อเดล เฟเบอร์ เอเลน มาซลิช...เข ยนโดย : ADELE Faber and elaine mazlish แปลและเร ยบเร ยงโดย

เขยนโดย : อเดล เฟเบอร และ เอเลน มาซลช

แปลโดย : ภรณ ภรสทธ

บรรณาธการโดย : สมชย เบญจมตร

มงมนท�ำหนงสอด... เพอคณ

ตวอยางทดลองอาน

2 พดกบลกอยางไร ใหเขาเชอฟง... - ฉบบปรบปรง โดย อเดล เฟเบอร และ เอเลน มาซลส

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ (ฉบบเพมเตม) พ.ศ. 2560 โดย บรษท บ มเดย กรป (ประเทศไทย) จ�ากดหามการลอกเลยนไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมน รวมทงการจดเกบถายทอด ไมวาดวยรปแบบหรอวธการใด ๆ ดวยกระบวนการทางอเลกทรอนกส การถายภาพ การบนทก หรอวธการอนใด โดยไมไดรบอนญาตเปนลายลกษณอกษร

ISBN 978-616-444-000-5 ราคา 295 บาท

เขยนโดย : ADELE Faber and elaine mazlish

แปลและเรยบเรยงโดย : ภรณ ภรสทธ บรรณาธการโดย : สมชย เบญจมตร

หนงสอ พดกบลกอยางไร ใหเขาเชอฟงและไมตอตานเรา ฟงลกพดอยางไร ใหเขาไวใจและไมปดบงเรา - ฉบบปรบปรง

แปลจาก : HOW TO TALK SO KID WILL LISTEN AND LITEN SO KID WILL TALK

Thai Language Translation Copyright © 2017 by Bee Media Group (Thailand) Co., Ltd. Copyright © 1980 by Adele Faber and Elaine Mazlish. Afterword to 1999 edition by Adele Faber and Elaine Mazlish.Afterword to 2012 edition by Joanna Faber. All Rightes Reserved. Through Tuttle - Mori Agency Co., Ltd.

ฉบบปรบปรง : กรกฎาคม 2560 1 7 0 7 9 8 7 6 5 4 3 2 1

พมพครงแรก : กมภาพนธ 2552

69 ซ.เรวด 12 ถ.ตวานนท ต.ตลาดขวญ อ.เมองนนทบร จ.นนทบร 11000

Line id : @beemedia www.facebook.com/beemedia Email : [email protected]

ตดตอส�านกพมพไดท มอถอ 089-111-7500, 089-120-7700 โทรศพท 02-951-5577

หนงสอเลมนจดพมพดวยความรบผดชอบและใชกระดาษถนอมสายตาอยางด ทกเลมรบประกนความพอใจสงสด หากเกดปญหาการพมพ สามารถเปลยนเลมใหมไดทนท

กรณตองการสงซอจำานวนมาก เพอใชเปนของขวญหรอ ส.ค.ส. ในทกเทศกาล เชน ปใหม

งานสมมนา งานอบรม พฒนาบคลากรหนวยงานหรอเปนของขวญเพอคนทรกและหวงใย

ขอรบสวนลดพเศษท 089-111-7500, Line id : @beemedia, www.BeeMedia.co.th

โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8356-9 http://www.se-ed.com


เกยวกบผเขยนอเดล และ เอเลน ไดรบการยกยองจากพอแมและผทท�างานทเกยวของกบจตวทยาเดกในอเมรกาวาเปนผเชยวชาญดานการสอสารระหวางผใหญกบเดก หนงสอเลมแรกของทงสองทชอวา Liberated Parents /

Liberated Children ไดรบรางวล Chris-

topher Award ในฐานะเปนหนงสอทสงเสรมคณคาของมนษย เลมตอมาเปนเลมทขายดมาก คอ How To Talk So Kids Will Listen (พดกบลกอยางไรใหเขาเชอฟง...) และ Siblings Without Rvalry (ท�าอยางไร พนองไมทะเลาะกน) ตดอนดบขายดของ New York Times ตพมพมากกวาเจดลานเลม แปลเปนภาษาตาง ๆ กวา 30 ภาษา นอกจากนเธอทงสองยงเขยนหนงสออกหลายเลม รวมทงเลมน How To Talk So Kids Can Learn ซงไดรบการยกยองจากนตยสารส�าหรบแมและเดกในอเมรกาวาเปน “หนงสอเลมทดทสดในดานการสรางความสมพนธทดในครอบครวและโรงเรยน”

เกยวกบผแปลและเรยบเรยง - ภรณ ภรสทธ

ภรณ ภรสทธ ส�าเรจการศกษาปรญญาตร คณะวศวกรรมศาสตร

คอมพวเตอร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และรบทนธนาคารแหง

ประเทศไทย ศกษาปรญญาโท ณ Duke University สหรฐอเมรกา

เคยท�างานธนาคารแหงประเทศไทยและบรษทชนน�าระดบโลก เปน

ทปรกษาดานซอฟตแวรในประเทศสงคโปร และสหรฐอเมรกา

เมอมลกและกลบมาอยเมองไทย ภรณลาออกมาเปนคณแมเตมตวเพอ

เลยงดลก ดวยใจรกและสนใจเรยนรดานจตวทยาเดก จงมผลงานแปลหลายเลม

อาท วธพดกบลก วธฝกเดกใหฉลาดและเกง ลกโชคดทมพอแมอยางเรา ฯลฯ

โดย ส�านกพมพ บ มเดย ปจจบนภรณผนตวมาเปนครและท�ากจการสถาบนภาษา

องกฤษส�าหรบเดก Helen Doron English เพราะตองการสงเสรมใหเดก ๆ ได

เรยนรภาษาองกฤษตงแตเลกดวยวธการเรยนการสอนทสนกสนานและเปนธรรมชาต

คลายกบทเธอเคยไดรบการปลกฝงมาตงแตเลก ทานสามารถตดตามบทความ

แนวทางการเลยงลก และการสอนภาษาองกฤษส�าหรบเดกจากภรณ ในนามปากกา

“ครเก” ไดท www.facebook.com/HelenDoronCentralRama9

5

พอแมทกคนรกลก จงทมเทสงทดทสดใหกบลก ไมวาจะ

เปนอาหาร เสอผา ทอยอาศย การศกษา แตสงทส�าคญกคอการคนหา

ศกยภาพของเดกและมอบค�าพดทดทสดใหกบเขา เพราะจะท�าใหเดก

เตบโตขนพรอม ๆ กบสงด ๆ ของตวเขาเองได ดงค�าทวา “เดก ๆ ท

เตบโตขนมาในครอบครวทชนชมในความสามารถของเขา ยอมจะม

ความรสกทดตอตวเอง มแนวโนมทจะเผชญหนากบปญหาชวตไดดกวา

และมความเปนไปไดทจะตงเปาหมายในชวตไดสงกวา” ซงการคนหา

ศกยภาพและมอบค�าพดทดทสดใหกบลกนน จะอาศยเพยงแคความรก

หรอสามญส�านกเทานน มนไมเพยงพอเสยแลว แตจะตองอาศยทกษะ

และวธการตาง ๆ มากมาย

หนงสอ “พดกบลกอยางไร ใหเขาเชอฟง... ฟงลกพดอยางไร

ใหเขาไวใจ... (How To Talk So Kids Will Listen...)” เลมน

เขยนโดย อเดล เฟเบอร และ เอเลน มาซลช ผเชยวชาญในดาน

จตวทยาการสอสารกบเดก ไดน�าหลกการส�าคญทางจตวทยา ของ

จตแพทยเดกผมชอเสยง ดร.เฮม จนอตต มาประยกตใชในทางปฏบต

ซงจะท�าใหผอานสามารถน�าทกษะและวธการทดในหนงสอ ไปปฏบตใช

เพอการเปลยนแปลงตนเอง และเปลยนแปลงชวตของลกได

ส�านกพมพ มความภมใจทไดน�าเสนอ หนงสอด

เลมน ซงจะชวยใหทานเขาใจมมมองของลก และสามารถสอสารกบเขา

ทงการพดและการฟงไดด จนท�าใหชวตเปลยนแปลงไปในทางทดขน

เพราะหนงสอดเลมน สามารถเปลยนแปลงชวตของทานและ

ครอบครวไปในทางทดขนได

หมายเหตบรรณาธการ

สมชย เบญจมตร


หนงสอเลมน เปนหนงสอขายดทจะชวยใหพอแมมความรและ

ทกษะ วาจะท�าอยางไรจงจะมประสทธภาพมากขนในการเลยงดลก และ

ในขณะเดยวกนกมก�าลงใจทดขนส�าหรบการท�าหนาทในฐานะพอและแม

หนงสอเลมนไดรบการชนชมจากพอแมผปกครองและผทท�างานใน

วชาชพทเกยวของกบเดกทวโลก วาเสนอวธการทอยบนพนฐานแหงความ

จรงและนาเชอถอ ซงจะชวยท�าใหความสมพนธระหวางพอแมกบลก ๆ

ไมวาจะอยในวยใดกตาม มความตงเครยดนอยลง แตมคณคามากขน

ทกษะและวธการสอสารกบเดก ซงน�าเสนออยางนาสนใจดวยภาพ

ประกอบรปการตน จะแสดงใหทานเขาใจวธการใชทกษะตาง ๆ อยาง

ชดเจน และสามารถน�ามาประยกตใชจนท�าให...

