Top Banner
เอกสารวิชาการ เอกสารวิชาการ การศึกษาเชิงเปรียบเทียบยุทธศาสตร เร�่อง การศึกษาเชิงเปร�ยบเทียบยุทธศาสตร ความมั่นคงของประเทศมหาอำนาจ กรณีศึกษา สาธารณรัฐประชาชนจีน และสหรัฐอเมร�กา
161

A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

Aug 19, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ

เอกสารวชาการ การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำนาจ กรณ

ศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง

เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐โทร. ๐๒-๒๗๕-๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org

Page 2: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สงวนลขสทธตาม พ.ร.บ. การพมพ พ.ศ.๒๕๓๗© ลขสทธภาษาไทยเปนของศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศอยางถกตองตามกฎหมาย

ผอำนวยการ : พลตร อภศกด สมบตเจรญนนทรองผอำนวยการ : พนเอก กตต คงสมบต : พนเอก อรรคเดช ประทปอษานนทหวหนาโครงการ : พนเอก นรจ ดวงปญญารองหวหนาโครงการ : นาวาอากาศเอกหญง จฬารตน เพชรวเศษ : พนเอก สทศน ครำในเมองนกวจย : นางสาว ชญานสา รตสทธกล คณะวจย : เรอโทหญง นนทยา ทองคณารกษ นางสาว ธาราทพย กลยาณมตรพสจนอกษร : พนตรหญง เฉลยว เหมหงษ จาเอก สามภพ ศรอกษร จาอากาศโท ชาญชย วงวงค นาง ชตนธร เหมแกว นาง กญจนพร มหาวรากร

ขอมลทางบรรณานกรมของสำนกหอสมดแหงชาต

National Library of Thailand Cataloging in Publication Data

เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของ

ประเทศมหาอำนาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

พมพครงท ๑ – กรงเทพฯ จำนวน ๕๐๐ เลม ISSN ๐๘๕๘-๘๗๕๑ ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ, ๒๕๖๑ จำนวน ๑๕๐ หนา

จดพมพโดย กองศกษาวจยทางยทธศาสตรและความมนคง ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐ โทร. ๐ ๒๒๗๕ ๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org

Page 3: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

Page 4: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 5: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

ค�ำน�ำ

ในอนาคตสภาวะแวดลอมของระบบการเมองโลกจะแปรเปลยนเปนหลายขว

อ�านาจมากขนและมมหาอ�านาจทางเศรษฐกจเปนตวแสดงหลกโดยเฉพาะระหวาง

จนและสหรฐฯซงจนไดมแนวทางการบรหารประเทศแบบเปดกวาง(opening-up)

และพรอมรวมมอในทกดานแบบทกฝายไดประโยชน ขณะทสหรฐฯ ม งเนน

การรกษาผลประโยชนใหกบประชาชนชาวอเมรกนกอนเหนอสงอนใดและไมปฏเสธ

ทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตรแตตองอยบนเงอนไขทเปนประโยชนกบสหรฐฯ

ในการน ศนยศกษายทธศาสตรจงไดจดท�าเอกสารวชาการดานความมนคง

เรอง “การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

: กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา” โดยไดรวบรวมเนอหา

อนประกอบไปดวยความมนคงแหงชาตความมนคงระหวางประเทศความรเบอง

ตนเกยวกบยทธศาสตรและ (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง

แหงชาตของไทยในปจจบน นอกจากน ยงไดศกษายทธศาสตรความมนคง

สาธารณรฐประชาชนจน (พ.ศ.๒๕๖๓ – ๒๕๙๓) และ ยทธศาสตรความมนคง

สหรฐอเมรกา (ธนวาคมพ.ศ. ๒๕๖๐) แลวน�ามาเปรยบเทยบความแตกตางของ

ทงสองยทธศาสตรภายใตองคประกอบของยทธศาสตร รวมถงผลกระทบทคาดวา

จะเกดขนกบประเทศไทยจากยทธศาสตรของมหาอ�านาจทงสองประเทศ

ตลอดจนจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบายใหกบกองทพไทยในการเตรยมพรอมรบมอ

กบบทบาทและจดยนของมหาอ�านาจทงสอง เพอใหหนวยงานดานความมนคงท

เกยวของสามารถน�าไปด�าเนนการก�าหนดเปนนโยบาย ยทธศาสตร และแผนงาน

เพอเปนแนวทางการปฏบตของกองทพไทยในการตอบสนองตอภารกจปองกน

ประเทศและคงไวซงการรกษาผลประโยชนของชาตตอไป

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ

Page 6: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 7: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญ

ค�ำน�ำ หนำ

สวนท๑บทน�ำ ๑

๑.๑ความเปนมาและความส�าคญของปญหา ๓

๑.๒ วตถประสงคการศกษา ๖

๑.๓ขอบเขตการศกษา ๖

๑.๔ วธการด�าเนนการศกษา ๗

๑.๕กรอบการศกษา ๙

๑.๖ผลทไดรบจากการศกษา ๑๐

สวนท๒วรรณกรรมทเกยวของ ๑๑

๒.๑ความมนคงแหงชาต(NationalSecurity) ๑๓

๒.๒แนวคดเรองความรวมมอเพอความมนคงระหวางประเทศ ๑๕

๒.๓ยทธศาสตรตวแบบพนฐานและองคประกอบในการ ๑๘

จดท�ายทธศาสตร

๒.๔ (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง ๒๙

แหงชาตของไทย(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)

สวนท๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ ๓๓

๓.๑ ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจน ๓๖

(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)(China’sNational

SecurityStrategy:2020-2050)

๓.๑.๑ ระบบการเมองของจนตอการก�าหนด ๓๗

นโยบายความมนคง

๓.๑.๒ ยทธศาสตรความมนคงของผน�าจนรนท๕ ๔๒

๓.๑.๓ กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคง ๔๙

ระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

Page 8: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๓.๒ ยทธศาสตรความมนคงสหรฐอเมรกา(ธนวาคมพ.ศ.๒๕๖๐) ๕๙

(NationalSecurityStrategy:December2017)

๓.๒.๑ การตรวจสอบสภาวะแวดลอมความมนคง ๖๑

ของสหรฐอเมรกา

๓.๒.๒ กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตร ๖๒

ความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา

(ธนวาคมค.ศ.๒๐๑๗)

สวนท๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของ ๗๑

ประเทศมหำอ�ำนำจ:กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจน

และสหรฐอเมรกำ

๔.๑กรณเปรยบเทยบยทธศาสตรมหาอ�านาจในบรบท ๗๓

ความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนVSสหรฐอเมรกา

๔.๒ผลกระทบของยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ ๙๖

๔.๒.๑ ระดบโลก ๙๗

๔.๒.๒ ระดบภมภาค ๑๐๐

๔.๒.๓ ประเทศไทย ๑๐๓

สวนท๕บทสรปและขอเสนอแนะ ๑๐๙

๕.๑บทสรป ๑๑๑

๕.๒ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๑๑๓

บรรณำนกรม ๑๑๕

ภำคผนวก ๑๒๓

Page 9: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญภำพ

ภำพท หนำ

๑ แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบ ๒๐

BartlettModel

๒ แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบ ๒๒

LloydModel

๓ ล�าดบชนของยทธศาสตร ๒๓

๔ ความเชอมโยงนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง ๓๑

แหงชาตกบยทธศาสตรชาต๒๐ป(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๗๙)

(ดานความมนคง)และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

๕ ผน�าจนทง๕รนกบธรรมนญของพรรคคอมมวนสต ๔๐

(CommunistPartyofChinaCharter)

๖ โครงสรางของพรรคคอมมวนสตจนในการประชมสมชชา ๔๑

พรรคแหงชาตสมยท๑๙

Page 10: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 11: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สำรบญตำรำง

ตำรำงท หนำ

๑ เปรยบเทยบผลประโยชนแหงชาต(NationalInterest) ๗๔

วสยทศน(Vision)เปาหมาย(Goals)และวตถประสงค

ความมนคงแหงชาต(NationalObjectives)หรอจดมงหมาย

ทางยทธศาสตร(StrategicEnd)ของประเทศสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐฯ

๒ เปรยบเทยบกรอบแนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร ๗๘

(StrategicWay)ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจน

และสหรฐฯเพอใชในการบรหารประเทศของประเทศ

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

๓ เปรยบเทยบกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร(StrategicMean) ๘๖

หรอเครองมอในการด�าเนนนโยบายเพอใชในการบรหารประเทศ

ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

๔ สรปผลกระทบยทธศาสตรมหาอ�านาจระหวางจนvsสหรฐฯ ๑๐๘

ประจ�าป2018ในบรบทความมนคงระดบโลกระดบภมภาค

และประเทศไทยภายใตกรอบDIMEModel

Page 12: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 13: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๑บทน�ำ

Page 14: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 15: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๑บทน�ำ

