Analiza konfliktu we Wietnamie ( Polityka Zagraniczna USA

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Analiza konfliktu we Wietnamie ( Polityka Zagraniczna USA)

Wtedy wojna jest wygrana, jeżeli jedno z prowadzących wojnępaństw, osiąga celów, które zostały oświadczone przed wojną iprzegrywa, jeżeli te cele osiągnąć nie udało się. Jakie cele miały USA we Wietnamie? Najlepiej najpierw spojrzyć na historię tego konfliktu:"Nie wszyscy wiedzą,że działania zbrojne we Wietnamie rozpoczęłynie Stany Zjednoczone, a Francja. Nikt tego nie wie, dlatego żeoficyjnie cele tej wojny nigdy i nikim pisemnie ogłoszone niebyły; to, co wiemy dziś - to są przypuszczenia naukowców inagłówki gazet. Może to jest całkiem możliwe,że w trójce - naródUSA - władze USA- biznes-elity Stanów Zjednoczonych były nietylko ci,którzy przegrali?"Same Stany Zjednoczone komentują swoje działania takim czynem:“Swiat i porządek same po sobie nie powstają, ktoś powinien ichustalić i podtrzymywać. Tą misję z dawien dawna brali na siebienajpotężniejsze państwa, ustalające swoją hegemonię i biorące nasiebie odpowiedzialność za losy cywilizacji. Tylko dominującemocarstwo jest zdolne zapewniać funkcjonowanie międzynarodowegosystemu. Jeżeli ono wypuszcza władzę ze swoich rąk, systemmiędzynarodowych stosunków przestaje działać. W utworzonejpróżni z marginesu państwa rozkładają się i wpadają w stanjaskiniowego chaosu, bardziej cywilizowane kraje dziczeją izaczynają zachowywać się tak, jak nie mogli i powziąć zamiarupod czujnym okiem hegemona”.Przy tym robi się oparcie na to, że podtrzymanie światowegoporządku nie koniecznie jest powiązane z bezwzględnymstosowaniem siły. Czasem całkowicie starczy mieć na myśli groźbyjej stosowania lub dobroczynnego przykładu. Ale nawet okrutnadyscyplina jest lepsza niż anarchia, która nieuchronnie powstajekiedy supermocarstwo odmawia wykonywać swoje zrządzenie. Proceshistoryczny akurat i charakteryzuje się przeplątaniem epokimperialnych i burzliwych okresów.W czasy antyczne miecz rzymskiego legionisty w ciągu stuleciapodtrzymywał porządek i spokój na terenach olbrzymiego imperium.W warunkach pokoju rzymskiego - Pax Romana – rosłу warunkiżyciowe, rzemiosła, handel i sztuka. Proces historyczny charakteryzuje się zmianą epok imperialnych iepok smutnych. Ale, szczerze mówiąc, nawet Wielki Rzym padł. Pryszedl czasbarbarzyńców. Barbarzyńcy, oni jak szakale, rzucili się na

1

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”umierającego lwa i zaczęły rozdzierać go na części. Na terenieEuropy Zachodniej zaczęły się czasy smutne. Została niezdolna inie mogła wytrwać pod napięciem protestanckiej reformacji.Światowy porządek został zakłócony, i kontynent znów spadł wodmęt krwawej anarchii.Anarchia skończyła się (jeżeli można tak powiedzieć) tylkowtedy, kiedy pojawiło się nowe imperium. Europa wstała na nogi,zaczęła się Epoka Renesansu. Ale do XVI wieku stulecia i niezmogła ustać przed napięciem protestanckiej Reformacji. Światowyporządek padł, i kontynent znowu pogrąził się w pustke krwawejanarchii. Jej kulminacją zrobiła się Wojna Trzydziestoletnia, wczasie której zostało wybite dwie trzecie części ludnościobecnych Niemiec. Idąc za izolacyjną polityką Monroego, Amerykawiele raz próbowała odbiec od swojej odpowiedzialności jakświatowego hegemona. I tylko kiedy świat znajdował się naprzełomie przepaść i stawało całkowicie jasne, że bez ingerencjiUSA nie mozna się obejść, Ameryka niezmiernie niechętniepokonywała inercję izolacjonizmu i wypielęgnowała na światowąarenę. Potem zadanie podtrzymania pokoju i swiatowego porzadkuwziela na siebie Wielka Brytania. Pax Britannica trzymał sięprzez dwa wieki, czyli 200 lat. Od początku zeszłego stuleciaLondynu już nie miał tyle sił, żeby nieść mantię gegemona, iswiatowy porządek jeszcze raz okazał się pod zagrożeniem. Innepotężne państwa, których nikt nie trzymał mocno, chciałbypotwierdzić własną moc. Rezultatem stali dwie wojny swiatowe ibardzo dużo konfliktów peryferyjnych. Tylko już po 1945 r. StanyZjednoczone wzięli na siebie taką odpowiedzialność być gegemonemwolnego świata, i znów nastąpił odnośny spokój. USA można nazwaćgegemonem w niewoli. W psychice Amerykanów wytrzymale utkwiłasię idea izolacjonizmu: ludzie uciekli w Nowy Świat nie po to,żeby rzucać stamtąd chciwe spojrzenia na opuszczony przez nichświat, a po to, żeby zapomnieć o swoich dawnych dramatach izacząć nowe życie za geograficznymi barierami dwóch oceanów. Idąc za izolacyjną polityką Monroego, Ameryka wiele razpróbowała ubiec od swojej odpowiedzialności jak światowegohegemona. I tylko wtedy, kiedy świat znajdował się na przełomieprzepaści stawało całkowicie jasne, że bez ingerencji USA niemożna się obejść. Ameryka niezmiernie niechętnie pokonywałainercję izolacjonizmu i wypielęgnowała na światową arenę. Takbyło podczas pierwszej wojny światowej, tak było w drugą wojnęświatową.

