1/15/2019 Assistant Professor N. Koowattanatianchai, DBA, CFA 1
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 1
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 2
Risk Management
ความเสยงและการจดการความเสยง
(Risk and Risk Management)
น ำเสนอโดย ผศ.ดร.ณฐวฒ ควฒนเธยรชย, CFA
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 3
Email:
Homepage:
http://fin.bus.ku.ac.th/nattawoot.htm
Phone:
02-9428777 Ext. 1212
Mobile:
087- 5393525
Office:
ชน 9 อาคาร 4 คณะบรหารธรกจ ม.
เกษตรศาสตร บางเขน
หวขอการบรรยาย
ความเสยงทแทจรง
การจดการความเสยงทแทจรง
ความเสยงขององคกรธรกจ
การจดการความเสยงขององคกร
ธรกจ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 4
เอกสารประกอบการสอน
Rejda, G. E. (2011). Principles of Risk Management and Insurance(11 ed.). Boston: Pearson.
(Chapters 1, 3, and 4)
Chance, D.M. (2003). Analysis of Derivatives for the CFA Program. Virginia: Association for
Investment Management and
Research. (Chapters 9)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 5
เอกสารประกอบการสอน
Harrington, S. and
Niehaus, G. (2004). Risk Management and Insurance (2 ed.).
McGraw-Hill/Irwin.
(Chapter 2)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 6
ความเสยง (risk)
นยาม
ความไมแนนอน (uncertainty)
ในการเกดความสญเสย (loss)
ความส าคญของความไม
แนนอน
ความเสยงจะไมมถาความนาจะ
เปนทจะสญเสยคอ 0 หรอ 1
ตวอยาง
มความไมแนนอนทผสบบหรจะ
เปนมะเรงปอด
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 7
ผลกระทบของความเสยง
ความเสยงอาจท าใหเกดความ
สญเสยในกรณของอบตเหต แต
กอาจท าใหเกดก าไรในกรณ
ของการเสยงลงทนท าธรกจ ถา
ทกอยางเปนไปอยางท
คาดหมายไว
เราสามารถจดการกบความเสยง
ได แตมกจะมคาใชจายเกดขน
(tradeoff)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 8
ความเสยงภยเชงวตถวสย
(objective risk) นยาม
การแปรผนสมพทธ (relative
variation) ของความสญเสยตามทเปน
จรง (actual loss) จากความสญเสย
คาดหมาย (expected loss)
ความเสยงภยเชงวตถวสยจะ
แปรผกผนกบรากทสองของหนวย
เสยงภย
1/15/2019Assistant Professor N.
Koowattanatianchai, DBA, CFA 9
ตวอยาง
ตามสถตในอดต จะมบาน 100 หลง จาก 10,000
หลง ทจะถกไฟไหมในแตละป (รอยละ 1) แตบางป
กไหมแค 90 หลง บางปกไหมถง 110 หลง
ความสญเสยคาดหมาย = 100 หลง
ระดบการแปรผน = 10 หลง
การแปรผนสมพทธ = 10/100 = 10%
ถาหนวยเสยงภยเพมขนเปน 1,000,000 หลง
การแปรผนสมพทธ = 1% (ลดลง 10 เทา)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 10
กฎวาดวยจ านวนมาก
ความเสยงเชงวตถวสยลดลงถา
จ านวนสมาชกของสวนทเสยง
(exposure) เพมขน
ความสญเสยแทจรง “เขาใกล
คาเฉลย” มากขน
ตวอยางจากการโยนเหรยญ: ยงเพม
จ านวนครงของการโยนเหรยญ
จ านวนครงของความถสมพทธของ
การทเหรยญจะออกหวหรอกอยกยง
เขาใกล 1/2
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 11
Quiz
เหตการณใดมความเสยงเชงวตถ
วสยสงกวาระหวาง
