Page 1
การสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
นางสาวนรไลลา ตอระ รหสนกศกษา 5520710111
นางสาวอานซะห ลาเตะ รหสนกศกษา 5520710190
บรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
เลขท 999/9 อาคารดออฟฟศเคสแอทเซนทรลเวลด ชน 11, 12 ถนนพระราม 1
แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
Page 2
วนท 29 เดอนเมษายน2559
เรอง ขอสงรายงานการปฏบตงานสหกจศกษา
เรยนอาจารยทปรกษาสหกจศกษา สาขาวชานโยบายสาธารณะ
ดร.สรวฒน ชอไมทอง
ตามทขาพเจา นางสาวนรไลลา ตอระ และนางสาวอานซะห ลาเตะ นกศกษาสาขาวชานโยบาย
สาธารณะ คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ไดไปปฏบตงานสหกจศกษาระหวางวนท11 เดอน
มกราคม2559 ถงวนท 29 เดอนเมษายน2559 ในต าแหนงนกศกษาฝกงาน ฝายทรพยากรบคคล แผนกสรร
หาวาจางกบบรษทในกลมเซนทรลมาเกตตง (CMG) และไดรบมอบหมายจากพนกงานทปรกษา ใหศกษา
และท ารายงานเรอง การสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานในบรษทเซนทรลมารเกตตงกรป (CMG)
บดน การปฏบตงานสหกจศกษาไดสนสดลงแลว ขาพเจาจงขอสงรายงานดงกลาวมาพรอมกนน
จ านวน 1 เลม เพอขอรบค าปรกษาตอไป
จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา
ขอแสดงความนบถอ
(นางสาวนรไลลา ตอระ และนางสาวอานซะห ลาเตะ)
ก
Page 3
ชอโครงงานการปฏบตงานสหกจศกษา การสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
ผรายงาน นางสาวนรไลลา ตอระ และนางสาวอานซะห ลาเตะ
คณะ รฐศาสตร
สาขาวชา นโยบายสาธารณะ
.................................................................
(ดร.สรวฒน ชอไมทอง)
อาจารยทปรกษาสหกจศกษา
.................................................................
(นางสาวฐตมา ออนส าอางค)
เจาหนาททปรกษา
คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบรายงานการปฏบตงานสหกจศกษาฉบบน เปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรรฐศาสตรบณฑต สาขาวชานโยบายสาธารณะ
..........................................................................
(ผชวยศาสตราจารยชดชนก ราฮมมลา)
คณบดคณะรฐศาสตร
ข
Page 4
ชอโครงงาน การสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
ชอนกศกษา นางสาวนรไลลา ตอระ และนางสาวอานซะห ลาเตะ
รหสนกศกษา 5520710111/5520710190
สาขาวชา นโยบายสาธารณะ
อาจารยทปรกษา ดร.สรวฒน ชอไมทอง
ปการศกษา 2559
บทคดยอ
(Abstract)
การวจยนมวตถประสงคเพอศกษากระบวนการสรรหาและคดเลอกสรรบคลากรในองคกรเซนทรลมาเกตตงกรป (CMG)รวมถงเพอศกษาปญหาในการด าเนนการสรรหาและเลอกสรรบคลากรในองคกรเซนทรลมาเกตตงกรป (CMG) ผลการศกษาพบวา การสรรหาเกดจากความจ าเปนขององคการในการจดตงหนวยงานขนมาใหมหรอการคาดการณทรพยากรมนษยในขนน นกวางแผนทรพยากรมนษยจะพจารณาถงจ านวน และประเภทของพนกงานทองคการตองการ พรอมทงจ านวนและประเภทของคนทตองจางใหม ในขนนจะตองพจารณาใหละเอยด ตรวจสอบพนกงานทจะครบเกษยณอาย การโยกยาย การเลอนต าแหนง จะไดทราบจ านวนและประเภทของพนกงานทมอยจรงวาจ านวนเทาไร แลวน ามาเปรยบเทยบกบจ านวนทองคการทงหมด กจะสามารถรวาองคการตองจางพนกงานใหมในกลมใดบางและระยะเวลาใด การสรรหาในแตละครงตองใหไดจ านวนบคลากรมาสมครมากและมความรความสามรถสง มการเปดโอกาสโดยทวไปโดยเทาเทยมกน และใชระบบคณธรรมในการสรรหา แหลงในการสรรหาประกอบดวยแหลงภายในองคกรและแหลงภายนอกองคกร ซงแตละแหลงมขอดและขอเสยทแตกตางกนออกไปกลาวคอ
การสรรหาจากแหลงภายในองคกร ขอด - ประหยดคาใชจายในการสรรหาบคลากรในองคกรซงในการสรรหาบคลากรจาก
ภายในองคการเปนแหลงทมาของบคลากรทองคกรแทบไมตองเสยคาใชจาย เนองจากแตละองคกรจะมขอมลเกยวกบคณสมบตของสมาชกแตละคน ตลอดจนสมาชกแตละคนลวนปฏบตงานอยภายใน องคกร จงไมตองเสยเวลาทจะคนหาและจงใจใหบคลากรอยรวมงานกบหนวยงาน
ค
Page 5
- สรางขวญและก าลงใจในการปฏบตงานใหแกพนกงานเพอเปดโอกาสใหสมาชกในองคกรไดปฏบตงานในต าแหนงงานใหมซงท าใหบคลากรสามารถแสดงความร ความสามารถ และความรบผดชอบของตนตามงานทถนดสรางแรงจงใจในการปฏบตงานเพอความกาวหนาในอนาคตของตนอกดวย
ขอเสย
- ไมสามารถสรรหาไดในต าแหนงต าสดขององคกร แหลงภายในมจ านวนบคคลนอยกวาแหลงภายนอกและอาจท าใหองคการขาดการเปลยนแปลงหรอขาดความรเรมใหมๆ เพราะอาจท าใหองคการบคคลผมความรความสามารถแคบเฉพาะงานภายในองคกร ตลอดจนในกรณทองคการขยายตว คณสมบตของบคคลภายในอาจมจ ากด นอกจากนพนกงานอาจไมคอยยอมรบบคคลภายในทเคยรจกและเปนเพอนกนมากอนไดเลอนต าแหนงเปนหวหนางานของตน
การสรรหาจากแหลงภายนอก
ขอด
- เหมาะส าหรบองคการทขยายตวประกอบกจการใหมๆ ตลอดจนท าใหองคการเกดการเปลยนแปลง เนองจากไดบคคลจากหลายองคกรทมความคดแปลกใหมเขาสองคการ และองคการมโอกาสในการเลอกบคคลไดอยางกวางขวางมากกวาแหลงภายใน
ขอเสย
- การสรรหาภายนอกไดแก สนเปลองเวลาและคาใชจ ายมากในกรณทบรรจบคคลภายนอกเขาสต าแหนงสงทวางลงจะมผลกระทบตอขวญก าลงใจของบคคลภายในองคการทท างานอยกอน
ค
Page 6
กตตกรรมประกาศ
(Acknowledgment)
การทขาพเจาไดมาปฏบตงานสหกจศกษา ณ บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงตงแตวนท11เดอน
มกราคม2559 ถง วนท 29 เดอนเมษายน2559 สงผลใหขาพเจาไดรบความรและประสบการณตางๆ ทมคา
มากมาย ส าหรบรายงานวชาสหกจศกษาฉบบน ส าเรจลงไดดวยดจากความรวมมอและสนบสนนจากหลาย
ฝาย ดงน
1. นางสาวสพตรา ศรวภานนท ผชวยผอ านวยการ 2. นางสาวนวลนอย มสกล ผจดการ 3. นางสาวศรนทพย ศภกจจากร ผชวยผจดการ
4. นางสาวฐตมา ออนส าอางค หวหนางาน 5.นางสาวฐศนากานต ชนสมบรณ พนกงานอาวโส 6.นายกฤษณธรรม วฒสกลวานช พนกงานอาวโส 7. นางสาวอาภสรา น าชวนชย เจาหนาท 8.นางสาวรตนาวรรณ ไกรนาค เจาหนาท
9. นางสาวจฑาทพย นยมกล เจาหนาท 10.นางสาวนองนช แหวนทองค า เจาหนาท 11. นางสาวสพตรา เตชะ เจาหนาท
และบคคลทานอนๆทไมไดกลาวนามทกทานทไดใหค าแนะน าชวยเหลอในการจดท ารายงาน
ขาพเจาใครขอขอบพระคณผทมสวนเกยวของทกทาน ทมสวนรวมในการใหขอมล เปนทปรกษา
ในการท ารายงานฉบบนจนเสรจสมบรณ ตลอดจนใหการดแลและใหความเขาใจเกยวกบชวตของการ
ท างานจรง ขาพเจาขอขอบคณไว ณ ทน
(นางสาวนรไลลา ตอระ และนางสาวอานซะห ลาเตะ)
ผจดท าโครงงาน
29 เมษายน2559
ง
Page 7
สารบาญ
หนา จดหมายน าสง ก หนาอนมตรายงาน ข บทคดยอ ค กตตกรรมประกาศ ง สารบาญ จ บทท 1 บทน า 1 บทท 2 แนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ 4 บทท 3 วธการศกษา 40 บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 43 บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 56 บทท 6 รายงานการปฏบตงาน 58 บรรณานกรม ภาคผนวก
จ
Page 8
บทท 1
บทน า
1.1 ทมาและความส าคญของเรองทศกษา
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง เปนกลมบรษททมความมงมน และภารกจอยางเดนชดทจะเปน
ผแทนจ าหนายขายสงและขายปลกสนคาชนน าทเขาจากตางประเทศ และพรอมตลอดเวลาทจะตอบสนอง
ความตองการของลกคาและมภารกจทส าคญของบรษท คอ
1. CMG มงมนสความเปนเลศในธรกจดานการตลาดสนคาบรโภคททนสมย ดวยการมแบรนดท
เขมแขง และตอบสนองความตองการของลกคาตลอดเวลา
2. CMG จะมการบรหารจดการทมประสทธภาพ ท าใหองคกรเตบโตอยางมนคง สรางความพง
พอใจใหแก คคา พนกงาน ผถอหน และสงคม
ดงนนการปฏบตหนาทใหมประสทธภาพ ประสทธผล รกษามาตรฐานแหงความดและไดรบความ
เชอถอศรทธาตอประชาชน จ าเปนจะตองมบคลากรทมคณภาพในปรมาณทเหมาะสมกบงาน ซงทางบรษท
ในกลมเซนทรลมารเกตตง จงอยากใหพนกงานใหมทกทาน พฒนาความร ความสามารถ ประสบการณ
อยางตอเนอง โดยดงเอาศกยภาพตางๆ ทมอยในตวมาใชอยางเตมทในการท างาน เพอความเจรญกาวหนา
และประสบการณในอาชพการท างาน และบรรลถงความมงหวงของภารกจบรษทไว รวมถงการบรหาร
ทรพยากรมนษย จงจดเปนปจจยทส าคญอยางหนงในการบรหารงาน เพราะบคลากรเปนผจดหาและใช
ทรพยากรบรหารอนๆ ไมวาจะเปนเงน วสด อปกรณและการจดการ ซงถาองคการเรมตนดวยการมบคลากร
ทด มความสามารถ ปจจยดานอนๆกจะดตามมา การบรหารทรพยากรมนษยมความส าคญตอการพฒนา
องคการการบรหารทรพยากรมนษยเปนการด าเนนการทเกยวกบบคคลทถอวา เปนทรพยากรทมคาทสดของ
องคการเพอใหสามารถปฏบตงานไดส าเรจตามวตถประสงคขององคกร พรอมทง ด าเนนการธ ารงรก และ
พฒนาใหทรพยากรมนษยขององคกรมคณภาพชวตในการท างาน โดยมภารกจ ไดแก การงานแผน
ทรพยากรมนษยการก าหนดงานหรอออกแบบ การวเคราะหงาน การสรรหา การคดเลอก การประเมนผล
พนกงาน การฝกอบรมและการพฒนาคาตอบแทน สขภาพและความปลอกภย การพนจากงานของพนกงาน
ดงนน จงเปนหนาทของผบรหารทกระดบทจะตองรบผดชอบตอการจดการทรพยากรมนษย
การสรรหาและคดเลอกบคลากร เปนหนาทพนฐานทส าคญของหนวยงานทรบผดชอบงานดาน
ทรพยากรบคคล เนองจากการสรรหาและการคดเลอกบคลากรการเขาท างานเปนงานทมความส าคญตอ
ความส าเรจหรอความลมเหลวในการด าเนนงานขององคกร ดงนนขนตอนและการสรรหาและคดเลอก
1
Page 9
บคคลจงตองด าเนนอยางจรงจง มหลกเกณฑและยตธรรม เพอใหไดบคคลทมความเหมาะสมกบงานท
องคกรตองการมากทสดเขามารวมงานและรวมถงปญหาความพงพอใจในการใหบรการของบคคลในการ
ใหบรการรบสมครและคดเลอกบคคลเขารวมมาอยในองคกร
ดวยเหตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการสรรหาและเลอกสรรบคคลเขามาในองคกร เซนทรล
มารเกตตง กรป รวมทงปญหาความพงพอใจในการบรการของบคลในการบรหารการรบสมคร
คดเลอกบคคลเขามาในองคกร ซงผลจากการศกษาครงนจะเปนประโยชนตอการก าหนด นโยบาย การ
วางแผน การก าหนดหลกการปฏบตงานตอไป
1.2 วตถประสงคในการท าวจย
1.เพอศกษากระบวนการสรรหาและคดเลอกสรรบคลากรเพอเขาท างานกบบรษทในกลมเซนทรล
มารเกตตง
2.เพอศกษาปญหาและความพงพอใจในการด าเนนการสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขาท างาน
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
1.3 ขอบเขตของการศกษาวจย
การวจยในครงนเปนการวจยทศกษาเกยวกบกระบวนการสรรหาและเลอกบคคลเขาท างานบรษท
ในกลมเซนทรลมารเกตตงกรป โดยผานวธการเกบขอมลจากการสมภาษณหวหนาแผนกสรรหาของบรษท
ในกลมเซนทรลมารเกตตงกรป หรอการเกบขอมลจากผทเกยวของรวมถงจากการศกษางานวจยทเกยวของ
และจากอนเตอรเนต
1.4 ความส าคญของการวจย
1.ท าใหเราทราบถงการด าเนนงานการสรรหาและเลอกบคคลเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมาร
เกตตงกรป
2.ท าใหหนวยงานตางๆหรอผทเกยวของสามารถน าผลการวจยครงนไปเปนกรณศกษาเพอ
เปรยบเทยบ หรอน ามาประยกตใชกบการปฎบตงานในองคกร โดยเฉพาะการบรหารกลมธรกจในเครอขาย
เซนทรลมารเกตตงกรป
3.ชวยในการก าหนดนโยบาย การวางแผน การก าหนดหลกการปฎบตงาน
4.ชวยแกไขและหาทางออกของปญหาตางๆไดอยางตรงจดและยตธรรม
2
Page 10
1.5 นยามศพทเฉพาะ
การเลอกสรรหา หมายถง กระบวนการคดเลอกบคคลจากผยนใบสมครเพอใหไดคนทดทสดม
คณสมบตตามเกณฑทก าหนดไวเขามาท างานในต าแหนง
การวางแผนทรพยากรมนษย หมายถง กระบวนการการคาดการณทความตองการของทรพยากร
มนษยขององคการเปนการลวงหนา วาตองการบคคลประเภทใด ระดบใด จ านวนเทาใด และตองการเมอใด
และก าหนดวธการทจะไดมาซงทรพยากรมนษยทตองการวาจะไดมาจากไหน อยางไร ตลอดจนก าหนด
นโยบายและระเบยบปฏบตตางๆ เพอทจะใชทรพยากรบคคลทมอยใหไดประโยชนสงสด
การวเคราะหงาน หมายถง กระบวนการพจารณา จ าแนกแยกแยะ ประเมนผลและจดขอมลตางๆ
เกยวกบงานอยางเปนระบบ ไมใชรวบรวมขอมลเกยวกบตวบคคล
การสรรหา หมายถง กจกรรมตางๆทจดขนเพอจงใจผสมครทมความร ความสามารถ และคณสมบต
เหมาะสมทหนวยงานตองการใหเขามาท างาน
การคดเลอก หมายถง กระบวนการในการกลนกรองบคคลทมความสามารถ เหมาะสมกบต าแหนง
ทตองการและมคณสมบตตรงตามเกณฑทก าหนดไวเพอเขามาท างาน
ความพงพอใจ หมายถง ทศนคตทางบวกของบคคลทมตอสงใดสงหนงเปนความรสกหรอทศนคต
ทดตองานทท าของบคคลทมตองานในทางบวก
3
Page 11
บทท 2
แนวคด ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ
1. แนวคดเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษย1
ค าวา “การบรหารทรพยากรมนษย” (human resource management) แตเดม เคยใชค าวา การ
บรหารงานบคคล (personnel management) ซงเปนความหมายทแคบกวา โดยมองการบรหารบคคลเปแบบ
ศนยรวมอ านาจทงองคการ ทเกยวกบกจกรรม โปรแกรมและนโยบายทเกยวของกบการรบคน เขาท างาน
การดแลรกษาคนท างาน และการใหคนออกจากงาน รวมทง การเกบประวตของคนท างาน ลกษณะของศนย
รวมงานสวนใหญของการบรหารงานบคคลจงเปนงานบรการและงานธรการ ตอมาค าวา “การบรหาร
ทรพยากรมนษย” ไดรบความนยมแพรหลายมากขน เนองจากมการใหความส าคญวา มนษยเปนทรพยากรท
มคณคา ไมสามารถใชเครองมอเครองจกรใด ๆ มาทดแทนได มนษยจงเปนปจจยส าคญทน าองคการใหไปส
ความส าเรจ เนองจากมนษยมสมอง มความรสกนกคด และมจตวญญาณ การจดการทรพยากรมนษยจงม
ความแตกตางจากทรพยากรอนๆ เพราะผบรหารตองท าความเขาใจถงความตองการของคนงาน การให
เกยรต และการปฏบตตอกนเยยงมนษย ตลอดจนการใหความส าคญกบสทธเสรภาพ ความยตธรรม ความ
ปลอดภย และคณภาพชวตของคนงานดวยโดยเปาหมายการจดการจะเนนทการสรางคณคาเพมขน โดยการ
ใชศกยภาพของมนษยทจะท าใหองคการบรรลวตถประสงค มความมนคง มงคง และอยรวมกนอยางสนต
สข ดงนน การจดการทรพยากรมนษยจงเกยวของกบกจกรรม โปรแกรมและนโยบายทกวางขวางมากขน
กวาค าวา “การบรหารงานบคคล” ซงเปนค าเดมทเคยใช ส าหรบความหมายของการบรหารทรพยากรมนษย
มผใหความหมายไวดงน
พยอมวงศสารศร กลาววาการบรหารทรพยากรมนษยหมายถงกระบวนการทผบรหารใชศลปะและ
กลยทธด าเนนการสรรหาคดเลอกและบรรจบคคลทมคณสมบตเหมาะสมใหปฏบตงานในองคการพรอมทง
สนใจการพฒนาธ ารงรกษาใหสมาชกทปฏบตงานในองคการเพมพนความรความสามารถมสขภาพกายและ
สขภาพจตทดในการท างานและยงรวมถงการแสวงหาวธการทท าใหสมาชกในองคกรทตองพนจากการ
ท างานดวยเหตทพพลภาพเกษยณอายหรอเหตอนใดในงานใหสมาชกด ารงอยอยางมความสข
ธงชยสนตวงษกลาววาการบรหารงานบคคล (Personnel Management) หมายถงภารกจของผบรหาร
ทกคน (และผช านาญการดานบคลากรโดยเฉพาะ) ทมงปฏบตในกจกรรมทงปวงนเกยวกบบคลากรเพอให
4
Page 12
ปจจยดานบคคลขององคการเปนทรพยากรมนษยทมประสทธภาพสงสดตลอดเวลาทจะสงผลส าเรจตอ
เปาหมายขององคการ
สรปไดวาการบรหารทรพยากรมนษยหมายถงการจดการทกอยางเกยวกบบคลในองคการเพอใหได
บคคลทมความรความสามารถเหมาะสมกบต าแหนงและหนาทซงท าใหงานส าเรจตามความมงหมาย
1.1 การวางแผนทรพยากรมนษย มนกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการวางแผน
ทรพยากรมนษย ดงน
อ านวย แสงสวาง กลาววาการวางแผนทรพยากรมนษย คอ กระบวนการส าหรบก าหนดการ
ตดสนใจอยางมความมนใจวา องคการจะมจ านวนบคลากรทมคณภาพอยางพอเพยง และสามารถจดหาได
ภายในระยะเวลาทเหมาะสม สามารถน ามาใชปฏบตงานไดตรงกบความตองการของธรกจอตสาหกรรม
และสามารถท าใหแตละบคคลทมสวนเกยวของเกดความพอใจ
การวางแผนทรพยากรมนษยจะประกอบดวยสวนประกอบส าคญดงตอไปน
1. กระบวนการ การวางแผนทรพยากรมนษยเปนกระบวนการทตองด าเนนการอยางตอเนองโดยมผ
มหนาทวางแผนดานทรพยากรมนษยตองท าการเกบขอมล ศกษา วเคราะห วางแนวทางปฏบตตรวจสอบ
ปรบปรง และเปลยนแปลงแผนการด าเนนงานใหเหมาะสมอยตลอดเวลา มใชการกระท าทมลกษณะแบบ
ครงตอครงหรอเปนการแกปญหาเฉพาะหนาเทานน
2. การคาดการณ การวางแผนทรพยากรมนษยตองมการคาดการณไปในอนาคตถงความตองการ
ดานบคลการขององคการวามแนวโนมหรอทศทางทจะออกมาในลกษณะใด โดยทนกบรหารทรพยากร
มนษยจะตองมความเขาใจถงสภาวะแวดลอมทมผลตอองคการทงในมหภาคและระดบจลภาค ตลอดจนม
ความสามารถท าการพยากรณสถานการณทจะเกดขนในอนาคตไดอยางใกลเคยงกบความเปนจรงทสด ซง
จะท าใหการด าเนนงานดานทรพยากรมนษยเกดประสทธภาพสงสด
3. วธปฏบต เมอมการคาดการณถงสถานการณทจะเกดขนในอนาคตแลว นกบรหารทรพยากร
มนษยจะตองก าหนดวธการปฏบตเพอเปนแนวทางใหแตละกจกรรมดานทรพยกรมนษย ตงแตการสรรหา
การคดเลอก การฝกอบรม การธ ารงรกษา จนถงเกษยณอายของบคลการ เพอใหสามารถด าเนนการ
สอดคลองกบวตถประสงคขององคการและกระแสการเปลยนแปลงของสงคมไดอยางเหมาะสม
4. องคการและบคลากร นกบรหารทรพยากรมนษยทมความสามารถจะตองสรางและรกษาสมดล
