Derince anadolu lisesi ''açikça söyleyin kampanyasi''

DERİNCE ANADOLU LİSESİ

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası araçta yolcu olan

gençleri, sürücünün emniyetli bir şekilde araç

kullanmadığı hallerde, bunu açıkça söylemeye teşvik etmek.

Genellikle gençler, güvenli olmayan sürücülüğü destekleyen grup baskısı yüzünden bunu söylemezler. Araştırmalar, yolcuların sürücü üzerinde oluşturabileceği olumlu etkilerin kazaları azaltabileceğini göstermiştir.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyasının hedef grubu, akşamları, gece ve hafta sonları araçta yolcu olarak seyahat eden 16–19 yaş arası gençlerdir. Amaç, örneğin sürücü çok hızlı ya da alkol veya uyuşturucu etkisi altında araç kullandığında gençleri sürücüye daha dikkatli olmasını söylemek konusunda teşvik etmektir.

Gençlerin çoğunun güvenli ve riskli sürücülüğün ne olduğunu bildiği ve tehlikeli araç kullanmaktan hoşlanmadıkları kabul edilmiştir. Grup baskısı genellikle güvenli olmayan sürücülük hakkında konuşma cesaretini kırar ve böylece (ciddi) kaza riskini artırır.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası, grup baskısına karşı eyleme geçerek bu olumsuz normu güvenli ve sorumlu sürücülük yönünde, sosyal olarak kabul gören olumlu bir baskıya dönüştürmek istemektedir.

Bilginin yayılması, mevcut ihtiyaçlara ve isteklere yönelik satış ve pazarlama prensiplerine dayanmaktadır. Esas olarak, açıkça söylenmesinde sakınca olmayan olumlu bir mesajın iletilmesini amaçlamaktadır. Ahlak dersi veren ve korku uyandıran mesajlardan kaçınılır.

Bilgilendirme ve farkındalığı artırma mesajları okul ziyaretleriyle ve kontrol görevlerinde bilgilendirme masalarıyla, video film ve tişörtlerle yayılmaktadır. Bilgilendirme masalarına katılım gönüllüdür.Trafik denetimleri bilgiyi desteklemektedir.

Amaç bir yandan zaten açıkça konuşmak yönünde olumlu tutum sahibi olan gençleri desteklemek diğer yandan da muhtemelen kampanyanın bilgilendirme bölümünden etkilenmeyecek olanları kontrol ederek onlara yaptırım uygulamaktır.

Açıkça Söyleyin!” Kampanyasının açıkça tanımlanmış bir hedef grubu ve amacı vardır, kampanya ve denetimi birleştirir ve sosyal yaşamın kampanyayla etkilenmeye açık olan bir yönüne işaret eder.

Kampanyanın öncelikli hedef grubu, özellikle hafta sonlarında araçta yolcu olarak seyahat eden 16 ila 19 yaş arası gençlerdir.

Türkiye‟de2011 yılı itibarı ile 74 724 000 kişi yaşamaktadır.

Bu nüfusun %10u 16–19 yaş grubundadır.

Kampanyanın yöneldiği güvenli olmayan sürücülük türleri temelde kırmızı ışık ihlali, hız ve alkollü araç kullanmaktır. Ciddi kazaların büyük bir bölümüne bu davranışlar neden olmaktadır.

2009 yılında

KAZALAR

Ölümlü

Yaralanmalı Kaza

Maddi Hasarlı

KazaÖlü Yaralı

KOCAELİ 2.338 4.34683 4.314

TÜRKİYE

TOPLAMI 91.514 172.6492.969 160.744

2010 yılında

KAZALAR

Ölümlü

Yaralanmalı Kaza

Maddi Hasarlı

KazaÖlü Yaralı

KOCAELİ 2.372 4.27169 4.264

TÜRKİYE

TOPLAMI 97.412 162.5732.738 171.475

Yaralanmalı kazaların sayısı, mesai günlerinde (Pazartesiden Perşembeye) hafta sonlarındakinden (Cuma, Cumartesi, Pazar) daha yüksektir.

Ölümlü kazaların sayısı ise hafta sonlarında mesai günlerindekinden daha yüksektir. Bu nedenle trafik kazasında ölme riskinin hafta sonlarında mesai günlerindekinden daha yüksek olduğu kabul edilebilir, diğer bir deyişle hafta sonları meydana gelen kazalar, diğer günlerdeki kazalardan daha ciddi görünmektedir (Cuma akşamları hafta sonunun başlangıcı olduğundan ve “hafta sonu tipi” kazalar meydana geldiğinden Cuma günü, mesai günlerinden çıkarılmıştır).

