Tema: Tema: Buxheti I Bashkimit Evropian Buxheti I Bashkimit Evropian Pranoi: Punoi: Prof. Asoc. Dr.Arben Malaj, Anita DOGANI Tirane Nentor 2014 1 Lënda: Politikat e BE-se Programi Master : STUDIME EKONOMIKE EVROPIANE
Jul 07, 2015
Tema: Tema: Buxheti I Bashkimit Evropian Buxheti I Bashkimit Evropian
Pranoi: Punoi:
Prof. Asoc. Dr.Arben Malaj, Anita DOGANI
Tirane Nentor 20141
Lënda: Politikat e BE-se
Programi Master : STUDIME EKONOMIKE EVROPIANE
Permbajtja…Permbajtja… Buxheti I BE-së
Fushat e Shpenzimeve
Burimi I te Ardhurave te Buxhetit
Si hartohet Buxheti I BE-se?
Raportimi mbi zbatimin e buxhetit
Auditimi I Jashtëm
Përgjegjshmëria përpara Parlamentit Evropian
Buxheti ne Shqiperi
Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale
Buxheti I BE-sBuxheti I BE-sëë Direkt ose indirekt, të gjithë evropianet përfitojnë nga aktivitet e
financuara nga buxheti i BE-së
Buxheti vjetor i BE-së është i barabartë me rreth 1% të pasurise kombëtare e Bashkimit, e cila është rreth 244 € per shtetasit e BE-së.
Veprimet dhe projektet e financuara nga buxheti i BE-së të reflektojnë përparësitë e përcaktuara nga BE-ja
Parimi i subsidiaritetit
Buxheti i BE-se - ShpenzimetBuxheti i BE-se - Shpenzimet Buxheti vjetore i BE-së aktualisht është I ndarë në pesë kategori shpenzuese, te quajtura tituj:
1. Rritja ekonomike gjitheperfshirese
1.a) Rritja Konkurrueshmërise dhe vendeve te pune.
1.b) Kohezion ekonomik, social dhe territorial
2. Zhvillimi i qëndrueshëm dhe mbrojtje e burimeve natyrore
3. Siguria dhe drejtesia
4. Roli Global
5. Administrim
Rritja ekonomike gjitheperfshireseRritja ekonomike gjitheperfshirese
Rritja e qendrueshme
Punesim
Ekonomi me konkuruese
-Invesime ne kerkim dhe edukim
-Rrjete te zgjeruara transportit dhe energjisë
-Kushte më të mira për punësim,
Ndima e rajoneve me pak te zhvilluara
-Infrastrukture
-Programe trajnimi
Bashkpunim ekonomik dhe social
MbrojtjaMbrojtja e Burimeve Natyrore e Burimeve Natyrore
Përfshin … politikën e përbashkët bujqësore, politikën e përbashkët të peshkimit, zhvillimin rural dhe masat mjedisore. Sigurinë dhe cilësi për produktet bujqësore, duke respektuar
legjislacionin mjedisor, ristrukturim dhe diversifikim e ekonomisë rurale dhe nxitjen e peshkimit të qëndrueshëm.
Liritë themelore të njeriut, sigurisë Liritë themelore të njeriut, sigurisë dhe drejtësisëdhe drejtësisë
Lufta kundër terrorizmit, krimit të organizuar dhe imigracionit të paligjshëm etje.
Të jesh Evropian: debati, dialogu dhe kulturaTë jesh Evropian: debati, dialogu dhe kulturaRreth 500 milionë jetojnë në BE ne 28 vende anetare.Rreth 500 milionë jetojnë në BE ne 28 vende anetare.
Buxheti i BE-së promovon dhe mbron…
këtë trashëgimi kulturore dhe pasurinë, ndërsa pjesëmarrja aktive në nxitjen e debateve sociale gjithashtu ka për qëllim për të mbrojtur shëndetin publik dhe interesat e konsumatorëve.
Roli Global Roli Global Buxheti i BE-së mbulon ("politikën e jashtme")
si ndihmë për zhvillim apo ndihmë humanitare. Per te siguruar prosperitetin , stabilitetin dhe sigurinë e
rajonit dhe me gjere.
Kostot AdministrativeKostot Administrative Buxheti i BE-së mbulon kostot e stafit dhe të ndërtimit të të gjitha institucioneve të BE-së,
duke përfshirë Parlamentin Evropian, Këshilli i Ministrave, Komisionit Evropian Gjykatës
Evropiane të Drejtësisë dhe Gjykatës Evropiane të Auditorëve.
EU budget 2014 by financial framework headings, in commitment appropriations (%)
European Commission, Publications Office
Kuadri Financiar Shumëvjeçar -MFFKuadri Financiar Shumëvjeçar -MFF
Burimi I te Ardhurave te BuxhetitBurimi I te Ardhurave te Buxhetit TOR- taksat doganore për mallrat e
importuara në BE,
VAT- përqindja e tatimit të vlerës së shtuar që llogaritet për mallrat dhe shërbimet në kuadër të BE-së;
GNI -kontributet e vendeve-anëtare në pajtim me pasurinë e tyre.
Te ardhura te tjera.taksa nga pagat, EU staf, ,kontribute, gjoba…etje. European Commission, Publications Office
Të ardhurat e buxhetit të BE-së dhe shpenzimeve janë te kufizuara nga Të ardhurat e buxhetit të BE-së dhe shpenzimeve janë te kufizuara nga ......
