1 เกณฑ์การรับรู้รายได้ – รายจ่าย ทางบัญชี กับ ทางภาษีต่างกันอย่างไร
1
เกณฑการรบรรายได – รายจาย ทางบญช กบ ทางภาษตางกนอยางไร
เกณฑการรบรรายได – รายจาย ทางบญช กบ ทางภาษตางกนอยางไร
น ำเสนอโดย
TAX – ACT9 Channel
2
เนอหา :
เกณฑการรบร
รายได-รายจาย
ทางบญช
กบ
ทางภาษ
ตางกนอยางไร
เกณฑการรบรรายได – รายจาย ทางบญช กบทางภาษตางกนอยางไร
① หลกการบญช แตกตาง จากหลกการภาษ อยางไรหรอไม
② ค าอธบายความหมาย “ เกณฑคงคาง ” (ตามหลกการบญช)
③ ค าอธบายความหมาย “ เกณฑสทธ ” (ตามหลกภาษ) และ
เกณฑอนๆตาม ทป.1/2528(แกไขลาสดโดยค าส งท ทป.155/2549)
④ บทสรป เกณฑคงคาง (ตามหลกบญช) กบ เกณฑสทธและเกณฑอนๆ
(ตามหลกภาษ)
TAX – ACT9 Channel
TAX – ACT9 Channel
3
หลกการบญช แตกตางจาก หลกการภาษ
หลกการบญช กบ หลกการภาษ มความแตกตางกน ดงน
รายการ หลกการบญช หลกภาษอากร
❶ กฎเกณฑหลก แมบทการบญช ประมวลรษฎากร
❷ กฎเกณฑทเกยวของ มาตรฐานการบญช การตความมาตรฐานการบญช แนวปฏบตทางการบญช
พระราชกฤษฎกา ประกาศ / ค าสง กฎกระทรวง ค าวนจฉยฯ ค าพพากษา
TAX – ACT9 Channel
4
หลกการบญช แตกตางจาก หลกการภาษ
หลกการบญช กบ หลกการภาษ มความแตกตางกน ดงน
รายการ หลกการบญช หลกภาษอากร
❸ เกณฑในการรบรรายได และคาใชจาย
เกณฑคงคาง เกณฑสทธ หรอเกณฑอนๆตาม ทป.1/2528 (แกไขลาสดโดยค าสงท ทป.155/2549) เฉพาะกรณอนญาต
❹ เงอนไขหลกเปนไปตาม นยามและการรบร รายได คาใชจาย ตามแมบทการบญช การตความมาตรฐานการบญชและแนวปฏบตทางการบญชทเกยวของ
ประมวลรษฎากร มาตรา 65 มาตรา 65 ทว มาตรา 65 ตร และ ทป.1/2528 (แกไขลาสดโดยค าสงท ทป.155/2549) รวมทงกฎและประกาศอนๆทเกยวของ
TAX – ACT9 Channel
5
ค าอธบาย
ความหมาย
เกณฑคงคาง
(ตามหลกการบญช)
เกณฑคงคาง (ตามแมบทการบญช)
“ เกณฑคงคาง” แสดงถง รายการและเหตการณทางบญชจะรบร เมอเกดขน มใชเมอมการรบหรอจายเงนสดหรอการเทยบเทาเงนสด โดยรายการตางๆจะบนทกบญชและแสดงในงบการเงนตามงวดทเกยวของ
งบการเงนทจดท าขนภายใต เกณฑคงคาง จะใหขอมล แกผใชงบเกยวกบ •รายการคาในอดตทเกยวของกบการรบ และจายเงนสด
• ขอมลเกยวกบภาระผกพนทกจการตองจายเปนเงนสดในอนาคต
• ขอมลเกยวกบทรพยากรทจะไดรบเปนเงนสดในอนาคต
การรบรรายไดและคาใชจายทางบญช ใช เกณฑคงคาง
TAX – ACT9 Channel
6
“เกณฑสทธ ” ความหมายของเกณฑสทธ...คอ ใหน ารายไดทเกดขนในรอบระยะเวลาบญชใด แมวาจะยงไมไดรบช าระในรอบระยะเวลาบญชนนมารวมค านวณเปนรายไดในรอบระยะเวลาบญชนน และใหน ารายจายทงสนทเกยวกบรายไดนน แมจะยงมไดจายในรอบระยะเวลาบญชนนมารวมค านวณเปนรายจายของรอบระยะเวลาบญชนน
การค านวณรายไดและรายจายเพอเสยภาษเงนไดนตบคคลใหใช เกณฑสทธ
ค าอธบาย
ความหมาย
เกณฑสทธ
(ตามหลกภาษอากร)และ
เกณฑอนๆตาม
ทป.1/2528
(แกไขลาสดโดยค าส งท