- พอแมลกอยรวมกนอยางมความสข โดยทพอแมกรสกดตอตว

เองและชวยใหลกทเรารกรสกดตอตวเองดวย ไมมการท�าราย

จตใจซงกนและกน

- พอแมและเดกมชวตทปราศจากการกลาวโทษ หาคนผด และ

ฟองรองกน แตเหนอกเหนใจในความรสกของกนและกนมากขน

- พอแมและเดกมหนทางทจะระบายความหงดหงด หรอความโกรธ

ออกมา โดยทไมท�าใหเกดผลรายตอกน

- พอแมผปกครองเคารพในความตองการของเดก ๆ และในขณะ

เดยวกน เดกกเคารพในความตองการของพอแมดวย

- ชวยใหเดกเตบโตเปนผใหญทมจตส�านก มความรบผดชอบ และ

สามารถชวยเหลอตวเองได

- และทส�าคญ ชวยใหเดกไววางใจ กลาพดปรกษากบพอแม เชอ

ฟง และใหความรวมมออยางเตมใจ

7

ดร.เฮม จนอตต

“ศลยแพทยจ�ำเปนทจะตองฝกฝน ใหมควำมช�ำนำญในกำรใชมดผำตดฉนใด พอแมทกคนกจ�ำเปนทจะตองฝกฝน ใหมทกษะในกำรใชค�ำพด ฉนนน เพรำะค�ำพดของคนเปรยบเสมอน ใบมดโกนทสามารถท�าใหเกด บาดแผลรายแรงทางจตใจได...

สำยตำทแสดงถงควำมรสกเหยยดหยำม หรอน�ำเสยทแสดงอำกำรดถกของพอแม ท�ำใหเดกรสกเจบปวดไดอยำงมำก แตในขณะเดยวกน ถำเดกไดยนคนพด ตอวำเขำ วำ ‘โง’ ‘ชย’ ‘ไมรบผดชอบ’ ‘ลกไมเคยจ�าอะไรไดเลย’ เขำกจะยงรสก เจบปวดเปนสองเทำ

ค�าพดทบำดใจมกจะตรำอยในใจไดนำน และเปนพษรำยตอเดกอยำงมำก สงทเลวรำยทสดคอ บางครงเขาอาจจะ น�าค�าพดเดยวกนน มาใชเปนอาวธ ท�ารายตวเองได ในวนขางหนา”


“สามของฉนไมยอมอานหนงสอ

เกยวกบวธการเลยงดลก

เขามความเหนวา “มนจะตางกนสกแคไหนเชยว

กบแควธการพด ตราบใดทลกรวา เรายงรกเขาอย”

ฉ น เ ล ย บ อ ก ก บ เ ข า ว า

“ฟงนะ ตอนทเราตดสนใจจะมลก

เรารวาเราตองการมอบสงทดทสดใหกบเขา

เราไมเคยคดทจะใหลกสวมใสผาขรว หรอกนอาหารขยะ

เราตองการใหเขามทอยอาศยทดทสด

จนแมกระทงการศกษาทดทสด

ในท�านองเดยวกน ท�าไมเราไมพดกบลก

ดวย ‘ค ำ พ ด แ บ บ ท ด ท ส ด’ ส�าหรบเขาละ

ล ก เ ร า ส ม ค ว ร ไ ด ร บ ส ง ท ด ท ส ด

จ า ก เ ร า ท ง ค ม ใ ช ห ร อ”

9

เกยวกบผเขยนและผแปล 4

หมายเหตบรรณาธการ 5

จดหมายจากผอาน 11

วธอานหนงสอเลมน เพอใหไดประโยชนอยางเตมท 15

1 วธชวยใหเดกสามารถจดการกบอารมณ และความรสกของเขา

เอง 17

- ภาพประกอบ วธชวยใหเดกสามารถจดการกบอารมณ...

- ตอนท 2 ค�าถามบอย ขอควรระวง และเรองเลาจากพอแม.

2 พดอยางไรจงจะท�าใหเดกเชอฟง และใหความรวมมอดวยความ

เตมใจ 74

- ภาพประกอบ พดอยางไรจงจะท�าใหเดกเชอฟง...

- ตอนท 2 ค�าถามบอย ขอควรระวง และเรองเลาจากพอแม...

3. วธสอนลกใหเชอฟง โดยไมตองใชการลงโทษหรอขมขบงคบ 122

- ภาพประกอบ วธสอนลกใหเชอฟงโดยไมตองใชการลงโทษ...

- ภาพประกอบ ขนตอนในการแกปญหา...

- ตอนท 2 ค�าถามบอย ความเหนของผเชยวชาญในเรองการลงโทษ และเรองเลาจากพอแม...

- ตอนท 3 ค�าแนะน�าเพมเตมในเรองของการแกปญหา...

4. วธพดเพอปลกจตส�านก และสงเสรมใหเดกชวยเหลอตวเอง 182

- ภาพประกอบ วธพดเพอปลกจตส�านก...

- ตอนท 2 ขอควรระวง วธการอนๆทจะชวยสงเสรมใหเดกชวยเหลอ ตวเอง และเรองเลาจากพอแม...

สารบญ


5. วธทถกตองในการกลาวชมเชยหรอตกเตอนเดก 223

- ภาพประกอบ วธทถกตองในการกลาวชมเชย...


6. วธชวยเดกใหหลดพนจากการถกตราหนา หรอตงสมญานามใน

เชงลบ 259

- ภาพประกอบ วธชวยใหเดกหลดพนจากการถกตราหนา...


7. วธน�าทกษะทงหมดมาประยกตใชใหเกดประโยชนสงสดตอเดก 290

บทสรป 298

ค�าน�า (ฉบบยสบปใหหลง) 299

ภาคพเศษ :

I จดหมายจากผอาน 305

II ปญหาทเกดขนจากการใชทกษะ 324

III “ภาษาแม” ของเดกๆ 341

11

ทานผอานทรกคะ

การเขยนหนงสอเชงจตวทยาเกยวกบทกษะในการ

สอสารส�าหรบพอแมนน เปนสงทเราทงสองไมเคยคดกนมากอน เพราะ

ความสมพนธระหวางพอ แม และลกในแตละครอบครว จดวาเปนเรอง

สวนตวอยางยง อกทงไมใชหวขอทจะมาถกกนในทสาธารณะทวไป เรา

รสกวามนไมใชเรองสมควรนกทจะเทยวสอนใครตอใครวาควรจะพดจา

กนอยางไรในบานของเขา

ในหนงสอเลมแรกของพวกเรา (Liberated Parents/Liberated

Child) เราพยายามทจะไมมค�าเทศนาหรอค�าสงสอนอยในเนอหา แต

น�าเสนอเรองราวใหผอานไดรบรถงประสบการณนานนบปทไดรบจากการ

เขาสมมนาเชงปฏบตการรวมกบ ดร.เฮม จนอตต* วาประสบการณเหลา

นนสงผลตอชวตของเราทงสองอยางมากมายเพยงใด และเรามนใจวหาก

ไดน�าเสนอเรองราวทด ๆ ตอทานผอาน วาทกษะและวธการตาง ๆ ท

ไดเรยนรจากการสมมนานนสามารถเปลยนแปลงวธการทปฏบตตอลก ๆ

และตอตวของเราเองไดอยางไร ทานผอานกยอมมแรงบนดาลใจทจะ

สามารถน�าประเดนส�าคญของ “ทกษะและวธการ” ทด ๆ เหลานน มา

ปฏบตและประยกตใชกบชวตครอบครวของทานเองได

จะวาไปแลวมนกไดผลเชนนนจรง ๆ พอแมผปกครองหลายทาน

เขยนจดหมายมาถงเรา และเลาใหฟงอยางภาคภมใจถงสงทพวกเขาไดท�า

ส�าเรจภายในบานของตวเองเพยงเพราะไดอานพบประสบการณทเราเขยน

เลาไวในหนงสอเลมดงกลาว แตกยงมจดหมายอกหลายฉบบทเรยกรอง

* ดร.เฮม จนอตต จตแพทยผเขยนหนงสอ Between Parent and Child หรอ “วธพดกบลก โดยไมท�ารายจตใจของเขา และท�าใหเขารวมมอยอมท�าตามคณ” นกจตวทยาเดกทมชอเสยง ผเชยวชาญทางดานจตวทยาการสอสารกบเดก

