Top Banner
Leefmilieu Brussel VENTILATIE: SYSTEMEN, NETWERKEN, REGELING Lieven Indigne Cenergie cvba Opleiding Duurzaam Gebouw: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling
63

De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Oct 16, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Leefmilieu Brussel

VENTILATIE: SYSTEMEN, NETWERKEN, REGELING

Lieven Indigne

Cenergie cvba

Opleiding Duurzaam Gebouw: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling

Page 2: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

2

Doelstelling(en) van de presentatie

● Een technische basis geven van

► de ventilatiesystemen en hun onderdelen

► de distributie en de regeling van de ventilatie-installaties

► het onderhoud en de follow-up ervan

om de juiste keuzes te kunnen maken op de markt

en voor een goed beheer van de uitgevoerde

installaties.

Page 3: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

3

● Waarom en hoe ventileren?

● De verschillende ventilatiesystemen

► Focus op de systemen C, C+ en D

● Dimensionering

● Energie-efficiëntie:

► Ontwerp van netwerken

► Keuze van ventilator

► Regeling

► (De)centralisatie

● Keuze van warmterecuperator

● Isolatie van leidingen

● Akoestiek

● Onderhoud en follow-up van installaties

Plan van de uiteenzetting

Page 4: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

4

Energiebalans

Traditioneel appartement

Passief appartement

(behalve hernieuwbaar)

Vereist een globale

benadering

Verdeling van het verbruik van primaire energie

Verwarming

SWW

Ventilatie

Hulpuitrusting

Bron: Matriciel

Page 5: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

5

3 hoofdredenen:

●Het ademhalingscomfort van de bewoners verzekeren

► CO2-concentratie (toevoer van verse lucht)

► Vochtigheid

► Geur

●Gezonde ruimten garanderen

► De invloed van in het gebouw aanwezige

verontreinigende stoffen verminderen (VOS,

formaldehyde, radon, ...)

●Het thermisch comfort verzekeren

► Verwarming via de lucht (passief of zeer laag energie)

► Vooral: koeling door free-cooling en ventilatie ‘s nachts

Waarom ventileren ?

Bron: Foto I. Bruyère

Page 6: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

6

De verschillende ventilatiesystemen

● Systeem A: natuurlijke aan- en afvoer

● Systeem B: mechanische aanvoer en natuurlijke afvoer

Source: www.energieplus-lesite.be

Source: www.energieplus-lesite.be

Page 7: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

7

● Systeem C: natuurlijke aanvoer en mechanische afvoer

● Systeem D: mechanische aan- en afvoer

Bron: www.energieplus-lesite.be

Onmisbaar voor passieve gebouwen

(met warmterecuperatie)

De verschillende ventilatiesystemen

Bron: www.energieplus-lesite.be

Page 8: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

– Kost weinig (uitbating en investering)

– Beperkt elektriciteitsverbruik van de ventilatoren

– Mogelijkheid om debiet te controleren (afhankelijk van de

vochtigheid en/of aanwezigheid)

– Warmterecuperatie

– Voorverwarming van nieuwe lucht geen ongemak

tijdens de winter

– Beperkte transmissie van de geluiden van buitenaf

– Inkomende lucht = Bron van ongemak in de winter

– Manuele sluiting van de vensters om ongemak op te

heffen

– Gevelopeningen = akoestische zwakke punten

– Geen warmterecuperatie mogelijk op de afgezogen lucht

– duurder systeem qua investering.

– hoog elektriciteitsverbruik van de ventilators (maar

verwaarloosbaar ten opzichte van de daling van de

thermische verliezen door ventilatie).

– Veel plaatsruimte ingenomen in het gebouw

– regelmatig onderhoud is onmisbaar.

– groepsgeluid in het appartement moet beheerst worden

– Hooge luchtdichtheid van het gebouw

8

Systeem C – systeem D

+

-

Systeem C Systeem D

Bron: Matriciel

Page 9: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

9

Hoe te ventileren?

