Def oostendorp lezing 10 nov 2014

OostendorplezingOostendorplezing10 november 201410 november 2014

John van der Meij John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en

Therapie (Oegstgeest) Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen

(Haarlem)(Haarlem)

De werkelijke ontdekkingsreis bestaat er De werkelijke ontdekkingsreis bestaat er niet in, dat je nieuwe landschappen niet in, dat je nieuwe landschappen ontdekt, maar dat je de wereld met ontdekt, maar dat je de wereld met nieuwe ogen bekijktnieuwe ogen bekijkt

Marcel ProustMarcel Proust

Inhoud lezingInhoud lezing

1)1) InleidingInleiding2)2)Hoopgevende ontwikkelingen:Hoopgevende ontwikkelingen:

- Kennis van het brein- Kennis van het brein- Neuroplasticiteit- Neuroplasticiteit- Het kennen van je emotionele stijl- Het kennen van je emotionele stijl- Contact 2.0- Contact 2.0- Placebo-respons vergroten- Placebo-respons vergroten

Resultaat behandelingResultaat behandelingNorcross,J; Psychotherapy relationships that work. Therapist contributions and Norcross,J; Psychotherapy relationships that work. Therapist contributions and responsiveness to patients. Oxford University Press ( 2002)responsiveness to patients. Oxford University Press ( 2002)

Werkrelatiefactoren 85 %- therapeutkenmerken- patiëntkenmerken

Methode/ technieken 15 %

““empirically validated psychotherapists, rather than empirically empirically validated psychotherapists, rather than empirically supported treatment” supported treatment”

(Lambert and Ogles 2004)(Lambert and Ogles 2004)

Wat gebeurt er in het brein van de Wat gebeurt er in het brein van de therapeut in relatie tot zijn patiënt?therapeut in relatie tot zijn patiënt?Inleiding in de neurowetenschappen, Ben van Cranenburgh; 2006Inleiding in de neurowetenschappen, Ben van Cranenburgh; 2006

Hoopgevende Hoopgevende ontwikkelingen ontwikkelingen

neurowetenschappenneurowetenschappen

HOOPGEVENDE HOOPGEVENDE ONTWIKKELINGONTWIKKELING

KENNIS VAN HET KENNIS VAN HET BREINBREIN

Het verschil tussen een professional en een Het verschil tussen een professional en een nieuweling is een model. Het uitermate nieuweling is een model. Het uitermate krachtgevende model is “weten hoe je brein krachtgevende model is “weten hoe je brein werkt” werkt”

Evian Gordon, Brain Revolution; 2009Evian Gordon, Brain Revolution; 2009

Brain in the palm of your handBrain in the palm of your hand

Het brein in je handHet brein in je hand

SocialeBrein

Sociale breinSociale brein

Geen goede communicatie tussen rationele Geen goede communicatie tussen rationele

brein(vingers) en limbische brein (duimbrein(vingers) en limbische brein (duim))

Waar “klikt” je amygdala naartoe?Waar “klikt” je amygdala naartoe?

Nieuw breinPrefrontaal

Oud breinReptiel

NegatieveEmotioneleFeedback

PositieveReïnforcement

HOOPGEVENDE HOOPGEVENDE ONTWIKKELINGONTWIKKELING

NEUROPLASTICITEITNEUROPLASTICITEIT

NEUROPLASTICITEITNEUROPLASTICITEIT

Jongleren verandert het brein in 3 maandenJongleren verandert het brein in 3 maanden

NeuroplasticiteitNeuroplasticiteit

TRAINEN VAN SPIERENVERANDERT HET LIJF

TRAINEN VAN DE GEEST VERANDERT HET BREIN

YOU CAN USE YOUR MIND TO YOU CAN USE YOUR MIND TO CHANGE YOUR BRAIN, FOR THE CHANGE YOUR BRAIN, FOR THE BETTER…BETTER…

Self-directed neuroplasticitySelf-directed neuroplasticity

Waar richt je je aandacht op?- gedoe; twijfel?- dankbaarheid; kwaliteiten?

HOOPGEVENDE HOOPGEVENDE ONTWIKKELINGONTWIKKELING

HET KENNEN VAN JEHET KENNEN VAN JE EMOTIONELE STIJLEMOTIONELE STIJL

Zes dimensies van de emotionele stijluit systematisch onderzoek naar neurale basis van emoties Richard Davidson; 2012

1)Veerkracht: 1)Veerkracht: signalen van de PFC naar de amygdala en van de signalen van de PFC naar de amygdala en van de amygdala naar de PFC bepalen hoe snel het brein amygdala naar de PFC bepalen hoe snel het brein zich herstelt van een schokkende ervaring.zich herstelt van een schokkende ervaring.