ของทรพยากรมนษยภายในองคการใหอยในระดบทเหมาะสมอยตลอดเวลา การวางแผนทรพยากรมนษยจะ
เปนเครองมอและแนวทางส าคญในการสรางหลกประกนขององคการจะมบคลากรทมคณภาพตามท
ตองการมารวมงานในปรมาณทเหมาะสม โดยไมเกดสภาวะบคลากรลนงานหรอขาดแคลนแรงงานเกดขน
5
Page 13
พยอม วงศสารศร กลาววาการวางแผนทรพยากรมนษย คอ กระบวนการคาดการณความตองการของ
ทรพยากรมนษยขององคการเปนการลวงหนา วาตองการบคคลประเภทใด ระดบใด จ านวนเทาใดและ
ตองการเมอใด (the right people, at the right place, at the right time) และก าหนดวธการทจะไดมาซง
ทรพยากรมนษยทตองการ วาจะไดมาจากไหน อยางไร ตลอดจนการก าหนดนโยบายและระเบยบปฏบต
ตางๆ เพอทจะใชทรพยากรบคคล ทมประโยชนสงสด
1.1.1 ความส าคญของการวางแผนทรพยากรมนษย
ณฏฐพนธ เขจรนนท กลาววาการวางแผนเปนกจกรรมทมความจ าเปนและมประโยชนตอทง
องคการและบคลากร เนองจากแบบแผนทวางไวจะเปนเครองชแนวทางปฏบตเพอใหบคลากร องคการ หรอ
ระบบสงคมสามารถด าเนนงานไปถงเปาหมายไดตามตองการ ตลอดจนชวยลดความเสยงจากความไม
แนนอนของสถานการณลงได นกบรหารทรพยากรมนษยจ าเปนตองท าการวางแผนทรพยากรมนษยโดย
ศกษาวตถประสงคขององคการ ก าหนดเปาหมายและแสวงหาแนวทางในการด าเนนกจกรรมตางๆ ท
เกยวของกบงานทรพยากรมนษยใหมประสทธภาพและประสทธผลสงสด เพอใหองคการสามารถ
เจรญเตบโตและด ารงอยในสงคมไดอยางเหมาะสมและราบรน โดยสามารถจ าแนกเหตผลของความจ าเปน
ในการวางแผนทรพยากรมนษยออกเปน 4 ประการดงตอไปน
1. เพอรองรบความเปลยนแปลง สงคมมนษยจะมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาในอตราทแตกตาง
กนไปและการเปลยนแปลงทเกดขนในปจจบนไดสงผลกระทบตองานทรพยากรมนษยทงในทางตรงและ
ทางออม ดงจะเหนไดจากกระแสแรงงานทมการศกษาสงขน ความตองการเงนเดอนและความรบผดชอบใน
หนาทมากขน ซงแตกตางไปจากกระแสแรงงานในอดตทตองการความมนคงปลอดภยในอาชพ นอกจากน
บคลากรในหลายองคการยงมคานยมและทศนคตในการท างานทเปลยนไป โดยจะมแนวโนมทจะเปลยน
งานมากขนเมอเทยบกบแรงงานในอดต ทนยมท างานในองคการในลกษณะทเปนการจางตลอดชพ (Life-
long Employment) หรอการเขามาของแรงงานตางชาตในระดบตางๆทพรอมจะปฏบตงานในคณภาพท
ใกลเคยงกนกบบคลากรทเปนชนชาตนนๆ ดงนนการบรหารทรพยากรมนษยจงจ าเปนตองมการจดท าแผน
บคลากรขน เพอรองรบการเปลยนแปลงตางๆ ไดอยางสอดคลองกบสถานการณทางสงคมและสงแวดลอม
ทเปลยนแปลงไป เพอใหองคการสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลทามกลางความ
ผนผวนทเกดขน
2. เพอใหองคการมความความพรอม ส าหรบการจดการทรพยากรมนษยนบเปนเรองส าคญอยางยง
ในองคการจะตองมการวางแผนบคลากรเพอรองรบตอผลกระทบของการเปลยนแปลงทอาจเกดขน เชน
การทองคการเจรญเตบโตขน ยอมสงผลถงความตองการบคลากรในสาขาตางๆ เพอทจะเขามาปฏบตงาน
6
Page 14
ตามปรมาณงานทเพมขน ถาไมมการวางแผนลวงหนา องคการยอมจะไดรบผลกระทบถงการขาดแคลน
บคลากรทจะเขามาปฏบตงาน ซงจะสงผลกระทบถงผลตภาพ (Productivity) จงนบเปนความส าคญอยางยง
ในการวางแผนบคคลากรเพอเปนการเตรยมความพรอมขององคการใหสามารถปฏบตงานไดอยางมคณภาพ
และตอเนองทามกลางกระแสการพลวตของสงคม
3. เพอใหองคการมแนวทางในการปฏบตงาน การจดการทรพยากรมนษยจะเกยวของกบกจกรรม
ตางๆ ดานบคลากร ตงแตการสรรหา การคดเลอก การฝกอบรม การเลอนต าแหนง การโอนยาย การให
เงนเดอนและสวสดการ ตลอดจนการพนออกจากองคการของบคลากร จงนบเปนความจ าเปนอยางยงท
องคการจะตองมการวางแผนทรพยากรมนษยขนเปนแนวทางในการปฏบต เพอใหการด าเนนงานดาน
ทรพยากรมนษยเปนไปอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบทศทางการด าเนนงานขององคการ อนจะ
สงผลตอการพฒนาและการใชบคลากรไดอยางเตมความสามารถ ซงจะท าใหองคการมความเจรญกาวหนา
สามารถบรรลวตถประสงคทตงไวได
4. เพอใหไดบคลากรทมคณภาพ หนวยงานทรพยากรมนษยมหนาทส าคญทจะตองวางแผน
บคลากรใหเหมาะสมและสอดคลองกบสถานการณทเกดขน เพอใหองคการมบคลากรทมคณภาพสง ม
ประสทธภาพในการปฏบตงานในปรมาณทเหมาะสม นอกจากนผลของการเปลยนแปลงทเกดขนใน
สงแวดลอมจะผลกดนใหองคการตองมการพฒนาบคลากรภายในใหมความพรอมอยเสมอ เนองจากแผน
บคลากรไมเพยงแตเปนการคาดการณความตองการบคลากรเทานน แตยงเปนการเตรยมความพรอม ตงแต
การสรรหาการคดเลอกและการพฒนาใหบคลากรมคณภาพและความพรอมในการปฏบตงาน ตลอดจนจด
วางแนวทางการเสรมสรางก าลงใจและการจดการบ ารงรกษาใหบคลากรสามารถปฏบตงานกบองคการได
อยางมประสทธภาพอยเสมอ
1.1.2 กระบวนการในการวางแผนทรพยากรมนษย
พยอม วงศสารศร ไดกลาวถงการวางแผนทรพยากรมนษยไดก าหนดขนตอนตางๆ ดงน
1. การพจารณาเปาหมายและแผนองคการ (Goals and Plans of Organization) งานขนตอนแรก
ส าหรบนกวางแผนทรพยากรมนษยจะกระท าคอ การศกษาและพจารณาแผนกลยทธทองคการไดก าหนดไว
ศกษานโยบายสารธารณะ แนวโนมทางดานการเมอง กฎหมายทจะสงผลตอการด าเนนงานขององคการ
สภาพเศรษฐกจ การแขงขน ภาวะเงนเฟอ ระดบการวางงาน คานยมในการท างาน ตลอดจนความกาวหนา
ทางเทคโนโลยตางๆ เพอทจะน าผลของการศกษาเหลานมาจดวางขอมลดานบคคลทควรจะเปนในอนาคต
ไดอยางมความเหมาะสม
7
Page 15
2. การพจารณาสภาพการณของทรพยากรมนษยในปจจบน (Current Human Resource Situation)
ส ารวจจ านวนพนกงานทงหมดทมอย โดยจ าแนกออกตามประเภทตางๆ เชน ตามลกษณะของงาน ตาม
แผนก ตามอาย ตามระดบการศกษา เปนตน
3. การคาดการณทรพยากรมนษย (Human Resource Forecast) ในขนน นกวางแผนทรพยากรมนษย
จะพจารณาถงจ านวน และประเภทของพนกงานทองคการตองการ พรอมทงจ านวนและประเภทของคนท
ตองจางใหม ในขนนจะตองพจารณาใหละเอยด ตรวจสอบพนกงานทจะครบเกษยณอาย การโยกยาย การ
เลอนต าแหนง จะไดทราบจ านวนและประเภทของพนกงานทมอยจรงวาจ านวนเทาไร แลวน ามา
เปรยบเทยบกบจ านวนทองคการทงหมด กจะสามารถรวาองคการตองจางพนกงานใหมในกลมใดบางและ
ระยะเวลาใด
3.1 เกบขอมล แยกประเภทของพนกงานลกจางทมอยในปจจบน ตามรปแบบท
ตองการใชในงานพยากรณขนตอไป
3.2 ศกษาขอมลการเปลยนแปลงในการเขาออกของพนกงานลกจางในชวงเวลาท
ผานมา ซงจะเปนแนวทางทชวยใหเขาใจการเปลยนแปลงของพนกงานได
3.3 หาเครองบงชทจะแสดงหรอเปรยบเทยบใหเหนถงโครงการตางๆ ทผานมาวาม
มากนอยเพยงใดจ านวนพนกงานลกจางในชวงระยะเวลาตางๆ นนสมพนธกนหรอไม โดยเฉพาะอยางยงใน
กลมประเภทงานทมพนกงานอยเปนจ านวนมาก หรองานประเภทส าคญๆ ในขนนองคการกสามารถ
คาดการณจ านวนพนกงานหลกไดแลว
3.4 หลงการพยากรณจ านวนพนกงานทเกยวกบงานหลก (Line) ขององคการไดแลว
จงเรมพจารณาจ านวนพนกงานทปฏบตงานดานสนบสนน (Staff) วาจะเปนจ านวนเทาไร ตวเลขทปรากฏ
ทงในสภาพปจจบนและทผานมาจนถงปจจบน
3.5 ขอคดอกประการส าหรบนกวางแผนทรพยากรมนษย คอ การอาศยสถตทผานมา
เปนขอมลอยางเดยวกคงจะท าใหเกดขอผดพลาดได เพราะสถตนนมกจะชใหเหนถงเหตการณทผานมา แต
เหตการณทจะเกดขนในอนาคตอนจะท าใหการด าเนนแผนงานขององคการเปลยนแปลงนนอาจจะไมเคย
เกดขนในอดตทผานมากได เชน
การน าเอาเทคโนโลยสมยใหมเขามา
การเปลยนแปลงแผนหรอระบบการจดการ
การผลตสนคาหรอการบรการแบบใหมแทนทของเดมเนองจากการเปลยนแปลงตลาดผบรโภค
การได หรอสญเสยลกคารายใหญๆ ซงมผลกระทบตอกจการขององคการ
8
Page 16
การเปลยนแปลงทางดานกฎหมายทสงผลกระทบตอขอบเขตของงานในองคการ
ถามเหตการณเชนนเกดขนในองคการทยงไมมนคงนก ความตองการดานก าลงคนยอมมผลกระทบ
ตอองคการอยางมาก ส าหรบองคการทมรากฐานมนคงกพอทจะสามารถแกไขปญหาไดไมยากนก แต
อยางไรกตามองคการทมรากฐานมนคงทจะเกดความรสกไมหวนไหวตอการกระทบกระเทอนนกมอยเพยง
ไมกแหง โดยเฉพาะอยางยงองคการในภาคเอกชนยอมประสบปญหาพอสมควร ดงนนการพยากรณความ
ตองการก าลงคน จงมความส าคญตอองคการโดยทวไป
3.6 การเกบขอมลเกยวกบความตองการก าลงคนในองคการ อาจจะเรมจากฝายจดการ
ระดบสงจนถงระดบตน หรอจากระดบตนจนถงระดบสงกได ประโยชนทงทางตรงและทางออมนน นาจะ
เปนขอมลทไดจากระดบตนไปสระดบสงมากกวา ซงลกษณะนเปนระบบการจดการแบบญปน คอ การเปด
โอกาสใหฝายจดการตงแตระดบตนไดมสวนรวมในการออกความคดเหนเกยวกบการด าเนนการของ
องคการถงแมบางครงฝายจดการจะมค าตอบอยแลวกตาม อยางไรกตามถาการเกบขอมลจะเรมจากฝาย
จดการระดบตนตอง พงระวงขอแตกตางระหวางจ านวนคนทตองการกบจ านวนคนทควรม ทงนเพราะ
หวหนางานระดบตนมความเขาใจในขอบเขตงานคอนขางจ ากด ดงนนทางฝายจดการระดบสงจงควรแสดง
พฤตกรรมตอไปน
อธบายใหแกหวหนางานทกระดบ ถงจดประสงคและประโยชนในการพยากรณและการสนบสนน
อนพงจะไดรบจากฝายจดการระดบสง
ใหขอมลรายละเอยดแกหวหนางานเกยวกบการเปลยนแปลง ในสายงานทผานมาในอดต และ
เหตการณทจะเกดขนในอนาคต
ออกแบบค าถามในลกษณะทหวหนางานระดบตนจะตอบได
ไมควรเพงเลงหรอใหความส าคญเกยวกบตวเลขทตองออกมาถกตองทกเศษ
สวน หวหนางานอาจจะปดตวเลขนนได ซงจะท าใหคลองตวในการตดสนใจ การพยากรณควรจะเปน
วธการงายๆ ถามรายงานเอกสารมากเกนความจ าเปน ผใหขอมลอาจจะเกดความ ทอถอย
การจดแยกประเภทและชอของต าแหนงงานตางๆ ในองคการอยในมาตรฐานความเขาใจอน
เดยวกน ซงรวมทงฝายจดการทกระดบ มฉะนนขอมลทไดมาอาจจะผดพลาดน ามาเปรยบเทยบ
ไมได
3.7 การสอบถามหวหนางานจากในระดบตางๆ จะสงเสรมบรรยากาศในการท างาน ท าให
หวหนางานมความภมใจทไดมสวนรวมกบฝายจดการชนสงในการวางนโยบายการบรหารงานขององคการ
แตอยางไรกตามหลงจากไดขอมลในระดบเบองตนแลว จ าเปนตองมการพจารณากนอกในระดบหนง โดย
9
Page 17
คณะกรรมการซงประกอบดวยหวหนางานในระดบสง การแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนในระดบน
ถอวาส าคญทสดทจะท าใหการพยากรณความตองการก าลงคนนนใกลเคยงกบความเปนจรงทสด ไมวาจะ
เปนจ านวนและประเภทของพนกงานลกจาง และในระยะเวลาทเหมาะสม
3.8 การทองคการมความตองการทจะพยากรณความตองการนใหถกตองทสดจ าเปนตองใช
วธทมหลกการยงขน ทนาสงเกตวาในปจจบนผทอยในวงการบรหารทรพยากรมนษย เรมใหความสนใจ
ศกษาเทคนควธการในเรองน เพราะการพยากรณหรอการก าหนดก าลงคน ตอไปจะตองเปนสวนหนงของ
การบรหารทรพยากรมนษยอยางแนนอน
3.9 หลกการส าคญทควรพจารณาอกอยางหนงกคอ การวเคราะหงาน ขณะททานค านวณ
ความตองการจ านวนคน ทานอาจจะมองขามปจจยหลายๆ อยางไป เชน ขอบเขตและลกษณะของงานใน
ต าแหนงตางๆ ถาหากวามการน าเอาเทคโนโลยสมยใหมเขามาในองคการแลว จะตองพจารณาวา มต าแหนง
เกาอะไรบางทควรจะลดลง และต าแหนงใหมอะไรบางทจ าเปนตองตงเพม พนกงานทมอยเดมนน
จ าเปนตองมการฝกอบรม และพฒนาฝมอและวชาชพอะไรบาง ซงขอมลตางๆ นจะท าใหทานมองเหนภาพ
ชดเจนถงคณลกษณะและจ านวนพนกงานลกจางเดมทสามารถโอนไปท างานแขนงใหม หลงจากการ
ฝกอบรมแลว พรอมทงคณลกษณะและจ านวนคงทจ าเปนตองท าการวาจางใหมจากภายนอก
3.10 พจารณาเวลาท างานทแทจรงของพนกงานลกจางแตละคน โดยค านงถงวนลาปวย วน
ลากจ วนลาพกรอน วนหยดประจ าป เวลาทใชในการฝกอบรม เปนตน ซงเวลาเหลานตองน ามา
ค านวณดวาจ าเปนตองมคนเพมหรอไม เพราะจ านวนพนกงานใหมกบจ านวนพนกงานเกากเปนตว
เลขทส าคญเชนกน โดยปกตทวไปพนกงานใหมยอมท างานไดคลองแคลวรวดเรวและม
ประสทธภาพเทากบพนกงานเกา
3.11 เมอพจารณาผลตผลของงาน อาจจะศกษาเปรยบเทยบจ านวนคนกบจ านวน
ผลตผลของงานกได
3.12 ในการพยากรณความตองการดานก าลงคนไมวาจะเปนโดยวธใชตวเลขสถต
ตางๆ หรอจากวจารณญาณของผรบผดชอบเราจ าเปนตองมขอมลในการประกอบการพยากรณดงนคอ
ขนาดของตลาดผบรโภค
แผนการเพมหรอลดการผลตสนคาบางประเภท
การเปดหรอปดของสถานประกอบการบางแหง
3.13 นอกเหนอจากขอมลเกยวกบความเปนไปในองคการ และสวนประกอบของพนกงาน
ลกจางแลว จะตองตดตามขาวคราวความเคลอนไหวตาง ๆ เชน การพฒนาเทคโนโลยสมยใหม การ
10
Page 18
เปลยนแปลงตวบทกฎหมายทเกยวของ การเปลยนแปลงคานยมในการอปโภคบรโภคของตลาด ภาวะ
เศรษฐกจ เปนตน จะเหนไดวาในปจจบนนการน าเอาเทคโนโลยสมยใหมเขามาใช มผลกระทบตอการ
เปลยนแปลงความตองการดานก าลงคนมากพอสมควร การเปดขยายตลาดแรงงานไทยในตางประเทศ ซงท า
ใหขาดชางฝมอในบางสาขาไปชวงหนง การเปดตลาดการคาในตางประเทศซงท าใหตองเพมผลผลตและ
มาตรการการตรวจสอบคณภาพสนคา เปนตน นอกจากนแลวตองสามารถพยากรณผลกระทบอนจะเกดขน
ตอกจการขององคการ ดงนนจงตองศกษาขาวและความเคลอนไหวจากขอความในสงตพมพตางๆ เชน
ปญหาการปด ชายแดน ปญหาการเมองระหวางประเทศ เหตการณตางๆ ตองสามารถวเคราะหถงผลกระทบ
ทจะเกดขนกบโครงการขององคการแตเนนๆ เพอทจะสามารถเปลยนแปลงแกไขเหตการณไดทนทวงท
การก าหนดแผนปฏบตการ (Implementation Programs) หลงจากไดม
การคาดการณทรพยากรมนษยเปนทเรยบรอยแลวจงตองมการก าหนดออกมาเปนแผนปฏบตการของฝาย
ทรพยากรมนษย เชนการสรรหาพนกงาน แผนการคดเลอกและบรรจพนกงาน แผนการประเมนผลการ
ปฏบตงาน แผนการโอนยาย การเลอนต าแหนง การฝกอบรมและพฒนา เปนตน
การตรวจสอบและการปรบปรง (Audit and Adjustment) ในขนนเปนการ
ตรวจสอบความเหมาะสมและความกาวหนาของแผนปฏบตงาน การเปรยบเทยบแผนตางๆ การแกไข
ปรบปรงขอบกพรอง การเปลยนแปลงแผนทรพยากรมนษยและถามการเปลยนแปลงแผนขององคการ การ
จดท าดชนแรงงานททนสมยควรไดรบการพจารณาศกษา ทงนเพราะขอมลทเชอถอไดเปนสงส าคญของการ
วางแผน
กลาวโดยสรปไดวา การวางแผนทรพยากรมนษยเปนกระบวนการตอเนองทผเกยวของตอง
ด าเนนการปรบปรงและพฒนาอยตลอดเวลา เพอใหแผนมความเหมาะสมสอดคลองกบสถานการณ โดยการ
วางแผนทรพยากรมนษยจะเปนการก าหนดแนวทางส าหรบปฏบตดานบคลากรตลอดจนเปนการสราง
หลกประกนในเสถยรภาพและความตอเนองในการด าเนนงานขององคการวาองคการจะมทรพยากรมนษยท
เหมาะสมทงในดานปรมาณและคณภาพในแตละชวงเวลา นอกจากนสถานการณทเปลยนแปลงอยาง
รวดเรว สงผลใหการวางแผนทรพยากรมนษยไมสามารถกระท าแยกจากแผนรวมขององคการได ดงนนผท
มหนาทวางแผนทงสองระดบจงตองประสานงานกนอยางใกลชด เพอใหแผนการทงสองมความสอดคลอง
และสมพนธกน ซงจะกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลสงสดในการด าเนนงาน
1.2 การสรรหาบคลากร
ศกษาเปาหมายและแผนขององคการ การพจารณาสภาพการณของทรพยากรมนษยในปจจบน การ
คาดการณทรพยากรมนษย การก าหนดแผนปฏบตการ การตรวจสอบและการปรบปรง การสรรหาและการ
11
Page 19
คดเลอกบคลากรเปนหนาทพนฐานทส าคญของหนวยงานทรพยากรมนษยในทกองคการ โดยเปนหนาทท
เกยวกบการจดการทรพยากรมนษยซงเปนปจจยหลกของการด าเนนธรกจทจะท าใหองคการสามารถ
ด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของการสรรหาไวดงตอไปน
การสรรหา (Recruitment) คอ กระบวนการในการคนหาบคคลทมความเหมาะสมกบต าแหนงท
องคการตองการจากแหลงตางๆใหสนใจสมครเขามารวมงานกบองคการ
การสรรหาบคลากร หมายถงกระบวนการในการคนหาบคคลทมความเหมาะสมกบต าแหนงท
องคการตองการจากแหลงตาง ใหสนใจสมครเขารวมงานกบองคการ โดยผมหนาทในการสรรหาบคลากร
จะตองเขาถงแหลงทมาของบคลากร ดงดดบคลากรทมศกยภาพเหมาะกบงานใหเกดความสนใจทจะ
รวมงานกบองคการอยางมประสทธภาพภายใตขอจ ากดของระยะเวลาและคาใชจาย
การสรรหาคอกระบวนการในการแสวงหาและจงใจผสมครงานทมความสามารถเขามาท างานใน
องคการ กระบวนการนจะเรมตนตงแตการแสวงหาคนเขาท างานและสนสดเมอบคคลไดมาสมครงานใน
องคการ การสรรหาจงเปนศนยรวมของผสมครงานเพอด าเนนการคดเลอกเปนพนกงานใหมตอไป
1.2.1 หลกการสรรหาบคลากร
อ านวย แสงสวาง กลาววาหลกการสรรหาบคลากรขององคการ คอ ระบบการกลนกรองบคลากรใน
ขนตน เรมจากเงอนไขการประกาศรบสมคร ไดแก คณสมบต คณวฒการศกษา และประสบการณการ
ท างาน และการคดเลอกจากการสอบคดเลอก ไดแก การสอบความรทงทางทฤษฎ และภาคปฏบต ใน
ขนสดทายเปนการสอบสมภาษณ เพอคดเลอกบคลากรทมความร ความสามารถและความเหมาะสม เขาเปน
บคลากรขององคการ โดยค านงถงความส าเรจขององคการทตองอาศยบคลากรทดมประสทธภาพในการ
ท างาน ประหยดคาใชจาย ลดตนทนจะสามารถแขงขนกบองคการอนได การสรรหาบคลากรทองคการ
ทวไปนยมใชกน ม 2 ระบบคอ
1. ระบบอปถมภ (Patronage System) จดเปนระบบการสรรหาบคลากรขององคการ โดยอาศย
หลกการแหงความเมตตา เกอกล ชวยเหลอสงเคราะหในบรรดาวงศาคณาญาต มตร พรรคพวก และผอยใน
อปการะมามอทธพลเหนอการสอบคดเลอก มการใชบารมของผทมอ านาจสงสดในองคการทประกาศรบ
สมครบคลากร หรอจากภายนอกองคการทมอทธพล และสามารถฝากผสมครสอบคดเลอกใหเขาเปน
