Top Banner
โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน 1
64

โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม....

Mar 06, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

โครงการจดตงสายวชาเคม คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร

ม.เกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน

1

Page 2: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Most Abundant Elements 2

Page 3: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Most Abundant Elements 3

Page 4: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Applications 4

Page 5: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ตารางธาต s-block

p-block

d-block f-block

5

Page 6: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

โลหะ อโลหะ และ กงโลหะ Metal

Semi-metal Non-metal

6

Page 7: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

โลหะ อโลหะ และ กงโลหะ โลหะ อโลหะ กงโลหะ

ของแขง* มนวาว ตเปนแผนหรอเสนได (ยกเวน Hg)

แกส ของเหลว หรอของแขงทไมมนวาว เปราะ

มสมบตระหวางโลหะและอโลหะ มจดหลอมเหลว*และความหนาแนนสง (ยกเวน Cs และ Ga)

จดหลอมเหลวและความหนาแนนต า

IE และ EA มคาต า IE และ EA มคาสง

น าความรอน-ไฟฟา ไดด น าความรอนไมด ไมน าไฟฟา น าไฟฟาไดบาง

ออกไซดมสมบตเปนเบส ออกไซดมสมบตเปนกรด ออกไซดเปนแอมโฟเทอรก

มเลขออกซเดชนเปนบวกในสารประกอบไอออนก

มเลขออกซเดชนเปนลบในสารประกอบไอออนก แตอาจเปนไดทงบวกและลบในสารประกอบโควาเลนซ

มเลขออกซเดชนเปนลบในสารประกอบไอออนกกบโลหะ มเลขออกซเดชนเปนบวกในสารประกอบโควาเลนซกบอโลหะ

7

Page 8: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

โลหะ (Metal) ไมเกดพนธะโควาเลนซ มเลขออกซเดชนเปนบวกไดหลายคา ปฏกรยากบกรดไดเกลอและแกสไฮโดรเจน

Mg(s) + 2HCl(aq) → MgCl2(aq) + H2(g) ออกไซดละลายน าไดโลหะออกไซด

Na2O(s) + H2O(l) → 2NaOH(aq) ออกไซดท าปฏกรยากบกรดไดเกลอและน า

CaO(s) + 2HCl(l) → CaCl2(aq) + H2O(l) ไอออนของโลหะใหเปลวไฟเปนสเฉพาะตว

Li (แดง) Na(เหลอง) Ba(เขยวออน) Cu(เขยว) K(มวงออน)

8

Page 9: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

อโลหะ (Non-Metal) เกดพนธะโควาเลนซ มเลขออกซเดชนไดทงบวกและลบ ในสารประกอบตวทม EN

สงกวาจะมเลขออกซเดชนเปนลบ ออกไซดละลายน าไดกรด

CO2(g) + H2O(l) → H2CO3(aq) ออกไซดท าปฏกรยากบเบสไดเกลอและน า

SO3(g) + 2KOH(aq) → K2SO4(aq) + H2O(l)

9

Page 10: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

กงโลหะ (Semi-Metal) ม 6 ธาต B, Si, Ge, As, Sb, Te มสมบตระหวางโลหะและอโลหะ มเลขออกซเดชนเปนไดทงบวกและลบ มสมบตเปนสารกงตวน า ออกไซดเปนไดทงกรดและเบสแตจะแสดงสมบตเปนกรด

10

Page 11: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

การสกดโลหะจากแหลงแร เตรยมสนแร (ore)

ตวอยางสนแร เชน โดโลไมต (CaCO3.MgCO3) ฟลออไรต (CaF2) ไครโอไลต (Na3AlF6) แมกนไทต (Fe3O4) กาลนา (PbS) ไพไรต (FeS2) ยปซม (CaSO4.2H2O) การสกดโลหะออกจากสนแร

ยางแร ถลงแร ใชตวท าละลาย วธทางไฟฟา(อเลกโตรไลซส) การท าใหโลหะบรสทธ

กลนล าดบสวน อเลกโตรไลซส โซนรไฟนง

11

Page 12: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ธาตเรพรเซนเททฟ ธาตเรพรเซนเททฟ คอ ธาตทอยในหม IA-VIIIA หรอธาตทม

