Page 1
งานวจย
รายงานฉบบสมบรณ
ทปรกษาโครงการ
นางพลาสลกษณ ยคเกษมวงศ
คณะผวจย นางสาวพรวสา ศรนพงศ
นางสาวสขมาลย ลดพล นางสาวอรณศร เมธสรยพงศ
ดร.สมคด บญลนเหลอ ดร. บณฑรก โฆษตานฤทธ
นายมเหศวร เครอวลย นายสรเชษฐ ศศพงศไพโรจน
นายธนกร โสภณวทย นายศรณย สมรกษ
โครงการวจยเรอง
การศกษาและพฒนามาตรการดานการเงนการคลงเพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงใน
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
งานวจย
Page 2
รายงานฉบบสมบรณ
โครงการวจย
เรอง
การศกษาวจยและพฒนามาตรการดานการเงนการคลง
เพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร
สานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง 18 กนยายน 2557
Page 3
ชอโครงการวจย การศกษาวจยและพฒนามาตรการดานการเงนการคลง
เพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร
Research Topic A Study to Develop Financial and Fiscal Measures that encourage Thai investors to make direct investment in Myanmar.
ทปรกษาโครงการ นางพลาสลกษณ ยคเกษมวงศ
ผอานวยการสานกนโยบายเศรษฐกจระหวางประเทศ
คณะผวจย นางสาวพรวสา ศรนพงศ หวหนาโครงการ
นางสาวสขมาลย ลดพล นกวจย
นางสาวอรณศร เมธสรยพงศ นกวจย
ดร. สมคด บญลนเหลอ นกวจย
ดร. บณฑรก โฆษตานฤทธ นกวจย
นายมเหศวร เครอวลย นกวจย
นายสรเชษฐ ศศพงศไพโรจน นกวจย
นายธนกร โสภณวทย นกวจย
นายศรณห สมรกษ ผชวยนกวจย
ระยะเวลาดาเนนการ 1 ตลาคม 2556 – 30 กนยายน 2557
Page 4
I
กตตกรรมประกาศ
ขอขอบพระคณ นายกฤษฎา จนะวจารณะ ผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง ดร. สมชย
สจจพงษ อดตผอานวยการสานกงานเศรษฐกจการคลง ดร. เอกนต นตทณฑประภาศ รองผอานวยการ
สานกงานเศรษฐกจการคลง ทไดใหการสนบสนนการจดทาผลงานวจยฉบบน
ขอขอบพระคณ นางพลาสลกษณ ยคเกษมวงศ ทกรณาใหเกยรตเปนทปรกษาในการจดทา
ผลงานวจยฉบบน
ขอขอบพระคณ นายพษณ สวรรณะชฏ เอกอครราชทตไทยประจาสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
นายนยม ไวยรชพานช รองประธานสภาหอการคาแหงประเทศไทย นายเกรยงไกร เธยรนกล รองประธาน
สภาอตสาหกรรมแหงประเทศ นายอโศก อปทยาไทย กรรมการสภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย นายพรเมศร
วฒธรเนตรกษ รองผอานวยการสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (สพพ.)
นางสาวหทยทต มหาสคนธ ผอานวยการสานกนโยบายและแผน สพพ. นางศรพร นรกษ ผอานวยการสง
กองสงเสรมการลงทนไทยในตางประเทศ สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน นางสาวนภสชล ทองสมจตร
นกวเคราะหนโยบายและแผนเชยวชาญ นางสาวศศธร พลตถเดช นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการพเศษ
นายวฒเดช ชานกจ นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ นายมานะ นมตรวานช นกวเคราะหนโยบายและ
แผนชานาญการ นายวรพรต สมฤทธเดชขจร นกวเคราะหนโยบายและแผนชานาญการ สานกงานคณะกรรมการ
เศรษฐกจและสงคมแหงชาต นายวชย เขมทองคา กรรมการบรหาร บรษท จบสเนซลงค จากด นายภราดร
คณคงคาพนธ ประธานเจาหนาทบรหารบรษทเอม เค กรป นายณฐพงศ วศษฐกจการ หวหนาสานกงานผแทน
พฒนาธรกจตางประเทศ บมจ. ธนาคารกสกรไทย กรงยางกง คณวฒชย เสรมสงสกลชย ผจดการสานกงานผแทน
บมจ. ธนาคารกรงไทย กรงยางกง คณปฏพทธ ดารารตนศลป ผจดการสานกงานผแทน บมจ. เบทาโกร กรงยางกง
นายแพทยชาตร ดวงเนตร กรรมการรองกรรมการผอานวยการใหญ บมจ. กรงเทพดสตเวชการ นายนธ
สมสวสด และ นายตอสกล คนวงศ บรษทสานกกฎหมายสากล สยามพรเมยร จากด ทกรณาใหสมภาษณ
ใหคาแนะนา และชแนะแนวทางอนเปนประโยชนในการจดทารายงานฉบบน
ขอขอบคณ นางวมล ชาตะมนา นายณฏฐวฒ ธรรมศร นางสาวพมนารา หรญกส
นางวาสนา สนเสถยรพงศ และ นางสงศร ศรสโข ทกรณาใหคาแนะนาตาง ๆ เพอใหการจดทารายงานฉบบ
นมความสมบรณยงขน
ขอขอบคณ นายเนวน สนสร ผอานวยการสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศ
เพอนบาน นางสาวเพญศร สธรศานต ผอานวยการสมาคมบรษทจดทะเบยนไทย ทกรณาใหเกยรตเปน
ผทรงคณวฒ และผวพากษ สาหรบผลงานวจยฉบบน
ขอขอบคณ นายฉตรนพดล อกษรสวาสด และเจาหนาทสถานเอกอครราชทตไทยประจา
กรงยางกง นางสาวไปยดา หาญชยสขสกล ผอานวยการสถาบนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMI)
สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย ทไดชวยประสานงานและอานวยความสะดวกตลอดการเดนทางไป
สมภาษณเพอเกบขอมลทประเทศเมยนมาร
Page 5
II
ขอขอบคณตวแทนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย 95 แหงทกรณาตอบแบบสอบถามและ
แสดงความคดเหนอนเปนประโยชนเกยวกบการคาและการลงทนของไทยในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
ขอขอบคณ นางสาวกนกวรรณ สมรกษ และนายโชตวฒน อมรนทร ทชวยสนบสนนใหการ
จดทาผลงานวจยฉบบนเปนไปอยางราบรน
และขอขอบคณ ขาราชการสานกงานเศรษฐกจการคลงทก ๆ คน สาหรบกาลงใจและการ
สนบสนนตลอดการจดทางานวจยฉบบน
Page 6
III
บทสรปผบรหาร
รายงานวจยฉบบนจดทาขนเพอศกษาและวเคราะหปจจยทเปนปญหาและอปสรรคตอภาคธรกจไทย
ในการลงทนทางตรงในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร ตลอดจนเสนอแนะมาตรการดานการเงนและการคลง
ทจะมสวนชวยสงเสรมการตดสนใจของภาคธรกจไทยในการขยายการคาและการลงทนทางตรงในเมยนมาร
เพอใหภาคธรกจไทยไดใชโอกาสของการกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558 มาเปน
ประโยชนตอประเทศไทยทงในดานรายไดจากการลงทน ชอเสยงของประเทศ และความสมพนธทยงยนกบ
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
ปจจบนสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดรบความสนใจจากนกลงทนทวโลกในฐานะแหลงลงทน
ใหมทอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต และคาจางแรงงานทอยในระดบตา ขนาดของตลาดทมประชากร
สงถง 58 ลานคน ถอเปนตลาดทใหญเปนอนดบท 5 ในอาเซยน แตเมอรวมกบตลาดในประเทศใกลเคยงแลว
มขนาดใหญถง 2,800 ลานคน โดย ณ 30 มถนายน พ.ศ. 2557 มนกลงทนทไดรบอนมตโครงการลงทนแลว
36 ประเทศ และเขาไปลงทนในเมยนมารแลว 28 ประเทศ การลงทนสะสมจากตางประเทศในเมยนมารจนถง
เดอนมถนายน พ.ศ. 2557 มมลคารวมทงสน 36.65 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดยประเทศทลงทนในเมยนมาร
สงเปนอนดบหนง คอ จน (คดเปนรอยละ 38.67 ของมลคาการลงทนสะสมทงหมด) ฮองกง (รอยละ 17.60)
สงคโปร (รอยละ 12.41) และไทย (รอยละ 8.20) การลงทนจากตางประเทศทผานมาสวนใหญอยใน
ภาคนามนและแกส (รอยละ 37.19) รองลงมา ไดแก พลงงานไฟฟา (รอยละ 36.16) อตสาหกรรมการผลต
(รอยละ 7.99) โดยตงแตป พ.ศ. 2551 เมยนมารมแผนในการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษเพอดงดดนกลงทน
ตางชาตใหเขามาลงทนและทาธรกจภายในประเทศ อกทง ปจจบน โครงการพฒนาทาเรอนาลกและ
นคมอตสาหกรรมทวายซงภาคเอกชนไทยไดรบสมปทานในการพฒนาโครงการ เปนพนทแรกทมการออก
กฎหมายสงเสรมการลงทนรองรบเงนลงทนตางชาต และตอมารฐบาลเมยนมารยงไดออกกฎหมายเพอจดตง
เขตเศรษฐกจพเศษเพออานวยความสะดวกแกผลงทน และสงเสรมใหมการลงทนทางตรงจากตางประเทศเขาส
เมยนมารโดยในชวงเวลาทจดทารายงานฉบบน เมยนมารไดกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษแลว 3 แหง ไดแก
ทวาย จาวเพยว และตละวา
ประเทศไทยมจดแขงและขอไดเปรยบดานการคาการลงทนในเมยนมารมากกวาประเทศอนทงในดาน
ภมศาสตรทมพรมแดนตอเนองกบเมยนมารยาวทสด ดานสงคมวฒนธรรมทมความคลายคลงกน
ดานพฤตกรรมผบรโภคชาวเมยนมารทมความนยมสนคาและบรการของไทย รวมทงมศกยภาพและ
ขดความสามารถในการแขงขนในธรกจ 5 สาขาหลก ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรป และอาหาร
(2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาคบรการขนสงและโลจสตกส
(4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง อกทงยงเปนศนยการการเชอมโยงตาม
“แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน” ทาใหประเทศไทยมแตมตอเหนอนกลงทนจาก
ประเทศอน ๆ ในการเขาไปลงทนในเมยนมาร อยางไรกตาม การลงทนในลกษณะตาง ๆ ในชวงทเมยนมาร
Page 7
IV
อยระหวางการเปดประเทศยงคงมปญหาและอปสรรคหลายประการ โดยเฉพาะในดานโครงสรางพนฐาน
ในฝงเมยนมารซงขาดความพรอมและยงไมรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ตลอดจนความพรอม
ดานทรพยากรบคคล ซงปญหาและอปสรรคเหลานนาไปสการขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐานและ
ระบบสอสาร ปจจยการทาธรกจราคาสง ขาดแคลนทรพยากรบคคลและแรงงานมฝมอ (Skilled Labor)
ปจจยทางดานเมองและกฎระเบยบทสงเสรมการประกอบธรกจและขอจากดของบรการและสงอานวย
ความสะดวกทางการเงน
รายงานการวจยฉบบนมงเนนการศกษาปจจยทเปนปญหาและอปสรรคตอนกธรกจไทยในการลงทน
ทางตรงในประเทศเมยนมาร โดยศกษาวจยจากเอกสาร การสมภาษณเชงลกตอผประกอบการและหนวยงาน
ภาคราชการทเกยวของ รวมทงจดทาแบบสอบถามสารวจความคดเหนจากผประกอบการทเปน
บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และเสนอแนะมาตรการดานการเงนและการคลงทม
สวนชวยสงเสรมการตดสนใจของนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร อนประกอบดวย
1. มาตรการดานการเงน อนไดแก (1) การปรบปรงวธการอนญาตเงนทนไหลออกและอานวย
ความสะดวกในการนาเงนเขาออกระหวางไทย-เมยนมาร (2) การปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการใชทรพยสน
ทมมลคาทางเศรษฐกจมาเปนหลกประกนการชาระหน (3) การกาหนดใหใชเงนตราสกลทองถนเปนสอกลาง
ในการชาระคาสนคาและบรการ และการกาหนดอตราแลกเปลยนบาท-จาดโดยตรง (4) การจดตงกองทนเพอ
สนบสนนภาคธรกจในการไปลงทนในตางประเทศ เพอสนบสนนธรกจในชวงเรมตน และรวมลงทนกบ
ภาคเอกชน (5) การใหสนเชอเพอการไปลงทนในเมยนมารผานธนาคารเพอการสงออกและนาเขา (6) การ
อนญาตใหจดตงทรสตเพอลงทนในกจการในตางประเทศ (7) การปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการออกตราสาร
หนสกลเงนบาทสาหรบบรษทตางประเทศ โดยขยายคณสมบตของผทสามารถยนขออนญาตการออกและเสนอ
ขาย Baht Bond ในประเทศไทยใหรวมถงนตบคคลทไดรบการจดอนดบเครดตจากสถาบนจดอนดบเครดตใน
ประเทศไทย ในระดบทไมตากวาระดบทลงทนได (Investment Grade) ซงมาตรการดานการเงนเหลานจะ
ชวยเพมทางเลอกในการระดมทนในประเทศไทยใหแกธรกจไทยทไปลงทนหรอรวมทนในเมยนมาร
2. มาตรการภาษ ประกอบดวยการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยบรรเทาภาระภาษซาซอน
ใหกบบรษทไทยเปนการทวไป ไดแก การใหนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทยใหนาภาษเงนไดทเสยไปใน
ตางประเทศมาหกออกจากภาษเงนไดนตบคคลในไทย เงนปนผลทไดรบจากตางประเทศไดรบยกเวนไมตอง
นามารวมคานวณภาษเงนไดนตบคคล ภายใตเงอนไขทกาหนด สาหรบมาตรการภาษเพอการสงเสรม
ภาคเอกชนไทยไปลงทนในตางประเทศ ประกอบดวย (1) มาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ
โดยใหนาคาใชจายในการศกษาและเตรยมตวไปลงทนในตางประเทศ ได 2 เทา นอกจากน ยงสงเสรมการซอ
กจการในตางประเทศ โดยใหสามารถนาคาใชจายในการเขาซอกจการในตางประเทศ (Acquisition cost)
มาหกเปนคาใชจายในการคานวณภาษได (2) มาตรการจงใจภายหลงการลงทนในตางประเทศ โดยใหการ
ยกเวนภาษเงนปนผลทนากลบจากตางประเทศแลวและใหสามารถเครดตภาษทไดเสยไวในตางประเทศ
Page 8
V
3. มาตรการอน ๆ ประกอบดวย (1) การเจรจาใหเมยนมารเปดตลาดสาขาการเงนแกไทยเพมเตม
เพอใหธนาคารพาณชย บรษทประกนภย และบรษทหลกทรพยของไทยไดเขาไปดาเนนธรกจในเมยนมารได
(2) การใหความชวยเหลอทางเศรษฐกจแกประเทศเมยนมาร ผานสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบ
ประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) (สพพ.) เพอปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐาน เชอมโยงการคมนาคม
และพฒนาระบบสาธารณปโภคตามแนวระเบยบเศรษฐกจเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาค
ลมแมนาโขง (3) การสงเสรมการลงทนในนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร (4) การกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษ
บนพนทชายแดนไทย-เมยนมาร เพอชวยอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทนของไทย
นอกจากการสงเสรมการลงทนในเมยนมารทกลาวขางตน ภาครฐควรมการขบเคลอนนโยบายและ
การบรหารมาตรการเชงรกอยางมประสทธภาพและบรณาการ โดยกาหนดหนวยงานเพอทาหนาทเปน
ศนยกลางในการกาหนดยทธศาสตรการสงเสรมผประกอบการของไทยใหขยายธรกจไปยงตางประเทศ
ในรปแบบ One-stop service รวบรวมองคความรเกยวกบการจดตงธรกจในเมยนมารและในประเทศตาง ๆ
อาเซยน การบรณาการการจดทา Roadshow และ Business Matching เพอใหมประสทธภาพและ
ประสทธผลตรงตามเปาหมาย ตลอดจนใหความชวยเหลอเชงวชาการแกเมยนมารเพอพฒนากฎระเบยบตาง ๆ
ในการสงเสรมการลงทน และใหมความรความเขาใจเกยวกบมาตรฐานการกากบดแล เพอชวยพฒนา
กฎระเบยบการกากบดแลในเมยนมารใหเปนสากลและสอดคลองกบไทย รวมทงสรางเครอขายขาราชการ
และผปฏบตงานในทกระดบเพอการอานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
Page 9
VI
Executive Summary
Myanmar is becoming one of the most favorite investment destinations in the world,
with its rich natural resources and relatively low labor cost when compare to most ASEAN
countries. Myanmar’s population is over 58 million, which can be regarded as the fifth
largest economy in ASEAN. If we combine Myanmar population with those of surrounding
economies, market size can reach up to 2,800 million consumers. As of 30 June 2014,
Myanmar Investment Committee has approved foreign investment from 36 economies,
where 28 of those have accumulated investment in Myanmar at the amount USD 36.65
Billion. China is the largest investor who shares 38.67% of the accumulative investment,
while Hong Kong shares 17.60%, Singapore 12.41% and Thailand 8.20%. The popular sectors
for foreign direct investment are Energy and Gas (37.19%), Electricity (36.16%), and
Manufacturing (7.99%). Since 2008, Myanmar government has been promoting foreign
investment in Myanmar by issuing several laws and regulations. Dawei deep sea port and
industrial area is one of the first project that a Thai developer has received concessions to
develop such area. Recently, Myanmar government has issued a specific law to support
establishment of Special Economic Zone (SEZ) to facilitate investors and promote foreign
direct investment into the country. At the time of this report, there are 3 Special Economic
Zones namely Dawei, Kyauk Phyu and Thilawa.
Compare to other foreign investors, Thailand has gained geographical and cultural
advantages for having longest joint border, where shared culture and tradition can be found.
Moreover, most Myanma are traditionally favored Thai goods and services over others. In
this connection, five major sectors in Thailand which are, food and agriculture, healthcare
services and tourism, logistics and transportation, alternative energy, and retailing and
wholesaling are having most competitive potential in Myanmar. In addition, the ASEAN
Connectivity Blueprint provides Thailand advantages over other competitors as we are
located in the central of all connections. However, as being newly opened economy,
Myanmar is still lack of necessary infrastructures, financial services, appropriate investment
laws and regulations, political stability, and skilled labor which are major challenges to
foreign investors.
This report is intended to study key problems and identify challenging factors for
Thai investors who wish to make direct investment in Myanmar. The information used in this
Page 10
VII
research is collected from public document, public and private sectors interviews, and from
surveys dispatched to listed companies in Stock Exchange of Thailand. Financial and Fiscal
related recommendations in this paper are as follow
(1) Financial Measures, such as, modify regulations governing cash carrying between
Thailand and Myanmar to facilitate trade and investment, improve Thai regulations on
collateralized lending by allowing borrowers to use some movable or intangible assets as
collaterals, develop direct exchange rate between Baht and Kyat, allowing local currencies
to be used for payment of goods and services, establish an investment fund to help support
private sector in conducting feasibility studies and market survey during the pioneering stage
of investment in Myanmar, allowing private sector to raise fund through foreign investment
trust fund, providing loans through Export-Import Bank of Thailand (EXIM), improving Baht
Bond issuance regulation to include foreign company that received investment grade rated
from Thai rating agencies.
(2) Tax Measures. The paper proposes reformulating tax scheme to minimize tax
burden to Thai investors such as allowing Thai locally incorporated company to reclaim tax
which has been paid in foreign countries, exemption of tax for repatriation of dividend
subjected certain conditions. In addition, the paper suggested that companies can have
deductable allowance of expenses concerning feasibility study, pioneering cost and
acquisition cost, including tax credit for the tax paid on the repatriated amount of dividend.
(3) Other measures. The paper suggested the Thai government to request Myanmar
to liberalize financial services sector in order to improve quality of services in Myanmar. In
addition, Thailand should continue to support the development of infrastructure in
Myanmar through NEDA, invest in Dawei Special Economic Zone and its related areas, and
establish special economic zone on Thailand-Myanmar joint border area to facilitate cross-
border trade.
Apart from aforementioned recommendations, effective investment policies and
measures should be synchronized and complimented by all supporting agencies.
Establishment of One-stop service center for Thai investors overseas is strongly
recommended. Roadshow and Business-Matching activities should be coordinated among
authorities in order to deliver effective result while using resources efficiently. Thailand
should also offer technical assistance for Myanmar to develop comprehensive laws and
regulation to facilitate investment, and create Thailand-Myanmar officials and agencies
network for closer collaboration.
Page 11
VIII
สารบญ หนา
กตตกรรมประกาศ I บทสรปสาหรบผบรหาร III Executive Summary VI สารบญ VIII สารบญตาราง X สารบญแผนภม XI สารบญภาพประกอบ XII สญลกษณและคายอ XIII บทท 1 บทนา
1.1 ความสาคญและทมา 1 1.2 วตถประสงคของโครงการวจย 2 1.3 ขอบเขตของโครงการวจย 3 1.4 วธดาเนนการวจย 3 1.5 ประโยชนทไดรบ 3
บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ 2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบการลงทนทางตรงในตางประเทศ 5 2.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบนโยบายของรฐกบการลงทนตางประเทศ 9 2.3 ผลงานวจยทเกยวของ 13 2.4 สรปกรอบแนวคด 21
บทท 3 ภาพรวมของเศรษฐกจและการลงทนในเมยนมาร
3.1 ขอมลพนฐานของประเทศเมยนมาร 23 3.2 ภาพรวมเศรษฐกจของเมยนมาร 29 3.3 สถตและรปแบบการลงทนของนกลงทนตางชาตในเมยนมาร 36 3.4 แผนพฒนาประเทศของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร 40 3.5 แผนการสงเสรมการลงทนในประเทศของเมยนมาร 41 3.6 สรปภาพรวมเศรษฐกจและการลงทนในเมยนมาร 44
บทท 4 กฎระเบยบ และกระบวนการพจารณาเกยวกบลงทนในเมยนมาร
4.1 กฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของ 45 4.2 กระบวนการพจารณาอนญาต 57 4.3 สรปกฎระเบยบ 63
Page 12
IX
บทท 5 การสารวจความคดเหน 5.1 สรปความคดเหนจากการสมภาษณภาคเอกชน 65 5.2 สรปความคดเหนจากการสมภาษณหนวยงานภาครฐ 74 5.3 สรปความคดเหนจากแบบสอบถาม 80 5.4 สรปผลการสารวจความคดเหน 98
บทท 6 วเคราะหอนาคตการลงทนของธรกจไทยในเมยนมาร 6.1 วเคราะหภาพรวม 101 6.2 วเคราะหศกยภาพของประเทศไทยและภาคธรกจไทย 115 6.3 วเคราะหการลงทนในเมยนมาร 117 6.4 สรปผลการวเคราะห 120
บทท 7 ขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนและการคลง 7.1 ขอเสนอแนะมาตรการดานการเงน 123 7.2 ขอเสนอแนะมาตรการดานภาษ 133 7.3 ขอเสนอแนะมาตรการอน ๆ 136 7.4 สรปขอเสนอแนะ 143
บทท 8 บทสรป 8.1 ปญหาและอปสรรคของการออกไปทาธรกจในเมยนมาร 147 8.2 รปแบบและทศทางการคาการลงทนกบเมยนมาร 148 8.3 สรปขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนการคลง 148 8.4 กลไกในการสนบสนนธรกจไทยใหออกไปลงทนในตางประเทศ 151 8.5 ความเหนจากผทรงคณวฒ 152
8.6 ความเหนจากผเขารวมสมมนา 154 8.7 สรปผลการศกษา 154 8.8 ขอจากดของงานวจย 156 8.9 ปญหาและอปสรรคของการจดทาผลงานวจย 157 8.10 ขอเสนอแนะเกยวกบงานวจย 157 8.11 หมายเหต 157 บรรณานกรม
ภาคผนวก
Page 13
X
สารบญตาราง
หนา
ตารางท 2.1 สรปมาตรการภาษและการเงนเพอสนบสนนการลงทนในตางประเทศของประเทศตาง ๆ 17 ตารางท 3.1 ดชนชวดทางสงคม 26 ตารางท 3.2 ขอมลภมศาสตรและประชากรใน 7 เขตทมประชากรสวนใหญเชอสายเมยนมาร 28 ตารางท 3.3 ขอมลภมศาสตรและประชากรใน 7 รฐทมประชากรสวนใหญเปนชนกลมนอย 28 ตารางท 3.4 ภาพรวมสถตทางเศรษฐกจทสาคญของเมยนมาร ระหวางป พ.ศ. 2549 - 2556 30 ตารางท 3.5 มลคาการคาของเมยนมารกบตางประเทศ ระหวางป พ.ศ. 2550 – 2554 32 ตารางท 3.6 การคาระหวางไทยกบเมยนมารในชวงป พ.ศ. 2549-2557 (ม.ค.-ม.ย.) 33 ตารางท 3.7 สนคาสาคญ 10 อนดบแรกทไทยสงออกไปเมยนมาร 34 ตารางท 3.8 สนคาสาคญ 10 อนดบแรกทไทยนาเขาจากเมยนมาร 35 ตารางท 3.9 การคาชายแดนไทยกบเมยนมารระหวางป พ.ศ. 2550 – พฤษภาคม 2555 35 ตารางท 3.10 นกลงทนตางชาตทเขาไปลงทนในเมยนมารแยกรายประเทศ ณ 30 มถนายน 2557. 38 ตารางท 3.11 นกลงทนตางชาตในเมยนมารแยกตามประเภทของธรกจ ณ 30 มถนายน 2557 39 ตารางท 3.12 รายชอบรษทไทยทเขาไปลงทนในประเทศเมยนมาร ในชวงป พ.ศ. 2531 - 2552 40 ตารางท 4.1 สทธประโยชนทางภาษของการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษของเมยนมาร 51 ตารางท 5.1 กฎระเบยบและปจจยสงเสรมของรฐบาลไทยทมผลตอการขยายธรกจการคาและ การลงทนกบเมยนมาร 88 ตารางท 6.1 อนดบประเทศทเปนเปาหมายในการลงทนของนกลงทนตางชาต 108 ตารางท 6.2 ดชนขดความสามารถในการแขงขนของประเทสสมาชกอาเซยนเทยบกบทวโลก 111 ตารางท 6.3 ยอดคงคางของเงนลงทนทางตรงของไทยในตางประเทศ 114
Page 14
XI
สารบญแผนภม หนา
แผนภมท 3.1 โครงสรางประชากรเมยนมารป พ.ศ. 2554 แบงตามชวงอาย 26 แผนภมท 3.2 อตราการขยายตวของเศรษฐกจเมยนมาร 31 แผนภมท 3.3 มลคาการลงทนจากตางประเทศในเมยนมาร ตงแตป พ.ศ. 2543 – 2558e 37 แผนภมท 5.1 ประเภทกจการทตอบแบบสอบถาม 81 แผนภมท 5.2 ระยะเวลาทบรษทกลมตวอยางดาเนนธรกจในประเทศไทย 81 แผนภมท 5.3 รปแบบการขยายธรกจการคาและการลงทนไปยงตางประเทศของบรษทกลมตวอยาง 82 แผนภมท 5.4 ประเภทธรกจการคาและการลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง 83 แผนภมท 5.5 รปแบบการทาธรกจในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง 84 แผนภมท 5.6 ระยะเวลาการดาเนนธรกจการคาและการลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง 85 แผนภมท 5.7 วตถประสงคในการดาเนนธรกจการคาและการลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง 85 แผนภมท 5.8 ระดบการบรรลวตถประสงคในการดาเนนธรกจการคาและการลงทนในเมยนมาร ของบรษทกลมตวอยาง 87 แผนภมท 5.9 สาเหตททาใหบรษทกลมตวอยางไมสนใจขยายการลงทนไปยงเมยนมาร 91 แผนภมท 5.10 จานวนและประเภทของธรกจจากบรษทกลมตวอยางทมความประสงคจะขยายการลงทน ไปยงเมยนมาร 92 แผนภมท 5.11 ลกษณะการดาเนนธรกจทบรษทกลมตวอยางสนใจในการลงทนในเมยนมาร 93 แผนภมท 5.12 สาเหตททาใหธรกจของไทยตดสนใจไปลงทนในเมยนมาร 94 แผนภมท 6.1 ผลตภณฑมวลรวมของกลมประเทศในอาเซยน 101 แผนภมท 6.2 มลคาการสงออกสนคาของอาเซยน 102 แผนภมท 6.3 มลคาการคาสนคาของสมาชกอาเซยน 103 แผนภมท 6.4 มลคาการคาของประเทศไทย 104 แผนภมท 6.5 มลคาการคาชายแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบาน 104 แผนภมท 6.6 สดสวนการลงทนทงหมดตอ GDP ของสมาชกอาเซยน 106 แผนภมท 6.7 การลงทนทางตรงจากตางประเทศทเขามาในอาเซยนจาแนกตามสาขา 107 แผนภมท 6.8 แหลงทมาของการลงทนทางตรงในอาเซยน 107 แผนภมท 6.9 ดชนขดความสามารถในการแขงขนของสมาชกอาเซยน 112 แผนภมท 6.10 มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศระหวางป พ.ศ. 2550 – 2556 113 แผนภมท 6.11 มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศ 10 ลาดบแรกในชวงป พ.ศ. 2550 – 2556 114 แผนภมท 7.1 มลคาการลงทนโดยกองทน Venture Capital ในภมภาคอาเซยน ในชวงป ค.ศ. 2006 – 2012 129
Page 15
XII
สารบญภาพประกอบ ภาพประกอบท 3.1 ธงชาตของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร 23 ภาพประกอบท 3.2 แผนทภมศาสตรประเทศเมยนมาร 24 ภาพประกอบท 3.3 แผนทประเทศเมยนมารแบงตามเขตการปกครอง 27 ภาพประกอบท 4.1 ขนตอนการพจารณาอนมตโครงการ 60 ภาพประกอบท 4.2 ขนตอนการจดทะเบยนธรกจในเมยนมาร 62 ภาพประกอบท 5.1 เสนทางคมนาคมทางรถยนตระหวางแมสอด – ยางกง 68 ภาพประกอบท 5.2 เสนทางแนวระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก – ตะวนตก 69 ภาพประกอบท 5.3 ความเหนเกยวกบปจจยจากประเทศไทยทสาคญตอการตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร 95 ภาพประกอบท 5.4 ความเหนเกยวกบปจจยในเมยนมารทมผลตอการตดสนใจลงทนของธรกจไทย 95 ภาพประกอบท 5.5 อนดบความสาคญเกยวกบมาตรการของภาครฐทมผลตอการตดสนใจลงทนในเมยนมาร 97 ภาพประกอบท 7.1 เสนทางระเบยงเศรษฐกจทเชอมโยงทะเลอนดามนกบมหาสมทรแปซฟก 139
Page 16
XIII
สญญลกษณและคายอ
ACMECS Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong Economic Cooperation Strategy ยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจ อรวด-เจาพระยา-แมโขง ระหวางกมพชา ลาว เมยนมาร ไทย และเวยดนาม เปนกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจในระดบ อนภมภาคทจดตงขนเพอใชประโยชนจากความแขงแกรงและความหลากหลายของทงหาประเทศสมาชกเพอสงเสรมการพฒนาอยางสมดล
ADB Asian Development Bank ธนาคารพฒนาเอเชย เปนสถาบนการเงนเพอการพฒนาแบบพหภาคทอทศใหกบการลดความยากจนในภมภาคเอเชย-แปซฟก กอตงเมอป พ.ศ. 2509
AEC ASEAN Economic Community ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
AEC Blueprint ASEAN Economic Community Blueprint ปฏญญาวาดวยแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
AFMM ASEAN Finance Ministers' Meeting การประชมรฐมนตรวาการกระทรวงการคลงอาเซยน
APG ASEAN Power Grid
ASEAN Association of South East Asian Nations สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน มจดประสงคเพอ สงเสรมและรวมมอในเรองสนตภาพ,ความมนคง, เศรษฐกจ, องคความร, สงคมวฒนธรรม บนพนฐาน ความเทาเทยมกนและผลประโยชนรวมกนของประเทศสมาชก ปจจบนมสมาชก 10 ประเทศ ประกอบดวย บรไนดารสซาลาม กมพชา ลาว อนโดนเซยน มาเลเซย เมยนมาร ฟลปปนส สงคโปร ไทย และเวยดนาม
ASEAN+3 ประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ และ จน ญปน เกาหลใต
ASEAN+6 ประเทศสมาชกอาเซยน 10 ประเทศ และ จน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย
Baht Bond ตราสารหนสกลเงนบาททผออกตราสารหนตางประเทศออกและเสนอขายในประเทศไทย
BOI Thailand Board of Investment คณะกรรมการสงเสรมการลงทนของไทย
BSA Bilateral Swap Arrangement สญญาความตกลงทวภาควาดวยการแลกเปลยนเงนตราระหวางธนาคารกลาง 2 ประเทศ
CBM Central Bank of Myanmar ธนาคารกลางเมยนมาร
CGIF Credit Guarantee and Investment Facility หนวยงานการคาประกนเครดตและการลงทนของภมภาคอาเซยน+3
Page 17
XIV
สญญลกษณและคายอ
CIA World Factbook Central Intelligence Agency World Factbook ฐานขอมลเกยวกบประเทศตาง ๆ ในโลกจดทาโดยหนวยงานราชการสหรฐอเมรกา
CIS Commonwealth of Independent States กลมประเทศเครอรฐเอกราช
CLMV Combodia Laos Myanmar Vietnam กมพชา สปป.ลาว เมยนมาร เวยดนาม กลมประเทศ กมพชา ลาว เมยนมาร เวยดนาม
Concessional Loan เงนกเงอนไขผอนปรน
Counter Rate อตราทใชซอขายเงนตราในแตละวน
CRO Company Registrations Office สานกงานจดทะเบยนบรษท ภายใต Directorate of Investment and Company Administration (DICA) กระทรวงพฒนาเศรษฐกจและวางแผนแหงชาต
CSAs Country-specific advantages ความไดเปรยบจากนโยบายประเทศ
CSC Capital Structure Committee คณะกรรมการโครงสรางเงนทน
DD Double Deduction for Overseas Investment Development Expenditure มาตรการหกคาใชจายไดเปน 2 เทาสาหรบการพฒนาโครงการลงทนในตางประเทศ
DICA Directorate of Investment and Company Administration หนวยงานสงเสรมการลงทนของเมยนมาร
DSEZ Dawei Special Economic Zone เขตเศรษฐกจพเศษทวาย
DTA Double Taxation Agreement อนสญญาภาษซอน
EDB Economic Development Board (คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจ) เปนหนวยงานหลกของสงคโปรทสนบสนนดานการลงทน
EDCF Economic Development Cooperation Fund (EDCF) กองทนทจดตง โดย EXIM Bank ของเกาหลใต เพอใหสนเชอแกธรกจของเกาหลใตในการนาไปพฒนาสาธารณปโภคและพฒนาธรกจในประเทศกาลงพฒนาทตนจะไปลงทนในอตราดอกเบยตา
Escrow Account บญชดแลผลประโยชนของคสญญา
EXIM Bank The Export-Import Bank ธนาคารเพอการสงออกและนาเขา
EWEC East – West Economic Corridor เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนว ตะวนออก – ตะวนตก ประกอบดวยประเทศเมยนมาร ไทย ลาว และเวยดนาม
FDI Foreign Direct Investment การลงทนทางตรงจากตางประเทศ
Page 18
XV
สญญลกษณและคายอ
FIL Myanmar Foreign Investment Law กฎหมายการลงทนของตางชาตใน
เมยนมาร
FSAs Firm-specific advantages ความไดเปรยบเฉพาะของบรษท
F/X Bond การออกหนกทเปนสกลเงนตราตางประเทศ
G-7 กลมประเทศอตสาหกรรมชนนา 7 ประเทศ ประกอบดวย สหรฐอเมรกา องกฤษ ฝรงเศส เยอรมน อตาล และญปน
GDP Gross Domestic Products ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ
GMS Greater Mekong Subregion การพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานในกรอบอนภมภาคลมแมนาโขง
GMS Summit การประชมระดบสดยอดผนา 6 ประเทศสมาชก GMS ไดแก ไทย เมยนมาร สปป.ลาว เวยดนาม กมพชา และจน
IE Singapore International Enterprise Singapore หนวยงานรฐของสงคโปรทมหนาทสนบสนนใหธรกจทมฐานอยในสงคโปรขยายการคาการลงทนในตางประเทศและสงเสรมการคาระหวางประเทศ
IMF International Monetary Fund กองทนการเงนระหวางประเทศ กอตงขนเมอวนท 22 กรกฎาคม 2487 จากการประชม United Nations Monetary and Financial Conference หรอ ทรจกดในนามของ Bretton Woods Conference โดยมสานกงานใหญอยทกรงวอชงตน ดซ สหรฐอเมรกา และและมฐานะเปนทบวงการชานญพเศษของสหประชาชาต
Investment Grade อนดบความนาเชอถออยในระดบทลงทนได
IRP Internationalization Road-mapping Program โครงการทจดตงขนเพอสนบสนนดานเงนทนเพอการจางทปรกษาวางแผนกลยทธการลงทนระหวางประเทศ
ISC Internationalizing Singapore Company บรษทขามชาตสงคโปร
Joint Venture การลงทนประเภทรวมทน
L/C Letter of Credit ตราสารทางการเงนประเภทหนงทใชชาระคาสนคาผานธนาคาร
LDC Least Developed Country ประเทศพฒนานอยทสด จดอนดบโดยสหประชาชาต
LEAD Local Enterprise Association Development Program โครงการทใหการสนบสนนเงนทนใหไปนารองการลงทนตางประเทศ และนาเทคโนโลยมาถายทอดใหกบ SMEs ภายในประเทศ
Page 19
XVI
สญญลกษณและคายอ
MFTB Myanmar Foreign Trade Bank ธนาคารการคาตางประเทศ
MIC Myanmar Investment Commission คณะกรรมาธการสงเสรมการลงทนแหง เมยนมาร
MPAC Master Plan on ASEAN Connectivity แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน
MSBF The Malaysia-Singapore Third Country Business Development Fund กองทนทมาเลเซย-สงคโปรรวมกนจดตงเพอสนบสนนเงนทนแกธรกจมาเลเซยและสงคโปรในการลงทนในประเทศทสาม
MSEZ Myanmar Special Economic Zone Law กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษเมยนมาร
NSEC North-South Economic Corridor เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวเหนอ-ใต ประกอบดวยประเทศจน เวยดนาม เมยนมาร ลาว และไทย
OECD Organisation for Economic Co-operation and Development องคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา เปนองคกรระหวางประเทศของกลมประเทศทพฒนาแลว และยอมรบระบอบประชาธปไตยและเศรษฐกจการคาเสรในการรวมกนและพฒนาเศรษฐกจของภมภาคยโรปและโลก มสมาชกทงหมด 34 ประเทศ
One-Stop Service การใหบรการแบบเบจเสรจ ณ จดเดยว
Portfolio Investment การลงทนในหลกทรพย หมายถงธรกรรมเกยวกบการซอขายเปลยนมอตราสารทน ตราสารหนทงในรปของพนธบตร ตวเงน และเครองมอทางการเงนตาง ๆ ทงนยกเวนตราสารทจดเปนการลงทนโดยตรงและเงนสารองระหวางประเทศ
Pre-agreed Flexibilities ความยดหยนทตกลงกนลวงหนา
Project Financing สนเชอโครงการ คอสนเชอทนาไปใชในโครงการลงทนขนาดใหญ ซบซอน และมการลงทนในการกอสรางสง ซงธนาคารพาณชยจะพจารณารายไดของโครงการลงทนดงกลาวเปนทงแหลงทมาของรายไดในการชาระหนและเปนหลกประกนของการใหสนเชอ
RCEP Regional Economic Partnership ความตกลงหนสวนทางเศรษฐกจระดบภมภาค
RFS Regionalization Financing Scheme การสนบสนนเงนกดอกเบยอตราคงทแก SMEs ของสงคโปรซงมสนทรพยไมเกน 30 ลานเหรยญสงคโปร หรอประมาณ 750 ลานบาท
RTS Regionalization Training Scheme การใหเงนทนเพอสนบสนนการฝกอบรมบคลากรชาวตางชาต
Page 20
XVII
สญญลกษณและคายอ
SEC Southern Economic Corridor เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวตอนใต ประกอบดวยประเทศเมยนมาร ไทย กมพชา และเวยดนาม
SMEs Small and Medium Enterprises วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
SME Bank Small and Medium Enterprise Bank ธนาคารเพอสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม
SMEIMDF Small and Medium-Sized Enterprise International Market Development Fund (SMEIMDF) กองทนทกระทรวงการคาตางประเทศและความรวมมอทางเศรษฐกจ (Ministry of Foreign Trade and Economic Cooperation) และกระทรวงการคลงของสาธารณรฐประชาชนจนจดตงขน เพอสนบสนนเงนทนแก SMEsในการจดแสดงสนคาในตางประเทศ การสารวจตลาดตางประเทศ การเขารวมประชมในตางประเทศ และการฝกอบรมในตางประเทศ
SPV Special Purpose Vehicle นตบคคลเฉพาะกจ
SSIG The South - South Information Gateway ศนยรวบรวมขอมลของการทาธรกจในตางประเทศ และเปนศนยกลางในการแลกเปลยนความร ประสบการณในการลงทนในตางประเทศระหวางกน
SWOT Analysis การวเคราะหและประเมนวาองคกรหรอหนวยงานมจดแขง (Strengths) จดดอยหรอจดออน (Weaknesses) โอกาส (Opportunities) และ อปสรรคหรอ ความทาทาย (Threats)
Syndicated Loan สนเชอประเภทเงนรวมใหก
TAGP Trans-ASEAN Gas Pipeline แผนงานเชอมโยงระบบทอสงแกสของอาเซยน
Tax Haven Country ประเทศทปลอดภาษหรอจดเกบภาษในอตราตา
WC-FSL Working Committee on ASEAN Financial Services Liberalization under ASEAN Framework Agreement on Services "คณะทางานเปดเสรการคาบรการดานการเงนภายใตกรอบความตกลงวาดวยการคาบรการของอาเซยน"
UN Data United Nations Databases ฐานขอมลของสหประชาชาต
UNCTAD The United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) การประชมสหประชาชาตวาดวยการคาและการพฒนา เปนองคกรภายใตองคการสหประชาชาต มเปาหมายคอ "การเพมโอกาสทางการคา การลงทน และการพฒนา และชวยเหลอประเทศเหลานนในการเขาสระบบเศรษฐกจโลก ในพนฐานแหงความเทาเทยม"ปจจบน UNCTAD มสมาชก 194 ประเทศ
YCDC Yangon City Development Committee คณะกรรมการเพอการพฒนากรงยางกง
Page 21
XVIII
สญญลกษณและคายอ
กฟผ. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย
กบส. คณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารจดการขนสงสนคาและบรการของประเทศ
กรอ. คณะกรรมการรวมภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจ
กพบ. คณะกรรมการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน
สพพ. สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน)
สศค. สานกงานเศรษฐกจการคลง
สศช. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
ธปท. ธนาคารแหงประเทศไทย
ธสน. ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย
Page 22
1
บทท 1 : บทนา
รายงานวจยฉบบนจดทาขนในปงบประมาณ 2557 เพอศกษาและวเคราะหปจจยทเปนปญหาและ
อปสรรคตอภาคธรกจไทยในการลงทนทางตรงในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร ตลอดจนเสนอแนะ
มาตรการดานการเงนและการคลงทจะมสวนชวยสงเสรมการตดสนใจของภาคธรกจไทยในการขยายการคา
และการลงทนทางตรงในเมยนมาร เพอใหภาคธรกจไทยไดใชโอกาสของการกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยนในป พ.ศ. 2558 มาเปนประโยชนตอประเทศไทยทงในดานรายไดจากการลงทน ชอเสยงของประเทศ
และความสมพนธทยงยนกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
1.1 ความสาคญและทมา
ปฏญญาวาดวยแผนงานการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community
Blueprint: AEC Blueprint) เปนพมพเขยวในการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic
Community : AEC) โดยมเปาหมายสดทาย คอการเรงรดการจดตง AEC เปนภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ.
2015) ทจะเปนตลาดและเปนฐานการผลตรวมกน (Single Market and Single Production Base ซงจะ
เปนโอกาสทดสาหรบธรกจไทยในการใชประโยชนจากการเปน AEC เพอสรางศกยภาพของไทยในเวท
อาเซยน นามาซงประโยชนตอประเทศไทยทงรายไดจากการลงทนในตางประเทศ ชอเสยงของประเทศ และ
ความสมพนธทยงยนกบประเทศสมาชกอาเซยน
ปจจบนสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดรบความสนใจจากนกลงทนทวโลกในฐานะแหลงลงทน
ใหมทอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต และคาจางแรงงานทอยในระดบตา ขนาดของตลาดทมประชากร
สงถง 58 ลานคน ถอเปนตลาดทใหญเปนอนดบท 5 ในอาเซยน แตเมอรวมกบตลาดในประเทศใกลเคยงแลว
มขนาดใหญถง 2,800 ลานคน โดย ณ 30 มถนายน พ.ศ. 2557 มนกลงทนทไดรบอนมตโครงการลงทนแลว
36 ประเทศ และเขาไปลงทนในเมยนมารแลว 28 ประเทศ การลงทนสะสมจากตางประเทศในเมยนมารจนถง
เดอนมถนายน พ.ศ. 2557 มมลคารวมทงสน 36.65 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดยประเทศทลงทนในเมยนมาร
สงเปนอนดบหนง คอ จน (คดเปนรอยละ 38.67 ของมลคาการลงทนสะสมทงหมด) ฮองกง (รอยละ 17.60)
สงคโปร (รอยละ 12.41) และไทย (รอยละ 8.20) การลงทนจากตางประเทศทผานมาสวนใหญอยใน
ภาคนามนและแกส (รอยละ 37.19) รองลงมา ไดแก พลงงานไฟฟา (รอยละ 36.16) อตสาหกรรมการผลต
(รอยละ 7.99)
Page 23
2
หลงจากทเรมเปดประเทศในป พ.ศ. 2551 เมยนมารมแผนในการดงดดนกลงทนตางชาต
ใหเขามาลงทนและทาธรกจภายในประเทศ โดยเมอวนท 23 มกราคม พ.ศ. 2557 รฐบาลเมยนมารไดออก
กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ (Myanmar Special Economic Zone) เพออานวยความสะดวกแกผลงทน
และสงเสรมใหมการลงทนทางตรงจากตางประเทศเขาสเมยนมาร ซงสถานะ ณ เวลาทจดทารายงานฉบบน
มพนทเขตเศรษฐกจพเศษในเมยนมารทไดรบการอนมตแลว 3 แหงไดแก ทวาย จาวเพยว และตละวา
ประเทศไทยในฐานะผลงทนหลกในเมยนมารและเปนประเทศทมความไดเปรยบในแงภมศาสตรและ
วฒนธรรมทคลายคลงกบเมยนมาร ทาใหผประกอบการไทยอยในจดทมความไดเปรยบเหนอนกลงทนจาก
หลาย ๆ ประเทศ ในการเขาไปลงทนขยายธรกจในเมยนมาร ภาครฐจงควรมนโยบายหรอมาตรการทางดาน
การเงนการคลงทชวยสงเสรมและสนบสนนใหผประกอบการหรอนกลงทนไทยใชโอกาสของความไดเปรยบ
ดงกลาวเขาไปประกอบกจการหรอลงทนในภาคการผลตและภาคบรการทเกยวเนองหรอมผลตอหวงโซอปทาน
(Supply Chain) พฒนาศกยภาพและประสทธภาพการผลตและการแขงขนของประเทศไทย กอนทนกลงทน
จากประเทศอนจะเขามาแขงขนมากขนภายหลงจากการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน
จากความสาคญทกลาวขางตนนาไปสการตงคาถามหลกของการวจย ไดแก
(1) ปจจยใดบางทเปนปญหาและอปสรรคตอธรกจไทยในการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร
(2) มาตรการดานการเงนและการคลงใด ทจะมสวนชวยสงเสรมการตดสนใจของนกธรกจไทยในการ
ขยายการคาและการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร
1.2 วตถประสงคของโครงการวจย
1.2.1 เพอศกษาและวเคราะหนโยบาย ระบบกฎหมาย และการกากบดแลธรกจในภาพรวมของ
เมยนมาร รวมถงปญหาและอปสรรคของภาคเอกชนไทยในการเขาไปลงทนและประกอบกจการในประเทศ
เมยนมาร
1.2.2 เพอศกษาและวเคราะหรปแบบการลงทนทเหมาะสม รวมทงประเภทของอตสาหกรรมและ
ภาคบรการทไทยมศกยภาพในการเขาไปลงทนในเมยนมาร รวมถงเปนการลงทนทสงผลดตอภาพรวมของ
ประเทศไทยในแงการเพมประสทธภาพการผลต และการสรางหวงโซอปทานภายในภมภาคอาเซยน
1.2.3 เพอศกษา วเคราะห เสนอแนะ และจดลาดบความสาคญของมาตรการดานการเงนการคลง
ทเหมาะสม ตรงตามความตองการของผประกอบการและนกลงทนไทย และอยในวสยทจะนาไปปฏบตไดจรง
เพอสนบสนนภาคเอกชนในการเขาไปลงทนทางตรงในเมยนมาร
Page 24
3
1.3 ขอบเขตของโครงการวจย
1.3.1 ศกษาเฉพาะการเขาไปลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร โดยเนนการศกษาสถตตาง ๆ ท
เกยวของ ปญหาและอปสรรคทภาคเอกชนไดประสบ ระบบกฎหมายและกฎระเบยบ รวมถงนโยบายของ
เมยนมารในชวงกอนเดอนกนยายน พ.ศ. 2557 ซงเปนระยะเวลาทจดทารายงานฉบบน
1.3.2 ศกษาความเกยวเนองของลกษณะตลาดอตสาหกรรมและบรการในประเทศเมยนมาร ทสามารถ
สงผลกระทบตอการดาเนนธรกจในประเทศไทย
1.3.3 ศกษาความตองการของเอกชนไทยทตองการไดรบการสนบสนนจากภาครฐ เพอสงเสรมใหมการ
เขาไปลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร
1.3.4 เสนอแนะมาตรการดานการเงนการคลงทเหมาะสม ภายใตการดาเนนการของกระทรวงการคลง
1.4 วธดาเนนการวจย
โครงการวจยนเปนโครงการวจยเชงคณภาพ แบงการวจยออกเปน
1.4.1. การวจยจากเอกสาร (Documentary research) เพอรวบรวมขอมลเกยวกบระบบกฎหมาย
กลไกการอนญาตและการกากบดแลการเขามาลงทนของนกลงทนตางชาต รวมถงการรวบรวมสถตการลงทน
ในประเทศเมยนมาร ในเอกสารทมการตพมพเผยแพรแลวของหนวยงานราชการ องคกรระหวางประเทศ หรอ
เอกชนทเชอถอได
1.4.2. การวจยเชงสารวจ เพอสมภาษณเชงลก (In-depth interview) และเกบขอมลจากแหลงขอมล
โดยตรง และผมสวนไดสวนเสยโดยแบงการเกบขอมลออกเปน
1.4.2.1 การสอบถามและเกบขอมลจากสวนราชการทเกยวของในประเทศไทยและในประเทศ
เมยนมาร
1.4.2.2 การสอบถามและเกบขอมลจากผประกอบธรกจไทย ทงในประเทศไทยและใน
ประเทศเมยนมาร
1.5. ประโยชนทไดรบ 1.5.1 พฒนาองคความรสาหรบภาคเอกชนไดรบทราบเกยวกบนโยบาย ระบบกฎหมาย และการกากบ
ดแลธรกจในภาพรวมของเมยนมาร รวมถงการรวบรวมปญหาและอปสรรคของภาคเอกชนไทยในการเขาไป
ลงทนและประกอบกจการในประเทศเมยนมาร
Page 25
4
1.5.2 เผยแพรความเหนเกยวกบรปแบบการลงทนทเหมาะสม รวมทงประเภทของอตสาหกรรมและ
ภาคบรการทไทยมศกยภาพในการเขาไปลงทนในเมยนมาร รวมถงเปนการลงทนทสงผลดตอภาพรวมของ
ประเทศไทยในแงการเพมประสทธภาพการผลต และการสรางหวงโซอปทานภายในภมภาคอาเซยน ใหแก
ภาคเอกชนใชเปนขอมลประกอบการตดสนใจลงทนขยายกจการไปสประเทศเมยนมาร ชวยสรางชอเสยงใหกบ
ประเทศไทย รวมถงเผยแพรใหแกหนวยงานทเกยวของ อาท สานกนายกรฐมนตร สานกงานความรวมมอ
พฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน
ใชประกอบการกาหนดนโยบายสงเสรมการลงทนตอไป
1.5.3 สานกงานเศรษฐกจการคลงในฐานะหนวยงานททาหนาทเสนอแนะนโยบายและมาตรการดาน
การเงนการคลง สามารถนาผลการวจยไปใชประกอบการเสนอแนะมาตรการดานการเงนการคลงทเหมาะสม
สามารถปฏบตได ตรงตามความตองการของผประกอบธรกจ และคมคากบภาระทางการคลงทเกดขน
เพอสรางเสรมศกยภาพและสงเสรมการทาธรกจรวมถงการแขงขนของธรกจไทยในประเทศเมยนมาร
Page 26
5
บทท 2 : แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ
แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทคณะผวจยไดหยบยกมาในรายงานฉบบน เปนสวนหนงของการทบทวน
วรรณกรรมทงหมดทเกยวของ ซงคณะผวจยไดรวบรวมจากแหลงขอมลทมการเผยแพรตอสาธารณะ และนามา
เปนหลกเพอทาการศกษาและวเคราะหตอเนองภายใตกรอบของงานวจยฉบบน คอ การพฒนามาตรการดาน
การเงนการคลงเพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในเมยนมาร
2.1 แนวคดและทฤษฎทเกยวกบการลงทนทางตรงในตางประเทศ
เมอศกษาทฤษฎการเกดขนของการลงทนขามประเทศ ของ J.H. Dunning (1980) พบวา มความ
เชอมโยงกบทฤษฎ Transaction Cost ของ John R. Common (1931) และทฤษฎ Internalization
Theory ของ Peter Buckley and Mark Casson (1970) ซงกลาวโดยสรปคอ การทธรกจจะตดสนใจ
ขยายกจการขามพรมแดน จะตองไดรบประโยชนทเพมขนของการดาเนนธรกจเปนสาคญ อยางไรกตาม
Dunning ไดกลาวไวใน OLI-Model (1980) วา ปจจยหลก 3 ประการททาใหธรกจขามชาตประสบ
ความสาเรจในการลงทนทางตรงในตางประเทศ ประกอบดวย
1) Ownership Advantages ความไดเปรยบดานขดความสามารถในการแขงขนของตวบรษทเอง
เมอเทยบกบคแขงในพนททจะไปลงทน ไมวาจะเปนในดานเทคนคการผลต เครองหมายการคา ระบบการ
บรหารองคกร และผลตอบแทนตอตนทนผลต
2) Location Advantages ความไดเปรยบของสถานททจะไปลงทน ไมวาจะเปนในดานวตถดบ
คาแรงทตากวา หรอสทธประโยชนทางภาษ เมอเปรยบเทยบกบทตงของธรกจในปจจบนแลวมประโยชนใน
ภาพรวมมากกวา
3) Internationalization Advantages ความไดเปรยบของการเขาไปลงทนเอง เมอเทยบกบ
การจางธรกจอนดาเนนการ หรอ ซอจากผอนผลตในตางประเทศ
Alan M. Rugman (2011) ไดศกษาความสมพนธระหวางความไดเปรยบของตวบรษท
(Firm-specific advantages: FSAs) กบความไดเปรยบจากนโยบายของประเทศแม (Country-specific
advantages: CSAs) ทมตอบรรษทขามชาต โดยศกษาจากบรรษทขามชาตทมขนาดใหญจานวน 500 แหง
พบวา บรรษทขามชาตขนาดใหญนนมกจะประสบความสาเรจในภมภาคทตนเองตงอยมากกวาในภมภาคอน
เนองมาจากความเชอมโยงระหวางวฒนธรรมทองถนกบความพงพอใจในการบรโภคสนคาและบรการจาก
บรรษทขามชาต สอดคลองกบ Johansson, Douglas, and Nonaka (1985) ทพบวาพฤตกรรมผบรโภคม
ความพงพอใจในการบรโภคสนคาหรอบรการทมาจากประเทศทมความคลายคลงดานวฒนธรรมกบประเทศ
ตนเอง
Page 27
6
Porter (1990) ไดนาเสนอแนวคดผานทาง Porter’s Home Country Diamond วาบรรษทขามชาต
จะประสบความสาเรจในการแขงขนระดบโลกไดเมอไดรบปจจยสนบสนนจากประเทศแม นอกจากน Cho
and Moon (2000) Moon, Rugman and Verbeke (1998) Rugman and Verbeke (1990) ไดศกษา
พบวาบรษทขามชาตจะประสบความสาเรจดานการแขงขนระหวางประเทศไดเมอมนโยบายของรฐบาลและ
เศรษฐกจของประเทศแมเปนปจจยสนบสนน
ธนพล จนทรเพญ (2557) ไดเขยนบทความ “การลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ” ซงม
สาระสาคญสรปไดวา การลงทนทางตรงในตางประเทศนนมความสาคญและจาเปนตอยทธศาสตรในการพฒนา
ประเทศทงดานเศรษฐกจ สงคม และดานอน ๆ ไมวาจะเปนการปรบโครงสรางทางเศรษฐกจของประเทศให
สามารถแขงขนและเตบโตไดอยางมนคง การคาจนเสถยรภาพและความสมดลของระบบการเงน ตลาดการเงน
และอตราแลกเปลยน และรวมไปถงผลประโยชนทางการคาของประเทศ โดยสวนหนงของบทความดงกลาว ได
อธบายถงเหตผลในการลงทนทางตรงในตางประเทศของนกลงทนไทย สรปไดวา เปนไปเพอประโยชนทเพมขน
ของธรกจเปนหลก ซงมความสอดคลองกบทฤษฎของ J.H. Dunning โดยสามารถสรปเหตผลของการลงทนใน
ตางประเทศเปนหวขอไดดงตอไปน
1) เพอการสรางรายไดดวยการขยายขนาดตลาด
การลงทนทางตรงในตางประเทศนนชวยใหไทยสามารถขยายขนาดตลาดไปยงนานาประเทศได
หรอกลาวอกนยหนง คอ นกลงทนสามารถใชตางประเทศเปนฐานในการแสวงหาตลาดใหม หรอรกษาสวนแบง
ตลาดเดมเอาไวซงอาจเปนเพราะการทตลาดในประเทศมการแขงขนสง และไดสงผลใหสวนแบงตลาด
ภายในประเทศลดลง ดงนน การแสวงหาตลาดใหมในปจจบนจงนบเปนสงจาเปนยงตอธรกจขนาดใหญ เนองจาก
ธรกจขนาดใหญสวนมากจะไดขยายฐานผซอภายในประเทศไวอยางเตมศกยภาพแลว
2) เพอการแสวงหาวตถดบและแรงงานทถก
ถงแมประเทศไทยจะตงอยในเขตภมศาสตรทมความอดมสมบรณทางธรรมชาตสงและมมหาสมทร
ลอมรอบ ซงเปดโอกาสในการทาการคากบนานาประเทศทวโลกไดอยางมขอจากดตา แตประเทศไทยกยงมความ
อดมสมบรณนอยกวาหลาย ๆ ประเทศ ในดานทรพยากรธรรมชาตบางชนดทจาเปนยงตอการขบเคลอนระบบ
เศรษฐกจ เชน แกสธรรมชาต ไฟฟา นามนดบ เปนตน ซงในบางประเทศ อาท เมยนมาร เวยดนาม และ
อนโดนเซย จะไดเปรยบประเทศไทยในดานทรพยากรธรรมชาตและวตถดบตาง ๆ ดงกลาว ฉะนน หากไทยทา
การลงทนทางตรงในประเทศเหลาน กจะเปนการสรางเสรมความไดเปรยบในเชงแขงขนของไทยใหสงกวา
ประเทศอน ๆ
ทไมไดทาการลงทนในลกษณะเดยวกนน เนองจากไทยจะไดผลประโยชนจากการทาการคาหรอทเรยกกนวา
Gain from Trade นนเอง
3) เพอการเขาถงหรอไดมาซงเทคโนโลย
ปจจบนการวจยและพฒนาเพอคนพบซงเทคโนโลยใหม ๆ ไมวาจะเปนเทคโนโลยทชวยเพม
ประสทธภาพในการผลต หรอเทคโนโลยทมาพรอมกบตวสนคาและบรการนน มขนในแทบทกภมภาคของโลก
การไมแลกเปลยนหรอไมรบมาซงเทคโนโลยใหม ๆ เพอบรณาการเขากบเทคโนโลยปจจบนของประเทศตน
Page 28
7
จงเปนการเสยงตอการเสยเปรยบเชงการแขงขน ทจะนามาซงความลาหลงทางเศรษฐกจของชาตไดในทสด ฉะนน
อกหนงเหตผลททาใหการลงทนทางตรงในตางประเทศของไทยทวความสาคญยง ๆ ขน กคอเพอผลประโยชนใน
ดานความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยไทยนนเอง ซงการออกไปลงทนในตางประเทศเพอแสวงหาเทคโนโลยใหม
ๆ นน อาจอยในรปของการออกไปรวมทนกบธรกจในตางประเทศทมความรความสามารถหรอมระดบ
ความกาวหนาเชงเทคโนโลยสงกวา หรอในรปของการควบรวมธรกจเพอสทธในการนามาใชซงทรพยสนทาง
ปญญาประเภทสทธบตรหรอลขสทธใหม ๆ ของธรกจในประเทศนน ๆ กเปนได โดยตวอยางการลงทนทางตรง
ในตางประเทศเพอจดประสงคในการรบมาซงเทคโนโลยใหม ๆ ในปจจบนกมปรากฏใหเหน เชน การขยายฐาน
การผลตของกลมอตสาหกรรมการผลตอญมณไปยงประเทศเยอรมนและอนโดนเซย และการลงทนทางตรงของ
กลมอตสาหกรรมอาหารกระปองเพอแสวงหาเทคโนโลยการผลตททนสมยกวาจากประเทศสหรฐอเมรกา เปนตน
4) เพอการกระจายความเสยง
การทฐานการลงทนของธรกจจากหลาย ๆ ภาคอตสาหกรรมของไทยนนกระจายตวไปอยใน
หลาย ๆ ประเทศทวโลก ถอเปนการกระจายความเสยงใหกบไทยทงในแงของแหลงผลต วตถดบ แรงงาน ตลาด
และรวมไปถงความเสยงทางดานการเมอง นอกจากน การออกไปลงทนในตางประเทศยงมสวนสาคญทชวยสราง
สมดลใหกบตลาดการเงนไทย โดยการทาใหเงนทไหลเขาและออกประเทศนนมความสมดลมากยงขน กลาวคอ
ไมทาใหมเพยงกระแสเงนไหลเขามาในประเทศเพยงทศทางเดยว ซงเงนทนเคลอนยายทสมดลดงกลาว ยงชวย
ในการคาจนระบบเศรษฐกจของประเทศมใหเกดความเสยหายรนแรงหากประเทศเกดวกฤตทางการเงน และ
ยงเปนการทาใหบญชเดนสะพดของประเทศเขาสดลยภาพไดโดยไมตองอาศยทางการเปนตวชวยหลกอกดวย
นอกจากผลประโยชนในการกระจายความเสยงและรกษาเสถยรภาพการเงนของประเทศแลว
การลงทนทางตรงในตางประเทศยงชวยคาจนตลาดการเงนของประเทศอกดวย เนองจากการลงทนประเภทนเปน
ธรกรรมมลคาสงทในหลาย ๆ กรณนนตองมการระดมทน การลงทนทางตรงระหวางประเทศจงเปนหนงในปจจย
สาคญทสามารถชวยพฒนาตลาดการเงนภายในประเทศใหเจรญเตบโตไดอยางรวดเรว กลาวคอ ความตองการใน
