8/14/2019 DNA - Revisi I
1/74
DAA
C
B
: 2554 : 2010
8/14/2019 DNA - Revisi I
2/74
8/14/2019 DNA - Revisi I
3/74
Dhamma Sang Buddha iii
Sa aa,
Sea a beaaa ba aa eca Daa.
Sea ea a daa beba da ea aa ebaa a da
ea Daa .
B Sada
Caa Yea Meda CeeHab, Maa
31 Deebe, 2010
Re I: 01 Jaa, 2012
, ,
B D.
D .
8/14/2019 DNA - Revisi I
4/74
iv Dhamma Sang Buddha
D Pedaa....................................................................................................
Daa Saa...............................................................................................
BAB IAa I Ya Dad Dea Daa?.............................................................
BAB II
Kaae, F, Da Maea Da Bedaa........................................
BAB III
Daa Adaa Ia Da Keaaa.................................................
BAB IV
Maaa Bedaa.........................................................
1
2
3
4
Medaaa Baa Maaa.......................................Maaa Bedaa Maaa....................................
45
Cea Sea Ib Beaa Ma..........
Cea Sea Pa Ya Keaa Saa..........
5
6
Mebaa Keaa D Aa Dea.........................................................Sebaa Bea Daa Peaaa Mea Saa...........................Sebaa Ladaa Ba Tecaaa Maa, Paa, Da Nbba............
788
Ta V Bedaa................................................................. 10
Bab VRaa U Bedaa.......................................................... 11
Peea U Bedaa...............................................
Peea Bdaa..................................................
11
11
Bab VI
Kaa Daa.................................................................. 13
Bedaaa Vaa...........................................................Bedaaa Sa........................................................
Bedaaa Abdaa.................................................Bedaaa Obe Ya Dbea................................................
1313
1314
Bebeaa C Obe Pebea Ya Saa........... 15
Bedaaa Caa Pebea Daa............................................... 16
Ka Pebea Daa Oe Paea P ............
Ka Pebea Baaa Ca aaa...........
17
18Bedaaa Ta Pebea Daa...........................
Bedaaa Wa Pebea Daa ................................
19
20
Ka Baaa Vea...........................Ka Dea Aa Da Idaa................... 2123
Bedaaa Peea Pebea Daa................... 24
EaBea Kaa Daa Peeaa.................
Jaa Da Pebea Daa Keada Peeaa...........
Mebea Ha D Be Baa Keda...........P Idd Pe Peeaa Padaa Tea....
Daa Keada Sa Bdda.........................
25
25
2628
28
8/14/2019 DNA - Revisi I
5/74
Dhamma Sang Buddha v
T Maca Daa Keada Saa ..................
Daa Keada Saa.........................
Ea Maca Pe Pea Daa.................
29
30
30
Daa Ya Mebea Ha Seaa Maa.....................
Daa Ya Meba Pedea See Sea Saa.......
31
32
Bab VIIFa Uaa Ya Meea Ha Da Bedaa........................................ 33
Keeda Ha (Cea)....................................................Kebaaaa (Pa).....................................................
Obe Pebea........................................................
Peea..........................................................................
Pedea.........................................................................
Wa Pebea.....................................................................
3436
37
38
39
39Cea Tea Md Ua Aa Beaa Ua.........
Cea Tea Ca Bae Adda ...............
40
40
Bab VIIIPeaaa Tea Bedaa.................................................... 42
Peea Daa Baaa Lada (Taa).............................
Obe Ya Ddaaa Baaa B (Be).............................
Pebe Daa Baaa Pea...................................
42
43
43
Cea Sea Pa Kaa Taa Aa................. 44Ha Bedaa Baaa Ba Da P .......................... 45
Bab IX
Tea Da Wa Ya Tea U Bedaa................................................ 46Tea Ya Tea U Bedaa..................................
Wa Ya Tea U Bedaa....................................
Da Da S Pedea...........................................
46
47
48BAB X
Beba Jaa Kebaa..................................................................................... 50Raa Bba Beba Jaa Kebaa.................................
B Ia.............................................
50
51
Bab XI
Sa Da Meda............................................................... 53
Sa.......................................................................................Meda......................................................
5353
Meda Saaa..................................................
Meda Vaa...................................................
54
55Ka Maaa........................................................... 57
Kea................................................................................
Daa Paa...........................................................................
Jd Bebeaa B da Ae Laa.......................................................
Ide........................................................................................
61
63
65
66
8/14/2019 DNA - Revisi I
6/74
vi Dhamma Sang Buddha
Daa Saa
AN Aaa Na
C Caaa
D Daaada
DA Daaadaaaaa (Kea da Daaada)
DN Da Na
K Kddaaaa
KA Kddaaaa aaaa (Kea da Kddaaaa)
KN Kddaa Na
MN Maa Na
MNA Maa Naaaaa (Kea da Maa Na)
MN Maa Na (Sbea da Maa Na)
M Maaa
S Sa Na
SN Saa Na
TTB1Te Teac e Bdda (bac ee) (Deae e
P ad Paa e Saa, Ya,Maa)
TTB2 Te Teac e Bdda (e ee) (Deae eP ad Paa e Saa, Ya,Maa)
8/14/2019 DNA - Revisi I
7/74
1
B A
Peaa eada a Tea,Laa Medaaa Peaa da Sea Ma,
Teceaa Secaa Sea aa Uaa Sed.
BAB
A D D D?
Daa beaa da baaa P a ba deeaa e baaa
Idea, a eb bea daa, aa, edea, ebea, aa ada.Sedaa eaa a beaa dea ebea daa deb bedaa. Daa
baaa Idea aa daa ada aa a daa ebaa a (da),c: Aaa a a daa eda eaaa? Peeaeeb da ea daa de aa daa daa ebaaa .
Daa daa aaa aaa Bdda beea ebaa adaa a a
daa da ea eaa a aa e. Daa beada ada
eaa daa e aa eeaa () da a adaaebaa beaa (): daa (), a aa aa (), da
eebaa ea/eda () aa ba daa eb de ead
e ebaa beaa.
Meaa a bedaa beada ada eaa? Ha debaba:a ea dea ecaa e ea a, eaa a a
a da, da a a ebea a eec. Oe aea , aaa
eaa a ba ea eaaa. Peaaaa da ba daa a, ea aa ead adaa a a eaaaa
a a eb , ee a aa da eda.
8/14/2019 DNA - Revisi I
8/74
2
BAB
, F, D
D B
Kaae da bedaa adaa eeaa aa eeaa. Fa
e, eaaa, aa eaa eeaaa. Sedaa
aea da bedaa adaa edaeeaa ada ae/be a
ddaaa da ecaaa eaa ea eda a ba aa a
eeaa.
Saa edea daa eeaa eeeaaa ada ae a
da, aa da aa daa eeaa aa eeaa ae eeb
eada eea da daa daaa e bedaa bea daaaa. Saa
, aea da bedaa bea edaeeaa ecaa. Sedaaaea bea ecaaa eaa aa eda a
eeaa da daa daaa dea eea. Ha ea
ada eaa a da bedaa eeb. Aa ea, a a aa ead, bada beba d eda , aa aa beba d eda a aa daa.
Ma a a da aa ec a eda eeeba eba bea.
Teada eeba bea daeaa a e da ba ebea
beaa eada a a ea. Ha daeaa eeeaa a
e ada bea a. Keeeaa ead aea ada eeaaa. Saa
aa beaa eeaa bea, eeaaa a d/daa, adaa . Saa daa bedaa ead, bea beda aa da ee ea. Pe edaa aa adaa e eeaa aa
eeaa, da eaa a aa aae da bedaa. Peeaaead aea eeaaa ea d ab (edaa aa e bedaa
ead), ad da ada a eeeaa aa . Tda adaa eeeaa adaa
aea da daa a a daaa ada aa a.
8/14/2019 DNA - Revisi I
9/74
3
BAB
D A D
Saa Sa Bdda ea ebaa eda beaa Sed, b daa: Oa a, ae da ee, da a a da ae da eeaa ba ea eaaa da eaa, ea eea da ba
ebaaa e (eea aa) beaa eea. A aa ebaa ea
eaaa beaa. Maa da daaa ea aaa da e eadeaa.
Keaaa ae aa aa beda a a ee a, a,
edaaa, d., adaa ea daa e ae (). Keaaa
daa be ea aa aa baaa da eca, ebaa, ebaaa,
aa ba a da e eaa/eea. Ba ddaaa, aa deaeaa baaa a edeaa, daa daaa baa aa eeb beba
da e ae ead e ea ().
Bedaaa abdaa ( aa aaa Bdda), eeda a ac ada aa , eda, da eda bedaa adaa a ea a
deb .1D daa e eadaa (), aa eeda a ()
ecaa ,2 eeda a () aa beaea ebaa
aa. Tdaa bedaa edaa dea e da aa () a ba, a:
edaeaaa () da edabeca (). Maa, eeda a
() aa beaea ebaa aa ba da ebea a a
ea. Haa daa be a (aa ba) a aa ea ebaa
daa eadaa edea da da aa daa dc aa eea e dabebaa aca baaa. Sea edea daa ebaaa e e aa
, ba daa eda a daa edaeda bea. Oe
aea , daa ab ea, daa daaa ebaa a da eaaa.3
1 Deeaa ebaa eeda a, ada a a eeeaaa ebaa ea. Tda ada
aa a beabea ea ea aa daa baaa Idea. Daa baaa Ibaa deeaa ebaa .
2 = eadaa,= da a.
3 Sada Kabaa, Daa Raaa V 1, (Tada Pe, Ya, Maa, 1998) a. 56.
8/14/2019 DNA - Revisi I
10/74
4
BAB
B
Maaa da bedaa aaa baa, d aaaa adaa:
Paa , ecaa, ebaaaa, eaa, da ebaaaa.4
Da da da baa a, da da ddea aa baaa,ea ebaaa eeba a, daa beaa dea ea a
dea e ecaa d, da ea d aa dea eea ea. 5
Meaa a .6
Meeea eaabaa.7
Tea d aa dea, ea ba ea d aa aa aa ea deaa aa.8
Sea aaa d aa, edea aa edaaa aa, aaa d,
ae, da abd (eba) a a da e eea, ba daadbea dea aa a.
Me eeaaa () da ebeca/aaa ().
Sebaa bea daa eaaa ea aa eda aa aaeaa da eaa ().
Sebaa adaa ba ecaaa , , da . I adaa
aaa ee.
B Baaaa a bedaa ba edaaa be baa aaa ee
a deba d aa? Seaa, aa a da a edaaa ada?Sea a eaa. Jaaa aa daa eeea eaabaa, a
be ead ea , aa ea da baa beaa
ead ea ea a a a. Sea a a a ba aa
dea, ea a a da baa a, e aa ea e aa
baaa. Paa baaa adaa a a a bea da aa, ba da b,eea e aa beaa dea a ba a.
4AN 5.37: Baa Sa (Daa Maaa).
5AN 5.34: Saea Sa (Jedea Sa).
6D a 223.
7SN 10.12 aa S I.10: aaa Sa (Raaa aaa).
8MN 135: Caaabaa Sa (eeaa a ea aa) da SN 1.49: Macca Sa ().
8/14/2019 DNA - Revisi I
11/74
Manfaat Berdana 5
Rea ebaaa (eaa aa) aa eeba a da aa
eba eecaaa d a a. Oa a e ecaa d aa
da beaa dea aa. Sa a a bea beaa dea a
, eaa, da da aa/bec. Sea ba a bedaa
debaa da ead eba ebaaa, a aa daa eaa
ea, eeaaa, da ebeca. D ea ea baa a bedaadaa edaaa baa aaa.
B
Baaaa bedaa aaa ba ebea aaa ee: aa
, ecaa, ebaaaa, eaa, da ebaaaa? N, , daa a ead daa aaa aa beaaa ea
bebaa aca e a ead d daa b. C: e
eeea ee daa, aa, da a b a ea a. Ba eeeea daa beaa dea aca, aa ea aa
baa a a a a. Oa a eaa , aa aa ca,
, a a, da a aa. Baaaa a a ee dea
daa daaa ca? Maaa a eaa be ee (eaa) aa
b daa e daa beea, beaa, da eaaeaa aaa. Beaa aa ebaa ebaaaa. Jad eaa baa aaa
daa ebea aaaaaa eeb. Bedaaa aa,
edea aa edaaa a a aa.
D ab ea da Daaada ada da cea a eeaa baa
aaa aaa e eaaa daa eba eea ecaaebaaaa.
C B 9
Pada a aa, ee b a bea ea a,
eea edaaa eaaa ea eda da Sa Bdda, e ecaea a cc bea eda. Kea eea aa d dea Ma, d
a eba , eea bee dea b da eaa dea eeb. Bea
dea dea aa Ma. Seea eea a aa b, beaea aa b a d a a da a da dea eeb.
Dea dea, bea daa eab eda eada Bdda, Daa,
da Saa da bea eaaa a. Bea a bea aa eedaa
eea aa b eaa aa b bea eda d a eeb.
9DA,Te S A Cea M (a 35).
8/14/2019 DNA - Revisi I
12/74
6 Dhamma Sang Buddha
Sa a, Ma beaa eada aa b, Aaa aa
eda aa b? Aaa aa a ba eaa? Paa b
ebeaa baa aa eda ba daa e aa.
Meea a , bea ea aa b eaaa. Seea
edaaa eeaa ea caa bea eda, bea bea dea
e da a. Sea, da aa eda, bea ecaa a ecaa ea () da dea dea eeaa ea.
Seea bea ea da edaa, bea eaa eaa aa
deaa eea ecaaa aa b. Da eea baa da
a da aa b a ea ecaa eca, baa a da ada a
ecaa a eeaa adaa ea ( ).
Keda bea ecba ea a aa b eeb ea aaeeaa () a c ecaa eca . Teaa
eea ea ea a c. Aaa aa b edaaa
ea a cc bea eda? Ya, eea ea. Aaa eeaea ea a cc daa bea? Ya, eea ea. Aaa
eea edaaa aaa a cc? Ma ea eaa aa
b da edaaa aaa a cc.
Meea a , bea eed aaa a cc da da eaa b. Keda, da eedaa aaa a ea aa
b. Uaa a a da aa b daba aaa a cc
eabaa ea eea beeba dea ba. Ta aa eda,aa b ecaa a eca.
C 10
Pada a a, ea Sa Bdda eda eed aa a
ea c daa eeaa Daa, Bea ea ea
a d dea a ea e ecaa eca .
Maa, Sa Bdda ea e e a a beaa a
aa da Sa. Pada a , ecaa ebea, a eeb eaaaa, ea a e ecaa ea a a.
Seea Sa Bdda da aa da eea eaa aaa addaaa e edd dea eeb, eea a edeaa ceaa
Daa da Sa Bdda. Tea, Sa Bdda ea da da e
edaaa a eeb. Aa a eeb eea aa da a
e e e a ea Sa Bdda beada. Meea a aa ea da
aa, aa Sa Bdda ea edea aaa ada a
10DA,Te S A LaDce (a 203).
