BÁO CÁO NGÀNH GẠCH ỐP LÁT - CafeF

Thang 12/2019

BÁO CÁO NGÀNH

GẠCH ỐP LÁT

Lơi thê canh tranh tư san phâm khac biêt va kich thươc lơn

“…Thị trường gạch ốp lát Việt Nam chứng kiến

cạnh tranh gay gắt trong nhiều năm qua. Các

doanh nghiệp sản xuất gạch trong nước đang đối

mặt với hai thách thức lớn là gạch nhập lậu từ

Trung Quốc và chưa tạo ra khác biệt về sản

phẩm. Nhìn chung, trong năm 2020, các doanh

nghiệp gạch ốp lát sẽ đối mặt với nhiều khó khăn

do tình trạng tồn kho lớn trong khi nhu cầu từ xây

dựng kém khả quan…”

Bùi Đức Duy

Chuyên viên phân tích

Email: [email protected]

P: (+84) – 24 3773 7070 - Ext: 4307

mailto:[email protected]

Bloomberg – FPTS <GO> | - 1 -

Báo cáo ngành gạch ốp lát

www.fpts.com.vn

MỤC LỤC

A. NGÀNH GẠCH ỐP LÁT THẾ GIỚI .............................................................................................. - 3 -

I. Quá trình hình thành & phát triển ngành gạch ốp lát thế giới .............................................. - 3 -

II. Chuỗi giá trị ngành gạch ốp lát thế giới ................................................................................ - 6 -

III. Tình hình cung cầu ngành gạch ốp lát thế giới .................................................................. - 18 -

IV. Đanh gia triển vọng và xu hướng ngành gạch ốp lát thế giới ........................................... - 22 -

B. NGÀNH GẠCH ỐP LÁT VIỆT NAM ........................................................................................... - 23 -

I. Quá trình hình thành và phát triển ngành gạch ốp lát Việt Nam ........................................ - 23 -

II. Chuỗi giá trị ngành gạch ốp lát Việt Nam ............................................................................ - 27 -

III. Cung cầu ngành gạch ốp lát Việt Nam................................................................................. - 38 -

IV. Môi trường kinh doanh ngành gạch ốp lát Việt Nam .......................................................... - 39 -

V. Môi trường cạnh tranh ngành gạch ốp lát Việt Nam ........................................................... - 41 -

C. TRIÊN VONG NGANH GẠCH ỐP LAT VIỆT NAM .................................................................... - 44 -

I. Tiềm năng tăng trưởng ngành gạch ốp lát .......................................................................... - 44 -

II. Khuyến nghị đầu tư vào ngành ............................................................................................ - 46 -

D. CÂP NHÂT CAC DOANH NGHIỆP TRONG NGANH ................................................................ - 47 -

I. Quy mô các doanh nghiệp ngành gạch ốp lát ..................................................................... - 47 -

II. Tinh hinh san xuât và tiêu thu cua nhom cac doanh nghiệp dân đầu ngành ................... - 48 -

III. Hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính ...................................................................... - 50 -

IV. Cập nhật thông tin một số doanh nghiệp gạch ốp lát niêm yết ......................................... - 54 -

1. Công ty cổ phần CMC (HSX: CVT) ...................................................................................... - 54 -

2. Công ty cổ phần Viglacera Tiên Sơn (HNX: VIT) ................................................................. - 55 -

3. Công ty cổ phần Viglacera Hạ Long (HNX: VHL) ................................................................. - 57 -

4. Công ty cổ phần gạch men Thanh Thanh (HNX: TTC) ......................................................... - 58 -

5. Công ty cổ phần Viglacera Thăng Long (UpCOM: TLT) ....................................................... - 60 -

E. PHỤ LỤC .................................................................................................................................... - 61 -

http://fpts.com.vn/VN/FPTS-nhan-dinh/Bao-cao-nghien-cuu/



www.fpts.com.vn

TIÊU ĐIÊM

NGANH GẠCH ỐP LAT THẾ GIỚI

Ngành gạch ốp lat thế giới hiện nay đang trong giai đoạn bao hoa vơi tôc đô tăng trương CAGR san lương

san xuât va tiêu thu giam dần, chi đạt lần lươt 1,32% va 1,39% trong giai đoạn 2014 – 2018.

San xuât và tiêu thu gạch ốp lat thế giới co mức độ tập trung cao. Tổng san lương năm 2018 cua nhom

10 quôc gia dân đầu chiêm 80,7% ty trong san xuât va 66,6% ty trong tiêu thu toan thê giơi.

Cơ câu san xuât gạch ốp lat thế giới đang trong xu hướng chuyển dịch sang châu A, đăc biệt là Trung

Quốc và Ân Độ. Nguyên nhân do nganh gạch ôp lat tại châu Âu va châu My đa bươc vao giai đoạn bao hoa

cung san lương gạch ôp lat tiêu thu binh quân đầu ngươi đa ơ mưc cao. Trong khi đo, tăng trương tich cưc

cua thi trương xây dưng châu A đây mạnh san lương san xuât va tiêu thu gạch ôp lat tại khu vưc nay.

Trong giai đoạn 2019 – 2023, Châu A đươc ky vọng co mức tăng trưởng nhanh về nhu cầu gạch ốp lat.

Dư đia tăng trương san xuât va tiêu thu gạch ôp lat tại châu A tương đôi lơn khi tôc đô tăng trương kinh tê cua

cac nươc trong khu vưc nay đang ơ mưc cao. Đông thơi, tăng trương dân sô cung tôc đô đô thi hoa cao la

đông lưc gia tăng nhu cầu vât liêu xây dưng hoan thiên.

NGANH GẠCH ỐP LAT VIỆT NAM

Ngành gạch ốp lat trong nước đang trong giai đoạn tai câu truc. Tôc đô tăng trương san lương san xuât

giai đoạn 2009 – 2019 chi đạt 5,8%, thâp hơn mưc 20,5% trong giai đoạn 2000 – 2009. Tôc đô tăng trương

san lương tiêu thu giai đoạn 2009 - 2019 đạt 6,1% thâp hơn mưc 17,8% cua giai đoạn trươc đo.

Tăng trưởng san lương san xuât & tiêu thu ky vọng đạt lần lươt 6,0% & 6,1% trong giai đoạn 2019 –

2023. Tôc đô tăng trương tư thi trương xây dưng dân dung nha đê ơ tiêp tuc la đông lưc tăng trương chinh

cua nganh.

Gia nhiên liệu than và khi thiên nhiên diên biến ngươc chiều trong trung và dài hạn. Chi phi nhiên liêu

chiêm khoang 29,3% chi phi nguyên vât liêu đầu vao va trên 20% gia thanh san xuât gạch ôp lat. Theo dư bao

cua Ngân hang thê giơi, gia than nhiêt Uc ky vong giam 4,4%/năm trong giai đoạn 2018 – 2030. Ngươc lại, gia

khi thiên nhiên đươc dư bao tăng trong dai hạn.

KHUYẾN NGHI ĐÂU TƯ VAO NGANH

Trong ngắn hạn (dưới 12 tháng) – KÉM KHẢ QUAN

Chúng tôi đưa ra khuyên nghi kem kha quan cho ngành gạch ôp lát Viêt Nam trong ngắn hạn do: (1)

Tình hình tiêu thu gạch ôp lát gặp nhiều kho khăn do tôc đô tăng trương thi trương xây dưng dân dung

nha đê ơ giam, (2) Giá bán san phâm gạch ôp lát phổ thông trong xu hương giam, tac đông tiêu cưc

tơi lơi nhuân cua các doanh nghiêp trong ngành.

Trong trung và dài hạn (2 – 5 năm và trên 5 năm) – THEO DÕI

Chúng tôi đưa ra khuyên nghi theo doi đôi vơi ngành gạch ôp lát Viêt Nam giai đoạn nay do diễn biên

giá nhiên liêu than và khí thiên nhiên (chiêm trên 20% gia thanh san xuât gạch ôp lat) biên đông mạnh,

anh hương tơi chi phí san xuât cua doanh nghiêp. Tuy nhiên, cơ hôi se thuôc về các doanh nghiêp sơ

hữu công nghê mơi vơi các san phâm riêng có sư khác biêt và kha năng san xuât cac kich thươc rât

lơn trên 1 mét vuông/viên khi thi trương xây dưng dân dung Viêt Nam phuc hôi trơ lại.




www.fpts.com.vn

A. NGÀNH GẠCH ỐP LÁT THẾ GIỚI

I. Quá trình hình thành & phát triển ngành gạch ốp lát thế giới

Gạch ốp lát thuộc nhóm vật liệu gốm xây dựng – loại vật liệu được sản xuất từ nguyên liệu chính là đất sét

bằng cách tạo hình và nung ở nhiệt độ cao. Do quá trình thay đổi lí hóa trong khi nung, vật liệu gốm xây dựng

có tính chất khác hẳn so với nguyên liệu ban đầu; nổi bật với độ bền cao, chịu nhiệt tốt và chống thấm nước.

1. Giai đoan sơ khai: San xuất thủ công vơi hiêu qua rất thấp

Ngành có lich sử lâu đơi vơi giai đoạn sơ khai tư những năm 4000 TCN tơi đầu thê ki

19. Trong giai đoạn này, san lương san xuât ngành gạch ôp lat tăng trương kém do

công nghê lạc hâu. Xương gạch tạo thành tư đât set đỏ vơi thơi gian chuân bi nguyên

liêu tư 3 tơi 4 thang. Đât sét thô đươc xử lí bằng cach phơi qua mua đông đê phá vỡ

câu trúc đât rôi sau đo dung nươc mưa rửa trôi tạp chât lân trong nguyên liêu. Đât sét

khi đa ươt đươc nhào đê loại bỏ bơt khí, ép tạo hình bằng tay hoặc khuôn gỗ va phơi

khô tư nhiên trươc khi đi vao công đoạn nung. Quá trình nung chi đươc thưc hiên vào

mùa hè và kéo dài trong 1 tuần vơi nhiêt đô 950 đô C. Xương gạch đươc tráng men

và xêp thẳng đưng trong lò nung. Kêt qua là gạch ôp lát san xuât trong giai đoạn này

rât dễ vỡ và dễ thâm nươc do xương gạch bi giòn và xôp. Kich thươc và màu sắc

không đều do tạo hình bằng tay và nhiêt đô khác nhau giữa các vi tri trong lo. Đông

thơi, lơp men phu bi đuc va thương đong ơ giữa viên gạch gây cong vênh bề mặt và

mât thâm mĩ.

2. Giai đoan tăng trưởng: Ứng dụng may móc lam gia tăng nhanh hiêu qua san xuất

Ngành công nghiêp gạch ôp lát hiên đại đươc đặt nền móng khi Herbert Minton khôi

phuc lại và phát triên kĩ thuât san xuât gạch kham hoa văn chim vơi khuôn thạch cao

và thép tại Anh. Tuy nhiên, kĩ thuât san xuât gạch vân còn thu công và tôn nhiều thơi

gian. Tât ca gạch ôp san xuât đươc làm tư đât set ươt và dày tơi 3cm đê tránh nưt vỡ.

Đông thơi, viêc đổ men màu hoa tiêt phai làm bằng tay cùng thơi gian xương gạch khô

dài tơi 3 tuần trươc khi đươc nung khiên cho san xuât gạch hàng loạt là bât kha thi.

Vao năm 1840, viêc ra đơi máy ép phối liệu đất sét khô đa thay đổi hoàn toàn khâu ép

tạo hinh xương gạch trong san xuât. Phôi liêu đươc trôn khô bằng lò quay thu công ơ

dạng bôt vơi đô âm khoang 8% sau đo đươc ép bằng may thanh xương gạch. Ban

đầu, những chiêc may đươc vân hành bằng tay, sau đo la hơi nươc. Thơi gian san

xuât đươc rút ngắn nhiều lần cùng chât lương viền đông đều khiên san xuât nhanh

chóng lan rông khắp Tây Âu và Nam Âu. Nhiều nhà máy san xuât gach men tư đất

sét (ceramic) đươc xây dưng; đi đầu là Pháp, Bi, Ý và Tây Ban Nha.

Trong thê ki 19, gạch ceramic không chi đươc dùng cho ngoại thât mà dần trơ nên phổ

biên trong xây dưng và trang trí nôi thât thay cho san đa tư nhiên do co đô cưng tương

đương nhưng gia thanh va chi phi lắp đặt thâp hơn.

Do viêc lat san đoi hỏi kha năng chiu lưc và chông thâm cao hơn so vơi ôp tương, cơ

câu phôi liêu xương gạch đa đươc thay đổi đê phù hơp vơi nhu cầu xây dưng và thiêt

kê. Đây la thơi điêm gach xương trắng sứ (porcelain - hay ở Viêt Nam goi la gach

granite).

Ảnh: Gạch ốp lát sơ khai ( kích cỡ

và lớp men không đều trên bề mặt)

Ảnh: Viên gạch ép khô (phải) so

với ép ướt.

Ảnh: Máy ép trong sản xuất đại trà

tại Pháp 1910




www.fpts.com.vn

Biểu đồ 1: Cơ cấu xương gạch nung truyền thống

Biểu đồ 2: Cơ cấu xương gạch bán sứ trắng

tráng men

Nguồn: Đại học Cambridge1, FPTS Research.

Co thê thây, tư nhu cầu đoi hỏi kha năng chiu lưc va chông thâm cao, cơ câu bai phôi liêu xương đa đươc thay

đổi. Ty trong đât set đỏ giam đi đang kê trong khi ty trong cao lanh, trang thạch va khoang vât silicat tăng lên.

Do đo, xương gạch sư va ban sư đặc hơn, chiu lưc va chông thâm tôt hơn so vơi xương gạch truyền thông.

3. Giai đoan bão hòa: Dư cung vơi thị trường phân manh

Tư thập niên 80 đên năm 2000: Công nghê trộn phối liêu ươt và nung một lần ra đời đã thay đôi manh

me ngành gach ốp lát. Tại hai nươc dân đầu ngành gạch ôp lát – Ý và Tây Ban Nha, dây chuyền gạch nung

hai lần nhanh chong đươc thay thê bằng nung nhanh môt lần giúp tăng kich cỡ và giam đô dày cua gạch ôp

lát, giam chi phí va tăng hiêu qua hoạt đông san xuât do chu kì nung ngắn hơn. Đông thơi, cung trong giai đoạn

nay, công nghê trôn phôi liêu ươt (sử dung bong nhôm, nươc va chât điên giai) đươc lưa chon thay thê cho

trôn khô. Nguyên nhân thay đổi công nghê trôn la phôi liêu đươc trôn đều hơn. Sau khi sây phun, bôt phôi liêu

trôn ươt cho kha năng nen tôt hơn, xương gạch không bi xôp, chông thâm tôt và chiu lưc cao hơn.

Trươc năm 1997, Ý cung Tây Ban Nha la hai nươc dân đầu về san lương san xuât gạch ôp lát và cai tiên công

nghê san xuât. Tuy nhiên, chính sách mơ cửa cai cách nền kinh tê đa giúp Trung Quôc phat triên mạnh me,

vươt qua Ý đê thanh nươc có san lương san xuât gạch ôp lát lơn nhât thê giơi.

Biểu đồ 3: Thay đổi trong cơ cấu sản xuất gạch ốp lát thế giới giai đoạn 1990 - 2001

Nguồn: Infotile, Hiệp hội gốm sứ Trung Quốc, FPTS Research.

1 Lesley Durbin, Nineteenth-Century Tiles. Industrial mass production and construction methods of interior tile schemes in the nineteenth and early twentieth century, Volume 1, p.989 – p.1006. https://www.arct.cam.ac.uk/Downloads/ichs/vol-1-989-1006-durbin.pdf

98%

1% 1%

Đât set đỏ

Cao lanh

Tràng thạch

24%

29%9%

38%

Đât set đỏ

Cao lanh

Trang thạch

Khoang vât silicat

0%

20%

40%

60%

80%

100%

1990 1997 2001

Trung Quôc Ý Tây Ban Nha Brazil Nhât Ban Đai Loan Đưc Pháp My Khác




www.fpts.com.vn

Giai đoan tư năm 2000 đên nay: Tốc độ tăng trưởng san lương san xuất theo giai đoan 5 năm có xu

hương giam dần. Cu thê, tôc đô tăng trương chi đạt 1,32% trong giai đoạn 2014 – 2018, thâp hơn nhiều nêu

so sánh vơi cac giai đoạn trươc đo.

Biểu đồ 4: Sản lượng sản xuất gạch ốp lát thế giới

giai đoạn 1990 - 2018

Biểu đồ 5: Tốc độ tăng trưởng sản

lượng sản xuất theo giai đoạn 5 năm

Nguồn: Infotile, Ceramic World Review, FPTS Research.

Mưc đô tâp trung san xuât trong nganh cao vơi san lương cua 10 quôc gia dân đầu chiêm tơi 80,7% tổng san

lương trong năm 2018. Trong đo, Trung Quôc san xuât tơi môt nửa san lương toàn cầu (43,4% năm 2018).

Tiêp tuc xu hương tư cuôi thâp niên 90, sư phát triên cua ngành gạch ôp lát chuyên tư các nươc phát triên

thuôc khu vưc Châu My va Châu Âu sang cac nươc Châu A. Tinh đên cuôi năm 2018, Châu A đặc biêt là các

nươc thuôc khu vưc Đông A va Đông Nam A đa chiêm tơi 68,6% tổng san lương toàn cầu. Đông lưc chính

cho sư tăng trương mạnh me cua thi trương châu A đên tư sư tăng trương nhanh cua Trung Quôc và Ấn Đô –

hai quôc gia dân đầu về san xuât và tiêu thu gạch ôp lát vơi 52,1% thi phần.

Bang 1: Xu hướng chuyển dịch cơ cấu tỉ trọng sản lượng sản xuất gạch ốp lát thế giới theo châu lục

Nguồn: Ceramic World Review, FPTS Research.

20%

-4%-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

-2,000

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

199

01

99

51

99

71

99

81

99

92

00

02

00

12

00

22

00

32

00

42

00

52

00

62

00

72

00

82

00

92

01

02

01

12

01

22

01

32

01

42

01

52

01

62

01

72

01

8

San lương gạch san xuât (Ty m2)

Tăng trương so vơi năm trươc

20.38%

8.00%6.38%

4.52%

6.82%

1.32%0%

5%

10%

15%

20%

25%




www.fpts.com.vn

II. Chuỗi giá trị ngành gạch ốp lát thế giới

Biểu đồ 6: Chuỗi giá trị ngành gạch ốp lát

Nguồn: FPTS Research.




www.fpts.com.vn

1. Đầu vao

a. Nhóm nguyên liêu cấu thanh xương gach ốp lát

a.1. Đất sét – nguyên liệu co trữ lượng & nguồn cung dồi dào

Viêc sử dung loại đât sét và ti trong cua nguyên liêu nay trong xương gạch phu thuôc vào 3 yêu tô: (1) công

nghê san xuât (nung hai lần hay nung môt lần); (2) gạch lát hay ôp; (3) gạch xương đỏ hay xương trắng. Cu

thê, môt loại đât sét vơi ti trong lơn theo khôi lương se kêt hơp vơi môt lương nguyên liêu phi dẻo đê tạo ra

xương trắng hoặc set đỏ đê tạo ra xương đỏ. Phôi liêu sử dung đât set đỏ va kaolinit, đặc biêt là phôi liêu dành

cho gạch ôp lat xương đỏ không thê dùng vơi công nghê nung môt lần do có nhiều nhươc điêm: xương nưt vỡ

sau sây phun, vêt đen tu trên bề mặt hay biên dạng trong quá trình nung.

Đê khắc phuc, môt loạt các khoáng phi dẻo đa đươc thêm vào bài phôi liêu như bazan, granit, aplit va trang

thạch trong khi ti trong đât sét giam dần xuông. Hê qua tính dẻo giam cua phôi liêu đươc bù lại bằng cai tiên

công nghê ep xương vơi lưc cao hơn cung như trôn ươt (wet grinding).

Bang 2: Tỉ trọng xương gạch % theo khối lượng cho sản xuất gạch lát

% theo khôi lương

Xương đỏ Xương trắng

Gạch bông Gạch tráng

men

Gạch tráng

men

Gạch không

tráng men

Gạch tráng

men

Gạch đa

chưc năng

Nguyên liêu thô Nung châm

hai lần

Nung nhanh

hai lần

Nung nhanh

môt lần

Nung châm

môt lần Nung nhanh môt lần

Đât phiên set đỏ 20 – 30 20 – 30

Đât sét vôi 100 70 - 80 40 – 50

Khoáng sét kaolinit 45 – 50 20 – 40 20 – 30

Đât sét cầu 10 – 20 10 – 20

Tràng thạch 35 – 40

Granit & Aplit 10 – 30

Cát silic 30 - 40 30 – 40 10 – 30 10 – 15

Cacbonat 15 - 20 10 - 15 5 – 10

Bang 3: Tỉ trọng xương gạch % theo khối lượng cho sản xuất gạch ốp

% theo khôi lương

Xương đỏ Xương trắng

Gạch sành

đỏ Gạch cotto

Gạch

monocottura

Gạch

monocottura

Gạch xương

bán sư

Gạch xương

sư cao câp

Nguyên liêu thô Nung châm

môt lần

Nung châm

hai lần

Nung nhanh

môt lần Nung nhanh môt lần

Đât phiên set đỏ 100 70 - 80

Đât sét vôi 100

Đât á sét (kaolin

loam)

Khoáng sét kaolinit 40 - 50 20 – 30 0 – 10

Đât sét cầu 15 – 20 20 – 30

Tràng thạch 0 – 10 40 – 45 45 – 50

Granit & Aplit 20 - 30 30 – 40

Cát silic 10 – 20 10 – 15 5 – 10

Phu gia thiêu kêt 0 – 5

Chât tạo màu 0 – 5 5 – 10

Nguồn: Istec, FPTS Research

Vơi nhu cầu tư san xuât gạch ôp lát chiêm tơi hơn 50% tiêu thu toàn cầu, đât sét cầu là nguyên liêu thiêt yêu

nhât đôi vơi ngành. Nguyên liêu cung câp tính dẻo phuc vu tạo hinh xương va gắn kêt các nguyên liêu khác.

Cao lanh va đât sét cầu hay cung như cac loại đât set khac đều co đặc điêm trữ lương lơn và sẵn có tại hầu




www.fpts.com.vn

hêt các khu vưc trên thê giơi. Vì vây, đa sô các quôc gia đều có san lương khai thac đap ưng đươc nhu cầu

tiêu thu nôi đia và xuât khâu.

Biểu đồ 7: Nhom 10 nước dẫn đầu về giá trị xuất khẩu cao lanh & đất sét cầu năm 2017

Nguồn: UN Comtrade, FPTS Research.

Nhom cac nươc My, Đưc, Pháp, Anh và Trung Quôc là những quôc gia dân đầu về giá tri xuât khâu. Trong đo,

My chiêm lần lươt 33% và 25% tổng giá tri xuât khâu toàn cầu vơi cao lanh va đât sét cầu. Có thê thây, vơi

viêc chiêm ti trong cao như vây, hoạt đông khai thác và xuât khâu đât sét cua My có anh hương lơn tơi giá cua

hai loại đât sét này.

Theo Cuc khao sat đia chât My, san lương khai thác cao lanh toàn cầu năm 2018 ươc đạt 37 triêu tân. Tại My,

san lương đạt 1 triêu tân đât sét cầu (+10% yoy) và 7,3 triêu tân cao lanh ngang bằng so vơi 2017. Tuy nhiên,

xuât khâu hai mặt hàng này cua My tăng mạnh so vơi 2017. Xuât khâu đât sét cầu đạt 100 nghìn tân (+20,5%

yoy) và cao lanh 2,7 triêu tân (+17,4% yoy).

Biểu đồ 8: Giá xuất xưởng (Ex-works price) 6 loại đất sét tại Mỹ giai đoạn 2014 – 2018

(*) Số liệu ước tính. Nguồn: Cục khảo sát địa chất Hoa Kì (USGS).

Chúng tôi nhân đinh triên vong giá bán dưa trên diễn biên chi sô giá san xuât PPI cua các doanh nghiêp khai

thac đât sét cầu và cao lanh tại My. Theo đo, trong thang 2/2019 gia ban tăng 2,7% so vơi cung ki, tương

đương mưc tăng trương hang năm 2,3% cho giai đoạn 2009 – 2019. Nhu cầu cao lanh va đất sét cầu cao

tư san xuất proppant phục vụ khai thác dầu khí và vật liêu gốm sứ dự kiên se khiên giá bán tiêp tục duy

trì đa tăng tư 2% - 3% trong cac năm tơi.