ลงทนซอหนในตลาดหลกทรพย
ฝากเงนกบธนาคาร
เหตการณใดมความเสยงเชงวตถ
วสยสงกวาระหวาง
คมครองความสญเสยของบานหนงหลง
คมครองความสญเสยของบาน 1,000
หลง
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 12
ความเสยงภยเชงจตวสย
(subjective risk) นยาม
ความไมแนนอนบนพนฐานของ
ความคด ซงแตกตางกนตาม
มมมองของแตละคน
ผลกระทบของความเสยงภย
เชงจตวสย
คนเรามพฤตกรรมแตกตางกน
เมอเผชญเหตการณเดยวกน
เนองจากมองความเสยงตางกน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 13
ประเภทของความเสยงภย
ความเสยงภยแทจรง
ความเสยงภยจากการเกงก าไร
ความเสยงภยตอสวนรวม
ความเสยงภยจ าเพาะ
ความเสยงภยขององคกรธรกจ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 14
pure risk vs speculative risk
ความเสยงภยแทจรง (pure risk)
ความเปนไปไดทจะเกดความสญเสย
หรอไมสญเสยแตไมมโอกาสทจะได
ก าไร เชน ความเสยงภยจากไฟไหม
ความเสยงภยจากการเกงก าไร
(speculative risk)
ก าไรหรอขาดทนหรอเทาทนม
โอกาสเปนไปได เชน การพนน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 15
pure risk vs speculative risk
สวนมากบรษทประกนภยจะ
รบประกนเฉพาะความเสยงภยท
แทจรงเทานนและโดยปกตไม
สามารถรบประกนความเสยงภยจาก
การเกงก าไรได
สามารถพยากรณความสญเสย
คาดหมายจากการเสยงภยแทจรงดวย
การใชกฎแหงจ านวนมาก แตมกท า
ไมไดในการพยากรณความสญเสย
คาดหมายจากการเสยงภยทมงเกงก าไร
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 16
pure risk vs speculative risk
ความเสยงภยจากการเกงก าไรอาจ
ใหประโยชนกบสงคม ถงแมจะม
ความสญเสยเกดขน
เชน บรษทพฒนาเทคโนโลยใหมในการ
ผลตเครองคอมพวเตอรในตนทนทต าลง
ซงท าใหบรษทคแขงตองลมละลายไป
ความเสยงภยทแทจรงเปนอนตราย
ตอสงคม ถามความสญเสยเกดขน
เชน ความสญเสยจากอทกภย หรอ
แผนดนไหว
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 17
fundamental risk vs particular risk
ความเสยงภยตอสวนรวม
(fundamental risk)
การเสยงภยทสงผลกระทบ
ตอผคนจ านวนมาก หรอ
สภาพเศรษฐกจโดยรวม
เชน ภาวะเงนเฟอ การ
วางงาน สงคราม ภย
ธรรมชาต หรอ ภยกอการ
ราย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 18
fundamental risk vs particular risk
การเสยงภยจ าเพาะ
(particular risk)
สงผลกระทบตอบคคลเดยว
หรอกลมเดยว
เชน ภยจากการโจรกรรม
รถยนต อคคภย การปลน
ธนาคาร ฯลฯ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 19
fundamental risk vs particular risk
ความเสยงภยจ าเพาะเหมาะ
ส าหรบธรกจประกนภย ในขณะ
ทความเสยงภยสวนรวมมกเปน
หนาทของรฐ เชน เหตการณ
ธรณพบตทท าความเสยหายแก
สถานททองเทยว หรอการ
วางงานบางประเทศทมรฐคอย
ใหความชวยเหลอโดยใหเงน
หรอสทธประโยชนตางๆ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 20
enterprise risk
ความเสยงภยขององคกรธรกจ
(enterprise risk)
เปนความเสยงภยหลกทองคกร
ธรกจเผชญ ซงต าราทางการเงนม
การระบถงรายการความเสยงภยท
องคกรธรกจตองเผชญแตกตางกน
Rejda (2011)
ความเสยงภยแทจรง ความเสยงภยจาก
การเกงก าไร ความเสยงภยทาง
ยทธศาสตร ความเสยงภยจากการ
ด าเนนงาน และความเสยงภยทาง