8/14/2019 DNA - Revisi I
13/74
Manfaat Berdana 7
ebea aaa eada a eeb. Sa Bdda ba ea ceaa
DaaNa eea a eeb eea aa. Bea beceaa eaa de
eaa da aa d dea ceaa ea Ea Keaaa Ma. D
a ceaa, a eeb ecaa a eca .
Kea daa eaaa a e Sa, aa b beaa eadaSa Bdda eea aaa Bea ea edea ebe aa eada
a ebe ea ceaa DaaNa. Sa Bdda eaab, Paab!, a aa aaa adaa bea, ea aa da ee baa Saa
daa e , a beaa a aa, aea Saa eea baa a
beada ada d a ea eeaa Daa. Ja da beada daa
eadaa aa aa, aa e aba aa aa aa eceaa daa
eea Daa ecaa e. Pa eeb ea eca aa ea aa, da aa aa da ea. Sea , da ada eaaa da ea (a
a) a eb daa daada aa aa.
Da da cea d aa, ea baa aaa aa e eaaa ba
eebaa/ecaaa ebaaaa. Oe aea , aa a a aa
aaa bedaa aaa adaa ebaaaa.
D A D
Baaaa a bedaa daa ebaa eaa d aa dea? D abSa, ee Daaada da Jaa, baa cea a eeaa a .
Ha da, a aaa dba ea aa aaaa. Aa ea,
ba bea eaaa eeb daa bea. Ab c eaaa ebaba eada aabaa. Sea bea aba aaba, aa ea baa
aa a dbea e ba ea a eab. Maa: baa eaaa ea a ATM eb bea; ba ada a , eea dbea
aa edaaa a eb da; ada a ba a eedaa a
, ea aa eab aa eab a da e a; baa
ada ba a ee e a aa a aaba. Ba ea edea
e aa a ba da aa da a bedaaa aa baaea eeaa da aa aa da ba eaeaa, da a
ea d aa dea.
U eba ecaa a, ebaca daa beaa eda
aa e eeaa ea, ee aa dea (
). Dea eaa eeb, ebaca daa ea aa d
aaaa eda a a.11 Pebaca a ba beaa eda adaa
ea () a bea ea ebeaa a ea.
11Daa aaa Bdda ada 31 aa eda, 6 d aaaa adaa aa dea.
8/14/2019 DNA - Revisi I
14/74
8 Dhamma Sang Buddha
Sea ebaaaa adaa eaa, ea bea eaaa
ada aaa Sa Bdda. Meac ada ebeaa aaa Sa Bdda a ea
da (daa) ea ebaaaa adaa eaa ed, aa da aa
a baa eaaa a aa (a be da a/aa a)
adaa bea adaa.
Sa Bdda eaaa baa a da ()
baaa a ba, aea eea da eea ebeaa. C: eaa ba ea a, be ea ea aaa aa ba. Aaa da
ecaa aa da ea adaa aaa da ba, daa ead aaa.
Kebeaa (adaa aaa da ba) adaa ebeaa. Aa ea, ba da
aaa baa aaa da ba daa ada aa aea da be ea
eaa, aa eaaaa daa bea.
B D
Daa eaa eba eaaa, bea (be daa) a caaa dea. C: Nada a eaa eaaa da Jaaa e
B. Da daa eea dea bebaa caa, aaa a: aa a, a
eeda, , b, aa eea. Te aa aa a adaa caa a a
eeaa da da aa; ea, ba da da a be daa aa
aa eea eeda, aa da ada a a baa ea aa a.Ba da a a a b aa eea, da a ba e e
edaaa a ea dea be daaa, a da ea baa, eea
(aa AC), aa ea ee/VIP. Sea ba aaa, ea aaa a a baaa. Aa da a ea bea a eb baa
ba edaaa aa a eb ba.
Be a daa ee eaaa d. Adaa eba eaaa
baa ecaa a a beeca d eb ba daada a aeaa. Dea dea, ea aaa da bedaa ee a ea
deba d aa, e aa aa aa bea ebaa bea daa eaaa
ea aa eda aa aa eaa da eaa ().Ha da ba d e aa.
B , , D
Oa a a bedaa ba ea ebaa aa, aa ea deaa a beeca. Oa a da beeca da aa
eedea a a da eaa. Meea daa ee eba ee ada, aa, aa, da edda, a eba
8/14/2019 DNA - Revisi I
15/74
Manfaat Berdana 9
ede ee ba da aa. Dea dea, eea a beeca
aa daa eaaa da dea eb da.
Peaa ada ebaca aa edea ea aaa eea
eaa ea, eca, eba, da e eaaa a aa?
Bebeaa aaa a aa e deba adaa aea be aa dada a a, b a ebe aa, baa a ea
aa, da baa a aa a. Da daa da ea, eebabaaa adaa da a a aa aea eea d daa eaa.
Waa da daa d baa eaa a a ea a a
baa ea eaa eca da daa da ba a aa. Na
dea, aaaa a bebeda. D eaa dabaa e daa
a eeaaa.
F da bedaa adaa e, eaaa, aa eaa
eeaaa. Oa a e bedaa dea caa da a bea(/a daa bedaa a eba a a) ba aa daa e
eeaaaa, ea a aa ebaa d beeca. Dea
dea, dea ebaaa ea d daa a bedaa, eea aa
daa ea aa eda ebaa a da ba (eaa a).
Meea a daa eaa ea aa (edaa a a daa,), aa daa d dea daa, ea, da ea.
Meea a da beeca, a da daa eae aaaa edda a ba, ea aa da ba eea eba
ea dea a eea a. Oa a ceda aa daa be
da da da ea aa e. Ja da daa d baaa a ceda aa eb da daa edaaa eeaa aa
eda aa ed. Dea dea, eea daa d eb daa,ea, da ea.
Hd beeca, ceda, da be daa eaaaa a, aa
ed ea daa aa eebaa ea (eda), ba aa
eda ea () a eda adaa ea ().Jaa e Sa Daa Ma (, , da ) ea eba eba
baa, aa ea da ebeaa da daa bea. I ea
bea da a bedaa. Sebaa, aa daa, da ba dbeeca. Ba eba e aa de, a aa
eaaa a a dea ba. Taa a a ba, ea
eebaa ea, ea aa a edaaa ebaaaa
da ecaa , , da . Jad, eaa daa aaa e
ba eebaa a a da eda a ecaa eceaa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
16/74
10 Dhamma Sang Buddha
B
I adaa a V12 a a daa dada ebaa ed da
eaaa baa a bedaa ba ead adaa ba ecaaa ,
, da . Sa aa, V a debea eaa
deaa aca daa13 e d Saa. Ia eeaa bea aa
Sa Bdda eaaa aaaa. Baaa, ea aa ee a() eea, aa b da bebaa ea aa daa e Sa ee Sa Bdda. Ba da edea baa b aa b ee
ea ecaa eca da b aa b eeb ea be e
Sa, aa da ba ea ea baa da daa a daa a
ea da edaa ea da e b aa b eeb.
Saa ea a eeb, aa ea () aa c. Da aaea, ea () c. Kaea a daa ea, b ead
ea/e (). Dea eaa b, ebaaaa () c.14
Kaea ebaaaa, a aa eea (). Ha aa ebaeebaa da a eaa a ( ), a eaa
a ( ), da a eceaa (). Ia aaaa da aaa dea eaa deaa aca daa eeb. Sa Bdda
aaa aa ba () V da eaba eaa.
Daa a V aaa ea baa bedaa daa ead adaa baecaaa eceaa (, , da ).
12V adaa e aa . 1, da da da aa Mada d Pbba, Sa,ecaa a eca ada a 7 a, da d aa a 120 a.
13 Ka/ba a (), aaa b a, b a aa eaaeaaa, b a eda a, b a eaa b a, ba, bb, da a ad
b. V.,29394 aa B Dce, V IV, Maaa VIII, 419.14Saa ada eda eaa, ada daa baa eea eda ebaaa aa
ada, ba aa ea (). Kea ada ea aa eeb eda dbaa, ada aa
eaa e () da ead ea (). Kea ada e aaa, adaeaaa ebaaaa ().
8/14/2019 DNA - Revisi I
17/74
11
BAB
B
Waa aaa bedaa aa baa da da daa, eada ed a a eaa ea eaa a a a .Baa ea aaa a eebaba eaa eea be daa
eaaa. Aa ea, aaa aa eebab aa a ebeaa adaa
eeaaa ().
B
I adaa da eea a daa e eea a ea
ea eaa a bedaa ba ea a a e.
1. D a aa ea ebaa a , aaa eaa aa ead
a . Saa a ea aa baa eba ea , aa
a aa aa aa bea bedaa.
2. Saa eaa ea d eaa a beeaa, a daeaa aad eda ebea da a bedaa. Saa da a ee a,
aa aa aa a bea bedaa eaa.
B
Ba a dea e eea a daa e ea ca
Bdda () ebaaa d daa eaa a bedaa.15
1. Saa ada eeaa bedaa ea da ada aa/a bedaa:
Pa, deda ebea aa be ebaa dea bedaa, eaea da ada a bedaa. Saa aa a aa a bedaa
d eda a aa daa, aa aa bedaa. Dea adaa
eda a aa daa, ba aa eaa aa a aa a eadaeea a eba.
2. Saa ebea ebea a a eda aa ea a: Kaea
aa da ea ecedea (a) ada a bedaa d eda
a a, aa aa eba aa be eda. Oe aea ,
15B Bd, Baaa Sa ad ceae a. 309310 (BPS, S Laa, ceaa a 1992).
8/14/2019 DNA - Revisi I
18/74
12 Rintangan untuk Berdana
aa eaa aa, ba aa bea aa a aa
ea be ebea eeb ee. Dea dea, aa aa ecaa
ca aa eeaa daa bedaa d aa a aa daa.
3. Ja eaaa ea (da ee a) ebe b aea baa
be a aa dbea: Pa ba, baa a ea eba aa ecaa eceaa ea, a a e da a ?
Ba dea, de eceaa, adaa a a ea ba ebeada a aa ba da da.
4. Ja ea ca Bdda eda ebea daa da da eaa eaa
be a ddaaa eeb: I adaa a aa da eea ae,
eea aa/ed a da ac. Sea , a aea aada ebea daa d eda a a eabaa eea aa
ab eaa. Ba aa bea aa a aa ebaa eba ada,
da aaa aaa aa a ed aa baa. Dea dea, aaaa ecaa ca aa eeaa daa bedaa d aa a aa
daa.
Seea eaa eea , eaa a bedaa
dea a a, dea aa eba, dea ea ebea/eeaa eeaa, ea ebe aa da, eaa ea daa
ebe da beba. Dea caa eba, eaca, da
eaa aa a ebaaaa ecaaa aa eeaada bedaa ( ).
8/14/2019 DNA - Revisi I
19/74
13
BAB
D
Kae daa aaa beaea aa. Ma da daa bedaaae Daa (Vaa, Sa, da Abdaa); bedaaa be adbea; bedaaa caa ebea, a, da eea ebea; da
ebaaa. D baa adaa bebeaa e aa da daa.
B
1. Daa ba( ).
2. Daa aaa( ).
3.
Daa ea a da eeaa ee aa, aa, , da aaa ( ).
4. Daa babaa ( ).
B
1. Daa aaa( ).
2. Daa a ( ).
3. Daa ba aa aaa ().
4. Daa ada aa aa aa ( ).
5.
Daa ba ( ).6. Daa aaa ee da, da a aa ( ).
7. Daa ae aa baa ( ).8. Daa aa, a, da eeaaa ().
9. Daa ea a ee aa, cea, da ().
10.Daa caaa ee a, , da a aa ( ).
B A
1.
Daa be be aa aa ( ). Ha dee ebaa ebeadea eeaa ada aa aa be da be a dbea, ee
ebe ba, ba, b, da a aa, dea aa aa be a
da e eea.
2. Daa be edeaa ( ). Ha dee ebaa ebea
aa aa b a da aa be a eaa aa, eecaa ea a, aa , da a aa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
20/74
14 Dhamma Sang Buddha
3. Daa be eca ( ). Ha dee ebaa ebea
dea eeaa ada a/eaa da be a dbea, ee
a, da, da a aa.
4.
Daa be eecaa ( ). Ha dee ebaa ebeadea eeaa ada aa aa eeaa da be a dbea, ee
aa aa, a, a, da a aa.
5. Daa be ea ( ). Ha dee ebaa ebea
dea eeaa ada aa ea da be a dbea, ee
a a eb, a a e, da a aa.
6. Daa be ea ( ). Ha dee ebaa ebea a
beba dea be ea aa ea da a dea ebea, a
ba dea eea aaa Sa Bdda. D daa ebaa da aaa, a, da eda/ebebaa. C: bedaa
, e, babaa, a, da ebaaa, dea a
ee eba eea. Sedaa a dad dea
eda/ebebaa, aa: eaa da eaa a a,
ebebaa baa a aa db, aa ba a deaebebaa ea aaa da eaa.16
B D
1.
Daa bea be ae ( );daa bea be aa( ),c ebea aa aa/ea dea eaaa a ee
eda eba; daa bea eeaa/ebaaaa ea
ebeaa ( ).Daa Daa adaa a eba.
Daa Daa eaaa ea daa (
).17
Da a eaaa Daa adaa ebe .18
Caa eba ebaa aa a a adaa ebe (eaaa)Daa a ebaa eeaa Daa Ma (Ea
Keaaa Ma).19
16B Bd, Baaa Sa ad ceae ( BPS, S Laa, ceaa a 1992) a 283.
17D a 354.18SN 1.42 , Kdada Sa, (ebe aa).19AN 2.34 aa (PTS: AN II,4,2, a 56).
8/14/2019 DNA - Revisi I
21/74
Klasifikasi Dana 15
2. Daa bea be ae daa dba da, ea da eea. Obe
ea adaa aa b ee aa, a, daa, da a aa.
Obe eea adaa bebaa aca baabaa ea aa b
ee aaa, a, da aa. Daa be ea eb ba.
3.
Daa be a beaa da beaa eda. Daa be abeaa eb ba.
4. Bedaa be a a eb eda da be a edea aa,
ea daa aa daa e eda ( ). Bedaa be a
a aa dea be a edea aa, ea daa e
eda ( ). Bedaa be a a eb da be
a edea aa, ea daa e ( ).
5. Bedaa be a bea da be a aa. Sea ebea a
ebaa ebaaaa, a ea edeaa, a daebaaaa da da eba eea eaa eaaa a
adaa bedaa be a bea da aa ebea a aa be
a dbea bea aa eda. Ba be a a dbea
eebaba a a ebaa, aa eaa ebea be a
aa da da daa deb bedaa, aea baa ebea a baea aa ebea a a b eada edea.