เวเลนซอเลกตรอนบรรจใน s หรอ p ออรบทล โดยทไมมอเลกตรอนใน d และ f ออรบทลหรออาจมแตบรรจอยเตมแลว

12

Page 13: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ธาตเรพรเซนเททฟ

13

Page 14: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

รศมของอะตอม 14

Page 15: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IA (Alkaline Metal) หม IA ม 7 ธาต เปนโลหะอลคาไลน 6 ธาต (H เปนอโลหะ) ลกษณะทวไป Na, K มมาก Li, Rb, Cs มนอย Fr เปนธาตกมมนตภาพรงส น าไฟฟาและความรอนไดด มนวาว จดเดอด/จดหลอมเหลวต า

ความหนาแนนนอย ออนนม การจดเรยงอเลกตรอนตวสดทายเปน ns1

มเลขออกซเดชนไดคาเดยวคอ +1 เปนโลหะทวองไวในการท าปฏกรยามาก

ไมพบเปนธาตอสระ หรอ ออกไซดใน ธรรมชาต เปนโลหะทมสารประกอบออกไซดเปนเบส เกลอละลายน าไดด

15

Page 16: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม IA (Alkaline Metal) 16

Page 17: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม ท าปฏกรยารนแรงกบน า 2Na(s) + H2O(l) → 2Na+(aq)+ 2OH-(aq)+ H2(g)

รดวซแกสออกซเจนได oxide, peroxide, superoxide 4 Li(s) + O2(g) → 2 Li2O(s) 2 Na(s) + O2(g) → Na2O2(s) Cs(s) + O2(g) → CsO2(s)

รดวซแกสไฮโดรเจนไดโลหะไฮไดรด 2Li(s) + H2(g) → 2 LiH(s)

ท าปฏกรยากบธาตฮาโลเจน 2K(s) + Cl2(g) → 2 KCl(s)

หม IA (Alkaline Metal) 17

Page 18: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ละลายในแอมโมเนยไดสารละลายทน าไฟฟา M(s) + 2nNH3 → M+(NH3)n + e-(NH3)n

ออกไซดของโลหะอลคาไลมฤทธเปนเบส เมอละลายน าใหสารประกอบโลหะไฮดรอกไซด 2 Li2O(s) + H2O(l) → 2 LiOH(aq) 2 NaO(s) + H2O(l) → 2 NaOH(aq) Na2O(s)+2H2O(l) → 2 NaOH(aq)+ H2O2(aq) 2KO2(s) + 2H2O(l) → 2KOH(aq) + O2(g) +H2O2(aq)

หม IA (Alkaline Metal) 18

Page 19: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน Na ท าลวดน าไฟฟา Rb Cs ใชท าโฟโตเซลล NaCl ใชบรโภคหรอเปนวตถดบในการผลตสารอนนทรย KNO3 เปนสวนผสมของดนปน NaOH KOH เปนเบสเขมขน ใชท าสบ สารซกฟอก สารฟอกขาว K2SO4 ใชท าปย

การเตรยม เตรยมจากสนแรในดนและน าทะเลโดยวธอเลกโทรลซสเกลอ

หลอมเหลว เชน NaCl, CaCl2, CsCl2

หม IA (Alkaline Metal) 19

Page 20: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IA (Alkaline Metal) 20

Page 21: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Hydrogen H2 เปนธาตทพบมากสดในจกรวาล แตพบนอยในบรรยากาศ

โลกและเปนธาตทพบมากสดอนดบ 3 ในรางกายมนษย ลกษณะทวไป ไมมนวตรอน (ยกเวน 2H และ 3H) เปนแกสไมมส ไมมกลน น าหนกเบามาก ตดไฟไดด

การเตรยม CH4(g) + H2O(g) → CO(g) + 3H2(g) (ท 700 ˚C) เปนผลพลอยไดจากกระบวนการผลตน ามนเชอเพลง