การเงน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 21
enterprise risk
ความเสยงภยขององคกรธรกจ (enterprise risk)
เปนความเสยงภยหลกทองคกรธรกจเผชญ ซงต ารา
ทางการเงนมการระบถงรายการความเสยงภยทองคกร
ธรกจตองเผชญแตกตางกน
Chance (2003):
ความเสยงภยดานการเงน เชน สภาพคลอง การผดนดช าระ ราคา
สนคาโภคภณฑ ราคาหลกทรพย อตราแลกเปลยน และ อตรา
ดอกเบย
ความเสยงภยทไมใชดานการเงน เชน บญช ภาษ กฎหมาย
กฎระเบยบ ความลมเหลวในการสงมอบ แบบจ าลอง และการ
ด าเนนงาน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 22
Rejda (2011): enterprise risk
ความเสยงภยทางยทธศาสตร (strategic Risk)
ความเสยงภยทเกยวกบจดมงหมายหรอวตถประสงคทาง
การเงนของบรษทจ ากดหรอผประกอบกจการ
ความเสยงภยจากการด าเนนงาน (operational risk)
ความเสยงภยทมผลมาจากการประกอบกจการของบรษท
จ ากดหรอผประกอบกจการ
ความเสยงภยทางการเงน (financial Risk)
ความเสยงภยทมผลมาจากการเปลยนแปลงในทางลบของ
ราคาสนคา อตราดอกเบย อตราแลกเปลยนเงนตรา
ตางประเทศ และ คาของเงน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 23
ความเสยงดานราคาสนคาโภคภณฑ
ความหมาย
ความเสยงในการเสยเงนถาราคา
สนคาโภคภณฑเปลยนแปลงไป
สนคาโภคภณฑ เปนกลม
สนทรพยเพอการลงทนประเภท
หนงทมลกษณะเปนวตถดบตางๆ
ซงสามารถน ามาใชประโยชน
ในการผลตสนคาและบรการ
ส าหรบการอปโภคบรโภค
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 24
ความเสยงดานราคาสนคาโภคภณฑ
ประเภทของสนคาโภคภณฑ
สนคาเกษตร เชน ขาว
ยางพารา มนส าปะหลง กาแฟ
ถวเหลอง ปาลมน ามน ฯลฯ
สนคาประเภทโลหะ เชน
ทองค า เงน ทองแดง ดบก
อลมเนยม ฯลฯ
สนคาประเภทพลงงาน เชน
น ามน กาซธรรมชาต ถานหน
ฯลฯ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 25
ความเสยงดานราคาสนคาโภคภณฑ
ตวอยาง
ชาวนาจ าตองขายขาวออกไปหลงเวลาเกบเกยว
ถงแมวาราคาขาวตอนนนจะตกต ากตาม
บรษทผลตซเรยลอาหารเชามสญญาจะจดสงซเรยล
จ านวน 5,000 กลองใหแกศนยการคาในอก 6 เดอน
ขางหนา โดยมราคาก าหนดไวตายตวในสญญา ซง
ราคาขาวทเปนปจจยการผลตหลกของซเรยลอาจจะ
แพงอยในปจจบน ท าใหก าไรจากการขายซเรยลของ
บรษทลดลง
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 26
ความเสยงดานอตราดอกเบย
ความหมาย
ความเสยงในการสญเสยเงนเนองจากการเปลยนแปลง
ของอตราดอกเบย
ตวอยาง
ธนาคารแหงหนงใหเงนกบานทอตราดอกเบยคงทเปน
เวลา 15-30 ป ถาอตราดอกเบยเพมขน ธนาคารตองจาย
ดอกเบยเพมใหแกผฝากเงน แตยงไดรบดอกเบยเงนกใน
อตราเดม
บรษทออกหนกมาเพอการระดมทน และขายทราคาพาร
(ก าหนดอตราคปอง = YTM) ตอมาอตราดอกเบยใน
ตลาดลดลง แตบรษทยงตองจายคปองในอตราเดม
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 27
ความเสยงดานอตราแลกเปลยน
ความหมาย
ความเสยงในการสญเสยมลคาจากการเปลยนแปลงของ
อตราแลกเปลยนเงนตราระหวางประเทศ
ตวอยาง
บรษทในไทยมความเสยงดานอตราแลกเปลยนเมอตกลง
จะรบเงนตราตางประเทศจ านวนหนงในอนาคต เพอ
แลกเปลยนกบสนคาทบรษทจะผลตให
บรษทในไทยทมการด าเนนงานอยในตางประเทศ ตอง
พบกบความผนผวนของรายได เมอตองเปลยนรายไดท
อยในรปเงนตราตางประเทศมาเปนเงนบาท
ถาเงนบาทออน จะดตอบรษท เพราะอะไร?