๑.๑ควำมเปนมำและควำมส�ำคญของปญหำ

ปจจบนโลกอยทามกลางความเปลยนแปลงทรนแรงและซบซอน เปนไป

ตามกระแสในยคโลกาภวตน จงท�าใหมการขบเคลอนในลกษณะทมความเชอม

โยงถงกน และสงผลกระทบถงกนอยางตอเนองในหลากหลายมตทงดานการเมอง

เศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม วทยาศาสตรและเทคโนโลย ทงยงทวความรนแรง

จนมอาจใชพรมแดนเปนเสนแบงเขต๑

เมอเปนเชนน ประเทศมหาอ�านาจจงเปนทนาจบตามอง และมบทบาท

บนเวทโลกเปนอยางมาก รวมถงการแขงขนกนมอทธพลกนในภมภาคเอเชย

แปซฟกมากขน โดยเฉพาะระหวางจนและสหรฐฯ ซงทงสองมหาอ�านาจไดม

การด�าเนนนโยบายในการบรหารประเทศทแตกตางกนโดยในสวนของรฐบำลจน๒

ภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงไดก�าหนดแนวทางในการพฒนาประเทศ

ใหเปนประเทศพฒนาแลวอยางสมบรณ ตามแนวคดสงคมนยมทมความทนสมย

อนมเอกลกษณในแบบของจนส�าหรบยคใหม (Socialist Modernization)

มเปาหมายใหบรรลผลภายในป ๒๐๕๐ ซงถอเปนการสานตอความฝนของจน

(Chinese Dream of National Rejuvenation) โดยยดมนในหลกการ

“หนงประเทศสองระบบ”(OneCountryTwoSystem)และ“หลกการจนเดยว”

๑ อารย นยพนจ ภทรพงษ เกรกสกล และธงพล พรหมสาขา ณ สกลนคร. (2๕๕๗). การปรบตวภายใตกระแสโลกาภวตน. วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฎสงขลา, ๕๗ (3), ๑ – ๑๑.๒ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, pp 1 - 5.

Page 16: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(OneChinaPrinciple)ครอบคลมทงดานการเมองการทหารเศรษฐกจสงคม

เทคโนโลย และสงแวดลอม ซงแนวทางการพฒนาประเทศดงกลาวประกอบดวย

๑๔ประการไดแก (๑)ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสตในทกมต (๒)พรรค

คอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง (๓) ยนหยดการปฏรปใหลกซงยงขน

(๔)ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตรนวตกรรมเปนมตรกบสงแวดลอม

โปรงใส และกระจายประโยชน (๕) ยนหยดสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน

ซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ (๖) ปกครองจนดวยการยดมนในกฎหมาย

(๗) ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน (๘) การยกระดบชวตความ

เปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา (๙) การพฒนาตองเปนมตร

กบสงแวดลอม(๑๐)เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร(๑๑)กองทพตองอย

ภายใตพรรคคอมมวนสตจน (๑๒) ยดหยดแนวคดหนงประเทศ สองระบบ และ

เดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต(๑๓)รวมสรางสงคมโลกทสนตและมจดหมาย

รวมกนและ(๑๔)บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด

ในขณะทรฐบาลสหรฐฯ ๓นนอยภายใตการน�าของประธานาธบดโดนลดทรมป

ทมความมงมนด�าเนนงานตามนโยบายตามกรอบยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ฉบบใหมของสหรฐฯ(๒๐๑๗)ในหลกการ“อเมรกาตองมากอน”(AmericaFirst)

ทงทางดานการเมอง เศรษฐกจ การทหาร และความมนคง โดยระบแนวทาง

การขบเคลอนยทธศาสตรฯประกอบดวยเสาหลก๔ประการไดแก(๑)การปกปอง

แผนดนสหรฐฯ (๒) การปกปองผลประโยชนของสหรฐฯ (๓) การรกษาสนตภาพ

และ(๔)การขยายอทธพลของสหรฐฯไปยงสวนตางๆของโลกส�าหรบความทาทาย

ทสหรฐฯ ก�าลงเผชญนน ยทธศาสตรฉบบนไดแบงออกเปน๓ประเดน อนไดแก

(๑) มหาอ�านาจใหมของโลก เชน จน และรสเซยทก�าลงพยายามจดระเบยบโลก

ขนมาใหม ทงทางดานการทหารและเศรษฐกจ โดยเชอวาจะสงผลกระทบตอ

๓ Donald J. Trump. (2017). National Security Strategy of the United States of America. Retrieved January 26, 2018, from https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/ 12/NSS-Fi-nal-12-18-2017-0905.pdf, pp 1-4.