2

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Ale jak tylko nadzwyczajna sytuacja została usunięta, wamerykańskiej świadomości znów wierzchołek zdobywaizolacjonistyczny impuls. Ameryka stara się znów wkraść się doswojej skorupy i zapomnieć o świecie zewnętrznym. I jak tylko toodbywa się, świat za każdym razem znajduje się w mocy tyranów,bandytów, którzy ubierają się w ideologiczne ubrania, i poprostu bandytów bez jakichkolwiek intelektualnych pretensji. Donieobecności powstrzymujących czynników górę biorą ciemneinstynkty, przypominają się stare krzywdy, wypływają dawnepretensje», - tak zgodnie z Wiktorem Wolskim, publicystą ianalitykiem, USA tłumaczy swój stosunek do wydarzeń w świecie.Patrząc na to, staje się jasne, dlaczego Amerykanie w większościswojej pozytywnie odnieśli się do wstępu USA we Wietnamskikonflikcie.Iskra, z której zapalił się płomień dużej wojny, zostałarozdmuchana 7 lutego 1965 roku, kiedy Wjetkongowcy atakowalibazę sił powietrznych USA - Plejku. W wyniku akcji składowizostała zadana znaczna szkoda, byli i straty wśródamerykańskiego składu osobowego.To, co zdarzyło się w Plejkustanęło czymś w rodzaju zabójstwa w 1914 - m arcyksięciaFerdynanda w Sarajewie i samo po sobie nie było wydarzeniemogromnej wagi.Rzeczywisty wpływ na zmianę polityki połączonych Stanów okazałcały kompleks zewnętrznych i wewnętrznych przyczyn,skłaniających prezydenta «zrobić coś z Wietnamem». Pierwszą znich była stara wrząca siarka — « sytuacja » w PołudniowymWietnamie. Początek 1965 roku niczym nie odznaczył się od końca1964 - go. Można nawet powiedzieć, że przykrości płynnieprzeciekły z jednego roku w inny, ponieważ natarcie 9 - jdywizji Wjetkonga na Biń-Gia zaczęło się 28 grudnia 1964 - go ipotrwało aż do stycznia 1965 - go, skończywszy się dużymrozgromieniem południowych Wietnamczyków. Z politycznego punktu widzenia południowowietnamski rządznajdował się w stanie chaosu. W Sajgonie kupka niewierzącychnikomu generałów plotła sieci zmowy przeciwko Kania, a sołectwojedno za drugim przechodzili pod kontrolę Wjetkonga. Pomocnik ministraobrony USA William P. Bandi podsumował sytuację w swoimmemoriale, gdzie napisał o tym, że „komuniści w najbliższejprzyszłości czekają na chwilę kiedy Wietnam upadnie w ichuściski».Wszyscy pomocnicy prezydenta byli przekonani, że Hanoi trzebajakoś oblegnąć, można w drodze umieszczenia uderzeń z powietrza

3

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”po terytorium Północnego Wietnamu. 29 października 1964 rokuprzewodniczący międzyresortowej grupy robotniczej William P.Bandi polecał: «...w jakości aktu odpłaty za tą albo inną dużąakcję Wjetkonga na Południe nanieść masowane uderzenie po DRWsiłami lotnictwa USA... ».W końcu z 1964 – go roku AmbasadorTaylor w Sajgonie z pewną wątpliwością wypowiadał się za to,żeby Ministerstwo spraw zagranicznych USA i prezydentprzystąpiły do realizacji «aktywnego programu StanówZjednoczonych„prowadzenia karnych przedsięwzięć” w stosunku do DRW».Sekretarz Stanu Dyn Rajek udźwiękowił rekomendacje Taylora wrozmowie z prezydentem 6 stycznia 1965 roku.Cywilni pracownicy sekretariatu ministerstwa obrony o tym zaśnajbardziej mówili ministrowi R. Maknamarie. Ale najbardziejagreszwnymi zwolennikami twardej linii, występującymi zaumieszczenie bombowych uderzeń po Północnym Wietnamie, pojawiałsię zjednoczony komitet kierowników sztabów i admirał Sharp,głównodowodzący uzbrojonymi przez siły USA na obszarze OceanuSpokojnego. W końcu stycznia zjednoczony komitet (smagany Sharp)prosił, żeby w razie następnej prowokacji « dać (komunistom)stanowczy, we właściwym czasie i adekwatny odpór ». Dooświadczenia wysoko postawionych wojennych dołączono listę celówdla umieszczenia uderzeń z powietrza w ramach programu, któryotrzymał nazwę « FLAMING DART».Prezydent L.Johnson, który otrzymał zapewnione zwycięstwo nadsenatorem Gołduoterom, bardziej już nie skuwał kajdanamiprzedwyborcze tezy «kandydata świata ». Teraz mógł zmienić swójstosunek do metod rozwiązania wietnamskiego problemu. Niezbędnemieć na myśli, że węższy elektorat od 3 listopada 1964 roku,natychmiast po wyborach, Johnson oddał polecenie WilliamowiBandi i jego międzyresortowej grupie roboczej przy Radziepaństwowego bezpieczeństwa przestudiować możliwości przyjęciaalternatywnego kursu w uregulowaniu sytuacji w PołudniowymWietnamie. Johnson, wielki specjalista w dziedzinie wewnętrznychproblemów, nie okazał się aż tak doświadczonym w tym, codotykało wojennych aspektów i polityki zagranicznej. Razem ztym jednomyślna zgoda doradców w danym zagadnieniu takżepopychała prezydenta do przyjęcia twardszych miar.

Opinia Johnsona o aktualności komunistycznej groźby, przy czymnie tylko we Wietnamie, a i wszędzie w świecie, powstawała podwpływem doświadczenia jego pokolenia, nie potrafiącego zapobiec

4

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Drugiej Wojnie Światowej. W powojennych państwach « wolnegoświata » istniało twarde przekonywanie w tym, że, gdyby niepogoda, z którą na etapie przygotowań odniosły się głowy państwi narody do agresywnych planów Adolfa Hitlera, wojny można byłoby uniknąć. Dla Johnsona wszystko wydawało się skrajnie proste:Północny Wietnam prowadził zaborczą wojnę przeciwko sąsiadowi,to znaczy, że agressora należało zatrzymać i zatrzymać jak możnaszybciej.Oprócz tego, Prezydenta odróżniało duże czucie w pytaniu «straty » Wietnamu. W 1970. roku, mówiąc o pierwszych tygodniach1965 roku, Johnson przyznawał się biografowi Doris Kernie: « wiedziałem, że, jeżeli pozwolimy komunistom zdobyć PołudniowyWietnam, w naszym kraju zaczną się nieskończone destrukcyjnedebaty, które zmarnują mnie jak prezydenta, zlikwidują mojekierownictwo i wyrządzą szkodę naszej demokracji. Wiem, że HarryTruman i Dyn Aczeson {1} zaczęli tracić pozycję po tym, jakkomuniści otrzymali górę w Chinach» <6> . Takim czynem, dlaJohnsona problem polegał nawet nie w tym, straci czy nie straciAmeryka Wietnam, a w tym, czym strata będzie warta wszystkichjego dążeń na posadzie prezydenta i przede wszystkim jegodziecięta — programu społecznego.I wreszcie, chodzi o samego Johnsona jak człowieka i osobowosc,uosabiającego ideały amerykańskich przesiedleńców, bardziejceniących śmiałość, męstwo i odwagę. Lindon Johnson - jak mówiłKierns - jeżeliby stracił Wietnam, ludzie powiedzieliby, „że jatchórz, słaby, bezsilny(bez grzbietu)». Dla tego złożonego imającego wątpliwości człowieka Wietnam został sprawdzaniemwytrzymałości, którą prezydent jak mężczyzna i Amerykanin poprostu został zobowiązany do wytrzymania.I oto tu w 02.00 w nocy z 6 na 7 lutego (w końcu noworocznegoświęta) wjetkongowcy trafili na amerykańskie lotnisko pod Plejkui na rozlokowany w siedmiu kilometrach od niego helikopterowyskład w Kemp-Chołłouej. Po tamtym miarkom, straty okazały siępoważne. 137 Amerykanów dostały zranienia, dziewięć zginęli,także zostało unieruchomione i niszczone szesnaście helikopterówi uszkadzane sześć samolotów.Praktycznie natychmiast prezydent Johnson kazał przeprowadzićakcję odpłaty — zadać uderzenie po celom w ramach programu «FLAMING DART ». Rajd niemniej jednak okazał się niezbytpomyślny. Obywatele, podejmujące decyzję, nie mogli uwzględnićmożliwości lotnictwa i właściwości obiektów.W okolicznościach,ktore powstały wziąć udział w akcji mogły tylko samoloty od