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 28
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงทเกยวของกบการเปลยนแปลงของอตรา
ดอกเบย อตราแลกเปลยน และราคาหลกทรพย
เรยกวา ความเสยงของตลาด (market risk)
ความเสยงของตลาดเปนความออนไหว (sensitivity)
ของราคาหลกสนทรพยหรออนพนธตอความไมแนนอน
อางอง (underlying uncertainty) เชน ความออนไหว
ของราคาหนตอการเคลอนไหวของตลาด ความออนไหว
ของราคาหนกตอการเปลยนแปลงของอตราดอกเบย
ความออนไหวของราคาอนพนธตอราคาของสนคา
อางอง เปนตน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 29
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการผดนดช าระของฝายตรงขามใน
สญญาธรกจ (credit risk)
สมยกอน ความเสยงจากการผดนดช าระถกจ ากดใน
ตลาดตราสารหนเทานน แตในปจจบนความเสยง
ประเภทนครอบคลมถงตลาดอนพนธดวย เชน การผดนด
ช าระของคสญญาในสญญาซอขายลวงหนา (forward
contract) สญญาตราสารสทธ (option contract) และ
สญญาแลกเปลยน (swap contract)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 30
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการขาดสภาพคลอง
(liquidity risk) เกดจากการขายหรอ
ซอหลกทรพยทางการเงนโดยตอง
ยอมเสยเปรยบเรองราคาเนองจาก
ขนาดของตลาดไมใหญพอ
สวนใหญจะเปนความเสยงทเกดกบ
ผขายมากกวาผซอ
สนทรพยทมสภาพคลองสง จะสามารถ
เปลยนเปนเงนสดไดเรวโดยทไมตอง
เสยเปรยบเรองราคามากนก
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 31
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการขาด
สภาพคลอง (liquidity risk)
การขาดสภาพคลองถกสงเกต
ไดจากความแตกตางระหวาง
ราคาเสนอซอและราคาเสนอ
ขาย (bid-ask spread) ของ
หลกทรพย
หลกทรพยบางตวมสภาพ
คลองตอนถกซอ แตขาด
สภาพคลองตอนจะถกขาย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 32
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการด าเนนงาน
(operations risk)
ความเสยงจากการสญเสยรายได
เนองจากระบบและกระบวนการของ
บรษทหยดชะงกหรอผดพลาด
สาเหต
การลมของระบบคอมพวเตอร
ความผดพลาดของพนกงาน เชน การ
ลมละลายของธนาคารแบรงส ดวยฝมอของ
นค ลสน จากการท า rogue trading
ภยธรรมชาต และภยกอการราย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 33
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการใชแบบจ าลองก าหนดราคา
ผดพลาด (model risk) ซงเกดขนไดทงการใช
โมเดลผดในการประเมนราคา หรอใชโมเดลท
ถกตองอยางไมเหมาะสม
ใชแบบจ าลอง Black-Scholes ในการประเมนราคาตรา
สารสทธแบบอเมรกนทหนอางองมการจายเงนปนผล
หรอการประเมนสมประสทธในแบบจ าลองผดพลาด เชน
ประเมนคา σ ในสตร Black-Scholes ผดพลาด
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 34
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากความลมเหลวในการสงมอบ
(settlement risk or Herstaatt risk)
มกเกดในสญญา swap forward หรอ option ระหวาง
คสญญาทอยคนละประเทศ
เชน กรณการขายเงนบาทเพอซอเงนดอลลาร เงนบาท
จะถกสงไปกอนชวงเวลาท าการไทย แตจะไดรบเงน
ดอลลารในชวงกลางคนของไทย หากฝายทตองสงมอบ
เงนดอลลารลมละลายหลงเวลาท าการไทย ผทสงเงน
บาทไปแลวกจะไมไดรบเงนดอลลารกลบคนมา
การแลกเปลยนในราคาสทธ (netting) แกปญหานได
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 35
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการเปลยนเปลยนแปลง
ของกฎระเบยบ (regulatory risk)
ตลาดทมการควบคม มความเสยงจากการ
เปลยนแปลงของกฎระเบยบทท าใหม
ตนทนในการท าธรกรรมมากขน
ตลาดทไมมการควบคม มความเสยงทจะ
ถกควบคม ท าใหมตนทนหรอขอจ ากดใน
การท าธรกรรมมากขน
เชน การเปลยนแปลงกฎใหมการวางเงน
ประกนเตมจ านวนกอนการซอขาย
หลกทรพย (cash balance)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 36
