-
BERADAB SEMASA DI MEJA MAKAN
Tan Chun Siang Chye Mei Yun
Kamarul Azmi Jasmi
Faculty of Islamic Civilization, Universiti Teknologi
Malaysia
Suggested Citation:
Siang, T. C., Yun, C. M., & Jasmi, K. A.(2012). Beradab
Semasa di Meja Makan in Prosiding Seminar Pertama Sains,Teknologi,
dan Manusia at Marbawy Hall, Faculty of Islamic Civilization,
Universiti Teknologi Malaysia on 22 September 2012, pp. 191-211.
ISBN 978-967-0194-24-0 .
Abstrak Dalam pandangan masyarakat Barat dan Islam telah
mempunyai banyak adab-adab yang perlu diikuti dan diamalkan semasa
berada di meja makan. Antara adab-adab ini adalah adab sebelum
makan, semasa makan dan selepas makan. Adab-adab ini dapat membantu
masyarakat masa kini dengan memupuk sikap-sikap dan tingkah laku
yang baik. Ketiga-tiga adab ini telah mempunyai beberapa perbezaan
antara masyarakat Barat dan Islam. Persamaan antara kedua-dua
masyarakat ini juga wujud. Walaupun perbezaan berlaku, kedua-dua
masyarakat ini telah mempunyai perfahaman antara satu sama lain.
Dalam perbincangan kami di sini akan menyentuh tentang perbezaan
dan persamaan antara adab makan masyarakat Barat dengan masyarakat
Islam. Di sini juga akan menerangkan peradaban yang telah diamalkan
oleh masyarakat Islam semasa berada di meja makan.
-
���������������������������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������!�����������������������
�������������������������������������������������������������������������������"��������������������������������������#�������������������������$���������������������������������%������&��������#�������!����������������������������������'���������������������������(����������������������������������������#������������������������������������������������������������������������������������������������)������������������������������������*+,-+,./.,0$�������������%�������������������������������������������)�!������������!��������������������������������)����
���������������������(������)������������������������������������������123456789:3;76>729?>@3A7BCCCD�EF��$���������������������%��������������������G5H?5I9��������J������������������������?K973I?67
LM0N+O.P.N0Q+R.Q.0PS0R+T.0R.U.,0�V��W����X����W����Y���Z���"����
#���[����
-
����
�
���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
!"#$%&'"()#���������������������������*�������������+����������+��+�������������
,-./01!#2&31"4%(#5"46"0(%1"3$#2(!#783$%919$:#;#2CKN91O%(#!%(#2$KP9((%8#9(69F#&%(9$"%:#!"#&%(%#!3()%(#$9((%8KQ%$9C9CC%8#$B%BJB#&3()%E%1F%(#D9F%(#$%8%E%#$36%F%6#&3&"C"8#&%F%(%(R636%'"#E9)%#4%1%#!%(#%!%D#&%F%(#$316%#&"(9ST&&9#U2D!"CC%8:#;
-
����
�
����������������������
�����
�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
� !""!#$%&&'($)%&*+$
,-$!.!$/,0,"$12.32-,45,.$0,./,.6,.$74-,1$"289,/,0$,/,:$421,4,$1,5,.$1210;.E,
-
����
�
��������������������������������������������������������� !
"#"$!%&'()(*+,-'.-'/-'+0-12-)-3-*+4-)-*+.-'+516-07+*&).-,-*+,&)3-)-8,&)3-)-+2-'/+9-:;
-
����
�
����������������������
������������������������ ���������!������"�����#���������$���$�
������
���%�"��&""����"�"���������#!���������"�����#��"��$�#��%�'��#���#��
�&""��%������� #��������������
�����"��$�#��%�'(�������"��������� �����"�""�����������$�
���&""��%�"����)��������$����#!�����%��*�"����$���&""��
������#��������$����+ �'
,-�.�/��"�������0�1�234225������6�6�7�68�/�.�9�:�;�/���6���.:=���67�0��.��0���8:68�?:6�>�68�7�68�9�>:�@?�68��:50���8:68�?:6�>�68��
-
����
�
��������������������������������������������������������
!"#�$%& '%$%�(�$"%)$"%��%$ *� + �(
!%�$%'%!�!%�"�,%)�%-%�"+!"(�.�+/%$ �*�*�0&%+1�2%+1�,�&
.%+#�( !%��%&"*�%��.�+1 )("!�%$%,�.%* +1).%* +1�*"'%2%�!