บคลากรขององคการไดโดยมตองค านงถงระบบการสอบคดเลอก จะพบวา ในองคการทมระบบการ
บรหารงานทด ประสทธภาพการท างานสง จะไมมระบบรบบคลากรเขามาท างานโดยระบบอปถมภ ซง
ในทางตรงกนขามองคการทมระบบบรหารทไมมประสทธภาพ การบรรจบคลากรเขาท างานจะนยมใช
12
Page 20
ระบบอปถมภ ซงจะกอใหเกดความเสยหายตอระบบการบรหารงานบคลากรขององคการ จะไดแตบคลากร
ทไมมประสทธภาพ ชอเสยงขององคการกลดนอยลงและผลสดทายองคการกไมสามารถด าเนนกจการ
ตอไปได
2. ระบบคณธรรม (Merit System) จดเปนระบบการสรรหาบคลากรทใชหลกเกณฑแหงความด โดย
ใชหลกการสรรหาบคลากรทประกอบดวยปจจยทส าคญ 4 ประการ มดงน
ประการท 1 ใชหลกความสามารถ (Ability) โดยการก าหนดเงอนไขการรบสมครบคลากร
ประการท 2 ใชหลกความเสมอภาค (Equality) โดยค านงถงหลกการแหงสทธของความเสมอภาค
ของบคคลทมคณสมบต คณวฒทางการศกษา และประสบการณการท างานหรอเคยผานงานมาแลว ตรงตาม
เงอนไขของการประกาศรบสมคร
ประการท 3 ใชหลกความมนคง (Security) เปนการใหหลกประกนความมนคงแหงอาชพใหแก
บคลากรทกระดบในองคการ
ประการท 4 ใชหลกความเปนกลางทางการเมอง (Political Neutrality) ในการบรหารงาน
บคคล องคการจะก าหนดหลกการปฏบตส าหรบบคลากร โดยใหผทด ารงต าแหนงตางๆ ในองคการวางตน
เปนกลางทางการเมอง
1.2.2 กระบวนการสรรหา
พยอม วงศสารศร กลาววาโดยปกตแลว การท างานใดๆ จะมคณภาพและตรงตามเปาหมายนน จ าเปนตองม
การท างานทเปนระบบ มขนตอน มกระบวนการในการปฏบตงาน ฉะนนการสรรหาพนกงานใหมใหแก
องคการจงจ าเปนจะตองมกระบวนการเปนขนตอนเชนกน ทงนเพอเปาหมายส าคญคอการไดบคลากรทตรง
ตามความตองการขององคการ ซงจะเปนแนวทางใหองคการประสบความส าเรจ กระบวนการทควรน ามา
พจารณาในการสรรหา คอ
1. การวางแผนทรพยากรมนษย (Human resource planning) ผสรรหาจ าเปนตองศกษาการวางแผน
ทรพยากรมนษย ทงนเพราะการวางแผนจะใหขอมลเกยวกบแผนงานรวมขององคการ กลาวไดวาจะสามารถ
รบรงานทด าเนนการในปจจบน และงานทจะก าหนดขนใหมในอนาคต
2. ความตองการหรอการรองขอของผจดการ (Specific requests of management) ผจดการแตละฝาย
เปนบคคลทรนโยบายขององคการเปนอยางด ฉะนนขอเสนอแนะของผจดการยอมจะเปนแนวทาง
ประกอบการพจารณาการวางแผนทรพยากรมนษยและจะยงประโยชนตอการก าหนดต าแหนงงานใหมขน
ในองคการ
13
Page 21
3. การก าหนดต าแหนงงานใหม (Job opening identified) ในการก าหนดต าแหนงงานขนใหมนเปน
ผลทเกดขนจากการวางแผนทรพยากรมนษย และความตองการหรอการรองขอของผจดการ
4. การรวบรวมสารสนเทศทไดจากการวเคราะหงาน (Job analysis information) หลงจากทมการ
ระบต าแหนงงานทจะรบบคลากรใหมแลว งานขนตอไปคอการรวบรวมสารสนเทศทไดจากการวเคราะห
งาน ซงจะเปนประโยชนแกผสรรหาพนกงาน เพราะท าใหรถงคณสมบตและความสามารถตางๆ ของ
บคลากรตองานนนๆ
5. ขอคดเหนของผจดการ (Manager’s comment) เมอมการก าหนดต าแหนงงานใหม และด าเนนการ
รวบรวมสารสนเทศทไดจากการวเคราะหงานแลวยงไมไดหมายความวาเกดความสมบรณในขอมลตางๆ สง
ส าคญทผสรรหาจะตองตระหนกคอการศกษาขอคดเหนและขอเสนอแนะตางๆ ของผจดการเพอใชเปน
แนวทางใหเกดความสมบรณของสารสนเทศทไดจากการวเคราะหงาน เพราะบางครงสารสนเทศทไดอาจจะ
ลาสมยไปจากทเปนจรงในปจจบน
6. การก าหนดคณสมบตบคลากรทตรงกบงาน (Job requirement) เปนผลทเกดขนจากการไดรบ
สารสนเทศของการวเคราะหงานมาแลว รวมทงมการตรวจสอบจากระดบบรหาร จงท าใหการก าหนด
คณสมบตของบคลากรตรงกบงานทองคการตองการจรงๆ
7. การก าหนดวธการสรรหา (Methods of recruitment) ในขนนผสรรหาจะศกษาแนวทางและแหลง
ทจะด าเนนการสรรหาพนกงาน
8. การเกดศนยรวมของผสมครทองคการพงพอใจ (Satisfactory pool of recruits) เมอศกษา
กระบวนการสรรหาเปนล าดบขนแลว ในขนสดทายจะกอใหเกดความพงพอใจทไดผสมครทมความ
เหมาะสมกบต าแหนงงานทก าหนดขนในองคการ
ณฏฐพนธ เขจรนนท กลาวถงแหลงทมาของการสรรหาบคลากร วาการทนกทรพยากรมนษยจะ
สามารถด าเนนการดงกลาวไดอยางมประสทธภาพนน การเขาถงแหลงทมาจากบคลากรนบเปนเรองส าคญ
โดยทการสรรหาบคลากรไดจาก 2 แหลงคอ
1. การสรรหาบคคลจากภายในองคการ องคการสามารถสรรหาบคลากรทมความร ทกษะ และ
ประสบการณจากภายในองคการเพอเขาปฏบตงานในต าแหนงทวางลง หรอต าแหนงทเปดขนใหม โดยท
การสรรหาบคคลจากภายในองคการจะมขอดขอเสยดงตอไปน
1.1 ขอด ของการสรรหาบคลากรจากภายในองคการ
สรางขวญและก าลงใจในการปฏบตงานใหแกพนกงาน การสรรหาบคลากรจากภายในองคการจะ
เปดโอกาสใหสมาชกในองคการไดปฏบตงานในต าแหนงงานใหมซงท าใหบคลากรสามารถแสดง
14
Page 22
ความร ความสามารถ และความรบผดชอบของตนตามงานทถนด นอกจากนการทบคลากรไดเลอน
ต าแหนงหรอปฏบตงานทตนตองการ นอกจากสรางความพอใจในงานแลว ยงมผลตอแรงจงใจใน
การปฏบตงานเพอความกาวหนาในอนาคตของตนอกดวย
ประหยดคาใชจายในการสรรหาบคลากรในองคการ คาใชจายและผลตอบแทนเปนปจจยส าคญท
องคการจะตองพจารณาซงในการสรรหาบคลากรจากภายในองคการเปนแหลงทมาของบคลากรท
องคการแทบไมตองเสยคาใชจาย เนองจากแตละองคการจะมขอมลเกยวกบคณสมบตของสมาชก
แตละคน ตลอดจนสมาชกแตละคนลวนปฏบตงานอยภายใน องคการ จงไมตองเสยเวลาทจะคนหา
และจงใจใหบคลากรอยรวมงานกบหนวยงาน
1.2 ขอเสย ของการสรรหาบคลากรจากภายในองคการ
สงผลใหเกดการขาดแคลนความคดสรางสรรคในการประเมนโอกาส การแกปญหา และการสราง
นวตกรรมใหมๆ ทางธรกจ ปกตเมอบคคลอยในสภาพแวดลอมหนงจะมแนวโนมทจะปรบตวให
สอดคลองกบสงแวดลอมทอยรอบตวเรา เพอใหเขาสามารถด ารงอยในระบบไดอยางเหมาะสม
ดงนนบคลากรทปฏบตงานในองคการยอมจะไดรบการขดเกลาใหเปนสวนหนงขององคการ โดย
เขาไดยอมรบบรรทดฐานและแนวทางปฏบตของหนวยงาน ตลอดจนปฏบตงานดวยความเคยชน
จนบางครงอาจมองขามหรอมไดส านกถงขอผดพลาดทเกดขน
ไมสามารถสรรหาบคคลทมความเหมาะสมเขามาปฏบตหนาทในต าแหนงทมความตองการ
บคลากร เนองจากความจ ากดของจ านวนสมาชกภายในองคการ สงผลใหองคการไมสามารถสรร
หาบคลากรทมความร ทกษะ ความสามารถ และประสบการณทเหมาะสมได
กอใหเกดปญหาการขาดแคลนบคลากรขนภายในองคการ เมอองคการมความตองการในการ
ขยายตวอยางรวดเรว เนองจากองคการมขอจ ากดทงทางดานจ านวนและคณสมบตของสมาชก
ดงนนเมอองคการขยายตวอยางรวดเรว จงเปนการยากทจะสรรหาบคลากรจากภายในมาปฏบต
หนาททตองการไดหมด นอกจากนถาองคการมอบภาระงานในปรมาณหรอคณภาพทเกดกวาความ
พรอมของแตละบคคล อาจกอใหเกดความเครยดหรอความเมอยลา ซงจะท าใหประสทธภาพของ
บคลากรและองคการลดลง
2. การสรรหาบคลากรจากภายนอกองคการ องคการจะท าการสรรหาบคลากรทมความเหมาะสม
จากภายนอกองคการ เพอเขาปฏบตงานในต าแหนงงานทวางลง โดยการสรรหาบคลากรจากภายนอก
องคการจะมขอดและขอเสยทตองพจารณาดงตอไปน
2.1 ขอด ของการสรรหาบคลากรจากภายนอกองคการ
15
Page 23
สรางความหลากหลายในการวเคราะห โอกาส การแกปญหา และการพฒนานวตกรรมทางธรกจ
เนองจากองคการรบบคคลทมความรทกษะและความสามารถในดานตางๆ จากภายนอกซงบคคล
เหลานจะท าใหองคการมมมมองทแตกตางจากบคลากรทมอยเดมภายในองคการ
สรางโอกาสในตองการคดเลอกบคลากรทมความเหมาะสมในแตละหนาทงาน เนองจากองคการ
สามารถสรรหาบคลากรทมความร ทกษะ และความสามารถทเหมาะสมกบงานไดจากภายนอก
องคการ
แกปญหาเรองการขาดแคลนบคลากรภายในองคการทงในดานของจ านวนและคณสมบต โดย
องคการสามารถท าการสรรหาบคลากรจากภายนอกเพอเขารวมงานกบองคการไดในปรมาณท
มากกวาการสรรหาจากภายในองคการ
แกปญหาเรองการขาดแคลนบคลากรภายในองคการทงในดานของจ านวนและคณสมบต โดย
องคการสามารถท าการสรรหาบคลากรจากภายนอกเพอเขารวมงานกบองคการไดในปรมาณท
มากกวาการสรรหาจากภายในองคการ
2.2 ขอเสย ของการสรรหาบคลากรจากภายนอกองคการ
สนเปลองเวลาและคาใชจายในการเตรยมการขององคการ เนองจากผมหนาทสรรหาบคลากร
จะตองศกษา วางแผน และพยายามเขาถงกลมเปาหมายทตองการโดยผานสอตางๆ เชน การโฆษณา
การประกาศรบสมคร ซงตองเสยทงคาใชจาย เวลา และแรงงาน
มผลกระทบตอขวญและก าลงใจของบคลากร โดยเฉพาะในต าแหนงบรหาร เนองจากบคคลทกคน
ตางกตองการความกาวหนาในชวต ดงนนถาองคการสรรหาและคดเลอกบคคลภายนอกเขามาด ารง
ต าแหนงบรหาร โดยไมสนบสนนใหบคลากรทมอยไดรบการเลอนขน เลอนต าแหนง หรอพจารณา
ความดความชอบตามความเหมาะสม กอาจจะมผลตอขวญและก าลงใจในการปฏบตงานของ
บคลากรในองคการได
ไมเปนผลดตอบรรยากาศในการปฏบตงานขององคการ เนองจากบคลากรใหมและบคลากรเดมของ
องคการอาจมความขดแยงทางความคด บคลกภาพ ทศนคต หรอมปญหาในการประสานงาน สงผล
ใหการด าเนนงานขององคการขาดประสทธภาพและประสทธผล
ปกตองคการสามารถทจะท าการสรรหาบคลากรจากทงสองแหลง โดยพจารณาตามความเหมาะสมของ
ต าแหนงงานและสถานการณหลก ดงนนผทเกยวของกบการสรรหาบคลากรจะตองพยายามท าความเขาใจ
ในขอดและขอเสยของการสรรหาบคลากรจากแตละแหลง เพอใหสามารถด าเนนการสรรหาบคลากรท
เหมาะสมและเกดประโยชนสงสด
16
Page 24
2. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการสรรหาบคลากร
การทองคกรจะกระท าภารกจหลกใหบรรลวตถประสงคและมประสทธภาพนนหนวยงาจ าเปนตอง
มบคคลากรทมคณภาพในปรมาณทเหมาะสมกบงาน ดงนนการบรหารทรพยากรมนษยจงจดเปนปจจยท
ส าคญอยางหนงในการบรหารงานเพราะบคคลากรเปนผจดหาและใชทรพยากรบรหารอน ๆ ไมวาจะเปน
เงน วสดอปกรณและการจดการ ซงถาองคกรเรมตนดวยการมบคคลากรทดมความสามารถปจจยอน ๆ กจะ
ดตามมา โดยทวไปแลวองคกรตาง ๆ จะมการวางแผนไวลวงหนาวาในปตอ ๆ ไปจะมความตองการ
บคคลากรในต าแหนงอะไร จ านวนเทาไหร มคณสมบตอยางไร ซงมกเปนองคกรขนาดใหญทมการขยาย
หรอปรบปรงเปลยนแปลงอยเสมอ นอกจากวธการดงกลาวแลว กยงมอกวธหนงคอองคกรจะไมด าเนนการ
ใด ๆ จนกวาจะมต าแหนงวางลงจงจะมการประกาศรบสมคร มกจะใชในองคกรขนาดเลกทมพนกงาน
จ านวนนอยไมคอยมการโอนยาย ปลดออก ลาออก แตอาจจะมผลเสยตอการด าเนนงานขององคกรได ใน
กรณทต าแหนงวางแตไมสามารถหาผสมครไดในขณะนน
ดนย เทยนพฒ กลาววา การสรรหาบคลากรถอวาเปนงานพสจนฝมอของนกบรหารทรพยากรบคคล
วามความเปนมออาชพมากนอยเพยงใด ทงนกเพราะวา “การสรรหาคน” เพอมาท างานกบองคกรเปนหวใจ
ส าคญของการธรกจทจะรองรบการขยายธรกจขณะเดยวกนกทดแทนบคลากรทลาออกไประหวางปหากนก
บรหารทรพยากรบคคลไมสามารถ “หาคน” มาไดตามเปาหมายทองคกรตองการกจ าเปนตองพจารณา
ตนเอง
2.1 ความหมายของการสรรหาบคลากร
ส าหรบความหมายของการสรรหาบคลากรนน ไดมนกคดนกวชาการใหความหมายไวตาง ๆ กน
ดงตอไปน
คารเรลล และคซมทส ใหความหมายวา “การสรรหา” คอกระบวนการของการแสวงหาผสมครท
พอจะหามาไดและมคณสมบตทเหมาะสมกบต าแหนงทตองการในองคกร
เบอรนารดน และรสเซลส ใหความหมายวา “การสรรหา”เปนกระบวนการของการคนหาและชกจง
ผสมครทมความรความสามารถเหมาะสมกบต าแหนงงานทวางใหเขามาสมครงานกบองคกร
บารทอล และมารตน ใหความหมายวา “การสรรหา” คอกระบวนการคนหาและชกจงผสมครงานท
มความรความสามารถและเหมาะสมบรรจในต าแหนงงานทวาง
17
Page 25
ครส และเจมสมสน ใหความหมายวา เปนกระบวนการเสาะหาคนทมความรความสามารถและ
สนใจในการท างาน ซงรวมถงการจดการตาง ๆ ตงแตการสรรหาตามทองคกรตองการ การทดสอบเพอ
ทดสอบ เพอคดเลอกบคลากรทดทสดและบรรจใหท างานตามต าแหนงตาง ๆ สายงาน
2.1.1 ความส าคญของการสรรหาบคลากร
ความส าคญหรอความจ าเปนทจะตองมการสรรหาบคลากร มกมสาเหตหรอทมาดงตอไปน
1. เกดจากการทมการขยายกจการ คอ การมการจดตงหนวยงานหรอองคกรใหมขนมาในแงนจงม
ความจ าเปนทจะตองมการสรรหาบคคลากรเพอทจะไดน าเขามาปฏบตงาน
2. เกดจากมการลาออก โอนยาย เกษยณอาย หรออน ๆ ทท าใหหนวยงานหรอองคกรนน ๆ ขาด
บคลากรทจะปฏบตหนาทในบางต าแหนงในแงนจงมความจ าเปนทจะตองมการสรรหาบคคลากรเขามา
ปฏบตหนาทแทนทงนเพอใหกจการด าเนนตอเนองไปได
3. เกดจากการมการเลอนบคลากรไปจากต าแหนงเดมท าใหต าแหนงดงกลาววางลงในกรณดงกลาว
จงมความจ าเปนอยางยงทจะตองมการสรรหาบคคลากรใหมเขามาปฏบตหนาทแทน
2.1.2 วตถประสงคของการสรรหาบคลากร
โดยทวไปวตถในการสรรหาบคลากรมดงน
1. เพอใหไดบคลากรทมความรความสามารถเหมาะสมกบต าแหนงหนาทการงานซงจะเชอวาให
ประสทธภาพสงสดในการปฏบตงาน
2. เพอขจดและหลกเลยงปญหาตาง ๆ ทอาจเกดขนในอนาคตอนเนองมาจากความไมพอใจในงาน
อบตเหต ตลอดจนความขดแยงของบคลากรตาง ๆ ในองคกร ซงหากมหลกการสรรหาและคดเลอก
บคคลากรทดกอนรบเขาท างานแลว ปญหาตาง ๆ ดงกลาวกอาจไมเกดขนหรออาจเกดไดนอยทสด
3. เพอประโยชนสงสดของฝายลกจางในแงทไดท างานทตนพงพอใจและเพอประโยชนสงสดของ
ฝายนายจาง หรอองคกรในแงของการใชทรพยากรมนษยไดผลเตมท
2.1.3 แหลงการสรรหาบคลากร
สมาน รงสโยกฤษฎ ไดจ าแนกแหลงทจะสรรหาบคลากรไดเปน 2 แหลงคอ
1. การสรรหาบคลากรภายในหนวยงาน การสรรหาโดยวธนนบวาเปนผลดในดานทจะท านบ ารง
และสงเสรมก าลงใจในการท างานของผปฏบตงานในหนวยงานวธการน คอ เลอกสรรดวยวธคดเลอกหรอ
เลอนต าแหนงบคคลในหนวยงาน โดยพจารณาจากความรความสามารถและความเหมาะสมวธนใชอยในวง
ราชการ เชน การเลอกหรอการสอบคดเลอก เพอแตงตงใหด ารงในระดบทสงขน
18
Page 26
2. การสรรหาจากภายนอกหนวยงาน เปนการสรรหาบคลากรจากทอนเขามาปฏบตงานใน
หนวยงาน เชน การรบโอนบคคลจากหนวยงานอนทมความร ความสามารถเขามาปฏบตงานในหนวยงาน
การรบบคคลทเพงส าเรจจากสถานศกษา
สโตน และเคนเดล กลาวถงการสรรหาทมประสทธภาพควรจะมการใชเทคนคหลาย ๆ อยางซง
เทคนคเหลานยอมขนอยกบชนดของงานทจะสรรหาบคคลมาปฏบตงานการสรรหาบคคลจ าแนกไดเปน 2
ประเภทใหญ ๆ ตามแหลงแสวงหาก าลงคน ไดแก การสรรหาจากภายในองคกรและภายนอกองคกร
2.2 แหลงการสรรหาบคลากรจากภายใน
เมอฝายบคคลหรอฝายผจดการวาจางทราบวา มต าแหนงในองคกรวางลงหรอมการตงต าแหนงใหม
ขนมาสงแรกทด าเนนการ คอ การสรรหาคนทเหมาะสมวธการหนงทจะไดคนทเหมาะสมคอ การเลอกจาก
คนภายในองคกรทมความรความสามารถ และสามารถท างานอยางมประสทธผลในงานอน
นอกเหนอไปจากงานทตนรบผดชอบอยเมอเปนเชนนกอาจจะมการสรรหาบคคลทมความรความสามารถ
ไปแทนในต าแหนงทวางได ซงต าแหนงทวางอาจเปนงานทอยฝายหรอแผนกเดมหรออาจเปนงานทอยใน
อกแผนกหนงไดการสรรหาบคคลจากภายในองคกร คอ การเลอนต าแหนง หรอการโยกยายบคลากร
ปจจบนขององคกร เพอใหบคลากรเหลานไปปฏบตงานในต าแหนงใหมการสรรหาแบบนจงมประโยชนตอ
องคกรและบคลากรหลายประการ ดงน
2.2.1 ลดชองวางในการปรบตว พนกงานปจจบนขององคกรจะมความรเปนอยางดเกยวกบองคกร
ไมวาจะเปนในดานการจดโครงสราง ระบบการท างานเปาหมายและนโยบายคาตอบแทนและสวสดการ
รวมทงวฒนธรรมองคกร ท าใหพวกเขาไมจ าเปนตองเสยเวลาหรอเสยเวลานอยลงในการปรบตว เพอ
ปฏบตงานในหนาทใหมและสามารถเรมตนศกษาและปฏบตงานไดในเวลาทรวดเรวยงขน
2.2.2 องคกรมโอกาสสงทจะไดบคคลทเหมาะสมส าหรบต าแหนงงานหากผลการปฏบตงานใน
อดตคอสงทท าใหผลการปฏบตงานในอดตคอสงทจะท านายผลการปฏบตงานในอนาคตไดดทสดแลว การ
สรรหาบคคลากรจากภายในองคกรกยอมชวยใหองคกรมโอกาสสงทไดบคคลทเหมาะสมกบงานและท างาน
ไดอยางมประสทธภาพเพราะองคกรสามารถประเมนไดเปนอยางดวาพนกงานคนใดมความสามารถ
แรงจงใจ และผลกรปฏบตงานอยในระดบใด อยางไรกตามองคกรจ าเปนจะตองมระบบการประเมนผลการ
ปฏบตงานทดและเทยงธรรม เพอใชเปนเครองมอส าหรบการรวบรวมขอมลเกยวกบตวพนกงาน
2.2.3 การเสยคาใชจายนอยลง การสรรหาบคคลากรจากภายในองคกรจะเสยคาใชจายนอยกวาการ
สรรหาบคคลากรจากภายนอกองคกร คาใชจายนมไดมเพยงคาใชจายจรงในการสรรหาเทานนแตยงรวมถง
คาใชจายในการคดเลอก การฝกอบรมและพฒนา และคาใชจายระหวางทพนกงานใหมใชในการปรบตวอก
19
Page 27
ดวยโดยเฉพาะอยางยงหากเปนการสรรหาบคคลากรระดบผบรหารองคกรอาจจะตองเสยคาใชจายจ านวน
มากส าหรบการวาจางบรษทจดหางานเอกชนเพอคนหาบคลากรทมความรความสามารถในระดบสง
2.2.4 ชวยเพมพนขวญและก าลงใจพนกงาน การสรรหาบคลากรจากภายในองคกรโดยการเลอน
ต าแหนงหรอโยกยายพนกงานไปสต าแหนงพนกงานใหม จะชวยเพมพนขวญและก าลงใจของพนกงานได
เปนอยางด โดยเฉพาะอยางยง หากเปนการเลอนหรอโยกยายต าแหนงใหสงขนกวาเดม เพราะพนกงานจะ
รสกวา องคกรทนโยบายสงเสรมความกาวหนาในอาชพของพนกงานหรอพนกงานทตองการเปลยน
ลกษณะงานใหม กจะรสกยนดทไมจ าเปนตองออกไปหางานใหม
การสรรหาบคลากรจากภายในองคกรโดยทวไปการสรรหาบคลากรภายในองคกรมกกระท าโดย
วธการดงน