560

215 197 182114

68 64 51 51 28

0

100

200

300

400

500

600

Triê

u U

SD

Cao lanh

122115

74

3725 22

13 12 11 9

0

20

40

60

80

100

120

140

Triê

u U

SD

Đât set cầu (Ball clay)

44 46 45 46 46

144151 157 160

140

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2014 2015 2016 2017 2018*

Gia

xu

ât

xư

ơn

g U

SD

/tâ

n

Ball clay Bentonite Common clay Fire clay Fuller's earth Kaolin




www.fpts.com.vn

a.2. Tràng thạch – nguyên liệu quan trọng trong sản xuất gạch xương sứ & men tráng

Công nghê nung nhanh môt lần - phát triên và sơ hữu bơi công ty Sacmi Imola (Ý) cùng vơi máy ép lưc lơn,

trôn ươt và sây phun tạo ra sư chuyên dich trong cơ câu gạch ôp lát san xuât2. Theo đo, ti trong dần nghiêng

về dòng san phâm gạch xương sư thay cho các mâu xương đỏ cua công nghê cu. Xu hương nay đa khiên

tràng thạch trơ thành nguyên liêu không thê thiêu trong san xuât gạch xương trắng vơi ba vai trò:

(1) là thành phần chât chay trong xương, trang thạch nóng chay tạo ra pha thuy tinh hòa tan môt phần thạch

anh, bao boc và gắn các tinh thê tạo nên đô bền, chay tràn vào các lỗ xôp cua xương sau nung giúp giam đang

kê đô hút nươc,

(2) là phu gia gầy: giam đô co trươc khi nung (do lương đât sét nhiều) tránh gạch co đô co quá mưc, gây nưt,

biên dạng cua san phâm trươc khi nung.

(3) là nguyên liêu trong san xuât men tráng, chiêm tơi 12,22% ti trong khôi lương và là nguôn cung câp chât

kiềm và nhôm.

Biểu đồ 9: Tỉ trọng tràng thạch theo khối lượng trong sản xuất gạch xương trắng và men tráng

Nguồn: Revista Materia3, J-stage4

Theo sô liêu ươc tính 2018 cua Cuc khao sat đia chât Hoa Ky, san lương khai thác tràng thạch toàn cầu đạt 25

triêu tân (+1,2% yoy).

Biểu đồ 10: Khai thác tràng thạch theo quốc gia 2018 & Giá bán tham khảo tại nhà máy tại Mỹ

Nguồn: USGS.

2 Ewa Lewicka, Piotr Wysszomirski, Polish Feldspar Raw Materials for the Domestic Ceramic Tile Industry – Current State and Prospects (Poland, Apr. 2010) 3 C. M. F. Vieira, S. N. Monteiro, Evaluation of a Plastic Clay from the State of Rio de Janeiro as a Component of Porcelain Tile Body (Brazil, 2007) 4 Nachawit TIKUL & Panya SRICHANDR, Assessing the environment impact of ceramic tile production in Thailand. (Journal of the ceramic society of Japan, 2010).

Gạch xương trắng

Trang thạch 42 - 48%

Đât set cầu 27 - 32%

Cao lanh 12 - 18%

Thạch anh 5 - 10%

Bôt talc 0 - 3%

Nguyên liêu phu

12.2%

81.9%

5.5%

Men tráng

Trang thạch

Frit

Cao lanh

Zirconi

Bóng nhôm(alumina ball)

30%

16%

12%7%

7%

24%

Thổ Nhĩ Ki

Trung Quôc

Ý

Ấn Đô

Thái Lan

Tây Ban Nha

Han Quôc

Cac quôc gia khac

66

73

64

58

60

62

64

66

68

70

72

74

2014 2015 2016 2017 2018

Gia trang thạch Ex-work tại My (USD/tân)




www.fpts.com.vn

Xuât khâu tràng thạch thê giơi 2017 đạt 9,3 triêu tân (6,3% yoy) về khôi lương và 355 triêu USD (+4% yoy) về

giá tri. Đây la mưc tăng trương cao nêu so vơi tôc đô tăng trương kep giai đoạn 2007 – 2017, chi 1,2%. Thổ

Nhĩ Ki tiêp tuc là quôc gia dân đầu vơi ti trong 69% tổng khôi lương và 50,5% tổng giá tri toàn cầu.

Biểu đồ 11: Nhom 10 nước dẫn đầu thế giới về giá trị xuất khẩu & nhập khẩu tràng thạch năm 2017

Nguồn: UN Comtrade.

Nhâp khâu tràng thạch toàn cầu trong năm 2017 đạt 9,7 triêu tân (+20,8% yoy). Tổng giá tri nhâp khâu ươc đạt

456 triêu USD (+7% yoy). Ý và Tây Ban Nha là hai quôc gia dân đầu, đong gop 41% tổng giá tri. Viêt Nam nằm

trong top 10 vơi tổng giá tri đạt 18 triêu USD; chu yêu đên tư nhu cầu san xuât kinh trong nươc.

Tràng thạch là khoáng vât đa phổ biên nhât, câu thành 58% vỏ Trai Đât (Kauffman và Van Dyk, 1994). Trữ

lương tràng thach tai các mỏ đã khai thac va chưa đươc phát hiên là rất lơn va dư thưa đối vơi nhu cầu

sử dụng hiên tai. Do vậy, rủi ro thiêu hụt nguồn cung cũng như biên động manh về giá là rất thấp.

a.3. Cát silic công nghiệp – quartzit thạch anh tinh thể

Silic là thành phần quan trong trong men va xương cua vât liêu gôm sư và vât liêu chiu lửa. Silic điôxit giúp kêt

dính các nguyên liêu xương, điều chinh sư giãn nơ nhiêt, quá trình sây và co; giúp cái thiên tinh đông nhât

cung như bao toàn hình dạng cho xương gạch ôp lát. San lương khai thác thê giơi 2018 đạt 300 triêu tân (+10%

yoy). My dân đầu vơi 120 triêu tân (+17,7% yoy), tương đương 40% thê giơi. Khai thác nguyên liêu 2018 tăng

mạnh do nhu cầu lơn tư công nghê cắt phá thuy lưc dầu khí. Cu thê, trong năm 2018, tại thi trương My, 73%

tiêu thu đên tư nhu cầu cát nưt vỡ thuy lưc và 7% tư san xuât san phâm gôm sư.

Biểu đồ 12: Tỉ trọng khai thác cát silic theo quốc gia 2018 & Giá cát silic công nghiệp tại Mỹ

Nguồn: USGS.

179

3917 16 16 14 13 11 11 8

0

50

100

150

200

Triê

u U

SD

Xuât khâu

10285

27 23 20 18 18 16 11 11

0

50

100

150

200

Triê

u U

SD

Nhâp khâu

40%

18%5%

5%

26%

My

Hà Lan

Thổ Nhĩ Ki

Ý

Malaysia

Pháp

Cac quôc gia khác

74.8

47.3

35.4

52.6 53.1

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2014 2015 2016 2017 2018

US

D/t

ân

Gia ban cat silic công nghiêp (USD/tân)




www.fpts.com.vn

Giá cát silic công nghiêp My trung bình ơ mưc 53,1 USD/tân trong năm 2018, tương đương mưc tăng 1% so

vơi 2017. Có thể thấy sau giai đoan giam manh bắt đầu tư cuối năm 2014, gia bán nguyên liêu nay đang

trong đa phục hồi tư năm 2016 cùng vơi nhịp tăng trưởng manh của thị trường xây dựng và hoat động

khai thác khí thiên nhiên tư đa phiên.

a.4. Phụ gia: Bột talc & khoáng chất phụ trợ

Bôt talc là chât xúc tác trong san xuât gạch ôp lát. Viêc bổ sung bôt talc cai thiên đang kê các tính chât vât lí

cung như thâm mĩ cua san phâm gạch ôp lát.

Tăng kha năng chông sôc nhiêt và giam nưt gay trên xương gạch

Cai thiên đô trắng và giam kha năng bi ăn mon

Giam kha năng biên dạng cua gạch như giãn nơ nhiêt và co lại khi nung

Cai thiên mưc đô đặc cua xương

Giam bơt chu kì nung và nhiêt đô cua lò nung

Bôt talc chiêm khoang 3% trong khôi lương gạch porcelain và là phu gia có ti trong khôi lương cao nhât trong

xương gạch so vơi các phu gia khác. Trong năm 2018, san lương khai thác bôt talc thê giơi đạt 7,5 triêu tân

(+3,2% yoy). Trung Quôc dân đầu vơi ti trong 24%.

Biểu đồ 13: Tỉ trọng khai thác bột talc theo quốc gia 2018 & Giá bột talc tại thị trường Mỹ

Nguồn: USGS.

Giá bán trung bình bôt talc trong xu hương tăng tư năm 2014. Nhu cầu chất độn lơn tư ngành nhựa đòi hỏi

chất lương trung bình – cao của bột talc khiên cho giá bán nguyên liêu này liên tục tăng trong thời gian

gần đây va dự kiên tiêp tục duy trì trong những năm tơi vơi mức tăng trung bình 6%/năm.

Ngoài bôt talc, các khoáng chât phu trơ khác có ti trong rât nhỏ về khôi lương trong phôi liêu xương cung như

men. Thêm nữa, theo Cuc khao sat đia chât Hoa Ky, giá các nguyên liêu này không biên đông mạnh trong 5

năm trơ lại đây. Cu thê, năm 2018 giá wollastonit FOB xuất từ Trung Quốc với mức tinh chế tối thiểu ở mức 80

– 105 USD/tấn và giá mullite thô tại Mỹ là 270 USD/tấn (chỉ tăng nhẹ 3,9% so với giá năm 2014). Vì vậy, trong

khuôn khổ của báo cáo này, chúng tôi sẽ không phân tích sâu thêm vào các loại phụ gia này.

b. Men, mực in & chất màu gốm sứ

Engobe và men là lơp phu tráng lên bề mặt xương gạch và trai qua quá trình nung, tạo thành bề mặt chông

thâm nươc, có tính chât bao vê và mang lại thâm mĩ cho viên gạch ôp lát.

Engobe là lơp phu sit đặc nhưng không co tinh thuy tinh hoa, đong vai tro lơp lót gắn kêt xương gạch vơi lơp

men ơ trên. Men là lơp thuy tinh vơi frit là thành phần chính câu thanh co vai tro tăng đô sáng, bóng, chông

thâm và tạo màu cho san phâm. Tây Ban Nha dân đầu thê giơi về phát triên công nghê san xuât frit, men, mưc

gôm và chât màu vơi hơn 70% san lương san xuât đươc xuât khâu và tiêu thu tại các thi trương nươc ngoài.

24%

12%

11%8%

8%

6%

5%

5%

20%

Trung Quôc

Ấn Đô

Brazil

My

Han Quôc

Pháp

Nhât Ban

Phần Lan

Khác

171186

197214 216

0

50

100

150

200

250

2014 2015 2016 2017 2018

US

D/t

ân

Gia ban bôt talc tại thi trương My




www.fpts.com.vn

Viêt Nam nằm trong top 10 nươc nhập khâu men gốm vơi giá trị 99,7 triêu USD trong năm 2017. Trung

Quốc và Tây Ban Nha chiêm tỉ trong cao nhất xuất khâu sang Viêt Nam, lần lươt 54,5% và 21,5%.

Biểu đồ 14: Nhom 10 nước dẫn đầu thế giới về giá trị xuất khẩu & nhập khẩu các sản phẩm men năm 2017

Nguồn: UN Comtrade.

b.1. Frit & men tráng

Frit là môt dạng thuy tinh không đông nhât, đươc san xuât bằng cách nâu nóng chay hỗn hơp các oxit và hơp

chât dễ hoa tan trong nươc hay chì ô-xit, sau đo lam nguôi trong nươc và nghiền vun. Tư frit, men đươc tổng

hơp. Nguyên liêu làm men gôm cao lanh đa tinh loc, đât sét, thạch anh, tràng thạch, đa vôi va cac hơp chât

hóa hoc khác. Cac oxit SnO2, ZrO2 dung đê lam đuc men màu trắng.

Biểu đồ 15: Quy trình sản xuất frit tại Anffecc (một đơn vị chuyên sản xuất men gốm sứ tại Tây Ban Nha)

Hỗn hơp những vât liêu thuy tinh

nung chay ơ nhiêt đô cao (1350

– 1550 oC)

Hỗn hơp đươc đổ vào bê dung

dich làm mát và chuyên thê rắn là

manh thuy tinh trong suôt

Frit thành phâm

Nguồn: Anffecc, FPTS Research.

b.2. Chất màu gốm sứ

Chât màu là thành phần quan trong tạo tính thâm mĩ cho san phâm gạch ôp lát. Chât màu gôm sư đươc san

xuât tư các oxit và muôi kim loại tinh khiêt. Phôi liêu đươc nung và nghiền thât min đê có kha năng che phu tôt.

Phần lơn là silicat hay aluminat cua các kim loại thích hơp. Đê tạo màu cho mặt gạch, chât mau đươc trôn cùng

vơi môt sô chât hữu cơ dạng lỏng giúp chât mau tran đều trên xương gạch. Sau quá trình nung, các chât hữu

cơ biên mât và phần màu gôm tan chay, bám và phan ưng vơi bề mặt san phâm.

b.3. Mực in gốm sứ

Hiên nay khâu trang trí gạch ôp lát sử dung phương phap truyền thông in lươi hay in rotor ít con đươc áp dung

do hạn chê về mâu ma cung như ti lê lỗi trên san phâm. Công nghê in phun ra đơi năm 2010 tại Tây Ban Nha

đa hoan toan thay thê phương phap truyền thông. Xu hương ưa chuông mâu ma đa dạng cùng mưc đô cạnh

tranh về san phâm giữa các doanh nghiêp san xuât khiên nhu cầu sử dung may in kĩ thuât sô tăng mạnh, kéo

theo tăng trương tiêu thu mưc in cho hoàn thiên gạch ôp lát cua ngành.

988

676

416 383 333 315 261 223126 99

0

200

400

600

800

1000

1200

Tri

êu

US

D

Xuât khâu243 235

174 172 169 155

114 104 100 100

0

50

100

150

200

250

300

Tri

êu

US

D

Nhâp khâu




www.fpts.com.vn

c. Dây chuyền thiêt bị san xuất gach ốp lát

Máy móc thiêt bi đong vai tro thiêt yêu trong san xuât gạch ôp lát và quyêt đinh chât lương san phâm đầu ra.

Tại Viêt Nam, các doanh nghiêp san xuât chu yêu nhâp máy móc thiêt bi tư Ý và Trung Quôc.

Biểu đồ 16: Doanh thu bán máy móc sản xuất gốm sứ của Ý theo chức năng của thiết bị

Nguồn: Acimac, FPTS Research.

Ý và Trung Quôc là hai quôc gia dân đầu thê giơi trong lĩnh vưc san xuât máy móc san xuât gạch ôp lát. Vơi tỉ

lê xuất khâu tơi 80% san lương san xuất, Ý dẫn đầu trong cai tiên công nghê và ứng dụng trong san

xuất máy móc thiêt bị. Trong khi đó, may móc của Trung Quốc thường mất 2 – 3 năm để bắt kịp chất

lương công nghê của Ý. Tổng doanh thu bán thiêt bi san xuât gôm sư cua Ý năm 2017 đạt 2,2 ty euro vơi ti

lê xuât khâu 74%. Doanh thu bán máy móc gạch ôp lat đạt 1,9 ty euro, chiêm tơi 86,1% tổng doanh thu.

Biểu đồ 17: Nhom 10 nước dẫn đầu thế giới năm 2017 về xuất khẩu thiết bị gia công đá, gốm, bê tông, xi

măng các loại & thị phần nhập khẩu vào Việt Nam theo quốc gia.


Giá tri nhâp khâu năm 2017 các máy móc gia công vât liêu xây dưng (đa, gôm, bê tông va xi măng cac loại)

vào Viêt Nam đạt 94,5 triêu USD. Nhâp khâu thiêt bi tư Trung Quôc chiêm ti trong cao nhât lên tơi 44%, đạt

41,4 triêu USD còn tư Ý là 15%. Măc dù có chất lương thấp hơn, máy móc Trung Quốc đươc lựa chon

lắp đăt nhiều hơn so vơi may móc nhập tư Y do có giá bán thấp hơn cùng khoang cach địa lí gần dẫn

đên viêc bao trì và sửa chữa thuận tiên hơn. Cụ thể, cac doanh nghiêp trong nươc chủ yêu nhập may

ep va lò nung của Y trong khi nhập cac phần còn lai của dây chuyền san xuất tư Trung Quốc.

11.6%

21.9%

4.8%

4.7%6.4%8.3%

9.2%

10.8%

11.7%

Xử li nguyên liêu thô Đinh hinh

Khuôn Sây khô

Trang men truyền thông In kĩ thuât sô

Bôc dỡ & vân chuyên Nung

Hoan thiên & đong goi

941

444

208 174 16692 68 66 63 45

0100200300400500600700800900

1,000

Tri

êu

US

D

Gia tri xuât khâu may moc san xuât gạch ôp lat theo quôc gia

44%

34%

15%

Gia tri nhâp khâu may moc gia công đa, gôm, bê tông & xi măng cac loại vao Viêt

Nam theo quôc gia

Trung Quôc Han Quôc

Ý Nhât Ban

Đưc Khác




www.fpts.com.vn

2. Hoat động san xuất

Hiên nay, công nghê san xuât gạch ôp lat đươc chia theo sô lần nung san phâm, cu thê là các công nghê nung

môt lần, hai lần và ba lần. Trong đo, dây chuyền gạch ốp lát nung một lần (kết hợp trộn nghiền ướt phối liệu)

là dây chuyền tiên tiến nhất với thời gian sản xuất nhanh đồng thời tiết kiệm chi phí sản xuất.

Biểu đồ 18: Chi tiết quy trình công nghệ sản xuất gạch ốp lát nung nhanh một lần (quay lại)

Nguồn: Trung tâm Quan trắc và Bảo vệ môi trường Phú Thọ, FPTS Research




www.fpts.com.vn

a. So sánh các quy trình san xuất gach ốp lat đang đươc sử dụng

Bang 4: So sánh các quy trình sản xuất đang được sử dụng phổ biến nhất trong ngành

Nung chậm hai lần Nung nhanh một lần Xương sứ đồng nhât Xương sứ tráng men

Nghiền khô vơi máy

nghiền búa

Nghiền quay ươt vơi

phu gia sillic


phu gia nhôm ôxit


phu gia nhôm ôxit

Nen & đúc bôt phôi liêu

thành những viên nhỏ Sây phun Sây phun Sây phun

Ép cơ hoc

(1.000 – 1.500 tân/m2)

Ép thuy lưc

(2.000 – 3.500 tân/m2)

Ép thuy lưc

(4.000 – 5.000 tân/m2)

Ép thuy lưc (nạp liêu

nhiều lần), đúc

Sây khô xương gạch

(~24 tiêng)


trong lo đưng (~1 tiêng)


trong lo đưng (~1 tiêng)


trong máy sây vi sóng

hoặc hông ngoại

Nung xương gạch lần 1

(~1.000oC, 30 - 36

tiêng)

Tráng men & trang trí

Nung môt lần

(1.200 – 1.250oC,

50 – 70 phút)

Trang trí (men muôi

tan, bóng kính, vi tinh,

…)

Tráng men & trang trí

Nung môt lần

(1.050 – 1.150oC,

30 – 45 phút)

Mài bóng

Nung môt lần

(1.200 – 1.250oC,

50 – 70 phút)

Nung san phâm lần 2

(~950oC, 12 – 16 tiêng) Mài bóng

Nguồn: CNR-IRTEC5, FPTS Research.

b. Những quốc gia san xuất gach ốp lát lơn trên thê giơi

Sản xuất gạch ốp lát thế giới có mức độ tập trung cao khi san lương nhóm 10 quôc gia dân đầu chiêm ti trong

80,7% san lương toàn cầu. Trung Quôc đưng đầu vơi 43,4% thi phần và bỏ xa cac nươc còn lại trong top 5 là

Ấn Đô, Brazil, Viêt Nam và Tây Ban Nha

Biểu đồ 19: Cơ cấu sản xuất sản phẩm theo quốc gia và châu lục giai đoạn 2014 - 2018


5 M.Dondi, CNR-IRTEC, Istituto di Ricerche Technologiche per la Ceramica, Technological and compositional requirements of clay materials for ceramic tiles (July 22nd – 28th, 2001).

48.3%

47.9%

48.9%

47.1%

43.4%

6.6%

6.8%

7.2%

7.9%

8.7%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2014

2015

2016

2017

2018

Trung Quôc Ấn Đô BrazilViêt Nam Tây Ban Nha ÝIndonesia Iran Thổ Nhĩ KyAi Câp Khác

70.3%

69.8%

71.5%

69.6%

68.6%

14.2%

14.4%

14.4%

14.6%

15.1%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

2014

2015

2016

2017

2018

Châu Á Châu Âu

Bắc My Nam My

Châu Đại Dương Châu Phi




www.fpts.com.vn

Trong giai đoạn 2014 – 2018, Trung Quôc vân duy trì thi phần lơn cua minh trong khi nhom cac nươc còn lại

thuôc châu A như Ấn Đô, Viêt Nam,… co thi phần tăng trương đều khoang 0,5% mỗi năm. San lương nhóm

cac nươc châu Âu tăng trương châm vơi xu hương tăng gia tri gia tăng trên tưng san phâm thay vì sô lương.

Triển vong tương lai dự kiên se tiêp tục duy trì xu hương này, cụ thể các quốc gia châu Á se tiêp tục

mở rộng thị phần trong khi của cac nươc châu Âu se co hẹp dần lai.

Biểu đồ 20: Sản lượng sản xuất của nhóm 6 nước dẫn đầu ngành gạch ốp lát


Trong năm 2018, san lương san xuât thê giơi đạt 13,1 ty m2, tương đương mưc giam 3,6% so vơi 2017. Đây

là lần đầu tiên san lương thê giơi có sư sut giam kê tư năm 2010. Nguyên nhân chu yêu đên tư Trung Quôc.

San lương cua quôc gia nay năm 2018 đạt 5,7 ty m2 (-11,2% yoy) vơi lí do chu yêu tơi tư tôc đô tăng trương

kinh tê châm lại cùng chi phí san xuât các doanh nghiêp nhóm vât liêu xây dưng tăng mạnh do các chính sách

môi trương mơi cua chính phu.

c. Thống kê 25 doanh nghiêp san xuất gach ốp lát dẫn đầu theo san lương san xuất năm 2018

Theo Acimac, san lương san xuât năm 2018 cua 25 doanh nghiêp đầu nganh đạt 1,80 ty m2 (13,7% tổng san

lương thê giơi). Mohawk Industries (My) đưng đầu vơi san lương 223 triêu m2 và doanh thu mang gạch ôp lát

2018 đạt 3,6 ty USD (36% tổng doanh thu tâp đoan). Đưng thư hai là Siam (Thái Lan) vơi san lương 174 triêu

m2 (-7% yoy) và doanh thu 2018 đạt 768,9 triêu USD (-3,2% yoy). Công ty cổ phần Prime Group - doanh nghiêp

gạch ôp lát lơn nhât Viêt Nam là công ty con cua tâp đoan nay. Grupo Lamosa thư ba, vơi san lương 171 triêu

m2 và doanh thu 729,8 triêu USD.

