Page 1
การใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขายการใชประโยชนขอมลปรภมผานระบบเครอขาย
อนเตอรเนตอนเตอรเนต เพองานวางแผนจดการทรพยากรนาเพองานวางแผนจดการทรพยากรนา
โดยโดย
นายสทธนนท ทองใบ และนายศกย สกลไทยนายสทธนนท ทองใบ และนายศกย สกลไทย
หนวยปฏบตการวจยระบบการจดการแหลงนาหนวยปฏบตการวจยระบบการจดการแหลงนา
คณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยคณะวศวกรรมศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย
Page 2
หวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอหวขอทนาเสนอ
โ การกาวกระโดดจาก ระบบสารสนเทศ สระบบสารสนเทศ
ปรภม (Information System to Geo-Spatial Information ปรภม (Information System to Geo Spatial Information
System)
ปจจยทตองพจารณาในการจดทา ระบบปรภมสารสนเทศปจจยทตองพจารณาในการจดทา ระบบปรภมสารสนเทศ
การเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมล
การแบงแยกขอมลตามลกษณะ
ตวอยางการนาขอมลไปประยกตใช
Page 3
11. . การกาวกระโดดจากการกาวกระโดดจาก ระบบสารสนเทศระบบสารสนเทศ สระบบปรภมสระบบปรภม
สารสนเทศสารสนเทศ
จากเดมทระบบสารสนเทศจากเดมทระบบสารสนเทศ ทกประเภทบรษทและซอฟตแวรทกประเภทบรษทและซอฟตแวร มงเนนมงเนน
ทการใหขอมลเพอการจดการในเชงสถตทการใหขอมลเพอการจดการในเชงสถต สะทอนออกมาเปนขอมลสะทอนออกมาเปนขอมล
เชงปรมาณในแกนของเวลาเชงปรมาณในแกนของเวลา
ไ ส ส ส ใ ไ ส ส ส ใ ซงขอมลดงกลาวไมสามารถสะทอนสภาพพนทในลกษณะกายภาพซงขอมลดงกลาวไมสามารถสะทอนสภาพพนทในลกษณะกายภาพ
เชนเชน ตาแหนงตาแหนง ทศทางทศทาง และขนาดและขนาด
จากปญหาของระบบเดมจากปญหาของระบบเดม แนวโนมไดกอใหเกดการพฒนาโดยการแนวโนมไดกอใหเกดการพฒนาโดยการ
ประสานขอมลทางกายภาพประสานขอมลทางกายภาพ เขากบระบบสารสนเทศเดมเขากบระบบสารสนเทศเดม ซงนาไปสซงนาไปสประสานขอมลทางกายภาพประสานขอมลทางกายภาพ เขากบระบบสารสนเทศเดมเขากบระบบสารสนเทศเดม ซงนาไปสซงนาไปส
ระบบปรภมสารสนเทศระบบปรภมสารสนเทศ ทพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจทพฒนาระบบสนบสนนการตดสนใจ ทถกทถก
เลอกใชในระบบเลอกใชในระบบ
Page 4
ระบบทนาไปสความเขาใจพนทอยางแทจรง
Page 5
โ โ ไ ไ การกาวกระโดดทแทจรงการกาวกระโดดทแทจรง คอการทสอสารขอมลจากระบบทไดผานทางคอการทสอสารขอมลจากระบบทไดผานทาง
เครอขายเครอขาย Internet Internet ซงชวยเชอมซงชวยเชอม และประสานขอมลบนฐานของและประสานขอมลบนฐานของ ฐ ฐ
การรบรขอมลปรภมสารสนเทศการรบรขอมลปรภมสารสนเทศ ในระดบพนทอยางแทจรงในระดบพนทอยางแทจรง อนนาไปสอนนาไปส
การสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนในการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนใน ระดบพนทระดบพนท ระดบจงหวดระดบจงหวดการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนในการสอดประสานแผนพฒนาระหวางกนใน ระดบพนทระดบพนท ระดบจงหวดระดบจงหวด
และระดบประเทศและระดบประเทศ
Page 6
22. . ปจจยทตองพจารณาในการจดทาระบบสารสนเทศปจจยทตองพจารณาในการจดทาระบบสารสนเทศปรภมปรภม
I. ความคมคา และ ประโยชนทไดรบ
- มการจดการขอมลเชงพนท ? มการจดการขอมลเชงพนท ?
- ขดความสามารถในการจดการขอมลของระบบ GIS ?
- การนาเทคโนโลยสมยใหมมาใชในการทางานเพอเพมประสทธภาพ ?