การระดมทนนนจะนามาซงการใชบรการทางการเงนและธรกรรมเงนตราตางประเทศ ทาใหตลาดการเงนใน
ประเทศไมซบเซาแมในชวงทมการระดมทนเพอการลงทนภายในประเทศไมมากนกกตาม
Hiratsuka (2006) พบวา ปจจบนนกลงทนไดมความนยมไปลงทนในตางประเทศมากขนโดยเฉพาะ
อยางยงการลงทนในเอเชย ซงผลจากการไปลงทนในเอเชยทมากขนนจงทาใหมผประกอบการชาวเอเชยประสบ
ความสาเรจในระดบโลกเพมมากขน นอกจากนแลว ปจจยผลกดนใหไปลงทนในตางประเทศ คอ (1) ตนทนการ
ขนสง (Transportation) ซงสามารถวเคราะหไดจาก Gravity Framework ทวเคราะหขนาดของเศรษฐกจ
รวมกบระยะทางในการขนสง โดยในสวนของระยะทางการขนสงพจารณาระยะทางโดยรวมตลอดเสนทางตงแต
กอนการผลต การผลต และการขนสงสนคาสาเรจรป นอกจากนแลว ยงพจารณาตนทนในการขนสงซงไดแก
ขอกดกนทางการคาและการลงทน ความสามารถทางภาษา ความคลองตวในการแลกเปลยนเงนตรา และตนทน
ในการจดจาหนายภายในตางประเทศ ดงนน หากประเทศทตองการเขาไปลงทนมตนทนการขนสง ในปจจยใดตา
กจะผลกดนใหเกดการไปลงทนเพอใชประโยชนจากปจจยทมตนทนตานนได (2) แรงผลกดนใหเกดการลงทน
ในตางประเทศ ประกอบดวย คาจางตา ความสะดวกในการเขาสตลาด และความสะดวกในการเขาถงปจจย
Page 29
8
การผลตซงรวมทงศกยภาพในการวจยและพฒนาดวย (3) การแสวงหาตลาด การวเคราะหศกยภาพการลงทน
ในตางประเทศของประเทศไทยทเนนการวเคราะหดานการแสวงหาตลาด (4) การแสวงหาประสทธภาพในการ
ดาเนนธรกจ (5) การมโครงขายเชอมโยงทครอบคลม ไดแก ความสะดวกในการผลต และขนสงสนคาไปยง
ประเทศเพอนบาน ซงในประเทศทตองการไปลงทนจะตองมบรษท Supplier อยางเพยงพอ (6) การอานวย
ความสะดวกในการลงทน ไดแก โครงสรางพนฐาน ความคลองตวในการบรการทางการเงน ระบบการขนสงสนคา
ทางเรอ การรกษาพยาบาล
Report of the Working Group of the Capital Markets Consultative Group (September
2003) ซงเปนผลการศกษาของกองทนการเงนระหวางประเทศในเรองการลงทนทางตรงในกลมประเทศเศรษฐกจ
เกดใหม พบวา แรงจงใจตอการลงทนในกลมประเทศเศรษฐกจเกดใหมและการเลอกสถานทเปาหมายในการ
ลงทนนนขนกบปจจยหลายประการ โดยมปจจยหลกทมนยสาคญตอการตดสนใจลงทน ไดแก
1) ขนาดและแนวโนมการเจรญเตบโตของตลาดในประเทศเปาหมาย เนองจากวตถประสงคหลกของ
การลงทนสวนใหญในประเทศเศรษฐกจเกดใหมนนเพอการตอบสนองความตองการในตลาดเปาหมายมากกวา
เพอการแสวงหาแหลงตนทนทถกลง
2) ประสทธภาพของแรงงาน เปนปจจยทมความสาคญมากกวาตนทนแรงงานทตากวา
3) โครงสรางพนฐานทจาเปน ควรมการวางแผนระยะยาวเพอการกอสรางและบรหารจดการดาน
โครงสรางพนฐานทจาเปนใหเพยงพอตอปรมาณการลงทนทขยายเพมมากขน
4) โครงสรางภาษทเหมาะสม โปรงใส และมความแนนอนชดเจนของประเทศเปาหมาย มความสาคญ
มากกวาการใหสทธพเศษทางภาษระยะสนเพอการลงทน
5) เสถยรภาพทางการเมอง และสภาพแวดลอมทสรางความปลอดภยทงในแงชวตและทรพยสนของ
นกลงทนตางชาต รวมถงการทประชากรทองถนใหการยอมรบตางชาต
6) ธรรมาภบาลและความโปรงใสของระบบราชการ รวมถงกระบวนการออกใบอนญาตตาง ๆ ทศนคต
และความซบซอนของระบบราชการของประเทศเปาหมาย
7) ระบบกฎหมายและการบงคบใชกฎหมาย รวมถงระบบการกากบดแลทโปรงใส การรกษาสญญา
การปฏบตทเทาเทยมกนระหวางคนชาตกบตางชาต
นนทพร พงศพฒนานนท และชดชนก อนโนนจารย (2555) ไดกลาวถงแรงจงใจสาคญททาใหคนไทย
ออกไปลงทนทางตรงในตางประเทศ กลาวคอ การลงทนทางตรงในตางประเทศของนกลงทนไทยอาจไมไดมาจาก
แรงจงใจอยางใดอยางหนง แตจะขนอยกบวตถประสงคหลกของนกลงทนและปจจยแวดลอมของประเทศทจะไป
ลงทน โดยแบงแรงจงใจหลกออกได 3 ประการ ไดแก (1) เพอแสวงหาตลาดใหมหรอรกษาสวนแบงตลาดเดมใน
ประเทศทมตลาดขนาดใหญหรอมแนวโนมทจะเตบโตสง (Market Seeking) (2) เพอแสวงหาทรพยากรธรรมชาต
และเขาถงวตถดบทถกกวาในประเทศ (Resource Seeking) และ (3) เพอเพมประสทธภาพ (Efficiency
Seeking) โดยมรายละเอยดดงน
Page 30
9
1) ในกรณเพอแสวงหาตลาดใหม (Market Seeking) นน ในชวงหลายปทผานมาเศรษฐกจไทย
เตบโตในอตราทนอยกวาเศรษฐกจของประเทศอนในภมภาค อกทงจานวนประชากรวยทางานผซงมกาลงซอ
สนคาสงกวาประชากรวยอนกยงตากวาหลายประเทศในภมภาคเชนกน ดงนน นกลงทนไทยหลายรายจงม
แรงจงใจทจะไปลงทนทางตรงในตางประเทศ เพอแสวงหาตลาดใหมทมขนาดใหญและกาลงซอสง โดยเฉพาะใน
จน อนเดย และอนโดนเซยเปนสาคญ
2) กรณเพอแสวงหาทรพยากรธรรมชาตและเขาถงวตถดบ (Resource Seeking) นกลงทนไทยจะ
เนนการออกไปลงทนทางตรงในประเทศทมความสมบรณในทรพยากรธรรมชาตเพอเขาถงวตถดบทมราคาถก ซง
จะชวยยกระดบความสามารถในการแขงขนของบรษทได ทงน หากเปรยบเทยบกบประเทศในภมภาคอาเซยน
พบวา หลายประเทศยงคงมทรพยากรการผลตทอดมสมบรณมากกวาไทย อาท เมยนมารและเวยดนามจะมแหลง
ผลตไฟฟาและแกสธรรมชาตทสาคญ อนโดนเซยมแหลงนามนดบ ขณะทลาวและกมพชามแหลงกสกรรม เปนตน
สวนประเทศทพฒนาแลวบางประเทศกมทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณมากกวาไทยเชนกน อาท ออสเตรเลย
สวนหนงเหนไดจากออสเตรเลยมสดสวนการสงออกแรและโลหะทสงเมอเทยบกบอกหลายประเทศ ขณะทคาจาง
แรงงานเปนอกปจจยหนงทผลกดนใหภาคธรกจไทยออกไปลงทนยงตางประเทศมากขน เนองจากคาจางแรงงาน
ของไทยคอนขางสงเมอเทยบกบหลายประเทศในเอเชย อาท กมพชา เวยดนาม อนโดนเซย และจน และม
แนวโนมสงขนตอเนองอกจากนโยบายการปรบคาจางขนตาเปน 300 บาท ประกอบกบภาวะตลาดแรงงานไทยม
ความตงตวมาก สงผลใหเรมมอตสาหกรรมทใชแรงงานเปนหลกของไทย อาท สงทอ เรมมการยายฐานการผลต
ไปยงประเทศเพอนบานซงมคาแรงตากวาและมการใหสทธพเศษตาง ๆในการลงทน
3) สาหรบการลงทนทางตรงในตางประเทศเพอแสวงหาประสทธภาพ (Efficiency Seeking) ของ
นกลงทนไทยนน สวนใหญเปนการลงทนในประเทศทมความสามารถหรอความถนดในการผลต อาท กลมธรกจ
ผลตอญมณ ทนอกจากจะแสวงหาตลาดและวตถดบแลวยงแสวงหาประสทธภาพโดยขยายฐานการผลตไปยง
ประเทศทมความสามารถในการผลต อาท เยอรมน เวยดนาม และอนโดนเซย สวนกลมธรกจอาหารกระปองและ
อาหารทะเลแชแขง ไดมการออกไปลงทนในสหรฐอเมรกา เพอแสวงหาเทคโนโลยการผลตทดกวาในประเทศ
2.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบนโยบายของรฐกบการลงทนตางประเทศ
Hill, Wee & Udayasankar (2012) อธบายแนวคดเกยวกบเครองมอดานนโยบายตาง ๆ ของรฐบาล
(Government Policy Instruments) ทมตอการลงทนทางตรงระหวางประเทศ โดยแบงเปนการใชนโยบาย
สาหรบรฐบาลของประเทศผออกไปลงทน หรอประเทศแม (Home Countries) และสาหรบรฐบาลของประเทศ
ผรบการลงทน (Host Countries)
กรณประเทศผออกไปลงทนนน รฐบาลของประเทศผออกไปลงทนสามารถใชนโยบายทงเพอสงเสรม
(Encourage) และจากด (Restrict) การไปลงทนของธรกจเอกชนได โดยเครองมอทางนโยบายเพอสงเสรมการ
ออกไปลงทนตางประเทศนน รฐบาลอาจใชเครองมอทางนโยบายได 4 ประการ คอ (1) การประกนการลงทนโดย
รฐบาล เพอคมครองความเสยงสาคญ ๆ จากการไปลงทนตางประเทศ อาท ความเสยงจากการเวนคนหรอยด
Page 31
10
กจการเปนของรฐ (Expropriation หรอ Nationalization) ความสญเสยจากสงคราม และการโอนเงนกาไรกลบ
สประเทศแมไมได ซงการประกนการลงทนดงกลาวจะชวยคมครองนกลงทนของตนจากภาวะความไมสงบทาง
การเมองของประเทศทออกไปลงทนได (2) การจดตงกองทนเฉพาะหรอการใหสนเชอของรฐบาลผานธนาคาร
ใหแกบรษททตองการออกไปลงทนในประเทศกาลงพฒนา (3) การจดทาสญญาการเวนการเกบภาษซอน
(Double Taxation Agreement) กบตางประเทศ เพอหลกเลยงกบเกบภาษเงนไดทซาซอนกนจากแหลงรายได
เดยวกน และ (4) การใชอทธพลทางการเมองระหวางประเทศ (Political Influence) เพอกดดนประเทศผรบ
การลงทนใหผอนคลายขอจากดในการรบการลงทนจากบรษทของผออกไปลงทน
สาหรบเครองมอทางนโยบายเพอจากดการออกไปลงทน รฐบาลสามารถใชเครองมอ 3 ประการ ไดแก
(1) การจากดการเคลอนยายเงนทนออกไปตางประเทศ (Limit Capital Outflow) เพอปองกนปญหา
ดานดลการชาระเงนระหวางประเทศ เชนกรณประเทศองกฤษเคยใชมาตรการดานกฎระเบยบควบคมการ
แลกเปลยนเงน (Exchange-Control Regulations) เพอจากดจานวนเงนทนทจะไหลออกไปตางประเทศ เปนตน
(2) ใชมาตรการดานกฎเกณฑทางภาษ (Tax Rules) เพอจงใจใหบรษททาธรกจภายในประเทศแทน เชนกรณ
ประเทศองกฤษกาหนดอตราภาษเงนไดนตบคคลของเงนไดจากตางประเทศทสงกวาอตราภาษเงนไดฯ ในประเทศ
เปนตนและ (3) ใชเหตผลทางการเมอง (Political Reasons) เพอจากดการออกไปลงทนทงทเปนทางการและ
ไมเปนทางการ เชนกรณทเปนทางการนน สหรฐฯ ไดออกกฏเกณฑหามบรษทของสหรฐฯ ไปลงทนในประเทศ
ควบาและอหราน เปนตน สงกรณไมเปนทางการ เชนการกดดนไมใหบรษทของสหรฐฯ ไปลงทนในประเทศ
แอฟรกาใตเพอกดดนใหแอฟรกาเปลยนกฎหมายแบงแยกสผว เปนตน
กรณประเทศผรบการลงทน (Host Countries) รฐบาลของประเทศผรบการลงทนสามารถใชนโยบายทง
เพอสงเสรมและจากดการเขาลงทนของธรกจเอกชนตางชาตไดเชนกน โดยนโยบายเพอสงเสรมการลงทนตางชาต
นน สามารถใชเครองมอทางนโยบาย 3 ประการเพอจงใจใหตางชาตมาลงทน ไดแก (1) ใหสทธลดหยอนทางภาษ
(Tax Concessions) (2) ใหสนเชอดอกเบยตา (Low-Interest Loans) และ (3) การใหหรออดหนน (Grants or
Subsidies) สาหรบการใชนโยบายเพอจากดการลงทนของตางชาต รฐบาลอาจใชนโยบาย 2 ประการ ไดแก
(1) การจากดสดสวนการเปนเจาของโดยตางชาต (Foreign Ownership Restraints) ซงมหลากหลายรปแบบ
เชน การหามไมใหตางชาตประกอบธรกจบางสาขา การจากดสดสวนการถอหนของตางขาตไมใหเกนรอยละ 25
เปนตน และ (2) การกาหนดเงอนไขเพอการปฏบต (Performance Requirements) ซงมหลากหลายรปแบบ
เชนเดยวกน เชน การกาหนดใหใชวตถดบในประเทศ (Local Content) การตงเงอนไขในการสงออก
การกาหนดใหมการถายโอนเทคโนโลย และการกาหนดสดสวนผบรหารทองถน เปนตน
สาหรบกรณของประเทศไทย มแนวคดเกยวกบนโยบายของภาครฐไทยทมผลตอการออกไปลงทน
ทางตรงของนกลงทนไทยในตางประเทศ โดย นนทพร พงศพฒนานนท และชดชนก อนโนนจารย (2555) ได
กลาวถงอปสรรคสาคญตอการลงทนทางตรงในตางประเทศของไทย และสงทภาครฐและภาคเอกชนควรทา
สรปไดดงน
Page 32
11
กรณอปสรรคสาคญตอการลงทนทางตรงในตางประเทศของไทย นน ยงมปจจยอนนอกเหนอจาก
มาตรการเงนทนเคลอนยายดานขาออกสาหรบการไปลงทนในตางประเทศ ซงถกมองวาไมใชอปสรรคสาคญ
เนองจากธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ไดใหมาตรการผอนคลายใหบรษทไทยออกไปลงทนทางตรงใน
ตางประเทศไดเสรมากขนแลว แตทเปนอปสรรคสาคญซงมสวนทาใหระดบการลงทนทางตรงในตางประเทศ
ของไทยอยในระดบตาเมอเทยบกบหลายประเทศ ไดแก ปญหาดานภาษ ขอจากดในการเขาถงแหลงเงนทน
(Source of Funding) และอปสรรคอน ๆ อาท การขาดความคนเคยกบสภาพแวดลอมในประเทศเปาหมาย
ความแปลกใหมและความซบซอนของสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศทจะไปลงทน อาท
ภาษา วฒนธรรม กฎหมาย รวมทงการขาดผใหบรการดานขอมลเชงลกและครบวงจรเกยวกบประเทศเปาหมาย
โดยปญหาดานภาษนน ถอเปนอปสรรคสาคญตอการลงทนทางตรงในตางประเทศของนกลงทน
ไทย อาท (1) อตราภาษเงนไดจากตางประเทศของไทย (Foreign-Sourced Income) ยงคอนขางสง ขณะท
หลายประเทศ เชน สงคโปร มาเลเซยและฮองกง รายไดจากตางประเทศจะไดรบการยกเวนภาษ (2)
กระบวนการในทางปฏบตสาหรบการขอคนภาษของไทยมความซบซอนและยงยาก ทาใหประโยชนทภาคเอกชน
ไทยควรไดรบจากการมอนสญญาภาษซอน (Double Tax Agreement: DTA) ของทางการไทยลดลง นอกจากน
ในทางปฏบตบางครงเจาหนาทของรฐยงขาดความเขาใจในอนสญญาดงกลาว ทาใหยงคงมการเรยกเกบภาษจาก
ภาคเอกชนเชนกน (3) การขาดมาตรการสนบสนนดานภาษอน ๆ อาท การนาคาใชจายในการสารวจตลาด
ตางประเทศมาเปนคาลดหยอนทางภาษ ขณะทมาเลเซยและสงคโปรสามารถนาคาใชจายของโครงการพฒนาการ
ลงทนในตางประเทศมาหกลดหยอนภาษไดถง 2 เทา นอกจากน การจดเกบภาษเงนไดจากตางประเทศของไทย
ยงสงผลตอการเลอกประเทศทจะไปลงทนดวย เชน การทไทยยงจดเกบภาษเงนไดจากตางประเทศในรปของ
Capital Gain อย (เงนปนผลไดรบการยกเวนแบบมเงอนไข) สงผลใหบรษทไทยมกไปลงทนผานประเทศทเปน
Tax Haven อาท สงคโปร หมเกาะเคยแมน และฮองกง โดยการจดตงบรษทในรป Holding Companies กอนท
จะไปลงทนในธรกจของอกประเทศหนงซงเปนประเทศทสาม เพอทวาหากมรายไดจากการขายหนจากประเทศท
สามทเปน Capital Gain จะไมเสยภาษในประเทศทเปน Tax Haven และเมอนาเงนทนกลบไทยในรปของเงน
ปนผลกจะไดรบการยกเวนภาษ สรปไดวาทางการไทยเองกไมสามารถจดเกบภาษได ขณะเดยวกนภาคเอกชนไทย
กมตนทนในการบรหาร
สาหรบขอจากดในการเขาถงแหลงเงนทน (Sources of Fund) นน ปจจบนธรกจไทย
โดยเฉพาะธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ยงคงมปญหาการเขาถงและการใชบรการทางการเงนของ
สถาบนการเงนในระบบ เนองจากตนทนการกยมสง และมขอจากดในการขอรบสนเชอหรอการไดรบสนเชอ
ไมเพยงพออนเปนผลจากการทสถาบนการเงนมกถอวา SMEs เปนธรกจทมความเสยงสง ประกอบกบ SMEs ยง
ไมสามารถระดมทนระยะยาวผานตลาดทนไทยไดมากนก นอกจากน การระดมทนในลกษณะการออกหนกทเปน
สกลเงนตราตางประเทศ (FX Bond) ยงมขอจากด แมวาปจจบนบรษทไทยจะสามารถระดมทนทเปนเงนตรา
ตางประเทศในไทยได แตยงขาดความคลองตวเพราะยงมเกณฑของทางการทเกยวของทงของ ธปท. ทยงจากด
ผซอตราสารทออกขายเหลานน และยงตองขออนญาตเปนรายกรณรวมถงเกณฑการออกตราสารหนของ
คณะกรรมการกากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ทมความซบซอน สงผลใหบรษทไทยบางราย
Page 33
12
เลอกระดมทนผานวธอน ๆ อาท (1) กเงนตราตางประเทศจากธนาคารพาณชยในไทยหรอกจากตางประเทศ
โดยตรง หรอ (2) การออก FX Bond ขายในตางประเทศ ซงมตนทนในการระดมทนทสงกวาโดยเปรยบเทยบ
สาหรบการสนบสนนแหลงเงนทนของภาครฐ และองคกรทเกยวของของไทยใหกบบรษททตองการออกไปลงทน
ทางตรงในตางประเทศนน พบวา ภาครฐของไทยมการสนบสนนแหลงเงนทนแกภาคธรกจไมมากนก ขณะท
ภาครฐของประเทศอน ๆ มการสนบสนนในหลายรปแบบทงผานสถาบนการเงนของภาครฐ การจดตงกองทน
สนบสนนเปนพเศษ ซงสามารถกลาวสรปเปนรายประเทศได ดงน
(1) เกาหลใต ไดจดตงกองทน Economic Development Cooperation Fund (EDCF)
โดย EXIM Bank เพอใหสนเชอแกธรกจของเกาหลใตในการนาไปพฒนาสาธารณปโภคและพฒนาธรกจใน
ประเทศกาลงพฒนาทตนจะไปลงทนในอตราดอกเบยตา (รอยละ 0.01-2.5 ตอป) นอกจากน กองทนบาเหนจ
บานาญแหงชาตเกาหลใต ยงมบทบาทในการสนบสนนการลงทนทางตรงในตางประเทศโดยการจดทาโครงการ
ความรวมมอกบบรษทขนาดใหญ 12 บรษททเรยกวาโครงการ “Won8tn” ในวงเงน 8 ลานลานวอน (ประมาณ
7 พนลานดอลลาร สรอ.) เพอออกไปซอกจการในตางประเทศ โดย NPS และบรษทเอกชนออกเงนคนละครง
และมระยะเวลาในการสนบสนนเงนทน 4 ป
(2) มาเลเซย-สงคโปร รวมกนจดตงกองทน The Malaysia-Singapore Third Country
Business Development Fund (MSBF) เพอสนบสนนเงนทนจานวนครงหนงของตนทนในการทา Feasibility
Study ของธรกจมาเลเซยและสงคโปรในประเทศทสาม และการทาโครงการรวมลงทนทางตรงในตางประเทศ
ของธรกจมาเลเซยและสงคโปร ซงธรกจทสามารถขอรบการสนบสนนจากกองทนน คอ ธรกจในภาคอตสาหกรรม
การพฒนาสาธารณปโภค การทองเทยว การกอสราง ภาคเทคโนโลยสารสนเทศ การคา และภาคบรการ
(3) จน ไดจดตงกองทน Small and Medium-Sized Enterprise International Market
Development Fund (SMEIMDF) โดยกระทรวงการคาตางประเทศและความรวมมอทางเศรษฐกจ (Ministry
of Foreign Trade and Economic Cooperation) และกระทรวงการคลง เพอสนบสนนเงนทนรอยละ 50
(และรอยละ 70 แก SMEs ทผานการรบรองมาตรฐาน) แกโครงการทมคาใชจายไมตากวา 10,000 หยวน
(ประมาณ 5 หมนบาท) ในการจดแสดงสนคาในตางประเทศ การสารวจตลาดตางประเทศ การเขารวมประชมใน
ตางประเทศ และการฝกอบรมในตางประเทศ
สาหรบกรณสงทภาครฐและเอกชนควรทาสนบสนนการลงทนทางตรงในตางประเทศของไทย
อยางมประสทธผลนน นนทพร พงศพฒนานนท และชดชนก อนโนนจารย (2555, น. 6-7) อธบายวา จาเปนตอง
อาศยความรวมมออยางบรณาการจากทงหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ซงสามารถสรปแนวทางทสาคญได
กลาวคอ บทบาทหลกของหนวยงานภาครฐ ไดแก การดาเนนนโยบายทเออตอการลงทนในตางประเทศของ
ภาคเอกชนโดยเฉพาะมาตรการทางภาษ โดย (1) ภาครฐควรขจดเกณฑการเสยภาษทซาซอนจากการลงทนใน
ตางประเทศเพอลดภาระและตนทนการบรหารจดการของภาคเอกชน (2) ภาครฐสามารถสนบสนนเงนทนแก
ธนาคารของรฐโดยเฉพาะธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย (EXIM Bank) เพอให EXIM Bank
มแหลงเงนทนเพมเตมสาหรบภาคเอกชนทตองการเงนทนไปลงทนในตางประเทศ ทงน ธนาคารของรฐตาง ๆ
Page 34
13
ควรจะตองเนนการใหความสะดวกดานสนเชอและบรการทางการเงนทครบวงจรแกนกลงทนมากขน (3) ภาครฐ
ควรลดกฎเกณฑทเปนขอจากดในการระดมทนโดยการออกตราสารทเปนสกลเงนตราตางประเทศในไทย (FX
Bond) เพอเออใหเกดความคลองตวในการระดมทน ซงนอกจากจะชวยใหผประกอบการมทางเลอกในการระดม
ทนแลว ยงอาจเปนอกหนงชองทางการลงทนสาหรบคนไทยดวย และทายสดจะชวยใหตลาดตราสารหนของไทย
พฒนาขน และ (4) ภาครฐควรมการตงหนวยงานกลางแบบ One-Stop Service ททาหนาทเชงรกในการให
ความร ชแนะโอกาสทางธรกจ กลยทธการทาธรกจในตางประเทศ รวมทงชวยจดหาทปรกษาทางธรกจ
(Strategic Partners) เพอชวยใหคาแนะนาแกภาคเอกชนไทยในการดาเนนธรกจในตางประเทศหรอจบคนก
ธรกจไทยกบนกธรกจในทองถนของประเทศนน ๆ (Local Partners) ททราบถงกฎระเบยบหรอตลาดในประเทศ
เหลานนเปนอยางด ทงน แนวทางหนงทรฐบาลสามารถทาไดเลย คอการสรางความสมพนธระหวางประเทศใน
ระดบรฐตอรฐ โดยเฉพาะกบประเทศทมกฎระเบยบทซบซอนและเขมงวด เพอชวยสนบสนนภาคเอกชนในการ
เจรจาดานการลงทนระหวางประเทศ
2.3 ผลงานวจยทเกยวของ
2.3.1 สานกงานเศรษฐกจการคลง (2555) ไดทาการศกษามาตรการสงเสรมการลงทนไทยใน
ตางประเทศโดยกรณของประเทศมาเลเซยและสงคโปรมมาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศดงน
2.3.1.1 กรณศกษาประเทศมาเลเซย
1) มาตรการภาษ
1.1) อนญาตใหนาเงนลงทนซอบรษทในตางประเทศมาหกเปนคาใชจาย
ภายในประเทศเปนเวลา 5 ป ในกรณซอกจการเพอใหไดมาซงฐานการผลตสนคาใชเทคโนโลยสงหรอเพอใหไดมา
ซงตลาดในตางประเทศ โดยเรมตงแตป พ.ศ. 2546
1.2) อนญาตใหนาคาใชจายในการพฒนาโครงการในตางประเทศมาหกภาษได
1.3) ยกเวนภาษสาหรบรายไดทนากลบเขาประเทศ โดยเรมในป พ.ศ. 2538
1.4) มการจดทาอนสญญาวาดวยการเวนการเกบภาษซอนกบประเทศตาง ๆ
70 ประเทศ
2) มาตรการทางการเงน
2.1) มาตรการชวยเหลอทางการเงนใหแกบรษททลงทนในตางประเทศโดยมการ
จดตงกองทน Overseas Investment Fund มลคา 100 ลานรงกต หรอ 1,000 ลานบาทเพอสนบสนนโครงการ
ทลงทนในตางประเทศในชวงเรมตน
2.2) จดตงกองทนสงเสรมการลงทนในสาขาบรการ (Service Export Fund) โดย
ใหเงนชวยเหลอในรปชดเชยคาใชจายในการรบงานกอสรางในตางประเทศ อาท คาใชจายเพอจดทาการศกษา
ความเหมาะสมของโครงการ และคาใชจายในการประมลโครงการในกรณทผประกอบการแพการประมล ซง
ผประกอบการกอสรางสามารถขอใหกองทนฯ ชดเชยไดในอตรารอยละ 100 และรอยละ 50 ตามลาดบ
Page 35
14
2.3) ใหสนเชอแกผทไปลงทนในตางประเทศผาน The Export-Import Bank of
Malaysia Berhad (EXIM Bank) โดย EXIM Bank ไดสนบสนนดานเงนกระยะกลางและระยะยาวแกธรกจทไป
ลงทนในตางประเทศ และมการประกนความเสยงดานสนเชอใหแกธรกจดงกลาว นอกจากน เพอเพมศกยภาพ
ของธรกจขนาดกลางและขนาดเลก ในป พ.ศ. 2548 ภาครฐจงไดจดตง SME Bank เพอสนบสนนดานสนเชอผาน
ธนาคารดงกลาวใหแกธรกจขนาดกลางและขนาดเลกทออกไปลงทนในตางประเทศอกดวย
3) มาตรการอานวยความสะดวก
3.1) นาคณะนกลงทนไปศกษาลทางการลงทน
3.2) จดทาขอมลพนฐานของประเทศตาง ๆ เพอใหบรการแกนกลงทน
3.3) จดตง The South – South Information Gateway (SSIG) เพอเปนศนย
รวบรวมขอมลของการทาธรกจในตางประเทศ และเปนศนยกลางในการแลกเปลยนความร ประสบการณในการ
ลงทนในตางประเทศระหวางกน
3.4) อานวยความสะดวกและแกไขปญหาของนกลงทนทไปลงทนในตางประเทศ
2.3.1.2 กรณศกษาประเทศสงคโปร
1) มาตรการดานภาษ
1.1) มาตรการหกคาใชจายไดเปน 2 เทาสาหรบการพฒนาโครงการลงทนใน
ตางประเทศ (Double Deduction for Overseas Investment Development Expenditure – DD)
เปนวงเงนรายละไมเกน 200,000 เหรยญสงคโปร
1.2) ลดอตราภาษเงนไดนตบคคลลงเหลอรอยละ 5 และ 15 จากปกตทอตราภาษ
เงนไดนตบคคลอยทรอยละ 17 เปนระยะเวลานาน 3-5 ป สาหรบอตสาหกรรมนารองทไปลงทนในตางประเทศ
1.3) ยกเวนภาษสาหรบรายไดทนากลบเขาประเทศ โดยเรมในป พ.ศ. 2546
1.4) มาตรการภาษภายใต Global Trader Program เพอสนบสนนใหบรษทใน
ประเทศสงคโปรเปนศนยกลางการคา และการลงทนในภมภาคในธรกจปโตรเลยม และผลตภณฑปโตรเลยม
การคาสงสนคาเกษตรเพอการบรโภค วสดกอสราง ผลตภณฑเพอการบรโภค ผลตภณฑอตสาหกรรม ชนสวน
เครองจกร ชนสวนอเลกทรอนกส และเหมองแร โดยกาหนดใหธรกจดงกลาวเสยภาษในอตรารอยละ 10 เปน
ระยะเวลานาน 5 ป ทงน อาจมการตอรองใหเสยภาษในอตรารอยละ 5 ไดเปนรายกรณไป
1.5) จดทาความตกลงวาดวยการเวนการเกบภาษซอน (Double Taxation
Agreement) กบประเทศตาง ๆ ประมาณ 87 ประเทศ ในป พ.ศ. 2555
2) มาตรการดานการเงน
2.1) กองทน Regionalization Financing Scheme (RFS) สนบสนนเงนกดอกเบย
อตราคงทแก SMEs ของสงคโปรซงมสนทรพยไมเกน 30 ลานเหรยญสงคโปร หรอประมาณ 750 ลานบาท
เปนวงเงนสนเชอรายละไมเกน 10 ลานเหรยญสงคโปร หรอประมาณ 250 ลานบาท เพอนาเงนไปลงทนใน
ตางประเทศ สาหรบนาไปซอเครองจกรหรอกอสรางอาคารโรงงานโดยกาหนดตองเปนบรษททมสงคโปรถอ
หนอยกวาไมตากวา 51%
Page 36
15
2.2) สนบสนนดานเงนทนใหแกธรกจ SMEs ทมเทคโนโลยขนสง ผาน Enterprise
Fund หรอกองทนวสาหกจ
2.3) Internationalization Finance (IF) Scheme เปนโครงการทสนบสนนดาน
เงนทน โดยผานการใหกยมเงนแกบรษทสญชาตสงคโปร เพอขยายการลงทนในตางประเทศ สงสดไมเกน 15 ลาน
เหรยญสหรฐฯ
2.4) Loan Insurance Scheme II เปนโครงการทสนบสนนดานการประกนความ
เสยงการผดนดชาระหนรอยละ 50 ของ SMEs และบรษทขามชาต (Internationalizing Singapore Company:
ISC) ทกยมเงนระยะสนเพอการลงทนในประเทศและตางประเทศ ไดแก การสรางธรกจใหม การสรางคลงสนคา
ศนยกระจายสนคา การขยายกาลงการผลต การเพมประเภทผลตภณฑใหมความหลากหลายมากขน เงนทนเพอ
การดาเนนงาน การขยายกจการไปยงตลาดใหม ๆ การขยายชองทางการจดจาหนาย การเปนเจาของกจการใน
ตางประเทศ
2.5) Local Enterprise Association Development Program (LEAD) เปน
โครงการทใหการสนบสนนเงนทนใหไปนารองการลงทนตางประเทศ และนาเทคโนโลยมาถายทอดใหกบ SMEs
ภายในประเทศ
2.6) Trade Credit Insurance เปนการใหความรแกบรษทสงคโปรดานการเงน
และการบรหารความเสยงการไมชาระคาสนคาของลกคาทงในประเทศ และตางประเทศ โดยภาครฐใหการ
สนบสนนคาเบยประกนความเสยงจากการไมชาระคาสนคาของลกคาทงในประเทศและตางประเทศ รอยละ 50
สงสดไมเกน 100,000 เหรยญสงคโปรตอบรษทเปนระยะเวลานาน 1 ป
2.7) Internationalization Road-mapping Program (IRP) เปนโครงการท
จดตงขนเพอสนบสนนดานเงนทนเพอการจางทปรกษาวางแผนกลยทธการลงทนระหวางประเทศ รอยละ 70
สงสดไมเกน 300,000 เหรยญสงคโปร ทงนจะมการพจารณาใหเปนรายกรณเพอปองกนมใหเกดความผดพลาด
ในการลงทนในตางประเทศ
2.8) Growth Financing Program เปนโครงการทสนบสนนการรวมลงทน
ระหวางภาครฐและเอกชนในตางประเทศ เพอการขยายตลาด สรางความเจรญเตบโตใหกบธรกจ หรอการ
แสวงหาเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบธรกจ โดย Economic Development Board (EDB) จะสนบสนน
เฉพาะในระยะเรมแรก โดยสนบสนนเงนรวมลงทนในตางประเทศ รอยละ 50 ของเงนทไดรบจากการรวมลงทน
กบบรษทอนในตางประเทศ ทงนใหถอวาภาครฐ และบรษทอนในตางประเทศเปนหนสวนของการลงทนดวย และ
ภาครฐจะใหการสนบสนนเงนรวมลงทนสงสดไมเกน 1 ลานเหรยญสหรฐฯ แตมเงอนไขวาบรษทรวมลงทนจาก
ตางประเทศจะตองรวมลงทนอยางนอย 500,000 เหรยญสหรฐฯ
2.9) Regionalization Training Scheme (RTS) เปนการใหเงนทนเพอสนบสนน
การฝกอบรมบคลากรชาวตางชาต
2.10) Patent Application Fund Plus (PAF Plus) เปนการใหเงนทนเพอเปน
คาใชจายและคาธรรมเนยมการจดสทธบตรในทกประเทศทวโลก ทงนไมรวมถงคาใชจายในการนาเสนอ
Page 37
16
รายละเอยดของสทธบตร คาใชจายในการวจยและพฒนา การโอนสทธประโยชนในสทธบตร คาใชจายในการ
ปองกนการละเมดสทธบตร ในชวงระยะเวลากอนการยนขอจดสทธบตร คาใชจายในการตออายสทธบตร
3) มาตรการอานวยความสะดวก
3.1) บรการใหคาแนะนาเชงลกเกยวกบการลงทนในตางประเทศโดยผเชยวชาญ
(IE Singapore มบรการ IE Singapore Advisory Center และ Internationalization Advisory Support
สาหรบใหคาปรกษาเชงลกในประเดนตาง ๆ โดยไมคดมลคา ตงแตการจดตงธรกจ ขอกฎหมาย ภาษอากร
คาแนะนา เกยวกบดานการเงน ฯลฯ โดยมผเชยวชาญจากประเทศตาง ๆ ทวโลก จานวนมากกวา 200 คน และ
มระบบ Expert-Matching ซงจะพจารณาจากคาถามวาควรมอบใหผเชยวชาญคนใดตอบ)
3.2) อานวยความสะดวกดานขอมล การแกไขปญหาตาง ๆ ใหแกนกลงทน
3.3) นาคณะนกลงทนไปศกษาลทางการลงทน
3.4) จดทาขอมลพนฐานของประเทศตาง ๆ เพอใหบรการแกนกลงทน เปนตน
3.5) จดตงโรงเรยนนานาชาตในประเทศทเขาไปลงทนเพออานวยความสะดวกแก
ครอบครวนกลงทน
3.6) จดตงองคกรความรวมมอระหวางภาคเอกชนกบภาครฐบาล รวมกบ
ภาครฐบาลในตางประเทศทเขาไปลงทน
2.3.1.3 สรปผลการศกษากรณศกษาของประเทศตาง ๆ
จากกรณศกษาของประเทศตาง ๆ ขางตน จะเหนไดวามมาตรการสนบสนนทงทางดาน
ภาษอากร มาตรการดานการเงน และมาตรการอน ๆ ซงสามารถสรปไดดงน
1) สงคโปร มาเลเซย และจนมมาตรการใหหกคาใชจายในการพฒนาโครงการใน
ตางประเทศ เชน คาปรกษาดานกฎหมาย (จน สงคโปร) คาสารวจโครงการ (จน สงคโปร) หกภาษสาหรบ
คาใชจายในการพฒนาโครงการ (มาเลเซย) เปนตน
2) สงคโปร มาเลเซย และจนมมาตรการชวยเหลอทางการเงนใหแกบรษททลงทนใน
ตางประเทศ โดยสงคโปรมมาตรการใหความชวยเหลอไมเกน 3 ป มาเลเซยมกองทน Overseas Investment
Fund สาหรบสนบสนนโครงการทลงทนในตางประเทศในชวงเรมตน จนใหเงนกโดยไมเสยดอกเบยเปนเวลา 1 ป
ใหแกกจการเปาหมาย ไดแก เกษตรกรรม ปาไม ประมง เหมองแร รบเหมากอสรางทลงทนในตางประเทศ
3) มาเลเซยมมาตรการอนญาตใหนาเงนลงทนซอบรษทในตางประเทศมาหกเปน
คาใชจายภายในประเทศ
4) มาเลเซย มการจดตงกองทนสงออกงานดานบรการ (Service Export Fund) โดย
ใหเงนชวยเหลอในรปชดเชยคาใชจายในการรบงานกอสรางในตางประเทศ (Imbursable Grants) อาท
คาใชจายเพอจดทาการศกษาความเหมาะสมของโครงการ และคาใชจายในการประมลโครงการในกรณท
ผประกอบการแพการประมล ซงผประกอบการกอสรางสามารถขอใหกองทนฯ ชดเชยไดในอตรารอยละ 100
Page 38
17
และรอยละ 50 ตามลาดบ (มาตรการทางการเงนเพอสนบสนนการประกอบธรกจอตสาหกรรมในตางประเทศ
สานกงานเศรษฐกจการคลง ตลาคม 2553)
5) สาหรบมาตรการอานวยความสะดวกแกนกลงทน จะมเหมอนกนแทบทกประเทศ
เชน การนาคณะนกลงทนไปศกษาลทางการลงทน การจดทาขอมลพนฐานของประเทศตาง ๆ เปนตน
ตารางท 2.1
สรปมาตรการภาษและการเงนเพอสนบสนนการลงทนในตางประเทศของประเทศตาง ๆ
ประเทศ
การสนบสนน
สทธประโยชนภาษ เงนกดอกเบยตา/
การประกน ความเสยง
ผอนปรนการควบคมนาเงนออก
มาตรการภาษ
มาเลเซย0
1
หกคาใชจายสาหรบเงนทใชในการซอกจการในตางประเทศทเกยวของกบเทคโนโลยและการขยายตลาดเปนเวลา 5 ป
สงคโปร หกคาใชจายไดสองเทาสาหรบคาใชจายในโครงการลงทนในตางประเทศ
จน การทาอนสญญาภาษซอน อนเดย
เกาหลใต ทมา : UNCTAD รวมรวมโดยสานกนโยบายภาษ สานกงานเศรษฐกจการคลงและคณะผวจย
ทงน คณะผวจยเหนวาแมวามาตรการภาษจะเปนสวนสาคญในการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ
แตยงมมาตรการดานอน ๆ ทเปนปจจยชวยบรรเทาภาระของผประกอบการในการลงทนในตางประเทศ อาท
มาตรการรบประกนความเสยง มาตรการดานการเงน อนมความสาคญไมนอยกวามาตรการภาษเชนกน
2.3.2 สมาล สถตชยเจรญ และมยร บญยรตน (2554) ไดศกษาเกยวกบมาตรการภาษเพอสงเสรมนก
ลงทนไทยไปลงทนในตางประเทศ และกรณศกษาของตางประเทศ สามารถสรปไดดงน
1 ในป พ.ศ. 2513 มาเลเซยไดใชนโยบาย Bumiputera ซงบรษทจะตองใหผถอหนอยางนอยรอยละ 30 เปนผทมเชอชาตมาเลย ทาใหเกดเงนทนไหลออกของกลมจนมาเลย อยางไรกตาม การไหลออกของเงนทนในชวงป พ.ศ. 2534 เปนตนมา รฐบาลมาเลเซยไดใหการสนบสนนการลงทนในตางประเทศผานมาตรการภาษ และเงนอดหนน ตอมาในป พ.ศ. 2546 จงไดออกนโยบายการซอกจการเทคโนโลย และนอกจากนนโยบายการสงเสรมยงเนนไปภาคเกษตรเนองจากมาเลเซยประสบปญหาภาคเกษตร ไมสามารถเลยงคนในประเทศได
Page 39
18
ปจจบนมาตรการภาษเพอสงเสรมการลงทนในตางประเทศของไทยอยบนหลกการเพอบรรเทา
หรอขจดภาระภาษซาซอน และใหเปนการทวไป ซงเปนเพยงการอานวยความสะดวกไมใหผลงทนตองจายภาษ
ซาซอนและไมไดเปนมาตรการสาคญในการจงใจใหไปลงทนในตางประเทศ
จากกรณศกษาของตางประเทศพบวา ประเทศญปนและสหรฐอเมรกามมาตรการทางภาษเพอ
สงเสรมการลงทนในตางประเทศทมการกาหนดวตถประสงคเปนการเฉพาะ กลาวคอ มมาตรการภาษเพอสงเสรม
การลงทนในตางประเทศทมเปาหมายหลกเพอจงใจใหนาเงนกาไรหรอเงนปนผลกลบประเทศ เพอแกไขปญหา
เศรษฐกจในขณะนน ในขณะทสงคโปรและมาเลเซยมการใหสทธประโยชนแบบมระยะเวลา ตลอดจนมการ
กาหนดคณสมบต และเงอนไขในการใชสทธประโยชนดงกลาว เพอประโยชนในเชงเศรษฐกจและเปาหมายของ
ประเทศ
ทงน ไดมขอเสนอแนะวา ภาครฐควรมความชดเจนดานนโยบายในการสงเสรมการลงทนใน
ตางประเทศวา ควรใหการอดหนนผประกอบการมากนอยเพยงใด และควรพจารณาความเหมาะสมของมาตรการ
ภาษใน 3 ประเดน ไดแก (1) รปแบบการใหสทธประโยชน เชน ใหเปนการทวไป หรอ กาหนดกลมเปาหมาย
(2) การกาหนดเงอนไขหรอคณสมบตของผไดรบสทธประโยชน และ (3) ระยะเวลาในการใหสทธประโยชน
2.3.3 เวทางค พวงทรพย และคณะ (2554) ไดทาการศกษามาตรการการเงนการคลงเพอการลงทนใน
ตางประเทศ สรปไดวา ผประกอบการไทยโดยเฉพาะผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอมเสยเปรยบ
ผประกอบการในตางประเทศจากภาระภาษและตนทนทางการเงนทสงกวา โดยบางประเทศไดมการอดหนนทาง
การเงนโดยตรงและมการอานวยความสะดวกเปนพเศษแกธรกจเพอไปลงทนตางประเทศโดยภาครฐ
นอกจากน หากไมมการปรบปรงการสงเสรมการลงทนในตางประเทศของไทย ปญหาภาระภาษ
ทสงกวาประเทศอน อาจกอใหเกดแนวโนมสาคญ ไดแก (1) ผประกอบการในไทยเสยเปรยบในการแขงขน
(2) ผประกอบการในไทยทยายฐานการผลตไปตางประเทศ จะวางแผนภาษโดยยายสานกงานใหญไปรบรรายได
ในตางประเทศเพอลดภาระภาษ (3) ธรกจขนาดกลางและขนาดยอมในไทยจะเสยเปรยบบรษทขนาดใหญและ
บรษทขามชาต เนองจากไมสามารถจางทปรกษาเพอวางแผนภาษ ทาใหมภาระภาษทสงกวา (4) บรษทตางชาต
ไมใชไทยเปนฐานการคาการลงทนระหวางประเทศ และสานกงานใหญ (Headquarter) เทาทควร (5) ผบรหาร
และบรษทตางชาตในไทยไมใชไทยเปนฐานบรหารพอรตการลงทน (Portfolio Investment)
ทงน ในรายงานดงกลาวมขอเสนอมาตรการ 7 ขอ ดงน
1) มาตรการสงเสรมกองทนสวนบคคลและบญชสวนบคคลเพอการลงทนในตางประเทศ
2) มาตรการรเรมบรษทเพอการลงทนในตางประเทศ
3) มาตรการศนยปฏบตการระหวางประเทศ
4) มาตรการสนเชอและประกนความเสยงเพอการขยายกจการตางประเทศ
5) มาตรการบรษทเพอการลงทนตางประเทศสาหรบธรกจขนาดกลางและขนาดยอม
6) มาตรการอานวยความสะดวกโดยจดตงสานกบรการภาษระหวางประเทศ
7) มาตรการสงเสรม USD funding
Page 40
19
2.3.4 ศนยวจยและใหคาปรกษา สถาบนบณฑตบรหารธรกจ ศศนทรแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
(2555) ไดสรปจดยนระบบการเงนของประเทศไทย คอ “"ระบบการเงนเพอขบเคลอนอตสาหกรรมและภาค
บรการเปาหมายไทยในกลมประเทศ CLMV” โดยเปนระบบการเงนเพอสนบสนนความเปนเลศของอตสาหกรรม
เปาหมายในการเชอมตอหวงโซคณคาของไทยและกลมประเทศ CLMV โดยไดวเคราะหแนวนโยบายและทศทาง
อตสาหกรรมหรอบรการเปาหมายทตองการสงเสรม ซงนาไปสการใหระบบการเงนมบทบาทในการเปนตว
สนบสนนการสรางความไดเปรยบหรอสรางขดความสามารถในการแขงขนใหกบประเทศไปยงภาคเศรษฐกจหรอ
ภาคธรกจอตสาหกรรมเปาหมายทสอดคลองกบทศทางหรอแนวทางการพฒนาของประเทศ โดยใชการวเคราะห
อตสาหกรรมเปาหมายหลกของประเทศไทยผานเครองมอการวเคราะหแบบ BCG Matrix บนพนฐานของปจจย
เออจากตลาดโลก และปจจยทางดานพนฐานศกยภาพของประเทศ ซงจากการวเคราะหพบวา อตสาหกรรมทควร
ไดรบการสงเสรมมจานวน 5 กลมตามลาดบศกยภาพ ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรปและอาหาร
(2) ภาคบรการการทองเทยวและการใหบรการทางดานการแพทยและการพยาบาล (3) ภาคบรการการขนสง
และโลจสตกส (4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน และ (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง
โดยทงหากลมภาคธรกจนจะมลกษณะความตองการทางการเงนจากลกษณะของกจกรรมใน
หวงโซคณคาและโครงสรางหรอลกษณะของผประกอบการในอตสาหกรรม โดยสรปดงน
1) ภาคอตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรปและอาหาร: ถอเปนอตสาหกรรมเปาหมายทควรไดรบ
การผลกดนมากทสด จากปจจยภายนอกทสงเสรมทงความขาดแคลนอาหารและราคาอาหารทปรบตวสงขน และ
ปจจยภายในทประเทศไทยเปนประเทศผสงออกผลตผลทางการเกษตรอาหารรายใหญของโลกในปจจบน ขาว
ยางพารา มนสาปะหลง ผลตภณฑประมง ปลาแมคเคอเรลและกง เปนตน นอกจากนผประกอบการในประเทศ
ยงมความเชยวชาญในการเพาะปลก แปรรปและสงออกผลตผลทางการเกษตรและอาหารอยางมาก ซงนอกจาก
จะสงเสรมขดความสามารถทางการแขงขนของไทยแลว ยงเปนประเดนปจจยทประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยง
กลม CLMV นน เรยกรองขอการสนบสนนสงเสรมจากผประกอบการไทยเพอพฒนาอตสาหกรรมเกษตรแปรรป
ของประเทศของตน ซงถอเปนโอกาสทสาคญของไทยในการเชอมโยงหวงโซมลคาและอาศยกลมประเทศ CLMV
เปนแหลงวตถดบของอตสาหกรรมในอนาคตตอไป
2) ภาคบรการการทองเทยวและการใหบรการทางดานการแพทยและการพยาบาล: ประเทศไทย
มศกยภาพเปนทประจกษทางดานการทองเทยว จากการจดอนดบเมองนาทองเทยวของนตยสารทองเทยว
นานาประเทศ สาหรบดานบรการทางการแพทยนน พบวาประเทศไทยมผประกอบการทมชอเสยงทางดานการ
รกษาพยาบาลระดบโลก โดยมมาตรฐานการรกษา และมาตรฐานของบคลากรทางการแพทยทไดรบการยอมรบ
ในระดบสากล โดยเฉพาะกลมประเทศ CLMV ทมกจะขามเขตชายแดนมารบบรการทางการแพทยในไทย
อยางไรกดทางคณะทปรกษาไดมองไปถงประโยชนทอาจจะเกดขนหากทง 2 ภาคธรกจบรการมความเชอมโยง
ระหวางกน ทเรยกวา Medical Tourism หรอ Long stay travel ซงจะชวยใหทงสองภาคการบรการไดผลดจาก
ปจจยเออทโลกปรบตวเขาสสงคมผสงอายและมความตองการภาคธรกจเพอผสงวยมากขน อนจะผลกดนใหไทย
เปนจดหมายปลายทางทสาคญทสดแหงหนงในการเขามารบการรกษาพยาบาลจากชาวตางชาต ทงปจจย
Page 41
20
ทางดานราคาทมอตราคารกษาพยาบาลทสามารถแขงขนไดในตลาดโลก ปจจยทางดานบรการทมอธยาศยไมตร
อยางไทย ทาใหเปนทยอมรบและมชอเสยงในระดบสากล
3) ภาคการบรการขนสงและโลจกสตกส: ภาคการบรการการขนสงนนถอเปนรากฐานสาคญทม
บทบาทสาคญตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ โดยชวยสงเสรมขดความสามารถในการแขงขนของ
ภาคอตสาหกรรมอน ๆ ของประเทศ รวมถงยงสอดรบกบปจจยเออในระดบภมภาคอาเซยทตองการใหเกดการ
เปนตลาดและฐานการผลตรวมกน โดยมการเชอมตอทครอบคลมทงภมภาคเพอการเคลอนยายสนคาและปจจย
ผลต โดยเฉพาะอยางยงการเชอมตอของอนภมภาคลมนาโขง ใน 3 เสนทางหลก ไดแก North-South
Economic Corridor, East-West Economic Corridor, Southern Corridor โดยเสนทางทงสามตดผานไทย
ภาคการบรการการขนสงและโลจสตกสของไทยถอเปนภาคธรกจทแขงแกรงเพราะเมอพจารณาในหวงโซคณคา
นน พบวาในเรองของวสดและอปกรณกอสรางไทยมบรษทใหญทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยและม
ขดความสามารถในการขยายธรกจไปสกลมประเทศ CLMV ในขณะทผรบเหมากอสรางไทยกมผรบเหมากอสราง
รายใหญทมขดความสามารถในการเขาไปประมลงานรบเหมากอสรางใหกบประเทศเพอนบาน อยางไรกตามใน
หวงโซคณคาการขนสงผประกอบการสวนใหญยงเปนบรษทขนาดกลางซงยงมปญหาในดานเงนทนเพอการขยาย
กจการ ดงนนภาคการเงนควรเขามามบทบาทสงเสรมดานเงนทนโดยใหความสนบสนนดานการเขาถงเงนทนและ
เปนแหลงระดมทนสาคญใหกบผประกอบการในการขยายกจการ ในขณะทบรษทขนาดใหญมความตองการใน
การระดมทนเพอการประมลและกอสรางโครงการขนาดใหญซงตองอาศยเงนจานวนมาก โดยภาคการเงนจะ
เขามามสวนสนบสนนในเรองของการระดมทน เชน การจดตงกองทนโครงสรางพนฐาน และการสนบสนนการ
ควบรวมกจการเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการในหวงโซคณคาของอตสาหกรรม
การเชอมตอของไทยในการสรางประโยชนใหแกประเทศไทยโดยรวมตอไป
4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน: แมวาปจจยพนฐานและความตองการพลงงานสะอาด และ
พลงงานทางเลอกของโลกจะเพมขนอยางตอเนองจากปญหาสภาพแวดลอมแตศกยภาพของประเทศไทยทางดาน
นวตกรรม เทคโนโลยและเงนทนสาหรบการลงทนยงมไมเพยงพอ การพฒนาอตสาหกรรมดงกลาว แมวาจะ
ไมเหนผลในระยะสนแตกลบมความสาคญตอการพฒนาของประเทศอยางยงในระยะยาว ดงนนภาครฐควร
พจารณาใหการสนบสนนการดาเนนการอยางจรงจงเพอเตรยมความพรอมสาหรบอนาคต
5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง: มบทบาทสาคญตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ โดยเปน
ภาคบรการทสรางรายไดและสรางงานใหกบประเทศในสดสวนทสง ทสาคญเปนภาคธรกจหรอภาคการบรการ
พนฐานในการชวยสนบสนนการพฒนาภาคการผลตอน ๆ ของประเทศ โดยสนบสนนภาคการผลตของไทยทงใน
ดานเกษตรกรรมและอตสาหกรรม ทงผผลตในประเทศและผผลตทขยายไปสอาเซยน โดยรองรบการเครอขาย
การผลต อานวยความสะดวกและจดสงสนคาไปสผบรโภคอาเซยน เมอพจารณาถงศกยภาพของประเทศไทย
ในกจการคาสงคาปลก พบวายงมศกยภาพทไมสงมากนก ทงนเนองจากโครงสรางของภาคธรกจเปนวสาหกจ
ขนาดกลางและขนาดยอมซงเปนรานคาปลกแบบดงเดม (รานโชวหวย) กระจายอยทวประเทศซงตองเรงปรบตว
ทงดานการบรหารจดการรานคาทดและมมาตรฐานมากขน แตอยางไรกตามในสวนของผประกอบการคาปลก
Page 42
21
รายใหญของไทยจดวามศกยภาพมากในการรกตลาดกลมประเทศ CLMV ทมความตองการซอสนคาอปโภค
บรโภคเพมมากขน
โดยสรปจากบทวเคราะหขางตนสะทอนแนวทางใหเหนถงลาดบความสาคญของภาคธรกจท
ภาคการเงนจะตองเรงเขาไปชวยเหลอสนบสนน โดยเรมจากอตสาหกรรมและบรการทไทยมขดความสามารถใน
การแขงขนสงและมปจจยเออเชงบวกจากตลาดโลกมาก นนคอ อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรปและอาหาร
ภาคบรการการทองเทยวและการใหบรการทางการแพทย และทสาคญไมยงหยอนไปกวา คอ การเรงสงเสรม
การพฒนากลมอตสาหกรรมทจะเปนรากฐานสาคญตอการพฒนาในอนาคต เชน ภาคธรกจการขนสงและ
โลจสตกส รวมทงอตสาหกรรมพลงงานสะอาด พลงงานทดแทน ตลอดจนธรกจคาสง-คาปลก ซงลวนเปน
อตสาหกรรมทเปนโอกาสของไทยในกลมประเทศ CLMV
2.4 สรปกรอบแนวคด
จากการทบทวนวรรณกรรมและทฤษฎทกลาวมาแลวขางตน ทาใหคณะผวจยกาหนดกรอบการจดทา
รายงานฉบบนเปนลาดบ ดงน
2.4.1 ประเดนหลกทนามาทาการศกษา คอ ปญหาและอปสรรคทธรกจไทยประสบในการออกไปทา
ธรกจในประเทศเมยนมาร และการศกษาแนวทางการลดปญหาและอปสรรคนน ๆ รวมทงศกษาสาขาธรกจทไทย
มความไดเปรยบในการแขงขน
2.4.2 สมมตฐานหลกของการศกษา คอ ผประกอบธรกจของไทยยนดจะขยายธรกจออกไปยงประเทศ
เมยนมารมากขน หากลดอปสรรคดานกฎระเบยบภายในประเทศไทยและในประเทศเมยนมาร และภาครฐม
มาตรการดานการเงนการคลงสนบสนนทชดเจน
2.4.3 ประเดนทจะทาการศกษา แบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก
2.4.3.1 ปจจยภายในประเทศ โดยจะศกษา กฎ ระเบยบ การกากบดแลภายในประเทศ รวมถง
ปจจยอน ๆ ทอาจเปนอปสรรค อาท ปจจยเชงจตวทยา หรอ ขอจากดอน ๆ เชน ดานบคลากร ดานภาษา ดาน
แหลงเงนทนฯลฯ ซงจะไดจากการรวบรวมเอกสารทมการตพมพเผยแพร รวมทงการสมภาษณบคคลทเกยวของ
และการสงแบบสารวจความคดเหน
2.4.3.2 ปจจยภายนอกประเทศ โดยจะศกษากฎ ระเบยบ ในประเทศเมยนมาร ทเกยวของกบ
การเขาไปลงทนของนกธรกจไทย และสมภาษณภาคเอกชนไทยทไดเขาไปทาธรกจในเมยนมารแลว
2.4.4 รปแบบการวเคราะห ผศกษาจะใช SWOT Analysis ในการวเคราะหปจจยตาง ๆ รวมทง
นาเสนอขอมลเชงเปรยบเทยบตาง ๆ เทาทสามารถดาเนนการได
2.4.5 รปแบบขอเสนอแนะ ผศกษาจะจดทาขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนการคลงเพอสงเสรม
ธรกจของไทยในการลงทนในเมยนมาร โดยจดแบงมาตรการทเสนอแนะภายใตการดาเนนการของภาครฐเปน
4 กลมไดแก 1) มาตรการดานการเงน 2) มาตรการดานภาษ 3) มาตรการอน ๆ 4) กลไกการสนบสนน
Page 44
23
บทท 3 : ภาพรวมเศรษฐกจและการลงทนในประเทศเมยนมาร
กอนทนกลงทนจะเขาไปศกษาชองทางการลงทนในเมยนมาร นกลงทนควรตองศกษาทาความเขาใจ
เกยวกบขอมลพนฐาน ลกษณะทางภมศาสต สงคม วฒนธรรม ความเชอ ระบบการเมองการปกครอง และ
โครงสรางทางเศรษฐกจทสาคญของเมยนมาร เพอการวางแผนการลงทนอยางรดกม รอบคอบ และม
ประสทธภาพ
3.1 ขอมลพนฐานของประเทศเมยนมาร
เมยนมาร (Myanmar) ปจจบนมชอทางการวา สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (Republic of the
Union of Myanmar) โดยชอประเทศดงกลาวไดมการเปลยนแปลงภายหลงการประชมรฐสภาเมยนมารเปนครง
แรกเมอวนท 31 มกราคม พ.ศ. 2554 จากชอเดมคอ The Union of Myanmar (สหภาพพมา) เปลยนเปน The
Republic of the Union of Myanmar (สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร)
ธงประจาชาตมลกษณะเปนธงสามสรปสเหลยมผนผา ภายในแบงตามแนวนอน ความกวางเทากน พนส
เหลอง สเขยว และสแดง เรยงตามลาดบจากบนลงลาง กลางธงมรปดาวหาแฉกสขาวขนาดใหญ (ภาพประกอบท
3.1) ธงนไดเรมชกขนครงแรกเมอวนท 21 ตลาคม พ.ศ. 2553 ในเวลา 15.00 น. ทกรงเนปดอว และในเวลา
15.33 น. ทอาคารศาลาวาการนครยางกง (อางองตามเวลาทองถน) อนเปนเวลา 17 วน กอนหนาการเลอกตง
ทวไปของเมยนมาร ความหมายของสญลกษณในธงชาตประกอบดวย สเขยวหมายถงสนตภาพ ความสงบ และ
ความอดมสมบรณของเมยนมาร สเหลองหมายถงความสามคค สแดงหมายถงความกลาหาญ ความเขมแขง
เดดขาด ดาวสขาวหมายถงสหภาพอนมนคงเปนเอกภาพ
ภาพประกอบท 3.1
ธงชาตของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
ทมา: http://th.wikipedia.org/wiki/ธงชาตพมา
Page 45
24
3.1.1 ลกษณะภมประเทศ
ประเทศเมยนมารตงอยในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ระหวางละตจด 9° และ 29° เหนอ
และลองตจด 92° และ 102° ตะวนออก (ภาพประกอบท 3.2) เมยนมารมพรมแดนตดตอกบ 5 ประเทศ1
2 ดงน
3.1.1.1 ทศเหนอและตะวนออกเฉยงเหนอตดกบประเทศจน มชายแดนรวมกนยาว 2,185 กโลเมตร 3.1.1.2 ทศตะวนออกเฉยงใตตดกบ สปป.ลาว และประเทศไทย มชายแดนรวมกนยาว 235 กโลเมตรและ 2,401 กโลเมตร ตามลาดบ 3.1.1.3 ทศตะวนตกตดกบประเทศอนเดยและบงกลาเทศ มชายแดนรวมกนยาว 1,463 กโลเมตรและ 193 กโลเมตร ตามลาดบ
3.1.1.4 ทศใตตดกบทะเลอนดามนและอาวเบงกอล
ภาพประกอบท 3.2
แผนทภมศาสตรประเทศเมยนมาร
ทมา: เวบไซตกระทรวงการตางประเทศ http://www.mfa.go.th/main/contents/images/world-country-49-map.jpg
ประเทศเมยนมารมพนททงหมด 658,500 ตารางกโลเมตร2
3 (มขนาดประมาณ 1.3 เทาของประเทศไทย)
เปนประเทศทมขนาดใหญเปนอนดบท 40 ของโลก และมขนาดพนทใหญเปนอนดบท 2 ในภมภาคเอเชย
2 จบตาเอเชยตะวนออก โดยกรมเอเชยตะวนออก กระทรวงการตางประเทศ
Page 46
25
ตะวนออกเฉยงใต รองลงมาจากประเทศอนโดนเซย ประเทศเมยนมารมทรพยากรธรรมชาตอดมสมบรณ อาท
ปาไม แรธาต แกสธรรมชาต สภาพภมประเทศของเมยนมารสวนใหญเปนทสงมเทอกเขาอยโดยรอบคลายรป
เกอกมา กลาวคอดานตะวนตกและดานเหนอเปนพนทภเขา และดานตะวนออกเปนทราบสงและภเขา สวนพนท
ราบจะอยตอนกลางประเทศ บรเวณลมนา และตลอดแนวชายฝงทะเลจากดานตะวนตกถงดานใต แนวเทอกเขา
ในประเทศเมยนมารจะทอดแนวตอจากเทอกเขาหมาลยในทศทางจากเหนอลงไปทางใตเปน 3 แนว ไดแก ดาน
ตะวนตกมเทอกเขานาคะ (Naga Hills) เทอกเขาชน (Chin Hills) และเทอกเขายะไข (Rahkine Yoma) ซงทอด
แนวโคงคลายคนศร มเทอกเขาพะโค (Bago Yoma) อยตอนกลาง และมทราบสงฉาน (Shan Plateau) สลบ
แนวเขาอยดานตะวนออก พนทสงและภเขามความสงเฉลยราว 3,000 ฟต โดยมจดสงสดคอ ยอดเขาคากาโบราซ
(Mt. Hkakaborazi) ตงอยทางเหนอสดของประเทศ มความสงถง 19,296 ฟต
ระหวางเทอกเขาทง 3 แนวนน จะมทราบลมนาของแมนาสายใหญทไหลขนานในทศทางเหนอ-ใต ไดแก
แมนาชดวน (Chindwin) แมนาอรวด (Ayeyarwady) แมนาสะโตง (Sittoung) และสาละวน (Thanlwin)
แมนาสายสาคญทสดคอแมนาอรวด มตนกาเนดจากเทอกเขาหมาลยไหลผานใจกลางประเทศลงสทะเลอนดามน
มความยาว 2,170 กโลเมตร และมเมองสาคญหลายเมองซงสวนใหญตงอยทางฝงตะวนออกของแมนาสายน
อกทงเปนทตงของราชธานโบราณหลายแหงของเมยนมารอกดวย อนไดแก มณฑะเล (Mandalay) องวะ (Ava)
อมรประ (Amarapura) แปร (Prome) และพกาม (Pagan) แมนาอรวดถอเปนเสนทางคมนาคมทสาคญทสด
สามารถลองเรอขนสงสนคาขนไปไดไกลถงเมองพะมอในรฐกะฉนตอนลาง โดยขนลองไดถง 1,450 กโลเมตร
แมนาอรวดตอนลางเปนพนทราบกวางใหญประกอบเปนมณฑลอรวด กนพนทราว 20,000 ตารางกโลเมตร
โดยแตกยอยเปนสายนา 8 สายไหลลงสทะเลอนดามน บรเวณนถอเปนอขาว (rice bowl) ของประเทศเมยนมาร
เพราะมดนทอดมสมบรณอนเกดจากนาทวมและการทบถมของแรธาตทถกสายนาพดพามา สวนแมนาสายยาว
ทสดคอแมนาสาละวน มความยาวถง 2,815 กโลเมตร แมนาสายนไหลจากภเขาหมาลยผานทราบสงฉานแลวลงส
ทะเลอนดามนทอาวเมาตะมะ (Gulf of Martaban) ในรฐมอญ แมนาทงหลายนนตางเปนสายนาสาคญท
กอใหเกดพนทราบลมนาอนอดมสมบรณของประเทศเมยนมาร (วรช นยมธรรม 2551)
3.1.2 จานวนประชากร ชวงอาย และ ชนกลมนอย
ประเทศเมยนมารมประชากรประมาณ 58,000,000 คน3 ในป พ.ศ. 2554 โดยแบงเปนชาตพนธ
เมยนมารรอยละ 68 ไทใหญรอยละ 9 กะเหรยงรอยละ 7 ยะไขรอยละ 3.50 จนรอยละ 2.50 มอญ รอยละ 2
คะฉน รอยละ 1.50 อนเดยรอยละ 1.25 ชนรอยละ 1 คะยารอยละ 0.75 และชนชาตอน ๆ รอยละ 4.50
โครงสรางประชากรสวนใหญ รอยละ 67.5 อยในวยทางาน และรอยละ 27.5 อยในวยเดก (แผนภมท 3.1) สงผล
ใหแรงงานในเมยนมารยงคงเปนกลไกสาคญในการพฒนาเศรษฐกจอกตอไปอยางนอย 30 ป
3 คมอคนไทยในเมยนมาร สถานเอกอครราชทต ณ กรงยางกง พ.ศ. 2553
Page 47
26
ตารางท 3.1
ดชนชวดทางสงคม
รายการขอมล ชวงเวลา (พ.ศ.) หนวย ขอมล
อตราขยายตวประชากร (อตราเฉลยรายป) 2553-2558 รอยละ 0.8-1.07
อตราขยายตวประชากรในเขตเมอง (อตราเฉลยรายป) 2553-2558 รอยละ 2.5
อตราขยายตวประชากรในเขตชนบท (อตราเฉลยรายป) 2553-2558 รอยละ -0.1
สดสวนของประชากรในเขตเมอง 2555 รอยละ 33.2
สดสวนประชากรชวงอาย 0-14 ป 2555 รอยละ 24.8
สดสวนประชากรอายมากกวา 60 ป (หญง/ชาย ตอประชากรรวม) 2555 รอยละ 9.1/7.8
สดสวนเพศ (จานวนเพศชาย ตอ หญง 100 คน) 2555 คน 97.1
ชวงอายของชวตของประชากร หญง/ชาย 2553-2558 ป 67.9/64.1
อายเฉลยของประชากร 2554 ป 29.9
อตราการเสยชวตของเดกแรกเกด (ตอการคลอดบตร 1,000 ราย) 2553-2558 คน 44.8
อตราการมบตร (จานวนบตรตอประชากรเพศหญง) 2553-2558 คน 1.9
อตราการรหนงสอ (อานออกเขยนได ณ อาย 15 ป) 2551 รอยละ 89.9
ทมา : UN Data, CIA World Factbook
แผนภมท 3.1
ทมา: UN Data
โครงสรางประชากรเมยนมารป พ.ศ. 2554 แบงตามชวงอาย
วยทางาน 15-64 ป 67.5%
วยเดก 0-14 ป 27.5%
วยชรา > 65 ป 5%
Page 48
27
3.1.3 การเมองการปกครอง
ประเทศเมยนมารไดรบเอกราชจากองกฤษใน พ.ศ. 2491 หลงจากนนประเทศเมยนมารประสบ
ปญหาทางการเมองการปกครองจนเผชญกบหนงในสงครามกลางเมองทยดเยอทสดทามกลางกลมชาตพนธทม
อยมากมายซงยงแกไมตก ตงแต พ.ศ. 2505 ถง 2554 ประเทศเมยนมารอยภายใตระบอบเผดจการทหาร คณะ
ผยดอานาจการปกครองถกยบอยางเปนทางการใน
พ.ศ. 2554 หลงการเลอกตงทวไปใน พ.ศ. 2553
และมการตงรฐบาลพลเรอนในนามแทน แตทหาร
ยงมอทธพลอยมาก ปจจบนประเทศเมยนมารม
รปแบบการปกครองแบบสาธารณรฐ มรฐสภาท
สมาชกมาจากการเลอกตง ซงประกอบดวยสภา
ประชาชน สภาชาตพนธ และสภาทองถน โดยม
ประธานาธบดเปนประมขประเทศและหวหนา
รฐบาล ปจจบนคอ นายเตง เสง (U Thein Sein)
ดารงตาแหนงประธานาธบด ซงเปนประมขและ
หวหนารฐบาล ตงแตวนท 30 มนาคม พ.ศ. 2554
ซงพลเอกอาวโส ตาน ฉวย (Senior General
Than Shwe) อดตประมข ซงยงคงดารงยศทาง
ทหาร แตไมไดดารงตาแหนงทางกฎหมายตาม
รฐธรรมนญเมยนมาร
ภาพประกอบท 3.3 แสดงใหเหนวาประเทศ
เมยนมารแบงเขตการปกครองในระดบภมภาค
ออกเปน 7 เขต (Region) สาหรบพนทซงประชากร
สวนใหญเปนกลมชาตพนธเมยนมาร (ตารางท 3.2)
และ 7 รฐ (States) สาหรบพนทซงประชากร
สวนใหญเปนชนกลมนอย (ตารางท 3.3)
ภาพประกอบท 3.3
แผนทประเทศเมยนมารแบงตามเขตการปกครอง
Page 49
28
ตารางท 3.2
ขอมลภมศาสตรและประชากรใน 7 เขตทมประชากรสวนใหญเชอสายเมยนมาร
เขต (Region) เมองเอก พนท (km²) ประชากร
1. เขตตะนาวศร (Tanintharyi) ทวาย 43,328 1,327,400
2. เขตพะโค (Bago) พะโค 39,404 5,014,000
3. เขตมณฑะเลย (Mandalay) มณฑะเลย 37,023 6,442,000
4. เขตมาเกว (Magway) มาเกว 44,819 4,464,000
5. เขตยางกง (Yangon) ยางกง 10,170 (ณ พ.ศ. 2542) 5,420,000
6. เขตสะกาย (Sagaing) สะกาย 93,527 (ณ พ.ศ. 2539) 5,300,000
7. เขตอรวด (Ayeyarwady) พะสม 35,138 6,663,000
ทมา: ศนยมานษยวทยาสรนธร (องคกรมหาชน)
ตารางท 3.3
ขอมลภมศาสตรและประชากรใน 7 รฐทมประชากรสวนใหญเปนชนกลมนอย
รฐ (States) เมองเอก พนท (km²) ประชากร
1. รฐคะฉน (Kachin) มตจนา 89,041 1,200,000
2. รฐคะยา (Kayah) หลอยกอ 11,670 259,000
3. รฐคะยน หรอ รฐกะเหรยง (Kayin) พะอาน 30,383 1,431,377
4. รฐฉาน หรอรฐไทใหญ (Shan) ตองย 155,800 (ณ พ.ศ. 2542) 4,702,000
5. รฐชน (Chin) ฮาคา 36,018 (ณ พ.ศ. 2548) 538,000
6. รฐมอญ (Mon) เมาะลาเลง 12,155 2,466,000
7. รฐยะไข (Rakhine) ซตตเว 36,780 2,698,000
ทมา: ศนยมานษยวทยาสรนธร (องคกรมหาชน)
Page 50
29
3.1.4 ภาษา วฒนธรรม ประเพณ
วฒนธรรมของเมยนมารไดรบอทธพลทงจากมอญ จน อนเดย และไทยมาชานาน ดงสะทอนใหเหน
ในดานภาษา ดนตร และอาหาร สาหรบศลปะของเมยนมารนนไดรบอทธพลจากวรรณคดและพระพทธศาสนา
นกายเถรวาทมาตงแตครงโบราณ ดานการแตงกาย ชาวเมยนมารทงหญงและชายนยมนงโสรง เรยกวา ลองย
สวนการแตงกายแบบโบราณเรยกวา ลนตยาอชก
ภาษาราชการคอภาษาเมยนมาร และเมยนมารมภาษาหลกทใชงานในประเทศถงอก 18 ภาษาโดย
แบงตามตระกลภาษา ดงน
1) ตระกลภาษาออสโตรเอเชยตก ไดแก ภาษามอญ ภาษาปะหลอง ภาษาปลง (ปะลง)
ภาษาปะรวก (สาเนยงมาตรฐานของภาษาวา) และภาษาวา
2) ตระกลภาษาจน-ทเบต ไดแก ภาษาเมยนมาร (ภาษาทางการ) ภาษากะเหรยง ภาษาอารากน (ยะไข) ภาษาจงผอ (กะฉน) และภาษาอาขา
3) ตระกลภาษาไท-กะได ไดแก ภาษาไทใหญ (ฉาน) ภาษาไทลอ ภาษาไทขน ภาษาไทคาต
มผพดหนาแนนในรฐฉานและรฐกะฉน สวนภาษาไทยถนใต ภาษาไทยกลาง และภาษาไทยถนอสาน มผพด
ในเขตตะนาวศร
4) ตระกลภาษามง-เมยน ไดแก ภาษามงและภาษาเยา (เมยน)
5) ตระกลภาษาออสโตรนเชยน ไดแก ภาษามอเกนและภาษามาเลย ในเขตตะนาวศร
ประชาชนเมยนมารสวนใหญนบถอศาสนาพทธ โดยมสดสวนศาสนาพทธรอยละ 90 ศาสนาครสตรอยละ 5 และศาสนาอสลามรอยละ 3.8 และอน ๆ รอยละ 1.2
3.2 ภาพรวมเศรษฐกจของเมยนมาร
3.2.1 โครงสรางทางเศรษฐกจและสถตทางเศรษฐกจทสาคญ ประเทศเมยนมารมระบบเศรษฐกจทพงพาภาคการเกษตรและทรพยากรธรรมชาตเปนหลก และ
สหประชาชาตไดจดใหเปนหนงในประเทศในกลมประเทศพฒนานอยทสด (Least Developed Country: LDC)
ในโลก
ในป พ.ศ. 2556 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Products: GDP) ของ
เมยนมาร อยทระดบ 56.4 พนลานเหรยญสหรฐฯ เพมขนรอยละ 7.5 เมอเทยบกบปทผานมา อตราการวางงาน
อยทระดบรอยละ 4 อตราเงนเฟอรอยละ 5.8 ซงสงขนจากปทผานมา (รอยละ 2.8) และมหนตางประเทศ
รอยละ 19 ของ GDP (ตารางท 3.4) นอกจากน ธนาคารพฒนาเอเชย 3
4ไดประมาณการอตราการเตบโตเศรษฐกจ
ของเมยนมารสาหรบป พ.ศ. 2557 และ 2558 ไวทรอยละ 7.8 ตอป โดยคาดวาอตราเงนเฟอจะอยทประมาณ
รอยละ 6.6 – 6.9
4 http://www.adb.org/countries/myanmar/economy
Page 51
30
ตารางท 3.4 ภาพรวมสถตทางเศรษฐกจทสาคญของเมยนมาร ระหวางป พ.ศ. 2553 – 2556
รายการ / ป พ.ศ. 2553 2554 2555 2556 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) (พนลานเหรยญสหรฐฯ) 49.6 56.2 55.82
56.4
อตราการขยายตวของเศรษฐกจ (GDP) (รอยละตอป) 5.3 5.9 7.3
7.5
อตราการวางงาน (รอยละตอป) 4.0 4.0 4.0 …
อตราเงนเฟอ (รอยละตอป) 8.2 2.8 2.8 2 …
การนาเขา (ลานเหรยญสหรฐฯ)1 8,829 10,228 10,345 2 11,947 การนาเขา (รอยละของ GDP) 17.8 18.2 18.6 2 21.2 การสงออก (ลานเหรยญสหรฐฯ) 1 (8,184) (10,437) (12,464) 2 (13,992) การสงออก (รอยละของ GDP) (16.5) (18.6) (22.4) 2 (24.8) หนตางประเทศ (รอยละของ GDP) 29.0 27.3 24.2 2 19.0
ทมา: ธนาคารพฒนาเอเชย
หมายเหต: 1 ขอมลจากธนาคารกลางของเมยนมาร
2 ขอมลประมาณการ
โครงสรางการผลตของเมยนมารสวนใหญมาจากภาคเกษตรกรรม (คดเปนประมาณรอยละ 43
ของ GDP) รองลงมาคอภาคบรการ (ประมาณรอยละ 37 ของ GDP) ในขณะทภาคอตสาหกรรม (ประมาณรอย
ละ 20 ของ GDP) ยงไมไดรบการพฒนาเทาทควร โดยเมยนมารมเขตเกษตรกรรมอยบรเวณสามเหลยมปาก
แมนาอรวด แมนาสะโตง แมนาทวาย-มะรด โดยมการปลกขาวเจา ปอกระเจา ออย และพชเมองรอนอน ๆ สวน
เขตฉานซงอยตดแมนาโขงมการปลกพชผกจานวนมากและทาเหมองแร สาหรบภาคกลางตอนบนของเมยนมาร
เปนพนททมนามนปโตรเลยมอยมาก ในขณะทภาคตะวนออกเฉยงเหนอมการขดแร หน สงกะส และภาค
ตะวนออกเฉยงใตมการทาเหมองดบก สวนทางตอนใตบรเวณเมองมะรดจะมเพชรและหยกจานวนมาก ภาคเหนอ
มการทาปาไมสกโดยขายหรอสงออกโดยลองมาตามแมนาอรวดเขาสยางกง สวนภาคอตสาหกรรมสวนใหญอย
บรเวณตอนลางของประเทศ เชน ยางกง มะรด และทวาย เปนตน
Page 52
31
แผนภมท 3.2
อตราการขยายตวของเศรษฐกจเมยนมาร (รอยละตอป)
ทมา: Asian Development Outlook 2011: South-South Economic Links.