1. การประกาศรบสมครจากพนกงานปจจบนอยางเปนทางการ วธการนมจดประสงค เพอแจงให
บคลากรปจจบนขององคกรทราบถงต าแหนงวางทมอยในขณะนนโดยปกตแลวองคกรมกจะตดปาย
ประกาศไวบนปายประกาศหรอประกาศในหนงสอจลสารขาวภายใน หรอผานระบบคอมพวเตอรของ
องคกร พนกงานซงคดวาตนมคณสมบตเหมาะสมตามประกาศกสามารถจะไปสมครไดทฝายบคคลของ
องคกร การประกาศรบสมครจากพนกงานปจจบนมขอด คอชวยเพมพนขวญและก าลงใหแกพนกงาน
ปจจบนเพราะเปนวธการทยตธรรมโปรงใสเปดโอกาสแกทกคนอาจเปนวธการทจะชวยใหผปฏบตงานท
เหมาะสมกบต าแหนง
ซงอยางไรกตามวธการนยงมขอเสยบางประการดงตอไปน
2. ใชเวลาในการสรรหามากขน การประกาศรบสมครท าใหองคกรตองใชเวลามากขนส าหรบการ
สรรหาบคคลากรเพอมาด ารงต าแหนงตาง ๆ
3. เพมความขดแยงภายในองคกร บคคลทคดวาตนมคณสมบตทเหมาะสมแตไมไดรบการคดเลอก
อาจเกดความไมพอใจไดนอกจากนนอาจมการเลนการเมอง ระหวางฝายตาง ๆภายในองคกร เพอใหบคคล
ในฝายของตนไดรบการคดเลอก
4. เพมความกดดนแกผทท าหนาทคดเลอก บคคลทท าหนาทคดเลอกอาจมความกดดนหรอ
ความเครยดเพมขน เนองอาจจะมผสมครหลายคนทมคณสมบตใกลเคยงกนจนยากตอการตดสนใจ
5. ความวนวายภายในหนวยงานเพมขน หนวยงานบางหนวยงานทมพนกงานตองการโยกยาย
เปลยนงานและพนกงานเขารบการคดเลอกบอย ๆ อาจท าใหผบงคบชาของหนวยงานนนมทศนคตทไมดตอ
พนกงานเหลานนและอาจน าไปสการแบงพรรคแบงพวกภายในหนวยงานนน ๆ ได
20
Page 28
การสรรหาโดยไมประกาศอยางเปนทางการวธการนอาจกระท าไดหลายรปแบบดงนคอ
1. ผบรหารของต าแหนงทวางเปนผคดเลอก
2. องคกรแตงตงคณะกรรมการเพอเปนผคดเลอก
3. ฝายบคคลเปนผคดเลอก
4. เลอกจากแผนภมทดแทน (Replacement Chart)
2.3 การสรรหาบคลากรจากภายนอกองคกร
การสรรหาบคลากรจากภายนอกองคกรซงมการสรรหาอยหลายวธในทนจะอธบายเฉพาะวธการ
เฉพาะวธส าคญๆดงตอไปน
2.3.1 วธการรบสมครโดยทวไป การประกาศรบสมครงานโดยทวไปอาจจะกระท าผานวารสารตาง
ๆ หนงสอพมพหรอประกาศทางวทยและโทรทศน โดยวธดงกลาวเจาหนาทสรรหาจะใหขอมลในการ
ประกาศวามต าแหนงวางพรอมกบใหรายละเอยดตาง ๆ เชนเกยวกบลกษณะเงอนไขของต าแหนงทวางนน
ๆ การประกาศเจาหนาทขององคกรทรบผดชอบในเรองนไมไดใหรายละเอยดเกยวกบขอมลของต าแหนง
ทวางเลยซงอาจกอใหเกดความลาชาโดยเจาหนาทสรรหาจะตองเสยเวลาอธบายภายหลงเมอมผสนใจมา
สอบถามแตถาภายในประกาศไดใหขอมลเกยวกบต าแหนงทวางดงกลาวแลวเทากบเปนการชวยกลนกรอง
คนไดขนหนงแลวเพราะคนทอานหรอไดฟงประกาศจะไดรวาตนมสทธจะสมครไดหรอไม
2.3.2 วธการตดตอกบส านกจดหางาน ถอเปนแหลงของการสรรหาภายนอกทส าคญแหลงหนง
เพราะบรรดาผสมครหรอผทจะตองการจะหางานท าสวนใหญมาใชบรการทนโดยทวไปแลวส านกงาน
จดหางานจะตองรความตองการของผวาจาง วาตองการลกจางประเภทใด เชน เปนผทมความรความสามารถ
มประสบการณผานการฝกอบรมและตองพยายามใหผวาจางทงหลายยอมรบวาส านกงานของตนเปนแหลง
การสรรหาทไดรบการพฒนาอยางดเชอถอไดนอกจากนส านกงานจดหางานของตนเปนแหลงการสรรหาท
ไดรบการพฒนามาอยางดเชอถอได นอกจากนส านกงานจดหางานโดยเฉพาะของรฐบาลมกจะพยายาม
ใหบรการกบผทสนใจจะมาสมครงานในเรองตาง ๆ ดงตอไปน เชน การใหบรการปรกษาเกยวกบการเลอก
อาชพ ใหขาวสารขอมลเกยวกบการเลอกอาชพ ใหขาวสารขอมลเกยวกบตลาดแรงงานและใหบรการกบ
กลมบคคลตอไปนเปนพเศษ ทหารผานศก คนพการ เปนตน
2.3.3 วธการตดตอกบสหภาพแรงงาน ในหลายองคกรมความเหนวาสหภาพแรงงานเปนอกแหง
หนงทจะสรรหาผทมความสามารถเชงบรหารมาท างานในองคกรของตนไดเพราะในแงของทฤษฎเจาหนาท
21
Page 29
กาวหนาในสหภาพใดสหภาพหนงกคอบคคลทไดเรยนรฝกภาวะความเปนผน าและการตดตอสอสาร
ตลอดจนเรองทเกยวกบมนษยสมพนธมาเปนอยางดแลวและมสหภาพหลายสหภาพมบนใดทจะสนบสนน
สงเสรมใหสมาชกไดไตเตาเพอเปนผบรหารในระดบตาง ๆ เมอเปนเชนนสมาชกทมคณสมบตดงกลาวกม
สทธทจะไดรบการสรรหาใหเขาไปท างานในต าแหนงทเกยวกบการบรหารขององคกรทตองการตวเขาได
ในกรณทองคกรตดตอกบสหภาพแรงงานเพอใหไดเจาหนาททมความรความสามารถของสหภาพไปท างาน
ดวยแตหากมองในอกแงมมหนงการตดตอกบสหภาพแรงงานกเพอใหสหภาพชวยสรรหาบคคลากรทม
คณสมบตตามทตองการซงโดยทวไปคนงานทไดจากสหภาพแรงงานพอจะเชอถอไดเพราะสหภาพมกจะม
ขอมลทะเบยนประวตของคนงานทดพอสมควร
2.3.4 วธการตดตอกบสถาบนการศกษาในทนหมายถงโรงเรยนมธยมศกษาตอนปลาย วทยาลย และ
มหาวทยาลย โดยทวไปแลวอาจกลาวไดวาโรงเรยนศกษาตอนปลายดจะเปนแหลงของบคคลากรทอดม
สมบรณมากกวาแหลงอน ๆ และการคดเลอกผสมครกจะดนะท าไดโดยไมมขอยงยากนก เพราะทาง
เจาหนาทผสรรหาสามารถพจารณาคณสมบตของบคคลเหลานจากทะเบยนของโรงเรยนส าหรบการณของ
มหาวทยาลยกเปนอกแหลงหนงของการสรรหาบคลากรทในประเทศพฒนาแลวปฏบต นอกจากนนการวจย
ยงพบวา เจาหนาทสรรหาขององคกรมสวนส าคญมากตอความส าเรจขององคกรกลาวคอ ผสมครงานม
แนวโนมทจะปฏเสธการท างานเนองจากไมพอใจทาทการกระท าระหวางการสมภาษณของเจาหนาทสรรหา
มากกวาไมพอใจลกษณะงาน
2.3.5 วธการใชบรษทจางทปรกษาทางบรหาร ในกรณทองคกรตองการบคลากรโดยเฉพาะระดบ
บรหารวธการประกาศรบสมครแบบคนงานทวไปเปนทตระหนกในกลมผบรหารวาบางครงไมคอย
เอออ านวยประโยชนเทาใดนกในการสรรหา บคคลากรองคกรอาจจะตองเสยเวลาไปเปลา ๆ ใน
ขณะเดยวกนอาจไดรบผลกระทบกระเทอนในแงชอเสยงขององคกร เมอเปนเชนนกรณของประเทศท
พฒนาแลว เชน สหรฐอเมรกา องคกรตาง ๆ จงนยมใชบรษทรบจางปรกษาทางบรหารด าเนนการสรรหา
เพราะบรษทเหลานมความช านาญเปนพเศษในเรองน
2.3.6 วธการสงเจาหนาทขององคกรออกแสวงหาตามแหลงตาง ๆ วธการเหลานทปรากฏมกจะ
ด าเนนการกนในประเทศทพฒนาแลวโดยการสงเจาหนาทขององคกรออกแสวงหาแมจะมผลดในแงทจะท า
ใหไดคนดมความร ความสามารถ แตสงผลเสยกคอสนเปลอง
2.3.7 วธการตดตอเปนการสวนตว วธการนเปนการตดตอระหวางผบรหารระดบสงสดขององคซง
มประโยชนอยางยงโดยเฉพาะกรณขององคกรตองการนกวชาการในแขนงตาง ๆ เชนวทยาศาสตร หรอ
วศวกรรมเปนตน มประโยชนเพราะวธการตดตอระหวางบคคลนจะชวยใหสามารถเขาถงบคคลทเปน
22
Page 30
ประโยชนตอการท างานขององคกรไดดกวาวธอน ๆ แมวธการนจะมปญหาในแงทวาผบรหารขององคกรจะ
เปนผกวางขวางและเปนผทมความคนเคยเปนทรจกกนด
2.3.8 วธการทเปดโอกาสใหผสมครเขามาสมครเอง วธการนเปนทนยมปฏบตกน และมกจะเปน
องคกรขนาดใหญมชอเสยงด ในการด าเนนการตามวธนทางฝายเจาหนาทขององคกรทรบผดชอบจะจด
แบบฟอรมใบสมครไวใหพรอม เมอมผสมครเขามาสมครงานและกรอกประวตลงในใบสมครเจาหนาทกจะ
รวบรวมไวเมอองคกรตองการบรรจคนลงในต าแหนงหนงต าแหนงใดโดยรบดวนกจะพจารณาประวตยอท
เจาหนาทรบผดชอบไดรวบรวมไวถาสนใจรายใดกตดตอมาสมภาษณไดทนท
2.3.9 ผสมครเขยนจดหมายมาสมครเอง วธการนคลาย ๆ กบผสมครมาสมครดวยตนเองตางกนตรง
ทวาวธการนผสมครใชวธการเขยนจดหมายมาสมครตามทองคกรประกาศแจงความจ านงไวหรอจากแหลง
อนทรมา
วธการสรรหาบคลากรภายนอกองคกรดงกลาวขางตนมทงขอดและขอเสยขอด
ขอด
1. ชวยท าใหมโอกาสคดเลอกบคลากรทมความรความสามารถทเหมาะสมจากหลายแหลง
2. ชวยแกไขปญหาการขาดแคลนบคลากรภายในองคกรซงอาจขาดแคลนทงในดานจ านวนและ
คณสมบต
3. ชวยเผยแพรชอเสยงขององคกรใหเปนทรจกกนโดยทวไป
ขอเสย
1. ท าใหสนเปลองเวลาและคาใชจาย เพราะการสรรหาแตละครงตองมคาใชจายและการใชเวลา
2. ท าใหขวญและก าลงใจของบคลากรภายในตองเสยไป ถามการสรรหาบคลากรจากภายนอก
องคกร เพราะจะท าใหบคลากรภายในหมดโอกาสทจะไดรบความกาวหนาในหนาทการงาน ในความเปน
จรงทกองคกรตองการบคลากรทมความรความสามารถตรงตามคณสมบตทก าหนดไวใหมากทสดมา
รวมงาน ซงในการสรรหาอาจจะมเงอนไขและปจจยตาง ๆ มาเปนขอจ ากดในการทจะไดคนทมคณภาพ
ทสด บคคลเชนไรทจะถอวาเปนคนทมคณภาพ
พงศธร พทกษก าพล ไดเสนอลกษณะของบคลากรทมคณภาพจะประกอบดวยองคประกอบ 4 ดาน
คอ
1. ดานเจตคต (Attitude) หรอดานจตใจ อาจกลาวไดวามความส าคญทสดเพราะจตใจเปนตว
ก าหนดใหแสดงพฤตกรรมทางกาย ในทางพทธศาสนานนกเชอวาใจเปนสงทท าใหกายปฏบตหรอกลาวได
23
Page 31
วาใจเปนนายกายเปนบาว เจตคตทดทวไปนนมลกษณะดงนคอ รกและเหนคณคาของอาชพ เหนคณคาของ
เวลา ขยนและอดทน มความซอสตยมความเมตตา มความรกหนวยงาน เปนตน
2. ดานความร (Knowledge) ความสามารถของสตปญญาทจะเรยนรและรบรสงตาง ๆคนทม
สตปญญาดคอคนทเรยนรไดเรว จดจ าสงตาง ๆ ไดมากมายและนาน สามารถถายทอดออกมาไดเมอตองการ
สามารถแกไขปญหาหาไดด คนทมคณภาพตองมความรและสตปญญาดดวย ท าไดโดยหมนแสวงหาเพมพน
ใหเกดขนในตวเองเสมอ บคลากรทมคณภาพนนควรจะมความรเรองดงน ความรในงานหนาท ความรใน
ระเบยบของหนวยงาน ความรในประเพณวฒนธรรมของทองถน ความรทวไปของสงคม เศรษฐกจ
การเมอง เปนตน
3. ดานการปฏบตหรอทกษะ (Psychomotor) ความสามารถในการใชอวยวะของรางกายปฏบตงาน
ไดอยางดตามจดประสงค คนทมคณภาพนนจะน าความรทตนมอยมาปฏบตใหเกดผลไดด กลาวไดวาดาน
ความรเปนคณภาพทางทฤษฎ ดานทกษะเปนคณสมบตทางปฏบตและจะเกดขนไดดวยการท าอยาง
สม าเสมอเทานน
4. ดานบคลกภาพ (Personality) ลกษณะรวม ๆ ของบคคล ประกอบดวยรปรางหนาตากรยาอาการ
และวาจา บคลากรทมคณภาพมกจะระมดระวงบคลกภาพของตนและหมนปรบปรงใหดขน คณภาพดาน
บคลกภาพของเอกชนกบราชการจงแตกตางกนอยางเหนไดชด เพราะหนวยงานของรฐจะไมเนนบคลกภาพ
ของบคลากรเนองจากไมตองแขงกบใคร
เดสเลอร กลาวถงวธการลงโฆษณาเพอแสวงหาผสมครงานวธการสรรหาจากส านกงานจดหางาน
วธการสรรหาจากจดหมายสมครงาน วธการสรรหาผานระบบอนเตอรเนต วธการสรรหาโดยการซอตวจาก
องคกรอน ๆ วธการสรรหาผสมครจากสถานศกษาวธการสรรหาจากการตดตอผานสหภาพแรงงาน วธการ
สรรหาผานสมาคมวชาชพ วธการสรรหาจากวนนดพบแรงงาน
วธการสรรหาบคลากร
อทย หรญโต ไดใหแนวคดเกยวกบวธการสรรหาบคลากรไวดงน
1. การสรรหาบคลากรนนมใชเปนการด าเนนการแตเพยงใหคนมาสมครเขาท างานมาก ๆ
แตตองใหไดบคลากรทมความรความสามารถสงดวย กลาวอกนยหนงคอ การสรรหาบคคลากรตองสรรหาท
มคณภาพมใชปรมาณ
24
Page 32
2. การเปดโอกาสใหเทาเทยมกนหรอเปดเปนการทวไปโดยปราศจากการกดกนในเชอชาต
ศาสนา ตระกล ชนชน หรอภมล าเนาของบคลากร ผทมความรความสามารถและมคณสมบตตรงตาม
ต าแหนงทตองการยอมมสทธสมครเขาท างาน
3. การยดถอความร ความสามารถเปนเกณฑ วธการขอนเปนวธการสรรหาบคคลากรตาม
ระบบคณวฒ เมอเปดโอกาสอยางเทาเทยมกนทกคนแลวกตองมบคคลเหลานนไดแขงขนกนแสดงความร
ความสามารถเพอเลอกคนทมความรความสามารถสงสด
สมพงศ เกษมสน กลาวถงวธการสรรหาบคลากรซงโดยทวไปจะมอยดวยกน 2 ระบบ คอระบบ
คณธรรม และ ระบบอปถมภ ซงมความแตกตางกนดงน
1. ระบบคณธรรม (Merit System) ไดมผแปลเปนภาษาไวตาง ๆ กน เชน ระบบคณวฒ
ระบบความรความสามารถ ระบบความด ระบบความดและความสามารถ เปนตน อยางไรกตามในหลกการ
แลวเหมอนกนและดจะแปลมาจากภาษาองกฤษค าเดยวกน ระบบคณธรรมเปนทนยมใชในการบรหาร
บคคลแพรหลายในหลายประเทศและเปนทยอมรบนบถอกนวา เปนระบบทชวยใหเกดประสทธภาพในการ
บรหารงานบคคลมากทสดวตถประสงคของระบบคณธรรมคอ ตองการขจดระบบอปถมภ (Patronage)
ออกไปกบความตองการใหไดผมความรความสามารถไวปฏบตงานโดยเปดโอกาสใหเทาเทยมกน วธการท
ส าคญของระบบคณธรรมคอ การสอบเพอใหไดบคคลทมคณสมบตดงกลาวมาปฏบตงาน แนวคดทยดถอ
เปนหลกเกณฑในการบรหารงานบคคลตามระบบคณธรรมไดแก ลกษณะเดน 4 ประการ คอ
หลกความเสมอภาค การเขาปฏบตงานในองคกรใด ๆ นนผทมคณสมบตและพนความรตามเกณฑ
ทก าหนดไวยอมมโอกาสและสทธเทากน ทจะสมครสอบแขงขน หรอสอบคดเลอกเพอบรรจเขา
ท างานโดยไมค านงถงชาตตระกล ศาสนาหรอผงพรรณ ทงนเพราะวาทกคนยอมมสทธเทาเทยมกน
และในการก าหนดเงนคาตอบแทนในการปฏบตหนาทการงานกยดหลกนเปนส าคญ
หลกความสามารถ ในการเลอกบคลากรเขาปฏบตงานนนจะตองยดหลกความรความสามารถเปน
ส าคญ ตองพยายามหาทางคดเลอกใหไดผทมความสามารถเหมาะสมกบต าแหนงหนาททดทสด
โดยประกาศเชญชวนใหผทมความรความสามารถมาสมครสอบใหมากทสดเทาทจะมากได แลวจด
ใหมการสอบแขงขน สอบคดเลอก หรอคดเลอก
หลกความมนคง ในการปฏบตงานความมนคงในงานยอมมความส าคญตอผปฏบตงานมาก ส าหรบ
ผทเปนขาราชการแลวยอมมหลกประกนวาการรบราชการนนยอมไดรบความคมครองตามกฎหมาย
และสามารถยดถอเปนอาชพได สวนในองคธรกจกมหลกการและกฎเกณฑทใหความมนคงในการ
25
Page 33
ปฏบตงานเชนกน โดยเฉพาะมพระราชบญญตคมครองแรงงานเปนหลกประกนส าหรบพนกงาน
เจาหนาท
หลกความเปนกลางทางการเมอง หลกการขอนมลกษณะมงเนนเฉพาะขาราชการมากกวาวงการ
ธรกจในวงขาราชการประจ าตองตงมนอยในความเปนกลางทางการเมอง มใหถกแทรกแซงทาง
การเมองหรอถกบงคบใหอยภายใตอาณตหรออทธพลของการพรรคการเมองใด
2. ระบบอปถมภ (Patronage System) เปนลกษณะตรงขามกบระบบคณธรรม ซงจะหมายถงระบบ
ชบเลยง ระบบเลนพวก และระบบชอบพอเปนพเศษ ระบบอปถมภกลาวไดวามอยในทกสมยในทกประเทศ
จะแตกตางกนบางกเพยงแตองศาของการน ามาใชวาจะมากนอยเพยงใดเทานน
นโยบายการสรรหาบคลากร
นโยบายเปนกรอบแนวคดส าหรบการตดสนใจของผบรหารในลกษณะทเหนวถทางและผลแหงการ
ด าเนนงานอยางมขอบเขตมเหตผลและมมาตรฐานโดยพจารณาวานโยบายเปนทางทจะน าไปสเปาหมายของ
สวนรวมในเรองของการสรรหาบคลากรทมคณภาพอยางเหมาะสมดงนนการมนโยบายการสรรหาบคลากร
ทดยอมท าใหการตดสนใจเลอกบคลากรทองคกรตองการมากทสด
ยงยทธเกษสาคร กลางวานโยบายการสรรหาบคลากรเปนงานขนแรกทท าใหงานขององคการ
ประสบความส าเรจมผลในทางชกจงใจใหไดคนดมาท างานสนบสนนใหคนทท างานอยแลวปรบปรง
สมรรถภาพของตนเองใหสงขนและรกษาพนกงานด ๆ ใหอยในบรษทตอไปขณะเดยวกนคนทไร
ประสทธภาพกจะออกไป นโยบายการสรรหาบคลากรเปนลกษณะนโยบายมกขนอยกบสถานการณ
แวดลอมทเปลยนแปลงอยตลอดเวลา
3. แนวคดและทฤษฎทเกยวกบการคดเลอกบคลากร
การคดเลอกเปนกระบวนการทตอเนองและเกยวกบการสรรหาแตมลกษณะตรงกนขามคอ การสรร
หาถอวามลกษณะเปนบวก (Positive Function) เพราะเปนการพยายามดงดดบคลากรทมความสามารถใหมา
สมครงาน เขารบการคดเลอกหรอเขารบการทดสอบเพอเขาท างานในองคกรใหมากทสด แตการคดเลอก
เปนการปฏเสธผสมครทไมเขารวมหรอไมเหมาะสมจงถอวามลกษณะเปนลบ (Negative Function)
สโตน และเคนดล กลาววาการเลอกบคลากรจะมประสทธภาพหรอไมเพยงใดยอมขนกบการสรร
หาเปนปจจยส าคญในกรณทการสรรหาสามารถชกจงผมความรความสามารถตามทตองการใหสนใจมา
สมครเขารบการคดเลอกไดมาก การคดเลอกกจะมประสทธภาพมากยงขนตามไปดวย หากการคดเลอกจะ
ไมไดคนทเหมาะสมและไรประสทธภาพหากไมมคนมาใหเลอกหรอมแตจ านวนนอย
26
Page 34
3.1 ความหมายของการคดเลอกบคคลากร
ธงชย สนตวงษ กลาววาการคดเลอก หมายถง กระบวนการทองคกรด าเนนการคดเลอกจากจ านวน
ใบสมครทงหลายของผสมครเปนจ านวนมากเพอทจะใหไดคนดทมคณสมบตตรงตามเกณฑทก าหนดไว
เพอทจะเขามาท างานในต าแหนงตาง ๆ ทองคกรตองการ
คารเรลล และคซมทส กลาววา “การคดเลอกบคลากร” เปนกระบวนการคดเลอกบคลากรทม
คณสมบตเหมาะสมจากผสมครทดทสดใหท างานในต าแหนงตาง ๆ ขององคกร
บอรนารดน และรสเซลล กลาววา “การคดเลอกบคลากร” เปนกระบวนการกลนกรองขอมลของ
ผสมครงาน และใชวธการคดเลอกเพอตดสนใจในการจางโยกยาย หรอเลอนต าแหนง
เสนาะ ตเยาว ใหความหมายของการคดเลอกบคลากรวา เปนการกลนกรองหาบคคลากรทเหมาะสม
เขาท างานจากบรรดาผสมคร โดยยดถอนโยบายขององคกรเพอใหแนใจวาวาการคดเลอกเปนไปอยาง
ถกตอง ไมมอคตตอผสมครคนใดจากความหมายของการคดเลอกบคลากรตาง ๆ ทกลาวขางตน พอจะสรป
ความหมายของการคดเลอกบคลากรวาเปนกระบวนการบรหารงานบคคลทตอเนองจากการสรรหาโดยท า
การคดเลอกผสมครจ านวนมากใหเหลอเพยงผทเหมาะสมทสดทมคณสมบตตรงตามทองคกรก าหนดไว
3.2 ความส าคญของการคดเลอก
ธงชย สนตวงษ ไดชใหเหนถงความส าคญของการคดเลอกดงน
1. ผบรหารมความรมากขน มความเขาใจในดานความซบซอนของการคดเลอก เรยนรถง
จดออนและขอจ ากดเกยวกบเทคนคการเลอกประเภทตาง ๆ รถงความนาจะเปนของความคลาดเคลอน
(Probability of Error) ในการใชแบบสอบถาม การสมภาษณ เปนตน ฉะนนจงยอมรบและใหความส าคญใน
การปรบปรงกระบวนการคดเลอก ทงนเพอชวยใหผลการคดเลอกคมคาและเกดประสทธภาพ
2. ลกษณะของกฎหมายแรงงานไดมการพฒนาและเปลยนแปลงไปจากเดม ฉะนนในการ
คดเลอกคนเขาท างาน จะตองค านงถงความซบซอนและแงมมของกฎระเบยบตาง ๆ ทก าหนดในกฎหมาย
ทวาดวยการวาจาง
3. การคดเลอกเปนงานทมความพเศษและเปนความยากล าบากเพราะการก าหนดพฤตกรรม
ของบคคลผานงานทท านน เปนการกลาวในลกษณะกวาง ๆ ไวใน Job Description