Basisprincipes:

● Inkomend debiet = uitgaand debiet

● Pulsie – doorvoer – afvoer

► Toevoer van verse lucht in “droge” vertrekken

► Doorvoer via circulatiezones

► Afvoer van vervuilde lucht via “vochtige vertrekken”

Luchttoevoer

“Droge”

vertrekken

woonkamer,

slaapkamer,

kantoor

Doorvoer

Circulatie

Gang,

trappenhuis

Afvoer

“Vochtige”

vertrekken

Keuken,

badkamer, wc,

washok

Doorvoer

Bron: www.energieplus-lesite.be

Page 10: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

► NBN D50-001: dimensionering voor residentiële toepassingen (1991!)

identiek voor de drie gewesten.

► EPB (hanteert de vereisten van norm D50-001)

► ARAB (dimensionering voor tertiaire toepassing 30 m³/u verse lucht per

werknemer)

AF

VO

ER

Vertrek Nominaal debiet Het debiet kan

worden beperkt

tot

Gewoonlijk Minimaal debiet

gesloten keuken

3,6 m³/u/m²

50 m³/u

75 m³/u badkamer

washok 75 m³/u

open keuken

wc - 25 m3/u -

TO

EV

OE

R

Vertrek Nominaal debiet Het debiet

kan worden

beperkt tot

Max natuurlijke

toevoer max.

(syst. A,C) Gewoonlijk Minimaal

debiet

woonkamer

3,6

m³/u/m²

75 m³/u 150 m³/u

2 x nominaal

debiet

kamers

25 m³/u 72 m³/u

(Annexe VI) studeerkamers

hobbykamers

10

Hoe te ventileren ?

Regelgeving

Bron: Reglementering EPB Werken

Page 11: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

11

► NBN D50-001: dimensionering voor residentiële toepassingen (1991!)

identiek voor de drie gewesten.

► EPB (hanteert de vereisten van norm D50-001)

► ARAB (dimensionering voor tertiaire toepassing 30 m³/u verse lucht per

werknemer)

Regelgeving

Hoe te ventileren ?

DO

OR

ST

RO

OM

Als afvoer uit het vertrek Minimaal debiet Minimale opening onder

de deur

woonkamer

25 m³/u 70 cm²

kamers

studeerkamers

hobbykamers

DO

OR

ST

RO

OM

Als toevoer naar het

vertrek

Minimaal debiet Minimale opening onder

de deur

badkamer 25 m³/u 70 cm²

washok

keuken 50 m³/u 140 cm²

wc 25 m³/u 70 cm²

Bron: Reglementering EPB Werken

Page 12: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

12

Systeem C – systeem C+

Lage polluentconcentratie =>

laag debiet

Hoge polluentconcentratie =>

hoog debiet

Voordeel van Systeem C+

• Debietregeling volgens vochtigheid en/of aanwezigheid

• Besparing van 50% op ventilatieverliezen is mogelijk

Bron: Matriciel

Page 13: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

13

Het debiet van verse lucht aanpassen afhankelijk van de bezetting

› Mogelijkheid om de debieten aan te passen in functie van de

behoeftes van de gebruiker (bv: gebruik van de keuken of badkamer)

› Mogelijkheid de ventilatie uit te schakelen in geval van verlengde

afwezigheid

› manuele regeling van de debieten

Impact van de regeling

Vermindering van het exploitatiedebiet en onderbreking van de ventilatie

Energie-efficiëntie

Bron: Xtravent Bron: Codume

Page 14: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Systeem C +

14

Principes van het systeem C+

Regeling van het extractiedebiet volgens bezetting

• Badkamer, wasplaats: vochtigheidsdetectie

• Toiletten: vochtigheidsdetectie

• Keuken: vochtigheidsdetectie + bewegingsdetectie

Bron: Livios

Page 15: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Systeem C +

15

Beperking van het systeem C+

Het luchtdebiet wordt geregeld op basis van de bezetting van de vochtige

vertrekken. ‘s Nachts is het luchtdebiet minimaal, zodat de luchtkwaliteit niet

noodzakelijk gegarandeerd is in de slaapkamers.

Bron: Livios

Page 16: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Systeem C +

16

Bron: Livios

Page 17: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Systeem D bij renovatie?