Meea ebea be a aa baa ea a a eda da ee. Meea be baa ea eaa ebea
(bedaa) a aa eaa aa ba aa a dbeaa.
Ba be a dbeaa eba/eda eea eaaeaaa a, baa edaaa aa bea aa ba ea
edea ba daa aa edaaa aa b.
B C :
= ebea ea a eaba (a bea,
babaa eaa, da ebaaa). = ebea aa eaa ea.
= ebea aba, a, aa .
= ebea eaa. = ebea ac.
Mebea ea dbaa/db.20
Mebea a eada a a a eba adaa a a
da ea daa ebaa ba. Tea, ba dbea ebaa
20U dea aa a MN 55, Jaa Sa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
22/74
16 Dhamma Sang Buddha
a /a a, adaa a ebaa aa da aa
eaa aa b. Ha baa ea daa bedaa.
Mebea a a eada b a eaa a a aa
da aa edaaa aa b a bea.21 Ha a
deaa baba. Jaa aa aea edaaa, edea
eaa a a aa . Ba aa aa eaa a addaaaa, ea a aa edaaa aa b. Sea ,
b eea a da ba eaa a eeb. Ba aa bedaa daa be a eada b, a ea a aa
a bea eba b (dea ebaa ). Ba edea
da a b eeb, da ba beaa, Bae, aa
bae? Pedea da ba beaa, Bae, eada aa a
a dbea? Seea edea ebea daa a eeb, daba aa eada b eeb baa da ea eeaa
daa ea aaa a eada a. Ba bae eea
ea (aa daaa ecaa e ee: ba aa ba),aaa eada , da aa ebeaa. Ped
dea ebaa Peaaa Medaa, daa da d Beaa
Kadaa, Maaa, Vaa Paa.
B C D
1. Bedaa dea dada ebaaaa da aa ebaaaa. Bedaadea dada ebaaaa eb . Kebaaaa d ada
adaa edea edaa a a eaa ada aa da
aa. Ya eba adaa ba edea ea ebaaaaadaa ea (a eda ).
2. Daa dbea ecaa aa da da aa (c, daa ea).
Pebea ecaa aa eb .
3. Daa dbea dea aa a da e eaa (aa); daa
dbea aa aa a da dea ceb, baaa eba baa
a da da eaa. Pebea dea aa a da e eaaa eb .
4. Daa dbea ecaa bad aa ea a a. Mebea ecaa
bad, a ea aa ed, eb ba.
21Saa baca eeaaa d ae Meaa Daa Ua Keada B Adaa Kaa B
8/14/2019 DNA - Revisi I
23/74
Klasifikasi Dana 17
D
Ka ebea daa e Paea P22 aa ea
eabaa daa e ea da eea d aa da e ea bedaaa
a ebea daa.
Paea P adaa ea a da ecaa aa adaa aaeda a, adaa eaa ecaa a, da adaa a da ebaaba da b. Tea eea edeaa eaaa eaaa a
aa ba da Bae KaaKaaa, da aaa baa da ea beba.
Keda da ea eaa daa aa eaa, baaa,
aaa, ee, da aa a .
Bea ea ea eda beaa Uaa eaa eebea daa eeb. Na Peda Uaa eea aa baa
baa a aa ddaaa. Kaa baabaa eeb aa b ea
Paea P da aa beeda ee baabaa eeb. Deadea Paea P e ebea daa bea baabaa
dea aa ee a daaa. Keda Uaa edba daaeeb a dea aaa ed, dea e eaaa, aa
a, da . Da eaaa baaa ebea daa a ed.
Seea ea eda Uaa ea d aa dea (aa aa dea, aa dea a eda), edaa Paea P ea d aa
Seaa a d aa (aa ea aa aa, aa dea
a eaa).
Seaa beaa Gaaa, a be e aa Seaaa eaba a aa ea aa. Sa a, bea
bee dea Paea P, eda a Paea ebe a dabed d aa a a. Sa eeaa da beaa, Baa
a a a beaa: da ada aa eda a, da ada eaa ecaa
a, da da ada a da ebaa ba da b? Ya, Bae . La, d
aa Peda Uaa ea? Bae , da a ebea daa a
dea aaa ed, dea e eaaa, aa a, da ,
ea d aaa aa dea da aa . Tea, aa, a ebeadaa da a dea aa aa ed, dea e eaaa,
dea aa a, da dea , ea d aa Seaa a .Bae, eea ada eba e b, bea aa
ebea daa a dea aaa ed, dea e eaaa,
aa a, da .
22DN 23, PSa
8/14/2019 DNA - Revisi I
24/74
18 Dhamma Sang Buddha
Seea eba e b, Sa ebea aa ea
a . Ka a ebea daa ee a daa e Peda Uaa.
Paea P da eaa a , aa eea ea da ea d
aa Seaa a d aa . Sedaa eda Uaa
ea d aaa aa dea da aa .
B C 23
Ka ebea baa Baaa Ca aaa eada Sa Bdda
eabaa baa bedaa ecaa aa eb daada da
aa.
D a Sa, ada eaa baaa a aa ea a baa. Meea edeaa ceaa Sa Bdda d aa Jeaaa, ea
aea eea aa a a baa, eea da ba e ada aa a
beaaa. Sea da, a e ada a a da a ae ada aa a.
Sa aa, a a, ea edeaa ceaa Sa Bdda
eaa aa a ea da a eaaa da a a ebea
baaa ebaa eebaa. Tea a eada baa baa eebadaa eea aaa, ea a eaa aa
eeebaaa. Da e eaa da eda bea. Mea e
ea da eaaa eada da, Ja aa aa da aa, aa
aa eaa eeaa ea edeaa da . Saa a
eeebaa baa e Sa Bdda eaa. Dea ead aba, da eaa baaa dea a Sa Bdda da beea, Saa ea
eeaaa ebaa a a.
Saa Raa Paead, aa da eaaa Kaa, a a beada d aaa
aa edea ceaa, edea eaa a baaa. Da ea
adaa eed a eeb. Seea eea aaa da eaa
a baaa, Raa Paead be baa a baaa ea eaa a
a aa da aa edaaa ada. Ia eeaaadaa ebea e a ebaa ada aa eaa da
eaa a a baaa. Sa baaa eda eeebaa aeeb e Sa Bdda. Mea a eeb, Raa Paead ebea da
a. Da a eeebaa eda a eeb e Sa
Bdda. Da e bea ee , ea a a baaa
eeebaa a eeb e Sa Bdda, Raa Paead ea adaa
ebeaa. Aa, ea Raa Paead ebea a da
23DA,Te Ca aaa (a 116).
8/14/2019 DNA - Revisi I
25/74
Klasifikasi Dana 19
a eadaa, da a da a da da a, da aa da
eebaa eba e Sa Bdda.
Mea a eeb Raa Paead beea baa a baaa
beabea ea eaa a a da aa eea baa
a ea. Raa Paead eda e e aa ebaa da a ee a beaa ea b e a dbea e a
baaa. Sa a da aa ebaa ea d ea Sa Bddad da a a a ebaa ea d aa d aa da baa ebea
daa aa eada aa b.
Sa a ea Raa Paead e e aa ebe a eada
Sa Bdda, a ea ea da a ee a da bea e a baaa.Meada baa a ddaaa e a baaa, da eaa aa
ea. Keda Raa Paead ea ebea aca
ada da a ea bea ea ba, a: ea e aa, ea eda, ea a bda a, ea a bda aa, ea a ac,
ea ba dea, da eab a a.
Kea bebeaa b edea a , eea eaaaa e Sa
Bdda, Baaaa daa a baaa ba ebea a dea eea deda a? Sa Bdda eda eeaaa, Ja a baaa
edaaa baaa d e eaa aa , aa da aa daeaa
aa ea bea ba; ba d e eda, da aa daeaa aa deaa ba; aea da eaaa d e ea, da aa
daeaa aa ea ba. Jad, a ebea daa, aaa
dea eea (a). Ja edea edadaa, aaaa aaaba daaa da da e. Sea , a eea ea aba daa
eaa ebaa, aa da da ba eaaa aa ea, aeaa cede ea aa a da ba.
B D
1. Bedaa dea a ead eea, ea d aa baaa, daebaa adaa ba ecaaa eceaa. Ba daa dbea dea
a ead eea aa daa eeb ea daa aa daaa eda (). Ba aa aa ea d aa baaa, ea
daa aa daa a eda ( ). Ba da ebaa
adaa ba ecaaa eceaa, ea daa aa daa a ().
8/14/2019 DNA - Revisi I
26/74
20 Dhamma Sang Buddha
2. Bedaa dea a eba ea edeaa a a
aa ebaaaa a a. I adaa bedaa a bea, bedaa dea
a a a.
3. Bedaa dea a edaaa ea a eb bea, da
dea , a dea ebea a (a a). Daa e ea daa e eda da aa ec. Tea, ba daa eeb
ea da ebaa a a, aa a da daa deb ebaabedaa da aa ebea aa b.
4. Bedaa dea a ebaa ebea a a, a daaa
ba da ebaa. Ha dea baa a. Daa e ea
daa e eda da aa ec.
B D1. Daa a dbea ada aa dba/a a ea ( ) da
ada aa da dba ( ). Daa a dbea ada aadba eb ba. C: ebea a eada a a eda
eaa e eb beaaa daada ebeaa eada a a
da a.
Me Sa ada a e :a. Daa ea eba b eada b a.
b. Daa ea eba b eada b a aa eaa
eaaa.c. Daa ea eba b eada b a eda a.
d. Daa a dbea ada aa ead becaa eaaa.
e. Daa a ae eaa eada b a bea ba.
eaa d aa aaa Bdda Gaa adaa BaeAaaa.24 Bea edaaa eeaa aea bea
beaa ead a eaa daa eeaa Daa e
da aa da a daa bea bea eba a daa a aeeaa e Bdda Va (ebaa a a) da
daa bea eaa a be eada Bdda Padaa(eab 25a a).
24DA,Te S Te Ce Dce (a 11 da 12).
25 SN 15.5, ddea ebaa eba ba a bea bea 1 aa
3 (b)
aa ada eaa aa cea. Sea ea a ea d dea a (a). Waa ba eeb ea ab, a beaeea. 1 aa = +/ 7 e aa 11,34 .
8/14/2019 DNA - Revisi I
27/74
Klasifikasi Dana 21
2. Daa a dbea ada aa ee aa (a: aa bea
eaaaa, aa eaaa a a, da ebaaa) da ea aa.
Pebea ea aa eb ba, aea aa ead a ebaaa ba.
Sea aaa da ebaaa eea eeaaa, a daa beea
ebaa aa ebaaa (aa ) a c aa
aa ea.
3. Saa ada aaa Bdda da aa da ada. Saa ada aaa Bdda eb ba,aea aa ada aaa Bdda ada eea a ebeba da eeaaa
(), ebeca (), da ebda (), aa edaa eda
bea ebeba da ea aa eaaa eeb.
Ka Baaa Vea da Dea Aa da Idaa aaa ea eabaa ebedaa aaa a ddaa aaa bedaa aa ada
da aa da ada aaa Bdda.
B 26
Ka dceaa e Sa Bdda eada ea aa Aaa
ea Bea beda d aa Jeaaa, dea a Sa.
Da aa, ea aa, ada ea baaa da beaa Vea.
Bea adaa a ea baaa eaaa d eaaa Ba. Seea
eaaa eddaa d Taa, bea da a aa eba e Ba.
Sa aea dbaa ead aa da bea ead baaa eaaa.
Sa aa Vea eba daa da edaaa be baa
aa a ea da e eaaa eaa eea. Da be eba acaa daa beabeaa a daa eceaa e
eaaa. Seea eaa a, da eeaa aca bee e
aa da deadea ea acaa daa beabeaa dea
d e aba edea a aa ea.
Baaa Vea ebea daa a a baa, ee: deaaeab ea bea ea; deaaeab ea
bea ea; deaaeab ebaa bea ba a;deaaeab da a da e eeaa da ea; deaa
eab eea da dea aca, aa, ead, da bea
bea ea; deaaeab a ea a deea dea
a da ea; deaaeab ad a deea
dea eaa ea; deaaeab da dea ea a
26AN 9. 20, Vea Sa aa TTB2, a 343.
8/14/2019 DNA - Revisi I
28/74
22 Dhamma Sang Buddha
eb, e , d dea ae;27 a ea, , da a
eba, aa eaa deaaeab aa aa; da
aa a ea aaa da a, daa eab eaa.
Daa eeb ea baaa a a a ea.
Aa ea, ea aa, aa da ada a a a aaeeaa (da ada a a/c), da ada a a eea a
ea daa eeb.28 Sea eeaa adaa a a baa daeaaaa a a daa ( Bdd). Ha debaba, acaa daa
eeb daa aa da ada aaa Bdda. Oe aea , daa a be
ea eeb daa edaaa aaa a bea.
Keda, Sa Bdda eeaa aaaa da a bedaa.Waa, baaa Vea ea ebea daa a be a baa, aa
eb bea aa ba da ebe (bedaa) aa a a eada ea a
ea adaa bea (). Waa da ebe aa ea, aa eb bea aa ba da ebe aa a a ea
. Waa da ebe aa ea , aa eb bea
aa ba da ebe aa a a ea. Waa da ebe
aa ea, aa eb bea aa ba da ebe aa a a
ea . Waa da ebe aa ea, aa eb beaaa ba da ebe aa a a ea . Waa da
ebe aa ea , aa eb bea aa ba da ebe
aa a a ea . Waa ea a daa d aadaba ead a, aa eb eb bea aa ba da ebe aa
a a eea aa b (Saa) dea Sa Bdda ebaa
aa.29Meba aa Saa da ea e aa (eda) aa edaaa a a eb bea a.
Bea eda eea dea beaa aaa da aa aa
da eda. Dbada dea a da eba aa, aa eb bea
a aa ba da dea a a be// eab eda
eada Bdda, Daa, da Saa. Aa eb bea a aa ba da
eaaa aa a a daa. Aa eb bea a aa ba daeacaa ca a ea () aa aa ea ee ec
a ba a eeb a. Aa eb bea a aa ba da daa
ea edaeaa () da eea ea da aa (da )aa aa eea ee a ea a/eda aa.
27See a dea ad a , da becaba.
28La ea aca e ea daa, a. 30.
29Saa Sa Bdda a d, eaa ae da da ada.
8/14/2019 DNA - Revisi I
29/74
Klasifikasi Dana 23
D A D 30
Pada aa a aa ee a (), a ebaa aa
ebaa bdaNa, Sa Bdda e e aa dea (aa dea a
eda) eaaa abdaa eada aa dea da baa. D aaa
baa dea a daa, da d aaaa adaa dea Aa da dea Idaa.