จดหมายถงผอาน


ใหเราเขยนหนงสอเลมทสอง ในรปแบบของหนงสอทมลกษณะเปน

“บทเรยน”... “แบบฝกหดทบทวน”... “กฎขอส�าคญ”... “ขอคดเตอนใจ”...

หรอเอกสารอะไรสกอยาง ทชวยใหพวกเขาสามารถเรยนรทกษะและ

วธการตาง ๆ เหลานนอยาง “เปนขนเปนตอน” ไดดวยตวเอง

เราไดพจารณาขอเรยกรองนอยางจรงจงนานพอสมควร แตทวา

อยางทไดกลาวมาขางตน ในตอนนนเรายงคงรสกวามนไมไดเปนสงทควร

จะท�า จงลมเลกความคดทวานน นอกจากนเราทงสองคนยงมงานรดตว

ทงจากการบรรยายและการจดสมมนาเชงปฏบตการ ซงตองเตรยมตว

ส�าหรบการเดนสายทวประเทศดวย

ตลอดชวงเวลาสองสามปทเดนทางไปทวสหรฐอเมรกาเพอจด

สมมนาเชงปฏบตการส�าหรบ พอแม ผปกครอง คณะครและผบรหาร

ของโรงเรยน บคลากรของโรงพยาบาล วยรน รวมไปถงกลมคนทท�างาน

ดานการเลยงดเดก ไมวาเราจะไปทไหน ผคนเหลานกไดแบงปน

ประสบการณสวนตวทพวกเขาไดพานพบเกยวกบวธการสอสารแบบใหม

ไมวาจะเปนเรองของความสงสย ความวตกกงวล หรอความกระตอรอรน

ในการทดลองใชทกษะใหม ๆ เหลานน ท�าใหแฟมขอมลของเราเตมไป

ดวยเรองราวใหม ๆ ทนาสนใจจากประสบการณของพวกเขา

ในขณะเดยวกน เรายงไดรบจดหมายอยางลนหลาม ไมเพยงแต

จากผอานภายในประเทศสหรฐอเมรกา แตยงมาจากประเทศฝรงเศส

แคนาดา อสราเอล นวซแลนด ฟลปปนสและอนเดย ซง คณอนากา

กานพล เขยนจดหมายมาหาเราฉบบหนงจากเมองนวเดล เนอหานนม

อยวา

“ดฉนมปญหามากมายทอยากไดรบค�าแนะน�าจากคณคะ ชวย

บอกดฉนหนอยไดมยวาดฉนควรจะท�าอยางไรจงจะไดศกษาหวขอตาง ๆ

เหลานอยางละเอยด ดฉนจนปญญาจรง ๆ คะ วธการพดแบบเดม ๆ ท

ใชกบลกนนมนไมเหมาะกบดฉนอกตอไป แตดฉนกยงไมมทกษะหรอ

13

วธการอะไรใหม ๆ มาใชแทนวธการพดแบบเดม ๆ ขอไดโปรดชวยหา

ทางออกส�าหรบปญหานใหดฉนดวยนะคะ”

และนนคอจดหมายทเปนทมาของหนงสอเลมน!

เราทงสองคนเรมคดทบทวนกนอกครงถงความเปนไปไดในการ

เขยนหนงสอขนมาสกเลมหนง ซงเปนหนงสอทจะอธบายถง “วธการ

สอสารกบเดกอยางมประสทธภาพ” และเมอพดคยกนถงมนมากขนเทาไร

เรากยงรสกอยากเขยนหนงสอเลมทวานมากขนเทานน เราไดพดคยกนวา

- ท�าไมเราไมเขยนหนงสอประเภท “คมอ” ทอธบายถงทกษะและ

วธการทพอแมผปกครองตองการเรยนร โดยม “แบบฝกหด”

ประกอบไปในแตละบท เพอใหพวกเขาไดฝกฝนวธการเหลานน

ดวยตนเองสกเลมหนงละ

- ท�าไมเราไมเขยนหนงสอทชวยใหพอแมผปกครอง ได “ฝกฝน

ทกษะและวธการ” ในเวลาทเขาสะดวกและสามารถก�าหนดไดเอง

ไมวาจะเปนการฝกฝนดวยตนเอง หรอกบเพอน ๆ

- ท�าไมเราไมเขยนหนงสอทม “ตวอยางบทพดสนทนา” ทเปน

ประโยชนจ�านวนรอย ๆ เรอง เพอทพอแมผปกครองจะไดน�า

ตวอยางวธการสอสารแบบใหมนไปประยกตใชใหเหมาะสมกบ

บคลกลกษณะสวนตวของพวกเขาแตละคนไดเอง

- หนงสอทวานควรจะม “ภาพประกอบ” ทชวยใหผอานเขาใจ

งาย ๆ และเหนภาพอยางชดเจน เพอทวาพอแมผปกครองทาน

ใดทไมคอยมเวลา จะไดเพยงแคดรป กสามารถทบทวนบทเรยน

และวธการตาง ๆ ดวยตนเองได

- นอกจากน เราจะแบงปน “ประสบการณ” ของพวกเราเองไว

ในหนงสอเลมน และจะ “ตอบค�าถาม” ทมผถามบอย ๆ


รวมทงจะเลาเรองราวและขอคดทพอแมทานอน ๆ ในกลมของเรา

ไดเลาสกนฟงตลอดชวงระยะเวลา 6 ปทผานมา

- และสงทส�าคญทสดคอ เราจะยงคงรกษาเปาหมายทส�าคญไว

นนคอ การคนหาวธในการพดคยสอสารกบเดก โดยคงไวซงการ

ใหเกยรตและการมมนษยธรรมระหวางพอแมกบลก ๆ

หลงจากพดคยกนแลว ความรสกกระอกกระอวนใจทเคยม

เกยวกบการเขยนหนงสอประเภท “คมอ” กจางหายไป นอกจากน เรา

ยงเหนวา ไมวาจะเปนศาสตรหรอศลปแขนงใด ๆ ในโลกน ลวนมหนงสอ

คมอประจ�าวชา แลวท�าไมเราไมเขยนหนงสอขนมาสกเลม ใหเปน “คมอ

แนวทางปฏบตส�าหรบพอแม” ทตองการจะเรยนรวาพวกเขาควรจะ “พด”

กบลกอยางไร เพอทจะใหเดกเชอฟงโดยไมตอตาน และควรจะ “ฟง”

เดกพดอยางไร เพอทจะท�าใหพวกเขาไวใจ พดคยความในใจโดยไมปดบง

ออกมาละ!