5

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”lotniskowca « Ranger ». Na tą chwilę, kiedy podeszli dwa innychlotniskowca, « Chenkok » i « Koreł Si », z powodu nielotniczejpogody operacje trzeba było zwinąć. Morskie lotnictwo USA i siłypowietrzne Południowego Wietnamu urzeczywistniły naloty nawojskowy obóz północnych Wietnamczyków w Wu-Konie.Rząd Stanów Zjenoczonych publicznie ogłosił o « adekwatnym akcieodpłaty » <8> . Ale śpieszyło się coś więcej aniż « adekwatneakty odpłaty ». 9 lutego minister Macknamara wyszedł zpropozycją przeprowadzić ośmiotygodniową kampanię powietrznychuderzeń po infiltracyjnym bazom i powiązanym z nimi obiektom napołudnie Północnego Wietnamu.10 lutego wjetkongowcy atakowały miejsca rozkwaterowaniaamerykańskiego sierżanckiego składu w Kui-Ngonie, zabiwszydwadzieścia trzech i nanosząc poważne ranienia dwadzieściajednemu wojskowemu. W odpowiedź samoloty marynarki wojennej USAbombardowały wojskowy obóz w Czań-Choa na południe PółnocnegoWietnamu, a Południowowietnamskie lotnicy atakowali miejscadyslokacji APW w Wit-Tu-Łu. Na ten raz rząd USA charakteryzowałakcję odpłaty jak ogólną odpowiedź « na stały przejaw agresji odstrony Wjetkonga i północnych Wietnamczyków» <9> .Chociaż taka zmiana w pojaśnieniach i nie znalazła szerokiejodezwy publicznej, odbijała proces przejścia administracji doinnej koncepcji udziału USA w wojnie we Wietnamie. Trzy dnipóźniej, 13 lutego 1965 roku, prezydent Johnson wydał polecenierozpoczęcia « programu przeprowadzanych razem z PołudniowymWietnamem zważonych i ograniczonych powietrznych rajdów pofragmentarycznym celom na terytoria DRW » <10> . Ten programotrzymał nazwę « ROLLING THUNDER » («Wraszczające pioruny/Tornado»). On działał jeszcze w ciągu trzech i pół lat.Z samego początku naokoło « ROLLING THUNDER » było wielesprzeczen, tworzonych przez obywatelskich urzędników StanówZjednoczonych i ich przeciwników z « wojskowego obozu», opiniektórych w stosunku do celów i samych metod prowadzenia kampaniiwyraźnie różniłz się. Rozchodzenia te miały głębokie korzenia irosły na tle: 1) braku zgodności doktryn, filozoficznych poglądów;2) światopoglądów pokoleń3) spojrzeń na ideologię. Do wszystkiego tego zdarzało się coś nowego w amerykańskiejhistorii — walka obywatelskich i wojskowych wokół praw dowyrabiania nie tylko strategii, ale też i taktyki prowadzeniaoperacji bojowych. W ten czas jak najbardziej konceptualna

6

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”istota «ROLLING THUNDER» i metody realizacji programu służyłyprzedmiotem sporu, działania wojenne przepływały zgodnie zwysuniętą przez obywatelskich urzędników doktryną « ograniczonejwojny ».Pustkę zaczęli wypełniać obywatelscy teoretycy, fizycy iekonomiści z wykształcenia i innych rodzajowi działalności.Jednym z najjaskrawszych był, z pewnością, Gierman Kahn zGudzonskiego instytutu. Obok niego można nazwać takichmyślicieli, jak Bernard Brodź, Robert e. Osgud, Thomas Sniłlingi Samuel P. Huntington. Wojenne doświadczenie u wszystkich tychludzi albo było nieznacznym, albo nawet całkiem było nieobecne,co oni nie uważali poważnym brakiem.Przebywali w przekonaniu, że bomba jądrowa zmieniła wszystkiepojęcia o zarządzaniu działań bojowych, a potem, zdobywanaprzeszłość doświadczenia wojennego nie posiadali dużegoznaczenia. Studiując poszczególne operacje i wykorzystająctechnikę analizy systemowej, statystyki, teorii gier iekonomicznego modelowania obywatele teoretycy kształcili własnestrategiczne koncepcje, stające się częścią całkowicierozumnego, częścią co najmniej dziwną. Wojskowi w większościprzypadków nie kwestionowali teorii uważając ich za bezsensownązabawę kupki « jajogłowych » wunderkindów. Później admirałowie igenerałowie jeszcze nie raz przeklną siebie za zgubną pogodę.Teoria « ograniczonej wojny » akurat i stanęła produktemdziałania obywatelskich strategów. Powstała na dwóch wytycznych.Pierwsze, USA powinni powstrzymywać napór komunizmu, procesrozszerzania którego odbywa się za rachunek miejscowych, albotzw. « tubylczych » wojen. Drugie, niezbędnym jest uniknięciewojny jądrowej z Chinami albo Związkiem Radzieckim. W stosowanymsensie to przewidywało zdobycie na zbrojenie strategiigradualizmu, czyli analitycy polecali «... nie stosowaćmaksymalnych wysiłków dla umieszczenia wojennej klęskinieprzyjacielowi. Wykorzystać siłę z głową, używając pełnegowachlarza różnych środków — od dyplomacji do wojennych akcji — wcelu osiągania celu poprzez oddziaływanie na wolę przeciwnika »<11> .Osgud w swojej książce « Powrót do ograniczonej wojny » mówi: «w danej zasadzie jest obecna logika, przyciągająca nowepokolenie realistycznie myślących amerykańskich liberałów,rozumiejących, że obowiązek ich polega na tym, żeby kierowaćrozumnie i w interesie podtrzymania światowego porządku » <12> .Nieodłączną właściwością autorów danej doktryny stanęła

