần tháng 11/2012 tới cuối tháng 5/2013, ông Tập Cận Bình ñã có tổng cộng 36 bài phát biểu. Theo nguồn thạo tin ở Bắc Kinh, sau khi nghiên cứu các bài phát biểu này, các chuyên gia, học giả thuộc các cơ quan trung ương Trung Quốc và bình luận viên khách mời ñặc biệt của tuần san tin tức “Liêu Vọng” thuộc Tân Hoa xã, ñã tổng hợp các tư tưởng mới, quan ñiểm mới, kết luận mới và yêu cầu mới thành 12 nội dung. Những tư duy này, theo cây bút chuyên mục Cổ Lữ (Gu Lu) của tờ Thái Dương, sẽ trở thành nội hàm của “chủ nghĩa Tập Cận Bình” sau này. Dưới ñây là nội dung cụ thể của mười hai tư duy trị quốc mới của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình:

1. Lần ñầu tiên tuyên bố rõ ràng rằng ñảng cầm quyền phải dẫn dắt nhân dân Trung Quốc thực hiện “giấc mộng Trung Hoa” – giấc mộng phục hưng vĩ ñại dân tộc Trung Hoa, gồm: ñất nước giàu mạnh, dân tộc chấn hưng và nhân dân hạnh phúc, ông Tập Cận Bình ñồng thời cũng giải thích một cách hệ thống nội hàm thực chất, con ñường thực hiện, lực lượng cần phải dựa vào và ý nghĩa lịch sử của “giấc mộng Trung Hoa”, ñể “giấc mộng Trung Hoa” trở thành khúc nhạc hối thúc, tư tưởng dẫn dắt và ngọn cờ tinh thần của những tiến bộ phát triển của Trung Quốc ngày nay.

104

2. Thực hiện “giấc mộng Trung Hoa” phải kiên trì con ñường Trung Quốc, tức là con ñường xã hội chu nghĩa mang ñặc sắc Trung Quốc. Phải tiếp tục kiên ñịnh tự tin về con ñường, tự tin về lý luận và tự tin về chế ñộ (ñã chọn), tiến cùng thời ñại phát triển chủ nghĩa xã hội mang ñặc sắc Trung Quốc, không ngừng làm phong phú ñặc sắc thực tiễn, ñặc sắc lý luận, ñặc sắc dân tộc và ñặc sắc thời ñại của chủ nghĩa xã hội mang ñặc sắc Trung Quốc.

3. Lạc hậu sẽ chịu ñau ñớn, phát triển mới có thể tự cường. Phát triển là con ñường cơ bản ñể xây dựng nền tảng vật chất, văn hóa của “giấc mộng Trung Hoa”, là vấn ñề cốt lõi giải quyết tất cả các khó khăn gặp phải trên con ñường tiến lên phía trước. Phải kiên trì lấy việc phát triển khoa học làm chủ ñề, lấy việc ñẩy nhanh công tác chuyển ñổi phương thức phát triển làm biện pháp chủ ñạo, thúc ñẩy ñiều chỉnh mang tính chiến lược về cơ cấu kinh tế, quyết không hi sinh môi trường ñể ñổi lấy tăng trưởng kinh tế.

4. Cải cách mở cửa là một lần thức tỉnh vĩ ñại trong lịch sử ðảng Cộng sản Trung Quốc. Kiên trì ñưa công cuộc cải cách mở cửa ñi vào chiều sâu, là sức sống của sự tiến bộ phát triển của Trung Quốc, là con ñường tất yếu của việc kiên trì và phát triển chủ nghĩa xã hội mang ñặc sắc Trung Quốc, cũng là biện pháp then chốt quyết ñịnh vận mệnh của Trung Quốc, việc thực hiện “hai mục tiêu trăm năm” (tới năm 2020, nghĩa là ðảng Cộng sản Trung Quốc thành lập ñược 100 năm, ñưa GDP bình quân ñầu người lên mức gấp ñôi so với năm 2010 và tới giữa thế kỷ 21, nghĩa là khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập ñược 100 năm, hoàn thành việc xây dựng Trung Quốc trở thành xã hội khá giả toàn diện, văn minh, dân chủ, hài hòa) và công cuộc phục hưng vĩ ñại của dân tộc Trung Hoa. Cải cách mở cửa chỉ có ñiểm khởi ñầu mà không có ñiểm kết thúc.

5. Kiên trì nguyên tắc một phút một giây cũng không ñược quên ý thức tôn chỉ. Quần chúng liên quan tới sự tồn vong của ñảng, phải kiên trì ý thức tôn chỉ toàn tâm toàn ý phục vụ nhân dân, duy trì mối liên hệ máu thịt với quần chúng nhân dân mới có thể không chuốc lay thất bại, phải kịp thời, sẵn sàng tìm hiểu suy nghĩ, nguyện vọng, lo lắng và nhu cầu bức thiết của quần chúng, thực hiện công tác quần chúng một cách sát thực, sâu sắc, tỉ mỉ và thấu ñáo. Khá giả hay không khá giả, vấn ñề then chốt là phải nhìn vào vùng nông thôn.