17

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

00,511,522,533,544,55

W/K

n50(h-1)

Evaluation des pertes aérauliques selon le niveau d'étanchéité et le système de ventilation retenu

Ventilation système C

Ventilation système D

Syst. C => peu de gains après n50=3/uur

15 W/K

32 W/K

Beoordeling van de ventilatieverliezen volgens dichtheid en gekozen

ventilatiesysteem

Systeem C => weinig winst na n50=3/uur

Ventilatie systeem C

Ventilatie systeem D

Bron: Matriciel

Page 18: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Systeem C +

18

Uitvoering in een appartementsgebouw

GECENTRALISEERD GEDECENTRALISEERD

Bron: Matriciel

Page 19: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Energie-efficiëntie

● Drukverliezen (drukval)

● Dichtheid van de leidingen

● Ventilatievermogen

● SFP en ventilatierendement

● Belang van snelheidsvariatie

19

Page 20: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

20

Energie-efficiëntie

Drukval

De ventilator levert de energie om de lucht in de luchtleidingen op snelheid te

houden en zo de wrijvingsverliezen te compenseren.

De wrijvingsverliezen in het leidingnet wordt gekarakteriseerd door de term

"drukval”, die de weerstand van het leidingnet tegen luchtverplaatsing

weergeeft.

Bij verdubbeling van het debiet in de

leidingen, verviervoudigt de drukval

Theoretische begrippen: drukval

x 2

x 4

waarin

v = luchtsnelheid [m/s]

S = leidingdoorsnede [m²]

ΔP = drukverlies [Pa]

l = lengte van de leiding [m]

d = leidingdiameter [m]

λ = wrijvingscoëfficiënt

ρ = soortelijke massa [kg/m³]

k = coëfficiënt leidingverlies

Page 21: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

21

Energie-efficiëntie Theoretische begrippen: drukval

Bron: Lindab

Page 22: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

22

Energie-efficiëntie Theoretische begrippen: drukval

Bron: Lindab

Page 23: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

23

Energie-efficiëntie Theoretische begrippen: drukval

Binnendiameter 80 mm

Flexibel

Ø = 80 mm

Geringd + gladde binnenkant

Ø buiten = 90 mm

Ø binnen = 78 mm

Gegalvaniseerd

Ø buiten = 83 mm

Ø binnen = 80mm

1,2 Pa/m

€ 5-6/m

2,5 Pa/m

€ 5-6/m 3 Pa/m (gespannen)

10-16 Pa/m (ontspannen)

€ 3/m

@50 m³/uur

Bron: Lindab, WTCB, ATC, My-Electro

Page 24: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

24

Energie-efficiëntie

Traject van het leidingnetwerk

• zo kort mogelijk, eventueel onderverdelen in meerdere autonome

netwerken (met homogene belasting)

• Met zo min mogelijk bochtstukken, aftakkingen, sectieveranderingen

Theoretische begrippen: drukval

Beperking van drukverliezen in het netwerk

Bron: www.energieplus-lesite.be

Bron: www.energieplus-lesite.be

Page 25: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

25

Energie-efficiëntie

• Rechthoekige leiding met

rechte hoeken

• Lekken ... Tot 50 %!

• Ronde leiding

• Luchtdicht!

Klasse C

Luchtdichte leidingnetwerken

Energieverlies door lekken in het netwerk vermijden

Bron: www.ventilouest.fr

Bron: www.etcm-tuyauterie.fr

Page 26: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

26

Energie-efficiëntie

● Einddebiet: 20.000 m³/uur

● Vermogen van de ventilator: 8 kW

● Drukval van 5% stijging van het verbruik met 16%

%

Groep zonder debietverlies Referentieverbruik = 100%

Groep met 5% debietverlies Verbruik = 116% ten opzichte van referentieverbruik

Luchtdichte leidingnetwerken

Bron: Matriciel

Page 27: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

27

Druk

Debiet m³/u

Bron: Matriciel

Page 28: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

28

SFP = Specific fan power

= de hoeveelheid lucht die de ventilator nodig heeft om een bepaald luchtdebiet te

leveren

= (Ps +Pe) / Qmax

waarin PS = opgenomen elektrisch vermogen tijdens luchttoevoer [W]

Pe = opgenomen elektrisch vermogen tijdens retour [W]

Qvmax = het grootste debiet (toevoer of afzuiging) [m³/s]

Theoretische begrippen: vermogen geabsorbeerd door een ventilatiegroep

Categorie SPF [W/m³s]

SFP1 < 500

SFP2 500 – 750

SFP3 750 – 1250

SFP4 1250 – 2000

Energie-efficiëntie

Bron: Indeling van het soortelijke vermogen van de ventilatoren, norm NBN EN 13779