และเมอตดสนใจไดแลว เรากเขยนหนงสอเลมนส�าเรจไดอยางรวดเรว ซงเราหวงวาจะสามารถจดสงหนงสอเลมนเปนของขวญใหแกคณกานพลในกรงนวเดล

ไดอานกอนทลก ๆ ของเธอจะโต

อเดล เฟเบอร

เอเลน มาซลช

15

วธอานหนงสอเลมนเพอใหไดประโยชนอยางเตมท

มนออกจะเปนการอวดดไปหนอย หากเราจะเทยวบอก

ใครตอใครวาควรจะอานหนงสอเลมนอยางไร แตเนองจากหนงสอเลมน

เปนหนงสอทเราแตงขนเอง เราจงอยากแนะวาคณควรจะอานมนอยางไร

หลงจากทคณพลกหนาหนงสอไปมาและเหลอบดภาพประกอบจน

พอจะเขาใจเนอหาคราว ๆ แลว ขอใหคณเรมอานตงตนจากบทท 1

และพยายามท�า “แบบฝกหดทบทวนหรอการบาน” ควบคไปดวย ขอให

อดทนตอสงลอใจโดยไมเปดขามแบบฝกหดไปเพอทจะอานแต “เนอหา”

และหากคณมเพอนคอยท�าแบบฝกหดไปพรอม ๆ กนดวย นนจะยงด

ใหญ ซงเราหวงวาคณจะพดคย ถกเถยง และโตแยงกน เพออธบาย

ถงทมาทไปของค�าตอบของคณในแบบฝกหดดวย

นอกจากน เรายงหวงวาคณจะเขยนค�าตอบของคณลงไปในหนงสอ

เลมน ไมวาจะเปนลายมอบรรจงหรอลายมอหวด เพอใหมนกลายเปน

บนทกสวนตวของคณเอง และเมอคณไมพอใจในค�าตอบกอาจจะขดฆา

หรอใชยางลบลบค�าตอบเดมกได ขอเพยงแตใหคณเขยนค�าตอบของคณ

ลงในแบบฝกหดเทานน

เราอยากใหคณคอย ๆ เปดอานหนงสอเลมนอยางพนจพเคราะห

เราสองคนไดใชเวลานบสบปกวาทจะเรยนรทกษะและวธการเหลาน แต

กไมไดหมายความวาคณจะตองใชเวลายาวนานขนาดนน และถาคณคด

วาวธการใดในหนงสอเลมนมประโยชนสามารถน�าไปประยกตใชได ซงอาจ

สรางแรงบนดาลใจใหอยากทจะเปลยนแปลงตวเอง เราแนะน�าวาอยาเรง

รบเปลยนแปลงตวคณหรอทกอยางในทนททนใด แตขอแนะน�าใหคณ

คอยเปนคอยไป เรมเปลยนแปลงตวเองทละเลกทละนอย เพราะการ

เปลยนแปลงทละเลกทละนอยนนงายกวาการเปลยนแปลงในทนททนควน

หลายเทาตว


ดงนน หลงจากทคณอานหนงสอเลมนจบลงหนงบท ขอใหวาง

หนงสอลงและใหเวลาตวเองสกหนงสปดาหในการทดลองเปลยนแปลง

ตวคณตามทก�าหนดไว โดยท�า “แบบฝกหดทบทวนเพอฝกฝนตนเอง

หรอการบาน” กอนทจะเปดไปอานในบทตอไป (จากประสบการณทผานมา เราพบวา ความมวนยในการพยายามลงมอปฏบต และจด

บนทกผลทไดรบจากการฝกฝนตนเอง จะชวยใหคณซมซบทกษะหรอวธการเหลานนไดดยงขน)

และทายสดน ขอชแจงเรองการใชสรรพนาม เราไดพยายามเลยง

ไมใชค�าวา “เขา/เธอ หรอ ครบ/คะ” โดยบางตวอยางกใชตวละครเปน

เดกผชาย ในขณะทบางตวอยางเรากกลาวถงตวละครทเปนเดกผหญง

และหวงวาคณคงไมคดวาจะเขาขางเพศใดเพศหนงมากไปกวากน

คณอาจจะสงสยวาท�าไมบางสวนในหนงสอเลมน ซงเขยนโดย

ผเขยนถงสองคน จงอานดแลวเสมอนวาเปนมมมองของบคคลเพยงคน

เดยว นนเปนเพราะวาเราไมตองการชแจงอยตลอดเวลาวาเรองทก�าลงเลา

อยนนเปนประสบการณของใคร

ทงน เนองจากเราทงสองมความเหนพองกนวาวธการสอสารแบบน

ใชไดผลดกบครอบครวของเราเอง รวมทงครอบครวอน ๆ อกหลายพนครอบครว และนบเปนเกยรตอยางยงทเราจะไดแบงปนประสบการณกบคณผอานอกคนหนงดวย

1วธชวยใหเดกสามารถจดการ

กบอารมณและความรสกของเขาเอง“เมอเรา ‘รบรความรสกของเดก’ นนคอเราก�าลงใหความชวยเหลอ

ครงส�าคญกบเขา ท�าใหเขา ‘ไดรจกตวตนทแทจรงของตวเอง’ และเมอมความชดเจนในตวตนทแทจรงแลว เขากจะมความเขมแขงทจะเผชญหนากบปญหาของตวเองตอไปได”

ตอนท 1ฉนเคยคดวาฉนจะเปนแมทดได จวบจนกระทงถงวน

ทฉนมลกเปนของตวเอง ฉนเคยท�าตวเปนผเชยวชาญทเทยววจารณใคร

ตอใครวาเพราะเหตใดพวกเขาจงมปญหากบลก ๆ จวบจนกระทงถงวนท

ฉนตองเปนคณแมลกสาม

การมชวตอยกบลก ๆ อาจท�าใหเราเหนอยลาจนรสกพายแพในชวต

ทก ๆ เชา ฉนพยายามพร�าบอกกบตวเองวา “วนนจะตองไมเปนอยาง

เมอวานน” แต ทก ๆ เชา เหตการณเดม ๆ กเกดขนซ�าแลวซ�าอก “แม

ท�าไมแมใหพเขามากกวาหนละ”... “นนมนถวยสชมพ หนจะเอาถวยสฟา

นนา”... “โจกชามนดเหมอนกบอวกเลย หนไมกนมนหรอก”... “พเขา

ตอยผมอกแลว”... “ผมยงไมไดแตะตองตวนองเลยนะแม”... “ผมไมกลบ

ไปทหองของผมหรอก แมไมใชเจานายผมสกหนอย”...

เดก ๆ ท�าใหฉนเหนอยแทบขาดใจทกวน และแลววนหนง แมวา

มนจะเปนสงทฉนไมเคยคาดคดมากอนกตาม ฉนไดมโอกาสเขารวม

สมมนากบผปกครองกลมหนง กลมของเรานดพบกนทศนยแนะแนวเดก

ประจ�าชมชน โดยมจตแพทยทานหนงชอ ดร.เฮม จนอตต เปนผน�ากลม



การประชมในบายวนนนนาสนใจอยางยง หวขอในการพดคยคอ

“อารมณและความรสกของเดก” ซงเวลาสองชวโมงไดผานไปอยางรวดเรว

ฉนกลบถงบานพรอมกบแนวคดใหม ๆ และสมดบนทกทเตมไปดวย

ขอคดด ๆ ทแมวาฉนยงไมไดเขาใจมนมากนก

- เมอเดกรสกอยางไร เขากจะแสดงออกมาอยางนน

- เมอเดกรสกด เขากจะประพฤตตวด!

- แลวเราจะชวยใหพวกเขารสกดไดอยางไร

- กโดยการยอมรบความรสกของพวกเขา!

- แตปญหาคอพอแมมกจะไมยอมรบความรสกของลก อยางเชน

- “ลกไมไดรสกอยางนนหรอก”

- “ลกพดอยางนน กเพราะวาลกเหนอยตางหาก”

- “มนไมมเหตผลอะไรทท�าใหลกตองมานงเสยใจเลย”

- การทเราปฏเสธความรสกของเดกอยเสมอ จะท�าใหเขาสบสน

และรสกโกรธ นอกจากน มนยงสอนใหเขา “ไมใหพยายาม

ท�าความรจกกบความรสกของตนเอง” หรอสอนใหเขา “ไม

เชอความรสกของตนเอง”

หลงจากการสมมนาในวนนน ฉนร�าพงกบตวเองวา “บางทพอแม

ทานอนอาจจะเปนอยางท ดร.จนอตต พด แตฉนคดวาฉนไมไดเปนแม

แบบนนหรอก” และจากนน ฉนกเรม หดฟงเสยงของตวเองในเวลาท

ฉนพดกบลก และนคอตวอยางบทสนทนาของครอบครวของฉนในวน

หนง

ลก : “แม หนเหนอย”

ฉน : “ลกจะเหนอยไดยงไง ลกเพงนอนกลางวนมาเองนนา”

ลก : (เสยงดงขน) “กหนเหนอยน!”