6. Lần ñầu tiên ñề cập tới mục tiêu mới của việc xây dựng “Trung Quốc pháp trị”, lần ñầu tiên ñưa ra phương châm “lập pháp khoa học, chấp pháp nghiêm minh, tư pháp công chính”, lấy ñây làm bước ñi quan trọng thực hiện “giấc mộng pháp trị” và “giấc mộng Trung Hoa”, ñề cao phương châm chiến lược cơ bản “trị quốc theo hiến pháp” và “trị quốc theo pháp luật”, nhấn mạnh tới việc hình thành môi trường pháp trị ñể mọi người “không muốn vi phạm pháp luật, không thể vi phạm pháp luật và không dám vi phạm pháp luật”, nỗ lực ñể quần chúng nhân dân ñều cảm thấy công bằng chính nghĩa trong từng sự kiện liên quan ñến pháp luật.

7. Hiện nay, việc kiên trì thực hiện phương châm “ñảng phải quản lý ñảng, nghiêm trị ñảng” trở nên cấp bách hơn bao giờ hết. Lý tưởng cách mạng của người ñảng viên cộng sản là trên hết, kỉ luật sắt là truyền thống (của ñảng), quyết không cho phép xảy ra chuyện “trên có quyết sách, dưới có ñối sách”. Cán bộ lãnh ñạo các cấp phải lấy mình làm gương, gương mẫu ñi ñầu, thực hiện 8 quy ñịnh về cải tiến tác phong của Trung ương, loại bỏ “bốn tệ nạn” là chủ nghĩa hình thức, chủ nghĩa quan liêu, chủ nghĩa hưởng lạc và lối sống xa hoa mà quần chúng ghét cay ghét ñắng, ñể dân chúng không ngừng nhìn thấy hiệu quả và những thay ñổi thực tế.

8. ðưa công tác chống tham nhũng và xây dựng sự thanh liêm vào chiều sâu. Trong 36 bài phát biểu của Tập Cận Bình, có 13 bài nói tới vấn ñề chống tham nhũng và xây dựng sự thanh liêm, chỉ rõ phải kiên trì nguyên tắc “ñánh cả hổ (quan chức cấp cao ở trung ương) lẫn chuồn chuồn (quan chức ñịa phương)”, nhấn mạnh phải ñể quyền lực vận hành nơi ánh sáng, nhốt quyền lực vào “lồng chế ñộ”, hình thành cơ chế trừng phạt ñể không dám tham nhũng, cơ chế phòng ngừa

105

ñể không thể tham nhũng, cơ chế bảo ñảm ñể không dễ tham nhũng, bảo ñảm cán ‘bộ lãnh ñạo làm tới chức vị cao, nhưng không lạm quyền, giữ chức vụ cao, nhưng không tư lợi.

9. Thực hiện “giấc mộng Trung Hoa” tức là giấc mộng cường quốc, phải ñồng thời thực hiện giấc mộng cường quân (quân ñội mạnh). Trung Quốc phải xây dựng quân ñội nhân dân nghe theo sự chỉ huy của ñảng, có thể ñánh thắng trận và có tác phong tốt ñẹp. Quân ñội mạnh phải có sức mạnh “phản kích hạt nhân” bảo vệ an ninh quốc gia, lấy ñây làm biện pháp phản kích cuối cùng trong trường hợp bất ñắc dĩ. Quân ñội Trung Quốc mạnh nhưng mạnh không phải ñề xưng bá, vĩnh viễn không xưng bá và không tranh bá.

10. Tiếp tục thúc ñẩy quan hệ hai bờ (eo biển ðài Loan) phát triển hòa bình, thúc ñẩy hai bờ hòa bình thống nhất, xúc tiến hợp tác kinh tế giữa hai bờ theo tinh thần ñồng bào cùng một nhà, tăng cường ñối thoại cấp cao trong lĩnh vực kinh tế, nâng cao mức ñộ chế ñộ hóa trong hợp tác kinh tế; ñồng bào hai bờ ñoàn kết hợp tác, chung tay làm “giấc mộng Trung Hoa” trở nên viên mãn.

11. Trung Quốc kiên trì ñi theo con ñường phát triển hòa bình, nhưng “quyết không hi sinh lợi ích cốt lõi của ñất nước, bất cứ nước nào cũng ñừng hi vọng chúng ta (Trung Quốc) ñem lợi ích cốt lõi ra trao ñổi, ñừng hi vọng chúng ta ăn quả ñắng từ việc làm tổn hại chủ quyền ñất nước, an ninh quốc gia và lợi ích phát triển của chúng ta”. Trung Quốc là nước ñang phát triển, kiên trì phát triển mở cửa, phát triển hợp tác và phát triển cùng thắng.

12. Một loạt bài phát biểu của ông Tập Cận Bình ñã thể hiện quan ñiểm duy vật lịch sử và phép biện chứng của Chủ nghĩa Mác. Ví dụ: lần ñá qua sông và tăng cường thiết kế thượng tầng là thống nhất biện chứng; hay như con ñường phát triển của một quốc gia có thích hợp hay không, chỉ có người dân quốc gia ñó mới có quyền phát ngôn lớn nhất… Tập Cận Bình kiên trì nguyên tắc mọi việc phải xuất phát từ thực tế, tất cả ñều phải ñược thực tế kiểm nghiệm./.