Biểu đồ 21: Sản lượng sản xuất của nhóm 25 doanh nghiệp lớn nhất ngành gạch ốp lát thế giới


0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

Trung Quôc Ấn Đô Brazil Viêt Nam Tây Ban Nha Ý

2014 2015 2016 2017 2018

CAGR = -3,2%

0%20%40%60%80%100%120%

0

50

100

150

200

250

San lương san xuât 2018 Ti lê san xuât/công suât thiêt kê

CAGR = -1,3%

CAGR = +8,5% CAGR = +13,7%

CAGR = +5,7% CAGR = +2,2%




www.fpts.com.vn

3. Đầu ra

a. Chủng loai san phâm

Thi trương gạch ôp lát thê giơi gôm có 2 loại san phâm chính là gạch ceramic và gạch porcelain. Tư đo, cac

nhóm san phâm chia ra gôm có gạch ôp ceramic, gạch lát ceramic tráng men, gạch gôm (hay còn goi là gạch

cotto), gạch lát porcelain sư và gạch porcelain bán sư. (Chi tiêt)

b. Các thị trường xuất nhập khâu lơn trên thê giơi

Măc dù san lương xuât khẩu tiếp tuc suy giam năm thứ 5 liên tiếp, Trung Quốc vân dân đầu về san

lương xuât khẩu với 31,1% thị phần xuât khẩu toàn cầu. Trong năm 2018, hơn 2,7 ty m2 gạch ôp lat đươc

mua đi ban lại giữa các quôc gia vơi nhau. Trung Quôc, Tây Ban Nha và Ý chiêm tơi 58,1% thi phần xuât khâu

trong khi con sô này cua tổng 10 nươc đưng đầu lên tơi 85,6%. Đôi vơi nhâp khâu, các quôc gia nhâp khâu

đươc chia làm hai nhóm: (1) cac nươc phát triên như My, Phap, Đưc,… vơi thu nhâp đầu ngươi cao, thi hiêu

sử dung các san phâm gạch cao câp tư Ý va Tây Ban Nha; (2) cac nươc đang phat triên như Philippines,

Indonesia, Thai Lan… vơi nhu cầu xây dưng cao, tôc đô đô thi hóa cùng thu nhâp đầu ngươi tăng nhanh; chu

yêu nhâp khâu gạch ôp lat tư Trung Quôc va Ấn Đô.

Bang 5: Tình hình xuất nhập khẩu gạch ốp lát trên thế giới năm 2018 (Đơn vị: Triệu m2)

Xuât khâu Nhâp khâu

Quôc giá San

lương

+/-

18/17 Thi phần Quôc gia

San

lương

+/-

18/17 Thi phần

Trung Quôc 854 -5,9% 31,1% My 209 +3,5% 7,6%

Tây Ban Nha 414 +1,7% 15,1% Iraq 124 -3,9% 4,5%

Ý 328 -3,0% 11,9% UAE 113 -13,7% 4,1%

Ấn Đô 274 +20,2% 10,0% Pháp 108 -3,6% 3,9%

Iran 151 +2,0% 5,5% Đưc 106 -2,8% 3,9%

Brazil 100 +11,2% 3,6% Philippines 91 +11,0% 3,3%

Thổ Nhĩ Ki 100 +7,8% 3,6% Indonesia 77 +20,3% 2,8%

Mexico 46 -13,2% 1,7% Hàn Quôc 77 -1,3% 2,8%

Ba Lan 43 -4,4% 1,6% Israel 61 +5,2% 2,2%

UAE 42 -8,7% 1,5% Thái Lan 57 +3,6% 2,1%

Thế giới 2.749 -0,1% 100,0% Thế giới 2.745 -0,3% 100,0%


Với vị thế số 1 về công nghệ san xuât, giá trị xuât khẩu €/m2 san phẩm cua Ý dân đầu ngành. Ý và Tây

Ban Nha đưng đầu về ti lê xuât khâu trên san lương san xuât, lần lươt 78,8% va 78,1% trong năm 2018. Giá

tri xuât khâu tinh trên tưng đơn vi cho thây vi thê tiên phong cua Ý trong nền công nghiêp san xuât gạch ôp lát.

Trong năm 2018, gạch xuât tư Ý có mưc gia ban trung binh đạt 13,9 €/m2, cao hơn 3,2 lần so vơi Trung Quôc

và 2,1 lần so vơi Tây Ban Nha.

Biểu đồ 22: Sản lượng và giá trị xuất khẩu gạch ốp lát của nhom 10 nước xuất khẩu lớn nhất

0.0

5.0

10.0

15.0

0

200

400

600

800

1,000

Ý Tây BanNha

Trung Quôc

Ấn Đô Iran Brazil Thổ Nhĩ Kì

Mexico Ba Lan UAE Gia

tri x

uât

khâu

(€/m

2)

San lư

ơng x

uât

khâu

(triêu m

2)

SLXK 2017 SLSX 2018 Gia tri xuât khâu €/m2





www.fpts.com.vn

III. Tình hình cung cầu ngành gạch ốp lát thế giới

1. Cung cầu ngành gach ốp lát giai đoan 2010 - 2018

a. Tình hình cung cầu toàn thế giới

Trong giai đoạn 2010 – 2018, ngành gạch ôp lat đôi diên vơi vân đề dư thưa nguôn cung. Trong năm 2018,

san lương san xuât thê giơi là 13,1 ty m2 trong khi nhu cầu khoang 12,8 ty m2. Mưc dư cung trong năm 2018

đạt 281 triêu m2. Mặc du chưa co sô liêu về tổng công suât thiêt kê toàn ngành, tuy nhiên khi nhìn vào sô liêu

về ti trong san xuât thưc tê so vơi công suât thiêt kê tại môt sô nươc dân đầu, có thê thây vân đề dư cung khiên

tình hình chung cua ngành gặp nhiều kho khăn. Tại Trung Quôc, vơi hơn 1.400 doanh nghiêp và 3.500 dây

chuyền san xuât, công suât thiêt kê ươc tính trên 11 ty m2 trong khi san lương năm 2018 chi đạt 4,8 ty m2, tưc

43,6% công suât. Tương tư tại Brazil và Viêt Nam, con sô này là 74,9% và 80,0% vơi công suât thiêt kê là 1,1

ty và 0,7 ty m2. Nguyên nhân chinh đên tư sự tăng trưởng trở lai của xây dựng toàn cầu, đăc biêt tai các

nươc châu Á trong giai đoan này kéo theo sự đầu tư ồ at nhằm mở rộng năng lực san xuất.

Biểu đồ 23: Cung cầu gạch ốp lát toàn thế giới


Ngành gạch ôp lát thê giơi giai đoạn 2010 – 2018 đạt tôc đô tăng trương kép về san lương lần lươt 3,9% đôi

vơi san xuât và 3,8% tiêu thu. Trong năm 2018, sư suy giam san lương cua Trung Quôc đa khiên san lương

ngành gạch ôp lát thê giơi sut giam lần đầu tiên kê tư năm 2010. Cu thê, san xuât 2018 cua Trung Quôc chi

đạt 5,7 ty m2 (-11,2% yoy). Xét về tiêu thu, san lương cua Trung Quôc là 4,8 ty m2 (-12,0% yoy) trong khi hầu

hêt các nươc trong top 10 có sư sut giam như Ấn Đô (-1,3% yoy), Brazil (-0,8% yoy), Viêt Nam (-6,6% yoy),

Thổ Nhĩ Ki (-5,9% yoy) và Mexico (-2,5% yoy).

Vơi viêc chiêm tơi 43,4% về san xuât và 37,8% về tiêu thu toàn cầu năm 2018, những thay đổi trong tăng

trương cua ngành gạch ôp lát Trung Quôc cung như chinh sach kinh tê đặc biêt về môi trương và sử dung tài

nguyên se có anh hương lơn tơi tình hình chung cua ngành gạch ôp lát thê giơi.

9,64410,626

13,255 13,55213,099

9,54310,472

12,973 13,270 12,818

0

50

100

150

200

250

300

350

400

0

2,000

4,000

6,000

8,000

10,000

12,000

14,000

16,000

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Dư

cung g

ạch ô

p lat

(Triêu m

2)

San lư

ơng g

ạch ô

p lat

(Triêu m

2)

Nguôn cung Nhu cầu Dư cung




www.fpts.com.vn

Biểu đồ 24: Sản lượng tiêu thụ (đơn vị: triệu m2) nhóm 5 nước dẫn đầu các năm 2016, 2017 & 2018

Nguồn: Acimac, Ceramic World Web.

b. Cung cầu gạch ốp lát theo khu vực

Trong giai đoạn 2010 – 2018, cac nươc tại khu vưc châu Âu tiêp tuc chú trong vào cai tiên san xuât theo chiều

sâu và hạn chê đầu tư gia tăng công suât . Ngươc lại, các quôc gia đang phat triên ơ châu Á liên tuc đầu tư

nhà máy và nâng công suât thiêt kê vơi công nghê theo sau nhóm Ý và Tây Ban Nha tư 2 – 3 năm. Vì vây, gần

như toan bô tăng trương san lương cua nganh đên tư các quôc gia tại khu vưc châu A như Trung Quôc, Ấn

Đô, Indonesia và Viêt Nam.

Biểu đồ 25: Cơ cấu cung cầu ngành gạch ốp lát theo khu vực

Nguồn: D. Stock (2012), Acimac, FPTS Research.

Về san xuât, châu Á chiêm ti trong 68,6% toàn cầu, tương đương 8.980 triêu m2 trong năm 2018 (-5,2% yoy).

Mưc tăng trương âm đên tư sư sut giam mạnh cua ngành gạch ôp lát Trung Quôc, chi phần nao bu đắp lại bơi

tăng trương cua Ấn Đô, Viêt Nam, Indonesia và Iran. Châu Âu san xuât 1.984 triêu m2 (+0,4% yoy) trong khi

đo san lương châu My giam nhẹ tư 1.436 lên 1.412 triêu m2. Cu thê, khu vưc Trung và Nam My đạt 1.064 triêu

m2 (-0,9% yoy) và Bắc My là 348 triêu m2 (-3,9% yoy). Châu Phi chưng kiên sư tăng trương mạnh me trong 4

– 5 năm gần đây, đạt 718 triêu m2 (+3,2% yoy) chu yêu tơi tư nguôn tiền đầu tư cua Trung Quôc tại các quôc

gia Sudan, Uganda, Etiopia và Kenya.

5,475 5,498

4,840

785 760 750 706 708 702412 580 542 369 336 450

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

140%

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

2016 2017 2018 2016 2017 2018 2016 2017 2018 2016 2017 2018 2016 2017 2018

San lương tiêu thu Ti lê tiêu thu/san xuât

46% 47% 43% 39% 41% 38%

24% 22% 25%27% 26% 29%

11% 10% 10%9% 8% 8%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2011 2017 2018 2011 2017 2018

Châu Đại Dương

Châu My khac

Châu Phi

Châu Âu khác

Trung & Nam My

EU (28)

Châu Á khác

Trung Quôc

San xuât Tiêu thu

Trung Quốc Ấn Độ Brazil Viêt Nam Indonesia




www.fpts.com.vn

Về tiêu thu 2018, nhu cầu châu Á sut giam còn 12.818 triêu m2 (-3,6% yoy). Đôi vơi châu Âu, khu vưc liên minh

châu Âu tăng trương 2,5%, đạt 1.034 triêu m2 trong khi các quôc gia ngoài liên minh chưng kiên sư sut giam

1,6% nhu cầu gạch ôp lát, 556 triêu m2 trong năm 2018. San lương tiêu thu tại châu My ổn đinh, đạt 1.733 triêu

m2 trong khi con sô này cua châu Phi là 930 triêu m2 (+1,1% yoy), bỏ xa san lương san xuât cua châu luc này

(718 triêu m2 năm 2018).

2. Dự báo nhu cầu gach ốp lát thê giơi

Nhu cầu xây dưng đươc dư báo se có chuyên dich lêch về phia Đông ban cầu, khi nhu cầu phát triên cua châu

A va cac nươc khu vưc Đông Âu se la đông lưc chính cho ngành xây dưng toàn cầu; tư đo tạo đông lưc cho

nhu cầu tiêu thu nhóm vât liêu xây dưng hoàn thiên trong đo có gạch ôp lat. Đôi vơi thi trương chính châu Á,

Trung Quôc cùng vơi Ấn Đô - hai quôc gia đông dân nhât thê giơi vơi nhu cầu phát triên cơ sơ hạ tầng cung

như qua trinh đô thi hóa cao, vân se tiêp tuc la đầu tau thúc đây hoạt đông xây dưng tại châu luc này.

Biểu đồ 26: Cơ cấu giá trị xây dựng toàn cầu

Nguồn: HIS Global insight.

Theo dư báo cua Prometeia, tăng trương xây dưng dân dung toàn cầu se châm lại trong giai đoạn 2017 – 2019

ơ mưc trung bình khoang 3%/năm so vơi con sô 4% ghi nhân trong năm 2016.

Biểu đồ 27: Dự báo tăng trưởng đầu tư hoạt động xây dựng dân dụng thế giới theo khu vực

Nguồn: Prometeia, FPTS Research.

35%

31%

25%

4% 3% 2% 1%

2005

Tây Âu

Châu Á

Bắc My

Đông Âu

My Latin

Trung Đông

Châu Phi

24%

46%

17%

5%4% 2% 2%

2020




www.fpts.com.vn

Đôi vơi các thi trương truyền thông (NAFTA và Tây Âu, chiêm khoang môt nửa tổng mưc đầu tư dân dung),

năm 2017 ghi nhân mưc tăng trương bùng nổ tại Tây Âu vơi 5,3% va đanh dâu mưc tăng cao nhât kê tư 1990.

Đông lưc chinh đên tư sư đong gop cua Phap, Đưc va Tây Ban Nha đa bu đắp lại sư châm lại đôt ngôt cua tại

thi trương My do mang dân dung suy thoái nhẹ trong 3 quý cuôi năm. Tuy nhiên, khoang cách giữa Tây Âu và

My se đao ngươc trong năm 2019 - 2020 dươi áp lưc kêt hơp cua sư châm lại đa đươc dư bao trươc tại thi

trương châu Âu (đinh trê ơ Anh và phuc hôi châm tại Ý) và sư tăng tôc trơ lại cua thi trương My.

Đôi vơi thi trương mơi, năm 2017 ghi nhân mưc tăng trương cao hơn dư kiên đôi vơi ca Trung & Đông Âu va

vùng viễn Đông. Sư châm lại trong đầu tư tại khu vưc châu Á diễn ra không quá tiêu cưc như ki vong, mặc dù

các can thiêp chính sách cua chính phu như cai cách thuê tại Ấn Đô va tăng trương tín dung châm lại tại Trung

Quôc đa khiên tôc đô tăng trương đầu tư dân dung suy giam so vơi con sô 4,8% cua năm 2016.

Biểu đồ 28: Dự báo tăng trưởng tiêu thụ gạch ốp lát theo khu vực

Nguồn: Prometeia, FPTS Research.

Mưc tăng trương đầu tư xây dưng dân dung thê giơi dư báo trung bình ơ mưc 3% cho năm 2019 đươc kì vong

se thúc đây tăng nhu cầu sử dung gạch ôp lát thêm 3,2% mỗi năm. Điều nay tương đương vơi mưc tăng san

lương tiêu thu khoang 412 triêu m2, dư kiên ơ mưc 13,2 triêu m2 trong năm 2019.

Biểu đồ 29: Dự báo đong gop tăng trưởng sản lượng tiêu thụ (triệu m2) 2019 theo khu vực

0.2

1.7

2.4

3.5

3.8

3.8

4.4

4.4

4.5

0 2 4 6

Nam My

Khác

Bắc My

Đông Âu

Trung binh thê giơi

Tây A

Đông A

Tây Âu

Bắc Phi va Trung Đông

2017

2.2

2.2

2.4

3.1

3.2

3.2

3.6

4.3

4.8

0 2 4 6

Nam My

Khác

Bắc My

Tây Âu

Đông A

Trung binh thê giơi

Trung & Đông Âu

Bắc Phi va Trung Đông

Tây A

2019e

13

.10

1

13

.95

7


12

.81

8

13

.23

0




www.fpts.com.vn

IV. Đanh gia triển vọng và xu hướng ngành gạch ốp lát thế giới

Chúng tôi đanh gia triên vong ngành gạch ôp lát trong vòng 3 – 5 năm tơi vân se tiêp tuc trong xu hương hiên

tại vơi sư phân hóa rõ ràng giữa các khu vưc và quôc gia theo mưc đô phát triên. Cu thê:

Nhom cac nước đa phat triển (châu Âu, Brazil,…) Nhu cầu gạch ôp lat đa bươc vao giai đoạn bão hòa

vơi dư đia tăng trương ít và chu yêu đên tư đầu tư thay thê và nâng câp nhà dân dung. Các quôc gia ơ

châu Âu vơi ưu thê về công nghê tâp trung gia tăng gia tri trên tưng san phâm phuc vu xuât khâu vơi

chât lương đông đều trong khi san lương san xuât chi duy tri tăng nhẹ qua cac năm.

Trung Quốc và nhom cac nước đang phat triển (Ấn Đô, Viêt Nam, Indonesia,…) Nhu cầu gạch ôp lát

vân đang trong giai đoạn tăng trương tôt. Nhu cầu xây dưng lơn, tôc đô đô thi hóa nhanh cùng vơi thu

nhâp binh quân đầu ngươi đang tăng dần là những nguyên nhân gia tăng nhu cầu tiêu thu gạch ôp lát.

Có thê noi, trong giai đoạn 2019 – 2025, san xuât và tiêu thu tại khu vưc châu Á vân se tiêp tuc la đông

lưc chinh thúc đây tăng trương ngành gạch ôp lát toàn cầu.

Biểu đồ 30: Tỉ trọng sản xuất gạch ốp lát theo khu vực địa lí giai đoạn 2008 – 2018 (nguồn: Acimac)

Theo dư báo cua tổ chưc Grand View Research (môt công ty nghiên cưu va dư bao thi trương cua My), thi

trương gạch ôp lát toàn cầu dư kiên se đạt 95,65 ty USD trong năm 2025, tương đương mưc tăng trương kép

7,7% cho giai đoạn 2019 – 2025. Trong đo, khu vưc châu A đươc dư báo có mưc tăng trương kép ơ mưc 8,5%

cho cung giai đoạn vơi nguyên nhân chinh tư phát triên đô thi khiên nhu cầu xây dưng dân dung va thương

mại tăng cao.

16.7% 12.6% 11.8% 11.2% 10.5% 9.9% 9.6% 9.8% 9.8% 10.1% 10.4%

60.4%64.9% 66.4% 68.0% 68.7% 69.5% 70.1% 69.4% 70.6% 69.6% 68.6%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

EU Châu Âu khác NAFTA Nam My Châu Á Châu Phi Châu Đại Dương




www.fpts.com.vn

B. NGÀNH GẠCH ỐP LÁT VIỆT NAM

I. Quá trình hình thành và phát triển ngành gạch ốp lát Việt Nam

1. Quá trình phát triển ngành gach ốp lát

Giai đoạn sơ khai tư năm 1970 đến trước năm 2000:

Theo Hiêp hôi vât liêu xây dưng6, lich sử ngành gạch ôp lát Viêt Nam bắt đầu tư khoang những năm 1970. Tuy

nhiên, san lương san xuât rât thâp do gặp rât nhiều kho khăn về phu tùng thay thê buôc phai nhâp khâu cung

như thiêu hut nguôn nguyên liêu men sau thơi ky giai phong năm 1975. Trươc năm 1993, ca nươc không có

cơ sơ san xuât gạch lát nền mà chi có vỏn vẹn 3 cơ sơ san xuât gạch ôp tương kich thươc nhỏ 10x10 cm,

chât lương thâp vơi công suât là 200 nghìn m2/năm là Thanh Trì (Hà Nôi), Thanh Thanh (Đông Nai) và Long

Hầu (Thái Bình). Năm 1994, dây chuyền san xuât gạch ôp lat đầu tiên nhâp thiêt bi và công nghê cua hãng

Welko Ý vơi công suât 1 triêu m2/năm bơi công ty gôm xây dưng Hữu Hưng Viglacera tại Hà Nôi.

Trong giai đoạn nay, gạch ôp ceramic là san phâm chu yêu vơi cac kich thươc nhỏ hơn 40x40 cm. Gạch đươc

trang tri bằng công nghê in lươi, dân tơi chât lương va sô lương mâu ma bi hạn chê.

Biểu đồ 31: Quy mô công suất thiết kế (CSTK) ngành gạch ốp lát Việt Nam

Giai đoạn tăng trưởng tư năm 2000 đến năm 2009:

Tư 67,2 triêu m2 năm 2000, công suât thiêt kê toan nganh gia tăng nhanh chong, đạt 328,2 triêu m2 trong năm

2009. Tôc đô tăng trương kep công suât thiêt kê trong giai đoạn 2000 - 2009 đạt 19,3%/năm. Công suât san

xuât gạch porcelain năm 2009 khiêm tôn, đạt 47,5 triêu m2 tương đương ti trong 14,5% tổng công suât thiêt kê

nganh. San lương san xuât va tiêu thu năm 2009 lần lươt la 295 va 240 triêu m2, tương đương tôc đô tăng

trương kep 20,5% về san xuât va 17,8% về tiêu thu trong giai đoạn 2000 – 2009.

Quy mô đầu tư tăng lên, cac nha may có công suât dao đông tư 2 – 3 triêu m2/năm va chu yêu nhâp dây chuyền

đông bô tư hai quôc gia Ý và Tây Ban Nha. Tôn tại môt sô ít doanh nghiêp lưa chon máy móc nhâp tư Trung

Quôc. Đầu những năm 2000, môt sô dây chuyền miền Bắc sử dung than hoa khi đê giam chi phí san xuât. Ưu

điêm cua than hóa khí là giam chi phí nhiên liêu nhưng lại co nhươc điêm cơ ban là đô ổn đinh chât lương

6 Ông Đinh Quang Huy, Hiêp hôi vât liêu xây dưng Viêt Nam, “Gốm sứ xây dựng Việt Nam – 60 năm một chặng đường phát triển (P2)”. Ngày truy câp: 19/07/2019

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

0

100

200

300

400

500

600

700

800

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

CS

TK

Triêu m

2/n

ăm

Ceramic Porcelain Cotto Tăng trương tổng CSTK (%)




www.fpts.com.vn

gạch san xuât thâp hơn khi thiên nhiên. Ngoai ra, sử dung khí hóa than giam tuổi tho thiêt bi va nha xương.

Du vây, tại khu vưc phia Bắc, khí hóa than là lưa chon hang đầu do chi phí san xuât thâp hơn khi thiên nhiên.

Giai đoạn tai câu truc tư năm 2010 đến 2019:

Tôc đô tăng trương kep năng lưc san xuât nganh trong giai đoạn nay châm lại, đạt 9,6%/năm (thâp hơn nhiều

so vơi tôc đô tăng trương 19,3% cua giai đoạn 2000 – 2009).

Về tinh hinh san xuât va tiêu thu gạch ôp lat, tôc đô tăng trương kep trong giai đoạn 2010 – 2019E đều thâp

hơn giai đoạn trươc, cu thê chi đạt 5,8% về san xuât va 6,1% về tiêu thu.

Trong giai đoạn nay, quy mô tưng nha may đươc nâng cao vơi trung binh tư 2 – 3 dây chuyền 3 triêu m2/năm

so vơi chi 1 dây chuyền cua giai đoạn trươc. Khu vưc phia Bắc chưng kiên sư hinh thanh cua cac trung tâm

san xuât lơn như Viglacera (30,5 triêu m2); tâp đoan Mikado đầu tư hang chuc triêu m2 ơ tinh Thái Bình; tâp

đoan Vitto (30 triêu m2 ơ Vĩnh Phúc); Catalan (trên 20 triêu m2 ơ Bắc Ninh); tâp đoan Prime (90 triêu m2 chu

yêu ơ Vĩnh Phúc); CMC (18 triêu m2) cùng Tasa (50 triêu m2) tại Phú Tho; Nice Ceramic (50 triêu m2 tại Hai

Dương va trên 20 triêu m2 ơ Hưng Yên). Ngoai ra, con co tâp đoan Hoang Ha ơ khu vưc Quang Ninh, Vicenza

ơ Thanh Hoa… vơi hàng chuc triêu m2.

Ở khu vưc miền Trung và phía Nam, sô lương doanh nghiêp it hơn so vơi miền Bắc, chu yêu nguyên nhân đên

tư nguôn nguyên liêu chính san xuât la đât sét, cao lanh và tràng thạch. Ở miền Nam, ngành gạch ôp lát có sư

xuât hiên cua các doanh nghiêp như Taicera, Pancera, VTC, Bạch Ma, Hoang Gia,… tâp trung ơ vung Đông

Nai, Vung Tau vơi sư phát triên ổn đinh va đều đang duy tri tôt thương hiêu cua mình.

Về dây chuyền công nghê san xuât, đê giam chi phi đầu tư, đa sô doanh nghiêp sử dung kêt hơp thiêt bi tư Ý,

Tây Ban Nha vơi máy móc Trung Quôc. Máy ép và lò nung tư Ý va Tây Ban Nha đươc các doanh nghiêp lưa

chon trong khi cac phần con lại cua dây chuyền san xuât nhâp khâu tư Trung Quôc. Viêc sử dung may moc

cua Trung Quôc phai châp nhân tuổi tho và chât lương san phâm ơ mưc đô thâp hơn. Vi vây, đa phần chât

lương san phâm gạch ôp lat trong nươc mơi chi dưng lại ơ mưc trung binh, đam bao cho nhu cầu tiêu thu nôi

đia nhưng đê xuât khâu thì còn tôn tại nhiều hạn chê.

