7. SINIF AKILLI FEN BİLİMLERİ ATÖLYEM ARTIK FEN BİLİMLERİNDE USTALAŞMA ZAMANI 9 2. Aşağıdaki kelimeleri cümlelerdeki boşluklara uygun şekilde yerleştirelim. Uzay Kirliliği - Teleskop - Radyo - Aynalı - Göktürk-1 - Uzay Sondası - Astronomi - Gözlem uydusu ● Dünya’nın çevresinde işlevini yitirmiş insan yapımı cisimlerin tümü ............................. oluşturur. ● Teknolojinin ilerlemesine bağlı olarak, mercekli teleskop ....................... teleskobu ve ....................... teleskop geliştirilmiştir. ● .............................. sayesinde uzayın derinlikleri daha iyi gözlenebilir hâle gelmiştir. ● Türkiye’nin aktif uydu sayısı, askeri istihbarat uydusu ........................... ‘nin yörüngesine fırlatılmasıyla 6’ya ulaşmıştır. ● Gezegenler hakkında bilgi toplayan insansız Uzay robotik araçlarına ................................... denir. ● Türkiyede tasarlanıp üretilen ilk .............................. RASAT’TIR. ( ) Galileo teleskobu ilk icat eden bilim insanıdır. ( ) Uzay boşluğuna gönderilerek veri toplayan robotik araçlara roket kapsülü denir. ( ) Rasathaneler gök cisimlerini gözlemek için kullanı- lan gözlem evleridir. ( ) İnsanların bugüne kadar ziyaret edebildiği tek gök cismi Ay’dır. ( ) Astronomlar uzayda gözlem yapan bilim insan- larıdır. ( ) Uzay kirliliği meteor ve asteroitlerin oluşturduğu bir kirlilik türüdür. ( ) James Webb ve Hubble uzay teleskopları sayesin- de araştırmacılar uzay ve gökcisimleri hakkında detaylı bilgi sahibi olacaklardır. ( ) Uluğ Bey, Ali Kuşçu gibi Türk astronomlar Dünya’nın dönüşü, ilk Ay haritasının çizilmesi gibi alanlarda önemli çalışmalar yapmışlardır. 1. Doğru mu? Yanlış mı? Uzay Araştırmaları (Uydu-Uzay Kirliliği-Uzay Teknolojisi) ATÖLYE BİLGİSİ Astronomi: Evren ve içindeki gök cisimlerini inceleyen bilim dalına Astronomi denir. Astronom: Uzaya gitmeden uzayla ilgili araştırmalar yapan bilim insanıdır. Eratosthenes, Ömer Hayyam, Ali Kuşçu, Nıcolaus Copernıcus, Galileo Galileı, Johan- nas Kepler, Isaacc Newton, Albert Eınsteın, Georges Lemaitre, Carl Sagan, Stephen Hawking, Harizmi, Uluğ Bey, Caca bey ünlü astronomlarlardır. Astronot: Uzaya giden ve uzayda araştırma yapmak için eğitilmiş kişilere astronot denir. Neil Amstrong,Edwin Aldrin, Yuri Gagarin,Pete Condrad, Alan Bean ünlü astro- notlardır. Uzay Teknolojisi: Çeşitli araçlarla uzaya çıkılmasını sağlayan, uzayda yapılan araştırma sonuçlarını veya farklı uydu ve gezegenlerden elde edilen örnek maddeleri Dünya’ya ulaştıran teknolojidir. Uzay araçları: Uzaya gönderilen araçlara uzay araçları denir. Roketler, Uzay mekikleri, Sondalar, yapay uy- dular, teleskoplar, Uluslararası Uzay istasyonu, gezegenlerin ve uyduların üzerine indirilen çeşitli araçlar vb. uzay araçları sınıfına girer. Uzay Araştırma merkezleri: Uluslararası Uzay Ajansı(NASA), Avrupa Uzay Ajansı(ESA), Rus Federal Uzay Ajansı(ROSKOSMOS), Çin Uzay Ajansı(CNSA), SpaceX gibi önde gelen araştırma merkezlerinde uzay araş- tırmaları yapılıp uzay teknolojisi üretiminde aktif rol üstlenmektedirler. Uzay Kirliliği: Dünya’nın çevresinde, değişik yörüngelerde dönen ve artık herhangi bir işlevi olmayan, insan yapımı cisimlerin tümü, uzay kirliliği olarak adlandırılır. Bunların arasında ömrünü tüketmiş uyduların yanı sıra roketlerin uzaya bırakılan üst aşamaları ve yörüngede oluşan patlamaların artıkları vardır. Rasathane (Gözlemevi): Uzaydaki her çeşit değişikliği gözlemlemek, veriler toplamak, incelemek için kurula- bilirler. Rasathaneler yıldızların hareketlerini gözlemek için kurulmuşlardır. Rasathaneler uzayı gözlemlemek için yapılırlar. Kandilli Rasathanesi, İstanbul Üniversitesi Gözlemevi, Ege Üniversitesi Gözlemevi, TÜBİTAK Gözlemevi
8
Embed
ATÖLYE BİLGİSİ Uzay Araştırmaları (Uydu-Uzay …tozdur. Yıldızlar, devasa gaz ve toz bulutlarının kütle çekim etkisi ile kendi içlerine çökmeleri sonucunda birkaç
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
( ) JamesWebbveHubbleuzayteleskoplarısayesin-de araştırmacılar uzay ve gökcisimleri hakkındadetaylıbilgisahibiolacaklardır.
