С М Y К М М Y “ДЕЛБИРИМ” ТАСМАСЫ ТЇРКИЯДА КЄРСЄТЇЛЄТ Чыўгыз Айтматовдун чыгармасынын негизинде тартылган кыргыз-єзбек “Делбирим” тасмасы 22-27-декабрь кїндєрї Тїркиянын тєрт шаарында: Стамбулда, Кастамонуда, Анкарада жана Анталияда кєрсєтїлєт. Кыргызстандын Премьер-министри Мухаммедкалый Абылгазиев менен Єзбекстандын єкмєт башчысы Абдулла Ариповдун тєрагалыгы астында бїгїн Ош шаарында Єзбекстан менен Кыргызстандын чек арага жакын облустарынын башчыларынын жана ыйгарым укуктуу єкїлдєрїнїн Кеўешинин экинчи отуруму єтєт. 141 аткаминер єз мїлкї тууралуу маалыматты декларацияда кєрсєткєн эмес. Бул тууралуу кечээ “Кабар” агенттигинде єткєн маалымат жыйынында Мамлекеттик салык кызматынын тєрагасынын орун басары Искендер Асылкулов кабарлады. Бул кызматкерлер тууралуу бардык маалымат башкы прокуратурага укуктук баа берїї максатында жєнєтїлгєн. Жаштар иштери, дене тарбия жана спорт боюнча мамагенттиги жыл жыйынтыгын чыгарды.Быйыл кыргызстандык спортчулар спорттук мелдештерде 415 медаль утушкан. Байге куржунунда: 103 алтын, 114 кїмїш, 198 коло медалдар бар. ЫНТЫМАК-ЫРАШКЕРЛИККЕ ЧАКЫРГАН ЫМАЛА КОРРУПЦИЯ: КОРРУПЦИЯ: КЇРЄШ КЇЧЇНДЄ КЇРЄШ КЇЧЇНДЄ 2019-жылдын биринчи жарым жылдыгына “Эркин Тоо” мамлекеттик расмий гезитине жазылуу жїрїп жатат. 6 айга которуу жолу менен жазылуу баасы – 960 сом 16 тыйын, 6 айга накталай тєлєє жолу менен жазылуу баасы – 977 сом 30 тыйын (почта кызматын кошкондо). КРнын нормативдик актылары журналына 6 айга жазылуу баасы – 1310 сом 94 тыйын, 6 айга накталай тєлєє жолу менен жазылуу баасы – 1334 сом 35 тыйын (почта кызматын кошкондо). жарым жылга жазылыўыз! Президент Сооронбай ЖЭЭНБЕКОВ: Кыргыз Республикасынын Президенти Сооронбай Жээнбеков 14-декабрда Кыргыз Республикасында санарипти єнїктїрїї боюнча чараларды караган Коопсуздук кеўешинин жыйынын єткєрдї. “САНАРИПТИК КЫРГЫЗСТАН” – ТАЗА БИЙЛИКТИ, АДИЛЕТ КООМДУ КУРАТ” WWW.ERKINTOO.KG ШЕЙШЕМБИ, 2018-ЖЫЛДЫН 18-ДЕКАБРЫ ТЇРКИЯД А КЄРСЄТЇЛЄТ Кыргыз Республикасынын мамлекеттик расмий гезити №103 №103 (2961) (2961) -БЕТТЕРДЕ - - - - - - - - - 8-9 «ЭРКИН ТООНУН» «ЭРКИН ТООНУН» ТАНДООСУ ТАНДООСУ 2018-ЖЫЛДЫН МЫКТЫ СПОРТЧУЛАРЫ АНЫКТАЛДЫ -БЕТТЕ - - - - - - - - - 2 -БЕТТЕ - - - - - - - - - 2
15
Embed
“ДЕЛБИРИМ” ТАСМАСЫ ТЇРКИЯДА ...erkintoo.kg/uploads/default/newspapers/18_12_01.pdf · теги Ч.Айтматов атындагы Кино їйїндє
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
С М YК
С М Y К
С М Y К
“ДЕЛБИРИМ” ТАСМАСЫ ТЇРКИЯДА КЄРСЄТЇЛЄТ
Чыўгыз Айтматовдун чыгармасынын негизинде тартылган кыргыз-єзбек “Делбирим” тасмасы 22-27-декабрь кїндєрї Тїркиянын тєрт шаарында: Стамбулда, Кастамонуда, Анкарада жана Анталияда кєрсєтїлєт.
Кыргызстандын Премьер-министри Мухаммедкалый Абылгазиев менен Єзбекстандын єкмєт башчысы Абдулла Ариповдун тєрагалыгы астында бїгїн Ош шаарында Єзбекстан менен Кыргызстандын чек арага жакын облустарынын башчыларынын жана ыйгарым укуктуу єкїлдєрїнїн Кеўешинин экинчи отуруму єтєт.
141 аткаминер єз мїлкї тууралуу маалыматты декларацияда кєрсєткєн эмес. Бул тууралуу кечээ “Кабар”
агенттигинде єткєн маалымат жыйынында Мамлекеттик салык кызматынын тєрагасынын орун басары Искендер
Асылкулов кабарлады.Бул кызматкерлер тууралуу бардык маалымат башкы
прокуратурага укуктук баа берїї максатында жєнєтїлгєн.
Жаштар иштери, дене тарбия жана спорт боюнча мамагенттиги жыл жыйынтыгын
чыгарды.Быйыл кыргызстандык спортчулар спорттук мелдештерде
415 медаль утушкан. Байге куржунунда: 103 алтын, 114 кїмїш, 198 коло
медалдар бар.
ЫНТЫМАК-ЫРАШКЕРЛИККЕ ЧАКЫРГАН ЫМАЛА
КОРРУПЦИЯ: КОРРУПЦИЯ: КЇРЄШ КЇЧЇНДЄКЇРЄШ КЇЧЇНДЄ
2019-жылдын биринчи жарым жылдыгына “Эркин Тоо” мамлекеттик расмий гезитине
жазылуу жїрїп жатат.
6 айга которуу жолу менен жазылуу баасы – 960 сом 16 тыйын,
6 айга накталай тєлєє жолу менен жазылуу баасы –
977 сом 30 тыйын (почта кызматын кошкондо).
КРнын нормативдик актылары журналына
6 айга жазылуу баасы – 1310 сом 94 тыйын,
6 айга накталай тєлєє жолу менен жазылуу баасы –
1334 сом 35 тыйын (почта кызматын кошкондо).
жарым жылга жазылыўыз!
Президент Сооронбай ЖЭЭНБЕКОВ:
Кыргыз Республикасынын Президенти Сооронбай Жээнбеков 14-декабрда Кыргыз Республикасында санарипти єнїктїрїї боюнча чараларды караган Коопсуздук кеўешинин жыйынын єткєрдї.
“САНАРИПТИК КЫРГЫЗСТАН” – ТАЗА БИЙЛИКТИ, АДИЛЕТ КООМДУ КУРАТ”
WWW.ERKINTOO.KG ШЕЙШЕМБИ, 2018-ЖЫЛДЫН 18-ДЕКАБРЫ
ТЇРКИЯДДА КЄРСЄТЇЛЄТ
Кыргыз Республикасынын мамлекеттик расмий гезити
№103 №103 (2961)(2961)
-БЕТТЕРДЕ---------8-9
«ЭРКИН ТООНУН» «ЭРКИН ТООНУН» ТАНДООСУТАНДООСУ
2018-ЖЫЛДЫН МЫКТЫ СПОРТЧУЛАРЫ
АНЫКТАЛДЫ
-БЕТТЕ---------2
-БЕТТЕ
уру
---------2
2018-жылдын 18-декабры1616мамлекеттик расмий гезити
18-декабрда Бишкектеги Кыргыз улуттук филармониясынын концерттик чоў залында Калый Молдобасанов атындагы Кыргыз улуттук консерваториясынын ачылганынын 25 жылдык мааракеси салтанаттуу белгиленет.
Єлкєбїздєгї жогорку музыкалык билим берїїчї окуу жайы 1993-жы-лы ачылган. 1998-жылы улуттук статусу берилген. Консерваторияда фортепьяно, теория-композитордук, оркестрдик, вокалдык, билимин єр-кїндєтїї факультеттери бар. Ошон-дой эл консерваториянын алдында-гы салттык музыка борбору кыргыз музыкасынын єнїгїїсїнє єз салы-мын кошуп келе жатканын белги-лєєгє болот. Консерваторияда бел-гилїї искусство ишмерлери эмгек-тенип келишїїдє.
Консерваториянын 25 жылдык мааракесине карата 17-декабрда Бишкекте маалымат жыйыны єтїп, ага Россиянын, Казакстандын жана Монголиянын алдыўкы окуу жайла-рынын жетекчилери катышты. Маа-лымат жыйынды Улуттук консерва-ториянын ректору Муратбек Бега-лиев ачып: “Кыргыз улуттук консер-ваториясына 25 жыл болуп отурат. Бул аралыкта бир катар кыйынчы-лык, жетишкендиктер болду. Биз-дин окуу жайдан билим алган жаш-тар учурда єзїбїздє, чет єлкєлєрдє ийгиликтїї окуп, эмгектенип жаты-шат. Мындан ары да биздин билим уя жаштарга билим берїї менен бир-ге элге, коомго улуттук музыканын єсїї жолуна карай багытын уланта берээрине ишенимим чоў”, - деди.
Гнесиндер атындагы Россиянын музыка академиясынын проректору
Дина Кирнарская: “Кыргыз улут-тук консерваториянын ачылганы-на 25 жыл толуптур. Кыска убакт-тын ичинде сиздердин консервато-рия дїйнєгє таанылууга жетишти. Мындан ары да окуу жайлар орто-сунда эки тараптуу кызматташуу улана берет”, - деп айтты.
Белгилей кетсек, Улуттук консерва-торияда кезинде кыргыз музыка єнє-рїнїн корифейлери эмгектенишкен. Бїгїн да консерваториянын бир катар студенттери Кыргызстандын жана эл аралык конкурстардын жеўїїчїлєрї. Ал эми бир канча бїтїрїїчїлєр дїй-нєнїн кєптєгєн єнїккєн мамлекетте-ринде эмгектенишип, кыргыз улуттук консерваториясы дїйнєнїн бир катар мамлекеттери менен карым-катышта ишин улантууда.
Мээрим БАКТЫБЕК кызы
Жайдан бери “Роза Аманова ме-дициналык университеттин ректо-ру болуп кетиптир, єзї артист бол-со кандайча медицинага барып ка-лат?” деген сыяктуу бир топ уу-дуу кептерди сайттардан да, менчик ге-зиттерден да угуп, анча маани деле берген эмеспиз. Роза Аманова дас-тандарды ийнине келтире аткарып, обон жаратып, салттуу музыка дїй-нєсїнє, дегеле кыргыз искусствосу-на салым кошконун эч ким тана ал-бас. Анын аркасы менен эл артисти наамына да татыган. Акыркы жыл-дары Кыргыз-Тїрк “Манас” универ-ситетинде консерватория бєлїмї-нїн башчысы болуп иштеп, бир топ кадрларды даярдап чыгарган Роза айым “Санат” телекомпаниясын да ачып, журналистиканын казанын-да кайнап, єнїгїп бараткан маалы-маттык технологиянын тер агызган тїйшїгїн тартып келатканын кєрїп эле турдук. Эми жогорудагы эки тар-мактан кескин айырмасы бар меди-цина университетин бутка тургузуу канчалык мїмкїн?
Ушул ой менен єткєн жумада Эл аралык медицина университе-тине бардык. “Санатка” катарлаш
жайгашкан 4 кабат бийик имарат-та эки жылдан бери эл аралык уни-верситет тїптєлїптїр. Бизди ректор, проректор, декан тосуп алып, єтє ке-нен, бийик, жарык имаратты кыдыр-тып чыкты. Кєргєндє эле кєзїбїз ачылды. Эл аралык деген атына заты жарашыптыр. Бїт окуй турган класс-тар бийик, жарык жана окууга ыла-йык жаўы парта, стулдардан баштап керектїї медициналык жабдуулар, студенттер теорияны практика жї-зїндє кєрсєтє турган медициналык маникендер, органдар жана кєптє-гєн усулдар менен жабдылган. Бул жерде бир гана окута турган уни-верситет эмес, клиника, лаборато-рия да ачылып жатыптыр. Ал їчїн медицинада атагы чыккан белгилїї дарыгерлердин иштєєсїнє шарттар тїзїлгєн. Чынында, биз кєрїп жїр-гєн башка медициналык окуу жай-лардан кескин айырмаланат. Ага ошончо каражат, мээнет, акыл-эс, уюштуруучулук жєндєм, кадрларды тарта билїї, башка єлкєлєр менен
тыгыз кызматташуу, алар менен ке-лишим тїзїп, окутуучуларды жа-на студенттерди тарта билїї ара-кеттери турганын баамдадык. Биз студенттер окуй турган класстарды кєрїп бїткєндєн кийин студент-тер жашай турган 4-кабатка чы-гып, бєлмєлєрдї кєрдїк. Узун зал-дын бир тарабы кыздар, бир тара-бы балдар їчїн жатакана жайга-шыптыр. Биз кирген балдар бєл-мєсїндє Єзбекстан жана Тажикс-тандан келген студенттер бар экен. Негизи бул эл аралык университет-те бир гана кыргызстандык эмес, Орто Азия єлкєлєрїнєн жана кєбї-рєєк Пакистандан, Индиядан кел-гендер окушат экен. Ал тургай єтє белгилїї пакистандык жана индия-лык окумуштуу медиктер да сабак єтїшєт. Ылдый тїшїп, студенттер жана окутуучулар їчїн тамак иче турган ашкананы кєрдїк. Баары тыкан, баары стандартка шайкеш. Ашпозчулар да нан, сїт азыктары-нын бардык тїрїн єздєрї жасап чыгарышат.
Кыргызстанда ушундай бир чоў эл аралык медициналык университет тїптєлїп, кулачын кенен жайып ке-латканын кєрїп, абдан сїйїндїк. Бул кыргыз эли їчїн белек. Бул Кыргыз-станды кєтєрїїнїн, таанытуунун да-гы бир айгине жолу. Ушул адал жол-дон адашпай, жолуўар арбый берсин деп ыраазы болуп кайттык.
Сымбат МАКСУТОВА
УЛУТТУК КОНСЕРВАТОРИЯГА – 25 ЖЫЛ
Борборубуздагы ”Ок-тябрь” кинотеатрында Ч.Айтматовдун 90 жылды-гына арналган чыгармачы-лык эскерїї кечеси «Жаш чарчы» коомдук уюмдун тєрагасы Булан Бектена-лиевдин демилгеси, кино тармагындагы таланттуу жаштарыбыз менен бир-ге уюштурулуп єткєрїл-дї. Бул жолугушууга Кыр-гыз Республикасынын эл артисттери Н.Мамбетова, Ч.Дубанаев, Кыргыз Рес-публикасынын эмгек си-нирген артисттери Ш.Ка-сымалиева, Б.Одуракаев, Н.Дубашев жана Н.Сыды-галиев катышты.
Чыгармачыл єкїлдєрї-бїз улуу жазуучубуздун тасмаларында аткарган ролдору боюнча ой бєлї-шїштї. Жолугушууда жаш режиссёр М.Атаналиевдин «Эсимде» аттуу тасмасы кєрєрмандардын кызы-гуусун арттырды. Себеби, «Жамийла» аттуу тасма-нын элибизге тартууланга-нынан бери 60 жыл єткєн
экен. Режиссёр «Эсимде» тасмасында жаўыча ой жї-гїртїп, ушунча кєп убакыт єтїп кеткенине карабастан каармандарды єтє билгич-тик менен кєл жээгинде кезиктиртип олтурат. Єз-гєчє Н.Аринбасарова ме-нен Н.Дубашевдин тары-хый жолугушуусун кам-тып кеткени залда отур-ган кєрєрмандардын кы-зыгуусун кїчєттї десем ашыкча болбос.
Тасма аяктагандан соў улуу жазуучубуздун бир тууган карындашы Р.Айт-матова бул фильмдин єтє мыкты деўгээлде тартыл-гандыгын белгилеп, ре-жиссер М.Атаналиевге ыраазычылыгын билдир-ди. Бул жерде тасмага де-мєєрчїлїк кылган Кыргыз Республикасынын Жогор-ку Кеўешинин депутаты Б.Раимкуловдун эмгегин баалап кетсек болот.
Сагынбек ЄМЇРАЛИЕВ,
Бишкек шаары
Сыйлыгыўар кут болсун!
