Demirta-Alanya yresinde Alanya naplarnn metamorfizmasna ilikin yeni mineralojik bulgular, Orta Toroslar, Trkiye New mineralogic data on the metamorphism of the Alanya nappes, Demirta-Alanya, Central Taurus, Turkey mer BOZKAYA Cumhuriyet niversitesi, Mhendislik Fakltesi, Jeoloji Mhendislii Blm, 58140 SVAS Z Demirta-Alanya evresinde yzeyleyen Alanya Metamorfitleri (Alanya Birlii) alttan ste doru Mahmutlar (Per- miyen ve Permiyen ncesi), Sugz ve Yumruda (Permiyen-Triyas) naplarndan olumaktadr. Mahmutlar Nap, st seviyelerden (fillit, metasiltta) alt seviyelere (granat-mika ist) doru artan metamorfizmaya bal olarak, 2M 1 serizitik mika, IIb klorit (klinoklor), 2M 1 beyaz K-mika ve 1M biyotit biiminde ilerleyen bir evrim geirmitir. deal muskovit-fenjitik beyaz K-mikalar orta basn-dk basncn yksek kesimlerini karakterize eden b 0 deerlerine sahiptir. Sugz Nap, metabazit (eklojit, glokofan ist) arabantlar ve/veya mercekleri ieren granat-mika istler- den olumaktadr. Muskovit, ripidolitik IIb klorit, ender olarak paragonit, illit-smektit ve smektit tr fillosilikatlar ie- ren metapelitlerdeki fenjitik mikalarn kristalinite deerleri epizonu, b 0 deeri ise, orta basn fasiyesini temsil et- mektedir. Yumruda Nap, kloritoyid ve paragonit, eser miktarda 1Tc pirofillit, kaolinit/dikit ve margarit gibi indeks ve/veya ayrtman mineralleri iermesiyle karakteristik olup, Toros kuann kuzey kesimindeki Bolkarda ve Ala- da birliklerine benzer bileime sahiptir. Bu napta epimetamorfik 2M 1 K-mikalar ideal muskovit-fenjit, IIb kloritler ri- pidolit bileimindedir. K-mikalarn b 0 deerleri dk basn-orta basn fasiyesi serisinin dk kesimini iaret et- mektedir. Naplar birbirinden farkl bileim ve metamorfizma karakteri sergilemektedir. Mahmutlar Nap ile daha n- ce yksek basn/dk scaklk metamorfizmas geirmi olan Sugz Nap, daha sonraki bir evrede P-T-t y- nnde ilerleyen Barroviyen tipi metamorfizmaya uramlardr. P-T-tnin tersi ynnde metamorfizma geirmi olan Yumruda Nap bu naplar zerine daha sonra yerlemitir. Naplama hareketleri, buruma kvrm ve dilinimi ile, milonitik dokunun yan sra, kloritoyid, ripidolitik klorit, klorit-smektit, klorit-vermiklit ve illit-smektit oluumlarna da neden olmutur. Anahtar Kelimeler: Alanya Naplar, fillosilikat, kristalinite, metamorfizma ABSTRACT The Alanya Metamorphics cropping out in the Demirta-Alanya area consist of Mahmutlar (Permian and Pre-Per- mian), Sugz and Yumruda (Permian-Triassic) nappes from bottom to top. Mahmutlar Nappe shows a progres- sive evolution as; 2M 1 sericitic mica, IIb chlorite (clinochlore), 2M 1 white K-mica and 1M biotite related to incre- asing metamorphism from upper (phyllite, metasiltstone) to lower part (biotite schist and garnet-mica schist). de- al muscovite-phengitic white K-micas have b 0 values that are characterized by a facies series of the medium pres- sure to upper part of the low pressure metamorphism. Sugz Nappe is made up garnet-mica schist including me- tabasite (eclogite, glaucophane schist) interbands and/or lenses. The crystallinity and b0 values of phengitic mi- cas in the metapelites, including phyllosilicates such as muscovite, ripidolitic IIb chlorite, rarely paragonite, illite- smectite and smectite, represent epizone and medium pressure facies conditions, respectively. The Yumruda Nappe is characterized by its bearing the index and/or indicator minerals such as chloritoid and paragonite, trace amounts of 1Tc pyrophyllite, kaolinite/dickite and margarite, and have similar composition with Bolkarda and Ala- da units of the northern part of the Taurus Belt. Epimetamorphic 2M 1 K-micas and IIb chlorites have compositi- ons of ideal muscovite-phengite and ripidolite, respectively. b 0 values of K-micas indicate a facies series of low pressure to lower part of medium pressure metamorphism. The nappes exhibit different lithologies and metamorp- hic features. The Sugz Nappe displaying an earlier high pressure/low temperature metamorphism has been overprinted together with the structurally overlying Mahmutlar Nappe by a later Barrowian-type metamorphism. The Yumruda Nappe, on the other hand, is characterized by a metamorphic evolution with a typical anticlockwi- Yerbilimleri, 23 (2001), 71-86 Hacettepe niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Aratrma Merkezi Blteni Bulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University
16
Embed
Demirtaß-Alanya yıresinde Alanya naplarÝnÝn ... · Demirtaß-Alanya yıresinde Alanya naplarÝnÝn metamorfizmasÝna ilißkin yeni mineralojik bulgular, Orta Toroslar, T rkiye
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Demirtaß-Alanya y�resinde Alanya naplarÝnÝn metamorfizmasÝna ilißkin yeni mineralojik bulgular, Orta Toroslar, T�rkiye
New mineralogic data on the metamorphism of the Alanya nappes,Demirtaß-Alanya, Central Taurus, Turkey
Demirtaß-Alanya �evresinde y�zeyleyen Alanya Metamorfitleri (Alanya BirliÛi) alttan �ste doÛru Mahmutlar (Per-miyen ve Permiyen �ncesi), Sug�z� ve YumrudaÛ (Permiyen-Triyas) naplarÝndan olußmaktadÝr. Mahmutlar NapÝ,�st seviyelerden (fillit, metasilttaßÝ) alt seviyelere (granat-mika ßist) doÛru artan metamorfizmaya baÛlÝ olarak, 2M1serizitik mika, IIb klorit (klinoklor), 2M1 beyaz K-mika ve 1M biyotit bi�iminde ilerleyen bir evrim ge�irmißtir. Üdealmuskovit-fenjitik beyaz K-mikalar orta basÝn�-d�ß�k basÝncÝn y�ksek kesimlerini karakterize eden b0 deÛerlerinesahiptir. Sug�z� NapÝ, metabazit (eklojit, glokofan ßist) arabantlarÝ ve/veya mercekleri i�eren granat-mika ßistler-den olußmaktadÝr. Muskovit, ripidolitik IIb klorit, ender olarak paragonit, illit-smektit ve smektit t�r� fillosilikatlar i�e-ren metapelitlerdeki fenjitik mikalarÝn kristalinite deÛerleri epizonu, b0 deÛeri ise, orta basÝn� fasiyesini temsil et-mektedir. YumrudaÛ NapÝ, kloritoyid ve paragonit, eser miktarda 1Tc pirofillit, kaolinit/dikit ve margarit gibi indeksve/veya ayÝrtman mineralleri i�ermesiyle karakteristik olup, Toros kußaÛÝnÝn kuzey kesimindeki BolkardaÛ ve Ala-daÛ birliklerine benzer bileßime sahiptir. Bu napta epimetamorfik 2M1 K-mikalar ideal muskovit-fenjit, IIb kloritler ri-pidolit bileßimindedir. K-mikalarÝn b0 deÛerleri d�ß�k basÝn�-orta basÝn� fasiyesi serisinin d�ß�k kesimini ißaret et-mektedir. Naplar birbirinden farklÝ bileßim ve metamorfizma karakteri sergilemektedir. Mahmutlar NapÝ ile daha �n-ce y�ksek basÝn�/d�ß�k sÝcaklÝk metamorfizmasÝ ge�irmiß olan Sug�z� NapÝ, daha sonraki bir evrede P-T-t y�-n�nde ilerleyen Barroviyen tipi metamorfizmaya uÛramÝßlardÝr. P-T-tÕnin tersi y�n�nde metamorfizma ge�irmiß olanYumrudaÛ NapÝ bu naplar �zerine daha sonra yerleßmißtir. Naplaßma hareketleri, burußma kÝvrÝm ve dilinimi ile,milonitik dokunun yanÝ sÝra, kloritoyid, ripidolitik klorit, klorit-smektit, klorit-vermik�lit ve illit-smektit olußumlarÝna daneden olmußtur.