II องคประกอบของระบบสารสนเทศปรภม
- ความตองการของระบบสารสนเทศปรภม ?
II. องคประกอบของระบบสารสนเทศปรภม
บคลากร
ขอมลเชงพนท
ขนตอนการทางาน
เครองคอมพวเตอรและอปกรณตางๆ โปรแกรม
Stand Alone GISInternet GIS
Page 7
III. ระบบการใหบรการสารสนเทศปรภมผานระบบเครอขาย
ขอมลเชงพนท (Geo-Spatial Data)
ขอมลเวกเตอร (Vector Data)
ขอมลราสเตอร (Raster Data)
ใ ป OGC St d d มาตรฐานการใหบรการขอมลปรภม OGC Standards
การเขาถงขอมลสารสนเทศปรภม การเขาถงขอมลสารสนเทศปรภม
การใชเครอขายอนเตอรเนตเปนหลก
(computer networks or http protocol)
แนวทางการเรยกใชขอมลปรภมจากแมขาย
Page 8
แนวทางการเรยกใชขอมลปรภมจากแมขายทนยมใชในปจจบน
ระบบ Web Base Application หรอ Web GIS
ป ( f G C )เปนระบบการทางานผาน Web Browser (IE7, Firefox, Google Chrome)
ไดแก p.mapper , GeoExt, Openlayer, CartoWeb, Chameleon, Mapfish
ระบบ Desktop GIS
เปนระบบการทางานบนเครองคอมพวเตอร (Client) ทมการตดตงซอฟตแวร
GIS เพอเชอมตอเครองแมขาย (Server) ของผใหบรการตามมาตรฐาน OGCGIS เพอเชอมตอเครองแมขาย (Server) ของผใหบรการตามมาตรฐาน OGC
ไดแก Quantum GIS, Udig, ArcMap, ArcExplorer
ระบบ Broadband GIS ระบบ Broadband GIS
เปนระบบการเชอมตอขอมลจากเครองคอมพวเตอร (Client) ไปยงเครอง
แมขาย (Server) เพอรบสงขอมลแผนท (Bitmap) รองรบขอมลขนาดใหญ
โดยใชเทคโนโลยการสงขอมลความเรวสง มการตดตงซอฟตแวรเพอแสดงผล
ไดแก Google Earth, NASA worldwind (ชยภทร เนองคามา, 2549)
ระบบ Mobile GIS และอนๆ
Page 9
III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Web GIS
ประเมนพนทกกเกบนาจากขอมลภาพถายดาวเทยม
แหลงทของขอมลปรภม รวบรวมขอมลและเปดใหบรการโดย www.thaiwaterplan.org
Page 10
III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Web GIS
ขอมลภาพถายดาวเทยมขอมลภาพถายดาวเทยม
Google Map API
ขอมลโครงขายถนน (กระทรวงคมนาคม)
http://gis.mot.go.th:8399/arcgis/services/WMSroute/MapServer/WMSServerp g g g p
Page 11
III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Desktop GIS
ขอมลแบบจาลองความสงของภมประเทศ
http://www.thaiwaterplan.org/cgi-bin/ns_mapserv.exe
ขอมลขอบเขตการปกครอง (Shapfile *.shp)
Page 12
III. การเขาถงขอมลปรภมจากหลายแมขายในระบบอนเตอรเนตการใหบรการขอมลผานระบบ Desktop GIS
ขอมลพนทกกเกบนาขอมลพนทกกเกบนา
http://www.thaiwaterplan.org/cgi-bin/ns_mapserv.exe
ขอมลชดภาพถายดาวเทยม NASA (JPL)
http://wms jpl nasa gov/wms cgihttp://wms.jpl.nasa.gov/wms.cgi
Page 13
IV. ระบบการจดการขอมลเชงพนท
เทคนคเทคนค เพอชวยใหการทางานงายและสะดวกเพอชวยใหการทางานงายและสะดวก ระบบไดเตรยมเทคนคดานระบบไดเตรยมเทคนคดาน
IV. ร บบการจดการขอมลเชงพนท
เทคโนโลยและขอมลทยดหยนเทคโนโลยและขอมลทยดหยน โดยเทคโนโลยระบบสามารถทางานบนโดยเทคโนโลยระบบสามารถทางานบน