ทป.155/2549)
TAX – ACT9 Channel
7
การรบรรายได – รายจาย ใชเกณฑอนๆ
ตาม ทป.1/2528
(แกไขลาสดโดยค าส งททป.155/2549)
8
❶ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ โดยใชเกณฑเงนสด ① ธนาคารพาณชย / เงนทน /
หลกทรพย/เครดตฟองซเอร เฉพาะดอกเบยผดนดตดตอกนเกน 3 เดอน
② ประกนชวต ธรกจบตรเครดต
และกจการอนท านองเดยวกน เฉพาะดอกเบยผดนดช าระตดตอกนเกน 6 เดอน และ
มการคาดหมายวา จะไมสามารถเกบหนได โดยลกหนไมมเงนหรอ
ทรพยสนเพยงพอทจะช าระหน ใหน ารายไดมารบรในเดอนทไดรบช าระ
จรง (ตองเขาเงอนไขทง 2 ขอ ตอเนองกน)
ประกนชวต ส าหรบ
“ เบยประกนชวต”ใหน ามาเปนรายไดในรอบระยะเวลาบญชทไดรบ
ช าระจรง
ใหน ามาเปนรายไดในรอบระยะเวลาบญชทไดรบช าระจรง
( ไมมเงอนไขเลย ส าหรบเบยประกนชวตเปลยนไดทนท )
TAX – ACT9 Channel
9
❷ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการฝากขายสนคา
กจการฝากขายสนคาใหน ารายไดท งจ านวนมาเปน รายได ในรอบทมการฝากขาย เวนแต
กรณไดท าสญญาตงตวแทนผรบฝากขายสนคาเปนลายลกษณอกษร โดยผรบฝากไดรบคาตอบแทน
หรอบ าเหนจตามทก าหนด ใหค านวณ รายได ตอเมอรบฝากขายสนคาไดขายสนคาใหแกผซอ
TAX – ACT9 Channel
10
TAX – ACT9 Channel
❸ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการใหเชาทรพยสน
กจการใหเชาทรพยสน ใหน ารายไดและรายจายมาเปน รายไดและรายจาย
ในแตละรอบระยะเวลาบญช ตามสวนแหงระยะเวลาการใหเชาทรพยสน
(หรอ เรยกอกอยางวา เกณฑเฉลยรายได )
สวน ผเชาทรพยสน ตองใช เกณฑสทธ โดยตองน าคาเชามาเปนรายจายในแตละรอบระยะเวลาบญชนน
11
TAX – ACT9 Channel
❹ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการขายผอนช าระทกรรมสทธ
ไดโอนไปยงผซอ
กจการขายผอนช าระทกรรมสทธไดโอนไปยงผซอ
ใหน ารายไดและรายจายมาเปน รายไดท งจ านวน ในรอบทมการซอขายสนคานน
12
TAX – ACT9 Channel
❺ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการใหเชาซอ
กจการใหเชาซอหรอขายผอนช าระทกรรมสทธ ยงไมไดโอน ไปยงผซอ และมสญญาเกนหนงรอบ
ระยะเวลาบญช
กจการขายผอนช าระทกรรมสทธยงไมไดโอนไปยงผซอและมสญญาเกนหนงรอบระยะเวลาบญช ใหน าก าไร
จากการขายมารวมค านวณเปนรายไดท งจ านวนในรอบระยะเวลาทมการใหเชาซอหรอขายผอนช าระ
ดอกผลเชาซอหรอขายผอนช าระใหน ามาเปนรายไดแตละงวดตามวธการทางบญชทรบรองทวไป
สวนดานผเชาซอหรอผซอจากการขายผอนช าระตองใชเกณฑสทธ โดยน าทรพยสนทไดมาค านวณ
หกคาสกหรอตามมลคาทตองพงช าระท งหมดโดยจะหกไดไมเกนเชาซอหรอราคาทจะตองผอนช าระใน
รอบระยะเวลาบญช
13
TAX – ACT9 Channel
❻ ทป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการรบเหมากอสราง
กจการรบเหมากอสราง
ใหน ารายไดและรายจายตามอตราสวนของงานทท าเสรจตามวธการทางบญชทรบรองทวไปมา