ประโยชน ใชผลต NH3, HCl, CH3OH ในกระบวนการอตสาหกรรม

21

Page 22: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สารประกอบไฮไดรด Ionic Hydrides

สารประกอบไฮโดรเจนและโลหะหม IA, IIA ท าปฏกรยารนแรงกบน า

Covalent Hydrides สารประกอบไฮโดรเจนและอโลหะ เชน HCl, NH3, H2O, CH4

Metallic Hydrides สารประกอบระหวางไฮโดรเจนและโลหะทรานซชน เปนสารละลายทมโลหะเปนตวท าละลายและไฮโดรเจนเปนตวถกละลาย เมอใหความรอน H2 จะถกปลอยออกมา

22

Page 23: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IIA (Alkaline Earth Metal) หม IIA ม 6 ธาต ลกษณะทวไป เปนโลหะทมสารประกอบออกไซดเปนเบสซงเปนสวนประกอบ

ของดน โดยเฉพาะ Mg และ Ca เปนโลหะทวองไวในการท าปฏกรยา รองจากหม IA มกพบเปน

สารประกอบคารบอเนต ซลเฟต และคลอไรด จดหลอมเหลว/จดเดอด ต าแตสงกวาหม IA แตมความหนาแนน

มากกวาหม IA น าไฟฟาและความรอนไดด เปนมนวาว สารประกอบสวนใหญเปนไอออนก ยกเวน Be ซงเปนโควาเลนซ เกลอละลายน าไดนอย เชน CaCO3 MgO

23

Page 24: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม IIA (Alkaline Earth Metal) 24

Page 25: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม โลหะขนาดใหญรดวซน าไดแกสไฮโดรเจน

M(s) + 2H2O → M2+ (aq) + 2OH-(aq) + H2(g) รดวซออกซเจนไดโลหะออกไซด

Mg(s) + O2(g) → MgO(s) รดวซไฮโดรเจนไดโลหะไฮไดรด

Ca(s) + H2(g) → CaH2(s) ท าปฏกรยากบฮาโลเจนและอโลหะ

Mg(s) + Cl2(g) → MgCl2(s) 3 Mg(s) + N2(g) → Mg3N2

ละลายในแอมโมเนยไดสารละลายน าเงนเขม Ca(s) + 2NH3(g) → Ca(NH2)2(s) + H2(g)

ออกไซดเปนเบสแก ยกเวน BeO (แอมโฟเทอรก) MO(s) + H2O(l) → M2+(aq) + 2OH-(aq)

หม IIA (Alkaline Earth Metal) 25

Page 26: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน Mg เปนสวนประกอบโลหะผสมใชท าตวถง เปนตวรดวซ Be ใชท าโลหะผสม (Cu+Be) ท าสปรง MgO ท าวสดทนไฟ CaCl2 เปนสารดดความชน CaCO3 หนปน หนออน ชอลก ท าปนขาว CaSO4.2H2O ยปซม ใชผสมกบซเมนต

การเตรยม วธอเลกโตรไลซสเกลอคลอไรดหลอมเหลว การรดกชนเกลอออกไซดหรอเกลอแฮไลด

หม IIA (Alkaline Earth Metal) 26

Page 27: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IIA (Alkaline Earth Metal) 27

Page 28: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IIIA (Boron family) หม IIIA ม 5 ธาต เปนโลหะยกเวน B เปนกงโลหะ ลกษณะทวไป เปนโลหะทคอนขางวองไวในการท าปฏกรยา ไมพบเปนธาตอสระ Boron เปนธาตกงโลหะ เปนของแขงสด า แขงเทาเพชร Al Ga In Tl เปนโลหะ ความเปนโลหะเพมขนตามล าดบ เปนของแขง ยกเวน Ga เปนของเหลวทอณหภม 30 ˚C Al เปนธาตทมมากเปนอนดบสาม เปนโลหะทมมากสดบนผวโลก มเลขออกซเดชนไดมากกวา 1 คา

28

Page 29: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม IIIA (Boron family) 29