Trong giai đoạn 2010 - 2019, nganh gạch ôp lat co ba xu hương chinh. Đo la (1) xu hương tiêu dùng san phâm

kich thươc lơn, (2) xu hương sử dung porcelain va (3) xu hương ưa chuông mâu ma trang tri đa dạng thay vì

chi môt vài kiêu trang trí truyền thông như trươc. Hiên nay, san phâm san xuât bơi các doanh nghiêp trong

nươc có dai kich thươc tương đôi rông, tư 20x20 cm cho đên 80x120 cm. Đôi vơi khâu trang trí, tư công nghê

in lươi trươc đây, cac doanh nghiêp đa chuyên sang in rotor và tiêp nữa là in bằng may in kĩ thuât sô.

2. Vị thê hiên nay của ngành gach ốp lát trong nền kinh tê

Theo Acimac, san lương san xuât gạch ôp lát năm 2018 cua Viêt Nam lơn thư 4 trên thê giơi, đạt 602 triêu m2

– tương đương 4,6% san lương toan cầu. Xét về ti trong san lương xuât nhâp khâu so vơi quy mô san xuât,

con sô này cua ngành còn rât khiêm tôn. Trong năm 2017, theo sô liêu cua UN Comtrade; giá tri xuât khâu cua

Viêt Nam đạt 154,9 triêu USD, tương đương 35,4 triêu m2 (6,32% san lương san xuât trong năm). Đôi vơi nhâp

khâu, giá tri đạt 100 triêu USD vơi 13,3 triêu m2 (ơ mưc 2,38% san xuât trong năm). Nêu xét về san lương theo

m2, Viêt Nam đưng trong top 10 cac nươc nhâp khâu va top 20 đôi vơi xuât khâu gạch ôp lát.

Măc dù chưa có số liêu cập nhật về tông doanh thu của nganh nhưng theo Viên vật liêu xây dựng Viêt

nam, giá trị doanh thu các san phâm gốm sứ trong năm 2017 ươc đat 4 tỷ USD. Trong đó, gốm thô đat

khoang 1 tỷ USD; gach ốp lát và sứ vê sinh 3 tỷ USD. Như vậy, theo ươc tính, quy mô các doanh nghiêp

gach ốp lat năm 2017 chỉ chiêm khoang 0,67% GDP Viêt Nam.




www.fpts.com.vn

3. Các yêu tố trong yêu tac động tơi ngành gach ốp lát Viêt Nam

a. Yêu tố kinh tê

Lai suât

Ngành gạch ôp lat co đặc điêm thâm dung vôn. Nhu cầu vay nơ bình quân ơ mưc cao vơi ty trong 43,8% trong

cơ câu tài san. Do đo, yêu tô lãi suât co tac đông lơn đên hoạt đông cua các doanh nghiêp ngành gạch ôp lát.

b. Yêu tố xã hội

Yếu tố nhân khẩu học

Viêt Nam là quôc gia có quy mô dân sô khá lơn. Năm 2018 đạt 95,5 triêu ngươi (+1,01% yoy trong giai đoạn

2013 - 2018). Viêt Nam có câu trúc dân sô trẻ so vơi mặt bằng chung thê giơi và trong khu vưc châu Á, trong

đo 59,6% dân sô trong đô tuổi lao đông. Tăng trương dân sô cao se thúc đây nhu cầu nhà ơ trong tương lai.

Tư đo, nhu cầu sử dung vât liêu hoàn thiên se tăng trương tương ưng.

Yếu tố đô thị hóa

Qua trinh đô thi hoa lam tăng nhu cầu xây dưng dân dung. Thành phô Hô Chí Minh, Hà Nôi và các thành phô

đang phat triên khác cua Viêt Nam hiên đưng trươc xu thê toàn cầu la đô thi hoa. Tăng trương đô thi hóa bình

quân cua Viêt Nam giai đoạn 2010 – 2018 đạt khoang 3,12% mỗi năm. Theo ươc tính cua Ngân hàng Thê giơi,

đên năm 2050, 57,33% dân sô Viêt Nam se sông ơ đô thi so vơi mưc hiên tại la 35,92%. Đây la tin hiêu phát

triên đương dài rât tích cưc cho ngành vât liêu xây dưng hoàn thiên nói chung và cho gạch ôp lát nói riêng.

Biểu đồ 32: Tỷ lệ đô thị hóa tại Việt Nam theo Ngân hàng Thế giới

Nguồn: Ngân hàng Thế giới, Acimac, FPTS Research.

c. Yêu tố công nghê

Gạch ôp lát là vât liêu xây dưng hoàn thiên vơi tác dung chính là bao vê va lam đẹp cho công trình. Mâu mã

phai thay đổi liên tuc theo xu hương do mỗi kiêu trang tri thương chi thinh hanh tư 2 – 3 năm. Vi vây, cùng vơi

nhu cầu sử dung gạch cao câp kich thươc lơn, yêu tô công nghê co tac đông lơn tơi ngành gạch ôp lát. Các

doanh nghiêp gạch ôp lát trong những năm qua đa chú ý đên viêc đầu tư va câp nhât công nghê, sử dung công

nghê Ý, Tây Ban Nha và Trung Quôc. Tuy nhiên, viêc đổi mơi công nghê, máy móc thiêt bi vân đang la môt trơ

ngại do phần lơn thiêt bi phuc vu san xuât phai nhâp khâu. Nêu ngành công nghiêp phu trơ cua Viêt Nam có

thê phát huy tôt vai trò hỗ trơ thì ngành gạch ôp lát se có kha năng tiêp cân đươc công nghê hiên đại vơi chi

phí hơp li, qua đo tăng hiêu qua hoạt đông và doanh thu cua ngành.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

19

80A

19

84A

19

88A

19

92A

19

96A

20

00A

20

04A

20

08A

20

12A

20

16A

20

20F

20

24F

20

28F

20

32F

20

36F

20

40F

20

44F

20

48F

Ty lê đô thi hoa tại Viêt Nam

26%

28%

30%

32%

34%

36%

38%

0

100

200

300

400

500

600

700

San lương tiêu thu (Triêu m2)

Ty lê đô thi hoa




www.fpts.com.vn

d. Yêu tố luật pháp – chính sách

Sư ổn đinh cua hê thông chính tri, luât pháp, chính sách cua môt quôc gia có anh hương rât nhiều đên sư ổn

đinh và kha năng phat triên cua các ngành kinh tê nói chung. Ngành gạch ôp lat noi cung không nằm ngoài tác

đông đo. Theo quyêt đinh sô 1469/QĐ-TTg và sô 1586/QĐ-BXD phê duyêt Quy hoạch tổng thể phát triển vật

liệu xây dựng Việt Nam đến năm 2020 và định hướng dần năm 2030, ngành gạch ôp lat đặt muc tiêu xuât khâu

tư 25 - 30% tổng công suât thiêt kê va điều chinh cơ câu san phâm đê đên năm 2020 đạt ty lê gạch ceramic

khoang 65%, porcelain 25% va cotto 10%. Đông thơi, đinh hương ngành hình thành các cum công nghiêp khai

thác, chê biên nguyên liêu tâp trung và chuyên môn hóa có công nghê tiên tiên, đê đên năm 2020 cac doanh

nghiêp san xuât sử dung 90 - 100% nguyên liêu, 85 - 90% men màu và 60 - 70% phu kiên san xuât trong nươc.

4. Vòng đời ngành gach ốp lát Viêt Nam

Sau giai đoạn tăng tưởng 2000 – 2009, ngành gạch ốp lat bước vào giai đoạn tái câu truc vơi cac đặc

điêm nhân thây như sau:

(1) Quy mô ngành gach ốp lát tăng trưởng chậm lại so vơi giai đoạn trươc. Cu thê, tôc đô tăng trương

san lương san xuât kép CAGR 2010 – 2019E chi đạt 5,8% trong khi chi sô này là 20,5% giai đoạn 2000 – 2009.

Tương tư, tăng trương CAGR san lương bán hàng giai đoạn 2010 – 2019E cung đạt 6,1% thâp hơn mưc

17,8% cua giai đoạn trươc đo.

(2) Mức độ canh tranh giữa các doanh nghiệp hiện ở mức cao do nhu cầu bi anh hương bơi các san

phâm thay thê trong khi năng lưc san xuât tiêp tuc đươc duy trì dân tơi dư thưa nguôn cung.

(3) Mức tiêu thụ bình quân đầu người theo m2 cua Việt Nam hiện đang ở mức cao, đạt 6,11 m2/ngươi

trong năm 2018. Đây la mưc tiêu thu binh quân cao nhât trong nhom 10 nươc tiêu thu gạch ôp lat lơn nhât thê

giơi theo sô liêu thông kê cua Acimac va Ngân hang Thê giơi năm 2018.

Biểu đồ 33: Tiêu thụ gạch ốp lát bình quân đầu người tính theo m2 top 10 nước tiêu thụ lớn nhất thế giới

Vơi tốc độ phát triển kinh tế Việt Nam luôn ơ mưc trên 6% tư năm 2015 đên nay cùng vơi các yêu tô cơ câu

dân sô trẻ và nhu cầu nhà ơ tư đô thi hoa như đa phân tich ơ trên; chúng tôi đanh gia đông lưc tăng trương

cua ngành gạch ôp lat trong nươc là kha quan trong thơi gian tơi.

-10%

-05%

00%

05%

10%

15%

20%

0.00

1.00

2.00

3.00

4.00

5.00

6.00

7.00

UAE Viêt Nam Trung Quôc

Brazil Thổ Nhĩ Ki Ai Câp Mexico Indonesia My Ấn Đô

Tiêu thu binh quân m2/ngươi 2018 CAGR tăng trương tiêu thu binh quân m2/ngươi 2013 - 2018

Nguồn: Acimac, Ngân hàng Thế giới, FPTS Research.




www.fpts.com.vn

II. Chuỗi giá trị ngành gạch ốp lát Việt Nam

Đầu vào ngành gạch ôp lát bao gôm các nguyên liêu chinh đât sét, cao lanh, tràng thạch, phu gia và men màu.

Đôi vơi nhiên liêu, than và khí tư nhiên là hai nguôn cung câp nhiêt trong quá trình san xuât. San phâm gạch

ôp lat đươc chia theo 2 chi tiêu chinh như sau:

Theo kêt câu xương gạch chia thành 3 loại chính: gạch đât sét nung (Cotto), gạch tráng men (Ceramic)

và gạch xương sư (Porcelain).

Theo muc đich sử dung vơi tính chât vât lí khác nhau chia thành 2 loại: gạch ôp tương và gạch lát nền.

Do gạch cotto câu thành tư chu yêu đât set đỏ (trên 90%) và ti trong chi 4,2% tổng năng lưc san xuât ngành;

trong phần phân tich đầu vào của báo cáo này, chúng tôi tập trung vào hai san phâm chính là ceramic

và porcelain vơi cấu trúc xương phức tap hơn.

1. Đầu vào

Trong nganh gạch ôp lat, yêu tô nguyên nhiên liêu đong vai tro thiêt yêu, chiêm ti trong cao ơ mưc 62,5% trong

chi phí san xuât kinh doanh cua các doanh nghiêp gạch ôp lát Viêt Nam.

Biểu đồ 34: Cơ cấu chi phí đầu vào trong sản xuất gạch ốp lát

Nguồn: BCTC 2018 các doanh nghiệp niêm yết (CVT, VIT, VHL, VIH. TCR, CYC, TTC, DCR, TLT), FPTS Research.

(*) Xét chi phí nguyên vật liệu theo thành phần, chúng tôi ước tính dựa trên số liệu sản xuất của công ty cổ

phần Viglacera Thăng Long (sản xuất 100% gạch ceramic). Do các doanh nghiệp sản xuất gạch ceramic có

sự đồng đều về công nghệ và chỉ khác biệt nhỏ trong cơ cấu bài phối liệu để tối ưu chất lượng, chênh lệch về

các thành phần trong cơ cấu chi phí nguyên nhiên liệu giữa các doanh nghiệp ở mức thấp chỉ từ 1% đến 2%.

a. Nguyên liêu thô tao xương gach ốp lát (tham khao định mức nguyên liêu tai Phụ lục 1)

Theo sô liêu điều tra và khao sát cua Bô xây dưng, khoáng san làm vât liêu xây dưng cua Viêt Nam có tiềm

năng trữ lương lơn và đap ưng đu nhu cầu đầu vào cua ngành công nghiêp san xuât vât liêu xây dưng trong

môt thơi gian dài. Cu thê, vơi các nguyên liêu cho ngành gôm sư (gạch ngoi đât sét nung, gạch ôp lát và sư vê

sinh) như sau: đât sét san xuât vât liêu nung khoang 3,6 ty m3, cao lanh 850 triêu tân, tràng thạch 84 triêu tân,

cát trắng sillic 1,4 ty tân va đôlômit 2,8 ty tân.

62.5%13.9%

4.9%

11.3%

7.4%

Cơ câu chi phi san xuât kinh doanh theo yếu tố cac doanh nghiệp niêm yết

Nguyên nhiên vât liêu

Nhân công

Khâu hao

Dich vu mua ngoai

Khác

39.3%

19.3%

11.4%

10.0%

3.5%

3.0%

1.1%

0.3%

11.4%

Chi phi nguyên nhiên vật liệu san xuât gạch ceramic theo thành phần (ước tinh) (*)

Men (nhâp khâu)

Than cám 4a

Cao lanh

Khí CNG

Trang thạch

Đât set đỏ

Thạch anh tinh thê

Bôt talc

Mau (nhâp khâu)

Nguyên liêu khac




www.fpts.com.vn

a.1. Đất sét đỏ

Nguôn đât sét vơi trữ lương lơn gôm Trúc Thôn (Hai Dương), Tân Uyên – Tân Phong (Binh Dương), Tam Bô

(Đa Lạt), Quang Ninh, Hà Bắc, Vĩnh Yên, Phú Tho, Yên Bái, Lào Cai, Hà Tây, Thanh Hóa,.. Xét về chi phí, sau

khi đa tinh thuê tài nguyên, đât sét sử dung san xuât gạch va ngoi nung dao đông tư 136.850 – 195.500

đông/m3 (tương đương khoang 3% tổng chi phi nguyên liêu san xuât gạch ceramic).

Như vậy, đất set chiêm tỉ trong lơn về khối lương cấu thanh xương nhưng thấp về chi phi san xuất gach

ốp lat. Trữ lương đất set trong nươc lơn nhưng viêc khai thác còn thủ công, sơ sai va chưa có công

nghê chê biên gia công đồng bộ; dẫn đên chất lương đầu vào cho san xuất gach ốp lat chưa cao.

a.2. Cao lanh & Tràng thạch

Cao lanh và tràng thạch là hai nguyên liêu chính trong san xuât gạch ôp lát ceramic và porcelain do tham gia

vào ca hai quy trình tạo xương gạch va men trang, đặc biêt đôi vơi gạch porcelain xương sư. Trữ lương cao

lanh và tràng thạch trong nươc tương đôi lơn, lần lươt đạt 850 và 84 triêu tân. So vơi mưc tiêu thu ươc tinh

năm 2018 đạt 2,3 triêu tân cao lanh va 3,2 triêu tân trang thạch, mưc trữ lương nay (chưa tinh thăm do thêm)

đam bao phuc vu nhu cầu san xuât ngành gôm sư trong môt thơi gian dai.

Biểu đồ 35: Trữ lượng cao lanh & tràng thạch phân bổ theo vùng miền trên cả nước

Nguồn: Tổng cục địa chất & khoáng sản Việt Nam, FPTS Research.

Trữ lương cao lanh phân bổ tăng dần tư Bắc trơ vao Nam, trong đo 3 khu vưc có ti trong trữ lương cao nhât là

Bắc Trung Bô & Duyên hai miền Trung (19,4%), Tây Nguyên (29,3%) va Đông Nam Bô (29,4%). Trong khi đo,

90,7% trữ lương tràng thạch lại tâp trung tại miền Bắc và Bắc Trung Bô. Có thê thây, vơi trữ lương thâp tại khu

vưc phía Tây Nguyên và phía Nam, các doanh nghiêp san xuât gạch ôp lát tại đây có chi phí nguyên liêu tràng

thạch cao hơn do chi phi vân chuyên và nguôn cung tại chỗ hạn chê.

Xét chi phí sau khi đa tinh thuê tai nguyên, giá cao lanh chưa rây dao đông ơ mưc 237.300 – 339.000 đông/tân

va dươi rây 632.800 – 904.000 đông/tân. Đôi vơi tràng thạch, mưc giá là 289.100 – 413.000 đông/tân.

Măc dù có trữ lương tốt, cao lanh và tràng thach khai thac trong nươc có chất lương chưa cao, lương

thu hồi sau tuyển thấp va đa phần phai làm giàu mơi sử dụng đươc. Để sử dụng đươc trong san xuất

gach ốp lát cần phai qua tuyển loc nhiều lần, gia tăng chi phi nguyên liêu phục vụ san xuất gach.

Vơi nhu cầu đặt nhà máy gần nguôn nguyên liêu nhằm tiêt giam chi phí, vi trí phân bô trữ lương cao lanh và

tràng thạch là nguyên nhân chính dân tơi sư hình thành các trung tâm san xuât gạch ôp lát lơn. Đông bằng

sông Hông va Đông Nam Bô là hai khu vưc có năng lưc san xuât tâp trung và lơn nhât ca nươc vơi ti trong lần

lươt 56,3% và 22,4% tổng công suât thiêt kê ca nươc năm 2019.

81.6101.1

164.4

248.9

2.8

249.5

46.3

5.324.6

5.1 2.70

50

100

150

200

250

300

Trung du & miền núi phia Bắc

Đông bằng Sông Hông

Bắc Trung Bô & Duyên hai miền

Trung

Tây Nguyên Đông bằng Sông Cửu Long

Đông Nam Bô

Trữ

lư

ơng (

triê

u t

ân)

Cao lanh Trang thạch




www.fpts.com.vn

Biểu đồ 36: Phân bổ công suất thiết kế (CSTK) ngành gạch ốp lát năm 2019 theo vùng miền

Nguồn: Hiệp hội Gốm sứ Việt Nam, FPTS Research.

a.3. Bột talc & các nguyên liệu phụ trợ khác (đá vôi, đô-lô-mit & quartzit)

Nhom nguyên liêu phu trơ cho san xuât gạch ôp lat có nguôn trữ lương trong nươc dôi dao, đam bao đap ưng

nhu cầu nguyên liêu cua ngành gạch ôp lát Viêt Nam trong tương lai. Theo Tổng cuc đia chât và khoáng san

Viêt Nam, cát sillic (cát trắng) có trữ lương 13 mỏ đa thăm do la 123 triêu tân. Tổng tài nguyên dư báo khoang

3 ty tân và chu yêu phân bổ trên 9 tinh ven bơ biên Bắc Bô và Trung Bô. Hiên nay, mưc chi phi cat sillic chưa

gôm thuê giá tri gia tăng va phi vân chuyên là 281.750 – 402.500 đông/m3. Ngoài ra, cát sillic có thê đươc thay

thê bằng quartzit vơi mưc chi phí 241.500 – 345.000 đông/tân.

Đa vôi va đôlômit co thê thay thê cho nhau trong viêc cung câp MgO va CaO cho xương gạch. Các doanh

nghiêp san xuât có thê dùng nguôn đia phương do trữ lương dôi dào và phân bổ khắp ca nươc vơi mưc giá

dao đông trung bình 161.000 – 230.000 đông/m3.

Vơi bôt talc, Bô Công thương đa co quyêt đinh sô 41/2008/QĐ-BCT về quy hoạch phát triên khai thác khoáng

chât công nghiêp. Trong đo, san lương khai thác dư kiên trong năm 2020 va 2025 đạt 150 và 200 nghìn

tân/năm. Mưc khai thac đu đap ưng cho nhu cầu san xuât gạch ôp lát, dư kiên đam bao nguôn cung va duy trì

mưc giá mua tư 1,12 triêu – 1,6 triêu đông/tân (chưa tinh chi phi thuê tài nguyên, giá tri gia tăng va vân chuyên).

b. Men màu & men tráng (tham khao định mức san xuất men tai Phụ lục 2)

Hiên nay, nguôn men màu và men tráng cho san xuât gạch ôp lat đên tư ca nhâp khâu và nôi đia. Trong đo

nguôn men nhâp khâu tơi tư cac quôc gia Tây Ban Nha, Trung Quôc, Thái Lan và Ấn Đô. Mặc du co chât

lương men không cao bằng cua Tây Ban Nha, men Trung Quôc đươc nhiều doanh nghiêp sử dung do chi

phi thâp cung vơi thơi gian vân chuyên ngắn.

Biểu đồ 37: Cơ cấu nhập khẩu men vào Việt Nam theo quốc gia giai đoạn 2013 – 2017 theo UN Comtrade

526

54

307.5

63

114.5

1017

89.5

11

54

0

50

100

150

200

250

300

350

Trung du & miền núi phia Bắc

ĐB Sông Hông BTB & Duyên hai NTB

Tây Nguyên Đông Nam Bô ĐB Sông Cửu Long

CS

TK

Triêu m

2/n

ăm

Cotto Ceramic Porcelain

34.8 37.3 37.3 41.5 42.3

6.98.9 7.5

9.7 10.46.15.2 4.7

8.1 9.1

0

20

40

60

80

2013 2014 2015 2016 2017

Gia

tri

nh

âp

kh

âu

me

n(T

riê

u U

SD

)

Trung Quôc Tây Ban Nha Thái Lan Đai Loan Ấn Đô Khác




www.fpts.com.vn

Theo sô liêu mơi nhât cua UN Comtrade, men nhâp khâu tư Trung Quôc có ti trong cao nhât, chiêm tơi 42,3%

tổng giá tri nhâp khâu men vao nươc ta. Tây Ban Nha đưng thư hai vơi 10,4%. Năm 2017, Viêt Nam nhâp

khâu 37.971 tân men vơi mưc giá tri trung bình khoang 1.83 USD/kg.

c. Nhiên liêu

Than đa (than cục & than cam) hoăc nhiên liêu khi (CNG & LNG) la hai nguồn cung cấp nhiêt lương

trong san xuất gach ốp lat. Đối vơi cac doanh nghiêp có dây chuyền đã đầu tư ca hai hê thống dẫn khi

than va khi CNG hoăc LNG, ho có thể linh động trong viêc sử dụng một trong hai nhiên liêu nay.

Trong báo cáo này, mưc tiêu hao nhiên liêu trong san xuât cung như nhu cầu nhiên liêu đươc chúng tôi sử

dung theo đinh mưc tiêu hao năng lương ghi trong quyêt đinh sô 1586/QĐ-BXD về phê duyệt quy hoạch phát

triển vật liệu gốm, sứ xây dựng và đá ốp lát ở Việt Nam đến năm 2020 (tham khảo cụ thể tại Phụ lục 3).

Bang 6: Ước tính chi phí sử dụng các loại nhiên liệu đầu vào trong sản xuất gạch ốp lát

Đơn vị Than cám 4a (kg) CNG (mmBTU)

Nhiêt lương tỏa ra Kcal/Đv đo quy

chuân 6.500 10.080

Đinh mưc tiêu hao trung bình Kcal/kg 1.800 1.800

Khôi lương TB Ceramic & Granite Kg/m2 21 21

Tổng nhiêt lương cần đê san xuât 1,8

triêu m2 Kcal 68.040.000.000 68.040.000.000

Lương cần đôi vơi mỗi nhiên liêu Đv đo quy chuân 10.467.692 270.007

Giá bán nhiên liêu theo đông/đv đo

lương (gia mua lẻ ươc tinh)

VNĐ/Đv đo quy

chuân 2.192 `142.955

Chi phí mua nhiên liêu đê đam bao

san xuât 22.944.742.464 38.598.850.690

Chi phi điện bộ phận khí hóa than

Tư lúc nha may đi vao vân

hành, chi phí bao dưỡng

hê thông câp CNG hàng

năm se do đơn vi cung câp

khi đam nhiêm. Nhà máy

chi phai kiêm tra và bao

dưỡng phần hê thông

đương ông câp vào lò

nung. Chi phí này rât thâp

nên chúng tôi không xem

xet ươc tính.