$%(�.�.,"%!�*�,%&%+1�'�&�%)("%+�2%+1�$ �%&%.(%+3�4��%
+�$%& '%$%� !"#�(
!%�/"1%�$%'%!�!%�"�,%�%-%�.%(%+�.%(%+%+�*�'�&! �$%1 +1�,%,
�$%+�. +".�%&%(�%$%�%��'�&(%&%�2%+1�! $%(�,0����$
�%("(%+�0����."*� . +�(�&%+%� + �%$%�%��$
�%&%.(%+�0����5"�%+3��67897:;B
-
����
�
����������������������
� ������������������
��!��"�#��$%���&��&�'$����"�$(���&���
�%����$�("��������&��)�'�#��"#" $���"�$
�������&*�+"&$�$��,��$�-.#/� �%�/�
���#$�$&���./�#�+���&�+�&$��0����1�#��234456�78!�9:�
���&�. ;��/�
�������#�?�$���%�#�%�)���"#"�����&�����&�&���$��/�
�%�/�("�@ "%�/"&��&��"#�#��"�#��$%��"#"
$�&��*9�+����������"&�"#$���&���&��/"�����&��"(�/��1�#���*�*)*!������#"
��$�#"���#/��2.%��/!�ABBC6�3D5E38F���
GHIJ��IKLMNOPLQ��RSITPIU��LHPIV��WXYWZL[��\����]L̂_̀��La]L[IJ��RHIJ��LbPLcLd��LYWeLf��ghWcWi��IjGkLYLl��WmLnYWkWf�
NoPIpGqpNT�]L̂_rIs�La]L[IJ�RHIJ�LtuVvjLd�RfIJ�LwLxRMLd�LtLyIz�N{R|}~IV�GW�WtuVvjLd�RfIJ�WwLxRMLd�RH_̀�LnPL��+���$/6����������
�������������
������������������������������������
������������������
�������������������������������������������������������������������������������������������
� �����:" ��&���$��"&�$#$��&����. �%��"#" $���"�$
�������&�/�&��"�#�>�������
��%�'$����"�$(���&����$�("��������&��)�'�#�/�#$����"#"
$���"�$ �������&�2�,��$�=.#/� �%!�34456�B8*��
;�$�%���!�ABBC6�CB5EF�+$� ��!�344A6�DE7E8F��
Q��LxLWQ��_R��NIJ��IKLIpLZ��LXPIU��WSRcuV��Ns��_xRL��_XYWZL[����\����RSLPIVLf��NLd��W |N¡Ll�
Ns�NKI~R¢GqT]�LXPI£Is�NT�PLd�WbPIpuz�¤LZ�L{}pT]�RtuVLf�I¥Nc|NL|N�RtuVLf�PGN¦�I¥|NpLd��+���$/6�§�����������������̈©����������������
��������������������������
-
����
�
�����������������������������������������������������������������������
����������!��� �"������� ��������� �����������������������������
�����#�������������$%�� &'�("��
���)*+,�������-./0123..4567829..4107..6:0;[email protected]
-
����
�
��������������������������������������������������
!����"��#�������"$�%%������%����#��%����������$�&�'�(��
)*+,�-,�-.���+��,�-.�/�0-1-.-.�0,��,�-,+2���-.���0�����+,,�,�-.��3.-1-.-.���0�����-.��+,,�45�����.,6/���+/�7��-,-.��3.-��,8�-.���0�����+,,�9�����+/�-��-,-.�/�0-��,8�-.���+��:;��
-
����
�
���������������������������������������������������������
�!"��#�$%&'(���%)�*+'(�,�-.'�,�(/0102+3�4�����-�5��-�6�7�-�5%!89.��:;
-
����
�
����������������������
��������������������� ���!�"�#��$�
����%&'()(*+,-'.-'/-'+0-)-*1+-2-*+,&)3-3-4+-.-2-5+-2-*+6-'/+,&'*7'/+.-'+5&'.-32-5+.7/('-3-'+4&8-4-+8-3-'+9&)9-'.7'/+.&'/-'+8&'//('-3-'+*-'/-'+4&'.7)7:+;.-9+7'7+5&'.-32-5+.7-2&5+8-46-)-3-*+0-)-*:+%-46-)-3-*+J42-8+8&'/-8-23-'+-.-9+4&,&)*7+*7.-3+8&'//('-3-'+*-'/-'+37)7+('*(3+8-3-'+.-'+87'(8+*&*-,7+8&'//('-3-'+*-'/-'+3-'-':+;9.(22-5+97'+L8-)+*&2-5+8&'
-
����
�
���������������������������������������������������������� !�"�
#$�%&!�'��&�(&!�)*�����'�+��*&,(�-*&,(��'&�.�*!�'�.$�
�%�.&�/����&�// ��*���*&. �-.