Page 30: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ปฏกรยาเคม (เกดปฏกรยาคลายหม IA และ IIA แตชากวามาก) ท าปฏกรยากบออกซเจนทอณหภมสงไดออกไซด

4Al(s) + 3O2(g) → 2Al2O3(s) (อะลมนา) ท าปฏกรยากบกาซฮาโลเจน ไดเกลอเฮไลด

2Al(s) + 3Cl2(g) → 2AlCl3(s) ท าปฏกรยากบแกสไฮโดรเจน ไดโลหะไฮไดรด

2B(s) + 3H2(g) → 2BH3 ท าปฏกรยากบ N2(g) ใหโลหะไนไตรด

2Al (s) + N2(g) → 2AlN

หม IIIA (Boron family) 30

Page 31: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ท าปฏกรยากบกรด ได H2 2Tl(s) + 2H+(aq) → 2Tl+(aq) + H2(g)

ท าปฏกรยากบเบส ใหโลหะไฮดรอกไซด และ H2 2 Al(s) + 2OH-(g)+ 6H2O → 2Al(OH)4- + 3 H2(g)

ท าปฏกรยากบน า 2Ga(s) + 6H2O → 2Ga3+(aq) + 6OH-(aq) + 3H2(g) กรณ Al เมอเกดปฏกรยากบนาแลวจะเกดชนบาง ๆ ของ Al2O3 เคลอบผวของโลหะ ทาใหไมเกดปฏกรยาตอ

หม IIIA (Boron family) 31

Page 32: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน โบรอน ผลตทรานซสเตอร แทงควบคมในเครองปฏกรณนวเคลยร อลมเนยม ใชเปนสวนประกอบของเครองบน เครองครว B(OH)3 กรดโบรก ใชเปนยาฆาเชอ ยาหยอดตา Al2O3 อลมนา เปนวสดขด วสดทนไฟ Na2B4O7.10H2O บอแรกซ ใชแกน ากระดาง ท าแกว เครองเคลอบ KAl(SO4)2.12H2O สารสมโพแทส ใชท าใหน าตกตะกอน Al2(SO4)3.18H2O อลมเนยมซลเฟต ใชฟอกหนง ท ากาว

การเตรยม โบรอน อเลกโทรลซส B2O3 หรอใช Mg เปนตวรดวซ อลมเนยม รดวซ Al2O3 (บอกไซด) ดวย C

หม IIIA (Boron family) 32

Page 33: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IIIA (Boron family) 33

Page 34: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IVA (Carbon family) มทงโลหะ กงโลหะและอโลหะ ลกษณะทวไป มวาเลนซอเลกตรอน 4 ตว แตไมเกดไอออน +4

ไอออน -4 เกดเฉพาะคารบอน คารบอนพบใน 2 อญรป คอ แกรไฟต และ เพชร และเปน

องคประกอบทส าคญของสารอนทรย และปโตรเลยม ดบกและตะกวเปนโลหะออนมจดหลอมเหลวต า

34

Page 35: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม IVA (Carbon family) 35

Page 36: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม ท าปฏกรยากบออกซเจนทอณหภมสง

2Pb(s) + O2(g) → 2PbO(s) ความเปนเบสของออกไซด CO2 <SiO2 < GeO2 < SnO2 < PbO

ท าปฏกรยากบฮาโลเจนไดโลหะเฮไลด E (s) + 2X2(g) → EX4(s) E= C, Si, Ge E(s) + X2(g) → EX2(s) E= Sn, Pb

ปฏกรยากบกรด/เบส E(s) + 2H+ → E2+(aq) + H2(g) E(s) + OH-(aq) + 2H2O(l) → E(OH)3 (aq) + H2(g)

หม IVA (Carbon family) 36

Page 37: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน C เพชรใชเปนวสดบดตด กราไฟตใชเปนขวไฟฟา ถาน/ถานหน