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากการถกเอาเปรยบ
ทางกฎหมาย (legal risk)
เปนความเสยงทเกดขนเนองจาก
ฝายหนงในสญญาเหนวาถก
ปฏบตจากอกฝายอยางไมเปน
ธรรม แลวน าเรองเขาส
กระบวนการยตธรรม ซงมโอกาส
ทจะไมถกตดสนใหเปนไปตาม
อยางทตนเองตองการ ท าให
สญเสยรายได
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 37
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากความไมแนนอน
และความซบซอนของกฎหมาย
ดานภาษ (tax risk) ซงอาจท า
ใหการยนภาษไมถกตองและ
ถกเรยกภาษยอนหลงพรอม
คาปรบ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 38
Chance (2003): enterprise risk
ความเสยงจากความผดพลาดทาง
บญช (accounting risk)
ระเบยบทางบญชทซบซอนและ
เปลยนแปลงตลอดเวลา อาจท าใหเกด
ปญหาในการเตรยมงบการเงนของ
บรษท ความไมทนตอการเปลยนแปลง
ของกฎระเบยบทางบญชอาจท าใหบรษท
รายงานผลก าไรผดพลาด และตอง
รายงานผลก าไรใหม ซงจะดไมดตอ
ภาพลกษณของบรษท และอาจท าใหเสย
เงนเพม
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 39
ประเภทของความเสยงภยแทจรง
ความเสยงภยสวนบคคล
(personal risk)
ความเสยงภยของทรพยสน
(property risk)
ความเสยงภยจากความรบผด
(liability risk)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 40
ความเสยงภยสวนบคคล
ความเสยงภยสวนบคคล
การตายกอนก าหนด (premature
death)
การแกหรอการขาดรายไดของ
ผสงอาย
การบาดเจบหรอการเจบปวยหรอ
ปญหาดานสขภาพ
การวางงาน (unemployment)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 41
ความเสยงภยของทรพยสน
เจาของทรพยสมบตมความเสยงจากการททรพย
สมบตของตนจะเสยหายหรอสญเสยจากสาเหต
ตางๆ เชน การเกดอคคภย หรอถกขโมย
ความสญเสยทเกดขนโดยตรง (direct loss) เปนความ
สญเสยทางกายภาพทเกดขน เชน คาซอมรถเนองจาก
รถโดนชน
ความสญเสยโดยออม (indirect loss) เปนความสญเสย
ทางการเงนเพมเตมจากความสญเสยทางกายภาพ เชน
คาใชจายเพมเตมในการเชารถอนไปท างาน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 42
ความเสยงภยจากความรบผด
ความรบผดชอบตามกฎหมายตอความบาดเจบหรอ
ความสญเสยของผอน
เชน ความประมาท การไมท าตามขอตกลงในสญญา
คาความสญเสยของความเสยงภยประเภทนไมม
จดสงสด ศาลสามารถสงยดทรพยตอผทไมสามารถ
หาเงนมาชดใชความเสยหายทเกดจากความเสยง
ภยประเภทนได อกทงคาทนายของความเสยงภย
ประเภทนยงสงมากดวยเมอมการฟองรองเกดขน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 43
ความเสยงภยเปนภาระตอสงคม
ทนฉกเฉนจะตองถกส ารองไวดวย
จ านวนทมากขน
ถาไมมการท าประกนภย เจาของรถอาจ
ตองเตรยมเงนไวหลกแสนเพอชดเชย
ความสญเสยจากอบตเหตในแตละป
การสญเสยสนคาและบรการบางอยาง
เนองจากความเสยงจากการถก
ฟองรอง
ความหวาดกลวและความวตกกงวล
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 44
การจดการความเสยง
กระบวนการในการระบสงทอาจ
น ามาซงความสญเสย (loss
exposures) และการเลอก
วธการทดทสดในการจดการกบ
มน
ครอบคลมทงความเสยงภย
แทจรงและความเสยงภยจาก
การเกงก าไร
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 45
กระบวนการจดการความเสยง
เปนกระบวนการทเกดขนอยาง
ตอเนองและอาจมการเปลยนแปลง
วธการเพอความเหมาะสม
ระบความเสยหายทอาจเกดขน
ประเมนความเสยหายทงขนาดและ
ความถ
เลอกวธการทเหมาะสมในการจดการ
ลงมอปฏบตจรงและท าการ
ประเมนผล
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 46
ระบสงทน ามาซงความสญเสย
สงทน ามาซงความสญเสย (loss exposure)
กลมของสถานการณทท าใหเกดโอกาสทจะสญเสย ไมวา
ความสญเสยจะเกดขนหรอไม
องคประกอบของ loss exposure
รายการทอาจเกดความสญเสย
ภยหรอสาเหตทท าใหเกดความสญเสย
ผลกระทบทางการเงนจากความสญเสย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 47