ЖолугушууЄнєр адамдарын учурган уя
Саамалык
ЭСТЕ КАЛГАН ЭСКЕРЇЇ КЕЧЕСИ
СЫНАКТЫН ЖЕЎЇЇЧЇЛЄРЇ – ЖАШТАРЭЛ АРАЛЫК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТИ
КЄЗ ЖАРЫП, КУЛАЧЫН ЖАЮУДА
Мындан бир жыл мур-да Маданият, маалымат жана туризм министрли-ги, Жаштар иштери, дене тарбия жана спорт боюн-ча мамлекеттик агентти-ги жаштар арасында улуу кеменгер Чыўгыз Айтма-товдун ємїрїнє жана чы-гармачылыгын кенен ча-гылдырууга арналган сы-нак уюштурушкан. Сынак-тын шарттарына ылайык, жаш журналисттер жана студенттер Айтматов дїй-нєсїн макала, поэзия, дил баян, телесюжет тїрїндє єлкєдєгї жалпыга маалым-доо каражаттарына баян-дап берїїгє далалат кы-лышты. Дал ушул сынак-тын жыйынтыгы чыгары-лып, 11-декабрда Бишкек-теги Ч.Айтматов атындагы Кино їйїндє чыгармачыл жаштар диплом, акчалай сыйлыктарды алышты.
Бардык жеўїїчїлєр-дї сыйлыктары менен куттуктаган Маданият, маалымат жана туризм министри Азамат Жа-манкулов: “Биз быйыл Ч.Айтматовдун 90 жыл-дыгына арналган иш-чараларды жогорку деў-гээлде єткєрїї боюнча болгон кїч –аракеттери-бизди жумшап жатабыз. Бїгїнкї жыйынтыкталып
жаткан салтанаттуу иш-чаралардын бири болуп саналат. Андыктан, бар-дык жеўїїчїлєрдї сый-лыктары менен куттук-тайм. Єлкєбїздїн єнїгїп-єсїшїнє жана келечегине Сиздер зор салым кошот деп ишенем”, - деп белги-леди.
Ал эми сынактын “Мык-ты макала” номинациясы-на Кыргыз Республикасы-нын мамлекеттик расмий “Эркин Тоо” гезитинин кабарчысы Мээрим Бак-тыбек кызы (“Атам жана Айтматов” макаласы їчїн) кызыктыруучу сыйлыкка татыктуу болсо, “Мыкты поэзия” номинациясын-да 1-орунга Изатова Рыс-кїл “Кыйрыўда турчу бир арман” ыры їчїн ээ бол-ду. “Мыкты телесюжет” номинациясында 2-орун-ду багындырган Бермет Курманбекова КТРКдагы Чыўгыз Айтматов жєнїн-дєгї сюжети їчїн сыйлан-ды. Ошондой эле бир катар жалпыга маалымдоо кара-жаттарынын журналист-тери жана жогорку окуу жайлардын студенттери, мектеп окуучулары сый-лыктарга ээ болушту.
Мээрим БАКТЫБЕК кызы
2018-жылдын 18-декабры22мамлекеттик расмий гезити
“КЫРГЫЗГИДРОМЕТТИН” КЫЛГАН КЫЗМАТЫ МААНИЛЇЇ
14-декабрда Президент Сооронбай Жээнбеков Коопсуздук кеўешинин жыйынын єткєрдї.
Жыйында анын катышуучу-ларына 2019-2023-жылдарга ка-рата «Санариптик Кыргызстан» санарип трансформациясынын Концепциясы сунуш кылынды. Жыйындын жїрїшїндє Мамле-кет башчысы сєз сїйлєп, сана-риптештирїїдєгї милдеттерди алдыга койду.
Президент Сооронбай Жээн-беков талкууланып жаткан Кон-цепция мамлекет жїргїзє тур-ган саясаттын негизги багытта-ры менен гана чектелбегенин, ал жарандык жана бизнес коом-чулугунун єкїлдєрї берген су-нуштарды да камтый турганын белгиледи. Ал єлкєдє санарип-тик трансформацияны алдыга жылдыруу боюнча сезилерлик натыйжалар керектигине ток-толду. Тескерисинче санарип-тик трансформацияга байла-ныштуу долбоорлордун кечеў-деп жатышы да байкалып жат-канын, анын мисалы катары Транспорт жана жол министр-лигинде, Саламаттыкты сактоо министрлигинде, Мамлекеттик
каттоо кызматынын алдындагы Транспорт каражаттарын жа-на айдоочулук курамды кат-тоо департаментинде, Улут-тук энергохолдингде санарип-тештирїї боюнча иштер кечи-гип жатканын айтты. Прези-дент жаўы технологияларды киргизїї - биринчилерден бо-луп туризм, айыл чарбасы, банк
сектору, жеўил єнєр жайы, ку-рулуш секторлордон башталат, - деп белгиледи.
Ошону менен катар жаўы тех-нологияларды бардык тармак-тарда, бийликтин бардык бутак-тарында, єзгєчє укук коргоону ишке ашырууда, сот процессин жїргїзїїдє, саламаттыкты сак-тоодо, билим берїїдє, салык
жана бажы тєлємдєрїн авто-матташтырууда кеўири колдо-нуу абзел.
“Биздин максат — таза бийлик-ти, адилет коомду куруу. Ага же-тиш їчїн жаўы технологиялар-дын заманынан артта калбашы-быз керек. Жакында Ички иштер министрлигиндеги мамлекеттик кызмат кєрсєтїї Борборуна бар-дым. Ал жерде ар тїрдїї урук-сат каттары, ошондой эле сот-толбогондугу тууралуу маалым каттар берилет экен. Буга чейин бул нерсе узак жылдар бою эл-дин нааразычылыгын туудурган, єтє коррупцияланган процесс болчу. Мына, бїгїн бул кєрїнїш жок”, - деп белгиледи ал. Прези-денттин айтымында бул Борбор-дун курулушуна 11 млн сомдон бир аз ашык каражат жана бол-гону 4 ай убакыт кеткен. Мамле-кет башчысы мындан ары бар-дык мамлекеттик органдар кєр-сєтїїчї кызматтар санариптик форматта жеткиликтїї болушу керектигин талап кылды. Ошон-дой эле эл аралык стандарттар-га шайкеш келген инфраструк-тураны тїзїї, Кыргызстандын бїт аймактарында ишенимдїї, жеткиликтїї жана анча кымбат
эмес Интернетке жетїїнї камсыз кылуу зарыл. “Жаўы санариптик технологияны киргизїїнїн їс-тїндє чымырканып иштебесек, биз єнїккєн дїйнєдєн четте ка-луу коркунучунда калабыз. Мам-лекетибиз жакынкы 5 жылдын ичинде региондогу санариптик экономиканын лидерлерине же-тїїсї зарыл. Уланып жаткан кор-рупция жана бюрократизм ал-дыўкы єнїккєн Кыргызстанды курууга жол бербейт”, - деп ба-са белгиледи Сооронбай Жээн-беков.
Жыйында Жогорку Кеўеш-тин Тєрагасы Дастанбек Жума-беков жана Премьер-министр Мухаммедкалый Абылгазиев инновациялык технологиялар-ды кеўири колдонуу зарылдыгын белгилешти. Концепцияны тал-куулоо учурунда Жогорку соттун тєрайымы Гїлбара Калиева жана «Єнїгїї-Прогресс» фракциясы-нын лидери Бакыт Тєрєбаевдер єз пикирлерин айтышты.
Жыйындын жыйынтыгы ме-нен Коопсуздук кеўешинин че-чиминин долбоорун негиз ката-ры кабыл алып, айтылган сунуш-тарды эске алуу менен иштеп чы-гуу сунушталды.
Президент Сооронбай ЖЭЭНБЕКОВ:
“ЄЛКЄБЇЗ 5 ЖЫЛ ИЧИНДЕ САНАРИПТИК ЭКОНОМИКАНЫН ЛИДЕРЛЕРИНЕ ЖЕТЇЇСЇ ЗАРЫЛ”
БЇГЇН КОШУНАЛАР ОШ ОБЛУСУНДА КЕЗИГЕШЕТ
СОТ-УКУКТУК РЕФОРМАГА ДАЯРБЫЗБЫ?
КАЗАК ТУУГАНДАРЫБЫЗ ЭГЕМЕНДЇЇЛЇК КЇНЇН МАЙРАМДАШТЫ 16-декабрда Президент Сооронбай Жээнбеков Казакстандын Президенти Нурсултан Назарбаевди Эгемендїїлїк кїнї менен куттуктады.
Сооронбай Жээнбеков куттуктоо теле-граммасында «Кыргыз элинин жана жеке єзїмдїн атымдан, Сизди Казакстан Респуб-ликасынын Эгемендїїлїк кїнї менен чын дилимден куттуктайм. Казакстан кєз ка-рандысыздык жылдары, Сиздин жетекчи-лигиўиз астында олуттуу ийгиликтерге же-тишти. Сиз демилгелеген масштабдуу мам-лекеттик кайра єзгєртїїлєр жана рефор-малар єлкєнїн социалдык-экономикалык єсїїсїнє, элдин бакубатчылыгынын жо-горулашына жана эл аралык аренада Ка-закстандын кадыр-баркынын бекемдели-шине тїрткї берди», - деп белгилеп, Нур-султан Назарбаевге бекем ден соолук, ба-кыт жана бакубатчылык, ал эми боордош Казакстандын элине тынчтык жана гїлдєп-єсїїнї каалады.
ТЇРКИЯ ТЕМИР ЖОЛ КЫРСЫГЫНЫН КУРМАНДЫКТАРЫНА КАЙГЫРУУДА Президент Сооронбай Жээнбеков Анкара – Конья каттамындагы темир жол кырсыгынын кесепетинен Тїркиянын кєптєгєн жарандарынын курман болгондугуна байланыштуу Тїркия Республикасынын Президенти Режеп Тайип Эрдоганга кєўїл айтты.
«Анкара – Конья каттамындагы темир жол кырсыгынын кесепетинен Тїркия-нын кєп сандагы жарандарынын курман болгондугу тууралуу суук кабарды кай-гыруу менен кабыл алдым.
Каза болгондордун бир туугандарынын жана жакындарынын орду толгус жого-туу азасын теў бєлїшєм. Бардык жабыр тарткандарга жана жаракат алгандарга тез сакаюуну каалайм», — деп айтылат Мамлекет башчысынын кєўїл айтуу те-леграммасында.
Кеўеш 2017-жылдын 5-6-сентябрындагы Єз-бекстан Президенти Шав-кат Мирзиёевдин мамлекет-тик сапарынын жїрїшїн-дє Бишкек шаарында кол коюлган Кыргыз Республи-касынын Єкмєтїнїн жана Єзбекстан Республикасы-нын Єкмєтїнїн ортосунда-гы Кыргыз Республикасынын
чектеш облустарынын ыйга-рым укуктуу єкїлдєрїнїн жа-на Єзбекстан Республикасы-нын чектеш облустарынын хокимдеринин Кеўешин тї-зїї жєнїндє єз ара тїшїнї-шїї тууралуу Меморандумга ылайык иштейт. Ал аймактар аралык деўгээлде байланыш-тарды єнїктїрїї жана эки єл-кєнїн чектеш облустарынын
ортосундагы кызматташтык-ты кеўейтїї максатында тї-зїлгєн.
Кеўештин экинчи жыйы-нынын жїрїшїндє эки мам-лекеттин ортосундагы соода-экономикалык жана маданий-гуманитардык кызматта-шууну єнїктїрїї маселеле-рин талкуулоо пландалууда.
Кыргыз делегациясынын курамында министрликтер-дин жана ведомстволордун жетекчилери, Баткен, Жалал-Абад жана Ош облустарынын ыйгарым укуктуу єкїлдєрї, ошондой эле чектеш аймак-тардын аймактык башкаруу органдарынын жетекчиле-ри бар.
Бїгїн, 18-декабрда Ош облусунда Кыргызстан менен Єзбекстан Республикаларынын чектеш облустарынын башчыларынын Кеўешинин экинчи отуруму эки єлкєнїн Єкмєт башчылары - Мухаммедкалый Абылгазиев жана Абдулла Ариповдун катышуусу менен єтєт.
Вице-премьер-министр Жеўиш Разаков аймактардагы укук коргоо органдарынын соттук-укуктук реформанын алкагында кабыл алынган жаўы кодекстердин жана мыйзамдардын кїчїнє кирїїсїнє даярдыгын текшерїїнї улантууда.
14-16-декабрда Кочкор, Тоў, Жети-Єгїз, Ак-Суу, Ысык-Кєл райондору-нун ички иштер бєлїмдєрї, Балыкчы жана Каракол шаарларынын, Ысык-Кєл облусунун ИИБи, ошондой эле Ысык-Кєл облусу боюнча ЭКККМК башкармалыгы текшерилди.
Текшерїїдє єзгєчє кєўїл укук коргоо органдарын техникалык жабдуу маселеси, анын ичинде
укук коргоо органдарынын жїргїз-гєн тергєє аракеттерин аудио/ви-део тїрїндє жаздыруу їчїн жаб-дуулар менен камсыздалышына бу-рулду. Жеўиш Разаков укук коргоо органдарынын кызматкерлери ме-нен жаўы кїчїнє кире турган Кыр-гыз Республикасынын жаўы Жазык-процессуалдык ченемдери жана жо-болору боюнча алардын билимин билїї їчїн жеке маектешти.
Балыкчы шаарында вице-премьер-министр ички иштер министри Каш-кар Жунушалиевдин, Ысык-Кєл жа-на Нарын облустарынын укук коргоо органдарынын жетекчилигинин ка-тышуусунда жумушчу кеўешме єт-кєрдї.
«Биздин єлкє гео-графиялык жайгашуу абалына жараша баш-ка тоолуу аймактар сыяктуу эле айлана-чєйрєнїн єзгєрїїсї-нє сезимтал келет. Экстремалдык метео-рологиялык кубулуш-тардын натыйжасын-да жыл сайын Кыр-гызстанда 200гє жа-кын єзгєчє кырдаал-дар катталат, жыйын-тыгында олуттуу эко-номикалык зыяны ти-йип, адам курмандык-тарына да алып келет», – деп белгиледи вице-премьер-министр Ал-тынай Ємїрбекова “Кыргызгидрометтин єнїгїїсї: жетишкен прогресс жана боло-чокко шарт тїзїї” ата-лышындагы конферен-цияда сєз сїйлєп.
Алтынай Ємїрбе-кова айткандай «Кыр-гызгидромет» таби-гый кырсыктардын алдын алууда жана
экологиялык абал-ды иликтєєдє маани-лїї ролду ойнойт. Єз-гєчє кырдаалдарды єз учурунда, натыйжа-луу алдын алуу жа-на ага жооп кайтаруу їчїн, биздин бирден бир максатыбыз – ал-дын ала эскертїї жана божомол жїргїзїї ме-тоддорун мындан ары карай жакшыртуу ме-нен Гидрметеорология агенттигинин дараме-тин жогорулатуу болуп саналат.
В и ц е - п р е м ь е р -министр Кыргыз Єк-мєтїнїн атынан Кыр-гызстандын эл аралык єнєктєштєрїнє жара-тылыш кырсыктары-нын тобокелдигин кыс-картуу жаатында кєрсє-тїп жаткан колдоосуна жана кошуп жаткан са-лымына ыраазычылык билдирди.
Даярдаган Бегим ТУРДАЛИЕВА
2018-жылдын 18-декабры 33мамлекеттик расмий гезити
“Манас” эпосу єзїнїн баалуу идеялары менен кыргыз элине эле эмес, бїткїл адамзатка карата ба-гышталган руханий дєєлєт. Анын негизги озуйпасы да мына ушунда. Анткени, кайсы гана доор жана за-ман болбосун, “Манас” эпосундагы идеялар ар дайым заманбап болуп келген. Себеби, ал идеяларда тїбє-лїктїї жана жалпы адамзаттык ой-лор камтылган. Бул жагынан алып караганда “Манас” улуттук идео-логиянын милдетин аткарууга кї-чї жетмек.
“Манас” эпосундагы ар бир ке-йипкер кыргыз элинин улуттук мї-нєзїнє таандык сапаттардын алып жїрїїчїлєрї болуп эсептелинет. Маселен: Манас – айкєлдїк, Кошой – кеменгерлик, Бакай – дааныш-мандык, Каныкей – мээрмандык, Алмамбет – акыл-эстїїлїк, Чубак – ар-намыскєйлїк, Сыргак – берен-дик, Семетей – атуулдук (атанын уулу), Айчїрєк – аруулук, Ажыбай – чечендик, дипломатиялык ж.б. Мына ушул адамдык улуу сапаттар-дын бардыгын єзїнє камтып, алар-дын келип чыгышын жана озуйпа-сын айтып берген “Манас” эпосу.
