47 TPA news ประตูสู่ TNI ประตูสู่ TNI August 2015 ● No. 224 บท ความนี้จะกล่าวถึง “โมโนซุคุริ” ซึ่งเป็นค�าภาษาญี่ปุ ่นที่ได้รับ ความสนใจจากชาวต่างชาติในระยะหลังนี้ ค�าว่า “โมโนซุคุริ” นี้ อาจแปลในความหมายกว้างๆ ว่า “การผลิตในวิถีญี่ปุ ่น” เนื่องจาก ประเทศญี่ปุ ่นเป็นประเทศแรกในภูมิภาคเอเซียที่อาศัยการพัฒนา อุตสาหกรรมการผลิตในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม โมโนซุคุริจึงมี ความเกี่ยวข้องกับสังคมญี่ปุ ่นมาอย่างลึกซึ้ง และยาวนาน ที่มา และความหมายเดิมของโมโนซุคุริ ค�าว่า “โมโนซุคุริ” (ものづくり) เป็นค�าภาษาญี่ปุ ่นแท้ๆ ตั้งแต่ ก่อนการน�าตัวหนังสือจีนมาใช้ โดยเป็นค�าที่มาจากการสมาสค�าว่า “mono” (もの) ซึ่งหมายถึงวัตถุหรือสิ่งของ กับค�าว่า “tsukuri” (つく り) ซึ่งหมายถึง “การสร้าง” หรือ “การผลิต” ตามกฎเกณฑ์ในภาษา ญี่ปุ ่นเมื่อน�าค�าสองค�ามาสมาสกันในลักษณะนี้ พยางค์ต้นของค�าหลัง จะถูกปรับให้เป็นเสียงสั่น ในกรณีนี้จะเขียนเป็น “dzukuri” (づくり) โดยที่ออกเสียงเป็น “zukuri” เมื่อเขียนค�านี้เป็นภาษาไทยที่ออกเสียงได้ ใกล้เคียงที่สุดจึงเป็น “โมโนซุคุริ” ดังที่สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ ่นใช้ อยู ่ในขณะนี้ ค�าว่า โมโนซุคุริ นี้ เริ่มใช้ในประเทศญี่ปุ ่นเมื่อประมาณหลาย พันปีก่อนในสมัยโจมง (縄文時代) ซึ่งในสมัยนั้นเป็นยุคที่การผลิต สิ่งของจ�าเป็นส�าหรับการใช้ชีวิตยังมาจากการใช้วัตถุดิบในธรรมชาติที่ สามารถหามาได้ไม่ยาก เช่น การท�าเครื่องปั ้นดินเผา การผลิตของใช้ที่ ท�าจากไม้ เป็นต้น เมื่อดินแดนที่เป็นประเทศญี่ปุ ่นในปัจจุบันรับตัวคันจิ (ตัวหนังสือภาษาจีน) เข้ามาเมื่อประมาณเกือบสองพันปีก่อน ก็สามารถ เขียนค�าว่า ものづくり ในรูปตัวคันจิได้ แต่เป็นความตั้งใจของ ชาวญี่ปุ ่นที่ต้องการเขียนในรูปตัวฮิระงานะเพื่อเน้นว่าค�านี้มีมาแต่ ดั้งเดิม และมีความเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมการผลิต และวิถีชีวิตของ ชาวญี่ปุ ่นมาแต่โบราณ โมโนซุคุริในสมัยก่อน เมื่อย้อนไปดูประวัติศาสตร์ของประเทศญี่ปุ ่นในช่วงห้าร้อยปี ก่อน ซึ่งอยู ่ในช่วงของการท�าสงครามชิงดินแดนกันระหว่างก๊กต่างๆ ใน ดินแดนญี่ปุ ่น (ศตวรรษที่ 16) ในช่วงนั้นมีการใช้อาวุธที่เป็นดาบซามูไร หอก และธนูเป็นส่วนใหญ่ อย่างไรก็ตามในช่วงปลายศตวรรษที่ 16 ได้ มีการใช้ปืนด้วย ซึ่งกล่าวกันว่าการสร้างปืนในประเทศญี่ปุ ่นเกิดขึ้น หลังจากได้รับปืนมาจากพ่อค้าชาวโปรตุเกสในปี ค.