7

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”nieufność do wojennych. Uczeni liberałowie przebywali wnieugiętym przekonaniu, że w razie potrzeby wojskowi w swoichpróbach «otrzymania zwycięstwa » zaczną prowadzić sprawy doeskalacji każdych działań bojowych. Żeby przeciąć podobnąmożliwość, teoria przewidywała dać w ręce prezydenta takiedźwignie, które pozostawią mu możliwość ograniczania ilości sił,stosowanych w tym lub innym regionie, do rozmiarów, którymibyliby usprawiedliwione politycznie.Do rozpoczęcia wojny Koreańskiej strategia ograniczonej wojnyzostawała nie bardziej, niż zajmującą teorią dla mieszkańcówakademickich sal wykładowych, czytelników ezoterycznychstroniczek, konsultantów ze wszelkich « centrów mózgowych ».Wydarzenia, które Półwyspu Koreańskiemu pomogły teorii «przewieźć głowę ». Wojna tam akurat i była ograniczoną wojną, wrezultacie której udało się zapobiec rozszerzaniu czerwonejagresji. Działania bojowe w Korei oświetliły głębinowesprzeczności między wojskowymi strategami (Makarturom) iadwokatami ograniczonej wojny (Trumanem i t.p.d.). Doktryna «opuściła podziemie », jednak problemy polityki wewnętrznej iemocje przeszkodziły w przystąpieniu do studiowania zalet ibraków teoriiW 1961 - m Kennedy'ego — młody liberał, nafaszerowanynowomodnymi ideami i z góry zerkający na wszystkie stare, —gorąco podtrzymywał kształcenie koncepcji ograniczonej wojny.Zająwszy Owalny gabinet prezydent Kennedy zajął się opracowaniemtej koncepcji, znajdującym się w upadku w okresie rządzeniaEisenhowera. Kennedy zalał Ministerstwo spraw zagranicznych i MOUSA « wunderkindami », przez wściekłych zwolenników ideizarządzania ograniczonych wojen i podtrzymania światowegoporządku.Takim czynem, podstawowe spory odbywały się pomiędzy obywatelamii wojennymi naokoło celów i filozofii programu « ROLLING THUNDER». Obywatelska « drużyna », dającą się odstać teorię gradualnegostosowania lotnictwa przeciwko dokładnie odebranym i głównie nieposiadającym szczególnego znaczenia obiektom na terytoriaPółnocnego Wietnamu, stawał na czele pomocnik ministra obrony wsprawach międzynarodowego bezpieczeństwa John T. Maknoton. Wogólnych cechach sedno propozycji polegało na tym, żeby « daćsygnał » Hanoi: „patrzcie, USA nie mają zamiaru dowcipkowania,przerywania więzi czy podtrzymywania Wjetkongu. Takieograniczone podejście pozostawiać prezydentowi Johnsonowiszeroką możliwość manewru i dawało nadzieję, że na początku Rady

8

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”i « chińscy towarzysze » nie staną śpieszyć się i wstępować wwojnę. Niestety, polityka gradualizma sprzyjała temu, że w Hanoiotrzymali całkiem nie ten sygnał, który nim « transmitowali » zpołączonych Stanów, a diametralnie przeciwległy.Na tym braki teorii gradualizmu w sferze stosowania wojennejsiły nie skończyli się. Siły powietrzne i lotnictwo, marynarkawojenna nanosiły uderzenia fragmentaryczne i po fragmentarycznymobiektom (w zasadzie nie przedstawiającym dużego znaczenia dlakomunistów). Dziękując gradualizmowi północni Wietnamczycyotrzymywali czas do przygotowywania środków i budownictwa nowychobiektów wojskowych. To jest osławionym stopniowym podejściemdawało wyniki minimum z każdego punktu widzenia, i, czemu przedewszystkim, właśnie ta pozycja Amerykanów bardziej odpowiadała Hoi Ziapa. Wojna na wycieńczenie wymagała czasu, z braku któregowietnamscy komuniści nie cierpieli i limit którego przy USA(chociaż ich kierownicy i nie rozumieli tego w 1965 roku) nadalzostał ograniczony.«Wojenna drużyna », na czele której stali kierownik sztabu siłypowietrzne generał Macconell i admirał Sharp, przekonywałaprezydenta rozwinąć kampanię masowanych i niespodziewanychrajdów na lotniska, składy produktów ropopochodnych, obiektyprzemysłowe po całym Północnym Wietnamie. Oficerowie nalegali natym, że inaczej wykorzystanie lotnictwa jest bezsensowne, w tensam czas tylko tkliwe uderzenia po ważnym obiektom mogą stanąćtym samym dowodem powagi zamiarów USA, które zwrócą uwagę naHanoi. Jednak u twardego kursu były swoje braki. W oczachświatowej społeczności Ameryka ryzykowała okazać się takimwłamywaczem, « pierierostkom-wtorogodnikom », obrażającym «pierwszaka », co, z kolei, mogło wywołać u Rosji i Chinpragnienie wstawienia się za słabego.Między tym wojskowych i doradców prezydenta dzieliła nie tylkodoktryna stosowania lotnictwa przeciwko Północnemu Wietnamowi.Generałowie pochodzili z pokolenia Wielkiego Kryzysu i byli «mocnymi chłopakami ». Przedstawiciele obywatelskiej « drużyny »należeli do innego, powojennego pokolenia, nie mającego potrzebyi z chęcią odzywającego się na wszystkich innych. Wojenne zmładych lat zapamiętali, że wojna — rzecz okrutna, także twardowiedzieli, że wroga trzeba uderzać i tłuć stanowczo, dlatego żeniema wojny bez krwi i łez. Ten zaś, kto próbuje « wygładzaćkąty », nieuchronnie pospada w nieszczęście. Rozumie się, żeobywatelom podobne teorie przedstawiały się zbyt uproszczonymi iże ich trudno przeżyć . Dla nich wojna we Wietnamie wydawała się

9

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”wojną ograniczoną, prowadzącą się dla osiągania ograniczonychcelów ograniczonymi środkami. Z tego wyciekało, że łzy i krew wograniczonej wojnie powinne odpowiadać jej skalom — to znaczybyć minimalnymi.I wreszcie, obie grupy doradców dzieliła ideologiczna przepaść,zbudować mosty po drugiej stronie której prawie nie widać. Jakpogodzić przedstawicieli odmiennych religii. Wojenne,konserwatywnie myślące i trzymające się spartańskich spojrzeńabsolwenci West-Pointa i Annapolisa, stawali się przekonanymiantykomunistami, patriotami i zwolennikami amerykańskichwartości. Oni też uważali siebie patriotami, ale rozumielipatriotyzm nie tak, jak generałowie i admirałowie. Oni widzielii chcieli poprawić braki amerykańskiego trybu życia, dążyli dobudowy « współzależnego światowego porządku », gdzie stosowaniewojennej siły opuściłoby modę.