เปนเชอเพลง Si,Ge ใชเปนสารกงตวน าในอปกรณอเลกทรอนกส Sn,Pb ใชชบโลหะ ท าโลหะเจอ PbO2 เปนตวออกซไดซทรนแรงในกรด ใชในแบตเตอรรถยนต CO2 ใชในกระบวนการสงเคราะหแสงของพช SiO2 ทราย ควอทซ แกว ซลโคน (โพลเมอรของ (CH3)2SiO) สารยดหยน ทนความรอน ไม

ตดไฟ

หม IVA (Carbon family) 37

Page 38: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

การเตรยม/แหลงก าเนด ซลกอน พบในแรซลเกท ซลกา แยกโดยการรดวซดวย C ท T สง เจอรมาเนยม พบในแรเจอรมาไนตปนกบถานหนและสงกะส ดบก พบในแรคาสซเทอไรต (Cassiterite, SnO2) ตะกว พบในแรกาลนา (Galena, PbS) แยกโดยการเผา และ

รดวซดวย C

หม IVA (Carbon family) 38

Page 39: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม IVA (Carbon family) 39

Page 40: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VA (Nitrogen family) มทงอโลหะ กงโลหะ และ อโลหะ ลกษณะทวไป ธาตอโลหะ: ไนโตรเจน(N) มเลขออกซเดชนไดถง 9 คา และ

ฟอสฟอรส(P) มเลขออกซเดชน -3, +3, +5 ธาตกงโลหะ: สารหน (As) และ พลวง (Sb) อยในอญรปทไม

เสถยร คอ As4 และ Sb4 มเลขออกซเดชน -3, +3, +5 โลหะ: บสมท (Bi) เปนโลหะทน าความรอนและน าไฟฟาไดนอย

เกดเปนสารประกอบบสมทซลไฟด มเลขออกซเดชน +3 ไนโตรเจนเปนองคประกอบหลกของอากาศ (78%)

40

Page 41: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม VA (Nitrogen family) 41

Page 42: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

N มเลขออกซเดชนไดหลายคา เชน NH3 (-3) N2H4 (-2) NH2OH (-1) N2 (0)

N2O (+1) NO (+2) N2O3 (+3) NO2 (+4) N2O5 (+5) P As และ Sb มหลายอญรป เชน P4(white) ออนนม ตดไฟไดเอง ระเหยงาย เปนพษ P4(red) ไมระเหย ไมเปนพษ เสถยร P(black) เปนของแขง น าไฟฟา/ความรอนได โครงสรางเปนแผน

คลายแกรไฟต ไมวองไว

หม VA (Nitrogen family) 42

Page 43: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม ท าปฏกรยากบ H2 ไดสารประกอบไฮไดรด

N2(g) + 3H2(g) → 2NH3(g) ท าปฏกรยากบฮาโลเจนไดสารประกอบแฮไลด

2M(s) + 3X2 → 2MX3 M คอหม 5 ยกเวน N สารประกอบแฮไลดท าปฏกรยากบน า ไดกรดออกโซ

MX3 + 3H2O(l) → H3MO3(aq) + 3HX(aq)

หม VA (Nitrogen family) 43

Page 44: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน N เปนธาตองคประกอบในสงมชวต P เปนธาตทจ าเปนตอสงมชวต อยในฟนและกระดก N2O แกสหวเราะใชเปนยาชา/ยาสลบ HNO3 กรดไนตรก ใชเปนตวออซไดส NH3 เปนเบส ใชเปนวตถดบในอตสาหกรรม

การเตรยม N2 อยในอากาศ เตรยมโดยกลนล าดบสวนอากาศเหลว P เตรยมโดยการเผาแรหนฟอสเฟต Ca3(PO4)2 As, Sb, Bi เตรยมโดยการยางแร ออรพเมนต สตบไนต และ บสท

มไนต แลวรดวซดวย C

หม VA (Nitrogen family) 44

Page 45: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VA (Nitrogen family) 45

Page 46: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VIA (Oxygen family) มทงอโลหะ กงโลหะ และโลหะ มเลขออกซเดชนไดหลายคา ลกษณะทวไป ออกซเจนและซลเฟอร เปนอโลหะ ซลเนยมและเทลลเรยม เปนกงโลหะ พอโลเนยม เปนธาตกมมนตรงสทเปนโลหะ ออกซเจนเปนธาตทมมากสดบนผวโลก (46%) ในอากาศมอย