Tổng chi phi điên 1 năm

(gia đinh sx 330 ngày) VNĐ 3.088.800.000

Chi phi nước san xuât 330 ngày 310.068.000

Chi phi lương công nhân vận hành

Tiền lương binh quân VNĐ/ngươi/tháng 6.000.000

Tổng sô lao đông Ngươi 15

Chi phí tiền lương 1 năm VNĐ 1.080.000.000

Chi phí bao dưỡng 1 tháng VNĐ/thang 36.000.000

Chi phí bao dưỡng, vân hanh 1 năm VNĐ 432.000.000

Chi phí khâu hao tài san

Giá tri tài san đầu tư VNĐ 4.123.000.000

Thơi gian khâu hao dư kiên Năm 5

Giá tri khâu hao 1 năm VNĐ 824.600.000

Tổng chi phí nhiên liệu VNĐ 28.680.210.460 38.598.850.690

Kêt qua trên dưa theo nghiên cưu tại Tạp chí khoa học & công nghệ 106(06): 9 – 14, chúng tôi ươc tính chi phí

sử dung 2 loại nhiên liêu: khi hoa than (đầu vào than cám 4a) va khi CNG. Trong đo, hê sô K cho tinh gia khi

CNG la 0,8. Trên thưc tê, chi sô tinh gia K co thê thâp hơn tuy theo hơp đông mua nhiên liêu vơi nha cung câp.

Co thê thây, chi phi sử dung khi CNG cao hơn khoang 34,6% so vơi sử dung than cam 4a trong san xuât gạch

ôp lat.




www.fpts.com.vn

c.1. Than đá (Than cục & Than cám loại 4a – 4b)

Đê chuyên hoa than đa thê rắn sang dạng khí trươc khi dân vào lò nung, doanh nghiêp gạch ôp lat trong nươc

sử dung 2 loại lo la lo hơi ghi xich va lo khi hoa than (tầng cô đinh, tầng sôi hoặc dạng dòng cuôn).

Bang 7: Chủng loại và nhu cầu nhiên liệu than lò hơi ghi xích & lò khí hoa than

Loại lò Lo hơi ghi xich Lò khí hóa than

Loại than sử dung Than cám 4a – 4b Than cuc 4a – 4b

Cỡ hạt 0 – 15 (mm) 15 – 50 (mm)

Nhiêt tri 6.050 – 6.500 Kcal/Kg 7.450 – 8.000 Kcal/Kg

Đô tro 20% - 24% 5% - 9%


Vơi san lương san xuât năm 2019 ươc đạt 623 triêu m2 và cơ câu san xuât đôi vơi cotto, ceramic và porcelain

lần lươt là 4,1%; 73,1% và 22,8% (căn cư theo cơ câu năng lưc san xuât toan nganh); chúng tôi ươc tính mỗi

năm nganh gạch ôp lát Viêt Nam se cần khoang 3,1 – 3,3 triêu tân than cám loại 4 hoặc 2,4 – 2,6 triêu tân đôi

vơi than cuc nhóm 4.

Biểu đồ 38: Cung cầu than trong nước & giá bán than nhiệt 6.000 kcal/kg

Nguồn: Bộ Công thương, Vinacomin, Bloomberg, FPTS Research.

Về trữ lương than trong nươc, tinh Quang Ninh chiêm tơi 67% trữ lương than ca nươc vơi khoang 10,5 ty tân

(Vinacomin, 2009) trong đo chu yêu la than đa. Tuy nhiên, viêc phu thuôc vao nguôn than nhâp khâu ngay môt

gia tăng. Vơi nhu cầu cao tư san xuât, thiêu hut nguôn cung ngày càng lơn dân đên nhâp khâu tăng mạnh trong

những năm gần đây. Theo Vinacomin, đên năm 2020, nhu cầu than trong nươc dư kiên là 81,3 triêu tân (san

xuât điên đong gop 73,2%) trong khi san xuât ơ mưc 44,0 triêu tân và phần thiêu hut buôc phai nhâp khâu.

Trữ lương than lô thiên sắp cạn kiêt, điều kiên khai thác xuông sâu -300m, gánh nặng thuê phí lên tơi 16% so

vơi trung bình 12% cua thê giơi trong khi thuê nhâp khâu than ơ mưc 0% đa khiên gia than trong nươc cao

hơn so vơi giá than nhâp khâu. Tại đầu quý 2/2019, giá than 4b bán cho san xuât điên (nhom nganh đươc ưu

tiên trong đầu ra ngành than) ơ mưc 1.992.000 đông/tân. Tuy nhiên, đôi vơi nhóm hô khác (bao gôm gạch ôp

lát), mưc giá se cao hơn tư 5% – 10% theo Tâp đoan than & khoang san (TKV).

Theo Ngân hang Thê giơi, giá than dự báo giam trung bình 4,4%/năm trong giai đoan 2019 – 2030. Trong

bối canh canh tranh về gia ban gach ốp lat ngay cang gay gắt, dự bao gia than ky vong la yêu tố tich

cực giúp cai thiên biên lơi nhuận gộp trung bình nganh trong thời gian tơi.

0

10

20

30

40

50

60

Đv: T

riệ

u tấ

n

San lương khai thac San lương tiêu thu

Nhâp khâu Xuât khâu

0

20

40

60

80

100

120

140

1.01.11.21.31.41.51.61.71.81.92.0

US

D/t

ân

Tri

êu

VN

Đ/t

ân

Giá bán than 4b cho san xuât điên trong nươc (triêu VNĐ/tân)

Gia than nhiêt Uc FOB 6000 kcal/kg tại cang Newcastle (USD/tân)




www.fpts.com.vn

c.2. Khí nén thiên nhiên (CNG) & Khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG)

Vơi đô sạch khi đôt cua khi đạt trên 98% trong khi sử dung than đa tôn tại nhiều nhươc điêm (hiêu qua cháy

thâp, khó kiêm soát nhiêt đô và rui ro cháy nổ khi sử dung lo hơi), khi thiên nhiên CNG ưu viêt hơn than trong

san xuât gạch ôp lát. Do vây, viêc sử dung nhiên liêu khí la xu hương. Tuy nhiên, chi phí lại cao hơn nhiều so

vơi sử dung than.

Biểu đồ 39: Trữ lượng khí thiên nhiên & Diễn biến giá dầu FO 380cst Singapore

Nguồn: BP, VPI/EMC, Bloomberg, FPTS Research.

Trữ lương khí thiên nhiên lơn đạt 617 ty m3 vao năm 2016 vơi tổng sô 55 mỏ khi đa, đang va chưa phat triên

hoan toan đam bao cho nhu cầu tiêu thu trong nươc trong thơi gian 57 năm tơi. Khí thiên nhiên san xuât chi

tiêu thu trong nươc do san lương không cao (64,8% khai thác tư mỏ khí và 35,2% tư khí đông hành).

Khu vưc phía Bắc vơi bê Sông Hông có sô lương mỏ khiêm tôn, trữ lương khi đông hành thâp (1,12% tổng trữ

lương ca nươc) và san lương khí khai thác chi chiêm 1,36% ca nươc năm 2016. Do vây, có sư phân hóa về

sử dung nhiên liêu giữa các doanh nghiêp phía Bắc và phía Nam. Cu thê, do nguôn cung than antraxit dôi dào

và gần về vi tri đia lí, khí hóa than là lưa chon cua các doanh nghiêp gạch ôp lát phía Bắc. Ngươc lại, các doanh

nghiêp tại khu vưc phía Nam lưa chon CNG vơi lơi thê đương ông dân khí, đặc biêt tại Vung Tau va Đông Nai.

Theo PV Gas South, gia ban CNG đươc xac đinh bằng K% giá bán nhiên liêu FO đươc thông báo tại tưng thơi

điêm, đơn vi tính là Viêt Nam đông/mmBTU va đươc tính theo công thưc như sau:

PCNG = K x (PFO/38.9) * K: Chỉ số giá CNG (theo tỉ lệ % so với giá FO)

Trong đo: 1mm BTU = 1,000,000 BTU 1 tân FO = 38.9 mm BTU

PCNG: Gia ban CNG, đơn vi tinh VNĐ/mmBTU.

PFO: Gia ban FO đươc thông báo tại tưng thơi điêm theo tâp đoan Xăng dầu Viêt Nam (Petrolimex), đơn vi

tính VNĐ/tân (đa bao gôm VAT).

Khi CNG đươc vân chuyên dươi dạng đương ông dân khí hoặc thê lỏng LNG đê vân chuyên bằng xe bôn. Tuy

nhiên, lưa chon vân chuyên bằng xe bôn có chi phí lơn, cao hơn nhiều so vơi khí CNG bằng đương ông.

171220

617.1

596.5

34.2 57.6

0

200

400

600

800

0

200

400

600

800

1996 2006 2016

Nă

m k

ha

i th

ac

Ty m

3

Trữ lương khi thiên nhiên thăm do đươc 1996 - 2016

Trữ lương (trai)

Thơi gian khai thac con lại (phai)

0

100

200

300

400

500

600

700

800

1/1

/11

1/7

/11

1/1

/12

1/7

/12

1/1

/13

1/7

/13

1/1

/14

1/7

/14

1/1

/15

1/7

/15

1/1

/16

1/7

/16

1/1

/17

1/7

/17

1/1

/18

1/7

/18

1/1

/19

1/7

/19

US

D/tân




www.fpts.com.vn

2. Hoat động san xuất

a. Nung nhanh một lần là công nghê ưu tiên lắp đăt tư cuối 2010 tơi nay (Chi tiêt quy trình)

Tương tư như đa phân tich trong phần hoạt đông san xuât ngành gạch ôp lát thê giơi, các doanh nghiêp trong

nươc sử dung công nghê san xuât nung nhanh môt lần, hai lần và ba lần. Nung hai lần là công nghê phổ biên

nhât do đa sô các doanh nghiêp có nhà máy xây dưng trong giai đoạn 2000 – 2010. Trong khi đo, nung nhanh

môt lần đươc sử dung vơi các dây chuyền lắp đặt tư 2010 đên nay nhơ tiêt kiêm chi phí và thơi gian san xuât

trung bình trong khi chât lương gạch vân đươc đam bao. Công nghê nung ba lần cho chât lương gạch cao vơi

đô bền vươt trôi. Tuy nhiên, do quá trình san xuât kéo dài và chi phí san xuât cao (quy trình gạch nung ba yêu

cầu gạch trai qua ba lần nung vơi đặc điêm nhiêt đô giai đoạn nung sau thâp hơn so vơi giai đoạn liền kề trươc

đo), sô lương doanh nghiêp ưng dung công nghê này còn rât hạn chê. Hiên nay mơi chi có Prime – doanh

nghiêp đầu ngành vơi thi phần tiêu thu 15% (2016) là có sử dung công nghê này.

b. Cac doanh nghiêp có công suất lơn là các doanh nghiêp FDI và không niêm yêt

Theo Hiêp hôi gôm sư Viêt Nam, ngành gạch trong nươc có sư tham gia cua 82 doanh nghiêp quy mô vưa và

lơn cùng hàng loạt cac cơ sơ san xuât nhỏ lẻ. Các doanh nghiêp FDI va tư nhân không niêm yêt co năng lưc

san xuât trên 10 triêu m2/năm đươc đanh dâu mau xanh theo biêu đô công suât dươi đây.

Biểu đồ 40: Thống kê năng lực sản xuất ceramic năm 2019 theo Hiệp hội Gốm sứ Việt Nam

Biểu đồ 41: Thống kê năng lực sản xuất porcelain năm 2019 theo Hiệp hội Gốm sứ Việt Nam

0

10

20

30

40

50

60

70

Prim

e

Vitto

Ta

sa

VT

C

Mik

ado

Vic

enza

Cata

lan

To

ko

Hoàn M

ỹ

Royal C

era

mic

s

CT

CP

Hoàng G

ia

TT

C

Đồng T

âm

CM

C

Ý M

ỹ

Kin

h M

inh

Gốm

sứ

Thanh H

à

Cosevco

CT

CP

Vĩn

h T

hắng

CT

CP

Th

ế g

iới

Hoàng H

à

Vig

lacera

Th

ăng

…

TN

HH

Việ

t A

nh

TN

HH

Th

ắng C

ườ

ng

CT

CP

Cẩm

Bìn

h

Gạch m

en A

nh E

m

Hacera

Gạch m

en T

hái B

ình

Kim

Phong

Nhà Ý

Bá

ch T

hành

Am

erica

n H

om

e V

n

Chang Y

ih

Vig

lacera

Hà N

ội

Th

ạch B

àn

Vitaly

Gạch m

en H

ồng H

à

CT

CP

Trú

c T

hôn

Gạch m

en T

hanh …

TN

HH

Ngọc S

ơn

Me

n s

ứ T

hừ

a …

Việ

t Ý

Sh

ijar

Long T

ai

Gạch m

en A

n G

iang

0

10

20

30

40

50

60




www.fpts.com.vn

3. Hoat động đầu ra

a. Các chủng loai gach ốp lát trên thị trường (quay lai)

San phâm đầu ra gồm có 3 loai san phâm chính là gach cotto, gach ceramic và gach porcelain. Tư đo,

các nhóm san phâm chia ra gôm có gạch ôp ceramic, gạch lát ceramic tráng men, gạch gôm (hay còn goi là

gạch cotto), gạch lát porcelain sư và gạch porcelain bán sư. Tại thi trương Viêt Nam, đê quang cáo gạch

porcelain có chât lương tôt, thâm mĩ cung tinh chât vât lí gần bằng vơi đa tư nhiên; ngươi ban thương tư vân

bán hàng vơi khách là gạch granite. Do đo, gạch lát granite tại nươc ngoài là bôt đa ep nhân tạo còn tại Viêt

Nam chi là tên goi khác thay cho porcelain vơi nguyên liêu chính là tràng thạch.

Bang 8: Bảng phân loại các loại gạch ốp lát trên thị trường

Gạch lát Ceramic Gạch ôp

Ceramic Gạch lát Porcelain

Gạch gốm

(Cotto)

Gạch

tráng men Gạch tráng men Gạch bán sứ Gạch sứ

Thành phần

xương gạch

Trên 70% là khoáng vât set đỏ, do đo san phâm có

xương gạch mau đỏ đặc trưng

Tràng thạch và bôt đa thạch anh

chiêm ti trong hơn 70%; 25% la

cao lanh; do đo xương gạch có

màu sáng (xám trắng)

Công nghê

san xuât

Nghiền khô,

đun dẻo &

nung nhanh

Nghiền ươt, ép bán khô vơi máy ép

thuy lưc tư 2.000 – 3.500 tân/m2 &

nung nhanh

Nghiền ươt, ép bán khô vơi máy

ép thuy lưc trên 4.000 tân/m2 &

nung nhanh

Nhiêt đô nung 1.050oC ~ 1.150oC 1.200 ~ 1.250oC

Đô hút nươc

(E)

6% ≤ E ≤

10% 3% ≤ E ≤ 6% E > 10% 0.5% < E ≤ 3% E ≤ 0.5%

Đô cưng gạch > 220 Kg/cm2 > 220 Kg/cm2 170 - 250

Kg/cm2 > 280 kg/cm2

> 350

kg/cm2

Đặc điêm

Nhẹ, thân xôp, dễ cắt, giá rẻ hơn porcelain, chiu lưc ơ

mưc trung bình, dễ trầy bề mặt, dễ ô và nâm môc do

kha năng chông thâm chi ơ mưc trung bình

Nặng, thân cưng, cắt bằng máy

cầm tay khó hay tạo vêt răng cưa

tại mặt cắt), chiu lưc lơn, chông

ô và môc

Vi trí lắp đặt

Ốp khu vưc tương, các khu vưc it đô âm và những nơi

lưu thông it chiu tác dung cua lưc ma sát.

Không thích hơp cho viêc sử dung ngoài trơi.

Lát sàn nôi và ngoại thât.

Thích hơp vơi lắp đặt ngoài trơi

do kha năng chông thâm cao.


Biểu đồ 42: Ảnh các mẫu gạch ốp lát trên thị trường trong phối cảnh nội ngoại thất

Ảnh: Gạch gốm cotto Gạch ceramic lát tráng men Gạch ceramic ốp tráng men Gạch porcelain xương sứ lát sàn




www.fpts.com.vn

b. Dự bao xu hương tiêu dùng gach ốp lát trong thời gian sắp tơi của ngành

Thi trương gạch ôp lát Viêt Nam co đặc điêm là phân khúc cao câp chu yêu là các san phâm nhâp khâu trong

khi san phâm cua các doanh nghiêp trong nươc đa phần cạnh tranh mạnh ơ các phân khúc trung và thâp. Do

vây, xu hương tiêu dùng cua thi trương chu yêu se theo thi hiêu cung như mâu mã cua gạch ôp lát nhâp khâu.

Các doanh nghiêp san xuât trong nươc tư đo ma lên kê hoạch san xuât các san phâm có mâu mã và kích

thươc tương đông nhưng co gia ban va chât lương thâp hơn.

Xu hương tiêu dung gạch ôp lat thay đổi tương đôi nhanh. Cac mâu ma thương đươc ưa chuông tư 2 tơi 3

năm. Trong giai đoạn 2019 - 2021, gạch cỡ nhỏ và gạch mosaic (kich thươc 10x10cm, 15x15cm, 20x7cm và

20x20cm) và gạch kich thươc lơn và siêu lơn (80x80cm, 60x120cm, 80x120cm, 120x240cm và 160x320cm)

đươc dư báo tiêu thu phổ biên nhât. Gạch ôp lát tâm lơn vơi ưu điêm: giam sô lương khe sàn, cho cam giác

sàn nhà liền khôi và rông hơn. Đông thơi, bề mặt san va tương vơi ít khe se dễ vê sinh và phôi nôi thât, đặc

biêt khi xu hương thiêt kê tôi gian đang ngay cang đươc ưa chuông.

Bang 9: Bảng tổng hợp xu hướng tiêu thụ gạch ốp lát 2020

Xu hương Minh hoa

Gạch ôp lát gia các

vât liêu tư nhiên như

gỗ, san xi măng, đa tư

nhiên và lua

Màu sắc

Gạch lát dạng vuông

truyền thông cùng vơi

xu hương ngày càng

phổ biên cua gạch

ván (hình chữ nhât)

và dạng luc giác

Gạch vuông Gạch thanh Luc giác

Kich thươc

Cỡ nhỏ: 10x10cm - 15x15cm - 20x7cm - 20x20cm

Cỡ lơn & siêu lơn: 80x80cm - 60x120cm - 80x120cm - 120x240cm -

160x320cm

Nguồn: FlooringInc, FPTS Research.

Do xu hương tiêu dùng gach ốp lat chỉ tư 2 tơi 3 năm cho tưng kiểu mẫu mã va kich thươc, viêc sở hữu

dây chuyền san xuất kich thươc lơn va trang tri in ki thuật số giúp cac doanh nghiêp san xuất có thể

đa dang kich thươc va kiểu hoa văn trang tri. Vì vậy, kha năng thich ứng vơi thị hiêu của thị trường se

nhanh hơn so vơi cac doanh nghiêp không sở hữu hai điều kiên nay.




www.fpts.com.vn

c. Tình hình xuất nhập khâu

Viêt Nam nằm trong nhóm 25 quôc gia có giá tri xuât khâu gạch ôp lát lơn nhât thê giơi. Theo sô liêu cua

UNComtrade năm 2017, gia tri xuât khâu đạt 155 triêu USD (+1,9% yoy) vơi san lương ươc tính chi 32,3 triêu

m2. Con sô tương đương 5,8% san lương san xuât trong năm va thâp hơn rât nhiều nêu so vơi Ý (78,8%), Tây

Ban Nha (78,1%) hay Trung Quôc (15,0%). Thai Lan va Đai Loan la hai thi trương xuât khâu lơn nhât cua nươc

ta. Điều này dễ hiêu khi Prime thuôc tâp đoan Siam (Thái Lan), Taicera và nhiều doanh nghiêp gạch ôp lát khác

có vôn đầu tư tư Đai Loan thưc hiên cac đơn hang va xuât về công ty mẹ.

Về nhâp khâu, gạch ôp lát Trung Quôc và Tây Ban Nha chiêm ti trong lơn vơi 73,9% giá tri nhâp khâu năm

2017 (99,9 triêu USD). San lương gạch nhâp khâu chi đạt 13,3 triêu m2 do chât lương cung như gia ban cao

hơn hẳn so vơi gạch trong nươc, chu yêu tiêu thu ơ phân khúc cao câp.

Biểu đồ 43: Giá trị xuất nhập khẩu gạch ốp lát theo quốc gia có tỉ trọng lớn nhất

Nguồn: UN Comtrade, FPTS Research.

d. Ngành gach ốp lát phân manh vơi thị phần lơn nhất thuộc về Prime – doanh nghiêp FDI

Biểu đồ 44: Cơ cấu thị phần gạch ốp lát tính theo sản lượng tiêu thụ của các doanh nghiệp năm 2018

Nguồn: Tổng cục thống kê, FPTS Research.

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017

Triêu U

SD

Xuât khẩu

Thái Lan Đai Loan Han Quôc

Campuchia Malaysia Quôc gia khac

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016 2017

Triêu U

SD

Nhập khẩu

Trung Quôc Tây Ban Nha Malaysia

Ấn Đô Ý Khác

13.5%

6.5%

3.8%

3.6%

3.2%

3.2%

3.1%2.4%

1.5%

37.2%

Prime VittoV.T.C Hoàng GiaTasa Hoan MyCMC CatalanViglacera Tiên Sơn Viglacera Thăng LongVĩnh Thắng PanceraTaicera Ý MyGạch men Thạch Anh Viglacera Hạ LongMikado Bạch MaHoàng Hà VitalyGạch men Thanh Thanh Anh em DicGạch Đông Nam A TokoThạch Ban Trúc thônGạch men Nha Ý Đông TâmCYC Bách ThànhCosevco American HomeCac doanh nghiêp nhỏ lẻ khac




www.fpts.com.vn

Ngành gạch ôp lát co mưc đô phân manh cao vơi khoang 82 doanh nghiêp quy mô vưa và lơn cùng hàng loạt

cac cơ sơ san xuât nhỏ lẻ. Theo Tổng cuc thông kê, năm 2018 co tơi 5.521 doanh nghiêp hoạt đông trong

mang gạch ngói ôp lát. Năm 2018 ca nươc tiêu thu khoang 542 triêu m2 va trong đo CTCP Prime Group thuôc

tâp đoan Siam (Thai Lan) chiêm thi phần lơn nhât vơi 13,5%. Tiêp đên là các doanh nghiêp không niêm yêt

như Vitto, gạch men VTC, tâp đoan Hoang Gia (Royal Group), gạch men Tasa, TNHH Hoàn My.

Đôi vơi nhóm các doanh nghiêp niêm yêt, công ty cổ phần CMC (HSX: CVT) có thi phần lơn nhât vơi 3,09%.

Tiêp đên là các doanh nghiêp thành viên cua Tổng công ty Viglacera gôm Viglacera Tiên Sơn (HNX: VIT),

Viglacera Thăng Long (UpCOM: TLT) và Viglacera Hạ Long (HNX: VHL) vơi thi phần 2018 lần lươt đạt 1,82%,

1,57% và 1,34%. Các doanh nghiêp còn lại gôm có Taicera (HSX: TCR) 1,48%; gạch men Thanh Thanh (HNX:

TTC) 0,91%; Trúc Thôn (UpCOM: TRT) 0,76% và gạch men Chang Yih (UpCOM: CYC) 0,51%.

e. Thị trường canh tranh gay gắt tac động tiêu cực đên hiêu qua kinh doanh của doanh nghiêp

Sô lương các doanh nghiêp hoạt đông trong ngành lơn cùng san phâm gạch ôp lát không có khác biêt lơn giữa

cac thương hiêu đa khiên thi trương đầu ra cua ngành cạnh tranh rât gay gắt trong những năm gần đây. Tình

hình cạnh tranh khiên giá bán các san phâm gạch ôp lat co xu hương giam trong những năm gần đây.

Biểu đồ 45: Diễn biến giá bán trung bình các chủng loại gạch ốp lát giai đoạn 2011 – Quý 2/2019

Biểu đồ 46: Tỉ suất lợi nhuận trung bình ngành gạch ốp lát giai đoạn 2009 - 2018

Sưc ép cạnh tranh khiên các doanh nghiêp trong ngành phai tiên hành giam gia ban đê có thê tiêu thu san

lương gạch ôp lát san xuât trong năm. Giá bán các san phâm đầu ra cua doanh nghiêp giam khiên biên lơi

nhuân gôp bi thu hẹp. Biên gôp trung bình 50 doanh nghiêp đầu ngành chi đạt 13,91% trong năm 2018, giam

0,33% so vơi 2017 và 1,91% so vơi năm đinh gần nhât 2015.