191 วธชวยใหเดกสามารถจดการกบอารมณ และความรสกของเขาเอง

ฉน : “ลกไมเหนอยหรอก แคขเซาอยนดหนอย ไปแตงตวไดแลว”

ลก : (เรมโวยวาย) “ไมเอา หนเหนอย!”...

ลก : “แมครบ ในนรอนจงเลย”

ฉน : “อากาศยงเยนอยเลยลก ใสเสอหนาวไวซะ”

ลก : “ไมฮะ ผมรอน”

ฉน : “แมบอกวา ‘ใหใสเสอหนาวไว’”

ลก : “ไมเอา ผมรอน!”...

ลก : “รายการโทรทศนนน นาเบอจงเลยแม”

ฉน : “ไมหรอกลก มนนาสนใจดออก”

ลก : “ไมเหนสนกเลย มนงเงามาก”

ฉน : “มนเปนรายการเพอการศกษาตางหาก”

ลก : “แตหนวามนหวยแตก”

ฉน : “อยามาพดอยางนนกบแมนะ!”...

คณคงพอจะเหนแลวใชมยวาเกดอะไรขน ไมเพยงแตบทสนทนา

ของเราสองคนจะกลายเปนการตอลอตอเถยงเทานน แตฉนยงไดบอกกบ

ลก ๆ ของตวเองซ�าแลวซ�าอกวา ไมใหพวกเขาเชอใน “ความรสกของ

ตนเอง” แตตองเชอใน “ความรสกของฉน”

ครนเมอฉนรตววาก�าลงท�าอะไรอย ฉนกตดสนใจทจะเปลยนแปลง

ตวเองเสยใหม แตกยงไมคอยแนใจนกวาจะตองท�าอยางไร และแลวสง

ทชวยฉนไดมากทสด คอการพยายามเอาใจลกมาใสใจฉน โดยบอกกบ

ตวเองวา “ใหสมมตวาฉนเปนเดกทก�าลงเหนอย หรอ รอน หรอ ก�าลง

เบอหนาย และใหสมมตวาฉนตองการใหผใหญทมความส�าคญตอฉน

มากทสดไดรบรวาฉนก�าลง ‘รสก’ อยางไร”



หลายสปดาหตอมา ฉนพยายามทจะปรบความรสกนกคดวา ‘ฉน

เขาใจวาลกก�าลงประสบกบเหตการณอะไรอย’ และเมอท�าเชนนน ค�าพด

กออกมาไดเองตามธรรมชาต ฉนไมไดใชเทคนคอะไรเลย แคหมายความ

อยางทพดจรง ๆ เมอฉนบอกกบลกวา “ออ ลกยงคงรสกเหนอยอยแมวา

ลกจะเพงนอนไปหยก ๆ” หรอ “แมรสกหนาว แตส�าหรบลกแลว ลกวา

มนรอน” หรอ “แมเหนแลววาลกไมไดสนใจรายการน” เพราะวาทงน

ทงนนเราทงสองไมไดเปนบคคลคนเดยวกน จงยอมทจะมความรสกท

แตกตางกน ไมมคนใดผดคนใดถก เราแครสกนกคดตางกน... กเทานน

เอง

ในไมชา ทกษะวธการพดแบบใหมนของฉนกเรมใชไดผล เหนได

ชดเลยวาขอโตแยงระหวางฉนกบลก ๆ ลดลงไปมากเลยทเดยว แตแลว

อยมาวนหนง ลกสาวของฉนกโพลงขนวา “หนเกลยดคณยาย” ใชแลว

คะ เธอก�าลงพดถงแมของฉนอย ฉนเลยตอบลกไปโดยไมตองคดวา

“นนเปนค�าพดทแยมากเลยนะ” ฉนตะคอกลก “ลกรวาลกไมไดหมายความ

อยางทพดใชมย แมไมอยากไดยนค�าพดอยางนออกมาจากปากลกอก!”

บทสนทนาครงนนสอนใหฉนไดรจกตวเองดขนอกอยาง นนคอ

ฉนสามารถยอมรบความรสกสวนใหญของลก ๆ ได แตถาหากเมอใด

กตามทลกมาพดอะไรทท�าใหฉน “โกรธหรอรอนใจ” ขนมา ฉนกจะ

หนกลบไปใชวธการพดแบบเดม ๆ ทนท

และนบจากนนเปนตนมาฉนกไดเรยนรวาปฏกรยาของฉนทมตอ

ค�าพดของลกนไมไดเปนเรองผดปกต ซงในหนาตอ ๆ ไปน คณกจะได

อานตวอยางบทสนทนาทเดก ๆ มกจะพดออกมา แลวน�าไปสการปฏเสธ

ของพอแมอยางทนททนควน ดงนน ขอใหอานตวอยางบทสนทนาตอไป

น และจดบนทกวา คณคดวาพอแมจะพดอยางไร หากเขาก�าลงปฏเสธ

ความรสกของลกของเขา


1. ลก : “ผมไมชอบนองคนใหมเลย”

พอ (พดปฏเสธความรสกของลก) : ________________________

___________________________________________

___________________________________________

2. ลก : “งานวนเกดของหนงเงาจงเลย” (ลกบนหลงจากทคณพยายาม

อยางเตมทเพอจดงานวนเกดทประทบใจใหเขาในวนนน)

แม (พดปฏเสธความรสกของลก) : ________________________

___________________________________________

___________________________________________

3. ลก : “ผมไมอยากจะใสเหลกดดฟนอกตอไปแลว มนเจบ ผม

ไมสนหรอกวาหมอฟนจะพดวาอะไร”

แม (พดปฏเสธความรสกของลก) : ________________________

___________________________________________

___________________________________________

4. ลก : “หนโมโหมากเลย แคหนไปโรงยมสายเพยงสองสามนาท

คณครกไลหนออกจากทมแลว”

พอ (พดปฏเสธความรสกของลก) : ________________________

___________________________________________

___________________________________________

คณอาจจะเขยนตอบวา

- “ไมจรงหรอก พอรวาลก ๆ ในใจแลวลกรกนองมากแคไหน”

- “ลกพดอะไรออกมานะ งานเลยงนนสนกมากเลยนะ ไหนจะ

ไอศกรม ไหนจะเคกวนเกด แลวยงมลกโปงอก ดละ ถางน

ตอไปนแมจะไมจดงานวนเกดใหลกอกแลว”



- “จะเจบอะไรกนหนกหนา แมเสยเงนคาท�าฟนของลกไปเปน

หมนแลวนะ ยงไงลกกจะตองใสเหลกดดฟนนน ไมวาลกจะ

ชอบมนหรอไมกตาม”

- “ลกไมมสทธทจะไปโกรธครเขา มนเปนความผดของลกเองนะ

ลกควรจะไปใหตรงเวลาตางหาก”