Кезегинде “Манас” эпосунун идеяларын жалпы улуттук деў-гээлде алып чыгуу аракеттери мур-да бир нече ирет кылынган. Бирок, жыйынтыгында “Манас” эпосу єзї-нїн толук кандуу мїмкїнчїлїк-тєрїн турмушка ашыра албай ке-лет. Кылымдар бою “Манас” ме-нен ємїр сїргєн кыргыз элинин бул долбоорго карата болгон кай-дыгер мамилеси кєп жагынан тї-шїнїксїз.
“Манас” кыргыздын эс тутумунда сак-талып келген улуттук-генетикалык коду, улуттун тарыхы, єнїгїї этаптары, жашоо шарттары жана этникалык кудурет-кїчї жєнїндєгї маалыматты камтыган руха-ний дєєлєт. К.Молдобаев белгилегендей: “адамдын тукум куучулугун бузуу менен барабар болгон, бул улуттук-генетикалык код бузулган учурда биздин этникалык жалпылык жоголот”.
Учурунда А.Акаев тарабынан демилге-ленген “Манастын 7 осуяты” эл тарабынан колдоого алынган жок. Жаш муундарды тарбиялоо їчїн аны окуу жайлары менен билим берїї мекемелерине болушунча си-ўирїїгє кыйла аракеттер кылынган. Ошо-го карабастан эл аны татыктуу деўгээлде кабыл ала алган жок. Биздин оюбузча, бул маселе боюнча: 1) “7 осуятты” элге сиўи-рїї їчїн атайын керектїї аспаптар кол-донулган эмес; 2) аны турмушка ашыруу їчїн атайын практикалык негиздер иш-телип чыккан эмес; 3) “Манас” эпосун та-тыктуу деўгээлде кабылдоого ошол кезде-ги элдик аў-сезим даяр болгон эмес.
Улуттук идеология – мамлекеттин кєз карандысыздыгын аныктайт. Демек ал мамлекеттин тышкы саясаттагы кызык-чылыгын дагы аныкташы керек. Бул жа-гынан алып караганда, идеологиянын эки тїрї келип чыгат: биринчиси – мамлекет-тин ички саясаты їчїн; экинчиси – мам-лекеттин тышкы саясаты їчїн. Албетте, улуттук идеология бийликке келген кайсы бир саясий топтун оюнчугу болуп калба-шы керек. Идеология менен мыйзамдын айырмачылыгы мына ушунда, идеология мамлекеттин туруктуу, бирдиктїї норма-сы катары кабыл алынып келсе, мыйзам єлкєдєгї тигил же бул шартка жараша єз-гєрїїгє дуушарланат.
К.Байбосуновдун айтуусу боюнча: “Идеология – бул эў оболу элдин интел-лектуалдык жана руханий мурасынын жа-ўы моделге салынып, кайрадан иштелип чыккан ойлордун жыйындысы. Азыркы жашоо кєрсєтїп жаткандай, єтє тез єз-гєрїп жаткан дїйнєдє демократиянын батыш моделине гана таянуу эч мїмкїн
эмес. Анткени, дїйнєлїк мейкиндикте де-мократиянын батыш моделинин єзї ти-йиштїї деўгээлде єнїгїїгє жетише ал-ган эмес. Андыктан адамзат жалпынын кызыкчылыгын канагаттандыргыдай де-мократиянын жаўы моделине муктаж бо-луп турат. Азырынча мындай їлгї жок”.
Ал эми кылымдар бою дїйнєгє їлгї бо-лууга жана ээлик кылууга умтулуп келген Батыш дїйнєсї азыркы кїндє чындап эле єзї жараткан “дїйнєлїк системанын” же “Батыш цивилизациясынын” курмандыгы болуп, туўгуюкта турат. Батыш дїйнєсї єзї жараткан системанын кєйгєйлїї ма-селелерине єзї батып, башка єлкєлєрдї да єзїнїн аркасынан сїйрєп бара жатка-нын кєрїп жатабыз.
Буга чейин єлкє башына келген жетек-чилер кыргызстандыктарга єздєрїнїн бир катар идеологиялык мїнєздєгї белгиле-рин сунуштап келген, алсак: “Кыргызстан – жалпыбыздын їйїбїз”, “Кыргызстан – адам укуктарынын єлкєсї”, “Манастын жети осуяты”, “Кыргызстандын идеоло-гиялык Хартиясы”, “Кыргызстан элинин демократиялык кодекси”, “Єркїндєєнїн улуу – тїбєлїк наркы”, “Кыргызстандын улуттук идеологиясы” (КР Маданият ми-нистрлиги тарабынан сунушталган дол-боор), “Кыргызстан жаранынын адеп-аклактык кодекси” ж.б.
Ал эми эмне себептен идеологияга ба-гытталган бул концепциялар элге сиўбей койгон деген суроого К.Исаев тємєндєгї-дєй жооп кайтарат: “Себеби биздин шарт-ка ылайык келбеген либералдуу идеоло-гиялар таўуулана баштады. Экинчи пре-зиденттин тушундагы “Биримдик аркы-луу єнїгїї” деген концепцияда улуттук философия, дїйнєтааным камтылды эле, бирок аны ошол убактагы президент єзї тїшїнгєн жок. Айланасындагы кыргыз-дын улуттук маселелерин таптакыр бил-бегендердин, ага кызыкпагандардын тил-дерине кирип, аны иш жїзїндє жокко чы-гарып таштады... Биз идея менен идеоло-гиянын айырмасын ажыратып алуубуз ке-рек. Кандай гана идеология болбосун ал идеянын негизинде калыптанат... Биздин
социалдык идеология Батышта сыналган-дардан тышкары улуу Манастын духуна, адатка айланган каада-салттарга, дїйнє-таанымыбызга, улуттук мїнєзїбїзгє не-гизделїїсї зарыл. Мына ошондо гана элге жеткиликтїї жана тїшїнїктїї боло алат”.
Аны кантип ишке ашыруу керек дегенде К.Исаев, тємєндєгї ойду билдирет: “Ма-настагы” биримдик, єз алдынча эркин, бакубат жашоо, табият менен шайкеш-тик сыяктуу єзєктїї идеяларга кайрылып, аларды азыркы реалийлерге ылайыкташ-тырып, конкреттїї иш-аракеттерге айлан-дырсак гана эртеўкибиз ишенимдїї, келе-чегибиз кеў болот. Биз адегенде “Манаста-гы” философияны, социалдык маўызды, дїйнєтаанымды, айлана-чєйрєдєгїлєр, башка элдер менен болгон мамилени на-ристелерден тартып ардагерлердин аў-сезимдерине чейин жеткирип, бекемдєє-бїз, алардын билимдерине жана тїшїнїк-тєрїнє айландырып, ички саясатыбыз-дын єзєгї катарында расмий кабыл алуу-буз зарыл”.
Соўку тарыхыбызга жана азыркы кїнї-бїзгє кайрылсак, єлкє жетекчилери жа-на жалпы эле кыргызстандыктар Орусия мамлекетин їлгї тутуп, аны менен ты-гыз мамиле тїзїп, шериктеш болуп ке-лет. Орусия дїйнєдєгї эў чоў жана эў кєп улуттуу мамлекет. Кыргызстан Орусиядан їлгї ала турган жактар кєп, анын їстїнє Орусия менен Кыргызстанды ары дегенде эле 150 жылдык тарых бириктирип турат. Бул эки єлкєдє жашаган элдин ментали-тети кєп жагынан окшош. Орусияда орун алган ондогон улуттун єкїлдєрї кыргыз-дар менен тектеш, алар менен элибиздин тарыхы, дїйнєтаанымы, ишеними, ма-данияты, їрп-адаты, салты, тили їндєш. Албетте, территориялык жактан алганда Кыргызстан Орусиянын бир кичинекей областындай эле болот. Ал эми калктын саны жагынан алганда, Кыргызстандын калкы Москва шаарынын калкынын жа-рымындай. Кылымдар бою Батыш циви-лизациясы иштеп чыккан Батыш идеоло-гиясынын жолуна тїшїп-тїшпєй, Орусия Федерациясы да эми гана єзїн таанып, дїйнєдєгї єз ордун, єз жолун аныктоого далалат кылып жатат.
Андыктан, бул маселе боюнча Ору-сиядагы абалды салыштырып кєрсєк. 2012-жылдын 12-декабрында Орусия Фе-дерациясынын Президенти В.В.Путиндин Федерация Кеўешинин мїчєлєрїнє, Мам-лекеттик Думанын депутаттарына кайры-лып сїйлєгєн сєзїнєн улам байкасак бо-лот: “Глобалдык єнїгїї кїчєгєндєн кїчєп, дїйнє текши, бир кылкада болбой калды. Єлкєнїн мындан аркы ийгиликтїї ємїр сїрїшї экономикалык мїмкїнчїлїктє-рї менен эле аныкталбай калды. Єлкє-нїн кєз карандысыздыгы азыркы кїндє элдин эркине, анын ички энергиясына, Лев Гумилев айткандай, пассионардуулу-гуна, алдыга умтулган кыймылына жана єзгєрїї мїмкїнчїлїгїнє байланыштуу болуп калды. Жєн эле ишенимдїї єнї-гїї менен эле бирге, биз єзїбїздїн улут-тук жана руханий окшоштугубузду сак-тап, эл катары єзїбїздї жоготуп албоого тийишпиз. Орусия – Орусия бойдон кала бериши керек. Биздин саясаттын єзєктїк базасын мен жарандык жоопкерчиликтен жана патриотизмден кєрїп жатам. Ал эми эл єзїн сактап, кєбєйє албаса, элдин ын-дыны єчїп, жашоого болгон їмїтї їзїлїп, идеалы болбосо, анда мындай элге сырткы душмандын деле кереги жок, ал єзїнєн єзї кыйрап, жок болот”, -деп, баса белгилейт.
Ал эми Орусиянын азыркы саясий аба-лы тууралуу кыргыз тарыхчысы Э.Маа-наев мындай дейт: “СССРдин таралышы жана коммунисттик идеологиянын КМШ єлкєлєрїндєгї басымдуу орду жоюлга-ны менен, азыркыга чейин Орусиянын “Единая Россия” партиясы кабыл алган мамлекеттик идеологиянын так багыт-тары, башкача айтканда мамлекеттин социалдык-экономикалык, саясий жана руханий єнїгїї нугун так аныктап, коом-чулуктун колдоосуна алынып, бїгїнкї кїндїн суроосуна жооп берїї менен коом-дун жаўы шарттагы реформаларына эриш-аркак тїзїлгєн мамлекеттик идеология жарала элек”.
Кыргыз элинин белгилїї ойчул-акыны Буйлаш уулу Арстанбек айткандай: “ус-таранын мизинде оодарылган дїйнєдє”,
Орусия сыяктуу бир катар мамлекеттер, єлкєнї да, элди да материалдык баа-луулуктар сактап кала албай турганды-гын баса белгилеп келишет. Адамзат мур-да туу тутуп келген “керектєєчїлїк” ме-нен “ач кєздїк” саясаты акыры кыйроого алып келе тургандыгын барган сайын кєпчїлїк тїшїнгєнсїдї. Мына ушундай шартта, Орусиянын Президенти єз эли-не болгон кайрылуусунда: “Азыркы ору-сиялык коом руханий баалуулуктардын тартыштыгын башынан кечирип жатат. Мурдагы бардык тарыхый учурларда биз-ге кайрат, кїч-кубат берип, ар дайым биз сыймыктанып келген – мээримдїїлїк, жароокердик, колдоо кєрсєтїї, жардам берїї сыяктуу адамдык сапаттардын сї-зїлїп бара жатышы мени кайдыгер кал-тырбай койбойт. Азыркы кїндє, салттуу баалуулуктарды алып жїргєн бардык институттарды биз ар тараптуу колдоого алышыбыз абзел. Ооба, мыйзам коомдо-гу адеп-ахлакты коргой алат, керек болсо милдеттїї тїрдє коргошу да керек. Бирок мыйзам адеп-ахлакты негиздей албайт. Биз коомдук адеп-аклакты, руханий не-гиздерди бекемдешибиз керек. Улуттук аў-сезимдин кайра жаралышы їчїн биз Орусиянын тарыхый доорлорун бєлїп ка-рабай, бир бїтїндїк катары карашыбыз милдет. Орусиянын тарыхы 1917-жылы же 1991-жылы башталган эмес, миў жылдык тарыхыбыз бар деген улуу бир чындыкты эстен чыгарбастан, ошого таянып улуттук єнїгїїгє жана кїч-кубат, кайратка ээ бо-лушубуз керек”, – дейт.
Ошентип, Орусия Президентинин бул кайрылуусунда єткєн тарыхка бет алуу-га, элдин тарыхый эс тутумун ойготууга, ата-бабалардан бери келе жаткан адеп-ахлакты коргоого, элдин руханий єзєгїн бекемдєєгє їндєп жаткандыгын кєрєбїз.
Ал эми Кыргызстандын азыркы абалын эске алуу менен Э.Маанаев тємєндєгїдєй пикирге келет: “Олку-солку єткєєл мез-гилде так иштелип чыккан улуттук идея-га негизделген мамлекеттик идеология-нын жоктугу кандай гана мамлекет бол-босун анын єнїгїїсїнє терс таасирин тий-гизээри анык”.
Кыргыз Республикасы їчїн “Манас” эпосу улуттук идеологиянын єзєгї ка-тары кызмат аткара алабы деген азыркы кїндє коомдо орун алган кєйгєйлїї ма-селеге кайрылып жатып, биз бир катар авторлордун ой-пикирлерине жана ми-салдарына кайрылып єттїк. Чындап эле “Манас” Кыргызстандын улуттук идеоло-гиясынын кызматын аткара алабы деген суроо жаралат. Аткара алса, келечекте-ги улуттук концепция кандай мїнєзгє ээ болушу керек деген сыяктуу суроолорго талдоо жїргїздїк. Улуттук идеологиянын кандай гана варианты сунушталбасын, ал эў оболу улуттук маданияттын, улуттук тилдин, рухтун, адеп-ахлактын, улуттук ар-намыстын коопсуздугу, улуттун сая-сий кєз карандысыздыгы, улуттун би-римдиги эске алынган учурда гана жа-шап кете алат. Мындан тышкары, улут-тук идеология, улуттук эс тутум менен улуттук мїнєздїн биримдигин да эске алышы милдет. Ал эми “Манассыз” улут-тук эс тутумду, улуттук мїнєздїн би-римдигин элестетїї мїмкїн эмес. Баш-кача айтканда, улуттук идеология кыр-гыз элинин улуттук баалуулуктарынын негизги кєрїнїштєрїн сєзсїз тїрдє єзї-нє камтышы зарыл. Анткени, кечээ эле жаралып, бїгїн солгундап калган, сырт-тан ар кандай жолдор менен таўууланып жаткан либералдык мїнєздєгї саясий идеологияларга салыштырмалуу миў-деген жылдар бою ємїр сїрїп келген, бир нече миў жылдык тажрыйбасы бар, кагылып-согулуп отуруп жедеп бышып жетилген кыргыз элинин улуттук баа-луулуктары келечекте да єз мїмкїнчї-лїктєрїн кєрсєтє алат. Албетте, аларды мурда кандай болсо, дал ошондой турпа-ты менен азыр тартуулоо эч мїмкїн эмес. Андыктан, алар азыркы мезгилге жана азыркы турмуш талаптарына ылайыкта-лып, заманбап болушу зарыл.
Талантаалы БАКЧИЕВ,манасчы, филология илимдеринин
доктору,КРнын маданиятына эмгек сиўирген
ишмер.
Кєз караш
“МАНАС” ЭПОСУ ЖАНА УЛУТТУК ИДЕОЛОГИЯ
Жыл жыйынтыгы
2018-жылдын 18-декабрымамлекеттик расмий гезити
44
12 жыл мурун телекоммуникациялык айдыўда жаўы телчигип келаткан MegaCom їчїн бир нече базалык станция, бирин-экин адис иштеген телефондук колдоо аянтчасы (колл-центр), жалгыз тейлєєчїлїк борбор менен бир эле тарифтик план да чоў мейкиндикке чыгуудагы жакшы кєрсєткїч болчу.Бїгїнкї кїнї ал кєрсєткїчтєр чоў жетишкендиктерге айланды. MegaComдун їч миллиондон ашуун абоненттери їчїн 70тей тейлєє борборлору иштеп, бїткїл республика боюнча їзгїлтїксїз, сапаттуу байланышты камсыздоо їчїн жїздєгєн базалык станциялар иш алып барып, пайдалуу сїйлєшїї їчїн кєп сандаган тарифтер, интернет-пакеттер, кызматтар, опциялар жана тиркемелер пайда болду.