Oczywiście, przedstawiciele oba « drużyn » wypróbowywali dosiebie nawzajem wzajemna nieufność. Obywatele obawiali się, żewojenni rozwiążą trzecią częścią wojnę światową. Wojenne, zkolei, bali się, jakby spekulatywne teorie obywatelskich niedoprowadzili do klęski USA w wojnie we Wietnamie. Obywatelscyadmirałowie i generałowie wydawali się « skrzypiącymi starymiludźmi » i uwielbicielami pobrzękiwać bronią. Oczywiście, byłobynieuzasadnionym pośpiechem i nawet błędem obejmować wszystkichwojennych w ekipę « jastrzębi », a wszystkich obywateli — wdrużynę « gołąbek pokoju ».Pośrodku między dwoma zmagającymi się z « frakcjami » znajdowałsię tylko jeden człowiek — prezydent Lindon Bejns Johnson.Włączywszy się w wojnę (bez wątpliwości, z przymusu), szukałsposobu asekurowania się i pochylał się do obywatelskim. Nieorientujący się w zasadach prowadzenia działań wojennych,Johnson rozpatrywał bombardowania przez graniastosłupwewnętrznej amerykańskiej polityki, gdzie czuł siebie jak ryba wwodzie. Samoloty, bomby i zniszczenia pojawiały się same dobrydla siebie lisz argumentami polityki, które как liczył Johnson,zmuszą ho Szy Mina targować się. Niczego zadziwiającego,Johnson, wyniesiony na wierzchołki władzy dzięki umiejętnemuwykorzystaniu starego postulatu, głoszącego, że każdy człowiekposiada swoją cenę, wierzył, że jest jej i u ho. Oto dlaczegosłaby start operacji « ROLLING THUNDER » udawał Johnsonowinajdogodniejszy sposób oddziaływania na ho.Bezpośredni wykonawcy « ROLLING THUNDER », lotnicy, posiadali

10

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”prawo do bombardowania tylko nieznacznych obiektów,rozmieszczonych nie wyżej 19 - j linii równoległej. Ilośćsamoloto-wylotów też była twardo ograniczona. Bardziejwszystkich złościła wojennych, oczywiście, koncepcja doborucelów, którą dyktowali Johnson, Maknamara i ich obywatelskie «pieska », wskazujące lotniczym władzom, ile i jakie samolotyuruchomić w tym albo innym przypadku, a czasami oddających i wstosunku do polecenia typu i wagi bomb. Wyobraźcie sobie «wielkich lotników », Johnsona i Maknamaru, pochylonych nadstołami z mapami, studiującymi dane fotografii lotniczej,nakreślającymi cele, kreślącymi kursy bombowców.Sama po sobie ta sytuacja wyzywa śmiech, niestety, gdyby niesmutne następstwa. Na początkowym etapie samoproszone «marszałkowie sił powietrznych » (po określeniu Westmorlenda)<14> swoimi « nieustannymi pracami » zaprowadzili zupełniewszystkie możliwe wyniki « ROLLING THUNDER », przy czym zarównowojenne, jak i polityczne. Ho Szi Min nie słyszał «sygnałów »,posyłanych mu Johnsonem.Z 1965 po 1968 były podejmowane niejednokrotne próby rozpoczęcianegocjacji pokojowych ale one okazały się bezskuteczne, tak, jaki wysiłki międzynarodowych pośredników. Sekretarz generalny ONZ u Tan po spotkaniu z przedstawicielamiPółnocnego Wietnamu w Rangunie (Birma) w marcu 1967 meldować: «Hanoi rozumie zasadę wzajemności następującym czynem: wPołudniowym Wietnamie idzie wojna domowa, Hanoi podtrzymujejedną stronę, USA - inną. Jeżeli USA przerwą swoją pomoc, toHanoi gotów zrobić to jaknajbardziej ». USA zaś deklarowali żeochraniają Południowy Wietnam przed zewnętrzną agresją.W ciagu negocjacji pokojowych obstawali trzy głównychprzeszkody: 1) żądanie Hanoi, żeby USA wreszcie i bezwarunkowo przerwałybombardowania Północnego Wietnamu; 2) odmowa USA pójść na to bez ustępstw na rzecz odstronyPółnocnego Wietnamu;3) niechęć południowowietnamskiego rządu wstępowania w pertraktacje z Narodowym frontem wyzwolenia Południowego Wietnamu.Narodowemu frontowi wyzwolenia Południowego Wietnamu i Sajgonskiemu rządowi zostało zaoferowane wziąć udział w pertraktacjach w Paryżu.W odpowiedź na natarcie przeciwnika Nixon kazał wznowić na pełnąskalę powietrzne bombardowania całego terytorium Północnego

11

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Wietnamu z wykorzystaniem najnowszych bomb ze ściślejszymi odwiedzinami. 8 maja oddał polecenie minowania północnowietnamskich portów i wewnętrzne drogi wodne. Taka bezprecedensowa decyzja, wydawało się, powinna utrudnić stosunkiUSA z Chinami i ZSRR, ale ani jeden z tych krajów nie poszedł nakonfrontację. Do początku lata południowowietnamskie wojska zaczęły kontrnatarcie i stopniowo zwrócili pewne z straconych wcześniej terytoriów. Rozwiązującym czynnikiem w powodzeniu natarcia stanęły potężne bombowe uderzenia amerykańskiego lotnictwa.W końcu października z 1972, po tajnych pertraktacjach w Paryżumiędzy doradcą prezydenta Nixona w strefie bezpieczeństwanarodowego G. Kissingerem i przedstawicielem Północnego WietnamuLe Dyk Tcho, było osiągnięto porozumienie wstępne z dziewięciupunktów. Jednak USA zwlekali z go podpisaniem, a już po tym,kiedy Sajgonski rząd wystąpił ze sprzeciwami po szeregu punktów,spróbowali zmienić treść już osiągniętych porozumień. W połowiegrudnia zostali zerwane pertraktacje, i USA rozwinęlinajintensywniejsze za bez przerwy wojny bombardowania PółnocnegoWietnamu. Amerykańskie strategiczne bombowce b-52 każ « dywanowe» bombardowania rejonów Hanoi i Hajfong, nakrywając za jednobombomietanije terytorium szerokością 0,8 km i długością 2,4 km.W styczniu 1973 r. w Paryżu zostały wznowione pertraktacjemiędzy H. Kissingerem i Le Dyk Tcho, w rezultacie których byłoosiągnięto porozumienie o uregulowaniu, które było oficjalniepodpisane 27-m styczniem. Porozumienie przypominałopaździernikowy wariant i nawet stare Genewskie porozumienia 1954r. Do niego przyznawała się jedność Wietnamu i w ten sam czaspotwierdzał, że 17. linia równoległa zostaje czasowądemarkacyjną linią. Porozumieniem przewidywało się zawieszeniebroni pomiędzy północnowietnamskimi i sajgonskimi uzbrojonymisiłami w Południowym Wietnamie; wyprowadzenie wszystkichamerykańskich wojsk z Południowego Wietnamu z jednoczesnymwyzwoleniem wszystkich amerykańskich kobiet; przerywanie USAbombardowań i minowania terytorium Demokratycznej RepublikiWietnam.Do nadzoru nad zachowaniem porozumienia o zawieszeniu broni byłystworzone wspólne wojenne komisje i międzynarodowa komisjakontroli i obserwacji w Wietnamie, w którą weszliprzedstawiciele Węgier, Polski, Kanady i Indonezji. Porozumieniem kończyłysię dostawy woorużenij w Wietnam tylko dla zamiany na zasadziejedna jednostka na jedną, do tego była wzbronić zamiana