การวเคราะห loss exposure:
กรณรานอาหาร
1. สงมคา ความปลอดจากการ
ความรบผดทาง
กฎหมาย
อาคาร
2. ภย ลกคาลนลมไดรบ
บาดเจบ
ไฟ
3. ผลกระทบทาง
การเงน
คาใชจายในการสคด อาคารเสยมลคา หรอ
สญเสยรายได
1/15/2019 48
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA
การประเมนความสญเสยทอาจเกดขน
ความถทจะสญเสย (loss frequency)
จ านวนครงความสญเสยทนาจะเกดขนในชวงเวลาท
ก าหนด
ความรนแรงทจะสญเสย (loss severity)
ขนาดของความเสยหายในแตละครง
การกระจายของความสญเสยทอาจเกดขน (distribution of
possible losses)
ความเสยหายสงสดทอาจเกดขน (maximum possible loss)
ความเสยหายสงสดทนาจะเปน (maximum probable loss)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 49
วธจดการความเสยงภยแทจรง
การหลกเลยง (avoidance)
ไมรวมกจกรรมทท าใหเกด
ความเสยง
ไมเปนเจาของสงทอาจน ามา
ซงความสญเสย
โอกาสในการสญเสยลดลงจน
ไมม แตไมสามารถใชไดทก
กรณ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 50
วธจดการความเสยงภยแทจรง
การควบคมความสญเสย (loss control)
การปองกน (prevention)
จางยาม
การลดทอน (reduction)
ตดตงเครองดบไฟ
ขอด
ลดทอนความสญเสยทางออม ซงอาจมขนาดใหญกวาความ
สญเสยทางตรง และลดความสญเสยทางสงคม เชน การตาย
ของพนกงานทมความสามารถ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 51
วธจดการความเสยงภยแทจรง
รบความเสยงไวเอง (retention)
แบบกระตอรอรน (active)
เชน การซอประกนทม excess เนองจากไมคมทจะท าประกน
คมครองความสญเสยทงหมด
แบบปลอยผาน (passive)
เนองจากไมทราบวาเผชญภยอย หรอทราบแตประเมนความ
เสยงต ากวาทควรจะเปน
เชน การสบบหร การขบรถเรว
ใชเมอไมมวธการอนทดกวา หรอความสญเสยทเลวราย
ทสดไมซเรยสเกนไป หรอความสญเสยสามารถพยากรณ
ไดอยางแมนย า
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 52
วธจดการความเสยงภยแทจรง
การแบงปนความเสยง (risk sharing)
ประกนภย (insurance)
อนๆ
สญญา (contract)
สญญาทผเชาตกลงจะชดใชคาเสยหายตอทรพยสนทเชา (เงน
ประกน)
การปองกนความเสยง (hedging) หรอการกระจายความเสยง
(diversification)
ซอ put เพอปองกนหนราคาตก
การรวมกลมเปนองคกรธรกจ (incorporation)
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 53
ขอดและขอเสยของการประกนภย
ขอด
ความสญเสยไดรบการชดเชย
ความไมแนนอนลดลง
ความวตกกงวลลดลง
บรการของบรษทประกนหลงท า
สญญา
การลดหยอนภาษ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 54
ขอดและขอเสยของการประกนภย
ขอเสย
ตองจายเบยประกน
เสยเวลาในการเจรจากบบรษท
รบประกน
ผบรหารความเสยงขององคกร
อาจเกดแรงจงใจนอยลงในท า
ตามระบบควบคมความสญเสย
ขององคกร
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 55
วธจดการความเสยงภยแทจรง
Type of loss Loss
frequency
Loss severity Appropriate
technique
1 Low Low retention
2 High Low loss controls
and retention
3 Low High insurance
4 High High avoidance
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 56
วธจดการความเสยงของตลาด
ใชสญญา forwards หรอสญญา futures
ใชสญญา options
ใช duration
ใชสญญา swaps
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 57
วธจดการความเสยงของตลาด
สมมตวาบรษทถอหนทรอย 1 ลานหน และคาดวา
ราคาของหนตวนจะพงขนในอนาคตอนใกล แต
สถานการณการเมองในประเทศอาจฉดใหดชน
ตลาดตกต าลงไป จงมความเสยงทราคาหนทรจะไม
เคลอนไหวในทศทางทคาดเอาไว และบรษทกไม
ตองการขายหนออกมา
ท าสญญา futures โดยเปนฝาย short
ซอ put ของหนทร
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 58
วธจดการความเสยงจากการผดนด
ช าระ จ ากดจ านวน loss exposure
เชน ธนาคารใหประชาชนกเงนในวงเงนจ ากด
marking to market หรอช าระราคารายวน