Dea Aa dd d baa ebea Sa Bdda da dea Idaa ddd baa ebea aa Sa Bdda. Sea ada baa aa dea aeddaa eb , dea Aa a beee e beaa
ebea ea eada eea. Kea Sa Bdda ea ceaaa,
dea Aa dd aa dabea da Sa Bdda. Sedaa dea
Ida ea dd d ea ea. Seea eea ebea ceaa, Sa
Bdda eaaa ebaba31 eada dea Aa. Keda, dea Aa
eceaa aa.
D eda a ebea, aa aaa Bdda Kaaa32 ea ea,
dea Aa adaa ea aa aa eda da ebea aa aa RaaMaaaa da eaaa Uaaadaa. Bea beaa Aa. Seea
deaa, bea ead ea edaa. Sa a Paea Aa eaaeba eaaa b. Bea eebea eba ada a dea
ebaa aa eba be baabaa daaa. Na aa da
daa da, bea eea da eaa aaa bea aea eaaeedaa aaa da a.
Daa eadaa a , dea a beda d baa d
eeb daa eba. Dea eeb ebaa bd eada Paea
Aa a ea ea d eda ebea. Da edaecaa bebaa aca baa ea dea ea Paea Aa da
ee e aa eba dea baabaa eeb. Seea eaeaa eea daa, Sa Paea eba e aa. Sea aa ,
Paea Aa eaa eaa aa a a baa, bea ebea
bebaa aca aaa da ada eada ba a eaa eb
a.33 Sebaa a da eaa bedaa a daaa, eea ea
bea ea d aa dea ebaa dea Aa.
30DA,Te eae ad e ee (a 356359) aa TTB2, a. 340.31Sa Bdda eada aa eea, ea eaaa a eeb eada a beaa,
aa aa edea a a eb ecaa.32
Bdda ebe Bdda Gaa.33
Daa aaa Bdda, aaaa a aa adaa a da e a aa dea
d. Tea Bdda aa c aa aa aaa ea aa deaea b a.
8/14/2019 DNA - Revisi I
30/74
24 Dhamma Sang Buddha
D a, dea Idaa d eda ebea dea ebaa ea
eda beaa Idaa d aa Sa Bdda Gaa. Da beeeaa
bedaa a ed a eada Bae Adda, a aa bea adaa
ea a ea ecaa a eca e, . Seea ea,
Idaa ea ebaa dea Idaa a ea edda a aa
ebaa ba da eaa bedaaa aa aaa Bdda eda beeba.Daa a Bae Adda, ea , baaa ada a aa
b. Abaa, dea Idaa ea a eb aa, e eb baae, eaa a eb ea, eb beaa, ea edaaa
aa eeaa be dea a eb ba.
Saa dea Aa beaa eada Sa Bdda ea eebab
ebedaa a ec da a daa a eea bea, Sa Bddaeaab, O Dea, aa ebea eebaa (daa) a a e
a a a bea (aa ebaaaa e eea daa),
aea daa dea b. B a daa d aa a b, aa bead a a, b, da ebea ba a baa; ea a
ea eab b d ada a ad, ad a ae aa ed.
Keda Sa Bdda eaaa a 356359 da Daaada,
adaa aaa: R ea ada, a (356), ebeca (357),
ebda (358), da eeaaa (359) ea ea a. Maaa,bedaa eada eea a ebeba da a, ebeca, ebda, da
eeaaa, edaaa aaa a bea.
Da a d aa dea baa aa Paea Aa ea
eaa daa a a baa eaa eb a, ea da da ea
beeeaa ebe daa eada aa eea a ea aaa ba. Sea eeaa adaa aa a da e aa
a ba, aea aa aaa Bdda ea ea. Ha dbaaa baaaeaa b d ada a ad, aa aa aa ed.
Oe aea , bedaa ada aa ada aaa Bdda, edaaa
aaa a eb baa dbada bedaa ada aa da ada aaa Bdda.
Ha debaba e adaa eeaa bedaa eada aa aea aa a ba da baa a ebeba da eeaaa,
ebeca, da ebda ea.
B D
Secaa daa aaa Bdda eea daa daa dbedaa ead
da,34 a: eeaa da Saa. Daa a dbea eada eea
34MN 142, Dabaa Sa (Sa ea Peeaa Bedaa)
8/14/2019 DNA - Revisi I
31/74
Klasifikasi Dana 25
eeaa deb da daa a dbea eada Saa35
deb . Daa eada Saa eb .
EB D ()
1. Daa eada Sa Bdda (), a a ecaaeceaa ea aa aaa ed.
2. Daa eada , a a ecaa eceaa aa aaaed, a da ebabaa aaaa. aa c
aa da ada .
3. Daa eada (), a a ea ecaa a eca
a eea.
4. Daa eada a a ea ea aa eeaaa ecaaaa eca.
5. Daa eada, a a ea ecaa a eca a ea.
6.
Daa eada a a ea ea aa eeaaa ecaaaa eca.
7. Daa eada , a a ea ecaa a eca a
eda.
8. Daa eada a a ea ea aa eeaaa ecaaa
a eca .9.
Daa eada , a a ea ecaa a eca aeaa.
10.Daa eada a a ea ea aa eeaaa ecaaaa eca .36
11.
Daa eada a (ba ee aaa Bdda) a ebeba da aaa eaa dea, ee eada a a e
.
12.Daa eada a a bea.13.Daa eada a a da bea.
14.Daa ada baa.
D D
Bedaa e baa daa daaa aa ebea a eaa ea
eda.
35Peea aa b ecaa eea, ba a a, aa , da a aa daa.36
MNA da MN eeaa baa de ecaa ea baaa a aa a, a
da a aa a ea eab (eda ada Bdda, Daa, da Saa)aa dea a aa aa b a bea eeaa aa aa da
edaa, ba a . Na ecaa eaa, aa eac ada eea
a ea ecaa Sa Jaa ().
8/14/2019 DNA - Revisi I
32/74
26 Dhamma Sang Buddha
Bedaa eada a a da bea daa daaa aa ebea
a eaa eb eda.
Bedaa eada a a bea daa daaa aa ebea a
eaa eab (105) eda.37
Bedaa eada a (ba ee aaa Bdda) a ebeba da a
aa eaa dea daa daaa aa ebea a eaae a (1010) eda.
Bedaa eada a a ea ea aa eeaaa
ecaaa a eca daa daaa aa ebeaa daa a eda a da daa d (da ea).
Aaa a ebea daa eada dd a aa eba, da
e daaa a. U a aa a a baaa Vea.
D B B
Baaaa bedaa ba ebea a d be baa eda?
Bedaaa abdaa, edaa ada a eadaa () e aea a ( ) aa e a eda aa. Ba eb da
ebaaaa, aa aa edaa a eadaa () e de.
Sa e eadaa () ed da bea a b daeea bea. D aaa bea , eaa
, ea d aa aa ead. Kaa da a eaaaa beba d eda aa (aa ebaa eda eaa). Kaa da
a e aa beba d eda eda, eda ea
eea eda . Da aa da eda aa eea, aabeba d eda ea da eea, aa ea a ecaa
(aa da ea a).
Kaa da e a ea a (a, da eda
eea) a aa e beaa da aa bee ebea a aada ed. Maa daa a de edaa aa daa
ebaea (294) a (beaa da 5 / 17 * 1 ) aa ba.38
Seaa a a aa eaa ebadeaa (1.058) aaba. Beaa baa aa ba a aa daa eaa a a, ea,
e, da eea? Baa ea, aa da ea.
37 MNA, bedaa aa ada a a bea aa ebea bea bea aa,
ecaa, ebaaa, eaa, da ecedaa, da eba edea ebeba da eeaadaa ea b (100.000) eda. Paaa a a aa a dee dea caa a
aa.38
Pea bedaaa e eadaa ada 5 dea, ba eaa e eadaa
ada a aa aa aa eb bea a. Ha daeaa daa a aaa e
aa ed da 12 . Sea , eaa aa da e eadaa a a eb a.U eeaa eb de ea e eadaa, aa baca DaaDaa Abdaa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
33/74
Klasifikasi Dana 27
Kaa aa aa ebea a ba da ea. Ab
da ebaa c, da aa aa beba aa da,
ad aa ea ea. Ba aaa b da daa dea ba
beba da a ea. Kaea eaa e aa daa dba beba
eaa a (ee d Taad, bebeaa eeba da d Idea a
da ba). Adaa aa a ba aa ba a ebea a ada aeda (ee da a aa beba ea ea). Maa aa
a da e bedaa eaa a a, ba aa ab eea ebaeba (1.059) eda (1.058 daba a eda, a
eda eda a beaa da e). Seadaa a aaaa
aa adaa ea a da a a beba a aa ba, aa aa
eeb ba aa ab eea dadeaaaebadeaa
(28,98) a eda.
Ma a c edeaa a eabaa beaa baaa aa
ba a daa da eaa bedaa.
Sea b bedaa aaa eada ea b. Daa bedaa
ada a aa, a: ebe, aa, da eda bedaa. Paa b eeb
da e e aa ebe baa aaa a aa daaa,
eeaaa a ad aaa da ebaaa e ea bbeda. I adaa aa eaa aa ebe bedaa (). Daa
aa aa, b eeb eaba a aa ea a aa
dea dea a ba a beba dea a bedaaa.
Keda b eeb ebeaa eada b a aa aa.
Meaaa d ea aa da e b eeb aa (ad baeaa eaaa abaa ba dea, ee eaa a ,
e aa, da ebaaa). Saa b eeb eeeaa aaada bebcabca ebea ecaa ea a aa
ebea ed eeaa ea Daa, aa ecaa a a.
I adaa aa ea/aa bedaa ().
Taa ea adaa aa eda bedaa (), aa beeb a, a da daa eaaa a aa aa ea aa
ebaa bedaaa a. Aa aa a a. Da ba beaba
aa baa a a da ba dea, aea aa b eebbecea eada adaaadaaa aa eaeaa, ea a ba
ea bedaa aa e bea. Ba a eea a eda,
a ba, a a, da eea, bea ea a eba, aa aa
c eba a ba a aa ebea aa ba eadaa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
34/74
28 Dhamma Sang Buddha
Da c edeaa d aa, ba da baa eaa da e
bedaa aa aa ba eaba a eaa a aa ea a. Maa,
da bedaa aa a edeaa aa daa daa aa ba a baa
ea. Aaa ba bedaa aa eeb da decaaa e
ebea, eba ebea, da eea. Maa, a edea aa
ea beaa dea a ba a beba dea a bedaaa.Daa daa aa eb baa a aa ba a daa da ebaa
aaa a baa a daa a eda a d.
Beada d aaa aa a da ea ea eaecaa eeaa adaa ea ( )? Seea ead c
daeaa e eaa ebaaaa adaa eaa. Saa ebaaaa
adaa ea a bea da ( ) ead aa, aaebaaaa eeb beba ead ebaaaa adda (
). Kebaaaa adda daa eba e ea ea,
ea a a ecaa ead a a a (). Maa, a
a ea ebaaaa adaa ea beada d aaa e
da ebea bedaaa aa daa eeaa, ea deaa deaa daa MNA da MN. Sea, aa da ebea daa eada
a a ea ea ebaaaa adaa ea a eb bea
daada bedaa eada a a ea.
D B39
Sa Bdda adaa eea daa eeaa a eba. Nadea, ee ea dea, Sa Bdda ea aa () eb da
dabaaa (2550) a a a. Pedea da ba a
bedaa eada Sa Bdda ee ea Bea a d, aa
ebea daa ba, babaa, aaa, da aa a ecaa bad
da dea aa ed. Aa ea, ba bea edea da ba abedaa eada Sa Bdda.
Pedea a daa bedaa eada Sa Bdda dea caaea aa eada Bea da aaa baa daa
deebaa Bea. Ba edea ea aa da a Sa
Bdda, be eebaa daa deaa d aa. Ba da a aa, da
ad aaa, edea ba eeaa be eeb d ea baa. Ha a
ee adaa a edea e eada Sa Bdda. Seea bebeaa
39A Jaabaa, Abdaa Da Le, (aaed & eded b U K La, 1997), a. 159.
8/14/2019 DNA - Revisi I
35/74
Klasifikasi Dana 29
aa, aa 1530 e eda, be eebaa eeb ba daa
eada a a ee b, adaa, ea, da a aa. Pe da,
a aa a eea a da bedaa adaa a ebe da
daa bedaa ada, ba da edaa be eebaaa.
C a a adaa acaaacaa ebaa a baadadaa ada a (ba ea da ba ea). Babaa,
aaa, aa be eebaa aa, da ada a beda. Seeaacaa ebaa eea, be eebaa eeb da e edea
eba aa dbaa eada aa aaadaa da a eada ea.
Aaa dea dea ebaa eeb da edaaa aaa? Te
da. Sebaa ed adaa a ebaa ba aea bea
eea/ea aa eaa a ea ea. Saa beeebaa dbaa eada adaa aa ea, eea aa
beeba, ea daa eeb ebea aa ba abaa. C
a adaa beba aa ebaa. Aaa dea eaa a aa ebaaa dee edea da bedaa (aa ebaa ba aa) aa beda
e eea aa ebaa? Tda, aa ebaa edea baa bea,
aa aa beaba.
Maa, ba ada eaa daa eada eea eeaa, adaba daaa eeb da eada Sa Bdda. Bea adaa a a a
aa ba aa edaaa eebaa ae, ea a
eaa e. Daeaa aa Bea a aa , aaaa ada aa eeaa Bea ebaa eea daa ada, a
aa eba a c ead aa a da ba. Dea
dea, daa daa ada aa eee aa ba a bea.
D ( )
1. Daa eada b da b Saa a d e Sa Bdda.
2. Daa eada b da b Saa eea Sa Bdda aa.
3. Daa eada b Saa.4. Daa eada b Saa.
5. Daa eada bebeaa b da b ebaa eaa da Saa.
6. Daa eada bebeaa b ebaa eaa da Saa.7. Daa eada bebeaa b ebaa eaa da Saa.
* , ,
. .
, , . ,
8/14/2019 DNA - Revisi I
36/74
30 Dhamma Sang Buddha
.
D
Saa adaa eea daa eba, Oe aea , aaaaaeeaa a ada eaa daa eada Saa. Saa adaa
eea aa b. Me Vaa, daa ebe Saa,edaa dba ea a b. Na dea, ba bea
bedaa eada Saa edea a bedaa edaa eada ea a
b. Sea b daa beea ebaa a da Saa. Jad, aa
edea aa bedaa eada ea b, dea ed a bea,
daa eeb daa daea ebaa Saa daa.
Caaa adaa, ada aa bedaa, edea ecaa Saa
edaaa eada Saa ( ) dea a e eadaSaa ecaa eea. Ba ada aa bedaa, c aa aa
b ee d a edea, aa adaa b a aa
b adaa adaa, a ead ea aea aa cd
eada b eeb. Ba a ead, aa edea eaaa Saa
edaaa eada Saa, daa eeb da ba deb ebaa Saadaa.