วธการพดขางตนนหลดออกมาจากปากพอแมอยางเรา ๆ ไดอยาง

งายดาย แตลองใครครวญดสวาเดก ๆ จะรสกอยางไรถาเขาถกปฏเสธ

ความรสก และเพอใหคณมมมมองอกดานหนง ขอใหคณลองท�า

แบบฝกหดตอไปนด เพอทจะใหคณไดเขาใจวา “การถกปฏเสธความ

รสก” นนมนท�าใหคนเรารสกอยางไร

เมอถกปฏเสธความรสกคนเราจะรสกอยางไร

ขอใหคณลองจนตนาการวาก�าลงอยในทท�างาน จ ๆ

เจานายของคณกขอใหท�างานพเศษชนหนงให โดยทเขาตองการใหคณ

ท�างานชนนนใหเสรจภายในเยนวนนน คณกตงใจทจะจดการกบงานนน

ทนท แตบงเอญวาวนนนมเรองฉกเฉนเขามาใหตองแกปญหาตลอดทงวน

จนท�าใหคณลมงานส�าคญชนนนไปเลย วนนนมเรองวนวายมากเสยจน

ตวคณเองแทบจะไมมเวลาแมแตจะไปออกทานขาวกลางวนดวยซ�าไป

ในขณะทคณและเพอนรวมงานก�าลงเตรยมตวจะกลบบาน เจานาย

กเดนตรงเขามาหา และถามถงงานทไดมอบหมายใหไว คณพยายาม

อธบายวาวนนนทงวนคณมงานยงมากเพยงใด แตเจานายกลบพดขด

จงหวะดวยเสยงอนดงขนมาอยางอารมณเสยตอหนาเพอนรวมงานของคณ

วา “ผมไมสนใจขอแกตวใด ๆ ทงสน คณคดวาผมจายคาจางคณมา

เพอท�าอะไร ใหมานงแชกนทงวนอยางนนหรอ!” และในขณะทคณ


พยายามจะเอยปากอธบาย เขากลบพดขนวา “หบปากซะ!” และเดน

จากไปอยางไมแยแส

เพอนรวมงานของคณแสรงท�าเปนไมรไมเหนเหตการณทเกดขน

คณเกบขาวของเสรจสรรพกเดนออกจากทท�างาน แตยงคงรสกแยมาก ๆ

กบเหตการณทเกดขนและรสกอยากจะระบาย ในระหวางทางกลบบานนน

คณไดเจอเพอนอกคนหนง จงเลาเหตการณทเกดขนใหเพอนคนนฟง

และเพอนของคณพยายามทจะ “ชวยเหลอ” ดวย “วธการพด” ในแบบ

ตาง ๆ 8 แบบ

เพอเปนการทดสอบความรสกของคณจากการชวยเหลอของเพอน

ของคณดวยวธการพดทง 8 แบบ ขอใหคณอานค�าพดของเพอนตาม

ตวอยางขางลางน และใหลอง “ฟงเสยงในใจ” ของตวคณเองวา คณ

รสกอยางไรตอค�าพดของเพอนคนน จากนนใหจดบนทก “ความรสก

ของคณ” ลงไปในแบบฝกหด (ค�าตอบส�าหรบแบบฝกหดนไมมถกหรอ

ผด ขอเพยงแคใหคณเขยนใหชดเจนวาคณรสกอยางไรกพอ)

1. แบบ “ปฏเสธความรสก” : “ไมมเหตผลอะไรทเธอตองมานงรสก

เสยใจกบเหตการณทเกดขน มนเปนเรองไรสาระทจะมารสกแบบ

น เธออาจจะแครสกเหนอย และก�าลงท�าเรองเลกใหเปนเรองใหญ

ซะมากกวา มนคงไมไดแยอยางทเธอรสกขนาดนนหรอก นา...

ยมหนอยนะ เวลาทเธอยม เธอดดกวานตงเยอะ”

ใหเขยนความรสก วาคณรสกอยางไร : _______________________

_________________________________________________

_________________________________________________

2. แบบ “นกปรชญา” : “ลองคดดส ชวตกเปนอยางนแหละ เรองท

เกดขนกบชวตมกจะไมเหมอนกบสงทเราอยากใหมนเปน เธอควร

จะรจกทจะปลอยวางนะ โลกนนะ ไมมอะไรสมบรณแบบหรอก”




_________________________________________________

_________________________________________________

3. แบบ “ใหค�าแนะน�า” : “ฉนคดวาเธอควรจะท�ายงไงรมย พรงน

เชานะ เธอควรเดนตรงไปทหองท�างานของเจานาย และบอกกบ

เขาตรง ๆ วา ‘ฉนผดไปแลว’ จากนนกนงกมหนากมตาท�างาน

ชนทเธอละเลยไปในวนนใหเสรจ อยาไปเสยเวลากบเรองฉกเฉน

เลก ๆ นอย ๆ พวกนน และถาเธอยงฉลาดพอแลวไมอยากโดน

ไลออกจากงานละก เธอกคงจะไมท�าใหเหตการณอยางนเกดขนอก”


_________________________________________________

_________________________________________________

4. แบบ “ตงค�าถาม” : “ไหนเธอลองบอกหนอยซวาเจาเรองฉกเฉนท

ท�าใหเธอถงกบลมงานชนส�าคญทเจานายมอบหมายมานนมนเปน

เรองอะไรกนหนกกนหนา เธอไมรหรอวาเจานายจะโกรธแคไหนถา

เธอท�างานทเขาสงไวไมเสรจนะ เคยมเหตการณแบบนเกดขนมา

กอนหรอเปลา แลวท�าไมเธอถงไมเดนตามเขาไปเพอพยายาม

อธบายใหเขาฟงอกครงละ”


_________________________________________________

_________________________________________________

5. แบบ “เถยงแทนเจานาย” : “ฉนพอจะเขาใจเจานายของเธอนะวา

เขารสกยงไง เขาคงจะไดรบแรงกดดนอยางมาก นบวาเธอโชคด

มากนะทเขาไมอารมณเสยใสเธอบอย ๆ นะ”



_________________________________________________

_________________________________________________

6. แบบ “เสยอกเสยใจกบเหตการณทเกดขน” : “โถ ชางนาสงสาร

อะไรอยางน มนเปนเรองทแยมากเลยสนะ ฉนรสกเสยใจในสงท

เกดขนซะจนอยากจะรองไหไปกบเธอดวย”


_________________________________________________

_________________________________________________

7. แบบ “จตแพทยสมครเลน” : “เธอเคยคดมยวา สาเหตทแทจรง

ทเธอมานงเสยใจกบเหตการณทเกดขนนน เปนเพราะวาเจานาย

ของเธอเปนตวแทนของคณพอของเธอในอดต เมอตอนเปนเดก

เธออาจจะเคยกงวลวาไดท�าอะไรบางอยางใหพอไมพอใจ และตอน

ทเธอถกเจานายตอวา มนเลยท�าใหความรสกกลวจากการถกปฏเสธ

ทเธอเคยมเมอในอดตนนหวนกลบคนมาอกครง ใชมยละ”


_________________________________________________

_________________________________________________

8. แบบ “เขาอกเขาใจ” : “โห ฟงดแลววามนเปนประสบการณท

เลวรายมากเลยนะ ไหนจะตองโดนต�าหนตอหนาคนอน ทง ๆ ท

ตองท�างานเครยดมาทงวน มนยากทจะท�าใจเนอะ”


_________________________________________________

_________________________________________________



แบบฝกหดขางตน คอการส�ารวจ “ปฏกรยาและความรสกของ

ตวคณเอง ทมตอวธการพดแบบตาง ๆ ทคนโดยทวไปมกจะใชพดกน”

ฉนขอเลาใหคณฟงบางวา ตวฉนเองมปฏกรยาหรอรสกอยางไรในเวลาท

ฉนเสยใจหรอเศราใจ สงสดทายทฉนตองการรบฟงคอ ค�าพดประเภท

ท “คอยแตจะใหแนะน�า” “ค�าพดเชงปรชญา” “ค�าพดทเปนการวนจฉย

เชงจตวทยา” หรอ “ค�าพดทเถยงแทนคนอน” ค�าพดประเภทเหลาน

ท�าใหฉนรสกแยลงยงกวาเดม ในขณะทค�าพดในท�านอง “เสยใจใน

เหตการณทเกดขน” ท�าใหฉนรสกหมดศรทธาตนเอง

สวนค�าพดแบบ “ตงค�าถามกบฉน” มแตท�าใหฉนรสกอยากจะ

ปองกนตนเอง และสงทนาโมโหทสด คอค�าพดแบบ “ปฏเสธความรสก

ของฉน” คอการทมใครมาบอกกบฉนวา มนไมมเหตผลอะไรทจะรสก

อยางทฉนก�าลงประสบอย ปฏกรยาของฉนตอค�าพดแบบตาง ๆ ขางตน

เหลานคอ “ชางมนเถอะ ฉนไมรวาจะเลาใหพวกเขาฟงอกตอไปท�าไม”

แตถาหากมใครสกคน “รบฟงฉนอยางตงอกตงใจ” หรอใครสก

คน ”เขาใจถงความเจบช�าน�าใจ” และเปดโอกาสใหฉน “ไดพดถงสง

ทก�าลงรบกวนจตใจของฉน” ฉนคงจะรสกดขน หายสบสน และสามารถ

จดการกบความรสกและปญหาตาง ๆ ของตวเองได

มนท�าใหฉนบอกกบตวเองวา “อนทจรง เจานายกมกจะเปนคน

มเหตมผลนะ ฉนวาฉนควรทจะท�างานชนนนใหเสรจทนททเขาขอมา

แตกยอมรบไมไดกบสงทเขาท�ากบฉนในวนน ดละ พรงนฉนจะเขาไป

ทท�างานแตเชา และท�างานชนนนใหเสรจเปนงานแรก และตอนทฉน

น�างานไปสงมอบใหกบเจานาย ฉนจะบอกใหเขาไดรบรวาฉนรสกเสยใจ

ทเขามาพดกบฉนอยางนน และฉนจะบอกกบเขาวาตงแตนเปนตนไป

ถาเขาตองการจะวพากษวจารณฉน กควรทจะคยกนเปนการสวนตว”


ส�าหรบลกของเราแลว กระบวนการดงกลาวนกไมไดแตกตาง

อะไรนก พวกเขาเองกสามารถชวยเหลอตนเองได หากมคนคอยรบฟง

และตอบสนองเขาดวยความเหนอกเหนใจ!