ศ.1543 หลังจากนั้น ไม่นานก็สามารถท�าปืนขึ้นมาได้ ส�าหรับเหตุปัจจัยที่ชาวญี่ปุ ่นสามารถ สร้างปืนได้นั้น เป็นเพราะว่ามีความรู ้ และเทคโนโลยีในเรื่องของเหล็ก ค่อนข้างดี เพราะการท�าดาบซามูไรที่มีคุณภาพดีนั้น จะต้องประกอบ ด้วยการเลือกใช้วัตถุดิบที่มีส่วนผสมที่เหมาะสมจึงจะหลอมให้เป็น เหล็กที่มีคุณสมบัติตรงกับความต้องการของการใช้งาน ดาบซามูไรนั้น รศ.ดร.บัณฑิต โรจน์อารยานนท์ อธิการบดี สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น โมโนซุคุริ กับการพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมของประเทศญี่ปุ่น
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
47TPA news
ประตส TNI
ประต
ส TNI
August 2015 ● No. 224
บทความนจะกลาวถง “โมโนซคร” ซงเปนค�าภาษาญปนทไดรบ
ความสนใจจากชาวตางชาตในระยะหลงน ค�าวา “โมโนซคร”
น อาจแปลในความหมายกวางๆ วา “การผลตในวถญปน” เนองจาก
ประเทศญปนเปนประเทศแรกในภมภาคเอเซยทอาศยการพฒนา
อตสาหกรรมการผลตในการพฒนาเศรษฐกจและสงคม โมโนซครจงม
ความเกยวของกบสงคมญปนมาอยางลกซง และยาวนาน
ทมา และความหมายเดมของโมโนซคร
ค�าวา “โมโนซคร” (ものづくり) เปนค�าภาษาญปนแทๆ ตงแต
กอนการน�าตวหนงสอจนมาใช โดยเปนค�าทมาจากการสมาสค�าวา
“mono” (もの) ซงหมายถงวตถหรอสงของ กบค�าวา “tsukuri” (つくり) ซงหมายถง “การสราง” หรอ “การผลต” ตามกฎเกณฑในภาษา
ญปนเมอน�าค�าสองค�ามาสมาสกนในลกษณะน พยางคตนของค�าหลง
จะถกปรบใหเปนเสยงสน ในกรณนจะเขยนเปน “dzukuri” (づくり)
โดยทออกเสยงเปน “zukuri” เมอเขยนค�านเปนภาษาไทยทออกเสยงได
ใกลเคยงทสดจงเปน “โมโนซคร” ดงทสถาบนเทคโนโลยไทย-ญปนใช
อยในขณะน
ค�าวา โมโนซคร น เรมใชในประเทศญปนเมอประมาณหลาย
พนปกอนในสมยโจมง (縄文時代) ซงในสมยนนเปนยคทการผลต
สงของจ�าเปนส�าหรบการใชชวตยงมาจากการใชวตถดบในธรรมชาตท
สามารถหามาไดไมยาก เชน การท�าเครองปนดนเผา การผลตของใชท
ท�าจากไม เปนตน เมอดนแดนทเปนประเทศญปนในปจจบนรบตวคนจ
(ตวหนงสอภาษาจน) เขามาเมอประมาณเกอบสองพนปกอน กสามารถ
เขยนค�าวา ものづくり ในรปตวคนจได แตเปนความตงใจของ
ชาวญปนทตองการเขยนในรปตวฮระงานะเพอเนนวาค�านมมาแต
ดงเดม และมความเกยวของกบวฒนธรรมการผลต และวถชวตของ
ชาวญปนมาแตโบราณ