The Alanya Metamorphics cropping out in the Demirtaß-Alanya area consist of Mahmutlar (Permian and Pre-Per-mian), Sug�z� and YumrudaÛ (Permian-Triassic) nappes from bottom to top. Mahmutlar Nappe shows a progres-sive evolution as; 2M1 sericitic mica, IIb chlorite (clinochlore), 2M1 white K-mica and 1M biotite related to incre-asing metamorphism from upper (phyllite, metasiltstone) to lower part (biotite schist and garnet-mica schist). Üde-al muscovite-phengitic white K-micas have b0 values that are characterized by a facies series of the medium pres-sure to upper part of the low pressure metamorphism. Sug�z� Nappe is made up garnet-mica schist including me-tabasite (eclogite, glaucophane schist) interbands and/or lenses. The crystallinity and b0 values of phengitic mi-cas in the metapelites, including phyllosilicates such as muscovite, ripidolitic IIb chlorite, rarely paragonite, illite-smectite and smectite, represent epizone and medium pressure facies conditions, respectively. The YumrudaÛNappe is characterized by its bearing the index and/or indicator minerals such as chloritoid and paragonite, traceamounts of 1Tc pyrophyllite, kaolinite/dickite and margarite, and have similar composition with BolkardaÛ and Ala-daÛ units of the northern part of the Taurus Belt. Epimetamorphic 2M1 K-micas and IIb chlorites have compositi-ons of ideal muscovite-phengite and ripidolite, respectively. b0 values of K-micas indicate a facies series of lowpressure to lower part of medium pressure metamorphism. The nappes exhibit different lithologies and metamorp-hic features. The Sug�z� Nappe displaying an earlier high pressure/low temperature metamorphism has beenoverprinted together with the structurally overlying Mahmutlar Nappe by a later Barrowian-type metamorphism.The YumrudaÛ Nappe, on the other hand, is characterized by a metamorphic evolution with a typical anticlockwi-
Yerbilimleri, 23 (2001), 71-86Hacettepe �niversitesi Yerbilimleri Uygulama ve AraßtÝrma Merkezi B�lteniBulletin of Earth Sciences Application and Research Centre of Hacettepe University
GÜRÜÞ
Ünceleme alanÝ Orta ToroslarÕda Antalya ilinebaÛlÝ Alanya ile Gazipaßa il�eleri arasÝndaki De-mirtaß nahiyesinin kuzey kesiminde yeralmaktaolup (Þekil 1), 1:25 000 �l�ekli Alanya O28 d3,d4 ve Alanya P28 a1,a2 paftalarÝnÝn kesißtiÛiyaklaßÝk 180 km2Õlik bir kesimi kapsamaktadÝr(Þekil 2). B�lgede naplÝ yapÝlara sahip metamor-fik kaya�lar �nceki araßtÝrmacÝlarca Alanya Ma-sifi (Blumenthall, 1951), Alanya BirliÛi (�zg�l,1976) ve Alanya Metamorfitleri (IßÝk ve Tekeli,1995) olarak adlandÝrÝlmÝß olup, Antalya Birli-ÛiÕne (�zg�l, 1976) ait Paleozoyik-MesozoyikyaßlÝ sedimanter birimler �zerinde allokton ko-numlu olarak yeralmaktadÝr (bknz. Þekil 2). Ün-celeme alanÝ ve yakÝn �evresinde bu �alÝßmayÝyakÝndan ilgilendiren baßlÝca genel/b�lgesel je-oloji (Blumenthall, 1951; �zg�l, 1983, 1984; Ulu1983; �zt�rk vd., 1995) ve metamorfik petrogra-fi/petroloji (Peyronnet, 1967; Þeng�n vd., 1978;Okay ve �zg�l, 1984; Okay, 1989; Bozkaya,1999) ama�lÝ �alÝßmalar yapÝlmÝßtÝr. Metamorfit-lerin litolojik ve metamorfizma derecesi a�ÝsÝn-dan b�lgelere g�re farklÝlÝklarÝ aßaÛÝda sÝrala-nan birka� �alÝßmada ifade edilmißtir. BunlardanÞeng�n vd. (1978), metamorfitlerin Alanya b�l-gesinde orta-y�ksek basÝn� metamorfizmasÝ ge-�irmiß epikontinental, G�ndoÛmuß b�lgesindeise y�ksek basÝn� metamorfizmasÝ ge�irmiß ofi-yolitli karmaßÝk nitaliÛinde olduÛunu belirtmißtir.Okay ve �zg�l (1984) ve Okay (1989)Õa g�reAlanya b�lgesindeki metamorfitler naplÝ bir yapÝve iki evreli bir metamorfizma karakterine sahip-tir. IßÝk ve Tekeli (1995) ise, Anamur b�lgesinde-ki metamorfitlerin naplÝ bir yapÝ g�stermediÛinive Alanya b�lgesindekilerden daha y�ksek birmetamorfizma derecesine sahip olduÛunu be-lirtmißlerdir. Bozkaya (1999), Anamur y�resin-deki metamorfitlerin Demirtaß-Alanya ve Yeßil-yurt-Malatya y�relerindeki eßdeÛerlerine g�re,metamorfizma derecesinin yanÝsÝra, bileßimsela�Ýdan da (�zellikle fillosilikat mineralojisi) farklÝ-lÝklar sunduÛunu belirtmißtir. DiÛer taraftan, �z-t�rk vd. (1995), Alanya NapÝ olarak tanÝmladÝk-larÝ metamorfik kaya�larÝn yaß aralÝÛÝnÝn Kamb-riyenÕden EosenÕe kadar uzandÝÛÝnÝ ve napÝ
B�lgedeki metamorfik naplardan �l��l� kesitlerboyunca toplam 70 �rnek alÝnmÝß ve bu �rnekleryÝkanarak y�zeysel tozlardan arÝndÝrÝldÝktansonra, Cumhuriyet �niversitesi Jeoloji M�hen-disliÛi B�l�m� Mineraloji-Petrografi ve JeokimyaAraßtÝrma LaboratuvarlarÝÕnda (MÜPJAL) kÝrma-�Û�tme-eleme, ince-kesit, X-ÝßÝnlarÝ kÝrÝnÝmÝ(XRD: Rigaku DMAX IIIC) t�m kaya�, kil fraksi-yonu incelemelerinden ge�irilmißtir. X-ÝßÝnlarÝ kÝ-rÝnÝmÝ analizleri (CuKα) ile metasedimanter ka-ya�larÝn t�m kaya� ve kil boyu bileßenleri (< 2µm) belirlenerek dÝß standart y�ntemine (Brind-ley, 1980) g�re yarÝ nicel y�zdeleri hesaplan-mÝßtÝr. T�m kaya�ta gonyometre hÝzÝ 2°/dak vekayÝt aralÝÛÝ 2θ = 5-35°, kil fraksiyonunda ise1°/dak ve 2θ = 2-30° (hata miktarÝ ±0.04°) olarakayarlanmÝßtÝr. Kil fraksiyonu ayÝrÝmÝ sediman-tasyon y�ntemi (3 saat 40 dak.) ile yapÝlmÝßolup, kil �amuru sÝvanmÝß cam lamlardan itiba-ren normal (oda sÝcaklÝÛÝnda kurutma), glikolle-me (16 saat 60 °C de etilen glikol buharÝnda bÝ-rakma) ve fÝrÝnlama (4 saat 490 °C de ÝsÝtma) iß-lemlerinden ge�irilerek kil difraktogramlarÝ eldeedilmißtir.