Ölen ve yaralanan yolcuların oranı da (araç içinde ölen ya da yaralanan bütün kişilerle karşılaştırıldığında) hafta sonlarında mesai günlerindekinden daha fazladır. Ölen veya yaralanan araç yolcuları hakkında gün ve yaşa göre bilgi bulunmamaktadır.

Ülkemizde 2009 ve 2010 yılında ortalama olarak 95 000 trafik kazası meydana gelmiş, bu kazalarda 2 800 kişi hayatını kaybetmiş, 165 000 kişi yaralanmıştır.

Kocaeli de 2009 ve 2010 yılında ortalama olarak 2 350 trafik kazası meydana gelmiş, bu kazalarda 75 kişi hayatını kaybetmiş, 4 290 kişi yaralanmıştır.

Kazalardan en fazla etkilenenlerin araç içindeki yolcular olduğu tespit edilmiştir.

Bu yüzden kampanya konusu “Açıkça Söyleyin!” olarak belirlenmiştir.

Amaç, onlu yaşlardaki gençler arasında güvenli ve sorumlu sürücülüğe yönelik sosyal normları desteklemektir. Sosyal normlar davranış için önemlidir, bu nedenle güvenli sürücülük için sosyal bir normun özellikle yolcularla seyahat ederken güvenli şekilde araç kullanan gençlerin oranını artırması beklenmektedir.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyasının etkilerinin zamanla artacağına inanılmaktadır. Azalma oranları, kampanya öncesi zaman dilimi olarak alınan 2009-2010 dönemlerindeki kaza istatistikleri dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Bu çalışma sayesinde bir kazanın dahi azalması başarı olarak değerlendirilmelidir.

Yapılan bir çalışmalar, “Açıkça Söyleyin!” kampanyasının tehlikeli sürücülük hakkında görüş beyan etmek konusunda kendine güvenme ve motivasyon yönünden olumlu bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir.

Bu çalışmada kampanyanın ikinci aşamasında bir anket çalışması yapılmıştır. Kampanya, özellikle kadınlar ve bu konuda görüşünü daha sık açıkça söyleme yanlısı olanlar tarafından genellikle olumlu değerlendirilmiştir.

Ankete cevap verenlerin yaklaşık %50‟si, araç yolcularının maruz kaldığı riskin daha fazla farkındadır ve açıkça konuşmanın daha kabul edilebilir olduğunu düşünmektedir. Yaklaşık üçte ikisi, güvenli olmayan sürücülük hakkında daha sık konuşacağına inandığını, yaklaşık üçte biri ise başka ulaşım yollarını daha sık tercih edeceğini belirtmiştir. Bu rakamlar, kadınlarda erkeklerden daha yüksektir. Ayrıca, sürücünün erkek olması halinde yolcunun kadın olma ihtimali erkek olmasına nazaran daha sık rastlanan bir durumdur. Bu sonuçlar, gerçek davranışı değil davranışsal niyeti göstermektedir.

Kampanya, yolcuları güvenli olmayan sürücülerle seyahat etmelerinin önüne geçmek ya da denetim sayesinde sürücülerin kırmızı ışık ihlali hızlı ya da alkol etkisi altında araç kullanma cesaretini kırarak etkide bulunmuş olabilir. Bu faktörler detaylı olarak incelenmemiştir.

Bu kampanya sayesinde konuşma ile engellenecek kazaların ekonomiye sağlayacağı katkı büyük olacaktır.Ayrıca kaza sonucu hayatını kaybeden veya iş göremez durumda olanlarda düşünüldüğünde başarı büyük olacaktır.

Hedef gruptaki gençler arasında kampanyaya karşı olumlu tutumlar olduğu görülmüştür. Önceki araştırmalar, bireyin niyetinin, niyet edilen davranışta bulunma olasılığını artırdığını göstermiştir ve bu kendi kendine söz verme durumu (“Açıkça Söyleyin!” kampanyasının bir sonucu olarak artmış olan) açıkça konuşmaya katkı sağlayan önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Ergenlerin güvenli olmayan sürücülüğü destekleyen grup baskısına karşı koymak konusunda teşvik edilmesi, örneğin kendine olan güveninin artması ya da diğer faaliyetlerde güvenlikle ilgili konuların daha fazla farkında olması gibi, başka olumlu etkilerde bulunmuş olabilir.