Asian Development Bank : Unlocking the Potential – Myanmar
อยางไรกด แผนภมท 3.2 จะเหนไดวา เศรษฐกจเมยนมารเรมมการขยายตวดขนอยางเหนไดชด
ในป พ.ศ. 2555 หลงจากทเมยนมารเรมใชนโยบายเปดประเทศทงทางการเมองและเศรษฐกจในชวงป พ.ศ.
2554 สงผลใหเมยนมารมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจทดขนมาก โดยในป พ.ศ. 2555 เมยนมารม GDP อยท
55.8 พนลานเหรยญสหรฐฯ และมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจสงถงรอยละ 7.3 ตอป สงกวาในปทผานมาทม
อตราการขยายตวฯ อยทรอยละ 5.9 สาหรบอตราในขณะทอตราเงนเฟอมทศทางลดลงจากอดตเมยนมารเคยม
อตราเงนเฟอทสงมาก โดยในป พ.ศ. 2549 มอตราเงนเฟอสงถงรอยละ 26.3 และสงสดทรอยละ 32.9 ในป พ.ศ.
2550 จากนนอตราเงนเฟอในเมยนมารเรมลดลงจนในป พ.ศ. 2555 เมยนมารมอตราเงนเฟออยรอยละ 2.8
3.2.2 ภาพรวมการคาระหวางประเทศของเมยนมาร
ในชวงป พ.ศ. 2550 – 2554 เมยนมารมโครงสรางดลการคาเกนดลมาโดยตลอด (ตารางท 3.5)
โดยเฉพาะในป พ.ศ. 2552 ทดลการคาเกนดลสงสดถง 18,452 ลานเหรยญสหรฐฯ แตแนวโนมการเกนดลการคา
มแนวโนมลดลงมากเนองจากมการนาเขาสงขน
ทงน สนคาสงออกทสาคญของเมยนมาร ไดแก แกสธรรมชาต ไมซง ถวตาง ๆ สงทอ
เครองนงหม อญมณ แรธาต ยาง อาหารทะเล สวนสนคานาเขาทสาคญ ไดแก เครองจกร เสนใยสงเคราะห โลหะ
และผลตภณฑจากโลหะ นามนดบ เหลก อปกรณขนสง และวตถดบการผลต (ADB, 2013)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556
รอยละ
ป พ.ศ.
Page 53
32
ตารางท 3.5 มลคาการคาของเมยนมารกบตางประเทศ ระหวางป พ.ศ. 2550-2554
หนวย : ลานเหรยญสหรฐฯ
รายการ/พ.ศ. 2550 2551 2552 2553 2554 อตราการเปลยนแปลง (รอยละ)
2551 2552 2553 2554
มลคาการคารวม 53,716 61,902 64,127 84,615 98,051 15.2 3.6 32.0 15.9
มลคาการสงออก 35,297 37,028 41,289 49,107 49,288 4.9 11.5 18.9 0.4
มลคาการนาเขา 18,419 24,874 22,837 35,508 48,764 35.0 -8.2 55.5 37.3
ดลการคา 16,878 12,154 18,452 13,598 524 -28.0 51.8 -26.3 -96.1 ทมา: ADB, Key Indicators for Asia and the Pacific 2013
3.2.3 การคาระหวางไทยกบเมยนมาร และการคาชายแดน
สาหรบการคาระหวางประเทศไทยกบประเทศเมยนมาร พบวา เมยนมารเปนคคาอนดบท 6 ของ
ไทยในอาเซยนรองจากมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร เวยดนาม ฟลปปนส และเปนคคาอนดบท 18 ของไทย
ในโลก เมอพจารณาดานการสงออก พบวาเมยนมารเปนตลาดสงออกอนดบท 8 ของไทยในอาเซยนรองจาก
มาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร เวยดนาม ฟลปปนส กมพชา และสปป.ลาว และเปนตลาดสงออกอนดบท 20 ของ
ไทยในโลก และเมอพจารณาดานการนาเขา พบวาเมยนมารเปนแหลงนาเขาอนดบท 4 ของไทยในอาเซยน
รองจากมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร และเปนแหลงนาเขาอนดบท 15 ของไทยจากทวโลก (กรมเจรจาการคา
ระหวางประเทศ, กรกฎาคม 2556)
ทงน ในชวง 8 ปทผานมา (ตารางท 3.6) ปรมาณการคารวมของไทยกบเมยนมารมมลคาเพมสงขน
อยางตอเนอง โดยประเทศไทยเปนฝายขาดดลการคากบเมยนมารมาโดยตลอด โดยมการนาเขาจากเมยนมารสง
กวาการสงออกไปเมยนมาร แตมแนวโนมการขาดดลลดลงเรอย ๆ โดยในป พ.ศ. 2556 ไทยสงออกไปเมยนมาร
คดเปนมลคา 3,788.47 ลานเหรยญสหรฐฯ นาเขาจากเมยนมารคดเปนมลคา 4,032.93 ลานเหรยญสหรฐฯ
สงผลใหไทยขาดดลการคากบเมยนมารคดเปนมลคา 244.46 ลานเหรยญสหรฐฯ โดยมปรมาณการคารวมทงสน
7,821.40 ลานเหรยญสหรฐฯ อยางไรกด มขอนาสงเกตวาสถานการณดานดลการคาของไทยกบเมยนมารอาจม
การเปลยนแปลงจากขาดดลมาเปนเกนดลได โดยพจารณาไดจากในชวงครงปแรกของป พ.ศ. 2557 (มกราคม –
มถนายน) ทพบวา ไทยเรมเปนฝายเกนดลการคาคดเปนมลคา 407.94 ลานเหรยญสหรฐฯ เมอเทยบกบชวงเวลา
เดยวกนของปกอน
Page 54
33
ตารางท 3.6 การคาระหวางไทยกบเมยนมาร ระหวางป พ.ศ. 2549 - 2557 (ม.ค. - ม.ย.)
หนวย: ลานเหรยญสหรฐฯ
ป พ.ศ. ปรมาณการคารวม สงออก นาเขา ดลการคา
มลคา % Δ มลคา % Δ มลคา % Δ
2549 3,077.40 756.30 2,321.10
2550 3,259.90 5.9% 958.50 26.7% 2,301.40 -0.8% -1,342.90
2551 4,707.50 44.4% 1,331.30 38.9% 3,376.20 46.7% -2,044.90
2552 4,326.30 -8.1% 1,544.70 16.0% 2,781.60 -17.6% -1,236.90
2553 4,886.86 13.0% 2,072.96 34.2% 2,813.90 1.2% -740.94
2554 6,331.72 29.6% 2,845.92 37.3% 3,485.80 23.9% -639.88
2555 6,801.06 7.4% 3,127.05 9.9% 3,674.01 5.4% -546.96
2556 7,821.40 15.0% 3,788.47 21.2% 4,032.93 9.8% -244.46
2556 (ม.ค.-ม.ย.) 3,856.78
1,918.04
1,938.74
-20.70
2557 (ม.ค.-ม.ย.) 3,859.90 0.1% 2,133.92 11.3% 1,725.98 -11.0% 407.94
หมายเหต : % Δ = % การเปลยนแปลง ทมา: ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย โดยความรวมมอจากกรมศลกากร
สาหรบสนคาสงออกสาคญของไทยไปยงเมยนมาร 10 อนดบแรก (ตารางท 3.7) พบวา ประเทศไทย
สงออกนามนสาเรจรปเปนอนดบหนง รองลงมาไดแกเครองดม เครองจกรกลและสวนประกอบ ปนซเมนต เหลก
เหลกกลา และผลตภณฑ รถยนต อปกรณ และสวนประกอบ เคมภณฑ ผาผน เครองสาอาง สบ และผลตภณฑ
รกษาผว และผลตภณฑขาวสาลและอาหารสาเรจรป ตามลาดบ
Page 55
34
ตารางท 3.7 สนคาสาคญ 10 อนดบแรกทไทยสงออกไปเมยนมาร
มลคา : ลานบาท อตราขยายตว (%)
รายการ/ป พ.ศ. 2554 2555 2556
2556 (ม.ค.-ม.ย.)
2557 (ม.ค.-ม.ย.)
2554 2555 2556 2556
(ม.ค.-ม.ย.) 2557
(ม.ค.-ม.ย.)
1. นามนสาเรจรป 12,291.4 14,203.9 15,083.0 7,284.0 8,925.8 19.77 15.56 6.19 -1.55 22.54
2. เครองดม 7,405.4 9,600.5 9,548.6 5,073.9 7,211.4 50.40 29.64 -0.54 -0.56 42.13
3. เครองจกรกลและสวนประกอบของเครองจกรกล
7,609.4 5,825.6 8,150.8 4,769.2 6,091.4 344.71 23.44 39.91 43.58 27.72
4. ปนซเมนต 3,626.7 5,044.4 6,049.9 3,013.0 3,910.5 -23.32 39.09 19.93 23.61 29.78
5. เหลก เหลกกลาและผลตภณฑ
4,351.2 4,949.1 5,915.5 3,248.5 2,730.3 23.89 13.74 19.53 63.04 -15.95
6. รถยนต อปกรณและสวนประกอบ
4,214.2 2,511.4 4,624.8 1,349.7 2,474.4 82.39 40.41 84.15 -2.19 83.33
7. เคมภณฑ 3,311.6 3,954.0 4,271.4 2,019.8 2,334.9 9.47 19.40 8.03 3.04 15.60
8. ผาผน 2,910.6 3,202.5 4,182.9 1,841.5 2,314.0 26.40 10.03 30.61 23.95 25.66
9. เครองสาอาง สบ และผลตภณฑรกษาผว
2,760.5 3,121.5 3,727.6 1,822.0 2,278.4 32.18 13.08 19.42 28.35 25.05
10. ผลตภณฑขาวสาลและอาหารสาเรจรปอน ๆ
2,555.1 3,090.4 3,468.2 1,603.4 2,085.1 27.11 20.95 12.23 11.51 30.04
รวม 10 รายการ 51,036.1 55,503.1 65,022.6 32,024.9 40,356.0 38.40 8.75 17.15 14.64 26.01
อน ๆ 34,843.9 41,020.4 49,498.1 24,445.1 28,448.3 21.18 17.73 20.67 23.59 16.38 รวมทงสน 85,880.0 96,523.5 114,520.7 56,470.1 68,804.3 30.85 12.39 18.65 18.35 21.84
ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย โดยความรวมมอของกรมศลกากร
สาหรบการนาเขาสนคาจากเมยนมาร 10 อนดบแรก (ตารางท 3.8) พบวา ประเทศไทยนาเขาแกส
ธรรมชาตจากเมยนมารสงเปนอนดบหนง รองลงมาไดแก ไมซง ไมแปรรปและผลตภณฑ นามนดบ สตวมชวตท
ไมไดใชทาพนธ ผก ผลไมและของปรงแตงจากผก ผลไม สนแรโลหะอน ๆ เศษโลหะและผลตภณฑ เนอสตว
สาหรบการบรโภค พชและผลตภณฑจากพช เครองจกรกลและสวนประกอบ และเคมภณฑ ตามลาดบ
Page 56
35
ตารางท 3.8 สนคาสาคญ 10 อนดบแรกทไทยนาเขาจากเมยนมาร
มลคา : ลานบาท อตราขยายตว (%)
รายการ / ป พ.ศ.
2554 2555 2556 2556 (ม.ค.-ม.ย.)
2557 (ม.ค.-ม.ย.)
2554 2555 2556 2556 (ม.ค.-ม.ย.)
2557 (ม.ค.-ม.ย.)
1. แกสธรรมชาต 100,603.3 106,970.1 112,662.5 53,270.6 48,931.9 21.24 6.33 5.32 23.43 -8.14
2. ไมซง ไมแปรรปและผลตภณฑ
1,700.2 2,465.0 2,852.6 1,551.0 2,062.8 -26.79 44.98 15.72 14.06 32.99
3. นามนดบ - - 1,953.7 - 1,408.2 - - - - -
4. สตวมชวตไมไดทาพนธ
307.4 443.6 990.8 404.1 875.6 73.17 44.32 123.32 82.82 116.66
5. ผก ผลไมและของปรงแตงททาจากผก ผลไม
501.8 432.3 828.5 490.2 745.6 -43.81 -13.85 91.64 121.70 52.10
6. สนแรโลหะอน ๆ เศษโลหะและผลตภณฑ
913.0 1,218.7 951.6 481.9 536.6 44.64 33.49 -21.92 -10.94 11.36
7. เนอสตวสาหรบการบรโภค
1,650.8 1,155.0 766.3 412.1 397.3 -11.74 -30.03 -33.65 -38.65 -3.59
8. พชและผลตภณฑจากพช
27.3 381.1 1,154.3 675.8 368.8 -27.83 1,297.74 202.86 857.47 -45.44
9. เครองจกรกลและสวนประกอบ
17.7 12.0 23.0 12.2 210.3 115.71 -32.00 91.12 52.51 1,624.93
10. เคมภณฑ 0.0 0.0 61.2 1.2 157.7 -99.38 -12.90 323,487.30 - 12,835.11
รวม 10 รายการ 105,721.5 113,078.1 122,244.3 57,299.2 55,694.6 18.90 6.96 8.11 23.89 -2.80
อน ๆ 789.5 1,742.1 1,446.6 604.8 550.1 -26.93 120.65 -16.96 -21.69 -9.03
รวมทงสน 106,511.0 114,820.1 123,690.9 57,903.9 56,244.8 18.34 7.80 7.73 23.14 -2.87
ทมา : ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย โดยความรวมมอของกรมศลกากร
ตารางท 3.9 การคาชายแดนไทยกบเมยนมารระหวางป พ.ศ. 2550-พฤษภาคม 2556
หนวย : ลานบาท
ทมา: ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย โดยความรวมมอจากกรมศลกากร
รายการ 2550 2551 2552 2553 2554 2555 ม.ค.-พ.ค.2556
มลคาการคารวม 113,074.00 156,285.00 134,766.40 137,869.29 164,375.26 180,471.53 79,461.48
มลคาการสงออก 33,043.00 43,859.00 42,604.39 50,854.43 60,599.26 69,975.66 33,423.99
มลคาการนาเขา 80,031.00 112,426.00 92,162.01 87,014.86 103,776.00 110,495.87 46,037.49
ดลการคา -46,988.00 -68,567.00 -49,557.62 -36,160.43 -43,176.74 -40,520.21 -12,613.50
Page 57
36
สาหรบการคาตามแนวชายแดนระหวางประเทศไทยกบเมยนมารนน พบวา มโครงสรางการคาคลายคลง
กบการคาระหวางไทย-เมยนมาร ในภาพรวม โดยในชวง 6-7 ปทผานมา (พ.ศ. 2550-พฤษภาคม พ.ศ. 2556)
(ตารางท 3.9) พบวา ประเทศไทยเปนฝายขาดดลการคาชายแดนกบเมยนมารอยางตอเนองแตมแนวโนมขาดดล
ลดลง โดยในป พ.ศ. 2555 มลคาการคาชายแดนระหวางไทย-เมยนมาร มมลคารวมทงสน 180,471.53 ลานบาท
แบงเปนการสงออกคดเปนมลคา 69,975.66 ลานบาท และการนาเขาคดเปนมลคา 110,495.87 ลานบาท สงผล
ใหขาดดลการคามลคา 40,520.21 ลานบาท และ 5 เดอนแรกของป 2556 (ตงแตมกราคม-พฤษภาคม 2556)
มลคาการคาชายแดนระหวางไทย-เมยนมาร มมลคารวมทงสน 79,461.48 ลานบาท แบงเปนการสงออกคดเปน
มลคา 33,423.99 ลานบาท และการนาเขาคดเปนมลคา 46,037.49 ลานบาท สงผลใหขาดดลการคามลคา
12,613.50 ลานบาท ทงน สนคาสงออกของไทยสาคญตามแนวชายแดนกบเมยนมารสวนใหญไดแก นามนดเซล
เครองดมทมแอลกอฮอล นามนเบนซน เครองดมทไมมแอลกอฮอล ผาผนและดาย ผลตภณฑเหลกและเหลกกลา
เครองจกรทใชในการกอสรางและสวนประกอบ เหลกและเหลกกลา บะหมกงสาเรจรปและอาหารสาเรจรป
นามนปาลม เปนตน ในขณะทสนคานาเขาสาคญจากเมยนมารตามแนวชายแดนทสาคญ ไดแก แกสธรรมชาต
พชนามนและผลตภณฑ สตวนา โค กระบอ สกร แพะ แกะ ผลตภณฑไมอน ๆ สนแรโลหะอน ๆ เศษโลหะและ
ผลตภณฑ ผลไม ผก และของปรงแตงจากผลไมและผก ไมซง ปลาทนาสด แชเยน แชแขง เปนตน (กรมเจรจา
การคาระหวางประเทศ, กรกฎาคม พ.ศ. 2556)
3.3 สถตและรปแบบการลงทนของนกลงทนตางชาตในเมยนมาร
แมวาประเทศเมยนมารจะยงไมเปดประเทศโดยสมบรณ แตในทางตรงกนขาม เมยนมารพยายามแสวงหา
ความมงคงทางเศรษฐกจใหกบประเทศของตน ทงนเพอใหประชาชนภายในประเทศมรายไดและดารงชวตทดขน
ประกอบกบความอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาต อาท พลงงานธรรมชาต แรธาตตาง ๆ รวมทงทรพยากร
ปาไม เปนตน อกทงกระแสการพฒนาเศรษฐกจของประเทศในภมภาคเดยวกนทาใหประเทศเมยนมารตองมการ
ปรบเปลยนนโยบายดานการคาลงทน โดยมการจดตงสานกงานสงเสรมการลงทน (Directorate of Investment
and Company Administration: DICA) และคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Myanmar Investment
Commission: MIC) ขนเพอสงเสรมการลงทนภายในประเทศและอานวยความสะดวกตอการลงทนของนกลงทน
ตางชาต เพอพฒนาเทคโนโลย วทยาการ ตลอดจนสรางรายไดซงเปนเงนตราตางประเทศ เขามาสประเทศ
เมยนมารใหมากยงขน
3.3.1 มลคาการลงทนจากตางประเทศ
เมยนมารไดรบความสนใจจากนกลงทนตางประเทศ แผนภมท 3.3 แสดงใหเหนวาตงแตป
พ.ศ. 2553 การลงทนจากตางประเทศในเมยนมารมมลคาเพมสงขน นอกจากนธนาคารพฒนาเอเชยไดประมาณ
การวามลคาการลงทนทางตรงในเมยนมารจะสงขนตอเนองในป พ.ศ. 2557 และ 2558
Page 58
37
แผนภมท 3.3
มลคาการลงทนจากตางประเทศในเมยนมาร ตงแตป พ.ศ. 2553 - 2558 (ประมาณการ)
ทมา: http://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/document/EAP/Myanmar/Myanmar_Economic_Monitor_October_2013.pdf
สาหรบนกลงทนในเมยนมารนนมาจากหลายภมภาค ตารางท 3.10 แสดงใหเหนวา ณ วนท 30
มถนายน พ.ศ. 2557 นกลงทนทมมลคาการลงทนสะสมมากทสดในเมยนมารมาจากสาธารณรฐประชาชนจน โดย
มการลงทน 45 บรษท มลคาสงถง 14.14 พนลานเหรยญสหรฐฯ รองลงมาคอ ฮองกง มการลงทน 62 บรษท
มลคา 6.4 พนลานเหรยญสหรฐฯ สงคโปร จานวน 82 บรษท มลคา 4.5 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดยมไทยเปน
ลาดบท 4 ดวยจานวนบรษททดาเนนกจการแลวในเมยนมาร 38 บรษท มลคารวม 3.00 พนลานเหรยญสหรฐฯ
นอกจากน หากนบมลคารวมของบรษททไดรบอนมตจาก DICA ทงทดาเนนกจการแลวและอย
ระหวางการเตรยมการตงกจการ จนถงวนท 30 มถนายน พ.ศ. 2557 พบวา ลาดบท 1 ยงคงเปนนกลงทนจาก
สาธารณรฐประชาชนจน จานวน 65 บรษท รวมมลคา 14.25 พนลานเหรยญสหรฐฯ ลาดบท 2 คอนกลงทนไทย
จานวน 74 บรษท รวมมลคา 10.11 ลานเหรยญสหรฐฯ ลาดบตอ ๆ มา คอ ฮองกง สงคโปร สหราชอาณาจกร
เกาหลใต และ มาเลเซย ทงน สงเกตไดวามนกลงทนใหมทเปนรายใหญทไดรบอนมตและอยระหวางเตรยมการ
ลงทน คอ สหรฐอมเรกา และเดนมารค
ในภาพรวมแลว หากพจารณาการลงทนจากสมาชกอาเซยน พบวา ประเทศไทยเปนผเขาไปลงทนใน
เมยนมารมากเปนอนดบหนง รองลงมาไดแกสงคโปร มาเลเซย และเวยดนาม อยางไรกตาม หากสงเกตจากมลคา
โครงการทไดรบอนมตแลว พบวาสหรฐอเมรกา ซงเปนนกลงทนรายใหญ และนกลงทนจากยโรป อาท
สหราชอาณาจกร เยอรมน เนเธอรแลนดฝรงเศส ไดเรมเขามามบทบาทในการลงทนในเมยนมารมากยงขน
แสดงใหเหนวาการแขงขนในการแยงตลาดทรพยากรและแรงงานในเมยนมารจะมแนวโนมเพมมากขน
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
2553 2554 2555 2556 2557e 2558e
ลานเหรยญสหรฐฯ
ป พ.ศ.
Page 59
38
ตารางท 3.10 นกลงทนตางชาตทเขาไปลงทนในเมยนมาร แยกรายประเทศ ณ 30 มถนายน พ.ศ. 2557
ลาดบ ประเทศ บรษททดาเนนกจการ ณ 30 มถนายน 2557 บรษททไดรบอนมต ณ 30 มถนายน 2557 ลาดบ
จานวน มลคาการลงทน (ลานเหรยญสหรฐฯ)
รอยละ จานวน มลคาการลงทน (ลานเหรยญสหรฐฯ)
รอยละ
1 สาธารณรฐประชาชน
45 14,172.956 38.67 65 14,251.327 30.50 1
2 ฮองกง 62 6,451.728 17.60 79 6,544.787 14.01 3
3 สงคโปร 82 4,548.423 12.41 118 4,885.620 10.46 4
4 ไทย 38 3,006.330 8.20 74 10,114.090 21.65 2
5 เกาหลใต 83 3,000.964 8.19 96 3,072.383 6.58 6
6 สหราชอาณาจกร 38 2,608.438 7.12 70 3,160.650 6.77 5
7 มาเลเซย 22 1,054.560 2.88 49 1,652.229 3.54 7
8 เวยดนาม 7 513.186 1.40 7 513.186 1.10 8
9 ฝรงเศส 2 470.360 1.28 3 474.360 1.02 9
10 อนเดย 12 295.946 0.81 13 300.446 0.64 11
11 ญปน 36 230.201 0.63 47 332.894 0.71 10
12 รสเซย 2 94.000 0.26 2 94.000 0.20 17
13 ปานามา 2 55.101 0.15 2 55.101 0.12 19
14 มอรเชยส 2 30.575 0.08 2 30.575 0.07 22
15 ออสเตรเลย 2 23.515 0.06 15 99.776 0.21 16
16 อนโดนเซย 3 22.200 0.06 12 241.497 0.52 14
17 เนเธอรแลนด 4 14.636 0.04 7 249.136 0.53 12
18 ไลบเรย 2 14.600 0.04 2 14.600 0.03 24
19 ฟลปปนส 1 6.667 0.02 2 146.667 0.31 15
20 ลกเซมเบอรก 1 5.200 0.01 1 5.200 0.01 29
21 สหรฐอาหรบเอมเรต 1 4.500 0.01 2 45.500 0.10 20
22 บรไนดารสซาลาม 4 5.531 0.02 5 7.571 0.02 27
23 เยอรมน 1 2.500 0.01 2 17.500 0.04 23
24 แคนาดา 3 2.402 0.01 16 41.883 0.09 21
25 ออสเตรย 1 1.000 0.00 2 72.500 0.16 18
26 สปป. ลาว 1 0.883 0.00 1 0.883 0.00 36
27 ซามว 1 3.200 0.01 1 3.200 0.01 32
28 สวเดน 1 14.300 0.04 1 14.300 0.03 25
29 สหรฐอเมรกา - - - 15 243.565 0.52 13
30 เดนมารค - - - 1 13.370 0.03 26
31 ไซปรส - - - 1 5.250 0.01 28
32 มาเกา - - - 2 4.400 0.01 30
33 สวตเซอรแลนด - - - 1 3.382 0.01 31
34 บงคลาเทศ - - - 2 2.957 0.01 33
35 อสราเอล - - - 1 2.400 0.01 34
36 ศรลงกา - - - 1 1.000 0.00 35
รวม 459 36,653.902 100.00 720 46,718.185 100.00
ทมา: http://dica.x-aas.net/dica/home_main
Page 60
39
3.3.2 ภาคธรกจทมการลงทนจากตางประเทศ สาหรบการลงทนจากตางประเทศในเมยนมารนน ตารางท 3.11 แสดงใหเหนวาตงแตเมยนมาร
เปดรบการลงทนจากตางประเทศจนถงเดอนมถนายน พ.ศ. 2557 ไดมโครงการลงทนจากตางประเทศทไดรบ
อนมตแลว รวม 720 บรษท คดเปนมลคาเงนลงทนรวม 46.72 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดยเมอพจารณาตาม
มลคาโครงการทไดรบอนมตแลวสวนใหญอยในสาขาพลงงานไฟฟา (รอยละ 41.28) นามนและแกสธรรมชาต
(รอยละ 30.76) อตสาหกรรมการผลต (รอยละ 8.84) และเหมองแร (รอยละ 6.13) สาหรบบรษททดาเนนการ
แลวมจานวน 459 บรษท คดเปนมลคา 36.65 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดย 4 สาขาใหญทดาเนนการแลวเปน
สาขาเดยวกบทไดรบอนมต
ตารางท 3.11 นกลงทนตางชาตในเมยนมารแยกตามประเภทของธรกจ ณ 30 มถนายน พ.ศ. 2557
นกลงทนตางชาตทดาเนนการในปจจบน นกลงทนตางชาตทไดรบอนมตโครงการจาก DICA
สาขาการลงทน จานวนบรษท
มลคา (ลานเหรยญ
สหรฐฯ)
สดสวน (รอยละ)
สาขาการลงทน จานวนบรษท
มลคา (ลานเหรยญ
สหรฐฯ)
สดสวน (รอยละ)
นามนและแกสธรรมชาต 64 13,630.10 37.19 พลงงานไฟฟา 7 19,284.43 41.28 พลงงานไฟฟา 6 13,254.43 36.16 นามนและแกสธรรมชาต 115 14,372.27 30.76 อตสาหกรรมการผลต 273 2,927.03 7.99 อตสาหกรรมการผลต 362 4,129.44 8.84 เหมองแร 11 2,337.98 6.38 เหมองแร 69 2,863.18 6.13 การขนสงและการสอสาร 15 1,606.52 4.38 โรงแรมและการทองเทยว 55 1,854.90 3.97 โรงแรมและการทองเทยว 40 1,604.56 4.38 การขนสงและการสอสาร 24 1,782.75 3.82 พฒนาอสงหารมทรพย 11 715.57 1.95 พฒนาอสงหารมทรพย 23 1,497.03 3.2 เกษตรกรรม 11 179.96 0.49 ปศสตวและประมง 60 437.67 0.94 นคมอตสาหกรรม 2 179.11 0.49 เกษตรกรรม 14 208.65 0.45 ปศสตวและประมง 12 178.26 0.49 นคมอตสาหกรรม 3 193.11 0.41 บรการอนๆ 14 40.36 0.11 บรการอนๆ 16 56.99 0.12 กอสราง 2 37.77 0.08 รวม 459 36,653.90 100.00 รวม 720 46,718.18 100.00
ทมา http://dica.x-aas.net/dica/
ในสวนของประเทศไทย ธรกจทเขาไปลงทนในเมยนมารอยในสาขานามนและแกสธรรมชาต โรงแรมและการทองเทยว อตสาหกรรมการเกษตรและเกษตรแปรรป อตสาหกรรมการผลต อาท หมอแปลงไฟฟา ไมแปรรป สนคาอปโภคบรโภคตาง ๆ นอกจากนยงม สาขานคมอตสาหกรรม พฒนาอสงหารมทรพย กอสราง ขนสงและโลจสตกส (ตารางท 3.12)
Page 61
40
ตารางท 3.12 รายชอบรษทไทยทเขาไปลงทนในประเทศเมยนมาร ตงแตปพ.ศ. 2531 -2552
ลาดบ ชอบรษท สาขาการลงทน
1 บรษท ปตท. นามนและแกส 2 บรษท ปตท.สผ สารวจแหลงแกส 3 บรษท การบนไทย ขนสง (ทางอากาศ) 4 บรษทเอกรฐวศวกรรม ธรกจวศวกรรม 5 กลมโอสถสภา เครองดม 6 กลมเจรญโภคภณฑ การเกษตร 7 บรษทเนสทเล ฟดส สนคาบรโภค 8 บรษทอตาเลยนไทย กอสรางและขนสง 9 นคมอตสาหกรรมโรจนะ นคมอตสาหกรรม 10 กลมพนธเลศ ใบหยก โรงแรม 11 เครอดสตธาน โรงแรม 12 บรษทแบลคแคนยอน รานอาหาร 13 รานอาหารสวสด รานอาหาร 14 บรษท Impex agro-Livestock การเกษตร
ทมา : สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนและหอการคาจงหวดตาก 3.4 แผนพฒนาประเทศของสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร หลงจากประเทศเมยนมารเรมเปดประเทศในป พ.ศ. 2551 และเรมพฒนาประเทศตามแผนพฒนาประเทศฉบบท 4 (พ.ศ. 2549/2550-2553/2554)5
3.4.1 เพอขยายอตสาหกรรมดานการเกษตรและอตสาหกรรมอน ๆ ทงนเพอใหบรรลเปาหมายของการเปนประเทศอตสาหกรรม
ซงตงเปาการเตบโตทางเศรษฐกจไวทรอยละ 12 ตอป โดยมเปาหมายหลกในการพฒนาดานตาง ๆ ดงน คอ
3.4.2 พฒนาพลงงานไฟฟาและพลงงานดานอน ๆ เพอใหสอดรบกบการขยายตวดานอตสาหกรรม
3.4.3 ใหการสนบสนนดานการเกษตร ปศสตว และการประมง เพอตอบสนองความตองการภายในประเทศใหเพยงพอ ตลอดจนเพอการสงออก
3.4.4 เพอเรงรดผลผลตดานเกษตรกรรมใหตรงตามเปาทวางไว
3.4.5 ขยายพนทเพาะปลกเพมขนเพอประโยชนดานเกษตร
3.4.6 เพอเพมผลผลตดานนามนเพอการบรโภคและเครองยนต
3.4.7 สนบสนนการใชประโยชนดานพลงงานทดแทนจากพชพลงงาน
3.4.8 สนบสนนการเพมพนทปาไมและพนทสเขยวเพออนรกษสงแวดลอมและธรรมชาต
3.4.9 ขยายการบรการดานการศกษาและสาธารณสขเพอการพฒนาทรพยากรมนษย
5 สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) รวมกบ สถาบนเอเชยศกษา จฬาลงกรณมหาวทยาลย
Page 62
41
3.4.10 พฒนาโครงสรางพนฐานและเครองอานวยความสะดวกในการตดตอเพอการพฒนาดานการคากบนานาประเทศ
3.4.11 พฒนาโครงสรางพนฐานอยางตอเนอง
3.4.12 พฒนาเขตพฒนาพเศษ (Special Development Zone) ใหบรรลเปาประสงค
3.4.13 พฒนาพนทบรเวณชายแดนอยางตอเนอง
3.4.14 พฒนาพนทชนบทอยางตอเนอง
3.4.15 ยกระดบประชาชนใหพนจากความยากจน
3.4.16 พฒนาพนฐานทแขงแกรงของระบบเศรษฐกจและการเงน 3.5 แผนการสงเสรมการลงทนในประเทศของเมยนมาร
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารเปนประเทศทอดมไปดวยพนทในการทาการเกษตร ภาคเกษตรกรรมใน
เมยนมารจงถอเปนภาคสวนทางเศรษฐกจหลกของประเทศ โดยในป พ.ศ. 2554 ภาคเกษตรกรรมมอตราการผลต
สงสดถงรอยละ 38 โดยประมาณของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ และมจานวนแรงงานในภาคการ
เกษตรกรรมถงรอยละ 70 ของจานวนกาลงแรงงานทงหมดของเมยนมาร อยางไรกด รฐบาลเมยนมารไดวางแผน
ทจะยกระดบการผลตภาคอตสาหกรรมใหขนมาแทนทภาคเกษตรกรรม โดยไดกาหนดแผนระยะ 30 ป (พ.ศ.
2543/4-2573/4) เรยกแผนพฒนาภาคอตสาหกรรมนวา “30 Year Industrial Development Plan
(2000/01-2030/31)” เพอเปลยนแปลงการผลตจากภาคเกษตรไปสภาคอตสาหกรรม โดยไดมการตง
คณะกรรมการ 2 ชด ไดแก The Myanmar Industrial Development Committee มรฐมนตรกระทรวง
อตสาหกรรมคนท 1 เปนประธาน และคณะกรรมการการดาเนนการทมรฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม
คนท 2 เปนประธาน โดยมเปาหมายเพอ (1) พฒนาอตสาหกรรมการเกษตร (2) ยกระดบคณภาพและปรมาณ
ของผลผลตภาคอตสาหกรรม (3) ผลตชนสวนเครองจกรใหม ๆ (4) ผลตเครองจกร ชนสวน และเครองมอสาหรบ
โรงงานอตสาหกรรม และ (5) สรางรากฐานทมนคง เพอเปลยนประเทศไปสการเปนประเทศอตสาหกรรม
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดกาหนดยทธศาสตรเพอรองรบเปาหมายเหลานซงไดแก (1) เพอพฒนา
อตสาหกรรมของรฐ ของสหกรณ และของเอกชน (2) เพอกระตนและสนบสนนการพฒนาทรพยากรดาน
การเกษตร (3) เพอสนบสนนอตสาหกรรมทดแทนการนาเขาและกระตนใหผลตเพอการสงออก (4) เพออานวย
ความสะดวกการลงทนจากตางชาต และใหบรการความชวยเหลอทจาเปนแกผลงทนชาวสาธารณรฐแหงสหภาพ
เมยนมารในภาคอตสาหกรรม (5) เพออานวยความสะดวกในการยกระดบระบบเทคโนโลยดานขอมลใหเทาเทยม
กบตางชาต
3.5.1 นคมอตสาหกรรม
ปจจบนรฐบาลเมยนมารไดกาหนดเขตนคมอตสาหกรรมขนมา 26 6
6
พนท เพอใหการสนบสนนเอกชน
ตางประเทศใหเขามาลงทน โดยดาเนนการจดตงแลวเสรจ 19 พนท แบงเปน (1) เขต Yangon 4 พนท
www.dica.gov.mm: Myanmar Investment Guide
Page 63
42
(2) เขต Mandalay 3 พนท (3) เขต Magway 2 พนท (4) เขต Bago 1 พนท (5) เขต Ayeyarwady 3 พนท
(6) เขต Sagaing 3 พนท (7) เขตรฐมอญ 1 พนท (8) เขต Tanintharyi 1 พนท และ (9) เขตรฐฉาน 1 พนท
นอกจากน รฐบาลเมยนมารอยระหวางการดาเนนการจดตงเขตอตสาหกรรมเพมเตมอก 7 พนท ไดแก
(1) Nay Pyi Taw (2) Ponnakyun (3) Myawaddy (4) Phayar Thone Zu (5) Phaan (6) Yadanapone
และ (7) Nantoon อยางไรด ในชวงป พ.ศ. 2555 – 2556 ปรมาณการคาชายแดนของเมยนมารมการขยายตว
อยางกวางขวาง ดงนน รฐบาลจงมนโยบายทจะตงเขตอตสาหกรรมชายแดนท (1) จงหวดทาขเหลก (เมยนมาร)
ซงอยตดกบอาเภอแมสาย จงหวดเชยงราย (ไทย) และ (2) เกาะสอง (เมยนมาร) ซงตดกบกบระนอง (ไทย)
ตลอดจน (3) ทวาย ซงตดกบกาญจนบร นอกจากน เมยนมารไดใหความสาคญกบเขตอตสาหกรรมทผาอน
เมาะลาไย และเมยวด โดยหวงวาเขตอตสาหกรรมทงสามเขตจะชวยในการพฒนาทงดานเศรษฐกจและสงคม
หากพจารณาจากพนทตงจะเหนวาทงสามเขตไมเพยงแตอยในบรเวณชายแดน หากแตตงอยบนเสนทางคมนาคม
สาคญทเชอมระหวาง อนเดย-บงคลาเทศ-จน-เมยนมาร-ไทย โดยเฉพาะเขตเมาะลาไย-เมยวด-แมสอด นน
ยงอยในเสนแนวเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East West Economic Corridor) ภายใต GMS Connectivity
อกดวย ซงจะสามารถขยายไปจนถงเมองดานงของเวยดนาม และออกไปถงทะเลจนใต เปนผลดสาหรบนกลงทน
ไทยทจะสามารถเขาไปลงทนในเขตอตสาหกรรมทง 3 ไดในอนาคต
3.5.2 สาขาการลงทนทไดรบการสงเสรมและอนญาตสาหรบนกลงทนตางชาต
รฐบาลเมยนมารไดกาหนดกจกรรมทางเศรษฐกจทไดรบการสงเสรมและอนญาตสาหรบนกลงทน
ตางชาตตามระเบยบททางการไดวางไว 9 กจการ6
7 ไดแก
1) ดานเกษตรกรรม กระทรวงเกษตรและชลประทานของเมยนมารรบผดชอบการพจารณาและอนมต
โครงการลงทนดานเกษตรกรรม รวมทงกาหนดนโยบายเพอสงเสรมใหเกดการลงทนภาคเกษตรกรรมมากขน
โดยนกลงทนสามารถขอยนอนมตโครงการตามแผนการสงเสรม โดยลกษณะของการลงทนดานเกษตรกรรม อาท
1.1) เพาะปลก ผลต แปรรปและจาหนายพชลมลก (รวมทงมนสาปะหลงและยาสบ)
1.2) ทาไรหรอแปรรปพชเปนยา กาแฟ ชา นามนปาลม พชสวนและจาหนายผลผลตของตนได
2) ดานปศสตวและประมง กระทรวงปศสตวและประมงรบผดชอบการสนบสนนและขยายการลงทน
ของนกลงทนเอกชน ตามนโยบายสงเสรมการพฒนาปศสตวและประมงอยางครบวงจร ขยายผลตผลเพอการ
บรโภคภายในประเทศและสงออก และยกระดบสภาพเศรษฐกจและสงคมในกจการปศสตวและประมง
3) ดานปาไม บรษทคาไมเมยนมาร (Myanmar Timber Enterprise) เปนผรบผดชอบกจการปาไม
ในเมยนมาร นกลงทนตองตดตอเพอทาสญญาการลงทนแบบรวมทน หรอดาเนนกจการดวยตนเองทงหมดโดย
ลกษณะของการลงทนดานปาไม ไดแก (1) ผลตและจาหนายวสดกอสรางพนฐาน เฟอรนเจอร (2) ผลตและ
จาหนายสนคาแกะสลกและงานฝมอจากไมสก (3) ผลต แปรรปและจาหนายไมเนอแขง (นอกเหนอไปจากไมสก
ไมไผ หวายหรอผลตผลจากปา) และ (4) ผลตและจาหนายวสดกอสราง เฟอรนเจอรและผลตภณฑอน ๆ ทใช
ไมเนอแขง (นอกเหนอไปจากไมสก) ไมไผ หวายและผลตผลจากปา
7 คมอ การคาและการลงทนสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย
Page 64
43
4) ดานเหมองแร กระทรวงเหมองแรเปนผรบผดชอบการอนมตโครงการลงทนเหมองแร ตามกฎหมาย
เหมองแร ป พ.ศ. 2537 (ค.ศ. 1994) และระเบยบเหมองแร ป พ.ศ. 2539 (ค.ศ.1996) การลงทนในกจการ
เหมองแร นกลงทนตองมการแบงปนผลผลตและการแบงปนผลกาไรใหแกกระทรวงเหมองแรโดยลกษณะของการ
ลงทนดานเหมองแร อาท สารวจ ผลตและจาหนายแรธาตทไมใชโลหะทใชในอตสาหกรรม เชน ถานหน หนปน
ยปซม ฯลฯ
5) ดานพลงงาน หมายรวมถงกจการผลตไฟฟาจากเขอน นามนและแกสธรรมชาต โดยเฉพาะการผลต
พลงงานจากนามนและแกส ไดรบการสงเสรมใหมการลงทนจากตางชาตมาก เนองจากใชเงนลงทนจานวนมาก
และเทคโนโลยขนสง และใชทรพยากรภายในประเทศทงสน หนวยงานทรบผดชอบการผลตนามนและแกส ไดแก
กระทรวงพลงงาน และบรษทนามนและแกสเมยนมาร จากด (Myanmar Oil and Gas Enterprise: MOGE)
การหาแหลงแกสนอกชายฝงแหงใหม นกลงทนตองทาสญญาการแบงปนผลผลตกบหนวยงานรฐทเกยวของดวย
6) ดานการผลต แบงเปน
6.1) อตสาหกรรมการผลตเพอสงออก ไดแก อตสาหกรรมเกษตร ไมยาง สงกะส (แรทองแดง)
ผลตผลจากทะเล อตสาหกรรมเสอผา สงทอ ไฟฟา รองเทา อตสาหกรรมเบาอน ๆ
6.2) อตสาหกรรมการผลตเพอตลาดในประเทศ ไดแก อตสาหกรรมอาหาร เครองดม อปกรณ
การเกษตร เชน ปย ยาฆาแมลง เครองมอการเกษตร อตสาหกรรมซเมนต อปกรณไฟฟา พลาสตก เหลก และ
บรรจภณฑ หบหอ
7) ดานการทองเทยว เมยนมาร มแหลงทรพยากรธรรมชาตทสวยงามหลายแหง การเตบโตทางการ
ทองเทยวและโรงแรมจงมความจาเปนเพอรองรบอตสาหกรรมทองเทยวโดยเฉพาะรฐบาลสงเสรมใหมชนเรยน
นานาชาตในโรงเรยนการโรงแรมตามเขตทองเทยวสาคญ รวมทงเปดพนททองเทยวแหงใหมทยงไมมโรงแรม
ระดบมาตรฐานนานาชาตเขาไปรองรบ จงเปนโอกาสดตอการกจการทพก บงกะโล สโมสรกอลฟ และสวนสนก
8) ดานการคมนาคมและการสอสาร ตองรวมทนกบรฐบาลเมยนมารเทานน
9) กจการรวมทนกบรฐบาลหรอรฐวสาหกจ ตองไดรบการพจารณาเฉพาะรายกจการ
นบตงแตมนโนยายสงเสรมการลงทนของตางชาต ตงแตป พ.ศ. 2531 เปนตนมา กจการทชาวตางชาต
ใหการลงทนมากยงคงเปนอตสาหกรรมขนาดใหญ ไดแก โรงผลตนามนและแกสธรรมชาต การทาเหมอง
อตสาหกรรมภาคพลงงาน และอตสาหกรรมการผลต ประเทศทลงทนอยางตอเนองเปนอนดบหนงคอ ประเทศจน
จากสถตการลงทนของจนตงแตป พ.ศ. 2547-2548 มการลงทนถงรอยละ 80 ในป พ.ศ. 2549-2550 ลงทน
รอยละ 37.4 และในป พ.ศ. 2551-2552 (เมษายน) ลงทนรอยละ 88.2 จากสดสวนการลงทนตางชาตทงหมด
ในเมยนมาร สวนประเทศไทยมการลงทนอยางตอเนองในเมยนมารเปนอนดบสอง โดยในป พ.ศ. 2548-2549
ไทยมการลงทนในเมยนมารถงรอยละ 99.5
โดยสรปอาจกลาววา รฐบาลสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารมยทธศาสตรในการสนบสนน
ภาคอตสาหกรรมประกอบดวย
1) การสนบสนนใหเอกชนเขามาลงทนเพมขน
2) การสนบสนนการแปรรปรฐวสาหกจ
Page 65
44
3) การกาหนดพนทนคมอตสาหกรรม เพอสนบสนนการลงทนเปน 3 ลกษณะคอ
3.1) เขตนคมอตสาหกรรม 26 พนท
3.2) พนทเขตเศรษฐกจพเศษ 3 แหง ไดแก (1) ทวาย (2) ตละวา และ (3) จาวเพยว
3.3) พนทนคมอตสาหกรรมในบรเวณชายแดน
3.6 สรปภาพรวมเศรษฐกจและการลงทนในประเทศเมยนมาร
ประเทศเมยนมารเปนประเทศทมประชากรประมาณ 58 ลานคน ประกอบดวยกลมคนหลายชาตพนธ
โครงสรางประชากรสวนใหญ รอยละ 67.5 อยในวยทางาน และรอยละ 27.5 อยในวยเดกสงผลใหแรงงานใน
เมยนมารยงคงเปนกลไกสาคญในการพฒนาเศรษฐกจ ประเทศเมยนมารมระบบเศรษฐกจทพงพาภาคการเกษตร
และทรพยากรธรรมชาตเปนหลก และสหประชาชาตไดจดใหเปนหนงในประเทศในกลมประเทศพฒนานอยทสด
(Least Developed Country: LDC) ในโลก
ดานเศรษฐกจป พ.ศ. 2556 ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Products: GDP)
ของเมยนมาร อยทระดบ 56.4 พนลานเหรยญสหรฐฯ เพมขนรอยละ 7.5 เมอเทยบกบปทผานมา อตราการ
วางงานอยทระดบรอยละ 4 อตราเงนเฟอรอยละ 5.8 ซงสงขนจากปทผานมา (รอยละ 2.8) และมหนตางประเทศ
รอยละ 19 ของ GDP นอกจากน ธนาคารพฒนาเอเชย7
8ไดประมาณการอตราการเตบโตเศรษฐกจของเมยนมาร
สาหรบป พ.ศ. 2557 และ 2558 ไวทรอยละ 7.8 ตอป โดยคาดวาอตราเงนเฟอจะอยทประมาณรอยละ
6.6 – 6.9
ดานการคาระหวางประเทศ ประเทศเมยนมารมโครงสรางดลการคาเกนดลมาโดยตลอดระหวางป
พ.ศ. 2550-2554 สาหรบการคาระหวางประเทศกบไทย เมยนมารเปนคคาอนดบท 6 ชองไทยในอาเซยน
โดยในป พ.ศ. 2556 มปรมาณการคารวมระหวางกนจานวน 7,821.40 ลานเหรยญสหรฐฯ และมมลคาการคา
ชายแดนระหวางไทย-เมยนมาร มมลคารวมทงสน 79,461.48 ลานบาท
ดานการลงทน เมยนมารไดรบความสนใจจากนกลงทนตางประเทศจากหลายภมภาครวมถงนกลงทน
ไทย ณ วนท 30 มถนายน พ.ศ. 2557 ไดมโครงการลงทนจากตางประเทศทไดรบอนมตแลว รวม 720 บรษท
คดเปนมลคาเงนลงทนรวม 46.72 พนลานเหรยญสหรฐฯ โดยเมอพจารณาตามมลคาโครงการทไดรบอนมตแลว
สวนใหญอยในสาขาพลงงานไฟฟา นามนและแกสธรรมชาต การผลต เหมองแร โรงแรมและการทองเทยว ขนสง
และการสอสาร สาหรบบรษททดาเนนการแลวมจานวน 459 บรษท คดเปนมลคา 36.65 พนลานเหรยญสหรฐฯ
นกลงทนทมมลคาการลงทนสะสมมากทสดในเมยนมารมาจากสาธารณรฐประชาชนจน รองลงมาคอ ฮองกง
สงคโปร โดยมไทยเปนลาดบท 4 แตหากนบมลคารวมของบรษททไดรบอนมตทงทดาเนนกจการแลวและอย
ระหวางการเตรยมการตงกจการ พบวา ลาดบท 1 ยงคงเปนนกลงทนจากสาธารณรฐประชาชนจน ลาดบท 2 คอ
นกลงทนไทย และ ลาดบตอ ๆ มา คอ ฮองกง สงคโปร สหราชอาณาจกร เกาหลใต และ มาเลเซย
8 http://www.adb.org/countries/myanmar/economy
Page 66
45
บทท 4 : กฎระเบยบ และกระบวนการพจารณาเกยวกบการลงทน
การไปลงทนทาธรกจในตางประเทศจาเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบกฎเกณฑทางกฎหมายและ
กฎระเบยบทเกยวของ ตลอดจนบทบาทและกระบวนการพจารณาของหนวยงานทเกยวของกบการลงทนของ
ตางชาต ในกรณของเมยนมาร นกลงทนชาวตางชาตจาเปนตองมความเขาใจเกยวกบกฎหมายและกฎระเบยบ
หลก ๆ ทเกยวของกบการเขาไปประกอบธรกจประเภทตาง ๆ โดยคณะผวจยไดรวบรวมและสรปสาระสาคญ
เบองตนได ดงน
4.1 กฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของ
การเขาไปลงทนประกอบธรกจในเมยนมารของผประกอบการไทยจาเปนตองมความรความเขาใจเกยวกบ
กฎหมายทเกยวของ ซงหลก ๆ ไดแก กฎหมายการลงทนของตางชาต (Foreign Investment Law 2012: FIL)
อนเปนกฎหมายทมลกษณะคลายคลงกบกฎหมายสงเสรมการลงทน หรอ BOI ของไทย นอกจากน เนองจาก
รฐบาลเมยนมารใหความสนใจเปนอยางมากตอการใหนกลงทนตางชาตเขามาพฒนาเขตพนทเศรษฐกจ จงไดออก
กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ (Myanmar Special Economic Zone Law 2014: SEZ) ขนเพอสงเสรมการ
พฒนาพนททเปนจดยทธศาสตรทางเศรษฐกจทสาคญ นอกจากน ยงมกฎหมายอนทมความสาคญตอการเขาไป
ลงทนชาวตางชาต โดยเฉพาะกฎหมายทเกยวกบการจดตงบรษทเพอประกอบธรกจในเมยนมาร (Myanmar
Companies Act 1914) และระเบยบการลงทนของตางชาต (Foreign Investment Rules 2013) ซงอาจ
มความจาเปนทนกลงทนทสนใจจะเขาไปลงทนในเมยนมารจะตองพจารณาเพอประกอบการตดสนใจ เปนตน
4.1.1 กฎหมายการลงทนของตางชาต (Foreign Investment Law: FIL)
4.1.1.1 ความเปนมา
รฐบาลเมยนมารมนโยบายสงเสรมการลงทนทางตรงจากตางชาต (Foreign Direct
Investment: FDI) และไดประกาศใชกฎหมายการลงทนของตางชาต (Myanmar Foreign Investment Law:
FIL) เมอวนท 30 พฤศจกายน พ.ศ. 2531 ซงมเปาหมายเพอกอใหเกดการพฒนาประเทศ โดยผานการลงทนดาน
ตาง ๆ 7 ดาน ดงน
1) การลงทนเพอการสงเสรมและขยายการสงออก
2) การลงทนทใชทรพยากรธรรมชาตและเงนทนจานวนมาก
3) การลงทนทสงเสรมการพฒนาและใชเทคโนโลยขนสง
4) การลงทนในภาคการผลตและภาคบรการ
5) การลงทนทใชแรงงานจานวนมาก
6) การลงทนทมการดาเนนงานเพอพฒนาและประหยดพลงงาน
7) การลงทนทสงผลตอการพฒนาประเทศสระดบภมภาค
Page 67
46
4.1.1.2 สถานะปจจบน
ภายหลงการเลอกตงทวไปเมอเดอนเมษายน พ.ศ. 2555 รฐสภาของเมยนมารไดมการ
ปฏรปกฎหมายสาคญตาง ๆ ซงรวมถงไดมการออกกฎหมาย FIL ฉบบใหม8 9 และไดประกาศใชเมอวนท 2
พฤศจกายน พ.ศ. 2555 โดยมสาระสาคญของกฎหมายและแนวปฏบตทเกยวของ ดงน
1) การจดตงคณะกรรมการการลงทนแหงเมยนมาร (Myanmar Investment
Committee: MIC) ซงมหนาทดงน
1.1) พจารณาขอเสนอการลงทนจากนกลงทนโดยทบทวนปจจยทเกยวของกบ
นกลงทนและธรกจ
1.2) ปกปองผลประโยชนของนกลงทนตามทกาหนดไวในกฎหมายฯ
1.3) ออกใบอนญาตและตอสญญา
2) การดาเนนธรกจ
คณะกรรมการการลงทนแหงเมยนมาร (MIC) มอานาจในการกาหนดใหธรกจ
บางประเภทเปนธรกจตองหาม เชน ธรกจทมผลกระทบตอคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนและ
สงแวดลอม ตลอดจนการผสมพนธปศสตว การทาประมงนาเคม และธรกจอนทมกฎหมายสงวนไวเฉพาะชาว
เมยนมาร
3) ประเภทของการลงทน
3.1) การลงทนประเภทรวมทน (Joint Venture) โดยลกษณะการลงทนแบง
ออกเปน (1) การรวมลงทนกบภาคเอกชน และ (2) การรวมลงทนกบภาครฐ
3.2) การลงทนประเภทนกลงทนตางชาตสามารถลงทนไดถงรอยละ 100
3.3) การลงทนประเภทอนๆ ตามทตกลงกน
4) หลกการพจารณาอนมตโครงการ
4.1) สนบสนนวตถประสงคหลกของแผนพฒนาเศรษฐกจซงไมสามารถดาเนนการได
โดยประชาชนชาวเมยนมาร
4.2) พฒนาโอกาสการจางงาน
4.3) สงเสรมและขยายการสงออก
4.4) การผลตเพอทดแทนการนาเขา
4.5) การผลตทตองการเงนลงทนจานวนมาก
4.6) สงเสรมการพฒนาและใชเทคโนโลยขนสง
4.7) สนบสนนภาคการผลตและบรการทใชเงนลงทนจานวนมาก
4.8) สนบสนนการประหยดพลงงาน
4.9) สนบสนนการพฒนาระดบภมภาค
4.10) สนบสนนการหาแหลงพลงงานใหมหรอพลงงานทางเลอก 9 รางสรปคาแปลภาษาองกฤษปรากฏตามภาคผนวก
Page 68
47
4.11) การพฒนาอตสาหกรรมททนสมย
4.12) การลงทนทปองกนและอนรกษทรพยากรธรรมชาต
4.13) สนบสนนการถายทอดองคความรและเทคโนโลย
4.14) ไมกระทบตอความมนคงดานพลงงานและประเทศโดยรวม
4.15) สงเสรมการพฒนาบคคลกรชาวเมยนมาร
4.16) การพฒนาระบบการเงน ธนาคารสระดบสากล
4.17) กระตนการพฒนาอยากตอเนองของประเทศและประชาชน
4.18) สนบสนนการใชพลงงานและพฒนาแหลงพลงงานแกระดบทองถนในระยะสน
และระยะยาว
5) ขอสงเกตเรองสทธของนกลงทน
5.1) กฎหมายฯ กาหนดใหนกลงทนตองแบงกาไรจากการขายทรพยสนสงสดถง
รอยละ 50 โดยขนอยกบลกษณะของธรกจตาง ๆ
5.2) ธรกจทลงทนในพนทชนบทและดอยพฒนาจะไดรบสทธประโยชนทางภาษ
มากกวาในกรณทวไป
6) การจางแรงงาน
ในกรณทธรกจตองใชแรงงานฝมอ กฎหมายฯ กาหนดใหมลกจางสญชาตเมยนมาร
รอยละ 25 เมอครบ 5 ปแรก และรอยละ 50 เมอครบ 5 ปทสอง และรอยละ 75 เมอครบ 5 ปทสาม ในกรณ
อน ๆ ใหวาจางเพยงลกจางสญชาตเมยนมาร ในประเดนอน ๆทเกยวของกบการวาจางใหยดหลกกฎหมายทมอย
7) สทธประโยชนทางภาษและการยกเวนภาษ
7.1) ธรกจทผลตสนคาและบรการไดรบยกเวนทางภาษสงสดถง 5 ปตดตอกน ในกรณ
ทเปนประโยชนตอรฐจะไดรบการตอสทธประโยชนทางภาษ
7.2) ธรกจทไมไดมการนากาไรออกนอกประเทศภายใน 1 ป หรอนากาไรมาลงทนตอ
จะไดรบสทธประโยชนหรอการยกเวนภาษ
7.3) คาใชจายในการวจยและพฒนาสามารถนามาหกจายลดหยอนภาษได
7.4) กาไรจากการผลตเพอสงออกสามารถไดรบการลดหยอนภาษสงสดรอยละ 50
7.5) การสะสมเครดตภาษ (Tax Credit) เปนระยะเวลา 3 ป
7.6) การยกเวนหรอการไดรบสทธประโยชนทางภาษศลกากรจากการนาเขาสนคาทน
เชน เครองจกรและอะไหลตาง ๆ เปนตน ซงจาเปนตอการกอสราง และเพอการขยายกจการ
7.7) การยกเวนหรอไดรบสทธประโยชนทางภาษศลกากรจากการนาเขาวตถดบเพอ
การผลต 3 ปแรก
8) การเวนคนหรอยดกจการเปนของรฐ (Nationalization)
กฎหมายกาหนดไวชดเจนใหมปกปองธรกจจากการเวนคนหรอยดเปนของรฐ ยกเวน
กรณทตองเวนคนเพอประโยชนสาธารณะ โดยทางการจะชดใชคาเสยหายใหในอตราตามราคาตลาด
Page 69
48
9) การใชทดน
สามารถเชาซอเปนระยะเวลาสงสด 30 ป และสามารถตอสญญาไดอก 2 ครง ครงละ
15 ป ตามสมควร ในกรณทดนเปนของรฐ คณะกรรมการการลงทนแหงเมยนมารจะเปนผกาหนดอตราเชาซอ
สวนในกรณธรกจเกษตรกรรมเพาะปลกพชผลการเกษตร สามารถใชทดนไดโดยวาจางลกจางชาวเมยนมารและ
ตองดาเนนธรกจในรปแบบการรวมทนกบนกลงทนเมยนมารภายใตระบบ Agricultural Contract Farming
System
10) เงนตราตางประเทศ
กาหนดใหนกลงทนตางชาต สามารถใชอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศทวไป9
10
11) การแกปญหาขอพพาทหรอขอขดแยง
หากไมมกฎหมายใหมทบญญตเกยวกบการระงบขอพพาทไวเปนอยางอน ใหใช
หลกเกณฑตามกฎหมายทบงคบใชอยในปจจบน
12) การจดสรรกาไรใหรฐ
ในกรณธรกจประเภทขดเจาะทรพยากรธรรมชาต อาจตองมการแบงสรรกาไรกบรฐ
โดยทเอกชนสามารถนากลบมาใช (Recover) เปนเงนลงทนตอไปได
13) การฟองรองคณะกรรมการการลงทนแหงเมยนมาร
กฎหมายฯ ไมอนญาตใหทาการฟองรองไดหากการกระทาของคณะกรรมการฯ
เปนไปดวยความสจรต (Good Faith)
14) วงเงนลงทนขนตา
คณะกรรมการการลงทนแหงเมยนมาร (Myanmar Investment Committee)
มอานาจในการกาหนดวงเงนลงทนขนตา โดยเดมแบงเปนดานการผลต (Manufacturing) ไมตากวา 500,000
เหรยญสหรฐฯ และดานธรกจบรการ (Services) ไมตากวา 300,000 เหรยญสหรฐฯ อยางไรกตาม ณ เดอน
กนยายน พ.ศ. 2557 พบวาเวบไซตของ DICA ระบขอความวาเมยนมารไมมการกาหนดเงนลงทนขนตาสาหรบ
การลงทนของตางชาต ซงจะพจารณาความเหมาะสมตามลกษณะของธรกจ
4.1.2 กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษเมยนมาร (Myanmar Special Economic Zone Law: MSEZ)
นอกจากกฎหมาย FIL แลว เมอวนท 23 มกราคม พ.ศ. 2557 รฐสภาเมยนมารไดออกกฎหมาย
เขตเศรษฐกจพเศษ10
11 (MSEZ) ฉบบใหมเพอใชบงคบกบพนทเขตเศรษฐกจพเศษทงหมดภายในเมยนมารซง
กฎหมายดงกลาวจะมความยดหยนและสงเสรมใหมการลงทนจากตางชาตอยางแทจรง และมมาตรฐานในระดบ
สากลทชดเจน โดยมสาระสาคญสรปได 12 ขอ ดงน
10 ปจจบน ธนาคารกลางแหงสหภาพเมยนมาร ประกาศใชอตราแลกเปลยนลอยตวแบบจดการ (Manage-Floated Exchange Rate Regime) ตงแตวนท 1 เมษายน พ.ศ. 2555 โดยจะประกาศอตราแลกเปลยนเงนตราตางประเทศเปนประจาทกวน 11
รางคาแปลภาษาองกฤษตามภาคผนวก 2
Page 70
49
1) สถานะของกฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ
จะมสภาพบงคบเหนอกฎหมายภายในทกฉบบในประเดนทเกยวของกบการลงทนในเขตเศรษฐกจ
พเศษ และใชบงคบโดยตรงกบเขตเศรษฐกจพเศษทกเขตทตงอยในเมยนมาร
2) กลไกกากบดแลเขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zone: SEZ) ทวประเทศ
ม 3 ระดบ ประกอบดวย
2.1) คณะกรรมการกลาง (Central Body) มประธานาธบดเปนประธาน
2.2) คณะทางานกลาง (Central Working Body) มรองประธานาธบดเปนประธาน
2.3) คณะกรรมการบรหารจดการพนท (Management Committee) ทาหนาทเปนผใหบรการ
แบบจดเดยว (One-Stop Service) รบผดชอบการกากบดแลและการอนญาตทกอยาง ตงแตการอนญาต
ประกอบกจการ การพจารณาผลกระทบตอสงแวดลอม การออกวซา การออกใบอนญาตทางาน เปนตน
3) หลกการพนฐาน (Basic Concept)
ภายใตกฎหมาย MSEZ ไดจาแนกเขตพนทในเขตเศรษฐกจพเศษออกเปน 2 ประเภทตาม
วตถประสงคของกจกรรมและการลงทน อนไดแก
3.1) เขตเสร (Free Zone) คอ เขตพนทอตสาหกรรมทมงการผลตเพอการสงออกเปนหลก
(Export Oriented Activities)
3.2) เขตสงเสรม (Promotion Zone) คอ เขตพนทอตสาหกรรมทมงผลตสนคาเพอขายตอ
ตลาดภายในประเทศ (Domestic Market Oriented activities)
ทงน การลงทนภายในพนทเขตเศรษฐกจพเศษทงสองเขตนน กฎหมาย MSEZ อนญาตใหมการ
ลงทนทางตรงจากนกลงทนตางชาตไดสงสดถงรอยละ 100
4) สทธประโยชน
ภายใตกฎหมาย MSEZ ไดจาแนกผประกอบการออกเปน 2 ประเภท ไดแก นกลงทน
(Investor) 12 และนกพฒนาโครงการ (Developer) 13
4.1) ภาษเงนไดนตบคคล (Corporate Income Tax)
โดยไดกาหนดสทธประโยชนทางภาษอากร (Tax
Incentive) ทแตกตางกนตามประเภทของผประกอบการ ดงน
สาหรบนกลงทน (Investor) ทลงทนในเขต Free Zone จะไดรบการยกเวนภาษเงนได
นตบคคลเปนเวลา 7 ปแรก แตหากเปนกรณทลงทนในเขต Promotion zone จะไดรบการยกเวนภาษเงนได
นตบคคลเปนเวลา 5 ปแรก เมอพนระยะเวลาดงกลาว นกลงทนทประกอบการในพนททงสองเขตจะไดรบการ
ยกเวนภาษรอยละ 50 เปนเวลา 5 ป และเมอพนระยะ 5 ปนนแลว หากนกลงทนนาผลกาไรไปลงทนตอเนองใน
12 investor หมายถง นกลงทนซงเปน บรษท คน หรอองคกร ตางชาตหรอรวมลงทน ทใชทดนในพนทเขตเศรษฐกจพเศษเพอกอสรางโรงงานหรอดาเนนกจการเชงพาณชย โดยไดรบอนญาตจากคณะกรรมการบรหารเขตเศรษฐกจพเศษ 13 developer หมายถง ผพฒนาโครงการ ซงเปน บรษท คน หรอองคกร ตางชาตหรอรวมลงทน ทไดรบอนญาตจากคณะกรรมการบรหารเขตเศรษฐกจพเศษใหดาเนนการพฒนา กอสราง และบารงรกษา โครงการโครงสรางพนฐาน ภายในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ
Page 71
50
โครงการ/บรษท (Reinvestment of profit) โดยไมโอนผลกาไรกลบสประเทศแม นกลงทนจะไดรบสทธการ
ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50 นนตอไปอก 5 ป
สาหรบนกพฒนาโครงการ (Developer) จะไดรบการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา
8 ป และไดรบการยกเวนภาษรอยละ 50 อก 5 ป (ปท 9-13) โดยเมอพนระยะ 5 ปดงกลาว หากนกพฒนา
โครงการมการนาผลกาไรไปลงทนตอเนองในโครงการ (Reinvestment of Profit) เดมหรอโครงการอน โดยไม
สงผลกาไรกลบสประเทศแม นกพฒนาโครงการจะไดรบสทธการยกเวนภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 50 นนตอไป
อก 5 ป ทงน คาใชจายในประเทศเพอพฒนาบคลากร/แรงงาน และ วจยและพฒนา สามารถนามาหกภาษได
4.2) ภาษศลกากร/อากรขาเขา (Customs Duty)
ในสวนของนกลงทน (Investor) ผทลงทนในเขต Free Zone จะไดรบยกเวนอากรขาเขา
และคาธรรมเนยมทเกยวของทกประเภท แตหากเปนนกลงทนทลงทนในเขต Promotion Zone จะไดรบยกเวน
อากรขาเขาใน 5 ปแรก และจะไดรบการยกเวนภาษเพมเตมอกรอยละ 50 เปนเวลา 5 ป เมอพนระยะเวลา
ดงกลาว และเมอมการสงออก นกลงทนสามารถขอคนภาษไดในกรณทเปนการสงขายภายในเขต Free Zone
หรอทสงออกนอกประเทศ อยางไรกด หากเปนการขายในประเทศ คณะกรรมการ Management Committee
มหนาทพจารณาตามปรมาณการสงขายภายในประเทศเพอกาหนดภาระภาษ
สาหรบนกพฒนาโครงการ (Developer) จะไดรบการยกเวนอากรขาเขาในวสดกอสราง
และเครองจกรทใชในการประกอบการ
4.3) ภาษการคา (Commercial Tax) นกลงทน (Investor) ไมวาจะลงทนในเขต Free Zone
หรอเขต Promotion Zone จะไดรบการยกเวนภาษการคา
4.4) ภาษเงนปนผล (Tax on Dividend) นกลงทน (Investor) และนกพฒนาโครงการ
(Developer) จะไดรบการยกเวนยกเวนภาษเงนไดประเภททเรยกเกบจากเงนปนผล
4.5) ภาษกาไรจากการขายทรพยสน (Capital Gain Tax) นน เมอมการจาหนายจายโอน
อสงหารมทรพยในเขต SEZ จะไมมการจดเกบภาษ Capital Gain ซาซอนอก โดยใหผประกอบการทมเงนไดท
เกดจากการขายทรพยสนใน SEZ นาเงนไดดงกลาวมารวมเพอคานวนเสยภาษเงนไดนตบคคลเพยงรายการเดยว
เพอปองกนการจดเกบภาษซาซอน
ทงน สรปสทธประโยชนทางภาษของการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษไดตามตารางท 4.1
Page 72
51
ตารางท 4.1
สทธประโยชนทางภาษของการลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษของเมยนมาร
สทธประโยชนทางภาษ สาหรบนกพฒนาโครงการ (Developer) สาหรบนกลงทน (Investor)
ภาษรายไดบรษท
(อตราปจจบนรอยละ 25)
1) ยกเวนภาษเปนเวลา 8 ป
2) ยกเวนภาษรอยละ 50 เพมได 5 ป
3) ยกเวนภาษรอยละ 50 สาหรบการ
ขยายการลงทน
เขตเสร (การลงทนเพอสงออก):
ยกเวนภาษเปนเวลา 7 ป
เขตสงเสรม (การลงทนเพอขายภายในประเทศ):
ยกเวนภาษเปนเวลา 5 ป
ทงสองเขต:
1) ยกเวนภาษรอยละ 50 เพมได 5 ป
2) ยกเวนภาษรอยละ 50 สาหรบการขยายการ
ลงทน เปนเวลา 5 ป
ภาษศลกากร ยกเวนภาษวสดกอสรางและเครองจกร เขตเสร: ยกเวนภาษจากวสด เครองจกรและ
รถยนต
เขตสงเสรม:
3) ยกเวนภาษศลกากรเปนเวลา 5 ป
4) สามารถยนขอคนภาษเมอสนสดการสงออก
หรอเคลอนยายสเขตเสร
ภาษขาย (ไมรวมถงภาษมลคาเพม) - เขตเสร: ยกเวนภาษขาย
เขตสงเสรม: ยกเวนภาษขายในชวงผอนปรน
ทมา: Myanmar Special Economic Zone Law 2014 สรปโดยคณะผวจย
5) Infrastructure Developer คอ นกพฒนาโครงการโครงสรางพนฐาน 4 ประเภท (Special
Infrastructure Project) ไดแก ถนน รางรถไฟ สะพาน และการจดการระบบนา โดยมการกาหนดใหโครงการ
4 ประเภทน ไดรบการพจารณาสทธประโยชนในดานตาง ๆ มากกวานกพฒนาโครงการในกรณปกต ทงน
โครงสรางพนฐานทง 4 ประเภท เปนโครงการทกฎหมายกาหนดใหไดสทธประโยชนแตกตางไปตามสภาพของ
การลงทน ดงน
5.1) โครงการพเศษทผลตโครงสรางพนฐานเพอใหประโยชนกบผประกอบการในเขตเศรษฐกจ
พเศษโดยตรง ใหไดรบสทธพเศษเชนเดยวกนกบนกพฒนาโครงการภายใตกฎหมาย SEZ (เชน ยกเวนภาษเงนได
นตบคคลเปนเวลา 8 ป)
5.2) โครงการพเศษทผลตโครงสรางพนฐานเพอใหประโยชนกบผประกอบการในเขตเศรษฐกจ
พเศษ และมการจดสงสนคาหรอบรการบางสวนใหกบผประกอบการรายอน ๆ หรอบคคลอนทอยนอกเขต
เศรษฐกจพเศษดวย ใหไดรบสทธพเศษเชนเดยวกนกบนกพฒนาโครงการภายใตกฎหมาย SEZ สาหรบสนคาหรอ
บรการทใหกบผประกอบการในเขต SEZ สาหรบในกรณทมความประสงคจะจดสงสนคาหรอใหบรการแกพนท
ภายนอกเขตเศรษฐกจพเศษ จะตองพจารณายนขอจดทาความตกลงรายสาขา (Sectorial Agreement) กบ
คณะกรรมการบรหารจดการพนท (Management Committee)
Page 73
52
6) สทธการใชทดน
รฐบาลเมยนมารจะเปนผดาเนนการใหไดมาซงทดน แต Investor/Developer จะตองเปน
ผรบผดชอบคาใชจาย ทงน สทธการใชทดนมระยะเวลา 50 ป สามารถขยายได 25 ป โดยภาครฐจะออกเอกสาร
แสดงสทธการใชทดน ซงนาไปประกอบการขอสนเชอได เอกสารจะออกใหสาหรบแตละแปลง เอกสารนสามารถ
เปลยนมอไดโดยอนมตของ Management Committee โดยมการบนทกการเปลยนมอดานหลงเอกสาร ทงน
Investor ทไดรบสทธการใชทดน สามารถใหเชาชวงได (โดยกลายเปน Zone Developer) โดยอนมตของ
Management Committee
7) ประเดนการกยมเงน
กฎหมาย SEZ กาหนดใหผประกอบการใน SEZ สามารถกยมเงนจากสถาบนการเงนตางชาตได
ซงในรายละเอยดนน จะมการกาหนดไวในประกาศหรอกฎหมายฉบบรองทออกตามความในกฎหมาย SEZ ตอไป
8) การขอสนเชอธรกจ
แมกฎหมาย SEZ จะมไดกลาวถงทรพยสนทนามาใชเปนหลกประกน (Collateral) ไวโดยตรง
แตไดวางหลกการวาสามารถนาอสงหารมทรพยทอยในเขตพนท SEZ มาใชเปนหลกทรพยคาประกนวงเงน
สนเชอได โดยจะมการกาหนดรายละเอยดไวในประกาศหรอกฎหมายลาดบรองทออกตามความในกฎหมาย SEZ
ตอไป
9) การสงเงนกลบประเทศ (Repatriation)
Investor/Developer สามารถสงเงนกลบประเทศไดในทกสกลเงนทมการใชแลกเปลยนใน
เมยนมาร ซงกาหนดโดยธนาคารกลาง (Central Bank) ของเมยนมาร (การขอใชสกลเงนบาท จะตองเปน
ขอตกลงในระยะตอไประหวางธนาคารกลางของเมยนมารและไทย) ทงน รฐบาลเมยนมารอยระหวางพจารณา
ความเปนไปไดทจะใหเอกชนกเงนจากธนาคารตางประเทศ เนองจากปจจบนมการกเงนจากธนาคารสงคโปร จน
ไทเป และจนโดยไมมกฎระเบยบรบรองเปนจานวนมาก
10) การคมครองนกลงทนตางชาต
กฎหมาย SEZ ระบวารฐบาลเมยนมารจะไมควบคมราคาและไมยดกจการเปนของรฐ
(Nationalization) และถามกฎระเบยบขอใดขดแยงกบสนธสญญาระหวางประเทศ (International Treaty)
ทรฐบาลเมยนมารไดมการลงนาม กจะตองดาเนนการใหเปนไปตามสนธสญญานน ทงน Central
Body/Management Committee สามารถจะปรบปรงกฎหมายและระเบยบทเกยวของได แตการปรบปรง
ดงกลาวจะตองไมสงผลกระทบทางลบตอ Investor/Developer ทมอยเดม
11) การระงบขอพพาทโดยอนญาโตตลาการ (Arbitration)
กฎหมาย SEZ กาหนดใหคสญญาระงบขอพพาทโดยการเจรจาอยางฉนทมตรกอน (Amicable
Settlement) โดยหากมอาจเจรจาไดใหพจารณาจากสญญาวากาหนดใหการระงบขอพพาทเปนไปตามกฎหมาย
ของประเทศใด และกาหนดใหศาลยตธรรมของประเทศไหนเปนผตดสนคดความ
Page 74
53
12) ประเดนในเรองแรงงาน
กฎหมาย SEZ กาหนดใหเปนไปในลกษณะทสอดคลองกบกฎหมายการลงทนของตางชาต (FIL)
โดยกาหนดสดสวนแรงงานมฝมอ (Skilled Labour) ทไมถอสญชาตเมยนมารสาหรบกจการในพนท SEZ คดเปน
รอยละ 75 และรอยละ 50 และรอยละ 25 ในปท 1 – 3 ตามลาดบ ทงน หากผประกอบการตองการสดสวนท
แตกตางไปจากทกฎหมายกาหนดไว ใหผประกอบการยนเรองตอคณะกรรมการ Management Committee
พจารณาเปนกรณไป
4.1.3 กฎหมายเกยวกบการจดตงบรษทในเมยนมาร
ประกอบไปดวยกฎหมายบรษท (Myanmar Companies Act 1914) กฎหมายบรษทเฉพาะ
(Special Company Act 1950) กฎวาดวยบรษท (Myanmar Companies Rules 1940) และระเบยบวาดวย
บรษท (Myanmar Companies Regulations 1957) สรปสาระสาคญไดดงน
1) ประเภทของบรษท
บรษทในเมยนมารเปนไดทง บรษทจากด (Private Limited Company) และบรษทมหาชน
จากด (Public Limited Company)
2) ลกษณะของบรษททองถน (Myanmar Company) กบบรษทตางชาต (Foreign
Company)
2.1) บรษททองถน : ตองมชาวเมยนมารเปนผมอานาจควบคมบรษท และไมมตางชาตมาถอ
หนแมเพยง 1 หน
2.2) บรษทตางชาต : ตองจดทะเบยนในเมยนมาร และหากมหนของภาครฐเมยนมารถอหน
ดวย จะตองปฏบตตามกฎหมายบรษทเฉพาะ (Special Company Act 1950) กรณไมไดจดทะเบยนใน
เมยนมารจะจดตงไดในฐานะสาขาบรษทตางชาต (Foreign Branch)
3) เงอนไขเฉพาะบรษทตางชาตทไมไดขอรบสทธพเศษตาม FIL
3.1) กาหนดใหบรษทตางชาตทประกอบธรกจบรการตองมทนขนตา (Minimum Capital)
50,000 เหรยญสหรฐฯ และบรษทตางชาตทประกอบธรกจดานอตสาหกรรมตองมทนขนตา 150,000 เหรยญ
สหรฐฯ
3.2) หามไมใหบรษทตางชาตประกอบธรกจทเกยวกบการคา (Trading Company)
อยางไรกตาม ภายหลงจากทรฐบาลเมยนมารมนโยบายเปดประเทศและปฏรปเศรษฐกจ จงม
กระแสเรยกรองใหทบทวนแกไขกฎหมายบรษทเสยใหมเพอใหสอดคลองกบนโยบายการสงเสรมการลงทนของ
ตางชาต โดยเฉพาะในกรณการหามบรษททองถนมผรวมทนเปนชาวตางชาต และขอจากดเกยวกบการดาเนน
ธรกจในเมยนมารของบรษทตางชาต ซงจะถกจากดสทธในการถอครองอสงหารมทรพยและไมสามารถมธรกรรม
กบธนาคารได โดยคาดวาจะมการออกกฎหมาย Myanmar Company Act ฉบบใหมกอนสนป พ.ศ. 2557
4.1.4 กฎหมายการลงทนของชาวเมยนมาร (Myanmar Citizen Investment Law 2012)
เปนกฎหมายทระบประเภทธรกจทสามารถดาเนนกจการไดโดยบคคลทถอสญชาตเมยนมาร
เทานน กลาวคอนกลงทนตางชาตไมสามารถดาเนนกจการดงกลาวได เชน (1) กจกรรมทเกยวของกบความมนคง
Page 75
54
ของชาต (2) กจกรรมทมผลกระทบตอสงแวดลอม สขอนามยของประชาชนการผลต (3) กจการทเกยวของกบ
อาวธหรอระเบดทจะสงผลตอความมนคงของประเทศ และ (4) กจกรรมทางเศรษฐกจททาลายลมนา
ปาตนนา สถานททางศาสนา ความเชอ พนทเพาะปลก พนทเลยงสตว และทรพยากรนา เปนตน
4.1.5 กฎระเบยบอนทเกยวของกบการลงทนของตางชาตในเมยนมาร (ณ 2556)13
14
Myanmar Investment Commission ไดประกาศเมอวนท 31 มกราคม พ.ศ. 2556 ออกคาสง
2 ฉบบ กาหนดกฎระเบยบทเกยวของกบกฎหมายการลงทนจากตางประเทศ (FIL) ฉบบวนท 2 พฤศจกายน พ.ศ.