ประมาณ 21% โดยปรมาตร ม 2 อญรปคอ แกสออกซเจนและแกสโอโชน

ซลเฟอรเปนธาตทมอญรปมากสดกวา 10 อญรป

46

Page 47: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม VIA (Oxygen family) 47

Page 48: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม ท าปฏกรยากบ H2

E(s) + H2(g) → H2E ท าปฏกรยากบฮาโลเจนไดสารประกอบแฮไลด

E(s) + X2(g) → สารประกอบแฮไลด เกดปฏกรยากบออกซเจนไดสารประกอบออกไซด

E(s) + O2(g) → EO2 ท าปฏกรยากบโลหะ

xE(s) + yM(s) → MyEx

หม VIA (Oxygen family) 48

Page 49: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน O2 หายใจ O3 ดดกลน UV, ฆาเชอโรค ฟอกส S กระบวนการวลคาไนเซชน H2SO4 Se มสมบตน าไฟฟาทไวตอแสง เซลลสรยะ เครองถายเอกสาร Te ใชผสมในโลหะเพอเพมความตานทานไฟฟา ทนความรอน การ

กดกรอน

หม VIA (Oxygen family) 49

Page 50: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

O (สารประกอบออกไซด เพอรออกไซด ซเพอรออกไซด) ออกไซด (O2-) เชน Li2O, CaO, NO2 ของโลหะ(IA,IIA) ของแขงจดหลอมเหลวสง ละลายน าเปนเบส เชน

MgO ของกงโลหะ ละลายน าเปนแอมโฟเทอรก เชน Al2O3 ของอโลหะ ละลายน าเปนกรด เชน CO2

เพอรออกไซด (O-) เชน Na2O2, CaO2, H2O2 ซเพอรออกไซด (O2-) มนอย เชน KO2, CsO2, CaO4

หม VIA (Oxygen family) 50

Page 51: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

S (สารประกอบออกไซด และกรดออกโซ) ออกไซด ม 2 ชนดคอ SO2 และ SO3 กรดออกโซ ทส าคญไดแก H2SO4 ใชเปนกรด สารดดน า ท าปย ใช

เปนตวออกซไดซโลหะ สารประกอบไฮไดรด H2O จ าเปนตอสงมชวต H2S, H2Se, H2Te เปนแกสพษไมมส

หม VIA (Oxygen family) 51

Page 52: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

การเตรยม

หม VIA (Oxygen family) 52

Page 53: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VIIA (Halogen) เปนอโลหะ ลกษณะทวไป มเลขออกซเดชนไดหลายคา คอ -1, +1, +3, +5, +7

ยกเวน F และ At มคาเดยวคอ -1 ธาตในหมนทพบมากทสดบนผวโลกคอ F (950 ppm) F, Cl เปนแกส Br เปนของเหลว และ I เปนของแขง At เปนธาตกมมนตภาพรงสทมครงชวตสน วองไวในการเกดปฏกรยา จงไมพบโมเลกลอสระในธรรมชาต

53

Page 54: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม VIIA (Halogen) 54

Page 55: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม ท าปฏกรยากบ H ไดแฮไลด

X2(g) + H2(g) → 2HX (g) ท าปฏกรยากบฮาโลเจนตางชนด ไดสารประกอบอนเตอรฮาโลเจน

X2(g) + nX’2(g) → 2XX’n ท าปฏกรยากบธาตหม VA

3X2(g) + 2P(s) → 2PX3(g) P คอ ธาตหม VA ยกเวน N ท าปฏกรยากบ H2S

X2(g) + H2S(g) → S(s) + 2HX(g) ท าปฏกรยากบ H2O เกดปฏกรยา Dispropernation

X2(g) + H2O(l) → HX(aq) + HXO(aq) X คอ Cl, Br, I

หม VIIA (Halogen) 55

Page 56: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน F ใชเตมในสารประกอบอนทรยไดสารประกอบทเสถยรไมตดไฟ