��%��/���*$,$�.���*����0��12��������������������������34����������5��65���7���8������������������������������������96����7������5�������������4�����������������������9��8�������7�����:;��
? !�@
)>*$!A�'�!�BCDEFG�HI�.$)-'�.$)�%&�%��/�'�!�$�$�)��/�%!�'�%&,*&��!�.����.�!�'�.$*&%�'
$�J!&'�J,��/-J,��/��+��0�K�!� ��/�$����L
�A���)$'�%&,.�L�%�)&��'�/$���*&M$!�.�,$L�.��*� ���
)!$�$��>��/���)$'�%&%�L���*���.����$� ��.&�/����&�//
��*���%��/���*$,$HN@
'����.��!-O�$&A�BPQPR�BQG0�S�!���'��$��T*+��,0�0�%&!�'��&,M&,$%����'�+���.��)&J,��/�>��/���*���.&�/����&�//
��*���%��/���*$,$�.$�.&*�%�O�) ! !!�'�)'�!!�!!�'
�U�!�$'$�+��)�!!��0�@&!$'�%�'�!�%&,)&�
%�V��$��&,)��.�A�W@�*��!�'�.&�/���%��/���*����� 0X�WT*
�%$.�*��J!&'���*���.&�/���%��/���*����X0�V��$�!��%�)��&,)��.�A�WY�/*�
��&���/�%$.�*��$�)���&�// ��*���%��/���*�����
0X�Z$.�*��.��>��/��&�/'�!��/$�J,��/�%&,)&� %� �%
*��&� , %$�L&,$�%�'�V��$�*&M
�!$�*&)J��J�/��0�[!&'�*&,����$% �J,��/�%&,)&�
%�%$.�*��$)��!�/$��&�/��/*�%�%��/���*�����>��*&�� !
%�>�0X���/��&�>&���*���)&)&J,��/�$%
�%$.�*��$)���&�$*��%$���*�����.&�/���%��/���*�����>��*&,����%&,.�L�%�)
�% �L&�>�*$%��%�
�)&����!�$�A���*��.$L&,�J!&'*����%�
�.$�&��,*���)&)&J,��/�$% ���*���.&�/����&�//
��*���%��/���*$,$0�\�!$!�>��?$,����T!!�'R�� ] _̂̀̂ â̂b
^̂cd^̂ê̂f ĝ ĥ̂i^jk̂ l ^̂m̂̂n ^̂ô̂p ^̂q̂̂rst ^̂u ^̂v^̂w ^̂^
-
����
�
����������������������
������� ������ ��������� ��������� �� ��!�� "#��$% ��&��'
��(��) ��*�+ ��, ��- ���.�/ �0
�123456789:2;��GC��@�����������C�DF���������?H�GIJK�LA=������M���@�����
-
����
�
�����������������������������������������������������������
!"#!$% &�'�(���$%�%�)��*�+, %(,#�-(!.�/�%",�0!"�!����1�+���2
!3!��4&5 �,�#� !(�.��!�!"��*����#!6�"�� !"#!$% 7��
89:�������;�����;��?����������;������:���������������������:�������������������������������?������������������:�����������������������������������������:���;�������������������:�;�������������������������?���������������:�������������������������������������;����������
-
����
�
����������������������
������������������������
�������������������������
��������
�������������������
�������
!"#$#%&'("#)%*+&+%#,(%(-&.*/&011&%#,&2345&6