2555 ดงน
1) คาสงหมายเลข 1/2013 กาหนดรายละเอยดกจกรรมทางเศรษฐกจสาขาตาง ๆ ทไมอนญาต
ใหชาวตางชาตดาเนนการในเมยนมาร หรอใหดาเนนการไดภายใตเงอนไขทกาหนด สรปไดดงน
1.1) สาขาทหามตางชาตดาเนนการ 21 สาขา สวนใหญเปนกจกรรมทเกยวของกบความ
มนคงของชาต กจกรรมทมผลกระทบตอสงแวดลอม สขอนามยของประชาชน รวมถงสาขาทเปนผลประโยชน
หลกของชาต เชน การสารวจ ทดสอบและผลตอญมณ การทาเหมองแรในเขตพนททางเดนเรอ วสาหกจขนาด
กลางและขนาดยอมในภาคการผลตโลหะ การแจกจายและขายกระแสไฟฟา และสอสงพมพในภาษาเมยนมาร
เปนตน
1.2) สาขาทตางชาตตองดาเนนกจการรวมกบบรษท/ชาวเมยนมารในรปแบบ joint venture
รวม ๔๒ สาขา อาท การผลตและจาหนายเมลดพนธผสม อาหารทมสวนประกอบของธญพช อาหารกระปอง
เครองดม นาแขง นาดม พลาสตก รองเทา กระเปาททาจากหนงแท กระดาษผลตภณฑเคมจากธรรมชาต สาร
ไวไฟ การพฒนาโครงสรางพนฐาน (สะพาน ถนน สะพานลอย ทางใตดน) สนามกอลฟ/รสอรตมาตรฐานสากล
อสงหารมทรพย การบรการขนสงทางอากาศทงในและตางประเทศ และการทองเทยว เปนตน
1.3) สาขาทอนญาตใหตางชาตดาเนนกจการภายใตเงอนไขทกาหนด อาท
1.3.1) ตองไดรบความเหนชอบจากหนวยราชการทเกยวของกบกจการดงกลาว
1.3.2) กาหนดใหตองรวมทนกบรฐบาลเทานน อาท บรการเดนเรอทะเลของตางชาต
การขนสงทางเรอในประเทศ เหมองถานหน การกอสรางอาคารและบรการทเกยวของ กจการทเกยวกบแรหายาก
แรยทธศาสตร และอญมณ
1.3.3) กาหนดใหตองเปนไปตามมาตรฐานของสากล เชน มาตรฐาน ASEAN MRA
(การออกแบบกอสรางอาคาร โรงงาน การผลตวสดกอสรางแบบ pre-fabrication) มาตรฐาน GAHP
GMP HACCP ในกจการดานปศสตว ยา
1.3.4) กาหนดใหตองผานการประเมนผลกระทบดานสงแวดลอมและสงคม (PES EIA
SIA) ในกจการเหมองแร การสารวจขดเจาะนามนและกาซธรรมชาต การกอสรางขนาดใหญ การผลตรถยนต/ตอ
เรอ เคม กระดาษ ซเมนต เครองดมแอลกอฮอล ไฟฟา ฯลฯ
14 จากเวบไซตสถานเอกอครราชทตไทย ณ กรงยางกง
Page 76
55
1.3.5) กาหนดใหทาในรป Build Operate Transfer (BOT) เทานน อาท การกอสราง
อาคารพาณชย/สานกงานใหเชาขนาดใหญทชาวตางชาตเปนเจาของทงหมด และการผลตและขายพลงงานไฟฟา
ทใชพลงงานนาและถานหน
1.3.6) กาหนดสดสวนวตถดบในประเทศทตองใช เชน การผลตนามนจากพชและสตว
เครองดม บหร นาหอม เครองสาอางค
1.3.7) กาหนดสดสวนการลงทนของตางชาตและคนเมยนมาร อาท
1.3.7.1) กจการปาไม ใหตางชาตถอหนไมเกนรอยละ ๒๕-๔๕
1.3.7.2) การผลตวารสาร/นตยสารเฉพาะทางทเปนภาษาตางประเทศ
คนเมยนมารตองถอหนรอยละ 51 และ 2 ใน 3 ของพนกงานหลก ๆ ตองเปนชาวเมยนมาร
1.3.7.3) กจการสปา ตางชาตสามารถถอครองกจการไดรอยละ 100 เฉพาะใน
การดาเนนกจการโรงแรมระดบ 3 ดาวขนไป
1.3.7.4) กจการคาปลกขนาดใหญ ชาวพมาตองถอหนไมตากวารอยละ 40
1.3.8) กาหนดระยะเวลาอนญาตการประกอบการ เชน การทาเหมองแรขนาดใหญ
อนญาต 15 ป ตออายได 4 ครง ๆ ละ 5 ป การเลยงหอยมกอนญาต 15 ป ตออายได 2 ครง ๆ ละ 5 ป
1.3.9) กาหนดชวงเวลาใหเรมดาเนนการ เชน กจการคาปลกขนาดใหญจะเรม
ดาเนนการไดภายหลงป พ.ศ. 2558 เทานน (นอกเหนอจากเงอนไขการรวมทนกบชาวพมา)
2) คาสงหมายเลข 11/2013 เรยกวา Foreign Investment Rules กาหนดรายละเอยดขนตอน
ในการปฏบตใหเปนไปตามกฎหมายการลงทนของตางชาต (Foreign Investment Law) โดยมสาระสาคญสรป
ไดดงน
2.1) กาหนดใหคณะกรรมการMyanmar Investment Commission (MIC) มหนาทกาหนด
กจกรรมทางเศรษฐกจทเกยวของกบ FILตามประเภทของกจการโดยระบวากจการใดเปนประเภทตองหามสาหรบ
ชาวตางชาต (prohibited) ประเภทจากด (restricted) ซงตองปฏบตตามเงอนไข หรอตองดาเนนการใน
ลกษณะรวมทน (JV) รวมทงมอานาจในการปรบปรงแกไขกจกรรมทางเศรษฐกจและแจงประกาศใหทราบเปน
ระยะๆ นอกจากนยงมอานาจในการกาหนดเขตพนทการผลต และพจารณาขอเสนอโครงการในกจการตองหาม
หรอจากดสาหรบชาวตางชาต และอนมตการออกใบอนญาตประกอบการอกดวย
2.2) กาหนดรปแบบการลงทน 3 รปแบบ ไดแก (1) ตางชาตลงทนรอยละ 100 (2) จดตง
Joint Venture กบเอกชนเมยนมาร และ (3) การรวมลงทนในรปแบบ Build, Operate, Transfer (BOT)
2.3) กาหนดรปแบบการจดตงคณะกรรมการ MIC ระยะเวลาดารงตาแหนงของกรรมการคน
ละ 3 ป และประชมเดอนละ 2 ครง
2.4) กาหนดขนตอนการพจารณาโครงการ ตงแตการเสนอโครงการเอกสารประกอบ ชองการ
เสนอ (ผานกระทรวงทเกยวของหรอ MIC โดยตรง) โดยมขนตอนดงน
Page 77
56
2.4.1) ประชม Proposal Review Group ซงประกอบดวยผแทนระดบสงจาก
หนวยงานตางๆ ประชมสปดาหละ 1 ครง ตรวจสอบขอเสนอโครงการเบองตน โดยผเสนอโครงการเขารวมใน
การพจารณาดวย หากเหนชอบกนาเสนอตอ MIC พจารณาตอไป
2.4.2) MIC ขอความเหนหนวยงานทเกยวของโดยกาหนดระยะเวลาตอบรบทแนนอน
แลวเสนอเขาทประชมคณะกรรมการฯ ในโอกาสแรก หากไดรบอนญาต จะออกใบอนญาตภายใน 90 วน
2.4.3) ผไดรบอนญาตจะตองไปดาเนนโครงการกอสรางและเรมการผลตตามระยะเวลา
ทกาหนด
2.5) นอกจากน คาสงฉบบนยงกาหนดรายละเอยดเงอนไขในการกาหนดระยะเวลากอสราง
การขยายเวลา การใหเชาชวง/จานองทดน/อาคารทไดรบอนมตการลงทน การขายหนแกชาวตางชาตหรอชาว
เมยนมาร การทาประกนภย การจางพนกงาน การขอรบการยกเวนตาง ๆ อาท ภาษ การนาเงนทนเขา-ออก
ประเทศ การโอนเงนตราตางประเทศ บทลงโทษกรณไมปฏบตตามระเบยบ และการแกไขขอพพาทอกดวย
4.1.6 กฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของกบการกาหนดพนทอยางมเงอนไข (Zoning) และการ
ประเมนราคาทดน ณ กรงยางกง
นอกจากกฎหมายตาง ๆ ทกลาวขางตนแลว ยงมกฎหมายทประกาศใชเฉพาะในกรงยางกงท
นกลงทนควรจะพจารณา ไดแก
1) กฎหมายระดบทองถนของกรงยางกง (City of Yangon Municipal Act) ซงประกาศใชตงแต
ป พ.ศ. 2465 กฎหมายดงกลาวไดกาหนดใหมคณะกรรมการ 1 คณะ เรยกวา คณะกรรมการเพอการพฒนา
กรงยางกง (Yangon City Development Committee : YCDC) มอานาจในการดาเนนการ ดงน
1.1) ปรบเปลยนระดบความสงอาคารและลกษณะของอาคารไดตามความเหมาะสม
1.2) ประกาศใหบางพนทเปนพนทบานเดยว (Detached House) หรอบานแฝด (Semi-
detached House)
1.3) จากดความหนาแนนของอาคาร
1.4) ประกาศใหอาคารพาณชยในบางพนทตองไดรบอนญาตเปนกรณพเศษจากคณะ
กรรมการฯ เทานน
กฎหมายดงกลาวยงระบไววา การแกไขดดแปลงอาคารทไมเปนไปตามตรงตามคาสงของคณะ
กรรมการฯ ถอวาเปนโทษทางอาญา
2) กฎหมายเพอการพฒนากรงยางกง (City of Yangon Development Law) ไดมการ
ประกาศใชเมอป พ.ศ. 2533 และแกไขปรบปรงลาสดเมอป พ.ศ. 2556 เพอใหมความทนสมยและสอดคลองกบ
ประกาศตาง ๆ ทเกยวของ ทงน กฎหมายดงกลาวไดกาหนดใหมคณะกรรมการทมอานาจในการดาเนนการ ดงน
2.1) ควบคมการอนมตโครงการของรฐรวมถงการจดตงเมองใหมภายใตขอจากดในกรงยางกง
2.2) ควบคมกากบดแลการจดการทดนภายใตขอจากด
2.3) กอสราง ซอมแซม และรอถอนอาคาร
2.4) รอถอนและโยกยายกระทอม อาคาร หมบาน
Page 78
57
2.5) ดาเนนการตาง ๆ ตามทไดรบมอบหมายภายใตกฎหมาย กฎระเบยบ ทกาหนดไว
คณะกรรมการฯ ยงมหนาทออกประกาศตาง ๆ ทเกยวของกบการกอสรางอาคารใหม เชน พนท
อาคาร การจากดความสงอาคาร (เชน หามกอสรางอาคารสงเกน 6 ชน ในพนทดานทศเหนอ ทศใต ทศ
ตะวนออก และทศตะวนตกของเจดยชเวดากอง เปนตน) นอกจากน ยงมกฎระเบยบตาง ๆ ทอยภายใตกฎหมาย
ฉบบน จาเปนทจะตองแกไขโดยดวนใหสอดคลองกบกฎหมายทเกยวของกบการพฒนาทไดมการปรบปรงไปแลว
หลายดาน อาท ดานสาธาณสข ดานงบประมาณ ดานการจดการนา ดานการตลาด สวน และ สวนสาธารณะ
สนามเดกเลน อาคาร การคมครองสงแวดลอมและอนามย ถนนและสะพาน การจราจร ยานพาหนะ สนเชอราย
ยอย การประเมนและการจดเกบภาษทองถนและคาปรบตาง ๆ การจดเกบภาษทรพยสน และหนวยงานปฎบต
ดานทดนและโครงการของเอกชน เปนตน
3) กฎหมายและกฎระเบยบทเกยวของกบการกาหนดพนทอยางมเงอนไข (Zoning)
ปจจบนกฎหมายเกยวกบการกาหนดพนทอยางมเงอนไข (Zoning) อยระหวางการพจารณา
และหารอระหวางภาครฐและผทเกยวของ โดยมแนวทางในการกาหนดพนทในกรงยางกง แบงตามสตาง ๆ ใน
11 เขต และยงแบงประเภทอาคารตามความสงและตามลกษณะเมองออกเปน 5 ประเภท ตวอยางเขน จากดการ
กอสรางอาคารสงทอยบรเวณใกลเคยงกบเจดยชเวดากอง และอาคารโบราณอนรกษทอยในเขตเมอง ซงแสดงให
เหนวา รฐบาลตองการรกษาโบราณสถานดงกลาวใหเปนสญญลกษณของเมอง ทงน การอนมตกอสรางอาคารยง
ตองคานงถงปจจยตาง ๆ เขน ความกวางของถนน สงแวดลอมตาง ๆ ในบรเวณใกลเคยง เปนตน
ลาสด รฐบาลอยระหวางการจดทาประชาพจารณในเรองดงกลาว กอนทจะเสนอรฐสภา
พจารณาใหความเหนชอบตอไปภายในป พ.ศ. 2557
4) ประกาศกระทรวงการคลงเกยวกบการประเมนราคาทดน
เมอเรว ๆ น กระทรวงการคลงเมยนมารไดประกาศอตรามาตรฐานของราคาประเมนทดนใน
กรงยางกง (ตอตารางฟต) และรายละเอยดวธการประเมนราคาของทดนในกรงยางกงสาหรบป พ.ศ. 2556-2557
โดยการประเมนราคาทดนทงหมดจะดาเนนการโดย Myanmar Board of Assessment Authorities
ซงตองใชคารบรองจากหนวยงานทเกยวของหลายหนวยงานประกอบการพจารณา เชน กรมตารวจ
กรมสรรพากร กระทรวงทอยอาศย รฐบาลทองถน และคณะกรรมการเพอการพฒนากรงยางกง เปนตน สาเหตท
ตองกาหนดราคาประเมนทดนมาตรฐานเนองจากตองการแกไขปญหาเจาของทดนและนายหนารวมกนโกงการ
ประเมน และทสาคญภาครฐตองการจดเกบภาษเพอเพมรายไดใหแกประเทศ
4.2 กระบวนการพจารณาอนญาต
4.2.1 หนวยงานรบผดชอบ
คณะกรรมการการลงทนแหงสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร (Myanmar Investment
Commission: MIC) เปนหนวยงานทรบผดชอบพจารณาการลงทนของชาวเมยนมารและชาวตางชาต ซง
ชาวตางชาตหากมความประสงคจะขอเขามาดาเนนธรกจหรอลงทนในกจการใด ๆ จะตองยนขออนมตโครงการ
ลงทนตอ MIC ภายใตกฎหมาย FIL หลงจากนน MIC จะสงมอบใหคณะกรรมการพจารณาการลงทนจากตางชาต
Page 79
58
(Foreign Investment Commission: FIC) เปนผพจารณาอนมตโครงการตอไป ทงนรปแบบการลงทนทไดรบ
การอนญาตจากรฐบาลเมยนมารม 2 รปแบบ ไดแก (1) การลงทนทชาวตางชาตถอหนรอยละ 100 และ (2) การ
รวมลงทนกบรฐบาลเมยนมารหรอเอกชนเมยนมาร นอกจากน รฐบาลเมยนมารไดมการสงเสรมใหตางชาตลงทน
ตามกฎหมาย FIL ประกอบดวย 9 กจการ ไดแก
1) ดานการเกษตร กระทรวงเกษตรและชลประทานของเมยนมารรบผดชอบการพจารณาและอนมต
โครงการลงทนดานการเกษตร ซงนกลงทนสามารถยนขออนมตโครงการตามแผนการสงเสรมตาง ๆ
ประกอบดวย
1.1) การเชาหรอใชทดนเพอการเกษตร
1.2) การจดตงโรงงานอตสาหกรรมเพอการเกษตร
1.3) การพฒนากจการอตสาหกรรมเกษตรขนาดเลก และการใชเทคโนโลยขนาดเบาในโรงงาน
1.4) การคาผลผลตทางการเกษตร วสดอปกรณ และเครองมอทางการเกษตร
2) ดานปศสตวและประมง กระทรวงปศสตวและประมงเปนหนวยงานสนบสนนและสงเสรมการ
ขยายการลงทนของนกลงทนตามนโยบายสงเสรมตาง ๆ ประกอบดวย
2.1) สงเสรมการพฒนาปศสตวและประมงอยางครบวงจร
2.2) ขยายการผลตเพอตอบสนองการบรโภคภายในประเทศและการสงออก
2.3) สงเสรมการขยายการเพาะเลยงสตวนา
3) ดานปาไม บรษทคาไมเมยนมาร (Myanmar Timber Enterprise) เปนผรบผดชอบในกจการปา
ไมในเมยนมาร นกลงทนตองตดตอเพอทาสญญารวมลงทน หรอดาเนนกจการดวยตนเองทงหมด
4) ดานเหมองแร กระทรวงเหมองแรเปนหนวยงานทรบผดชอบในการอนมตโครงการลงทนท
เกยวของกบเหมองแร การลงทนในกจการเหมองแรนกลงทนตองมการแบงปนผลกาไรใหแกกระทรวงดวย
5) ดานพลงงาน กระทรวงพลงงาน และบรษทนามนและแกสเมยนมาร จากด (Myanmar Oil and
Gas Enterprise: MOGE) เปนผรบผดชอบในการสงเสรมใหมการลงทนในกจการผลตไฟฟาจากเขอน นามน และ
แกสธรรมชาต และเปนผรบผดชอบในการทาสญญาในการอนญาตการดาเนนกจการดานพลงงานแกเอกชน ทงน
การลงทนเพอหาแหลงแกสนอกชายฝงแหงใหม นกลงทนตองทาสญญาแบงปนผลผลตกบหนวยงานรฐทเกยวของ
6) ดานการผลต แบงออกเปน
6.1) อตสาหกรรมเพอการสงออก ไดแก เกษตรกรรม ไม ยาง สงกะส แรทองแดง ผลตภณฑ
จากทะเล อตสาหกรรมเสอผา สงทอ ไฟฟา รองเทา อตสาหกรรมเบาอน ๆ
6.2) อตสาหกรรมเพอการบรโภคภายในประเทศ ไดแก อตสาหกรรมอาหาร เครองดม อปกรณ
การเกษตร เชน ปย ยาฆาแมลง เปนตน เครองมอการเกษตร อปกรณไฟฟา พลาสตก เหลก และบรรจภณฑ
7) ดานการทองเทยว เมยนมารไดสงเสรมธรกจทเกยวของกบการทองเทยวอยางมาก โดยเฉพาะ
ธรกจโรงแรม ซงรฐบาลเมยนมารไดสงเสรมใหมการสอนระบบนานาชาตในโรงเรยนการโรงแรมตามเขตทองเทยว
ทสาคญ รวมทงเปดพนททองเทยวแหงใหมซงจะไดมการสนบสนนใหมการลงทนในกจการโรงแรม ทพก สโมสร
กอลฟ และสวนสนก
Page 80
59
8) ดานการคมนาคมและการสอสาร ตองรวมทนกบรฐบาลเมยนมารเทานน
9) กจการรวมทนกบรฐบาลหรอรฐวสาหกจของเมยนมาร ตองไดรบการพจารณาในแตละราย
4.2.2 ขนตอนการอนญาต
4.2.2.1 การขออนมตโครงการลงทนตอ MIC
1) การยนขออนมตโครงการลงทนตอคณะกรรมการการลงทนเมยนมาร (Myanmar
Investment Commission: MIC)
MIC เปนหนวยงานทรบผดชอบพจารณาการลงทนชาวตางชาต ซงนกลงทน
ชาวตางชาตจะตองยนขออนมตโครงการลงทนตอ MIC เพอขอสทธประโยชนภายใตกฎหมายการลงทนตางชาต
(FIL 2012) หลงจากนน MIC จะสงมอบให FIC เปนผพจารณาอนมตโครงการตอไป ซงจะอนญาตใหนกลงทน
ตางชาตเขาไปลงทนในลกษณะ Build Operate and Transfer (BOT) ในธรกจโรงแรมและอสงหารมทรพย และ
การลงทนในลกษณะ Product Sharing Contract (PSC) ในธรกจดานการสารวจ และขดเจาะ
ทรพยากรธรรมชาตออกมาใชประโยชนเทานน ซงการขอรบการสงเสรมการลงทนจาก MIC จะตองเตรยม
หลกฐานและเอกสารเพอขออนมตการลงทนดงมรายละเอยดตอไปน
1.1) Business Profile พรอมเอกสารแสดงความนาเชอถอทางการเงนของบรษท
1.2) Bank Reference เพอรบรองฐานะทางการเงนของนกลงทน
1.3) รายละเอยดสาคญของโครงการ เชน
1.3.1) ประมาณการกาไรสทธประจาป รวมทงรายจายและรายไดประจาป
1.3.2) บญชประจาปของเงนหมนเวยนในภาคการผลตและภาคการบรการ
1.3.3) ประมาณการรายไดเงนตราตางประเทศประจาป
1.3.4) ระยะเวลาการคนทน
1.3.5) ประมาณการอตราการจางงาน
1.3.6) ประมาณการเพมขนของรายไดประชาชาตจากการลงทน
1.3.7) ปจจยการตลาดในประเทศเมยนมารและตางประเทศ
1.3.8) ความตองการสนคาภายในประเทศ
1.3.9) ประมาณการเงนออมในสกลเงนตราตางประเทศ
กรณทเปนโครงการของการลงทนตางชาตรอยละ 100 จะตองแนบรางสญญา
ดาเนนการจากองคกรภาครฐทเกยวของกบธรกจนน ๆ
กรณเปนโครงการรวมลงทน จะตองแนบรางสญญารวมลงทนของนกลงทน
ตางชาตและนกลงทนเอกชนทองถน
กรณเปนโครงการทมการเชาทดน จะตองแนบรางขอตกลงการเชาทดนนนดวย
กรณกจการรวมลงทนเปนในรปแบบบรษทจากด จะตองแนบราง
Memorandum and Articles of Association
2) ขนตอนการพจารณาอนมตโครงการลงทน
Page 81
60
ภาพประกอบท 4.1 แสดงขนตอนการพจารณาอนมตโครงการลงทน โดย MIC จะสง
เอกสารและหลกฐานการยนขออนมตโครงการลงทนของนกลงทนชาวตางชาตใหแก FIC เพอพจารณาโครงการท
ยนขออนมตตามกฎหมาย FIL 2012 ซงตามกฎหมาย FIL 2012 ไดกาหนดกรอบระยะเวลาให MIC ตดสนใจทจะ
รบหรอปฏเสธเพอพจารณาขอเสนอโครงการภายใน 15 วนนบจากวนทยนขออนมตโครงการ และกาหนดให MIC
ดาเนนการพจารณารบรองหรอปฏเสธโครงการใหแลวเสรจภายใน 90 วน
เมอ MIC พจารณาและไดอนมตรบรองโครงการการลงทน ผลงทนตางชาตจะตองโอน
เงนตราตางประเทศไปฝากไวกบธนาคารการคาตางประเทศ (Myanmar Foreign Trade Bank: MFTB)
ตามเงอนไขและระยะเวลาท MIC กาหนด ซงจะตองนาเงนมาลงทนทงหมดภายใน 1-5 ป ซงสามารถนาใบอนมต
ทไดรบการรบรองจาก MIC เพอดาเนนการขอรบใบอนญาตประกอบธรกจ และการยนจดทะเบยนตงบรษทจาก
กระทรวงพฒนาเศรษฐกจและวางแผนแหงชาต รวมทงการทาประกนภยกบ Myanmar Insurance
Corporation การเปดบญชธนาคาร และการจดทะเบยนเปนผนาเขาและสงออก
ภาพประกอบท 4.1
ขนตอนการพจารณาอนมตโครงการ
4.2.2.2 การจดทะเบยนจดตงบรษทในเมยนมาร
ผลงทนยนแบบฟอรมตอ MIC
FIC พจารณาอนมตโครงการ
MIC ออกใบอนญาต
ผลงทนนาใบอนญาตจาก MIC ไปขอ Permit to Trade จากกระทรวงพฒนา
เศรษฐกจและวางแผนแหงชาต
ซอประกนจาก Myanmar
Insurance Corporation
เปดบญชและนาเงนฝากใน
ธนาคารตามท MIC กาหนด
ยนจดทะเบยนบรษทท
สานกงานจดทะเบยน
ยนขอจดทะเบยนเปนผนาเขาและสงออกกบ Export Import Registration Office
Page 82
61
ชองทางในการจดทะเบยนจดตงบรษทในเมยนมารสามารถยนจดทะเบยนดวยตนเอง
ทสานกงานจดทะเบยนบรษท (Company Registrations Office: CRO) ภายใต Directorate of Investment
and Company Administration (DICA) กระทรวงพฒนาเศรษฐกจและวางแผนแหงชาต ซงขนตอน
การจดทะเบยนม 4 ขนตอนหลก มดงน
1) การยนขอใบอนญาตทาการคา (Permit to Trade) จาก CRO กอนทจะสามารถยน
จดทะเบยนบรษท โดยตองตออายทก 3 ป ซงการยนขอใบอนญาตดงกลาว ไมมการกาหนดจานวนเงนลงทนขน
ตายกเวนกรณธรกจบางประเภท และบรษทตางชาต หรอสานกงานสาขาผลงทนจะตองนาเงนทนเขาเมยนมาร
โดยมจานวนเงนขนตาทตองนาเขามาในสกลเงนตางประเทศทเปนทยอมรบในระดบสากล ซงจะกาหนด
โดยคณะกรรมการโครงสรางเงนทน (Capital Structure Committee: CSC) มรายละเอยดดงน
1.1) ธรกจประเภทอตสาหกรรม (Industrial Company) เชน ธรกจโรงแรม
อตสาหกรรมการผลต และกอสราง
1.2) ธรกจประเภทบรการ (Service Company) เชน ธรกจการทองเทยว ธนาคาร
ประกนภย สปา สถานบรการสขภาพและความงาม รานอาหาร
โดยการยนขอใบอนญาตดงกลาว จะตองดาเนนการ ไดแก (1) ผขอใบอนญาตจะตอง
ยนแบบ Form A และตดอากรแสตมปมลคา 1 เหรยญสหรฐฯ รวมทงจะตองจายคาธรรมเนยมประมาณ 100
เหรยญสหรฐฯ ยนตอ CSC เพอพจารณาอนมต (2) หากผานการพจารณา CSC จะกาหนดเงนทนเรมตนโครงการ
ทตองนาเขามาในสกลเงนตางประเทศและจะออกจดหมายแนะนาการนาเงนทนตางประเทศพรอมสงเงอนไข
เพอใหผขออนญาตลงนามในนามนตบคคล และ (3) ผลงทนจะตองนาเงนทนในสกลเงนตางประเทศรอยละ 50
ของทนตามท CSC กาหนดเขามาลงทนในเมยนมาร กอนออกใบอนญาตทาการคา โดยฝากกบธนาคารตามท
รฐบาลเมยนมารกาหนดไว (ผลงทนจะตองนาเงนมาลงทนทเหลออกรอยละ 50 ภายใน 1 ป) และทางกระทรวง
พฒนาเศรษฐกจและวางแผนแหงชาตจะออก Permit to Trade ใหโดยมอาย 3 ป
2) การยนขอจดทะเบยนจดตงบรษทตอ CPO
3) กระทรวงพฒนาเศรษฐกจและแผนแหงชาต (Minister of National Planning and
Economic Development) พจารณาการขอใบอนญาต
4) นายทะเบยนพจารณาและดาเนนการจดทะเบยน โดย CRO จะออกใบสาคญ
การจดทะเบยนใหแกบรษท (ระยะเวลาประมาณ 3-4 สปดาห)
ทงน ตามมาตรา 27A ของกฎหมาย Myanmar Companies Act สาหรบบรษทตางชาต
ทงทเปนผประกอบการตางชาตถอหน 100% บรษทรวมทน หรอสานกงานผแทนจะตองไดรบใบอนญาต
ทาการคา (Permit to Trade) และจดทะเบยนบรษท ทงนตามกฎหมาย Special Company Act 1950
บรษทรวมทนทมรปแบบเปนรฐวสาหกจจะไดรบยกเวนการจดทะเบยนธรกจ
Page 83
62
4.2.2.3 การดาเนนการภายหลงการขอจดทะเบยนจดตงธรกจ
ภายหลงทไดรบอนญาตใหจดตงบรษทและดาเนนการจดตงบรษทเรยบรอยแลว
บรษทจะตองดาเนนการ ไดแก (1) นตบคคลทไดรบใบอนญาตจะตองกาหนดชอบรษทตดทหนาบรษทอยาง
ชดเจนและจะตองแจงทอยแก DICA ทงน หากมการเปลยนแปลงทอยของบรษทจะตองแจง DICA ภายใน 28 วน
หลงจากการเปลยนแปลงทอยของสานกงาน (2) บรษทจะตองจดการประชมสามญปละ 1 ครง โดยการประชม
ครงแรกจะตองดาเนนการภายใน 18 เดอนหลงจากจดตงบรษท และประชมครงตอไปในแตละปจะตอง
ดาเนนการจดการประชมครงตอไปภายใน 15 เดอนภายหลงการประชมสามญประจาปครงกอน และชวงเวลา
ระหวางการตรวจสอบบญชประจาปงบประมาณกบการประชมสามญจะตองไมเกน 9 เดอน ทงน บรษทจะตอง
ยนรายงานผลตอบแทนตอปพรอมกบงบการเงนตอ DICA ภายใน 21 วนหลงการประชมสามญประจาป และ
(3) บรษทจะตองยนรายไดประจาปภายใน 3 เดอนหลงจบปงบประมาณ ซงเรมตน ณ วนท 1 เมษายน และ
จบปงบประมาณ ณ วนท 31 มนาคม ของปถดไป
ภาพประกอบท 4.2 ขนตอนการจดทะเบยนธรกจในประเทศเมยนมาร
ยน Form A เพอขอจด Permit to Trade ตอ Structure Committee (CSC)
CSC พจารณาการขอใบอนญาต
CSC กาหนดเงนทนทผลงทนตองนาเขามา
ลงทนในเมยนมาร และดาเนนการตามเงอนไข
ท CSC กาหนด
CSC ออก Permit to Trade มอาย 3 ป คาธรรมเนยมการตออาย
80 – 160 USD
- อากรแสตมป 1 USD
- คาธรรมเนยม 100 USD
ยนขอจดทะเบยนบรษทตอ Companies
Registration (CRO)
คาธรรมเนยม
100 – 2500 USD
CRO พจารณาเอกสารขอจดทะเบยน
CRO ออกใบสาคญการจดทะเบยน
Page 84
63
4.3 สรปกฎระเบยบทเกยวของ
การลงทนประกอบธรกจในเมยนมารของผประกอบการไทยจาเปนมความรความเขาใจเกยวกบกฎหมาย
หลก ๆ ทเกยวของ ไดแก กฎหมายการลงทนของตางชาต กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ กฎหมายเกยวกบการ
จดตงบรษทในเมยนมาร กฎหมายเกยวกบการลงทนในเมยนมาร ตลอดจนกฎหมายระดบทองถนของกรงยางกง
ตลอดจนการศกษาเพมเตมในเรองการประเมนราคาและตดตามความคบหนาของการประกาศใชการกาหนดเขต
พนท (Zoning) ภายใตขอจากดในกรงยางกง นอกจากน การลงทนในเมยนมารจะตองตดตอประสานงานกบ
หนวยงานทเกยวของมากมาย และมกระบวนการทซบซอน และใชเวลา ดงนน การศกษาอยางละเอยดรอบคอบ
จะชวยสนบสนนใหโครงการลงทนมความเปนไปไดและประสบความสาเรจตามทตองการ
Page 86
65
บทท 5 : การสารวจความคดเหน
คณะผวจยไดเขาสมภาษณเพอเกบขอมลจากภาคเอกชน องคกรของรฐ และสวนราชการทเกยวของ
ทงในประเทศไทยและในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร ในชวงมกราคม – มถนายน พ.ศ. 2557 ดงมรายชอ
บรษทและหนวยงานดงตอไปน
ภาครฐ 1. สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน
2. สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน
3. สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต
4. เอกอครราชทตไทยประจาสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
ภาคเอกชน
ในประเทศไทย
1. สภาหอการคาแหงประเทศไทย
2. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย
3. บรษท จบสเนซลงค จากด
4. บมจ. กรงเทพดสตเวชการ
ภาคเอกชน
ในเมยนมาร
1. บรษทเอม เค กรป
2. บมจ. เบทาโกร สานกงานผแทน เมยนมาร
3. บรษท ซพฟด เมยนมาร
สถาบนการเงน 1. บมจ. ธนาคารกสกรไทย สานกงานผแทน กรงยางกง
2. บมจ. ธนาคารกรงไทย สานกงานผแทน กรงยางกง
ทปรกษากฎหมาย 1. สานกกฎหมายสากล สยามพรเมยร
นอกจากนยงไดจดทาแบบสอบถาม14
15 สงไปยงบรษทเอกชนตาง ๆ ทเปนสมาชกของตลาดหลกทรพยแหงประเทศ
ไทย เนองจากเหนวาเปนกลมธรกจทมศกยภาพทจะขยายขอบเขตการประกอบธรกจออกไปยงเมยนมาร โดยม
สรปผลการสารวจความคดเหน ดงน
5.1 สรปความคดเหนจากการสมภาษณภาคเอกชน
คณะผวจยไดเขาสมภาษณผแทนภาคเอกชนรวม 10 ราย15
16 ทงในประเทศไทยและในเมยนมาร
ตลอดจนสถาบนการเงนและทปรกษากฎหมาย เพอสอบถามความคดเหนเกยวกบความสนใจของภาคเอกชนใน
การเขาไปลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร ซงผใหสมภาษณไดมความเหนโดยสรป ดงน
15 ภาคผนวก 3 16 สรปสาระสาคญจากการสมภาษณปรากฏตามภาคผนวก ....
Page 87
66
5.1.1 รปแบบการคาการลงทนกบประเทศเมยนมาร
5.1.1.1 การคาชายแดน
การคาชายแดน เปนรปแบบการคาและการลงทนระหวางไทยกบเมยนมารทภาคเอกชน
ไทยเหนวามความสาคญมากทสดในสถานการณปจจบน เนองจากพรมแดนทตอเนองกนของไทยและเมยนมารทา
ใหการคมนาคมขนสงสนคาระหวางไทยกบเมยนมารบรเวณชายแดน โดยเฉพาะบรเวณโดยรอบดานแมสอดและ
แมสายเปนไปอยางคกคก นอกจากนประชาชนเมยนมารมความนยมบรโภคสนคาไทยเพราะเชอมนในคณภาพ
ของสนคาเมอเปรยบเทยบกบสนคานาเขาจากจน จงเปนผลใหการคาชายแดนระหวางไทยกบเมยนมารมมลคาสง
เปนลาดบท 2 ของการคาชายแดนระหวางไทยกบประเทศเพอนบานและมแนวโนมเตบโตขนอยางตอเนอง
สภาอตสาหกรรมฯ ไดมนโยบายใหความสาคญกบการคาชายแดนโดยกาหนดเปน
ยทธศาสตรหลกของสภาอตสาหกรรมฯ เพอสงเสรมและสนบสนน SMEs ทวประเทศทกาลงประสบปญหาจาก
การบรโภคภายในประเทศลดลงจากผลกระทบของวกฤตเศรษฐกจและการเมองภายในประเทศ โดยเนนการ
สงออกสนคาผานการคาชายแดนซงมอตราการเตบโตมาก ซงในป พ.ศ. 2555-2556 มมลคาประมาณ 9 แสน
ลานบาท แบงเปนอนดบท 1 การคาชายแดนระหวางไทยและมาเลเซยทมมลคามากกวาครงหนงของการคา
ชายแดนทงหมด (ประมาณ 5 แสนลานบาท) อนดบท 2 การคาชายแดนระหวางไทยและเมยนมาร (ประมาณ
1.8 แสนลานบาท) และอนดบท 3 การคาชายแดนระหวางไทยและลาว (ประมาณ 1.3 แสนลานบาท) โดยสภา
อตสาหกรรมฯ ไดตงเปาหมายใหการคาขายชายแดนในอก 3 ปขางหนา ขยายตวเพมขน 2 เทา (หรอประมาณ 2
ลานลานบาท) โดยการคาชายแดนระหวางไทยและเมยนมารมโอกาสเตบโตมาก เนองจากจานวนประชาชนของ
ประเทศเมยนมารใกลเคยงกบไทย และเศรษฐกจของเมยนมารขยายตวอยางตอเนอง
ในสวนของสภาหอการคาฯ มนโยบายเกยวกบการคาการลงทนในประเทศเมยนมาร โดย
ใชการคาชายแดนนาหนา กลาวคอ ผลกดนใหมการสงสนคาเขาไปขายในประเทศเมยนมารกอน หากเปนการซอ
ขายสนคาจานวนไมมากจะดาเนนการโดยพอคาชายแดน และหากสนคามจานวนมากจะจดใหม Business
Matching สาหรบผขายจากไทยและผซอจากเมยนมาร หลงจากทสนคาตดตลาดแลว จงลงทนโดยการรวมลงทน
กบคนทองถน และผลตสนคาในประเทศเมยนมาร นอกจากน ยงสนบสนนเรองการทองเทยว เนองจากประเทศ
เมยนมารมศลปะวฒนธรรมและภมประเทศตามธรรมชาตทยงไมปรากฏตอสายตาชาวโลกอกจานวนมาก อกทง
การเดนทางเขาสเมยนมารทางพรมแดนตดกบไทยมคาใชจายทไมสง จงควรเรงเปดดานและตดถนนเขาสจด
ทองเทยวตาง ๆ จะชวยเปดเสนทางทองเทยวใหมและเพมรายไดใหกบไทยดวย เชน ถนนสายแมสอดสามารถเปด
เสนทางทองเทยวพระธาตอนแขวน เปนตน
5.1.1.2 ทศทางการลงทนในประเทศเมยนมาร
ในการเตรยมความพรอมเพอรองรบการเขาส AEC ในป พ.ศ. 2558 นน สภา
อตสาหกรรมฯ ไดทาการสารวจ 42 กลมอตสาหกรรมของสภาอตสาหกรรมฯ แลวพบวา กวาครงหนงของ
อตสาหกรรมไทยมความไดเปรยบในการแขงขนเมอเทยบกบประเทศเพอนบาน แสดงวาอตสาหกรรมไทยสวน
ใหญมความแขงแกรง มโอกาสขยายธรกจได ประกอบกบความเหนภาคธรกจไทยทไดไปลงทนในเมยนมารเหนวา
สาขาอตสาหกรรมทผประกอบการไทยมโอกาสและศกยภาพในการเขาไปลงทนในเมยนมาร ไดแก ธรกจกอสราง
Page 88
67
ธรกจทองเทยวและโรงแรม ธรกจอาหาร ธรกจสนคาอปโภคบรโภค ซงไทยมความไดเปรยบเพราะมความชานาญ
ในการบรหารธรกจ รวมทงสนคาไทยเปนสนคาทมคณภาพเปนทยอมรบในตลาดเมยนมาร
อยางไรกตาม ความเหนของภาคธรกจไทยทไดไปลงทนในเมยนมารแลว เหนวาในชวง
เรมตนของการเปดประเทศเมยนมารและกฎระเบยบตาง ๆ ยงไมสมบรณ ธรกจขนาดใหญของไทยจะมความ
ไดเปรยบมากกวาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม เนองจากความสามารถในการจดหาทน ประกอบกบการจดตง
ธรกจในเมยนมารจะมคาใชจายลงทนสงกวาปกต โดยเฉพาะการจางทปรกษากฎหมาย การจางบคลากรทม
ความรดานภาษาตางประเทศ การศกษาวจยตลาด การซอหรอเชาอสงหารมทรพย และคาใชจายดาเนนการตาง
ๆ ซงธรกจตองจดจางหรอดาเนนการเองเปนสวนใหญ นอกจากนเมยนมารยงขาดความพรอมดานวสดอปกรณท
สาคญตอการประกอบธรกจ ผประกอบธรกจจงตองมการนาเขาวสดอปกรณมาเองจากไทย
จากขอมลของสภาอตสาหกรรมฯ การคาการลงทนในเมยนมารมการดาเนนการใน 2
ลกษณะ กลาวคอ (1) การนาสนคาไทยไปขายในเมยนมารโดยในยคแรกผานพอคาคนกลางชาวสงคโปร แตมาใน
ยคหลงเปนการคาขายโดยตรง (2) การยายฐานการผลตไปยงชายแดนหรอประเทศเพอนบาน เนองจากปจจบน
คาจางแรงงานไทยอยท 300 บาทตอวน ซงถอวาสงมากเทยบกบประเทศเพอนบาน ภาคธรกจจงแสวงหา
แนวทางเพอลดตนทน โดยยายฐานการผลตไปยงชายแดนเพอใหแรงงานตางชาตสามารถขามมาทางานในไทย
หรอไปลงทนในนคมอตสาหกรรมทใหสทธประโยชนทางภาษและราคาคาทดนไมสงมาก
สภาอตสาหกรรมฯ มนโยบายจะทาใหไทยเปน Regional Industrial Hub ของการผลต
ในภมภาคอาเซยน อยางไรกด ภาคอตสาหกรรมของไทยตองลดตนทนการผลต เพมขดความสามารถในการ
แขงขนและพฒนานวตกรรมใหม โดยเฉพาะปจจบน ตนทน logistic ของไทยสงถงรอยละ 15.2 ซงควรจะอยท
รอยละ 8-9
เมยนมารยงคงมความตองการสนคาอปโภคบรโภคอกมาก รวมถงสาธารณปโภคทง
ไฟฟาและนาประปา สภาหอการคาฯ เหนวาธรกจท SME ไทยนาจะเขาไปลงทน ไดแก กจการอซอมรถ เคาะ
พนส และโรงกลง เนองจากเมยนมารมการนาเขารถเกาจานวนมากจากประเทศเพอนบาน รวมทงความตองการ
ใชรถยนตมมากขนตามพฒนาการเศรษฐกจทดขน แตในปจจบนยงไมมศนยบรการทไดมาตรฐาน นอกจากน ยง
เหนวาการลงทนในอตสาหกรรมตนนาตาง ๆ เปนเรองทนาสนใจ โดยเมยนมารมทรพยากรในการผลตสาหรบ
อตสาหกรรมตนนา เชน เขตทวายมแรเหลกมากเหมาะสาหรบพฒนาอตสาหกรรมยานยนต และมนามนซง
สามารถนามาพฒนาในอตสาหกรรมปโตรเคมทไทยมศกยภาพในการผลตอนดบหนงในอาเซยนอกดวย
นอกจากน อตสาหกรรมดานสงทอทไทยมศกยภาพในการผลตแตประสบปญหาดานคาแรงในประเทศไทยท
สงขน หากมการยายฐานการลงทนไปยงเมยนมารจะสามารถใชแรงงานจากเมองยะไขและตองอทคาจางตา
(ประมาณ 2.5 เหรยญสหรฐฯ หรอประมาณ 80 บาทตอวน) รวมถงการใชสทธพเศษดานภาษและโควตาทเมยน
มารอาจไดรบจากประเทศทพฒนาแลว
Page 89
68
5.1.2 ปญหาและอปสรรค ดานการคาการลงทน
5.1.2.1 ขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐาน
โครงสรางพนฐานของเมยนมารในปจจบนยงไมรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ซง
เปนปจจยหลกททาใหนกลงทนยงไมมนใจทจะลงทนในเมยนมาร ปญหาหลกทภาคเอกชนทกรายเหนวาควรเรง
ปรบปรงคอปญหาดานระบบไฟฟาในเมยนมาร ปรมาณพลงงานไฟฟายงไมเพยงพอตอความตองการและระบบ
การจายไฟฟายงมความลาหลง ทาใหการจายกระแสไฟฟาไมตอเนอง สงผลใหไฟฟาดบบอย ภาคธรกจขนาดใหญ
จงจาเปนตองลงทนสรางเครองกาเนดไฟฟาไวใชงานเองภายในโรงงานอตสาหกรรมเพอไมใหเครองจกรหยด
ทางานและสงผลเสยตอการดาเนนธรกจ แตการผลตกระแสไฟฟาใชเองจากเครองปนไฟทใชพลงงานนามนม
คาใชจายสงมาก ทาใหตนทนในการดาเนนธรกจในเมยนมารสงกวาความจาเปน
ปญหาโครงสรางพนฐานทมความสาคญตอมาคอ ระบบการคมนาคมขนสง สภาพถนน
ในเมยนมารยงไมไดมาตรฐาน โดยเฉพาะเสนทางขนสงระหวางแมสอด (ฝงไทย) ไปยง เมยวด – ผะอน – ยางกง
(ภาพประกอบท 5.1) ซงเปนเสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก – ตะวนตก (ภาพประกอบท 5.2) ยง
กอสรางไมแลวเสรจทงเสนทาง มเสนทางบางชวงตองเดนรถสลบขาไป 1 วน ขากลบ 1 วน ทาใหการขนสงสนคา
ใชระยะเวลานาน ไมสะดวกตอการขนสงสนคาทเนาเสยไดงาย และทาใหตนทนในการขนสงสนคาเพมสงขน
นอกจากน ระบบการขนสงทางอากาศในเมยนมารยงมขอจากดเนองจากขาดความพรอมทงในดานสายการบน
และทาอากาศยานรองรบ สาหรบการขนสงระบบรางนนขาดการพฒนาใหมความทนสมยและนาเชอถอสาหรบ
ภาคธรกจในการขนสง และขาดความเชอมโยงกบทาเรอ นคมอตสาหกรรมตาง ๆ และกบระบบรถไฟไทย
ภาพประกอบท 5.1
เสนทางคมนาคมทางรถยนตระหวางแมสอด – ยางกง
ทมา: สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน)
Page 90
69
ภาพประกอบท 5.2
เสนทางระเบยงเศรษฐกจแนวตะวนออก – ตะวนตก (East – West Economic Corridor : EWEC)
ทมา : ธนาคารพฒนาเอเชย GMS Flag Ship Initiative: East-West Economic Corridor 2002-2012.
สภาอตสาหกรรมฯ เหนวา เมอเทยบกบไทยทมความพรอมดานระบบสาธารณปโภค
แลว นกลงทนตางชาตในหลายอตสาหกรรมยงใชไทยเปนฐานการผลตและสงเขาไปขายยงเมยนมาร
5.1.2.2 ตนทนการทาธรกจสง
ตนทนการทาธรกจโดยเฉพาะทดนและอสงหารมทรพยมราคาแพงมาก และจากดการ
ถอครองโดยคนตางชาต ปรมาณอปทานในภาคอสงหารมทรพยมนอย เชน อาคารสานกงาน ทพกอาศย ในขณะ
ทมตางชาตใหความสนใจเขาไปลงทนในเมยนมารเปนจานวนมากนบตงแตเปดประเทศ ทาใหมการแขงขนกนแยง
พนทในการจดตงสานกงานและการอยอาศยของพนกงาน นอกจากน เมยนมารยงขาดความพรอมในดานวสด
อปกรณทจาเปนสาหรบการดาเนนธรกจ ทาใหธรกจตองนาเขาวสดอปกรณจากตางประเทศเปนสวนใหญ สงผล
ใหการเขาไปจดตงธรกจมตนทนสง
5.1.2.3 ขาดแคลนทรพยากรบคคล
จากรายงานของธนาคารโลก16
17 ทแสดงวาอตราการเขาศกษาในระดบมธยมศกษา
(Secondary Enrollment) ในป พ.ศ. 2553 เฉลยรอยละ 47 ของประชากรทอยในวยศกษาระดบเดยวกน และ
อตราการเขาศกษาในระดบอดมศกษา (Tertiery Enrollment) ในป พ.ศ. 2554 เฉลยรอยละ 14 สงผลให
แรงงานสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอ ขาดความรเฉพาะดานทสาคญตอการประกอบธรกจ อาท ความรดานการ
17 http://data.worldbank.org/indicator/SE.SEC.NENR/countries
Page 91
70
บญช กฎหมาย วศวกรรม สถาปตยกรรม ตลอดจนดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย นอกจากน บคลากรทพอม
ความรดงกลาว กมเพยงจานวนนอยทมความรดานภาษาตางประเทศสามารถสอสารกบคนตางชาตทเขาไปลงทน
ในประเทศ จงทาใหเกดการแขงขนกนในภาคธรกจเพอแยงพนกงานทมความรและทสามารถสอสารใน
ภาษาองกฤษได
5.1.2.4 ปจจยทางดานนโยบายและกฎระเบยบ
การลงทนในประเทศเมยนมารยงคงมความไมแนนอนในเชงนโยบาย เนองจากภายหลง
จากเปดประเทศ ภาคราชการและผบรหารระดบนโยบายของเมยนมารไดรบคาแนะนาปรกษาจากผเชยวชาญจาก
หลากหลายองคกรระหวางประเทศ สงผลตอการเปลยนแปลงนโยบายเปนระยะ ๆ ปญหาอปสรรคในการลงทนใน
เมยนมารจะเปนในเรองการขาดความชดเจนของกฎหมายและกฎระเบยบ อาท ประเทศเมยนมารมการออก
กฎหมาย Foreign Investment Law เมอประมาณ 2 ปทผานมา แตจนถงปจจบนกยงไมไดมการออกกฎหมาย
ลก นอกจากน ถงแมวาประเทศเมยนมารจะมการจดพนท (Zoning) เพอสงเสรมการลงทน เชน SME Zone
Minority Zone และ Foreign แตยงไมมความชดเจนถงสทธประโยชนทรฐบาลจะใหแกผลงทนในพนท (Zone)
ตาง ๆ นอกจากนความเหนจากการสมภาษณภาคเอกชนไทยทไปลงทนในเมยนมารเหนวาหนวยงานภาครฐของ
เมยนมารมการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ผบรหาร และกฎระเบยบเปนประจา ทาใหภาคเอกชนไทยไม
สามารถตดตามการเปลยนแปลงไดทนสถานการณ
ปจจบนการลงทนของคนไทยในประเทศเมยนมารจะอยในรปแบบของการรวมทนกบคน
ทองถนเนองจากตดขดเกยวกบกฎระเบยบหลายประการ อาท การหามตางชาตดาเนนธรกจคาสงคาปลก การหาม
ถอครองทดน เปนตน ซงแตเดมประเทศเมยนมารไมมกฎหมายรองรบการเปนพนธมตรทาใหอาจเกดปญหาบาง
นอกจากนน ถงแมวารฐบาลเมยนมารจะมแนวปฏบตเกยวกบการลงทนของตางชาตเทาเทยมกน แตจาก
ประสบการณของผใหสมภาษณบางรายเหนวารฐบาลเมยนมารใหสทธพเศษกบญปน เกาหลใต และจน เนองจาก
รฐบาลญปนใหความชวยเหลอทางการเงนแกรฐบาลเมยนมารเปนจานวนมาก และจนมพรมแดนตอเนองกนและม
ความสมพนธอยางดเปนระยะเวลายาวนานกบเมยนมาร
5.1.2.5 ขาดความพรอมของบรการดานการเงน
ธนาคารพาณชยเปนกลไกหลกในการสนบสนนภาคธรกจทงในดานการลงทนและการ
ดาเนนธรกจ ระบบธนาคารพาณชยในเมยนมารยงมความลาหลง ไมไดรบความนยมและยอมรบจากประชาชน
เนองจากประชาชนโดยเฉพาะนกธรกจขาดความเชอมนในระบบธนาคาร ซงเปนผลมาจากวกฤตการณธนาคารใน
เมยนมารชวง พ.ศ. 2546 ประกอบกบมความกงวลวาอาจถกยดทรพยโดยรฐบาลทหาร และตองการหลกเลยง
ภาษ ดงนนระบบการชาระเงนในเมยนมารจะอยในรปแบบของเงนสดเปนสวนใหญ (Cash Basis) การชาระเงน
ลวงหนา (Advance Payment) ยงไมเปนทนยม ระบบการโอนเงนยงทาไดไมสะดวกตองมหนสวนเปนคนเมยน
มารมาชวยบรหารจดการ เทคโนโลยและการใหบรการดานการเงนของธนาคารพาณชยในเมยนมารมจากด ระบบ
ธนาคารยงเปนระบบปดและมธนาคารขนาดเลกจานวนมากและถอหนโดยตวแทนของกลมทหาร อกทงประเทศ
เมยนมารยงไมไดอนญาตใหธนาคารของไทยเขาไปตงสาขา สามารถตงเพยงสานกงานตวแทนเทานน จงขาดความ
สะดวกในการใชบรการดานการเงน
Page 92
71
สาหรบอตราแลกเปลยนนน มเฉพาะอตราทใชซอขายเงนตราในแตละวน (Counter
Rate) เทานน ยงไมมเครองมอในการบรหารความเสยง อตราดอกเบยเงนก ณ ชวงทจดทางานวจยฉบบนอยท
รอยละ 13 – 15 ซงสงมากเมอเทยบกบของไทย (อตราดอกเบยสนเชอรายยอย MRR ของไทยประมาณรอยละ
8) สนเชอสวนใหญอยในรปของเงนเบกเกนบญช (Overdraft) สาหรบสนเชอเชาซอ (Hire Purchase) กาหนดให
ตอง roll-over ทก 3 ป ธนาคารกลางเมยนมารกาหนดอตราสวนเงนใหสนเชอตอมลคาหลกประกน (Loan to
Value – LTV ratio) อยทรอยละ 50 แตในทางปฏบต ธนาคารพาณชยเมยนมารม LTV ratio อยทรอยละ 30
และธนาคารกลางเมยนมารยงไมอนญาตใหธนาคารตางชาตจดตงสานกงานสาขาธนาคารพาณชยตางประเทศใน
เมยนมารได
ภาคธรกจธนาคารพาณชยของไทยไดเขาไปจดตงสานกงานผแทนในกรงยางกงในชวงป
พ.ศ. 2556 - 2557 ซงธนาคารกลางเมยนมารจะเปดใหธนาคารตางชาตยนคาขอรบใบอนญาตจดตงสานกงาน
สาขาธนาคารพาณชยตางประเทศในเมยนมารไดในชวงปลายป พ.ศ. 2557 ซงสถานะ ณ เวลาทจดทางานวจย
ฉบบน ธนาคารพาณชยของไทยทง 4 แหงทมสานกงานผแทนในเมยนมาร ไดแก ธนาคารกรงเทพ ธนาคารกสกร
ไทย ธนาคารไทยพาณชย และธนาคารกรงไทย ตางมความประสงคจะยนขออนญาตจดตงสาขาเพอใหบรการดาน
การเงนและดานการใหคาปรกษาแกภาคธรกจไทยอยางเตมท ซงจะชวยอานวยความสะดวกและเปนประโยชนตอ
การคาการลงทนระหวางไทยและเมยนมาร
นอกจากนน ภาคเอกชนไทยเหนวาการคาขายระหวางไทยและเมยนมารเปนการคา
ชายแดน โดยการคาขายทไมผานระบบธนาคารพาณชยมสงถงรอยละ 85 และการคาขายทผานระบบธนาคาร
พาณชยมเพยงรอยละ 15 โดยการชาระเงนสวนใหญจะเปนแบบไมเปนทางการ (Informal Payment) สาหรบ
การชาระเงนแบบทางการ (Formal Payment) จะทาผานสกลเงนดอลลารสหรฐ และสวนใหญตองโอนผาน
สถาบนการเงนทตงในสงคโปร สงผลใหตนทนในการดาเนนงานสงและนกธรกจไทยเสยเปรยบในการแขงขน
ดงนนการมอตราแลกเปลยนระหวางสกลเงนบาทและจาดจะเปนผลดกบนกธรกจไทยโดยตรง ชวยสงเสรมการคา
การลงทนระหวางไทยกบเมยนมาร ลดธรกรรมทางการเงนแบบไมเปนทางการทอาจเปนชองทางในการฟอกเงน
หรอทจรต และสนบสนนความรวมมอและธรกรรมระหวางธนาคารพาณชยไทยและธนาคารเมยนมาร
นอกจากน จากประสบการณการลงทนในตางประเทศของธรกจไทย ผประกอบการไทย
ทพงพาเงนลงทนจากธนาคารพาณชยไทยเพอไปลงทนในตางประเทศตองมหลกประกนเปนสนทรพยในประเทศ
ไทยจงสามารถจะขอสนเชอได ซงในบางกรณจะเปนอปสรรคตอบรษทมหาชนทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยท
ตองการไปลงทนในตางประเทศ เนองจากตองชแจงตอผถอหนในการนาหลกทรพยในประเทศคาประกนเงน
ลงทนในตางประเทศ เปนตน
5.1.3 แนวทางการเพมการคาและการบรโภคสนคาไทยในประเทศเมยนมาร
สนคาไทยโดยเฉพาะสนคาอปโภคบรโภคมภาพลกษณ คณภาพ และไดรบการยอมรบในประเทศ
เพอนบานในภมภาคอาเซยน โดยภาคธรกจทนาจะสนบสนนใหเขาไปลงทนในเมยนมารเพมเตมคอหางสรรพสนคา
หรอ ศนยกระจายสนคาไทย ซงชวยสนบสนนการจาหนายสนคาไทยไดเปนอยางด โดยปจจบนประเทศเวยดนาม
เขาไปลงทนตงหางสรรพสนคาขนาดใหญในเมยนมารแลว อยางไรกด ราคาทดนในเมยนมารปรบขนสงมากขนเรอย
Page 93
72
ๆ หากการตดสนใจเขาไปลงทนลาชาอาจเปนปญหากบภาคเอกชนทจะเขาไปลงทนเนองจากตนทนในการ
ดาเนนการสง
5.1.4 นโยบาย/มาตรการดานการเงนการคลงทตองการใหรฐบาลสนบสนน
5.1.4.1 มาตรการดานการเงน
ทงสภาอตสาหกรรมฯ และสภาหอการคาฯ มความเหนตรงกนวาภาคธรกจตองการมาตรการ
สนเชออตราดอกเบยผอนปรนสาหรบ SME และการพฒนากลไกหรอเครองมอทางการเงนทมประสทธภาพ เชน
นโยบายการจดใหมบญชดแลผลประโยชนของคสญญา (Escrow Account) ทใหความคมครอง SMEs ทเปนผรบเหมา
หรอ Manufacturing Contractor ใหไดรบเงนอยางแนนอน และนโยบายเงนทนรวมลงทน (Venture Capital) ท
สามารถชวยเหลอผประกอบการ SMEs ทไมมเงนทน แตมนวตกรรมและความคดรเรมสรางสรรคใหสามารถเรม
ประกอบธรกจ ซงไทยไดเคยมการจดตงกองทนดงกลาวโดยใหสานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ดแล
เมอ 10 กวาปกอน แตไมประสบความสาเรจ เนองจากตดขดขอกฎหมาย ซงควรนามาพจารณาใหมโดยขจดปญหา
อปสรรคตาง ๆ ใหหมดไป เพอใหกองทนฯ ประสบความสาเรจเชนเดยวกบในประเทศมาเลเซยและสหรฐอเมรกา
สภาหอการคาฯ เหนวา มาตรการดานการเงนทสาคญ คอ การอนญาตใหใชเงนตราสกลทองถน
ในการคาชายแดน ซงระหวางไทยกบเมยนมารนนหากอนญาตใหใชเงนจาดในพนทชายแดนฝงไทย เชน แมสาย
เชยงราย กาญจนบร ตาก ระนอง จะชวยอานวยความสะดวกในการคาและการโอนเงนเพอชาระคาสนคาระหวางไทย
และเมยนมาร ซงปจจบนมกฎระเบยบทาใหการโอนเงนมกจะอยในสกลเหรยญสหรฐฯซงตองดาเนนการผานประเทศ
สงคโปรเพราะคาใชจายถกกวาผานสถาบนการเงนไทย
สภาหอการคาฯ เหนวา การพฒนาระบบโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะอยางยงถนนทเชอมโยง
ระหวางไทยกบประเทศเพอนบานจะชวยลดระยะเวลาและตนทนในการขนสงสนคา จงขอใหรฐบาลตงกองทนเพอ
ชวยเหลอดานโครงสรางพนฐานใน 3 ประเทศ ไดแก ลาว กมพชา และเมยนมาร
ภาคเอกชนไทยเหนวา ในกรณทภาคธรกจมโครงการลงทนขนาดใหญ มการจดทาประมาณ
การทชดเจน (Feasibility Study) ควรไดรบพจารณาสนเชอโครงการ (Project Finance) จากความเปนไปไดของ
โครงการฯ และประมาณการกระแสเงนสดของโครงการฯ จากธนาคารพาณชยไทยเพอนาไปลงทนในเมยนมาร
เชนเดยวกบการลงทนในประเทศไทย ไมใชเรยกรองสนทรพยในประเทศไทยเปนหลกประกนของการลงทน รวมถง
การมอตราแลกเปลยนระหวางบาทและจาดดวย
5.1.4.2 มาตรการดานการคลง
สภาอตสาหกรรมฯ เสนอมาตรการภาษ เชน การยกเวนภาษรายไดกรณการลงทนใน
ตางประเทศและนาเงนลงทนกลบเขาประเทศ ซงเหนวาภาคเอกชนตองรบความเสยงในการลงทนในตางประเทศอย
แลว การนาเงนกลบเขาประเทศมประโยชนในการนามาใชขยายการลงทนในประเทศซงในทสดจะเปนสนทรพยของ
ประเทศ นอกจากน ควรเรงรดการคนภาษมลคาเพมกรณสงสนคาออกนอกประเทศใหเปนไปความรวดเรว
เชนเดยวกบจนทสามารถนา L/C ของธนาคารทรฐบาลเชอถอมาขอคนภาษไดทนท
Page 94
73
5.1.4.3 มาตรการอานวยความสะดวก
1) ลดระยะเวลาการโอนเงนเขา-ออก สภาอตสาหกรรมฯ เหนวาปจจบนการโอนเงนเขา-ออก
ประเทศทใชระยะเวลานานถง 15 วน ควรปรบปรงใหเหลอไมเกน 5-7 วนเพอจะเพมสภาพคลองใหกบธรกจ
2) เพมประสทธภาพของดานศลกากร สภาหอการคาฯ เหนวาควรลดกระบวนการและ
ขนตอนของการนาเขาและสงออกสนคาของภาคเอกชนทกากบดแลโดยกรมศลกากร จะตองมความรวดเรวและ
โปรงใส ตลอดจนการอานวยความสะดวกในเรองสนคาผานแดน (เชน จากเมยนมารผานไป สปป. ลาว เปนตน) ทง
ในสวนของภาษศลกากร พธการศลกากร และการประกนภย
3) การขยายชวงเวลาและการขยายพนทของดาน เพอใหสามารถรองรบกบความตองการ
โดยดานทตองการใหขยาย (สาหรบการคาชายแดนกบประเทศเพอนบาน) ไดแก ดานสะเดา ดานปอยเปต ดานแม
สอด ดานหนองคาย และดานชองเมก
4) พฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหไดมาตรฐาน โดยเฉพาะอยางยงถนนทเชอมโยงกบ
ประเทศเพอนบาน ซงจะชวยลดระยะเวลาและตนทนในการสงสนคา และชวยพฒนาเสนทางการทองเทยวในประเทศ
เพอนบาน ซงจะสนบสนนและตอยอดธรกจการทองเทยวของไทย
5) พฒนาความรวมมอเพอใหรถทะเบยนไทยสามารถผานแดนไปประเทศเพอนบานได
6) จดใหมศนยกระจายสนคาไทยในเมยนมาร
7) สนบสนนใหการนคมอตสาหกรรมไปตงนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร เพอทผประกอบการ
สามารถไปลงทนในนคมฯ เพอผลตสนคาอยางเดยว ไมตองกงวลกบเรองอน (เชน กฎระเบยบ ระบบไฟฟา
สาธารณปโภค)
5.1.4.4 นโยบาย/มาตรการ อน ๆ
1) การประสานและรวมมอกนอยางใกลชดระหวางภาครฐและภาคเอกชนในการ
กาหนดยทธศาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยกาหนดประเทศเปาหมายและกลมอตสาหกรรมทจะ
ไปลงทนในตางประเทศ และออกนโยบายหรอมาตรการทชดเจนและเปนรปแบบอยางจรงจง โดยดรปแบบ
(Model) ของตางชาตและนามาปรบใหเขากบประเทศไทย ตวอยางของตางประเทศ ไดแก ประเทศญปนท
รฐบาลไดมการอดฉดเงนจานวนมากผานบรษทขนาดใหญและธนาคาร เพอชวยเหลอ SMEs ใหเขามาลงทนใน
ประเทศไทย พรอมทงมหนวยงาน เชน JETRO และ JBIC รวมกนผลกดนและใหความชวยเหลอ SMEs อยาง
เตมท
2) นโยบายของภาครฐทจะลงทนในสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐาน เพอลดตนทน
ดานขนสงและทาใหไทยเปนศนยกลางเชอมโยงในภมภาคอาเซยน ซงรวมถงการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ
(Special Economic Zone) และคลงสนคาชายแดน (Border Warehouse) เพอจะไดมการบนทกขอมลการคา
ชายแดนอยางถกตองครบถวน และกาหนดใหการคาขายในพนทดงกลาวไดรบยกเวนอตราภาษมลคาเพมรอยละ
7 ซงเปนการลดตนทนใหกบผประกอบการไทย ทงน ประเทศในภมภาคอาเซยนไดพยายามแขงขนกนเปน
ศนยกลางเชอมโยงในภมภาคอาเซยนและมนโยบายชดเจนทจะลงทนในสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐาน
จานวนมหาศาล เชน อนโดนเซยประกาศจะลงทนในโครงสรางพนฐาน 14 ลานลานบาท
Page 95
74
3) ภาครฐและภาคเอกชนจะตองปรบตวใหรองรบการเขาส AEC โดยภาครฐจะตอง
ปรบปรงแกไขเพมเตมกฎระเบยบใหเออตอการทาธรกจของภาคเอกชน ไมใชเปนอปสรรค และภาคเอกชนตอง
เปลยนแนวความคดในการแสวงหาโอกาสลงทนในตางประเทศและมการพฒนานวตกรรมใหม ๆ เพอเพมขด
ความสามารถในการแขงขน โดยมภาครฐสนบสนน เชน การทา Branding
5.2 สรปความคดเหนจากการสมภาษณหนวยงานภาครฐ
คณะผวจยไดเขาสมภาษณหนวยงานภาครฐ 4 แหงทมสวนเกยวของกบการสงเสรมการคาและการ
ลงทนในเมยนมารไมวาทางตรงหรอทางออม ประกอบดวย 1) สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศ
เพอนบาน 2) สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน 3) สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและ
สงคมแหงชาต 4) เอกอครราชทตไทยประจาสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร โดยสรปผลการสมภาษณ ดงน
5.2.1 ยทธศาสตรหรอแผนความรวมมอทางเศรษฐกจกบเมยนมาร
5.2.1.1 สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (สพพ.)