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

-200,000

-100,000

0

100,000

200,000

300,000

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Cotto Ceramic Porcelain

% thay đổi gia cotto % thay đổi gia ceramic % thay đổi gia porcelain

18.90%

16.90%16.21%

13.81%13.21%

15.18%15.82%

15.13%14.24% 13.91%

10%

11%

12%

13%

14%

15%

16%

17%

18%

19%

20%

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018


Nguồn: Báo giá VLXD theo quý tại các tỉnh Vĩnh

Phúc, Phú Thọ, Bắc Ninh, Quảng Nam & Đồng Nai;

FPTS Research.




www.fpts.com.vn

III. Cung cầu ngành gạch ốp lát Việt Nam

Ngành gạch ôp lát Viêt Nam thặng dư cung trong giai đoạn 2010 – 2019 vơi ti trong trung bình san lương tiêu

thu trên san xuât trong kì ơ mưc 90%. Giai đoạn 2010 – 2012, do anh hương tư suy thoái kinh tê và khung

hoang nha đât tại Viêt Nam, san lương san xuât và tiêu thu gạch ôp lát giam mạnh trong thơi gian này. Mưc

giam lơn nhât lên tơi lần lươt 24% & 29% vao năm 2012. Giai đoạn 2013 – 2017 chưng kiên sư phuc hôi cua

nền kinh tê và ngành gạch ôp lát. Ảnh hương tích cưc tư thi trương xây dưng phuc hôi kéo theo nhu cầu tiêu

thu gạch tăng vơi mưc tăng trương kep CAGR đạt 23,3%/năm. Đặc biêt trong năm 2017, tiêu thu gạch đạt 580

triêu m2 (+41% yoy, 103,6% san xuât cùng kì). Trong 2 năm 2018 - 2019, bưc tranh ngành lại kém kha quan

khi san lương san xuât 2019 ươc đạt 623 triêu m2, tăng 3,5%% so vơi cùng kì (mức tăng trưởng thấp nhất kể

từ năm 2013). San lương tiêu thu ươc tinh chi tăng 3,7% yoy khi chi đạt 562 triêu m2 trong năm 2019.

Biểu đồ 47: Cung cầu ngành gạch ốp lát Việt Nam giai đoạn 2000 – 2019

Nguồn: Ceramic World Web, FPTS Research.

Biểu đồ 48: Sản xuất & tiêu thụ gạch ốp lát theo chủng loại giai đoạn 2010 – 2019

Nguồn: Acimac, Hiệp hội Gốm sứ Việt Nam, FPTS Research.

Do là san phâm mơi so vơi ceramic & cotto va đang trong xu hương tiêu dùng, san lương tiêu thu gạch porcelain

gần như duy trì ngang bằng vơi san lương san xuât trong giai đoạn 2010 – 2019. Ti lê tiêu thu trên san xuât

trung bình cua porlain đạt 90,4% qua cac năm, ươc tinh đạt 140 triêu m2 san xuât và 126 triêu m2 tiêu thu trong

năm 2019. Ngươc lại, đôi vơi gạch cotto & ceramic, mưc chênh lêch cung cầu là lơn hơn. Trong năm 2019,

san lương san xuât ươc đạt 483 triêu m2 (+3,5% yoy) và tiêu thu là 436 triêu m2 (+3,7% yoy).

-40%

-20%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

-300

-200

-100

0

100

200

300

400

500

600

700

2000 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019e

San lư

ơng (

Triêu m

2)

San xuât Tiêu thu Tăng trương san xuât Tăng trương tiêu thu

0

100

200

300

400

500

600

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019e

San lư

ơng (

Triêu m

2)

San xuât gạch cotto & ceramic Tiêu thu gạch cotto & ceramic

San xuât gạch porcelain Tiêu thu gạch porcelain




www.fpts.com.vn

IV. Môi trường kinh doanh ngành gạch ốp lát Việt Nam

1. Cơ quan & hiêp hội tham gia quan lí ngành gach ốp lat trong nươc

Bô Công Thương: www.moit.gov.vn

Bô Kê hoạch va Đầu tư: www.mpi.gov.vn

Bô Tai nguyên va Môi trương: www.monre.gov.vn

Hiêp hôi Gôm sư xây dưng Viêt Nam: www.vnceramic.org.vn

2. Một số văn ban phap lý & quy định anh hưởng lơn tơi ngành gach ốp lát

Quyết định 1469/QĐ – TTg & 1586/QĐ – BXD là các quyêt đinh về quy hoạch phát triên tổng thê ngành Vât

liêu xây dưng đươc Thu tương chính phu Bô Xây dưng đề ra vơi ba muc tiêu chính:

Tâp trung nguôn lưc đê phát triên bền vững vât liêu gạch ôp lat đap ưng nhu cầu tiêu dung trong nươc

và tham gia xuât khâu vơi muc tiêu 25% – 30% san lương san xuât trong nươc.

Điều chinh cơ câu san phâm đên năm 2020 đạt ti lê 65% ceramic, porcelain 25% và cotto 10%.

Hình thành các khu công nghiêp khai thác, chê biên nguyên liêu tâp trung và chuyên môn hóa có công

nghê tiên tiên, đê đên năm 2020 cac doanh nghiêp san xuât sử dung 90% - 100% nguyên liêu, 85 – 90%

men màu và 65 – 70% phu kiên san xuât trong nươc.

Bang 10: Chi tiết quy hoạch theo quyết định 1469/QĐ - TTg

Chi tiêu quy hoạch

Quy mô công suât

Cac cơ sơ san xuât gạch ôp lat đầu tư mơi có công suât không nhỏ

hơn 6 triêu m2/năm

Không đầu tư mơi và mơ rông cac cơ sơ san xuât gạch ceramic. Ưu

tiên đầu tư phat triên san xuât gạch porcelain và cotto

Công nghê san xuât

Ứng dung công nghê hiên đại, tiêt kiêm năng lương và nguyên liêu

san xuât, ưng dung các công nghê trang trí mơi và san xuât đinh

hương các san phâm kich thươc lơn.

Mưc tiêu hao nhiên liêu

- Nhiêt năng, không lơn hơn

Gạch ceramic: 1.600 kcal/kg san phâm

Gạch porcelain: 2.000 kcal/kg san phâm

Gạch cotto: 1.800 kcal/kg san phâm

- Điên năng, không lơn hơn

Gạch ceramic: 0,12 kwh/kg san phâm

Gạch porcelain: 0,40 kwh/kg san phâm

Gạch cotto: 0,15 kwh/kg san phâm

Dư báo nhu cầu đên năm 2020

Tổng công 570 triêu m2

Gạch ceramic: 350 triêu m2 (xuât khâu 25,7%)

Gạch porcelain: 140 triêu m2 (xuât khâu 30,0%)

Gạch cotto: 50 triêu m2 (xuât khâu 32,0%)

Đa ôp lát: 30 triêu m2 (xuât khâu 23,3%)

Hình thành 5 vùng chê biên nguyên

liêu

Vùng cao lanh Phú Tho 100.000 – 200.000 tân/năm

Vùng cao lanh Quang Ninh 300.000 – 500.000 tân/năm

Vùng tràng thạch Quang Nam 100.000 – 200.000 tân/năm

Vung cao lanh Lâm Đông 200.000 – 300.000 tân/năm

Vung cao lanh Binh Dương 200.000 – 500.000 tân/năm


http://www.moit.gov.vn/

http://www.mpi.gov.vn/

http://www.monre.gov.vn/

http://www.vnceramic.org.vn/



www.fpts.com.vn

3. Các hiêp định thương mai anh hưởng lơn tơi ngành gach ốp lát

Bang 11: Biểu thuế nhập khẩu

Loại thuê Thuê suât

(%) Ngày hiêu lưc Căn cư pháp lý

Thuê nhâp khâu ưu đai 35% 01/01/2018 125/2017/NĐ-CP

Thuê nhâp khâu ưu đai đặc biêt

ASEAN (ATIGA) 0% 01/01/2019 156/2017/NĐ-CP

ASEAN – Trung Quôc (ACFTA) 50% 01/01/2019 153/2017/NĐ-CP

ASEAN – Hàn Quôc (AKFTA) 0% 01/01/2019 157/2017/NĐ-CP

Viêt Nam – Nhât Ban (VJEPA) 16% 01/04/2019 155/2017/NĐ-CP

ASEAN – Úc – Niu-di-lân (AANZFTA) 0% 01/01/2019 158/2017/NĐ-CP

ASEAN - Ấn Đô (AIFTA) 15% 31/12/2018 159/2017/NĐ-CP

Viêt Nam – Chi Lê (VCFTA) 44% 01/01/2019 154/2017/NĐ-CP

Nguồn: Tổng cục Hải quan.

Ngành gạch ôp lat trong nươc đươc bao hô vơi mưc thuê nhâp khâu cao. Vơi các hiêp đinh thương mại tư do

đươc kí kêt, lô trình giam thuê se đươc thưc hiên trong thơi gian tơi. Tuy nhiên, đôi vơi Trung Quôc – quôc gia

chiêm tơi 72,1% (trung bình thi phần giai đoạn 2013 – 2017) tổng san lương nhâp khâu gạch ôp lát cua nươc

ta, mưc thuê vân se giữ nguyên ơ mưc 50%. Đây la đông thái nhằm bao vê các doanh nghiêp nôi đia khỏi cuôc

đua cạnh tranh giá vơi doanh nghiêp Trung Quôc khi ho có lơi thê về quy mô san xuât.

Biểu đồ 49: Mức thuế nhập khẩu đối với gạch ốp lát của Việt Nam trong các hiệp định FTA (Đơn vị: %)

Nguồn: Tổng cục hải quan.

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

2018 2019 2020 2021 2022 2023

Thuê nhâp khâu ưu đai ACFTA VJEPA AIFTA VCFTA ATIGA




www.fpts.com.vn

V. Môi trường cạnh tranh ngành gạch ốp lát Việt Nam

Mưc đô cạnh tranh cua ngành gạch ôp lat đươc xem xét dưa trên mô hình Five-Forces cua Michel Porter. Mưc

đô cạnh tranh trong môt ngành phu thuôc vao năm yêu tô cơ ban: (1) hàng rào gia nhâp ngành, (2) mưc đô

cạnh tranh giữa những đôi thu hiên tại, (3) áp lưc tư san phâm thay thê, (4) sưc mạnh mặc ca cua khách hàng

và (5) sưc mạnh mặc ca cua nhà cung câp.

Nhìn chung, cạnh tranh trong ngành gạch ốp lát Việt Nam ở mức cao. Thứ nhât, rào can gia nhâp ơ mưc

trung bình do ngành gạch ôp lát có yêu cầu vôn và yêu tô công nghê không qua cao. Trong khi đo, sô lương

doanh nghiêp trong ngành lơn cùng san phâm gạch ôp lát giữa các doanh nghiêp không có sư khác biêt vươt

trôi khiên mưc đô cạnh tranh giữa các doanh nghiêp trong ngành ơ mưc cao. Thứ hai, nhóm vât liêu xây dưng

hoàn thiên có rât nhiều chung loại có thê thay thê cho gạch ôp lát, gôm gỗ tư nhiên, gỗ ép nhân tạo, đa tư

nhiên, đa nhân tạo, nhưa tổng hơp, inox hay xi măng. Vi vây, áp lưc cạnh tranh tơi tư san phâm thay thê là rât

lơn, đặc biêt trong bôi canh giá các vât liêu khac cung trong xu hương giam nhằm gia tăng tinh cạnh tranh.

1. Các rào can gia nhập ngành

Yếu tố Mức độ Nhận định

Yêu cầu vôn Trung bình

Ngành gạch ôp lát là ngành thâm dung vôn và có yêu cầu đầu

tư công nghê mơi, đặc biêt trong công đoạn trang trí san phâm.

Vơi mưc đầu tư binh quân 105,1 ty đông cho 1 dây chuyền

porcelain công suât 1 triêu m2/năm cung vơi chi phi đao tạo công

nhân ơ mưc trung binh, chúng tôi đanh gia mưc yêu cầu vôn đê

tham gia vào ngành ơ mưc trung bình.

Chi phí chuyên đổi nhà

cung câp Thâp

Các doanh nghiêp trong ngành sử dung dây chuyền công nghê

tương đông nhau va đều chạy theo cac xu hương mâu mã thiêt

kê chung cua thi hiêu tiêu dùng. Do vây, vơi viêc san phâm

không có sư khác biêt vươt trôi giữa các doanh nghiêp, chúng

tôi nhân đinh chi phí chuyên đổi nhà cung câp ơ mưc thâp.

Sư tiêp cân đên các

kênh phân phôi Thâp

Gạch ôp lat trong nươc phân phôi chu yêu qua hê thông đại lí

cạnh tranh. Chi có môt sô ít các doanh nghiêp có hê thông

showroom và cửa hàng phân phôi đôc quyền. Do vây, rào can

Các rào cản gia nhập ngành

Mức độ cạnh tranh trên thị trường

Khả năng mặc cả của nhà khách hàng

Khả năng mặc cả của nhà cung cấp

Áp lực từ sản phẩm thay thế




www.fpts.com.vn

tư kha năng tiêp cân hê thông phân phôi ơ mưc thâp khi các

doanh nghiêp mơi tham gia có thê chiu lỗ va đưa ra mưc giá

bán thâp cùng ti lê chiêt khâu cao hơn nhằm giành thi phần vơi

các doanh nghiêp đa co trong nganh.

Chính sách cua Chính

phu Cao

Theo quyêt đinh sô 1469/QĐ-TTg & 1586/QĐ-BXD, Nha nươc

chu trương quy hoạch không đầu tư va câp phép xây mơi nhà

máy gạch ôp lát ceramic (chi ưu tiên xây mơi cho porcelain và

cotto). Đông thơi, cac cơ sơ san xuât mơi phai có công suât

không nhỏ hơn 6 triêu m2/năm, tương đương mưc đầu tư tôi

thiêu khoang 631 ty đông. Vơi những lí do trên, chúng tôi nhân

đinh rào can gia nhâp theo chính sách cua chính phu ơ mưc

cao.

Đanh gia chung Trung bình

Nhìn chung, rào can gia nhập ngành gạch ốp lat đươc đanh

giá ở mức trung bình. Yêu cầu vốn ở mức trung bình, kha

năng tạo khác biệt về san phẩm và tiếp cận kênh phân phối

thâp, lơi thế kinh tế tư quy mô ở mức trung bình. Rào can

tư quy hoạch theo chính sách cua Chính phu ở mức cao.

2. Mức độ canh tranh giữa cac đối thủ hiên tai


Sô lương doanh nghiêp

trong ngành Cao

Theo sô liêu Tổng cuc thông kê năm 2017, sô lương doanh

nghiêp hoạt đông trong mang vât liêu ôp lát khoang 5.521 doanh

nghiêp va cơ sơ san xuât. Ngoại trư Prime vơi thi phần 13,7%,

các doanh nghiêp có quy mô trung bình còn lại có thi phần gần

như tương đương nhau, mưc đô phân manh cao

Công suât tăng nhanh

thông qua đầu tư lơn Cao

Trong giai đoạn 2014 – 2017, thi trương xây dưng tăng tôc trơ

lại cùng vơi sư xuât hiên cua dòng san phâm mơi porcelain.

Công suât toan nganh trong cung giai đoạn đạt tôc đô tăng

trương kep 17,2%/năm khiên san lương san xuât tăng mạnh.

Rào can thoát khỏi ngành Trung bình

Ngành thâm dung vôn vơi mưc đầu tư ơ mưc trung bình, khoang

105,1 ty đông cho nha may năng lưc 1 triêu m2/năm. Tai san

đầu tư cho san xuât ơ mưc chuyên môn hóa không cao cùng

chi phí cô đinh khi rút khỏi ngành không lơn.

Đanh gia chung Cao Cạnh tranh ngành gạch ốp lát ở mức cao, trong đo cac

doanh nghiệp quy mô nhỏ sẽ phai cạnh tranh khốc liệt hơn.




www.fpts.com.vn

3. Kha năng măc ca của khách hàng


Sô lương khách

hàng Thâp

Do sô lương cac nha đại lí là rât lơn, chi có những đại lí hơp tác

lâu năm vơi doanh nghiêp san xuât hoặc đa khẳng đinh đươc

thương hiêu riêng mơi có kha năng mặc ca.

Sư khác biêt hóa

trong san phâm Thâp

Gạch ôp lát là san phâm chuân hoa, đông thơi mâu mã hoa tiêt

trang trí không có nhiều sư khác biêt giữa các doanh nghiêp. Do

vây, khách hàng chắc chắn có thê tìm kiêm những nhà cung câp

khác thay thê.

Đanh gia chung Thâp

Tóm lại, tư nhận định tưng yếu tố trên, chung tôi đanh gia

kha năng măc ca cua khach hàng đối với các doanh nghiệp

gạch ốp lát ở mức thâp.

4. Kha năng măc ca của nhà cung cấp


Sô lương nhà cung

câp Thâp

Nguôn nguyên liêu cho ngành gạch ôp lat đên tư ca nôi đia (cao

lanh, tràng thạch, than, khi,…) va nhâp khâu (men màu, phu

gia). Vơi sô lương nhà cung câp trong va ngoai nươc là rât lơn

cùng vơi không có sư khác biêt về chât lương gạch ôp lát cung

câp, kha năng mặc ca cua doanh nghiêp san xuât la tương đôi

cao.

Chi phí chuyên đổi

nhà cung câp Thâp

Sô lương và thông tin nhà cung câp nhiều dân đên chi phí

chuyên đổi nhà cung câp thâp.

Sư khác biêt cua

các nhà cung câp Thâp

Các nhà cung câp gần như không co sư khác biêt về kha năng

cung câp và chât lương nguyên liêu (khác biêt chu yêu là giá)

Đanh gia chung Thâp

Chúng tôi nhận định với số lương lớn và sự khác biệt giữa

các nhà cung câp không cao cùng với chi phí chuyển đổi

thâp thì vị thế thương lương cua nhà cung câp đối với các

doanh nghiệp san xuât gạch ốp lát ở mức thâp.

5. Áp lực tư san phâm thay thê


Áp lực tư san

phẩm thay thế Cao

Ngoài gạch ốp lát, nhóm vật liệu xây dựng còn bao gồm gỗ

ốp lát tự nhiên & nhân tạo, đa tự nhiên, đa nhan tạo, nhựa

tổng hơp,… Cac san phẩm cạnh tranh mạnh với nhau trên

ca 3 phương diện: chât lương, mâu mã trang trí và giá. Do

vậy, chung tôi đanh gia áp lực tư san phẩm thay thế là cao.




www.fpts.com.vn

C. TRIÊN VONG NGANH GẠCH ỐP LAT VIỆT NAM

I. Tiềm năng tăng trưởng ngành gạch ốp lát

1. San lương san xuất & tiêu thụ gach ốp lat dự kiên có tốc độ tăng trưởng kép lần lươt

6,0% & 6,1% giai đoan 2019 – 2023

Bang 12: BMI dự báo tăng trưởng xây dựng mảng nhà để ở và nhà không để ở 2019 – 2028

Chi sô 2018e 2019e 2020f 2021f 2022f 2023f 2024f 2025f 2026f 2027f 2028f

Tăng trương thưc giá tri

xây dưng dân dung 7,5% 7,8% 7,8% 7,8% 7,5% 7,2% 7,2% 7,1% 7,1% 7,0% 7,0%


xây dưng nha đê ơ 7,5% 5,8% 6,3% 7,2% 7,7% 7,6% 7,5% 7,4% 7,5% 7,2% 7,3%


xây dưng nha không đê ơ 7,6% 10,2% 9,5% 8,4% 7,1% 6,8% 6,9% 6,8% 6,6% 6,7% 6,6%

Nguồn: BMI Q42019 Infrastructure Report, FPTS Research,

Vơi vai trò là vât liêu xây dưng hoàn thiên, tôc đô tăng trương ngành gạch ôp lát gắn chặt vơi tôc đô tăng

trương ngành xây dưng dân dung, đặc biêt là mang xây dưng dân dung nha đê ơ. Theo BMI, trong ngắn hạn,

tôc đô tăng trương giá tri xây dưng nha đê ơ (mang tiêu thu chính gạch ôp lát) se giam tôc so vơi 2018. Tôc

đô tăng trương chi đạt 5,8% trong năm 2019 so vơi 7,5% ươc tính cho 2018 và dư kiên phuc hôi trong cac năm

tiêp theo. Đôi vơi xây dưng nha không đê ơ, tôc đô tăng trương đạt đinh trong năm 2019 vơi 10,2% và giam

tôc mạnh me giai đoạn 2020 – 2028.

Biểu đồ 50: Dự phóng sản lượng sản xuất & tiêu thụ ngành gạch ốp lát Việt Nam giai đoạn 2019 – 2023


San lương san xuât va tiêu thu gạch ôp lat năm 2019 ươc tinh đạt lần lươt 623 (+3,5% yoy) va 562 triêu m2

(+3,7% yoy). Tôc đô tăng trương kep san lương san xuât va tiêu thu ngành gạch ôp lat đươc ky vong lần lươt

6,0% va 6,1% trong giai đoạn 2019 – 2023 do:

Theo BMI, tôc đô tăng trương giá tri thưc xây dưng nha đê ơ (mang tiêu thu chính cua gạch ôp lát) sau

khi giam tôc trong năm 2019 (5,8%) se bắt đầu phuc hôi trơ lại trong giai đoạn 2020 – 2023 vơi tôc đô

trung bình 6,9%/năm.

623 650562 588

0%

2%

4%

6%

8%

10%

0

200

400

600

800

1,000

2019E 2020F 2021F 2022F 2023F

San lư

ơng (

Triêu m

2)

San lương san xuât dư phong

San lương tiêu thu dư phong

Tăng trương san xuât gạch ôp lat dư phong

Tăng trương tiêu thu gạch ôp lat dư phong

Tăng trương gia tri thưc xây dưng nha đê ơ (BMI dư phong)




www.fpts.com.vn

Tôc đô đô thi hóa nhanh (dư kiên ty lê đô thi hóa se đạt 39,5% trong năm 2023, tăng 3,6% so vơi 2018)

cung tăng trương dân sô trung bình 0,9% mỗi năm se thúc đây nhu cầu tiêu dùng gạch ôp lát (san

phâm chiêm ti trong lên tơi 60% san lương tiêu thu nhóm vât liêu xây dưng hoàn thiên bề mặt). Theo

ươc tính tư sô liêu cua CIC và tổng điều tra dân sô năm 2019, trong giai đoạn 2019 – 2023, tổng nhu

cầu nhà ơ xây mơi và thay thê se ơ mưc 691,7 nghin căn hô, tương đương 2,5% sô căn nha ca nươc

năm 2019.

2. Tao khác biêt về san phâm là triển vong cai thiên lơi nhuận trong bối canh giá bán

các san phâm gach ốp lát phô thông dự báo tiêp tục giam

Tinh hinh dư cung cung san phâm gạch ôp lát không có sư khác biêt giữa các doanh nghiêp trong ngành là

hai yêu tô se tiêp tuc khiên giá bán gạch giam trong thơi gian tơi. Trong năm 2019, cạnh tranh gia tăng cung

nhu cầu tư thi trương xây dưng nha đê ơ tăng trương châm lại se khiên lơi nhuân cua các doanh nghiêp trong

ngành tiêp tuc bi thu hẹp mặc dù có sư tăng trương về doanh thu.

Triên vong cai thiên biên lơi nhuân se tơi tư kha năng tạo khác biêt về san phâm cua doanh nghiêp. Vơi xu

hương tiêu dùng sắp tơi, các san phâm có sư khác biêt về chât lương hay mâu mã trang trí cùng kha năng san

xuât cac kich thươc rât lơn như 80x80cm, 60x120cm, 80x120cm se tăng tinh cạnh tranh và cai thiên lơi nhuân

cho các doanh nghiêp trong ngành.

3. Giá nhiên liêu than và khí dự báo biên động ngươc chiều trong dài han

Chi phi nhiên liêu chiêm khoang 29,3% chi phi nguyên vât liêu đầu vao va trên 20% gia thanh san xuât gạch

ôp lat. Giá than nhiêt va khi thiên nhiên co xu hương biên đông mạnh, tac đông tơi chi phi san xuât cua các

doanh nghiêp trong ngành. Theo dư báo cua Ngân hang thê giơi, giá than và giá khí thiên nhiên biên đông

ngươc chiều trong giai đoạn 2019 – 2030. Theo đo, gia than dư báo giam mạnh tư 107 USD/tân năm 2018

xuông 94 USD/tân năm 2019 va tiêp tuc giam còn 60 USD/tân năm 2030, tương ưng mưc giam 4,4%/năm.