Бир аз убакыт мурун MegaCom жаўы форматтагы Mega Store Сатуу жана тей-лєє борборун ачты. Mega Store борбору “Чынар” шаардык дїр-дїйнє дїкєнїнїн биринчи ка-батында – абоненттер їчїн ыў-гайлуу жерде жайгашкан. Бул жерден баары мобилдик теле-фондорду, аларга гаджеттер-ди жана аксессуарларды арзан баада же алдын ала тєлємсїз кредитке алууга болот. Кредит їчїн кагаздарды даярдоого 15 мїнєт эле коротулат, документ-терден паспорт менен киреше-лер боюнча маалымат гана ке-ректелет. Mega Store борборуна келгендер дїйнєлїк бренддеги смартфондордун арзан тїрлє-рїнєн баштап акыркы їлгїлє-рїнє чейинки ассортиментинин кеўирилигин баалашууда.
“Биз Кыргызстандын рыно-гунда эў тємєнкї бааны сунуш-тоого аракеттендик. Жакында MegaCom компаниясы Mega Storдун кеўселерин Кыргыз-стан боюнча ачууга белсенип жатат. Бул алыскы аймактар-дагы биздин абоненттер їчїн ыўгайлуу болот, анткени алар заманбап смартфон алуу їчїн Бишкек шаарына келип убара болушпайт”, – деп билдирди MegaCom компаниясынын Тей-лєє департаментинин жетекчи-си Эльнар Субакожоев.
ЄНЇГЇЇ МЕНЕН ТЕЎ ЖАРЫША
Єтїп бараткан жыл да ком-панияга кєптєгєн жеўиштерди алып келди. Жыл башталганда эле MegaCom онлайн-аукцион-до биринчиликти алып,1800 МГц диапазонунда радиожыш-тык колдонуу укугуна ээ бол-ду. Бул нерсе бїткїл республи-ка боюнча кєрсєтїлїп жаткан кызматтардын тїрлєрїн кеўей-тїїгє мїмкїнчїлїк бермекчи. Мындан тышкары, байланыш-тын ата мекендик оператору да-гы бир аукциондун жеўїїчїсї
аталып, анын натыйжасында “Кыргызтелеком” ААКнын ки-чи компаниясы “KT Мобайл” ЖЧКсы менен биргелешип иш-мердїїлїк жїргїзїї келиши-мине жетишти. “KT Мобайл” ЖЧКсынын уюлдук байланыш кызматын кєрсєтїїгє уруксат-тамасы бар. Жыштыкты бирге-лешип колдонуу MegaCom тар-магын єлкєнїн алыскы жетїїгє кыйын болгон аймактарын да камтууга мїмкїнчїлїк берет. Мунун баары, албетте, абонент-терге ыўгайлуулук менен пай-далуулуктун жогорулатылган шарттарын тїзєт. Алынган ра-диожыштыктарды компания тармактын сыйымдуулугун эки эселеп жогорулатууга жумшайт. Демек, абоненттер їндїк бай-ланыш менен интернеттин са-патынын дагы жогорулаганды-гын сезе алышат.
4G LTEнин АКТИВДЇЇ ЄНЇГЇЇСЇ
Жаўы базалык станцияларды ачуу менен MegaCom Кыргыз-стандын бардык аймактарын-да 4G кызматын жайылтууну улантып жатат. Бїгїнкї кїн-дє MegaComдун жогорку ыл-дамдыктагы мобилдик интер-нетин алыскы айыл аймакта-рында да колдонушууда. Або-ненттер барган сайын сандык сапатта видео кєрїїгє, социал-дык тармакта баарлашууга, сї-рєт жїктєєгє, музыка кото-рууга, онлайн-конференция-ларга катышууга жана башка кєптєгєн аракеттерди жасоого мїмкїнчїлїк тїзгєн тєртїнчї муундагы тармакты тандоого єтє башташты.
БАРДЫК ЖАКШЫ НЕРСЕЛЕР АБОНЕНТТЕР ЇЧЇН
MegaComдун абоненттерине компаниянын адистери тара-бынан кєптєгєн колдонуучу-лардын суроо-талаптарын эске алуу менен ар дайым жакшыр-тылып келген жаўычылдык кызматтардын бїтїндєй топ-тому тартууланган. MegaPay ыўгайлуу мобилдик капчыгы єзїнїн убактысын короткусу келбегендердин баарына жа-гат, анткени эч жакка барбас-тан эле коммуналдык тєлєм-дєр, мобилдик байланыш, ин-тернет, такси, айып пул жана башка кызматтарга каражат
тєлєєгє болот. Тєлєм жїргї-зїї їчїн мурдагыдай почта бєлїмїн же терминал издеп, кезек кїтїп турбайсыз. Їйдє отуруп эле єзїўїздїн смарт-фонуўуздун жардамы менен ишке ашыра аласыз, анїчїн акы да (комиссия) алынбайт. Азыр MegaPay аркылуу тє-лєєгє мїмкїн болгон тейлеме-лердин саны 70тен ашып, дагы кєбєйїп жатат. Учурда тїрмєк дагы бир кошумча функция менен жаўыланган – эми ITV “Акнет” сандык телевидениеси-нин кызматы їчїн акы тєлєш їчїн смартфондун камерасы-нын жардамы менен QR-кодду сканерлєє жетиштїї болот.
Mega ITVнин чєнтєгїўдє накта телевизорду алып жї-рїїнї камсыздаган дагы бир популярдуу тейлемеси бар.
Анын жардамы менен єзїўїз-дїн сїйїктїї кєрсєтїїлєрї-ўїздї кєтєрїп жїргєн телефо-нуўуздун экранынан каалаган жерде жїрїп кєрє аласыз. Бул тиркемеге жаўы телеканалдар жана радиостанциялар кошу-луп, сапаттуу контент эки эсе-ге кєбєйгєн. Толук кандуу мо-билдик телевидениенин колдо-нуучулары 140тан ашуун теле-каналдарды кєрє алышат, анын ичинде жалаў тасмаларды кєр-сєткєнї, спорттук, музыкалык, кєўїл ачуучу, балдар каналы жана башкалар бар! Ал эми ра-дио угууну сїйїїчїлєр 20дан ашуун эў алдыўкы радиостан-цияларды таба алышат!
Ошондой эле биздин ком-пания ата мекендик телеком-муникациялык рынокто би-ринчи болуп дїйнєнїн кайсы бурчунан болбосун жакында-рыўыз жана досторуўуз ме-нен виртуалдык номер аркы-луу чалууларды кабыл алып же билдирїїлєр аркылуу бай-ланышууга мїмкїндїк берген уникалдуу MegaChat мобилдик тиркемесин сунуштады. Миса-лы, MegaChatты єзїўїзгє жїк-тєп алып Интернетке кошулса-ўыз чет жерде жїрсєўїз да ча-лууларды кабыл ала бересиз. Бул учурда чалган адамдар сиздин алыста экениўизди де-ле билбей калуулары мїмкїн, анткени алар сиздин кадимки эле “мегакомдук” номуруўузга чыгышкан болот. Башка єлкє-дє жїрїп Кыргызстандагы туу-гандарыўызга чалсаўыз сїйлє-шїїнїн бир мїнєтїнє 80 ты-йындан гана тєлєйсїз.
Єтїп бараткан жылда або-ненттерде болуп кєрбєгєндєй ажиотаж жаратып, кызыгууну арттырган “Хайп” аталган ал-дыўкы жаштар тарифи ишке кирди. Ошондой эле дагы бир кызыгуу туудурган сунуштар – “Элдик S/M/L” жана “Элдик S/M/L+TV” пакеттеринин тиз-меги чыкты.
Жыл жыйынтыгы
12 жыл мурун телекоммуникациялык айдыўда жаўы телчигип келаткан MegaCom їчїн бир
4G LTEнин АКТИВДЇЇ ЄНЇГЇЇСЇ
Аралыктын сыйкырчысы– MegaCom
2018-жылдын 18-декабрымамлекеттик расмий гезити
55
Компаниянын Маркетинг бєлїмїнїн жетекчиси Юлия САУЛИНА: ““Хайп” жаўы та-рифи мобилдик байланыштын активдїї колдонуучуларынын керектєєлєрїн эске алуу менен тїзїлдї. Бул тариф бир айлык тєлєм їчїн єтє чоў єлчємдє-гї интернетти, тармак ичинде бекер мїнєттєрдї, SMS билди-рїїлєрдї жана “Одноклассни-ки” сайтына бекер трафикти сунуштайт. Аталган тарифтин жетишкендиги ушунда - єткєн айда коротулбай калган интер-неттин кєлємї “кїйїп” кетпес-тен кийинки айга єтє берет. “Элдик S/M/L” жана “Элдик S/M/L+TV” пакеттери туура-луу айтсам - бул тарифтерди тїзїїнїн жаўы жолу, анткени абонент єзїнїн жеке керектєє-лєрїнє ылайык зарыл болгон пакетти тандай алат. Бул учур-да биз чоў кєлємдєгї кїндїзгї интернетти, тїнкї акысызды, бекер мїнєттєрдї жана тармак ичинде, тармактан тышкары да бекер SMS билдирїїлєрдї су-нуштайбыз. Кошумча мобилдик телевидение кєрїї їчїн акы-сыз трафикти да берип жатка-ныбызды айта кетейин”, – дейт.
MegaComдун ыўгайлуу жана пайдалуу тиркемелеринин ал-гачкы колдонуучулары алар-дын жакшы жактарын айтып бїтє алышпайт:
Азамат ТЫНАЕВ: - Ма-га “Элдик L+TV” жакты. Ин-тернети кєп, тїнкї интернети чектєєсїз. Балким трафик анча чоў эместир, бирок башка жак-шы жактары кєп.
Камила АТЕШ: МегаЧат - супер. Мен Казакстандамын жана роумингсиз эле чалуулар-ды кабыл алам же єзїм алам. Кыргызстандын аймагынан чыкпагандай эле сезилет. Ыў-гайлуу.
Сэм БАРАТАЛИЕВ: Нарын облусунда @MegaComKg 3G жагымдуу таў калтырды. На-рындан 30 чакырым алыстык-та болсок да биз 2018-жылдагы Дїйнєлїк чемпионаттын тай-маштарын тїз алып кєрсєтїїнї онлайн кєрє алдык, баары ой-догудай.
Талант ИСМАНОВ: айына 600 сом їчїн 100 ГБ топтому менен MegaCom “Хайп” тари-фин алгам. Ылдамдыгы мык-ты, байланышы абдан жакшы. Кинотасмаларды кєрїїгє, жа-ўылыктарды окууга жана ин-тернет таратууга да болот.
@themmok: “Кїн-Тїн” кыз-матын кошуп алыўыз, айына
180 сом. 6 ГБ интернет берет. Эгерде мобилдик интернет їй-дєн жана жумуштан тышкары керек болсо, анда бир айга ке-ўири жетет.
А йболот Д Ї ЙШЕЕВ: MegaComдун “Элдик 170” та-рифине кошулсаўар жыргап эле каласыўар. Учат го чиркин!
ЖЫЛДАР МЕНЕН ТАСТЫКТАЛГАН
ИШЕНИМДЇЇЛЇКMegaCom миллиондогон кыр-
гызстандык ишеним арткан мыкты уюлдук компания ката-ры кєп убакыттан бери аталып келет. Анын атына жабышкан дагы бир “эў мыкты салык тє-лєєчї” деген наамы бар - ком-паниянын акцияларынын жїз пайызы мамлекетке тиешелїї
болгондуктан табылган ар бир сом бюджетке тїшєт.
– “Компаниянын єсїп-єнї-гїїсїнїн башкы себепкери- ал-бетте MegaComду тандаган биздин абоненттер. Биз же-тишкен чекте туруп калбай-быз, дагы алдыга єнїгє бере-биз – кїн сайын тармакты жаўылап, баарлашуу їчїн жа-ўы мїмкїнчїлїктєрдї сунуш-тайбыз. Мына жакынкы ара-да биз дагы жаўы пайдалуу, ыўгайлуу жана керектїї тей-лєєнїн тїрлєрїн, кызматтар-ды, тарифтерди ишке кирги-зип, абоненттерди сїйїнт-мєкчїбїз”, – дейт компания-нын башкы мїдїрї Акылбек ЖАМАНГУЛОВ.
Компания соопчулук иш-ара-кеттери менен да белгилїї. Бул жылы салттуу болуп калган “Улуу Жеўиш” аталган акция-нын алкагында абоненттердин жардамы менен 343 200 сом чо-гултулду. Бул чогултулган ка-ражаттар жардам катары Улуу Ата Мекендик согуштун каты-шуучуларына, ооруктун эмгек-чилерине, Ленинград блокада-сын башынан єткєргєндєргє бєлїнїп берилди.
Компаниянын кызматкер-леринин кїчї менен Жеўиш майрамынын алдында согуш-тун ардагерлерине майрамдык тамак уюштурулду. Кызмат-керлер ардагерлерге алар тар-туулаган тынчтык їчїн ыраа-зычылык айтышып, компания-нын жеке каражатынын эсеби-нен бир жолку тєлєнїїчї сый-лык акча таркатышты.
2018-жылы MegaCom салт болуп калган III Дїйнєлїк кєчмєндєр оюндарынын баш-кы демєєрчїсї катары чыкты. Белгилїї болгондой, аталган ири иш-чара Ысык-Кєлдїн жээгинде єтїп, кєптєгєн ка-тышуучуларды, кєрїїчїлєр-дї, мамлекет жана єлкє баш-чыларын, коомдук, маданий, илимий ишмерлерди, ММКнын єкїлдєрїн, дїйнєнїн ар кайсы бурчунан этноспорт боюнча ук-муштай мелдештерди сїйїїчї-лєрдї топтоп, кєчмєн цивили-зациясынын жашоосу жана ма-даниятын кєрсєтє алды. Ата-йын Кєчмєндєр оюнуна карата компания улуттук колоритте жасалган єзгєчєлєнгєн SIM – картасын, интернет-трафиктин эбегейсиз чоў кєлємїн, тїнкї акысызды, пайдалуу ички жа-на сырткы чалууларды, эў по-пулярдуу эл аралык багыттарга чоў арзандатууларды сунуш-таган “Кєчмєн” тарифин чы-гарган.
“Кыргызстандыктардын дени сак жана активдїї жашоо об-разы їчїн” деген девиздин ал-дында уюлдук оператор Биш-кек жана Ош шаарларында салттык веложарышты баш-тап, ал эми Кыргызстандагы ири тоо лыжа базасы “Каракол-до” лыжа сезонун ачып берди. Бул спорттук иш-чаралар миў-деген адамдарды бириктирип, кыргызстандыктарга эсте ка-лаарлык эў сонун учурларды тартуулайт!
ЗАКОН КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИО РАТИФИКАЦИИ ПРОТОКОЛА О ВНЕСЕНИИ ИЗМЕНЕНИЯ В ДОГОВОР О ПРИСОЕДИНЕНИИ
КЫРГЫЗСКОЙ РЕСПУБЛИКИ К ДОГОВОРУ О ЕВРАЗИЙСКОМ ЭКОНОМИЧЕСКОМ СОЮЗЕ ОТ 29 МАЯ 2014 ГОДА, ПОДПИСАННЫЙ 23 ДЕКАБРЯ 2014 ГОДА, ПОДПИСАННОГО 14 МАЯ 2018 ГОДА В ГОРОДЕ СОЧИ
“ЧЇЙ ОБЛУСУНДАГЫ АЛАМЇДЇН РАЙОНУНУН БАЙТИК АЙЫЛ ЄКМЄТЇНЇН, СОКУЛУК РАЙОНУНУН ГАВРИЛОВКА АЙЫЛ ЄКМЄТЇНЇН БАШЧЫЛАРЫН ШАЙЛООНУ ДАЙЫНДОО ЖЄНЇНДЄ” КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ШАЙЛОО ЖАНА РЕФЕРЕНДУМ ЄТКЄРЇЇ БОЮНЧА
БОРБОРДУК КОМИССИЯСЫНЫН 2018-ЖЫЛДЫН 11-ДЕКАБРДАГЫ №219 ТОКТОМУНА ЄЗГЄРТЇЇЛЄРДЇ КИРГИЗЇЇ ТУУРАЛУУ
КЫРГЫЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫН ШАЙЛОО ЖАНА РЕФЕРЕНДУМ ЄТКЄРЇЇ БОЮНЧА БОРБОРДУК КОМИССИЯСЫНЫНТОКТОМУ
- Гїлмира Жапаровна, сиз жетек-теген гезиттин тарыхы боюнча бир аз айтып кетсеўиз. Гезит кантип тїп-тєлдї эле?