สพพ. เปนองคกรเดยวทมการจดทายทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบเมยนมาร
ขนโดยเฉพาะ ซงแผนฯ ดงกลาวบงคบใชระหวางป พ.ศ. 2557-2560 โดยมประเดนยทธศาสตร คอ “สราง
ความสมพนธและความเปนหนสวนพฒนาเศรษฐกจและสงคมกบเมยนมาร ผานการใหความชวยเหลอทางการเงน
และทางวชาการ ซงสนบสนนการเชอมโยงโครงขายการคมนาคมขนสง รวมทงยกระดบชวตความเปนอยของ
ประชากรใหดขน เพอสนบสนนการเปดประตการคาของไทยผานเมยนมารไปยงเอเชยใต และจน รวมถงเพอเพม
มลคาการคา ตลอดจนรวมพฒนาโครงการทวาย เพอสรางประโยชนทางเศรษฐกจบนฐานการผลตและประตการคา
แหงใหม” โดยมเปาประสงคและผลลพธทคาดหวงใหเกดความไวเนอเชอใจและความสมพนธอนดระหวาง
ประเทศไทยและประเทศเมยนมารทงในระดบประเทศและระดบประชาชน เกดการขยายตวทางดานการคา การ
ลงทน และการทองเทยวระหวางกนมากยงขน รวมทงสนบสนนภาคเอกชนไทย ทงผประกอบการไทย ผรบเหมา
ไทย และทปรกษาไทยเขาไปประกอบกจการในเมยนมาร
สาหรบกลยทธ/มาตรการสาคญของ สพพ. ตอเมยนมาร คอ การใหความชวยเหลอทาง
วชาการ โดยจดใหมเงนสนบสนนทงในดานการเตรยมความพรอมของโครงการ เพอจางทปรกษาไทยดาเนนการ
ศกษาความเหมาะสมของโครงการ การสารวจและออกแบบเบองตน การสารวจและออกแบบรายละเอยดเพอ
การกอสราง และการจดทาเอกสารประกวดราคา จดหาบคลากรซงมความชานาญในสาขาตาง ๆ ดาเนนการ
ถายทอดวชาความร ประสบการณ และเทคโนโลยแกเจาหนาทเมยนมาร และการใหเงนกเงอนไขผอนปรนทง
จานวน (Concessional Loan) หรอการใหเงนกเงอนไขผอนปรนและเงนใหเปลา (Mixed Credit) เพอดาเนน
โครงการพฒนาโครงสรางพนฐานตาง ๆ นอกจากน ยงมการใหความสนบสนนการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษทวาย
และพนทโครงการทเกยวของ
Page 96
75
สาหรบสาขาความรวมมอกบเมยนมาร ท สพพ. ใหความสาคญ คอ การใหความชวยเหลอ
เพอการพฒนาโครงสรางพนฐานของเมยนมาร โดยเฉพาะการเชอมโยงประเทศไทยกบประเทศเมยนมารเขากบ
อนภมภาค (Connectivity) และการพฒนาระบบสาธารณปโภคตามเมองทสาคญของเมยนมาร เพอรองรบการ
เจรญเตบโตของเมองและการเชอมโยงทางเศรษฐกจกบไทย รวมถงการพฒนาทางดานการศกษาและสาธารณสข
ตามพนทโครงการท สพพ. ใหความชวยเหลอแกเมยนมาร โดยทสาขาความรวมมอและเปาหมายการใหความ
ชวยเหลอภายใตกรอบยทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจของ สพพ. กบเมยนมาร ระหวางป พ.ศ. 2557-
2560 สามารถสรปไดดงน
1) สาขาคมนาคมขนสง : สนบสนนการขยายโครงขายและการเชอมโยงเสนทางคมนาคม
ทางบก เพอเชอมโยงการเดนทางและการขนสงระหวางไทยกบเมองสาคญของเมยนมาร และเชอมไปยงเอเชยใต
และจนตอนใตได รวมทงสนบสนนการปรบปรงโครงสรางพนฐานการคมนาคมทางอากาศใหไดมาตรฐาน
2) สาขาอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทน : รวมทนกบรฐบาลเมยนมารและ
สนบสนนการพฒนาสงอานวยความสะดวกในการผานแดน เพอใหมความพรอมและเอออานวยตอการคา และ
การลงทน ของนกลงทนไทยและนกลงทนตางชาต
3) สาขาพลงงาน : สงเสรมการพฒนาระบบสายสงไฟฟาในเมองทสาคญของเมยนมาร
เพอเปนสวนหนงในการเพมเสถยรภาพและความมนคงทางดานพลงงานของเมยนมาร รวมทงมการจาหนายไฟฟา
ไปยงภาคครวเรอนในบรเวณทกลาวไดอยางเพยงพอ
4) สาขาพฒนาพนทและเมอง : สนบสนนการพฒนาโครงสรางพนฐานทจาเปนในพนท
นคมอตสาหกรรมทวาย เพอใหมความพรอมและเอออานวยตอการคา และการลงทน ของนกลงทนเมยนมาร ไทย
และตางชาต
5) สาขาพฒนาทรพยากรมนษย : สงเสรมการพฒนาบคลากรภาครฐ โดยการถายทอด
ความร ประสบการณ และเทคโนโลย เชน การบรหารจดการหน การบรหารจดการโครงการ รวมถงการ
บารงรกษาโครงการ เพอสนบสนนการบรหารจดการและการใชประโยชนจากโครงการใหความชวยเหลอทาง
การเงนอยางยงยน
6) สาขาสาธารณสข : สนบสนนการพฒนาและปรบปรงดานสาธารณสขใหมมาตรฐาน
รวมทงเพอเสรมสรางขดความสามารถการบรการดานสาธารณสขใหกบบคลากรและหนวยงานในสาขาของเมยน
มาร โดยการปรบปรงปจจยการดาเนนงานทสาคญ
5.2.1.2 สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.)
สศช. มบทบาทในการพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานในกรอบอนภมภาคลมแมนา
โขง (Greater Mekong Subregion: GMS) โดย สศช. เปนฝายเลขานการในการประชมระดบเจาหนาทอาวโส
ระดบรฐมนตร และระดบสดยอดผนา 6 ประเทศลมแมนาโขง (GMS Summit) ในการพฒนาเศรษฐกจและลด
ปญหาความยากจนใน GMS ซงแผนการพฒนาของ GMS ทง 9 สาขา ไดแก คมนาคมขนสง โทรคมนาคม
พลงงาน การคา การลงทน เกษตร สงแวดลอม การทองเทยว และการพฒนาทรพยากรมนษย
Page 97
76
สศช. มบทบาทในการดานนโยบายในการประสานความรวมมอภายใตกรอบ GMS ในการ
พฒนาทมงเนนการพฒนาตามแนวพนทพฒนาเศรษฐกจ (Economics Corridor) ซงประเทศไทยตงอยตามแนว
พนทพฒนาเศรษฐกจ ไดแก (1) แนวตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor: EWEC)
ประกอบดวยประเทศเมยนมาร ไทย ลาว และเวยดนาม (2) แนวเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor:
NSEC) ประกอบดวยประเทศจน เวยดนาม เมยนมาร ลาว และไทย และ (3) แนวตอนใต (Southern
Economic Corridor: SEC) ประกอบดวยประเทศเมยนมาร ไทย กมพชา และเวยดนาม โดยมงเนนการพฒนา
ดานโครงสรางพนฐานในรปแบบทวภาคและพหภาคกบประเทศเพอนบานประกอบดวย ประเทศเมยนมาร ลาว
กมพชา และเวยดนาม
5.2.2 ความรวมมอทางเศรษฐกจกบเมยนมาร
ยทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบเมยนมาร ระหวางป พ.ศ. 2557-2560 ของ สพพ. ได
รวบรวมโครงการใหความชวยเหลอทางการเงนและทางวชาการตามความตองการของเมยนมารทไดจากการ
ประชมหารอกบผบรหารและเจาหนาทระดบสงของเมยนมารโดยโครงการทกลาวเปนไปตามความตองการใน
ลาดบตนของเมยนมาร มความสอดคลองกบรางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตของเมยนมาร มความ
สอดคลองกบนโยบายของประเทศไทย และมความสอดคลองกบยทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจของ
สพพ. กบประเทศเพอนบาน รวมถงสอดคลองกบกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคตาง ๆ อาท GMS
ACMECS ASEAN และทวภาค นอกจากน โครงการทกลาวยงสนบสนนการยกระดบคณภาพชวตของประชาชน
และกอใหเกดการเชอมโยงระหวางประเทศไทยกบเมยนมารเขากบอนภมภาค
สศช. ไดผลกดนการใหความรวมมอในการพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบานผานกลไกของ
คณะกรรมการพฒนาระบบการบรหารจดการขนสงสนคาและบรการของประเทศ (กบส.) คณะกรรมการรวม
ภาครฐและเอกชนเพอแกไขปญหาทางเศรษฐกจ (กรอ.) และคณะกรรมการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจกบ
ประเทศเพอนบาน (กพบ.) โดยนาเสนอมาตรการและนโยบายตาง ๆ ทไดรบการพจารณาของทง 3 กลไก ให
คณะรฐมนตรพจารณาอนมตโครงการทสรางความเชอมโยงระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบาน ซง
สอดคลองตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 ภายใตยทธศาสตรการสรางความเชอมโยงกบ
ประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม ซงทผานมา สศช. ไดเรงผลดกนความรวมมอพฒนา
เศรษฐกจกบประเทศเมยนมารผานคณะกรรมการ กรอ. ภมภาค ในการพฒนาพนทจงหวดตามแนวชายแดนไทย-
เมยนมาร เพอรองรบการขยายตวเศรษฐกจตามแนวชายแดนและการเชอมโยงคมนาคมระหวางกน อกทง สศช.
มบทบาทในการประสานความรวมมอกบฝายเมยนมารในการพฒนาโครงการเขตเศรษฐกจพเศษทวายและพนท
โครงการทเกยวของ โดย สศช. ในฐานะฝายเลขานการของคณะกรรมการรวมระดบสงระหวางไทย-เมยนมาร
และคณะกรรมการประสานงานรวมระหวางไทย-เมยนมาร เปนหนวยงานหลกในการประสานความรวมมอกบ
หนวยงานทเกยวของทงฝายไทยและฝายเมยนมารในการพฒนาโครงการทวายฯ เพอใหโครงการดงกลาวประสบ
ความสาเรจ
Page 98
77
5.2.3 โครงการทกาลงดาเนนงานอยและดาเนนการเสรจสนแลว ทเกยวของกบความรวมมอทาง
เศรษฐกจกบประเทศเมยนมาร
5.2.3.1 โครงการทดาเนนการแลวเสรจ
1) โครงการใหความชวยเหลอดานการเงนเพอเชอมโยงเสนทางคมนาคมระหวางไทย-เมยน
มาร จากเมยวด-เชงเขาตะนาวศร ระยะทาง 17.35 กโลเมตร ของ สพพ. ซงสามารถอานวยความสะดวกและ
ความรวดเรวในการเดนทางและการขนสงสนคา สนบสนนใหเกดการขยายตวการคาชายแดนไทย - เมยนมาร
บรเวณดานแมสอด จงหวดตาก และเมองเมยวด รวมทงกอใหเกดการลงทนตอเนอง ทงทางดานการคาและ
อตสาหกรรม
2) โครงการใหความชวยเหลอทางวชาการแกสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร ของ สพพ.
เพอศกษาความเหมาะสม และออกแบบกอสรางระบบไฟฟาในเมองยางกง เขต North Okkalapa and North
Dagon สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
5.2.3.2 โครงการทอยระหวางดาเนนการ
โครงการใหความชวยเหลอทางวชาการเพอศกษาความเหมาะสมและออกแบบรายละเอยด
งานกอสรางถนนจากดานเจดยสามองค-พญาตองซ-ทนพยไซยด (ชวงทายหมบานพญาตองซ-บานชองสง) และ
อาคารดานชายแดน โดย สพพ.
5.2.4 ปญหาและอปสรรคในการใหความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศเมยนมาร
5.2.4.1 ความไมแนนอนดานนโยบายเมยนมาร เนองจากเมยนมารเพงเปดประเทศไดไมนาน
ประเทศตาง ๆ รวมถงองคกรเพอการพฒนาตางพรอมทจะยนมอใหความชวยเหลอ ทาใหความตองการของเมยน
มารอาจเปลยนแปลงไดงาย ยกตวอยาง เชน โครงการพฒนาดานมะรด-สงขร สพพ. ดาเนนการศกษาความ
เปนไปไดและความเหมาะสมเรยบรอยแลว เมยนมารมหนงสอตอบรบแลว ระหวางท สพพ. จะดาเนนการท
ปรกษา เมยนมารมหนงสอมาหนงฉบบขอยกเลกการรบความชวยเหลอดงกลาว
5.2.4.2 ความซบซอนของระบบราชการเมยนมาร กระบวนการพจารณาและขนตอนการรบความ
ชวยเหลอของเมยนมารมความสลบซบซอน ทาใหเกดความลาชาในการดาเนนงานรวมกน นอกจากน ชอง
ทางการเขาถงหนวยงานประสานงานหลก (Focal Point) มความยากลาบาก ซงจากประสบการณการตดสนใจยง
ขนอยกบตวบคคลเปนหลก
5.2.4.3 ความไมชดเจนของกฎระเบยบในเมยนมาร กฎระเบยบทเกยวของกบการพฒนาเศรษฐกจ
ของเมยนมาร เชน กฎหมายการลงทนทางตรงจากตางชาต กฎหมายสงเสรมการลงทนจากตางชาต เปนตน ยง
ไมมความชดเจน ยงไมสามารถนามาดาเนนการไดเตมประสทธภาพ เนองจากกฎหมายลกของกฎหมายการลงทน
จากตางชาตยงไมประกาศใช ซงสงผลใหความรวมมอในการพฒนาเศรษฐกจในเมยนมารจะไมไดรบความสนใจ
จากภาคเอกชนไทยตามทไดตงเปาหมายไว
5.2.4.4 บคลากรเมยนมารขาดความรความเขาใจ เจาหนาทเมยนมารในหนวยงานตาง ๆ ท
เกยวของมความรความเขาใจในการสงเสรมการลงทนจากตางชาตทไมตรงกน
Page 99
78
5.2.4.5 ขาดการบรณาการนโยบายของสวนราชการฝายไทย หนวยงานภาครฐแตละแหงม
นโยบายการสนบสนนการลงทนของภาคเอกชนไทยในเมยนมาร อาท หนวยงานในระดบตาง ๆ ของกระทรวง
กรม และสานกงาน เชน กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงพาณชย กระทรวงพลงงาน
และกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตางใชมาตรการสงเสรมการลงทนตามกลไกของตนโดยขาดการบรณาการ ทา
ใหเกดความแตกตางในทศทางการสงเสรมและขาดความตอเนองของนโยบาย อกทงยงขาดหนวยงานททาหนาท
เปนหนวยงานหลกในการสนบสนนการลงทนของภาคเอกชนไทยในเมยนมารหรอประเทศเพอนบาน ซงจะเปน
หนวยงานทนานโยบายในภาพรวมไปสการปฏบตในการสนบสนนภาคเอกชนทชดเจน
5.2.4.6 ความลาชาในการพจารณาใหความชวยเหลอของฝายไทย เนองจากภายใตรฐธรรมนญ
แหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2551 การใหความชวยเหลอหรอลงนามในความตกลงตาง ๆ กบตางประเทศตอง
ผานกระบวนการทางรฐสภาในการพจารณาเหนชอบ อกทงปจจบนเมยนมารมทางเลอกอนจากองคกรระหวาง
ประเทศ เชน ธนาคารพฒนาเอเชย ธนาคารโลก เปนตน ในการรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบรฐบาลเมยนมาร ซงจะ
สงผลใหการตดสนใจรบความชวยเหลอจากไทยนอยลง
5.2.5 แนวทางในการสนบสนนการลงทนของภาคเอกชนในประเทศเมยนมาร
5.2.5.1 คณะอนกรรมการสงเสรมการลงทนไทยในตางประเทศ ประกอบดวยหนวยงานภาครฐและ
เอกชน ทาหนาทพจารณานโยบายการลงทนในตางประเทศ ใหการสนบสนน และอานวยความสะดวกดานการ
จดหาขอมลการลงทน การเงน ทปรกษา และการเตรยมความพรอม สาหรบธรกจขนาดกลางในการลงทนใน
ตางประเทศ
5.2.5.2 มการจดตง Thai Oversea Investment (TOI) เพอเปนหนวยงานสนบสนนการลงทน
ขาออกของไทย โดยใหความสาคญกบ 3 กลมหลก ไดแก
1) กลม CLMV และอนโดนเซย ประกอบดวย เมยนมาร เวยดนาม กมพชา สปป.ลาว และ
อนโดนเซย
2) จน อนเดย และประเทศอาเซยนอน ๆ
3) กลมประเทศตะวนออกกลาง เอเชยใต และแอฟรกา
5.2.5.3 BOI มนโยบายสงเสรมการลงทนเปนรายสาขาทมศกยภาพ อาท ดานการผลต
(Manufacturing) ชนสวนคอมพวเตอรและอปกรณอเลกทรอนกส ยานยนต เครองนงหม และดานการกอสราง
เปนตน
5.2.5.4 สพพ. ใหความสาคญกบบทบาทของเอกชน โดยในเบองตนจะมการจดประชมหารอรบฟง
ความเหนของภาคเอกชนไทยในการกาหนดยทธศาสตรการดาเนนงาน ทศทางและเปาหมายของ สพพ. เพอให
เกดประโยชนตอภาคเอกชน โดยการรบฟงความคดเหนเกยวกบการรางยทธศาสตร 3 ป ของ สพพ. และ
ขอเสนอแนะตาง ๆ เกยวกบการใหความชวยเหลอเพอการพฒนา และใหความสาคญการสรางรวมมอในการ
สงเสรมและดงดดการคาและการลงทน โดยเนนการพฒนาจดผานแดนระหวางกน การสงเสรมการทองเทยวและ
การบรการ การสนบสนนธรกจไทยทเนนใชแรงงานเปนหลก การสนบสนนภาคเอกชนไทย ทงผประกอบการไทย
ผรบเหมาไทย และทปรกษาไทยเขาไปประกอบกจการในเมยนมาร โดยภาครฐอยางเปนรปธรรม ตลอดจนการ
Page 100
79
มงเนนการสนบสนนการพฒนาทาเรอนาลกและนคมอตสาหกรรมทวาย ผานการรวมทน เตรยมการเพอการ
พฒนาทาเรอ นคมอตสาหกรรม และองคประกอบทจะสนบสนนการพฒนา เชน การลงนามสญญาระหวางผถอ
หน บรษท ทวาย เอส อ แซด ดเวลลอปเมนท จากด ซงเปนบรษทนตบคคลเฉพาะกจ การใหความชวยเหลอเพอ
ปรบปรงสนามบนทาเรอนาลกทวายใหเปนสนามบนนานาชาต และการกอสรางโรงพยาบาลแถวชมชนทวาย เปน
ตน
5.2.5.5 BOI มนโยบายการสงเสรมการลงทนในกลมประเทศ CLMV และอนโดนเซย และมนโยบาย
จะเขาไปจดตงสานกงานใหบรการนกลงทน อยางไรกตาม เนองจากขอจากดดานงบประมาณจงทาใหขณะนอย
ระหวางการดาเนนการจดจางหนวยงานภายนอก (Outsource) โดยไดรบการสนบสนนจากสาขาธนาคารพาณชย
ของไทยในทองถนในการอานวยความสะดวกดานการเกบจดขอมลทสาคญตอการลงทนของพนท เพอใหบรการ
นกลงทนในกลมประเทศดงกลาวแทน
5.2.5.6 BOI ของไทยและเมยนมารไดมความรวมมอดานวชาการรวมกน โดยเมยนมารไดศกษาแนว
ทางการจดทา One-Stop Service เพอจดตงและอานวยความสะดวกแกการลงทนในเมยนมารไดอยางม
ประสทธภาพแลว ทงน ความรวมมอดงกลาวสามารถขยายผลไปสความรวมมอในระดบทสงขนได
5.2.5.7 ภายใตกรอบยทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจของ สพพ. กบเมยนมาร ระหวางป
พ.ศ. 2557 - 2560 สพพ. ใหความสาคญสาขาความรวมมอในการอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทน
กบเมยนมารซงเปนการสนบสนนการลงทนของภาคเอกชนในประเทศเมยนมาร ผานการรวมทนกบรฐบาลเมยน
มารและสนบสนนการพฒนาสงอานวยความสะดวกในการผานแดน เพอใหมความพรอมและเอออานวยตอการคา
และการลงทน ของนกลงทนไทยและนกลงทนตางชาตโดยมกลยทธ/มาตรการสาคญดงตอไปน
1) การใหความชวยเหลอทางวชาการ
1.1) การเตรยมความพรอมของโครงการ : การใหเงนใหเปลา เพอจางทปรกษาไทย
ดาเนนการศกษาความเหมาะสมของโครงการ การสารวจและออกแบบเบองตน การสารวจและออกแบบ
รายละเอยดเพอการกอสราง และการจดทาเอกสารประกวดราคา
1.2) การถายทอดความรใหกบเจาหนาทเมยนมาร : การใหเงนใหเปลา โดยจดหา
บคลากรซงมความชานาญในสาขาตาง ๆ ดาเนนการถายทอดวชาความร ประสบการณ และเทคโนโลยแก
เจาหนาทเมยนมาร
2) การใหความชวยเหลอทางการเงน ประกอบดวยการใหเงนกเงอนไขผอนปรนทงจานวน
(Concessional Loan) หรอการใหเงนกเงอนไขผอนปรนและเงนใหเปลา (Mixed Credit) เพอดาเนนโครงการ
พฒนาโครงสรางพนฐานตาง ๆ โดยเงอนไขในการใหความชวยเหลอทางการเงนของ สพพ. คอ เมยนมารตองจด
จางเอกชนไทยในการเขาไปพฒนาโครงการและซอวตถดบในการกอสรางจากประเทศไทยไมรอยกวารอยละ 50
5.2.5.8 ภายใตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 ภายใตยทธศาสตรการสรางความ
เชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม สศช. ประสานความรวมมอในการพฒนา
เขตเศรษฐกจพเศษทวายและพนทโครงการทเกยวของกบรฐบาลเมยนมาร เพอสรางโอกาสในการลงทนของ
นกพฒนาโครงการและนกลงทนของไทยในการเขาไปพฒนาโครงสรางพนฐานและเขาไปขยายการลงทนใน
Page 101
80
โครงการเขตเศรษฐกจพเศษทวาย และผลกดนความรวมมอโครงการพฒนาโครงสรางพนฐานในประเทศเพอน
บานรวมถงเมยนมาร โดยผานการใหความชวยเหลอทางการเงนจาก สพพ.
5.2.5.9 ขยายขอบเขตการศกษาผลการดาเนนการเกษตรแบบมสญญา (Contract Farming)
ระหวางรฐบาลเมยนมารกบรฐบาลไทย เพอนามาใชปรบปรงมาตรการการเขาไปลงทนเกษตรแบบมสญญาใน
ประเทศเมยนมาร
5.3 สรปความคดเหนจากแบบสอบถาม
คณะผวจยไดดาเนนการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม 17
18 เปนเครองมอในการศกษา โดยขอความอนเคราะห
บรษทตาง ๆ ทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยของประเทศไทยและบรษทในเครอในการตอบแบบสอบถาม
จานวน 528 ชด ทงน คณะผวจยไดรบแบบสอบถามทมการตอบกลบมาเปนจานวนทงสน 95 ชด เปน
แบบสอบถามทมขอมลครบถวนใชการได 80 ชด ซงเปนกลมตวอยางทใชในการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถาม
ดงกลาว ในการนคณะผวจยไดแบงการวเคราะหออกเปน 4 สวน ดงน
5.3.1 ขอมลทวไปของบรษทททาการตอบแบบสอบถาม
จากผลการวเคราะหทไดจากแบบสอบถามทง 80 ชด พบวา ประเภทกจการของบรษททตอบ
แบบสอบถามสวนใหญจดอยในประเภทอตสาหกรรมการผลต ซงมจานวน 20 บรษท รองลงมา คอ ประเภท
อตสาหกรรมพลงงานและเหมองแรและอตสาหกรรมอน ซงมจานวนเทา ๆ กน คอ 8 บรษท โดยอตสาหกรรม
ประเภทอนนจะประกอบธรกจในสาขาธรกจพฒนาอสงหารมทรพย ธรกจพฒนานคมอตสาหกรรม สรางโรงงาน
สาเรจรปและคลงสนคาเพอขายหรอใหเชา และธรกจดานสอสงพมพ สวนประเภทอตสาหกรรมการใหบรการ
ธรกจวชาชพนนมจานวน 3 บรษท ซงใหบรการวชาชพทางดานวศวกรและสถาปนก รวมไปถงการตรวจสอบและ
รบรองคณภาพ ดงแสดงในแผนภาพท 5.1
นอกจากนน บรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถามทงหมดเปนบรษททดาเนนธรกจใน
ประเทศไทยและไดมการจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยยกเวนบรษท Myanmar C.P.
Livestock Co., Ltd. ซงเปนบรษทในเครอเจรญโภคภณฑททาการจดทะเบยนและดาเนนธรกจภายในเมยนมาร
แลว ทงน บรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถามสวนใหญมระยะเวลาในการดาเนนธรกจในประเทศไทย
มากกวา 20 ป โดยมจานวนถง 60 บรษท ดงแผนภาพท 5.2
18 ตวอยางแบบสอบถามแสดงอยในภาคผนวก 4
Page 102
81
แผนภมท 5.1 ประเภทกจการทตอบแบบสอบถาม
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
แผนภมท 5.2 ระยะเวลาทบรษทกลมตวอยางดาเนนธรกจในประเทศไทย18
19
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
19 คณะวจยไมไดนาขอมลระยะเวลาในการดาเนนธรกจของ บรษท Myanmar C.P. Livestock Co.,LTD. ซงเปนบรษทในเครอเจรญโภคภณฑมารวมใชในการคานวณในแผนภาพท 4-2 เนองจากบรษทดงกลาวดาเนนธรกจและจดทะเบยนธรกจในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร โดยมระยะเวลาในการดาเนนธรกจภายในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารประมาณ 10 ปขนไปแตไมถง 20 ป
20
5 2
5 4 1
6 4
7
1
6 8
3
8
0
5
10
15
20
25
จานว
นบรษ
ท (ห
นวย
: บรษ
ท)
2 1
16
60
0
10
20
30
40
50
60
70
1 ปขนไปแตไมถง 5 ป 5 ปขนไปแตไมถง 10 ป 10 ปขนไปแตไมถง 20 ป 20 ปขนไป
จานว
นบรษ
ท (ห
นวย
: บรษ
ท)
Page 103
82
เมอพจารณาวาบรษทของไทยมการดาเนนการขยายขอบเขตการลงทนหรอการคาและบรการไปยง
ตางประเทศหรอไม พบวา มจานวน 26 บรษท หรอคดเปนรอยละ 32.519
20 ของบรษทกลมตวอยางทตอบ
แบบสอบถามวาไมมการลงทนหรอการคาและบรการในตางประเทศ และ บรษทกลมตวอยางทมการดาเนนการ
การขยายขอบเขตการลงทนดานการคาและบรการในตางประเทศมจานวน 54 บรษท หรอคดเปนรอยละ 67.5
ของบรษทกลมตวอยางทตอบแบบสอบถาม ซงการลงทนดานการคาและบรการในตางประเทศของบรษทกลม
ตวอยางมรปแบบลกษณะแบงเปน มการคาและบรการในตางประเทศแตไมมสานกงานในตางประเทศ รอยละ 27
มการรวมทนกบตางชาตในตางประเทศ รอยละ 20 มสานกงานตวแทนในตางประเทศและมการลงทนเตมรปแบบ
ในตางประเทศ รอยละ 15 ดงแสดงในแผนภาพท 4-3 นอกจากนน เมอพจารณาการทาธรกจหรอความสมพนธ
กบเมยนมารของบรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถาม พบวามจานวน 25 บรษท หรอคดเปนรอยละ 31
ของบรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถามทมความสมพนธหรอมการทาธรกจกบเมยนมาร
แผนภมท 5.3 รปแบบการขยายธรกจ การคา และการลงทนไปยงตางประเทศของบรษทกลมตวอยาง20
21
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
20 บรษทกลมตวอยางทไมมการลงทนหรอการคา/บรการในตางประเทศ จานวน 26 บรษท ประกอบดวย (1) ธรกจสถาบนการเงน รอยละ 23 (2) ธรกจอน ๆ (ยกตวอยางเชน ธรกจประเภทพฒนาอสงหารมทรพย และธรกจโรงงานและคลงสนคาใหเชา) รอยละ 15 (3) ธรกจสอสารโทรคมนาคมและธรกจสขภาพความงาม รอยละ 12 (4) ธรกจอตสาหกรรมการผลต รบเหมากอสรางและขนสง/โลจสตกส รอยละ 8 และ (5) ธรกจอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและอาหาร ทองเทยว/โรงแรม การศกษาและพลงงานและเหมองแร รอยละ 8 21 บรษทหนง ๆ อาจจะมลกษณะการขยายขอบเขตการลงทนหรอการคา/บรการไปยงตางประเทศไดหลายรปแบบ
27%
15% 12% 7%
20%
15%
1%
3%
มการคา/บรการในตางประเทศ เเตไมมสานกงานในตางประเทศ
มสานกงานตวแทนในตางประเทศ
มสาขาในตางประเทศ
จดตงสาขาเเละสาขายอยในตางประเทศ
มการรวมทนกบตางชาต ในตางประเทศ
มการลงทนเตมรปแบบในตางประเทศ
มธรกจเฉพาะในตางประเทศ แตไมมธรกจในไทย
อนๆ
Page 104
83
5.3.2 ความสมพนธของบรษทททาธรกจในประเทศไทยกบเมยนมาร
จากการวเคราะหในหวขอทผานมาทาใหทราบวามจานวน 25 บรษท หรอคดเปนรอยละ 31 ของ
บรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถามทมการทาธรกจหรอมความสมพนธกบเมยนมาร โดยแบงประเภท
ธรกจ การคา การลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถาม ออกเปนธรกจประเภทคา
สง-คาปลก รอยละ 52 รองลงมาคอธรกจประเภทอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและอาหารและธรกจพลงงาน
และเหมองแร รอยละ 11 ตามแผนภาพท 5.4 หากวเคราะหรปแบบลกษณะของการทาธรกจในเมยนมารของ
บรษทกลมตวอยางททาการตอบแบบสอบถามจะแบงสดสวนเปน มการคาขายขามพรหมแดนไปยงลกคาในเมยน
มาร21
22 รอยละ 55 รองลงมา คอ การมสานกงานตวแทน การเขาไปรวมทน การจดตงบรษทลก และการจดตง
สาขา/สาขายอย คดเปนรอยละ 16 รอยละ 13 รอยละ 10 และรอยละ 6 ตามลาดบ ดงแสดงในแผนภาพท 5.5
แผนภมท 5.4
ประเภทธรกจ การคา การลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง22
23
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
22 ลกษณะสนคาทมการคาขายขามพรมแดนมหลายประเภท เชน เฟอรนเจอรทใชงานในออฟฟศ เครองนงหม อาหาร นามนและนามนหลอลน กระเบองเซรามค ปยเคม สนคาทางดานไอทและเทคโนโลย สนคาอเลกทรอนกส เชน มอเตอรคอมเพรสเซอร สายไฟฟาและอปกรณไฟฟา 23 บรษทหนง ๆ อาจจะมประเภทธรกจ การคา การลงทนในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดหลายประเภท เชน บรษท ก อาจจะไปดาเนนธรกจแปรรปสนคาเกษตรและอาหาร และทาธรกจการคาสง-คาปลกในสาธารณรฐสหภาพเมยนมาร
4% 11% 4%
52%
4%
4% 4%
11% 7%
อตสาหกรรมการผลต
อตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและอาหาร สงทอและเครองนงหม
คาสง-คาปลก
รบเหมากอสราง
ขนสง/โลจสตกส
สอสาร/โทรคมนาคม
พลงงานและเหมองแร
Page 105
84
แผนภมท 5.5 รปแบบการทาธรกจในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง23
24
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
อยางไรกตาม ไมพบวามบรษทใด ๆ ในบรษทกลมตวอยางทมรปแบบลกษณะของการทาธรกจใน
เมยนมารทเปนการเขาไปซอกจการทดาเนนอยในเมยนมาร นอกจากนน เมอพจารณาระยะเวลาในการดาเนน
ธรกจการคาการลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยางทมความความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมาร
จานวน 25 บรษท พบวา บรษทกลมตวอยางดงกลาวสวนใหญมระยะเวลาดาเนนธรกจการคาการลงทนใน
เมยนมารตงแต 1 ปขนไปแตไมถง 5 ป คดเปนรอยละ 44 เนองจากเปนผลของการเปดประเทศของเมยนมาร
ในปพ.ศ. 2555 จงทาใหบรษทของไทยเรมมการเขาไปดาเนนธรกจ/การคา/การลงทนมากขนในชวงเวลา
ดงกลาว รองลงมา คอ บรษททมระยะเวลาในการดาเนนธรกจ 5 ปขนไปแตไมถง 10 ป คดเปนรอยละ 20
และมเพยงรอยละ 12 เทานนทมระยะเวลาในการดาเนนธรกจ/การคา/การลงทนกบเมยนมารตงแต 20 ปขน
ไป ดงกลาวดงแผนภาพท 5.6
24 บรษทหนง ๆ อาจจะมรปแบบลกษณะของการทาธรกจในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดหลายรปแบบ
55%
16%
13%
6% 10%
มการคาขายขามพรหมแดนไปยงลกคาในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
มสานกงานตวแทน
เขาไปรวมทน
จดตงสาขา/สาขายอย
จดตงบรษทลก
เขาไปซอกจการ
อนๆ
Page 106
85
แผนภมท 5.6 ระยะเวลาการดาเนนธรกจ การคา การลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
แผนภมท 5.7 วตถประสงคในการดาเนนธรกจ การคา การลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง24
25
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
25 บรษทเดยวสามารถตงวตถประสงคในการดาเนนธรกจ การคา การลงทนกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดหลายขอ
16% (4 บรษท)
44% (11 บรษท)
20% (5 บรษท)
8% (2 บรษท)
12% (3 บรษท)
นอยกวา 1 ป
1 ปขนไปแตไมถง 5 ป
5 ปขนไปแตไมถง 10 ป
10 ปขนไปแตไมถง 20 ป
20 ปขนไป
24%
17%
26%
18%
5% 8%
1% 1% เพมรายได
ขยายชอเสยง สราง Brand Awareness
ขยายฐานลกคา
สรางเครอขายธรกจ
ลดตนทน (ดานแรงงาน/วตถดบ/การขนสง)
อานวยความสะดวกลกคา
การไดรบสทธประโยชนทางภาษนาเขา/สงออก
อนๆ
Page 107
86
5.3.2.1 การสนบสนนการดาเนนธรกจกบเมยนมารจากหนวยงานภาครฐและสมาคมภาคธรกจ
ในเรองการสนบสนนและใหความชวยเหลอในการทาธรกจ การคา การลงทนกบเมยนมารนน
พบวาม 10 บรษท25
26 ทไดรบการสนบสนนจากหนวยงานภาครฐ26
27และ/หรอภาคเอกชน27
28 โดยสวนใหญหนวยงาน
ภาครฐจะมบทบาทสาคญในการสนบสนนดานขอมลและดานการตลาดเปนหลก รองลงมาคอการสนบสนนดาน
ธรกจ ดานสทธประโยชนทางภาษ ดานการประชาสมพนธและดานอน ๆ เชน การขอสทธการบน สาหรบสมาคม
ภาคธรกจจะมบทบาทสาคญในการสนบสนนดานการตลาดเปนหลก และมการสนบสนนดานการประชาสมพนธ
ดานธรกจ ดานการเงนดวย
5.3.2.2 วตถประสงค แหลงเงนทนและความสาเรจในการทาธรกจกบเมยนมาร
วตถประสงคของบรษทไทยโดยสวนใหญทเขาไปทาธรกจกบสาธารณรฐสหภาพเมยนมาร
เพอตองการขยายฐานลกคา นบเปนสดสวนรอยละ 26 รองลงมาคอตองการเพมรายได รอยละ 24 และการ
สรางเครอขายธรกจและการขยายชอเสยง สราง Brand Awareness รอยละ 18 และรอยละ 17 ตามลาดบ
ดงแผนภาพท 5.7
เมอพจารณาความสาเรจตามวตถประสงคในการดาเนนธรกจการคาและการลงทนกบ
เมยนมารตามทบรษทของไทยตงเปาหมายไว พบวารอยละ 40 ของบรษททมความสมพนธและทาธรกจกบ
เมยนมารบรรลวตถประสงคในการดาเนนธรกจ/การคา/การลงทนกบเมยนมารตามเปาหมายทวางไว
รอยละ 36 ประสบความสาเรจบางสวนตามเปาหมายทตงไว และมเพยงรอยละ 4 เทานนทประสบ
ความสาเรจเกนกวาวตถประสงคทตงไว ดงแสดงในแผนภาพท 5.8
26 ม 3 บรษททไดรบการสนบสนนและการชวยเหลอจากหนวยงานภาคเอกชนโดยสมาคมภาคธรกจเพยงอยางเดยว ม 5 บรษททไดรบการสนบสนนและการชวยเหลอจากหนวยงานภาครฐเพยงอยางเดยว ม 3 บรษททไดรบการสนบสนนและการชวยเหลอจากทงหนวยงานภาครฐและหนวยงานภาคเอกชนโดยสมาคมภาคธรกจ และ ม 15 บรษททเหลอไมไดรบการชวยเหลอจากหนวยงานใดเลยทงภาครฐและภาคเอกชน 27 หนวยงานภาครฐทมบทบาทใหการสนบสนนการทาธรกจในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร คอ สถานเอกอครราชทตไทยประจาเมยนมาร กรมสงเสรมการสงออกในสงกดกระทรวงพาณชย กรมศลกากรในสงกดกระทรวงการคลง (เกยวกบเรองภาษการนาเขาและสงออก) กรมการบนพลเรอน สงกดกระทรวงคมนาคม (เกยวกบอตสาหกรรมขนสง/โลจสตกส) กระทรวงพลงงาน (เกยวกบอตสาหกรรมพลงงานและเหมองแร) และสถานฑตเนเธอรแลนด 28 สมาคมภาคธรกจทมบทบาทใหการสนบสนนการทาธรกจในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร คอ สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย สมาคมไฟฟาอเลคทรอนกสและโทรคมนาคม สมาคมบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย สมาคมธนาคารไทย
Page 108
87
แผนภมท 5.8 ระดบการบรรลวตถประสงคในการดาเนนธรกจ การคา การลงทนในเมยนมารของบรษทกลมตวอยาง
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย หมายเหต บรรลวตถประสงคตรงตามเปาหมายทตงไว หมายถง บรษทนนประสบความสาเรจตามวตถประสงคทไดตงไวทกขอ บรรลวตถประสงคเกนกวาเปาหมายทตงไว คอ บรษทนนประสบความสาเรจเกนกวาวตถประสงคทไดตงไว บรรลวตถประสงคตากวาเปาหมายทตงไว คอ บรษทนนประสบความสาเรจตามวตถประสงคทไดตงเพยงบางขอ ยงไมบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทตงไว คอ บรษทนนยงไมประสบความสาเรจตามวตถประสงคทไดตงไวทกขอ
อยางไรกตาม รอยละ 20 ของบรษทกลมตวอยางดงกลาวทผลลพธของการดาเนนธรกจยงไมบรรล
วตถประสงคตามเปาหมายทตงไวและบรรลวตถประสงคเพยงบางสวน ซงอาจมเหตมาจากหลายปจจย ไดแก
1) ผบรโภคในเมยนมารยงมรายไดเฉลยตอเดอนตามาก สงผลทาใหกาลงซอหรอการจบจายสนคาอปโภคบรโภค
คอนขางตา 2) กฎระเบยบและความยงยากของกระบวนการสงออกสนคาจากไทยไปยงเมยนมาร รวมถงระบบ
สาธารณปโภคในเมยนมารยงไมพรอม จงสงผลใหการนาเขาและสงออกสนคาระหวางไทยกบเมยนมารยงไมม
ประสทธภาพ เกดความลาชาและมทาใหตนทนในการดาเนนธรกจสง 3) ไมไดรบการสนบสนนขอมลหรอมผเเทน
การคาเเละคคามากเพยงพอ อกประเดนสาคญคอ 4) การดาเนนธรกจการคาและการลงทนของบรษทกลม
ตวอยางดงกลาวยงอยในระยะกอตงหรอระยะแรกเรมของการดาเนนธรกจ ซงสอดคลองกบผลการวเคราะหใน
เรองระยะเวลาในการดาเนนธรกจ การคา การลงทนในเมยนมาร ดงแผนภาพท 5.6)
เมอพจารณาแหลงเงนทนในการดาเนนธรกจกบเมยนมาร พบวา บรษทกลมตวอยางทมความสมพนธ
หรอดาเนนธรกจการคา การลงทนกบเมยนมารนน สวนใหญมแหลงเงนทนหลกเปนเงนทนจากบรษทในประเทศ
ไทย (22 บรษท) รองลงมาคอ เงนกยมจากสถาบนการเงนในประเทศไทย (7 บรษท) และ เงนรวมทนจากบรษท
หรอนกลงทนตางชาต (5 บรษท)
5.3.2.3 ความคดเหนเกยวกบกฎระเบยบและการสงเสรมของรฐบาลไทยในปจจบน
40% (10 บรษท)
4% (1 บรษท)
36% (9 บรษท)
20% (5 บรษท)
บรรลวตถประสงคตรงตามเปาหมายทตงไว
บรรลวตถประสงคเกนกวาเปาหมายทตงไว
บรรลวตถประสงคตากวาเปาหมายทตงไว
ยงไมบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทตงไว
Page 109
88
จากผลการสารวจพบวาบรษทกลมตวอยางทมความสมพนธหรอดาเนนธรกจการคา การ
ลงทนกบเมยนมารมความเหนวา ภาครฐมนโยบายทชดเจนในการใหความชวยเหลอและสนบสนนการขยายธรกจ
ไปยงเมยนมารแลว บคลากรภาครฐมคณภาพและศกยภาพในการใหคาแนะนาและสงเสรมธรกจเอกชนไปยง
เมยนมาร กฎระเบยบดานภาษอากรรวมถงกฎระเบยบทเกยวกบการเปนบรษทมหาชนจากดและการเปนบรษท
จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไมเปนอปสรรคของภาคธรกจของไทยในการขยายขอบเขตการ
ดาเนนธรกจ การคา การลงทนไปยงเมยนมาร ในทางตรงขามบรษทกลมตวอยางดงกลาวเหนวา
กระทรวงการคลงยงขาดมาตรการทเหมาะสมและเพยงพอในการสนบสนนใหขยายธรกจไปยงเมยนมาร ขาด
งบประมาณภาครฐในการใหคาแนะนาและสงเสรมการขยายธรกจไปยงเมยนมาร กฎระเบยบดานการเคลอนยาย
เงนทนของรฐบาลไทยยงไมเหมาะสม และขาดหนวยงานใหความชวยเหลอและสนบสนนภาคธรกจของไทยขยาย
ธรกจไปยงเมยนมาร ดงสรปไวในตารางท 5.1
นอกจากนนบรษทกลมตวอยางดงกลาวยงใหความเหนเพมเตมวาหนวยงานภาครฐในประเทศไทยตอง
เจรจากระชบความสมพนธกบเมยนมารใหมากยงขน โดยเฉพาะการเจรจาทาขอตกลงในการเดนทางขาม
พรมแดนโดยไมตองใช VISA ระหวางกน รวมถงความเขมงวดในการตรวจสอบสนคาทมการนาเขา-สงออก
ระหวางประเทศ เพอใหมการสงมอบสนคาตรงตามเอกสารทมการยนยนแสดงความถกตองและไมกอใหเกดการ
ทจรต
ตารางท 5.1 กฎระเบยบและปจจยการสงเสรมของรฐบาลไทยทมผลตอการขยายธรกจการคา การลงทนกบเมยนมาร
กฎระเบยบและปจจยทสงเสรม กฎระเบยบและปจจยทไมสงเสรม 1. บคลากรภาครฐมคณภาพและศกยภาพในการใหคาแนะนาและสงเสรมธรกจเอกชนไปยงเมยนมาร 2. กฎระเบยบทเกยวกบการเปนบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไมเปนอปสรรคตอการขยายธรกจไปยงเมยนมาร 3. ภาครฐมนโยบายชดเจนในการใหความชวยเหลอและสนบสนนการขยายธรกจไปยงเมยนมาร 4. กฎระเบยบดานภาษอากรไมเปนอปสรรคตอการขยายธรกจไปยงเมยนมาร 5. กฎระเบยบทเกยวกบการเปนบรษทมหาชนจากดในประเทศไทยไมเปนอปสรรคตอการขยายธรกจไปยงเมยนมาร
1. ขาดมาตรการดานการเงนและการคลงทเหมาะสมและเพยงพอในการสนบสนนใหขยายธรกจไปยงเมยนมาร (อาท การประกนการลงทน เงนกดอกเบยตา และสทธประโยชนทางภาษ เปนตน) 2. งบประมาณไมเพยงพอในการใหคาแนะนาและสงเสรมการขยายธรกจไปยงเมยนมาร 3. กฎระเบยบดานการเคลอนยายเงนทนเปนอปสรรคตอการขยายธรกจไปยงเมยนมาร 4. ขาดหนวยงานใหความชวยเหลอและสนบสนนการขยายธรกจไปยงเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
Page 110
89
5.3.2.4 ความคดเหนเกยวกบอปสรรคของการคา การลงทนในเมยนมาร
บรษทกลมตวอยางทมความสมพนธหรอดาเนนธรกจ การคา การลงทนกบเมยนมารแสดง
ความคดเหนเกยวกบอปสรรคของการคา การลงทนในเมยนมารวา อปสรรคทพบบอยมากและพบคอนขางบอย
ไดแก ปญหาเกยวกบความไมพรอมดานกฎระเบยบของเมยนมาร ความยงยากของกฎระเบยบของเมยนมาร
ระบบกฎหมายคมครองนกลงทนยงไมดพอ ปญหาของระบบโครงสรางพนฐานดานการคมนาคม/ขนสงระหวาง
ไทยและเมยนมาร ปญหาของระบบโครงสรางพนฐานดานพลงงาน (อาท ไฟฟา นามนและแกสธรรมชาต) เพอใช
ในการดาเนนธรกจ ปญหาของระบบโครงสรางพนฐานดานระบบสอสาร (อาท โทรศพท อนเทอรเนต) ปญหา
ความเสยงดานอตราแลกเปลยนเงนตราสกลทองถน และขอจากดดานการโอนเงนขามประเทศกลบมายงประเทศ
ไทย สวนปญหาอปสรรคทพบนอย คอ การกดกนนกธรกจตางชาต และ ปญหาการสอสารภาษา
นอกจากนบรษทกลมตวอยางยงไดแสดงความคดเหนเพมเตมในเชงบรรยายเกยวกบปญหาใน
ดานตาง ๆ ทไดรบจากประสบการณ โดยสรปดงน
1) ความไมพรอมและความไมชดเจนของกฎระเบยบในดานตาง ๆ ของเมยนมาร เชน
กฎหมายการลงทน กฎระเบยบดานการจดเกบภาษ กฎหมายการโอนเงนขามประเทศและกฎหมายการนาเขา-
สงออกสนคาระหวางประเทศ ซงสงผลกระทบตอการดาเนนธรกจนาเขา-สงออกสนคาระหวางประเทศ ทาใหไม
คอยเปนระบบระเบยบมากนก มการทจรต ลกลอบขนสงสนคาเขา-ออกชายแดนอยเปนจานวนมาก เชน การม
สนคาทไมขนทะเบยน FDA29
2) ไมมแหลงขอมลสภาพเศรษฐกจและการขยายตวเกยวกบปจจยแวดลอมตาง ๆ และขอมล
ดานการตลาดของเมยนมารอยางชดเจน ซงไมทราบวามหนวยงานภาครฐของเมยนมารหนวยงานใดเปน
ผรบผดชอบ รวมไปถงการแบงหนาทความรบผดชอบไมชดเจน ไมมการประสานกนระหวางหนวยงาน มความ
ซาซอนและความลาชาในการดาเนนงาน
ของเมยนมารเขามาขายในประเทศได ในขณะสนคาทนาเขาไปอยางถกกฎหมาย
และไดรบการรบรองคณภาพจะมโครงสรางตนทนสงขน สงผลใหผดาเนนธรกจตองตงราคาไวสงแตกาลงซอของ
ผบรโภคคอนขางตา ปจจยเหลานถอเปนอปสรรคในการดาเนนธรกจอยางถกตองตามกฎหมายและเปนอปสรรค
ในดานการแขงขนทางดานราคา
3) ระบบธนาคารทยงไมสามารถโอนเงนตรงมายงประเทศไทยได ตลอดจนอตราแลกเปลยน
เงนสกลทองถนทมความแตกตางกนระหวางอตราแลกเปลยนทเปนทางการกบอตราแลกเปลยนในตลาดมด รวม
ไปถงระบบโครงสรางพนฐานทดอยคณภาพ และทดนมราคาแพง
29 FDA ยอมาจาก “Food and Drug Administration” คอ องคการอาหารและยาของประเทศสหรฐอเมรกา เปนหนวยงานของรฐบาลกลางทาหนาทดแลดานความปลอดภยในการใชยา อาหาร อปกรณทางการแพทย (Medical Devices) และเวชสาอางตาง ๆ เปนตน
Page 111
90
5.3.3 ผลสารวจความสนใจของบรษทในประเทศไทยตอความตองการขยายการลงทนไปยงเมยนมาร
5.3.3.1 สาเหตททาใหบรษทของไทยไมมความประสงคจะลงทนในเมยนมาร
เมยนมารเปนประเทศทมทรพยากรธรรมชาตคอนขางสมบรณ ประกอบกบเพงเรมมการ
เปดประเทศมากยงขนเมอป พ.ศ. 2555 เพอใหนกลงทนไดเขาไปลงทนมากยงขน จงสงผลใหนกลงทนตางชาตม
ความสนใจและตองการเขาไปลงทนทาธรกจ ซงจากการสารวจความคดเหนบรษทกลมตวอยางทไดทาการตอบ
แบบสอบถามทงหมด 80 บรษทนน มเพยง 36 บรษทเทานน ทไมมความสนใจจะขยายธรกจการลงทนและ
การคาไปยงเมยนมาร และเมอพจารณาขอมลทง 36 บรษทอยางละเอยด (แผนภาพท 5.9) พบวาม 30 บรษทท
ไมมความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมารและไมมความประสงคจะเขาไปลงทนในเมยนมาร เมอจาแนกประเภท
ธรกจพบวา สวนใหญเปนการดาเนนธรกจประเภทอน ๆ29
30 รองลงมาเปนการดาเนนธรกจประเภทอตสาหกรรม
การผลต การดาเนนธรกจสถาบนการเงน การดาเนนธรกจสอสารโทรคมนาคมและการดาเนนธรกจสขภาพ/ความ
งามตามลาดบ เหตผลสวนใหญทบรษทเหลานไมมความสนใจทจะขยายการลงทนในเมยนมารเนองมาจาก 1)
ขาดความรความเขาใจในตลาดเมยนมาร 2) ตลาดในประเทศยงมชองทางในการขยายธรกจอกมาก 3) บรษทไมม
นโยบายลงทนในตางประเทศ และ 4) ขอจากดดานความเสยงทางการเมอง ดงแผนภาพท 5.9 นอกจากนนยงม
เหตผลอน ๆ ซงขนอยกบประเภทธรกจ ยกตวอยางเชน ในสาขาอตสาหกรรมการผลตกจะมเหตผลในเรอง
ขอจากดเรองการจดทะเบยนวตถอนตรายในแตละประเทศซงคอนขางสรางความยงยาก ยงไมมกลมลกคา
เปาหมายทชดเจน รวมถงการลงทนในประเทศอน ๆ นาสนใจกวา เชน ประเทศอนโดนเซย สาหรบสาขาธรกจ
พฒนาอสงหารมทรพยกจะมเหตผลวาทรพยากรดานทดนในเมยนมารนนเปนกรรมสทธของภาครฐ ปจจย
ดงกลาวเปนอปสรรคและยากตอการเขาไปดาเนนธรกจพฒนาอสงหารมทรพยในเมยนมาร เปนตน
เมอพจารณาบรษททเหลออก 630
31 บรษท ซงเปนบรษททมความสมพนธหรอทาธรกจกบ
เมยนมารแตยงไมมความประสงคทจะขยายการลงทน เมอจาแนกประเภทธรกจพบวา สวนใหญเปนบรษทท
ดาเนนธรกจอตสาหกรรมการผลต รองลงมาคอ การดาเนนธรกจอตสาหกรรมการแปรรปสนคาเกษตรและอาหาร
และอตสาหกรรมสงทอและเครองนงหม โดยทง 6 บรษทดงกลาวมลกษณะการทาธรกจคาขายขามพรมแดน
(Cross-Border Services) ไปยงเมยนมาร สวนสาเหตททาใหบรษทเหลานไมมความประสงคในการขยายการ
ลงทนไปยงเมยนมารนน31
32 ยงไมสามารถหาขอสรปไดชดเจน
30 การดาเนนธรกจอน ๆ มทงสน 7 บรษท โดย 5 ใน 7 บรษทนนเปนธรกจประเภทพฒนาอสงหารมทรพย สวนทเหลอดาเนนธรกจพฒนาโรงงานและคลงสนคาเพอซอขายหรอใหเชาและดาเนนธรกจสอสงพมพอยางละ 1 บรษท 31 บรษททง 6 ดงกลาวประกอบไปดวย บรษททดาเนนธรกจอตสากรรมการผลต 4 บรษท และบรษททดาเนนธรกจสงทอและเครองนงหมกบธรกจอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและอาหารอยางละ 1 บรษท 32 จากแผนภาพท 4-9 มประเดนทนาสนใจ คอ เหตผลอน ๆ ซงบรษทททาการตอบแบบสอบถามไดใหความเหนวา โรงงานในไทยมประสทธภาพการผลตและตนทนสนคายงคงแขงขนได นอกจากนนแรงงานเมยนมารยงไมคอยม Skill
Page 112
91
แผนภมท 5.9 สาเหตททาใหบรษทกลมตวอยางไมสนใจขยายการลงทนไปยงเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
5.3.3.2 ลกษณะการลงทนและสาเหตทจะขยายขอบเขตการลงทนในเมยนมาร
ในลาดบถดไป คณะผวจยไดทาการพจารณาและวเคราะหบรษทอกกลมหนงซงเปนบรษทท
มความสนใจจะขยายธรกจการลงทนและการคาไปยงเมยนมาร ซงมทงสน 44 บรษท และเมอพจารณาขอมลทง
44 บรษทอยางละเอยดพบวามบรษท 25 บรษททไมเคยมความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมารมากอน สวนท
เหลออก 19 บรษทนน เปนบรษททมความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมารอยแลว เมอวเคราะหโดยการจาแนก
ประเภทธรกจตามแผนภาพท 5.10 พบวา บรษททไมเคยมความสมพนธกบเมยนมารแตมความประสงคจะขยาย
การลงทนไปยงเมยนมารสวนใหญเปนธรกจประเภทอตสาหกรรมการผลต รองลงมาคอธรกจประเภทรบเหมา
กอสรางกบธรกจพลงงานและเหมองแร ในทางตรงขามบรษททมความสมพนธกบเมยนมารและมความประสงค
จะขยายการลงทนไปยงเมยนมารสวนใหญเปนธรกจประเภทอตสาหกรรมการผลต ธรกจคาสง-คาปลก ธรกจ
พลงงานและเหมองแร และอตสาหกรรมแปรรปสนคาเกษตรและอาหาร ทงนบรษทสวนใหญมความประสงคทจะ
เขาไปลงทนในเมยนมาร
1 1 1 1 1 1 1 1 1
3 3 3 2
10
1
9
1
7 8
4
7
0
2
4
6
8
10
12
บรษทมความสมพนธหรอทาธรกจกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารแตยงไมมความประสงคทจะขยายการลงทนทมอยแลวในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
บรษททไมมความสมพนธหรอทาธรกจกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร และไมมความประสงค ทจะขยายการลงทนในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
Page 113
92
แผนภมท 5.10
จานวนและประเภทของธรกจจากบรษทกลมตวอยางทมความประสงคจะขยายการลงทนไปยงเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
เมอพจารณาความประสงคทจะเขาไปลงทนในเมยนมาร พบวา กรณของบรษททม
ความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมารอยแลว สวนใหญประสงคจะขยายการลงทนทมอย ซงมจานวน 12 บรษท
ซงการขยายการลงทนธรกจของบรษทเหลานสวนใหญจะขยายการลงทนในกรงยางกงเปนหลก สวนการขยาย
การลงทนไปยงเมองอน ๆ พบวา มมณฑะเลย และเนปดอวทบรษทกลมดงกลาวใหความสนใจ
สวนกรณของบรษททยงไมเคยลงทนแตตองการจะเขาไปลงทนในเมยนมารนน มจานวน
ทงสน 30 บรษท พบวา ม 24 บรษททไมเคยมความสมพนธหรอทาธรกจกบเมยนมารมากอนและมความประสงค
จะเขาไปลงทน สวนอก 6 บรษททเหลอ เปนบรษททมการดาเนนธรกจกบเมยนมารมากอนแลว แตอาจจะ
ตองการเขาไปลงทนหรอประกอบธรกจในเมองอน ๆ โดยเมองทบรษทเหลานใหความสนใจ คอ ยางกง ทวาย
มณฑะเลย เนปดอว และเมยวด
5
2
4
1 1 1
3 2
6
1 1 1
4
2 3
1
4
1 1
0 1 2 3 4 5 6 7
บรษทมความสมพนธหรอทาธรกจกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารและมความประสงคทจะขยายการลงทนไปยงสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
บรษททไมมความสมพนธหรอทาธรกจกบสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารแตมความประสงคทจะขยายการลงทนไปยงสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร
Page 114
93
5.3.3.3 ลกษณะของการดาเนนธรกจทสนใจและสาเหตททาบรษทของไทยขยายขอบเขตการ
ลงทนในเมยนมาร
บรษททมความสนใจจะขยายธรกจ/การลงทน/การคาไปยงเมยนมารไดทาการระบลกษณะ
ของการดาเนนธรกจทสนใจตาง ๆ32
33 ตามแผนภาพท 5.11 ซงแสดงใหเหนวา รอยละ 32 ของกลมตวอยาง
ดงกลาว มความสนใจลกษณะการดาเนนธรกจโดยการรวมทนกบตางชาต (Joint Venture) รองลงมา คอ
ลกษณะของการดาเนนธรกจโดยการจดตงบรษทลก และการจดตงสานกงานตวแทน คดเปนรอยละ 28 และรอย
ละ 18 ตามลาดบ ทงน ลกษณะการดาเนนธรกจโดยการควบรวมกจการการนนบรษทของไทยใหความสนใจนอย
ทสด คดเปนรอยละ 5 เทานน ดงนน อาจสรปไดวาบรษทของไทยไมนยมและไมไดใหความสนใจลกษณะการ
ดาเนนธรกจแบบควบรวมกจการในการขยายขอบเขตการลงทนในเมยนมาร
นอกจากนน สาเหตหลกททาใหบรษทของไทยตดสนใจไปลงทนในเมยนมาร คอ บรษท
ตองการเพมรายไดและขยายฐานลกคา คดเปนรอยละ 28 และรอยละ 27 ตามลาดบ สวนในดานการสราง
เครอขายและการขยายชอเสยง สราง Brand Awareness ของบรษทนน คดเปนรอยละ 16 เทา ๆ กน ดง
แผนภาพท 5.12
แผนภมท 5.11
ลกษณะการดาเนนธรกจทบรษทกลมตวอยางสนใจในการลงทนในเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
33 บรษทเหลานสามารถเลอกรปแบบลกษณะธรกจทสนใจจะขยายการลงทนไปยงสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดมากกวา 1 รปแบบ
18%
32%
9%
28%
5% 9%
จดตงสานกงานตวแทน
รวมทน
จดตงสาขา
จดตงบรษทลก
ควบรวมกจการ
จดตงโรงงานอตสาหกรรมผลตสนคา
Page 115
94
แผนภมท 5.12
สาเหตททาใหธรกจของไทยตดสนใจไปลงทนในเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
5.3.4 ผลสารวจความเหนเกยวกบปจจยทมผลตอการตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
ในสวนนจะเปนผลการสารวจความคดเหนของบรษทกลมตวอยางทงหมดททาแบบสอบถามทง 80
บรษทเกยวกบปจจยทมผลตอการตดสนใจทาธรกจการคา การลงทนในเมยนมาร ซงสามารถสรปไดดงตอไปน
5.3.4.1 ปจจยในประเทศไทยทสาคญตอตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
ปจจยทางฝงประเทศไทยทมผลตอการตดสนใจเขาไปขยายขอบเขตการดาเนนธรกจการคา
การลงทนในเมยนมารดงแผนภาพท 5.13 พบวา บรษทของไทยใหความสาคญเกยวกบการเปดเสรทางการคาและ
การลงทนในอาเซยนกบการเปดเสรการเคลอนยายผลกาไรและเงนลงทนเปนลาดบแรก รองลงมาคอการสงเสรม
และคมครองการลงทน การสนบสนนดานขอมลและความรจากภาครฐ มาตรการสนบสนนดานภาษ และการ
สนบสนนจากภาครฐในการประกนความเสยง ตามลาดบ อยางไรกตามกลมตวอยางเหนวาการสนบสนนจาก
ภาครฐในการหาแหลงเงนทนนนมอนดบความสาคญนอยทสด สาเหตดงกลาวอาจเปนเพราะบรษทกลมตวอยางท
ตอบแบบสอบถามทง 80 บรษทนนจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยทงหมด (ยกเวนบรษท
Myanmar C.P. Livestock Co., Ltd.) ซงบรษทเหลานมศกยภาพดานเงนทนแขงแกรงในระดบหนงจงไม
จาเปนตองพงพาภาครฐในการหาแหลงเงนทนมากนก
28%
16% 27%
16%
8% 6%
เพมรายได
ขยายชอเสยง สราง Brand Awareness
ขยายฐานลกคา
สรางเครอขายธรกจ
ลดตนทน (ดานแรงงาน/วตถดบ/การขนสง)
อานวยความสะดวกลกคา
Page 116
95
ภาพประกอบท 5.3
ความเหนเกยวกบปจจยจากประเทศไทยทสาคญตอตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
อนดบ
ความ
สาคญ
(1 =
สาค
ญมา
กทสด
)
1 การเปดเสรทางการคาและการลงทนในอาเซยน การเคลอนยายผลกาไร/เงนลงทนทสามารถทาไดโดยเสร
2 ความตกลงระหวางประเทศดานการสงเสรมและคมครองการลงทน
3 การสนบสนนดานขอมลและองคความร
4 มาตรการสนบสนนดานภาษ
5 การสนบสนนจากภาครฐในการประกนความเสยง
6 การมสถาบนการเงนของไทยเพออานวยความสะดวกในการเขาถงบรการดานการเงน
7 นโยบายสงเสรมจากภาครฐ
8 การมบรการดานประกนภยของบรษทไทยในเมยนมาร
9 การสนบสนนจากภาครฐในการหาแหลงเงนทน
ปจจยจากประเทศไทยทมความสาคญตอการตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
ภาพประกอบท 5.4
ความเหนเกยวกบปจจยในเมยนมารทมผลตอการตดสนใจลงทนของธรกจไทย
อนดบ
ความ
สาคญ
(1 =
สาค
ญมา
กทสด
)
1 การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของเมยนมารในอนาคต
2 ความมนคงทางการเมองของเมยนมาร ขนาดของตลาด/ฐานลกคาในเมยนมาร
3 ความเปนไปไดในเชงธรกจ (Feasibility Study) ความโปรงใสของกฎระเบยบและการกากบดแล
4 ความเทาเทยมของการปฎบตจากหนวยงานภาครฐของเมยนมารกบคนตางชาต
5 ระบบสาธารณปโภคภายในเมยนมาร
6 การไมมขอจากดดานการถอหนโดยคนตางชาต
7 การไมมขอจากดดานปรมาณธรกรรม
8 การไมมขอจากดดานรปแบบการจดตงองคกร
9 การมเขตเศรษฐกจพเศษ (อาท ทวาย และทราวา เปนตน) สาหรบการลงทนของนกลงทนตางชาต
10 การไมมขอจากดดานการขยายสาขาไปยงพนทอน
11 ฐานลกคาในประเทศไทยของบรษทไทยทไปทาธรกจในเมยนมาร
12 ฐานลกคาจากประเทศอน ๆ ของบรษทไทยทไปทาธรกจในเมยนมาร
ปจจยในเมยนมารทมผลตอการตดสนใจลงทนของบรษทไทย
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
Page 117
96
5.3.4.2 ปจจยในเมยนมารทมผลตอการตดสนใจลงทนของบรษทไทย
เมอพจารณาปจจยจากทางฝงเมยนมาร พบวา บรษทของไทยใหความสาคญเกยวกบการ
เจรญเตบโตทางเศรษฐกจของเมยนมารในอนาคตเปนลาดบแรก รองลงมาคอ ความมนคงทางการเมองของเมยน
มารและขนาดของตลาด/ฐานลกคาในเมยนมาร นอกจากนน ยงใหความสาคญเกยวกบความเปนไปไดในเชงธรกจ
และความโปรงใสของกฎระเบยบและการกากบดแล ความเทาเทยมของการปฎบตจากหนวยงานภาครฐของเมยน
มารกบคนตางชาต และปจจยเกยวกบระบบสาธารณปโภคภายในเมยนมาร อยางไรกด กลมตวอยางเหนวาการม
เขตเศรษฐกจพเศษไมไดเปนปจจยทสาคญตอการตดสนใจลงทนในเมยนมาร ดงแผนภาพท 5.14
นอกจากน บรษทในกลมตวอยางทไดตอบแบบสอบถามยงไดแสดงความคดเหนเพมเตมวา
ปจจยอน ๆ จากฝงประเทศไทย อาท ความรวมมอกนระหวางประเทศไทยกบเมยนมาร ไมวาจะเปนการเจรจา
เพอสรางความสมพนธและความรวมมอเพอสงเสรมทางดานการคาโดยการผอนคลายขอกาหนด ระเบยบ
กฎหมายหรอมาตรการของเมยนมารทเปนอปสรรคตอการลงทน การพฒนาโครงสรางพนฐานระบบ
สาธารณปโภคและระบบขนสงสนคา/โลจสตกสรวมกน ตลอดจนมาตรการภาครฐในการจงใจใหนกลงทนท
ตองการลงทนในเมยนมาร เชน มาตรการภาษการนาเขา-สงออก สนเชอดอกเบยตาหรอปลอดดอกเบยในชวง
ระยะเรมตนของการดาเนนธรกจในเมยนมาร สวนปจจยอน ๆ จากฝงเมยนมาร ไดแก ความชดเจนของระเบยบ
กฎหมายและขอกาหนดตาง ๆ ของเมยนมาร ไมวาจะเปนกฎหมายการรบสมปทาน กฎระเบยบการทาธรกรรม
ทางดานการเงนและการประกนภย กฎระเบยบการขออนญาตการลงทนและกฎหมายการลงทนรวมถงนโยบายท
สงเสรมการลงทนของเมยนมารทยงคงไมมความชดเจนและโปรงใสเพยงพอ รวมไปถง การดาเนนงานของ
หนวยงานภาครฐในเมยนมารทคอนขางมการดาเนนงานทซาซอนและไมมความโปรงใส สาเหตอนเนองมาจาก
การแบงหนาทความรบผดชอบทไมชดเจน รวมถงการประสานงาน/การสอสารภายในองคกรยงไมมประสทธภาพ
5.3.5 มาตรการของภาครฐทมความสาคญตอการตดสนใจลงทนในเมยนมาร
จากผลการสารวจในหวขอกอนหนานน แสดงใหเหนวาบรษททดาเนนธรกจในประเทศไทยมความ
ตนตวกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน33
34 (ASEAN Economic Community) เนองจากใหความสาคญ
เกยวกบปจจยการเปดเสรทางการคาและการลงทนในอาเซยนเปนลาดบตน ๆ อยางไรกตามดเหมอนวาภาคธรกจ
ของไทยกยงมความตองการมาตรการและการสนบสนนจากภาครฐ โดยเฉพาะการสนบสนนดานขอมลและองค
ความร มาตรการสนบสนนดานภาษและการสนบสนนจากภาครฐในการประกนความเสยง ซงสอดคลองกบขอมล
ทไดจากการวเคราะหตามแผนภาพท 5.15 ซงแสดงใหเหนวาการมหนวยงานหรอผแทนของรฐในตางประเทศ
อานวยความสะดวก/ชวยเหลอแกไขปญหาดานการลงทนของเอกชน การรบประกนความเสยงทางการเมอง และ
34 AEC หรอ ASEAN Economics Community คอ การรวมตวทางเศรษฐกจของสมาชก ASEAN 10 ประเทศ ไดแก ไทย, เมยนมาร, ลาว, เวยดนาม, มาเลเซย, สงคโปร, อนโดนเซย, ฟลปปนส, กมพชา, บรไนดารสซาลาม โดยจะมผลเปนรปธรรม ณ วนท 31 ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยมวตถประสงคเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจรวมกนในภมภาค เพมอานาจการตอรองกบคคา ตลอดจนสงผลใหการเคลอนยายสนคา บรการ เงนทน และบคคลในอาเซยนกจะเสรมากยงขน ยกเวนสนคาออนไหวบางชนดทแตละประเทศะขอสงวนไว
Page 118
97
มาตรการภาษผอนปรนกรณโอนผลกาไรจากตางประเทศ เปนมาตรการทมความสาคญตอการตดสนใจขยาย
ขอบเขตการดาเนนธรกจ/การคา/การลงทนของบรษทในประเทศไทยไปยงเมยนมาร
อยางไรกตาม บรษทของกลมตวอยางทตอบแบบสอบถามไดใหความเหนมาตรการดาน
การเงนการคลงในปจจบนของรฐบาลไทยเพอสงเสรมการลงทนในตางประเทศโดยเฉพาะอยางยงในเมยนมารนน
ยงไมคอยเหมาะสมเทาทควรและยงคงตองมการเปลยนแปลงอกมาก โดยเฉพาะมาตรการทางดานการทาธรกรรม
การเงน (มาตรการเงนกปลอดดอกเบยและการจดการเคลอนยายเงนทนและผลกาไร/ขาดทนทงขาเขา-ขาออก)
และภาษทควรมการเรงการทาสนธสญญาวาดวยการเวนการเกบภาษซอน การยกเวนภาษเงนไดในระยะเรมตน
ของการทาธรกจ34
35และ ภาษการนาเขา-สงออก ประกอบกบการใหสนเชอดอกเบยตาแกนกลงทนไทยเพอใหม
ความสามารถในการแขงขนกบนกลงทนตางประเทศทมศกยภาพสงกวา เชน ญปน จน และเกาหลใต ประเดนท
สาคญอกประการหนง คอ ภาครฐของไทยควรเรงทาการเจรจาความรวมมอกบรฐบาลเมยนมารเกยวกบการ
ประสานงานรวมกนระหวางหนวยงานภาครฐของไทยกบเมยนมารในเรองการจดระเบยบนกลงทน เชนเดยวกบ
ญปน สงคโปร และเกาหลใต รวมไปถงการเผยแพรขอมลขาวสารและการประชาสมพนธขอมล แนวทางและ
มาตรการทางดานการเงนการคลงของหนวยงานภาครฐในการสนบสนนการลงทนไปยงตางประเทศใหแก
บรษทเอกชนของไทยรบทราบมากยงขน
ภาพประกอบท 5.5
อนดบความสาคญเกยวกบมาตรการของภาครฐทมผลตอการตดสนใจลงทนในเมยนมาร
อนดบ
ความ
สาคญ
(1 =
สาค
ญมา
กทสด
)
1 การมหนวยงานหรอผแทนของรฐใน
ตางประเทศอานวยความสะดวก
2 การรบประกนความเสยงทางการเมอง
3 มาตรการภาษผอนปรนกรณโอน
ผลกาไรจากตางประเทศ
4 มธนาคารของไทยในเมยนมาร การมแหลงเงนกดอกเบยตา
5 มาตรการภาษผอนปรนกรณ
เกดผลขาดทนในตางประเทศ
มเวทเจรจาความรวมมอระหวางไทยกบ
เมยนมาร
6 การจดใหมเวท
Business Matching
ไดรบการสนบสนนดานการพฒนาจาก
องคกรของไทยและระหวางประเทศ
7 การมหนวยงานของรฐรวมลงทน การมคมอการลงทน มนคมอตสาหกรรมทดาเนนการโดย
คนไทยในเมยนมาร
มาตรการของภาครฐทมความสาคญตอการตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
ทมา : จากผลสารวจความคดเหนทจดทาโดยคณะผวจย
35 สวนใหญบรษทของไทยใหความเหนวาการยกเวนภาษเงนไดในระยะเรมตนของการทาธรกจควรมระยะเวลา 5 – 8 ป
Page 119
98
5.4 สรปผลการสารวจความคดเหน
5.4.1 รปแบบและทศทางการคาการลงทนกบประเทศเมยนมาร
การคาชายแดน เปนรปแบบการคาและการลงทนระหวางไทยกบเมยนมารทภาคเอกชนไทยเหนวาม
ความสาคญมากทสดโดยอาจใชการคาชายแดนนาหนา กลาวคอ ใหมการสงสนคาเขาไปขายในประเทศเมยนมาร
กอน หลงจากทสนคาตดตลาดแลวจงลงทนโดยการรวมลงทนกบคนทองถน และผลตสนคาในประเทศเมยนมาร
สาขาอตสาหกรรมทผประกอบการไทยมโอกาสและศกยภาพในการเขาไปลงทนในเมยนมาร ไดแก
ธรกจกอสราง ธรกจทองเทยวและโรงแรม ธรกจอาหาร ธรกจสนคาอปโภคบรโภค ซงไทยมความไดเปรยบเพราะ
มความชานาญในการบรหารธรกจ รวมทงสนคาไทยเปนสนคาทมคณภาพเปนทยอมรบในตลาดเมยนมาร ในชวง
เรมตนของการเปดประเทศเมยนมาร เหนควรสงเสรมธรกจขนาดใหญของไทยเนองจากมความไดเปรยบดาน
ความพรอมของเงนทนและระบบการบรหารมากกวาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม
5.4.2 ลกษณะการลงทนและสาเหตทจะขยายขอบเขตการลงทนในเมยนมาร
ภาคธรกจของไทยสนใจการดาเนนธรกจโดยการรวมทนกบตางชาต (Joint Venture) รองลงมา คอ
การจดตงบรษทลก และการจดตงสานกงานตวแทน ทงนบรษทของไทยไมนยมและไมไดใหความสนใจลกษณะ
การดาเนนธรกจแบบควบรวมกจการในเมยนมาร สาเหตหลกททาใหบรษทของไทยตดสนใจไปลงทนในเมยนมาร
คอ บรษทตองการเพมรายไดและขยายฐานลกคา การสรางเครอขายและการขยายชอเสยง สราง Brand
Awareness
5.4.3 ปจจยทมผลตอการตดสนใจทาธรกจในเมยนมาร
ปจจยทางฝงประเทศไทยทมผลตอการตดสนใจเขาไปขยายขอบเขตการดาเนนธรกจการคา การลงทน
ในเมยนมารทมความสาคญเปนลาดบแรกคอการเปดเสรทางการคาและการลงทนในอาเซยน และการเคลอนยาย
ผลกาไรและเงนลงทนไดโดยเสร รองลงมาคอการสงเสรมและคมครองการลงทน การสนบสนนดานขอมลและ
ความรจากภาครฐ มาตรการสนบสนนดานภาษ และการสนบสนนจากภาครฐในการประกนความเสยง ตามลาดบ
ปจจยจากทางฝงเมยนมารทมผลตอการลงทนคอการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของเมยนมารในอนาคต
รองลงมาคอ ความมนคงทางการเมองของเมยนมารและขนาดของตลาด/ฐานลกคาในเมยนมาร นอกจากนน ยงม
ความเปนไปไดในเชงธรกจและความโปรงใสของกฎระเบยบและการกากบดแล ความเทาเทยมของการปฎบตจาก
หนวยงานภาครฐของเมยนมารกบคนตางชาต และปจจยเกยวกบระบบสาธารณปโภคภายในเมยนมาร
5.4.4 ปญหาและอปสรรคดานการคาการลงทน
5.4.4.1 ขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐาน โครงสรางพนฐานของเมยนมารในปจจบนยงไม
รองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ซงเปนปจจยหลกททาใหนกลงทนยงไมมนใจทจะลงทนในเมยนมาร ปญหา
หลกทภาคเอกชนทกรายเหนวาควรเรงปรบปรงคอปญหาดานระบบไฟฟาในเมยนมาร ปญหาทมความสาคญ
ตอมาคอ ระบบการคมนาคมขนสง โดยเฉพาะเสนทางขนสงระหวางแมสอด (ฝงไทย) ไปยง เมยวด – ผะอน –
ยางกง ซงเปนเสนทางเศรษฐกจหลกระหวางไทย-เมยนมาร นอกจากนยงมปญหาดานโครงสรางพนฐาน
ระบบสอสาร
Page 120
99
5.4.4.2 ปจจยการทาธรกจราคาสง โดยเฉพาะทดนและอสงหารมทรพยในเมยนมารมราคาแพงมาก
และจากดการถอครองโดยคนตางชาต รวมทงขาดความพรอมในดานวสดอปกรณทจาเปนสาหรบการดาเนนธรกจ
ทาใหธรกจตองนาเขาวสดอปกรณจากตางประเทศเปนสวนใหญ สงผลใหการเขาไปจดตงธรกจมตนทนสง
5.4.4.3 ขาดแคลนทรพยากรบคคล แรงงานสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอ ขาดความรเฉพาะดานท
สาคญตอการประกอบธรกจ จงทาใหเกดการแขงขนกนในภาคธรกจเพอแยงพนกงานทมความรและทสามารถ
5.4.4.4 ปจจยทางดานเมองและกฎระเบยบ ขาดความชดเจนของกฎหมายและกฎระเบยบ
หนวยงานภาครฐของเมยนมารมการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ผบรหาร และกฎระเบยบเปนประจา ทาให
ภาคเอกชนไทยไมสามารถตดตามการเปลยนแปลงไดทนสถานการณ ตลอดจนตดขดเกยวกบกฎระเบยบการ
ลงทนของตางชาตหลายประการ อาท การหามตางชาตดาเนนธรกจคาสงคาปลก การหามถอครองทดน เปนตน
5.4.4.5 ขอจากดของบรการดานการเงน ระบบธนาคารพาณชยในเมยนมารยงมความลาหลง ระบบ
การชาระเงนในเมยนมารจะอยในรปแบบของเงนสดเปนสวนใหญ (Cash Basis) ระบบการโอนเงนยงทาไดไม
สะดวกตองมหนสวนเปนคนเมยนมารมาชวยบรหารจดการ เทคโนโลยและการใหบรการดานการเงนของธนาคาร
พาณชยในเมยนมารมจากด อตราแลกเปลยนมเฉพาะอตราทใชซอขายเงนตราในแตละวน (Counter Rate)
เทานน ยงไมมเครองมอในการบรหารความเสยง อตราดอกเบยเงนกสงมากและตองใชสนทรพยคาประกน ใน
กรณทผประกอบการไทยทพงพาเงนทนจากธนาคารพาณชยไทยเพอไปลงทนในตางประเทศตองมหลกประกน
เปนสนทรพยในประเทศไทยจงสามารถจะขอสนเชอได นอกจากนยงมขอจากดเกยวกบการโอนเงนขามประเทศ
กลบมายงประเทศไทย
5.4.5 มาตรการดานการเงนการคลงทภาคเอกชนตองการ
5.4.5.1 มาตรการดานการเงน ภาคธรกจตองการมาตรการสนเชออตราดอกเบยผอนปรนสาหรบ
SME และการพฒนากลไกหรอเครองมอทางการเงนทมประสทธภาพ เชน นโยบายการจดใหมบญชดแล
ผลประโยชนของคสญญา (Escrow Account) ทใหความคมครอง SMEs การอนญาตใหใชเงนตราสกลทองถนใน
การคาชายแดน นอกจากน ภาคธรกจมโครงการลงทนขนาดใหญควรไดรบพจารณาสนเชอโครงการ (Project
Finance) จากความเปนไปไดของโครงการฯ และประมาณการกระแสเงนสดของโครงการฯ มากกวาการ
กาหนดใหนาสนทรพยในประเทศไทยเปนหลกประกนของการลงทน มาตรการสนบสนนจากภาครฐในการประกน
ความเสยง
5.4.5.2 มาตรการดานการคลง มาตรการภาษ เชน การยกเวนภาษรายไดกรณการลงทนใน
ตางประเทศและนาเงนลงทนกลบเขาประเทศ เรงรดการคนภาษมลคาเพมกรณสงสนคาออกนอกประเทศให
เปนไปอยางรวดเรว
5.4.5.3 มาตรการอานวยความสะดวก อาท ลดระยะเวลาการโอนเงนเขา-ออกเพอเพมสภาพคลอง
ใหกบธรกจ พฒนาประสทธภาพของดานศลกากรโดยการลดกระบวนการและขนตอนของการนาเขาและสงออก
สนคา การขยายชวงเวลาและการขยายพนทของดาน พฒนาระบบโครงสรางพนฐานใหไดมาตรฐาน โดยเฉพาะ
อยางยงถนนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบาน ซงจะชวยลดระยะเวลาและตนทนในการสงสนคา และชวยพฒนา
Page 121
100
เสนทางการทองเทยวในประเทศเพอนบาน ซงจะสนบสนนและตอยอดธรกจการทองเทยวของไทย การจดใหม
ศนยกระจายสนคาไทยในเมยนมาร การสนบสนนใหการนคมอตสาหกรรมไปตงนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร
การผลกดนการลงทนในสาธารณปโภคและโครงสรางพนฐาน เพอลดตนทนดานขนสงและทาใหไทยเปน
ศนยกลางเชอมโยงในภมภาคอาเซยน ซงรวมถงการจดตง Special Economic Zone และ Border
Warehouse การจดใหมหนวยงานหรอผแทนของไทยในตางประเทศเพออานวยความสะดวก ใหคาแนะนา และ
ชวยเหลอแกไขปญหาดานการลงทนของเอกชน
5.4.5.4 มาตรการอน ๆ ไดแก การประสานและรวมมอกนอยางใกลชดระหวางภาครฐและ
ภาคเอกชนในการกาหนดยทธศาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยกาหนดประเทศเปาหมายและกลม
อตสาหกรรมทจะไปลงทนในตางประเทศ และออกนโยบายหรอมาตรการทชดเจนและเปนรปแบบอยางจรงจง
ปรบปรงแกไขเพมเตมกฎระเบยบใหเออตอการทาธรกจของภาคเอกชน ไมใชเปนอปสรรค และภาคเอกชนตอง
เปลยนแนวความคดในการแสวงหาโอกาสลงทนในตางประเทศและมการพฒนานวตกรรมใหม ๆ เพอเพมขด
ความสามารถในการแขงขน โดยมภาครฐสนบสนน เชน การทา Branding
Page 122
101
บทท 6 : วเคราะหอนาคตการลงทนของธรกจไทยในเมยนมาร
ในบทนจะเปนการวเคราะหสถานการณการลงทนในภมภาคอาเซยน แนวโนมเชงเศรษฐกจและผลของการ
รวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน ศกยภาพของภาคธรกจไทยในการขยายการลงทนไปยงตางประเทศ รวมถง
การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และขอจากดของการลงทนของภาคธรกจไทยในการเขาไปลงทนทางตรงใน
เมยนมาร
6.1 การวเคราะหภาพรวม
6.1.1 แนวโนมเชงเศรษฐกจและผลของการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน
ความพยายามของประเทศในภมภาคอาเซยนในการรวมกลมทางเศรษฐกจกอใหเกดการ
เปลยนแปลงทสาคญตอเศรษฐกจโลก โดยประเทศสมาชกอาเซยนมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว
ในชวง 3 ทศวรรษทผานมาทรอยละ 5.2 ตอปคดเปน 2 เทาของอตราการเจรญเตบโตของเศรษฐกจโลก อกทงยง
มผลตภณฑมวลรวม (Gross Domestic Product: GDP) เพมเปน 2 เทา ซงสงผลใหระดบความยากจนลดลง
(Poverty Reduction) ภายในภมภาคอาเซยน โดยเปนผลมาจากการทประเทศสมาชกอาเซยนมการบรหาร
จดการเศรษฐกจมหภาคทด มอตราการลงทนสง มการพฒนาทรพยากรมนษยและโครงสรางพนฐานอยางตอเนอง
ตลอดจนมสดสวนการสงออกสนคาทเตบโตขนอยางรวดเรว
แผนภมท 6.1
ผลตภณฑมวลรวมของกลมประเทศในอาเซยน )ลานเหรยญสหรฐฯ(
ทมา : สานกงานเลขาธการอาเซยน ASEAN GDP data base , www.asean.org
0
500,000
1,000,000
1,500,000
2,000,000
2,500,000
2550 2551 2552 2553 2554 2555
ลานเ
หรยญ
สหรฐ
ฯ
ป พ.ศ.
