Miejsce na identyfikację szkoły Za rozwiązanie wszystkich zadań można otrzymać łącznie 50 punktów . LISTOPAD 2013 PESEL ZDAJĄCEGO Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy KOD ZDAJĄCEGO Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON. Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadań przez dyrektorów szkół biorących udział w programie Próbna Matura z OPERONEM. ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM BIOLOGIA POZIOM PODSTAWOWY Czas pracy: 120 minut Instrukcja dla zdającego 1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron (zadania 1.–28.). Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego eg- zamin. 2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym za- daniu. 3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atra- mentem. 4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl. 5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie. 6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki. Życzymy powodzenia!
12
Embed
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM BIOLOGIA€¦ · Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą” 2 Poziom podstawowy Biologia Zadanie 1. (1 pkt)
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Miejsce na identyfikację szkoły
Za rozwiązaniewszystkich zadańmożna otrzymać
łącznie 50 punktów.
LISTOPAD2013
PESEL ZDAJĄCEGO
Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy
KODZDAJĄCEGO
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadań przez dyrektorów
szkół biorących udział w programie Próbna Matura z OPERONEM.
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURYZ OPERONEM
BIOLOGIAPOZIOM PODSTAWOWY
Czas pracy: 120 minut
Instrukcja dla zdającego1.Sprawdź,czyarkuszegzaminacyjnyzawiera12stron(zadania1.–28.).Ewentualnybrakzgłośprzewodniczącemuzespołunadzorującegoeg-zamin.
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
2
Poziom podstawowy Biologia
Zadanie 1. (1 pkt)Oceń poprawność zdań dotyczących roli mikro- i makroelementów w organizmie człowieka. W prawej kolumnie tabeli wpisz odpowiednio literę P (prawda) lub literę F (fałsz).
Zadanie 2. (1 pkt)Narysunkuprzedstawionobudowękręgosłupaczło-wieka.Podaj nazwy zaznaczonych odcinków kręgosłupa.
A. .......................................................................................
B. .......................................................................................
Zadanie 3. (1 pkt)Kręgosłupzdrowegoczłowiekajestesowatowygięty.Podaj jedną funkcję fizjologicznych krzywizn ludz-kiego kręgosłupa.
Zadanie 4. (2 pkt)Na podstawie własnej wiedzy oceń prawdziwość podanych stwierdzeń dotyczących osteoporo-zy. W prawej kolumnie tabeli wpisz odpowiednio literę P (prawda) lub literę F (fałsz).
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
3
Zadanie 5. (3 pkt)Do niezbędnych w diecie człowieka składników pokarmowych (kolumna I) dopasuj po dwa źródła pokarmowe, które ich dostarczają (kolumna II). Każde źródło może zostać wykorzy-stane więcej niż jeden raz.
Zadanie 6. (3 pkt)Narysunkuprzedstawionobudowęukładupokarmowe-goczłowieka.a) Wskaż elementy układu pokarmowego, oznaczone na schemacie literami A–E, w których działają następujące enzymy:
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
4
Zadanie 8. (2 pkt)OpróczwskaźnikaBMI,doocenymasyciałastosujesiętakżenomogram.Jesttowykres,naktórymnaosiYodkładasięwzrost,anaosiX–masęciała.Punktprzecięcialiniiodpowiada-jącychwzrostowiimasieciałabadanejosobywyznaczaocenęproporcjimasyciaładowzrostudanejosoby.
a) Na podstawie wykresu wskaż, do której kategorii należy kobieta mierząca 160 cm i ważąca 85 kilogramów.
..............................................................................................................................................................b) Podaj nazwy dwóch zaburzeń odżywiania o podłożu psychicznym.
Zadanie 9. (1 pkt)Ototrzystwierdzeniadotyczącenaczyńkrwionośnychczłowieka.1.Wścianachnaczyńwłosowatychniewystępujewarstwamięśniowa.2.Tętnicapłucna,takjakwszystkietętnice,transportujekrewutlenowaną.3.Tętnice,wprzeciwieństwiedożył,nieposiadajązastawek.Zakreśl odpowiedź, w której poprawnie określono słuszność powyższych stwierdzeń.
..............................................................................................................................................................b) Wśród wymienionych rodzajów odporności wskaż dwie, które dotyczą szczepionek.
A.odpornośćswoista
B.odpornośćnabytabierna
C.odpornośćnabytaczynna
D.odpornośćnieswoista
Zadanie 11. (2 pkt)Wtabeliprzedstawionowynikibadańmoczupew-negopacjenta.a) Wskaż parametr, który nie jest zgodny z norma-mi przyjętymi dla zdrowego człowieka.