- Кылымга тете тарыхы бар гезитибиз 1935-жылы негизделген. Мына ошол узак убакыттан бери райондун турмушун мїм-кїнчїлїгїнїн жетишинче таасын чагыл-дырууга опол тоодой эмгек кылып кела-тат. “Сельская новь” жана “Айыл жаўы-лыгы” гезиттери эриш-аркак чыгып, єз окурмандарынын сїйїїсїнє ээ болууда.
Бїгїнкї ийгиликтерибизге токтолуп єтєйїн. Атап айтсам, “Сельская новь” ге-зити орусча айтканда “черно-белый” бо-луп чыгып келген болсо, 2013-жылдан баштап биз да тїстїї болуп 4000-4500 нускада чыга баштадык. Ошондой эле 10 жылдан бери токтоп турган кыргыз ге-зитинин саатын чыгардык. 2012-жылдан тартып кайрадан жандандырылды. Мы-на жакында гезиттин электрондук сай-тын ачтык.
Єзїўїзгє белгилїї болгондой гезитте бир эле макалалардын маанилїїлїгї эле эмес, гезиттин дизайны дагы чоў ролду ойнойт эмеспи. Андыктан, гезиттин жа-салгасына чоў кєўїл буруп, жаўы прог-рамма менен иштєєгє єттїк. Бул да биз їчїн чоў сыймык. Албетте, гезиттердин ушул деўгээлге жетишине айрыкча салым
киргизген кесиптештеримдин, редакция-лык жамааттын эмгегин, мээнетин баса белгилеп кетмекчимин. Эў негизгиси биз учурда гезиттерди мамлекеттен бир да ты-йын албастан єз каражатыбызга чыгарып келебиз.
- Жергиликтїї эл турмушун, аймак-тардын ысык-суугун чагылдырууда сиздердин ролуўуздар зор. Ошондук-тан жазылууга айрыкча маани бери-лиши керек. Сиздерде абал кандай?
- Бул багытта Москва райондук мам-лекеттик администрациясы тарабынан ар убак колдоо кєрсєтїлїїдє. Ушул мїм-кїнчїлїктєн пайдаланып, акимибиз Аза-мат Эсенбекович Эсенбековго чоў ыраа-зычылыгымды билдирип кетким келет. Ошондой эле гезитке їзбєй жазылып келе жатышкан мугалимдерге, пенсионерлер-ге жана бюджеттик чєйрєнїн кызматкер-лерине да ыраазычылыгымды билдирип кетмекчимин.
Бїгїнкї кїндє окурмандарды жерги-ликтїї гезиттерге окурман кылып тартуу оўой эмес. Маалыматтарды таратууда туу башы болуп калган заманбап интернеттин заманында жалпыга маалымдоо каражат-тарынын атаандаштыгы болуп кєрбєгєн-дєй кїч алууда. Кєпчїлїк азыр интернет булактарынан маалымат окуп калышты. Демек, интернет менен теў ата болуу – биз їчїн, албетте, кыйын. Жеке эле биздин гезит эмес, бардык башка гезиттер їчїн атаандаштык таймашы курч кєйгєйлєр-дї жаратууда. Ушундай кєйгєйлєргє ка-рабастан аракеттерибизди жасап жатабыз.
Баса, дагы бир кєйгєйїбїз гезиттерди таратуу, жеткирїї биз їчїн жеўил-жел-пи иштерден эмес. Тактап айтканда, поч-та кызматкерлеринин айлык маянасы аз болгондугуна байланыштуу кадр тартыш болуп, гезитти таркатууда курч маселе-лерди жаратууда. Кєпчїлїк окурманда-
рыбыз почтальондорго ишенбестик жа-ратышып, жазылуудан баш тартышууда. Бул багытта почта жетекчиси менен бир-геликте тїшїндїрїї иштерин жїргїзїп жатабыз. Учурда “Сельская новь” гези-тинин нускасы 3 миў даана, “Айыл жа-ўылыгы” гезитиники – 1000 даана болуп чыгып жатат.
- Маўыздуу, мазмундуу чыксаўыз-дар окурмандардын табитин таап кы-зыктырсаўыздар нускаўыздар кеми-бес. Изденїї четте калбайт эмеспи.
- Албетте, райондун бардык тармакта-рын ар тараптан чагылдырган гезиттери-биздин маўызын арттыруу, жаўылыктарга умтулуу їзїрїн берїїдє. Биз єзгєчє жа-зылган макалалардын объективдїїлїгїнє чоў кєўїл бурабыз. Жєнєкєй окурмандар-дын табитине, талабына жараша жазган-га аракет кылабыз. Мисалы, “Аймактар-ды єнїктїрїї жылы”, “Таза суу”, “Эл їнї”, “Долбоорлор” жана башка кєптєгєн жаўы рубрикалар ачылды. Аймактарды єнїктї-рїї жылындагы жасалган жагымдуу иш-тер кєз жаздымда калбады. Райондо єткє-рїлгєн бир топ иш-чаралардын бардыгын їзгїлтїксїз, байма-бай чагылдырып ке-лебиз. Андан тышкары да биздин райондо кєптєгєн иш-чаралар єтєт, ушулар туура-луу жана тарыхый, маданият тууралуу ма-калаларга орун беребиз. Белгилей кетсем, бїгїнкї кїндє районубуздун экономика-лык-социалдык кєрсєткїчтєрї бир кыйла деўгээлде єстї, єнїктї. Кээде гезит бетине ошол район ичинде жасалып жаткан бар-дык иштерди чагылдырууга да їлгїрбєй калган учурларыбыз болуп жатат.
Ток этери, жергиликтїї гезиттердин ро-лу жогору бойдон кала бермекчи. Кечээги архивдеги саргайган барактарын барактап олтуруп, жергиликтїї гезиттин жергилик-тїї турмуш-жашоону чагылдыруудагы ролуна баа бердим. Жергиликтїї эл та-
рыхы, баскан издери арадан канча жыл-дар єтсє да биздин гезит беттеринде жа-шай берерине кєзїм жетти. Демек, район-дун окурмандарына окумдуу гезиттерди тартуулай берїї їчїн аракеттерди жасай бермекчибиз.
Айталык, “Айыл жаўылыгы” гезитинин баркын кєтєрїї їчїн редакция тарабынан жыл сайын ар кандай акциялар, сынак-тар жарыяланып турат. “Айыл жаўылы-гы” гезитинин алкагында кыргыз элинин таланттуу уулу, кара сєз чебери, кєрїнїк-тїї жазуучу Асанбек Стамовдун атындагы адабий кружокту да тїзгєнбїз. Ошону ме-нен бирге жаш журналисттер клубун ач-канбыз. Жылына “Жаўы жыл” майрамы-на карата бєбєктєр їчїн “Аяз атага кат”, сїрєттєр сынагын єткєрїп турабыз жана окурмандар їчїн музыкалык, спорттук сынактарды, ар кандай темадагы конфе-ренцияларды райондук деўгээлде демєєр-чїлєрдїн жардамы, кээде єз кїчїбїз ме-нен єткєрїп турабыз. Ушул иш-чаралар-дын бардыгы эне тилде єткєрїлїп, “Айыл жаўылыгы” гезитинин атынан уюштуру-луп турат.
- Алдыда кандай максаттарыўыз бар?
- “Сельская новь” гезитин 16 бетке жет-кирїїбїз керек. “Айыл жаўылыгы” гези-тин жума сайын чыгарууга каражат топ-тоого тийишпиз. Мындан тышкары, ге-зиттин баркын кєтєрїї максатында жыл сайын єткєрїп келген маданий иш-чара-ларыбызды дагы чыўдайбыз. Мисалы, “Акындар кечесин”, “Улуттук баалуулук-тарды” даўазалаган кечелерди уюштуруу ж.б. максаттарыбыз арбын.
Сєзїмдїн акырында келе жаткан жа-ўы жыл жакшы жыл болсун демекчимин. Жалпы эле бардык кесиптештериме чы-гармачылык ийгиликтерди каалайм.
Айчїрєк МАКЕШОВА
Москва райондук “Сельская новь” жана “Айыл жаўылыгы”
газеталарынын башкы редактору Гїлмира УБАКЕЕВА:
“КЫЛЫМГА ТЕТЕ ТАРЫХЫБЫЗ БАР”
Жогорку Кеўештин Котормо жана редакциялоо бєлїмїнїн эксперти Ырыс ОСМОНАЛИЕВА кадимки кыргыздын кыйын жазуучусу Качкынбай Осмоналиевдин кызы. Ал Жогорку Кеўештин Аппаратында 1995-жылдан бери эмгектенип келет.
- Ырыс эже, Жогорку Ке-ўешке кандайча келип кал-дыўыз эле?
- Мен кыргыз радиосунда пар-ламенттик кабарчы болуп иш-теп жїргєм. “Легендарлуу пар-ламенттин” ишин чагылдырып, парламент менен тыгыз иштешип калдым. Депутаттар менен “тїз эфирге” чыкчумун. 1995-жылы парламент эки палаталуу болуп тїзїлдї. Ошондо мени Жогорку Кеўештин Мыйзам чыгаруу па-латасынын басма сєз кызматы-на жумушка чакырышты. Ошен-тип, 1995-жылдан баштап 5 жыл Мыйзам чыгаруу жыйынынын Басма сєз кызматын, андан ки-йин дагы 5 жыл Эл єкїлдєр жы-йынынын Басма сєз кызматын жетектедим.
- Їзгїлтїксїз тїрдє 10 жыл
бою Жогорку Кеўештин Басма сєз кызматын жетектептир-сиз. Негизи депутаттар менен иштєє жеўил эмес. Эми арт-ка кылчайып карап кєрсєўїз эсиўизге эмнелер тїшєт?
- Биз калем жана кагаз менен эле иш баштаганбыз. Башка эч нерсе жок эле. Башында жалгыз ишти баштадым. Парламенттин иши боюнча маалымат баракча-сын эки тилде даярдап, машина-га отуруп алып бїт редакциялар-ды кыдырып таратчубуз. Кийин факс чыкты. Аны менен ишибиз жеўилдеп калды. Анан телеопе-ратор алдык. Темир Эмилов биз-дин биринчи телеоператорубуз болду. Камера сатып алып, теле-сюжеттерди тарта баштадык. Де-мократиялык институтка жазып атып техника, компьютер алдык.
Ошентип, 20-30 минуттук єзї-бїздїн кєрсєтїїнї даярдаганга жетиштик. Ушинтип жїрїп оту-руп мына азыркы Басма сєз кыз-матын кєрїп жатасыздар ушун-дай деўгээлге жеттик.
- Ошол кезде Басма сєз кыз-матында кимдер менен иште-диўиз?
- Эмил Ниязов, дагы бир опе-ратор Азамат Жаныш уулу, мар-кум Абжалбек Кененсариев болсо орусчадан кыргызчага которчу. Эмил Жумабекович аябай сы-лык, интеллигент адам. Ал азыр да Басма сєз кызматында иштеп жатат. Ушундай мыкты адамдар менен иштедим. Жалаў мырза-лар, анан жалгыз мен болчумун.
- Мурдагы депутаттар кан-дай эле?
- Депутаттар бизге сый-урмат
менен мамиле кылышчу. Май-рамдарды чогуу-чаран эле Аппа-рат кызматкерлери менен бирге єткєрїшчї. Бир мандаттуу округ-дардан щайланып, элдин элеги-нен єтїп келишкен аябай про-фессионалдуу парламент болчу деп ойлойм. Ар бири єз тармагы-нын профессионалдары болгон. Єз шайлоочулары менен да тїз-мє-тїз иш алып барышчу. Азыр партиялык тизме менен шайла-
нып келгендиктен мурдагыдай конкреттїї тїрдє тигил же бул округ эмес, жалпы иштеп жа-тышпайбы. Мурда депутаттар-дын ишин чагылдырууда ачык айтылбаган чектєєлєр да болбой койгон жок. Айрым оппозиция-лык депутаттар “эмне їчїн ме-ни теледен кєрсєтпєй койду” де-ген сыяктуу дооматтарын кой-чу. Биз ал депутатка, сизди кєр-сєтмєк тургай жакын дагы жо-лотпойт деп айта албайбыз да. Азыр болсо маалымат булактары аябай кєп, депутаттар биринен болбосо биринен чыгып, єзїнїн ишин шайлоочуларга жеткирген-ге мїмкїнчїлїктєр чоў.
- Азыркы Жогорку Кеўеш-тин Басма сєз кызматынын ишине кандай баа берет эле-ўиз?
- Азыр материалдык-техни-калык жактан эч проблема жок, толук жабдылган. Бизде мурда ушул жагы жетишсиз болгон. Ба-шында жалгыз иштеп, кийин 4-5 адам иштедик. Азыр заманга жа-раша Басма сєз кызматы єзїнчє чоў жамаат болушту. Єзїнчє ра-дио, теле тобу иштейт. Алар 120 депутаттын ишин учур талабына жараша тиешелїї деўгээлде ча-гылдырып, мыкты иштеп жаты-шат деп эсептейм.
Бегим ТУРДАЛИЕВА
“КАЛЕМ ЖАНА КАГАЗ МЕНЕН ЭЛЕ ИШ БАШТАГАНБЫЗ”
2018-жылдын 18-декабрымамлекеттик расмий гезити
77
СУЛТАНГАЗИЕВА Бактыгїл Бекбоевна, Улуттук онкология жана гематология борборунун башкы директорунун
орун басары
КЫДЫРАЛИЕВА Майрам Асыпбековна,
Тоў районундагы Кєк-Мойнок айыл єкмєтїнїн башчысы
рру р
ЖУМАЕВА Гїлбара Матазимовна, Кара-Кулжа районундагы
Сары-Булак айылдык аймагынын Б.Эркинбаев атындагы орто
мектебинин директору
МАНСУРОВА Рысалат Хашимовна, “Доктор Мансурова”
клиникасынын жетекчиси
АБДЫКАСЫМОВА Салима, Ош облусундагы Кара-Кулжа
районунун Ак-Кыя орто мектебинин директору
АСАНБЕКОВА Анипа, Кочкор районундагы Кара-Суу айылынын
“Ийгилик” бала бакчасынын башчысы
ЖАНПЕИШОВА Эркингїл Кадырбаевна,
Тоў районундагы “Кайтарым” кредиттик союзунун тєрайымы
2018-жылдын 18-декабры 9
Ñ Ì ¯ Ê
Ñ Ì ¯ Ê
мамлекеттик расмий гезити
СУРАНОВ Маарасул Анаркулович, Чаткал райондук суу чарба башкармалыгынын башчысы
ТУТАШЕВ Тургун Садирдинович,
Єзгєн райондук салык кызматынын жетекчиси,
Кыргыз Республикасынын эмгек сиўирген экономисти
УМАРОВ Нурланбек Акбаралиевич, Чоў-Алай райондук электр тармактар ишканасынын
жетекчиси
МАРАЛБАЕВ Таалайбек Єскєнбаевич, Кемин райондук тиш дарылоо
эмканасынын башкы врачы, КР эмгек сиўирген врачы, Кемин шаардык кеўешинин депутаты, Райондук ооганчылар кеўешинин тєрагасы
ТУРГАНБАЕВ Иркамил Орозович,
Ош облусунун Кара-Кулжа райондук маданият
бєлїмїнїн жетекчиси
М.Рыскулбеков атындагы Кыргыз экономика
университети, ректору, экономика илимдеринин доктору Камчыбеков Тєлєбек
Кадыралиевич
МАЙКАНАЕВ Болотбек Бекташович, Бириккен Жайыл аймактык ооруканасынын директору,
Медицина илимдеринин доктору
ИСКАНАЛИЕВА Жылдыз Эркебековна, “ДРИМ ВОРК Кейджи” ЖЧКсынын жетекчиси
МАКИШОВА Анаркан Касымбековна,
Талас облусунун Талас районундагы Кєк-Ой айылынын
№1 Їй-бїлєлїк дарыгерлер тобунун жетекчиси
МАМБЕТОВ Бакыт Дамирович, Ак-Суу районундагы Теплоключенка айыл
аймагынын алдыўкы фермери
ЄМЇРАЛИЕВ Бакыт Жакыпбекович, Ак-Суу районундагы
“Нур” дыйкан чарбасынын жетекчиси
КЫДЫРБАЕВА Ызат Абдыкадыровна, Тогуз-Торо районундагы
“Этиат” кредиттик союзунун жетекчиси
КЄЧКЄНОВ Жылдызбек Жаныбекович,
“Ош-Тазалык” атайын адистештирилген муниципалдык ишканасынын жетекчисинин
биринчи орун басары
ТЕНТИЕВА Жумагуль Касанахуновна, Свердлов райондук социалдык єнїгїї башкармалыгынын
кызматкери, профсоюз уюмунун башчысы
САПЕЕВА Анара Абаскановна,
“Куланбай” кредиттик компаниясынын жетекчиси
ЖУМАШЕВА Элнура Маратовна,
Ош шаарындагы “Медлайн” медициналык борборунун
педиатры
ЭМИЛОВ Баймамат Абылкасымович,
Алай районундагы Сары-Таш айыл єкмєтїнїн
башчысы
АДЫЛБЕКОВА Гїлай Узакбаевна, Ала-Бука аймактык
ооруканасынын уюштуруу усулдук бєлїмїнїн методист
статист дарыгери
АТАБЕКОВ Мирбек, Кыргыз Республикасынын эмгек сиўирген артисти
НИЯЗОВ Манас,
кєкбєрїчї
2018-жылдын 18-декабрымамлекеттик расмий гезити
8
УМЕТАЛИЕВА Гулмира Боконтаевна, Кара-Кулжа райондук
финансы башкармалыгынын жетекчиси
ЖЕТИМИШОВ Айбек Суранчыевич,
Ош регионалдык шааркурулушу жана архитектура боюнча
башкармалыгынын орун басары
МОКЕЕВ Адилет Маматкадырович,
КР Єкмєтїнє караштуу экологиялык жана техникалык коопсуздук боюнча мамлекеттик инспекциясынын Араван
жана Ноокат райондору боюнча региондор аралык башкармалыктын
2018-жылдын 18-декабры1212мамлекеттик расмий гезити
- Кєўїл буруўуздар! Бишкектен сїйлєй-бїз. Бишкек убактысы боюнча саат жы-йырма эки.