4. บางครงองคกรจะประสบความยงยากล าบากกบพนกงานบางคนทตองการพนจากงาน
ในระยะแรกและไดใชวธการรองทกขกลบเขาท างาน จงท าใหองคกรอาจตองรบบคคลทไมเหมาะสมให
ท างานรวมกบพนกงานทองคกรคดเลอกมาอยางด
27
Page 35
5. การคดเลอกทมประสทธผลยอมท าใหเกดความคมคาแกองคการเปนอยางยง กลาวไววา
การลงทนใหไดบคคลทดเขามาในองคกรจะสามารถผลตผลตอบแทนทสงกลบคนมาใหองคกรฉะนน
องคกรการเลอกทดยอมสงผลในดานความพงพอใจทงทางดานนายจางและพนกงานพนกงานเองกท างานท
ตรงตามความสามารถ และสนบสนนการท างานตาง ๆ ในองคกรไดเปนอยางด
3.3 วตถประสงคของการคดเลอกบคลากร
วลาศ สงหวสย ไดกลาววา หลกการคดเลอกบคลากรคอ การคดเลอกคนดทสดเทาทจะมในบรรดาผ
ทมความประสงคจะมาด ารงต าแหนง เพอใหเปนไปตามหลกการทวา Put the Right Man on the Right Job
หรอการบรรจแตงตงคนใหเหมาะสมกบต าแหนงหนาทนนเอง สงทท าใหคนแตกตางกนคอ ความมลกษณะ
ความเปนตวของตวเอง (Self-evident) ซงความแตกตางระหวางบคคลนจะเปนพนฐานของการบรรจแตงตง
คนเขาปฏบตงาน
อทย หรญโต ไดใหหลกการคดเลอกบคลากรมดงน
1. โดยทวไปแลวงานขององคกรแตละงาน และแตละต าแหนงหากมลกษณะแตกตางกน
กควรจะไดรบการคดเลอกบคคลากรทมความร ความสามารถแตกตางกน เพอใหไดบคคลากรทเหมาะสม
กบงาน
2. การคดเลอกบคลากรตองพยายามใหไดบคลากรทเหมาะสมทสด ซงรวมถงความเหมาะสมกบ
เพศ ความถนดชดเจน และเหมาะสมกบคณภาพ
3. การคดเลอกบคลากรจะตองมการทดสอบหรอมมาตรการวดความรความสามารถทม
ประสทธภาพเชอถอไดและเปนธรรม
4. การคดเลอกบคลากรใหด ารงต าแหนงตาง ๆ ซงมลกษณะของงานตางกนกควรใชวธการทไม
เหมอนกน ทงนโดยค านงถงลกษณะของงานและสภาพการท างานประกอบดวยสเตรท และเซยลย (Strauss
& Sayles, 1980) ไดกลาวถงหลกการคดเลอกวาม 3 ประการคอ
การธ ารงรกษาภาพพจนขององคกร
การจดต าแหนงงานใหเหมาะสมกบคน
การจดหาคนใหเหมาะสมกบงาน
จมพล หนมพานช ไดใหหลกการคดเลอกบคคลากรวาเปนกระบวนการทองคกรหรอหนวยงาน
พยามกลนกรองบคคลทมความรความสามารถทเหมาะสมกบต าแหนงเขามาท างานในองคกร ดงนนหลก
28
Page 36
ของการคดเลอกโดยทวไปจงมงพจารณาคณลกษณะตาง ๆ ทเปนลกษณะเฉพาะทเหมาะสมกบงานในแตละ
ประเภทคณลกษณะตาง ๆ ทน ามาพจารณาไดแก
1. รางกาย หมายถง สขภาพอนามยของผทมาสมครวามสขภาพอนามยเปนอยางไรมสขภาพท
แขงแรงมากนอยเพยงใด
2. ความรทนอกเหนอไปจากความรทส าคญทไดรบจากสถาบนการศกษาแลว ยงมความรพเศษอยาง
อนอกหรอไม อาท ความรทางดานภาษา ทางดานคอมพวเตอร ขณะเดยวกนเปนบคคลทชอบแสวงหา
ความรหรอไมอยางไร
3. ปฏภาณไหวพรบตลอดจนเชาวปญญาทจะน ามาใชในการแกปญหา ตลอดจนการตดสนใจเฉพาะ
หนาบางเรองเปนอยางไร คณลกษณะในประการนปจจบนถอวามความส าคญมากโดยเฉพาะปฏภาณไหว
พรบในการแกไขปญหาเฉพาะหนาทองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ตองการใหบคลากรทเขามาสองคกร ควร
มลกษณะเชนวาน
4. ความถนดตามธรรมชาตหรอไม ถาม มมากนอยแคไหน
5. ความสนใจ ความเตมใจ ในการท างานอยางเตมทเตมความสามารถเปนเชนไรคณลกษณะในขอน
เปนคณลกษณะทมความส าคญ เพราะถาบคลากรทองคกรคดเลอกมาไมมความสนใจ ไมมความตงใจในการ
ท างาน การทจะใหงานทไดรบมอบหมายบรรลวตถประสงคหรอมประสทธภาพเปนเรองไมงาย
6. บคลกภาพอน เชน ความรบผดชอบ ความเชอมนในตนเอง ความเสยสละ ตลอดจนความสามารถ
ในการปรบตวใหเขากบสภาพการณตาง ๆ
3.4 นโยบายการคดเลอกบคลากร
จมพล หนมพานช ไดเสนอแนะวา หนวยงานหรอองคกรควรก าหนดนโยบายในการคดเลอก
ดงนคอ
1. การคดเลอกควรยดหลกความยตธรรมและหลกเสมอภาค ซงถาขาดหลกในขอนจะท า
ใหการคดเลอกถกกลาวหา หรอกลาวขวญไปทางทอาจจะกอใหเกดความเสอมเสยแกองคกรได
2. การคดเลอกควรยดวตถประสงคหลกขององคกร
3. การคดเลอกจะตองสอดคลองกบนโยบายขององคกร
4. การคดเลอกควรจะใชวธการสมภาษณ การทดสอบการปฏบตงาน
5. การคดเลอกควรมการน าหลกวชาการมาประยกต
6. การคดเลอกควรยดถอนโยบายประหยดคอ ไมสนเปลองเวลา คาใชจาย ขณะเดยวกน
29
Page 37
สามารถไดคนดมความร ความสามารถ
7. การคดเลอกควรพจารณาจากบคคลภายในกอนบคคลภายนอก ทงนเพอการสรางขวญ
ก าลงใจของบคคลภายในรวมทงการสรางความจงรกภกดใหเกดขนกบบคคลากรภายในองคกร
8. การคดเลอกแตละครงนน ควรจะมการประเมนผลวามปญหาหรอขอบกพรองอะไร
หรอไม ถามควรจะไดมการปรบปรงแกไขกอนทจะไดมการด าเนนการคดเลอกในครงตอไป
9. การตดสนใจขนสดทายในการคดเลอกนาจะขนอยกบผบรหารตามสายงานทตองการ
บคคลเขาท างาน โดยมฝายบคคลเปนผรกษามาตรฐานขนต า
3.5 กระบวนการและวธการคดเลอกบคลากร
ธงชย สนตวงษ ไดกลาววา กระบวนการคดเลอกจะเรมตนเมอมต าแหนงวางขนในองคกรอนสบ
เนองมาจากอาจมการโยกยาย การเลอนขน หรอการลาออก หรออาจจะไดรบการอนมตใหมการเพม
พนกงาน ซงต าแหนงทวางดงกลาวนนกอนจะมการคดเลอกจรง ๆ อาจจะไดมการโยกยายสบเปลยน หรอม
การทดแทนกนภายในเปนเบองแรกเสยกอน จากนนกจะมการรบพนกงานใหม
กระบวนการของการคดเลอกมขนตอนตาง ๆ เปนล าดบ 10 ขนดวยกนคอ
1. การรบสมคร
2. การสมภาษณเบองตน
3. การใหกรอกใบสมคร
4. การตรวจคณสมบตพนฐาน
5. การทดสอบ
6. การสมภาษณ
7. การคดเลอกเพอบรรจโดยฝายการพนกงาน
8. การตดสนใจโดยเจาหนาทในจดของสายงานทจะรบพนกงาน
9. การตรวจรางกาย
10. การบรรจ
ขนตอนตาง ๆ เหลานมกจะมใชโดยทวไปในธรกจซงอาจจะมความแตกตางกนบางเลกนอยแลวแต
ความเหมาะสม อยางไรกตาม กลไกของขนตอนตาง ๆ เหลานในแตละขนตอนมกจะเปนดานส าหรบการ
กลนกรองบคคลทไมเหมาะสมในแงใดแงหนง
30
Page 38
1. การรบสมครและการสมภาษณเบองตน เปนขนตอนของการทผสมครงานไดเขามาใน
ส านกงานขนตอนของการด าเนนงานเปนล าดบแรกสดกคอ การสมภาษณเบองตนอาจจะใชบคคลคนเดยว
หรอหลายคนกไดสดแลวแตความส าคญของงาน การสมภาษณเพอไดขอมลเบองตน มกกระท าเพอ
กลนกรองบคคลซงเหนไดชดวามคณสมบตตามทตองการแนนอนในขนตอนน บคลกภาพทปรากฏมกจะ
เหนไดงายและหากสงเกตไดชดแลววาไมตรงกบคณสมบตจะไมพจารณาในการคดเลอกขนตอไป
2. การกรอกใบสมคร ซงใบสมครดงกลาวนนควรจะกรอกไดไมยากนกและเปนขอมลท
จ าเปนจะจดเรยงเปนระบบ เพอจะใหไดขอมลเกยวกบการศกษา ประวตการท างาน ขอมลทเกยวกบตว
ผสมคร
3. การตรวจสอบขอมลพนฐานเกยวกบผสมคร ขนตอนนเปนการตรวจสอบประวตของ
ผสมคร เพอทจะชวยใหทราบวาการท างานตาง ๆ ทแลวมาหรอขอมลตาง ๆ ของผสมครทไดกรอกไวในใบ
สมครจะตองมการทดสอบขอมลทส าคญทเกยวของกบความส าเรจของงานไดมาก
4. การทดสอบพนกงาน ขอบเขตของการใชเครองมอในการทดสอบพนกงานอาจจะ
แตกตางกนบางส าหรบองคกรแตองคกร ขนอยกบลกษณะของงานทจะคดเลอก ขนอยกบความเขาใจของ
บรหาร ขอดของการทดสอบคอการทดสอบนนนบวาเปนการวดทชดแจงมากกวาการสมภาษณ ซงมกจะ
ตองใชดลพนจทอาจโตแยไดในการประเมนพนกงานวามคณสมบตความสามารถเพยงใด โดยเฉพาะการ
ทดสอบความสามารถเกยวกบงานใดงานหนงซงเปนงานทมก าหนดไวแนนอน
5. การสมภาษณ การสมภาษณเปนวธการอนหนงทมความส าคญอยางยงในการพจารณา
วาจางพนกงาน ขอดของผท าการสมภาษณคอ สามารถรวมขอมลตาง ๆ ทมาแลวทจะไดน ามาพจารณา
ประเมนรวมกนเพอทจะน าไปสการตดสนใจอยางเหมาะสมเกยวกบผสมครเพอจะวาจางตอไป
6. การคดเลอกเพอบรรจและการตดสนใจรบเขา คอการพจารณากลนกรองขนสดทายคอ
การสงไปใหแผนกทจะรบคนใหท าการสมภาษณและใหพจารณาตดสนใจอกครง โดยมกจะเปนหวหนางาน
ทบคคลนนจะไปอย ในขนนจ านวนผสมครทจะท าการสมภาษณโดยหวหนางานจะมมากนอยเพยงใด
ยอมขนอยกบฝายการพนกงานทไดท าการคดเลอกไวเปนเบองตนวามากหรอนอย
7. การตรวจรางกาย เปนขนสดทายของกระบวนการคดเลอกหากหนวยงานนน ๆ มแผนก
แพทยหรอมหนวยงานทท าหนาทดานการตรวจสขภาพกจะมกรมอบหมายใหมการตรวจสอบเกยวกบความ
พรอมทางรางกาย เชน ความสามารถในการใชสายตาหรออน ๆ
8. การบรรจ การบรรจซงจะมการสงมอบ โดยใหไปรายงานตวกบหวหนางานในแผนก
31
Page 39
ทรบเขาซงจะมวธการใหรายงานอยางถกตอง โดยมการสงรายละเอยดประวต ขอมล ตลอดจนผลการ
คดเลอกตามวธการตาง ๆ เพอชวยใหการสอนงานในระยะเรมแรกโดยหวหนางานสามารถกระท าไดสะดวก
และงายขน
วรนารถ แสงมณ ไดกลาวถงหนาทงานการคดเลอก ไดแก
1. ใบสมครงาน ใบสมครงานตอบสนองความมงหมาย 3 อยางคอ ประการแรก ใบสมคร
ชใหเหนอยางเปนทางการถงต าแหนงหนาททผสมครงานตองการ ประการทสอง ใบสมครงานใหขอมล
เบองตนกบผสมภาษณในการสมภาษณ ประการทสาม ใบสมครงานจะกลายเปนสวนหนงของขอมล
ทางดานบคคลากรขององคกร
2. การสมภาษณเพอกลนกรอง ถกใชในการประเมนอยางรวดเรว เกยวกบความเหมาะสมของ
ผสมครงานวา กระบวนการคดเลอกควรจะด าเนนการตอไปหรอไม
3. การทดสอบ องคกรจะพยายามคาดคะเนผสมครจะปฏบตงานไดดแคไหนในกรณของพนกงาน
ปฏบตการแลวการทดสอบเนนททกษะทางกลไกและความถนด
4. การตรวจภมหลง ประวตหรอใบสมครงานของผสมครงานจะถกตรวจสอบความจรงและขอมล
เพมเตมจะแสวงหาจาการอางองหรอนายจางคนกอนของผสมครงาน
5. การสมภาษณในรายละเอยด เพอหาขอมลเพมเตมจากผสมครงาน นอกเหนอขอมลทไดจากใบ
สมคร จะกระท าโดยผบรหารทผสมครงานตองไปท างานดวยในฐานะผใตบงคบบญชา
6. การตรวจสอบรางกาย เปนขนตอนสดทายของกระบวนการคดเลอก การท าบนทกทางสขภาพ
ของผสมครงานและการปองกนองคกรจากการถกเรยกรองใหชดใชผลตอบแทนกบคนงานอยางไมเปน
ธรรม
กระบวนการคดเลอกบคลากรในประเทศไทยนนอาจแบงขนตอน ออกพจารณาไดดงน
คอ
1. การก าหนดคณสมบตและวฒ เปนการคดเลอกขนตนทจะไดบคคลทเหมาะสมกบงาน
ทจะตองปฏบต การก าหนดคณสมบตของบคคลนในวงการธรกจเอกชนอาจจะไมพถพถนคณสมบต
ทางดานสงคมมากนก แตเนนถงประสบการณในการท างาน
2. การตรวจสอบใบสมคร เปนการตรวจสอบเพอคดเลอกบคคลากรใหไดถกตองตาม
คณสมบตและวฒทก าหนดไว
32
Page 40
3. การวเคราะหคณสมบต หรอคณวฒเบองตน การปฏบตขนนจะชวยใหทราบวาผสมครม
ความรความสามารถในการปฏบตงานมากนอยเพยงไร
4. การสมภาษณขนตน เปนการชวยเพมเตมขอมลบางประการทมไดระบไวในใบสมคร
และผสมภาษณสามารถสงเกตเหนบคลกภาพ ลกษณะทวงทของผสมครไดเปนอยางด
5. การทดสอบวตถประสงคของการทดสอบ คอการกลนกรอง ความร สตปญญา ความคด
และความจ าของผสมครวามมากนอยเพยงใด
6. การสมภาษณขนสดทายมกเปนการสมภาษณของผบงคบบญชาระดบสง เพอตดสนใจ
ขนสดทาย บคคลทผานการทดสอบมาแลวจะไดรบการคดเลอกหรอไม สวนใหญจะอยในขนนการบรรจ
แตงตงใหเขา
3.6 การทดสอบเพอคดเลอกบคลากรเขาท างาน
เนองจากงานภายในองคกรมมากมายหลายชนด ฉะนนการไดบคคลทมความรความช านาญ และม
ประสบการณแตกตางกนมากมายหลาย ๆ ดานมาไวในองคกร จะท าใหองคกรไดรบประโยชนมากขน ดวย
เหตนจงไดมความพยายามทจะสรางและก าหนดวธการทจะใชเปนเครองมอวดความสามารถของบคคล เพอ
ประโยชนในการคดเอาบคคลากรเขามาปฏบตงาน เครองมอทน ามาใชกมหลายแบบตาง ๆ กนแลวแตละ
ประเภทของงานและความมงหมายของการใชเครองมอทไดรบความนยมทสด คอ การทดสอบ ซงถอวาเปน
การวดเพอใหไดขอมลทจ าเปนในการเลอกทถกตองแมนย า การทดสอบเปนสงทจ าเปนมากในองคกรเพราะ
เปนการชวยท าใหทราบถงวฒความสามารถของผสมคร
การใชแบบทดสอบทางจตวทยาแบงออกไดดงน
1. การทดสอบสตปญญา การทดสอบนเปนการวดความสามารถทางจตของบคคล คอวด
ความเขาใจ วดความคลองในการพดหรอใชถอยค า ความจ า การใชเหตผล การใชตวเลขความรวดเรวในการ
เขาใจสงใดสงหนงและมโนภาพ
2. การวดความถนด คอ การทดสอบความสามารถของคนทจะเรยนรงานอยางใดอยาง
หนงภายในเวลาทก าหนด เหมาะกบผทไมเคยท างานมากอนหรอมประสบการณนอยท าใหทราบวาใคร
เหมาะทจะท าอะไร และมความสามารถในการท างานขนาดใด
3. การทดสอบความสมฤทธผล ใชวดคณสมบตทเคยท างานมาแลว เพอทดสอบวารเรอง
นนมากนอยเพยงใด
33
Page 41
4. การทดสอบความสนใจ ท าใหทราบวาชอบอะไรหรอไมชอบอะไรเกยวกบอาชพงาน
อดเรกและกจกรรมสวนตวอยางอน
5. การทดสอบบคลกภาพ เพอหาวาผสมครมความสามารถเขากบผอนไดดเพยงใด และ
สามารถชกจงผอนใหคลอยตามขนาดไหน
4. ความหมายของความพงพอใจ
ดเรก (2528) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ทศนคตทางบวกของบคคลทมตอสงใดสงใดสงหนง
เปนความรสกหรอทศนคตทดตองานทท าของบคคลทมตองานในทางบวก ความสขของบคคลอนเกดจาก
การปฏบตงานและไดรบผลเปนทพงพอใจ ท าใหบคคลเกดความกระตอรอรน มความสข ความมงมนทจะ
ท างาน มขวญและมก าลงใจ มความผกพนกบหนอยงาน มความภาคภมใจในความส าเรจของงานทท า และ
สงเหลานจะสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลในการท างานสงผลตอถงความกาวหนาและความส าเรจ
ขององคการอกดวย
กตตมา (2529) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกชอบหรอพอใจทมตอองคประกอบและ
สงจงใจในดานตางๆเมอไดรบการตอบสนอง
ฉตรชย (2535) กลาววา ความพงพอใจหมายถงความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอสงหนงหรอ
ปจจยตางๆทเกยวของ ความรสกพอใจจะเกดขนเมอความตองการของบคคลไดรบการตอบสนองหรอบรรล
จดมงหมายในระดบหนง ความรสกดงกลาวจะลดลงหรอไมเกดขน หากความตองการหรอจดมงหมายนน
ไมไดรบการตอบสนอง
เทพพนม และสวง (2540) กลาววา ความพงพอใจเปนภาวะของความพงพอใจหรอภาวะทมอารมณใน
ทางบวกทเกดขน เนองจากการประเมนประสบการณของคนๆหนง สงทขาดหายไประหวางการเสนอใหกบ
สงทไดรบจะเปนรากฐานของการพอใจและไมพอใจได
แนวคดเกยวกบความพงพอใจ
Sheiiyอางโดย ประกายดาว (2536) ไดเสนอแนวคดเกยวกบความพงพอใจ วาความพงพอใจเปน
ความรสกสองแบบของมนษย คอ ความรสกทางบวกและความรสกทางลบความรสกทางบวกเปนความรสก
ทเกดขนแลวจะท าใหเกดความสข ความสขนเปนความรสกทแตกตางจากความรสกทางบวกอนๆ กลาวคอ
เปนความรสกทมระบบยอนกลบความสขสามารถท าใหเกดความรสกทางบวกเพมขนไดอก ดงนนจะเหน
34
Page 42
ไดวาความสขเปนความรสกทสลบซบซอนและความสขนจะมผลตอบคคลมากกวาความรสกในทางบวก
อนๆ
วชย (2531) กลาววา แนวคดความพงพอใจ มสวนเกยวของกบความตองการของมนษย กลาวคอ
ความพงพอใจจะเกดขนไดกตอเมอความตองการของมนษยไดรบการตอบสนองซงมนษยไมวาอยในทใด
ยอมมความตองการขนพนฐานไมตางกน
พทกษ (2538) กลาววา ความพงพอใจเปนปฏกรยาดานความรสกตอสงเราหรอสงกระตนทแสดงผล
ออกมาในลกษณะของผลลพธสดทายของกระบวนการประเมน โดยบงบอกทศทางของผลการประเมนวา
เปนไปในลกษณะทศทางบวกหรอทางลบหรอไมมปฏกรยาคอเฉยๆ ตอสงเราหรอสงทมากระตน
ทฤษฎแรงจงใจของมาสโลว (Maslow’s theory motivation)
อบราฮม มาสโลว (A.H.Masiow) คนหาวธทจะอธบายวาท าไมคนจงถกผลกดนโดยความตองการ
บางอยาง ณ เวลาหนง ท าไมคนหนงจงทมเทเวลาและพลงงานอยางมาเพอใหไดมาซงความปลอดภยของ
ตนเองแตอกคนกลบท าสงเหลานน เพอใหไดรบการยกยองนบถอจากผอน ค าตอบของมาสโลว คอ ความ
ตองการของมนษยจะถกเรยงตามล าดบจากสงทกดดนมากทสดไปถงนอยทสด ทฤษฎของมาสโลวได
จดล าดบความตองการตามส าคญ คอ
1. ความตองการทางกาย (physiological needs) เปนความตองการพนฐานคอ อาหาร ทพก อากาศ ยา
รกษาโรค
2. ความตองการความปลอดภย (safety needs) เปนความตองการทเหนอกวา ความตองการเพอ
ความอยรอด เปนความตองการในดานความปลอดภยจากอนตราย
3. ความตองการทางสงคม (social needs) เปนการตองการการยอมรบจากเพอน
4. ความตองการการยกยอง (esteem needs) เปนความตองการการยกยองสวนตวความนบถอและ
สถานะทางสงคม
5. ความตองการใหตนประสบความส าเรจ (self-actualization needs) เปนความตองการสงสดของ
แตละบคคล ความตองการท าทกสงทกอยางไดส าเรจ
สรปไดวา บคคลพยายามทจะสรางความพงพอใจใหกบความตองการทส าคญทสดเปนอนดบแรก
กอน จากนนเมอความตองการนนไดรบความพงพอใจแลวความตองการนนกจะหมดลงและเปนตวกระตน
ใหบคคลพยายามสรางความพงพอใจใหกบความตองการทส าคญทสดล าดบตอไป ตวอยางเชน คนทอด
อยาก (ความตองการทางกาย) จะไมสนใจตองานศลปะชนลาสด(ความตองการสงสด) หรอไมตองการยก
35
Page 43
ยองจากผอน หรอไมตองการแมแตอากาศทบรสทธ(ความปลอดภย) แตเมอความตองการแตละขนไดรบ
ความพงพอใจแลวกจะมความตองการในขนล าดบตอไป
ทฤษฎแรงจงใจของฟรอยด
ซกมนดฟรอยด ( S. M. Freud) ตงสมมตฐานวาบคคลมกไมรตวมากนกวาพลงทางจตวทยามสวน
ชวยสรางใหเกดพฤตกรรม ฟรอยดพบวาบคคลเพมและควบคมสงเราหลายอยางสงเราเหลนอยนอกเหนอ
การควบคมอยางสนเชง บคคลจงมความฝน พดค าทไมตงใจพฤตกรรมหลอกหลอนหรอเกดอาการวตกจรต
อยางมาก
สรปไดวา ทฤษฎแรงจงใจของฟรอยดจะมความเกยวของกบพฤตกรรมสวนใหญของมนษย ม
แรงจงใจมาจากจตไรส านกหรออาการผดปกตทางดานจตใจในดานตางๆ ซงอาจจะเกยวกบธรรมชาตของ
มนษยและเปนพลงงานทสามารถเปลยนแปลงและเคลอนทได จตจงเปนพลงงานรปหนงทสามารถ