คอมพวเตอรคอมพวเตอร หรอหรอ ทางานแบบเครองแมขายกไดทางานแบบเครองแมขายกได การจดเกบขอมลสามารถทางานการจดเกบขอมลสามารถทางาน
ดวยดวย แบบฟอรมกระดาษแบบฟอรมกระดาษ//ไฟลไฟล หรอหรอ ทางานบนฐานขอมลทางานบนฐานขอมล กไดกได
เครองมอเครองมอ เปนของทจดหาและทาการฝกอบรมการใชไดไมยากเปนของทจดหาและทาการฝกอบรมการใชไดไมยาก เชนเชน แบบฟอรมแบบฟอรม
กระดาษกระดาษ//แบบฟอรมไฟลคอมพวเตอรแบบฟอรมไฟลคอมพวเตอร เครองเกบพกดเครองเกบพกด และคอมพวเตอรและคอมพวเตอร หรอหรอ
เครองแมขายเครองแมขาย
บคลากรบคลากร อาจเปนผมความรพนฐานการใชแบบฟอรกระดาษหรอการใชอาจเปนผมความรพนฐานการใชแบบฟอรกระดาษหรอการใช
คอมพวเตอรเบองตนคอมพวเตอรเบองตน หรอหรอ ผทสามารถดแลระบบบนเครอขายไดผทสามารถดแลระบบบนเครอขายได ตามความตามความคอมพวเตอรเบองตนคอมพวเตอรเบองตน หรอหรอ ผทสามารถดแลระบบบนเครอขายไดผทสามารถดแลระบบบนเครอขายได ตามความตามความ
สะดวกในการจดหาบคลากรใหเหมาะสมกบพนทสะดวกในการจดหาบคลากรใหเหมาะสมกบพนท
Page 14
แบบฟอรมแบบฟอรม//ไฟลคอมพวเตอรไฟลคอมพวเตอร
แบบฟอรมกระดาษแบบฟอรมกระดาษ หนาจอบนแมขายหนาจอบนแมขาย InternetInternet
Page 15
33 การเรมตนการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลดวยการรวบรวมขอมล33. . การเรมตนการเรมตน ดวยการรวบรวมขอมลดวยการรวบรวมขอมล
ใ ป ใ ป ป ใ ป ใ หวใจของระบบปรสารสนเทศหวใจของระบบปรสารสนเทศ คอคอ ขอมลขอมล หากปราศจากขอมลเรองราวในระบบกหากปราศจากขอมลเรองราวในระบบก
จะถกลดความนาเชอถอลงจะถกลดความนาเชอถอลง
ดงนนขอมลและการรวบรวมขอมลดงนนขอมลและการรวบรวมขอมล จงจาเปนตอระบบทงในดานจงจาเปนตอระบบทงในดานความครบถวนความครบถวน
รอบดานรอบดาน และและทนสมยทนสมย ซงไมตางกบระบบหมนเวยนโลหตในระบบซงไมตางกบระบบหมนเวยนโลหตในระบบ
ความถกตองอาจมความสาคญความถกตองอาจมความสาคญ แตในการเรมตนพฒนาระบบการไดเหนขอมลแตในการเรมตนพฒนาระบบการไดเหนขอมล
รอบดานมสาคญในลาดบแรกรอบดานมสาคญในลาดบแรก เพราะจะชวยใหผรวบรวมและพฒนาขอมลไดเพราะจะชวยใหผรวบรวมและพฒนาขอมลไดญญ
ศกษาและหาสาระจากขอมลศกษาและหาสาระจากขอมล ทงในเชงนามาเปรยบเทยบทงในเชงนามาเปรยบเทยบ หรอคดสรรหรอคดสรร นอกจากนนนอกจากนน
จงควรใหความสาคญทความทนสมยเปนอนดบตอมาจงควรใหความสาคญทความทนสมยเปนอนดบตอมา
Page 16
History PresentTrend
ป 10 เดอน10 วน
10 ชวโมง10 นาท
10 ป 10 เดอน
ปญหาของขอมล ขอมลปจจบนแมนผดกยงสามารถทวนถามขอมลญ
จากแหลงอนได แตขอมลยอนหลงหากบกพรอง จะหาขอมลมาตรวจทาน
ความถกตองไดยาก แตกยงสามารถใชเปนฐานในการพจารณาขอมลใหมความถกตองไดยาก แตกยงสามารถใชเปนฐานในการพจารณาขอมลใหม
ในลกษณะแนวโนมทางสถตได
Page 17
ขอจากด ขอมลสามารถ ลงรายละเอยดระดบพนทไดเทาไหร ยงเปน
ประโยชนแต กจะมขอจากดในการไดมา ทงในดานขนาดของไฟล และ
กรรมวธในการนามาใชงาน ดงนนการกาหนดกรอบของขอมลให
เพยงพอตอระดบการใชงาน กเปนอกเรองหนงทตองคานงถง
Page 18
44. . การแบงแยกขอมลตามลกษณะการแบงแยกขอมลตามลกษณะ
ไ ใ โ ไ ใ โ ขอมลทจดเตรยมไวในโครงสรางของระบบมขอมลทจดเตรยมไวในโครงสรางของระบบม 3 3 ลกษณะลกษณะ