Yapılan çalışma, öğrencilerin yaklaşık 2/3‟ünün tehlikeli şekilde araç kullanan sürücüleri etkilemek konusunda daha kendilerinden emin olduklarını ve trafikte yaralanma riski konusunda daha fazla düşündüklerini göstermiştir.

Yapılan çalışma, çeşitli yıllarda kazalar üzerinde artan etkileri göstermiştir. Etkilerin, en azından kısmen tutumlar ve sosyal normlardaki değişikliklere bağlı olduğu varsayılmıştır. Tutumlar ve sosyal normlar genellikle zaman içinde tutarlılık gösterirler. Artan özgüven daha fazla açık konuşmaya, daha fazla açık konuşma ise daha fazla özgüvene neden olduğu zaman kendi kendini denetleme etkisi de ortaya çıkabilir. Bu, tutum / norm değişikliklerine atfedilebilen etkileri açıklayabilir ancak eşlik eden denetimin etkilerini açıklayamaz. Denetim ise, muhtemelen ulaşılan seviyenin gerisine düşmemek için gereklidir. Bu varsayımların geçerli olup olmadığı detaylı olarak gösterilmemiştir.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası, ilk olarak kazalarda büyük ölçüde azalmanın düşünüldüğü Derince Anadolu Lisesinin bulunduğu Derince Kocaeli de uygulanmıştır.Bu kampanyanın etkileri için birkaç yıl uygulanması ön görülmektedir.

Trafik denetimleri, bu önlemin bir parçasıdır. Diğer trafik güvenliği kampanyalarıyla ilgili araştırmalara dayanarak, “Açıkça Söyleyin!” kampanyası denetimle birleştirilmemiş olsaydı etkisinin daha az olacağı kabul edilebilir.

Eğer başka bölgelere veya ülkelere aktarılacak olursa “Açıkça Söyleyin!” kampanyasının başarısı, o bölgedeki gençlerin ifade edebilme derecesine, kampanyanın tekrarlanma sayısına ve etkili denetim önlemleriyle bütünleşip bütünleşmediğine bağlı olacaktır.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası birkaç yıl uygulanmalıdır

Mesajı yaymak için kullanılan medya, esas olarak filmler, kişisel iletişim, tişörtler ve diğer kampanya unsurları oluşturmuştur.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası, genellikle tehlikeli biçimde araç kullanmaya neden olan grup baskısı hakkında bilgilendirme ve farkındalığı artırma kampanyasıdır.

Yolcu olarak seyahat eden gençleri açıkça konuşmaya ve sürücüyü daha dikkatli olması için uyarmaya teşvik eder.

Bu nedenle “Açıkça Söyleyin!” kampanyası, yenilikçi bir kampanya olarak sınıflandırılabilir. Aslında çoğu yol güvenliği kampanyası doğrudan hedef gruba yöneliktir.

Hedef gruptaki muhtemel etkileyicileri etkileme çabası fazla karmaşık görünse de “Açıkça Söyleyin!” kampanyası, bu yaklaşımda başarı sağlanabilirse güçlü bir etki yaratacağını ispatlayacaktır.

Akranlardan gelen bir mesaj, gerçekte makamlardan (yol güvenliği otoriteleri gibi) gelen bir mesajdan daha farklı algılanmaktadır. Hedef grupta farklı, daha güçlü bir etkiye sahip olduğu açıktır.

Ayrıca kampanya ucuzdur ve ticari pazarlama prensiplerini kullanmakta; (güvenli sürücülük için) mevcut ihtiyaçlara yönelmektedir. Mesaj açık ve tek anlamlıdır, belirli bir davranış şekline yönelmiştir (açıkça konuşma) ve ahlak dersi verir nitelikte değildir. Açıkça söyleyin kampanyası birkaç yıldır uygulanmalıdır, son ama önemli bir nokta ise bu kampanya ile denetim faaliyetinin birleştirilmesidir.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyası bilgiyi ve denetimi birleştirmektedir.

Denetim, iletişim faaliyetlerine destek olur.

“Açıkça Söyleyin!” kampanyasının yenilikçi özelliği, hedef gruba ulaşma yolunun, doğrudan doğruya değil mesaj savunucuları üzerinden olmasıdır

www.trafik.gov.tr internet sitesinden trafik kaza istatistikleri

www.trafik.gov.tr internet sitesinden AB üyesi ülkelerde karayolu güvenliğinde en iyi uygulamaların özeti ve yayın serisi – „‟Eğitim ve Kampanyalar‟‟ konulu rapor

http://tr.wikipedia.org Türkiyenin genel nüfus sayımı