รวมค านวณเปนรายไดและรายจายในรอบระยะเวลาบญชนน
14
TAX – ACT9 Channel
❼ ท.ป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการคาอสงหารมทรพย
① กจการคาอสงหารมทรพย ใหค านวณเปนรายไดและรายจายทงจ านวน กรณการจดทะเบยนโอน
กรรมสทธเฉพาะการขายทมการจดทะเบยนโอนในรอบเดยวกบการขาย
② ใหค านวณรายไดและรายจายตามอตราสวนของงานทท าเสรจ หรอ ค านวณรายไดและรายจายตามงวด
ทถงก าหนดช าระโดยวธการค านวณตามอตราก าไรขนตน เมอเลอกใชวธการใดแลวตองใชวธการนนตลอดไป
ค าวา “ กจการคาอสงหารมทรพย ” หมายความวา การขายทดน การขายทดนพรอมสงปลกสราง การขายสงปลกสราง และการขายอาคารชด
15
TAX – ACT9 Channel
❽ ท.ป.155/2549 กรณไมตองใชเกณฑสทธ ของกจการสนามกอลฟ / กจการ
ใหบรการตามสญญาระยะยาวแกสมาชก
กจการสนามกอลฟ / กจการใหบรการตามสญญาระยะยาวแกสมาชก ใหน ารายไดทเรยกเกบ หรอพงเรยกเกบใน
ลกษณะเงนกอนฯ (เงนคาสมาชก เงนประกน เงนมดจ า เงนจายลวงหนา เพอเปนคาใชจาย)
มารวมค านวณเปนรายได ดงน
① เปนรายไดท งจ านวนในรอบระยะเวลาบญชทไดใหบรการ
② น ามาเฉลยตามสวนแหงจ านวนป แตไมเกน 10 รอบระยะเวลาบญชทไดเรมใหบรการ
กรณทมจายคนตามขอตกลง ใหน ามาถอเปนรายจายในรอบระยะเวลาบญชทไดจายเงนคน
16
สรป
เกณฑคงคาง (ตามหลกบญช) กบ เกณฑสทธและเกณฑอนๆ (ตามหลกภาษ)
TAX – ACT9 Channel
17
สรป เกณฑคงคาง (ตามหลกบญช) กบ เกณฑสทธและเกณฑอนๆ (ตามหลกภาษ) เกณฑสทธ ไมใช เกณฑคงคาง แตสวนใหญจะคลายกบ เกณฑคงคาง
เกณฑสทธนนเปนมมมองของการจดเกบภาษ เปนหลกเกณฑของกรมสรรพากร ไมใชเกณฑคงคางตามหลกการบญช
เกณฑคงคาง ( ตามแมบทการบญช )
• เกณฑคงคาง แสดงถง รายการและเหตการณทางบญชจะรบรเมอเกดขน มใช เมอมการรบหรอจายเงนสดหรอรายการเทยบเทา
เงนสดโดยรายการตางๆจะบนทกบญช และแสดงในงบการเงนตามงวดทเกยวของ
• งบการเงนทจดท าขนภายใตเกณฑคงคาง จะใหขอมลแกผใชงบเกยวกบ
1) รายการคาในอดตทเกยวของกบการรบและการจาย
2) ขอมลเกยวกบภาระผกพนทกจการตองจายเปนเงนสดในอนาคต
3) ขอมลเกยวกบทรพยากรทจะไดรบเปนเงนสดในอนาคต
เกณฑสทธ หมายถง
ใหน ารายไดทเกดขนในรอบระยะเวลาบญชใด แมวาจะยงไมไดรบช าระในรอบระยะเวลาบญชนน แมจะยงมไดจายในรอบ
ระยะเวลาบญชนนมารวมค านวณเปนรายจายของรอบระยะเวลาบญชนน
TAX – ACT9 Channel
18
บทสรป เกณฑคงคาง (ตามหลกบญช) กบ เกณฑสทธและเกณฑอนๆ (ตามหลกภาษ) ในการศกษาเกยวกบการรบรรายได – รายจาย ในการค านวณก าไรสทธ (มาตรา 65) เพอเสยภาษเงนไดนตบคคล ของบรษท
หรอหางหนสวนนตบคคล แยกพจารณาได 2 กรณ คอ
1) ใชเกณฑสทธ
2) ใชเกณฑอนๆนอกจากเกณฑสทธได (ตามกฎเกณฑน ไมตองขออนมตตออธบดกรมสรรพากร)
2.1 ตาม ทป.1/2528 (แกไขโดย ทป.155/2549)
2.2 ตาม ป.73/2541 (แกไขเพมเตมโดยค าส งกรมสรรพากรท ป.74/2541)