กลมประเทศบรไน กมพชา สปป.ลาว เมยนมาร และเวยดนาม (BCLMV)
อาเซยน 5
อาเซยน
Page 123
102
การเตบโตอยางตอเนองของ GDP รวมของอาเซยน (แผนภมท 6.1 และ 6.2) แสดงถงความสาเรจ
ของการพฒนาเศรษฐกจทใชการสงออกเปนแกนนา (Export-led Growth Economic) นอกจากน โครงสราง
การผลตของประเทศสมาชกอาเซยนมความเชอมโยงกนในรปแบบหวงโซอปทานในภมภาค (Regional Supply
Chain) ดงนน การคาระหวางประเทศมความสาคญอยางยงตอเศรษฐกจในภมภาค โดยเมอพจารณาการสงออก
สนคาของภมภาคอาเซยน พบวา แนวโนมในการสงออกสนคาเพมขนอยางตอเนองตงแตป พ.ศ. 2545 ซงทาให
ภาคการผลตและการคาของประเทศตาง ๆ มความเชอมโยงกนมากขน
แผนภมท 6.2
มลคาการสงออกสนคาของอาเซยน
ทมา : World Trade Organization: WTO , www.wto.org
6.1.2 ภาคการคา
การอานวยความสะดวกทางการคาเปนปจจยสาคญในการรวมกลมทางการคา เพอลดตนทนธรกรรม
ทางการคาระหวางประเทศ (Transaction Cost) ซงประกอบดวย การดาเนนการในหลาย ๆ ดาน อาท การ
ปรบปรงโครงสรางพนฐาน การพฒนากฎระเบยบการกากบดแล ซงรวมไปถงการปรบปรงเพมประสทธภาพระบบ
ศลกากรใหทนสมย สอดคลองกบแนวปฏบตระหวางประเทศสมาชกอาเซยน (Harmonize) โดยเปาหมายหลก
ของอาเซยนคอการรวมระบบศลกากรของประเทศสมาชกเขาไวดวยกน ผานระบบ ASEAN Single Window
(ASW) และ ASEAN e-Custom ทงน ในการปรบปรงระบบศลกากรนน ขนอยกบความสามารถของแตละ
ประเทศสมาชกในการพฒนาและเพมประสทธภาพของระบบ National Single Window (NSW)
ภายในประเทศของตน
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
1,200,000
1,400,000
2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555
ลานเ
หรยญ
สหรฐ
ฯ
ป พ.ศ.
Page 124
103
ประเทศสมาชกอาเซยน 6 ประเทศ35
36 ซงรวมประเทศไทยไดดาเนนการลดอตราภาษศลกากรเปน
รอยละ 0 ตงแตป พ.ศ. 2553 ในปจจบนจงยงเหลอเพยงกมพชา สปป.ลาว เมยนมาร และเวยดนาม (CLMV)
เทานนทจะปรบลดอตราภาษศลกากรลงเปนรอยละ 0 ในป พ.ศ. 2558 ทงน การลดอตราภาษศลกากรของ
ประเทศสมาชกสวนใหญในอาเซยน จะสงผลใหการคาระหวางกนภายในอาเซยนมแนวโนมเพมขนเรอย ๆ ดง
แผนภมท 6.3
แผนภมท 6.3
มลคาการคาสนคาของสมาชกอาเซยน (ASEAN Trade in Goods)
ทมา : ASEAN Stats Database
เมอพจารณามลคาการคาของประเทศไทย (แผนภมท 6.4) ในชวงทผานมา พบวา มลคาการคาของ
ประเทศไทยมทศทางสอดคลองกบมลคาการคาของอาเซยน แตเมอพจารณามลคาการคาของประเทศไทยกบ
ภมภาคอาเซยนแลว พบวา เพมขนในอตราสวนทนอยกวาการคากบประเทศนอกภมภาค นอกจากน มลคา
การคาชายแดนระหวางไทยกบประเทศเพอนบานทมแนวโนมคงทตลอด 4 ปทผานมา โดยประเทศไทยมการคา
กบมาเลเซยมากทสด รองลงมา ไดแก เมยนมาร สปป.ลาว และกมพชา ตามลาดบ ถงแมวาสดสวนการคาของ
ไทยกบประเทศภายในภมภาคอาเซยนจะลดลง แตมลคาการคาของไทยกบอาเซยนเพมขนจากประมาณ 23,000
ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2543 (ป ค.ศ. 2000) เปนประมาณ 101,000 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2556
(ป ค.ศ. 2013)
36 กลมประเทศอาเซยน 6 ประเทศประกอบดวย บรไนดารสซาลาม อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร ไทย
ภายในอาเซยน; 167
ภายในอาเซยน; 584 ภายนอกอาเซยน;
592
ภายนอกอาเซยน; 1802
มลคารวม; 759
มลคารวม; 2,386
0
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
4,500
5,000
2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
มลคา (พนลานเหรยญ สหรฐฯ)
ป พ.ศ.
ภายในอาเซยน ภายนอกอาเซยน มลคารวม
Page 125
104
แผนภมท 6.4
มลคาการคาของประเทศไทย (Thailand Trade Value)
ทมา : กระทรวงพาณชย
แผนภมท 6.5
มลคาการคาชายแดนระหวางประเทศไทยกบประเทศเพอนบาน
ทมา : สานกความรวมมอการคาและการลงทน กรมการคาตางประเทศ
ดงนน ประเทศสมาชกอาเซยนรวมทงประเทศไทยจงจาเปนตองเรงพฒนาระบบการอานวยความ
สะดวกทางการคาโดยเฉพาะระบบศลกากร รวมถงการขจดมาตรการกดกนทางการคาทไมใชภาษ (Non-Tariff
มลคารวม, 479
ภายนอกอาเซยน, 378
ภายในอาเซยน, 101
0
100
200
300
400
500
600
2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556
มลคา (พนลานเหรยญสหรฐฯ)
มลคารวม ภายนอกอาเซยน ภายในอาเซยน
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
2553 2554 2555 2556
หนวย
: พนล
านบา
ท
ป พ.ศ.
มาเลเซย
เมยนมาร
สปป.ลาว
กมพชา
Page 126
105
Measures) อยางเปนรปธรรม เพอลดตนทนทางการคาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนและใหการเคลอนยาย
สนคาเสรภายในภมภาคเปนไปอยางมประสทธภาพ
6.1.3 ภาคการเงน
ภาคการเงนมความสาคญตอการคาและการลงทนในภมภาคอาเซยน ในชวง 2 ทศวรรษทผานมา
ประเทศสมาชกอาเซยนไดพฒนาประสทธภาพและความแขงแกรงของสถาบนการเงนภายในภมภาค ไปพรอม ๆ
กบการพฒนาตลาดเงนและตลาดทน อยางไรกตามเมอเปรยบเทยบกบระบบการเงนในโลกแลว พบวา ธนาคาร
พาณชย สถาบนการเงน ตลาดเงน และตลาดทนในภมภาคอาเซยนมขนาดของสนทรพย (Asset) ไมเพยงพอทจะ
แขงขนในตลาดเงนระดบโลกได การจากดขอบเขตธรกรรมทางการเงน (Financial Transaction) ขามแดนใน
ภมภาคอาเซยนอยางเขมงวดในบางประเทศนบเปนหนงในอปสรรคสาคญของการรวมกลมทางการเงนอาเซยน
ดงนน อาเซยนรวมถงประเทศไทยจงมความจาเปนในการเรงพฒนาโครงสรางพนฐานทางการเงนและระบบการ
กากบดแลภาคการเงนในภมภาคใหไดมาตรฐาน พรอมทงสงเสรมความรวมมอในเชงลกกบสมาชกอาเซยนอนให
มากยงขน เพอใหไทยไดรบประโยชนจากการรวมกลมทางการเงนในอาเซยนอยางเปนรปธรรมมากยงขน
ในสวนของสถาบนการเงนในภมภาคอาเซยนนน ธนาคาร (Banking Institutions) เปนสถาบน
การเงนทมความสาคญอยางมากกบประเทศในภมภาคอาเซยน ปจจบน ธนาคารของประเทศสมาชกอาเซยนเขา
ไปประกอบธรกจในกลมประเทศอาเซยนจานวนไมมากนก โดยมธนาคารจากประเทศสมาชกอาเซยน 3 แหง ทม
สานกงานหรอสาขาในสมาชกอาเซยน 7 ประเทศ ไดแก ธนาคาร Maybank ของประเทศมาเลเซย ธนาคาร
กรงเทพ ของประเทศไทย และธนาคาร United Overseas Bank หรอ UOB ของประเทศสงคโปร ในขณะท
ธนาคารพาณชยของประเทศทพฒนาแลว ไดแก ธนาคาร Standard Chartered Bank ธนาคาร Citibank
ธนาคาร The Hong Kong and Shanghai Banking Corporation หรอ HSBC กมสาขาในประเทศอาเซยนทง
7 ประเทศดวยเชนกนและมสาขาทเปดบรการมากกวา สาหรบธนาคารจากประเทศไทย มเพยง 4 ธนาคาร ไดแก
ธนาคารกรงเทพ ธนาคารไทยพาณชย ธนาคารกรงไทย และธนาคารกรงศรอยธยา ทมสาขาหรอบรษทลก เปด
ดาเนนกจการในประเทศสมาชกอาเซยน
สาหรบสถาบนการเงนทไมใชธนาคาร (Nonbank Financial Institutions) โดยเฉพาะอยางยง
ธรกจประกนภย (Insurance) ในประเทศสมาชกอาเซยนยงคงอยในระดบการพฒนาชวงเรมตนเทานน โดยยงคง
มขอจากดในดานขดความสามารถและการกากบดแลอย ธรกจบรการประกนภยของไทย อนประกอบดวยการ
ประกนชวตและการประกนวนาศภยเปนสาขาบรการดานการเงนทมศกยภาพทจะขยายธรกจเขาสตลาดเพอทา
ธรกจในอาเซยน ประกอบกบปจจบนประชากรอาเซยนอนมจานวนประมาณ 600 ลานคน หรอ ประมาณรอยละ
8.8 ของประชากรโลก ยงมระดบการใชบรการประกนภยทตาอยมาก (สนทรพยรวมในภาคประกนภยตอมลคา
ผลตภณฑมวลรวมเฉลยในอาเซยนรอยละ 15.5 ในขณะทสดสวนในกลม G-7 เฉลยรอยละ 60.5) ในขณะเดยวกน
จานวนผใหบรการในอาเซยนมจานวนตาเชนกน (อตราสวนประชากรตอ 1 บรษทประกนชวตในอาเซยนเทากบ
5.9 ลานคน/บรษท อตราสวนประชากรตอ 1 บรษทประกนวนาศภยในอาเซยนเทากบ 1.27 ลานคน/บรษท)
ทาใหยงมชองวางทางธรกจทเปดใหผประกอบธรกจประกนภยไทยสามารถขยายขอบเขตธรกจออกไปได
Page 127
106
6.1.4 ภาคการลงทนทางตรงจากตางประเทศ (Foreign Direct Investment)
การลงทนทางตรงจากตางประเทศ (Foreign Direct Investment: FDI) ในอาเซยนมบทบาทท
สาคญเพมมากขน และเปนกญแจสาคญทจะทาใหประเทศสมาชกอาเซยน รวมถงประเทศไทยสามารถหลดพน
จากกบดกรายไดปานกลาง (Middle Income Trap) โดยปจจยทสามารถดงดดการลงทนจากตางประเทศภายใน
อาเซยน ไดแก เสถยรภาพทางการเมอง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจมหภาคทด อตราแลกเปลยนทเหมาะสม
ราคาปจจยการผลตและนโยบายเศรษฐกจทเหมาะสมของอาเซยน โดยในชวงทผานมา FDI ทเขามาลงทนใน
อาเซยนสวนใหญมงเนนไปลงทนในภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ
การลงทนรวมของประเทศสมาชกอาเซยน 5 ประเทศ ในชวง พ.ศ. 2543 - 2555 เพมขนอยาง
ตอเนอง จากมลคาการลงทนรวม 159,389.27 ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2543 เปน 347,812.51
ลานเหรยญสหรฐฯ ในป พ.ศ. 2556 นอกจากน สดสวนการลงทนทงหมดของประเทศสมาชกอาเซยน 5 ประเทศ
เฉลยตอ GDP (แผนภมท 6.6) เพมขนจากรอยละ 24.11 ในป พ.ศ. 2543 เปนรอยละ 27.93 ในป พ.ศ. 2556
โดยประเทศอนโดนเซยนมสดสวนการลงทนทงหมดตอ GDP สงทสดอยทรอยละ 32.83 และในสวนของประเทศ
ไทย สดสวนการลงทนทงหมดตอ GDP เพมขนจากรอยละ 21.97 ในปพ.ศ. 2543 เปนรอยละ 26.74
ในป พ.ศ. 2556
แผนภมท 6.6
สดสวนการลงทนทงหมดตอ GDP ของสมาชกอาเซยน
ทมา : IMF Data
เมอพจารณาภาคเศรษฐกจท FDI เขามาลงทนในภมภาคอาเซยน พบวา ภาคอตสาหกรรมการผลต
เปนภาคทม FDI เขามาลงทนสงสด โดยในป พ.ศ. 2553 ม FDI เขามาลงในภาคอตสาหกรรมการผลตของ
อาเซยนจานวน 20,837 ลานเหรยญสหรฐฯ (แผนภมท 6.7)
10.00
15.00
20.00
25.00
30.00
35.00
2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556
ASEAN 5
ไทย
อนโดนเซย
มาเลเซย
ฟลปปนส
สงคโปร
รอยละ
Page 128
107
แผนภมท 6.8 แสดงมลคาการลงทนทางตรงจากตางประเทศทเขามาในอาเซยนในชวงทผานมา
พบวา สหภาพยโรปเขามาลงทนในอาเซยนสงทสด รองลงมา คอ การลงทนภายในระหวางประเทศสมาชก
อาเซยน ประเทศญปน และสหรฐอเมรกา ตามลาดบ ซงวตถประสงคหลกของการลงทนจากประเทศเหลานเพอ
แสวงฐานการผลตทมตนทนตา โดยประเทศญปนใชอาเซยนเปนฐานการผลตสนคาอตสาหกรรม สหรฐอเมรกา
นยมลงทนในภาคการเงน ขณะทสหภาพยโรปลงทนในภาคบรการ เหมองแร และอสงหารมทรพย สาหรบ
ประเทศสมาชกอาเซยน ภาคอตสาหกรรมการผลตเปนภาคทมการลงทนระหวางกนเองสงสด รองลงมาคอ
อสงหารมทรพย
แผนภมท 6.7
การลงทนทางตรงจากตางประเทศทเขามาในอาเซยนจาแนกตามสาขา (Sector)
ทมา : ASEAN FDI Database (ขอมล ณ วนท 9 มถนายน พ.ศ. 2557)
แผนภมท 6.8
แหลงทมาของการลงทนทางตรงในอาเซยน (Foreign Direct Investment)
ทมา : ASEAN Foreign Direct Investment Statistics Database
-10,000
10,000
30,000
50,000
70,000
90,000
2548 2549 2550 2551 2552 2553
ลานเหรยญสหรฐฯ ไมสามารถระบได
อนๆ
อสงหารมทรพย
การเงนและประกน
กอสราง
อตสาหกรรมการผลต
เหมองแร
เกษตรกรรม
-2500
7500
17500
27500
37500
47500
57500
67500
2550 2551 2552 2553 2554
ลานเ
หรยญ
สหรฐ
ฯ
ป พ.ศ.
อาเซยน สหรฐอเมรกา ญปน อนเดย สหภาพยโรป จน
Page 129
108
จากอตราการเตบโตของการลงทนภายในระหวางประเทศสมาชกอาเซยนกนเองทมมากขนในชวงท
ผานมา โดยเขามาแทนท FDI จากภายนอกภมภาคอาเซยน สะทอนใหเหนวา นกลงทนของอาเซยนสามารถเขาส
ตลาดระหวางกนไดสะดวกมากขน โดยมประเทศสงคโปรเปนผมบทบาทสาคญดานการเงนลงทนในภมภาค ใน
ฐานะทเปนทงประเทศทไดรบ FDI สงสด และเปนผลงทนหลกภายในภมภาค
นอกจากน อาเซยนยงคงเปนเปาหมายอนดบตนในการลงทนของทงนกลงทนภายในอาเซยนและนก
ลงทนนานาชาต โดยผลสารวจของ United Nations Conference of Trade and Development
Investment Report (UNCTAD Investment Report) พบวาประเทศสมาชกอาเซยนหลายประเทศเปน
เปาหมายของนกลงทน อาท ประเทศอนโดนเซย อยใน 5 อนดบแรกของเปาหมายในการลงทนของโลก และอก
4 ประเทศอยใน 20 อนดบแรกของโลก ในขณะทประเทศไทยเปนเปาหมายในการลงทนลาดบท 8 ของโลก
ตารางท 6.1
อนดบประเทศทเปนเปาหมายในการลงทนของนกลงทนตางชาต
ประเทศ อนดบในป
พ.ศ. 2554
อนดบในป
พ.ศ. 2555
อนดบในป
พ.ศ. 2556
อนโดนเซย 6th 4th 4th
ไทย 12th 8th 8th
เวยดนาม 11th 11th 11th
มาเลเซย 19th 19th 16th
ทมา : UNCTAD World Investment Report 2013
6.1.5 การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก
นอกเหนอจากกรอบความตกลงและความรวมมอตาง ๆ ภายในภมภาคอาเซยนทง 10 ประเทศแลว
ปจจบนกลมประเทศอาเซยนยงมความรวมมอกบกลมประเทศอน ๆ ภายนอกภมภาค เพอเปนการยกระดบ
บทบาทของกลมอาเซยนในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจโลก นอกจากน ยงไดดาเนนการจดทาควมตกลงเขต
การคาเสรกบประเทศหรอกลมประเทศอน ๆ อาท กรอบอาเซยน+1 อาเซยน+3 (จน ญปน เกาหลใต)
อาเซยน+6 (จน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และอนเดย) และความตกลงหนสวนทางเศรษฐกจระดบ
ภมภาค (Regional Economic Partnership: RCEP) ซงการดาเนนการเจรจาเปดการคาเสรเปนการดาเนนงาน
ตอเนองของอาเซยนเพอใหบรรลวตถประสงคตาม AEC Blueprint ทจะการบรณาการเศรษฐกจภายในภมภาค
อาเซยนเขากบระบบเศรษฐกจโลก
Page 130
109
6.1.6 เครอขายความเชอมโยงในภมภาคอาเซยน
การกาวไปสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558 จะเปนการรวมผคน สนคา บรการ
และทน เขาดวยกนอยางใกลชด โดยผนาอาเซยนไดตกลงรบรอง “แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนใน
อาเซยน” หรอ Master Plan on ASEAN Connectivity (MPAC) ซงเปนการเพมประสทธภาพการเชอมโยงดาน
สนคา บรการ ทน และแรงงานระหวางกน โดยมเปาหมายสงสดเพอการเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน ทงใน
เรองการคา การลงทน การทองเทยว ลดชองวางของความเหลอมลาทางดานตาง ๆ ลง รวมถงเชอมโยงผคนเขา
ดวยกน คอการชวยกนสรางอาเซยนใหเปนศนยกลางของความรวมมอระหวางอาเซยนและประเทศนอกภมภาค
ทมผลประโยชนตอกน ทงน MPAC ไดกาหนดการเชอมโยงครอบคลม 3 มต คอ การเชอมโยงทางกายภาพ การ
เชอมโยงองคกร และการเชอมโยงประชาชน
1) การเชอมโยงทางกายภาพ (Physical Connectivity) จะเนนความเชอมโยงในดานโครงสราง
พนฐานดานตาง ๆ ทงโดยการปรบปรง/พฒนาคณภาพโครงสรางพนฐานเดมทมอยแลวใหเกดประสทธภาพมาก
ขน และการขยายเครอขายโครงสรางพนฐานใหครอบคลมทวถงยงขน สาหรบยทธศาสตรการเชอมโยงทสาคญ
อาท
1.1) การเชอมโยงโครงสรางพนฐานดานการคมนาคมทางบก ทางนา และทางอากาศ แผน
แมบท MPAC จะผลกดนโครงการสาธารณปโภคพนฐานดานการคมนาคมทางบกทสาคญใหแลวเสรจ อาท
โครงการ ASEAN Highway Network (AHN) ซงเปนเครอขายเสนทางถนนเชอมโยงประเทศสมาชกอาเซยนเปน
ระยะทางทงสน 38,400 กโลเมตร ซงยงมอกหลายจดทขาดความเชอมโยง (Missing Link) โดยเฉพาะในเมยน
มาร และอกหลายเสนทางทยงไมไดมาตรฐาน นอกจากน ยงมโครงการ Singapore Kunming Rail Link (SKRL)
ซงเปนเสนทางรถไฟเชอมโยง 8 ประเทศ คอ เสนทางหลกทผาน 6 ประเทศคอ สงคโปร มาเลเซย ไทย กมพชา
เวยดนาม และจน (คนหมง) และมเสนทางแยกอก 2 สาย คอ ไทย- สปป.ลาว และไทย-เมยนมาร ซงยงม
Missing Link หลายจดในกมพชา เวยดนาม เมยนมาร สปป.ลาว และไทย สาหรบทางนา แผนแมบท
MPAC ไดกาหนดยทธศาสตรพฒนาศกยภาพทาเรอหลกสาหรบเครอขายการขนสงทางทะเลในภมภาคอาเซยน
ไว 47 แหง ซงทาเรอกรงเทพและทาเรอแหลมฉบงของไทยไดถกนบรวมไวในยทธศาสตรดงกลาวดวย รวมทง
ยทธศาสตรทจะพฒนาประสทธภาพของเสนทางเดนเรอระหวางประเทศ โดยเฉพาะเสนทางในอนภมภาค ขณะท
ทางอากาศ จะเนนในเรองการปรบปรงระบบการบน/พฒนาคณภาพสาธารณปโภคพนฐานรองรบการขนสงทาง
อากาศใหมประสทธภาพยงขน รวมถงการพฒนาเสนทางบนใหมทเหมาะสมและมประสทธภาพรองรบการ
ขยายตวของการขนสงทางอากาศในระดบภมภาค
1.2) การพฒนาโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ เพอตอบสนองการแลกเปลยน
ขอมลขาวสารและบรการทรวดเรวและมประสทธภาพรองรบการขยายตวทางการคา รวมทงลดชองวางความ
เหลอมลาทเกดจากความสามารถในการเขาถงขอมลขาวสารและเทคโนโลยระหวางประเทศสมาชกอาเซยน
ซงเปนประเดนสาคญทตองเรงแกไขเพอลดผลกระทบทจะบนทอนการเตบโตทางเศรษฐกจและความเปนอนหนง
อนเดยวกนภายในประชาคมอาเซยน ทงน หนงในยทธศาสตรสาคญคอ การจดตง ASEAN Broadband
Page 131
110
Corridor ภายในป 2557 เพอชวยใหประเทศสมาชกอาเซยนเขาถงขอมลไดเชนเดยวกนกอนเขาสประชาคม
เศรษฐกจอาเซยนในป 2558
1.3) การเชอมโยงเครอขายดานพลงงาน เนองจากประเทศอาเซยนมบทบาทสาคญในการเปน
ฐานการผลตภาคอตสาหกรรมของโลก ทาใหความตองการพลงงานมแนวโนมสงขนอยางตอเนอง ขณะทหลาย
ประเทศ โดยเฉพาะ CLMV ยงไมสามารถเขาถงพลงงานไดอยางทวถง แผนแมบท MPAC จงเนนใหความสาคญ
กบการเชอมโยงพลงงาน โดยอาศยกรอบ ASEAN Power Grid (APG) และ Trans-ASEAN Gas Pipeline
(TAGP) เปนความเชอมโยงหลกเพอกอใหเกดความมนคงดานพลงงาน การเขาถงพลงงาน และความยงยนดาน
พลงงาน ภายในภมภาคอาเซยน โดยคานงถงความปลอดภยและผลกระทบตอสงแวดลอมมากขน
2) การเชอมโยงองคกร (Institutional Connectivity) เนนการเชอมโยงในดานระบบ/กระบวนการ
ทางานของหนวยงานตาง ๆ อยางมประสทธผล โดยอาศยความตกลงหรอความรวมมอระหวางกนทจะนามาซง
การดาเนนการในเชงรปธรรม ทงน ปจจบนมความตกลงหลายกรอบทเออตอความเชอมโยงของระบบ แตยงไมม
ผลบงคบใชและตองปรบปรงรายละเอยดใหเกดประโยชนสงสดในทางปฏบต อาท กรอบความตกลงอาเซยนวา
ดวยการอานวยความสะดวกในการขนสงสนคาผานแดน กรอบความตกลงอาเซยนวาดวยการอานวยความสะดวก
ในการขนสงสนคาขามแดน และกรอบความตกลงวาดวยการขนสงตอเนองหลายรปแบบ
3) การเชอมโยงระดบประชาชน (People–to-People Connectivity) เปนการเชอมโยงดาน
ศาสนา วฒนธรรม สงแวดลอม การทองเทยวการศกษา และความรวมมอของชมชนและทองถน ซงโครงการท
สาคญ ไดแก โครงการ Asian Passport การเชอมโยงการทองเทยว แรงงานขามชาต ดานการศกษา ภาษา และ
สอมวลชน เปนตน
6.1.7 ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย
จากขอมลดชนความสามารถในการแขงขน (Global Competitiveness Index) ของ World
Economic Forum (ตารางท 6.2) โดยวดจากปจจยตาง ๆ ทมผลตอการดาเนนธรกจ เชน กรรมสทธในทรพยสน
ความเชอมนในการเมองของประเทศ คณภาพของโครงสรางพนฐานในประเทศ การบรหารงบประมาณของ
รฐบาล การออมของประเทศ อตราเงนเฟอ การจดการหนสาธารณะ การปองกนโรคระบาด คณภาพการศกษาใน
ระดบประถมศกษา คณภาพของระบบการศกษา การแขงขนในตลาดสนคาภายในประเทศ อตราภาษทงหมด
นโยบายดานตนทนเกษตรกรรม ภาษศลกากร สดสวนการนาเขาตอ GDP การจางงานการบรการดานการเงน
ความยากงายในการกขอสนเชอ การกากบดแลอตราแลกเปลยน การลงทนจากตางประเทศและการสงผาน
เทคโนโลย การใชอนเตอรเนตของผประกอบการ ขนาดของตลาดในประเทศ การเสรมสรางนวตกรรมตาง ๆ
คาใชจายดานการวจยและพฒนาของบรษทตาง ๆ ในประเทศ การจดซอจดจางดานเทคโนโลยของรฐบาล เปน
ตน พบวา ในป พ.ศ. 2557-2558 ประเทศไทยอยในอนดบท 31 จาก 144 ประเทศทวโลก
แตเมอพจารณาดชนขดความสามารถในการแขงขนของประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ
แลว พบวาในภาพรวมประเทศไทยอยในลาดบท 3 รองจากสงคโปรและมาเลเซย โดยในป พ.ศ. 2557-2558
Page 132
111
ขดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยปรบเพมขนมาอยอนดบท 31 จากเดมอยอนดบท 37 ซงคอนขาง
คงทคอเพมขนเพยงปละ 1 อนดบ เทานน ในชวง 3 ปทผานมา เนองจากจานวนประเทศท World Economic
Forum นามาพจารณาเพมขนทกป อยางไรกตามจากแผนภมท 6.9 พบวาไทยควรพฒนาขดความสามารถใน
สาขานวตกรรม การพฒนาเทคโนโลยในประเทศ การศกษาระดบอดมศกษาและการฝกอบรม ประสทธภาพของ
ตลาด โครงสรางพนฐาน และรปแบบของธรกจ
ตารางท 6.2
ดชนขดความสามารถในการแขงขนของประเทศสมาชกอาเซยนเทยบกบทวโลก
Global Competitiveness Index in ASEAN
ประเทศ อนดบในป พ.ศ.
2557-2558 (144 ประเทศ)
2556-2557 (148 ประเทศ)
2555-2556 (144 ประเทศ)
2554-2555 (142 ประเทศ)
1. สงคโปร 2 2 2 2
2. มาเลเซย 20 24 25 21 3. บรไน n.a. 26 28 28 4. ไทย 31 37 38 39 5. อนโดนเซย 34 38 50 46 6. ฟลปปนส 52 59 65 75 7. เวยดนาม 68 70 75 65 8. ลาว 93 81 - - 9. กมพชา 95 88 85 97 10. เมยนมาร 134 139 - - ทมา : World Economic Forum 2014-2015
Page 133
112
แผนภมท 6.9
ดชนขดความสามารถในการแขงขนของสมาชกอาเซยน
ทมา : World Economic Forum 2013-2014
6.1.8 ทศทางการลงทนทางตรงของไทยในตางประเทศ
ธรกจไทยไดมการออกไปลงทนในตางประเทศมาเปนระยะเวลานานแลว โดยนบตงแตเดอนตลาคม
พ.ศ. 2553 ทธนาคารแหงประเทศไทยไดผอนคลายใหบรษทไทยออกไปลงทนทางตรงในตางประเทศไดโดยเสร
นน มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศไดเพมสงขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะใน พ.ศ. 2555 ทการออกไป
ลงทนในตางประเทศของไทยมมลคาสงเปนประวตการณถง 12 พนลานเหรยญสหรฐฯ สาหรบในชวงไตรมาสท 4
ป พ.ศ. 2556 ทผานมานน มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศสทธคดเปนมลคาทงสน 1,188 ลานเหรยญ
สหรฐฯ ลดลงจากไตรมาสกอนหนาท 1,599 ลานเหรยญสหรฐฯ เลกนอย โดยภาคธรกจเอกชนเปนสวนทม
บทบาทสาคญในการออกไปลงทนทางตรงในตางประเทศในไตรมาสน (แผนภม 6.10)
แมวาการลงทนทางตรงในตางประเทศของไทยจะขยายตวไดรวดเรวในชวงทผานมา แตสดสวนการ
ลงทนในตางประเทศสทธของไทยกบผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) เทยบกบประเทศอน ๆ ในภมภาค
เฉลย 6 ป (ตงแตป พ.ศ. 2550 - 2555) นบวายงอยในระดบตา (เฉลยอยทรอยละ 1.9) โดยเฉพาะอยางยงเมอ
เปรยบเทยบกบประเทศเพอนบาน เชน สงคโปรและมาเลเซย ทเฉลยอยทรอยละ 10.9 และ 5.4 ตามลาดบ
Page 134
113
แผนภมท 6.10
มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศตงแตป พ.ศ. 2550 – 2556
ทมา ธนาคารแหงประเทศไทย
ตารางท 6.3 แสดงใหเหนวาการลงทนทางตรงของไทยสวนใหญจะเปนการลงทนในประเทศสมาชกใน
กลมอาเซยน สอดคลองกบทฤษฎของ Alan M. Rugman (2011) ทไดนาเสนอวาบรรษทขามชาตทประสบ
ความสาเรจสวนใหญมกจะประสบความสาเรจในภมภาคทตนเองตงอยมากกวาภมภาคอน เนองมาจากความ
เชอมโยงระหวางวฒนธรรมทองถนกบความพงพอใจในการบรโภคสนคาทมาจากประเทศทมความคลายคลงดาน
วฒนธรรมกบประเทศตนเอง (Johansson, Douglas, and Nonaka, 1985) โดยมลคาการลงทนของไทยในกลม
สมาชกอาเซยนในป พ.ศ. 2555 มมลคาสงถง 17,406 ลานเหรยญสหรฐฯ เพมขนจากป พ.ศ. 2554 ถงรอยละ
18 และนบเปนประมาณรอยละ 40 ของเงนลงทนทางตรงทงหมดของไทย
Page 135
114
ตารางท 6.3
ยอดคงคางของเงนลงทนทางตรงของไทยในตางประเทศ
หนวย ลานเหรยญสหรฐฯ
ประเทศ 2550 2551 2552 2553 2554 2555
อาเซยน 3,182.23 4,503.52 6,025.46 9,433.69 14,750.87 17,406.22
สหภาพยโรป 593.18 650.40 892.21 1,412.04 2,642.84 4,594.93
สหรฐอเมรกา 419.78 546.12 833.10 757.66 2,329.97 3,442.56
ออสเตรเลย 36.83 36.68 45.60 229.57 983.95 1,479.58
ญปน 129.75 242.53 946.90 798.81 1,804.90 2,650.96
จน 1,125.86 1,214.45 1,917.44 1,955.33 3,292.46 4,116.46
บรตช เวอรจน ไอสแลนด
613.83 757.41 1,050.75 1,010.85 1,378.67 1,618.08
เคยแมน ไอสแลนด
1,297.94 1,595.08 2,258.12 2,695.07 4,048.01 5,453.43
ทมา – ธนาคารแหงประเทศไทย
แผนภมท 6.11
มลคาการลงทนของไทยในตางประเทศ 10 ลาดบแรกตงแตป พ.ศ. 2550 – 2556
ทมา ธนาคารแหงประเทศไทย
Page 136
115
จากแผนภมท 6.11 หากพจารณาประเทศทเปนเปาหมายของการลงทนของธรกจไทยตงแตป พ.ศ.
2550 – 2556 ทผานมานนพบวา หมเกาะเคยแมน เมยนมาร และ ฮองกง เปนเปาหมายหลกของการลงทน
ทางตรงของธรกจไทย ตามลาดบ สาหรบหมเกาะเคยแมน สงคโปร และฮองกง นน แมวาจะเปนประเทศทธรกจ
ไทยมการนาเงนใหมออกไปลงทนสงสด แตมไดเปนเพราะปจจยพนฐานของประเทศ แตเปนเพราะธรกจไทยนยม
ใชสทธพเศษทางภาษของประเทศเหลานเปนฐานในการสงเงนไปลงทนตอยงประเทศอน ๆ ดงนน เมยนมารจง
เปนประเทศเปาหมายทแทจรงของการลงทนทางตรงจากไทยทมมลคาการลงทนสงทสด
6.2 การวเคราะหศกยภาพของประเทศไทยและภาคธรกจไทย
6.2.1 จดแขง
1) ดานภมศาสตร ประเทศไทยมขอไดเปรยบดานภมศาสตรทเชอมตอระหวางกลมประเทศกาลง
พฒนาของเอเชยตะวนออกเฉยงใตกบเอเชยตะวนออก อกทงมพนทตดทะเลทเชอมมหาสมทรแปซฟกและ
มหาสมทรอนเดย มพรมแดนตดตอกบเมยนมารยาวถง 2,401 กโลเมตร เปนปจจยหลกทสงเสรมการคาการ
ลงทนระหวางไทยกบเมยนมารใหเตบโตตอไปได
2) ดานเศรษฐกจ ประเทศไทยมพฒนาการทางเศรษฐกจมากกวาหลายประเทศในกลมอาเซยน
และไดเปนจดหมายของการลงทนจากตางประเทศมาเปนเวลานาน โดยเฉพาะในภาคการผลตยานยนต
อเลกทรอนกส และอตสาหกรรมตอเนองอน ๆ นอกจากน เศรษฐกจไทยมความยดหยนสงจากประสบการณ
ความผนผวนทางการเมองและเศรษฐกจทมมาอยางยาวนาน เปนเหตใหผประกอบการไทยมความสามารถใน
การปรบตวตอบรบสถานการณความเปลยนแปลงไดอยางรวดเรว
3) ดานสงคมและวฒนธรรม ไทยและเมยนมารมประวตศาสตรรวมกนมายาวนาน มความ
คลายคลงกนทงในเรองสงคม ศาสนา และวฒนธรรม นอกจากนประชากรเมยนมารไดมความคนเคยตอการ
บรโภคสนคาและบรการจากไทยมาเปนเวลานาน นอกจากนแรงงานจากเมยนมารจานวนมากไดเขามาทางาน
ในประเทศไทย ทาใหเพมความคนเคยและการยอมรบสนคาและบรการของไทยมากยงขน
4) ดานขดความสามารถในการแขงขน ดวยพนฐานการเปนประเทศเกษตรกรรมและมพฒนาการ
ดานอตสาหกรรมการบรการ ทาใหนกธรกจไทยมความชานาญในดานอตสาหกรรมการเกษตร การทองเทยวและ
บรการ สอดคลองกบผลการศกษาของศนยวจยและใหคาปรกษาสถาบนบณฑตบรหารธรกจศศนทรแหง
จฬาลงกรณมหาวทยาลยเมอป พ.ศ. 2555 ทพบวากลมอตสาหกรรมหลกของไทยทมความสาคญในเชงการเพม
ขดความสามารถในการแขงขนของประเทศม 5 กลม ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรป และอาหาร
(2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาคบรการขนสงและโลจสตกส (4)
อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง ตลอดจนบรการดานการเงนทเกยวของ แรงงานภาค
บรการมคณภาพในหลายสาขา อาท บรการสขภาพ (แพทยและพยาบาล) วศวกรรม สถาปตยกรรม บญช และ
ทองเทยว ทมความชานาญและเปนทยอมรบในตลาดโลก นอกจากน ภาคอตสาหกรรมอเลกทรอนกส และ
Page 137
116
ชนสวนยานยนต มพฒนาการมาเปนเวลานานทาใหผประกอบการไทยมความเขมแขง มเทคโนโลยทกาวหนาและ
มศกยภาพในการพฒนาระบบการผลตไดมาตรฐานระดบสากลเพอการแขงขนในตลาดโลกเสรได
5) ดานระบบโครงสรางพนฐาน ประเทศไทยมระบบโครงสรางพนฐานทพฒนาไปมากกวากลม
ประเทศเพอนบาน อกทงมนโยบายทจะพฒนาความเชอมโยงระบบโครงสรางพนฐานทงในดานการคมนาคม
ขนสงทางบก ทางเรอ และทางอากาศ รวมถงโครงขายพลงงานและการสอสารกบกลมเศรษฐกจกาลงพฒนาใน
ภมภาคอยางครอบคลม
6.2.2 จดออน
1) ดานการเมอง ความเสยงดานการเมองของไทยยงคงมอยในระดบสง ถงแมจะมทศทางทดขนแต
จากสถตทผานมาไทยมการเปลยนแปลงทางการเมองคอนขางผนผวน ความไมตอเนองและขาดเสถยรภาพของ
ภาคการเมองสงผลตอความตอเนองเชงนโยบาย และการกาหนดแผนการลงทนภาครฐทชดเจน นอกจากนปญหา
คอรปชนทาใหระดบความเชอมนของนกลงทนตางชาตทมตอไทยลดลง
2) ดานแรงงาน ตลาดแรงงานยงมขนาดเลกเมอเปรยบเทยบกบประเทศอาเซยน ไทยตองพงพา
แรงงานตางชาตเปนกลไกหลกในการดาเนนธรกจภาคอตสาหกรรมการผลต แรงงานไทยแมวามทกษะและ
ความสามารถดกวาประเทศเพอนบาน แตยงขาดทกษะดานภาษาตางประเทศซงจาเปนในการไปลงทนใน
ตางประเทศ
3) ดานนโยบายและระบบราชการ ประเทศไทยยงขาดนโยบายและแผนการสงเสรมการลงทนขา
ออกอยางเปนยทธศาสตร แผนและโครงการสงเสรมยงไมประสบผลสาเรจ เนองดวยขาดหนวยงานทรบผดชอบ
อยางชดเจนและมหนวยงานเกยวของจานวนมาก สวนราชการขาดการบรณาการ สวนกลาง สวนภมภาค และ
สวนทองถนตางมบทบาทหนาท และกฎหมายรองรบการปฏบตงานทแตกตางกน โดยขาดการประสานงานทด
ระหวางหนวยงานภาครฐ
4) ดานองคความร ขาดการรวบรวมฐานขอมลทเกยวของและจาเปนตอภาคธรกจ และฐานขอมลท
ยากตอการเขาถงของภาคธรกจ ขาดการพฒนาระบบและใชองคความรเปนฐานอยางเตมท ขาดกระบวนการวจย
และพฒนาอยางเปนระบบและตอเนอง ผผลตจานวนมากขาดความรดานกฎระเบยบ อกทง ขาดการพฒนาดาน
องคความรและเทคนค การผลต การจาหนายทเหมาะสมในการทาการตลาดในตางประเทศ อาท กฎระเบยบวา
ดวยมาตรฐานสนคา และผลกระทบตอสงแวดลอม เปนตน
5) ดานแหลงเงนทน ขาดแหลงเงนทนสนบสนนภาคธรกจโดยเฉพาะในผใหบรการระดบกลางและ
ระดบยอม
6.2.3 โอกาส
1) ดานการบรณาการกบเศรษฐกจโลก การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน จะสงผลใหการคา
และการลงทนระหวางสมาชกอาเซยนมเพมมากขน และความตกลงระหวางอาเซยนกบประเทศนอกกลม
นอกจากนความตกลงเปดเสรทางดานการคา การลงทน และการบรการ แบบทวภาคทไทยทากบประเทศตาง ๆ
Page 138
117
จะทาใหมขนาดตลาดและฐานผบรโภคทใหญขน เปดโอกาสดานการคา การลงทน และบรการ สตลาดระดบ
ภมภาคและระดบโลก
2) ดานการพฒนาโครงสรางพนฐาน การเชอมโยงโครงขายโครงสรางพนฐานดานคมนาคมและลอจ
สตกสภายใตกรอบ ASEAN Connectivity จะเปนโอกาสใหไทยสามารถพฒนาเศรษฐกจใหเปนศนยกลางการคา
การลงทนในภมภาค รวมทงมโอกาสทจะขยายการคา การลงทนไปยงตางประเทศได
3) ดานการขยายธรกจ การคาชายแดนทมมลคาสงโดยเฉพาะการสงออกสนคาไทยไปยงเมยนมาร
มมลคาเตบโตขนเรอย ๆ ประกอบกบววฒนาการทางเทคโนโลยการสอสารททาใหการเผยแพรประชาสมพนธ
สนคาทางสอโฆษณาขามพรมแดนไปยงเมยนมารไดโดยงาย สนคาไทยเปนสนคาทมคณภาพเปนทยอมรบในตลาด
เมยนมาร ในชวงเรมตนของการเปดประเทศเมยนมารสงผลใหประชาชนเมยนมารมความคนเคยและความนยมใน
การบรโภคสนคาและบรการของไทย เปดโอกาสในการขยายการลงทนไปยงเมยนมารไดเพราะมฐานลกคาอยแลว
6.2.4 อปสรรค
1) ดานกฎระเบยบ การทางานภาครฐยงมความซบซอนดานหนวยงานทรบผดชอบ กฎระเบยบ
และขนตอน ซงเปนอปสรรคตอการคาและการลงทน โดยเฉพาะการคาการลงทนขาออกของไทย ระบบภาษของ
ไทยยงไมเออตอการลงทนในตางประเทศ การคนภาษมลคาเพมกรณสงสนคาออกนอกประเทศมความลาชา
2) ดานการเงน ตดขดกฎระเบยบเกยวกบสนเชอเพอการลงทนในตางประเทศ เชน ในกรณท
ผประกอบการไทยทพงพาเงนทนจากธนาคารพาณชยไทยเพอไปลงทนในตางประเทศตองมหลกประกนเปน
สนทรพยในประเทศไทยจงสามารถจะขอสนเชอได ขาดเครองมอทชวยภาคธรกจในการบรหารความเสยงทงในแง
อตราแลกเปลยนและความเสยงทางการเมอง ระยะเวลาการโอนเงนเขา-ออกระหวางประเทศยงมความลาชาเมอ
เปรยบเทยบกบสงคโปร
3) ดานธรกจ ภาคธรกจไทยมพนธมตรเชงยทธศาสตร (Strategic Partnerships) นอย ซงเปน
อปสรรคตอการขยายตลาดสนอกประเทศ มคแขงในภมภาคทมศกยภาพเพมมากขน อาท มาเลเซยสงเสรมการ
บรการทองเทยว และสงคโปรใหบรการสขภาพดวยเทคโนโลยทกาวหนา เปนตน
4) ดานเศรษฐกจโลก การชะลอตวของเศรษฐกจโลก วกฤตเศรษฐกจโลก วกฤตทางการเงนยโรป
และการชะลอเศรษฐกจของจน ทาใหอปสงคดานการคาการลงทนลดลง และทาใหการสงออกชะลอตวลง
5) ดานการอานวยความสะดวก กระบวนการและขนตอนของการนาเขาและสงออกสนคา
ชวงเวลาทาการและพนทของดาน และสภาพถนนทเชอมโยงกบประเทศเพอนบานยงเปนอปสรรคตอการคาและ
การลงทนกบประเทศเพอนบาน
6.3 การวเคราะหการลงทนในเมยนมาร
6.3.1 จดแขง
1) ดานธรกจ เมยนมารเปนตลาดขนาดใหญ มประชากรประมาณ 58 ลานคน ถอเปนตลาดทม
ขนาดใหญอนดบ 5 ในกลมอาเซยน มกาลงแรงงานจานวนมาก โดยมประชากรในวยทางานถง 34 ลานคน หรอ
Page 139
118
ประมาณรอยละ 60 ของประชากรทงหมด มตลาดสงออกทหลากหลายอยเดมทงผลตภณฑเกษตร เกษตรแปรรป
รวมทงอาหารแปรรป ซงทาใหผประกอบการไทยมตลาดและชองทางการจาหนายเพมขนเมอไปลงทนใน
เมยนมาร
2) ดานภมศาสตร อาณาเขตตดกบ 5 ประเทศ ไดแก จน อนเดย บงคลาเทศ ลาว และไทย ซงถอ
วาเปนประเทศทเปนศนยกลางระหวางกลมประเทศอาเซยนกบประเทศทางเอเชยใต ซงถอวามความไดเปรยบใน
ดานการขนสงสนคา มพนทชายฝงทะเลขนาดใหญ ซงเหมาะสมกบการแหลงเพาะเลยงสตวนาทเปนวตถดบใน
การแปรรปเปนจานวนมาก ซงสามารถสนบสนนกลมอตสาหกรรมประมงของผประกอบการไทยไดเปนอยางด ม
พนทเพอการเกษตร และการพฒนาเขตอตสาหกรรมอยางกวางขวาง มทรพยากรธรรมชาตมากมาย เชน แกส
ธรรมชาต แรธรรมชาต ยาง ไม ผลตผลทางการเกษตร และทรพยากรทางทะเล ซงเหมาะแกการเปนฐานการผลต
ดานสนคาเกษตรกรรมและอตสาหกรรม
3) ดานการเมองและนโยบาย รฐบาลเมยนมารมนโยบายชดเจนในการสงเสรมการลงทนทางตรง
ของตางชาต มกฎหมายตาง ๆ ทออกมาเพอสนบสนนการลงทนอนประกอบไปดวย Myanmar Foreign
Investment Law (FIL) กฎหมายเขตเศรษฐกจพเศษ (Special Economic Zone) มหนวยงานทรบผดชอบ
การสงเสรมการลงทนในเมยนมาร ไดแก Myanmar Investment Commission
6.3.2 จดออน
1) ดานโครงสรางพนฐาน ขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐานทมประสทธภาพในการอานวย
ความสะดวกดานการคา การบรการ โครงสรางพนฐานของเมยนมารในปจจบนยงไมรองรบการเจรญเตบโตทาง
เศรษฐกจ ซงเปนปจจยหลกททาใหนกลงทนยงไมมนใจทจะลงทนในเมยนมาร โดยเฉพาะปญหาดานระบบไฟฟา
ระบบการคมนาคมขนสง ระบบสอสาร
2) ดานทรพยากรบคคล ขาดทรพยากรมนษยทมคณภาพในระดบบรหารจดการ แรงงานสวนใหญ
เปนแรงงานไรฝมอ ขาดความรเฉพาะดานทสาคญตอการประกอบธรกจ การสอสารกบชาวเมยนมารยงตองใช
ภาษาทองถน
3) ดานระบบการบรหารจดการ ภาพรวมการจดการระดบเศรษฐกจมหภาคไมเปนระบบ สงผลถง
ความมนคงตอเศรษฐกจโดยรวมในระยะยาว กฎระเบยบการคา การลงทนยงไมมความแนนอน มการ
เปลยนแปลงบอย รวมถงระบบภาษไมเปนระบบ กอใหเกดความไมมนใจตอนกธรกจ ระบบการใหบรการทาง
การเงนไมทนสมย โดยเฉพาะระบบการแลกเปลยนเงนตรา ซงสงผลตอความเชอมนของนกลงทน มการคอรปชน
สงในภาครฐ รฐบาลยงควบคมการสงออกสนคาทผลตในเมยนมาร โดยภาครฐและตวแทนหรอองคกรของรฐบาล
เปนผสงออกสนคาไดเทานน เชน ทรพยากรธรรมชาต หรอสนคาแปรรปจากทรพยากรธรรมชาตนน
4) ดานการเมองภายใน ปญหาการสรบระหวางรฐบาลเมยนมารกบชนกลมนอย สงผลตอการ
พฒนาพนทชายแดน การคมนาคมขนสง และนกลงทนขาดความมนใจ
Page 140
119
5) ดานภยธรรมชาต เชน แผนดนไหว เนองจากเมยนมารอยในแนวการเคลอนตวของเปลอกโลก
และนาทวม เนองจากยงขาดการบรการจดการทด เปนตน โรคระบาดตาง ๆ ทงในสตว และคน ยงเปนปญหา
เนองจากพนทสวนใหญยงไมพฒนา
6.3.3 โอกาส
1) ดานการผลตและสงออก การยกเลกการแทรกแซงทางการเมองจากสหรฐอเมรกา และสหภาพ
ยโรป สงผลบรรยาการการลงทนของเมยนมารมแนวโนมทสดใส และดงดดนกลงทนตางชาตใหขยายธรกจเขาส
เมยนมารเนองจากไดรบสทธพเศษดานภาษศลกากรและโควตา สทธประโยชนทางการคา เชน GSP ในการ
สงออกไป EU ซงเปนโอกาสของนกลงทนไทยทผลตเพอการสงออกสตลาดโลก ไทยสามารถใชเมยนมารเปนประต
ระบายสนคาสประเทศทสาม รวมทงใชเมยนมารเปนฐานในการผลตสนคาเพอการสงออก การเปดพนทเขต
เศรษฐกจพเศษ และพนทนคมอตสาหกรรมเปนโอกาสสาหรบการลงทนจากตางชาต
2) ดานบรการ ภาคการทองเทยวของเมยนมารมศกยภาพสงทจะพฒนาและเปดรบนกทองเทยว
เพมขน สงผลดและเปดโอกาสใหภาคบรการทองเทยวของไทย อาท โรงแรม สปา รานอาหาร ซงไทยมจดแขง
และขดความสามารถในการแขงขนสามารถเขาไปขยายธรกจ นอกจากน เนองจากเศรษฐกจของเมยนมารเตบโต
ขนอยางรวดเรว ประชาชนมความตองการบรการสขภาพและความงามในขณะทคณภาพของบรการดงกลาวใน
เมยนมารยงไมไดมาตรฐาน จงเปนโอกาสใหสาขาบรการสขภาพและความงามของไทยในการขยายธรกจ
3) ดานการตลาด ขนาดตลาดเมยนมารมขนาดใกลเคยงกบไทย นโยบายการเปดประเทศจะสงผล
ใหเกดอปสงคภายในประเทศและสงเสรมการบรโภคของชาวเมยนมาร ทาใหขนาดของตลาดจะมแนวโนมใหญขน
นอกจากน ในอนาคตหากมการพฒนาคณภาพการเชอมโยงเสนทางคมนาคมไปยงจน อนเดย บงคลาเทศซงเปน
ประเทศทมพรมแดนตอกบเมยนมาร จะเปนการขยายตลาดโดยมกาลงผบรโภคของทง 4 ประเทศรวมกนแลวสง
ถงประมาณ 2,800 ลานคน
6.3.4 อปสรรค
1) ดานองคความร เมยนมารยงไมมการจดเกบขอมลทถกตองและทนสมย ทาใหขาดขอมลพนฐาน
ทจาเปนตอการลงทน เชน ราคากลางของทดน ขอมลดานการตลาด และดานการเงน
2) ดานกฎระเบยบ ขาดความชดเจนของกฎหมายและกฎระเบยบ หนวยงานภาครฐของเมยนมาร
มการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ผบรหาร และกฎระเบยบเปนประจา ทาใหภาคเอกชนไทยไมสามารถตดตาม
การเปลยนแปลงไดทนสถานการณ ตลอดจนตดขดเกยวกบกฎระเบยบการลงทนของตางชาตหลายประการ อาท
การหามตางชาตดาเนนธรกจคาสงคาปลก การหามถอครองทดน เปนตน
3) ดานโครงสรางพนฐาน เสนทางคมนาคมทางบกเชอมระหวางเมยนมารกบประเทศเพอนบานม
สภาพทรดโทรม การขนสงทางระบบราง ทางอากาศ และทางเรอยงไมไดมาตรฐาน ซงเปนอปสรรคตอการ
คมนาคมและขนสงสนคาทงภายในประเทศและระหวางประเทศ
Page 141
120
4) ดานตนทนการทาธรกจสง โดยเฉพาะทดนและอสงหารมทรพยในเมยนมารมราคาแพงมาก และ
จากดการถอครองโดยคนตางชาต รวมทงขาดความพรอมในดานวสดอปกรณทจาเปนสาหรบการดาเนนธรกจ ทา
ใหธรกจตองนาเขาวสดอปกรณจากตางประเทศเปนสวนใหญ สงผลใหการเขาไปจดตงธรกจมตนทนสง
5) ดานบรการดานการเงน ระบบธนาคารพาณชยในเมยนมารยงมความลาหลง ระบบการชาระเงน
ในเมยนมารจะอยในรปแบบของเงนสดเปนสวนใหญ (Cash Basis) ระบบการโอนเงนยงทาไดไมสะดวกตองม
หนสวนเปนคนเมยนมารมาชวยบรหารจดการ เทคโนโลยและการใหบรการดานการเงนของธนาคารพาณชยใน
เมยนมารมจากด อตราแลกเปลยนมเฉพาะอตราทใชซอขายเงนตราในแตละวน (Counter Rate) เทานน ยงไมม
เครองมอในการบรหารความเสยง อตราดอกเบยเงนกสงมากและตองใชสนทรพยคาประกน นอกจากนยงม
ขอจากดเกยวกบการโอนเงนขามประเทศกลบมายงประเทศไทย
6.4 ผลสรปการวเคราะห
จากแนวโน มเชงเศรษฐกจของประเทศสมาชกอาเซยนทมการขยายตวอยางรวดเรว มลคาการคาทง
ภายในภมภาคและภายนอกภมภาคมแนวโนมเพมขนอยางตอเนองและการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนทม
ความชดเจนขนตามลาดบ ทาใหเกดการเคลอนยายทรพยากรและการลงทนระหวางสมาชกอาเซยนเปนไปอยาง
กวางขวาง เพอแสวงหาตนทนการผลตทตาลงและโอกาสทางธรกจทเพมมากขน สาหรบกรณของประเทศไทย
เมอพจารณาโอกาสทางการขยายธรกจ การคา และการลงทนกบประเทศเพอนบานแลว พบวาเมยนมารเปน
ประเทศเปาหมายทนาสนใจทสดเนองจากมขนาดของตลาดใหญและทมแนวโนมการเจรญเตบโตสงภายหลงการ
เปดประเทศ ประกอบกบการเชอมตอไปยงประเทศใกลเคยงอนไดแกจน อนเดย บงคลาเทศ ทมจานวนประชากร
รวมกบเมยนมารแลวสงถงประมาณ 2,800 ลานคน นบเปนขนาดของตลาดทใหญประมาณรอยละ 40 ของ
ประชากรโลก
ไทยมจดแขงและขอไดเปรยบทงในดานภมศาสตรทมพรมแดนตอเนองกบเมยนมารยาวทสด ดานสงคม
วฒนธรรมทมความคลายคลงกน ดานพฤตกรรมผบรโภคชาวเมยนมารทมความนยมสนคาและบรการของไทย
รวมทงมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนในธรกจ 5 สาขาหลก ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตร
แปรรป และอาหาร (2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาคบรการขนสง
และโลจสตกส (4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง และยงเปนศนยการการเชอมโยง
ตาม “แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน” ทาใหประเทศไทยมแตมตอเหนอนกลงทนจาก
ประเทศอน ๆ ในการเขาไปลงทนในเมยนมาร
อยางไรกตาม การลงทนในชวงเรมตนทเมยนมารเปดประเทศยงคงมปญหาและอปสรรคหลายประการ
โดยเฉพาะในดานโครงสรางพนฐานในฝงเมยนมารซงขาดความพรอมและยงไมรองรบการเจรญเตบโตทาง
เศรษฐกจ โดยเฉพาะปญหาดานระบบไฟฟา ระบบการคมนาคมขนสง และระบบสอสาร ปญหาอปสรรคท
Page 142
121
รองลงมาคอกฎระเบยบ ซงขาดความชดเจน มการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ผบรหาร และกฎระเบยบเปน
ประจา และขาดองคความรในดานขอมลสาคญ ๆ ทจาเปนสาหรบการวเคราะหและประเมนความเปนไปไดของ
ธรกจ นอกจากนปญหาหลกอกประการคอการขาดแคลนทรพยากรบคคลทมความรและทกษะ รวมถงราคาปจจย
การลงทนทเพมสงขนเรอย ๆ เชน ราคาอสงหารมทรพย เปนตน ซงปญหาและอปสรรคเหลานลวนเปนปญหา
อปสรรคทมกพบไดในการเขาไปทาธรกจในตางประเทศ
ดงนน เมอพจารณาปญหาอปสรรคเปรยบเทยบโอกาสทจะขยายธรกจของภาคเอกชนไทย คณะผวจยม
ความเหนวาเมยนมารเปนประเทศเปาหมายทนาสนใจทสดทภาคเอกชนไทยควรพจารณาขยายการคาและการ
ลงทนในปจจบน ทงนหากระยะเวลาเนนชาไป ธรกจอาจมคาเสยโอกาสในกรณทราคาปจจยการลงทนเพมสงขน
เนองจากอปทานมปรมาณนอยกวาอปสงค และการแขงขนทเพมมากขนจากการเรมเขามาลงทนของธรกจ
ตางชาตอน ๆ ทงในอาเซยนและนอกอาเซยน
Page 144
123
บทท 7 : ขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนและการคลง
จากการวเคราะหอนาคตการลงทนของธรกจไทยในเมยนมารตามทกลาวไวในบทท 6 ประกอบกบผลการ
สมภาษณและการสารวจความคดเหนจากผประกอบธรกจ คณะผวจยมความเหนโดยสรปวาในชวงเรมตนทเมยน
มารเปดประเทศ ธรกจของไทยขนาดใหญทมฐานลกคาในภมภาคเอเชย โดยเฉพาะ (1) อตสาหกรรมเกษตร
เกษตรแปรรป และอาหาร (2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาค
บรการขนสงและโลจสตกส (4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง จะเปนธรกจทม
แนวโนมจะประสบความสาเรจในการลงทนในเมยนมารเนองจากมขดความสามารถในการแขงขนสง และมตนทน
ดานทรพยากรและบคลากรเปนพนฐาน ดงนนมาตรการทจาเปนในลาดบตน ๆ จงเปนมาตรการดานการเงนการ
คลงทเกยวกบการอานวยความสะดวกการเขาไปลงทนในเมยนมาร เพอบรรเทาปญหาอปสรรคทภาคธรกจตอง
ประสบจากปจจยของฝงเมยนมารทไมอาจควบคมไดจากฝงไทย
อยางไรกตาม สาหรบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมของไทยทยงไมมฐานลกคาในเมยนมาร คณะผวจย
มความเหนวาในระยะเรมแรกควรใชการคาชายแดนเปนกลไกหลกในการขยายการคาและบรการ สาหรบธรกจ
กลมนนอกจากมาตรการอานวยความสะดวกดานการคาแลว มาตรการดานการเงนเปนปจจยสาคญในการสราง
แรงจงใจใหผประกอบธรกจขยายการลงทนในตางประเทศ
7.1 ขอเสนอแนะมาตรการดานการเงน
จากการวเคราะหผลการสมภาษณ ประกอบกบการศกษาขอมลของคณะผวจย พบวาการสนบสนนใหนก
ธรกจไทยโดยเฉพาะนกลงทนขนาดกลางและขนาดยอมไปลงทนทางตรงในเมยนมารยงมความจาเปนตองไดรบ
การสนบสนนจากภาครฐ โดยเฉพาะการสนบสนนดานการเงนในรปแบบตาง ๆ คณะผวจยจงไดสรปมาตรการ
ดานการเงนทภาครฐควรพจารณาใหการสนบสนน ดงน
7.1.1 มาตรการผอนคลายเงนทนไหลออกและอานวยความสะดวกในการนาเงนเขาออกระหวางไทย-
เมยนมาร
ประเทศไทยโดยธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) รวมกบกระทรวงการคลงไดมการผอนคลาย
มาตรการจากดเงนทนไหลออกเพอสนบสนนใหภาคธรกจไปลงทนหรอดาเนนธรกรรมตาง ๆ ในตางประเทศอยาง
เปนขนเปนตอนตอเนอง (รายละเอยดปรากฏในภาคผนวก) โดยเฉพาะในการสนบสนนการคาชายแดนระหวาง
ไทย-เมยนมาร รวมถงประเทศทมพรมแดนตดกบไทย โดยลาสดกระทรวงการคลงและธนาคารแหงประเทศไทยได
ออกประกาศผอนคลายกฎระเบยบในการกาหนดจานวนเงนบาทเขาออกขามแดนจากเดมจากดท 5 แสนบาท
เปน 2 ลานบาท มผลบงคบใชแลวตงแตวนท 14 พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เปนตนไป ประกาศดงกลาวเปนการ
Page 145
124
อนญาตใหสงหรอนาเงนตราในรปเงนบาทออกนอกประเทศไปยงเวยดนาม จน (เฉพาะมณฑลยนนาน) และ
ประเทศทมพรมแดนตดตอกบประเทศไทยซงรวมถงเมยนมารดวยในจานวนไมเกน 2 ลานบาทโดยไมตองแจง
รายการเกยวกบเงนตราทสงออกหรอนาเขานนตอพนกงานเจาหนาทศลกากร แตถาจะสงหรอนาออกเกนกวา 2
ลานบาทจะตองแจงตอพนกงานเจาหนาทศลกากรโดยปฏบตตามระเบยบทกาหนด อยางไรกด ถาเปนกรณนาเงน
บาทในรปของธนบตรหรอเหรยญกษาปณออกเกน 450,000 บาท จะตองสาแดงตอเจาหนาทศลกากรตามแบบท
กาหนด
ทงน การสงออกหรอนาเขาเงนบาทตามประกาศฉบบใหมลาสดดงกลาว ถอเปนมาตรการสาคญดาน
การเงนในผอนคลายขอจากดการไหลเขา-ออกของเงนบาท เพออานวยความสะดวกแกการคาชายแดน ใหแก
บคคลธรรมดาและผประกอบธรกจตามแนวชายแดนซงรวมถงเมยนมารไดมากยงขน เพราะหากเปนประเทศอน
นอกเหนอจากเวยดนาม จน (มณฑลยนนาน) และประเทศทมพรมแดนตดตอกบประเทศไทยแลว ทางการยง
กาหนดใหสงออกหรอนาเขาเงนบาทไดครงละไมเกน 50,000 บาท
นอกจากบคคลทวไปแลว ธนาคารแหงประเทศไทยยงไดออกประกาศเจาพนกงานควบคม
การแลกเปลยนเงน เพอกาหนดหลกเกณฑและวธปฏบตเกยวกบการแลกเปลยนเงนบาทสาหรบธนาคารพาณชย
ใหสอดคลองกบประกาศกระทรวงการคลงดงกลาว โดยใหธนาคารทตงอยในเวยดนามและประเทศทมพรมแดน
ตอกบไทยซงรวมเมยนมารดวย สามารถสงหรอนาเงนบาททถอนจากบญชเงนบาทของบคคลทมถนทอยนอก
ประเทศของตน (Non-Resident) กลบไปยงประเทศของตนไดดวย โดยกรณทสงเงนเกนกวา 2 ลานบาท
ธนาคารฯ ตองแจงตอพนกงานเจาหนาทศลกากรตามระเบยบทกาหนด ซงจะเปนการอานวยความสะดวกแก
ลกคาธนาคารใหทาธรกรรมเงนบาทไดอยางคลองตวมากยงขนผานชองทางธนาคาร