เชน CCl2F2, เทฟลอน ยาฆาแมลง(NaF) Cl เปนธาตส าคญในอตสาหกรรม เชนพลาสตกโพลไวนลคลอไรด

(PVC) สารฟอกขาว(NaClO) ใชฆาเชอโรคในน าประปา ยาฆาแมลง(DDT)

Br ใชผลตแวนตาทไวตอแสง ฟลมถายรป I ใชเปนยาฆาเชอ และจ าเปนตอระบบการเจรญเตบโตของ

สงมชวต

หม VIIA (Halogen) 56

Page 57: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Hydrogen Halide : HF, HCl, HBr, HI เปนแกสไมมส ละลายน าไดกรดแก (ยกเวน HF เปนกรดออน) Oxide : เปนตวออกซไดสและเปนกรดเมอละลายน า เชน OF2,

Cl2O, ClO2, Cl2O7 Br2O, BrO2, I2O5

กรดออกโซ : ความแรงของกรดเพมขนตามเลขออกซเดชนของอะตอมกลาง กรดทแรงทสดคอ HClO4 กรดไฮโปแฮลส, HXO (+1) HFO, HClO, HBrO, HIO กรดแฮลส, HXO2 (+3) : HClO2 กรดแฮลก, HXO3 (+5) : HClO3, HBrO3, HIO3 กรดเพอรแฮลก, HXO4 (+7) : HClO4, HBrO4, HIO4

หม VIIA (Halogen) 57

Page 58: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

Interhalogen, Halogenhalide ธาตทมคา EN มากกวาจะมเลขออกซเดชนเปน -1 ธาตทมคา EN ต ากวาจะมเลขออกซเดชนเปนบวก (1,3,5,7) เชน ClF, ClF3, BrCl, BrF3, IF, IF3 ละลายน าได แฮไลดและไฮโปแฮไลต

ClF(g) + H2O → ClO-(aq) + F-(aq) +2H+(aq)

หม VIIA (Halogen) 58

Page 59: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

การเตรยม

หม VIIA (Halogen) 59

Page 60: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VIIIA (Noble gas) ม 6 ธาต เปนแกสมสกล (Noble gas) ลกษณะทวไป มปรมาณนอยมากบนผวโลกหรอในบรรยากาศ He เปนธาตทมมากทสดอนดบ 2 ในจกรวาล (รองจาก H) เตรยมจากการกลนล าดบสวนของอากาศ เปนแกส ไมมส ไมมกลน ไมมรส ละลายน าไดนอย

60

Page 61: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางกายภาพ

หม VIIIA (Noble gas) 61

Page 62: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

สมบตทางเคม มสารประกอบนอย สวนใหญเปน Xe กบธาตทม EN สง เชน

XeF2, XeF4, XeO3, XeO3F2 ซงเปนของแขง สารประกอบฟลออไรดของ Xe ท าปฏกรยากบน าไดกรด HF

2XeF2(s) + 2H2O(l) → 2Xe(g) + O2(g) + 4HF(aq) XeO3 ละลายในน าไดกรด

2XeO3(s) + 2OH-(aq) → 2HXeO4-(aq)

หม VIIIA (Noble gas) 62

Page 63: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

ประโยชน He ใชเปนสารท าความเยน ใชบรรจบอลลน ใชเชอมโลหะทถก

ออกซไดสงาย Ne ใชท าหลอดไฟใหแสงสสมแดง Ar ใชท าหลอดไฟใหแสงสมวง ใชตดเชอมโลหะ Xe ท าหลอดไฟแฟลช Rn ใชรกษามะเรง

หม VIIIA (Noble gas) 63

Page 64: โครงการจัดตั้งสายวิชาเคมี คณะศิลปศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ม. ...chem.flas.kps.ku.ac.th/SLIDE/SLIDE-01403117-CH11-REPRESENTATIVE-FULL.pdf ·

หม VIIIA (Noble gas) 64