Werkzaamheid van linker Prefrontaal Werkzaamheid van linker Prefrontaal gebied versterkengebied versterken

1)1) Lummelen Lummelen 2)2) MindfulnessMindfulness3)3) ZelfcompassieZelfcompassie

Left anterior shift

ZelfcompassieZelfcompassie(www.zelfcompassie.nl)(www.zelfcompassie.nl)

• Aardig zijn voor jezelfAardig zijn voor jezelfWarm en begripvol op jezelf Warm en begripvol op jezelf

reageren ook als je fouten reageren ook als je fouten maakt of lijdt.maakt of lijdt.

• Je menselijkheid Je menselijkheid erkennenerkennen

Lijden en gevoelens van Lijden en gevoelens van tekortschieten horen bij het tekortschieten horen bij het leven. We maken ze allemaal leven. We maken ze allemaal mee, niet alleen ik.. mee, niet alleen ik..

HOOPGEVENDE

ONTWIKKELING CONTACT 2.0

Recent trends show that people increasingly value material goods over relationships—but neuroscience and evolution say this goes against our nature… Social; Matthew Lieberman, 2013

Een defaultnetwerk (‘terugvalnetwerk’) Marcus Raichle 2001Marcus Raichle 2001

is een netwerk van gebieden in de hersenen dat vooral actief is in een toestand van rust, waarin men niet op gebeurtenissen in de buitenwereld is gericht.

Het “rustbrein” (default mode network)Het “rustbrein” (default mode network)In de “vrije” momenten zijn we bezig met denken In de “vrije” momenten zijn we bezig met denken over de ander, onszelf en de relatie over de ander, onszelf en de relatie (social thinking) (social thinking)

Rustbrein actief tijdens “niets doen”

MemorySense of self Autobiograf.reflectie

Integratie

Wat gebeurt er? Wat gebeurt er?

Wat gebeurt er?

Het verleden herinneren en over toekomst denken

Zelf-projektie

Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen en Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen en buitengesloten…buitengesloten…

Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman in Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman in Pain, 2006Pain, 2006

Sociale en fysieke pijnSociale en fysieke pijn The pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approachThe pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approach

Lieberman & Eisenberger, 2008 Lieberman & Eisenberger, 2008

Rechter Ventro-laterale PFC

Anterior Cingula Cortex (dorsaal) Anterior Cingula Cortex (dorsaal)

Rechter Ventro-laterale PFC

The Healthy Mind PlatterThe Healthy Mind PlatterNeuroLeadershipjournal 4; 2012NeuroLeadershipjournal 4; 2012David Rock, Daniel J. Siegel, Steven A.Y. Poelmans and Jessica David Rock, Daniel J. Siegel, Steven A.Y. Poelmans and Jessica PaynePayne

Zeven neuro-cognitieve activiteiten Zeven neuro-cognitieve activiteiten als voeding voor de geestals voeding voor de geest

- slaap tijd- fysieke tijd- speel tijd- focus tijd- lummel tijd- mindful tijd- contact tijd

HOOPGEVENDE HOOPGEVENDE ONTWIKKELINGONTWIKKELING

PLACEBO RESPONSPLACEBO RESPONS VERGROTENVERGROTEN

Mirror Neurons and how we Mirror Neurons and how we affect one anotheraffect one another

PROGRAM IN PLACEBO STUDIESPROGRAM IN PLACEBO STUDIES& THERAPEUTIC ENCOUNTER (PiPS)& THERAPEUTIC ENCOUNTER (PiPS)

Harvard Medical School 2012 -….Harvard Medical School 2012 -….

Sharing pain and relief: neural correlates of Sharing pain and relief: neural correlates of physicians during physicians during treatment of patientstreatment of patientsKB Jensen et all .Molecular Psychiatry (2013), 1–7KB Jensen et all .Molecular Psychiatry (2013), 1–7

Patiënt- behandelaar interacties dragen significant bij aan placebo-effecten en klinische uitkomsten

Verwachtingsproces behandelaar

Activiteit “beloningscentrum” Activiteit “beloningscentrum” behandelaarbehandelaar

•EN ZO IS PIJN SLECHTS PIJNEN ZO IS PIJN SLECHTS PIJN•TENZIJ JE HAAR WEERSTAATTENZIJ JE HAAR WEERSTAAT

• DAN WORDT HET EEN KWELLINGDAN WORDT HET EEN KWELLINGI CHINGI CHING

Regen is slechts regen,dat is nog geen slecht weer…

En zo is pijn slechts pijntenzij je haar weerstaat dan wordt het lijden…

I Ching

Niets is wat het lijkt…Niets is wat het lijkt…leren kijken met nieuwe ogenleren kijken met nieuwe ogen

Bedankt voor uw aandachtBedankt voor uw aandacht www.trilemma.nlwww.trilemma.nl