Кымбаттуу радио угармандар, сиздер-дин сурооўуздар боюнча тїзїлгєн «Айлуу тїндє ак тилек» аттуу концерттик прог-раммабызды баштайбыз… Ободо жан эр-гиткен ыр-кїїлєр жаўырып турду. Алып баруучунун: - «Урматтуу угарман, Сиз тїз эфирдесиз. Каалоо-тилегиўизди айта бе-риўиз. Алгач єзїўїздї тааныштыра кет-сеўиз? Аты-жєнїўїздї, жашаган айылы-ўызды…”, - деген їнї обого тарап турат.
…Атым Нурдин, атамдын аты Ибрай. Кочкор районундагы Шамшы айылын-да жашайм. Єзїм эмгектин ардагеримин, жашым сексенге чукулдап калды. Сиздер аркылуу дартыма даба, илдетиме шыпаа болгон республикалык улуттук госпитал-дын жалпы терапия бєлїмїнїн дарыгери, Кыргыз Республикасына эмгеги сиўген врач Турусбеков Болот Эшеновичке ар-нап Эмил Жїсєновун «Талды-Суум» де-ген чыгармасын автордун аткаруусунда уктуруп коюуўуздарды єтїнєм…
…-Сиз каалаган чыгарма калк кадырма-ны Турусбеков Болот Эшеновичке арналат…
Музыканын жагымдуу ыргагы кєўїл эр-гиткени менен алып баруучунун «Калк ка-дырманы Болот Эшеновичке арналат»- де-ген коўур їнї дилимден кетпеди. Болот… Негедир ысымы тааныш. Удургуган ой-лор мындан отуз беш жыл мурда белим-дин какшап ооруганы, кєнєчєктєй ши-шиген буттарым, тїн уйкусун кєрбєй таў атырган учурларыма, алпейим врач Болот Эшеновичке барып такалды. Анда Совет доорунун гїлдєп турган мезгили. Кыштын кыйын кїндєрїндє коомдук малды асы-рап жатышкан Ак-Сайдагы малчылардын жашоо шартын газетага бериш їчїн са-парга аттандым. Кыштын кыска кїнї ба-тууга жакындап калганда малчылардын Ак-Сайдагы маданий борборуна жете бар-дык. Маданий борбордон Нарын район-дук айыл чарба башкармалыгынын баш-чысы Бердибек Сыдыгалиев тосуп алды.
Жїрїўїздєр бул жакка – деп конок їйїнє ээрчитип жєнєдї. Ак-Сайдын аяздуу суу-гу конок їйїнє жеткиче бети-колду каа-рып жиберди. Эки жактан иш сапары ме-нен келген адамдарды тейлеп турган конок їйї борбордогу мыкты деген конок їйлє-рїнєн кем эместигин баамдадым. Чайла-шуунун їстїндє Бердибек ага Ак-Сай єрєє-нїндє Ат-Башы, Ак-Талаа, Нарын райондо-рунун субай кой баккан малчылары кыш-таарын, эртеў алардын иши менен тааны-шаарыбызды кулак кагыш кылды. Бердибек аганын сїйлєгєн сєзї кыска, орундуу, тур-мушка болгон кєз карашы тереў, тажрый-басы мол экендигин байкадым.
Баш-аягына кєз жетпеген Ак-Сай єрєє-нї аппак кар жамынып мелтирейт. Кок-ту, колоттогу малчылардын сарайлары-на электр жарыгы жеткирилип, тоют
жетишээрлик їйїлгєн. Ал жердеги мал кыштатып жаткан чабандардын ар бири-не он тоннадан кем эмес таш кємїр тїшї-рїлїп, газ баллондор менен камсыз бол-гон. Маданий борбордун китепканасында «Правда», «Советтик Кыргызстан», «Ле-нинчил жаш», «Нарын правдасы» газета-ларынын, «Огонек», «Крокодил», «Чал-кан», «Ден соолук» журналдарынын жаўы сандары тиркелип коюлган. Соода борбо-рунда малчылардын жашоосуна керектїї буюм-тайымдар, кийим-кечектер, азык-тїлїктєр жыйылып турат.
ФАПтын кызматкерлери УАЗ їлгїсїн-дєгї тез жардам машинасы менен кыш-тоолорду кыдырып, чабандардын ден соо-луктарын кєзємєлдєшєт. Кыскасы, деўиз деўгээлинен 3600 метр бийиктиктеги Ак-Сай єрєєнїндєгї малчылардын жашоосу-на, иштєєсїнє кынтыксыз шарт тїзїлгє-нїнє ыраазы болдук. Ак-Сайдын 30 гра-дуска жеткен аяздуу суугу кыйгап єтпє-гєндїгїн дене табымдын кєтєрїлїшїнєн баамдадым. Ооруп турганыма карабастан «Ак-Сайдагы асыл адамдар» деген темада кєлємдїї материалымды газетанын жаўы санына даярдап бердим…
… Алдастаткан оору атактуу врач Турус-беков Болот Эшеновичке туш келтирди. Шишиген буттарымды кунт коюп караган Болот Эшенович: -дартыўыз «Подагра» - «Ак сєєктєрдїн оорусу». Гректер бутка салынган капкан дешет- деп жылмайды.
- «Ак сєєктєрїў» бул оору менен оору-са жыргаган экен. Гректердин айтканында чындык бар, - деп тим болдум. Шаабайым-дын сууй тїшкєнїн байкаган Болот Эшено-вич: – Тамаша сєзїмє капа болбоўуз. Кан-дагы мочевой кислота кєбєйїп кеткендиктен муундар сезгенип, оору курч кармайт. Ме-дицинанын тили менен «Подагра» дейбиз.
- Ата кєрїї. Ак-Сайдын аяздуу суугу муун-жїїнїмдїн ишпалдасын чыгарган экен десем, кєрсє башка тура.
- Айтканыўызда чындык бар. Катуу
суук адамдын организминдеги айрым оорулардын, айрыкча муун оорулары-нын козголушуна себеп болот. Сиздин ооруп калышыўызга Ак-Сайдын аяздуу суугу таасир эткен. Дарылайбыз, - деп ор-дунан турду.
Оорудан сакайышыма аракетин аябаган Болот Эшенович менен мамилелешип кет-тим. Сыртынан сєзгє сараў кєрїнгєнї ме-нен аўгеме-дїкєн курганга - сєзгє жїйрїк экендиги жакты. Бокеў Ысык-Кєл єрєє-нїндєгї Тїп районундагы Ордженикидзе атындагы колхоздун Талды-Суу айылын-да тєрєлїп, бактылуу балалык кїндєрїн айылдын алтынга алмашкыс адамдары-нын арасында єткєрдї. Ошол адамдардын, айрыкча колхоздун башкы инженери бо-луп иштеген Жумакалый агасынын тий-гизген таасири Болотту айыл чарба ади-си болууга жетеледи.
Кїнгє дем алыш. Эртеў менен эрте тур-ган Болот їй жумуштарын арыдан-бери бїткєрїп, айылдан анча алыс эмес аянт-та жумуш менен алектенишкен механиза-торлор менен дыйкандарга барганын элес албады. Теребелди терметкен тракторлор-дун кубаттуу кїркїрєгї, кєк асманда тил безеген боз торгойдун їнї, нан жыттан-ган жер жыты Болотту керемет дїйнєгє аралаштырып таштады. Соконун тиште-ри тийген жер жалп-жалп куланып кудум кєл толкунун элестетет. Аянттагылар эч ким менен иши жок эмгектин казанында кайнап жатышты. Алардын арасында ага-сы Жумакалый да бар эле.
Ээрчише жер айдаган тракторлор тоону томкорчудай сезилет. Мына кызык, алды-да бараткан трактор тык токтоду. Катары менен токтогон тракторлорго жете барган башкы инженер Жумакалыйга трактордун ээси Асан: - Жумаке, трактор оў эле тур-гансыйт, бирок ордунан жылбай калды, – деп даттана кетти. Асандын кабатырлан-ганы Жумакалыйды тынчсыздандырбай койгон жок.
- Азыр, Асаке, кєрєбїз. Бузулса оўдой-буз, - деп сууй тїшкєн демине дем кошту. Жумакалый коробканын (кыймылдаткыч-тын) фередосу айланып кеткенин таап, ишке киргизди.
- Капырай, Жумакалый техника їчїн жаралгандай, - деп жатышты ал жерде-гилер. Агасына айтылган мактоо сєздєр Болоттун «Инженер болсом» деген ти-легин бекемдеп таштады… Инженерлик кесипке ээ болууну самаган Болот же-тилїї аттестатын алгандан кийин ата-энесине ачыктады. Эшен аксакал єзїн-дєй эл тынчтыгын сактаган ички иш-тер кызматкери болсо деген каалоосу тилинин учунда турса да, єзїў бил ба-лам, - деп байбичеси Уулканды карады. Мындай сєздї кїтпєгєн Уулкан эне ата-баланын азыркы абалын салмактап кє-рїп: - Балам, оюўа биз каршы эмеспиз, шаарга барганда «Окумуштуу уулдун» (медицина илимдеринин доктору, физио-лог Бейшен Турусбековду айтып жатат) да кеўешин угаарсыў? – деп андан аркы сєзїн кємєкєйїндє калтырды…
… Документтерин Кыргыз мамлекеттик медицина институтуна тапшырып жат-кан Болот агасы Бейшендин – «Темир-ге жан киргизген инженер болсом деге-ниў жакшы. Ошол темирге жан киргизген
адамдардын жанын сактаган врач бол-соў жаманбы?» - деген сєзїн эстеп уяла тїштї… Бейшен аганын кєрєгєчтїк ме-нен айтканы Бокемдин жїрєгїнєн орун таап, республикадагы мыкты врачтардын бири болду. Болот Эшенович кырк беш жылдык эмгек жолунда далай адамдарды ажалдан арачалап, ємїрдїн єчїп бараткан шам чырагын жандырды. Ошондой адам-дардын бири Фрунзе сельмаш заводунун кампа башчысы Сергей Захаров эле.
Сергей он алты жашынан кан кускан ооруга чалдыкты. Москвадагы, Ленинг-раддагы, Ташкенттеги мен кыйын деген врачтарга барып дарыланды. Жылыш бол-боду. Ашказан, он эки эли ичегиде жара бар – дешип операция да жасашты. Ан-дан да натыйжа чыкпады. Капысынан кан кускан Сергей Захаровду Болот Эшенович караган палатага жаткырышты. Оорунун тарыхы менен таанышып чыккан Болот, Захаровдун дарты ичеги, карындын жа-ра оорусуна окшошпогондугун аныкта-ды. Мындай ооруну турмушунда жолук-турбаган Болот Эшенович окумуштуулар-дын кийинки ачылыштагы эмгектерин кунт коюп карады. Сергейдикиндей оору-ну илимий эмгектерден жолуктура алба-ды. Бир гана арга - кандын уюшун лабо-раториялык текшерїїдєн єткєртїп кєрїї. Єзгєчє белги менен лабораторияга жєнє-тїлгєн Сергей Захаровдун канынын ана-лизинин жыйынтыгын Болот Эшенович-ке тапшырышты. Кандын уюшу єз деў-гээлинде эместигин кєргєн Болот: - Ушун-дай деп ойлодум эле, -деп алды єзїнчє. Диагноздун даана, так коюлушу Захаровду кан кускан оорусунан куткарды.
Калк кадырманы, кут даарыган дарыгер Турусбеков Болот Эшенович Кыргыз Рес-публикасынын Даанышман инсандар коом-дук фондусунун «Эл сыймыгынын ээси», Кыргыз Республикасынын Саламаттыкты сактоосунун ардагер кызматкери, Кыргыз Республикасынын эмгек сиўирген врачы - деген ардактуу наамдарга татыган инсан. Атагы алыс кеткен инсанга;
Ак халатчан ден соолуктун сакчысы,Эмгек єтєп, элинде экен бактысы…Канча адамды арачалап єлїмдєн,Ємїрлєрдїн єчпєс жолун тапчусу.
Таалим алган Иса, Бейшен, Мамбеттен,Мирсаидди туу тутуучу жаш кезден.Устаттардын жолун улап єнїгїп,Асыл ойго, максатына ал жеткен.
Диагнозду кєзї ачыктай коёсуз,Жашообузду узартасыз, чоёсуз.Алкап турса чын жїрєктєн элиўиз,Сиз ошондо зор бактылуу болосуз.
Талды-Суунун татынакай жигити,Кыргыздардын жанып турган їмїтї.Шыпаа болуп, бейтаптарга дем берип,Хан Манастай Ата Журтка сїйїїсї.
Узак болсун Сиздин басаар жолуўуз,Жеўил болсун, эмдїї болсун колуўуз.Каалагандай ар адамга ден соолук,Боке Сиз да соо, саламат болуўуз! – деп сєз
аягына чекит коюуну туура таптым.
Турдумамбет КЫЗАЛАКОВ
Инсан
(Эссе)
Президент Соорон-бай Жээнбеков ак-караны ажырата би-
лип, миў толгонуп, кыргыз-га тєбєсї кєрїнгєн мыкты эр-азаматтарыбызды жыйнап, экстер менен кеўеш курганы даанышмандык. “Карынын сє-зїн капка сал” дейт кыргызда. Бакайдай акыл кошчу карыя жетекчилер Апас Жумагулов, Медеткан Шеримкулов не де-ген акылман, насыят, нускалуу сєздєрдї айтышпады. Кеп чы-нынан бузулбайт эмеспи.
Эл кандай турмушта жа-шап жатат? Эў башкысы
– тынчтыкта жашайбыз. Тынч жашаган їчїн жашообуз жак-шырып, ар кимибиз єз жа-шообуз менен алекпиз. Алды 2-3тєн унаалуу, 2-3 кабат їйлїї. Айтор, баары жетиштїїдєй. Би-рок, жээрге наны, киерге кийи-ми жоктор коомду толуктаарын эч ким тана албайт.
Алгачкы президент Аскар Акаев шайланганда абдан ку-бандык эле. Илимдїї адам деп аны ээрчидик. Курманбек Ба-киев бийликке келгенде ага да баш ийдик. Єткєєл мез-гилдеги кыз Сайкалдай экс-президент Роза Отунбаеваны
кєтєрмєлєдїк. Экс-президент Алмазбек Атамбаевди ээрчип жашадык. Жаман болдук де-генден алысмын. Тынчтык жо-лу менен тактысын эл шайла-ган Сооронбай Жээнбековго єт-кєрдї. Эл да учурдагы Прези-денттен кєптї їмїттєнєт, анын иштээрине ишенет. Бирин ак, бирин кєк дебей “Бир жакадан баш, бир жеўден кол” чыгарга-ны турат. Эў мыкты кесипкєй, тажрыйбалуу, илим-билимдїї азаматтарыбызды иштетээри эў сонун кєрїнїш. Башкысы Соо-ронбай Жээнбеков айыл чар-басын тїшїнгєн адам. Ар бир атуулдун оў, терс сапаттары бар. Адамдын жакшы сапатын эске албай коюуга мїмкїн эмес. Ади-леттїї болушубуз керек. Баш-чыбыз ынтымакка, биримдик-ке кол сунуп турганда баары-быз жапа тырмак таза иштєє-гє тийишпиз. Билек тїрїнє
элим-жерим деп иштеген єлкє башчысына жакындан жардам кєрсєтїп, єлкєнїн єнїгїїсїнє єзїбїз себепкер бололу.