โมโนซครในสมยกอน
เมอยอนไปดประวตศาสตรของประเทศญปนในชวงหารอยป
กอน ซงอยในชวงของการท�าสงครามชงดนแดนกนระหวางกกตางๆ ใน
ดนแดนญปน (ศตวรรษท 16) ในชวงนนมการใชอาวธทเปนดาบซามไร
หอก และธนเปนสวนใหญ อยางไรกตามในชวงปลายศตวรรษท 16 ได
มการใชปนดวย ซงกลาวกนวาการสรางปนในประเทศญปนเกดขน
หลงจากไดรบปนมาจากพอคาชาวโปรตเกสในป ค.ศ.1543 หลงจากนน
ไมนานกสามารถท�าปนขนมาได ส�าหรบเหตปจจยทชาวญปนสามารถ
สรางปนไดนน เปนเพราะวามความร และเทคโนโลยในเรองของเหลก
คอนขางด เพราะการท�าดาบซามไรทมคณภาพดนน จะตองประกอบ
ดวยการเลอกใชวตถดบทมสวนผสมทเหมาะสมจงจะหลอมใหเปน
เหลกทมคณสมบตตรงกบความตองการของการใชงาน ดาบซามไรนน
รศ.ดร.บณฑต โรจนอารยานนท
อธการบด สถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน
โมโนซคร กบการพฒนาเศรษฐกจ
และสงคมของประเทศญปน
48 TPA news
ประตส TNI
August 2015 ● No. 224
จะตองมความคมขนาดเฉอนแผนกระดาษขาดได ในขณะเดยวกบก
ตองเหนยวหรอมความยดหยนในระดบทฟนบองไมใผขนาดใหญใหขาด
ไดโดยดาบไมหก นอกจากนน ดาบซามไรชนดจะตองมรปทรง และ
ลวดลายทคมดาบทสวยงาม ซงหมายถงจะตองมความรทงทางดาน
วทยาศาสตรและเทคโนโลย และมมมมองดานความสวยงามดวย และ
สงนอาจกลาวไดวาเปนจดเดนของโมโนซครในแบบของญปนทสบทอด
มาจนถงปจจบน
นอกจากสงประดษฐทเปนอาวธดงทกลาวมาน สงประดษฐท
เปนของใช และภาชนะทใชกนประจ�าบาน เชน กาน�าชา และเครองครว
ทงหลายทท�าจากโลหะกมอยางหลากหลาย มดญปนกถอวาเปนมดท
คณภาพดมาก ถามดไมคมจะไมสามารถแลเนอปลา แลวเฉอนออกมา
เปนชนๆ อยางสวยงามได เพราะวาถามดไมคม กจะท�าใหรอยเฉอน
ไมคม เนอปลายย และลายตามธรรมชาตของเนอปลาสญเสยความ
สวยงามไป ซงสงผลทงทางดานรสชาต และความสวยงาม เนองจาก
วฒนธรรมการเตรยมส�ารบอาหารของชาวญปน นอกจากเรองรสชาต
ของอาหารแลว จะเนนไปทความสวยงามของภาชนะทใชกบการจดวาง
อาหารใหดสวยงาม โดยความสวยงามนเปนความสอดคลองกลมกลน
กบธรรมชาตในฤดกาลนนๆ
ดงทกลาวมาน วฒนธรรมในการใชชวตของชาวญปนมอทธพล
อยางมากในการก�าหนดคณภาพ และรปลกษณของผลตภณฑ ทงท
เปนภาชนะ และสงของตางๆ ทใชประจ�าวน รวมถงของทระลกตางๆ ท
ท�าขนจ�าหนายตามสถานททองเทยวตางๆ ลวนแลวแตสะทอน
วฒนธรรมการอยรวมกบธรรมชาตอยางสมดลเสมอ การใชประโยชน
จากธรรมชาตโดยไมท�าลายสภาพแวดลอมจงเปนสงทสงคมญปนยด
ตอฉบบหนาอาน
เหนยวมาจนถงปจจบน
ในยคทรฐบาลโทคกาวาขนปกครองประเทศโดยมเมองเอโดะ