ในสญญาฟวเจอร ทกๆ วน ตลาดกลางจะบงคบใหฝายท
เสยช าระเงนใหฝายทได และราคาในสญญาจะถกตง
ใหมทกวน กลไกนปองกนไมใหคสญญาฝายหนงฝายใด
ผดนดช าระ
การวางหลกประกน
เชน การใชทรพยสนเปนประกนในการกเงนธนาคาร
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 59
วธจดการความเสยงจากการผดนด
ช าระ ใชระบบช าระราคาสทธ (netting)
สมมตวาระบบช าระราคาสทธถกใชในสญญา swap ซง
จะมการแลกเปลยนกระแสเงนสดระหวาง A และ B เปน
ชวงๆ ตลอดสญญา เมอถงงวดทตองแลกเปลยน แลวฝาย
A เปนหนฝาย B มากกวาฝาย B เปนหนฝาย A ฝาย A
จะจายจ านวนทแตกตางใหฝาย B
ท าธรกรรมกบองคกรทนาเชอถอ
ความนาเชอถอของบรษทสามารถตรวจสอบไดจาก
หนวยงานจดอนดบความนาเชอถอ เชน สแตนดารด
แอนดพวรส มดดอนเวสเตอรเซอรวส และฟทชเรดตง
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 60
วธจดการความเสยงจากสภาพคลอง
เกงก าไรจากสวนตางดวยการซอสญญาฟวเจอร
แทนสนทรพยอางอง
เชน ซอฟวเจอรทองแทนทองค าแทง
มโอกาสทอนพนธทสนคาอางองไมมสภาพคลอง จะไมม
สภาพคลองไปดวย
ซอ put เพอสทธในการขายสนทรพยอางองทราคา
ตลาด
หลกเลยงการลงทนในสนทรพยทม bid-ask
spread กวางไวเยอะเกนไป เกบสนทรพยทมสภาพ
คลองสงไวเผอฉกเฉน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 61
วธจดการความเสยงจากการ
ด าเนนงาน ส ารองขอมล
เตรยมแผนส ารองเมอเวลา
ฉกเฉน
สรางระบบควบคมพนกงาน
ใหมประสทธภาพ
ท าประกนภย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 62
ความเสยงอนๆ ขององคกรธรกจ
จดการ model risk ดวยการจางผเชยวชาญ
จดการ settlement risk ดวยระบบ netting
จดการ regulatory risk ดวยการจงใจนกการเมองหรอผ
มอ านาจก าหนดนโยบาย
จดการ legal risk ดวยการเขยนสญญาใหรดกม และ
การจางทนายทเชยวชาญเรองสญญา
จดการ tax risk ดวยการจางผเชยวชาญดานภาษ หรอ
การลอบบนกการเมอง
จดการ accounting risk ดวยการจางนกบญชท
เชยวชาญและ update ตนเองตลอดเวลา หรอการใช
การลอบบ
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 63
ลงมอปฏบตจรงและประเมนผล
ทบทวนและประเมนผลการ
ปฏบตงาน
แกไขหากไมไดผลตามท
วางแผนเอาไว
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 64
เปาหมายของการจดการความเสยง
เกณฑอะไรทควรใชในการ
เลอกวาเราควรจดการความ
เสยงถงขนไหน?
Harrington & Niehaus
(2004)
เกณฑทเหมาะสมคอตองพยายาม
ท าใหตนทนทเกดจากความเสยง
(cost of risk) ต าสด
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 65
ความเสยง VS ตนทนของการจดการ
ความเสยง
ความเสยงท าใหเกดคาใชจาย
การจดการความเสยง เชน การควบคมความเสยง
หรอการประกนภยกท าใหเกดคาใชจายขนเชนกน
ไดอยางกเสยอยาง (Tradeoff)
การจดการความเสยงท าใหความเสยงลดลงแตกม
คาใชจายเกดขน เชน ลดคาใชจายทางตรงทจะเกดขน
เมอพนกงานไดรบบาดเจบดวยการท าใหสถานทท างานม
ความปลอดภยเพมขน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 66
ตวอยาง
ก าหนดใหมลคาของบรษทแหงหนงในโลกอดมคต
ทปราศจากความเสยง = $100,000
ประเดนทศกษา:
มลคาของบรษทจะเปนเทาไหรถามความเสยงจากการ
บาดเจบของคนงาน
ความสมพนธระหวางมลคาของบรษทและตนทนของ
ความเสยง
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 67
ตวอยาง
สมมตวาธรกจเผชญกบความเสยงประเภทเดยว
ความนาจะเปนทคนงานจะบาดเจบ = 1/10
ความสญเสยจากการบาดเจบของคนงาน
คาใชจายทางเวชกรรมและคาใชจายทเกดการหยดชะงกของ
งาน = $60,000
ความสญเสยคาดหมาย = $6,000
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 68
ตวอยาง
ทางเลอกแรก: รบความเสยงไวเอง
ตนทนของความเสยงทงหมด
ความสญเสยคาดหมาย = $6,000
ความไมแนนอนตกคาง (residual uncertainty) = $4,000
คาใชจายจากการควบคมความสญเสย = 0
คาใชจายเพอชดเชยความสญเสย = 0
คาใชจายในการลดความเสยงภายในองคกร = 0
มลคาของบรษท = $90,000