( ) UluğBey,AliKuşçugibiTürkastronomlarDünya’nındönüşü, ilkAy haritasının çizilmesi gibi alanlardaönemliçalışmalaryapmışlardır.
1. Doğrumu?Yanlışmı?
Uzay Araştırmaları (Uydu-Uzay Kirliliği-Uzay Teknolojisi)
ATÖLYE BİLGİSİ
Astronomi:EvrenveiçindekigökcisimleriniinceleyenbilimdalınaAstronomidenir.Astronom:Uzayagitmedenuzaylailgiliaraştırmalaryapanbiliminsanıdır.Eratosthenes,ÖmerHayyam,AliKuşçu,NıcolausCopernıcus,GalileoGalileı,Johan-nasKepler,IsaaccNewton,AlbertEınsteın,GeorgesLemaitre,CarlSagan,StephenHawking,Harizmi,UluğBey,Cacabeyünlüastronomlarlardır.Astronot:Uzayagiden veuzaydaaraştırma yapmak için eğitilmiş kişilere astronot denir.NeilAmstrong,EdwinAldrin,YuriGagarin,PeteCondrad,AlanBeanünlüastro-notlardır.UzayTeknolojisi:Çeşitliaraçlarlauzayaçıkılmasınısağlayan,uzaydayapılanaraştırmasonuçlarınıveyafarklıuyduvegezegenlerdeneldeedilenörnekmaddeleriDünya’yaulaştıranteknolojidir.Uzayaraçları:Uzayagönderilenaraçlarauzayaraçlarıdenir.Roketler,Uzaymekikleri,Sondalar,yapayuy-dular,teleskoplar,UluslararasıUzayistasyonu,gezegenlerinveuydularınüzerineindirilençeşitliaraçlarvb.uzayaraçlarısınıfınagirer.UzayAraştırmamerkezleri:UluslararasıUzayAjansı(NASA),AvrupaUzayAjansı(ESA),RusFederalUzayAjansı(ROSKOSMOS),ÇinUzayAjansı(CNSA),SpaceXgibiöndegelenaraştırmamerkezlerindeuzayaraş-tırmalarıyapılıpuzayteknolojisiüretimindeaktifrolüstlenmektedirler.UzayKirliliği:Dünya’nınçevresinde,değişikyörüngelerdedönenveartıkherhangibirişleviolmayan,insanyapımıcisimlerintümü,uzaykirliliğiolarakadlandırılır.Bunlarınarasındaömrünütüketmişuydularınyanısıraroketlerinuzayabırakılanüstaşamalarıveyörüngedeoluşanpatlamalarınartıklarıvardır.Rasathane(Gözlemevi):Uzaydakiherçeşitdeğişikliğigözlemlemek,verilertoplamak,incelemekiçinkurula-bilirler.Rasathaneleryıldızlarınhareketlerinigözlemekiçinkurulmuşlardır.Rasathaneleruzayıgözlemlemekiçinyapılırlar.KandilliRasathanesi,İstanbulÜniversitesiGözlemevi,EgeÜniversitesiGözlemevi,TÜBİTAKGözlemevi
a. TÜBİTAKUZAYkurumunungörevleriniyazalım. ..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................c. Askeri İstihbarat,yergözlem vehaberleşmeamaçlıkullanmışolduğumuzaktifuydularımızın isimlerini
1. TÜBİTAK UZAY, dünyadaki gelişmeleri izleyerek, uzay teknolojilerialanında öncü olmak, uydu teknoloji sistemleri ve alt sistemlerininyanısıra,haberleşmesistemleri,vb.uzayteknolojileriprojeleriyürüt-mektedir.Ülkemizuzaydagöreviaktifveyaömrünütamamlamışolantoplam10uydusubulunmaktadır.Aşağıdaverilensorulariçinaraştırmayaparakcevaplarıyazalım.
Soldansağa4. Kutupyıldızınınbulunduğu takımyıldızı7. KuyrukluYıldız’ındiğerismi8. Engençolanyıldızlarınrengi10. Katıbirgökcismi11. Dünyamızın da içinde bulunduğu
3. Uzayda uydu sahibi 30 ülkeden biri olan Tür-kiye’nin aktif uydu sayısı şimdilik 6 tanedir. Buuyduların çeşitli görevleri bulunmaktadır. BuuydularınbazılarıRASAT,GÖKTÜRK-2,TÜRK-SAT-1Agibiisimlerlebilinmektedir.
A) İletişim-Gözlem-İstihbarat B)İletişimveGözlem C) Uzayaraştırmaları-Gözlem D) HaberleşmeveSavunma
4. Güçlendiren Soru ElonMusk ve şirketi SpaceX uzun bir süredir
tekrar tekrar kullanılabilir roketler üzerine çalış-maktadır.
Uzaya çıkışta kullanılan roketlerin yenidenkullanılabilir olması uzay çalışmalarınınma-liyetlerinin düşürülmesi için kritik bir çözümolarak görülüyor. Space X sonunda uzayagönderdiğibirroketiyenidenkullanılabilirdu-rumdaDünyayagerigetiripindirmeyibaşardı.Falcon9adlıroketuydutaşıyarakyörüngeyegönderilmişveuyduyubıraktıktansonragerigetirilerekuzayçalışmalarındatarihibiradımatılmışoldu.