(เมองโตเกยวในปจจบน) เปนเมองบญชาการ ซงอยในชวงป ค.ศ. 1603-
1868 นน เพอเปนการปองกนไมใหชาตตะวนตกเขามามอทธพลใน
สงคมญปน รฐบาลโทคกาวาไดประกาศนโยบายปดประเทศตงแตป
ค.ศ.1639 จนถงป ค.ศ.1854 รวมเวลา 215 ป [1] การปดประเทศน
ท�าใหการตดตอกบชาตตะวนตกขาดหายไป ซงตรงกบชวงทประเทศ
ตางๆ ทงในยโรป และอเมรกามการพฒนาทางดานวทยาศาสตร และ
เทคโนโลยอยางตอเนอง รวมถงการเกดยคของการปฏวตอตสาหกรรม
ในชวงป ค.ศ.1750-1850 เนองจากไมมการตดตอสมพนธกบประเทศ
ทางตะวนตก แลวยงหามไมใหน�าหนงสอภาษาตางชาตเขามาภายใน
ประเทศ ญปนจงไมไดรบความร และพฒนาความรทางดานวทยาศาสตร
และเทคโนโลยในชวงนน อยางไรกตาม จากการเลกขอหามไมใหน�า
หนงสอเขามาในประเทศกท�าใหชาวญปนมโอกาสไดศกษา และเรยนร
เทคโนโลยการผลตทพฒนาขนในยคนนจากประเทศในทวปยโรป
ภายในประเทศญปนเอง เนองจากมความสงบเปนเวลานาน เศรษฐกจ
การคากมการขยายตวตามล�าดบ ท�าใหมความสนใจในการพฒนาผลต
ภณฑใหมๆ แกว และเหยอกเจยระไนทเรยกวา “แกวเจยระไนแบบ
เอโดะ” (Edo-cut glass, 江戸切子) [2] ซงมทงลวดลายทสวยงาม และ
ความใสของแกวทนาทง กไดรบการพฒนาขนในยคนน และแกวชนด
น ปจจบนกยงท�าการผลต และวางจ�าหนายอยตามแหลงทองเทยวใน
กรงโตเกยว
เมอประเทศญปนเปลยนแปลงการปกครองเขาสยคสมยจกร-
พรรดเมจ ทเรมตงแตป ค.ศ.1868 เปนยคทรฐบาลญปนเปดประเทศ
และรบวฒนธรรมตะวนตกเขามา รฐบาลญปนไดตระหนกถงความ
ส�าคญของการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย จงไดด�าเนนนโยบาย
สนบสนนงานทางดานนอยางเตมท โดยสงคณะศกษาดงานไปยง
ประเทศในทวปยโรป และอเมรกา และเชญนกวทยาศาสตรและวศวกร
ทเกงๆ จากประเทศทางตะวนตกมาเปนทปรกษาในโครงการตางๆ และ
ภายในเวลาเพยงไมกป ญปนกสามารถสรางหวรถจกรไอน�าขนมาเอง
และสรางทางรถไฟสายแรกทวงระหวางสถานชนบาชทางตอนใตของ
โตเกยวเชอมตอกบสถานโยโกฮามาในป ค.ศ.1872 โดยมระยะทาง 29
กโลเมตร นอกจากการสรางรถจกรกลไอน�าแลว เทคโนโลยในดานตางๆ
กมการพฒนาอยางรวดเรว ไดแก การถลงเหลกกลา การตอเรอ การ
สรางเครองก�าเนดไฟฟา และการผลตอาวธยทโธปกรณ เปนตน ในยค
เมจน ชาวญปนมความตนตวสงมากในการพฒนาผลตภณฑตางๆ จาก
การใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย และนบวาเปนประเทศแรกใน
ภมภาคเอเซยทเรมการพฒนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลยทสงผล
เปนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมพรอมกนไป
49TPA news