อยางไรกตาม ค�าพดของพอแมทแสดงถงความเขาอกเขาใจ เพอ

ใหเดกสามารถจดการกบความรสกของตวเขาเองไดนนมนไมงาย และมก

จะไมไดออกมาตามธรรมชาต เพราะมนไมไดเปนสวนหนงของ “ภาษา

แม” ของพวกเรา ทงนเพราะพวกเราเตบโตขนมาพรอม ๆ กบความ

ชนชาในการถกปฏเสธความรสกจากคณพอคณแมของเราในอดตนนเอง

ดงนนเราจงจ�าเปนตอง “เรยนรและฝกฝน” ทกษะและวธการพดเชนน

เพอทจะท�าใหมนคลองแคลวและเปนธรรมชาต จากความรสกภายใน

ของเราไดดยงขน

หวขอตอไปนคอ วธทจะชวยใหเดกสามารถจดการกบอารมณและ

ความรสกของเขาได

ทกษะและวธการทจะชวยใหเดกสามารถจดการกบอารมณและความรสกของเขาเองได

1. ฟงเขาดวยความตงอกตงใจ

2. แสดงอาการรบรในความรสกของเขา ดวยค�าพดประเภท

“โถ” “อมมม...” หรอ “เขาใจละ...”

3. ก�าหนด “ชอ” ใหกบความรสกของเขาทก�าลงเกดขน

4. ยอมใหเขาไดสมความปรารถนาตามจนตนาการของเขา

ในหนาถดไปน คณจะไดเหนขอแตกตางระหวาง “ทกษะวธการ

ใหม” น กบ “วธการเดม ๆ” ทพอแมมกจะตอบสนองตอลกในยามท

เขาก�าลงเศราใจ

28 ตวอยางทดลองอาน

àÍÃÔ¤µ‹ÍÂ¼Á¤ÃÑº ¾‹Í... ä´ŒÂÔ¹·Õè¼Á¾Ù´ÁÑéÂ

àÅ‹Òµ‹Íä»ÊÔ ¾‹Í¡ÓÅÑ§¿˜§ÍÂ‹Ù

¼Á¡çàÅÂµ‹ÍÂà¢Ò¡ÅÑº áÅŒÇà¢Ò¡çµ‹ÍÂ¼ÁÍÕ¡ ... ¾‹Í¡ÓÅÑ§¿˜§ÍÂ‹Ù

ËÃ×Íà»Å‹Ò

¿˜§ÊÔ ¾‹Íä´ŒÂÔ¹ ·Ø¡¤Ó¾Ù´¢Í§ ÅÙ¡àÅÂ

äÁ‹àÅÂ ¾‹ÍäÁ‹ä´Œ¿˜§¼ÁàÅÂ!

¿˜§ÍÂ‹Ù ¾ ‹Í¿˜§ÅÙ¡ä»¾ÃŒÍÁ æ ¡Ñº´Ù·ÕÇÕä»ä´Œ äË¹àÅ‹Òµ‹Í«Ô

àÎŒÍ!ª‹Ò§ÁÑ¹à¶ÍÐ

29

àÍÃÔ¤µ‹ÍÂ¼Á¤ÃÑº ¾‹Í... ä´ŒÂÔ¹ ·Õè¼Á¾Ù´ÁÑéÂ

¼Á¡çàÅÂµ‹ÍÂà¢Ò¡ÅÑº áÅŒÇà¢Ò¡çµÕ¼ÁÍÕ¡ áÃ§¡Ç‹Òà¡‹Ò´ŒÇÂ à¢Òà»š¹à´ç¡¹ÔÊÑÂ äÁ‹´ÕàÅÂ

¾‹ÍÃŒÙÍÐäÃÁÑéÂ µ‹Íä»¹Õé ¼Á¨ÐàÅ‹¹¡Ñºá´¹¹Õè à¾ÃÒÐà¢ÒäÁ‹à·ÕèÂÇ äÅ‹µ‹ÍÂã¤Ãµ‹Íã¤Ã


ÅÙ¡á¹‹ã ¹ÐÇ‹ÒÅÙ¡äÁ‹ä´Œ·ÓÁÑ¹ËÒÂ!ÁÕ¤¹¢âÁÂ´Ô¹ÊÍ

ÊÕá´§á·‹§ãËÁ‹¢Í§Ë¹Ùä»

Ë¹ÙäÁ‹ä´Œ·ÓËÒÂÁÑ¹ÂÑ§ÍÂ‹Ùº¹âµÐÍÂ‹ÙàÅÂ µÍ¹·ÕèË¹Ùà´Ô¹ä»à¢ŒÒËŒÍ§¹éÓ!

ÅÙ¡¡çÃŒÙÇ‹Ò à¤ÂÁÕ¤¹ÁÒËÂÔº¢Í§ÅÙ¡ä» ¹Õè äÁ‹ãª‹ ¤ÃÑé§áÃ¡¹Õè¹Ò áÁ‹ºÍ¡ÅÙ¡ÍÂ‹ÙàÊÁÍàÅÂãª‹äËÁãËŒà¡çº¢Í§ÁÕ¤‹Ò¢Í§ÅÙ¡äÇŒã¹âµÐ ÊÔè§·Õèà»š¹»˜ËÒÊÓËÃÑºÅÙ¡¤×ÍÅÙ¡äÁ‹à¤Â¿˜§·ÕèáÁ‹¾Ù´àÅÂ!

àÍÍ´Õ ...áÁ‹äÁ‹µŒÍ§ÁÒÂ‹Ø§¡ÑºË¹ÙáÅŒÇ !

ÍÂ‹ÒÁÒ¾Ù´ÍÂ‹Ò§¹Õé¡ÑºáÁ‹¹Ð!

¹Ñè¹ÊÔ áÅŒÇÅÙ¡¨Ð ¤Ò´ËÇÑ§ÍÐäÃ ã¹àÁ×èÍ ÅÙ¡à·ÕèÂÇÇÒ§¢Í§ ·Ôé§äÇŒà¡Å×èÍ¹¡ÅÒ´

31

àËÃÍ Ë¹ÙÇÒ§ÁÑ¹ÍÂ‹Ùº¹âµÐµÍ¹·ÕèË¹Ùà´Ô¹ä»à¢ŒÒËŒÍ§¹éÓ ¤§ÁÕ ã¤ÃºÒ§¤¹ÁÒËÂÔºä»

áÁ‹àËç¹´ŒÇÂ...

ÁÕ¤¹¢âÁÂ´Ô¹ÊÍÊÕá´§á·‹§ãËÁ‹¢Í§Ë¹Ùä»

Í×ÁÁÁ...

¹Õèà»š¹¤ÃÑé§·ÕèÊÒÁáÅŒÇ¹Ð·ÕèË¹Ù¶Ù¡¢âÁÂ´Ô¹ÊÍ

¹Ñè¹ÊÔ! ...Ë¹ÙÃŒÙáÅŒÇÅÐ µÑé§áµ‹¹Õéà»š¹µŒ¹ä» ¶ŒÒË¹ÙÍÍ¡¨Ò¡ËŒÍ§ Ë¹Ù¨Ð«‹Í¹´Ô¹ÊÍäÇŒã¹âµ�Ð


ÍÂ‹ÒàÊÕÂãä»àÅÂ ÅÙ¡ÃÑ¡

àµ‹Ò¢Í§Ë¹ÙµÒÂáÅŒÇàÁ×èÍàªŒÒ¹ÕéÁÑ¹ÂÑ§´Õ æ ÍÂ‹ÙàÅÂ

ÍÂ‹ÒÃŒÍ§äËŒ¹‹ÒÅÙ¡ ÁÑ¹¡çá¤‹àµ‹ÒµÑÇà´ÕÂÇàÍ§

á§! á§!

äÁ‹àÍÒ Ë¹ÙäÁ‹ÍÂÒ¡ä´Œàµ‹ÒÍÕ¡µÑÇ!