72 Yerbilimleri
se P-T-t path, indicating that its emplacement on the other nappes is relatively late. The formations of crenulationfold and cleavage, mylonitic texture together with the crystallization of chloritoid, ripidolitic chlorite, chlorite-smec-tite, chlorite-vermiculite and illite-smectite in the YumrudaÛ Nappe is assumed to be due to this later nappe-move-ment.
Key words : Alanya Nappes, phyllosilicate, crystallinity, metamorphism
Kristalinite �l��mlerinde K�bler (1984) indisi(10-� illit pikinin yarÝ y�ksekliÛindeki genißliÛi,∆°2θ) kullanÝlmÝßtÝr. Kristalinite �l��mlerinin ka-librasyonu i�in Warr ve Rice (1994) tarafÝndantanÝmlanan kristalinite indeksi standartlarÝndan(CIS) yararlanÝlmÝßtÝr (Bozkaya ve Yal�Ýn,1996). KuvarsÝn (211) piki (2θ= 59.97°, d =1.541 �) referans olarak kullanÝlarak kayÝt aralÝ-ÛÝ 2θ = 59-63° (± 0.01°) olan �ekimlerde mikala-rÝn d(060) yansÝmasÝ �l��lm�ß ve d(060,331) =
1.4936 + 0.0203 (Mg+Fe) eßitliÛine g�re okta-edrik bileßimleri (Hunziker vd., 1986), b0-para-metresi ile de basÝncÝn muskovitlere etkisi (Sas-si and Scolari, 1974; Guidotti ve Sassi, 1986)belirlenmißtir. d(060) yansÝmasÝ �l��mleri, kuv-vetli d(331) pikinin etkisini �nlemek amacÝylaSassi ve Scolari (1974) tarafÝndan �nerildiÛi ße-kilde, ßistozite d�zlemine dik olarak kesilmiß velamelsiz ince-kesitler �zerinde doÛrudan yapÝl-mÝßtÝr.
Bozkaya 73
Þekil 1.a) Toros kußaÛÝndaki birliklerin yayÝlÝmÝ (�zg�l, 1976), b) inceleme alanÝ ve �evresinin b�lgesel jeoloji ha-ritasÝ (�zg�l, 1983; 1984)
Figure 1. a) The distribution of the tectonic units in the Taurus Belt (�zg�l, 1976), b) regional geological map ofthe study area and its surrounding (�zg�l, 1983; 1984).
Politipi incelemeleri mika, klorit ve pirofillit mine-rallerinde yapÝlmÝß olup, kayÝt aralÝÛÝ 2θ = 2-65°arasÝndadÝr. Politipi belirlemelerinde mika vekloritler i�in Bailey (1980, 1988) ve J.C.P.D.S.(1990), pirofillit i�in Brindley ve Wardle (1970)ve Bailey (1980) tarafÝndan �nerilen diyagnostikpikler kullanÝlmÝßtÝr. Paragonitlerle birlikte g�zle-nen muskovitlerin paragoniti�eriÛinin saptanma-sÝ i�in, muskovitlerin 2θ = 45-46° arasÝnda g�z-lenen d(00.10) piklerinden itibaren d(002) pikle-ri �l��lm�ß ve d(002)Mu2M = 10.034 - 0.427Na/(Na+K) eßitliÛi (Zen ve Albee, 1964) kullanÝl-mÝßtÝr. Kloritlerin XRD y�ntemi ile kimyasal bile-ßimlerinin belirlenmesinde, d(005) piklerindenitibaren d(001) deÛerleri bulunmuß ve d(001) =14.55 � − 0.29AlIV form�l�ne g�re (Brindley,1961) tetrahedral Al miktarÝ hesaplanmÝßtÝr. Ok-tahedral Fe+2 miktarÝ kil difraktogramlarÝndan iti-baren kloritlerin [(002) + (004)]/[(001) + (003)](Brown ve Brindley, 1980) ve [(002)/(001)] ile[(004)/(003)] (Chagnon ve Desjardins, 1991)oranlarÝ kullanÝlarak elde edilmißtir. Mg i�eriÛiise, AlIV = AlVI kabul edilerek Fe + AlVI+ Mg = 6eßitliÛinden hesaplanmÝßtÝr.
JEOLOJÜK KONUM VE LÜTOLOJÜ
Ünceleme alanÝnÝn temelini; g�reli otokton konu-munda olan ve ÒAlanya Tektonik PenceresiÓ ola-rak adlandÝrÝlan (�zg�l, 1984) Antalya BirliÛiÕneait Paleozoyik-Mesozoyik yaßlÝ sedimanter-�okd�ß�k dereceli metasedimanter kaya�lar oluß-turmaktadÝr. Antalya BirliÛi �zerinde allokton ko-numlu olarak yeralan metamorfik kaya�lar �st�ste konumlanan �� ayrÝ metamorfik naptanolußmaktadÝr (bknz. Þekil 2). Bu naplar, Okay ve�zg�l (1984) tarafÝndan alttan �ste doÛru Mah-mutlar, Sug�z� ve YumrudaÛ naplarÝ olarak ad-landÝrÝlmÝßtÝr.
YaklaßÝk 700 m kalÝnlÝÛa sahip Mahmutlar NapÝ;�st seviyelerinde gri-yeßil fillit, gri fillit laminalÝmetasilttaßÝ, gri-kahve kalkfillit, gri-siyah mermerve ender olarak beyaz renkli kuvarsit, orta sevi-yelerinde beyaz-gri klorit ßist, beyaz renkli mikakuvarsit, alt seviyelerinde ise beyaz-gri dolomitikmermer, gri-siyah mermer, yeßil klorit mika ßist,kahve-yeßil renkli biyotit ßist ve granatlÝ mikaßistler i�ermektedir. Bu nap, Sug�z� ve Yumru-
74 Yerbilimleri
Þekil 2. Ünceleme alanÝnÝn jeoloji haritasÝ (�zg�l, 1984; Okay ve �zg�l, 1984) ve �rnek lokasyonlarÝFigure 2. Geological map of the study area (�zg�l, 1984; Okay and �zg�l, 1984) and sample locations
daÛ naplarÝna g�re, 50-60 mÕye ulaßan kalÝnmermer ve kuvarsit/ metasilttaßÝ seviyeleri i�er-mesi ve alt seviyelere doÛru (KDÕdan GBÕyadoÛru) d�zenli olarak artan bir metamorfizmasergilemesiyle karakteristiktir.
YaklaßÝk 400 m kalÝnlÝk sunan Sug�z� NapÝ;arabant, mercek ve yer yer dayk g�r�n�ml� me-tabazit (gri-siyah eklojit, siyah mavißist, gri-yeßilepidot amfibol klorit ßist) arakatkÝlarÝ i�eren sa-rÝmsÝ yeßil granatlÝ mika ßist, ender olarak dagri-siyah kalkßist, sarÝmsÝ-beyaz muskovit ßistve yeßilimsi siyah muskovit-klorit ßistlerdenolußmaktadÝr. Bu nap i�in metabazit seviyelerive mika ßistlerdeki iri granatlar (5-6 mm) tipiktir.
YaklaßÝk 600 m kalÝnlÝÛa sahip YumrudaÛ NapÝ;�st seviyelerinde gri kloritoyid fillit, beyaz renkliserizit kuvarsit arakatkÝlÝ mermer ve kalkfillit, or-ta seviyelerinde gri-siyah mermer ve dolomitikmermer, alt seviyelerinde ise gri serizit kuvarsitve sarÝ-beyaz serizit klorit fillit t�r� litolojiler i�er-mektedir. Mermerlerin hemen alt ve �st seviye-lerine karßÝlÝk gelen metapelit seviyeleri katak-lastik g�r�n�m sunmaktadÝr. Bu nap, baßlÝcamermerlerden olußmasÝ ve fillitlerin 3-4 mmÕyeulaßan �ubuksu prizmatik kloritoyid kristallerii�ermesiyle, diÛer naplardan ayÝrt edilmektedir.