อยางไรกตาม คณะผวจยมความเหนวา แมวามาตรการผอนคลายการเคลอนยายเงนทนของไทยไปยง
เมยนมารในปจจบนมการผอนคลายเพอตอบสนองความตองการของภาคเอกชนไดมากขน แตเมอพจารณาปจจย
เกยวกบระบบการคาและการเงนในเมยนมารและประเทศเพอนบานอน ๆ ทระบบธนาคารยงไมพฒนา ม
คาธรรมเนยมสง และยงไมเชอมโยงกบระบบของไทย ทาใหยงเนนการใชเงนสดเปนสอกลางในการชาระคาสนคา
และบรการเปนหลกอย ประกอบกบมลคาการลงทนทมแนวโนมสงขนจากราคาอสงหารมทรพยทเพมมากขน
ธรกจไทยทจะไปลงทนจดตงสานกงานในเมยนมารจงจาเปนตองชาระคาใชจายตาง ๆ ดวยเงนสด อาท คาทดน
คาเชาอสงหารมทรพยรายป คาวสดอปกรณ รวมถงคากอสราง นอกจากน เนองจากทางการไทยไดผลกดนใน
ทางการเมยนมารยอมรบใหเงนบาทเปนเงนตราตางประเทศสกลเงนหลกในเมยนมาร จงมความเปนไปไดสงทการ
ทาธรกรรมระหวางบาท-จาด มสงขนมากกวาปจจบนหลายเทา
ดงนน เพอใหสอดคลองกบความเปนจรงทางธรกจ คณะผวจยจงมขอเสนอแนะใหควรปรบปรง
มาตรการผอนคลายเงนทนไหลเขาออกระหวางไทยกบเมยนมาร จากเดมใชวธการกาหนดปรมาณเงนสดท
นาออกไปยงประเทศเพอนบานไมเกน 2 ลานบาทตอคนตอครงเปนการทวไป ซงทาใหภาคธรกจทตองใชเงนสด
เพอชาระคาใชจายในเมยนมารตองใชบคคลจานวนมากในการขนเงนสด จงเหนควรเปลยนเปนการปรบปรงกลไก
การอนญาต โดยกาหนดวงเงนขนสงตอ 1 บรษทและกรอบเวลาในการนาเงนเขาออกสาหรบบรษททมแผนการ
ลงทนหรอใชจายทชดเจน อาท อนญาตบรษท ก. ในการนาเงนสดออกไปยงเมยนมารจานวนวงเงนไมเกน 10
Page 146
125
ลานบาทในระยะเวลา 1 เดอน ซงเมอธนาคารแหงประเทศไทยพจารณาอนญาตวงเงนแกบรษทแลว บรษท
สามารถสาแดงจานวนเงนทนาออกตอเจาหนาทศลกากรโดยไมตองขออนญาตเพมเตมอกหากอยภายในวงเงน
ทไดรบอนญาตจาก ธปท. แลว เปนตน เพออานวยความสะดวกและตอบสนองความตองการของภาคธรกจ และ
ความโปรงใสตรวจสอบได ตลอดจนเพอสงเสรมนโยบายใหสกลเงนบาทเปนหนงในสกลเงนหลก (Convertible
Currency) ในการแลกเปลยนเงนตราตางประเทศในเมยนมาร และอานวยความสะดวกใหแกการทาธรกรรม
เงนบาทในการคาชายแดนไทย-เมยนมารทมแนวโนมขยายตวมากขน
7.1.2 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการใชทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาเปนหลกประกน
การชาระหน
จากความตองการของภาคธรกจทไดรบระหวางการสมภาษณและจากแบบสอบถามความคดเหน
พบวาสาหรบธรกจขนาดใหญในประเทศไทย เชน ธรกจทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย จะไมมปญหาเกยวกบ
การหาแหลงเงนทน แตกลบประสบปญหาเกยวกบการตองนาหลกประกนเปนอสงหารมทรพยในประเทศไทยเพอ
คาประกนสนเชอเพอการลงทนในตางประเทศ ซงหลกการดงกลาวไมสอดคลองกบความเปนไปไดในเชงธรกจและ
เปนภาระเกนความจาเปนตอบรษทในการชแจงตอผถอหน นอกจากนอสงหารมทรพยในตางประเทศและความ
เปนไปไดของโครงการลงทนในตางประเทศไมสามารถนามาใชเปนหลกประกนสนเชอในประเทศไดเนองจากการ
นาทรพยสนมาเปนหลกประกนเปนไปตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย เรอง การจานอง และการจานา
ซงยงมขอจากดในประเภทของทรพยสนทนามาจานองและเรองการสงมอบทรพยสนแกผรบหลกประกนในกรณ
จานา ทาใหไมสามารถนาทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจบางประเภทมาเปนหลกประกนได
กระทรวงการคลงอยระหวางนาเสนอ รางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... ซงจะชวย
บรรเทาปญหาของภาคธรกจได โดยสาระสาคญของรางพระราชบญญตดงกลาวมดงตอไปน
1) กาหนดใหผใหหลกประกนสามารถนาทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปนหลกประกนการ
ชาระหน โดยไมตองสงมอบการครอบครองทรพยสนนน
2) กาหนดทรพยสนหลกประกน เชน กจการ สทธเรยกรอง สนคาคงคลงและวตถดบทใชในการ
ประกอบธรกจ
3) กาหนดใหสญญาหลกประกนทางธรกจตองทาเปนหนงสอและจดทะเบยนตอกรมพฒนาธรกจ
การคา
4) การกาหนดกระบวนการบงคบหลกประกนทมความรวดเรวยงขน เพอเปนการแบงเบากระบวนการ
ทางศาล ซงจะสงผลใหภาคธรกจเกดการเตบโตและสรางรายไดใหกบประเทศเพมขนในระยะยาว มโอกาสในการ
กยมเงนมาใชในการประกอบธรกจมากขน
รางพระราชบญญตฯ ดงกลาวจะชวยรองรบการนาทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปน
หลกประกนการชาระหนโดยไมตองมการสงมอบการครอบครองทรพยสนนน และเปนการสรางระบบการบงคบ
หลกประกนทมความรวดเรวซงจะเปนประโยชนในการประกอบธรกจและการเขาถงแหลงเงนทนอกทงเปนการ
กระตนเศรษฐกจของประเทศใหมชองทางการขบเคลอนสงขน และเสรมสรางระบบการใหสนเชอแบบม
Page 147
126
หลกทรพยคาประกนเปนมาตรฐานสากล ทาใหผประกอบธรกจมโอกาสเขาถงแหลงเงนทนไดเพมยงขน ซงจะ
สงผลใหภาคธรกจไดรบเงนลงทนเกดการเตบโต และสรางรายไดใหกบประเทศเพมขนในระยะยาว นอกจากน
ยงเปนทางเลอกในการเพมวงเงนสนเชอสาหรบธรกจในประเทศไทยเพอใชในการลงทนในตางประเทศ
7.1.3 มาตรการกาหนดใหใชเงนตราสกลทองถนเปนสอกลางในการชาระคาสนคาและบรการ และการ
กาหนดอตราแลกเปลยนบาท-จาด
จากผลการสมภาษณและแบบสอบถามความคดเหน พบวาภาคธรกจประสบปญหาดานตนทนการคา
และดาเนนธรกจในเมยนมารทสงเนองจากการแลกเปลยนสกลเงนบาทตอจาดนนตองกระทาผานสกลเงนกลาง
อนไดแกเหรยญสหรฐฯ ยโร และเหรยญสงคโปร นอกจากนธนาคารพาณชยเมยนมารรบฝากเงนสกลตางชาต
เพยง 3 สกล อนไดแก เหรยญสหรฐฯ ยโร และเหรยญสงคโปร ในขณะทการลงทนจากไทยไปยงเมยนมารมมลคา
สงขนอยางตอเนอง ภาคธรกจจงมความตองการใหธนาคารพาณชยในเมยนมารรบฝากเงนบาทและจดใหมอตรา
แลกเปลยนโดยตรงระหวางบาท-จาด โดยไมผานสกลเงนทสาม
คณะผวจยไดสอบถามไปยงธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ทราบวา ธปท. อยระหวางการหารอกบ
ธนาคารกลางเมยนมาร (Central Bank of Myanmar: CBM) เพอจดทาขอตกลง Bilateral Swap
Arrangement (BSA) เพอเปนกลไกในการปลอยสภาพคลองเงน บาท-จาด หากมความจาเปนในกรณฉกเฉน
และเพอเปนขอตกลงแลกเปลยนกบการทรฐบาลเมยนมารจะตองอนญาตใหเงนบาทเปนสกลเงนทแลกเปลยนกบ
เงนจาดไดโดยตรง ซงในระยะแรกฝายเมยนมารไดขอใหอตราแลกเปลยนดงกลาวมเพอวตถประสงคเฉพาะการ
ชาระคาสนคาและบรการเทานนกอน ยงไมรวมถงการนาเงนบาทเขาไปฝากในธนาคารและลงทนในเมยนมาร
อยางไรกตาม ความคบหนาลาสดคอ CBM ไดนาเรองดงกลาวเสนอรฐบาลเมยนมารแลว และอยระหวางการ
พจารณา ซงคาดวาอาจจะยงตองรอเวลาอกระยะหนง โดยนาจะเปนหลงจากททางการเมยนมารไดอนญาตให
ธนาคารพาณชยไทยและธนาคารพาณชยตางชาตสามารถจดตงสาขาในเมยนมาร เพอความสะดวกในการบรหาร
จดการเงนสด
นอกจากน ปญหาของภาคธรกจเกยวกบการชาระคาสนคาในสวนของการคาชายแดน พบวาภาคธรกจ
ตองการใชสกลเงนบาทและจาดในการชาระคาสนคาในบรเวณการคาชายแดน ทงนเนองจากธรกจทคาขายทง 2
ฝงมความจาเปนตองแลกเปลยนเงนตรากอนชาระคาสนคาในแตละฝง นอกจากนการแลกเปลยนเงนจาดในฝง
ไทยทาไดยากเพราะผรบแลกเปลยนไมนยมเกบเงนจาด ทาใหปรมาณเงนจาดมใหแลกนอย สวนการนาบาทไป
แลกทฝงเมยนมารกตองทาผานสกลเงนทสาม ดงนน จงทาใหการโอนเงนนอกระบบหรอทเรยกวาโพยกวน
กลายเปนทนยม อนสงผลกระทบตอความโปรงใสตรวจสอบไดของการคาชายแดน
จากการสอบถาม ธปท. พบวาปจจบนผประกอบการชาวเมยนมาร หรอชาวตางชาตสามารถนาเงนตรา
ตางประเทศ เขามาในประเทศไทยเพอการซอสนคาและบรการได โดยตองแลกเปลยนเปนเงนบาทกบบรษทรบ
อนญาต (Money Changer) หรอธนาคารตาง ๆ กอนนาเงนบาทไปซอสนคา อยางไรกด ในปจจบนยงไมมบรษท
รบอนญาตหรอตวแทนรบอนญาตรบแลกเปลยนเงนจาตเปนเงนบาท พอคาเมยนมารจงแลกเปลยนเงนจาตเปน
เงนบาทในฝงเมยนมารมากอนทจะเขามาซอสนคาในประเทศไทย
Page 148
127
ในการน คณะผวจยจงมความเหนวาหากรฐบาลมนโยบายการกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษชายแดนท
อ.แมสาย จงหวดเชยงราย อ.แมสอด จงหวดตาก และบรเวณพนทชายแดนไทย-เมยนมารในจงหวดกาญจนบร
แลว จงควรอนญาตใหใชสกลเงนจาดเปนอกสกลหนงในการทภาคเอกชนสามารถถอไวเพอชาระคาสนคาและ
บรการในบรเวณพนทเขตเศรษฐกจพเศษ และอนญาตใหธนาคารพาณชยทตงอยในพนทเขตเศรษฐกจพเศษ
รบฝากเงนสกลจาดได เพออานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
7.1.4 มาตรการจดตงกองทนเพอสนบสนนภาคธรกจในการไปลงทนในตางประเทศ
เมอพจารณาอตราการเตบโตและความสาเรจของการออกไปลงทนในตางประเทศของสงคโปรและ
มาเลเซยตามผลการศกษาของสานกงานเศรษฐกจการคลง (2555) พบวาทง 2 ประเทศมการจดตงกองทนขน
เพอการสนบสนนการออกไปลงทนในตางประเทศในหลายลกษณะ อาท กรณของมาเลเซยไดมการจดตงกองทน
Overseas Investment Fund มลคา 100 ลานรงกต หรอ 1,000 ลานบาทเพอสนบสนนโครงการทลงทน
ในตางประเทศในชวงเรมตน การตงกองทนสงเสรมการลงทนในสาขาบรการ (Service Export Fund) โดยให
เงนชวยเหลอในรปชดเชยคาใชจายในการรบงานกอสรางในตางประเทศ อาท คาใชจายเพอจดทาการศกษา
ความเหมาะสมของโครงการ และคาใชจายในการประมลโครงการ และในกรณของสงคโปรไดมการจดตงกองทน
Regionalization Financing Scheme (RFS) สนบสนนเงนกดอกเบยอตราคงทแก SMEs ของสงคโปร สาหรบ
นาไปซอเครองจกรหรอกอสรางอาคารโรงงานเพอการลงทนในตางประเทศ Local Enterprise Association
Development Program (LEAD) เปนโครงการทใหการสนบสนนเงนทนใหไปนารองการลงทนตางประเทศ และ
นาเทคโนโลยมาถายทอดใหกบ SMEs ภายในประเทศ Growth Financing Program เปนโครงการทสนบสนน
การรวมลงทนระหวางภาครฐและเอกชนในตางประเทศ เพอการขยายตลาด สรางความเจรญเตบโตใหกบธรกจ
หรอการแสวงหาเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบธรกจ Internationalization Road-mapping Program (IRP)
เปนโครงการทจดตงขนเพอสนบสนนดานเงนทนเพอการจางทปรกษาวางแผนกลยทธการลงทนระหวางประเทศ
รอยละ 70 สงสดไมเกน 300,000 เหรยญสงคโปร ทงนจะมการพจารณาใหเปนรายกรณเพอปองกนมใหเกด
ความผดพลาดในการลงทนในตางประเทศ เปนตน
ในการน คณะผวจยมความเหนวาหากประเทศไทยจะมนโยบายสงเสรมการออกไปลงทน
ในตางประเทศอยางเปนรปธรรม กควรมการจดตงกองทนขนมาโดยมวตถประสงคเพอการสงเสรมการลงทน
ของภาคธรกจไทยในตางประเทศ ซงกองทนดงกลาวอาจพจารณาการสงเสรมในรปแบบดงตอไปน
1) เพอสนบสนนโครงการทลงทนในตางประเทศในชวงเรมตน อาท การชวยเหลอคาใชจายเพอ
จดทาการศกษาความเหมาะสมของโครงการ และคาใชจายในการประมลโครงการ
Page 149
128
2) รวมลงทนกบภาคเอกชนไทยในโครงการทมลกษณะเชอมโยงกบการพฒนาเศรษฐกจไทยหรอเปน
โครงการทอยใน 5 สาขาทผประกอบการไทยมขดความสามารถในการแขงขน36
37 รวมถงการลงทนในกองทน
Venture Capital (VC) ในการลงทนในตางประเทศ ซงเปนมาตรการหนงทคณะผวจยเหนวามความเปนไปได
ในทางปฏบตหากหนวยงานทเกยวของมการดาเนนการอยางเหมาะสม ทงน มาตรการดาน VC ทนยมใชกนใน
ปจจบนจะไดแกการจดตงกองทน VC เพอสนบสนนดานการเงนและการบรหารจดการรวมกบนกธรกจทม
ศกยภาพหรอมนวตกรรมใหม ๆ แตขาดแคลนเงนทนและทกษะดานการบรหารจดการธรกจ โดยเฉพาะธรกจ
ขนาดกลางและขนาดยอม (Small and Medium Enterprises: SMEs)
ทงน ศนยวจยเศรษฐกจและธรกจของธนาคารไทยพาณชย (SCB Economic Intelligence
Center: EIC) ไดทาการวเคราะหโอกาสความรวมมอดาน VC ในอาเซยน พบวา จากขอมลดานมลคาการลงทน
โดยกองทน VC ในภมภาคอาเซยนในชวงป ค.ศ. 2006 – 2012 (ภาพประกอบท 7.1) แสดงใหเหนวา มลคาการ
ลงทนของกองทนประเภท VC ในภมภาคอาเซยนมนอยมากและกระจกอยในสงคโปรเสยสวนใหญ โดยมลคา
ตลาดของ VC ของอาเซยนคดเปนเพยงรอยละ 4 ของภมภาคเอเชยทงหมด โดยสวนใหญจะกระจกอยแคใน
สงคโปรและมาเลเซยเปนหลก โดยเฉพาะสงคโปรทตลาดดานนมการเตบโตมานานกวา ซงหากมองภาพการลงทน
ของกองทน VC ตามอตสาหกรรมจะพบวาในชวง 5 ปกอนหนา การลงทนของกองทนจะคอนขางกระจกตวอยใน
กลมอตสาหกรรมทเกยวของกบการบรโภคและผบรโภค ในขณะทชวงหลงมานมการลงทนในกลมอตสาหกรรมท
เกยวของกบเทคโนโลยและการสอสารเปนหลก ซงโดยปกตอตสาหกรรมเหลานเปนอตสาหกรรมทกองทน VC ให
ความสนใจอยแลวในฐานะธรกจทมศกยภาพในการเตบโตสง และหากมองถงศกยภาพในการเตบโตของธรกจ
ดงกลาวในอาเซยนแลวนาจะมแนวโนมขยายตวเพมขนไดอกมากตามการเตบโตของเศรษฐกจและกาลงซอของ
ผบรโภคทมาจากประชากรชนชนรายไดปานกลางทมสดสวนเพมขนอยางตอเนอง ซงแมอาเซยนจะมสดสวนการ
ลงทนจาก VC เพยงราวรอยละ 4 ของทงหมดในเอเชย แตกลบมการเตบโตในอาเซยนสงถงเฉลยรอยละ 24 ตอป
ในชวงป ค.ศ. 2006-2012
37
ผลการศกษาของศนยวจยและใหคาปรกษาสถาบนบณฑตบรหารธรกจศศนทรแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลยเมอป พ.ศ. 2555 พบวากลมอตสาหกรรมหลกของไทยทมความสาคญในเชงการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศม 5 กลม ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรป และอาหาร (2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาคบรการขนสงและโลจสตกส (4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง ตลอดจนบรการดานการเงนทเกยวของ
Page 150
129
แผนภมท 7.1
มลคาการลงทนโดยกองทน Venture Capital ในภมภาคอาเซยนในชวงป ค.ศ. 2006 - 2012
ในการน คณะผวจยเหนวา การกาหนดหลกเกณฑใหกองทน VC ของไทยทจะชวยเหลอธรกจ
SMEs ไทยในการลงทนทาธรกจในเมยนมาร ควรใหความสาคญกบธรกจเกดใหมทเพงเรมตนหรออยในระยะแรก
ของการทาธรกจเปนพเศษ และควรมการกาหนดหลกเกณฑเรองประเภทของธรกจทสมควรใหการสนบสนน อาท
ธรกจทประเทศไทยมศกยภาพในการเขาไปทาตลาดในเมยนมาร เชน ธรกจทเกยวของกบการเกษตร ประมง
อาหาร อตสาหกรรมเบาทใชแรงงานเขมขน เชน สงทอ เสอผา รองเทา เครองหนง ธรกจดานบรการขนสงโลจ
สตกส บรการทางการแพทยและสขภาพ และธรกจดานพลงงาน เหมองแร ปาไม เปนตน และจาเปนทภาครฐ
อาจเขาไปสนบสนนดวยการอดหนน (Subsidy) กองทน VC ทเขาไปชวยเหลอธรกจขอไทยดงกลาว เชน การ
ชดเชยความเสยหายแกกองทน VC ทเขาไปชวยธรกจเกดใหมทมศกยภาพของไทยแตเผชญปญหาการขาดทนใน
ชวงแรก ๆ เปนตน ซงจาเปนตองมการหารอถงผลดผลเสยในการเขาไปอดหนนกองทน VC ของไทยตอไป
สาหรบกองทนเพอสนบสนนภาคธรกจไทยไปลงทนทางตรงในตางประเทศนน เมอจดตงขนมาแลว
เหนควรมคณะกรรมการททาหนาทกากบนโยบายการลงทนของกองทน โดยคณะกรรมการอาจะประกอบดวย
ผแทนจากกระทรวงการคลง สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน ธนาคารเพอการสงออกและนาเขา
(ธสน.) เปนตน ซงกองทนทจดตงขนนจะชวยสนบสนนการดาเนนงานของ ธสน. ซงมบทบาทหนาทและภารกจ
ในการสนบสนนการการคาและลงทนทางตรงของไทยในตางประเทศโดยการใหสนเชอแกภาคธรกจอยแลว แตยง
ไมสามารถรวมลงทนกบภาคธรกจได กองทนฯ ทจดตงขนนจะไดชวยสนบสนนบทบาทการสงเสรมการลงทนใน
ตางประเทศของ ธสน. ไดในอกมตหนง
Page 151
130
7.1.5 มาตรการใหสนเชอเพอการไปลงทนในเมยนมารผานธนาคารเพอการสงออกและนาเขา
คณะผวจยเหนวากระทรวงการคลงควรสงเสรมบทบาทของธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหง
ประเทศไทย (ธสน.) ใหเปนกลไกหลกในการสนบสนนการดาเนนมาตรการใหสนเชอแกนกธรกจไทยทไปลงทนใน
เมยนมาร ซงปจจบน ธสน. มนโยบายและบรการดานการเงนทงในรปของสนเชอหมนเวยนและสนเชอระยะยาว
รวมไปถงบรการออกหนงสอคาประกนประเภทตาง ๆ อาท บรการสนบสนนธรกจกอสรางในตางประเทศและ
สนเชอโครงการ (Project Financing) ทมนกลงทนไทยถอหน และใหสนเชอแกนกลงทนไทยเพอใชในการลงทน
ในโครงการตางประเทศ ดวยวงเงนลงทนทเหมาะสมกบแตละโครงการ และในกรณทโครงการตองการวงเงน
สนเชอมากกวาท ธสน. จะจดหาใหได ธสน. อาจจดหาแหลงเงนทนเพมเตมจากสถาบนการเงนอน ๆ ใหใน
ลกษณะเงนรวมใหก (Syndicated Loan) ได ซงนกลงทนไทยสามารถตดตอขอกและรายละเอยดเพมเตมไดท
ฝายโครงการระหวางประเทศ สานกงานใหญ ธสน.
การสนบสนนโครงการลงทนไทยในตางประเทศของธนาคารเพอการสงออกและการนาเขาแหงประเทศไทย
ธสน. ดาเนนนโยบายสนบสนนใหนกธรกจไทยทมศกยภาพและมความพรอมในการเขาไป ลงทนหรอใหบรการงานในตางประเทศมาโดยตลอดนบตงแตเปดดาเนนการในป พ.ศ. 2537 โดยการใหสนเชอทงทเปนวงเงนหมนเวยนและระยะยาว รวมถงการออกหนงสอคาประกนประเภทตาง ๆ อาท บรการสนบสนนธรกจกอสรางในตางประเทศและสนเชอโครงการ (Project Financing)
ในการสนบสนนนกธรกจไทยไปลงทนในตางประเทศของ ธสน. ใหความสาคญกบการเชอมโยงแบบบรณาการในโครงการตาง ๆ ของหนวยงานราชการ เชน กระทรวงการตางประเทศ กระทรวงพาณชย สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทน เปนตน เพอสนบสนนและผลกดนใหภาคเอกชนไทยไดรบประโยชนจากโอกาสทางการคาและ การลงทนทรฐบาลไดดาเนนการภายใตกรอบความรวมมอทางเศรษฐกจกบประเทศ ตาง ๆ อาท เขตการคาเสรและ Ayeyawady-Chao Phraya-Mekong Economic Cooperation Strategy (ACMECS) รวมทงภายใตโครงการทรเรมโดยรฐบาลไทยเพอเสรมสรางความแขงแกรง ใหแกอตสาหกรรมหรอบรการทมศกยภาพในการแขงขนสง เชน โครงการครวไทยสโลก โครงการทาฟารมสญญา (Contract Farming) และการยายฐานการผลตอตสาหกรรมไปยงประเทศเพอนบาน เพอใชโอกาสทางการคาและวตถดบซงผลตในประเทศเพอนบาน ในขณะเดยวกนเปนการชวยพฒนาเศรษฐกจและลดปญหาการอพยพแรงงานจากประเทศเพอนบาน
การใหบรการสนบสนนการลงทนในตางประเทศของ ธสน.
ธสน. มแนวทางการใหบรการสนบสนนการลงทนในตางประเทศของนกลงทนไทย ดวยการใหสนเชอแกบรษทผดาเนนโครงการในตางประเทศ (Project Company) ทมนกลงทนไทยถอหน และใหสนเชอแกนกลงทนไทยเพอใชในการลงทนในโครงการตางประเทศ ดวยวงเงนลงทนทเหมาะสมกบแตละโครงการ ทงน ในกรณทโครงการตองการวงเงนสนเชอมากกวาท ธสน. จะจดหาใหได ธสน. อาจจดหาแหลงเงนทนเพมเตมจากสถาบนการเงนอน ๆ ใหในลกษณะเงนรวมใหก (Syndicated Loan) โดยโครงการลงทนจะตองมความเปนไปไดเชงพาณชย รวมทง นกลงทนจะตองใหขอมล พรอมดวยเอกสารประกอบการพจารณาอยางครบถวน
ทมา: ธนาคารเพอการสงออกและนาเขาแหงประเทศไทย (ธสน.)
Page 152
131
ดงนน หากตองการใหการสนบสนนดานสนเชอเปนพเศษแกโครงการในเมยนมารเพอใหมผลตอการ
พฒนาเศรษฐกจของไทย ธสน. อาจพจารณาใหความสาคญ (Priority) แกนกลงทนไทยทตองการสนเชอลงทนใน
เมยนมาร ภายใตการคานงถงความเสยงของโครงการลงทนอยางเหมาะสมและสอดคลองกบเกณฑการกากบดแล
อนจะเปนมาตรการดานการเงนทสาคญประการหนงทสามารถดาเนนการไดในระยะสนจากกลไกหรอเครองมอ
ทางการเงนทมอยแลว สวนในระยะปานกลางหรอระยะยาวอาจมการเพมทน ธสน. เพอการขยายฐานวงเงน
สนเชอเพอสนบสนนผประกอบการไทยในการไปลงทนในเมยนมาร
7.1.6 มาตรการอนญาตใหจดตงทรสตเพอลงทนในโครงสรางพนฐานในตางประเทศ
ประเทศไทยมความจาเปนจะตองพฒนาโครงสรางพนฐานจานวนมากเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจ
และสงคมของประเทศในระยะปานกลางถงระยะยาว ซงภาครฐมขอจากดดานงบประมาณและการกอหน
สาธารณะและภาคเอกชนกมขอจากดดานการระดมทน จงมแนวคดการจดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐาน หรอ
Infrastructure fund เพอระดมทนจากผลงทน และนาเงนทระดมไดไปใชในการพฒนาโครงการทเกยวของกบ
การพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศ โดยในป พ.ศ. 2554 สานกงาน ก.ล.ต. ไดออกกฎเกณฑเกยวกบการ
จดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐาน ซงเปนกองทนรวมประเภทหนงทตงขนเพอระดมทนจากผลงทนทวไปทงราย
ยอยและรายใหญ สาหรบนาไปใชพฒนากจการโครงสรางพนฐานของประเทศ ไมวาจะเปนโครงการของรฐหรอ
โครงการของเอกชน เชน ไฟฟา ประปา ถนนทางพเศษ หรอทางสมปทาน ทาอากาศยาน ทาเรอนาลก
โทรคมนาคม รถไฟฟาขนสงมวลชน เปนตน โดยกองทนรวมทจะจดตงนน จะตองระบเฉพาะเจาะจงเลยวาจะนา
เงนไปลงทนในกจการโครงสรางพนฐานประเภทใดบาง กองทนรวมโครงสรางพนฐานจะจายผลตอบแทนใน
รปแบบเงนปนผล ชวยสรางรายไดสมาเสมอใหนกลงทน นอกจากนกองทนรวมประเภทนจะมการนาหนวยลงทน
เขาจดทะเบยนเพอใหซอขายในตลาดหลกทรพยไดเสมอนหน ดงนนผลงทนจงมโอกาสไดรบผลกาไรจากสวนตาง
ราคาหนในตลาดอกทางหนง รวมทงกองทนรวมฯ ไดรบยกเวนภาษและไดรบลดหยอนคาธรรมเนยมจดทะเบยน
สทธและนตกรรม และผถอหนหนวยลงทนของกองทนรวมฯ จะไดรบยกเวนภาษเงนปนผลหรอสวนแบงกาไร
หากเปนบคคลธรรมดาทถอหนวยลงทนของกองทนรวมโครงสรางพนฐาน เปนระยะเวลา 10 ป นบตงแตวนทจด
ทะเบยนจดตงกองทน และตวกองทนรวมฯ
ปจจบนสานกงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. ไดอนญาตใหมการเสนอขายหนวยลงทนในกองทนรวม
โครงสรางพนฐานทลงทนเฉพาะในประเทศไทย โดยไดมการจดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐานของภาคเอกชน
แลว 3 ราย คอ (1) กองทนรวมโครงสรางพนฐานระบบขนสงมวลชนทางราง บทเอสโกรท (BTSGIF) วงเงนมลคา
ลงทนประมาณ 62,510 ลานบาท (2) กองทนรวมโครงสรางพนฐานโรงไฟฟาอมตะ บ.กรม เพาเวอร (ABPIF)
วงเงนมลคาลงทนประมาณ 5,693 ลานบาท และ (3) กองทนรวมโครงสรางพนฐานโทรคมนาคม ทรโกรท
(TRUEIF) วงเงนมลคาลงทนประมาณ 58,080 ลานบาท ซงประสบความสาเรจในการระดมทนเพอการลงทนใน
โครงการโครงสรางพนฐาน และสาหรบโครงการใหมทกาลงดาเนนการขณะทจดทารายงานฉบบน คอ การไฟฟา
ฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ไดอยระหวางทาการศกษากาหนดโครงสรางและแนวทางการจดตงกองทนรวม
โครงสรางพนฐาน โดยใชรายไดหรอกระแสเงนสดในอนาคตของโรงไฟฟาพลงความรอนรวมพระนครเหนอของ
Page 153
132
กฟผ. เปนทรพยสนในการระดมทน เพอจะนาเงนไปลงทนในการพฒนาโครงการกอสรางโรงไฟฟาและโครงการ
ขยายระบบสงของ กฟผ. เพอเสรมสรางความมนคงระบบไฟฟาซงจาเปนอยางยงตอการพฒนาประเทศ โดยคาด
วามลคาลงทนเบองตนประมาณ 10,000 ลานบาท
อยางไรกตาม กฎเกณฑการจดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐานกาหนดใหลงทนในกจการโครงสราง
พนฐานภายในประเทศไทย 10 ประเภท37
38เทานน โดยภาครฐใหสทธประโยชนทางภาษกบกองทนรวมโครงสราง
พนฐาน และผถอหนวยลงทนของกองทนรวมโครงสรางพนฐาน อาท ไดรบยกเวนภาษเงนปนผล 10 ป เพอ
สงเสรมและสนบสนนใหมการจดตงกองทนรวมโครงสรางพนฐานขนเปนทางเลอกในการลงทนของประชาชน
ทวไป และเพอการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานภายในประเทศ ดงนนจงจากดไมอนญาตใหผจดตงกองทนรวม
โครงสรางพนฐานระดมเงนทนเพอนาไปลงทนในกจการในตางประเทศ
จากการทกองทนรวมโครงสรางพนฐานมขอจากดตามหลกการ วตถประสงค และกฎระเบยบทชดเจน
สาหรบการลงทนเฉพาะในกจการโครงสรางพนฐานภายในประเทศไทย 10 ประเภททกลาว ดงนน จงมการศกษา
รปแบบการจดตงทรสตเพอการลงทนในโครงสรางพนฐาน (Infrastructure Trust) ซงไมจากดวาตองลงทนใน
โครงสรางพนฐานทเปนประโยชนในวงกวางของไทย และไมจากดวาตองระดมทนเพอการลงทนในราชอาณาจกร
ไทยเทานน เชน การลงทนในนคมอตสาหกรรม หรอ ทาอากาศยานในตางประเทศ เปนตน ซงทรสตในลกษณะ
ดงกลาวอาจจะไมไดรบสทธประโยชนทางภาษเทยบเทากบกองทนรวมโครงสรางพนฐานเนองจากมไดม
วตถประสงคเพอการพฒนาระบบโครงสรางพนฐานอนเปนประโยชนตอเศรษฐกจไทยโดยตรง
ในการน คณะผวจยเหนวาหากจะสงเสรมใหภาคเอกชนไทยมโอกาสเขาไปลงทนในกจการโครงสราง
พนฐานหรอกจการขนาดใหญในตางประเทศอนจะเปนประโยชนเชอมโยงกลบมาสการพฒนาเศรษฐกจไทย ก
สมควรสนบสนนใหกระทรวงการคลงและสานกงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. พจารณากฎระเบยบเพออนญาตใหม
การจดตงทรสตเพอลงทนในกจการในตางประเทศ โดยเฉพาะในการลงทนในโครงสรางพนฐานของประเทศเพอน
บาน อาท โครงการผลตไฟฟาในสปป. ลาวและเมยนมาร โครงการทาเรอนาลกและนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร
อนจะเปนอกทางเลอกหนงในการระดมทนของนกลงทนไทยทจะไปลงทนในโครงการขนาดใหญในเมยนมารและ
ประเทศเพอนบานทมพรมแดนตอเนองกบไทย ซงผลทสดกจะสงเสรมพฒนาการทางเศรษฐกจของไทยไปพรอม
ๆ กบการเตบโตของเศรษฐกจประเทศเพอนบาน และการนาหนวยลงทนเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยจะ
ชวยเพมความหลากหลายของตราสารทนในประเทศ เพมทางเลอกใหกบนกลงทน และเปนการพฒนาตลาดทน
ไทยไดอกทางหนง
7.1.7 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการออกตราสารหนสกลเงนบาทสาหรบบรษทตางประเทศ
จากการทรฐบาลไทยไดเรมอนญาตใหผออกตราสารหนตางประเทศสามารถออกและเสนอขายตราสาร
หนสกลเงนบาท (Baht Bond) ในประเทศไทยไดตงแตป พ.ศ. 2547 โดยผออก Baht Bond จะตองเปนผทม
38 กจการโครงสรางพนฐาน 10 ประเภททกองทนรวมโครงสรางพนฐานสามารถลงทนได คอ (1) ระบบขนสงทางราง (2) ไฟฟา (3) ประปา (4) ถนน/ทางพเศษ/ทางสมปทาน (5) ทาอากาศยาน (6) ทาเรอนาลก (7) โทรคมนาคม (8) พลงงานทางเลอก (9) ระบบบรหารจดการนาและระบบชลประทาน (10) ระบบปองกนภยธรรมชาต
Page 154
133
คณสมบตตามทประกาศกระทรวงการคลงเรองการอนญาตใหออกพนธบตรหรอหนกสกลเงนบาทในประเทศไทย
ลงวนท 11 เมษายน พ.ศ. 2549 ประกาศกระทรวงการคลงเรองการอนญาตใหออกพนธบตรหรอหนกสกลเงน
บาทในประเทศไทย (ฉบบท 2) ลงวนท 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 และประกาศกระทรวงการคลงเรองการอนญาต
ใหออกพนธบตรหรอหนกสกลเงนบาทในประเทศไทย (ฉบบท 3) ลงวนท 3 กนยายน พ.ศ. 2555 ซงโดยสรป
กาหนดวาผทสามารถยนคาขออนญาตการออก Baht Bond ไดจะตองเปน (1) สถาบนการเงนระหวางประเทศ
หรอ (2) รฐบาลตางประเทศ หรอ (3) นตบคคลตางประเทศ ซงในกรณของนตบคคลตางประเทศ มขอกาหนดวา
ตองทไดรบการจดอนดบความนาเชอถอจากสถาบนจดอนดบระหวางประเทศ (International Credit Rating
Agencies) ไมตากวาระดบทลงทนได (Investment Grade) หรอไดรบการคาประกนโดยรฐบาลของประเทศอน
เปนทตงของบรษท หรอไดรบการคาประกนโดย Credit Guarangee and Investment Facility (CGIF) หรอ
ไดรบการคาประกนโดยนตบคคลทไดรบการจดอนดบความนาเชอถอจากสถาบนจดอนดบระหวางประเทศไมตา
กวาระดบทลงทนได
ในกรณการลงทนในประเทศเพอนบานทมพรมแดนตอเนองกบไทย อาท สปป.ลาว กมพชา และ
เมยนมาร ซงเปนประเทศทไมมอนดบเครดตระหวางประเทศ และมอปสรรคเกยวกบพฒนาการของตลาดทน
และสภาพคลองในประเทศ จงเปนการยากทธรกจทลงทนในประเทศเหลานนจะระดมทนในประเทศทลงทน
หรอ ขอรบการจดอนดบเครดตจากสถาบนจดอนดบเครดตระหวางประเทศ ดงนน เพอเปนการสงเสรมให
ภาคเอกชนไทยทเขาไปลงทนหรอรวมทนในประเทศเพอนบานไดมโอกาสและทางเลอกในการระดมทนใน
ประเทศไทย โดยคานงถงปจจยดานคณภาพของตราสารทจะออกและเสนอขายตอผลงทนไทยและความเสยงท
อาจมตอนกลงทนไทย คณะผวจยจงเหนควรเสนอใหกระทรวงการคลงพจารณาขยายคณสมบตของผทสามารถ
ยนขออนญาตการออกและเสนอขาย Baht Bond ในประเทศไทยใหรวมถงนตบคคลทไดรบการจดอนดบเครดต
จากสถาบนจดอนดบเครดตในประเทศไทย เชน บรษททรสเรทตงจากด ในระดบทไมตากวาระดบทลงทนได
(Investment Grade) ดวย ซงจะชวยเพมทางเลอกในการระดมทนในประเทศไทยใหแกธรกจไทยทไปลงทน
หรอรวมทนในเมยนมารดวยเชนกน
7.2 มาตรการภาษในการสงเสรมธรกจไทยไปลงทนในตางประเทศ
มาตรการภาษในการสงเสรมใหธรกจไทยไปลงทนในตางประเทศทคณะผวจยเสนอแนะในสวนน ม
วตถประสงคเพอชวยลดตนทนของภาคธรกจในการเขาไปลงทนดาเนนธรกจในตางประเทศ ซงดวยลกษณะของ
การกาหนดนโยบายภาษอยางเปนธรรมและเทาเทยมนนจะไมสามารถกาหนดไดวาจะสงเสรมใหนกลงทนไป
ลงทนในประเทศใดเปนการเฉพาะ
จากการศกษาของสานกงานเศรษฐกจการคลงโดยศกษาจากกรณศกษาของตางประเทศพบวา
มาตรการทมการใชเพอสงเสรมการลงทนในตางประเทศมรปแบบแตกตางกนไป ขนอยกบปญหาอปสรรค สภาพ
เศรษฐกจภายในของประเทศนน ๆ สาหรบมาตรการภาษทไดเสนอแนะในรายงานฉบบนไดพจารณาโดยคานง
ปญหาและปจจยพนฐานและทศทางของประเทศไทยเปนหลก
Page 155
134
7.2.1.1 มาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศทมในปจจบน กระทรวงการคลงไดมหลกการ
บรรเทาภาระภาษซาซอนใหกบบรษทไทยเปนการทวไปแลว ดงน
1) กรณมสาขาตางประเทศ ใหนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทยใหนาภาษเงนไดทเสยไป
ในตางประเทศมาหกออกจากภาษเงนไดนตบคคลในไทยไดแตตองไมเกนจานวนเงนภาษทเสยในไทย ตาม
หลกเกณฑเงอนไขทกาหนด (พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร ฉบบท 300 พ.ศ. 2539)
2) กรณมบรษทในเครอในตางประเทศ เงนปนผลทไดรบจากตางประเทศไดรบยกเวนไมตอง
นามารวมคานวณภาษเงนไดนตบคคลหากเขาเงอนไข ดงน
2.1) ตองถอหนในบรษทผจายเงนปนผลไมนอยกวารอยละ 25 ของหนทมสทธออกเสยง
เปนเวลาไมนอยกวา 6 เดอนกอนไดรบเงนปนผล
2.2) เงนปนผลตองมาจากกาไรสทธทมการเสยภาษในอตราไมตากวารอยละ 15 ของกาไร
สทธ (พระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากร ฉบบท 442 พ.ศ. 2548)
7.2.1.2 มาตรการภาษเพอการจงใจ จะเหนไดวาแมประเทศไทยยงไมมมาตรการภาษในการจงใจหรอ
ใหการสงเสรมภาคเอกชนไทยไปลงทนในตางประเทศอยางจรงจงเหมอนประเทศสงคโปรและมาเลเซย
คณะผวจยพจารณาแลวเหนวามาตรการภาษทภาครฐสามารถใหการสนบสนนในการไปลงทนในตางประเทศ
สามารถดาเนนการไดใน 2 ลกษณะ ดงน
1) มาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ
1.1) มาตรการภาษสงเสรมการลงทนในตางประเทศเชงรก
มาตรการนเปนการจงใจใหศกษาและเตรยมตวไปลงทนในตางประเทศ โดยใหหก
คาใชจายทจาเปนในการเตรยมตวไปลงทนในตางประเทศได 2 เทา เชนเดยวกบประเทศสงคโปร เชน คาใชจาย
ในการตงสานกงานในระยะ 6 เดอนแรก คาใชจายดานพนกงาน ตวเครองบน เปนตน ซงเปนมาตรการทมความ
เปนไปไดในทางปฏบต และควรมหนวยงานทตรวจสอบรบรองคาใชจายดงกลาวเพอใหเกดการลงทนทแทจรง
ไมใชเปนเพยงบรษทกระดาษเทานน
1.2) มาตรการภาษทสงเสรมการซอกจการในตางประเทศ
มาตรการนสงเสรมใหมการลงทนในตางประเทศไดเรวขน โดยบรษททจะไดสทธ
ประโยชนตองเปนบรษทไทยทมคนไทยถอหนไมนอยกวารอยละ 60 และการเขาซอกจการตองเปนการซอโดยตรง
ไมผานตวแทน โดยตองมสดสวนหนถอครองไมนอยกวารอยละ 51 หลงจากเขาซอกจการ การเขาซอกจการ
จะตองดาเนนการโดยใชธรกรรมทางการเงนเทานน การเขาซอกจการโดยผานการทาการแลกเปลยนหนไมเขา
ขายทจะไดรบสทธประโยชน มาตรการนควรเปนมาตรการชวคราวคอมระยะเวลา โดยสทธประโยชนทางภาษท
ไดรบ คอใหสามารถนาคาใชจายในการเขาซอกจการในตางประเทศ (Acquisition cost) มาหกเปนคาใชจายใน
การคานวณภาษได โดยใหหกไดรอยละ 20 ตอปของคาใชจายในการเขาซอกจการเปนเวลา 5 ป (ปกตไมสามารถ
นามาเปนคาใชจาย) โดยคาใชจายทหกได เชน มลคาของหนทเขาซอ คาใชจายทปรกษา คาธรรมเนยมการโอน
คาอากรแสตมป คาการเดนทางสาหรบการเจรจาการซอกจการ อยางไรกด มาตรการนจาเปนตองมหนวยงาน
รบรองการทาธรกรรมดงกลาวเพอความสะดวกในการตรวจสอบของกรมสรรพากร
Page 156
135
ทงนมาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ อาจใหเปนมาตรการชวคราว
โดยกาหนดระยะเวลาในการใหสทธประโยชนทางภาษเพอเรงใหเกดการตดสนใจไปลงทนในตางประเทศ และอาจ
กาหนดเพดานคาใชจายสงสดทสามารถหกเปนคาใชจายไดสาหรบทง 2 มาตรการเพอบรรเทาภาระการคลงของ
ภาครฐตามความเหมาะสม
2) มาตรการจงใจภายหลงการลงทนในตางประเทศ
ถงแมวาประเทศไทยจะใหการยกเวนภาษเงนปนผลทนากลบจากตางประเทศแลวและให
สามารถเครดตภาษทไดเสยไวในตางประเทศแตตองไมเกนจานวนภาษทเสยในประเทศ แตยงมปญหาเรอง
หลกเกณฑและเงอนไขบางประการทไมสอดคลองกบรปแบบการลงทนและลกษณะของธรกจทมการปรบเปลยน
ไปตามสภาวการณ ซงคณะผวจยเหนวาสามารถแกไขปญหาการยกเวนภาษเงนปนผล และการสนบสนนใหนา
กาไรสงกลบประเทศได 2 แนวทาง ดงน
2.1) แกไขหลกเกณฑและเงอนไขทเปนปญหาอปสรรคในการยกเวนภาษเงนปนผล
นากลบในปจจบนใหมความยดหยนมากขน เพอใหสอดคลองกบรปแบบธรกจทมการปรบเปลยนไป เชน กรณ
สดสวนจานวนหนทถอวาเปนบรษทในเครอจากไมนอยกวารอยละ 25 โดยนบลาดบความสมพนธการถอหน
เพยงชนเดยว เปนไมนอยกวารอยละ 10 โดยใหนบลาดบความสมพนธของการถอหนไดหลายชน เนองจากการ
นบความเปนบรษทในเครอของบางธรกจ เชน สถาบนการเงนมความแตกตางจากธรกจทวไป นอกจากน กรณ
รปแบบของนตบคคลทไปลงทนนอกจากเปนบรษทแลว อาจใหรวมถง การเปนกจการรวมทน (Joint Venture)
หรอนตบคคลอน เชน ทรสต ไดดวย สวนเงอนไขในการเสยภาษไมตองกาหนดอตราภาษขนตา แตตองเปนเงน
ไดทไดเสยภาษมาแลวในประเทศผรบการลงทน หรอ
2.2) ใหการยกเวนภาษเงนกาไรนากลบหรอเงนปนผลในอตรากงหนงของอตราภาษท
จดเกบเปนการทวไป เพอเปนการเพมผลตอบแทนการลงทนของนกลงทนไทยในตางประเทศ โดยสามารถ
ยกตวอยางเพอใหเหนภาพชดเจน ดงน
สมมตบรษท ก. มกาไรนากลบหรอสงเงนปนผลกลบประเทศไทย 100 บาท ซงได
เสยภาษไวทตางประเทศแลว 10 บาท เมอนารายไดดงกลาวเขามาตองเสยภาษในประเทศไทย ตองนามารวม
คานวณภาษในประเทศไทยโดยเสยภาษในอตราปกต และสามารถเครดตภาษทเสยไวในตางประเทศไดไมเกน
จานวนภาษทเสยในประเทศไทย ทาใหบรษท ก. เสยภาษเพม 10 บาท (100* 20% - 10 บาท = 10)
แตสาหรบมาตรการน หากใหกาไรนากลบหรอเงนปนผลทนากลบจากตางประเทศ
เสยภาษในอตรากงหนงของอตราภาษปกต ( กงหนงของอตรารอยละ 20) คอรอยละ 10 เมอเครดตภาษทไดเสย
ไวในตางประเทศแลวจะทาใหบรษท ก. ไมตองเสยภาษอก (100*10% - 10 บาท = 0 ) ทงนการเสยภาษ
เพมเตมหรอไมขนอยกบจานวนภาษทเสยไวในตางประเทศ โดยหากไมมภาษทไดเสยไวในตางประเทศกจะเสย
ภาษ 10 บาท ในประเทศ เปนตน
ทงน คณะผวจยเหนวาการลดอตราภาษดงกลาวจะจงใจใหเกดการนากาไรสงกลบ
ประเทศไทยเพมมากขน อกทงยงคงหลกการจดเกบภาษแบบ worldwide income ของประเทศไทย และม
เหตผลเพยงพอทจะดาเนนการ เนองจากเปนเงนไดทเกดขนในตางประเทศทไมไดมการใชทรพยากรหรอ
Page 157
136
โครงสรางพนฐานของประเทศไทย ดงนน จงควรลดอตราภาษเงนไดนตบคคลสาหรบเงนไดทไดจากการลงทนใน
ตางประเทศ ซงจะชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบผประกอบการไทย อกทงจะเปนการดงดดใหม
การจดตงบรษทดาเนนธรกจในประเทศไทยเพมขนอกดวย
อยางไรกด ขอเสนอแนะดงกลาวทง 2 แนวทาง ควรตองมการพจารณาถงขอจากด
ทางปฏบตในการจดเกบภาษประกอบดวยเพอใหมาตรการทเสนอแนะมประสทธภาพและประสทธผลตรงตาม
เจตนารมยของภาครฐ
7.3 ขอเสนอแนะมาตรการอน ๆ
7.3.1 มาตรการเจรจาใหเมยนมารเปดตลาดสาขาการเงนแกไทยเพมเตม
การเจรจาเปดตลาดสาขาการเงนระหวางประเทศไทยและเมยนมารในปจจบนจะใชเวทการเจรจาใน
อาเซยนเปนหลก โดยเฉพาะอยางยงในเวทการเจรจาระดบเทคนคภายใตการประชมรฐมนตรวาการ
กระทรวงการคลงอาเซยน ทเรยกวา “คณะทางานเปดเสรการคาบรการดานการเงนภายใตกรอบความตกลงวา
ดวยการคาบรการของอาเซยน (Working Committee on ASEAN Financial Services Liberalization
under ASEAN Framework Agreement on Services: WC-FSL)” โดย WC-FSL ประกอบไปดวยตวแทน
จากกระทรวงการคลง ธนาคารกลาง และหนวยงานกากบดแลดานการเงน ของประเทศสมาชกอาเซยนทง 10
ประเทศ มบทบาทสาคญสงสดในการผลกดนการเปดตลาดสาขาการเงนครอบคลมบรการดานธนาคาร
ประกนภย หลกทรพย และบรการดานการเงนอน ๆ สาหรบประเทศไทยจะมสานกงานเศรษฐกจการคลง
(สศค.) ทาหนาทเปนหวหนาคณะผแทนไทย รวมดวยผแทนจากธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) สานกงาน
คณะกรรมการกากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (สานกงาน คปภ.) และสานกงานคณะกรรมการ
กากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (สานกงาน ก.ล.ต.) รวมเปนองคประกอบ
แมวาผลลพทของการเจรจาเปดตลาดสาขาการเงนของอาเซยนภายใต WC-FSL จะเปนประโยชนตอ
ทกประเทศสมาชกอาเซยนโดยรวมไมใชแคสองประเทศระหวางไทยกบเมยนมารเทานน แตประเทศไทยสามารถ
ใชเวทนเจรจาแบบทวภาค (Bilateral Negotiation) กบผแทนเมยนมารเพอนาเสนอประเดนความตองการของ
ไทยใหหนวยงานทเกยวของของเมยนมารพจารณาตอไปได อาทเชน ประเดนเกยวกบการอนญาตใหธนาคารของ
ไทยเขาไปใหบรการอยางเตมรปแบบทงการโอนเงน การฝากเงน การใหสนเชอ ฯลฯ ในเมยนมารเพอใหบรการ
แกนกธรกจไทยและลกคาชาวเมยนมารได เปนตน นอกจากน ประเทศไทยรวมกบประเทศสมาชกอาเซยนอนยง
สามารถใชเวทนผลกดนใหเมยนมารผอนคลายขอจากดเพอเปดเสรบรการดานการเงนภายใตการเปนประชาคม
เศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ไดดวย ซงตามแผนงานการจดตงประชาคม
เศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) ไดกาหนดใหทกประเทศสมาชกอาเซยนทยอยเปดเสรสาขาการเงนของแต
ละประเทศเปน 2 ระยะ คอ ระยะแรกภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015) และระยะทสองภายในป พ.ศ. 2563
(ค.ศ. 2020) ซงจากการศกษา Annex 1 ของ AEC Blueprint พบวาเมยนมารมขอผกพนทจะตองเปดตลาด
สาขาประกนภยเกยวกบการประกนวนาศภยทางตรง การประกนภยตอและการประกนภยตอชวง คนกลาง
ประกนภย และการใหบรการทเกยวเนองกบการประกนภย และยงเปดเสรตลาดทนเกยวกบการคาหลกทรพย
Page 158
137
เพอบญชของตนหรอบญชของลกคา และสาหรบระยะทสองภายในป พ.ศ. 2563 เมยนมารตองเปดเสรสาขา
การเงนในระดบทกวางและลกใหแกอาเซยน เวนแตจะมการระบขอสงวนการเปดตลาดบางประเภทของบรการ
ดานการเงนไวเปนขอสงวนในรายการทขอยดหยนไวลวงหนา (Pre-Agreed Flexibilities) ซงจะตองมการเจรจา
จดทารายการขอสงวนดงกลาวใหเสรจสนในป พ.ศ. 2560 (ค.ศ. 2017)
7.3.2 มาตรการใหความชวยเหลอทางเศรษฐกจแกประเทศเมยนมาร
กระทรวงการคลงไดดาเนนการใหความชวยเหลอทางการเงนและทางวชาการกบประเทศเพอนบานใน
การปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐาน เชอมโยงการคมนาคมและพฒนาระบบสาธารณปโภคตามแนวระเบยง
เศรษฐกจเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนาโขง และรองรบการเชอมโยงไปสอนภมภาคอน ๆ
ในเอเชย ทงน กระทรวงการคลงโดยสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการ
มหาชน) (สพพ.) ไดดาเนนการใหความชวยเหลอทางการเงนและทางวชาการในการพฒนาโครงสรางพนฐานแก
เมยนมาร ซงทผานมามโครงการตาง ๆ ประกอบดวย
1) โครงการเชอมโยงเสนทางคมนาคมระหวางไทย-เมยนมาร เสนทางเมยวด-เชงเขาตะนาวศร ระยะทาง
17.35 กโลเมตร วงเงน 122.39 ลานบาท
2) โครงการศกษาความเหมาะสมและออกแบบรายละเอยด งานกอสรางถนนจากดานเจดยสามองค-
พญาตองซ-ทนบไซยค และอาคารดานชายแดน วงเงน 17 ลานบาท
3) โครงการใหความชวยเหลอทางวชาการแกสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร เพอศกษาความเหมาะสม
และออกแบบกอสรางระบบไฟฟาในเมองยางกง วงเงน 13 ลานบาท
ทง 3 โครงการ เปนโครงการใหความชวยเหลอแบบใหเปลา โดยไมคดคาใชจายใด ๆ
ในอนาคตทาง สพพ. มโครงการใหความชวยเหลอทางการเงนและทางวชาการเพอพฒนาโครงสราง
พนฐานแกเมยนมาร คอ โครงการพฒนาเสนทางกอกะเรก-เมาะลาไย ซงประกอบดวย 2 เสนทาง ไดแก
1) กยอนโด-เมาะลาไย เปนเสนทางตดตรงตอจากแนวถนนเดมจากเมองกอกะเรก โดยมจดเรมตน
ทเมองกยอนโดและสนสดทเมองเมาะลาไย เสนทางนเปนเสนทางเดมทเมยนมารเคยเสนอขอความชวยเหลอจาก
สพพ. แตเนองจากตดขดปญหาทางดานการบกรกพนทปา การเวนคนทดน และการโยกยายประชากร เมยนมาร
จงยงจะไมพฒนาเสนทางดงกลาว
2) กยารกะเลย- เมาะลาไย เปนแนวเสนทางลดทเมยนมารตองการพฒนาในการเชอมตอเสนทางระหวาง
กอกะเรก-เมาะลาไย มระยะทางรวมทงสน 26 กโลเมตร มสะพาน 19 แหง โดยจะดาเนนการกอสรางใหเปนทาง
ลด (Bypass) ซงไดมการศกษาความเหมาะสม (Feasibility Study) โดย Korea Expressway Corporation
(Naekyung Engineering Co., Ltd.) และจดทา Geometric Design โดยกรมโยธาธการ เมยนมาร เปนท
เรยบรอยแลว ในสวนของถนนนน เมยนมารจะรบความชวยเหลอทางการเงนในรปแบบ ODA loans จาก JICA
และไดขอให สพพ. ใหความชวยเหลอในการกอสรางสะพาน ทง 19 สะพาน
Page 159
138
นอกจากน สพพ. มแผนการใหความชวยเหลออก 1 โครงการ คอ โครงการปรบปรงถนนชวง Monywa-
Yagyi-Kalewa ชวงไมลท 60-75 ระยะทางประมาณ 15 ไมล หรอ 24 กโลเมตร เปนชวงทชารดเสยหายมากทสด
เนองจากเกดการพงทลายของดนในชวงฤดฝน ทาใหไมสามารถเดนทางสญจรได ซงเปนชวงทเมยนมารขอรบการ
ชวยเหลอจาก สพพ. ซงทง 3 เสนทางเปนสวนหนงของการพฒนาเสนทางเชอมโยง ไทย-เมยนมาร-อนเดย ซงเปน
เสนทางทสาคญในการเชอมโยงการคมนาคมขนสงและโลจสตกสระหวางภมภาคอาเซยนกบเอเชยใต และเปน
ประตการคาของไทยและเมยนมารสประเทศในเอเชยใตอกดวย
โครงการตาง ๆ ทประเทศไทยใหความชวยเหลอแกประเทศเมยนมาร เปนโครงการทสาคญในการพฒนา
โครงสรางพนฐานซงเปนหวใจหลกในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศกาลงพฒนา ความรวมมอระหวางประเทศ
ดงกลาวจะสงผลใหชวยอานวยความสะดวกและรองรบการเขาไปลงทนของนกลงทนไทยในเมยนมารและ
เชอมโยงระเบยงเศรษฐกจ )Economic Corridor) ในอนภมภาคลมแมนาโขงใหสามารถเชอมโยงทะเลอนดามน
กบมหาสมทรแปซฟก อกทงยงสงเสรมใหไทยกบเมยนมารมความสมพนธทดยงขน และทาใหประชาชนชาวเมยน
มารมทศนคตทดตอคนไทย ซงจะสงผลดตอการเขาไปลงทนในเมยนมารอกดวย
ขอเสนอของคณะผวจยในการดาเนนการมาตรการในอนาคต มดงน
1. การใหความชวยเหลอทางการเงนในการพฒนาโครงการโครงสรางพนฐานยงเปนสงทสาคญในการ
รองรบการขยายการลงทนของนกลงทนไทยในเมยนมาร โดยเสนทางทรฐบาลไทยควรใหความสาคญและเรง
ดาเนนการใหเปนรปธรรม คอ เสนทางตามระเบยงเศรษฐกจซงจะชวยเชอมโยงโครงการสาคญ ๆ ของเมยนมาร
หลายโครงการ ประกอบดวย 2 เสนทาง ไดแก
1.1 East-West Economic Corridor เชอมโยงถงทาเรอนาลกเมาะลาไย และเขตเศรษฐกจพเศษ
ตละวา (Thilawa special economic zone – Thilawa SEZ) 1.2 Southern Economic Corridor เชอมโยงถงทาเรอนาลกทวายและเขตเศรษฐกจพเศษทวาย
(Dawei special economic zone – Dawei SEZ)
Page 160
139
ภาพประกอบท 7.1
เสนทางระเบยงเศรษฐกจทเชอมโยงทะเลอนดามนกบมหาสมทรแปซฟก
ทมา: สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน
การเชอมโยงดงกลาวนอกจากจะสงเสรมใหนกลงทนไทยทสนใจเขาไปลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษ
ทลาวา และเขตเศรษฐกจพเศษทวายเพออานวยความสะดวกดานโลจสตกส ยงสงเสรมใหเกดการเชอมโยงของ
อนภมภาคลมแมนาโขงใหสามารถบรรจบทง 2 ฝง เพอรองรบการขยายตวทางเศรษฐกจของภมภาคอาเซยน
เตมรปแบบตอไป
2. การพฒนาทรพยากรมนษย (Capacity Building)
สงทตองใหความสาคญในการใหความชวยเหลอนอกเหนอจากการพฒนาโครงสรางพนฐาน คอ
การพฒนาบคลากร (Capacity Building) ทงระดบเจาหนาทของรฐ เพอสงเสรมประสทธภาพการใหบรการ
ภาครฐของเมยนมารในการขอใบอนญาตหรอการขออนมตโครงการเขาไปลงทน รวมทงการใหการบรการ
สาธารณะ เชน ไฟฟา ประปา เปนตน และฝมอแรงงาน ซงเปนหวใจสาคญในการเขาไปลงทนในเมยนมารใน
ภาคอตสาหกรรมจะสงผลดตออตสาหกรรมทใชเทคโนโลยชนสง และอตสาหกรรมทตองการความประณต ซงจะ
สงผลดตอการประกอบกจการในอนาคต ทงน เหนควรดาเนนการภายใตความรวมมอของภาครฐของทง 2
ประเทศ โดยการจดโครงการฝกอบรมในสาขาทรฐบาลเมยนมารจาเปนมากทสดตอการรองรบการขยายการ
ลงทน โดยกระทรวงการคลงของไทยควรประสานความรวมมอทงหนวยงานภายในและตางกระทรวงในการจด
หลกสตรการอบรมใหกบฝายเมยนมาร อาทเชน กระทรวงการคลง เสนอจดฝกอบรมในเรองการจดเกบภาษ การ
Page 161
140
ตรวจปลอยสนคา ณ ชายแดน การออกใบอนญาตทเกยวของ เปนตน กระทรวงแรงงาน เสนอจดฝกอบรม
แรงงานฝมอทงดานอตสาหกรรมและบรการ และการฝกอบรมเจาหนาทเพอดแลระบบการพฒนาแรงงานของ
เมยนมาร เปนตน กระทรวงพาณชย เสนอจดฝกอบรมในเรองการพจารณาอนมตจดตงบรษทและนตบคคล การ
พฒนาระบบธรกการคา และการพฒนาระบบการคาภายในประเทศและระหวางประเทศ เปนตน กระทรวง
คมนาคม เสนอจดฝกอบรมในดานการดแลบารงรกษาโครงการโครงสรางพนฐาน เชน สะพาน ถนน รางรถไฟ
เปนตน เพอดแลรกษาระบบการคมนาคมขนสงและอานวยความสะดวกในการกอสรางเสนทางอน ๆ ตอไป เปน
ตน ซงประโยชนทงหลายจะสงผลดตอนกลงทน/ผประกอบการทเขาไปลงทนในเมยนมารโดยตรงตอไป
7.3.3 มาตรการสงเสรมการลงทนในนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร
จากปญหาอปสรรคทนกธรกจทลงทนในเมยนมารสวนใหญประสบ คอ ปญหาการขาดความพรอมดาน
โครงสรางพนฐานทมประสทธภาพ โดยเฉพาะระบบไฟฟาและระบบคมนาคมขนสง อยางไรกด แนวทางการ
พฒนาเศรษฐกจของรฐบาลเมยนมารทกาหนดใหมเขตเศรษฐกจพเศษขนเพอสงเสรมการลงทนจากนกลงทน
ตางชาต ทงในการพฒนาโครงสรางพนฐานพนฐาน เชน ถนน ทาเรอ โรงไฟฟา และนคมอตสาหกรรม และการ
สงเสรมการพฒนาดานการผลตภาคอตสาหกรรม จงเปนอกชองทางหนงในการเขาไปลงทนของนกธรกจไทย
โดยทประเทศไทยไดรบสทธในการเปนหนสวนทางยทธศาสตรกบเมยนมารในการเขาไปพฒนา
เขตเศรษฐกจพเศษทวาย (Dawei Special Economic Zone: DSEZ) หรอโครงการนคมอตสาหกรรมและทาเรอ
นาลกทวาย หรอโครงการทวาย ซงเปนโครงการสงเสรมการลงทนในเขตพนทรมชายฝงตะวนตกของเมยนมาร
มเนอทรวม 196.5 ตารางกโลเมตร ตงอยทเมองทวาย ภาคตะนาวศร หางจากยางกง 600 กโลเมตร (กม.)