12

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”żołnierskich kontyngentów. Porozumienie przewidywało takżewyprowadzenie wszystkich obcych wojsk z Laosu i Kambodży, przyczym przednależy że oba kraje wezmą porozumienia o zawieszeniubroni. W Południowym Wietnamie przednależy prowadzenie nowychwyborów, organizacja których została złożona na radzie narodowejw składzie przedstawicieli sajgonskogo rządu, komunistów ineutralnych sił, ale data przeprowadzenia wyborów nieukazywałas'. Oprócz tego, w ciągu trzydziestu dni powinna byłabyć zwołaną specjalną międzynarodową konferencją, w zadaniektóremu wchodziło „gwarantować świat w Indochinach ».W kwietniu 1973 Wietnam opuściły ostatnie amerykańskieżołnierskie części a w sierpniu Kongres USA podjął uchwałę,zabraniający każde wykorzystanie amerykańskich uzbrojonych sił wIndochinach.Polityczne artykuły porozumienia o zawieszeniu broni nie zostaływykonane, i działania bojowe tak i nie ustały. W 1973 i początku1974 sajgonskomu rządowi udało się osiągnąć istotne powodzeniaale w końcu z 1974 Czasowy rewolucyjny rząd PołudniowegoWietnamu naniósł kontruderzenie i w 1975 razem zpółnocnowietnamskimi wojskami przedsięwzięło generalne natarcie.W marcu zajęli miasto Mietchuot, i sajgonskije wojska z przymusuopuściły całe terytorium Centralnego plateau. Ich odwrót wkrótceprzekształcił się w bezładną ucieczkę, i do środka kwietniakomuniści opanowali dwie trzecie części terytorium kraju. Hue,Danang, Kuangngaj, Kuinion i Nha Trang pal bez oporu; Sajgonznalazł się w otoczeniu, i 30 kwietnia 1975południowowietnamskie wojska złożyły broń.Wietnamska wojna skończyła się. Z 1961 po 1975 zginęło 56 555amerykańskich wojskowych, 303 654 człowieka dostały zranienia. UWietnamczyków zginęło nie mniej 200 000 sajgonskich żołnierz,przykładnie milion żołnierzy Narodowego frontu wyzwoleniaPołudniowego Wietnamu i wojska Północnego Wietnamu, a takżepołmiłliona obywatelskich twarzy. Jeszcze kilka milionówczłowiek otrzymali zranienia, koło dziesięciu milionów zostalibez dachu.Uznając, że on proponuje wtrącać się w sprawy wewnętrzne innych,dalekich od Ameryki państw i co kurs, który on poleca wziąć,bardzo poważny, Truman próbował usprawiedliwić swoją politykętym, co USA winien wtrącać się w życie innych narodów jakobydlatego, żeby pomagać większości przeciwko mniejszości.Oświadczywszy, co "świat nie kosztuje w miejscu i co status kwonie niezłomny", Truman dał do zrozumienia, co USA zgodzą się

13

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”lisz z takimi zmianami w świecie, które oni uważają za poprawne.Truman porównywał swoją doktrynę z "doktryną Monroego". Ale "doktryna Monroego" przewidywała nie ingerencja Ameryki wsytuacja innych kontynentów. Truman nie tylko rozciągnął swojądoktrynę na państwa, rozmieszczone w Europie i w Azji aleposzedł o wiele dalej. Monroe wystąpił przeciwko ingerencjiobcych państw w sprawy wewnętrzne krajów Ameryki Łacińskiej.Truman wziął na siebie obronę istniejącej budowy innych państwnie tylko przeciwko bardziej zewnętrzny, ale też przeciwkowewnętrznej groźbie. Takim czynem, między tymi dwoma doktrynamijest istotna różnica.22 maja 1947 r. "doktryna Trumana" nabrała mocy. Kongres,zaaprobował pomoc Washingtonem reakcyjnych sił i rieżymow wcałym świecie, kurs, naprawdę brzemienny daleko iść następstwom.Swoją doktryną Truman osiągnął to, że kongres złożył na USAjednostronne zobowiązania nie zapewniwszy siebie anisojusznikami ani pomocą ONZ. W zgodności z tą doktryną rządTrumana i postanowiło wywrzeć pomoc wojskową Francji w jejkolonialnej wojnie w Indochinach, co w końcowej sumiesprowadziło do skandalicznej dla Ameryki wojnie w Wietnamie.Jedna z podstawowych przyczyn wojny już została nazwana wyżej -zatrzymać rozszerzanie komunizmu w Azji. Po tym jak komunizmustalił się w Chinach, rząd USA rozpatrywał wydarzenia weWietnamie jak część komunistycznej ekspansji. Tak i w ogólewalka z « czerwoną groźbą » była modnym trendem wśród politykówStanów Zjednoczonych. Właśnie dlatego w prezydenckim wyścigu1960 roku między dwoma kandydatami - Johnem Kennedy i RichardemNixonem - wygrał ten, kto zaproponował najbardziej stanowczyprogram działań usuwania temu « groźby ». Oprócz tego,niebagatelnym czynnikiem zostali interesy amerykańskichzwiązków, produkujących broń i amunicję. Wszelkimi sposobamipodgrzewali zainteresowanie wojną, i, posiadając duży politycznywpływ starali się wszelkimi sposobami ściągnąć wojnę, zrobić jąbardziej krwawą i destrukcyjną. Jak ani paradoksalnie, aleprzewlekła wojna, tak niszczycielska dla USA, okazało siębardziej korzystna dla towarzystw.2 sierpnia 1964 roku niszczyciel USA w Tonkinskom zalewie byliatakowani północnowietnamskimi torpedowymi statkami. Tenincydent wywołał burzę oburzenia u amerykańskiej społeczności.Co kilka dni Kongres USA sankcjonował odprawę amerykańskichwojsk w Południowy Wietnam i początek bombardowań amerykańskimlotnictwem Północnego Wietnamu.