PETROGRAFÜ
Mahmutlar NapÝ
�st seviyelerde g�zlenen serizit-klorit fillit ve se-rizit fillit ve kalkfillit olarak adlandÝrÝlan metapelit-ler baßlÝca serizit, klorit, kalsit, kuvars ve albiti�ermekte ve belirgin bi�imde burußma klivajÝ vekÝvrÝmlarÝ sergilemektedir (Þekil 3a). Fillitlere kÝ-rÝntÝlÝ dokunun kÝsmen korunduÛu metasilttaßla-rÝ ve granoblastik-mozayik dokulu kuvarsitler deeßlik etmektedir. Bu seviyelerin hemen altÝndadolomitik mermer ve serizit kuvars mermerler-den olußan metakarbonatlar yeralmaktadÝr.
Orta seviyelerdeki klorit-mika ßist, kuvars ßist,klorit ßistlerin yerini, alt seviyelere doÛru biyotit-lerin ortaya �ÝkmasÝyla, klorit-biyotit ßist ve biyo-tit ßistler almaktadÝr (Þekil 3b). Metamorfizmaderecesinin arttÝÛÝ en alt seviyelerde almandinbileßimli k���k boyutlu granat minerallerinin ge-lißtiÛi granat mika ßist ve amfibolitlerin yer aldÝÛÝbelirtilmektedir (Okay, 1989). Ünceleme alanÝnÝng�neybatÝ kesimine doÛru artan metamorfizma-
yÝ temsil edecek ßekilde ortaya �Ýkan biyotit vegranatlar i�in Okay (1989) tarafÝndan izogradlar�izilmißtir.
Sug�z� NapÝ
Ana litolojiyi olußturan granat mika ßistler baßlÝ-ca kuvars, plajiyoklaz, ortoklaz, muskovit, gra-nat ve klorit i�ermektedir. Feldispat ve granatporfiroblastlarÝ, makaslama etkisi altÝnda kalma-larÝ nedeniyle yer yer b�k�lm�ß olup, basÝn� g�l-gelerinde kuvars ve kloritler gelißmißtir. Granat-larÝn �atlaklarÝndan itibaren yaygÝn retrogradkloritlerin yanÝsÝra, ender olarak, biyotitler de ge-lißmißtir. Granatlarda farklÝ �� tektonik evreye(pre-, sin- ve post-tektonik) karßÝlÝk gelen doku-sal ilißkiler g�zlenmektedir. Granat porfiro-blastlarÝnÝn i�erisindeki mika, kuvars ve feldispatminerallerinin y�nlenmeleri ile kaya�taki ßistozi-te d�zlemlerinin farklÝ a�Ýya sahip olmalarÝ, gra-natlarÝn ßistoziteyi olußturan tektonizmadan da-ha �nce (pre-tektonik) olußtuklarÝna ißaret et-mektedir (Þekil 3c). Bununla birlikte, tektoniz-manÝn ve dolayÝsÝyla makaslama etkisinin etkinolduÛu bazÝ kaya�larda pre-tektonik k�kenli gra-nat porfiroblastlarÝ i�erisindeki kapanÝmlarÝn b�-k�lm�ß S-yapÝlarÝ sergileyerek tektonizmaylaeßzamanlÝ (sin-tektonik) olußum benzeri g�r�-n�mler de sergilemektedir. Bu kaya�larda gra-nat i�erisindeki kloritlerin granat i�erisindeki ka-panÝm d�zlemlerini ve ßistozite d�zlemlerini ke-ser bi�imde gelißmesi, bunlarÝn tektonizmadandaha sonra (post-tektonik) olußtuÛunu g�ster-mektedir. Granat mika ßistlere kalkßist, epidot-klorit-aktinolit-mika ßist ve yer yer milonitik mikaßistler de eßlik etmektedir. Ender g�zlenen epi-dot-klorit-aktinolit-mika ßistlerdeki kloritlerin mi-ka ve aktinolitleri ornatacak bi�imde gelißimi,retrograd k�kenli olduklarÝna ißaret etmektedir.
Bu ßekildeki barroyizit gelißimi ile klorit ve albitolußumlarÝ, Okay (1989) tarafÝndan Barroviyentipi metamorfizmanÝn retrograd etkileri olarakdeÛerlendirilmißtir. Ancak, granat-mika ßist �r-neklerinde de olduÛu gibi, kloritlerin BarroviyenmetamorfizmasÝndan ziyade sonraki naplaßmaevreleriyle ilißkili olarak olußabilecekleri de g�z�n�ne alÝnmalÝdÝr.
YumrudaÛ NapÝ
Bu nap; �st seviyelerde mermer ve kalkfillit, altseviyelerde ise kloritoyid fillit, serizit kuvarsit,kloritoyid-serizit kuvarsit, serizit-klorit mermer vedolomitik mermer litolojilerinden olußmaktadÝr.Mermerler tipik granoblastik dokulu olup, kalsitve/veya dolomitin yanÝsÝra, az miktarda kuvars,serizit ve klorit i�ermektedirler. Fillit ve kuvarsit-lerdeki serizitik mika ve kloritlerden olußan fillo-silikat seviyelerinde burußma kÝvrÝm ve dilinimle-ri yaygÝn olarak g�zlenmektedir. Bu napa �zg��ubuksu-prizmatik bi�imli kloritoyid kristalleri,burußma kÝvrÝm ve dilinimine sahip serizit ve klo-rit y�nlenmelerini kesen gelißig�zel y�nelimleresahiptir (Þekil 3e). Bu durum, kloritoyid kristalle-rinin, serizit ve kloritler ile kayaca burußma kÝv-rÝmÝ ve dilinimi kazandÝran tektonik s�re�lerdendaha sonra (post-tektonik) olußtuÛuna ißaret et-mektedir. AyrÝca, bazÝ fillit ve kuvarsitlerde klori-toyidler sonraki tektonik etkilerle yeniden S1 veS2 foliyasyon d�zlemlerine paralel konuma gel-mißlerdir. Mermerlerin alt ve �st seviyelerindemilonitik dokulu kalkfillit ve fillitler yer almaktadÝr(Þekil 3f). NapÝn genelinde g�zlenmeyen bu mi-lonitik seviyelerin tektonik faaliyetler sÝrasÝndasert ve tÝkÝz olan mermerlerin hareketi ile ilißkiliolarak gelißtiÛi d�ß�n�lmektedir.
MÜNERALOJÜ
Parajenez
Ünceleme alanÝndaki metaklastitler baßlÝca ku-vars, ortoklaz, plajiyoklaz ve fillosilikat; metakar-bonatlar kalsit ve/veya dolomit daha az miktardada fillosilikat; metabazitler ise bunlarÝn yanÝsÝra,piroksen, amfibol ve fillosilikat mineralleri i�er-mektedir. YumrudaÛ NapÝÕndaki fillitlerde klorito-yid, Sug�z� NapÝÕnda ßistlerde iri granat ve me-tabazitlerde omfazit ve glokofan, Mahmutlar Na-pÝÕnÝn alt seviyelerindeki ßistlerde yeralan k���kgranat mineralleri ayÝrtman indeks metamorfikmineralleri olußturmaktadÝr. GranatlarÝn alman-
din + spessartin bileßeni, Mahmutlar NapÝÕnday�ksek iken, Sug�z� NapÝÕnda daha d�ß�kt�r(Okay, 1989). Almandin/spessartin bileßimli gra-natlar Mahmutlar NapÝÕnÝn Anamur kuzeyindekießdeÛer seviyelerinde de belirtilmißtir (Bozkaya,1999). Granat, piroksen, amfibol ve epidot gibiindeks minerallerin parajenetik ilißkileri Okay(1989) tarafÝndan ayrÝntÝlÝ bi�imde bahsedildi-Ûinden, bu �alÝßmada �zellikle X-ÝßÝnlarÝ kil frak-siyonundan elde edilen fillosilikat parajenezleria�ÝklanacaktÝr.