Капитализм заманында бай-лык артынан жїрїп, элдин ру-ханий жан дїйнєсї ачка. Ада-биятыбыз, маданиятыбыз, ыйман-ынтымагыбыз, идеоло-гиябыз жабыркап жаткан жок-пу? Балдарыбыз батышка ооп барат. Єнїккєн єлкєнїн жашта-ры єз мекенинде калат. Андык-тан, эртеўки урпактардын келе-чегин эрте ойлонолу. Мамлекет-тин єнїгїїсїнє ата-энелер са-лым кошсок. Єзгєчє энелер уул-кыздарыбызды илим-билимге багыттап, ыймандуу, єз элинин мекенчил жаштарын тарбиялай-лы. Келечек ээлерине єнїккєн єлкєнї мураска калтырсак де-ген гана тилек.
АКМАТ кызы Мира
ЭРТЕЎКИ УРПАКТАРДЫН КЕЛЕЧЕГИН ЭРТЕ ОЙЛОНОЛУ
Жан дїйнє жаўырыгы
2018-жыл – Аймактарды єнїктїрїї жылы
2018-жылдын 18-декабры 1313мамлекеттик расмий гезити
- Кыш чилдеси кирип кел-ди. Буга даярдыгыўар, эко-номикалык кєрсєткїчтєрї-ўїздєр кандай?
- Бїгїнкї кїндє биздин электр тармактар ишканала-рынын жалпы акыбалы жак-шы деп айтсак болот. Єкмєт-тїн «Кыргыз Республикасы-нын экономика тармагын жана калкты 2018 - 2019-жылдарда-гы кїзгї жана кышкы от жагуу єнєктїгїнє даярдоо жєнїндє» їстїбїздєгї жылдын 22-майын-дагы токтомун жїзєгє ашыруу боюнча биздин Улуттук энер-гохолдинг компания єзїнчє буйрук жарыялаган. Ошондой эле аймактарды єнїктїрїїнїн жылынын алкагында Премьер-министрибиз Абылгазиев Му-хамедкалый Дїйшєкеевич єзї-нїн «Биримдик, ишеним жана жаратмандык» Программасын киргизген. Белгилеген расмий иш-чараларды аткаруу боюн-ча коомубуз план иштеп чыгып жана алгылыктуу аракеттерди кєрдї. Биз орундаткан иштери-биздин сапатына тереў маани бердик.
Кудай буюрса, эмгегибиздин натыйжасы жаман эмес. Эли-бизге чечкиндїї айта кетели, кыш мезгилинде єчїрїїлєр болбойт. Бир гана айттырбай келген жаратылыш кырсыкта-рынан сырткары туралы. Ант-кени, кечээ жакында Ысык-Кєл аймагында кїчї секундасына 25 - 28 метрге жеткен катуу шамал тармагыбызды абагер тарттыр-ды. Буга карабастан бир сутка-нын аралыгында кырсыктын айынан болгон єчїрїїлєр ка-лыбына келтирилип, єндїрїш їзгїлтїккє учурабады.
Биз Ысык-Кєл, Нарын жана Жалал-Абад облусунун Тогуз-Торо районунун калкын, со-циалдык объектилерин электр энергиясы менен камсыздай-быз. Бул Кыргызстандын ай-магынын жарымы, же 47 па-йызын тїзєт. Коомубузда неги-зинен 14 электр тармактар иш-каналары бар. Тагыраак айт-сак, Ысык-Кєлдє - 7, Нарында - 6, Жалал-Абадда - 1. Учурда 189 миў кардарга тейлєє кыз-матыбызды кєрсєтєбїз. Андан
тышкары, 6 миў км 0,4 кВ, 10 миў км 10 кВ, 3 миў км 0,35 кВ аба чубалгылары жана 65 даа-на 35 кВ, 10,6 Кв жана 6000ден ашык 10,4 кВ кємєкчї чордон-дору карамагыбызда. Ысык - Кєлдє 58, Нарында 60 айыл єкмєттєрї менен алакадабыз. Айыл аймактарынан Кєл єрєє-нїнїн 80 пайызы дотациядан чыккан.
Быйыл 60ка жакын кошумча орнотулган трансформаторлор-дун кєпчїлїгї элдин єтїнїчтє-рїн эске алуу менен жаўы ко-нуштарга коюлду. Жаўы ко-нуш ээлери башка жактан кел-ген калк эмес. Биздин эл. Алар-га инфратїзїмдєр – жылуулук трассалары, жол, суу, канализа-ция сыяктуулар тїшсє. Ошон-дуктан жергиликтїї бийлик-тегилер электрофикация жїр-гїзїїлєрї тийиш. Кєлдїн айыл єкмєттєрї бизге кєп жагынан жардамдарды кєрсєтїїдє. Ал эми Нарын аймагында кєй-гєй чечилбей келїїдє. Баары-быз, мейли бийлик єкїлдєрї-бї, мейли энергетиктерби мый-замга ылайык иштесек кєйгєй-лєр кездешпес.
Бїгїнкї кїнї «Чыгышэлектр» коому 11 айынын жыйынты-гын чыгарууда. Алдыга ша-шылбай, 10 айдын ичиндеги кєрсєткїчтєрїбїзгє токтол-сок. Биз капиталдык курулуш-ка 114 млн сом, капиталдык оў-доо иштерине 49 млн сом, уту-румдук ремонтко 72 млн сом сарптадык. Булардын ичинен белгилей кетсек, энергетика-лык кубаттуулуктары жогору жабдуулардын 194їнїн баа-ры оўдолду. Узундугу 100 км электрзымдары тартылып, ма-мылары орнотулду. Ошондой эле 1180 км аба чубалгыла-ры бар. 609 км аба чубалгы-лары кайрадан каралып, кол-дон чыгарылды. 4838 электр эсептегич оўдолду. 22057 жа-ўы эсептегичтер кабель кал-канчтары менен коюлду. Ошон-дой эле электрзымдарына тос-коол болгон бак - дарактардын бутактары кыйылып, тазалан-ды. Электрзымдары чоюлду. Жогоруда иштерди жасоо жа-на жабдууларды сатып алуу
боюнча ишканабызда 10 ай-да 171 тендер єткєрдїк. Кели-шимдер мєєнєтїндє тїзїлгєн-дїктєн ишибиз жакшы жыйын-тыгын берїїдє. Жылдан-жылга капиталдык салымдарыбыз кє-бєйїїдє.
- Учурда тєлєм маселелери кандай? Дебитордук карыз-дар жоюлуудабы?
- Быйыл жалпысынан 1 млрд 406 млн сом чогулду. Былтыр-кыга караганда 70 млн сом-го кєп. Андан тышкары, єткєн жылдагы жоготууларыбыз 14,2 пайыз экен. Быйыл тємєндєт-тїк. Жоготуу 13,5 пайызды тї-зїїдє. Дебитордук карыздары-бызды жыйноо жылдан-жылга жакшырууда. Дебитордук ка-рызыбыз 394 млн сомго жет-ти. Мунун ичинен элдики 107 млн сом болду. Андан тышка-ры, бюджеттик мекемелер, ком-мерциялык уюмдар, респуб-ликадан каржылангандар да-гы бар. Андайлардын карызы 394 млн сомго жеткен. Быйыл 60 млн сомго азайттык. Єкмєт-тїн талабын орундаттык.
Элибиздин баары бирдей шартта жашабайт. Арасында ая-бай эле кыйналган їй-бїлєлєргє тїшїнїї менен мамиле жасап жатабыз. Бирок, дале караса-натай карызкор кардарлары-быз бар. Алар менен сот иште-рин жїргїзїп жатабыз. 1000дей абонент сотко єткєн. Азыр-кы тапта азыраак кездешсе да электр энергиясын уурдоолор бар. Быйыл 1600дєйї табылган.
Биз алты айдын жыйынты-гын чыгарган учурубузда 14 РЭСтин ар бир жетекчисине эскертїї, дагы бирлерине сє-гїш жарыялаганбыз. Жарыя-ланган иш-чарабызга Каракол, Чолпон-Ата, Балыкчы РЭСтери кирген. Єткєн 9 айдын жыйын-тыгы боюнча Чолпон-Ата шаа-рынын РЭСи гана бир аз артта калды. Бирок, жылыш азыр бо-луп жатат. Калгандары єз кєр-сєткїчтєрїнє чыгышты. Буюр-са, алдыдагы жылды дагы жак-шы жыйынтыктар менен аяк-тайбыз деген ойдобуз. Алдын ала эсептєєлєр боюнча жыл-дын 11 айынын жыйынтыгы жемиштїї.
Сыймыктануу менен айтчу сєзїбїз бар. III Дїйнєлїк кєч-мєндєр оюндары єтє масштаб-дуулугу жана маанисинин те-реўдиги менен айырмаланып, чет єлкєлїк ажолор келиш-ти. Тїркиянын, Казакстан-дын, Єзбекстандын, Арабия-нын ханзадалары, Венгриянын премьер-министри катышты. Биздин энергетиктер Кырчын этношаарчасына, Чолпон-Ата ат майданына эмгектик зор са-лым кошо алышканына сый-мыктанам. Кырчын шаарча-сына 5 трансформатор койдук. 10 кВ электр зымдарын тар-тып бардык. Боз їйлєрдїн ар бирин жарык менен камсыздан-дырдык. Айрыкча, ат майданда оюндун ачылыш аземи учурун-да жоопкерчилигибиз жогору болду. 300дєн ашык энергетик электр тарамдарында кезмет-ке турушуп, тапшырылган иш-ти абийирдїїлїк менен аркала-ды. Кєчмєндєр оюнуна салым кошконубузга сыймыктанабыз.
- Баса, кызматтагылардын жумушчу орундарын жеўил-детїї, аларга кєўїл буруулар туурасында да кеп салса-ўыз…
- Эмгек жамаатына адилет-тїї мамиле жасоо башкы мил-деттерибиздин биринен. Ай-рыкча, жумушчу орундарынын шарттарын жакшыртуу боюн-ча кєргєн аракеттерибиз биз-дин демейки эле жышаандары-быздан. Азыркы кезде электр-монтерлорубуз кышкы кийим-дер жана бут кийимдер сыяк-туу коргоо каражаттары жана атайын кийимдер менен кам-сыздалды. Тиешелїї кызмат-тардын кесиптик талаптарына жараша такай сїт беребиз. Оор, татаал жерлер бар. Алар єздєрї менен бирге алып кетишет. Эм-гек стажысы 10 жылдан ашкан-дарга кесиптик майрамыбыз-да бирден айлык маяна сыйлык катарында каралат.
Автокороодогу техникалар эскиргендиктен техника жаа-тында оперативдїї кызмат кєйгєй жаратчу. Ар бир РЭС-тин бригадасына атайы машина алдык. 2 даана «ТВ - 18» авток-ран жана чиркегичи бар КамАЗ
"ЖЫЛДАН-ЖЫЛГА КАПИТАЛДЫК САЛЫМДАРЫБЫЗ КЄБЄЙЇЇДЄ"
Аймактарды єнїктїрїї жылын «Чыгышэлектр» ачык акционердик коомунун жамааты эпкиндїї иш аракеттер менен жыйынтыктоонун алдында турат. Бир гана Нарын аймагына 60тай жогорку кубаттагы кошумча трансформаторду коюшкан. Булардын кєпчїлїгї жаўы турак жай массивдерине, конуштарга жайгашкан. Башкы директор Максат Зарылбекович ЧЫНЫБАЕВ коомдун жетишкен ийгиликтери жєнїндє азын-оолак маек курду.
«Чыгышэлектр» ачык
акционердик коомунун башкы
директору Максат ЧЫНЫБАЕВ:
алдык. Азыркы учурда тейлєє-бїз ыкчамдап калды. Метеоро-логиялык кызматтын имаратын катипалдык оўдоодон єткєр-дїк. Ар бир РЭСтин ичиндеги жетишпестиктерди карап жа-табыз. Такай отуруп иштєєчї жайлар жана башка майда - ба-раттарыбыз жетишпейт.
- Угушубузга караганда сиз энергетика тармагына коку-сунан келип иштеп калбап-сыз го…
- Мектепте окуп жїргєнїмдє энергетик болсом деген єзїм-дїн бир таттуу кыялым бар эле. Ага бирден-бир себепкер атамдын бир тууганы Кенен-баев Акун абам болду. Абам Кыргызстандын энергетикасы-на эмгек сиўирген ишмер. Кєз карандысыз Кыргызстанда би-ринчи жана акыркы жолу десем жаўылышпайм, уникалдуулугу менен айырмаланган “Кумтєр” кен байлыктарына жогорку чы-ўалуудагы 110 кВ линия тарт-кан. Анда «Кыргызсетьстрой» курулуш уюмунда башкы инже-нер эле. Ошо кишинин жїрїм - туруму, мїнєзї жуккан окшойт. Бишкекте окуп, жумушка ки-рип, электрмонтер, инспектор, ага инспектор болуп иштедик. Кесиптештерим энергетиканын тузу оор деп коюшат. Жалпы-сынан 13 жыл їзгїлтїксїз иш-тедик. Жети-Єгїз райондук, Каракол шаардык электр тар-мактар ишканасын жетектедик. Ошондой эле бул жакта метео-рологиялык кызмат бар. Аны дагы жетектеп калдык.
- Жакында Эл аралык ма-йыптар кїнї сизди Ак-Суу районундагы психоневроло-гиялык социалдык мекеме жайынан кайрымдуулук ак-циясына катышып жїргєнї-ўїздї кєрдїк эле…
- Эл - журтубуздун кайгы - капасы биздин да кайгыбыз деп сезебиз. Кызмат абалыбыз-га байланыштуу жардамыбыз-ды кїтїшкєн балдар їйлєрї-нє, ооруканаларга барабыз. Кє-мєгїбїздї жамаатыбыз менен жыйнайбыз. Мурда коомубуз демєєрчїлїк жардамын такай кєрсєтїїчї экен. Эки жылдан бери алар алынып салынып-тыр. Буга карабай бизге кире калышкан жазуучу - акындары-бызды, келечекте кєптї їмїт-тєндїргєн жаш спортсмендери-бизди куттуу мекемебизден ку-ру кол чыгарбайбыз.
- Аптанын аягы республи-кабыздын энергетика тарма-гын тейлеген кесиптештери-ўиздин кїнї, анын ичинде сиз жетекчилик кылган ак-ционерлер коомунун энерге-тик кызматкерлери бар. Бул майрамыўар куттуу болсун!
- Ыракмат. Биздин майрам кїнїбїз жыл тогошоор алдын-да белгиленишине сыймыкта-нам. Анткени, ар кесип ээлери жыл аягында артка кылчайып, эл ичинде жїрїп, эл ишиндеги кызматына сары эсеп салаары бышык. Ушундан улам 22-дека-барь – Кыргызстандын улуттук энергетика кызматкерлеринин кесиптик кїнї - жамы журту-буздун майрамы. Кесиптеште-римди жана мекендештеримди кызуу куттуктайм. Ар бир їй-дє ынтымак, береке, эмгек, ба-кыт болсун.
Канатбек АШЫМБАЕВ
2018-жылдын 18-декабры1414мамлекеттик расмий гезити
Сообщение о существенном факте ОАО «Домостроитель»04.12.2018 года состоялось внеочередное общее собрание акционеров
ОАО «Домостроитель» по адресу: с.Ак-суу, ул. Промзона, 4. Форма проведения совместное присутствие акционеров для обсуждения вопросов повестки дня
и принятия решений по вопросам поставленным на голосование. Общее количество голосующих акций - 332598, зарегистрировались 8 акционеров, с количеством голосов 289193, кворум собра-ния 86,95%.
№п/п Вопрос повестки дня и принятое решение Итоги голосования
1. Утверждение состава счетной комиссии. Принято реше-ние: Утвердить счетную комиссию в составе: независи-мый реестродержатель ОсОО «Фирма Депо-Регистр, ЛТД» В лице директора Марченко Н. А., Назарова И. А. акцио-нер, Геращенко Л.А.. - работник общества.
289193 - 86,95% голосов при-сутствующих акционеров.
2. Принятие решения о совершении крупной сделки. Дать согласие на реализацию зданий и сооружений.