เปลยนแปลงและไมหยดนง ดงนนพฤตกรรม ฟรอยด ไดใหความคดเกยวกบแรงผลกดนไรส านกหรอ
แรงจงใจไรส านกวาเปนสาเหตส าคญของพฤตกรรมและมอทธพลตอบคลกภาพของมนษย
5. งานวจยทเกยวของ
ชลทชา วทตกพทธ ศกษาเรอง การสรรหาและคดเลอกบคลากรกลมธรกจการเงนในตลาด
หลกทรพยแหงประเทศไทย วตถประสงคเพอศกษาความคดเหนเกยวกบการสรรหาและคดเลอกบคลากร
ของผจดการฝายบคคลในกลมธรกจการเงนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย จากการศกษาพบวา
ผจดการฝายบคคลของกลมธรกจการเงนใหระดบความส าคญตอการสรรหาบคลากรในภาพรวมอยในระดบ
มากและเมอพจารณาการใหน าหนกความส าคญพบวา การใหความส าคญมากทสดคอ หลกการสรรหา และ
รองลงมาคอ นโยบายการสรรหาอยในระดบมากและแหลงการสรรหาอยในระดบปานกลาง ผลการ
เปรยบเทยบดานประสบการณท างานพบวา ผจดการฝายบคคลทมประสบการณท างานนอยกวา 10ป มระดบ
ความคดเหนตอการคดเลอกบคลากรสงกวาผจดการฝายบคคลทมประสบการณท างานมากกวา 15-20 ป
ดานการเปรยบเทยบขนาดขององคกร พบวาขนาดองคกรทตางกนผจดการฝายบคคลในกลมธรกจการเงนม
ความคดเหนตอการสรรหาบคลากรทแตกตางกนระดบความคดเหนตอการสรรหาบคลากรสงกวาองคกรทม
ขนาดเลก
36
Page 44
สมชาย โมกขะเวส ศกษาความคดเหนของผบรหารในสถานประกอบการทมผลตอการสรรหาและ
คดเลอกบคลากรระดบผบรหารโดยการน าหลกฮวงจยและโหงวเฮงมาใชในการคดเลอกผบรหารและ
เปรยบเทยบความคดเหนของผบรหาร จ าแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษาสาขาวชาทจบการศกษา และอาย
งานในองคกร ผลการศกษาพบวาผบรหารฝายทรพยากรบคคลของสถานประกอบการในนคมอตสาหกรรม
อมตะนคร สวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 53.7 มอายระหวาง 25-30 ป รอยละ 37.5 มการศกษาระดบปรญญา
ตรรอยละ 72.1 จบการศกษาสาขาการจดการทรพยากรมนษยรอยละ 36.0 มอายงานในองคกร 1-5 ป รอยละ
55.1 ผบรหารสวนใหญมความคดเหนเกยวกบการสรรหาและคดเลอกบคลากรระดบผบรหารตามหลกฮวง
จยและโหงวเฮงอยในระดบปานกลางและพบวา อาย เพศ อายงานในองคกรแตกตางกนมความคดเหน
เกยวกบการสรรหาและคดเลอกบคลากรระดบผบรหารตามหลกโหงวเฮงแตกตางกนและพบวาการสรรหา
และคดเลอกบคลากรระดบผบรหารตามหลกโหงวเฮงและฮวงจยในอตสาหกรรมขนาดใหญและอ านาจการ
ตดสนใจในการรบบคลากรนนขนอยกบผบรหารระดบสงดวยเนองจากผบรหารเปนผสามารถตดสนใจได
โดยตรง
ปญญา เอยมสะอาด ศกษาการสรรหาและคดเลอกบคลากรของผจดการฝายบคคลในสถาน
ประกอบการนคมอตสาหกรรม อสเทรรนซบอรด จงหวดระยอง เมอจ าแนกตามขนาดของสถาน
ประกอบการซงพบวาผจดการฝายบคคลของสถานประกอบการทมขนาดแตกตางกนมระดบความส าคญ
ทางดานหลกการสรรหาและคดเลอกตางกนและพบวาประเภทของธรกจทมประเภทของธรกจทแตกตางกน
มระดบความส าคญดานการสรรหาและคดเลอกตางกนซงจากเหตผลทวาขนาดของสถานประกอบการท
แตกตางกน ประเภทของธรกจทแตกตางกน อาจเปนสวนหนงทท าใหองคกรมแนวคดในการสรรหาและ
คดเลอกบคลากรททเหมอนกนหรอแตกตางกนออกไปซงขนอยกบปจจยขององคกรนน ๆ
สมทรง รกษาผล การศกษาการสรรหาและคดเลอกพนกงานระดบปฏบตการและบคลากรระดบ
บรหารของบรษทสญชาตไทยและตางชาตในเขตนคมอตสาหกรรมแหลมฉบงจงหวดชลบร วตถประสงค
เพอศกษาการสรรหาพนกงานระดบปฏบตการและระดบบรหารของบรษทสญชาตไทยและตางชาตในเขต
นคมอตสาหกรรมแหลมฉบง ไดแก วธการคดเลอกพนกงานระดบปฏบตและระดบบรหารผลการศกษา
พบวาแหลงการสรรหาและคดเลอกพนกงานในระดบปฏบตการจากภายนอกองคกรมากกวาภายในองคกร
ซงแตกตางกบแหลงสรรหาบคลากรระดบบรหาร โดยการประกาศทางหนงสอพมพ วารสาร นตยสาร
อนเทอรเนต และการแนะน าของพนกงานภายในองคกรมากกวา และพบวาการมงเนนในการจงใจผสมคร
ระดบพนกงานและระดบบรหารมความแตกตางกนสงจงใจผสมครงานระดบปฏบตการมงเนนท
ปจจยพนฐานมากกวาลกษณะงาน ระดบบรหารเนนลกษณะงานททายทายความมนคงในงาน และโอกาส
37
Page 45
กาวหนาในงานมากกวาระดบปฏบตงานและแหลงการสรรหานนการประกาศทางหนงสอพมพ วารสารเปน
แหลงสรรหาทมประสทธภาพและการคดเลอกพบวา วธการสมภาษณเปนวธการทใชกนมากทสดในการใช
พจารณาผสมครจากการศกษาพบวาการใชแบบทดสอบนยมใชกบระดบปฏบตการมากกวาใชกบระดบ
บรหาร และแบบทดสอบทนยมใชมากทสดคอแบบทดสอบภาษาองกฤษเกณฑการคดเลอกระดบบรหารให
ความส าคญของเพศสงกวาระดบปฏบตการอาจเกดจากความส าคญของลกษณะงานความเหมาะสมของ
ผบรหารทจะมาบรหารงาน
ธระไชย เอยมเจรญศกด ศกษาเรองการสรรหาและการคดเลอกบคลากรของผจดการฝายบคคลใน
อตสาหกรรมรถยนตและชนสวนในสถานประกอบการนคมอตสาหกรรมอมตะนคร จงหวดชลบร
การศกษามวตถประสงคศกษาระดบความคดเหนเกยวกบการสรรหาและคดเลอกบคลากรของผจดการฝาย
บคลากรในอตสาหกรรมรถยนตและชนสวน ในสถานประกอบการนคมอตสาหกรรมอมตะนคร จงหวด
ชลบร ดานหลกการสรรหา ดานนโยบายการสรรหาบคลากร ดานแหลงสรรหา จากการศกษาพบวาหลกการ
สรรหามการใหระดบความส าคญอยในระดบมากทสดผลการเปรยบเทยบของผจดการฝายบคคลใหระดบ
ความส าคญตอการสรรหาบคลากรดานปจจยสวนบคคลไมแตกตางกน พบวาปจจยอน ๆ ขนาดของสถาน
ประกอบการและสญชาตของผถอหนหลกใหความส าคญตอการสรรหาบคลากรไมแตกตางกนจาก
การศกษาการเปรยบเทยบปจจยอน ๆ ไดแก ขนาดของสถานประกอบการทตางกนมการใหระดบ
ความส าคญตอการคดเลอกบคลากรทแตกตางกน
6. เอกสารอน ๆ ทเกยวของ
กฤตน กลเพง การบรหารคนทจะเปนดาวเดนในองคการในอนาคตไดดวยบรหารทรพยากรมนษย
ในสมยใหมตองไมยดตดกบรปแบบเดมอกตอไป ตองคดเสมอวาจะคดหารปแบบการบรหารทสอดคลอง
กบสงคมยคใหมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรววธการหนงทองคการสมยใหมไดเตรยมวางแผนการบรหาร
การจดการสรรหา คดเลอกคนทสอดคลองและเหมาะสมกบวฒนธรรมองคการ โดยเรมกระบวนการตงแต
การสรรหาและคดเลอกคนเขาสองคการโดยอาศย Competency มาเปนเครองมอหนงในการรบคนเขาส
องคการ ซงบางบรษทไดเรมวางแผนรบคนตงแตอยในรวมหาวทยาลย มโอกาสไดสทธในการคดเลอก
พนกงานกอนองคการอนหรอทเรยกวา การคดเลอกพนกงานทเปนดาวเดนทยงไมจบจากมาหาวทยาลย
(Young Talent) ด าเนนการ Road Show ไปตามมหาวทยาลยใหนกศกษาทสนใจเขามามสวนรวมในการท า
กจกรรมกลม ทดสอบบคลกภาพ และภาษา ผานกระบวนการสมภาษณ การวาจาง ซงจะท าใหองคการได
เหนพฤตกรรม ทศนคต จากการทนกศกษาไดท ากจกรรมกลมสมพนธ โดยการสงเกตพฤตกรรมในชวงเวลา
38
Page 46
ทอยรวมกน ซงผบรหารและทมสมภาษณ สามารถเหนพฤตกรรมของพนกงานเชนภาวะผน า การมสวนรวม
การชวยเหลอผอน การแสดงออก ความเปนนกคดเชงสรางสรรคโดยจะท าใหองคการไดคดเลอกคนทม
วฒนธรรมทสอดคลองกบองคการมากขน ดกวาการทเรยกพนกงานมาสมภาษณทส านกงานเพยงแคใชเวลา
ไมถง 15 นาท แลวตดสนใจเลอกพนกงานเขาสองคการ โอกาสทเกดความผดพลาดในการคดเลอกคนม
คอนขางสงองคการสมยใหมจงไดนยมใชรปแบบในการคดเลอกคนเขาสองคการโดยจดท าเปนแผนการรบ
คนในระยะยาวดวย
39
Page 47
บทท 3
ระเบยบวธการวจย
3.1 ระเบยบวธวจยทใชในการศกษาวจย
การศกษาทใชในการศกษาวจยครงนเปนการศกษาเชงปรมาณ (Quantitative Research)และเชง
คณภาพ (Qualitative Research) ควบคกนไป
3.1.1 การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) การศกษาวจยในครงนไดใชการวจยเชงปรมาณ
ในรปของการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยการใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการวจย เพอ
ส ารวจตวแปรตางๆ ทใชในการวจย
3.1.2 การศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยการใชการสมภาษณเชงลก ซงเปนการศกษา
การสรรหาและเลอกสรรบคคลเขาเปนพนกงานในองคกรในกลมเซนทรลมารเกตตง กรป วาองคกรดงกลาว
นนมกระบวนการสรรหาและเลอกสรรบคคลเขาท างานในองคกรอยางไรและรวมถงมปญหาในการ
ด าเนนการสรรหาและเลอกสรรบคคลเขาท างานในองคกรอยางไรบาง ซงขอมลจากสวนนมความ
จ าเปนตองสมภาษณ สอบถามหาขอมลซงอาจจะมความละเอยด และเปนขอมลเชงขอเทจจรง และเปน
การศกษาถงองคกรเอกชน ดงนน จงตองใชวธการศกษาเชงคณภาพในการใชการสมภาษณเชงลก ซงม
รายละเอยดดงน
3.2 ขอบเขตการวจย
การวจยครงนจะท าการศกษาวจยเฉพาะพนกงานแผนทรพยากรบคคล ฝายสรรหาวาจางของบรษท
ในกลมเซนทรลมาเกตตงกรป และบคคลทวไปทเขามาเกยวของกบฝายสรรหาวาจาง การเกบขอมลจาก
ขอมลปฐมภมและทตยภม ทงจากเอกสาร บทความ งานวชาการ งานวจย อนเตอรเนต และการสมภาษณเชง
ลก รวมถงประสบการในการไดลงมอปฏบตงาน
3.3 ประชากรและการสมตวอยาง
การศกษาเชงปรมาณ คณะผวจยเกบขอมลจากผทมาสมครงาน ซงท าการสมทงหมดเปนจ านวน
110 คน ทเขามากรอกใบสมคร เพราะวาในประเดนเรองปญหาและความพงพอใจในการด าเนนสรรหา
40
Page 48
จงจ าเปนทตองท าการส ารวจผเขามากรอกใบสมครทมความเกยวของเพอทวาขอมลทไดรบจะไดตรงตาม
วตถประสงคของการท าการศกษาในครงน
การศกษาเชงคณภาพ คณะผวจยเกบขอมลจากเจาหนาทฝายทรพยากรบคคล แผนกสรหาวาจาง
เพราะวาในประเดนเรองการสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
จ าเปนทจะตองสอบถามเฉพาะเจาหนาททมความเกยวของกบการสรรหาบคลากรเพอทวาขอมลทไดรบจะ
ไดตรงตามวตถประสงคของการท าการศกษาในครงน
3.4 เครองมอทใชการศกษาวจย (Instruments)
เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) กรณ ของแบบสอบถามนนม
รายละเอยดทส าคญๆ ดงตอไปน
สวนแรก เปนขอมลเบองตนของผสมคร
สวนทสอง ความพงพอใจการใหบรการ
สวนทสาม ปญหาและขอเสนอแนะ
3.5 การวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลในการวจยครงน ผวจยไดวางแผนการวเคราะหขอมลไวในแตละสวนดงน
สวนทหนง เปนขอมลเชงปรมาณ เชน ลกษณะโดยรวม ซงขอมลดงกลาวจะเปนขอมลทได
รบมาจากการส ารวจทศนคต โดยใชเครองมอแบบสอบถาม (Questionnaire) และจากการวเคราะหดวย
โปรแกรม Statistical Package for the Social Science (SPSS) ส าหรบคาสถตทจะถกน ามาใชในการวเคราะห
ขอมลเชงปรมาณดงกลาวขางตน เชน รอยละ,คาเฉลย และOne-way ANOVA เปนตน นอกจากนนผวจยจะ
ใชรปแบบและเทคนคทเกยวของเพอน ามาใชในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ซงเทคนคดงตอไปน
41
Page 49
สวนทสอง เปนการศกษาเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยใชการสมภาษณเชงลก ซง
เปนการศกษาการสรรหาและเลอกบคคลเขามาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง วาหนวยงานม
กระบวนการสรรหาและเลอกบคคลเขารบเปนพนกงานอยางไรและรวมถงมปญหาในการด าเนนการสรรหา
และเลอกบคคลเขาในองคกรอยางไรบาง ซงขอมลจากสวนนมความจ าเปนตองสมภาษณ สอบถามขอมลซง
อาจจะมความละเอยดและเปนขอมลเชงขอเทจจรง
3.6ผลทคาดวาจะไดรบ
1. เพอทราบถงกระบวนการสรรหาและคดเลอกสรรบคลากรเพอเขามาท างานกบบรษทในกลมเซนทรลมาร
เกตตง
2. เพอทราบถงปญหาความพงพอใจในการด าเนนกาสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขาท างานกบบรษทใน
กลมเซนทรลมารเกตตง
42
Page 50
บทท 4
ผลการวเคราะห
การวจยเรองการสรรหาและเลอกสรรบคลากรเขาท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง เปน
การศกษาทใชในการศกษาวจยครงนเปนการศกษาเชงปรมาณ (Quantitative Research)และเชงคณภาพ
(Qualitative Research) ควบคกนไปโดยวตถประสงคของวจยคอ
1. เพอศกษากระบวนการสรรหาและคดเลอกสรรบคลากรเพอเขาท างานกบบรษทในกลมเซนทรล
มารเกตตง
2. เพอศกษาปญหาและความพงพอใจในการด าเนนการสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขาท างาน
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม (Questionnaire) กรณ ของแบบสอบถามนนม
รายละเอยดทส าคญๆ ดงตอไปน
สวนแรก เปนขอมลเบองตนของผสมคร
สวนทสอง ความพงพอใจการใหบรการ
สวนทสาม ปญหาและขอเสนอแนะ
4.1 การด าเนนการกระบวนการสรรหาและคดเลอกสรรบคลากร
4.1.1 การด าเนนการของตนสงกด
ขนตอน ในการด าเนนของตนสงกด
1. เขยนใบขออตราขอก าลงคน
2. อนมตโดยผจดการแผนก และรองผอ านวยการขนไป
4.1.2 การด าเนนการของแผนกสรรหาวาจาง
ขนตอนในการด าเนนของแผนกสรรหาวาจาง
1. ตรวจสอบ Manpower และ Budget
-กรณทม Budget ทางสรรหาจะอนมตใบขออตราก าลงคน
- กรณไมมBudgetประสานงานทางตนสงกดเพอหา Budget และเหตผลการจาง
43
Page 51
2. ตรวจสอบขอมลต าแหนงงานโครงสรางเงนเดอนและสวสดการส าหรบพนกงานทตองการการ
จาง
- กรณต าแหนงหนาราน ( Job Grand 10 -12 ) และพนกงาน Part - time อนมตโดยผจดการ
- กรณต าแหนงเจาหนาทขนไป (Job Grand 12- 14 )อนมตโดยผจดการ และ AVP
- กรณต าแหนงเจาหนาทขนไป ( Job Grand 15 ขนไป) อนมตโดยผจดการ AVP หรอ
EVP
3.ลงประกาศต าแหนงงานวาง โดยผาน
ผาน Job Website ตางๆ
- Web Job TH.
- Web Job BKK.
- Web Job THAI.
- Web Job pub.
- Line
- Face book
สอประชาสมพนธ
- ใบปลว
- สาถานศกษา
- กรมจดหางาน
การแนะน า
- Visit Store
4. คดเลอกประวตผสนใจสมครงาน นดสมภาษณผสมครกบแผนกสรรหาวาจาง (สมภาษณรอบ
แรก)
44
Page 52
5. นดสมภาษณ
1.กรอกใบสมคร
2. ตรวจสอบประวต
3.ทดสอบ
4. สมภาษณ
- กรณสมภาษณผาน น าเสนอตอตนสงกดเพอพจารณาพรอมใบประเมนการสมภาษณ
- กรณสมภาษณไมผาน ทางแผนกสรรหาวาจางจะเกบประวตเขาฐานขอมล
6. ผจดการแผนก และ รองผอ านวยการขนไปสรปรายละเอยดการจาง เงนเดอน สวสดการ เพอ
อนมตการจางพนกงาน
7.การอนมตการจางโดยฝายทรพยากรบคคล
รวบรวมใบสมคร ประวต สญญาตางๆ และ เอกสารประกอบ น าเสนอใหผอ านวยการฝาย
ทรพยากรบคคลเซนอนมตการจาง
8.เจาหนาทสรรหาวาจางบนทกประวตพนกงานทตองการจางเขาในระบบ Ready to Work
9. แจงขอมลกบผผานการสมภาษณ
- นดวนเซนสญญาจาง ค าประกน กบผผานการสมภาษณ
4.1.3 การด าเนนการของแผนกสรรหาวาจาง( ธรการ )
ขนตอนในการด าเนนของแผนกสรรหาวาจาง(ธรการ)
1. เตรยมเอกสารและรบเซนสญญาจาง สญญาค าประกน สญญาฟอลคอนประกนภยและเอกสาร
ตางๆทเกยวของ
2.ออกรหสพนกงานจากระบบ Ready to Work
- กรณ Front – รหสพนกงานเทานนและ Fight Scan
-กรณ Office – รหสพนกงาน , User AD , Password , Email Address
3. ท าบตรพนกงาน
4. แจงวนเรมงาน วนอบรมพนกงานใหม ( On Boarding )
45
Page 53
4.1.4 การด าเนนการของแผนกคาตอบแทน
บนทกขอมลพนกงานเขาระบบ People Plus
4.1.5 การด าเนนการของแผนกบรการสวนกลาง
ส าหรบพนกงานใหม
กรณของ Bank Office เทานน
1.เตรยมอปกรณ
2. โตะ
3. เกาอ
4.โทรศพท
5. เบอรโทรศพท
6. บตรลฟต
8. บตรจอดรถ
9. นามบตร
4.1.6 ขนตอนการด าเนนการของแผนกฝกอบรม
เตรยมการอบรมพนกงานใหม CMG On Boarding
46
Page 54
สามารถสรปเปนโครงสรางไดดงน
การด าเนนการของตนสงกด
ตรวจสอบขอมลต าแหนงงานโครงสราง
เงนเดอนและสวสดการ
- กรณต าแหนงหนาราน ( Job Grand 10 -12 )
และพนกงาน Part - time อนมตโดยผจดการ
- กรณต าแหนงเจาหนาทขนไป (Job Grand
12- 14 ) อนมตโดยผจดการ และ AVP
- กรณต าแหนงเจาหนาทขนไป ( Job Grand
15 ขนไป) อนมตโดยผจดการ AVP หรอ
EVP
ตรวจสอบ Manpower และ Budget
- กรณทม Budget ทางสรรหาจะอนมตใบขอ
อตราก าลงคน
- กรณไมม Budget ประสานงานทางตนสงกด
เพอหา Budget และเหตผลการจาง
การด าเนนการของแผนกสรรหาวาจาง
การอนมตการจางโดยฝายทรพยากรบคคล
รวบรวมใบสมคร ประวต สญญาตางๆ และ เอกสาร
ประกอบ น าเสนอใหผอ านวยการฝายทรพยากรบคคล
เซนอนมตการจาง
ผจดการแผนก และ รองผอ านวยการขนไปสรป
รายละเอยดการจาง เงนเดอน สวสดการ เพออนมต
การจางพนกงาน
นดสมภาษณ
1.กรอกใบสมคร
2.ตรวจสอบประวต
3.ทดสอบ
4. สมภาษณ
- กรณสมภาษณผาน น าเสนอตอตนสงกดเพอ
พจารณาพรอมใบประเมนการสมภาษณ
- กรณสมภาษณไมผาน ทางแผนกสรรหาวาจางจะ
เกบประวตเขาฐานขอมล
การด าเนนการของแผนกบรการสวนกลาง(ส าหรบ
พนกงานใหม) เตรยมอปกรณ ,โตะ ,เกาอ ,โทรศพท ,เบอรโทรศพท,บตร
ลฟต ,บตรจอดรถ ,นามบตร
การด าเนนการของแผนกคาตอบแทน
บนทกขอมลพนกงานเขาระบบ People Plus
การด าเนนการของแผนกสรรหาวาจาง ( ธรการ )
1. เตรยมเอกสารและรบเซนสญญาจาง สญญาค าประกน
สญญาฟอลคอนประกนภยและเอกสารตางๆทเกยวของ
2.ออกรหสพนกงาน จากระบบ Ready to Work
- กรณ Front – รหสพนกงานเทานน และ Fight Scan
-กรณ Office – รหสพนกงาน , User AD , Password , Email
Address
3. ท าบตรพนกงาน
4. แจงวนเรมงาน วนอบรมพนกงานใหม ( On
Boarding )
- การเขยนใบขออตราขอ
ก าลงคน
- อนมตโดยผจดการแผนกและ
รองผอ านวยการขนไป
ลงประกาศต าแหนงงานวาง
ผาน Job Website ตางๆ
-Web Job TH.