Seadaa edea daa e aa da eeebaa aaaaa be aaa eeb b ee; aa, aa daa
eeb aa dea ea b, daa eeb ecaa a daa daaa
ebaa Saa daa. Ba edea eda a a b aa d aa, a dea ed a bea daa dada ebaa
Saa daa. Caaa adaa, edea daa aa ee e aa da aaaeada b eaa aa e aa baa edea eda
a a b ebaa a Saa aa d aa.
E D40
Daa a ea aa ebea a.
1. Ba eea a eaa a (bea), bedaa eada eea
a da eaa a. Dea a a be da daa a dbea
ddaa da a eda a bea, dea eaa baa a da
bedaa eeb bea (a aa aa), aa edea ea
ebea eeb. Daa aa ebea a.
40MN 142, Dabaa Sa da AN 4.Daa Sa
8/14/2019 DNA - Revisi I
37/74
Klasifikasi Dana 31
2. Ba eea a da bea, bedaa eada eea a bea.
Dea a a da daa a dbea ddaa da a eda a
aa, a aa eaa baa a da bedaa eeb bea (a aa
aa), aa eea ea ebea eeb. Daa aa
ebea a.
3. Ba edaa da bea. Dea a a da daa a dbeaddaa da a eda a aa, a aa eaa baa a da
bedaa eeb bea (a aa aa), ebea eeb da
ea. Daa da ebea a. Sea, a edea eda
eaa eaa aa eada a a, aa eada aa ea aa
a eaaa (ea), eea da daa eee aaa da eaaaa eeb, ea eea da aa ebeba da aa ea.
4. Ba edaa, ba edea a eea daa e aa aba. Dea a a be da daa a dbea ddaa da a
eda a bea, dea eaa baa a da bedaa eeb bea
(a aa aa), aa edea da eea ea
ebea eeb. Daa daa daaa aa ebea a a e.
* Sa Bdda eabaa a d a, d aa ba edea da
eea aaaa, aa daa eeb eaa daa da eba.
Da eaaa d aa daa da baa ea a ba
edea da eea aaa e. Pada a ea (e )
Sa Bdda a eeaa aa ea a ebaaaa daedea da eea. Saaa eea aa ea a
da ebaaaa eea. Sea a eba adaa edea aeaa aa ea a da ebaaaa da ed. Dea
dea edea daa ea ea ebeaa da ea a
da bedaaa.
D 41
1.
= bedaa eb babaa aa aa eea/aaaa a.
2. = eaa a/eba.
3. = eba aa da ebaa eea .4. = eedaa a eea .
5. = eba aa a eea .
41SN 1.47, Vaa Sa (Sa Reba a/Peaa).
8/14/2019 DNA - Revisi I
38/74
32 Dhamma Sang Buddha
6. = eba ea a (aa), a aa, a a,
ea, da a aa eea .
Meea a ebea daa e , aaa aa e beaba
aea daa ebea ea eada baa a eaa aa.
Pedea aa ea d aa dea (a), aa daa Daa, da dbeadea ebaa.
D 42
1. = bedaa aa eada b a d ea da.
2. = bedaa aa eada b ada a .
3. = bedaa ea a eada b a eaaaa ee a ().
4. = bedaa a eada b.
5.
bedaa ea a eada b.
Meea a ebea aa a da daa d aa baaa ea
. Meea da aa ea d ea aa eda (aa eaa, aa
ea eaaa, aa /aaa, aa baa). Meea ea aa ea daa baaa (aa aa da dea), dea caaa,
. Oe aea , daa deb ebaa
daa a edaaa aaa a aa bea.
42 Kea da Sadea Sa AN 9.12 (eaaa a a aa edaa d TTB2, a.337).
8/14/2019 DNA - Revisi I
39/74
33
BAB
F D B
Sea a a edaaa a a eba da aa a
daaa, ea a daa a eaa bedaa. Oe aea , daa e a eaaa eaa be daa ea
edaaa a eaa , ea a deaa. Aa
ea, baa a eaaa baa bedaa43(d aa eb beaa dea
da a da a) da daa daaa dea da b. Sea
eaa daa e daa a bedaa dada daa ea daa aaa eaa ecea da a eeaaa.
Ma a a bedaa b e eba aa ebaa c. Maa aeb ba da ea, bedaa b ea a aa daa ea
da a aa b eba a (eaa aa MPV) a daa ea ea
aa deaa a? Ba da da b aa, aaa a: aae
b, ada/, eceaa, e ada aa, e ebaca
aa, beaa e aa, da eaa a aa. Taa e daa ebaa a, ea b e eda eb beaaa aa aaa eb
a. Bedaa b e eaa e aa ea eaa be
daa eaa edaaa aaa ea . Ha ea edaa a ebaaaa edea. Oe aea ,
aa bedaa eb beaa dea da a da a, ba bea
daa e a daa.
Sa Bdda daa bebeaa a eeaa baa daa da eea eaa ba a bea. Waa aa ebea
daa a edeaa, ba daa eeb dbea dea , dea caa
ebea a bea, eada eea a ea, da dee da ea a
aa, aa daa eeb aa edaaa ba a bea. Gaaa
e daa bedaa ebaa ee da ebaaaaSa Bdda daa Caaada Sa44 eeaa daa a
edaaa a a bea.
Pada a a, ea Sa Bdda beda d aa Jeaaa dea a
Sa, Bea dea aa BddaNa ea Ib Nada eadaa eaa
bedaa a dbea dea ea a eada Saa a d e
43 Ha a e daa aa eca eea, ae eaaa, da ebaaa. Ba
dea, eaa eeb ea ea da a aaa.44
AN 6. 37 Daa dbea dea ea a
8/14/2019 DNA - Revisi I
40/74
34 Dhamma Sang Buddha
Bae Sa da Ma Maa. Paa b, aa a dad dea
daa dbea dea ea a? Daa a , aa b, a a da
ebe da a a da eea. Ta a da ebe, a ebe
ebe a eaa ea, aa ebe a eaa a, da eea ebe a
eaa baaa. Ta a da eea, a beba da eeaaa aa eda
bea ebeba da eeaaa, beba da ebeca aa edabea ebeba da ebeca, da beba da ebda ea aa
eda bea ebeba da ebda ea.
Paa b, ee a e a a d aa adea,
aaaa, ada be baa ebe, aa ebe, ba ebe, aab
ebe aea a aa da ebaa. Dea a, aa b, daa
da e aa ebaa da daa a dbea dea ea a,eaa, aa ebaaa da ebaa, da ea.
D a a, Sa Bdda eabaa bebeaa a a daaadaa be a. Ja da ebea da,45 ebea dea
aaa, daa dbea e eea edaaa a a aa bea.
Mebea dea eaa, ebaaaa, a a eba, da aa, da
aa ea d da a eeaa, aa eeda.
Pada bab aa daa, ea daa eea daa a e eda,
eda, da , a ebea aaa eb baa, da ebaaa. Ba
a da Caaada Sa da bab aa daa daba, aa aaddaa aa aa a eea a da bedaa. Bebeaa a
aa eeb adaa:
(C)
adaa a a a eea a da bedaa, aea
aa da aa ead daa aa, ea bedaa. Sea aa, ea bea aa. Pedea a daa be dea e
ea aaa da bedaa, ea ebe, aa, da eda bedaa
daa ead a eaa a da a. Teaa adaa ebeda eda bedaa, aea eda a a aa eea aaa
daa bedaa eeb ea daa ba a be ()aa eda (). Ja eda dea e eadaa a ba
(), aa daa bedaa a ebaa daa ba be
(). Tea, a aa a da eda dea eeadaa a b (), aa daa bedaa a ebaa
daa ba be eda ().
45 Me ab ea, aa edea ecc aa, a, da a.
8/14/2019 DNA - Revisi I
41/74
Faktor Utama yang Menentukan Hasil dari Berdana 35
Keeda a ebe bedaa (), adaa a a
e eda da ea . Ba aaa da da ba, aa a a
e da aa ddaa. Pedea a eea baa a aa eaa
a ebaa da a da ebaa ba bea da aa
adda aa eeaa ba d eda a d eda aaa daa. Tda ea a daa bedaa, aa eeaa a
daaaa ebabaa. Maa, edea a eaa ea aea aadaa eaa ebaa ba.
Keeda a aa bedaa (), edea a eaa a
aea a beabea eda eaa ebaa. U ba bedaa, edea
a ba eeaa ea a dbea eada a a. Ha aa daa ead ba dada edaa e da aa () a ba a:
edaeaaa () da edabeca (). Tda ada aaa da
eaa a, aea edea beabea eda eaa ea a daa, da a aa ebea aaa a ba a. Aaa aa
ebaa a dea e aa a ea a ebaaaa ().
Keeda a eea bedaa (), edea a eaa
baaa aea a ea eaa ebaa a aa eaa a daaa d e aa baaa. Pedea ba eaa a bedaaa
dea eaa eba ebaa bedaaa da aa ba, beaa
aa a aa daa eaa a a aa aa a eb ba a. eea bedaa adaa a ee, aa beea ada ba
da bedaa. Aa a ead, aa ea eea daa bedaa a
ea daa.
Baa ea aaa da bedaa da aaa a aa daa (ceaaa aba, daaa aa da) aa bee dea d a ea.
Pedea da e beaa aa a da bedaa a daaa aa
ebaa ea d aa dea, ead a aa, da ebaaa. Haaa
eeb bebe da eeaaa da eaa a ea ()
a da ba. Sea aa ecea ea da da e aaaa ea a da bedaa ed.
Ba edea eaa eaaa, aaa eea,aa: ea eea daa ea ebea da eaaaaa
eba , ea ebea daa eaa edeaa eea
ea daa d baaa da daa, da ebaaa. Ia adaa
ebaaaa da eeaeaa eea. Kaea eaaa a dea
bebe da a ea a ba ee ca a ea (,aea da ) da bea aa (). Ba edea beaa
8/14/2019 DNA - Revisi I
42/74
8/14/2019 DNA - Revisi I
43/74
Faktor Utama yang Menentukan Hasil dari Berdana 37
ea a ea ebaaaa. Oe aea , ebaaaa aa
dea.
Aa eaa a da bedaa ba aa eada edea d
a da baaa, ea a ebaaa ea ebaa a
(a dea a aa a ba), aa aa bedaa a dea eebaaaa ( ebaa aa ea). Kebaaaa a da a
edeaa a, ecaa aa aa (ebab da aba). Sea ebaaada aa; ebaa ba, aa ba; ebaa da ba, aa da ba.
Ba dea e ebaaaa adaa ea ( ), baa ea
eea ea da aa adaa da ea (), edeaa (), da
aa a (), aa aa a daa a, aa aa ba ea.
Sea aeae aa eb beda ba dba dea a (aea); be a eaa a da bedaa dea a aa, aa a eb
a daada dea da aa. Tea ebaa a a beeca da
dea dea ebaaaa, ebea eeaa a a ba ecaaaeceaa a aa ebebaa edea da edeaa .
Kebaa adaa aa da ebaa. Na dea, ebaa aa aa
dd e ebaaaa daa c. Fa ea a da ba daa
e aa eea eaa ebaa. Ca daa bedaa (aaebaa ba aa) e d aa a a edaaa
eeaa dea (, aea da eeaaa a aa).
Keeaaa a beba dea adaa aa aa daadeaa/d e ebaaaa adaa ea ( ), da
aa daa d aa e Sa Jaa eaa ( ).
da ebeca () aa daa dba a e eaa Sa Jaa ea( ). Sedaa a a beba dea aa ae
a a da aa aa ae ( ) da a eaea () aa aa daa dba e ( ).Daa a
daa edaaa a a bea adaa daa a beabea ,
a ebeba da . Ha aa daa dcaa dea eaa
ebaaaa. Oe aea , ebaaaa aaa e.
Ha ee a edea a eaa eba dea be
a ddaaaa adaa be eeb ddaa da a ea a aa. Sea
aa, , da ebea be a aa dbea a
eea. Kaea ea aa eea ba edea a
eea.
8/14/2019 DNA - Revisi I
44/74
38 Dhamma Sang Buddha
Saa edea ebea be da a ea a aa da daa
eadaa a ba , aa aa ea da eecaaa d a c aa
eeebaa be eeb eba a ead a. Be a
dea eea daa, da aa ea eea ebea eeb da
eaa a a. Ba ebaa, aa a da da ecaa da
a aa b, abaa ead ea.
Ba bea da da aa aa aa baa da da be a,aa be eeb a ebaa aaa aa baa da beaaa aa
ea ba eea. Baaaa ebea be a dea daa
eba a a? Tda aa ba, a a daaa
aa ea. Saa eea ea be a dbea daa eadaa aa
a, aa da eea ead eda be a . Aaa bab eaa daa d eea da a beaa daa a aa, Ia
baa a, eaa dba e ea aa. Saa baa daa ebe
da baa a eb ba da . Ha adaa aea da ebeca(), a aa ecea ea da eaa da .
Jad aa eea a adaa a a eee, edea a
aada da edaa eda aa a daa
eabaa da eda bea a ead ea.
Kea aa da aa ebaaaa eea aa beea
ada a bedaa a daa e edea. Sea ba aa daebaaaaa, ea ba aa. Ha daeaa a ebaaaa
eea ada da ea ea () eea. Sea
ebaaaaa, bea ea ec ada da ea eaa. Sea
ec ada a, ea a, da ea bea aaa a
dee edea. Ha a a beabea a deaa e edeaba eaa daa eada eeaa. Sedaa eea daa eba adaa
Saa (a bab ebea), da a aaa ea ad da aa daa
a d .
Idd eba eea eebaa adaa , aea beaea ebeba eea da . Maaa deb ebaa a a
aa eea eebaa. Idd eba eda adaa . Bea ea
ebeba da a dea da ebeca eea. Saa bea eeaeebaa daa be ae aa, da aa ada eeaaa da
ebeca aa ea. Keda a bea adaa da
. Sedaa ea dd ecaa Sa Jaa () ada daaa
8/14/2019 DNA - Revisi I
45/74
Faktor Utama yang Menentukan Hasil dari Berdana 39
da daa eea eebaa, aea eea aa c daa e
eda eaa a e eadaa (a ).
Ba aa eea daa a a be da , edea a
a dea, aea a aa eea ea da . Oe
aea , ea ba aa da ebaaaa edea, ea ba a
aa. Sea , edea a ba eaba aa ba bedaaa
dea ebea daa eeb ecaa a dea aaa ed,e a, aa ea, da daa eadaa a be da a.
Meaa aa edea daa e? Oa a da eaaaaa, aa baa eaa eaaa aa eaa ebaa a
da aa daa e ea aa. Maa daa daa da da aa
beeda bea. Ba dea, ea bea aa daa daa
daa a dbeaa beaa da a a da aa. Te aa daa a
dea aa ebea a a ea.
Oe aea , aa adaa aa a a e a a
debaa e edea. Sedaa ebaaaa, da e
deaa a (a eeaa ada baa eea), aea aa
ebaaaaa a daa eba .