7#8#9&:;&?,#%&@?@9?$(>#&9#%#A#&B(=#,#*&@?-B?@C*>&)?-D#-&=*$#-D&)#$(C#)#&>(D#&C*>*-D&B#$()#,#%&@?,#%($=#-&=?+E@9E-D#-&@#-#=#,#&@?-B?@C*>&)?-D#-&,?9(%&)#$(C#)#&>(D#&C*>*-D&B#$(&C*,#&@?-#-)#=#-&9*$*=&@#=#-;&7?$#-#&(>*&B#-D#-,#%&)(>#@9#%=#-&=?C#)#&>(D#&@?-B#)(&?@C#>&C*>*-DF>#*&@?-B#)(=#-&,(@#F&@?,#(-=#-&9(,#)#&%#,#-D#-&+?C?$>(&=?$#-#&@?-D#@9(,&=*#%>#*&+?,#(--"#&
+?C?$>(&@#=#-&-#+(F&C*,*>&)#-&+#D*G&>()#=&+?C?$>(&$E>(&"#-D&9?$=?C(-D>#*&+?C?$>(&>#@#$&"#-D&9?$9(B(&=#+#$5&"#-D&>()#=&@*-D=(-&@?-DD*-#=#-&>(D#&C*>*-D&B#$(G&B*D#&+?9#9&%#,#-D#-H%#,#-D#-&"#-D&,#(-;&
I@@*&8J9)(,,#%F&2KKLM&4L5&!*)*&(>*&B*D#&>()#=&)#C#>&)(B#)(=#-&+?9#D#(&C?-DD#->(&B#$(&)#-&(#&@?@C*-"#(&N*-D+(&>?$>?->*F&)(&@#-#)#&=#,#-"#&>()#=&>?$%#+(,&)?-D#-&+?@#>#H@#>#&@?-D#@9(,&)?-D#-&>#-D#-;&.#-D#-,#%&B*D#&@?-DD*-#=#-&+*)*&9?+#$&C#)#&>?@C#>&+*)*&=?O(,&9#D(&>*B*#-&@?@C?$9#-"#==#-&@#=#->#*&@#=#-&+?O#$#&D?,EBE%;&!*)*&B*D#&>()#=&9E,?%&)(D*-#=#-&)?-D#-&>#-D#-&=($(&)?-D#-,#+-D#$&>()#=&=E>E$&+*)*&"#-D&+?)#-D&)(D*-#=#-&)#,#@&+?+*#>*&%()#-D#-;&
I@@*&8J9)(,,#%F&2KKLM&4P5&Q,?%&(>*F&@*+,(@(-)#,#%&@?-D#@#,=#-@#,#-&+*C#"#&@?-DD*-#=#-&>#-D#-&=#-#-&*->*=&@#=#-&)#-&>()#=&@?-DD*-#=#-&,?9(%#-&B#$(&+?@#+#&@#=#-&=?O*#,(&@?@C*-"#(&%#,#-D#-H%#,#-D#-&"#-D&)(9?-#$=#-;&(D#&B#$()#,#%&+(=#C&>?-D#%->#$#&@#=#-&)?-D#-&+#>*&B#$(&"#-D&@?$*C#=#-&O#$#&@#=#--@"#&E$#-DHE$#-D&+E@9E-D&)#-&@#=#-&)?-D#-&,(@#&B#$(&"#-D&@?$*C#=#-&+(=#C&@#=#--"#&E$#-D&"#-D&$#=*+;&&RSTUVWXUVUYWZUY[UVW\#$#-D#-&(-(&9?$,#=*&C#)#&+##>&@#=#-&9?$+#@#&>()#=&C#)#&+##>&+?-)($(#-;&!?@#+#&@#=#-F&B#-D#-,#%&+?+?E$#-D&(>*&9?$,?9(%#-&)#,#@&
-
����
�
��������������������������������������������������������
!"��#"�$%�&%"�" $'�� ($�"#"�"�)$*�(�+&"��$%+,��$���%-".$,�%
�$!"& $(".-$'�� ($�"#"�"�/$�"�0"$("'"$"!","�$. !"#$%�&,�%
�"�$!","�$���0"' #"�$%�&%"�" $'�� ($�"#"�"�)$1� $!
(�%-.$����2�3%�&,�% �4,�% �"�5)$678%!-,$789 ($:".� $",4*"00
!$;"!"/$?$@@A5)$;"% $()")B)$.
!"#$C�&�"�$�"#"�$%"�0"#)$D�&%-"."�$(�C�&. $����"�%
,$�"#"�"�$,�% �$!"& C"!"$#�C�&,-"�$"."-$#����!"#$(��! &
$"!","�$. !"#$! (-#" $+,��$;"% $*)8)E)$6F8%!-,$789 ($:".� $"(4*"00
!$;"!"/$?$@@A5)$G,��$ .-/$8,,"�$.�,"�$%�&H &�"�?$$ I JKJL
JMNOJP
JQJRJSJ$$T"#(-!?$������U�������������U���V����W��������������W��X���W��Y��������UZ��[���U�������������������X�����Z��������W����\����]̂
$3*-&"�$��X[_���2/$̀?>@5$$$ a�&!"C".$(".-$�"! ($0"��$!