Giá khí thiên nhiên tại Henry Hub, My trung binh năm 2019 đươc dư báo giam so vơi 2018 ơ mưc 2,8

USD/mmbtu va tăng dần đên năm 2030 đạt 4 USD/mmbtu. Giá khí thiên nhiên châu Âu dư kiên theo cùng xu

hương tăng tư 6 USD/mmbtu lên 7 USD/mmbtu vao năm 2030.

Biểu đồ 51: Dự phóng giá than nhiệt Úc và giá khí thiên nhiên thế giới giai đoạn 2020 – 2030

Nguồn: Ngân hàng Thế giới.

Nhóm các doanh nghiêp gạch ôp lát khu vưc phía Bắc ky vong se hương lơi khi giá than tiêp tuc trong xu

hương giam. Ngươc lại, đôi vơi khu vưc trong Nam – nơi cac doanh nghiêp tại đây chu yêu sử dung khí CNG,

chi phí nguyên nhiên liêu đầu vào dư bao tăng se khiên tình hình cạnh tranh ngay cang kho khăn; đặc biêt

trong bôi canh phai cạnh tranh gay gắt vơi các san phâm gạch tư phía Bắc vơi mưc giá bán thâp hơn.

0

2

4

6

8

10

0

20

40

60

80

100

120

2016 2017 2018 2019E 2020F 2021F 2022F 2025F 2030F

Than - Uc (côt phai) $/mt Dầu thô (côt phai) $/bbl

Khí thiên nhiên - Châu Âu (côt trai) $/mmbtu Khí thiên nhiên - My (côt trai) $/mmbtu




www.fpts.com.vn

II. Khuyến nghị đầu tư vào ngành

1. Khuyên nghị đầu tư vào ngành

Trong ngắn hạn (dưới 12 tháng) – KÉM KHẢ QUAN

Chúng tôi đưa ra khuyên nghi kem kha quan cho ngành gạch ôp lát Viêt Nam trong ngắn hạn do: (1)

Tình hình tiêu thu gạch ôp lát gặp nhiều kho khăn do thi trương xây dưng dân dung giam tôc, (2) Giá

bán san phâm gạch ôp lát phổ thông trong xu hương giam, tac đông tiêu cưc tơi lơi nhuân cua các

doanh nghiêp trong ngành.

Trung và dài hạn (2 – 5 năm và trên 5 năm) – THEO DÕI

Chúng tôi đưa ra khuyên nghi theo doi đôi vơi ngành gạch ôp lát Viêt Nam giai đoạn nay do diễn biên

giá nhiên liêu than và khí thiên nhiên (chiêm trên 20% gia thanh san xuât gạch ôp lat) biên đông mạnh,

anh hương tơi chi phí san xuât cua doanh nghiêp. Tuy nhiên, cơ hôi se thuôc về các doanh nghiêp sơ

hữu công nghê mơi vơi các san phâm riêng có sư khác biêt và kha năng san xuât cac kich thươc rât

lơn trên 1 mét vuông/viên khi thi trương xây dưng dân dung Viêt Nam phuc hôi trơ lại.

2. Rủi ro đầu tư vao nganh

Rui ro biến động giá nguyên nhiên liệu: Vơi ti trong khoang 62,5% trong cơ câu chi phí san xuât cua

ngành nên biên đông giá các nguyên nhiên liêu đầu vào se trưc tiêp anh hương tơi lơi nhuân cua các

doanh nghiêp trong ngành.




www.fpts.com.vn

D. CÂP NHÂT CAC DOANH NGHIỆP TRONG NGANH

I. Quy mô các doanh nghiệp ngành gạch ốp lát

STT Sàn

Ma niêm yêt Doanh nghiêp

Vôn hoa (ty đông)

Tổng doanh thu (Ty đông)

Tổng tai san (Ty đông)

1 Không niêm yêt CTCP Prime Group (chi tinh gạch ôp lat) 6.524 3.485

2 Không niêm yêt CTCP Gạch Men Tasa 2.259 2.010

3 Không niêm yêt Tâp đoan Hoang Gia (Royal Ceramics) 2.061 2.485

4 HNX – VHL CTCP Viglacera Ha Long 685 2.011 1.245

5 Không niêm yêt Công ty TNHH Hoan My 1.704 1.406

6 HSX – CVT CTCP CMC 848 1.553 1.335

7 HSX – TCR CTCP Công nghiêp Gốm Sứ Taicera 84 1.553 1.303

8 Không niêm yêt Công ty TNHH Vitto Vĩnh Phúc 1.429 1.556

9 Không niêm yêt CTCP Catalan 1.254 503

10 HNX - VIT CTCP Viglacera Tiên Sơn 302 1.249 1.017

11 Không niêm yêt CTCP Gạch Men V.t.c 1.164 905

12 Không niêm yêt CTCP Quôc Tê Pancera 892 1.200

13 Không niêm yêt CTCP TTC 765 907

14 UpCOM - TLT CTCP Viglacera Thăng Long 97 559 335

15 Không niêm yêt CTCP Công nghiêp Ý My 557 474

16 Không niêm yêt CTCP Vĩnh Thắng 555 367

17 Không niêm yêt CTCP Đầu Tư - San Xuât - Thương Mại Kim Phong

554 766

18 Không niêm yêt Công Ty TNHH Gạch Men Bach Thanh 525 598

19 Không niêm yêt CTCP Mikado Hưng Yên 502 417

20 Không niêm yêt CTCP Khai Thac Khoang San San Xuât VLXD Trung Nguyên

495 323

21 Không niêm yêt Công ty TNHH San Xuât Thương Mại Viêt Anh 405 143

22 HNX - TTC CTCP Gach Men Thanh Thanh 75 402 236

23 Không niêm yêt CTCP Gạch ôp Lat Thai Binh 388 352

24 Không niêm yêt CTCP Vitaly 373 187

25 UpCOM - TRT CTCP Trúc Thôn 47 364 271

26 Không niêm yêt CTCP Thê Giơi 344 440

27 Không niêm yêt CTCP Gạch Men Phương Nam 305 367

28 Không niêm yêt CTCP Đầu Tư Hung Anh 294 113

29 Không niêm yêt Công ty TNHH Toko Viêt Nam 294 631

30 Không niêm yêt CTCP Hacera 288 372

31 UpCOM - CYC CTCP Gach Men Chang Yih 7 260 242

32 Không niêm yêt CTCP Gôm Sư C T H 249 263

33 Không niêm yêt Công ty TNHH Gạch Men Nha ý 233 156

34 Không niêm yêt CTCP Đông Tâm Dotalia 232 371

35 Không niêm yêt CTCP Đầu Tư Xây Dưng Va San Xuât Vât Liêu Nam Thắng

189 285

Nguồn: TÔNG CUC THÔNG KÊ, BCTC các doanh nghiệp niêm yết, FPTS Research.




www.fpts.com.vn

II. Tinh hinh san xuât và tiêu thu cua nhom cac doanh nghiệp dân đầu ngành

1. Tình hình san xuất

Nhin chung, đa phần các doanh nghiêp trong nganh đều co sư tăng trương về san lương san xuât qua các

năm. Cu thê, trong giai đoạn tư năm 2016 đên năm 2018 – giai đoạn thi trương xây dưng cung như bât đông

san phát triên mạnh me, tôc đô tăng trương kép cua các doanh nghiêp san xuât gạch ôp lat đạt 8,31%.

Biểu đồ 52: Sản lượng sản xuẩt 20 doanh nghiệp trong nhóm top 30 dẫn đầu ngành về năng lực sản xuất


Biểu đồ 53: Tỉ lệ sản xuất/năng lực thiết kế của 20 doanh nghiệp trong nhóm top 30 dẫn đầu ngành


74.6

35.2

21.6 20.017.4 17.1 16.8 14.9

10.3 10.0 8.7 8.2 7.2 6.9 6.6 5.2 5.1 5.0 2.7 1.8

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Triêu m

2

2016 2017 2018

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

2016 2017 2018

Trung bình nganh = 85,9%




www.fpts.com.vn

2. Tình hình tiêu thụ

Trong giai đoạn 2016 – 2018, tôc đô tăng trương kép san lương tiêu thu cua nhóm 30 doanh nghiêp có quy

mô lơn nhât đạt 8,83%/năm. Đôi vơi năm 2018, hầu hêt các doanh nghiêp trong top 30 đều co tăng trương về

san lương tiêu thu ngoại trư môt sô doanh nghiêp như Taicera (-15,6% yoy), Bạch Mã (-5,6% yoy) và Chang

Yih (-13,6% yoy).

Biểu đồ 54: Sản lượng tiêu thụ 20 doanh nghiệp trong nhóm top 30 dẫn đầu về năng lực sản xuất


Biểu đồ 55: Sản lượng tiêu thụ/sản xuất 20 doanh nghiệp trong nhóm top 30 dẫn đầu về năng lực sản xuất


73.0

35.1

20.8 19.6 17.2 17.1 16.713.2

9.9 8.5 8.0 8.0 7.4 7.3 6.3 5.7 5.1 4.9 2.8 1.7

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Triêu m

2

2016 2017 2018

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

140%

160%

2016 2017 2018

Trung bình nganh = 92,9%




www.fpts.com.vn

III. Hoạt động kinh doanh và tình hình tài chính

1. Cập nhật kêt qua kinh doanh 9T/2019 của một số doanh nghiêp gach ốp lát niêm yêt

Doanh nghiêp

Doanh thu

thuần

9T/2019

%yoy Lơi nhuân

gôp 9T/2019 %yoy

LNST

9T/2019

%yoy

CVT 1.040 +5,4% 188 -5,1% 109 -4,4%

VHL 1.487 +0,5% 272 +20,9% 93 -5,1%

VIT 1.010 +20,8% 126 +46,5% 55 +267,7%

TTC 268 -7,6% 36 -10,0% 13 +8,3%

TCR 803 -15,7% 134 +16,5% -36

Nguồn: BCTC doanh nghiệp niêm yết.

2. Một số chỉ tiêu tài chính

Quy mô doanh thu & tổng tài san

Biểu đồ 56: Quy mô tổng doanh thu một số doanh nghiệp đầu ngành

Nguồn: Tổng cục thống kê, BCTC, FPTS Research.

Chú thích: (*) Tổng doanh thu của VHL và TRT là báo gồm cả các sản phẩm khác ngoài gạch ốp lát. Đối với VHL là gạch và

ngói còn TRT là các sản phẩm đất sét khai thác tại mỏ Trúc Thôn (Hải Dương)

Trong giai đoạn 2015 – 2018, đa sô doanh nghiêp ngành gạch ôp lát Viêt Nam có sư tăng trương về quy mô

tổng doanh thu. Tôc đô tăng trương trung bình cua nhóm doanh nghiêp đươc đề câp ơ biêu đô đạt 12,9%/năm.

Nêu tính riêng nhóm doanh nghiêp niêm yêt, con sô này chi đạt 6,4%/năm (thâp hơn nhiều so vơi 17,2%/năm

cua nhóm doanh nghiêp không niêm yêt đươc đề câp), chu yêu do doanh thu cua TCR và CYC suy giam trong

giai đoạn nay. Đông thơi, tôc đô tăng trương doanh thu cua các doanh nghiêp trong nganh noi chung đều châm

lại tư sau 2016 do sư tăng trương châm lại cua thi trương xây dưng cùng vơi áp lưc cạnh tranh tăng mạnh,

đặc biêt trong mang san phâm mơi porcelain.

0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

Ty đ

ông

2015 2016 2017 2018

Doanh nghiêp không niêm yêt Doanh nghiêp niêm yêt




www.fpts.com.vn

Biểu đồ 57: Quy mô tổng tài sản một số doanh nghiệp đầu ngành


Quy mô tổng tài san cua nhóm các doanh nghiêp không niêm yêt nhìn chung lơn hơn so vơi nhóm doanh

nghiêp niêm yêt. Hai năm 2015 va 2016 la giai đoạn các doanh nghiêp trong ngành có sư tăng trương mạnh

về quy mô tài san, trung bình 27,4%/năm; chu yêu tơi tư hoạt đông xây dưng nhà máy và lắp đặt mơ rông dây

chuyền san xuât đôi vơi dòng san phâm porcelain. Tư sau năm 2016 tơi nay, tôc đô tăng trương trung bình về

quy mô tài san châm lại, chi đạt 7,3%/năm. Viêc chưa chạy tôi đa công suât thiêt kê cung kho khăn trong hoạt

đông tiêu thu san phâm khiên các doanh nghiêp không có nhiều đông lưc đê đầu tư mơ rông quy mô.

Chi phí bán hàng

Biểu đồ 58: Chi phí bán hàng/Doanh thu


Ty lê chi phí bán hàng/doanh thu trung bình cua các doanh nghiêp gạch ôp lát niêm yêt trong giai đoạn 2015 –

2018 ơ mưc 3,5%. Chi phi ban hang trên doanh thu co xu hương tăng chu yêu đên tư nhu cầu mơ rông hê

thông đại lý phân phôi cua doanh nghiêp đê đam bao san lương tiêu thu trong bôi canh toàn ngành cạnh tranh

mạnh.

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

3,500

4,000

Ty đ

ông

2015 2016 2017 2018

Doanh nghiêp không niêm yêt

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

2015 2016 2017 2018

Doanh nghiêp niêm yêt

Doanh nghiêp không niêm yêt Doanh nghiêp niêm yêt




www.fpts.com.vn

Tỷ suât lơi nhuận

Biểu đồ 59: Tỷ suất lợi nhuận gộp / doanh thu


Nhìn chung, dươi tac đông tư cạnh tranh về giá bán trên thi trương, biên lơi nhuân cua các doanh nghiêp trong

nganh đều trong xu hương giam tư cuôi năm 2016 tơi nay. Trong năm 2018, công ty cổ phần tâp đoan Prime

Group có mưc ti suât lơi nhuân gôp cao nhât ngành vơi 24,0%; tuy nhiên cung đa giam so vơi mưc ti suât các

năm trươc là 25,4% (2017) và 27,6% (2016). Đôi vơi nhóm các doanh nghiêp niêm yêt, CVT và VHL là hai

doanh nghiêp có ty suât lơi nhuân gôp cao nhât, đạt 19,7% va 16,8% trong năm 2018.

Biểu đồ 60: Tỷ suất lợi nhuận sau thuế / doanh thu

Nguồn: BCTC, FPTS Research.

Ty suât lơi nhuân sau thuê/doanh thu cua nhóm doanh nghiêp niêm yêt tương đôi thâp, chi đạt trung bình 3,0%

trong giai đoạn 2015 – 2018. Nhìn chung, tư sau năm 2016 ti suât lơi nhuân sau thuê cua các doanh nghiêp

giam dần do 2 nguyên nhân: (1) tôc đô tăng trương doanh thu châm lại so vơi thơi gian 2015 – 2016 và (2)

biên lơi nhuân gôp giam do giá bán san phâm gạch ôp lat trong xu hương giam.

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

2015 2016 2017 2018

-25%

-20%

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

CVT VHL VIT TTC TCR CYC TLT TRT

2015 2016 2017 2018

Doanh nghiêp niêm yêt Doanh nghiêp không niêm yêt




www.fpts.com.vn

Cơ câu nguồn vốn

Biểu đồ 61: Cơ cấu nguồn vốn các doanh nghiệp gạch ốp lát năm 2018


Ty lê đon bây D/E cua các doanh nghiêp gạch ôp lát tại thơi điêm năm 2018 trung binh ơ mưc 1,9 lần. Các

thành viên san xuât gạch ôp lát cua Prime Group có mưc ti lê D/E thâp nhât, trung bình chi 0,1 lần. Xét các

doanh nghiêp niêm yêt, VHL, CVT và TTC là 3 doanh nghiêp có ti lê D/E thâp nhât, lần lươt là 0,9; 1,0 và 1,0

lần. VIT và TLT là hai doanh nghiêp co cơ câu vôn rui ro hơn, cu thê 2,8 và 3,5 lần trong năm 2018.

Hiệu qua sử dung vốn

Biểu đồ 62: Tỷ suất lợi nhuận ròng trên tổng tài sản (ROA) và trên vốn chủ sở hữu (ROE)

Nguồn: Ezsearch.

Mưc ty suât ROA và ROE cua các doanh nghiêp gạch ôp lát niêm yêt co xu hương giam trong giai đoạn 2016

– 2018 do tac đông tiêu cưc tư giá bán các san phâm gạch ôp lát giam khiên cho ty suât lơi nhuân toàn ngành

giam. CVT là doanh nghiêp có hiêu qua sử dung vôn tôt nhât vơi ROA va ROE năm 2018 đạt lần lươt 12,6%

và 27,6%. TLT có ti suât ROE tương đôi cao, đạt 23,6% năm 2018 tuy nhiên nguyên nhân do doanh nghiêp

này sử dung đon bây tài chính cao vơi ti lê D/E đạt 3,5 lần (2018).

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

Tổng nơ Vôn chu sơ hữu

-15%

-10%

-5%

0%

5%

10%

15%

20%

CVT VHL VIT TTC TCR TLT TRT

ROA

2015 2016 2017 2018

-50%

0%

50%

100%

150%

CVT VHL VIT TTC TCR TLT TRT

ROE

2015 2016 2017 2018




www.fpts.com.vn

IV. Cập nhật thông tin một số doanh nghiệp gạch ốp lát niêm yết

1. Công ty cô phần CMC (HSX: CVT)

Thông tin giao dich (08/11/2019) Cơ câu cổ đông (08/11/2019)

Giá hiên tại (VNĐ/cp) 23.050 Chưng khoan công thương Viêt Nam 10,9%

Giá cao nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 25.850 TCT Công nghiêp xi măng Viêt Nam 10,3%

Giá thâp nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 17.750 Ông Nguyễn Quang Huy 6,7%

KLGD b/quân 30 ngày (cp/phiên) 341.475 Ông Lê Quôc Hưng 4,3%

EPS trailing (VNĐ/cp) 4.699 TCT cổ phần Sông Hông 4,2%

P/E trailing 4,91 Cổ đông khac 63,6%

Hoạt động kinh doanh

Hoạt đông kinh doanh cua CVT là san xuât vât liêu xây dưng (gạch ôp lát và ngói). Hiên tại, CVT có hai nhà

máy gôm: (1) CMC1 (3 dây chuyền vơi tổng công suât 5 triêu m2/năm san xuât gạch ôp tương ceramic và

ngói), (2) CMC2 (3 dây chuyền vơi tổng công suât 12 triêu m2/năm san xuât gạch ôp lát ceramic và porcelain).

Biểu đồ 63: Tình hình kinh doanh, sản xuất và tiêu thụ của CVT

Nguồn: BCTC & BCTN CVT.

Doanh thu CVT đạt tốc độ tăng trưởng kép 28,7%/năm trong giai đoạn 2015 – 2018

Trong năm 2018, doanh thu thuần cua CVT đạt 1.451 ty đông (+22,9% yoy). Mưc tăng trương cao về doanh

thu chu yêu đên tư tình hình tiêu thu tăng trương tôt khi san lương ban hang đạt 17,3 triêu m2 (+20,13% yoy).

Trong đo, cac mặt hàng tiêu thu tôt cua CVT trong năm la ngoi trang men, gạch ôp ceramic men đương, gạch

ôp lát ceramic và porcelain các kích cỡ 30x30, 50x50 và 60x60cm. Mặc dù có sư tăng trương mạnh về doanh

thu, lơi nhuân sau thuê cua CVT chi đạt 162 ty đông (-6,9% yoy). Mưc sut giam lơi nhuân sau thuê tơi tư: (1)

giá nhiên liêu đầu vao than tăng mạnh trong năm 2018 và (2) giá bán môt sô chung loại gạch ôp lát chính cua

CVT giam do cạnh tranh gay gắt.

680

1,118 1,181

1,451

1,040

19.4%

23.5% 23.9%

19.7%18.1%

00%

05%

10%

15%

20%

25%

30%

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

1,600

2015 2016 2017 2018 9T/2019

Ty đ

ông

Doanh thu & lơi nhuân CVT

Doanh thu thuần LNST Biên lơi nhuân gôp

60%

93%

80%

98%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

0

5

10

15

20

2015 2016 2017 2018

Triêu m

2

San lương san xuât & tiêu thu

San lương san xuât San lương tiêu thu

% san xuât/công suât




www.fpts.com.vn

Cập nhật tình hinh kinh doanh 9 thang đầu năm 2019 cua CVT

Kêt thúc 9 tháng đầu năm 2019, CVT đạt mưc doanh thu 1.040 ty đông (+5,4% yoy & 64,7% KH2019) và mưc

lơi nhuân sau thuê đạt 108,6 ty đông (-4,3% yoy & 49,5% KH2019).

San lương tiêu thu 9T/2019 duy trì ngang so vơi cùng kì 2018, ươc đạt 11, 7 triêu m2 (trong đo, gạch ôp lát các

loại 11 triêu m2 và ngói tráng men 0,7 triêu m2). Giá bán các dòng san phâm nhin chung co xu hương giam tư

tac đông cua dư cung toan nganh. Tuy nhiên, viêc đưa cac san phâm mơi (porcelain vi tinh và thâm muôi tan)

vơi gia ban cao đa giúp CVT duy tri đa tăng trương doanh thu. San lương tiêu thu san phâm mơi ươc đạt

khoang 200 nghìn m2 va CVT đa điều chinh giam giá bán các san phâm này nhằm kích cầu thi trương (cu thê,

gia porcelain vi tinh kim cương 80x80cm điều chinh tư 280.000 về 250.000 đông/m2, gạch porcelain thâm muôi

tan 80x80cm tư 450.000 về 350.000 đông/m2).

Biên lơi nhuận gộp co xu hướng giam trong giai đoạn 2016 – 9T/2019 do giá bán giam

Biên lơi nhuân gôp cua CVT trong giai đoạn này liên tuc suy giam tư 23,5% năm 2016 xuông con 19,7% năm

2018 và 18,1% kêt thúc 9 thang đầu năm 2019. Tac đông chinh đên tư viêc giá bán các san phâm gạch ôp lát

giam do dư cung. Theo lanh đạo doanh nghiêp, giá bán trung bình các san phâm phổ thông trong năm 2019

giam khoang 7%. Tuy nhiên, gia than đầu vào giam trong năm 2019 cung vơi viêc đây mạnh bán các san phâm

mơi và các san phâm gạch ôp tương men đương, gạch thanh & gạch thẻ giữ gia đa hạn chê mưc suy giam

biên lơi nhuân gôp. Cu thê, biên lơi nhuân gôp quý 3/2019 đạt 17,5% (+0,3% yoy).

Các yếu tố cần theo dõi:

Rui ro biến động giá nguyên nhiên liệu: Chi phí nguyên liêu chiêm ty trong 71,8% trong tổng chi phí

san xuât kinh doanh cua CVT năm 2018. Vi vây, biên đông giá các nguyên liêu đầu vao, đặc biêt là giá

than trên thi trương se anh hương tơi biên lơi nhuân cua doanh nghiêp.

Kế hoạch chuyển đổi muc đich sử dung nhà máy CMC1 và đầu tư dây chuyền mới tại CMC2:

CVT có kê hoạch chuyên đổi muc đich sử dung hoặc bán chuyên nhương đât tại nhà máy CMC1. Đông

thơi, CVT dư đinh đầu tư thêm 1 dây chuyền 3 - 5 triêu m2/năm tại CMC2 đê bu đắp phần thiêu hut

san lương khi CMC1 dưng hoạt đông. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, chúng tôi đanh gia kha năng thưc

hiên kê hoạch cua CVT là không cao và cần theo dõi trong thơi gian tơi.

Tình hình tiêu thu san phẩm mới là porcelain vi tinh và thâm muối tan: vơi sư khác biêt về san

phâm trên thi trương cùng vơi kích cỡ lơn 80x80cm va 60x120cm, đây là hai san phâm nêu tăng trương

tôt về tiêu thu se mang lại triên vong cai thiên doanh thu và lơi nhuân cua CVT trong thơi gian tơi.