14

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Od maja 1969 r. w Paryżu stali się intensywnie przeprowadzać sięw stosunku do konsultacji USA i DRW wyprowadzenia amerykańskichwojsk.Zasadnicza decyzja o jego potrzebie w Washingtonie dojrzała,ale było potrzebne jego polityczne i ideowe uzasadnienie. 25czerwca 1969 r. prezydent Richard Nixon, występując przedwojskowymi amerykańskiej wojennej bazy na wyspie Guam, ogłosiłnową doktrynę polityki USA w Azji, w podstawie której byłwłożoną zasadą « wjetnamizacji » wojny, co miało na myśliprzenoszenie podstawowego ciężaru zarządzania działań bojowych zamerykańskich ekspedycyjnych wojsk na części wojska rząduPołudniowego Wietnamu.« Guamska doktryna » R. Nixona oznaczała, że USA więcej nie będąbronić związkowe nim reżimy w Azji siłami amerykańskiego wojska.Azjatyccy sojusznicy powinni byli bronić się przede wszystkimwłasnymi siłami. Washington gwarantował im « jądrowa parasolkę »- zapewniał ochronę przed ingerencją od strony wrogich wielkichmocarstw - i był gotowy okazywać lotniczą i morską pomoc.Ale pokonywać opór komunistów ZSRR Stanom Zjednoczonym powinnibyli za pomocą własnych żołnierzy. Nowe podejście przewidywałoskrócenie liczby amerykańskich baz poza USA. Go przednależałozmniejszyć kosztem wykorzystania ruchomych baz - łodzipodwodnych i morskiego lotnictwa.Doktryna R. Nixona prowadziła do podniesienia bariery USA wstosunku do azjatyckich konfliktów. To oznaczało, że istniejącewojenne zobowiązania USA w regionie należało rozumieć, tak, jakgdyby przewidywali możliwa uzbrojona ingerencja USA tylko wrazie napadu od strony Chin (albo ZSRR).Zadania Washingtona zwęziły się - zamiast konfrontacji przeciwkowszystkim krajom komunistycznym i ruchom w regionie USAograniczyli siebie powstrzymywaniem tylko dwóch najsilniejszychmocarstw. «Guamska doktryna » (albo «doktryna wjetnamizacjiwojny») pozytywnie została przyjęta w większości krajów świata otyle, o ile świadczyła o powadze zamiarów Washingtona pójścia nazwijanie udziału USA w wojnie. Sytuacja w Azjatycko-Pacyficznymregionie, niemniej jednak, zostawała niespokojnej.Na początku 1970 - ch lat ZSRR i Chiny faktycznie skryciekonkurowali za prawo do pomożenia połączonym Stanom dojść dokompromisu z Wietnamem. Ale w tej mierze, jak nieufność DRW wstosunku do ChRL była wyższa, i Hanoi było otzywcziwieje dorekomendacji Moskwy, radziecko-amerykańskie współdziałanie powietnamskim pytaniu było pomyślniejsze. ZSRR wywierał nacisk na

15

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”DRW z celem zmniejszyć ją żądania i przyśpieszyć rozwiązaniekonfliktu na warunkach, które, z jednej strony, gwarantowałybyzwycięstwo Wietnamu a z inny, pozwoliliby USA znaleźć « godne »wyjście. Prosty udział amerykańskich wojsk w działaniach bojowych ustałod sierpnia 1972. Liczebność amerykańskich wojskowych weWietnamie skróciła się z 536 000 w końcu z 1968 do okola 24 000w 1973. Jednak jeszcze 100 000 wojskowych byli dyslokowane wTajlandii i na wyspie Guam, gdzie kładły się podstawowepowietrzne bazy, a także na okrętach marynarki wojennej USA,znajdującej się przy wybrzeżu Wietnamu.Jednocześnie USA wyraźnie wzmocniły bombardowania Wietnamu,najpierw na południe, a potem i na północy, i wkrótce działaniawojenne i bombardowania otoczyły prawie całe Indochiny.Rozszerzanie skal powietrznej wojny doprowadziło do wzrostuliczby rozjeżdżonych amerykańskich samolotów (8500 na 1972).W 1968, w czasie przeprowadzenia operacji « Tiet », Wjetkong iPółnocno-Wietnamski front poniosły duże straty i w okresie z1969 po koniec z 1971 przeszli do taktyki ograniczonej wojnypartyzanckiej. Jednak na początku kwietnia rząd 1972przedsięwziął dużzch operacji z udziałem czołgów i ciężkiejartylerii w kilku rejonach Południowego Wietnamu. Najbardziejwiele znacznych sukcesów osiągnęli na północy, gdzie dosłowniezmietli uciec w panice południowowietnamskie części wypędziwszyich z prowincji Kuangczi, i po raz pierwszy na początku wojnyzdobyli jeden z prowincjonalnych centrów - miasto Kuangczi.Poważna groźba zawisła także nad Kontumom na Centralnym plateaui Anłokom w 113 km na północny zachód z Sajgon.W odpowiedź na natarcie przeciwnika Nixon kazał wznowić na pełnąskalę powietrzne bombardowania całego terytorium PółnocnegoWietnamu z wykorzystaniem najnowszych bomb ze ściślejszymiodwiedzinami. 8 maja oddał polecenie minowaniapółnocnowietnamskich portów i wewnętrzne drogi wodne.aka bezprecedensowa decyzja, wydawało się, powinno utrudnićzaznaczyć się poprawę stosunków USA z Chinami i ZSRR, ale anijedna z tych krajów nie poszła na konfrontację. Do początku latapołudniowowietnamskie wojska zaczęły kontrnatarcie i stopniowozwrócili pewne z straconych wcześniej terytoriów. Rozwiązującymczynnikiem w powodzeniu natarcia stanęły potężne bomboweuderzenia amerykańskiego lotnictwa.W końcu października z 1972, po tajnych pertraktacjach w Paryżumiędzy doradcą prezydenta Nixona po narodowym bezpieczeństwie G.

16

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Kissingerem i przedstawicielem Północnego Wietnamu Le Dyk Tcho,zostało osiągniętym porozumieniem wstępnym z dziewięciu punktów.Jednak USA zwlekali z go podpisaniem, a po tego, jak sajgonskierząd wystąpił ze sprzeciwami po rządzie punktów, spróbowalizmienić treść już osiągniętych porozumień.W połowie grudnia zostali zerwane pertraktacje, i USA rozwinęlinajintensywniejsze za całz ciąg bezprzerzwnej wojnybombardowania Północnego Wietnamu. Amerykańskie strategicznebombowce b-52 każdym « dywanowym » bombardowaniem rejonów Hanoii Hajfong, nakrywali za jedno rzucanie bomby terytoriumszerokością 0,8 km i długością 2,4 km.W styczniu 1973 w Paryżu zostały wznowione pertraktacje międzyKissingerem i Le Dyk Tcho, w rezultacie których było osiągniętymporozumieniem o uregulowaniu, którym było oficjalnie podpisanymprzez 27 stycznia. Porozumienie przypominało październikowywariant i nawet stare Genewskie porozumienia 1954. Do niegoprzyznawała się jedność Wietnamu i w to zaś czas potwierdzałsię, co 17 - ja linia równoległa zostaje czasową demarkacyjnąlinią. Porozumieniem przewidywało się zawieszenie broni międzypółnocnowietnamskimi i sajgonskimi uzbrojonymi formirowanijami wPołudniowym Wietnamie; wyprowadzenie wszystkich amerykańskichwojsk z Południowego Wietnamu z jednoczesnym wyzwoleniemwszystkich amerykańskich kobiet jeniec; przerywanie USAbombardowań i minowania terytorium Demokratycznej RepublikiWietnam.Do nadzoru nad zachowaniem porozumienia o zawieszeniu broni byłystworzone wspólne wojenne komisje i międzynarodowa komisjakontroli i obserwacji we Wietnamie, do składu której weszliprzedstawiciele Węgier, Polski, Kanady i Indonezji. Porozumienieprzewidywało także wyprowadzenie wszystkich obcych wojsk z Laosui Kambodży, przy tym, że oba kraje podpiszą porozumienia ozawieszeniu broni. W Południowym Wietnamie przednależyprowadzenie nowych wyborów, organizacja których została złożonana radzie narodowej w składzie przedstawicieli Sajgonskiegorządu, komunistów i neutralnych sił, ale data przeprowadzeniawyborów nie była zaznaczona. Oprócz tego, w ciągu trzydziestudni powinna była być zwołana specjalna międzynarodowąkonferencją, w obowiązki której wchodziło « gwarantować pokój wIndochinach».W kwietniu 1973. Wietnam opuściły ostatnieamerykańskie żołnierskie części, a w sierpniu Kongres USA podjąłuchwałę, zabraniającą każde wykorzystanie amerykańskichuzbrojonych sił w Indochinach.