Daa a dbea ada aa dba, aa edaaa eb baa
aaa. Daa a dbea e /eada a a eda eaaa a
a eb aa bea eda, aa ebea a a eb ba. Ua
aa baaa aa eaaa a a. Aa ea ada aa ee,
ee a (aa ba ea da ba ea), ada a a eaba a eb ee deaa aa e a. Maa aa ea
aaa eb ba, ea daa a dbeaa aa ebea a
a eb ba.
Dea a ba daa dbea e /eada a a eda bea
eda. Kaea eea ba aa eaa aaa, ea a eda
beaa ebeba da eeaaa, ebeca, da ebda ea.
Bebeaa cea eeba baa daa a dbea ada aa eea( aa ) ba aa ea da aa daa
ebea aa d eda a. adaa eadaabeea ea eadaa da aa ea eeaa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
46/74
40 Dhamma Sang Buddha
C A B 48
Ua adaa aa eea da ea b a a beaa Pa
da a. Pa beea ada Saa, aa a a aa d a Raaa.
Sa a Pa da a beeeaa ebea daa aa eada
Bae Sa a ba aa ea da . Sebaa abaa,a a ea Pa eda ebaa adaa, a edaaa ea a
aa baa. Raa eda edeaaaa ebaa ba eaaa.
C C B A49
D aa a eda ebea, Bae Adda adaa eaa , beaa Aaba. Sa a Uaa a ba
aa ea da d Gadadaa eba da da
a da adaa Aaba bee ea daa aa.Meea baa Uaa be edaaa aaa, da
eaa e ebea. Aaba a a e aa da
beaa eada a ba aaa a ea a.
Seea ebea daa aaa, Aaba eda ecaaaaaa, Bae, ebaa aba da daa aa , ea aa da ea
ea d eaa a d eda bea. Sea aa da ea
edea da eea aa da ada. Medea eaaa Aaba,dea a a d a adaa Saa ea Aaba beea dea
ea a ecaa Sd! Sd! Sd!
Sadaa Saa be baa a aaa ae da ea, aea
dea eeb da ea eaa a aa Saa ea bedaaecaa eee. Keda Saa ea Aaba dea a
ebe ebaa da bedaaa ( ). Saa Aaba ba d aa,
Saa beaa ebaa ba aa a ea daaa. Saa bedaa aa
eada Bae Uaa, aab Aaba. Saa eaaa a e a
edaaa eeb. Aaba ea eaa aada aa dbe eb e a. Kaea da edaaaa, aa adaa
Saa a Aaba beba aa ebaa deaa da da aa
bea eb e a. Aaba a beaa eada BaeUaa eeb da, ba debea, aa da aa eaaa.
48DA,Te S Ua e LaDce (a 223).
49Sada Kabaa, T Nbe Le, (A Ca Ta Pe, Ya, Maa, 2000) a. 45.
8/14/2019 DNA - Revisi I
47/74
Faktor Utama yang Menentukan Hasil dari Berdana 41
Uaa ebeaa baa aa ebaa ea
eaa dbaa da a da aa ea aa aa aa
eabaa. Saa a eaa ea aea daa ea aa
ebaa eeb, ebe eb e a da bebaa eea a
aa eada Aaba. Da a eaaa baa Aaba da e ea
a. Bea eaa da a daa eeb, eea daa eeaa beeaa. Saa eea bea, aa ea eaa Aaba. Saa Saa
eaaa aaaa, aa eaab aea da be ea ea Aabaebea.
Saa ebea aa baa ea deaa eaa, aea
da ea eea eb e a daa aa ebaa aa ebaa da
daa aaa e Uaa. Medea a , aa ebea eb e a da eeaa eea ebaa
a Aaba. Kea eea a ea aa ebaa
a Aaba, eea eea be ea. Kea aa eaa ebaa ea eeb e aa, eeb ead
ebea ea daa. Haa ea aa eaaa eaa ba
Aaba, baa ea daa dea da daa. Raa ebe
Aaba ea ebaa a aa aa aea da ada a a a
ea ea ebaa Aaba. (A a 11148).
8/14/2019 DNA - Revisi I
48/74
42
BAB
B
Aa eb edaa daa eaa e bedaa ecaa
eea, ada bab aa dbea eaaa bedaa baaabea. D Pea Va, Kddaa Na, Sa Paa50daaa, Peea daa
baaa ada (aa), ebe daa baaa ea, be a ddaaa
baaa b (be), da a a ddaa eaa ea baaa
ba da .
Daa a aa, ea ea eea a e
a/eeda a (). Sea ea ba aa ea ada a b,
b/be a aa ba, , be a, da ebaaa. Nadea, ba da da ada a aa ea bea, aa e bea
da aa ea ead. Be daa bedaa, edea be e
ea a da ea bedaa, ea ba da ada
eaaa, e bedaa da aa ea ed. Jad, adaa a
a a eea daa a aa.
D B ()
Taa a b aa eea eba da a da
a daa. R a, babaa, da aa a adaaa a aa a daa eebaba eaa eba .
Sea ed ada da ea a , ea ba; aea a aaa da
aa e da eba aa daa beaa dea ba. Aaa
ba aa eeb ebeba da eaa, aa daa daa a
daa d aa eeb aa b dea aa ba da ead aaa d.
Be a aa da eaa ea ebaaaa eea aaaeea a da daa. Maa a ba adaa a a a daa,
baaa aa a b. R a, babaa, da aa abaaa eeaaa (), ebeca (), da ebda ea ().
ea ecea ea eea, baaa a, ba
baa, da aa a a ecea aa a b. Sea, aaa ba daa c ea ecaaa a a ba, aea
aa da c a eaa ea ea aaa ebaa.
50A Jaabaa, Abdaa Da Le, (aaed & eded b U K La, 1997), a. 152
8/14/2019 DNA - Revisi I
49/74
Perumpamaan tentang Berdana 43
Dba ebaaaa a a eaaa. Sea
ebaaaa, ea ed , da ea ba ba a daa. Jad
eea eba adaa eea a ea ebeba da , baaa aa
b a ebeba da a, babaa, da aa a.
D B B (B)
Kaa b aa eea aa da a baa. B
dea aa a ba (bb ) aa ebea a a ba, dea
a a ed aa a beaa ba. Be a ebaa, bdea aa eda aa ebea a a a ba. Ja b ()
a daa a aa eea a a a dee. Adaa
a ba a daa e a adaa aa, aa ea baa ba daa, ea bea a baa.
Obe a ddaaa a ddaa da eda (aa ecaaa)
a bea da beaa ba. Baaa b be ba aa bb , aa
daa a dea aa ebea a a bea. Ha a ebaa,baaa b dea aa eda. Ja be a dbea baaa a
b a daa, ea ea baa daa a dbea aa
daaa aa dea.
D B
Pea a a a ea eaa ba, ca
a a eb cc ea eaa bea daada
eaa. Sebe b eeb daa, ea a eaa ba daa
eadaa ba, da bea, da a daa , da b, da ebaaa.
Sea a eeb adaa aa eaa ebe b daa. Pedea aa ebaaaa aa daa ebea daaa ada a a ea. Obe
bedaa a daa daa eadaa ba, dbea, daa dea a, da
ebaaa. Baaa ea a eda eeaa b a aa daaa,
edea eeaa be ebeaa ebe ddaaa. Sea
adaa aaa ebe bedaa ().
Pea a a eea caa eaa b/be eebdea ba da bea. C: b a daa dea aa, aa aa
b da a. B da deda ea daa aa ea eda. B a
da daa dea aa a eba. I ea adaa aaa aa b
daa. Baaa ea a eaa da eaa b dea e ea
8/14/2019 DNA - Revisi I
50/74
44 Dhamma Sang Buddha
aa, edea a eaa be bedaaa dea aa aa aa
be eeb dea, beada daa eadaa a ba. Maa, edea
ebeaa dea caa a ea (da aa ea aa baa
eeaa be ebeaa), a ea aaa ed (dea da
aa), da aa ebeaa dea dea aa a. Sea adaa
aaa aa bedaa ().
Seea bb daa, ea a ba eaaa, ee eaaee ea b daa aa a ba b da ea aa
daa e baa. Pea a ea, ebe , da a
ea , eaa eba aaa eeb
ee. Sea daa b ead a b, a, da
d. Taa ea adaa aa eaaa eea b daa. Baaaea eaa b a ea daaa, edea a a eaa
ebaa ba (bedaa) a ea daaa. Pedea a ba eaa
ea aa, eaa eba daa bedaaa da beba aaebaaa. Jaa ea eea daa bedaa a ea daa,
ebab a aa ea aa baa ea eaa ,
da aa edea da ba ea a da daa bedaaa.
Baaa ea a daeaa e eceba aa ebdaa,
ea/ea a ea daaa. Sea adaa aaaeda bedaa().
C A51
Pada a eeaa Raa Paead da eaaa Kaa daa e aaJeaaa ebe a eada Sa Bdda. Raa eeaa
eeabaaa, aea ebea bea a eaa eaa eaa eaaa da ea a aa a da ea ea (a a).
Bea a eaaa baa a eeb aa , da ea bedaa,
baa eeaa a da ed aa ea. Oe
aea , a aa aa bea e da aa ba da a aa a a.
Keda Sa Bdda eceaa a eda aa a a aa eeb,a eebaba a d daa d ee eaa .
D eda ebea, a eeb a d ebaa a aa. Padaa a, ea bed d dea aa
ea daa aa. Saa bea ea , a ea
a ebea aaa eada Sa . Ia ee
aea a eaa a a da baa. Maa, a ebea aaa
a eada Sa .
51DA,Te S A Cde Rc Ma (a 355).
8/14/2019 DNA - Revisi I
51/74
Perumpamaan tentang Berdana 45
Pada aa a aa eeb daa eaaa eba e aa, bea
beaaa eba dea Sa da ebea bea
beeeaa ea a a Sa . Meea baa
a ea ebea aaa a aa ba, a be, O, b
aa aa edaaa d ea eea eaa aaa a ea
eeb. Aa eb ba ba eaa a edaaa aaa eeb,aea edaa da aa ebea eaaa a eb ba eada. Ha
eadaa baa a aa eeb eea ea e a ebea aaa eada Sa .
Sa Bdda eda eeaa baa ebaa a da daa
aa eeb, eaa da ea ead a aa. Tea aea da
eea daa aa a ea dbeaa, aa da da daa eaeaaaa. Jad, aaa e ba aa deaa da eea
daa a ea dbea, aa a ead.
B B B D
Sea ada a ea daa e ea beadaa (aa a
b), e bb a aa daaa, da eaa a, aa ba
a aa ddaaa ba daa aa bea. Be a dea edea,
da a bedaa eada eea a ba, ebea be a ba, da
eaaa dea ba; daa daa aa ebaa a ddaaa aabea. Bedaaa ea de d aa, ea baa ebaaaa/
ecedaa edea aa beea e d ea aaa e bedaa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
52/74
46
BAB
D B
Pada bab ebea, ea d baa eea a daaebea a bea da bedaa adaa Saa da eea
eeaa adaa aa baaa, a aa caa ( ).Na, a da baa aaa bee da bedaa eada aa
caa, aa ba bea baa a adaa ea a a. Oe
aea , a eba adaa bedaa eada Saa da eeaeeaa adaa bedaa eada eea a eda beaa ebebaa
d da a aa eaaa, a: eeaaa ( ), ebeca (), da
ebda ea ().
B
Peaaaa eaa adaa, d aa edea ba bedaa eada
aa eea a ba ? U a bedaa eada Saa, ea bedaada ea ea. Pedea ba ebea daaa eada b ebaa
eaa da Saa ba d aa, a eda, d a, da eaea aa. Ya e adaa edea a ea aa
eada Saa, ba eada b a ea Saa ebaa eea
eebaa daa. Na dea, aa da a eda ba
daaa ebaa ea a eb ba daada a, , da eaeaaa. Aa dbaa eb de daa aaa a a d baa.
Ada aaa, edea da ba bedaa eada Saa. C: da ada
b a ba eea daa ebaa eaa da Saa. Jad, edea
da ea a ea bedaa eada eea eeaa. D aaea eba ba edea bedaa eada eea? U edea
a a eeb da d aa ebeadaa eea? Kaea, aa ea
dea baa eea eeaa a ba adaa aa a edabeaa ebebaa d da a aa eaaa; a dea, baaa da
aa a eda beaa ebebaa d da a aa eaaa a
a aa a. Baaa eeb, a da eea a eab aa dea a bea eda (a caaa a . 36). Keca
aa ba dcaa dea ebaaaa a ddaa da eda , aa
eea eeaa eba adaa aa . Paa daa bea
d aa eea a, d a, d a, d a aa eda, da
ebaaa, aea eda daa daa aa da d aa.Tea, ba eea eda bea d a, a, da ebaaa, baaaa
8/14/2019 DNA - Revisi I
53/74
Tempat dan Waktu yang Tepat untuk Berdana 47
edea a baa eea adaa aa ? Jad, aaa,
ba daaa baa a aa eda adaa ea a a
ea bedaa eada eea.
BU ebea eada Saa, ba daaa ea a adaa ba.
Aa ea, ea bea, aa ee a () adaa a
eba bedaa eada Saa. Aaaa adaa, aa aa b
a beda d a ea eaa a ba da eba daeaa eaaa. Saa baaa aa b ada aa eda
aa beaa aaaa da Taa, dea aa a eea ada
eebaa ebaaaa. Oe aea , aa ea adaaa a a ea bedaa.
U ebea eada eea eeaa, d bab ebeadeba baa aa a a ea adaa ea eea ba aa eada . Baa ebea daa eada eea a ba aa
ea da , daaa daa ebea ba d eda
a. Aaa eea eeaa a ee a ada eaa? Tda ba
daaa ecaa a, ea da a aaa ba bedaa eada
eea. Ya eba da aa adaa bedaa ada aa
eda bea.
Baaa a eda bea a aa a, da a ba
beaa aa a da a. Te, ea a aa ea aebaaaaa, ea ba. Aaa ada eeaa eb de ea
a baaaa aa aa aa a daa ebea aaa
bea? Ma Sada52 daa aa a ba (Ba Sa, a 23)eaaa, eeaa eba edaaa a daa a bea
adaa bedaa eada a ea ecaa ebaaaa adaa eaeebea. Peeaa adaa eeaa ea eebaa ea
eada eaa ea a ed ('). I adaa aaa
adaa ea a aa dea e da aa ebaa e aaa
adaa ea Sa Jaa ( ) da ecaaa Ba da Keca
( ). Jaaba aa a aa, aea aa aa aaa a
eda a ba edee eebaa eaaa dea ba.
Pada aaa eda daa bab , daaa baa ea,
eebaa eada Saa d aa aa a aa eda adaa
a eba. Ha daeaa eda ea eeb adaa ea a ea
52G bea eda da Maa.