& B"0".#"�$+,��$8%!-,,"�$% �$b�"&/$!"& C"!"$;"%
$()")B)$%�&("%!"$3T-(, �/$c>d5ê^
ffffffffffffffghijkglfmnopfgqgrjsftuvwxgyfzq{w|g}fvugs�~�ffffffffffff{f{fjgfju{vjrxfgh|of
|gvopf{gvgkf{fjgfjq{|oxgyf{xgyf$T"#(-!?$�\�����\��_���Y��U����������U��]�]]�\��X��\�������������������������������W���������X����������2��������������V�U������W����]��
6������ ̂T"#(-!$¡"! .�$ � $. !"#,"�$(�C�&. $�"#(-!$,"�
&�0"¢$£-�"$! "$��&-C"#"�$(-".-$C�&%"�!
��"�$.��."��$#�9-�-!"�$+&"��4+&"��$T-¤� �/$ " .-$0"��$.
!"#$! C���"&-� $#���B"�"�$� !-C/$%�&%"�! ��$
-
����
�
����������������������
��������������������� ��!�"� �
�#����$%���&$%����'��"�%(�!�����!�����
�)������#�#�%�����������(�����*�#��#������������!������+�%�
�!���,�(�!���������$%����'��"�%(�!������#�
����$,$��)����������%���!���
������)���#������#��������#������������#����������� �,��������+�%�
-�./##��01���������23345�67899 :�%����������������+�
���"���#��������;��$%�����#��#���������#���#�!�����%�)����+�%�������
��#���%� ���+�%����(�!������ �,����� �#��)����������
�����%=���������+����1�����?�0��������,���������#�#+�%$����
�������� ���#����!���������+�� ������+�%�����(� ���������������!
�%�-�./##��01���������23345�6@89� A%����#�!��#��������
������$����#�����!�>�%�����)����
�����%�����&�������-�B����������������%�������������#��������)����������
�������!�����$����1����-�A����� ����� ����%�!����#�����#������
���+�%������� ��!����%������ �������%!�"� �
�#��-9CDEFGHIHJKLEMHNHKOHIHPKQ�#�!��#�������%!�#�&!�#�����
�������!�%���� �%��!�&��!���� �����%>���+� �� �����+��)����
�������%�����+������%��)���� �%!���
-�R������������%����#�!��#�����#���#������������#�%�+�����#�!��)�����������
���!������%���!�+�)����+�
���������%!�#�&!�#�������+���#�,��#�����.1���/%;����233S5�T28-�U���������#���+������%>���+�!�#�!��#�����,���������#�#,���������)����
���������!���!��������$��������%�+�����!��-��� Q�������>$�
$���!�#�!��#�������%!�#�&!�#��$%����%�#���!�#������%>���+������
�%������������#��)��������!����������#�������� ��
�%��#��%����#����+�#����&+�#�����)��������-�R����������#�%�+�����+�%���
���)����
�����!$+��-�1��������+�%������!��������$����R����01##�����&1V"���!������)���������)�-�R������������%����#�#���������%���
����#����������#�#��>%� ����!������������%����%��
��������#�������� ������%����%���%,� ������������#�#������-�?��
��)���������������#����������$%���������)����!������#����-�
-
����
�
���������������������������������������������������������
!"#!�$% !"!&% !"!$'!��$(!)!*$�����!���
$*��!�$�!#!�+$,��-$#�"!�!$.* /$%�0!.#�'!$#�(
!$0.0."$(."!)!*#!�$!�!"$*.(!#$*�"1!(.$(
!$)�"#!"!$'!��$*.(!#$(..��.�#!�$*�"%�0 *$#�*.#!$�!#!�$(!�$1
�!$1!��!��!-$0�"2!#!)$%��!%!$�!#!�!�$0�"!(!$(.$� � *+$3450(
�$456.%$7!*-.$!%&8!''.($9!(!/$:;;:?@$$ 8��!%!$�!#!�/$#.*!$1
�!$-��(!#�!-$���� �'!-$�!#!�!�$(���!�$0!.#+$A�.$!(!�!-$��"
)!#!�$%!* $!(!0$'!��$-!"