..........................................................................................b) Podaj nazwę choroby, której objawem może być niezgodność tego parametru z normą.
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
6
Zadanie 13. (2 pkt)Uczłowiekapodczasciążyprzeważniedochodzidorozwojujednegopłodu.Jeślijednakwcza-siepierwszychdnirozwojuzarodkadojdziedo jegorozdzielenianadwasamodzielneorga-nizmy,topowstanąidentycznegenetyczniebliźniętajednojajowe.Czasamirównieżwczasiecyklujajnikowegodojrzewajądwapęcherzykijajnikowe,którychkomórkijajowezostająpotemniezależniezapłodnione.Wówczaspowstajądwazróżnicowanepodwzględemgenetycznymzarodkibliźniątdwujajowych(dwojaczków).Na podstawie informacji z tekstu zaprojektuj tabelę porównującą bliźnięta jednojajowe i dwu-jajowe. Uwzględnij w niej dwie cechy: liczbę komórek jajowych, z których powstają, oraz podo-bieństwo genetyczne.
Zadanie 14. (1 pkt)Dolekarzazgłosiłsiępacjentzraną,którapowstałapodczaspracporządkowychwogródku.Pokilkudniachodtegozdarzeniaodczułmrowienieidrętwieniewokolicachrany,miałteżgorączkęibolałagogłowa.Dochodziłorównieżdobolesnychskurczówmięśniiszczękościsku.Podaj nazwę choroby, na którą cierpiał pacjent.
..............................................................................................................................................................b) Wymień jeden sposób, w jaki człowiek może się ustrzec przed zakażeniem tasiemcem nie-uzbrojonym.
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
8
Zadanie 17. (3 pkt)Przyporządkuj opisy do odpowiednich typów podziału komórkowego, wstawiając znak „X” w odpowiedniej rubryce tabeli.
Zadanie 18. (2 pkt)WbadanejcząsteczceDNAstwierdzono,żeguaninastanowi13%wszystkichobecnychwniejzasadazotowych.Oblicz, jaka jest zawartość procentowa adeniny w tej cząsteczce. Zapisz swoje obliczenia.
Zadanie 20. (1 pkt)Kolchicyna jest substancjąpochodzenia roślinnego,wytwarzanąprzezzimowita jesiennego.Należydoczynnikówmutagennych,któreupośledzają cyklkomórkowypoprzezuniemożli-wieniewytworzeniasięmikrotubulwrzecionakariokinetycznego.Wefekcieniedochodzidosegregacjiirozejściasięchromosomówwdzielącejsiękomórce.Podaj ploidalność komórki potomnej, jeśli komórka macierzysta potraktowana kolchicyną była diploidalna – 2n.
..............................................................................................................................................................b) Podaj jeden przykład wektora stosowanego w inżynierii genetycznej.
Zadanie 26. (1 pkt)Uporządkuj podane pojęcia tak, aby utworzyły szereg przedstawiający wzrastające poziomy organizacji układów biologicznych, w którym cyfra 1 oznacza organizację najniższego pozio-mu, a cyfra 5 – organizację najwyższego poziomu.
Informacja do zadań 24. i 25.Wmedycyniepowszechnie stosuje sięantybiotyki.Są to substancjewydzielanegłównieprzezgrzyby,aichbiologicznymzadaniemjesthamowaniewzrostubakteriiiinnychgrzy-bów.Najwcześniejodkrytymantybiotykiembyłabakteriobójczapenicylina.
Biologia. Poziom podstawowy Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą”
11
Zadanie 27. (2 pkt)Wzroststężeniawatmosferzeniektórychgazów,takichjakdwutlenekwęgla,podtlenekazotu,metanifreony,powodujepodwyższenietemperaturytroposfery(najniższejwarstwyatmosferyziemskiej).Dziejesiętak,ponieważobecnośćtychgazówwatmosferzeutrudniawypromie-niowywanieenergiicieplnejzpowierzchniplanety.Wymienionegazymogąbyćpochodzenianaturalnegoalbomogąpochodzićzemisjiwynikającejzdziałalnościczłowieka.a) Podaj nazwę opisanego zjawiska globalnego.
..............................................................................................................................................................b) Podaj nazwę innego niekorzystnego zjawiska globalnego, wywoływanego przez obecność freonów w atmosferze, a polegającego na zmniejszeniu się warstwy chroniącej powierzchnię Ziemi przed promieniowaniem ultrafioletowym.