Page 29: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Theoretische begrippen: vermogen geabsorbeerd door een ventilatiegroep

29

Page 30: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

30

31 W 70 W 15 W

Wanneer het luchtdebiet in het netwerk gedeeld is door 2,

is het ventilatievermogen (dus het verbruik) gedeeld door 4

of 5

Energie-efficiëntie

Theoretische begrippen: vermogen geabsorbeerd door een ventilatiegroep

Door de ventilator te leveren vermogen naargelang van de gekozen snelheid

Debiet m³/u Bron: Matriciel

Page 31: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

P ventilatie = q x (pint + pext)

Het ventilatievermogen is het vermogen dat nodig is voor de

luchtverplaatsing doorheen de ventilatiegroep en het ventilatienet

31

Interne drukvallen Externe drukvallen

Energie-efficiëntie

Bron: Matriciel

Page 32: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Oefening

De technische fiche van een individuele

ventilatiegroep lezen

32

OEFENING

Regeling Capaciteit Druk Vermogen

percentage Qv Pst geabsorbeerd

Bron: www.zehnder.be

Page 33: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

33

Gecentraliseerd - gedecentraliseerd

Gecentraliseerde ventilatiegroep Gedecentraliseerde ventilatiegroepen

Bron: Matriciel

Page 34: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Voordelen

• Ieder wint zijn eigen warmte terug.

• Ieder betaalt zijn eigen elektrisch

verbruik.

• Ieder beheert het onderhoud van

zijn systeem.

• Het energetisch rendement van een

ventilatiesysteem met gescheiden units is beter.

Nadelen

• Moeilijk te onderhouden, vooral in huurgebouwen.

• Benodigde ruimte.

• Lawaai van de ventilatoren.

Voordelen

• Gemakkelijker uit te voeren

• Gemakkelijk te onderhouden in

huurgebouwen

• Meer ruimte en minder lawaai in de

appartementen

Nadelen

• De appartementen hebben geen

onafhankelijk verbruik.

• Regeling is niet zo soepel.

• Vaste drukverdeling. Dit is niet

bevorderlijk voor een

verantwoordelijke houding.

• Niet per se goedkoper als rekening

wordt gehouden met de

scheidingsinstrumenten.

34

Centrale ventilatie-units

Decentrale ventilatie-units

Gecentraliseerd - gedecentraliseerd

Page 35: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

35

Regeling van het luchtdebiet per appartement met gecentraliseerde ventilatiegroep

Als een klep sluit, verlaagt de

ventilator zijn snelheid om de

constante druk in het netwerk te

behouden, en zo het debiet

constant te houden in de andere

appartementen

Energie-impact van de centralisatie

Bron: Matriciel

Gecentraliseerd - gedecentraliseerd

Constante druk

Verse lucht

Vuile lucht

Page 36: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

36

Constante druk van het

netwerk

Constante druk van het

netwerk

Bron: Matriciel

Gecentraliseerd - gedecentraliseerd Energie-impact van de centralisatie

Door te ventilator te leveren ventilatievermogen naargelang van de gekozen snelheid

Door te ventilator te leveren ventilatievermogen naargelang van de gekozen snelheid

Debiet m³/u

Debiet m³/u

Debiet m³/u

Page 37: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

37

Bron: Fiche Voorbeeldgebouwen 2.1 “Ventilatie met dubbele stroom in individuele en collectieve woningen “, Leefmilieu Brussel

Page 38: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

système D décentralisé- débit régulé

système D centralisé -débit régulé

système D centralisé -débit non régulé

système C décentralisé- débit régulé

Ventilateurs Chauffage

38

Jaarlijks verbruik aan primaire energie (kWh/m²)

Passiefappartementen!

Energie-impact van de centralisatie

NEB

11

kWh/m²

NEB

10

kWh/m²

NEB

15

kWh/m²

NEB

31

kWh/m²

Bron: Matriciel

kW

h/m

²

NEB: netto energie behoefte (volgens PHPP-

berekening)

Systeem D,

gedecentraliseerd

- Geregeld debiet

Systeem D, gecentraliseerd

- Geregeld debiet

Systeem D,

gecentraliseerd

- Debiet niet geregeld

Systeem C,

gedecentraliseerd

- geregeld debiet

Ventilatoren Verwarming

Page 39: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

système D décentralisé- débit régulé

système D centralisé -débit régulé

système D centralisé -débit non régulé

système C décentralisé- débit régulé

Ventilateurs Chauffage

39

Jaarlijks verbruik aan primaire energie (kWh/m²)

Passiefappartementen!