%$*�*!)$(.)��.-!"!+$A�.$!(!�!-$#�"!�!$�����!�$�!#!�!�$'!��$*.(!#$(.#
�'!-$(���!�$0!.#$(!)!*$���.�0 �#!�$�B�#$(!�$(!)!*$�����!���
$#�%.-!*!�+$C.$%!�).��$.* /$�!#!�$�!#!�!�$'!��$*.(!#$(.#
�'!-$(���!�$0!.#$!#!�$���'�0!0#!�$�!#!�!�$*.(!#$!#!�$*�"2�"�!$(���!�$0!.#$(!�$(!)!*$���'�0!0#!��'!$0�"��0.-!�$(!�!�$�!#!�+$3450(
�$456.%$7!*-.$!%&8!''.($9!(!/$:;;::@$$
D!(!$)!�(!��!�$A%�!�/$)!"!&)!"!$4 �!�!!E$!(!�!-$(.�!�!##!�$ �*
#$0�"2!#!)$������!.$-!�&-!�$'!��$0!.#$%!�0.�$�!#!�+$C!�!�$!�&5(6#!"/$A�!�$9!F!F.$����!*!#!�$0!-!F!$G(.!�1
"#!�$0�"0.2!"!$#�*.#!$�!#!�+H$A�!�$50
$I!�.($!�&J-!6!�.$(!�!�$#.*!0$!�&A-'!$����!*!#!�$0!-!F!$=$$
������������������������K����L�M������K��NK���O���L�������L������������L�M����������K�����N�����O����K���K�����������P�
Q5�&5(6#!"@$$$ R�"2!#!)$%!�0.�$�!#!�$!(!�!-$��" )!#!�$#��!#
!�$'!��$*.(!#$��S#$#�"!�!$.�.$!#!�$���'�0!0#!�$%�0!-!�.!�$(!".)!(!$�!#!�!�$'!��$0�"!(!$(.$�
� *$*�"-!�0 "$#��
!"+$A�.$!#!�$���'�0!0#!�$#�*.(!#%���%!!�$S"!��$�!.�+$T!�!
0!�!.�!�!) �/$-!�&-!�$'!��$0!.#$!(!�!-$(.�!�!##!�$ �*
#$0.�2!��$%��!%!$�!#!�+$$UVWVXYUZ[Y\Y]Z5(!0&!(!0$%���)!%$�!#!�$%�)�"*.$���
��� $S"!��$'!��$�!%.-$�!#!�$(!�$���0!�* $* !�$" �!-$ �*
#$������!%#!�$��1!$
-
����
�
����������������������
��������������������������������� �������
�!���������!"������#��������#�������$�%���������&���������"�'"�������#�����(���������#���������������#��"�#��������$�)������!�����!����"*���#��������%#����'"
����������� ���������!�&�#����������'��������
���!���'����#�������#���������$��+,-./.00.123415,/.627,1--.12+.128.9,2:��
��"�����!�� ���&����*�#�#��������
�#"!���#�������������!���������"� "�(��� ����
���#��������$�;��������!������������������"������#�����#��"���#(�����������!���(���
������#���������� �!����������(����
-
����
�
��������������������������������������������������������
!"!#�$�% !���&�&' ()*�+ $�%�,$�%� -"&���.�- ��/�0)
�"&*�& /�0) ��&*�& /"."0�/ !"&$�.��&1�
��& /�/�,/�/� !���&�& 1�&* �"%$��)- -"&���.�-
���)��0' 2&� ���& !)&)&$)��& /�3��,/�3��
1�&* #"%�!�& 0��� /"/"4%�&* ��)' 5678985:;"�!�&
�).)' ?��#,���# �&� -"&���.�- ���!�.��& /"$�� �"�>
E?#�)..�-o' (�.' X,p' \"�%)�U V�% �.,F��%'
-
����
�
�������������������������������������������� ���
�������!�"�����!�#!#!�$����%&'���(�")���#*��������+�,�!����-�.�/�������0�������1�2�3�����4��
����5����6�����
���6�7��4������6�4������6�"������6�7�6�6���6���6��!�89:;!�$����%&��>�%&?�@AB�%�%�%&'��%&$C$DE�?���>�%&F����%&$��(�")���#*��������+�,�!����-�.�/�������
���6�7��4��������G��
����5����6!�8998!�$����%&�bgV$�h>%����iVV��������!�Y6�#)
�7#�#).*�-Z�� �̂�)..!��������
��3���)!�S;8;!�h��������j��$��W����no$�$�����$����p�%�bVDV�D�D@D��D��b�����>(�I�,��#�*�7)������0����7)�).#�!�Y����q��
�����!�S;;P!�W����������$�h���