ประตส TNI
August 2015 ● No. 224
เมอเวลาผานไป 12 ป กมาถงวนทเรนตองคดถง วนทเขาจะตองเลกเปนเดกสงหนงสอพมพเสยท งานเลยงตองมวนเลกราฉนใด งาน
ชวคราวกตองมวนสนสดฉนนน ดงนน เรนจงมความคดทจะขายกจการ ซงเขาไดปรกษากบพอ ในการตงราคาขายเทาไหรจงจะเหมาะสม
โดยพอของเขาไดใหแนวคดคราวๆ วา ใหเรนประเมนมลคาก�าไรของแตละปออกมากอน แลวคดวาเดก 1 คนนาจะท�างานนไดสกกป แลวน�า
มาคณกน กจะเปนการตมลคาคราวๆ ของกจการ แลวจงท�าการก�าหนดราคาทเราพอใจทขาย และแลวเรนกสามารถตมลคารายไดตอปออกมา
เปนดงน
กำาไรจากการขายหนงสอพมพ ฉบบธรรมดาตอฉบบ 0.10กำาไรจากการขายหนงสอพมพ ฉบบวนอาทตยตอฉบบ 0.25จำานวนลกคาหนงสอพมพ ฉบบธรรมดา 82จำานวนลกคาหนงสอพมพ ฉบบวนอาทตย 70รวมกำาไร = ($0.1 × 82 คน × 6 วน × 52 สปดาห) + ( $0.25 × 70 คน × 52 สปดาห) = 3,468.4 เหรยญทปขนตำา 30 เหรยญตอสปดาห โดยท 1 ปจะไดทปประมาณ 50 สปดาห ซงเทากบ 1,500 เหรยญดงนนกำาไรจากการสงหนงสอพมพตอป ประมาณ 4,968.4 เหรยญ
การมวน และโยนหนงสอพมพ การดแลหนงสอพมพใหอยในสภาพ
ด การบอกเสนทางลกคา วธการจดเสนทางการสงหนงสอพมพ วธ
การจดการสนขไลกวด วธการจดการสนขรมรว การจดท�าโปรโมชน
รวมกบรานคา การคดเลอกคนทมาท�าแทนชวคราว การเพมคาทป
ดวยบรการพเศษ การจดการภยของเดกสงหนงสอพมพ ความ
ตองการพเศษของลกคาแตละคน (บอกพรอมกบจดบนทกไวในสมด
ขอมลลกคา) และกฎบญญต 10 ประการของเดกสงหนงสอพมพ
ตอน
จบ
การเรยนรธรรมชาตของ
Project Management
เมอเรนไดสอนในสงทกลาวมาขางตนทงหมดแลว เรนยงไดสรป
ขอคดให เบรนนา โรส โอเบรยน ฟงดงน
เมอเรนรคาเสยโอกาสจากรายไดสวนนแลว เขาจงไดท�าการ
ประกาศหาผสนใจซอกจการของเขา โดยเดกมธยมปลายทชอ เบรน
นา โรส โอเบรยน ไดเขาเจรจาขอซอกจการ ซงเรนไดตงมลคาของธรกจ
ของเขาไวท 1,700 เหรยญ ซงเปนก�าไรประมาณครงหนงของก�าไรจาก
การขายหนงสอพมพทไมรวมทป และการเรนก�าหนดราคานเพราะวา
เบรนนา โรส โอเบรยน บอกวานาจะท�างานนสก 1 ป
แตเนองจากเปนเงนทมากส�าหรบนกเรยน ดงนน การเจรจา
จงจบลง โดยการใหมดจ�ากอน 100 เหรยญ หลงจากนนใหทยอยจาย
เดอนละ 200 เหรยญจนกวาจะครบ เมอตกลงกนได เรนจงไดท�าการ
สอนงาน ในวนรงขนทนท โดยเรมจาก
กองเกยรต วระอาชากล
สถาบนเทคโนโลยไทย-ญปน
50 TPA news
ประตส TNI
August 2015 ● No. 224
คว�มคดตอก�รทำ�ง�น
➢ ตองเขาใจขอบเขตงานใหชดกอนตกปากรบคำาทำางาน➢ การวางแผนการทำางาน เปนหวใจของการควบคมเสนทางทไปยง
