BLGESEL ALIMALAR: AVRUPA BRLYrd. Do. Dr. Fatma Zeynep [email protected]
BLGESEL ALIMALAR: AVRUPA BRL1.Hafta: 30 EyllAVRUPA BTNLEMESNN TARHES2.Hafta: 7 EkimBAYRAM TATL3.Hafta: 14 EkimAVRUPA BTNLEMES KURAMLARI4.Hafta: 21 EkimAB KURUMLARI VE KARAR ALMA YAPISI5.Hafta: 28 EkimAB GENMELE POLTKASI6.Hafta: 4 KasmEKONOMK VE PARASAL BRLK7.Hafta: 11 KasmAVRO KRZ8.Hafta: 18 KasmAB KOMUCULUK POLTKASI9.Hafta: 25 KasmAB VE AVRUPALILAMA10.Hafta:1-7 AralkGZ YARIYIL VZE SINAVLARI11.Hafta: 9 AralkAB, DEMOKRATKLEME VE NSAN HAKLARI12.Hafta: 16 AralkTRKYE-AB LKLERNN TARHSEL SREC13 Hafta: 23 AralkKATILIM MZAKERELER14.Hafta: 30 AralkKIBRIS SORUNU15.Hafta: 6 OcakGENEL DEERLENDRME16.Hafta: 19-25 OcakGZ YARIYIL FNALLER
AVRUPA BTNLEMES KURAMLARI
AVRUPA BTNLEMESN KURAMLATIRMA
Kuramlatrmann amacDevletler neden btnleme yoluna giderler?
Neden devletler ulusal egemenlikten vazgeip daha byk bir siyasal topluluun ats altnda toplanrlar?
TEMEL KAVRAMLARBtnlemeDevletin kendi istei ile egemenliinden vazgemesiOrtak karar alma srecinde birlemeOrtak g ve karlarn maksimize edilmesiok dzlemli, ok aktrl, ve ok boyutlu sreBoyutlarPolitika, kurumsal, gvenlik, tutumsal, ekonomik
HkmetlerarasclkHkmetler aras ibirlii ile karar alma sreciEgemenlikten vazgeme sz konusu deilDevlet kontrol
SupranasyonalizmUlusst ve bamsz karar almaye devletlere karar ve kurallar dayatma becerisi
AVRUPA BTNLEME SREC IDante (310 Monarchia) Avrupada savan nlenmesi iin tek ynetim
Pierre Dubois (14. yzyl) ortak konseyin oluturulmas
William Penn (1693) Avrupann bar
Abbe de Saint Pierre (1713) Sonsuz Bar Projesi
Aydnlanma dnemi
Sanayi Devrimi (1760)
J.J. Rousseau uluslarst feodal birlik
Immanuel Kant Ebedi Bar zerine Felsefi Denemesi
AVRUPA BTNLEME SREC II19. yzyln nemi
Ulus devlet olgusunun yaygnlamas
1819da Prusyada ticarete ilikin engellerin kaldrlmas
1834de Alman Devletleri Gmrk Birliinin kurulmas
I. Dnya Sava
1919da Milletler Cemiyeti
1924de Pan-Avrupa Hareketi
AVRUPA BTNLEME SREC IIIII. Dnya Sava btnleme ihtiyacnn artmas
Avrupa ekonomisinin glenmesi
Avrupay g ve iddet yoluyla ele geirme politikalarnn engellenmesi
SSCBnin yaylmac politikasnn engellenmesi
SSCB ve ABD arasnda nc bir gcn oluturulmas
Jean Monnetin Avrupada btnleme plan
Schuman Deklarasyonu
NEOFONSKYONALZM (NF) INF amalgam kuramFonksiyonalizm, federalizm, transaksiyonalizm
Fonksiyonalizm (ilevselcilik)Sava ve bar sosyal ve ekonomik refah dzeyiUluslararas ticaret ibirlii uluslararas kurulular fonksiyonel btnleme
FederalizmFederal yapl bir devlet oluturma amac gden btnleme sreciSiyasi otoritenin ulusal dzlemden supranasyonel dzleme tanmas
TransaksiyonalizmUlusal tesi deiim ve ilemler (iletiim, g, hizmetler vb.)Sosyo-psikolojik rence, karlkl renme, zdeleme sreci
NEOFONSKYONALZM (NF) IINF 1950-1960; Ernst B. Haas6 Bat Avrupa lkesinin AKT altnda toplanarak supranasyonel ibirliine ynelmeleri
Temel aratrma konusuEkonomik ve siyasal btnleme ilikisiFonksiyonel bask sektrel ve sektrler aras yaylma (spill-over) dinamii btnleme yeni sistemler, amalar ve yararlarDevlet d aktrlerin basks btnlemenin gelimesi (siyasi sre)
NF YAYILMA ETKS (SPILL-OVER)NF (AKT AET)Fonksiyonel karlkl bamllk
Hkmetleraras ilk sektrel btnleme karar
Sektrler aras teknik basklar
kar gruplar zerinde dntrc etki
Daha fazla btnleme iin siyasi basknn artmas
Supranasyonel kurumlarn baskya destek vermesi
Hkmetleraras yeni btnleme karar!