¹Õè µÍ¹¹ÕéÅÙ¡àÃÔèÁ ·ÓµÑÇäÁ‹ÁÕàËµØ¼Å áÅŒÇ¹Ð!

ËÂØ´ÃŒÍ§äËŒà´ÕëÂÇ¹Õé¹Ð à´ÕëÂÇ¾‹Í¨Ð«×éÍàµ‹ÒãËŒÅÙ¡ãËÁ‹ÍÕ¡µÑÇ¹Ö§

33

¨ÃÔ§àËÃÍ ¹‹Ò»ÃÐËÅÒ´ã ÁÒ¡ æ àÅÂ¹Ð!

ÁÑ¹à»š¹à¾×èÍ¹ ¢Í§Ë¹Ù

ÅÙ¡ãÊ‹ã ¡Ñºà ŒÒàµ‹Ò¹ŒÍÂ ¹Ñè¹ÁÒ¡ æ àÅÂ¹Ð

àµ‹Ò¢Í§Ë¹ÙµÒÂáÅŒÇ àÁ×èÍàªŒÒ¹ÕéÁÑ¹ÂÑ§´Õ æ ÍÂ‹ÙàÅÂ

ÁÑ¹à»š¹àÃ×èÍ§ '¹‹ÒàÈÃŒÒ'·ÕèµŒÍ§ÊÙÞàÊÕÂà¾×èÍ¹ ä»à¹ÍÐ

Ë¹ÙÊÍ¹ãËŒÁÑ¹àÅ‹¹ÍÐäÃä´ŒµÑé§ËÅÒÂÍÂ‹Ò§

ÅÙ¡¡Ñºà ŒÒàµ‹Ò¹ŒÍÂà¤ÂàÅ‹¹Ê¹Ø¡´ŒÇÂ¡Ñ¹

Ë¹ÙãËŒÍÒËÒÃÁÑ¹ ·Ø¡ÇÑ¹àÅÂ...


áÁ‹à¾Ôè§ºÍ¡ÅÙ¡ä»ËÂ¡ æ Ç‹Ò àÃÒäÁ‹ÁÕ«ÕàÃÕÂÅÂÕèËŒÍ¹Õé·ÕèºŒÒ¹ àÃÒäÁ‹ÁÕ¹‹Ð ÅÙ¡

¼Á¨ÐàÍÒâ·ÊµÕé ¤ÃÑé¹ªÕè!

¼Á¨ÐàÍÒ¹Õè¹Ò!¼Á¨ÐàÍÒ!

äÁ‹àÍÒ!

·ÓäÁÅÙ¡¶Ö§ä´Œ·ÓµÑÇà»š¹à´ç¡·ÒÃ¡ÍÂ‹Ò§¹Õé¹Ð!

¡Ô¹¹Ô¿µÕé ¤ÃÔÊ»‚ ¡çáÅŒÇ¡Ñ¹

35

áÁ‹¡çÍÂÒ¡ãËŒàÃÒÁÕ«ÕàÃÕÂÅÂÕèËŒÍ¹ÕéÍÂ‹Ù·ÕèºŒÒ¹

¼ÁÍÂÒ¡¡Ô¹ ¹Õè¹Ò!

ä´ŒàÅÂÅÙ¡

¼Á¨ÐàÍÒâ·ÊµÕé ¤ÃÑé¹ªÕè!

áÁ‹ÃŒÙÇ‹ÒÅÙ¡ÍÂÒ¡¡Ô¹ÁÑ¹ÁÒ¡á¤‹äË¹

¼ÁÍÂÒ¡¨Ð¡Ô¹à´ÕëÂÇ¹ÕéàÅÂ

áÁ‹¡çÍÂÒ¡ÁÕÁ¹µÇÔàÈÉ ¨Ðä´ŒàÊ¡à ŒÒâ·ÊµÕé ¤ÃÑé¹ªÕè¡Å‹Í§ÂÑ¡ÉÁÒãËŒÅÙ¡ä´Œ¹ÐºÑ´¹Õé

´ÕÁÒ¡¤ÃÑºáÅŒÇ¼Á¡çÍÂÒ¡¨Ð¡Ô¹¹Ô¿µÕé ¤ÃÔÊ»‚´ŒÇÂ¹Ô´Ë¹‹ÍÂ



ทกลาวมาขางตน คอ ทกษะและวธการทเปนไปได 4 วธ ท

สามารถชวยเยยวยาเดกทก�าลงเศราเสยใจใหมความรสกทดขน นนคอ

หนง โดยการรบฟงเดกดวยความตงอกตงใจ สอง รบรความรสกของ

เขาดวยค�าพดทคลอยตามเขา สาม ก�าหนด “ชอ” ใหกบความรสก

ของเขา และส ยอมใหเดกไดสมความปรารถนาในจนตนาการของเขา

อยางไรกตาม สงทส�าคญเหนอค�าพดใด ๆ กคอ “ทศนคตของเรา“

ถาเราไมมทศนคตท “เหนอกเหนใจ” แลวละก ไมวาเราจะพดอะไรออก

มา เดกกจะรสกไดวาเราเสแสรง หรอไมกรสกวาเราก�าลงพยายามจะ

ควบคมเขา ค�าพดของเราจะสอไดตรงถงจตใจของเดก กตอเมอค�าพด

ประโยคนนอบอวลไปดวยความรสกทเหนอกเหนใจอยางแทจรง

จากวธการพดทง 4 วธทแสดงไวในภาพประกอบนน วธทยาก

ทสดดเหมอนจะเปนการทเราตองรบฟงค�าพดของเดกทเตมไปดวยอารมณ

ความรสก และหา “ชอ” ทเหมาะสมกบความรสกของเขานนเพอบอก

กบเขา เราจ�าเปนตองฝกฝนและตงใจฟงอยางมาก เพอทจะพยายามเขาใจ

วาสงทเดกก�าลงพดอยนนมนยอะไรแฝงอยบาง และเพอทเราจะไดก�าหนด

“ชอ” ใหกบอารมณของเดกไดถกตอง สงทตองตระหนกคอ เราก�าลง

สอนเดกใหรจกค�าศพทใหม ๆ ทตรงกบความรสกในใจของเขา เมอเขา

รจกค�าศพทเหลาน ในไมชา เขากจะสามารถจดการกบอารมณของ

ตวเองได

แบบฝกหดตอไปน เปนประโยคอก 6 ประโยคทเดกคนหนงอาจ

จะพดกบพอแมของตน ใหอานแตละประโยคอยางชา ๆ และพจารณา

เพอหา...

1. ค�าศพทหนงค�าหรอสองค�าท “อธบาย” ถงความรสกของเดก

2. ค�าพดประโยคหนงทคณจะพดกบเดก เพอแสดงใหเขาเหน

วาคณ “เขาอกเขาใจ” เขา


วธแสดงการรบรถงอารมณและความรสกของเดก

สงทเดกพดค�าศพททอธบาย

ถงความรสกเดก

ประโยคค�าพดทแสดงถง

ความเขาอกเขาใจเขา (โดยไมตงค�ำถำมหรอใหค�ำแนะน�ำ)

ตวอยาง : “คนขบ

รถเมลตะคอกใสหนา

ผม และทกคนในรถ

กหวเราะเยาะผม”

อบอายขายหนา “มนท�าใหลกรสก ‘อบอาย’

มากเลยสนะ” หรอ “ฟงแลว

มนนา ‘อบอายขายหนา’ มาก

เลยซทา”

1.“ผมอยากจะชก

หนาเจาไมเคลให

ดงหกเลย”

_______________ ___________________________

___________________________

___________________________

2.“แคฝนตกปรอย ๆ

ครกไมยอมใหเรา

ไปทศนศกษาแลว

ครนงเงามากเลย”

_______________ ___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

3.“แมรเชญหนไป

งานเลยงของเธอ

แตหนไมแนใจ”

_______________ ___________________________

___________________________

___________________________

4.“ผมไมเขาใจเลย

วาท�าไมคณครถง

ชอบสงการบาน

เปนกองพะเนน

ใหพวกเราท�าทก

เสารอาทตย”

_______________ ___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

___________________________

อเดล เฟเบอร์ เอเลน มาซลิช...เข ยนโดย : ADELE Faber and elaine mazlish แปลและเร ยบเร ยงโดย

Documents