8/14/2019 DNA - Revisi I
54/74
48 Dhamma Sang Buddha
aa aa Saa beada. Ba dcea eb daa a, aa aa a
aa eda a a eb ba ebaa ea eebaa daa
eada Saa? Pebaca daa be d . Jaabaa aa bedaa
eada Saa d a aa eda .
Ma aaa aaba eeb. Ab ebaa c a edeaa adaa aa. Ua bedaa aa eada Saa d eba aa. Pada a,
a daa daa, baa a aaa a ddaaa ea eebda aaa a dba, ea a ada aa. Baaa a aaa
eeb d e edea ed, a a eba b
(), da aa eea d aa eeb. Aaa b eea daa
aa da aa a e aaa eeb bea
ebeba da eeaaa, ebeca, da ebda ea aa daa aa aadaa bea eda ? Ba a da da a, aa
aabaa adaa da. Baa, ea bea a da ebabaa
ea Daa.
Seaa bada dea ba daa aa eada Saa eeb
dbea d ea a aa eda . Seaa aa eca, d
ea eda baaa edaa a aa eea b. Sea
ba ada aaa a beeb, daa daa aaa eeb dbeaeada eeb da, ebe dbea e a aa aa. Aaa ada
eea daa aa a bea ? Jea a, aea ada . Baaaa
dea b eea da a aa aa? Tda ba d baaeaa d ea aa eda baa b (baa aa
eda) da bea eda. Sea da ba daa aaa eea
bea aa da. Tea, edaa aa b d a aa eda e ebabaa Daa, Daa a daa ead
aaa ba aa eca Daa ebeba da .
Bedaaa aaa eeb, bedaa eada Saa d a aa
eda adaa a eba.
D D
Peeaa d aa adaa eeaa a da da e eea daa.Baaaa ba da da edea? Bedaaa e ea daa,
daa a da e eda a (edea da eea) adaa daa a
ebea a a e. Saa ea ead a eba, ad da e
dbaa. Pedea eeaa a a adaa ea . SaBdda eaaa baa daa a dbea aa eaa adaa daa
da eba.
8/14/2019 DNA - Revisi I
55/74
8/14/2019 DNA - Revisi I
56/74
50
BAB
B
Seea bedaa, ebaa edea eaa aa a deb ebaaBeba Jaa Kebaa (), a ebaa aa ebaa a edea
ee da daa bedaaa.53M bebeaa da ebaca aa bebaa dea eaa a , aa ebaa a ea dee edea aa
bea. Ha aa ea da bea, aea aa ebaa a dee
edea aaa bea aa ba da aa da ba daa, ddaa,
aa daa. Sa Bdda eaaa baa Ma adaa ea
aaa ed.54
Beba aa ebaa baaa eba a a eaaa deaa da edea. Pedea da aa eaa a a aa ea.
Maa ea a eeb eaa, aa edea daa ea
caaa ea da eeb. Be a dea ebaa eeaa
(ba eeaa da aa a). C: ea a
ebea (eaaa) eeaa eada da. Maa
eeb aa ea ada, aea ea eeb eaa da,
da eaa aa eaa eba a. Dea ebaaaa ebaa, edea eba d ba ca eadaa ba (
) da a a ada aa eea bebaaa aa daa bedaa a
edea aa. Keadaa ba a a ebea aa ba ba eea.
B B
Saa Sa Bdda e Raaa, Raa Bba edaaa aaVeaa eea ebea daa aa55eada Saa a d e Sa
Bdda. Na dea, da ebaa aa ebaa eeb eada aa
aa adaaa a ea ebaa a eaaa. Maa, aa
eeb eba aaa ad a dea aaaa a eaa. Raa
Bba da ba d. Keea aa bea e ee Sa Bdda
da eceaa a .
53 Ha a bea a ebaa ba aa, ee da eaaaa a da eda
().54
MN 135: Caaabaa Sa (eeaa a ea aa).55
KA, Ta Sa, D a dd.
8/14/2019 DNA - Revisi I
57/74
8/14/2019 DNA - Revisi I
58/74
52 Dhamma Sang Buddha
eaaa () da eea aaa. Maa, da beea e adaaa,
B a eeb ea eaa aa baa. Sea aa
eaaa a eaa daa eba eada b a bea. Baa
aa daa eea aa baaa da ebeba da edaa a
edea.
Da a d aa, daa de a eaaa a aa beaa daa
a eaa aa. Daa a dbea eada eea a aa eeaa.Jaa aea eea daa adaa ea b, aa a aa
eaa a ea daa eea eaa aa da daa eeb.
8/14/2019 DNA - Revisi I
59/74
53
BAB
D
I adaa bab abaa a da aa aa ebaca edaaa
ee ea da adaa ebaa beaa () aa,a a () da eebaa ea/eda (). Jaa ebaa a
dee da eaaaa a, a eb bea da bedaa. Da aa ebaa
a dee da eaaaa eda, a eb bea da eaaaa a.
U eba baa eaaa eeb bea, aa a aa
edeaa .
Seea daa eaa daa aa a R Teaa
(RT), R Waa (RW), aa baa a Keaa. Ba a, ab caa da daa baaa Vea, daaa ea baaa aa a d a
ee e ee Ida. Aa ea, aaa eaaa a daa
daaa ba aa e a eaa, , aa a eaa aa;
eaa, daa daaa e e a e da . C
edeaa daa a adaa dea da ead eaa/e da. Caa adaa a b Ba. Ba aa Idea, ea baa eaa a
ee Aaa, Jea, Jea, Peac, da a aa a a.
Cba bada eaaa baaa da eea a edaaa
eaaa a bea dea eaaa baaa da eea a
edaaa ebebaa da a a. Ba a baaa ba eea
ba edaaa aa a da a d da , dea caaa eea
aa da a d ea ( a). Aaa a eeb aa eaabaaa? Raaa da e eeaa eb a a. D ea baa ee da
eaaaa a a eb bea da bedaa. Cc d aa adaa ba
ea da a eaa, a eda eba. Ba eadaa eaa daa ea a a daa, aa b aa ead ea a
aa daa. Sea, da daa a baa aa da eaaaa a aeb bea da bedaa.
Meda adaa be aa daa aaa Bdda. Oe aea , baaeda aa deaa a eb de daada eeaa eea a.
8/14/2019 DNA - Revisi I
60/74
54 Dhamma Sang Buddha
Tea, edaaa eba eeaa a ea a dba daa
a ea.
Meda adaa a eebaa ea/a. Sea ebaa,
ba a daa e a ed, ea caa, aa ea
daa aa, eaa bebe ada a. Pa a da ebaae a da a, eaaa aaa daa. Pa eda ca a
ea () adaa aa a c aa a daa daa deada. Caaa adaa aa dea eaaa ea a d baaa,
daa, da beba da edeaa. Sea a bea ba aa a
a ada d b , ea a d e aa aa (da e aa).
Cba baaa ba aaa ea eab baa ea a daa
d baaa, daa, da beba da edeaa, aa a aa eaaa de. Keadaa eeb da aa daa d aa da dea aa.
Be a ebaa, ba ea eda eaaa ea a d
edea, da ba dbaaa abaa. Oe aea , aa daeda adaa a ebea.
Sa Bdda eaaa da aca eda, a eda ea
aa eeaa () da eda adaa ea ().
Ta aa eda adaa edaaa eeaa,
ea, da a a adaa eeaa ea (). Ada
ea e eeaa ea: 1. Keaa a: eba, aa d aa a,da a aa. 2. Maa dea: ea a a da aaaa a. 3.
Tea dea: edea aaaa a a. 4. Keaa ebaca
a a a. 5. Keaa ea eda ebea. 6. Keaa
eba ea ea ( aa d e , ad a ea
eda eeb da). Sea baa ebaaaa ebadea a a da eea ea da aa, eca a eea.
Seaa a a ea eda a a eaa aaa da eda . Sa Bdda eaaa ada ebea aaa da
eda a: 1. Daa d dea ea. 2. Ba dea ea dadaa. 3. Tda be b. 4. Daa e eaa aa. 5. Daa e
a a ea aa (ea, dea, baa). 6. Dd e dea. 7.
Tda eea/eea e a, ac aa ba, eaa. 8. Paa daaeea dea cea. 9. Waaa ea daa da eeaa. 10.
Tda ea daa eba (a a aca). 11. Daa ea d aa
baa (ba ecaa ea ). Da ebea aaa eeb, a daada a beba dea ebaaaa ea . Maa da , a
8/14/2019 DNA - Revisi I
61/74
Sila dan Meditasi 55
aa eebaa eda aa, eea da aa ebeba da
edeaa aa eda da eaa. Na dea, ba bea
eda da ba. Meda ba ead adaa a ba
bea eda .
Meda adaa eda a bea edaaa
ebaaaa adaa ea ea eda , a ada aa aa
ebaa ea ecaa eceaa (eca) da ebeba da eaedeaa (). Maaa da eda daa daaa daa
eda a. D , aa aa deaa bebeaa aaa aa da
ebaaaa adaa ea da aaaa daa eaa eeaadaa a d e ebaa bea a aa.
Saa ecaa ebaaaa adaa ea eaa, daa eea baa aa ada da eea a eea ea ()& eea aa (). Dea dea, aa eea da adaa
aa ea adaa a, aa, b, da a aa (). Saa
eaa ead eb a, aa ecaa ebaaaa a eda,
a eea ba ebab da aba. Aba adaa ea
beea () [ebab], aa eada eaa () [aba]. Dea adaa
eaa () [ebab], aa ada eaa/a a eeaa/eada
eaa eeb () [aba]. Jad eaa aaa ba ebab da
aba, da ada a/aa a c aa ebab. Ja eaa b
aa (ebab), aa a b adaa aa da baa aaa (aba). Ja ebaba ba, aa abaa a ba, da ebaa.Maa, aa ecaa ebaaaa a eda, aa eea da
adaa aa da .
a adaa aa bea eecaaa baa ea ea da aaa/ada ee , da ada ebaba. Maa: aa
ea ebaa a aa, , caca, ca, da aa, ea bea
adaa, aa ebab aa. a adaa aa bea
eecaaa ea e ecaa. Meaa baa aa, b, da
eaa a dcaa e Baa (V) d a. V adaa aa
ea, eaa, da eaaa. Maa dcaa dea ea, ea eaaaa da aa. Ada a aa, ada a , ada a ca, ada
a ee, da ebaaa. Maa, eaaa eeb adaa aa, aea
caaa eaa da ea.
Saa e eebaa eaa, aa ebaaaa a
ea aa ecaa. D aa aa eada baa eaa ea
8/14/2019 DNA - Revisi I
62/74
56 Dhamma Sang Buddha
(eea ea & eea aa) adaa da ea (), da
eaa/edeaa (), da da daa dedaa ea dea
eaa (). Y a bea eea aa aa ecaa aa
ebaaaa a eea.
Pada aa eea aa baa edaa eeaa. Y da
ea ebaaa ebea e da. Y aa ea eeaea & eea aa ea b da eea. Saa ea eaa
eeba e, daa ea aa da a da e eeb,be a dea eaa ee. Dea ea a eb a a,
aa ea baa eaa eeb a eea e ed
da bebeaa a, da ea a ea aa da aa. Bedaaa
eaaa a , eada baa ea eea eea eea
aa a c a da be eea. Maa eecaaa baa daada eda a eea eda () ea. Keecaaa
aa bebaaa ea, aea a a ecaa a daa eaa ea
a aa ba da a a aa b de eaa eaa, d aa a a, da ada eda a eea .
Ada a eecaaa ea adaa aa a aa aa a ea.
Meea ecaa baa ea eea ea, a eeb ea da
ba da eca/da e b/eda a ba. Keecaaa
deb . Kaea aa ea ea eea ebaa a
eea e a ea b da a eea eba, aa daaa ecaa baa ada ea a ea.
Jad, a bea ecaa ebaaaa adaa ea a
eea aa ebeba da a adaa aa a aa eeaaaa . Meea adaa:
1. Padaa aa bea eecaaa ea adaa a, aa, b, da
a aa ().
2. Padaa aa bea eecaaa baa ea ea da
aaa/ada ee , da ada ebaba ().3. Padaa aa bea eecaaa ea e ecaa
().4.
Padaa aa bea eecaaa baa da ada eda a eea
eda ().
5.
Padaa aa bea eecaaa ea adaa aa a aa aaa ea ().
Sea da eeaa a a ea eda , daa ebaaa ebaca ee beaa ea aa eebaa ea/eda.
Sea dea eea eeb, b ea eaaaaa,
eda eaaa, da eadaa ebaa eba ebaaa ba.
8/14/2019 DNA - Revisi I
63/74
Sila dan Meditasi 57
Ka Maaa57 aa ead e bab , a eac adaa eda da ab Daaada a eabaa eaa a.
Sea eea ea ea a ebaa ea,a adaa e; ea adaa ea a.
Ja eea bebcaa aa beda dea beadaa a ba;
ebaaaa aa ea baaa baaa a da ea e.
Sa daaa e Sa Bdda eac eada ea baaa dabeaa Maaa, ea Bea beda d aa Jeaaa d dea a
Sa.
D a Sa a ea baaa a aa beaa
Adabbaa. Da da ea bedaa eada aa, aaa da dea
dea aa Adabbaa. Ia baa eea ed a aaa
aea da a ea ea ea. Kea Maaa be ea
bea a, da eea ea . Sa aa a da a ebaabaa de, daa ed beaa e de, Oba aa a ada bea
eaa ea eaca ? Seea edaaa aabaa, eda da
eaa ba eeb da eaa aaa ed. Na a aaa
ea aa da aa da ea de eaaa. Saaa ada
aa da ada de a a eaaa. Meada aaa aa eada aa baa a daa eaa, aa da daa aaa e eab
da aa. Ha daa aa aa a a daa da ea
eaaaa.
Pada a a , eea eea eda, Sa Bdda eeaa da
dea aaBddaNa ea aa a ba edaaa aaa da
edea aaaNa. Maaa a eba ea d eab aa
aa daa eeaaa eeb. Sa Bdda ea baa aa baaa a edaaa aaa ba Bea ea. Maa ada aa
Bea bee ea daa aaa (), bea bed d
dea a baaa Adabbaa, ea Maaa daeaa. Keda Sa Bdda eba caaa a bea ea
ea eaa Maaa a eda eada e baa daaaa. Mea caaa eeb da ebaa badaa, ea ea Sa
Bdda da be, Kaea aa bd da ba , aa da a eeaa
ebea eaaa, bedaa, aa edeaa Daa da SaBdda; da eaa, a baa da daa eedaa aa. Jad, a
aa ba eaaa eaaa eada Sa Bdda d aa. Sa
57DA, Te Maaa (a 2).