HKMETLERARASI YAKLAIM (HA) IHA 1960-1970; Stanley Hoffmann
Avrupa supranasyonel btnlemesinde yaanan duraksama
Ulusalc duyarlk, ulusal karlar ve ulusalc korumaclk
Devletin rol ve kresel ortamn nemi
Hkmetlerin siyasi hesaplar > kar grubu basksAvrupa konular Bakanlklarn yetki alanye devletler mzakere pozisyonlar
Devlet en gl aktrSadece hkmetlerin yasal egemenlie sahip olmasHkmetlerin tek ve dorudan seimle siyasal meruiyete sahip olmasDevlet d aktrlere kar devlet zerklii ve gcnn nemi
HKMETLERARASI YAKLAIM (HA) IIsel ve dsal faktrlerin nemiKresel ortam ve bu ortamdan kaynaklanan dsal basklarNF btnlemeyi ilerleten ve srdrebilir klan isel dinamiklerin reddi
Devletler btnleme srecinde gl aktrlerUlusal karlar btnlemenin ierii ve hznn kontrol edilmesiNF uluslararas aktrlerin rolnn reddi
Ulusal karlarn uyumas Yksek Politika ve Alak Politika ayrmnn belirleyiciliiYksek Politika ulusal diplomasi ve strateji kararlar (-)Alak Politika teknik ve fonksiyonel (+)NF btnleme ekonomik alandan siyasi alana derinleen srecin reddi
BYK TARTIMAAvrupa Btnlemesi kuramlatrmas1960 neofonksiyonalist ve hkmetleraras yaklam
Neofonksiyonalist yaklamSupranasyonel btnlemeFonksiyonalizm, federalizm ve transaksiyonalizm
Hkmetleraras yaklamDevlet kontrolnde ibirlii
Liberal ve realist paradigmann sava sonras Avrupa ortamna uyarlanm versiyonu
AB ve kurumlar ile ye devletler arasndaki ilikinin nitelii devletler karsnda blgesel kurumlarn rol ve etkileri
BTNLEME SREC VE KURAMLAR1952 AKTiki devletin kmr ve elik sektrnn iletilmesi, kurulacak bamsz bir otoriteye devredilmesi
1957 AET + EURATOMdaha derin ekonomik entegrasyon giriimleri ve uluslarst karar alma mekanizmasnn gelitirilmesi
1958 Ortak PazarGR+FR+IT+BENELUX arasnda kmr, demir ve elik rnleri ticaretine konan kotalarn kaldrlmas; dier lkelere gmrk tarifelerinin uygulanmas; ortak tarm politikas ve igc dolamna ve ulatrma sektrne ilikin politikalarn gelitirilmesi; ekonomik kalknma iin ortak kurumlarn oluturulmas
BTNLEME SREC VE KURAMLAR1961-1962 Fouchet Plan I ve IISiyasi birliin kurularak ortak bir d ve savunma politikas gelitirilmesi; kurulacak birliin hkmetleraras karakterde olmas; kararlarn oy birlii ile alnmasibirlii var ancak btnleme yok
1962-1969 Fransann ngilterenin yeliini veto etmesi
1965 Bo Sandalye KriziOrtak Pazar Topluluk Metodu Avrupa i pazarnn oluturulmas; gei dneminin ardndan yetkilerin ulusst kurumlara aktarlmasde Gaulle ortak karar oylamasnn yrrlkten kaldrlmasn reddetmesi; Fransa ile dierleri arasndaki ilikilerin kopmas; Fransann 7 ay topluluk kurulularnda yer almay reddetmesi
BTNLEME SREC VE KURAMLAR1966 Lksemburg uzlasye devletlerin hayati ulusal kar olarak grdkleri kararlar veto etmelerine olanak salayan bir uzla; yksek ve alak politika alanlarnn tmnn hayati ulusal kar olarak grlmesiye Devletlerin (zellikle Fransa) egemenlik yetkilerini devretmeye hazr olmamas; ATnin hkmetleraras bir rgte dntrlme ihtimali (ulusal kar tanmlamalar ve veto yetkileri)
1967 Fzyon AntlamasAKT + AET + EURATOM ynetim organlarnn tek bir at altnda toplanmasAKT Yksek Otoritesi + AET + EURATOM Komisyonlar = tek bir Avrupa Topluluklar KomisyonuAKT + AET + EURATOM Konseyleri = tek bir KonseyAvrupa Topluluklar isminin kullanlmas
BTNLEME SREC VE KURAMLAR1968 Gmrk BirliiGmrk tarifelerinin ve kotalarn kaldrlmas; blge ii ticaretin serbestletirilmesi; da kar bir ortak gmrk tarifesinin (OGT) uygulanmasOGT ekonomik birlemenin en nemli aamas
1970lerVietnam sava; Bretton Woods uluslararas para sisteminin kmesi; petrol krizleri
1979 Avrupa Parlamentosu Seimleriilk ve dorudan seimler
1986 AT (Avrupa Tek Senedi)1970lerde sekteye urayan ekonomik btnlemenin tekrar canlandrlmas; i pazara ynelik dzenlemeler; Ortak Pazarn 1992ye kadar tamamlanmas iin siyasi ve hukuki dayanaklarn oluturulmas
BTNLEME SREC VE KURAMLAR1992 - ABEkonomik ve parasal birlie gei; mal, hizmet, kii ve sermayenin serbest dolam; tek para biriminin kullanlmas; ortak para politikalarnn uygulanmas; ekonomik ve mali politikalarn yaknlatrlmas hedefleri
1999 Avrupa Merkez Bankasye Devletlerin para politikas alanndaki yetkileri AMBye devretmesi; Schengen Anlamashkmetleraras ibirliinden ulusst bir kurulua yetki devri
******