-Web Job BKK.
-Web Job THAI.
-Web Job pub.
-Line
-Face book
สอประชาสมพนธ
ใบปลว
สาถานศกษา
กรมจดหางาน
การแนะน า
-Visit Store
คดเลอกประวตผสนใจสมครงาน นด
สมภาษณผสมครกบแผนกสรรหาวาจาง
(สมภาษณรอบแรก)
เจาหนาทสรรหาวาจางบนทกประวตพนกงานท
ตองการจางเขาในระบบ Ready to Work
แจงขอมลกบผผานการสมภาษณ
- นดวนเซนสญญาจาง ค าประกน กบผผานการสมภาษณ
ขนตอนการด าเนนการของแผนกฝกอบรม
เตรยมการอบรมพนกงานใหม CMG On Boarding
47
Page 55
4.2.1 ขอมลเบองตนของผสมคร
ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถามจ าแนกตาม เพศ สถานภาพ อาย ระดบ
การศกษา ต าแหนงทสมคร เงนเดอนทตองการ อายการท างานและต าแหนงทเคยท างาน
ตารางท1 เพศของผตอบแบบสอบถาม
เพศ จ านวน (คน) รอยละ ชาย 34 30.90 หญง 76 69.10 รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 69.10
รองลงมา คอ เพศชายมเพยงรอยละ 36.0 ตามล าดบตารางท 1
ตารางท2สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม
สถานภาพ จ านวน (คน) รอยละ โสด 87 79.10 สมรส 21 19.10 หมาย 1 0.90 อยาราง 1 0.90 รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมสถานภาพโสด คดเปนรอยละ 79.10
รองลงมา คอ สมรส คดเปนรอยละ 19.10 และสถานภาพหมาย/อยาราง คดเปนรอยละ 0.90 ตามล าดบตาราง
ท 2
48
Page 56
ตารางท 3 อายของผตอบแบบสอบถาม
อาย จ านวน(คน) รอยละ 18-25 ป 47 42.70 26-30 ป 40 36.40 31-35 ป 13 11.80 36-40 ป 7 6.40
40 ปขนไป 3 2.70 รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอาย 18-25 ป คดเปนรอยละ 42.70
รองลงมา คอ 26-30 ป คดเปนรอยละ 36.40 มอาย 31-35 ป คดเปนรอยละ 11.80 มอาย 36-40 ป คดเปนรอย
ละ 6.40 และมอาย 40 ขนไป คดเปนรอยละ 2.70 ตามล าดบตารางท 3
ตารางท 4ระดบการศกษา
ระดบการศกษา จ านวน(คน) รอยละ ต ากวา ม.3 3 2.70 ม.3 – ม. 6 52 47.30 ปวช.ปวส. หรอเทยบเทา 20 18.20 ปรญญาตร 29 26.40 ปรญญาโท 6 5.50 สงกวาปรญญาโท 0 0
รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมระดบการศกษา ม.3-ม.6 คดเปนรอยละ
47.30 รองลงมา คอ ปรญญาตร คดเปนรอยละ 26.40 ระดบปวช./ปวส.หรอเทยบเทา คดเปนรอยละ 18.20
ระดบปรญญาโท คดเปนรอยละ 5.50 และต ากวาม.3 คดเปนรอยละ 2.70 ตามล าดบตารางท 4
49
Page 57
ตารางท 5ต าแหนงทสมคร
ต าแหนงทสมคร จ านวน(คน) รอยละ พนกงานหนาราน 86 78.20 พนกงานหนารานระดบอาวโส 4 3.60 พนกงานหนารานระดบผจดการ 0 0 ระดบเจาหนาทพนกงาน 14 14 ระดบเจาหนาทอาวโส 2 1.80 ระดบผชวยผจดการ 4 3.60 ระดบผจดการ 0 0 ระดบผจดกานอาวโส 0 0 ผบรหารระดบสงขนไป 0 0
รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมต าแหนงพนกงานหนาราน คดเปนรอย
ละ 78.20 รองลงมา คอ ระดบเจาหนาทพนกงาน คดเปนรอยละ 14 และพนกงานหนารานระดบอาวโส/
ระดบผชวยผจดการ คดเปนรอยละ 3.60 ตามล าดบตารางท 5
ตารางท 6เงนเดอนทตองการ
เงนเดอนทตองการ จ านวน(คน) รอยละ ต ากวา 10,000 บาทตอเดอน 10 9.10 10,001 – 30,000 บาทตอเดอน 88 80.00 30,000 – 50,000 บาทตอเดอน 8 7.30 50,000 บาท ขนไป 4 3.60 รวม 110 100
50
Page 58
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมเงนเดอนทตองการ 10,001 – 30,000
บาทตอเดอน คดเปนรอยละ 80.00 รองลงมา คอ ต ากวา 10,000 บาทตอเดอน คดเปนรอยละ 9.10 เงนเดอน
ทตองการ 30,000 – 50,000 บาทตอเดอน คดเปนรอยละ 7.30 และ50,000 บาท ขนไป คดเปนรอยละ 3.60
ตามล าดบตารางท 6
ตารางท 7 อายการท างาน
อายการท างาน จ านวน(คน) รอยละ นอยกวา 1 ป 61 55.50 5 ป ขนไป 49 44.50 รวม 110 100.00
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญมอายการท างานนอยกวา 1 ป คดเปนรอย
ละ 55.50 รองลงมา คอ 5 ป ขนไป คดเปนรอยละ 44.50 ตามล าดบตารางท 7
ตารางท 8ต าแหนงทเคยท างาน
ต าแหนงทเคยท า จ านวน(คน) รอยละ พนกงานหนาราน 70 63.60 พนกงานหนารานระดบอาวโส 0 0 พนกงานหนารานระดบผจดการ 3 2.70 ระดบเจาหนาทพนกงาน 10 9.10 ระดบเจาหนาทอาวโส 3 2.70 ระดบผชวยผจดการ 5 4.50 ระดบผจดการ 2 1.80 ระดบผจดกานอาวโส 0 0 ผบรหารระดบสงขนไป 17 15.50
รวม 110 100.00
51
Page 59
จากการส ารวจ พบวา กลมผตอบแบบสอบถามสวนใหญต าแหนงทเคยท างานพนกงานหนาราน คด
เปนรอยละ 63.60 รองลงมา คอ ผบรหารระดบสงขนไป คดเปนรอยละ 15.50 ระดบเจาหนาทพนกงานคด
เปนรอยละ 9.10 ระดบผชวยผจดการ คดเปนรอยละ 4.50 พนกงานหนารานระดบผจดการ/ระดบเจาหนาท
อาวโส คดเปนรอยละ 2.70 และระดบผจดการ คดเปนรอยละ 1.80 ตามล าดบตารางท 8
4.2.2 ผลการศกษาความพงพอใจในการด าเนนการสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขาท างานบรษทในกลม
เซนทรลมารเกตตงกรป (CMG)
ผลการวเคราะหขอมลเกยวกบความพงพอใจตอการใหบรการดานตางๆ คอ ดานขนตอนการ
ใหบรการ ดานสงอ านวยความสะดวก และดานบคลากรใหบรการ รายละเอยดดงน
52
Page 60
ประเดน/ดาน
ระดบความพงพอใจ
MEAN พอใจมาก (5)
พอใจ
(4)
พอใจนอย (3)
ไมพอใจ (2)
ไมพอใจมาก (1)
1.ดานขนตอนการใหบรการ 1.1 การตดปายประกาศหรอการแจงขอมลเกยวกบขนตอนและระยะเวลาการใหบรการ
42 62.00 4.00 0.90 0.90 4.35
1.2 การจดล าดบขนตอนการใหบรการตามประกาศไว
37.30 58.20 3.60 0.90 0.00 4.32
1.3 การใหบรการตามล าดบกอนหลง เชน มากอนตองไดรบบรการกอน
47.30 49.10 2.70 0.90 0.00 4.43
1.4 อธบายชแจงขอมลไดชดเจนภาษาเขาใจงาย กระชบ
53.60 45.50 0.00 0.90 0.00 4.52
2.ดานสงอ านวยความสะดวก 2.1 ความชดเจนของปาย สญลกษณ ประชาสมพนธบอกจดประกาศ
43.60 50.00 5.50 0.90 0.00 4.36
2.2 ความเพยงพอของสงอ านวยความสะดวก เชน ทนงรอบรการ
55.50 38.20 4.50 1.80 0.00 4.47
2.3 สถานทตงของหนวยงาน การเดนทางสะดวกงาย
60.00 36.40 2.70 0.90 0.00 4.55
3. ดานบคลากรใหบรการ 3.1 ความเหมาะสมในการแตงกายของผใหบรการ
60.90 35.50 1.80 1.80 0.00 4.55
3.2 ความเตมใจและความพรอมในการใหบรการอยางสภาพ
60.00 37.30 0.90 1.80 0.00 4.55
3.3 พนกงานมความรความเขาใจในการตอบขอสงสย และใหค าแนะน าไดเปนอยางด
63.60 33.60 1.80 0.90 0.00 4.60
รวม ( N = 100 ) 4.47
53
Page 61
จากการส ารวจ พบวา ความพงพอใจตอการใหบรการดานตางๆ คอ ดานขนตอนการใหบรการ ดาน
สงอ านวยความสะดวก และดานบคลากรใหบรการ ดงน
ดานขนตอนการใหบรการ สวนใหญมความพงพอใจการอธบายชแจงขอมลไดชดเจน ภาษาเขาใจ
งาย กระชบคดเปนรอยละ 4.52 รองลงมามความพงพอใจการใหบรการตามล าดบกอนหลง เชน มากอนตอง
ไดรบบรการกอน คดเปนรอยละ 4.43 มความพงพอใจการตดปายประกาศหรอการแจงขอมลเกยวกบ
ขนตอนและระยะเวลาการใหบรการ คดเปนรอยละ 4.35 และความพงพอใจการจดล าดบขนตอนการ
ใหบรการตามประกาศไว คดเปนรอยละ 4.32
ดานสงอ านวยความสะดวก สวนใหญมความพงพอใจสถานทตงของหนวยงาน การเดนทางสะดวก
งาย คดเปนรอยละ 4.55 รองลงมา มความเพยงพอของสงอ านวยความสะดวก เชน ทนงรอบรการ คดเปน
รอยละ 4.47 และมความพงพอใจในความชดเจนของปาย สญลกษณ ประชาสมพนธบอกจดประกาศ คด
เปนรอยละ 4.36
ดานบคลากรใหบรการ สวนใหญมความพงพอใจพนกงานมความรความเขาใจในการตอบขอสงสย
และใหค าแนะน าไดเปนอยางด คดเปนรอยละ 4.60 รองลงมา ความเหมาะสมในการแตงกายของผใหบรการ
และความเตมใจและความพรอมในการใหบรการอยางสภาพ คาเฉลย 4.55 ตามล าดบตารางขางตน
ดงนนสรปไดวา ผลการศกษาความพงพอใจในการด าเนนการสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขา
ท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงกรป (CMG) มความพงพอใจตอการใหบรการดานตางๆ คอ ดาน
ขนตอนการใหบรการ ดานสงอ านวยความสะดวก และดานบคลากรใหบรการ มคาเฉลยรวมคดเปนรอยละ
4.47 อยในระดบความพงพอใจมากในการใหบรการในการด าเนนการสรรหาและเลอกบคลากรเพอเขา
ท างานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงกรป (CMG)
54
Page 62
หมายเหต **การวเคราะหหาคาเฉลยเลขคณตและท าการแปลความหมายของระดบคะแนนเฉลยใช
หลกเกณฑ ดงน
ระดบ มากทสด ใหคะแนนเทากบ 4.50-5.00 ระดบ มาก ใหคะแนนเทากบ 3.50-4. 49 ระดบ ปานกลาง ใหคะแนนเทากบ 2.50-3. 49 ระดบ นอย ใหคะแนนเทากบ 1.50-2. 49 ระดบ นอยทสด ใหคะแนนเทากบ 1.00-1.49
55
Page 63
บทท 5
สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ
5.1 บทสรป
การสรรหา ถอวาเปนเสาเอกของการบรหารทรพยากรมนษย การสรรหา หมายถงกระบวนการจดกจกรรม
เพอจงใจใหผมคณสมบตตรงตามทองคการตองการมาสมครงานกบองคการ การสรรหาเปนกจกรรมในขนตอนตอ
จากการวางแผนทรพยากรมนษยและการวเคราะหงาน การสรรหาเกดจากความจ าเปนขององคการในการจดตง
หนวยงานขนมาใหมหรอขยายกจการหรอองคการขาดบคคลผปฏบตหนาทหรอมการเลอนต าแหนงหรอยายบคคล
ในบางต าแหนงออกไปจากต าแหนงเดม การสรรหาตองใหไดจ านวนบคคลมาสมครมากและมความรความสามรถ
สง มการเปดโอกาสโดยทวไปโดยเทาเทยมกน และใชระบบคณธรรมในการสรรหา แหลงในการสรรหา
ประกอบดวยแหลงภายในองคการและแหลงภายนอกองคการ ซงแตละแหลงมขอดและขอเสยแตกตางกน การสรร
หาจ าแนกได 2 ประเภท คอ การสรรหาเชงรบหรอการสรรหาในแนวแคบ และการสรรหาในเชงรกหรอการสรรหา
ในแนวกวาง นโยบายในการสรรหาม 2 แนวทางคอนโยบายการสรรหาแบบเปด และนโยบายการสรรหาแบบปด
การสรรหาประกอบดวย 3 ขนตอน คอ การวางแผนทรพยากรมนษย การท าการวเคราะหงาน และการด าเนนการสรร
หา การสรรหาบคคลเขาองคกรประกอบดวย 3 วธการคอ การรบสมครหรอคดเลอกเขามาในองคกร ผทจะเขารบเปน
พนกงานในองคกรตองมคณสมบตทวไป และมคณสมบตเฉพาะส าหรบต าแหนงทจะเขามาในองคกร ในการสรรหา
นน และทสงจงใจขององคการทมตอการสรรหา ไดแก ระบบคาตอบแทนขององคการ โอกาสในอาชพ และชอเสยง
ขององคการ สงจงใจเหลานจะท าใหบคคลมาสมครงานเปนจ านวนมาก
5.2 อภปรายผลการวจย
การสรรหาเปนกจกรรมหนงของการบรหารทรพยากรมนษย เปนงานขนแรกในการจดคนเขาท างาน
(Staffing) การสรรหามความส าคญตอองคการอยางยง ถาองคการสามารถสรรหาบคคลผมความรความสามารถเขา
มาปฏบตงานในองคการ จะสงผลใหองคการปะสบความส าเรจในการด าเนนงานดงท โอ เกลน สตาล กลาววา “การ
สรรหาคอเสาเอกของการบรหารทรพยากรมนษย” ดงนนการสรรหาจงเปนหนาท
ส าคญของหนวยงานทรพยากรมนษยทตองด าเนนการ เพอใหแนใจวาองคการสามารถคดเลอกบคลากรทมความร
ความสามารถ ทศนคต และประสบการณเหมาะสมกบต าแหนงงานทองคการมความตองการมากทสด เพอทบคลากร
จะไดสามารถปฏบตและพฒนาการขององคการในอนาคตองคการสามารถสรรหาบคลากรไดจากทงภายในและ
56
Page 64
ภายนอกองคการ ซงทงสองแหลงนมขอดและขอเสยแตกตางกน ดงนน ผทมหนาทสรรหาบคลากรจะตองมความ
เขาใจในคณลกษณะ ขอด-ขอเสยของแหลงทมา แตละชนด เพอใหสามารถเลอกน ามาใชประกอบการไดสรรหา
บคลากรอยางเหมาะสมและเกดประโยชนสงสดแกองคการ โดยหวใจส าคญของขอจ ากดของเวลาและคาใชจาย โดย
กระบวนการสรรหาบคลากรจะสนสดลงเมอกลมบคคลทเหมาะสมกบต าแหนงงานทองคการตองการสนใจทจะเขา
รวมกบองคการ
5.3 ขอเสนอแนะ
ในการท าวจยครงตอไปควรศกษากระบวนการสรรหา พนกงาน ลกจางประจ า และลกจางชวคราวเพอให
ขอมลครอบคลมการสรรหาบคลากรของบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
57
57
Page 65
บทท 6
รายงานการปฏบตงาน
บทท 1
บทน า
1.1ความทวไป
สหกจศกษาทางรฐศาสตร( Cooperative Education in Political Science ) 9 หนวยกจ เปนรายวชาให
นกศกษาชนปท 4 ไดใชวชาความรทไดเรยนมา ลงสสถานประกอบการ เพอไดฝกปฏบตงานไดจรง โดยเปดโอกาส
ใหนกศกษาสามารถเลอกฝกปฏบตงานในหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน เปนเวลา 1 ภาคการศกษา ในลกษณะ
พนกงานชวคราว ซงนกศกษาจะไดประสบการณจากการปฏบตงานจรง ทงนนกศกษาไดเรยนรขอบกพรองของ
ตนเองและเรยนรจากขอผดพลาด เพอน าไปพฒนาตนเองใหดยงขน อกทงมความยนดยงกบการสหกจศกษา ณ
บรษท เซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) เปนบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง เนองจากนกศกษาม
ความประสงคอยางยงในการปฏบตงานดานทรพยากรบคคลแผนกสรรหาวาจาง และวเคราะหหาความตองการของ
งาน วาตองการคนทมคณสมบตอยางไร ลงประกาศรบสมครงาน คดกรองผสมครเบองตน นดหมายสมภาษณงาน
ทดสอบดวยเครองมอวธการตาง ๆ ตรวจสอบบคคลอางอง เชคประวตยอนหลง กลนกรองผสมครทเขาตาคดเลอก
แจงผลการสมภาษณ ยนขอเสนอจางงาน รบเขาท างาน ปฐมนเทศพนกงาน และตดตามความคบหนาหลงรบเขา
ท างาน
1.2 การเลอกสถานทสหกจ
นกศกษาไดเลอกสหกจศกษา ณ บรษท เซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) เปนบรษทในกลมเซนทรล
มารเกตตง เนองจากนกศกษา สหกจมความสนใจในการท างานในดานการสรรหาและคดเลอกบคคลการ เพอ
ก าหนดกลยทธหรอหลกในการบรหารทรพยากรมนษยใหดและเกดประสทธภาพสงสดได รวมถงวางแผนในดาน
การรบสมครพนกงานทดและมประสทธภาพเขามาท างานในองคกรนนๆ
1.2.1 เหตผลทเลอกสหกจดานทรพยากรบคคล แผนกสรรหาวาจางและหนวยงานน
การสรรหาวาจาง เปนกระบวนการกลนกรอง และคดเลอกบคคลทมคณสมบตคณวฒทางการศกษา มความร
ความสามารถ และประสบการณในการท างาน นกศกษาจงมความสนใจตองการปฏบตงานเพอทราบถงกลยทธหรอ
58
Page 66
หลกในการบรหารงานทมประสทธภาพสงสด อกทงบรษท เซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) เปน
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง เปนองคกรเอกชน ทมความมงมนในเรองสรรหาบคลากรทมคณสมบตเหมาะสม
กบต าแหนงงานและใหไดครบตามจ านวนทตองการเพอใหมนใจไดวาการด าเนนงานขององคกร ซงถอวาเปนองคกร
ทมกระบวนการท างานทเปนระบบ จงมความภมใจเปนอยางยงทไดเปนสวนหนงในการเขาไปสหกจ
1.3 การเตรยมตวกอนการสหกจ
ศกษาขอมลขององคกรผานเวปไซตและไดเรยนรจากประสบการณของรนพทไดสหกจกอนหนาน รวมไป
ถงทบทวนความรทสามารถน าไปประยกตใชไดเหมาะสมกบกรอบการปฏบตงานในหนวยงาน อกทงยงศกษา
เพมเตมในเรองก าหนดกลยทธหรอหลกในการบรหารสรรหาและคดเลอกบคคลในองคกรเอกชน
บทท 2
สถานทสหกจ
ชอ ทตง และชองทางตดตอของหนวยงาน
ชอหนวยงาน : บรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
ทตง : เลขท 999/9อาคารดออฟฟศเคสแอทเซนทรลเวลด ชน 11, 12 ถนนพระราม 1
แขวงปทมวน เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330
59
Page 67
แผนทตงบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
2.2 ความเปนมา
ตลอดระยะเวลากวาครงศตวรรษทผานมา เซนทรลไดรบการยอมรบใหเปนหางสรรพสนคาอนดบหนงของ
ประเทศไทย ทเปนตนแบบผน าในธรกจคาปลกททนสมย ครบวงจร และเปนทยอมรบในกลมผบรโภคประชาชน
ไทยอยางแพรหลาย
ปพทธศกราช 2490 หางเซนทรลเทรลเทรดดง ไดถกจดตงขนเปนครงแรก โดยการบกเบกของชายจนผหนง
ทเตมไปดวยความเปนนกสชวต นกคด ตลอดจนเปนนกธรกจผมองการณไกลทมหวกาวหนา คณตยง จราธวฒน
และบตรชาย 3 คนแรกของตระกล อนประกอบดวย คณสมฤทธ จราวฒน คณวนชย จราวฒน และคณสทธพร จ
ราวฒน
60
Page 68
จากประสบการณการเรยนร และปลฏฝงกลยทธในการขยายธรกจอยางสบเนองตอกนมาของตระกลจ
ราธวฒน ท าใหวนน เซนทรลเปนเสมอนดงไมใหญ แผกงกาน สาขา เตบใหญ ยนหยด ผานกาลเวลามาถงยคของการ
จดโครงสรางการบรหารกลมธรกจในเซนทรลกรป ซงประกอบดวย 8 กลมธรกจ ไดแก
1.Central Department Store (CDG)
กลมธรกจหางสรรพสนคา ไดแก Central Department Store , Robinson , Zen , Supersportsเปนตน
2.Central Food Retail Group (CFG)
กลมธรกจสนคาบรโภค บรโภค ไดแก Tops Supermarket และ Family Mart
3.Central Hardline Group (CHG)
กลมธรกอวสดกอสราง สนคาตกแตงบาน และเครงใชไฟฟา ไดแก Home Work , ไทวสด , Power Buy , Baan and
Beyond
4.Office Mate Group (OFM)
กลมธรกจอปกรณเครองเขยน หนงสอ และออนไลน ไดแก B2S และ Office Mate
5.CentralPattana Group (CPN)
กลมธรกจศนยการคา และอสงหารมทรพย ด าเนนธรกจในดานการรลงทนจดสรรพนทเพอขยายกจการใหเกด
ประโยชนสงสด รวมถงการรวมบรหารโครงการพลาซา อาท โครงการพลาซาคอมเพลกซ ในสวนโรงแรมและ
หางสรรพสนคา , ชอปปงเซนเตอร, คอนโดมเนยม รวมทงงานปลกสรางอาคารส านกงานตางๆ ภายในประเทศ
6.Central Hotel and Resorts Group (CHR)
กลมธรกจโรงแรมและรสอรท ไดแก โรงแรมโซฟเทลเซนทรล พลาซา กรงเทพมหานคร โรงแรมโซฟเทลเซนทรล
หวหนและในจงหวดอนๆ อก 50 กวาแหง รวมทงโรงแรมในตางประเทศ
7.Central Restaurants Group (CRG)
49
19
09
80
09
19
49
19
09
80
09
49
19
09
80
61
Page 69
กลมธรกจรานอาหาร ไดแก ธรกจรานคาประเภทแฟรนไชสอาท Mister Donut ,KFC, Auntie , Anne's , Pepper
Lunch , Beard Papa's , Chabuton , Cold Stone Creamery , RyuShabuShabu , The Terrace , Yoshinoya , Ootoyaเปน
ตน
8.Central Marketing Group (CMG)
กลมธรกจบรหารและการตลาดสนคาแฟชน ประกอบดวย 6 บรษทหลกในกลมอตสาหกรรมโรงงาน ผลตและคาสง
เพอด าเนนธรกจเปนผผลต ผน าเขาและตวแทนจ าหนายสนคาประเภทเครองแตงกาย เครองใชไฟฟา เครองส าอาง
เครองดนตร สนคาเดก เปนตน ภายใตลขสทธและเครองหมายการคาของผลดภณฑทไดรบความเชอถอจากผบรโภค
ทวโลก ภายใตการบรหารของ คณพชย จราธวฒน กรรมการผจดการใหญ
ดานนโยบายและการบรหาร ททการก าหนดทศทางและเปาหมายทชดเจน จงไดมการแบงกลมผลตภณฑ ท
CMG เปนผผลต และจ าหนาย ออกเปน 4 กลมผลตภณฑ ดงน
1.กลมสนคาประเภทเสอผาและเครองแตงกาย ภายใตแบรนดเนมชอดง อาท Lee , Wrangler , S'fare , Daniel
Hechter ,G2000 , Jockey ,Maidenform ,Topshop ,Topman , Dorothy Perkins , Miss Selfridge ,Accessorize
,Nautica, Calvin klein , Versace , รองเทา Hush puppies และ Cusheเปนตน
2.กลมสนคาประเภทเครองใชไฟฟาทวไป เครองดนตร อาท เครองเสยง Onkyo ,เครองใชส านกงาน Casio , เครอง
ดนตร Casio และ Kawai และเครองชงน าหนก Tanitaเปนตน
3.กลมผลตภณฑบ ารงผว ,เครองส าอาง , น าหอมและของใชประจ าวน ซงเปนสนคาแบรนดเนมชนน าของโลก
อาท Clarins , Payot ,Restoria ,Laura Mercier ,H2O ,Plus ,Jurliqueเปนตน
4.กลมสนคาแฟชนประเภทนาฬกา อาท Casio : G-shop ,Baby-G , GC, Guess และ Ice Watch เปนตน
ดวยประสบการณและความเชยวชาญในการด าเนนธรกจประเภทการผลตและคาสงมาเปนระยะเวลานาน กรอบ
วสยทศนในการก าหนดนโยบายและการบรหารภายใตการน าของ คณพชย จราธวฒน กรรมการผจดการใหญ ท าให
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงมความเจรญกาวหนา ไดรบความเชอถอไววางใจและการสนบสนนจากบรษทคคา
และผบรโภคอยางดยงตอเนองตลอดมา เพอตอบแทนไววางใจทไดรบ บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงของตง
ปณธานวาจะยนหยดและกาวไปขางหนาดวยความมงมน ทงนเพอตอบสนองความตองการและประโยชนสงสดของ
ผบรโภคในฐานะผน าเหมอนเชนทเปนมาตลอดไป
62
Page 70
คณะกรรมการบรหารฝายทรพยากรบคคล แผนกสรรหาวาจาง
1. K.Stewart Stemple ต าแหนง Head of HR.
2. นางสาวสพตรา ศรวภานนท ผชวยผอ านวยการ
3. นางสาวนวลนอย มสกล ผจดการ
4. นางสาวศรนทพย ศภกจจากร ผชวยผจดการ
5. นางสาวฐตมา ออนส าอางค หวหนางาน
6. นางสาวฐศนากานต ชนสมบรณ พนกงานอาวโส
7.นายกฤษณธรรม วฒสกลวานช พนกงานอาวโส
8. นางสาวอาภสรา น าชวนชย เจาหนาท
9.นางสาวรตนาวรรณ ไกรนาค เจาหนาท
10. นางสาวจฑาทพย นยมกล เจาหนาท
11.นางสาวนองนช แหวนทองค า เจาหนาท
12.นางสาวสพตรา เตชะ เจาหนาท
63
Page 71
โครงสรางคณะกรรมการบรหารฝายทรพยากรบคคล แผนกสรรหาวาจาง
K.StewartStemple
ต าแหนง Head of HR.
นางสาวนองนชแหวนทองค า
เจาหนาท
นางสาวรตนาวรรณไกรนาค
เจาหนาท
ฐศนากานต ชนสมบรณ
พนกงานอาวโส
นางสาวฐตมาออนส าอาง
หวหนางาน
นางสาวสพตราศรวภานนท
ผชวยผอ านวยการ
นางสาวอาภสราน าชวนชย
เจาหนาท
นางสาวศรนทพยศภกจจากร
ผชวยผจดการ
นายกฤษณธรรมวฒสกลวานช
พนกงานอาวโส
นางสาวจฑาทพยนยมกล
เจาหนาท
นางสาวนวลนอยมสกล
ผจดการ
นางสาวสพตรา เตชะ
เจาหนาท
64
Page 72
2.3 โครงสรางหนวยงาน บรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงดงตอไปน
CENTRAL MARKETING GROP
CED
CEO
CVO
CVO
CCD
CCO
CCO
CCO
COO
COO
CFO
CFO
EVP - HR
EVP-HR
Front Office Back Office
Own Brand Licensed Brand l Products Licensed Brand ll Import Brand Luxury Brand l Luxury Brand ll Cosmetics & Import Brand Consumer Electrical Products Prestige Products Corporate Direct Marketing CMG Center
HR & Administration Accounting &Finance Operation Property Development International Business &Brand
Relations Marketing Communication Interior Design & Construction Division Domestic Retail Operation Factory Logistics Central Procurement
DIVISION DIVISION
65
Page 73
2.4 บทบาทหนาท
1. ดแลงานการบรหารงานฝายบคคลทงหมดไมวาจะเปนเรองการสมครงาน การคดเลอกบคลากรเขามาท างาน การ
ดแลการปฏบตงานใหถกตองตามกฎหมายแรงงาน การลงโทษพนกงาน การดแลสวสดการและความเปนอยของ
พนกงานภายในบรษท
2. สงเสรม สนบสนน ใหค าปรกษา การสรรหาบคคลใหกบแบรนดตางๆภายในบรษทและบรษทกลมเครอขาย
2.5 การด าเนนงานในปจจบน
นอกเหนอจากการปฏบตงานทตองสรรหาบคคลในและวนแลว ทางบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด บรษทในกลม
เซนทรลมารเกตตงไดจดโครงการเพอพฒนาศกยภาพของบคลากรและโครงการเพอสรางแรงบรรดาลใจใหกบ
บคลากรในการท างานในแตละป ระหวางนกศกษาเขามาสหกจในระยะเวลา 4 เดอนบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด
บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง มการจดโครงการดงน
1. โครงการจดงานรวมกบกรมการจดหางานในการสรรหาบคคล อาท ลงพนททางมหาวทยาลยตางๆ
บทท 3
ลกษณะของงานทฝก
3.1 ระยะเวลาในการฝกงาน
เรมฝกงานตงแต วนท 11 มกราคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 29 เมษายน พ.ศ. 2559 รวมชวโมงในการสห
กจทงสน 480 ชวโมง โดยฝกงาน 16 สปดาห 5 วนตอสปดาห วนละ 6 ชวโมง เวลา 10.00 –
16.00 น.
66
Page 74
3.2 ลกษณะงานทปฏบต
รายละเอยดเกยวกบการปฏบตงาน
•งานหลกในการปฏบตงาน
1.รบผดชอบในการรบสมครพนกงานในแตละวน
2.ด าเนนการขนตอนในการตรวจเอกสารในการคดเลอกบคลากรเขามาท างาน
3.ดแลเอกสารการลาออกของพนกงาน
4.สรรหาบคคลใหเขามากรอกใบสมคร เชนจากเวบไซตตางๆ
•งานรองทตองปฏบตงาน
1.คยใบขออตราก าลงคนและบตรตอกของพนกงาน PC Part time
2.จดท าส าเนาเอกสารตางๆ
3.รบสงจดหมายภายในองคกร
4.พมพงานเอกสารตางๆ
•งานเพมเตมทตองปฏบตงาน
1.จดงานรวมกบกรมการจดหางาน
- พนท มหาวทยาลยตาง ๆ
- จดเตรยมเอกสาร
- ประชาสมพนธต าแหนงงาน
2. ตดตามผสมครงาน
- โทรตดตอผสมครงาน
- จดควรอสมภาษณงาน
67
Page 75
บทท 4
สรปและอภปรายผลการฝกงาน
4.1 สรปการสหกจ
นกศกษาสหกจ ณบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง ซงเรมการฝกงานตงแต
วนท 11มกราคม พ.ศ. 2559 ถงวนท 29 เมษายน พ.ศ. 2559 รวมชวโมงในการฝกงานทงสน 480 ชวโมง
ลกษณะงานทฝกปฏบต ไดแก รบผดชอบในการรบสมครพนกงานในแตละวน ด าเนนการขนตอนในการตรวจ
เอกสารในการคดเลอกบคลากรเขามาท างาน ดแลเอกสารการลาออกของพนกงาน สรรหาบคคลใหเขามากรอกใบ
สมคร เชนจากเวบไซตตางๆ คยใบขออตราก าลงคนและบตรตอกของพนกงาน PC Part time จดท าส าเนาอกสาร
รบสงจดหมายภายในองคกร พมพงานเอกสารตางๆ เปนตน
เวลาท าการ : จนทร – ศกร 08.30 น. – 18.00 น.
4.2 อภปรายผลการปฏบตงาน
สงทคาดหวง
สหกจศกษาเปนการฝกทกษะวชาชพของนกศกษา เพอใหเกดความรและการเรยนรจากการปฏบตงานจรง ซงจาก
การทไดรบฝกปฏบตงานสหกจศกษากบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) เปนบรษทในกลม
เซนทรลมารเกตตง สงทคาดหวง เปนอยางมากในการปฏบตงานในครงน คอ การไดรบรและประสบการณทดจาก
ฝกงานการปฏบตงาน สามารถเสรมสรางศกยภาพตลอดจนพฒนาบคลกภาพ และน าไปใชประกอบอาชพเมอส าเรจ
การศกษาไดอยางด และมประสทธภาพสงสด และ สดทายหวงเปนอยางยงวาเมอเสรจสนการฝกปฏบตงาน สถาน
ประกอบการจะพจารณาใหนกศกษาไดปฏบตงานกบสถานประกอบการตอไป
ประโยชนทไดรบจากการฝกงาน
1.ประโยชนตอตนเอง
-ไดเรยนรและเขาใจถงการด าเนนชวตในการท างาน ท าใหนกศกษาสามารถพฒนาศกยภาพความเปนอยตลอดจน
มมมองและทศนคตดานตางๆ ดขนไดฝกตวเองใหเปนคนทมระเบยบวนยมากขนเชนการเขามาท างานใหตรงตอเวลา
-ไดมโอกาสเจอผคนมากขน จากการท าหนาทรบสมครพนกงาน
68
Page 76
-ไดประสบการณจรงจากการท างานจากการฝกงาน
-ไดเรยนรการปฏบตตวในขณะฝกงาน
-เขาใจหลกการท างานมากขน มความรบผดชอบกบงานทไดรบมอบหมาย
-เสรมสรางความสามารถความกลาแสดงออกในทางทเหมาะสม
-สามารถรวมงานกบผอนได
2.ประโยชนตอสถานประกอบการ
-นกศกษาสามารถลดภาระงานของเจาหนาทประจ าไดในระดบหนง ซงสงผลใหเจาหนาทสามารถปฏบตงานอนท
ส าคญกวาได
-เกดผลภาพลกษณทดตอสถานประกอบการในดานการสงเสรมการศกษา
-เปนกลไกลในการสรางความรวมมอระหวางมหาวทยาลยกบสถานประกอบการ โดยมนกศกษาเปนสอกลาง
-เปนการแลกเปลยนความคดใหมในการท างานของนกศกษากบสถานประกอบการ
3.ประโยชนตอมหาวทยาลย
-นกศกษาสามารถปฏบตงานสหกจศกษาไดด นกศกษาจะไดรบการยกยองชมเชยจากสถานประกอบการ สงผลให
มหาวทยาลยเปนทรายอมรบของสถานประกอบการตอไป
-การปฏบตงานสหกจศกษา ถอเปนการประชาสมพนธมหาวทยาลยและสงผลใหนกศกษารนหลงไดรบโอกาสใน
การฝกงาน ณ สถานประกอบการแหงนอยางตอเนอง
ประสบการณทประทบใจ /ประสบการณพเศษ
ประสบการณทไดมาปฏบตสหกจศกษาท บรษท เซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) บรษทในกลม
เซนทรลมารเกตตง ในครงนมมากมาย
ประการแรกทประทบใจมากทสด คอ ประสบการณทไดท างานจรงเสมอนหนงวานกศกษาเปนเจาหนาทคนหนงใน
หนวยงาน เพราะสถานประกอบการไดเปดโอกาสใหนกศกษาปฏบตงานจรงพรอมชแนะ และใหค าปรกษา ขณะ
ปฏบตงานอยางจรงจงเพอใหนกศกษาไดรบประสบการณจากการปฏบตงานใหไดมากทสด นอกจากนยงไดทดสอบ
69
Page 77
ความไหวพรบของตนเอง ซงถอเปนโอกาสทด เพราะสงนสามารถเปนตววดศกยภาพในการท างานของนกศกษาใน
ขณะนนดวย
ประการท 2 เจาหนาทในบรษท เซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวลด) บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
ทกทานมความเปนกนเองมาก ใจด นารกทกคนเลย
และสดทายสดขอขอบคณเจาหนาททกๆคน ทกๆฝายทใหความเปนกนเองกบนกศกษาปฏบตงานสหกจศกษา จง
สงผลใหการปฏบตงานเตมไปดวยความสขและมตรไมตรอนดระหวางกน
ปญหาและขอเสนอแนะ
มหาวทยาลย
1.ปญหา
-การลงบนทกการปฏบตงานสหกจศกษาของคณะรฐศาสตร พบวายงมความซบซอน กลาวคอ ลงบนทกในสมดแลว
ยงตองลงบนทกในระบบของคณะเพมเตมอก ซงท าใหนกศกษามความสบสน
2.ขอเสนอแนะ
-การลงบนทกการปฏบตงานสหกจศกษาควรจะมการบนทกแคเพยงวธการใดการหนงกเพยงพอ
นกศกษา
1. ปญหา
- ขาดทกษะในการใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าหรบการปฏบตงาน
- ขาดการประสานงานในการปฏบตงาน
2. ขอเสนอแนะ
- ควรฝกทกษะในการใชโปรแกรมคอมพวเตอรอยางสม าเสมอ
สถานประกอบการ
- สถานทในการรองรบผมาสมครงานไมเพยงพอ
70
Page 78
- ผสมครงานมความมนใจสง ไมคอยใหความรวมมอ
- ผสมครงานทมคนในแนะน า จะไมคอยสนใจเรองเอกสาร
- สถานทปฏบตงานคบแคบเกนไป
- ผสงเอกสารไมท าตามขนตอนการสงอยางเครงครด
- การปฏบตงานเกดความลาชา เนองจากผสมครไมเขาใจขนตอนการสมครและขนตอนการ
ปฏบตงานของเจาหนาท
71
Page 79
บรรณานกรม
การวางแผนทรพยากรบคคล. ม.ป.ป . (ระบบออนไลน)แหลงทมา:
http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=wbj&month=09-01-2008&group=29&gblog=12 ( 10มนาคม 2559 )
การวางแผนทรพยากรบคคล. ม.ป.ป . กระบวนการในการวางแผนทรพยากรมนษย.(ระบบออนไลน)
แหลงทมา:https://www.gotoknow.org/posts/229254 ( 12 มนาคม 2559 )
การวางแผนทรพยากรบคคล. ม.ป.ป .การสรรหาและการคดเลอก.(ระบบออนไลน) แหลงทมา:
www.teacher.ssru.ac.th/reudee_ni/file.php/1/book.../hrm-book-c4.pdf( 12มนาคม 2559 )
วลาวรรณ รพพศาล. (2554). ความรพนฐานในการบรหารทรพยากรมนษยการบรหารทรพยากร
มนษย. (หนา 1-9). (ระบบออนไลน)
แหลงทมา:://http://www.tpa.or.th/writer/read_this_book_topic.php?bookID=2295&pageid=1&read=true&count=tr
u ( 10 มนาคม 2559 )
นชนาฏ บนทกการเขา .การพฒนาทรพยากรบคคล : ชวยองคการรอดพนจากปญหาวกฤตการณทาง
เศรษฐกจ .(ระบบออนไลน) แหลงทมา:http://supervis-nited.blogspot.com ( 12 มนาคม 2559 )
นนทนา ทองสนท, ปจจยดานคณลกษณะขององคกรทสงผลกระทบตอนโยบายการสรรหาและคดเลอก
บคคลากร,: [ระบบออนไลน] แหลงทมา : images.edu18.multiply.multiplycontent.com (12 มกราคม 2559)
Page 81
ค าถามภาคสนาม
การศกษาเชงคณภาพ
1.แนะน าประวต ขอมลพนฐานของผใหสมภาษณ (รวมถงงานหลก งานรองทตองรบผดชอบ)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
2. ทานคดวา กระบวนการสรรหามความเหมาะสมในการน าไปปฏบตในองคกรอยางไร และมขนตอนหรอวธการอยางไร และรวมถง
ขนตอนการสรรหาในองคกรของทานมขนตอนในการสรรหาอยางไรบาง ?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
3. รปแบบของการสรรหาในรปแบบปจจบนเปนอยางไรบาง และ มปญหา หรอ อปสรรคอยางไรบางตอผสรรหา ?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
4.สาเหตปญหาดงกลาวมาจากอะไร ?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
5. ทานคดวาขอดในการสรรหาบคคลเขามาในองคกรมอะไรบาง ?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
6. ทานคดวาขอเสยในการสรรหาบคคลเขามาในองคกรมอะไรบาง ?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
7.ขอเสนอแนะและแนวทางการแกไข?
…………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Page 82
การศกษาเชงปรมาณ
แบบสอบถามความพงพอใจในการบรการรบสมครงานบรษทในกลมเซนทรลมารเกตตงกรป
ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผสมคร
ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน หรอเตมขอความลงในชองวางตรงตามความเปนจรง
1. เพศ (1) ชาย (2) หญง
2. สถานภาพ (1)โสด (2) สมรส
(3) หมาย (4) หยาราง
3. อาย (1) 18-25 ป (2) 26-30ป (3) 31-35 ป (4) 36-40 ป
(5) 40 ปขนไป
4. ระดบการศกษา (1) ต ากวา ม.3 (2) ม.3- ม.6 (3) ปวช./ ปวส.หรอเทยบเทา
(4)ปรญญาตร (5) ปรญญาโท (6) สงกวาปรญญาโท
5. ต าแหนงทสมคร (1) พนกงานหนาราน (2) พนกงานหนาระดบอาวโส
(3) พนกงานหนารานระดบผจดการ (4) ระดบเจาหนาทพนกงาน
(5) ระดบเจาหนาทอาวโส (6) ระดบผชวยผจดการ
(7) ระดบผจดการ (8) ระดบผจดการอาวโส
(9) ผบรหารระดบสงขนไป
6. เงนเดอนทตองการ
(1) ต ากวา10,000 บาท/เดอน (2) 10,001-30,000 บาท/เดอน
(3) 30,000-50,000 บาท/เดอน (4) 50,000 บาทขนไป
7. ประวตการท างาน
7.1 อายการท างาน
(1) นอยกวา 1 ป (2) 5 ปขนไป
7.2 ต าแหนงทเคยท างาน
(1) พนกงานหนาราน (2) พนกงานหนาระดบอาวโส
(3) พนกงานหนารานระดบผจดการ (4) ระดบเจาหนาทพนกงาน
(5) ระดบเจาหนาทอาวโส (6) ระดบผชวยผจดการ
(7) ระดบผจดการ (8) ระดบผจดการอาวโส
(9) ผบรหารระดบสงขนไป (9) อนๆ..........................
Page 83
ตอนท 2 ความพงพอใจการใหบรการ
ค าชแจง โปรดท าเครองหมายลงในชองทตรงตามความคดเหนของทานมากทสด
ประเดน/ดาน
ระดบความพงพอใจ พอใจมาก (5)
พอใจ (4)
พอใจนอย (3)
ไมพอใจ (2)
ไมพอใจมาก (1)
1.ดานขนตอนการใหบรการ 1.1 การตดปายประกาศหรอการแจงขอมลเกยวกบขนตอนและระยะเวลาการใหบรการ
1.2 การจดล าดบขนตอนการใหบรการตามประกาศไว 1.3 การใหบรการตามล าดบกอนหลง เชน มากอนตองไดรบบรการกอน
1.4 อธบายชแจงขอมลไดชดเจนภาษาเขาใจงาย กระชบ
2.ดานสงอ านวยความสะดวก 2.1 ความชดเจนของปาย สญลกษณ ประชาสมพนธบอกจดประกาศ
2.2 ความเพยงพอของสงอ านวยความสะดวก เชน ทนงรอบรการ
2.3 สถานทตงของหนวยงาน การเดนทางสะดวกงาย 3. ดานบคลากรใหบรการ 3.1 ความเหมาะสมในการแตงกายของผใหบรการ 3.2 ความเตมใจและความพรอมในการใหบรการอยางสภาพ 3.3 พนกงานมความรความเขาใจในการตอบขอสงสย และใหค าแนะน าไดเปนอยางด
ตอนท 3 ปญหา/ขอเสนอแนะ
ปญหา
1 ......................................................................................................................................................
2 ......................................................................................................................................................
Page 84
ขอเสนอแนะ
1 ......................................................................................................................................................
2 ......................................................................................................................................................
ขอขอบคณในความรวมมอททานไดเสยสละเวลาใหขอมลทเปนประโยชนในครงน
Page 85
สถานทสหกจศกษาบรษทเซนทรลเทรดดง จ ากด (ส านกงานเซนทรลเวดล)บรษทในกลมเซนทรลมารเกตตง
สถานทในการเตรยมผเขามากรอกใบสมคร
Page 86
บรรยากาศในการท างาน
Page 87
งานเอกสารทตองคยเขาฐานขอมล
Page 88
งานเลยงปใหมประจ าป ๒๕๕๙
พในแผนกสรรหาวาจาง
Page 89
ออกไป Visit store ณ มหาวทยาลยกรงเทพธนบร