Paragonit ve margarit minerallerinin 9-10 � ara-sÝndaki d(002) bazal pikleri birbirine �ok yakÝnolmasÝ nedeniyle, ancak 1.91-1.95 � arasÝndakid(00.10) pikleri yardÝmÝyla (Frey, 1978) ayÝrtedilmiß olup, yalnÝzca bir �rnekte margaritin var-lÝÛÝ belirlenebilmißtir (Þekil 5a).
76 Yerbilimleri
Bozkaya 77
Þekil 3. a) Serizit-klorit fillitlerde burußma dilinimi ve kÝvrÝmlarÝ (Mahmutlar NapÝ-MN, CR-29, tek nikol-tn), b) Klo-rit-mika ßistlerde ßistozite d�zlemlerini olußturan mika ve klorit mineralleri (MN, CR-39, tn), c) Granat-mika ßistlerde pre-tektonik granat porfiroblastlarÝ ve basÝn� g�lgelerinde gelißen kuvars ve kloritler (Su-g�z� NapÝ-SN, CR-55, tn), d) Granat-glokofan ßistlerde glokofanlarÝn dÝß kesiminde gelißen barroyizitt�r� hornblendler (SN, CR-57, tn), e) Kloritoyid fillitlerde burußma kÝvrÝmlarÝna sahip serizitik mika vekloritleri kesen post-tektonik kloritoyidler (YN, CR-12, tn), f) Milonitik dokulu albit-serizit fillitlerde pre-tek-tonik albit porfiroblastlarÝ (YN, CR-19, tn). q:kuvars, se:serizitik mika, mu:muskovit, c:klorit, gr:granat,gl:glokofan, ba:barroyizit, ct:kloritoyid, ab:albit
Figure 3. a) Crenulation cleavage and folds in the sericite-chlorite phyllites (Mahmutlar Nappe-MN, CR-29, opennicole-on), b) Mica and chlorite minerals making the schistosity planes in the chlorite-mica schists (MN,CR-39, on), c) Pre-tectonic garnet porphyroblasts, and quartz and chlorites within pressure shadows inthe garnet-mica schists (Sug�z� Nappe-SN, CR-55, on), d) Barroisite-type hornblendes developed atthe rims of the glaucophane minerals in the garnet-glaucophanes (SN, CR-57, on), e) Post-tectonicchloritoids cutting the serisitic mica and chlorites having crenulation folds in the chloritoid phyllites (YN,CR-12, on), f) Pre-tectonic albite porphyroblasts in the albite-sericite phyllite with mylonitic texture (YN,CR-19, on). q:quartz, se:sericitic mica, mu:muscovite, c:chlorite, gr:garnet, gl:glaucophane, ba:barroisi-te, ct:chloritoid, ab:albite
0.70)O10 (OH)4 dir (�izelge 1). Bu veriler ilerleyen k�-kenli kloritlerin Mg, gerileyen k�kenli kloritlerinise, Fe i�eriÛinin daha y�ksek olduÛunu g�ster-mektedir. Mg bakÝmÝndan zengin kloritler Mah-mutlar NapÝÕnÝn Anamur kuzeyindeki eßdeÛer li-tolojilerinde de belirlenmißtir (Bozkaya, 1999).
hip olduÛunu ve alt seviyelere doÛru fenjit bileßi-minin arttÝÛÝnÝ g�stermektedir. b0 deÛerleri(8.997-9.039 �) b�y�k �l��de orta-basÝn� fasi-yesi serisini (Guidotti ve Sassi, 1986) temsil et-mektedir. Sug�z� NapÝÕndaki granat-mika ßist�rneÛinde �l��len d(060) veya b0 deÛeri (1.5037� veya 9.022 �) sÝrasÝyla fenjitik bir bileßimi(Mg+Fe = 0.50) ve orta basÝn� fasiyesini temsiletmektedir.
YumrudaÛ NapÝ �rneklerindeki beyaz mikalarda�l��len 1.4992-1.5027 � (ortalama 1.5010 �, 6�rnek) d(060) deÛerleri, diÛer naplara g�re dahad�ß�k olup, ideal muskovite daha yakÝn bir bile-ßimi (Mg+Fe = 0.28-0.45, ortalama 0.36) yansÝt-maktadÝr. Mahmutlar NapÝÕndakilerden daha d�-ß�k olan b0 deÛerleri (ortalama 9.006 �), ortabasÝn� fasiyesi ile d�ß�k basÝncÝn y�ksek kesi-mini temsil etmektedir.
Üllit Kristalinite
Ünceleme alanÝndaki serizitik mika bakÝmÝndanzengin 19 �rnekte �l��len illit kristalinite deÛer-leri 0.12-0.20 arasÝnda deÛißmekte olup, b�y�k�l��de epimetamorfizma, az bir kesimi de y�k-sek dereceli ankimetamorfizmayÝ ißaret etmek-tedir (Þekil 6a). Naplara g�re deÛerlendirildiÛin-de, Mahmutlar NapÝ (0.16-0.29, ortalama 0.22∆°2θ) y�ksek ankizon-epizon; Sug�z� NapÝ(0.08-0.18, ortalama 0.13 ∆°2θ) ve YumrudaÛNapÝ (0.16-0.21, ortalama 0.18 ∆°2θ) epizonutemsil etmektedir. Mahmutlar NapÝÕna ait krista-linite deÛerlerinin Anamur kuzeyindeki eßdeÛer-
Bozkaya 79
Þekil 5. a) Paragonit ve margaritin ayÝrt edilmesinde kullanÝlan d(00.10) piklerini g�steren X-ÝßÝnÝ difraktogramlarÝ,b) Muskovit ve paragonitlerin d(002) pikleri arasÝndaki ilißki
Figure 5. a) X-ray diffractograms representing d(00.10) peaks used for distinction of paragonite and margarite, b)Relationship between d(002) peaks of muscovite and paragonite
lerine ait b�lgeye, YumrudaÛ NapÝÕndakilerin iseMalatya Metamorfitleri b�lgesine d�ßt�Û� g�z-lenmißtir (Þekil 6a). Buna karßÝn YumrudaÛ Na-pÝÕna ait �rnekler herhengi bir b�lgeye d�ßme-mekte olup, diÛer naplara g�re farklÝlÝk taßÝmak-tadÝr. Mahmutlar NapÝÕnda artan metamorfizmaderecesine paralel olarak kristallik derecesininalt seviyelerine doÛru artÝß g�stermemesi, biyo-titli �rneklerde �l��len daha d�ß�k kristalinitedeÛerlerinden kaynaklanmaktadÝr. DiÛer bir ifa-deyle, I(002)/I(001) oranlarÝ d�ß�k olan (bknz.Þekil 4:CR-45, Þekil 6a ve 6b) biyotitli �rneklerinmuskovitli olanlara g�re kristalinite incelemele-rinde kullanÝßlÝ olmadÝÛÝnÝ g�stermektedir (Es-quevin, 1969).