289 193- 86,95% голосов при-сутствующих акционеров
3. О делегировании полномочий на совершение крупной сделки. Принято решение: Предоставить директору ОАО «Домостроитель» полномочия на заключение и подписа-ние договоров купли-продажи недвижимого имущества
289 193 -86,95% голосов при-сутствующих акционеров от общего числа
ОАО «Домостроитель» сообщает о реализации имущества, согласно договора купли-продажи от 12 декабря 2018 года. Произошел существенный факт.
Í-972
Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигине караштуу Бюджеттик
насыяларды башкаруу боюнча мамлекеттик агенттиги (мындан ары - Агенттик),
оруп-жыйноочу айыл чарба техникаларын
тємєндєгїдєй шарттар менен кредитке бере
тургандыгын дагы бир жолу жарыя кылат:
- кредиттин тєлєє мєєнєтї 10 жылга чейин;- кредитке алына турган айыл чарба техникасынын баасы-
нын 10% баштапкы тєлєм катары тєлєнїшї зарыл жа-на алынган айыл чарба техникасынын єзї кїрєє мїлкї бо-луп эсептелет;
- жылдык їстєк пайыз кредиттин суммасынын 6% тїзєт;- кредит отчеттук жылдын тєртїнчї кварталында тє-
лєнєт, эгерде тєлєє графиги бузулса, мєєнєтї єткєн ар бир кїн їчїн мєєнєтї єткєн тєлємдїн суммасынан 0,01% айып эсептелет;
- кредитке алынган айыл чарба техникасы милдеттїї тїр-дє камсыздандырылышы зарыл.
Жооптуу катчыЖУНУСОВ Асан – 62-38-71Жооптуу катчынын орун басарыАЛТЫМЫШЕВ Атай – 62-38-71
Бєлїмдєр:Саясат жана экономика бєлїмї – 66-22-27Маданият, илим, спорт жана туризм бєлїмї – 62-38-78Сот-укук бєлїмї – 62-18-64
Веб-сайт – 62-38-74
Коммерциялык бєлїм – 62-18-66
"Нормативдик актылар"журналы – 62-18-64
Башкы эсепчи – 62-38-73
Компьютердикборбор – 62-38-74
Жарнамалар кыргыз, орус, англис тилдеринде берилет.
– рекламалык материалдар
Жарнамалардын мазмунунаредакция жооп бербейт.
Мыйзамдар бир эле мезгилде кыргыз жа-на орус тилдеринде "Эркин Тоо" гезитин-де жарыяланып, ал расмий жарыялоо бо-луп эсептелет.Автордун кєз карашы редакция нын пози-циясын билдирбейт.
"Учкун" АКсынынбасмаканасында басылды.
Áóéðóòìà ¹2124. Íóñêàñû 5721
Бишкек шаарындагы И.Арабаев атындагы мамлекеттик университетинин интернет-ишкердүүлүгүн колдоо борбору окууну каалагандарды кабыл алат
Документтер 2019-жылдын 3-январында саат 17.00гє че-йин кабыл алынат.
Сынакка катышуу їчїн талапкерлерге карата талаптар, алар-дын функционалдык милдеттери жана тиешелїї документтер-дин тизмеси Улуттук банктын www.nbkr.kg дареги боюнча сай-тында («Ишке кабыл алуу»/ «Бош турган кызмат орундары») жайгаштырылган.
Бардык суроолор боюнча: Улуттук банктын Бишкек шаары, Чїй проспекти, 168 дареги боюнча
жайгашкан имаратынын №117/1 бєлмєсїнє же (0312) 66-90-18 телефондору аркылуу Персонал менен
иш алып баруу бєлїмїнє кайрылсаўыздар болот.Ñ-906
Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы
DLP модулунун «Маалыматтан пайдалануу
мїмкїнчїлїгїн жєнгє салуу жана контролдоо»
автоматташтырылган системасын
(купуя маалыматтын ачыкка чыгып кетишине
бєгєт коюу системасы) техникалык колдоо
кызмат кєрсєтїїсїн сатып алуу боюнча
республикалык ачык сынак жарыялайт:
Сынактык документтер 2019-жылдын 10-январында саат 17.00гє чейин Бишкек шаары, Т.Їмєталиев атында-гы кєчє, 101 дареги боюнча берилет.
Катышуучулар їчїн сынак алдындагы конференция 2018-жылдын 27-декабрында Бишкек шаары, Т.Їмєталиев атындагы кєчє, 101 дареги боюнча саат 15.00дє єткєрїлєт.
Сунуштар Бишкек шаары, Чїй проспекти, 168 дареги боюнча 2019-жылдын 15-январында саат 15.00гє чейин кабыл алынат.
Белгиленген мєєнєттєн кийин келип тїшкєн сунуштар ка-роого алынбайт.
Сунуштар салынган конверттер 2019-жылдын 15-январын-да саат 15.00дє ачылат.
Бардык суроолор боюнча +996 (312) 66-52-83 телефон номерине же [email protected] электрондук дареги
аркылуу техникалык координаторго кайрылууга болот.Ñ-905
2018-жылдын 18-декабры1616мамлекеттик расмий гезити
18-декабрда Бишкектеги Кыргыз улуттук филармониясынын концерттик чоў залында Калый Молдобасанов атындагы Кыргыз улуттук консерваториясынын ачылганынын 25 жылдык мааракеси салтанаттуу белгиленет.
Єлкєбїздєгї жогорку музыкалык билим берїїчї окуу жайы 1993-жы-лы ачылган. 1998-жылы улуттук статусу берилген. Консерваторияда фортепьяно, теория-композитордук, оркестрдик, вокалдык, билимин єр-кїндєтїї факультеттери бар. Ошон-дой эл консерваториянын алдында-гы салттык музыка борбору кыргыз музыкасынын єнїгїїсїнє єз салы-мын кошуп келе жатканын белги-лєєгє болот. Консерваторияда бел-гилїї искусство ишмерлери эмгек-тенип келишїїдє.
Консерваториянын 25 жылдык мааракесине карата 17-декабрда Бишкекте маалымат жыйыны єтїп, ага Россиянын, Казакстандын жана Монголиянын алдыўкы окуу жайла-рынын жетекчилери катышты. Маа-лымат жыйынды Улуттук консерва-ториянын ректору Муратбек Бега-лиев ачып: “Кыргыз улуттук консер-ваториясына 25 жыл болуп отурат. Бул аралыкта бир катар кыйынчы-лык, жетишкендиктер болду. Биз-дин окуу жайдан билим алган жаш-тар учурда єзїбїздє, чет єлкєлєрдє ийгиликтїї окуп, эмгектенип жаты-шат. Мындан ары да биздин билим уя жаштарга билим берїї менен бир-ге элге, коомго улуттук музыканын єсїї жолуна карай багытын уланта берээрине ишенимим чоў”, - деди.
Гнесиндер атындагы Россиянын музыка академиясынын проректору
Дина Кирнарская: “Кыргыз улут-тук консерваториянын ачылганы-на 25 жыл толуптур. Кыска убакт-тын ичинде сиздердин консервато-рия дїйнєгє таанылууга жетишти. Мындан ары да окуу жайлар орто-сунда эки тараптуу кызматташуу улана берет”, - деп айтты.
Белгилей кетсек, Улуттук консерва-торияда кезинде кыргыз музыка єнє-рїнїн корифейлери эмгектенишкен. Бїгїн да консерваториянын бир катар студенттери Кыргызстандын жана эл аралык конкурстардын жеўїїчїлєрї. Ал эми бир канча бїтїрїїчїлєр дїй-нєнїн кєптєгєн єнїккєн мамлекетте-ринде эмгектенишип, кыргыз улуттук консерваториясы дїйнєнїн бир катар мамлекеттери менен карым-катышта ишин улантууда.
Мээрим БАКТЫБЕК кызы
Жайдан бери “Роза Аманова ме-дициналык университеттин ректо-ру болуп кетиптир, єзї артист бол-со кандайча медицинага барып ка-лат?” деген сыяктуу бир топ уу-дуу кептерди сайттардан да, менчик ге-зиттерден да угуп, анча маани деле берген эмеспиз. Роза Аманова дас-тандарды ийнине келтире аткарып, обон жаратып, салттуу музыка дїй-нєсїнє, дегеле кыргыз искусствосу-на салым кошконун эч ким тана ал-бас. Анын аркасы менен эл артисти наамына да татыган. Акыркы жыл-дары Кыргыз-Тїрк “Манас” универ-ситетинде консерватория бєлїмї-нїн башчысы болуп иштеп, бир топ кадрларды даярдап чыгарган Роза айым “Санат” телекомпаниясын да ачып, журналистиканын казанын-да кайнап, єнїгїп бараткан маалы-маттык технологиянын тер агызган тїйшїгїн тартып келатканын кєрїп эле турдук. Эми жогорудагы эки тар-мактан кескин айырмасы бар меди-цина университетин бутка тургузуу канчалык мїмкїн?
Ушул ой менен єткєн жумада Эл аралык медицина университе-тине бардык. “Санатка” катарлаш
жайгашкан 4 кабат бийик имарат-та эки жылдан бери эл аралык уни-верситет тїптєлїптїр. Бизди ректор, проректор, декан тосуп алып, єтє ке-нен, бийик, жарык имаратты кыдыр-тып чыкты. Кєргєндє эле кєзїбїз ачылды. Эл аралык деген атына заты жарашыптыр. Бїт окуй турган класс-тар бийик, жарык жана окууга ыла-йык жаўы парта, стулдардан баштап керектїї медициналык жабдуулар, студенттер теорияны практика жї-зїндє кєрсєтє турган медициналык маникендер, органдар жана кєптє-гєн усулдар менен жабдылган. Бул жерде бир гана окута турган уни-верситет эмес, клиника, лаборато-рия да ачылып жатыптыр. Ал їчїн медицинада атагы чыккан белгилїї дарыгерлердин иштєєсїнє шарттар тїзїлгєн. Чынында, биз кєрїп жїр-гєн башка медициналык окуу жай-лардан кескин айырмаланат. Ага ошончо каражат, мээнет, акыл-эс, уюштуруучулук жєндєм, кадрларды тарта билїї, башка єлкєлєр менен
тыгыз кызматташуу, алар менен ке-лишим тїзїп, окутуучуларды жа-на студенттерди тарта билїї ара-кеттери турганын баамдадык. Биз студенттер окуй турган класстарды кєрїп бїткєндєн кийин студент-тер жашай турган 4-кабатка чы-гып, бєлмєлєрдї кєрдїк. Узун зал-дын бир тарабы кыздар, бир тара-бы балдар їчїн жатакана жайга-шыптыр. Биз кирген балдар бєл-мєсїндє Єзбекстан жана Тажикс-тандан келген студенттер бар экен. Негизи бул эл аралык университет-те бир гана кыргызстандык эмес, Орто Азия єлкєлєрїнєн жана кєбї-рєєк Пакистандан, Индиядан кел-гендер окушат экен. Ал тургай єтє белгилїї пакистандык жана индия-лык окумуштуу медиктер да сабак єтїшєт. Ылдый тїшїп, студенттер жана окутуучулар їчїн тамак иче турган ашкананы кєрдїк. Баары тыкан, баары стандартка шайкеш. Ашпозчулар да нан, сїт азыктары-нын бардык тїрїн єздєрї жасап чыгарышат.
Кыргызстанда ушундай бир чоў эл аралык медициналык университет тїптєлїп, кулачын кенен жайып ке-латканын кєрїп, абдан сїйїндїк. Бул кыргыз эли їчїн белек. Бул Кыргыз-станды кєтєрїїнїн, таанытуунун да-гы бир айгине жолу. Ушул адал жол-дон адашпай, жолуўар арбый берсин деп ыраазы болуп кайттык.
Сымбат МАКСУТОВА
УЛУТТУК КОНСЕРВАТОРИЯГА – 25 ЖЫЛ
Борборубуздагы ”Ок-тябрь” кинотеатрында Ч.Айтматовдун 90 жылды-гына арналган чыгармачы-лык эскерїї кечеси «Жаш чарчы» коомдук уюмдун тєрагасы Булан Бектена-лиевдин демилгеси, кино тармагындагы таланттуу жаштарыбыз менен бир-ге уюштурулуп єткєрїл-дї. Бул жолугушууга Кыр-гыз Республикасынын эл артисттери Н.Мамбетова, Ч.Дубанаев, Кыргыз Рес-публикасынын эмгек си-нирген артисттери Ш.Ка-сымалиева, Б.Одуракаев, Н.Дубашев жана Н.Сыды-галиев катышты.
Чыгармачыл єкїлдєрї-бїз улуу жазуучубуздун тасмаларында аткарган ролдору боюнча ой бєлї-шїштї. Жолугушууда жаш режиссёр М.Атаналиевдин «Эсимде» аттуу тасмасы кєрєрмандардын кызы-гуусун арттырды. Себеби, «Жамийла» аттуу тасма-нын элибизге тартууланга-нынан бери 60 жыл єткєн
экен. Режиссёр «Эсимде» тасмасында жаўыча ой жї-гїртїп, ушунча кєп убакыт єтїп кеткенине карабастан каармандарды єтє билгич-тик менен кєл жээгинде кезиктиртип олтурат. Єз-гєчє Н.Аринбасарова ме-нен Н.Дубашевдин тары-хый жолугушуусун кам-тып кеткени залда отур-ган кєрєрмандардын кы-зыгуусун кїчєттї десем ашыкча болбос.
Тасма аяктагандан соў улуу жазуучубуздун бир тууган карындашы Р.Айт-матова бул фильмдин єтє мыкты деўгээлде тартыл-гандыгын белгилеп, ре-жиссер М.Атаналиевге ыраазычылыгын билдир-ди. Бул жерде тасмага де-мєєрчїлїк кылган Кыргыз Республикасынын Жогор-ку Кеўешинин депутаты Б.Раимкуловдун эмгегин баалап кетсек болот.
Сагынбек ЄМЇРАЛИЕВ,
Бишкек шаары
Сыйлыгыўар кут болсун!
ЖолугушууЄнєр адамдарын учурган уя
Саамалык
ЭСТЕ КАЛГАН ЭСКЕРЇЇ КЕЧЕСИ
СЫНАКТЫН ЖЕЎЇЇЧЇЛЄРЇ – ЖАШТАРЭЛ АРАЛЫК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТИ
КЄЗ ЖАРЫП, КУЛАЧЫН ЖАЮУДА
Мындан бир жыл мур-да Маданият, маалымат жана туризм министрли-ги, Жаштар иштери, дене тарбия жана спорт боюн-ча мамлекеттик агентти-ги жаштар арасында улуу кеменгер Чыўгыз Айтма-товдун ємїрїнє жана чы-гармачылыгын кенен ча-гылдырууга арналган сы-нак уюштурушкан. Сынак-тын шарттарына ылайык, жаш журналисттер жана студенттер Айтматов дїй-нєсїн макала, поэзия, дил баян, телесюжет тїрїндє єлкєдєгї жалпыга маалым-доо каражаттарына баян-дап берїїгє далалат кы-лышты. Дал ушул сынак-тын жыйынтыгы чыгары-лып, 11-декабрда Бишкек-теги Ч.Айтматов атындагы Кино їйїндє чыгармачыл жаштар диплом, акчалай сыйлыктарды алышты.
Бардык жеўїїчїлєр-дї сыйлыктары менен куттуктаган Маданият, маалымат жана туризм министри Азамат Жа-манкулов: “Биз быйыл Ч.Айтматовдун 90 жыл-дыгына арналган иш-чараларды жогорку деў-гээлде єткєрїї боюнча болгон кїч –аракеттери-бизди жумшап жатабыз. Бїгїнкї жыйынтыкталып
жаткан салтанаттуу иш-чаралардын бири болуп саналат. Андыктан, бар-дык жеўїїчїлєрдї сый-лыктары менен куттук-тайм. Єлкєбїздїн єнїгїп-єсїшїнє жана келечегине Сиздер зор салым кошот деп ишенем”, - деп белги-леди.
Ал эми сынактын “Мык-ты макала” номинациясы-на Кыргыз Республикасы-нын мамлекеттик расмий “Эркин Тоо” гезитинин кабарчысы Мээрим Бак-тыбек кызы (“Атам жана Айтматов” макаласы їчїн) кызыктыруучу сыйлыкка татыктуу болсо, “Мыкты поэзия” номинациясын-да 1-орунга Изатова Рыс-кїл “Кыйрыўда турчу бир арман” ыры їчїн ээ бол-ду. “Мыкты телесюжет” номинациясында 2-орун-ду багындырган Бермет Курманбекова КТРКдагы Чыўгыз Айтматов жєнїн-дєгї сюжети їчїн сыйлан-ды. Ошондой эле бир катар жалпыга маалымдоо кара-жаттарынын журналист-тери жана жогорку окуу жайлардын студенттери, мектеп окуучулары сый-лыктарга ээ болушту.