เปาหมาย➢ ตารางการทำางานเปนทงแผนงาน และเครองมอควบคมการทำางาน➢ ความคาดหวงของลกคา จะเปนตวกำาหนดวธการทเหมาะสม➢ การทำางานตองคำานงถงประสทธภาพ และคณภาพเสมอ➢ ความสำาเรจเกดจากทมงาน และทรพยากรทไดรบจดสรรอยาง
เหมาะสม➢ ทมงานทดจะคอยระวงหลงใหเรา แตทมงานทไมรกเรา จะทำาใหเรา
เสยวสนหลง
➢ จงอยาทำางานเพอโบนส แตจงทำางานเพอลกคา เพราะตราบใดทลกคา ยงอย โบนสกจะมใหกบเราตลอดไป
➢ จงอยาเนนบรการเฉพาะลกคาในวนนใหดทสดเทานน จงบรการลกคาในอนาคตทอาจเปลยนใจมาใชบรการของเรา ขอเพยงรกษานำาใจกน สกวนเขากอาจมาเปนลกคาของเราได
➢ จงอยาคดวาคนอนๆ จะคดเหมอนเรา และจงอยาเขาใจผดวา สงทเราชอบคนอนจะชอบ
➢ การใชเงนทกบาท ทกสตางคตองใชแลวได ผลลพธคมคา จงอยาใชจายในสงทยงไมรวาจะไดรบอะไร
➢ การซอขายธรกจ ผขายตองรดวาธรกจของตนมมลคาเทาใด ดงนนจงตมลคากอนเจรจาเสมอ
➢ การสงตอบทเรยน เปนวธการหนงทจะชวยใหคนอนไมทำาผดซำาผดซอนแบบเรา
คว�มสำ�คญของก�รสอส�ร
➢ ตองรความคาดหวงของทกคนทเกยวของกบงานของเรา และสอสารใหตรงประเดนทพวกเขาตองการ
➢ การเจรจาตอรองใดๆ จะประสบความสำาเรจได ตองวางแผนและ คาดการณ พรอมเตรยมคำาตอบไวลวงหนา
➢ ขอตกลงทประสบความสำาเรจอยางงายดาย มกยดผลประโยชนทงสองฝาย ตองคดแบบ Win - Win
➢ พนกงานทดจะเปนฝายฟงมากกวาพด เมอรถงความตองการแลวกตองลงมอทำาในสงทเปนการตอบสนองตอลกคา
➢ เมอพนกงานจะตองเอยปากพด จงพดดวยคำาถามทจะเขาถงความตองการของลกคา
➢ จงอยาละเลยอานภาพของปากตอปาก หากเรามพฤตกรรมด อานภาพนนกจะสงสงทดมาสตวเรา แตในตรงกนขาม ถาเราเปนคนทแย อานภาพนนกจะชวยทำาลายเราไดเรวขน เชนกน
คว�มคดของคนเปนผนำ�
➢ โอกาสเปนเพยงชองทางของผทจะประสบความสำาเรจ แตผ ทจะประสบความสำาเรจจะตองพฒนา วางแผน และลงมอทำา เพอควาโอกาสนน
➢ การเรมตนมกจะลำาบากเสมอ หากเอาชนะความทอแทในชวงตนได เมอมองยอนกลบมา กจะรสกคดถกทเราทนมาไดจนถงวนน
➢ เมอไมมองหา กจะไมพานพบ เมอกาวเดนไดหนงกาว กาวตอๆ ไปจะตามมาเอง
➢ เมอเจออปสรรค และเราไมรจะจดการอยางไร จงอยามวสนหวง จงมองหาทปรกษาทจะชวยเหลอคณได
➢ โชค จะวงเขาหาคนทเตรยมตวเองใหพรอมเสมอ➢ การสรางเอกลกษณของตวเอง จะทำาใหเปนทจดจำาของคนอนไดงาย ➢ ถาอยากรวาใครมความแขงแกรงเพยงใด จงเปรยบเทยบจากเหตการณท
เลวรายทสดทแตละคนผานมนมาได➢ นกนวตกรรมเปนผทรจกสงเกต ปะตดปะตอ วางแผน ทดลอง กลาเสยงท
จะทำา จงมโอกาสทจะสำาเรจ➢ ผชนะคอผททำ�เพอคนอน
Related Documents