Politipi
K-mikalarÝn 9 �rnek �zerinde ger�ekleßtirilenpolitipi incelemelerine g�re, muskovitler t�m�yle2M1, biyotitler ise 1M politipine sahiptir (Þekil7a). Naplara g�re daÛÝlÝmlarÝ g�z�n�ne alÝndÝ-ÛÝnda, mikalar Mahmutlar NapÝ orta seviyelerinekadar 2M1 muskovitlerden, alt seviyelerde ise2M1 muskovit + 1M biyotitlerden olußmaktadÝr.BolkardaÛÝ BirliÛi �rneklerinde olduÛu gibi (Yal-�Ýn ve Bozkaya, 1997; Bozkaya ve Yal�Ýn,2000), 1M muskoviti temsil eden diyagnostikpiklerin (Bailey, 1988; Grathoff ve Moore, 1996)g�zlenmemesi, 1M politipinin t�m�yle biyotitlereait olduÛunu g�stermektedir. 1M politipi i�eren�rneklerdeki K-mikalarÝn I(002)/I(001) oranlarÝ-nÝn d�ß�k olmasÝ da (Þekil 6b), bu politipin biyo-titlerden kaynaklandÝÛÝ g�r�ß�n� destekler nite-liktedir. 2M1 muskovit ve 1M biyotitleri birliktei�eren �rneklerin I(002)/I(001) oranlarÝ arasÝn-daki sÝnÝr Esquevin (1969) tarafÝndan 0.30 ola-
rak belirtilmißtir. Ancak K-mikalarÝn I(002)/I(001)oranlarÝ beyaz K-mikalarÝn b0 verileri ile birliktedeÛerlendirildiÛinde, sÝnÝr, d�z �izgiden �ok, 0.20ile 0.40 arasÝnda deÛißen bir eÛri (Bozkaya,1999) konumunu almaktadÝr (Þekil 6b). Klorit ba-kÝmÝndan zengin 4 �rneÛin politipi incelemelerineg�re, kloritler t�m naplarda IIb poltipine sahiptir(Þekil 7b). YumrudaÛ NapÝÕnda bol miktarda piro-fillit i�eren serizit kuvarsit �rneÛinde de, pirofillitinbir tabakalÝ triklinik (1Tc) politipine benzer pikle-re sahip olduÛu belirlenmißtir (Þekil 7c).
TARTIÞMA VE SONU�LAR
Ünceleme alanÝndaki metamorfik kaya�lardanXRD y�ntemiyle elde edilen mineralojik-yapÝ-sal/kristalografik bulgular Þekil 8Õde topluca veril-miß ve naplara g�re farklÝlÝk sunan bileßim ve me-tamorfizma �zellikleri sergiledikleri belirlenmißtir.
Mahmutlar NapÝ kaya�larÝnda �st seviyelerdenalt seviyelere doÛru 2M1 serizit/serizitik mika →IIb klorit (klinoklor) → 2M1 beyaz K-mika → 1Mbiyotit bi�imindeki d�ßey daÛÝlÝm metamorfizmaderecesindeki tedrici artÝßla ilißkilidir. Epizonutemsil eden beyaz mikalarÝn b0 deÛerleri artanmetamorfizma derecesine baÛlÝ olarak artmak-tadÝr. FillosilikatlarÝn d�ßey daÛÝlÝmÝnÝn yanÝsÝra,alt seviyelerde almandin t�r� granatlarÝn da or-taya �ÝkmasÝ, P-T-t y�n�nde gelißen Barroviyentipi (Winkler, 1979; Yardley, 1989) ilerleyen birmetamorfizmayÝ ißaret etmektedir (Þekil 9).Mahmutlar NapÝÕnda ulaßÝlan metamorfizma ko-ßullarÝ, Okay (1989) tarafÝndan yaklaßÝk 470 °CsÝcaklÝk ve 6.5 kbar basÝn� olarak saptanmÝßtÝr.Ancak inceleme alanÝndaki metamorfizma, amfi-bolit fasiyesinin disten zonuna ulaßan Anamur
80 Yerbilimleri
�izelge 1. Alanya Metamorfitlerindeki kloritlerin kimyasal bileßimlerinin nap ve litolojilere g�re daÛÝlÝmÝTable 1. Distribution of chemical compositions of the chlorites based on the nappes and the lithologies
Litoloji Si AlIV Altoplam Fe Mg BileßimYumrudaÛ NapÝ
Þekil 6. a) K-mikalarda K�bler Ündeksi-I(002)/I(001) diyagramÝ, b) K-mikalarÝn b0-I(002)/I(001) oranlarÝ ile mika po-litipleri arasÝndaki ilißki (basÝn� fasiyes sÝnÝrlarÝ Guidotti ve Sassi, 1986Õdan alÝnmÝßtÝr)
Figure 6. a) K�bler Index-I(002)/I(001) diagram in the K-micas, b) Relationship between b0-I(002)/I(001) ratio of K-micas and mica polytypes (pressure facies boundary taken from Guidotti and Sassi, 1986)
Þekil 7. Ünceleme alanÝndaki metapelitlerdeki (a) K-mika, (b) klorit ve (c) pirofillit politiplerinin X-ÝßÝnÝ difraktogram-larÝ (Kesikli �izgiler 2M1 beyaz K-mica, ��genler 1M biyotite ait diyagnostik pikleri g�stermektedir)
Figure 7. X-ray difractograms K-mica polytypes (a), chlorite (b) and pyrophyllite (c) in the metapelites from thestudy area (dashed lines and tirangles represent the diagnostic peaks of 2M1 white K-mica and 1M bi-otites, respectively)
kuzeyindeki eßdeÛerlerine g�re (IßÝk ve Tekeli,1995; Bozkaya, 1999) daha d�ß�kt�r.
Sug�z� NapÝ metaklastitleri 2M1 muskovit ve IIbklorit (ripidolit) ve ender olarak paragonit i�er-
mektedir. �nce y�ksek basÝn� metamorfizmasÝge�irmiß olan (510 °C, 13.5 kbar : Okay, 1989).Sug�z� NapÝÕnda, sonra gelißen Barroviyen tipiilerleyen dinamo-termal metamorfizma, barroyi-zitik hornblend, epidot ve biyotit olußumlarÝyla
82 Yerbilimleri
Þekil 8. Ünceleme alanÝndaki bazÝ mineralojik verilerin naplara g�re daÛÝlÝmÝFigure 8. The distribution of some mineralogical data with respect to the nappes in the study area
karakteristik gerileyen etkiler meydana getirmiß-tir. Y�ksek basÝncÝ ißaret eden glokofanlÝ ve om-fazitli kaya�larÝ i�eren Sug�z� NapÝÕndaki beyazK-mikalarÝn y�ksek basÝn� yerine, orta basÝncÝtemsil eden b0 deÛerleri sunmasÝ, ilerleyen Bar-roviyen tipi metamorfizma sÝrasÝnda yenidendengeye ulaßtÝÛÝnÝ g�stermektedir. Dokusal vemineralojik veriler ripidolitik klorit, C-V ve I-SÕle-rin barroviyen metamorfizmasÝndan sonrakinaplaßmalarla ilißkili regresif transformasyon(degradasyon) ile olußtuÛunu g�stermektedir.