Energie-impact van de centralisatie

NEB

11

kWh/m²

NEB

10

kWh/m²

NEB

15

kWh/m²

NEB

31

kWh/m²

Bron: Matriciel

kW

h/m

²

NEB: netto energie behoefte (volgens PHPP-

berekening)

Systeem D,

gedecentraliseerd

- Geregeld debiet

Systeem D, gecentraliseerd

- Geregeld debiet

Systeem D,

gecentraliseerd

- Debiet niet geregeld

Systeem C,

gedecentraliseerd

- geregeld debiet

Ventilatoren Verwarming

Page 40: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

40

Keuze van de recuperator?

Plaatwisselaar

+ Geen bewegende onderdelen laag

elektriciteitsverbruik en langere levensduur

+ Weinig onderhoud

+ Zeer laag risico op vervuiling van verse

lucht

- Pulsie en extractie in de nabijheid

- Neemt veel plaats in

- Aanzienlijk drukverliezen bij

grote debieten

- Beperkte vochtterugwinning

- Risico op ijsvorming

Recuperator

Bron: www.energieplus-lesite.be 40

Page 41: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

41

Keuze van de recuperator?

Warmtewiel

+ Vochtterugwinning (latente warmte)

+ Hoog rendement

+ Beperkte drukverliezen in verhouding tot het hoge

rendement

+ neemt relatief weinig plaats in

+ beperkt risico op ijsvorming

- Pulsie en extractie in de nabijheid

- Bewegende onderdelen

elektriciteitsverbruik en onderhoud

- Risico op vervuiling van verse lucht

Recuperator

Bron: www.energieplus-lesite.be

Page 42: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

42

Bron: Fiche Voorbeeldgebouwen 2.1 “Ventilatie met dubbele stroom in individuele en collectieve woningen “, Leefmilieu Brussel

Page 43: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Vermindering van warmteverliezen

43

Isolatie van de leidingen?

● Warmteverliezen van inkomende lucht (voorverwarmd)

● Warmteverliezen van de uitgaande lucht (warmteterugwinning

Referentie: EPB Verwarming

Bron: EPB regelgeving voor verwarming

Page 44: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

44

Isolatie van de leidingen?

38 W

39 W

18 W

30 W

32 W

15 W

= 85%

5.3° 8.5°

5.5° 8.3° 7.9°

17.86°

5.7° 20.°

5.9° 8.3° 8.2°

17.91°

6.1° 20.°

= 85%

68 W =

66 W =

24W =

- 5 W

- 9 W

4,63W /K

4,48 W/K

1,65 W/K

5.3°

7.5°

20°

17.8 °

6.1°

8.2°

20°

17.9 °

Basis

Appartement op gelijkvloers

Winst voor appartement op gelijkvloers

0,34 x 250 m³/uur x (17.9-17.8) = 9W

Tbuiten 5,3°

Tbinnen 20°

250 m³/uur°

250 m³/uur°

Isolatie 25 mm

Bron: Matriciel

Page 45: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Isolatie 25 mm

Isolatie 100 mm

45

Isolatie van de leidingen?

38 W

39 W

18 W

30 W

32 W

15 W

= 85%

5.3° 8.5°

5.5° 8.3° 7.9°

17.86°

5.7° 20.°

5.9° 8.3° 8.2°

17.91°

6.1° 20.°

= 85%

68 W =

66 W =

24W =

- 5 W

- 9 W

4,63 W /K

4,48 W/K

1,65 W/K

250 m³/uur°

250 m³/uur°

16 W

17 W

8 W

13 W

14 W

7 W

= 85%

5.3° 7.9°

5.4° 7.8° 7.5°

17.82°

5.5° 20.°

5.5° 7.8° 7.6°

17.84°

5.6° 20.°

= 85%

29 W =

29 W =

11 W =

- 2 W

- 4 W

1,96 W /K

1,96 W/K

0,76W/K

250 m³/uur°

250 m³/uur°

Bron: Matriciel

Tbuiten 5,3°

Tbinnen 20° Tbinnen 20°

Tbuiten 5,3°

Page 46: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

46

Isolatie van de leidingen?