17

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Polityczne artykuły porozumienia o zawieszeniu broni nie zostaływykonane, i działania bojowe nie ustały. W 1973 roku i napoczątku 1974 Sajgonskiemu Rządowi udało się osiągnąć istotnepowodzenie, ale w końcu z 1974. czasowy rewolucyjny rządPołudniowego Wietnamu naniósł kontruderzenie i w 1975 razem zPółnocnowietnamskim wojskiem przedsięwziął generalne natarcie. Wmarcu zajęli miasto Mietchuot, i Sajgonskie wojska z przymusuopuściły całe terytorium Centralnego plateau. Ich odwrót wkrótceprzekształcił się w bezładną ucieczkę, i do środka kwietniakomuniści opanowali dwie trzecie części terytorium kraju. Hue,Danang, Kuangngaj, Kuinion i Nha Trang padły bez oporu; Sajgonznalazł się w otoczeniu, i 30 kwietnia 1975 rokuPołudniowowietnamskie wojska złożyły broń.

18

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”

Wnioski

19

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”Wietnamska wojna skończyła się. Z 1961 po 1975 zginęło 56 555amerykańskich wojskowych, 303 654 człowieka dostały zranienia. UWietnamczyków zginęło nie mniej 200 000 sajgonskich żołnierzy,blisko miliona żołnierzy Narodowego frontu wyzwoleniaPołudniowego Wietnamu i wojska Północnego Wietnamu, a takżepołmiliona obywateli. Jeszcze kilku milionów człowiek zostałorannych, koło dziesięciu milionów zostali bez dachu.Wojna w Wietnamie nosiła lokalny charakter. Ale przeobraziła sięw przewlekłą krwawą wojnę z dużymi stratami wszystkichwciągniętych w nią państw. Nawet amerykański rząd, staranniestarający się ukryć prawdziwe straty we Wietnamie, zmuszony byłuznać, że w swoim rozmachu wojna w Wietnamie dla USA była dużąwojną, będącą wartą ogromnych nakładów. I ta wojna nie zostaławygrana.Z całą pewnością mogę powiedzieć, że wojna we Wietnamieprzedstawia oczywiste zainteresowanie dla studiowania. Całedoświadczenie Wietnamskiej wojny świadczy o niemożności stawkina siłę jak sposób osiągnięcia celów politycznych. Na tympolega, pierwsza, najważniejsza lekcja praktyki «małych wojen ».Wtrącając się w wojnę we Wietnamie USA próbowały rozszerzyćsferę swojego politycznego i ekonomicznego panowania. Nie udałosię. Jednak wyniki wojny sprowadziły zupełnie te obliczenia. Tostanowi dowód niepowodzenia strategii « lokalnej » wojny.Doświadczenie pokazało, że Ameryka, wchodząc na prostą uzbrojonąingerencję często została zmuszona do ograniczania skalewykorzystania swoich uzbrojonych sił i woorużenij, żeby niewywołać w odpowiedź dużych antywojennych wystąpień jak wewnątrzkraje tak i na międzynarodowej arenie.Obliczoną rolę w niepowodzeniu strategii « lokalnego » wojnyzagrały sprzeczności między sojusznikami, a niekiedy i oczywistąodmowę partnerów USA wiązać siebie odpowiedzialnością zadziałania połączonych Stanów, próbujących odgrywać rolę «światowego żandarma ». W przebiegu wojny w Wietnamie połączonymStanom nie udało się organizować naprawdę jednolitykontrrewolucyjny front. Podstawowi partnerzy USA pod różnymipretekstami uchylili się od bezpośredniego udziału w wojnie, apewne pod naciskiem zapewnili ograniczone kontyngentu wojsk.Praktyczny udział sojuszników SEATO w działaniach wojennych niedał oczekującego Washingtonem rezultatu. Liczebność ich wojskzestawiała 15 % od liczebności amerykańskich. Takim czynem,koalicyjnej wojny przeciwko narodowowyzwoleńczym siłom weWietnamie z oparciem na SEATO nie wyszło.Wietnamska wojna, w

20

Trotsko Kateryna (5706) Polityka Zagraniczna USA prof.nadzw. Bohdan Szklarski( sesja letnia 2013r. „Analiza konfliktu we Wietnamie (1957- 1975)”istocie rzeczy, stała się poligonem, gdzie sprawdzały się oboknowe wzory zbrojenia i technika bojowa, organizacyjna strukturai bojowa nauka składu osobowego, formy i sposoby działańbojowych.Na podstawie doświadczenia działań bojowych USA we Wietnamie,kontynuowało się doskonalenie wzorów zbrojenia i technikibojowej. Wojnę we Wietnamie USA wykorzystali jak laboratoriumdla doskonalenia procesów zarządzania wojskami w « przyszłychkonfliktach ».Takim czynem, lekcje Wietnamskiej wojny okazały istotny wpływ nadoskonalenie uzbrojonych sił USA, ich operatywne i bojoweprzygotowywanie. W przebiegu wojny sprawdzały się nowe taktyczneprzyjmowania i używały się nowe wzory techniki bojowej izbrojenia.Doświadczenie Wietnamskiej wojny(II Wojny Indo-Chińskiej)przedstawia oczywiste zainteresowanie dla studiowania. Onaprzyciąga uwagę tym, że przedstawia możliwość sprawdzenia całejteorii i praktyki faktycznie po całym kołu problemów,obejmujących strategię i taktykę USA w wojnie w Wietnamie.

Bibliografia

1. Wiktor Wolski o II Wojnie Indochinskiej (Виктор Вольский оВьетнаме) http://viktorvolsky.worldpress.com

2. http://www.rjsmith.com/Iron_Triangle_Complete_01.html 3. « Powrót do ograniczonej wojny »4. http://coldwar.narod.ru/vietnamwar.htm 5. Zimna wojna. Konflikt we Wietnamie

http://www.coldwar.ru/conflicts/vietnam/vietnam_war.php

21