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 69
ตวอยาง
ทางเลอกทสอง: ควบคมความสญเสย
จาย $2,000 เพอลดความนาจะเปนทจะสญเสยลงเหลอ
1/20
ตนทนของความเสยงทงหมด
ความสญเสยคาดหมาย = $3,000
ความไมแนนอนตกคาง (residual uncertainty) = $3,000
คาใชจายจากการควบคมความสญเสย = $2,000
คาใชจายเพอชดเชยความสญเสย = 0
คาใชจายในการลดความเสยงภายในองคกร = 0
มลคาของบรษท = _______
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 70
ตวอยาง
ทางเลอกทสาม: เพมการควบคมความสญเสย
จายเพมจากเดมอก $2,000 เพอลดความนาจะเปนทจะ
สญเสยลงเหลอ 1/40
ตนทนของความเสยงทงหมด
ความสญเสยคาดหมาย = ________
ความไมแนนอนตกคาง (residual uncertainty) = $2,700
คาใชจายจากการควบคมความสญเสย = _________
คาใชจายเพอชดเชยความสญเสย = 0
คาใชจายในการลดความเสยงภายในองคกร = 0
มลคาของบรษท = ________
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 71
ตวอยาง ทางเลอกท 4: ไมมการควบคมความสญเสย แตท า
ประกน
เบยประกน (premium) = $7,500
สวนเพม (loading) = เบยประกน – ความสญเสยคาดหมาย =
______
ตนทนของความเสยงทงหมด
ความสญเสยคาดหมาย = ________
ความไมแนนอนตกคาง (residual uncertainty) = 0
คาใชจายจากการควบคมความสญเสย = 0
คาใชจายเพอชดเชยความสญเสย = _________
คาใชจายในการลดความเสยงภายในองคกร = 0
มลคาของบรษท = ________
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 72
ประเดนส าคญ
ม tradeoff เกดขนในตนทนประเภทตางๆ ทเกด
จากความเสยง:
เพมความคมครองจากประกนภย
เพมสวนเพมเบยประกน
ลดความไมแนนอนตกคาง
เพมการควบคมความสญเสย
ลดความสญเสยคาดหมาย
มคาใชจายจากการควบคมความสญเสย
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 73
ประเดนส าคญ
อยามวแตลดความเสยง ใหลด
ตนทนของความเสยง
ตนทนความเสยง = มลคาของ
ธรกจทปราศจากความเสยง -
มลคาของธรกจทรวมความเสยง
ดวย
มลคาของบรษทจะสงสดเมอตนทน
ความเสยงต าสด
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 74
นโยบายสาธารณะกบการจดการความเสยง
การท าใหตนทนของความเสยงต าสดเปนสงเหมาะสม
ตอสงคมเพราะวาการท าเชนนนท าใหความเสยงทมใน
สงคมอยในระดบประสทธภาพ
ประสทธภาพ (Efficiency): กจกรรมทมความเสยงถก
จดการจนกระทงคาใชจายหนวยสดทายมคาเกน
ผลประโยชนหนวยสดทาย
นโยบายของรฐควรจะค านงถง tradeoff ของตนทนของความ
เสยงประเภทตางๆ
ตวอยาง: กฎหมายรกษาความปลอดภยทเขมงวดขนท าให
ความสญเสยคาดหมายลดลงแตท าใหคาใชจายจากการ
ควบคมความเสยหายเพมขน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 75
การวเคราะหคาใชจาย – ผลประโยชน
ตวอยาง:
ความรนแรงจากการ
สญเสยโดยเฉลย =
$20,000
จ านวนคนงานทงหมด =
5,000 คน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 76
การวเคราะหคาใชจาย – ผลประโยชน
คาใชจายใน
การสราง
ความ
ปลอดภย
ความถของ
อบตเหตตอ
คนงานหนง
คน
คาใชจาย
คาดหมาย
จากอบตเหต
ตอคนงาน
หนงคน
คาใชจาย
คาดหมาย
จากอบตเหต
ทงหมด
คาใชจาย
หนวย
สดทาย
ผลประโยชน
หนวย
สดทาย
0 .1 $2,000 $10 ลาน
$500,000 .08 $1,600 $8 ลาน $5 แสน $2 ลาน
$1,000,000 .07 $1,400 $7 ลาน $5 แสน $1 ลาน
$1,500,000 .066 $1,320 $6.6 ลาน $5 แสน $4 แสน
$2,000,000 .063 $1,260 $6.3 ลาน $5 แสน $3 แสน
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 77
ผลประโยชนและคาใชจายเกดขนตาง
เวลา เราตองค านวณมลคาปจจบนสทธ (net present
value)
ตวอยาง
คาใชจาย = $1 million
ผลประโยชน = คาใชจายจากความรบผดลดลง
$300,000 ตอปในอกสปขางหนา
ตนทนของเงนทน= 8%
ควรจาย?
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 78
1/15/2019
Assistant Professor N. Koowattanatianchai,
DBA, CFA 791/15/2019 Nattawoot Koowattanatianchai 79
4/6/2011 Natt Koowattanatianchai 79