38 W

39 W

18 W

30 W

32 W

15 W

= 85%

5.3° 8.5°

5.5° 8.3° 7.9°

17.86°

5.7° 20.°

5.9° 8.3° 8.2°

17.91°

6.1° 20.°

= 85%

68 W =

66 W =

24W =

- 5 W

- 9 W

4,63 W /K

4,48 W/K

1,65 W/K

Isolatie25 mm

250 m³/uur°

250 m³/uur°

16 W

17 W

8 W

13 W

14 W

7 W

= 85%

5.3° 7.9°

5.4° 7.8° 7.5°

17.82°

5.5° 20.°

5.5° 7.8° 7.6°

17.84°

5.6° 20.°

= 85%

29 W =

29 W =

11 W =

- 2 W

- 4 W

1,96 W /K

1,96 W/K

0,76W/K

Isolatie 100 mm

250 m³/uur°

250 m³/uur°

Voor 60 m² doorzichtige gevel geeft dit een extra verlies van 0,045 W/m².K hetzij 26 cm

isolatie in plaats van 20 cm (3,6 m³ extra isolatie) Bij wijze van vergelijking: de isolatie van

de leiding verhogen geeft 0,3 m³ isolatie

2,67 W/K

Bron: Matriciel

Tbuiten 5,3°

Tbinnen 20° Tbinnen 20°

Tbuiten 5,3°

Page 47: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Akoestiek

47

Buitengeluid:

De geluidsisolatie die volgens norm NBN S 01–400–1 vereist is voor een

ventilatierooster, kan ofwel nauwkeurig worden berekend volgens de

methode die is opgenomen in de Europese norm EN 12354–3, ofwel worden

afgeleid van de vereisten van de Belgische norm.

Norm: Bron: Fiche “Geluidshinder door Ventilatiesystemen”, WTCB

Page 48: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Akoestiek

48

Systeem C/C+ Roosters met geluidsabsorptie

DucoMax ZR

Bron: Duco

Akoestische demping

In open stand:

Page 49: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Akoestiek

Systeem D (en extractie C/C+)

In het geval van mechanische luchttoe-

en/of afvoer (systemen C en D) is er een

reëel risico van geluidshinder door de

aanwezigheid van de ventilator en de

doorvoer van de lucht, en de turbulenties

die worden gegenereerd in de leidingen

en de openingen.

49 Bron: www.wtcb.be

1. Geluid van de ventilator

2. Geluid van de luchtstromen

3. Geluidsstraling

4. Structureel geluid

5. Interfonie

Page 50: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

Akoestiek

Systeem D (en extractie C/C+)

In het geval van mechanische luchttoe- en/of afvoer (systemen C en D) is er

een reëel risico van geluidshinder door de aanwezigheid van de ventilator en

de doorvoer van de lucht, en de turbulenties die worden gegenereerd in de

leidingen en de openingen..

50 Bron: Fiche “Geluidshinder door

ventilatiesystemen”, WTCB

Page 51: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

51

1. Een akoestisch performante ventilatiegroep kiezen

Akoestiek

Systeem D (en extractie C/C+)

Bron: www.zehnder.be

Page 52: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

52

Akoestiek

Geluiddempers geïntegreerd in de luchtverdeelkasten,

vervolgens individuele omhulling

Wat met vervanging binnen 20?

30? 40? jaar …

Netwerk “octopus “

Bron: Hybalans

Page 53: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

53

2. De groep en het kokernetwerk loskoppelen (Galva, kant pulsie)

Dit is zinloos indien het om een netwerk van flexibele kokers gaat …

Akoestiek

Galva-netwerk

Bron: Air Trade Center

Page 54: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

54

3. Geluiddempers invoegen (aan de uitgang van de machine)

Follow-up van het verbruik

Bron: Air Trade Center

Akoestiek

Bron: Air Trade Center

Page 55: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

55

4. De luchtsnelheid beperken

Follow-up van het verbruik

• Max. 6 m/s tussen machine en buiten

• Max. 4 m/s in hoofdcollectoren

• Max. 1,5 tot 2m/s ter hoogte van de toevoeropeningen

Bron: http://maison.siegele.com/wp-content/media/diametreConduit.pdf

Akoestiek

Page 56: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

56

5. Geluidsabsorptie ter hoogte van het toevoerventiel

Bron: http://maison.siegele.com/wp-content/media/diametreConduit.pdf

Akoestiek

Gebruikelijke oplossing: 1 m

Sonoflex/akoestische slang vlak voor de

toevoerventielen. Oké wat geluid betreft,

maar het WTCB beveelt een vervanging

om de 9 jaar aan?