likat mineralleri i�ermekte olup, fillosilikat para-jenezleri aynÝ birliÛe ait Malatya Metamorfitleri-ne (Yeßilyurt-Malatya;Yal�Ýn vd., 1999) ve ToroskußaÛÝndaki diÛer allokton birliklerinkine (Bol-kardaÛÝ BirliÛi/Kangal-Sivas; Yal�Ýn ve Bozkaya,1997; BolkardaÛÝ BirliÛi/BozkÝr-Konya; Bozkayave Yal�Ýn, 1997a ve 2000; AladaÛ BirliÛi/PÝnar-baßÝ-Kayseri; Bozkaya ve Yal�Ýn, 1997b) olduk-�a benzerdir. Bu veriler, YumrudaÛ NapÝÕnÝn To-ros kußaÛÝnÝn kuzey kesimini temsil eden Bol-kardaÛÝ veya AladaÛ BirliÛi ile k�kensel ilißkisini,diÛer bir ifadeyle kuzey k�kenli olduÛunu ißaretetmektedir. Naptaki kaya�larÝn, dokusal �zellik-leri, kristalinite ve politipi verileri, indeks mineral-
Figure 9. Hypothetical metamorphic evolutions of the nappes of Alanya Metamorphites showing the different me-tamorphism characters according to the major tectonic settings (Tectonic settings from Robinson, 1987;boundaries of metamorphic facies from Eskola (1915;Yardley, 1989); temperature values of diagenesis-anhizone-epizone from Frey, 1986; b0 values from Guidotti and Sassi, 1986. Numbers refer to the maxi-mum metamorphic degrees and the orders of the nappes. 2, 3 and 4 values are taken from Okay (1989))
lerin petrolojik denge diyagramlarÝ (Velde, 1977;Frey, 1987; Bucher ve Frey, 1994) ve muskovit-lerin paragonit i�eriÛi (Chatterjee ve Flux, 1986)sÝcaklÝÛÝn 400 °CÕyi, muskovitlerin b0 deÛerleri(Guidotti ve Sassi, 1986) ise, basÝncÝn 3 kbarÕÝaßmadÝÛÝnÝ g�stermektedir. YumrudaÛ Na-pÝÕndaki indeks fillosilikatlarÝn ve kloritoyidlerinMahmutlar NapÝÕnÝn �st seviyelerinde g�zlen-memesi, diÛer taraftan muskovitlerin daha d�-ß�k basÝncÝ ißaret eden b0 deÛerleri sergilemesi,bu minerallerin diÛer naplardakinden farklÝ d�-nemde olußtuÛunu d�ß�nd�rmektedir. Petrogra-fik g�zlemlere g�re kloritoyidlerin olußumu, in-deks fillosilikat minerallerinin olußumundan da-ha sonraki d�nemi temsil etmektedir. Ündeksve/veya ayÝrtman fillosilikat minerallerinin ToroskußaÛÝndaki allokton naplar i�in karakteristik ol-masÝ, allokton taßÝnma ve naplaßma ile bu mine-rallerin olußumu arasÝnda bir ilißkiye ißaret ederg�z�kmektedir. Bununla birlikte, K-mika+Na-mi-ka + kaolinit/dikit birlikteliÛi, beyaz K-mikalarÝnd�ß�k b0 deÛerleri sergilemesi, basÝn� yerine,��kelme ile eß zamanlÝ a�ÝlmalÝ basenleri karak-terize eden ÝsÝ akÝßÝnÝn daha etkin olduÛu P-T-tnin tersi y�n�nde gelißen metamorfizmayÝ da(Bevins ve Robinson, 1988; Robinson ve Be-vins, 1989; Bozkaya ve Yal�Ýn, 2000) ißaret ederniteliktedir. Bu veriye g�re, sonraki naplaßmahareketlerinin daha �ok burußma kÝvrÝm ve kli-vajlarÝyla temsil edilen yapÝsal-dokusal etkilermeydana getirmißtir. Ancak metaklastitlerdekiindeks ve/veya ayÝrtman fillosilikat minerallerininolußumunun ortaya konulmasÝ i�in, k�ken mal-zemenin bileßimi, neoformasyon ve/veya trans-formasyon s�re�leri ve olußum zamanlarÝ (��-kelme-diyajenez ve naplaßma evreleri) gibi pa-rametrelerin etkilerinin bilinmesi gerekmektedir.BunlarÝn anlaßÝlmasÝ da, dokusal �zelliklerine
g�re farklÝ evreleri temsil eden fillosilikatlarÝn ay-rÝntÝlÝ mikroanalitik incelemelerle bileßimlerininsaptanmasÝ ile m�mk�n olabilecektir.
Ünceleme alanÝndaki metamorfitlerin Anamur ku-zeyindeki eßdeÛerlerine g�re, metabazit (eklojitve glokofan ßist) arakatkÝlÝ bir nap (Sug�z� Na-pÝ) i�erdiÛi ve P-T-t y�n�nde ilerleyen daha d�-ß�k dereceli metamorfizmaya sahip olduÛu da-ha �nceki araßtÝrÝcÝlarca (Okay, 1989; IßÝk veTekeli, 1995) belirtilmißtir. Elde edilen bulgularag�re; Mahmutlar NapÝ kaya�larÝ Anamur y�re-sindeki metamorfik kaya�larÝn (Bozkaya, 1999)daha d�ß�k dereceli metamorfik eßdeÛerleri g�-z�kmektedir. Bununla birlikte, YumrudaÛ NapÝ,Alanya BirliÛiÕnin DoÛu Toros uzantÝsÝnÝ temsileden ve P-T-t nin tersi y�n�nde metamorfizmage�iren Malatya Metamorfitlerine (Yeßilyurt-Ma-latya; Yal�Ýn vd., 1999) olduk�a benzer bileßimve metamorfizma derecesi sergilemektedir(bknz. Þekil 9). Mahmutlar ve Sug�z� naplarÝbirlikte Barroviyen metamorfizmasÝ ge�irmiß,daha sonra yerleßen (Þekil 10) en �stteki Yum-rudaÛ NapÝ bu metamorfizmadan farklÝ bir bile-ßim ve karakter sergilemektedir (bknz. Þekil 9).Bu veriler, Okay (1989)ÕÝn her �� napÝn birlikteBarroviyen metamorfizmasÝ ge�irdiÛi bi�iminde-ki g�r�ß�n� zayÝflatmaktadÝr.
Sonu�ta; olasÝlÝ olarak �st Kretase veya �nce-sinde (Okay ve �zg�l, 1984; Okay, 1989) Mah-mutlar ve Sug�z� naplarÝ birlikte Barroviyen tipimetamorfizma ge�irmißtir. Maestrihtiyen-EosensÝrasÝndaki bindirmeler (Senoniyen-PaleosenÕdeAlanya BirliÛiÕnin Antalya BirliÛiÕne bindirmesi,Paleosen-Alt EosenÕde her ikisinin kuzeye doÛ-ru Otokton GeyikdaÛÝ BirliÛiÕne bindirmesi) Yum-rudaÛ NapÝÕnÝn yerleßimine neden olmußtur (Þe-
84 Yerbilimleri
Þekil 10. Orta Toroslarda Alanya NaplarÝ ile diÛer birliklerin tektonik evrimini g�steren ßematik kesiti (MN:Mahmut-lar NapÝ, SN:Sug�z� NapÝ, YN:YumrudaÛ NapÝ)
Figure 10. Shematic section illustrating the tectonic evolution of Alanya Nappes and other units in the Central Ta-urides (MN:Mahmutlar Nappe, SN:Sug�z� Nappe, YN:YumrudaÛ Nappe)
kil 10). Eosen sonrasÝ bindirmeler (AladaÛ Birli-ÛiÕnin Alanya BirliÛiÕne bindirmesi), metamorfikolmayan Paleosen-Eosen yaßlÝ birimleri de�nemli �l��de etkilemißtir (Bozkaya, 1999).FarklÝ evreleri temsil eden bu bindirmeler meta-morfik kaya�larda �eßitli retrograd deÛißimlermeydana getirmißtir.
KATKI BELÜRTME
Yazar, �alÝßmanÝn �eßitli aßamalarÝndaki bilim-sel katkÝ ve yapÝcÝ eleßtirilerinden dolayÝ Cum-huriyet �niversitesi Jeoloji M�hendisliÛi B�l�-m�Õnden Prof.Dr. H�seyin YAL�INÕa, makaleninincelenerek gelißtirilmesine katkÝ saÛlayan, Ha-cettepe �niversitesi Jeoloji M�hendisliÛi B�l�-m�Õnden Prof.Dr. Yavuz ERKAN ve Orta DoÛuTeknik �niversitesi Jeoloji M�hendisliÛi B�l�-m�Õnden Prof.Dr. M.Cemal G�NC�OÚLUÕna,laboratuvar �alÝßmalarÝnÝn titizlikle y�r�t�lereksonu�landÝrÝlmasÝndaki katkÝlarÝndan dolayÝCumhuriyet �niversitesi M�hendislik Fak�ltesiMineraloji-Petrografi ve Jeokimya Laboratu-var-larÝ (MÜPJAL) elemanlarÝ Kimya Y�ksek M�hen-disi Fatma YAL�IN ve Kimyager Dr. �mit ÞEN-G�LÕe teßekk�r eder.