2. Công ty cô phần Viglacera Tiên Sơn (HNX: VIT)


Giá hiên tại (VNĐ/cp) 15.500 Tổng công ty Viglacera - CTCP 39,2%

Giá cao nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 15.900 Ông Đinh Quang Huy 4,5%

Giá thâp nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 10.300 Ông Nguyễn Thi Minh 3,1%

KLGD b/quân 30 ngày (cp/phiên) 2.828 Ông Nguyễn Văn Sinh 2,1%

EPS trailing (VNĐ/cp) 2.656 Ông Nguyễn Thi Thu Trang 1,3%





www.fpts.com.vn


Hoạt đông kinh doanh cua VIT là san xuât kinh doanh các loại gạch ôp lát porcelain. Hiên nay, VIT có 3 nhà

máy vơi tổng công suât dư kiên đạt 9,5 triêu m2/năm, trong đo nha may tại Bắc Ninh (3 triêu m2/năm), Thai

Bình (2 dây chuyền, 3,5 triêu m2/năm) va nha may My Đưc (Vung Tau) (2,5 triêu m2/năm).

Biểu đồ 64: Tình hình kinh doanh, sản xuất và tiêu thụ của VIT

Nguồn: BCTC & BCTN VIT.

Doanh thu VIT đạt tốc độ tăng trưởng kép 22,2% trong giai đoạn 2015 – 2018

Trong năm 2018, doanh thu thuần cua VIT đạt 1.245 ty đông (+28,2% yoy). Mưc tăng trương cao về doanh thu

chu yêu đên tư san lương bán hàng trong năm cua VIT tăng mạnh, đạt 9,8 triêu m2 (+34,2% yoy). Mặc dù có

sư tăng trương mạnh về doanh thu, lơi nhuân sau thuê năm 2018 cua VIT chi tăng 18,2% so vơi cùng kì, đạt

44 ty đông. Mưc tăng trương lơi nhuân sau thuê thâp hơn doanh thu tơi tư: (1) giá nhiên liêu đầu vao than tăng

mạnh trong năm 2018 và (2) giá bán gạch porcelain giam, trong đo co những san phâm giam giá tơi 15% theo

chia sẻ cua doanh nghiêp.

Cập nhật tinh hinh kinh doanh 9 thang đầu năm 2019 cua VIT

Kêt thúc 9 thang đầu năm 2019, VIT đạt mưc doanh thu 1.010 ty đông (+20,8% yoy & 68,0% KH2019) và mưc

lơi nhuân trươc thuê tăng mạnh, đạt 64,5 ty đông (+73,3% yoy & 80,6% KH2019).

San lương tiêu thu 9T/2019 tăng so vơi cùng kì, ươc đạt 8,0 triêu m2. Biên lơi nhuân gôp cua VIT 9T/2018 đạt

12,5% (+2,2% yoy). Đây la dâu hiêu rât tích cưc trong hoạt đông kinh doanh cua doanh nghiêp trong bôi canh

thi trương xây dưng và bât đông san trầm lắng. Theo lanh đạo doanh nghiêp, mưc tăng trương doanh thu và

lơi nhuân đên tư viêc VIT tai cơ câu san phâm tư năm 2018 cung vơi viêc san phâm mơi Eurotile vơi giá bán

cao, biên lơi nhuân tôt đươc thi trương đon nhân tích cưc, (2) giá khí đầu vào co xu hương giam trong năm

2019 so vơi cùng kì.


Rui ro biến động giá nguyên nhiên liệu: Chi phí nguyên liêu chiêm ty trong 52,1% trong tổng chi phí

san xuât kinh doanh cua VIT năm 2018. Vi vây, biên đông giá các nguyên liêu đầu vào trên thi trương

se anh hương tơi biên lơi nhuân cua doanh nghiêp.

Rui ro cơ câu vốn: Theo BCTC quý 3/2019 cua VIT, mưc EBIT/lai vay đạt 2,6 lần và ti lê D/E cua

doanh nghiêp vân ơ mưc cao 2,8 lần trong đo chi phi nơ vay chiêm tơi 73,6% tổng nơ phai tra. Nơ vay

682

965 971

1,245

1,010

15.7%

14.0% 13.1%

11.4%12.5%

00%

02%

04%

06%

08%

10%

12%

14%

16%

18%

0

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

2015 2016 2017 2018 9T/2019

Ty đ

ông

Doanh thu & lơi nhuân VIT


72%

111%

77%

108%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

0

2

4

6

8

10

12

2015 2016 2017 2018

Triêu m

2







www.fpts.com.vn

tăng mạnh tơi tư viêc đầu tư mua lại và chuyên đổi dây chuyền nhà máy My Đưc tư san xuât ceramic

sang porcelain trong năm 2017.

3. Công ty cô phần Viglacera Ha Long (HNX: VHL)



Giá cao nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 36.000 Andbanc Invesments Sif – Vietnam Value

and Income Portfolio 15,4%

Giá thâp nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 24.500 Ông Trần Hông Quang 0,5%

KLGD b/quân 30 ngày (cp/phiên) 381 Ông Lưu Văn Lâu 0,1%

EPS trailing (VNĐ/cp) 5.616 Ông Trần Trung Kiên 0,1%



Hoạt đông kinh doanh chính cua VHL là khai thác, san xuât và kinh doanh các chung loại vât liêu xây dưng,

trong đo cu thê có gạch xây, ngói và gạch ôp lát cotto. VHL hiên có 3 nhà máy: (1) nhà máy ngói Tiêu Giao

(gạch xây 2 lỗ, gạch không trát, ngói lơp 22 v/m2, ngói hài 150 và 270) vơi công suât 180 triêu viên QTC/năm;

(2) nhà máy gạch cotto Giêng Đay (gạch ôp lat cotto đa kich thươc) công suât 7,5 triêu m2; (3) nhà máy ngói

Hoành Bô (gạch xây và ngói) công suât 90 triêu viên QTC/năm.

Biểu đồ 65: Tình hình kinh doanh, sản xuất và tiêu thụ của VHL

Năm San phâm San xuât Tiêu thu

2015

Gạch xây (Triêu viên) 176,8 184,5

Ngói (Triêu viên) 110,4 110,6

Gạch cotto (Triêu m2) 7,5 6,6

2016




2017




2018




Nguồn: BCTC & BCTN VHL.

1,5621,803

2,040 2,011

1,487

20.2% 20.4%18.1%

16.8%18.3%

00%

05%

10%

15%

20%

25%

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

2015 2016 2017 2018 9T/2019

Ty đ

ông

Doanh thu & lơi nhuân VHL





www.fpts.com.vn

Doanh thu VHL đạt tốc độ tăng trưởng kép 8,8%/năm trong giai đoạn 2015 – 2018

Doanh thu năm 2018 cua VHL đạt 2.011 ty đông (-1,4% yoy) và lơi nhuân sau thuê ơ mưc 145 ty đông (-7,1%

yoy). Ngoại trư gạch ôp lát cotto có san lương tiêu thu đạt 7,3 triêu m2 (+10,6% yoy), gạch xây và ngói cua VHL

đều sut giam về tình hình tiêu thu, lần lươt -23,0% và -13,6% yoy. Tình trạng dư cung gạch nung rât lơn trong

khi nhu cầu tiêu thu phai san sẻ vơi gạch xây không nung (xi măng côt liêu và bê tông khí). San lương gạch

xây và ngói cùng giá bán gạch xây giam là nguyên nhân chính khiên doanh thu và lơi nhuân sau thuê cua VHL

sut giam so vơi cùng kì.

Cập nhật tinh hinh kinh doanh 9 thang đầu năm 2019 cua VHL

Kêt thúc 9 thang đầu năm 2019, VHL đạt mưc doanh thu 1.487 ty đông (+0,5% yoy & 73,4% KH2019) và mưc

lơi nhuân trươc thuê, đạt 116,8 ty đông (-4,5% yoy & 80,1% KH2019). Mặc dù biên lơi nhuân gôp đươc cai

thiên đang kê, đạt 18,3% (+3,1% yoy); tuy nhiên chi phi ban hang tăng 2,1 lần; lên tơi 101,1 ty đông đa khiên

VHL không duy tri đươc tăng trương so vơi 9 tháng 2018.

Theo chúng tôi nhân đinh, biên lơi nhuân gôp cua VHL tăng chu yêu tơi tư gia than đầu vào giam cùng vơi viêc

gia tăng ti trong ngói và gạch ôp lat cotto do đây la hai san phâm có giá ổn đinh trong năm 2019 trong khi giá

bán gạch xây các loại tiêp tuc xu hương giam tư 2018.


Rui ro biến động gia than đầu vào: Vơi viêc đươc câp phép khai thác các mỏ đât sét gần khu vưc

nhà máy, rui ro về nguyên liêu chinh đầu vào này cua VHL là rât thâp khi doanh nghiêp có thê chu đông

về san lương đam bao nhu cầu san xuât. Tuy nhiên, vơi viêc sử dung lò than và khí hóa than, giá bán

than biên đông trên thi trương se co tac đông tơi biên lơi nhuân cua doanh nghiêp.

Rui ro cạnh tranh với dòng san phẩm không nung: Các san phâm nung cua VHL không nằm trong

quy hoạch dài hạn cua Bô Xây dưng cung như kha năng cạnh tranh vơi san phâm không nung ngày

càng giam khi các san phâm này nhẹ hơn va mâu ma đa dạng hơn.

Rui ro thanh khoan cua cổ phiếu: VHL có khôi lương giao dich bình quân 30 ngày rât thâp, chi 381

cổ phiêu / phiên.

4. Công ty cô phần gach men Thanh Thanh (HNX: TTC)


Giá hiên tại (VNĐ/cp) 12.700 TCT Xây dưng vât liêu sô 1 – CTCP 51,4%

Giá cao nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 19.400 CTCP Hóa An 5,0%

Giá thâp nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 12.100 Ông Trần Hưng Lương 0,2%

KLGD b/quân 30 ngày (cp/phiên) 125 Ông Võ Thi Thu Thuy 0,2%

EPS trailing (VNĐ/cp) 2.998 Ông Lê Xuân Thái 0,1%



Hoạt đông kinh doanh chính cua TTC là san xuât và kinh doanh gạch ôp lát ceramic và porcelain. Hiên nay,

TTC sơ hữu 5 dây chuyền san xuât gạch ôp lát vơi tổng công suât 5,5 triêu m2/năm. Kê tư năm 2003 đên nay,

TTC không đầu tư gia tăng thêm năng lưc san xuât.




www.fpts.com.vn

Biểu đồ 66: Tình hình kinh doanh, sản xuất và tiêu thụ của TTC

Nguồn: BCTC & BCTN TTC.

Doanh thu TTC đạt tốc độ tăng trưởng kép rât thâp, chỉ 0,9%/năm trong giai đoạn 2015 – 2018

Doanh thu năm 2018 cua TTC đạt 398 ty đông (+15,7% yoy) cùng mưc lơi nhuân sau thuê 15 ty đông (-25,0%

yoy). Mặc dù san lương tiêu thu tăng trương tôt 12,8% yoy, đạt 5,3 triêu m2 (98,1% san lương san xuât trong

năm), biên đông tăng cua giá khí CNG và môt sô nguyên liêu cùng tình hình cạnh tranh mạnh về gia đặc biêt

đôi vơi gạch ôp lát tư khu vưc phía Bắc đa khiên biên lơi nhuân gôp cua TTC sut giam. Thêm vao đo, viêc dây

chuyền công nghê đa cu, liên tuc phai sửa chữa cung như không san xuât đươc gạch có kích cỡ lơn hơn

60x60cm khiên kha năng cạnh tranh ngay cang kho khăn. Cu thê, ty suât lơi nhuân gôp cua TTC trong năm

2018 chi đạt 13,3%, giam mạnh 2,4% so vơi năm 2017. Đây la li do khiên năm 2018 cua doanh nghiêp không

co tăng trương về lơi nhuân so vơi cùng kì.

Cập nhật tinh hinh kinh doanh 9 thang đầu năm 2019

Kêt thúc 9 thang đầu năm 2019, doanh thu TTC đạt 269 ty đông (-7,6% yoy & 66,9% KH2019) và lơi nhuân

trươc thuê 16 ty (+9,5% yoy & 94,7% KH2019). Ty suât lơi nhuân gôp 9T/2019 đạt 13,6%; giam nhẹ 0,2% so

vơi 9T/2018. Mặc du gia CNG co xu hương giam trong năm 2019, viêc cạnh tranh giá tiêp tuc anh hương tiêu

cưc tơi biên gôp cua TTC. Thiêt bi thương xuyên hư hỏng, chi phí sửa chữa và chi phí nhân công cao cùng

viêc không có kha năng san xuât san phâm cao câp cỡ lơn trên 60x60cm khiên triên vong hoàn thành kê hoạch

doanh thu 2019 cua TTC kém kha quan. Tuy nhiên, TTC se đạt kê hoạch lơi nhuân trong năm 2019, chu yêu

tơi tư các hoạt đông tiêt giam chi phí bán hàng và chi phí quan lí doanh nghiêp.

Các yếu tố cần theo dõi

Rui ro biến động giá nguyên liệu và khí CNG: Chi phí nguyên nhiên liêu chiêm tơi 68,9% chi phí san

xuât kinh doanh cua TTC. Do vây, biên đông giá các nguyên nhiên liêu này trên thi trương se có những

anh hương tơi hoạt đông kinh doanh cua doanh nghiêp.

Rui ro cạnh tranh về san phẩm: Công nghê san xuât cua TTC hiên đa cu, không co kha năng san

xuât các san phâm kich thươc lơn trong khi đây lại là các san phâm tạo ra khác biêt cho doanh nghiêp

va đang trong xu hương tiêu dùng. Vì vây, kha năng cạnh tranh cua doanh nghiêp trên thi trương là

kém kha quan nêu TTC không tiên hanh đầu tư nâng câp công nghê san xuât.

Rui ro thanh khoan cua cổ phiếu TTC: TTC có khôi lương giao dich bình quân 30 ngày rât thâp, chi

125 cổ phiêu / phiên.

388350 344

398

268

14.4%15.7% 15.7%

13.3% 13.4%

00%

05%

10%

15%

20%

0

100

200

300

400

500

2015 2016 2017 2018 9T/2019

Ty đ

ông

Doanh thu & lơi nhuân TTC


98%93%

87%98%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

4

4

5

5

5

5

5

6

2015 2016 2017 2018

Triêu m

2







www.fpts.com.vn

5. Công ty cô phần Viglacera Thăng Long (UpCOM: TLT)



Giá cao nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 15.500 Ông Nguyễn Minh Tuân 13,1%

Giá thâp nhât 52 tuần (VNĐ/cp) 8.550 Ông Tạ Hùng Minh 11,8%

KLGD b/quân 30 ngày (cp/phiên) 87 Ông Lê Thi Thao 4,0%

EPS trailing (VNĐ/cp) 2.230 Ông Nguyễn Thi Yên 2,1%

P/E trailing 6,24 Cổ đông khác 17,9%


Hoạt đông kinh doanh chính cua TLT là san xuât và kinh doanh vât liêu xây dưng hoàn thiên (gạch ôp lát tráng

men (ceramic) và ngói). Hiên nay, TLT có 4 dây chuyền san xuât gạch men vơi tổng công suât 8,5 triêu m2/năm.

Doanh nghiêp không co đầu tư mơi hay nâng công suât nhà máy kê tư năm 2004.

Biểu đồ 67: Tình hình kinh doanh, sản xuất và tiêu thụ của TLT

Nguồn: BCTC & BCTN TLT.

Doanh thu TLT đạt tốc độ tăng trưởng kép 8,1%/năm trong giai đoạn 2015 – 2018

Doanh thu cua TLT trong năm 2018 đạt 559 ty đông (+16,9% yoy). Tuy nhiên, giông như cac doanh nghiêp

khac cung nganh, TLT co doanh thu tăng trương nhưng lơi nhuân doanh nghiêp giam, chi đạt 16 ty đông (-

5,9% yoy). Nguyên nhân chu yêu tơi tư giá bán gạch men giam. Cu thê, giá bán bình quân cua TLT năm 2018

la 67.293 đông/m2, giam 8.793 đông/m2 bằng 85% kê hoạch năm va giam 2.264 đông/m2 so vơi năm 2017.


Rui ro biến động giá nguyên vật liệu: Chi phí nguyên nhiên liêu chiêm tơi 60,5% chi phí san xuât

kinh doanh cua TLT. Do vây, biên đông giá các nguyên nhiên liêu này trên thi trương se có những anh

hương tơi hoạt đông kinh doanh cua doanh nghiêp.

Rui ro cạnh tranh về san phâm: Các san phâm cua gạch ôp lát cua TLT là gạch tráng men cỡ trung

bình và nhỏ. Vì vây, tính cạnh tranh cua TLT la không cao khi xu hương tiêu dùng gạch cỡ lơn porcelain

ngay cang đươc ưa chuông.

443 470 478559

18.7%17.4% 12.3%

10.9%

00%

05%

10%

15%

20%

0

100

200

300

400

500

600

2015 2016 2017 2018

Ty đ

ông

Doanh thu & lơi nhuân TLT


68%75%

87%

100%

0%

20%

40%

60%

80%

100%

120%

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

2015 2016 2017 2018

Triêu m

2San lương san xuât & tiêu thu






www.fpts.com.vn

E. PHỤ LỤC

Phu luc 1: Định mức tham khao nguyên liệu làm xương gạch ceramic và porcelain (quay lại)

Bang 13: Tham khảo định mức sử dụng nguyên liệu làm xương gạch ceramic CSTK 4 triệu m2/năm

Tên nguyên liêu Ty lê Sô lương sử dung

kg/ngày kg/năm

Đât sét HQ 10 12,74% 41.451 13.678.830

Đât sét Hai Dương 11,76% 38.262 12.626.460

Đât sét Bắc Giang 4,90% 15.943 5.261.190

Đât sét Bắc Ninh 27,61% 89.820 29.640.600

Tràng thạch Vĩnh

Phúc 17,64% 57.394 18.940.020

Phong hóa Natri 12,74% 41.451 13.678.830

Canxit (Dolomit) 10,78% 35.075 11.574.750

Thuy tinh lỏng

(Talc, Quartzit) 1,81% 5.899 1.946.670

Công 100,00% 325.295 107.347.350

Nguồn: CTCP CMC, FPTS Research.

Bang 14: Tham khảo định mức sử dụng nguyên liệu làm xương gạch porcelain CSTK 5 triệu m2/năm

Tên nguyên liêu Ty lê Sô lương sử dung

kg/ngày kg/năm

Đât sét Trúc Thôn 27,05% 89.607 29.570.310

Đât set Soc Sơn 19,70% 65.244 21.530.520

Đât sét Tam

Dương 13,89% 46.015 15.184.950

Tràng thạch Yên

Bái 32,15% 106.512 35.148.960

Tràng thạch Phú

Tho 1,24% 4.117 1.358.610

Canxit (Dolomit) 4,66% 15.451 5.098.830

Thuy tinh lỏng

(Talc, Quartzit) 1,30% 4.311 1.422.630

Công 100,00% 331.257 109.314.810

Nguồn: CTCP CMC, FPTS Research.

12.7%

11.8%

4.9%

27.6%

17.6%

12.7%

10.8%

1.8%

Đât set HQ

Đât set Hai Dương

Đât set Bắc Giang

Đât set Bắc Ninh

Trang thạch Vĩnh Phúc

Phong hóa Natri

Canxit (Dolomit)

Thuy tinh lỏng (Talc, Quartzit)

27.1%

19.7%

13.9%

32.2%

1.2%4.7% 1.3%

Đât set Trúc Thôn

Đât set Soc Sơn

Đât set Tam Dương

Trang thạch Yên Bai

Trang thạch Phú Tho

Canxit (Dolomit)

Thuy tinh lỏng (Talc, Quartzit)




www.fpts.com.vn

Phu luc 2: Định mức tham khao nguyên liệu làm men gạch ốp lat (quay lại)

Bang 15: Tham khảo định mức sử dụng nguyên liệu làm men cho ceramic & porcelain với CSTK lần lượt 4

triệu & 5 triệu m2/năm

Tên nguyên liêu Ceramic Porcelain bán sư Tổng

kg/ngày kg/năm kg/ngày kg/năm kg/năm

Frit các loại 10.822 3.571.128 10.289 3.395.370 6.966.498

Ziscon 157 51.876 375 123.750 175.626

CMC 47 15.444 23 7.590 23.034

Al203 47 15.444 136 44.880 60.324

Màu các loại 144 47.520 643 212.190 259.710

Hóa chât các loại 402 132.660 589 194.370 327.030

Phu gia các loại 47 15.444 171 56.430 71.874

Tổng 11.665 3.849.516 12.226 4.034.580 7.884.096

Nguồn: CMC, FPTS Research.

Phu luc 3: Định mức tiêu hao nhiên liệu theo quy hoạch cua Bộ Xây dựng (quay lại)

Bang 16: Mức tiêu hao nhiên liệu trong sản xuất gạch ốp lát theo quy hoạch của Bộ Xây dựng

Gạch cotto Gạch ceramic Gạch porcelain

Tiêu hao nhiêt năng không lơn hơn 1.800 kcal/kg 1.600 kcal/kg 2.000 kcal/kg

Tiêu hao điên năng không lơn hơn 0,15 kwh/kg 0,12 kwh/kg 0,40 kwh/kg

Nguồn: Bộ xây dựng, FPTS Research.

Bang 17: Khối lượng kg trung bình 1 m2 gạch ốp lát theo kích cỡ và chủng loại sản phẩm7

Gạch lát nền Gạch cotto Gạch ceramic Gạch porcelain

Kich thươc 30 x 30 cm 15,0 kg 15,2 kg n/a

Kich thươc 40 x 40 cm 17,7 kg 18,4 kg n/a

Kich thươc 50 x 50 cm 20,0 kg n/a

Kich thươc 60 x 60 cm 22,2 kg


Gạch ôp tương



Khối lương trung bình 16,4 kg 17,6 kg 24,4 kg

Nguồn: Tổng công ty Viglacera, FPTS Tổng hợp.

7 Lấy thông số kĩ thuật gạch ốp lát Viglacera làm đại diện với số liệu công bố trên trang web Tổng công ty Viglacera.




www.fpts.com.vn

Tuyên bố miên trách nhiệm

Các thông tin và nhân đinh trong bao cao nay đươc cung câp bơi FPTS dưa vào các nguôn thông tin ma FPTS coi la đang tin

cây, có sẵn và mang tính hơp phap. Tuy nhiên, chúng tôi không đam bao tinh chinh xac hay đầy đu cua các thông tin này.

Nha đầu tư sử dung báo cáo này cần lưu ý rằng các nhân đinh trong báo cáo này mang tính chât chu quan cua chuyên viên phân

tich FPTS. Nha đầu tư sử dung báo cáo này tư chiu trách nhiêm về quyêt đinh cua mình.

FPTS có thê dưa vào các thông tin trong báo cáo này và các thông tin khac đê ra quyêt đinh đầu tư cua mình mà không bi phu

thuôc vào bât ky ràng buôc nào về mặt phap lý đôi vơi cac thông tin đưa ra.

Tại thơi điêm thưc hiên báo cáo phân tích, FPTS nắm giữ 170 cổ phiêu CVT, 0 cổ phiêu VHL, 125 cổ phiêu VIT, 146 cổ phiêu

TTC, 56 cổ phiêu TCR, 12 cổ phiêu VGC, 0 cổ phiêu CYC, 0 cổ phiêu TRT, 25 cổ phiêu TLT và chuyên viên phân tích không

nắm giữ cổ phiêu nào cua các doanh nghiêp trên.

Cac thông tin co liên quan đến chứng khoán khác hoăc các thông tin chi tiết liên quan đến các cố phiếu này có thể đươc

xem tại https://ezsearch.fpts.com.vn hoăc sẽ đươc cung câp khi có yêu cầu chính thức.

Ban quyền © 2010 Công ty chưng khoán FPT

Công ty Cổ phần Chứng khoán

FPT

Tru sở chính

52 Lạc Long Quân, Phương Bươi,

Quân Tây Hô, Hà Nôi, Viêt Nam.

ĐT: (84.24) 3 773 7070 / 271 7171

Fax: (84.24) 3 773 9058


FPT

Chi nhánh Tp. Hồ Chí Minh

Tầng 3, tòa nhà Bên Thành Times

Square, 136-138 Lê Thi Hông Gâm,

Quân 1, TP. Hô Chí Minh, Viêt Nam.

ĐT: (84.28) 6 290 8686

Fax: (84.28) 6 291 0607


FPT

Chi nhánh Tp. Đà Nẵng

100, Quang Trung, Phương Thạch

Thang, Quân Hai Châu, TP. Đa

Nẵng, Viêt Nam.

ĐT: (84.236) 3553 666

Fax: (84.236) 3553 888


https://ezsearch.fpts.com.vn/

BÁO CÁO NGÀNH GẠCH ỐP LÁT - CafeF

Documents