Traktatet (buxheti nuk është i lejuar të jetë në deficit)
“Tavan I Burimeve te veta” kufi maksimal të shpenzimeve 1.24%e GNI ~293€ per shtetas te BE-se
Ne kuader te MFF miratuar nga Parlamenti Evropian, Këshilli i Ministrave dhe Komisionit Evropian, i cili kontrollon evoluimi i buxhetit të BE-së .
Rregullore financiare miratuar nga Këshilli dhe Parlamenti i cili përcakton rregullat për krijimin, ekzekutimin, menaxhimin dhe auditimin
e buxhetit.
Si hartohet Buxheti I BE-se?Si hartohet Buxheti I BE-se?
Mjete te tjera kontrolli…Mjete te tjera kontrolli…Buxhetimi bazuar në Aktivitet Per me shume transparence Buxheti ai i BE-së është i ndara në 31 fusha
politikash.
Rregullat që qeverisin shpenzimeto rregulloren financiare.o rregullat e zbatimit,Menaxhimi, auditimi dhe kontrolli i brendshëmo menaxhimi behet nga stafi i departamenteve
të politikave të Komisionit (e quajtur Drejtori e Përgjithshme) në bashkëpuniM me homologët e tyre në Shtetet Anëtare .
o Raport vjetor për veprimtarinë e anëtarëve të Komisionit
o Gjykata Evropiane e Auditorëve
Raportimi mbi zbatimin e buxhetitRaportimi mbi zbatimin e buxhetit
Publikimet mujore nga ana e
Komisionit
Te dhenat javore nga departamentet
perkatese.
Shqyrtim vjetor të vlerësimit.
Llogaritë vjetore të Komuniteteve
Evropiane (ne perputhje me Standardet Ndërkombëtare të Kontabilitetit për Sektorin Publik
(IPSAS),.
Auditimi I Jashtëm Auditimi I Jashtëm
• Gjykata Evropiane e Auditorëve. Hartimi i një raporti vjetor për Parlamentin dhe Këshillin e Ministrave
Deklarata e sigurimit o besueshmëria e llogarive
o ligjshmërinë dhe rregullsinë e transaksioneve në fjalë
Përgjegjshmëria përpara Parlamentit Përgjegjshmëria përpara Parlamentit EvropianEvropian
Pas publikimit të raportit vjetor të Gjykatës Auditorëve dhe finalizimin e llogarive vjetore, Këshilli i paraqet rekomandimet e veta në Parlament.
Parlamenti Evropian shprehet në menaxhimin e Komisionit për vitin financiar në fjalë
Nëse Parlamenti konsideron se Komisioni ka menaxhuar në mënyrë të përshtatshme buxhetin e BE-së, ai jep “shkarkimin” (discharge) e Komisionit.
The European ParliamentThe European Parliament
Procesi I Procesi I HartimitHartimit te Buxhetit ne Shqiperi te Buxhetit ne Shqiperi
Viti Buxhetor- fillon më 1 janar dhe përfundon më 31dhjetor
1. Nxjerja e Udhezimeve nga Ministri i Financave, brenda datës 10 korrik
2. Institucionet buxhetore, brenda datës 1 shtator, duhet të dërgojnë pranë Ministrisë së Financave kërkesat e tyre sipas udhëzimit.
3. Ministri I Financave harton projektbuxhetin e shtetit dhe e dërgon për shqyrtim dhe miratim në Këshillin e Ministrave
4. Pasi studiohet dhe miratohet nga Këshilli i Ministrave, dërgohet për diskutim dhe miratim në Kuvend brenda datës 20 nëntor.
5. 5. Pasi diskutohet në Kuvend miratohet dhe merr formë të prerë.
6. 6. Botimin në Fletoren Zyrtare.
Procesi I Zbatimit Dhe I Raportimit te Buxhetit Procesi I Zbatimit Dhe I Raportimit te Buxhetit
Me miratimin e buxhetit, bëhet shpërndarja e fondeve në institucionet buxhetore.
Institucionet buxhetore i raportojnë Ministrisë së Financave periodikisht , mbi të ardhurat e mbledhura dhe mbi shpenzimet e kryera prej tyre
Para mbarimit të vitit buxhetor (31 dhjetor), Ministri I Financave nxjerr udhëzimin për procesin e mbylljes përfundimtare të llogarive të gjitha institucioneve buxhetore
Ministria e Financave brenda datës 15 maj, harton gjendjen përfundimtare
Ky bilanc i paraqitet Këshillit të Ministrave dhe më pas i dërgohet
Parlamentit brenda muajit qershor.
Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale. Buxheti 2015 dhe Paketa e Re Fiskale.
FMN rekomandon një buxhet të kujdesshëm për vitin 2015, ku synimi kryesor është ulja e borxhit tashme 72%
Parashikohet rritja ekonomike 3.3%, borxhi publik pritet të ulet në 71.7 %.
Nder elementet me kryesore te paketes fiskale permendim.Tatimit mbi të Ardhurat Personale (TAP) nga 10%ne15%.Taksa e qarkullimit nga17 lekë /litër, në 27 lekë /litërRritja e akcizës së cigareve me 20 lekë/paketa
Referenca.Referenca. http://www.bankofalbania.org/web/pub/broshura_buxheti_1014_1.pdf http://ec.europa.eu/budget/library/biblio/publications/glance/budget_glance_en.pdf http://ec.europa.eu/budget/news/article_en.cfm?id=201401281520
Faleminderit ! Faleminderit !