หางจากชายแดนไทย-เมยนมาร กรงเทพฯ และพนทชายฝงทะเลตะวนออก เปนระยะทาง 132 กม. 330 กม.
และ 450 กม. ตามลาดบ ซงถอเปนดอกาสสาคญในการสงเสรมและสนบสนนใหภาคเอกชนไทยเขาไปมบทบาท
สาคญในการพฒนาโครงการดงกลาว ตงแตเรมตน ดงนน นกลงทนไทยสามารถเขาไปมสวนรวมตงแตการพฒนา
โครงการทเปนโครงสรางพนฐานสาคญทยงขาดแคลนในเมยนมาร เพอสรางความพรอมใหแกภาคเอกชนในภาค
การผลตในอนทจะไดรบประโยชนในระยะตอไป ทงน จากการประเมนผลประโยชนของโครงการพบวา หาก
โครงการนคมอตสาหกรรมทวายและทาเรอนาลกทวายสามารถดาเนนการไดสาเรจ จะชวยเปดเสนทางโลจสตกส
ดานตะวนตกของไทยโดยไมตองผานชองแคบมะละกา ชวยสรางโอกาสการพฒนาพนทภาคตะวนตกของไทย
ตลอดจนเชอมโยงและเสรมสรางความแขงแกรงใหพนทชายฝงทะเลตะวนออก ซงเปนพนทอตสาหกรรมหลกของ
ไทย รวมทงสงเสรมความเชอมโยงกบประเทศเพอนบานตามแนวระเบยงเศรษฐกจของแผนงานความรวมมอทาง
เศรษฐกจของกลมประเทศลมแมนาโขง (Greater Mekhong Sub – Region: GMS)
สถานะของโครงการทวายในปจจบน รฐบาลไทยและเมยนมารไดรวมกนจดตงบรษท ทวาย เอส อ
แซด ดเวลลอปเมนท จากด เปนนตบคคลเฉพาะกจ (Special Purpose Vehicle : SPV) และมอบหมายให
สานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) ของประเทศไทย และ Foreign
Economic Relations Department (FERD) ของเมยนมาร เพอทาหนาทเปนผประสานงานและเปนทปรกษา
ของ DSEZ Authority ซงรวมถงการเชญชวนและคดเลอกผลงทนในเขตเศรษฐกจพเศษทวาย
Page 162
141
ภาคธรกจและอตสาหกรรมทคาดวาจะไดรบประโยชนจากการดาเนนการของโครงการทวาย และม
โอกาสสงทจะสามารถขยายการลงทนไปยงประเทศเมยนมาร ไดแก ธรกจประเภทโลจสตกส เนองจากเศรษฐกจ
ของเมยนมารกอนการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ตงแตป พ.ศ.
2554 ถง 2556 มอตราการเตบโตทางเศรษฐกจ หรอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) สงถงรอยละ 5.9
6.4 และ 6.8 ตามลาดบ โดยมกลมอตสาหกรรมสาคญ ๆ อยาง เครองจกรเชอเพลง ยานยนต พลาสตก อปกรณ
ไฟฟา ยางและของททาดวยยาง เคมภณฑอนทรย เหลกหรอเหลกกลา เหลกและเหลกกลา และผลตภณฑทาง
เภสชกรรม เปนตวขบเคลอนหลก ทงน กลมอตสาหกรรมดงกลาว เปนประเภทสนคาหนกซงตองพงพาระบบโลจ
สตกสเปนหลก นอกจากน ในกลมธรกจและอตสาหกรรมทนาจะมโอกาสและแนวโนมทจะไดรบประโยชนจาก
การเขามาลงทนในเมยนมารในลาดบรองลงมา ไดแก อตสาหกรรมประมง อตสาหกรรมอาหารและแปรรป
อตสาหกรรมเกษตรแปรรป อตสาหกรรมเฟอรนเจอรไม อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมรองเทา ธรกจทองเทยว
โรงแรม ทพก ตวแทนซอขายสนคา ซงธรกจประเภทโลจสตกส ยงเปนองคประกอบสาคญอยด ทาใหธรกจ โลจ
สตกส เปนธรกจทนาลงทน เพอรองรบกบทาเรอนาลกทวายและเสนทางการคาและอตสาหกรรมใหม ๆ ทกาลง
จะเกดขน ในอนาคต
ประเทศไทยมศกยภาพสงในดานธรกจการขนสงและระบบโลจสตกส ซงหากสามารถเขาไปลงทนใน
ประเทศเมยนมาร จะสรางความไดเปรยบในดานการแขงขนใหกบสนคาและอตสาหกรรมตาง ๆ โดยนกลงทน
ดานโลจสตกสในประเทศไทยสวนหนง เลงเหนถงอนาคตในการเจรญเตบโตของธรกจน และมความพรอมทจะ
ขยายไปลงทนในประเทศเมยนมารเพมเตมอยแลว โดยเฉพาะการเกดโครงการโครงสรางพนฐานขนาดใหญในฝง
ประเทศไทยเพอรองรบกบทาเรอนาลกทวาย เชน ถนนมอเตอรเวย เชอมระหวาง อ.บางใหญ จ.นนทบร ถง อ.ทา
มะกา จ.กาญจนบร และโครงการถนนในประเทศเมยนมารเองทจะมการปรบปรงและขยายเสนทางเพอรองรบอก
หลายสาย ซงจะยงเพมความสะดวกใหกบธรกจขนสงและโลจสตกสของไทย ทจะเขาไปลงทนในประเทศเมยน
มารมากยงขน
นอกจากน หากประเทศไทยมแนวทางการพฒนาโครงสรางพนฐานอยางเปนระบบ โดยครอบคลมการ
คมนาคมขนสงภายในอนภมภาคลมแมนาโขง โดยมไทยเปนศนยกลางแลว มาตรการการสนบสนนดานเงนทนแก
ผพฒนาโครงการทเปนโครงสรางพนฐานทางดานคมนาคมกจะเปนตวแปรสาคญในการสงเสรมใหผประกอบการ
ไทย โดยเฉพาะในธรกจกอสรางสามารถเขาไปลงทนและประกอบธรกจเพอพฒนาโครงการโครงสรางพนฐาน
สาคญในเขตเศรษฐกจพเศษทวายดวย เชน การกอสรางทาเรอนาลก อางเกบนา ถนนเชอมจากทวายมายง
ชายแดนจงหวดกาญจนบร เปนตน ทงน มาตรการสนบสนนทางดานเงนทนดงกลาว อาจจดตงในรปแบบกองทน
หรอสถาบนการเงนทสนบสนนการพฒนาโครงการกอสรางโครงสรางพนฐานโดยเฉพาะ ดงตวอยางของประเทศ
อนโดนเซยทมการจดตง Indonesia Infrastructure Finance (IIF) เพอเปนเครองมอในการสนบสนนดานเงนทน
ระยะยาว ดอกเบยผอนปรนแกรฐบาล และเอกชนทเปนผพฒนาโครงการดานโครงสรางพนฐานทงหมด โดยใน
สวนของประเทศไทยอาจพจารณาจดตงกองทนในลกษณะดงกลาวเพอสนบสนนเงนทนในการพฒนาระบบ
โครงสรางพนฐานทงในประเทศและประเทศเพอนบานทมโครงการตอเนองและสงผลตอการพฒนาเศรษฐกจของ
ประเทศไทยโดยรวม
Page 163
142
7.3.4 มาตรการกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษบนพนทชายแดนไทย-เมยนมาร
จากแนวโนมทไทยใหความสาคญกบการคาชายแดนมากขนดวย และไดเลงเหนศกยภาพของเมองใหญ
ทอยบรเวณชายแดน คณะรกษาความสงบแหงชาตจงจดตงคณะกรรมการนโยบายเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ
(กนพ.) ทม พล.อ.ประยทธ จนทรโอชา ผบญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) หวหนา คสช.เปนประธาน และได
เหนชอบพนทจดตงเปนเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ระยะแรก จานวน 5 พนทจากจานวน 12 พนท ไดแก
1) ดานศลกากรแมสอด จงหวดตาก ตดประเทศเมยนมาร
2) ดานศลกากรอรญประเทศ จงหวดสระแกว ตดประเทศกมพชา
3) ดานศลกากรบานหาดเลก อาเภอคลองใหญ จงหวดตราด ตดประเทศกมพชา
4) ดานศลกากรมกดาหาร ตด สปป.ลาว
5) ดานศลกากรสะเดา และดานปาดงเบซาร จงหวดสงขลา ตดประเทศมาเลเซย
ซงทง 5 จดนถอเปนประตการคาหลกทมมลคาการคาชายแดนและผานแดนสงสดของไทยและเปนเมองหนาดานรองรบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน นอกจากนยงเปนพนทการพฒนาสาคญในแนวระเบยงเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor : EWEC) เชอมโยงเวยดนาม-ลาว-ไทย-เมยนมาร
โดยหลกการแลว เขตเศรษฐกจพเศษมสาระสาคญ ๆ 3 ประการ คอ
1) เขตเศรษฐกจพเศษไมมการจากดประเภทของธรกจ โดยนอกจากการอตสาหกรรมแลว
ผประกอบการภายในเขตเศรษฐกจพเศษยงสามารถประกอบธรกจการเกษตร การปศสตวการประมง การ
ทองเทยวการขนสง การเคหะและการกอสราง การวจยและการผลตทตองใชเทคโนโลยระดบสงตลอดจนการคา
และการบรการดวย
2) ผอาศยและผประกอบธรกจในเขตเศรษฐกจพเศษจะไดรบสทธพเศษทางภาษอากรและสทธพเศษ
อน ๆ เพออานวยความสะดวกและสงเสรมการคาการลงทนในพนท
3) องคกรบรหารเขตเศรษฐกจพเศษจะตองมอานาจอานวยความสะดวกและใหบรการแกผประกอบ
ธรกจและผอาศยในเขตเศรษฐกจพเศษทกเรอง เพอใหการประกอบธรกจเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพ
เขตเศรษฐกจพเศษจะเปนประโยชนตอการพฒนาเศรษฐกจและศกยภาพในการแขงขนของประเทศ
ไทยในเวทการคาระหวางประเทศ รวมทงชวยกระจายการพฒนาไปสพนทเฉพาะทไดรบการจดตงเปนเขต
เศรษฐกจพเศษดวยอนเปนการยกระดบคณภาพชวตของประชาชนโดยตรงในพนทเฉพาะและพนทใกลเคยงดวย
Page 164
143
7.4 สรปขอเสนอแนะ
คณะผวจยไดเสนอแนะมาตรการดานการเงน มาตรการภาษ และมาตรการอน ๆ สามารถสรปได ดงน
7.4.1 มาตรการดานการเงน
7.4.1.1 มาตรการผอนคลายเงนทนไหลออกและอานวยความสะดวกในการนาเงนเขาออกระหวางไทย-
เมยนมาร โดยเสนอใหปรบปรงวธการกาหนดปรมาณเงนสดทนาออกไปยงประเทศเพอนบานเพอการลงทนของ
บรษท โดยแทนทจะกาหนดเพดานเปนวงเงน 2 ลานบาทตอคนตอครงเปนการทวไป ซงทาใหภาคธรกจทตองใช
เงนสดเพอชาระคาใชจายในเมยนมารตองใชบคคลจานวนมากในการขนเงนสด เปลยนเปนการปรบปรงกลไกการ
อนญาต โดยกาหนดวงเงนขนสงตอ 1 บรษทและกรอบเวลาในการนาเงนเขาออกสาหรบบรษททมแผนการลงทน
หรอใชจายทชดเจน เพออานวยความสะดวกและตอบสนองความตองการของภาคธรกจ และความโปรงใส
ตรวจสอบได
7.4.1.2 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการใชทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาเปนหลกประกน
การชาระหน โดยผลกดน รางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... เพอชวยรองรบการนาทรพยสนท
มมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปนหลกประกนการชาระหนโดยไมตองมการสงมอบการครอบครองทรพยสนนน
7.4.1.3 มาตรการกาหนดใหใชเงนตราสกลทองถนเปนสอกลางในการชาระคาสนคาและบรการ และการ
กาหนดอตราแลกเปลยนบาท-จาด โดยเสนอใหธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เรงประสานกบธนาคารกลาง
เมยนมาร (Central Bank of Myanmar: CBM) ในการอนญาตใหเงนบาทเปนสกลเงนทแลกเปลยนกบเงนจาด
ไดโดยตรง ทงเพอชาระคาสนคาและบรการ และ การลงทนทางตรง นอกจากน หากรฐบาลมนโยบายการกาหนด
เขตเศรษฐกจพเศษชายแดนท อ.แมสาย จงหวดเชยงราย อ.แมสอด จงหวดตาก และบรเวณพนทชายแดนไทย-
เมยนมารในจงหวดกาญจนบร แลว จงควรอนญาตใหใชสกลเงนจาดเปนอกสกลหนงในการชาระคาสนคาและ
บรการในบรเวณพนทเขตเศรษฐกจพเศษ และอนญาตใหธนาคารพาณชยทตงอยในพนทเขตเศรษฐกจพเศษรบ
ฝากเงนสกลจาดได เพออานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
7.4.1.4 มาตรการจดตงกองทนเพอสนบสนนภาคธรกจในการไปลงทนในตางประเทศ โดยมวตถประสงค
เพอการสงเสรมการลงทนของภาคธรกจไทยในตางประเทศ ในรปแบบ 1) เพอสนบสนนโครงการทลงทนใน
ตางประเทศในชวงเรมตน อาท การชวยเหลอคาใชจายเพอจดทาการศกษาความเหมาะสมของโครงการ และ
คาใชจายในการประมลโครงการ 2) สนบสนนเงนกดอกเบยอตราคงทแก SMEs เพอนาเงนไปลงทนใน
ตางประเทศ สาหรบนาไปซอเครองจกรหรอกอสรางอาคารโรงงาน 3) รวมลงทนกบภาคเอกชนในกองทน
Venture Capital (VC) ในการลงทนในตางประเทศ
7.4.1.5 มาตรการใหสนเชอเพอการไปลงทนในเมยนมารผานธนาคารเพอการสงออกและนาเขา โดยให
ความสาคญ (Priority) และความยดหยน (Flexibility) แกนกลงทนไทยทตองการสนเชอลงทนในเมยนมารเปน
พเศษ ภายใตการคานงถงความเสยงของโครงการลงทนอยางเหมาะสมและสอดคลองกบเกณฑการกากบดแลได
Page 165
144
7.4.1.6 มาตรการอนญาตใหจดตงทรสตเพอลงทนในกจการในตางประเทศ โดยสนบสนนให
กระทรวงการคลงและสานกงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. พจารณากฎระเบยบเพออนญาตใหมการจดตงทรสตเพอ
ลงทนในกจการในตางประเทศ โดยเฉพาะในการลงทนในโครงสรางพนฐานของประเทศเพอนบาน อนจะเปนอก
ทางเลอกหนงในการระดมทนของนกลงทนไทย ซงผลทสดกจะสงเสรมพฒนาการทางเศรษฐกจของไทยไปพรอม
ๆ กบการเตบโตของเศรษฐกจประเทศเพอนบาน และการนาหนวยลงทนเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยจะ
ชวยเพมความหลากหลายของตราสารทนในประเทศ เพมทางเลอกใหกบนกลงทน และเปนการพฒนาตลาดทน
ไทยไดอกทางหนง
7.4.1.7 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการออกตราสารหนสกลเงนบาทสาหรบบรษท
ตางประเทศ โดยสนบสนนกระทรวงการคลงขยายคณสมบตของผทสามารถยนขออนญาตการออกและเสนอขาย
Baht Bond ในประเทศไทยใหรวมถงนตบคคลทไดรบการจดอนดบเครดตจากสถาบนจดอนดบเครดตในประเทศ
ไทย เชน บรษททรสเรทตงจากด ในระดบทไมตากวาระดบทลงทนได (Investment Grade) ดวย ซงจะชวยเพม
ทางเลอกในการระดมทนในประเทศไทยใหแกธรกจไทยทไปลงทนหรอรวมทนในเมยนมาร
7.4.2 มาตรการภาษ
7.4.2.1 มาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยบรรเทาภาระภาษซาซอนใหกบบรษทไทยเปน
การทวไป ไดแก 1) กรณมสาขาตางประเทศ ใหนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทยใหนาภาษเงนไดทเสยไปใน
ตางประเทศมาหกออกจากภาษเงนไดนตบคคลในไทยไดแตตองไมเกนจานวนเงนภาษทเสยในไทย 2) กรณม
บรษทในเครอในตางประเทศ เงนปนผลทไดรบจากตางประเทศไดรบยกเวนไมตองนามารวมคานวณภาษเงนได
นตบคคลหากเขาเงอนไข วาตองถอหนในบรษทผจายเงนปนผลไมนอยกวารอยละ 25 ของหนทมสทธออกเสยง
เปนเวลาไมนอยกวา 6 เดอนกอนไดรบเงนปนผล และ เงนปนผลตองมาจากกาไรสทธทมการเสยภาษในอตราไม
ตากวารอยละ 15 ของกาไรสทธ
7.4.2.2 มาตรการภาษเพอการสงเสรมภาคเอกชนไทยไปลงทนในตางประเทศ ประกอบดวย
1) มาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ โดยใหหกคาใชจายในการศกษาและ
เตรยมตวไปลงทนในตางประเทศได 2 เทา นอกจากน ยงสงเสรมการซอกจการในตางประเทศ โดยใหสามารถนา
คาใชจายในการเขาซอกจการในตางประเทศ (Acquisition cost) มาหกเปนคาใชจายในการคานวณภาษได โดย
ใหหกไดรอยละ 20 ตอปของคาใชจายในการเขาซอกจการเปนเวลา 5 ป (ปกตไมสามารถนามาเปนคาใชจาย)
โดยคาใชจายทหกได เชน มลคาของหนทเขาซอ คาใชจายทปรกษา คาธรรมเนยมการโอน คาอากรแสตมป คา
การเดนทางสาหรบการเจรจาการซอกจการ
2) มาตรการจงใจภายหลงการลงทนในตางประเทศ โดยใหการยกเวนภาษเงนปนผลทนากลบ
จากตางประเทศแลวและใหสามารถเครดตภาษทไดเสยไวในตางประเทศแตตองไมเกนจานวนภาษทเสยใน
ประเทศ และลดอตราภาษเงนไดนตบคคลสาหรบเงนไดทไดจากการลงทนในตางประเทศ
Page 166
145
7.4.3 มาตรการอน ๆ
7.4.3.1 มาตรการเจรจาใหเมยนมารเปดตลาดสาขาการเงนแกไทยเพมเตม เพอใหธนาคารพาณชย
บรษทประกนภย และบรษทหลกทรพยของไทยไดเขาไปดาเนนธรกจในเมยนมารได
7.4.3.2 มาตรการใหความชวยเหลอทางเศรษฐกจแกประเทศเมยนมาร ผานสานกงานความรวมมอ
พฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) (สพพ.) เพอปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐาน
เชอมโยงการคมนาคมและพฒนาระบบสาธารณปโภคตามแนวระเบยบเศรษฐกจเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจ
ในอนภมภาคลมแมนาโขง
7.4.3.3 มาตรการสงเสรมการลงทนในนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร การทนกลงทนไทยไดเขาไป
พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษทวาย (Dawei Special Economic Zone: DSEZ) จะชวยเปดเสนทางโลจสตกสดาน
ตะวนตกของไทยโดยไมตองผานชองแคบมะละกา ชวยสรางโอกาสการพฒนาพนทภาคตะวนตกของไทย
7.4.3.4 มาตรการกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษบนพนทชายแดนไทย-เมยนมาร ชวยอานวยความสะดวก
ดานการคาและการลงทนของไทย กระจายการพฒนาไปสพนททไดรบการจดตงเปนเขตเศรษฐกจพเศษอนเปน
การยกระดบคณภาพชวตของประชาชนโดยตรงในพนทเฉพาะและพนทใกลเคยงดวย
Page 168
147
บทท 8: บทสรป
จากการทสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารไดรบความสนใจจากนกลงทนทวโลกในฐานะแหลงลงทนใหม
ทอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต คาจางแรงงานทอยในระดบตา ขนาดของตลาดทมประชากรสงถง 58
ลานคน ถอเปนตลาดทใหญเปนอนดบท 5 ในอาเซยน ซงเมอรวมกบจน อนเดย และบงคลาเทศซงมพรมแดน
ตอเนองกบเมยนมาร จะมจานวนประชากรสงถง 2,800 ลานคน ประกอบกบการทรฐบาลเมยนมารมแผนในการ
สงเสรมการลงทนจากตางประเทศโดยมการออกกฎหมายการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ มแผนพฒนา
ภาคอตสาหกรรม 30 ป และใหสทธพเศษทางภาษอากรตาง ๆ แกนคมอตสาหกรรมหลายแหงทวประเทศ สงผล
ใหเมยนมารเปนเปาหมายดงดดการลงทนทางตรงของนกลงทนทงในเอเชยและจากภมภาคอน โดยเฉพาะนก
ลงทนไทย คณะผวจยขอสรปผลการศกษาวเคราะหขอมลเกยวกบการลงทนทางตรงในเมยนมารและขอเสนอแนะ
มาตรการดานการเงนการคลงเพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในเมยนมาร ดงตอไปน
8.1 ปญหาและอปสรรคของการออกไปทาธรกจในเมยนมาร
การลงทนในชวงเรมตนทเมยนมารเปดประเทศยงคงมปญหาและอปสรรคหลายประการ โดยเฉพาะในดาน
โครงสรางพนฐานในฝงเมยนมารซงขาดความพรอมและยงไมรองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ตลอดจน
ปญหาดานทรพยากรบคคล ซงปญหาและอปสรรคเหลานลวนเปนปญหาอปสรรคทมกพบไดในการเขาไปทาธรกจ
ในตางประเทศ สรปไดดงน
8.1.1 ขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐาน โดยเฉพาะดานระบบไฟฟา ระบบการคมนาคมขนสง
โดยเฉพาะเสนทางขนสงระหวางแมสอด (ฝงไทย) ไปยง เมยวด – ผะอน – ยางกง ซงเปนเสนทางเศรษฐกจหลก
ระหวางไทย-เมยนมาร นอกจากนยงมปญหาดานโครงสรางพนฐานระบบสอสาร
8.1.2 ปจจยการทาธรกจราคาสง โดยเฉพาะทดนและอสงหารมทรพยในเมยนมารมราคาแพงมาก และ
จากดการถอครองโดยคนตางชาต รวมทงขาดความพรอมในดานวสดอปกรณทจาเปนสาหรบการดาเนนธรกจ
8.1.3 ขาดแคลนทรพยากรบคคล แรงงานสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอ ขาดความรเฉพาะดานทสาคญตอ
การประกอบธรกจ จงทาใหเกดการแขงขนกนในภาคธรกจเพอแยงพนกงานทมความรและทสามารถ
8.1.4 ปจจยทางดานเมองและกฎระเบยบ ขาดความชดเจนของกฎหมายและกฎระเบยบ หนวยงานภาครฐ
ของเมยนมารมการเปลยนแปลงโครงสรางองคกร ผบรหาร และกฎระเบยบเปนประจา ทาใหภาคเอกชนไทยไม
สามารถตดตามการเปลยนแปลงไดทนสถานการณ ตลอดจนตดขดเกยวกบกฎระเบยบการลงทนของตางชาต
หลายประการ อาท การหามตางชาตดาเนนธรกจคาสงคาปลก การหามถอครองทดน เปนตน
8.1.5 ขอจากดของบรการดานการเงน ระบบธนาคารพาณชยในเมยนมารยงมความลาหลง ระบบการชาระ
เงนในเมยนมารจะอยในรปแบบของเงนสดเปนสวนใหญ (Cash Basis) ระบบการโอนเงนยงทาไดไมสะดวก
Page 169
148
เทคโนโลยและการใหบรการดานการเงนของธนาคารพาณชยในเมยนมารมจากด อตราแลกเปลยนมเฉพาะอตรา
ทใชซอขายเงนตราในแตละวน (Counter Rate) เทานน ยงไมมเครองมอในการบรหารความเสยง อตราดอกเบย
เงนกสงมากและตองใชสนทรพยคาประกน ในกรณทผประกอบการไทยทพงพาเงนทนจากธนาคารพาณชยไทย
เพอไปลงทนในตางประเทศตองมหลกประกนเปนสนทรพยในประเทศไทยจงสามารถจะขอสนเชอได นอกจากน
ยงมขอจากดเกยวกบการโอนเงนขามประเทศกลบมายงประเทศไทย
8.2 รปแบบและทศทางการคาการลงทนกบประเทศเมยนมาร
การคาชายแดน เปนรปแบบการคาและการลงทนระหวางไทยกบเมยนมารทภาคเอกชนไทยเหนวาม
ความสาคญมากทสดโดยอาจใชการคาชายแดนนาหนา กลาวคอ ใหมการสงสนคาเขาไปขายในประเทศเมยนมาร
กอน หลงจากทสนคาตดตลาดแลวจงลงทนโดยการรวมลงทนกบคนทองถน และผลตสนคาในประเทศเมยนมาร
สาขาอตสาหกรรมทผประกอบการไทยมโอกาสและศกยภาพในการเขาไปลงทนในเมยนมาร ไดแก ธรกจ
กอสราง ธรกจทองเทยวและโรงแรม ธรกจอาหาร ธรกจสนคาอปโภคบรโภค ซงไทยมความไดเปรยบเพราะม
ความชานาญในการบรหารธรกจ รวมทงสนคาไทยเปนสนคาทมคณภาพเปนทยอมรบในตลาดเมยนมาร ในชวง
เรมตนของการเปดประเทศเมยนมาร เหนควรสงเสรมธรกจขนาดใหญของไทยเนองจากมความไดเปรยบดาน
ความพรอมของเงนทนและระบบการบรหารมากกวาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม
นอกจากน ไทยมจดแขงและขอไดเปรยบทงในดานภมศาสตรทมพรมแดนตอเนองกบเมยนมารยาวทสด
ดานสงคมวฒนธรรมทมความคลายคลงกน ดานพฤตกรรมผบรโภคชาวเมยนมารทมความนยมสนคาและบรการ
ของไทย รวมทงมศกยภาพและขดความสามารถในการแขงขนในธรกจ 5 สาขาหลก ไดแก (1) อตสาหกรรม
เกษตร เกษตรแปรรป และอาหาร (2) ภาคบรการการทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3)
ภาคบรการขนสงและโลจสตกส (4) อตสาหกรรมพลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง และยงเปนศนย
การการเชอมโยงตาม “แผนแมบทวาดวยความเชอมโยงระหวางกนในอาเซยน” ทาใหประเทศไทยมแตมตอเหนอ
นกลงทนจากประเทศอน ๆ ในการเขาไปลงทนในเมยนมาร
8.3 สรปขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนการคลงเพอสงเสรมการลงทนในเมยนมาร
8.3.1 มาตรการดานการเงน
8.3.1.1 มาตรการผอนคลายเงนทนไหลออกและอานวยความสะดวกในการนาเงนเขาออกระหวาง
ไทย-เมยนมาร โดยเสนอใหปรบปรงวธการกาหนดปรมาณเงนสดทนาออกไปยงประเทศเพอนบานเพอการลงทน
ของบรษท โดยแทนทจะกาหนดเพดานเปนวงเงน 2 ลานบาทตอคนตอครงเปนการทวไป ซงทาใหภาคธรกจทตอง
ใชเงนสดเพอชาระคาใชจายในเมยนมารตองใชบคคลจานวนมากในการขนเงนสด เปลยนเปนการปรบปรงกลไก
การอนญาต โดยกาหนดวงเงนขนสงตอ 1 บรษทและกรอบเวลาในการนาเงนเขาออกสาหรบบรษททมแผนการ
ลงทนหรอใชจายทชดเจน เพออานวยความสะดวกและตอบสนองความตองการของภาคธรกจ และความโปรงใส
ตรวจสอบได
Page 170
149
8.3.1.2 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการใชทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาเปน
หลกประกนการชาระหน โดยผลกดน รางพระราชบญญตหลกประกนทางธรกจ พ.ศ. .... เพอชวยรองรบการนา
ทรพยสนทมมลคาทางเศรษฐกจมาใชเปนหลกประกนการชาระหนโดยไมตองมการสงมอบการครอบครอง
ทรพยสนนน
8.3.1.3 มาตรการกาหนดใหใชเงนตราสกลทองถนเปนสอกลางในการชาระคาสนคาและบรการ และ
การกาหนดอตราแลกเปลยนบาท-จาด โดยเสนอใหธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) เรงประสานกบธนาคารกลาง
เมยนมาร (Central Bank of Myanmar: CBM) ในการอนญาตใหเงนบาทเปนสกลเงนทแลกเปลยนกบเงนจาด
ไดโดยตรง ทงเพอชาระคาสนคาและบรการ และ การลงทนทางตรง นอกจากน หากรฐบาลมนโยบายการกาหนด
เขตเศรษฐกจพเศษชายแดนท อ.แมสาย จงหวดเชยงราย อ.แมสอด จงหวดตาก และบรเวณพนทชายแดนไทย-
เมยนมารในจงหวดกาญจนบร แลว จงควรอนญาตใหใชสกลเงนจาดเปนอกสกลหนงในการชาระคาสนคาและ
บรการในบรเวณพนทเขตเศรษฐกจพเศษ และอนญาตใหธนาคารพาณชยทตงอยในพนทเขตเศรษฐกจพเศษรบ
ฝากเงนสกลจาดได เพออานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
8.3.1.4 มาตรการจดตงกองทนเพอสนบสนนภาคธรกจในการไปลงทนในตางประเทศ โดยม
วตถประสงคเพอการสงเสรมการลงทนของภาคธรกจไทยในตางประเทศ ในรปแบบ 1) เพอสนบสนนโครงการท
ลงทนในตางประเทศในชวงเรมตน อาท การชวยเหลอคาใชจายเพอจดทาการศกษาความเหมาะสมของโครงการ
และคาใชจายในการประมลโครงการ 2) รวมลงทนกบภาคเอกชน รวมถงในกองทน Venture Capital (VC) ใน
การลงทนในตางประเทศ โดยให ธสน. เปนผบรหารกองทนฯ
8.3.1.5 มาตรการใหสนเชอเพอการไปลงทนในเมยนมารผานธนาคารเพอการสงออกและนาเขา โดย
ใหความสาคญ (Priority) แกนกลงทนไทยทตองการสนเชอลงทนในเมยนมารเปนพเศษ ภายใตการคานงถงความ
เสยงของโครงการลงทนอยางเหมาะสมและสอดคลองกบเกณฑการกากบดแลได
8.3.1.6 มาตรการอนญาตใหจดตงทรสตเพอลงทนในกจการในตางประเทศ โดยสนบสนนให
กระทรวงการคลงและสานกงานคณะกรรมการ ก.ล.ต. พจารณากฎระเบยบเพออนญาตใหมการจดตงทรสตเพอ
ลงทนในกจการในตางประเทศ โดยเฉพาะในการลงทนในโครงสรางพนฐานของประเทศเพอนบาน อนจะเปนอก
ทางเลอกหนงในการระดมทนของนกลงทนไทย และการนาหนวยลงทนเขาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยจะชวย
เพมความหลากหลายของตราสารทนในประเทศ เพมทางเลอกใหกบนกลงทน และเปนการพฒนาตลาดทนไทยได
อกทางหนง
8.3.1.7 มาตรการปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการออกตราสารหนสกลเงนบาทสาหรบบรษท
ตางประเทศ โดยสนบสนนกระทรวงการคลงขยายคณสมบตของผทสามารถยนขออนญาตการออกและเสนอขาย
Baht Bond ในประเทศไทยใหรวมถงนตบคคลทไดรบการจดอนดบเครดตจากสถาบนจดอนดบเครดตในประเทศ
ไทย เชน บรษททรสเรทตงจากด ในระดบทไมตากวาระดบทลงทนได (Investment Grade) ดวย ซงจะชวยเพม
ทางเลอกในการระดมทนในประเทศไทยใหแกธรกจไทยทไปลงทนหรอรวมทนในเมยนมาร
Page 171
150
8.3.2 มาตรการภาษ
8.3.2.1 มาตรการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยบรรเทาภาระภาษซาซอนใหกบบรษทไทย
เปนการทวไป ไดแก 1) กรณมสาขาตางประเทศ ใหนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทยใหนาภาษเงนไดทเสยไป
ในตางประเทศมาหกออกจากภาษเงนไดนตบคคลในไทยไดแตตองไมเกนจานวนเงนภาษทเสยในไทย 2) กรณม
บรษทในเครอในตางประเทศ เงนปนผลทไดรบจากตางประเทศไดรบยกเวนไมตองนามารวมคานวณภาษเงนได
นตบคคลหากเขาเงอนไข วาตองถอหนในบรษทผจายเงนปนผลไมนอยกวารอยละ 25 ของหนทมสทธออกเสยง
เปนเวลาไมนอยกวา 6 เดอนกอนไดรบเงนปนผล และ เงนปนผลตองมาจากกาไรสทธทมการเสยภาษในอตราไม
ตากวารอยละ 15 ของกาไรสทธ
8.3.2.2 มาตรการภาษเพอการสงเสรมภาคเอกชนไทยไปลงทนในตางประเทศ ประกอบดวย
1) มาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ โดยใหนาคาใชจายในการศกษาและ
เตรยมตวไปลงทนในตางประเทศ ได 2 เทา นอกจากน ยงสงเสรมการซอกจการในตางประเทศ โดยใหสามารถนา
คาใชจายในการเขาซอกจการในตางประเทศ (Acquisition cost) มาหกเปนคาใชจายในการคานวณภาษได โดย
ใหหกไดรอยละ 20 ตอปของคาใชจายในการเขาซอกจการเปนเวลา 5 ป (ปกตไมสามารถนามาเปนคาใชจาย)
โดยคาใชจายทหกได เชน มลคาของหนทเขาซอ คาใชจายทปรกษา คาธรรมเนยมการโอน คาอากรแสตมป คา
การเดนทางสาหรบการเจรจาการซอกจการ
2) มาตรการจงใจภายหลงการลงทนในตางประเทศ โดยใหการยกเวนภาษเงนปนผลทนากลบ
จากตางประเทศแลวและใหสามารถเครดตภาษทไดเสยไวในตางประเทศแตตองไมเกนจานวนภาษทเสยใน
ประเทศ และลดอตราภาษเงนไดนตบคคลสาหรบเงนไดทไดจากการลงทนในตางประเทศ
8.3.3 มาตรการอน ๆ
8.3.3.1 มาตรการเจรจาใหเมยนมารเปดตลาดสาขาการเงนแกไทยเพมเตม เพอใหธนาคารพาณชย
บรษทประกนภย และบรษทหลกทรพยของไทยไดเขาไปดาเนนธรกจในเมยนมารได
8.3.3.2 มาตรการใหความชวยเหลอทางเศรษฐกจแกประเทศเมยนมาร ผานสานกงานความรวมมอ
พฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) (สพพ.) เพอปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐาน
เชอมโยงการคมนาคมและพฒนาระบบสาธารณปโภคตามแนวระเบยบเศรษฐกจเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจ
ในอนภมภาคลมแมนาโขง
8.3.3.3 มาตรการสงเสรมการลงทนในนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร การทนกลงทนไทยไดเขาไป
พฒนาเขตเศรษฐกจพเศษทวาย (Dawei Special Economic Zone: DSEZ) จะชวยเปดเสนทางโลจสตกสดาน
ตะวนตกของไทยโดยไมตองผานชองแคบมะละกา ชวยสรางโอกาสการพฒนาพนทภาคตะวนตกของไทย
8.3.3.4 มาตรการกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษบนพนทชายแดนไทย-เมยนมาร ชวยอานวยความสะดวก
ดานการคาและการลงทนของไทย กระจายการพฒนาไปสพนททไดรบการจดตงเปนเขตเศรษฐกจพเศษอนเปน
การยกระดบคณภาพชวตของประชาชนโดยตรงในพนทเฉพาะและพนทใกลเคยงดวย
Page 172
151
8.4 กลไกในการสนบสนนธรกจใหออกสตลาดอาเซยน
คณะผวจยพจารณาแลว เหนวาการทจะขบเคลอนนโยบายและมาตรการเชงรกไดอยางมประสทธภาพและ
บรณาการ ควรมมาตรการและกลไกของภาครฐเพมเตม เพอสนบสนนการออกไปลงทนในตางประเทศของภาค
ธรกจไทย ดงน
8.4.1 การกาหนดหนวยงานเพอทาหนาทเปนศนยกลางในการกาหนดยทธศาสตรการสงเสรม
ผประกอบการของไทยใหขยายธรกจไปยงตางประเทศในรปแบบ One-stop service และหนวยงานดงกลาว
ควรมสานกงานและผแทนประจาในประเทศเปาหมายของการลงทน เพอทาหนาทเปนพเลยงใหแกนกลงทนไทย
โดยรวบรวมองคความรและเชอมโยงเครอขายกบภาคราชการและหนวยงานททาหนาทอนมตใหธรกจ
ตางประเทศเขาไปดาเนนกจการในประเทศได ชแนะโอกาสทางธรกจ กลยทธการทาธรกจในตางประเทศ รวมทง
ชวยจดหาทปรกษาทางธรกจ (Strategic Partners) เพอชวยใหคาแนะนาแกภาคเอกชนไทยในการดาเนนธรกจ
ในตางประเทศหรอจบคนกธรกจไทยกบนกธรกจในทองถนของประเทศนน ๆ (Local Partners)
8.4.2 การรวบรวมกฎระเบยบทเกยวกบการจดตงธรกจในเมยนมารและในประเทศตาง ๆ อาเซยน
เพอเปนคมอใหกบผประกอบการไทย โดยเหนควรเผยแพรทางเวบไซตเพอใหผทมความสนใจสามารถเขาถงขอมล
ไดงายในจดเดยว
8.4.3 การบรณาการการจดทา Roadshow และ Business Matching สาหรบธรกจทประสงคจะเขารวม
ทนกบนกลงทนทองถน หรอขยายธรกจเขาสเมยนมาร ซงในปจจบนมหนวยงานดาเนนการอยแลวไดแกสภา
อตสาหกรรม สภาหอการคา และสานกงาน BOI ตลอดจนสวนราชการตาง ๆ ของไทย อยางไรกตามหนวยงาน
ตาง ๆ ควรมการหารอและประสานงานกนเพอลดความซาซอนและประหยดทรพยากร เนองจากในการไป
สมภาษณผแทนสวนราชการของเมยนมารไดใหความเหนวาชวง 2 ปทผานมานมการจด Business Matching
จากเมองไทยบอยมาก และไมเพยงแตจากประเทศไทย นกธรกจจากประเทศอนกเขามาดาเนนการในลกษณะ
เดยวกน จนผแทนภาคธรกจของเมยนมารไมมเวลาจะมาพบปะหารอในเชงลกอยางเปนกจจะลกษณะ ทาใหงาน
ทจดหลาย ๆ ครงมผมารวมงานนอยและไมตรงกลมเปาหมาย
8.4.4 การศกษา วเคราะห วจย อยางตอเนองเกยวกบมาตรการสนบสนนจากภาครฐเพอใหเอกชนไป
ลงทนในตางประเทศ อาท แนวทางการการรบประกนความเสยง ใหกบนกธรกจไทยทไปลงทนในตางประเทศ
รวมทงการพฒนาการอานวยความสะดวกแกภาคธรกจทประสงคจะออกสตลาดตางประเทศ
8.4.5 การใหความชวยเหลอเชงวชาการแกเมยนมารเพอพฒนากฎระเบยบตาง ๆ ในการสงเสรมการลงทน
และใหมความรความเขาใจเกยวกบมาตรฐานการกากบดแล เพอชวยพฒนากฎระเบยบการกากบดแลในเมยน
มารใหเปนสากลและสอดคลองกบไทย รวมทงสรางเครอขายขาราชการและผปฏบตงานในทกระดบเพอการ
อานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
Page 173
152
8.5 ความเหนจากผทรงคณวฒ
8.5.1 นายเนวน สนสร ผอานวยการสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (สพพ.)
เนองจากประเทศไทยเปนศนยกลางโครงขายคมนาคม (logistic hub) ของอนภมภาคลมแมนาโขง
และอยในทาเลทเหมาะสมและเมอคานงถงปจจยทเมยนมารมพนทตดกบอนเดย และจน ซงจะทาใหมตลาด
การคาและการลงทนทมขนาดใหญมาก สงผลใหการลงทนในเมยนมารสามารถพฒนาการเตบโตของไทยได
อยางไรกตาม โครงขายถนนของอนภมภาคลมแมนาโขงตามแผนแมบทวาดวยความเชอมโยงอาเซยน (ASEAN
Master plan on Connectivity) มความครอบคลมในสวนพนทประเทศไทยเปนอยางด ในขณะทมเสนทางท
เชอมโยงไทย-เมยนมารม 2 เสนทางเทานน คอ ผานดานแมสาย และ แมสอด ดงนน การพฒนาดานโครงสราง
พนฐาน โดยเฉพาะถนนทเชอมโยงจะเปนปจจยสาคญตอการพฒนาการคาการลงทนและเศรษฐกจของทงสอง
ประเทศ เนองจากปจจบนภาคการผลตมตนทนคาใชจายดานการขนสงในสดสวนทสง
การพฒนาและการเตบโตทางเศรษฐกจของเมยนมารอาจนาไปสความทาทายใหมสาหรบประเทศ
ไทย อาท การไหลกลบของแรงงาน การควบคมหวงโซการผลตและพฒนาไปสภาคการผลตชนสงขน มงเนนการ
เพมมลคาสนคาภาคการผลต เปนตน ดงนน มาตรการทเสนอแนะจะเปนประโยชนและควรเรงนาไปดาเนนการ
โดยดวน นอกจากน การมสวนรวมจากหลายหนวยงานควรเปนไปในทศทางเดยวกน เชน สานกงาน
คณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) ควรเปนหนวยงานทนาความร ขอมล และกฎระเบยบทเกยวกบการลงทน
ไปสนบสนนนกลงทนไทยและประสานการทางานรวมกบสถานทต และกระทรวงพาณชยทมสานกงานพาณชยอย
ในหลายประเทศทวโลก
ดานการระดมทนจากการขาย Baht Bond สวนใหญมกเปนการระดมทนภายในประเทศ สวนการ
ลงทนในตางประเทศอาจจาเปนตองศกษาแนวทางการขายพนธบตรในตางประเทศ หรอแนวทางการระดมทนอน
เพอการสนบสนนนกลงทนในดานการเงน ดงนน ในชนตน การศกษาอปสรรคในการเปดสาขาของธนาคาร
พาณชยจงเปนสงจาเปนเพอใหนกลงทนไทยสามารถเขาถงแหลงเงนทนได นอกจากน ดานภาษ ประเทศไทยควร
ดาเนนมาตรการโดยคานงถงความสมดลของภาคการเงนไทยกบตางประเทศ
สาหรบโครงการทวาย ปจจบนไดมความตกลงให สพพ. ถอหนในบรษทผพฒนาโครงการรวมกบ
หนวยงานของเมยนมาร (บรษท ทวาย เอส อ แซด ดเวลอปเมนท) ในอตราสวน 50 ตอ 50 ซงจะสงผลดตอ
ประเทศไทย เนองจากปจจบนเมยนมารมงเนนการพฒนาทาเรอนาตน หรอทาเรอแมนา ในโครงการตละวา ซง
โครงการดงกลาวจะรองรบการเตบโตทางเศรษฐกจของเมยนมารในระยะปานกลางเทานน แตในระยะยาวทเมยน
มารจะเตบโตไปในอตสาหกรรมขนาดใหญมากขน โครงการทวายซงเปนทาเรอนาลกจะมบทบาทเพมมากขน และ
มความสาคญเชงเศรษฐกจมากยงขนตอเมยนมาร
มาตรการทคณะผวจยเสนอแนะเปนมาตรการทด ควรเรงนาไปดาเนนการใหเปนผลลพธโดยเรว
นอกจากน เหนวาคณะกรรมการสงเสรมการลงทนควรปรบบทบาทเชงรกในการนานกลงทนไปสการลงทนขาออก
โดยประสานและดาเนนการรวมกบสถานเอกอครราชทต สาหรบขอเสนอเพอพฒนารายงาน เหนวาผวจยอาจ
ศกษาตอในเชงลกสาหรบกรณศกษาของญปนทลดคาใชจายดานการผลตภายในประเทศโดยการออกไปลงทนใน
ตางประเทศในขณะทยงคงศนยวจยและพฒนาผลตภณฑไวตงอยภายในประเทศ ซงญปนไดใชองคกรความ
Page 174
153
รวมมอระหวางประเทศของญปน (JICA) เปนองคกรนาในการเขาไปศกษาขอมลหลก ๆ ทจาเปนและสาคญตอ
การลงทนในประเทศตาง ๆ สรางฐานพนธมตรตอภาคสวนรฐบาล และใหความชวยเหลอนกลงทนชาวญปน
8.5.2 นางสาวเพญศร สธรศานต ผอานวยการสมาคมบรษทจดทะเบยนไทย
บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย และบรษทผรบเหมาไทยหลายแหงมประสบการณการลงทน
ในเมยนมาร โดยมขอแนะนาการลงทนในเมยนมารวา ควรมวสยทศน ใชเวลาสรางความสมพนธกบคนในพนท
เปนเวลานาน เปนการลงทนระยะยาวเพอไดรบความไววางใจจากคนเมยนมาร เนองจากตามธรรมเนยมของ
เมยนมารการประสานงานและตดตอทางการคากบเมยนมารจะตองอาศยความไวเนอเชอใจระหวางกน สาหรบ
ดานการลงทนสาขากอสราง ปจจบน ถอเปนโอกาสอนดสาหรบผรบเหมาไทยในการเขาไปลงทนในโครงการสราง
กรงเนปดอว การมผรวมทนชาวเมยนมารทมประสบการณ มชองทางการจดจาหนายทเขมแขง มศนยการคาของ
ตวเอง จะชวยใหธรกจไทยทเขาไปในเมยนมารดาเนนการไดงายขน
ในปทผานมาเมยนมารมกระบวนการเปดประมลและพจารณาใหใบอนญาตใหบรการเครอขาย
โทรศพทเคลอนททโปรงใส มการจางทปรกษาจากตางประเทศมาบรหารจดการกระบวนการใหใบอนญาตใหม
ความโปรงใส เปดเผย ซงสรางความนาเชอถอและสงผลดตอภาพลกษณของประเทศเมยนมาร
ดานการคา ตลาดสนคาอปโภคบรโภค (Consumer Market) มศกยภาพสงมาก โดยธรรมเนยมของ
ชาวเมยนมารทนยมบรโภคของไทยเปนหลก ดงนน การพฒนาการคาชายแดนจงมความสาคญไมนอยไปกวาดาน
การลงทน
ดานบคคลากร ปจจบน ชาวเมยนมารรนใหม หรอ Second Generation มประสบการณจาก
ตางประเทศและผานการศกษาระดบสงในประเทศทพฒนามากกวา ซงบคลากรกลมนจะมความรความสามารถ
และเขาใจในธรกจเปนอยางดและในอนาคตจะมาเปนผนาองคกรธรกจในหลายสาขา อาท อสงหารมทรพย
การคา เปนตน
ดานการตลาด บรษทไทยมกจะประเมนกาลงซอของคนเมยนมารตาเกนไป ผบรโภคเมยนมารเปน
ตลาดทมกาลงซอสง โดยผประกอบการไทยบางรายสามารถทาราคาสนคาไดสงจากคานยมการใชสนคาไทยของ
เมยนมาร ตวอยางเชนบรษทผผลตกางเกงยนสของไทย (MC Jeans) สามารถจาหนายกางเกงยนสราคาตวละ
1,800 บาทไดจานวนมากจนผลตไมทนขาย อกทงเมยนมารมตวแทนกระจายสนคาทเขมแขง มศกยภาพ ม
ศนยการคาเปนของตวเอง และมชองทางกระจายสนคามาก ดงนน การเขาถงตลาดของนกลงทนไทยจง
จาเปนตองมองหาผกระจายสนคาทมศกยภาพและจะเปนปจจยตอความสาเรจได
ทผานมา สถานทตไทยในเมยนมารมบทบาทสาคญในการอานวยความสะดวกใหนกลงทนไทยทง
ดานการใชสถานท การใหความร และขอมลทเกยวของ ตลอดจนการตดตอหนวยงานภาครฐอน ๆ
สงทภาคเอกชนกงวลในการตดสนใจเขาไปลงทนในเมยนมาร สวนใหญเปนประเดนทสอดคลองกบท
คณะผวจยไดระบไวในรายงาน ซงประกอบดวยการขาดแคลนระบบสาธารณปโภค และสงอานวยความสะดวกยง
มราคาสงมาก ขาดแคลนบคลากรทมทกษะ กลมธรกจทองถนทเปนพนธมตร (Local Partner) มนอย ปจจย
ทางการเปลยนแปลงทางการเมองจากผลการเลอกตงทจะมขนในป พ.ศ. 2558 การคาชายแดนยงประสบปญหา
Page 175
154
ชนเผา ยงมความไมสงบชายแดน การขอวซาของภาคเอกชนยงมความไมสะดวก ซงภาครฐควรเรงใหมการเจรจา
ใหมขนตอนทสะดวกขน นอกจากนภาคเอกชนไทยเกรงวาการทแรงงานเมยนมารเขามาทางานในประเทศไทยทา
ใหไทยเปนแหลงพฒนาฝมอแรงงานทสาคญของเมยนมาร ซงภายหลงเมอเศรษฐกจเมยนมารมการพฒนาอาจจะ
ยายถนฐานกลบไป สงผลตอการขาดแคลนแรงงานในประเทศ
รายงานทคณะผวจยไดจดทาขนมานเปนรายงานทด มความละเอยด มประโยชนตอนกลงทน
สมควรนาไปเผยแพรเปนการทวไปเพอผทสนใจจะไดศกษาเปนความรและใชประกอบการตดสนใจ
8.6 ความเหนจากผเขารวมสมมนา
คณะผวจยไดจดสมมนาเพอเผยแพรผลงานวจยเรอง“การศกษาวจยและพฒนามาตรการดานการเงนการ
คลงเพอสนบสนนนกธรกจไทยในการลงทนทางตรงในสาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมาร” เมอวนองคารท 9
กนยายน พ.ศ. 2557 เวลา 09.30 – 12.30 น. ณ หองบอลรม 1 โรงแรมเอส 31 ถนนสขมวท กรงเทพฯ และเพอ
รบฟงความคดเหนจากกลมเปาหมายและประชาชนทวไป มผเขารวมสมมนาจานวน 118 คน จากผประกอบการ
ภาคเอกชน ภาคราชการ สถาบนการศกษา และประชาชนทวไป ในการนผเขารวมการสมมนามความเหนโดยสรป
ดงน
โครงการทวายมประโยชนกบไทยมาก โดยจะเปนแหลงรวมชนสวนแลวผลตททวายกอนสงเขาสประเทศ
ไทยเพอการผลตชนสงตอไป คาแรงเมยนมารอยทประมาณวนละ 95 บาท เทยบกบคาแรงของไทยวนละ 300 บาท
ดงนน ในสวนของขอกงวลทวาแรงงานเมยนมารจะอพยพกลบนนเหนวายงไมนาจะเกดขนในระยะเวลาอนใกล
เพราะความแตกตางของคาแรงยงมอยมาก สาหรบปญหาชนกลมนอยยงมความไมแนนอนวาจะคงอยไปอกนาน
เทาใด
คณะผวจยควรสารวจความคดเหนของมหาวทยาลยหอการคาไทย และผแทนกระทรวงพาณชยดวยเพอใหได
ภาพทครบถวนสมบรณ
8.7 สรปผลการศกษา
สาธารณรฐแหงสหภาพเมยนมารเปนประเทศทมความนาสนใจในการเปนเปาหมายการลงทนระดบตน ๆ
ของไทย เนองจากอดมสมบรณดวยทรพยากรธรรมชาต คาจางแรงงานอยทอตราเฉลยวนละ 95 บาทซงตากวา
อตราวนละ 300 บาทของไทย ขนาดของตลาดทมประชากรสงถง 58 ลานคน ถอเปนตลาดทใหญเปนอนดบท 5
ในอาเซยน ซงเมอรวมกบจน อนเดย และบงคลาเทศซงมพรมแดนตอเนองกบเมยนมาร จะมจานวนประชากรสง
ถง 2,800 ลานคน ประกอบกบการทรฐบาลเมยนมารมแผนในการสงเสรมการลงทนจากตางประเทศโดยมการ
ออกกฎหมายการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ มแผนพฒนาภาคอตสาหกรรม 30 ป และใหสทธพเศษทางภาษอากร
ตาง ๆ แกนคมอตสาหกรรมหลายแหงทวประเทศ สงผลใหเมยนมารเปนเปาหมายดงดดการลงทนทางตรงของนก
ลงทนทงในเอเชยและจากภมภาคอน
ประเทศไทยมจดแขงและขอไดเปรยบดานการคาการลงทนในเมยนมารมากกวาประเทศอนทงในดาน
ภมศาสตรทมพรมแดนตอเนองกบเมยนมารยาวทสด ดานสงคมวฒนธรรมทมความคลายคลงกน ดานพฤตกรรม
ผบรโภคชาวเมยนมารทมความนยมสนคาและบรการของไทย รวมทงมศกยภาพและขดความสามารถในการ
Page 176
155
แขงขนในธรกจ 5 สาขาหลก ไดแก (1) อตสาหกรรมเกษตร เกษตรแปรรป และอาหาร (2) ภาคบรการการ
ทองเทยว การใหบรการดานการแพทยและพยาบาล (3) ภาคบรการขนสงและโลจสตกส (4) อตสาหกรรม
พลงงานทดแทน (5) ภาคธรกจคาปลก-คาสง อกทงยงเปนศนยการการเชอมโยงตาม “แผนแมบทวาดวยความ
เชอมโยงระหวางกนในอาเซยน” ทาใหประเทศไทยมแตมตอเหนอนกลงทนจากประเทศอน ๆ ในการเขาไปลงทน
ในเมยนมาร อยางไรกตาม การลงทนในลกษณะตาง ๆ ในชวงทเมยนมารอยระหวางการเปดประเทศยงคงม
ปญหาและอปสรรคหลายประการ โดยเฉพาะในดานโครงสรางพนฐานในฝงเมยนมารซงขาดความพรอมและยงไม
รองรบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ ตลอดจนความพรอมดานทรพยากรบคคล ซงปญหาและอปสรรคเหลาน
นาไปสการขาดความพรอมดานโครงสรางพนฐานและระบบสอสาร ปจจยการทาธรกจราคาสง ขาดแคลน
ทรพยากรบคคลและแรงงานมฝมอ (Skilled Labor) ปจจยทางดานเมองและกฎระเบยบทสงเสรมการประกอบ
ธรกจและขอจากดของบรการและสงอานวยความสะดวกทางการเงน
สาหรบขอเสนอแนะมาตรการดานการเงนและการคลงทมสวนชวยสงเสรมการตดสนใจของนกธรกจไทย
ในการลงทนทางตรงในประเทศเมยนมาร ในรายงานฉบบนประกอบดวย
8.7.1. มาตรการดานการเงน อนไดแก (1) การปรบปรงวธการอนญาตเงนทนไหลออกและอานวย
ความสะดวกในการนาเงนเขาออกระหวางไทย-เมยนมาร (2) การปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการใชทรพยสนทม
มลคาทางเศรษฐกจมาเปนหลกประกนการชาระหน (3) การกาหนดใหใชเงนตราสกลทองถนเปนสอกลางในการ
ชาระคาสนคาและบรการ และการกาหนดอตราแลกเปลยนบาท-จาดโดยตรง (4) การจดตงกองทนเพอสนบสนน
ภาคธรกจในการไปลงทนในตางประเทศ เพอสนบสนนธรกจในชวงเรมตน และรวมลงทนกบภาคเอกชน (5) การ
ใหสนเชอเพอการไปลงทนในเมยนมารผานธนาคารเพอการสงออกและนาเขา (6) การอนญาตใหจดตงทรสตเพอ
ลงทนในกจการในตางประเทศ (7) การปรบปรงกฎระเบยบเกยวกบการออกตราสารหนสกลเงนบาทสาหรบ
บรษทตางประเทศ โดยขยายคณสมบตของผทสามารถยนขออนญาตการออกและเสนอขาย Baht Bond ใน
ประเทศไทยใหรวมถงนตบคคลทไดรบการจดอนดบเครดตจากสถาบนจดอนดบเครดตในประเทศไทย ในระดบท
ไมตากวาระดบทลงทนได (Investment Grade) ซงมาตรการดานการเงนเหลานจะชวยเพมทางเลอกในการ
ระดมทนในประเทศไทยใหแกธรกจไทยทไปลงทนหรอรวมทนในเมยนมาร
8.7.2. มาตรการภาษ ประกอบดวยการสงเสรมการลงทนในตางประเทศ โดยบรรเทาภาระภาษซาซอน
ใหกบบรษทไทยเปนการทวไป ไดแก การใหนตบคคลทจดตงขนตามกฎหมายไทยใหนาภาษเงนไดทเสยไปใน
ตางประเทศมาหกออกจากภาษเงนไดนตบคคลในไทย เงนปนผลทไดรบจากตางประเทศไดรบยกเวนไมตองนามา
รวมคานวณภาษเงนไดนตบคคล ภายใตเงอนไขทกาหนด สาหรบมาตรการภาษเพอการสงเสรมภาคเอกชนไทยไป
ลงทนในตางประเทศ ประกอบดวย (1) มาตรการจงใจชวงกอนการลงทนในตางประเทศ โดยใหนาคาใชจายใน
การศกษาและเตรยมตวไปลงทนในตางประเทศ ได 2 เทา นอกจากน ยงสงเสรมการซอกจการในตางประเทศ
โดยใหสามารถนาคาใชจายในการเขาซอกจการในตางประเทศ (Acquisition cost) มาหกเปนคาใชจายในการ
คานวณภาษได (2) มาตรการจงใจภายหลงการลงทนในตางประเทศ โดยใหการยกเวนภาษเงนปนผลทนากลบ
จากตางประเทศแลวและใหสามารถเครดตภาษทไดเสยไวในตางประเทศ
Page 177
156
8.7.3. มาตรการอน ๆ ประกอบดวย (1) การเจรจาใหเมยนมารเปดตลาดสาขาการเงนแกไทยเพมเตม
เพอใหธนาคารพาณชย บรษทประกนภย และบรษทหลกทรพยของไทยไดเขาไปดาเนนธรกจในเมยนมารได
(2) การใหความชวยเหลอทางเศรษฐกจแกประเทศเมยนมาร ผานสานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบ
ประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน) (สพพ.) เพอปรบปรงและพฒนาโครงสรางพนฐาน เชอมโยงการคมนาคม
และพฒนาระบบสาธารณปโภคตามแนวระเบยบเศรษฐกจเพอรองรบการพฒนาเศรษฐกจในอนภมภาค
ลมแมนาโขง (3) การสงเสรมการลงทนในนคมอตสาหกรรมในเมยนมาร (4) การกาหนดเขตเศรษฐกจพเศษ
บนพนทชายแดนไทย-เมยนมาร เพอชวยอานวยความสะดวกดานการคาและการลงทนของไทย
นอกจากการสงเสรมการลงทนในเมยนมารทกลาวขางตน ภาครฐควรมการขบเคลอนนโยบายและ
การบรหารมาตรการเชงรกอยางมประสทธภาพและบรณาการ โดยกาหนดหนวยงานเพอทาหนาทเปนศนยกลาง
ในการกาหนดยทธศาสตรการสงเสรมผประกอบการของไทยใหขยายธรกจไปยงตางประเทศในรปแบบ
One-stop service รวบรวมองคความรเกยวกบการจดตงธรกจในเมยนมารและในประเทศตาง ๆ อาเซยน
การบรณาการการจดทา Roadshow และ Business Matching เพอใหมประสทธภาพและประสทธผลตรงตาม
เปาหมาย ตลอดจนใหความชวยเหลอเชงวชาการแกเมยนมารเพอพฒนากฎระเบยบตาง ๆ ในการสงเสรมการ
ลงทน และใหมความรความเขาใจเกยวกบมาตรฐานการกากบดแล เพอชวยพฒนากฎระเบยบการกากบดแล
ในเมยนมารใหเปนสากลและสอดคลองกบไทย รวมทงสรางเครอขายขาราชการและผปฏบตงานในทกระดบ
เพอการอานวยความสะดวกแกภาคธรกจ
8.8 ขอจากดของงานวจย
8.8.1 ขอจากดดานเวลาของนกวจย งานวจยฉบบนไดรวบรวมขอมล ศกษา วเคราะห วจย สมภาษณ และ
สารวจความคดเหน เทาทจะสามารถกระทาไดนอกเวลาราชการของนกวจยทกคน ภายใตขอจากดดานเวลา 1 ป
ของการทาวจย อนง ในชวงระยะเวลาทเรมดาเนนการวจยตงแตเดอนตลาคม พ.ศ. 2556 – เดอนมนาคม พ.ศ.
2557 มเหตการณความไมสงบทางการเมองในกรงเทพมหานคร มการปดถนน และสถานทราชการหลายแหง
รวมทงกระทรวงการคลง สงผลใหการตดตอประสานเพอนดสมภาษณบคคลทเกยวของเปนไปไดยาก
8.8.2 ขอจากดดานการเขาถงแหลงขอมล เนองจากขอมลทสาคญบางประการของเมยนมาร อาท ขอมล
ดานสถตเกยวกบประชากร ขนาดของตลาด และขอกฎหมายหลายประการ ไมมการจดเกบและเปดเผยขอมลตอ
สาธารณะอยางเปนระบบในภาษาองกฤษ นอกจากน ยงมขอจากดในการนดสมภาษณสวนราชการของเมยนมาร
เนองจากระบบการตดตอสอสารทไมสมบรณประกอบกบบคลากรเมยนมารมเพยงจานวนนอยทสามารถสอสาร
เปนภาษาองกฤษ ซงบคลากรเหลานนมกจะมภารกจตองเดนทางเปนสวนใหญ
8.8.3 ขอจากดดานงบประมาณและระเบยบวธพสด ซงสงผลตอขอจากดในการเขาถง หนงสออางอง
ขอมล และวรรณกรรมทมคาใชจายเกยวของ
Page 178
157
8.9 ปญหาและอปสรรคของการทาผลงานวจย
ปญหาและอปสรรคหลกของการจดทาผลงานวจยฉบบน คอการตดตามผลการตอบแบบสอบถาม
คณะผวจยไดจดสงแบบสอบถามสารวจความคดเหนเกยวกบการคาและการลงทนของไทยในสาธารณรฐแหง
สหภาพเมยนมารไปยงบรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยจานวน 528 ชด แตคณะผวจยไดรบ
แบบสอบถามทมการตอบกลบมาเปนจานวนทงสน 95 ชด เปนแบบสอบถามทมขอมลครบถวนใชการได 80 ชด
ซงคาดวาเหตผลสวนหนงมาจากความไมสนใจออกไปลงทนในตางประเทศของธรกจจงไมเหนความสาคญของการ
ตอบแบบสอบถาม
8.10 ขอเสนอแนะเกยวกบงานวจย
คณะผวจยเหนควรมโครงการศกษาตอเนองในลกษณะเดยวกนเพอสงเสรมการลงทนในประเทศอน ๆ ท
เปนเปาหมายของไทยในอาเซยน นอกจากนควรตอยอดการศกษาเพอพฒนารปแบบของมาตรการดานการเงน
การคลง การอานวยความสะดวกทางการคาและบรการ และสทธพเศษอน ๆ ทเหมาะสมสาหรบการจดตงเขต
เศรษฐกจพเศษบรเวณชายแดนไทยกบประเทศเพอนบาน นอกจากน เหนควรศกษากฎระเบยบการเขาไป
ประกอบธรกจในประเทศและภมภาคอนทมความนาสนใจเชงยทธศาสตร อาท อนเดย จน แอฟรกา เปนตน
เพอเปนขอมลพนฐานใหกบผประกอบธรกจไทยในการวางแผนขยายธรกจในอนาคต
8.11 หมายเหต
มาตรการตาง ๆ ทเปนขอเสนอแนะและความเหนในรายงานฉบบนเปนความเหนของคณะผวจย ยงมได
ผกพนวาจะเปนทาท หรอจะนาไปกาหนดเปนนโยบายหรอมาตรการของสวนราชการทเกยวของ อยางไรกตาม
คณะผวจยมความยนดหากสวนราชการตาง ๆ จะพจารณานาขอเสนอแนะในรายงานผลการศกษาวจยฉบบนไป
ใชประกอบการจดทานโยบายและมาตรการ เพอสนบสนนการลงทนทางตรงของธรกจไทยในตางประเทศเพอ
ประโยชนโดยรวมของประเทศตอไป
Page 179
บรรณานกรม หนงสอ วารสาร สงพมพอนๆ กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. ส านกอาเซยน. (2556). ขอมลการคาไทย-เมยนมาร. กรงเทพฯ
ธนพล จนทรเพญ (2557). การลงทนโดยตรงของไทยในตางประเทศ. กรงเทพฯ พ.ศ. 2557
นนทพร พงศพฒนานนท และชดชนก อนโนนจารย. (18 มถนายน 2555). การลงทนโดยตรงในตางประเทศของไทย: อปสรรคทรอการแกไข. FAQ Focused and Quick. Issue 70, June 18, 2012
เวทางค พวงทรพย และคณะ. (2554), งานวจยเรอง ขอเสนอมาตรการการเงนการคลงเพอการลงทนในตางประเทศ, งานสมมนาวชาการส านกงานเศรษฐกจการคลงป พ.ศ. 2554
เวทางค พวงทรพย และคณะ. (2557), งานวจยเรอง International Headquarters เพอผลกดนการเปนศนยกลางของภมภาค, งานสมมนาวชาการส านกงานเศรษฐกจการคลงป พ.ศ. 2557
ศนยวจยเศรษฐกจและธรกจ ธนาคารไทยพาณชย จ ากด (มหาชน) (2556). SCB Economic Intelligence Center: EIC Insight ปรบมมมอง สองธรกจในยค Connectivity. กรงเทพฯ
สถานเอกอครราชทต ณ กรงยางกง (2553). คมอคนไทยในเมยนมาร
สมาล สถตชยเจรญ และมยร บญยรตน (2554). มาตรการภาษเพอสงเสรมนกลงทนไทยไปลงทนในตางประเทศ : กรณศกษาของตางประเทศ. วารสารการเงนการคลง (ก.ค. – ก.ย. 2554). กรงเทพฯ
ส านกงานเศรษฐกจการคลง. (2554). รายงานฉบบสมบรณ แผนยทธศาสตรการเขาสตลาดสาขาบรการดานการเงนในประเทศลาวและกมพชาภายใตแผนการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป พ.ศ. 2558. กรงเทพฯ
ส านกงานเศรษฐกจการคลง. (2555). รายงานฉบบสมบรณ การศกษาวจยและพฒนามาตรการดานการเงนการคลงทมผลตอการสนบสนนผประกอบธรกจประกนภยไทยใหเขาสตลาดอาเซยน. กรงเทพฯ
Asian Development Bank (2011). Asian Development Outlook 2011: South-South Economic Links.
Asian Development Bank (2013). Asian Development Outlook 2013: Asia’s Energy Challenge.
Asian Development Bank (2013). Key Indicators for Asia and the Pacific 2013.
Asian Development Bank (2014). ADB Basic Statistics 2014.
Buckley, P.J., and M.C. Casson. (1976). The future of multinational enterprises. London: Macmillan.
Page 180
Buckley, P.J., and M.C. Casson. (1981). The optimal timing of a foreign direct investment. The Economic Journal 91
Cho D. and Hwy-Chang M. (2000). From Adam Smith to Michael Porter: Evolution of Competitiveness Theory, Singapore, World Scientific
Dunning, J.H. (1980). Toward an eclectic theory of international production: some empirical tests. Journal of International Business Studies
Dunning, J.H. (1980). The Eclectic (OLI) Paradigm of International Production: Past, Present and Future. Int. Journal of the Economics of Business, Vol. 8, No. 2, 2001, pp. 173 – 190
Dunning, J. H. (1981). International Production and the Multinational Enterprise. George Allen Unwin, London.
Dunning J.H. (1981). Explaining the International Direct Investment Position of Countries: Towards a Dynamic or Developmental Approach, Weltwirtschaftliches Archiv, 1981, 119, pp. 30 - 64
Dunning J.H. (1993) Internationalizing Porter’s Diamond, Management International Review, 33(2), 7-15
Hill, C.W.L., Wee, C. H., and Udayasankar, K. (2012). International Business: An Asian Perspective. Singapore: McGraw-Hill Education (Asia).
Hiratsuka, Daisuke (2006). East Asia's De Facto Economic Integration. Palgrave Macmillan, 2006.
International Monetary Fund (IMF) (2003). Report of the Working Group of the Capital Markets Consultative Group (September 2003)
International Monetary Fund [IMF]. (2014). World Economic Outlook Database.
Johny K. Johansson, Susan P. Douglas and Ikujiro Nonaka (1985). Assessing the Impact of Country of Origin on Product Evaluations: A New Methodological Perspective, Journal of Marketing Research Vol. 22, No. 4 (Nov., 1985), pp. 388-396
Moon H., Rugman C.A.M. and Verbeke A. (1998). A Generalized Double Diamond Approach to the Global Competitiveness of Korea and Singapore, International Business Review, 7, 135-150.
Porter, Michael E. (1990). The Competitive Advantage of Nations, New Your: Free Press
Page 181
Rugman, A. M. (2005). The Regional Multinationals. Cambridge University Press, Cambridge.
Rugman, A. M. (2011). Relevance and Rigor in International Business Teaching: Using the CSA-FSA Matrix, Journal of Teaching in International Business Volume 22, Issue 1, 2011
Rugman, A. M. (2011), Firm-specific advantages, inward FDI origins, and performance of multinational enterprises, Journal of International Management Volume 18, Issue 2, June 2012
Tax Bureau Japan Ministry of Finance (2010), Comprehensive Handbook of Japanese Tax, Tax Bureau, Ministry of Finance Japan.
เวบไซต Asian Development Bank, http://www.adb.org/countries/myanmar/economy CIA World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/ Directorate of Investment and Company Administration (DICA), http://dica.x-aas.net/dica/home_main UN Data, http://data.un.org/Search.aspx?q=myanmar Wikipedia, http://th.wikipedia.org/wiki/ประเทศพมา World Bank, http://www.worldbank.org/content/dam/Worldbank/document/EAP/Myanmar/Myanmar_Economic_Monitor_October_2013.pdf จบตาเอเชยตะวนออก, http://www.eastasiawatch.in.th/ พมพเขยวประชาคมเศรษฐกจอาเซยน, http://www.asean.org/archive/5187-10.pdf ศนยมานษยวทยาสรนธร (องคการมหาชน), http://www.sac.or.th/main/index.php สถานเอกอครราชทต ณ กรงยางกง, http://www.thaiembassy.org/yangon/ ส านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน), http://www.neda.or.th/index.aspx
Page 182
งานวจย
สานกงานเศรษฐกจการคลง กระทรวงการคลง
ถนนพระราม 6 แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรงเทพ 10400
โทรศพท 0-2273-9020 โทรสาร 0-2273-5602
www.fpo.go.th