Tarım Ürünleri Piyasaları FINDIK Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Ocak 2018, Ürün No:07 Dünya Fındık Verileri (bin ton) 2012 2013 2014 2015 2016 Değişim 4 (%) Alan (bin ha) 602 633 633 666 662 0,6 Verim (ton/ha) 1,5 1,4 1,1 1,4 1,1 -19,8 Üretim 924 869 708 933 743 -20,3 Tüketim 2 358 433 381 436 - - İthalat 1 204 398 213 213 216 1,4 İhracat 1 217 237 218 201 216 7,5 İhracat fiyatı ($/100 kg) 3 792 581 740 1.287 913 -29,1 Kaynak: FAO, 1/UN Comtrade, 2/ INC, 3/KİB, 4/ verisi bulunan son iki yılın değişimini göstermektedir. (18.01.2018) Fındık, bademden sonra dünyada yetiştiriciliği en yaygın yapılan sert kabuklu meyvedir. Fındığın kültür çeşitleri Türkiye, İtalya, İspanya, ABD, Çin, İran, Yunanistan, Fransa, Azerbaycan, Rusya, Kırgızistan, Portekiz, Beyaz Rusya, Moldova, Tacikistan, Gürcistan, Ukrayna, Tunus, Macaristan, Kıbrıs ve Kamerun’da yetiştirilmektedir. Bununla birlikte, FAO istatistiklerinde üretici olarak henüz yer verilmeyen Arjantin, Avusturya, Avustralya, Estonya, İran, Yeni Zelanda, Romanya, Slovenya, Suriye, Ukrayna, İngiltere ve Yugoslavya gibi ülkelerde de az da olsa fındık üretilmekte ve üretimin arttırılmasına yönelik önemli çalışmalar yapılmaktadır. 2016 yılı itibariyle dünyada 743 bin ton fındık üretilmiştir. Bir önceki yıla göre %20’lik bir düşüş gerçekleşmiştir. 2016 yılı itibariyle verim 1,1 ton/ha ’dur. Verim de bir önceki yıla göre yaklaşık %20’lik bir düşüş meydana gelmiştir. Verimdeki bu düşüş dolayısıyla üretimi de aynı oranda etkilemiştir. Dış ticarette son iki yılın değişimi incelendiğinde, ihracatta %7,5’lik bir artış gerçekleşirken, ithalatta %1,4’lük bir artış gerçekleşmiştir. Fındık ekim alanında önemli ülkeler (%) Fındık üretiminde önemli ülkeler (%) Ülkelere göre dünya fındık ihracatı (2016, %) Ülkelere göre dünya fındık ithalatı (2016, %) 66,9 65,2 66,0 11,4 10,8 11,3 4,0 4,1 4,8 3,3 5,6 2,7 14,5 14,2 15,1 2014 2015 2016 Türkiye AB Azerbaycan ABD Diğer 63,6 69,3 56,5 10,7 10,9 16,2 4,6 3,0 4,6 4,2 3,5 4,6 2014 2015 2016 Türkiye İtalya ABD Azerbaycan Türkiye 61,9 Azerbaycan 11,7 ABD 11,2 Hong kong 3,8 AB 3,0 Almanya 28,8 İtalya 20,1 Fransa 10,1 Kanada 5,5 İsviçre 4,3 Diğer 31,1
4
Embed
arım Ürünleri Piyasaları FINDIK · yapılan bölgeler üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar; 1., 2. ve 3. Standart Bölgelerdir. En önemli bölge olarak kabul edilen 1. Standart
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
İhracat 412 649 567 493 534 8,3 Kaynak: TÜİK, 1 / verisi bulunan son iki yılın değişimini göstermektedir. (19.01.2018)
Fındık üretim alanı; Türkiye’de fındık tarımı yapılan bölgeler üç gruba ayrılmaktadır. Bunlar; 1., 2. ve 3. Standart Bölgelerdir. En önemli bölge olarak kabul edilen 1. Standart Bölge kapsamında Artvin, Giresun, Ordu, Rize ve Trabzon illeri bulunmaktadır. Türkiye’de 2016 yılında fındık üretim alanı 7 milyon da’dır. En fazla üretim alanı 2,2 milyon da ile Ordu’dur. Ordu’yu 1,2 milyon da ile Giresun ve 936 bin da ile de Samsun takip etmektedir.
Fındık üretimi; Türkiye’de 2016 yılı itibariyle fındık üretim miktarı 420 bin ton’dur. Türkiye’de fındık üretiminde Ordu 93 bin ton ile ilk sırada yer almaktadır. Ordu’yu 77 bin ton ile Sakarya ve 68 bin ton ile Samsun takip etmektedir. Türkiye'de fındık üretimi açısından en önemli on il; Ordu, Giresun Samsun, Sakarya, Düzce, Trabzon, Zonguldak, Kocaeli, Kastamonu ve Bartın’dır. 2017 TÜİK tahminlerine göre fındık üretim miktarı bir önceki yıla göre %43 artışla 600 bin ton olarak gerçekleşecektir.