Geluiddempers ingevoegd in een galva-

koker

- Minder efficiënt

- Verlies van belasting

+ Gemakkelijk te vervangen

Page 57: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

57

Onderhoud en follow-up van de installatie

● De luchtkwaliteit garanderen en de drukverliezen in het leidingnetwerk

beperken

● Aandachtspunten:

► Toegankelijkheid van de unit en het leidingnetwerk

› Grootte van de technische ruimte (centralisatie)

› Toegankelijkheid van de groepen (decentralisatie)

› Inspectieopeningen

› Doorsnede van de leidingen (reiniging)

► Netheid (netwerk en toevoer- en afvoeropeningen)

› Zichtbaarheid van de openingen visuele controle

› Bereikbaarheid van de openingen

› Reiniging van de ventilatieroosters (1 x/jaar) en van de

luchtverdelers

Zorg ervoor de afstelling van de opening niet te veranderen tijdens het

reinigen

Luchtkwaliteit en efficiëntie van de installatie

Bron: www.zehnder.be

Page 58: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

58

Onderhoud en follow-up van de installatie

● De luchtkwaliteit garanderen en de drukverliezen in het

leidingnetwerk beperken

● Aandachtspunten:

► Vervanging/reiniging van de filters

› reiniging elke 3 maanden of in geval van alarm

› jaarlijkse vervanging aangeraden (max. elke 2 jaar)

► Reiniging van de warmtewisselaar

› elke 2 jaar

► Volledig onderhoud van het systeem door de installateur

(technische controle, inspectie van de dichtheid,...)

› elke 3 jaar

Luchtkwaliteit en efficiëntie van de installatie

Bron: www.zehnder.be

Page 59: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

59

Onderhoud en follow-up van de installatie Onderhoud

Bron: www.wtcb.be

Page 60: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

60

Onderhoud en follow-up van de installatie

Luchtkwaliteit?...

Luchtkwaliteit en efficiëntie van de installatie

Bron: Foto - Jonathan Fronhoffs

Page 61: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

61

Nuttige hulpmiddelen, websites, enz.:

● Energie +: www.energieplus-lesite.be

● WTCB: www.wtcb.be

● EPB-regelgeving:

http://www.leefmilieu.brussels/themas/gebouwen/de-

energieprestatie-van-gebouwen-epb?view_pro=1

● Video over het waarom van ventilatie (NL):

http://www.binnenklimaat.be/

Referentie Gids Duurzame Gebouwen en andere bronnen:

www.leefmilieubrussel.be/gidsduurzamegebouwen

● G_WEL05 Het ademcomfort verzekeren

● G_ENE02 Een energie-efficiënt ventilatiesysteem ontwerpen

● G_ENE04 Infiltratieverliezen beperken

Page 62: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

62

Om te onthouden van de presentatie ● Het is belangrijk

► het ontwerpdebiet te optimaliseren, de ventilatiegroepen

niet onnodig te overdimensioneren

► het net zo te ontwerpen dat drukverliezen worden

beperkt en dat het makkelijk te onderhouden is

› Bv.: doorsnede van het net verdubbelen = verbruik gedeeld door 4

tot 5

► performante onderdelen te kiezen (ventilator,

recuperator)

› Bv.: 15% besparing voor een ventilatorrendement van 80%

vergeleken met een rendement van 70%

► een regeling volgens bezetting te voorzien

› Bv.: 70% besparing bij geregeld debiet vergeleken met constant

debiet

Page 63: De technieken (warmte, ventilatie, SWW): ontwerp en regeling · 2015. 2. 3. · 3,6 m³/u/m² 50 m³/u 75 m³/u badkamer washok 75 m³/u open keuken wc -25 m3/u OER Nominaal debiet

63

Contact

Lieven INDIGNE

Projectmanager

: 03 / 271 19 39

E-mail: [email protected]