เกยวกบ แนวปฏบตการรบรรายได ตามค าส ง ป.73/2541 ม 3 หวขอใหญ
(1) การรบรรายไดของกจการรบเหมากอสราง
(2) รายไดตามสญญาเชาระยะยาว / บรการระยะยาว (เงนมดจ า เงนจายลวงหนา เงนจอง เงนประกน ทจายเปนกอน)
(3) เวนแตกรณตอไปน ไมตองน าเงนกอนมาเปนรายไดในการเสยภาษเงนไดนตบคคล ภาษมลคาเพม ภาษหก ณ ทจาย
(3.1) เงนมดจ า เงนประกน (ภาชนะบรรจสนคา)
(3.2) เงนมดจ า เงนประกน (ใหเชาอสงหารมทรพย)
TAX – ACT9 Channel
19
❶❶
ความแตกตาง
สรป
ความแตกตางของ เกณฑคงคาง และ เกณฑสทธ
❶ การใชบงคบเกณฑรบรรายได – รายจาย
เกณฑคงคาง
ใชส าหรบการรบรรายไดและคาใชจายในทางบญช ตามมาตรฐานบญชท
รบรองทวไป
(มาตรฐานการรายงานทางการเงนส าหรบกจการทไมมสวนไดเสยสาธารณะ)
เกณฑสทธ
ใชส าหรบการรบรรายไดและรายจาย เพอการค านวณก าไรสทธทางภาษ
อากร
TAX – ACT9 Channel
20
❶❶
ความแตกตาง
สรป
ความแตกตางของ เกณฑคงคาง และ เกณฑสทธ
❷ เนอหาสาระของเกณฑรบรรายไดตามเกณฑคงคางและเกณฑสทธ
เนองจากในทางภาษอากรโดยเฉพาะภาษเงนไดนตบคคลไดน าหลกเกณฑทางบญชมาบญญตเปน
หลกเกณฑในการจดเกบภาษอากรเปนอนมาก โดยเฉพาะส าหรบภาษเงนไดนตบคคล อาท น า
“ ก าไรสทธ ” มาใชเปนหลกในการจดเกบภาษเงนไดนตบคคลตาม
“หลกความสามารถในการเสยภาษอากร ” โดยวดความสามารถจากจ านวนก าไรสทธของบรษทหรอหางหนสวนนตบคคล
เมอน าหลกการค านวณก าไรสทธทางบญชมาปรบใชเปนหลกความสามารถในการเสยภาษเงนไดนต
บคคล จงจ าเปนตองน าหลกเกณฑการรบรรายไดและรายจายในทางภาษมาปรบใชดวย แตหากใชค า
วา “ เกณฑคงคาง ” กจะท าใหเกดความคบแคบในการตความในทางภาษอากรซงอาจเกดผล
เสยหายแกรฐได จงบญญตค าวา “ เกณฑสทธ ” ขน เพอใหมความแตกตางไดในบางประการ
TAX – ACT9 Channel
21
❶❶
ความแตกตาง
สรป
ความแตกตางของ เกณฑคงคาง และ เกณฑสทธ
อาท อ านาจเจาพนกงานประเมน ในการประเมนรายไดเพมขนใหเปนไปตามราคาตลาด
ตามนยมาตรา 65 ทว(4)แหงประมวลรษฎากร การถอเปนการขายสนคาตามนยมาตรา
70 ตรแหงประมวลรษฎากร รายไดและรายจายจากการตราคาทรพยสน กรณเลกกจการ
ตามมาตรา 74(1) แหงประมวลรษฎากร
ดงนน...กลาวโดยสรป “ เกณฑสทธ ” กคอ.... เกณฑคงคาง + สทธเรยกรองในทางภาษอากร + อ านาจเจา
พนกงานประเมน +เงอนไขการรบรรายไดและรายจายตามท
บญญตไวในประมวลรษฎากร
TAX – ACT9 Channel
22
ขอมลทใชอางองมาจาก
- สภาวชาชพบญช :บทความของ รศ.ดร.วรศกด ทมมานนท
- บทความของ อ.สเทพ พงษพทกษ
- หนงสอภาษอากร และเอกสารอบรม
อ.เกรยงศกด ประสงคสกาญจน
- มาตรฐานการรายงานทางการเงน
ส าหรบกจการทไมมสวนไดเสย
สาธารณะ
- ขอมลจากเวบไซดกรมสรรพากร
สภาวชาชพบญช
- และความรทไดจากอาจารยทกทาน
ขอกราบขอบพระคณคร อาจารย ทไดถายทอดความรไวใหเปนวทยาทานแกลกศษย
TAX – ACT9 Channel
23
ขอบคณทกทานทตดตามรบชม
24