KAYNAKLAR
Bailey, S.W., 1980. Structures of layer silicates. In :Crystal Structures of Clay Minerals andtheir X-ray Identifications, G.W.Brindleyand G.Brown (eds.), Mineralogical Society,London, 2-123.
Bailey, S.W., 1988. X-ray diffraction identification ofthe polytypes of mica, serpentine, andchlorite. Clays and Clay Minerals, 36, 193-213.
Bevins, R.E., and Robinson, D., 1988. Low grade me-tamorphism of the Welsh Basin Lower Pa-leozoic succession: an example of diastat-hermal metamorphism? Journal of Geolo-gical Society, London, 145, 363-366.
Blumenthal, M.M., 1951. BatÝ Toroslarda Alanya ard�lkesinde jeolojik incelemeler. MTA Ensti-t�s�, 5, 134 s.
Bozkaya, �. ve Yal�Ýn, H., 2000. Very low-grade me-tamorphism of Upper Paleozoic-LowerMesozoic sedimentary rocks related to se-dimentary burial and thrusting in CentralTaurus Belt, Konya, Turkey. InternationalGeology Review, 42, 353-367.
Brindley, G.W., 1961. Chlorite minerals. In the X-rayIdentification and Crystal Structures ofClay Minerals, G. Brown (ed.), Mineralogi-cal Society, London, 242-296.
Brindley, G.W., 1980. Quantitative X-ray mineralanalysis of clays. In Crystal Structures ofClay Minerals and their X-ray Identificati-on, G.W. Brindley and G. Brown (eds.), Mi-neralogical Society, London, 411-438.
Brindley, G.W., and Wardle, R., 1970. Monoclinic andtriclinic forms of pyrophyllite and pyrophyl-lite anhydride. American Minerologist, 48,42-61.
Brown, G., and Brindley, G.W., 1980. X-ray diffracti-on procedures for clay mineral identificati-on. In Crystal Structures of Clay Mineralsand their X-ray Identification, G.W. Brind-ley and G. Brown (eds.), Mineralogical So-ciety, London, 305-360.
Bucher, K., and Frey, M., 1994. Petrogenesis of Me-tamorphic Rocks. Springer Verlag, Berlin,Heidelberg, 318pp.
Chagnon, A., et Desjardins,M., 1991. D�terminationde la composition de la chlorite par diffrac-tion et microanalyse aux rayons X. Cana-dian Mineralogist, 29, 245-254.
Chatterjee, N.D., and Flux, S., 1986. Thermodynamicmixing properties of muscovite-paragonitecrystalline solutions at high temperaturesand pressures, and their geological appli-cations. Journal of Petrology, 27, 677-693.
Eberl, D.D., and Velde, B., 1989. Beyond the K�blerindex. Clay Minerals, 24, 571-577.
Esquevin, J., 1969. Influence de la composition chi-mique des illites sur leur cristallinit�. Bulle-tin Centre Rech. Pau-SNPA 3, 147-153.
Foster, M.D., 1962. Interpretation of the compositionand a classification of the chlorites. U.S.Geological Survey Professional Paper,414-A, 1-33.
Frey, M., 1978. Progressive low-grade metamorp-hism of a black shale formation, CentralSwiss Alps, with special reference to
Bozkaya 85
pyrophyllite and margarite bearing as-semblages. Journal of Petrology, 19, 95-135.
Frey, M., 1986. Very low-grade metamorphism of theAlps-An introduction: Schweizerische Mi-neralogische und Petrographische Mitteli-ungen, 66, 13-27.
Frey, M., 1987. Very low-grade metamorphism ofclastic sedimentary rocks. In Low Tempe-rature Metamorphism. M. Frey (ed.), Blac-kie and Son,Glasgow, 9-58.
Grathoff, G.H., and Moore, D.M., 1996. Illite polytypequantification using Wildfire calculated X-ray diffraction patterns. Clays and Clay Mi-nerals, 44, 835-842.
Guidotti, C.V., and Sassi, F.P., 1986. Classificationand correlation of metamorphic facies seri-es by means of muscovite bo data fromlow-grade metapelites. Neues Jahrbuchf�r Mineralogie, Abhandlungen, 153, 363-380.
Hunziker, J.C., Frey, M., Clauer, N., Dallmeyer, R.D.,Fredrichsen, H., Flehmig, W., Hochstras-ser, K., Roggviler, P., and Schwander, H.,1986. The evolution of illite to muscovite:mineralogical and isotopic data from theGlarus Alps, Switzerland. Contribution toMineralogy and Petrology, 92, 157-180.
IßÝk, V. ve Tekeli, O., 1995. Alanya metamorfitlerinindoÛu kesiminde yeni petrografik bulgular(Anamur). MTA Dergisi 117, 105-113.
K�bler, B., 1984. Les indicateurs des transformationsphysiques et chimiques dans la diagen�-se, temp�rature et calorim�trie. In : Th�r-mom�trie et barom�trie g�ologiques, M.Lagache (ed.), Societ� Fran�aise de Min�-ralogie et de Cristallographie, Paris, 489-596.
Okay, A., 1989. An exotic eclogite/blueschist slice ina Barrovian-style metamorphic terrain,Alanya Nappes, Southern Turkey. Journalof Petrology, 30, 107-132.
Okay, A., and �zg�l, N., 1984. HP/LT metamorphismand the structure of the Alanya Massif, So-uthern Turkey : an allocthonous compositetectonic sheet. The Geological Evolution ofthe Eastern Mediterranean. A.H.F. Robert-son and T.E. Dixon (eds.), Geological So-ciety of London, Special Publication, 14,429-439.
�zg�l, N., 1983. Stratigraphy and tectonic evolutionof the Central Taurides. InternationalSymposium on the Geology of the TaurusBelt. O.Tekeli ve M.C.G�nc�oÛlu(eds.),77-90.
Robinson, D., 1987, Transition from diagenesis tometamorphism in extensional and collisionsettings: Geology, 15, 866-869.
Robinson, D., and Bevins, R.E., 1989, Diastathermal(extensional) metamorphism at very lowgrades and possible high grade analogu-es. Earth and Planetary Science Letters,92, 81-88.
Sassi, F.P., and Scolari, A., 1974. The b0 value of thepotassic white micas as a barometric indi-cator in low-grade metamorphism of peliticschists. Contributions to Mineralogy andPetrology, 45, 143-152.
Srodon, J., 1984. X-ray powder diffraction identificati-on of illitic materials. Clays and Clay Mine-rals, 32, 337-349.
Þeng�n, M., Acarlar, M., �etin, F., DoÛan O.Z. veG�k, A., 1978. Alanya masifinin yapÝsalsorunu. Jeoloji M�hendisliÛi, 6, 39-44.
Velde, B., 1977. Clays and Clay Minerals in Naturaland Synthetic Systems. Developments inSedimentology 21, Elsevier, Amsterdam,218 p.
Warr, L.N., and Rice, A.H.N., 1994. Interlaboratorystandartization and calibration of clay mi-neral crystallinity and crystallite size data.Journal of Metamorphic Geology., 12, 141-152.
Winkler, G.H.F., 1979. Petrogenesis of MetamorphicRocks.Fourth Edition, Springer-Verlag,New York, 348pp.
Yal�Ýn, H. ve Bozkaya, �., 1997. Kangal-Alacahany�resi (Sivas) �st Paleozoyik yaßlÝ meta-sedimanter kaya�larda g�m�lme ve bindir-me ile ilißkili �ok d�ß�k dereceli metamor-fizma. T�rkiye Jeoloji B�lteni, 40, 1-16.
Yardley, B.W.D., 1989. An Introduction to Metamorp-hic Petrology. Longman Scientific andTechnical, New York, 248pp.
Yardley, B.W.D., MacKenzie, W.S., and Guilford, C.,1990. Atlas of metamorphic rocks and the-ir textures. Longman Scientific and Techni-cal, England, 120pp.
Zen, E-AN., and Albee, A.L., 1964. Coexistant mus-covite and paragonite in pelitic schists.American Mineralogist, 49, 904-925.