1.1. ขอมลเพอการจดการขอมลเพอการจดการ (Management Information System(MIS)) (Management Information System(MIS)) เปนเปน
ขอมลเชงสถตขอมลเชงสถต ตางๆตางๆ เชนเชน ปรมาณนาฝนเฉลยปรมาณนาฝนเฉลย จานวนแหลงนาจานวนแหลงนา ขอมลการการใชขอมลการการใช
นาของการประปานาของการประปา ขอมลสถตของชลประทานขอมลสถตของชลประทาน เปนตนเปนตน
2.2. ขอมลสารสนเทศขอมลสารสนเทศปรภมภม ((Geographic Information System (GIS)) Geographic Information System (GIS)) เปนเปน
ขอมลเชงพนทขอมลเชงพนท ใหขอมลใหขอมล เปนตาแหนงเปนตาแหนง ขนาดขนาด ทศทางทศทาง รวมถงรวมถง ขอมลรายละเอยดขอมลรายละเอยด
ประกอบประกอบ
3.3. ขอมลงคความรขอมลงคความร (Knowledge Based)(Knowledge Based) เปนขอมลประเภทเอกสารเปนขอมลประเภทเอกสาร กฎหมายกฎหมาย3.3. ขอมลงคความรขอมลงคความร (Knowledge Based) (Knowledge Based) เปนขอมลประเภทเอกสารเปนขอมลประเภทเอกสาร กฎหมายกฎหมาย
ระเบยบระเบยบ คมอการทางานคมอการทางาน เปนตนเปนตน
Page 19
55. . ตวอยางการนาขอมลไปประยกตใชตวอยางการนาขอมลไปประยกตใช
สามารถแสดงออกไดสามารถแสดงออกได 3 3 ลกษณะลกษณะ คอคอ
1.1. แสดงสภาพสถานะการณแสดงสภาพสถานะการณ ((Status) Status) ในสวนนขนอยกบความเปนปจจบนของในสวนนขนอยกบความเปนปจจบนของ
ขอมลขอมล ในบางกรณอาจหาขอมลทเปนปจจบนไดในบางกรณอาจหาขอมลทเปนปจจบนได อาจนาคาเฉลยในรอบอาจนาคาเฉลยในรอบ 10 10 ปมาปมา
ใชเปนฐานแลวประเมนเปนกรอบทเปนไปไดของสถานการณใชเปนฐานแลวประเมนเปนกรอบทเปนไปไดของสถานการณ
2.2. แสดงภาพการจดการแสดงภาพการจดการ ((Manage) Manage) เมอไดภาพทนาจะเปนของสถานการณอาจเมอไดภาพทนาจะเปนของสถานการณอาจ
นาภาพการจดการเผชญภยนาภาพการจดการเผชญภย มาซอนทบกบขอมลสถานการณเพอประเมนผลของมาซอนทบกบขอมลสถานการณเพอประเมนผลของ
การจดการวาเพยงพอทจะรบมอสถานการณไดหรอไมการจดการวาเพยงพอทจะรบมอสถานการณไดหรอไม ((เชนเชน การปองกนกอนการปองกนกอน
สถานการณสถานการณ, , การรบมอในสถานการณการรบมอในสถานการณ และการบรรเทาภยและการบรรเทาภย))
3.3. แสดงภาพแนวโนมในอนาคตแสดงภาพแนวโนมในอนาคต (Simulate)(Simulate) เมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอมเมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอม3.3. แสดงภาพแนวโนมในอนาคตแสดงภาพแนวโนมในอนาคต (Simulate) (Simulate) เมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอมเมอเราทราบขอมลปจจยแวดลอม
สถานการณเราสามารถตงสมมตฐานภายใตเงอนไขแวดลอมดงกลาวสถานการณเราสามารถตงสมมตฐานภายใตเงอนไขแวดลอมดงกลาว และและ
ประเมนความเปนไปไดในอนาคตประเมนความเปนไปไดในอนาคต ในหลายๆในหลายๆ สมมตฐานสมมตฐาน เพอเตรยมแผนในการเพอเตรยมแผนในการประเมนความเปนไปไดในอนาคตประเมนความเปนไปไดในอนาคต ในหลายๆในหลายๆ สมมตฐานสมมตฐาน เพอเตรยมแผนในการเพอเตรยมแผนในการ
จดการในอนาคตจดการในอนาคต
Page 20
อภปรายอภปราย ถามถาม ตอบตอบ
Page 21
Thank youThank youyy