8/14/2019 DNA - Revisi I
64/74
58 Dhamma Sang Buddha
Bdda eda bea eea be, I da c baa. Saa Sa
Bdda da a ea da adaaa, Maaa ea da a
ea d aa dea (aa dea aa, aa dea a
eda) d eba aa a beaa eeaa ea a aa, baaa
eba da d.
Maaa a eaa ead dea eeea aa
eea a ebaa aa a ebaaa ea ead dea? Sadea eea baa a da eaaa aa eada Sa
Bddaa a ea ead dea. Ia a da aaa ea aaa a
ea eee eaa aaa a ea ea. U e
aaa, a dea eea ead a a dea Maaa
da ea d ea a da a da baaa Adabbaa. Sabaaa a eda ea be, Saa ea aea eaaa ed
aba eaa aa aa aa; ea, eaa aa eeb ea?
Saa aa eaaaa.
Sa baaa a ecaa a eaaaa, Da
dea a a ea, aaa ba, da ada beaa , a
ea dea aa e d ea a, aa a eba beed?
Sa dea eaab, Saa edaa eaa eea da da ea, ea dabea edaaa eaa daa. Ia a eebaba aa aa
ea d aa. Sa baaa eaaba, Aaa eba da
ea, ba a, e, aa ea, aaaa eada eda a ba,aa aa eada eaa da. Sa dea be, Baaa da
ebea ebaa eada aaa, ea ea aa ee aaa, da
a ebea eaa da ba da ea aa aea a aa.Baa a aa ebea eaaa. Keda da beaa, Sebeaa bea
eaa da a a a baa ? Kaea daab, Sebea aa a. Dea eaa daa be a, Ba da aaa adaa
eaa adaa d a, eea da eba da ea aa aa da
dea eea ebaa daa.
Medea eaa a da a aa, a baaa edabeaa, O Peda, a eaa beabea bd aea edabaa
ea a a. Saa aa a a ea, aea a da aa
ea edaaa ba da aaa. Sa dea eda ba beaa,Aaa da a ea ea a eaa, ebaa a bd, aa
da a ea ea a da eaa? Peeaa ba da aaa
beaa b da eeaaa daa ea d a, ea a a ea
ea da ea. D aaa a beda a eda ea d , aa
a eb bd? Medea aaba , a baaa eada baaeda eeb bea, aa da beaa, Sea adaa bea aa a
8/14/2019 DNA - Revisi I
65/74
Sila dan Meditasi 59
a aaa, O Peda, d aaa a beda, aaa a eb bd. See
eda a ea eaaa ba, aa eaaa a a ea
ea da e.
Seea beaa dea, a baaa a ebeba da eedaa
eea edea aaaa eda eeb, eaa eba a e eda eeb, Kea aa ebaa e eeda, ee a a
da (eea a dea), a baaa eaa a daeadaa ea eeda. Seaa a ea ecab aa
aa eeda a eaca d a. Ka ea eaa eeda
a edea aea eaa aa. Saa, a a aa aa eedaa
ea dcab, eaa ea da baaa. O Peda, aa da beed da
ea a.
Keda a baaa beaa, Saa a? Aaa a dea aa
a dea Saa, aea ea ead edea d edaebea? Aa aa a? Baaaa a ba eea? Sa dea
eda ebeaa, Saa adaa aa aa a ea a
eaa, a eda a a. Dea eaa ebaa (ebaa
beaa), aa ead dea d aa dea . Sa baaaa beaa,
Saa da ea ea bedaa, ba ec aa bea d a a, ada eaaaa aa . Dea ebaa ba aa a ea
d aa dea? Sa dea eaab, Saa ea Sa Bdda a be da
ea ea, beba da eaa, baaa, da e ebaaaa e,ea aa eea e a, eaaa, da eaa d a aa ed.
Keda a aa eaa ea, da dea a a daaa e Sa
Bdda, aa eaa eda aa aa d dea dada eaNa. Kaeaebaa a aa ea d e dea aa .
Medea a , e b a baaa beea da eaa
baaa. Da eeea ebaaaaa dea ecaa a: Bea
bea a baa, beabea eaba a da daa eaa eeb.
Saa a dea a a ea da dea eaa a, eab
eda eada Sa Bdda a a. Keda a dea beaaadaa, Dea a eaa, aba eda eada Bdda,
Daa, da Saa a a, a aaa a a ecaa ba da aa
aa eaaa. Seea da eb, ec, a aeaba, eaaa aa, da a dea ed. Sa baaa
eaa da beaa, Ka adaa ea, O dea, a
eaaa ebaaaa. Saa aa e aaaa, a adaa
. Sa dea beaa, O baaa, a e aa be baa d
a. Daaa e Sa Bdda, bedaa, edeaa Daa, dabeaaa eadaNa, eea eaaa a dea ea.
8/14/2019 DNA - Revisi I
66/74
60 Dhamma Sang Buddha
Sa baaa a e a da ebea a, I, a aa
eda Sa Bdda Gaa da beaa bebeaa eaaa. Laa da
a Da. Keda da e e aa, aa ebe a aa
edaa ea aa a, da bed d aa a d adaa Sa
Bdda da beaa, O Gaa, e daa aa d a a
beaa Saa. Seea ee daaa, Sa Bdda beeae aa Saa daa e a a baaa. D aa, da eaa
Sa Bdda dea e a. Daaa baa ba Sa Bdda ddae a a e adaa bebeda (aa), aa aa baa a a
daa da be eaa aa a aa ead.
Seea Sa Bdda eea aa, a baaa beaa, O
Gaa, aaa eea daa ea d aa dea aa deaeaaa eaaa ea a, aa eaa eaa bedaa, aa
eaaM, aa edeaa Daa, da aa eaaa eaa
? Baaa, eaa ea beaa eadaK? Tdaa aaMaaa ebeaa a ? Kaa, O Gaa? Tdaa a e e
ba a ? Da ea a ea, Maaa daa da eda aa
becaacaa, da da ebea baaaa da daa ea d aa
dea.
Seea Sa Bdda eceaa eada aaa a baaa da
Maaa ecaa de, Bea eda beaa, O baaa, da aa
ea aa da a, eea a ea d aa dea daeaa aadea eaaa eaaa ea a, ea da e aa.
Tea aa a be da eecaa eaaa eeb.
Meea a , Sa Bdda dea eaa aNa, eaaaaaaNa, Sea dea da Maaa daa e . Meea Sa
Bdda eaa daa, aa a dea da daa da ebea eada Sa Bdda. Keda, Sa Bdda beaa eadaa, Aaa
a ea a eba a edaaa eeaa ? O Ta, a
eeea aea ea a eadaM. Ka eeea
aea ea a eadaK? Ya, bea Ta.
Medea aaba ecaa a da a dea da, aa a
be eeb dea adaa eaa ada a dea, eeea
eacaa eea dea beaa, S a baa eaa Sa Bdda.Aa baaa Adabbaa, aa eaa ebaa beaa, ea aa
dea ea aa eada Sa Bdda, a edaaa eeaa
eeb. Sa Bdda eda beaa, ,
, . ,
, ,
.
8/14/2019 DNA - Revisi I
67/74
Sila dan Meditasi 61
Seea Sa Bdda eea ecaa a d aa, baaa
Adabbaa da a dea da Maaa ecaa a eca
. Deaaeab a ecaa eaaa Daa,
da ea aa baaa Adabbaa edaaa aaa
eebaa aaa Bdda ().
Da a d aa, daa da baa eaa da eaa a aaa
a baa. Pa Maaa adaa a a da ea. Baaaaeadaa ba da ea a a ea?, aa aa aa a eb
eba a. Oe aea , ea ada eeaa ea a (aa
eda), aaaaa eeaa ebabaa.
Daa adaa aa a daa da da, da daa ebaa eea
ea ebaa a aa. Baaa a a a eab, aa aaaa
abaa aa ea baa da ebaa ead a aa; ea, ba
da dea dea aa a da ebaaaa, aa eaaa daa eadeebab eaca. Jad, bea daa aa daa c.
Sa adaa aa bea, dea bea a d aa ead daa
da ea. Ha ba aa daa da e a a eaaaa,
ea a e a a. Aa ea, ba aa bea a (aa da dadaa), aa daa d dea daa da ea, eaa da aa
aea beada daa d eaa (). Jad, bea a aa daa
c.
Dea eaaa eda aa d aa, aa d aa eaa daa,
ea, da aa. M ebaa a aa eada a adaa a
eeaa d. Na dea, ea eaa eda, da ed
ebeaa daa, ea, da aaa, eea a aa eaa eaa,a, da aa ea da. Sea adaa edeaa a da ba
dda, da ba daaaa. Saaa aa eda da
edeaa eeb adaa dea da ea eba. Ha aa ba dcaadea eebaa ebaaaa ea eda . I adaa aa
aaa, da ada aa a.
Ba eea daa eaaa ea aa (daa, a, da eda),
aa daa daaa baa a eeb ea eaa d a ea.Na, daa daaa baa eea ea eaa d dea
ea, aa daa daaa aaba a eeb ea bea ecaa
eca. Kaea, aa a eeb ea eaa aa ebeba da edeaa eaaa, da ada a eaa, adaa
8/14/2019 DNA - Revisi I
68/74
62 Dhamma Sang Buddha
edaa a ea. Maa eaa d a ea. Sea dea
eabaa da eea daa eaaa, a aa ea a daa
eaa d dea ea.
.
, , ,
.
! !
!
8/14/2019 DNA - Revisi I
69/74
Buku dan Artikel lainnya 63
D :
1. Aaa Na, e: PTS, ://.acce., S Laa
Taa Pec (://.ea.).
2. Da Na, e: Mace Wae (Wd Pbca, B),://.acce., S Laa Taa Pec (://.
ea.).3. Maa Na, e: B a & B Bd (Wd
Pbca, B), ://.acce., S Laa Taa
Pec (://.ea.).4.
Kddaaaa, e: a B d ://.acce. ,
ada B d S Laa Taa Pec (://. ea.).
5. Saa Na, e: B Bd (Wd Pbca, B),://.acce., S Laa Taa Pec (://.
ea.).
6. Sa Na, e: ://.acce., S Laa Taa Pec
(://.ea.).7. Daaada, e: ://.acce., S Laa TaaPec (://.ea.).
8. I.B. He, M.A., Te B Dce V. IV, Pbed b Lac &
Ca Ld., Ld, 1951.9. Te Jaa, Se Bdda Fe B, aaed b E. B. COWELL,
M.A., ad W. H. D. ROUSE, M.A., LITT, PTS 1995.
10. Bddaa Tea, Te Daaada Cea V. 1, (aaed
E b Te deae Pa, Ue Ra).
11. Te Daaada Cea Vee & Se, aaed E bDa Ma T, M.A., (Reed b B Ded Ka, T, Jaa 1987).
12.
Ve. Weada Saada Ma Te, Iaed DaaadaSa e
Bdda, BddaNe eb.13. Ma Sada, Ba Sa, (Bdda Saa Naa Oaa, Ocbe
1980).
14. Sada Kabaa, Daa Raaa V 1, (Tada Pe,
Ya, Maa, 1998).
15. Sada Kabaa, T Nbe Le, (A Ca Ta Pe, Ya,Maa, 2000).
16. Sada Kabaa, Mccd ad Sad, (Ya,
Maa, 2006).
17.
A Jaabaa, Abdaa Da Le, (aaed & eded b U KLa, 1997).
18. Pad J. Kaadd, Ka U Bdda Daa (PSaea
Idea), DPP Peb Mab.
19. Ve. Naaa, Bdd Dca, BddaNe eb.20. Te Teac e Bdda (bac ee) (Deae e P ad
Paa e Saa, Ya, Maa).
8/14/2019 DNA - Revisi I
70/74
64 Daftar Pustaka
21. Te Teac e Bdda (e ee) (Deae e P
ad Paa e Saa, Ya, Maa).
22. B Peaa, Me Mae e Wd G Rd, .ae./
B/Peaa
23. B Peaa, Adaa Daa, (34B Cabde Rad, See K, Id,
Ee IG3 8LU, 19 Jaa 2000).24. Daa, Te Pacce G (Seeced ea eded b B Bd), Te
Wee Pbca N. 367/369, ISBN 9552400775, ce: Idcb B Bd, Te Pacce G (Sa Eba Ja), G e
Pa Ca (L de Sa), G e Hea (M.O'C. Wae), Gee:
Te Iad De (Na a G), Te Peec G (Acaa
Daaaa), dab da
://.acce./b/b/ee/ee367.25. B Bd, Baaaa Sa ad ceae (BPS, S Laa,
ceaa a 1992).
26. PaA Taa Sada, K ad See (Bdaed Oaa, Taa,2009).
27. B Dada, A Le Fee Me, ://.bda.
28. Aa Baaa, M ad Me, (BSWA Neee, JaaMac
1996).
8/14/2019 DNA - Revisi I
71/74
Buku dan Artikel lainnya 65
B B & A
B:1. DaaDaa Meda Vaa, Ma Sada2.
Keaa Daa Vaa, Ma Sada3. He Maa & Paa (Idea), Sada U Kabaa
4.
Keda Ma I, Sada U Kabaa5. Meda Vaa, Caa Sada6. Peebaa Padaa Tea, Caa Sada7. Te Cabde Ta (Idea), Caa Sada8. KaKa H Kaa da Ma Ceaa, B Sada9.
DaaDaa Abdaa, B Sada10.Sa, B Sada
A:1.
Ta Hd I2.
Maaaa Wa Seaa M
3.
Ea Maca Maa4. Peebaa a Teea5.
Meea/Mebaaa Pedeaa Neaa6. Aa I A7. Da Je Taa8. Ea Je Haa9.
Keaa e Gaa Caaa10.La Da ebaa D11.Maaa da Meda Vaa12.Meba Keeaaa Idea a Teeda13.
Pebabaa Aaa a Tda Lea
14.
L Taee (E e Peebaa a Teea)15.Pe Meda Vaa16.
Pe Meda Me17.Saaa, Vaa, da 4 Te Y18.Tea a Saa (aa)19.Keda Taa Ua (a e a ea aa eea a)20.
Meaa Bedaa Ua Keada B Adaa Pebaa Kaa B?21.Kaa da SebaSeba22.Jaaa Mead Beba23.
Seaa K Saa II (Aa ea Aaa ba daa eea a?)24.
Keaaa da Caa Meaaa
25.
Ha a Pa Dea26.Meaa Vaa
B A ()
://cd1e05c39cd1727e9.ce.e.c/be.a/Vaaa%20Daa.
Ba ea ee aaa aa d aa, ada ba edaa d:
.aceb.c/ad.adaa ://aada.b.c/
8/14/2019 DNA - Revisi I
72/74
66 Indeks
Ide
Abaa da, 14
Abdaa, 13
Abdaa, 3Ab, 25, 54caaa, 21Ada, 3, 35, 36Aead, 55, 56Aa da, 20Aaaca, 34, 51A, 36Aba, 3, 35, 36
Aa, 35, 37A, 6,