Türkiye’de Fındık Destekleme Politikaları: Fındıkta alan bazlı gelir desteklemelerin yanı sıra alternatif ürüne geçen
üreticilere telafi edici ödemeler yapılmıştır. Telafi edici ödemeler 2009-2012 ve 2012-2014 yılları arasında sonbahar ve
ilkbahar ekim/dikim dönemlerinde; İl ve ilçelerdeki 1’inci, 2’nci ve %6’ dan daha az eğimli 3’üncü sınıf tarım arazilerinde
ve rakımı 750 metrenin üzerindeki ruhsatsız fındık bahçelerini sökerek yerine alternatif ürün ya da ürünlere geçen kamu
kurum ve kuruluşları hariç olmak üzere gerçek ve tüzel kişi üreticilere yapılmıştır. Birinci yıl başvurularında; ilk yıl
300TL/da, ikinci ve üçüncü yıllar için 150TL/da olarak 3 yıl için toplam 600TL/da, İkinci yıl başvurularında; ilk yıl 300TL/da,
ikinci yıl için 150TL/da olmak üzere 2 yıl için toplam 450TL/da, Üçüncü yıl başvurularında; tek yıl 300 TL/da ödeme
yapılmıştır.
2017 yılında fındıkta alan bazlı destek olarak 170 TL/da destek verilmektedir. Aynı zamanda diğer ürünlerde de
verilmekte olan mazot ve gübre desteği toplamda 13 TL/da olarak verilmektedir.
FINDIK
Türkiye’nin fındık ihracatında önemli ülkeler (2017, %)
Türkiye’nin fındık ithalatı yaptığı ülkeler (2017, %)
Türkiye’nin fındık veriminde yıllara göre önemli dalgalanmalar görülmektedir. İklim şartları, gerekli kültürel işlemlerin yeterince yapılmaması ve fındık bitkisinde görülen periyodisite gibi etkenler verimdeki dalgalanmayı arttırmaktadır. Fındık bahçelerinin genelde yaşlı olması, ocakların ise sık dikili olmasından dolayı Trabzon, Giresun ve Ordu illerindeki verim seviyesi Kocaeli, Sakarya ve Düzce illerinin verim düzeyine göre daha düşüktür. Sakarya ve Düzce illerindeki üreticilerin işletme büyüklükleri ve verim düzeylerinin daha yüksek olması nedeniyle bu bölgedeki dikim alanları hızla artmaktadır.
Avrupa Birliği üye ülkelerindeki sert kabuklu meyve üreticilerine yaptığı destekler ile İtalya, İspanya, Yunanistan, Fransa ve Portekiz gibi ülkelerde fındık üretimini artırmaya çalışmaktadır. Ayrıca Almanya izlediği politikalarla Arjantin, Azerbaycan, Gürcistan gibi ülkelerde fındık üretimini sağladığı mali desteklerle teşvik etmekte olup, Türkiye’nin bu piyasadaki üstünlüğünü kırmaya çalışmaktadır. Dünyada fındık üreticisi olmadıkları halde
ihracatçı durumunda olan ülkelerin tamamı, Türkiye’den satın aldıkları fındığı işleyerek re-export (yeniden ihracat) yapmaktadırlar. Bu da Türkiye’nin fındık piyasasında yeterince etkin olmadığını göstermektedir. Re-export yolu ile fındık mamulleri satan ülkelerin başında Almanya gelmektedir. Almanya’nın fındık piyasasında söz sahibi olmasının en önemli nedeni fındık borsasının Hamburg’da olmasıdır.
Türkiye ekonomisinde önemli yeri olan Karadeniz Bölgesinin vazgeçilmez ürünü fındık desteklenmesi gereken, katma değer ve istihdam yaratan önemli bir üründür. Karadeniz Bölgesinde fındık üretimi devam ettirilmeli, fındık mamul ürünlerin üretimine yatırımlar arttırılmalı ve pazarlanmasına önem verilmelidir. Piyasanın kendi dinamikleriyle oluşacak istikrarlı bir fiyat seviyesi ile ülkemiz üretim miktarı avantajıyla piyasada düzenleyici ve belirleyici konumu korunmalıdır. Bu amaçla her yıl belirli bir miktar ürünün stok olarak tutulmasını sağlayacak bir mekanizma kurulmalıdır.
2013 2014 2015 2016 2017
Fındık Fiyatı (TL/kg) 5,06 9,45 15,48 10,56 9,73
Fındık Fiyatı + Destek (TL/kg) 7,26 12,30 17,47 13,64 12,81