Page 17: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ผลประโยชนของสหรฐฯ(๒)สหรฐฯมความกงวลกบอหรานและเกาหลเหนอในการ

พยายามจดหาอาวธทมอานภาพการท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกด

ความสนคลอนไดและ(๓)ขบวนการกอการรายและองคกรอาชญากรรมขามชาตตางๆ

ดงจะเหนไดวา ทศทางในการบรหารประเทศของทงสองมหาอ�านาจมความ

แตกตางกน โดยในภาพรวมของจนไดมงเนนการพฒนาเศรษฐกจทงภายในและ

นอกประเทศไปพรอมกน โดยมการใชนโยบายทเปดกวาง สงเสรมการลงทนไปยง

ตลาดโลกอยางเตมท ขณะทสหรฐฯ มงเนนการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศ

เปนหลก เพอรกษาผลประโยชนใหกบประชาชนอเมรกากอนเหนอสงอนใด แตก

ไมไดปฏเสธทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตรบนเงอนไขทวาตราบใดทประเทศ

เหลานนท�าตามขอตกลงทเปนประโยชนกบสหรฐฯ อยางไรกตาม การทสหรฐฯ

มงทจะรกษาผลประโยชนจนเกนไป อาจท�าใหไมสามารถเขาไปมสวนรวมมากนก

ในเวทระหวางประเทศ จงอาจท�าใหบทบาทของสหรฐฯ ในเวทโลกออนแอลงได

ส�าหรบประเทศไทยในฐานะเปนสวนทส�าคญแหงหนงในภมภาค และมสวนไดรบ

ผลกระทบทงทางตรงและทางออม จงจ�าเปนอยางยงทจะตองมการศกษาเรยนร

และตดตามสถานการณอยางใกลชดและเปนระบบเพอประมวลผลใหไดขอมลทเปน

ประโยชน และสามารถน�าไปใชประกอบการตดสนใจด�าเนนการตางๆทเกยวของ

กบความมนคงแหงชาตและภมภาคตอไป

ดวยเหตน ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศทเปน

หนวยงานดานความมนคงและคลงสมองของกองทพไทย ท�าหนาทในการผลต

เอกสารทางวชาการดานความมนคงไดเหนถงความส�าคญของการศกษาเชงเปรยบ

เทยบในเรอง “ยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ : กรณศกษา

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา” เพอน�าไปใชในการเตรยมเปนขอมล

ใหขอเสนอแนะเชงนโยบายกบกองทพและหนวยงานทเกยวของอนจะเปนแนวทาง

ในการก�าหนดทาทของประเทศไทยทจะมตอประเทศมหาอ�านาจได และเปนการ

เตรยมพรอมรบมอกบผลกระทบทอาจจะเกดขนตอประเทศไทยในอนาคต

Page 18: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๒วตถประสงคกำรศกษำ

๑.๒.๑ เพอศกษาเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของจนและสหรฐฯ

ภายใตองคประกอบของยทธศาสตร

๑.๒.๒ เพอศกษาผลกระทบจากยทธศาสตรความมนคงของจนและสหรฐฯ

อนจะเกดขนกบประเทศไทยในอนาคต

๑.๒.๓ เพอจดท�าขอเสนอแนะเชงนโยบายใหกบกองทพไทย ในการ

เตรยมพรอมรบมอกบบทบาทและจดยนของมหาอ�านาจทงสองอนจะเปนการรกษา

ผลประโยชนแหงชาตไดอยางสมดล

๑.๓ขอบเขตกำรศกษำ

การจดท�าเอกสารทางวชาการในเรอง“การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตร

ความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและ

สหรฐอเมรกา”มขอบเขตของการศกษาดงน

๑.๓.๑ ขอบเขตดานเนอหา : เปนการศกษาเชงคณภาพ เพอเปรยบเทยบ

ความแตกตางของยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจน (พ.ศ.๒๕๖๓

–๒๕๙๓) และยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา (ธนวาคมพ.ศ.

๒๕๖๐) (China’sNationalSecurityStrategy : 2020 -2050&National

SecurityStrategy :December2017)โดยเอกสารทางวชาการฉบบน ไดแบง

การน�าเสนอเนอหาเปน๕สวนไดแก

สวนท๑:บทน�าประกอบดวยการน�าเสนอทมาและความส�าคญวตถประสงค

วธด�าเนนการศกษาขอบเขตการศกษากรอบแนวคดและผลทคาดวาจะไดรบ

สวนท ๒ : เอกสารทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ประกอบดวย ทฤษฏ

หลกการของความมนคง องคประกอบทส�าคญของยทธศาสตร และนโยบายและ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย

สวนท๓:ยทธศาสตรมหาอ�านาจในบรบทความมนคง:สาธารณรฐประชาชน

จน VS สหรฐอเมรกา ประกอบดวย ยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐ

Page 19: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ประชาชนจนยทธศาสตรความมนคงสหรฐอเมรกาการสรปวเคราะหความเหมอน

และความแตกตางของยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของมหาอ�านาจทง๒ประเทศ

ภายใตองคประกอบของการจดท�ายทธศาสตร

สวนท ๔ : ผลกระทบของยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

ภายใตกรอบDIMEModelประกอบดวยประเดนส�าคญของยทธศาสตรความมนคง

ฉบบปจจบนภายใตกรอบการพจารณาปจจยแวดลอมทางยทธศาสตรแบบ DIME

ModelDiplomacy(D),Information(I),Military(M)และEconomics(E)

สวนท๕:สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ

๑.๓.๒ ขอบเขตดานประชากร : เปนการศกษาจากผ เชยวชาญดาน

ยทธศาสตรมหาอ�านาจในระดบประเทศไดแก(๑)ผแทนจากกระทรวงตางประเทศ

(๒) ผแทนจากส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต (๓) ผแทนจากภาคสวนของ

กองทพไทยและ(๔)ผแทนจากภาคสวนวชาการ

๑.๓.๓ ขอบเขตดานระยะเวลา : การศกษาครงนใชระยะเวลารวมทงสน

๖เดอนระหวางเดอนมกราคม๒๕๖๑ถงมถนายน๒๕๖๑

๑.๔ วธกำรด�ำเนนกำรศกษำ

๑.๔.๑ เอกสารทางวชาการฉบบนเปนการศกษาเชงคณภาพ(Qualitative

Study) โดยผศกษาจะด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล (DataCollection)๒สวน

ดงน

(๑)ข อมลปฐมภม (Primary Data) ด�าเนนการศกษาและ

เกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒ และผเชยวชาญดานความมนคง

จากทกภาคสวน โดยด�าเนนงานผานกลไกการจดสนทนาปญหายทธศาสตร

ททางศนยศกษายทธศาสตรครงท๓/๖๑เรองยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐอเมรกา:ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทยเมอวนพธท๒

พ.ค.๖๑เวลา๐๙๐๐–๑๖๐๐ณหองประชมศศย.สปท.โดยมวทยากรผทรงคณวฒ

ของสาธารณรฐประชาชนจนจ�านวน๓ทานไดแก (๑)พ.อ.ไชยสทธตนตยกล

Page 20: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

นปก.สปท.(๒)นายทรงพลจงพนธนกการขาวปฏบตการส�านกขาวกรองแหงชาต

และ (๓) ดร. พชรนรจา จนทโรนานนท อาจารยประจ�าคณะพฒนาสงคม

และสงแวดลอมสาขาการเมองและยทธศาสตรการพฒนา สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร (นดา) สวนวทยากรผทรงคณวฒของสหรฐอเมรกา จ�านวน

๔ ทาน ไดแก (๑) ศ.ดร. ประภสสร เทพชาตร นายกสมาคมอเมรกาศกษา

ในประเทศไทย (๒) นายวชช เวชชาชวะ รองอธบดกรมอเมรกาและแปซกฟก

ใต กระทรวงการตางประเทศ (๓) พ.อ.ดร. ศรณย วรยเวชกล รองผอ�านวยการ

ส�านกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน กระทรวงการคลง

และ (๔) นางสาวภานช เฟองฟ นกการขาวปฏบตการ ส�านกขาวกรองแหงชาต

วทยากรไดบรรยายภาพรวม แลกเปลยนประสบการณ และขอคดเหน เพอให

นกวจยน�าขอมลทไดไปวเคราะหถงผลกระทบทเกดตอประเทศตางๆ ในภมภาค

รวมถงไทยทเปนไปในลกษณะทสะเทอนตอกนเปนลกโซผานการระดมความคดเหน

(Brainstorm)ซงเปนเครองมอหลกในการเกบรวบรวมขอมลชนปฐมภมทเปนแนว

ความคดขอคดเหนรวมไปถงขอเสนอแนะจากบคลากรหนวยงานและเครอขาย

ส�าคญทางยทธศาสตร และความมนคง ตลอดจนการสมภาษณเชงลก (In-depth

Interview) และการสงเกตแบบมสวนรวม (Participatory Observation) จาก

ผเชยวชาญดานยทธศาสตรมหาอ�านาจในระดบประเทศและกองทพไทย

(๒) ขอมลทตยภม(SecondaryData)ศกษาและเกบรวบรวมขอมล

ทตยภมจากเอกสารวชาการ บทความ สออเลกทรอนกส สรปการประชมสมมนา

และสอสงพมพตางๆเปนตน

๑.๔.๒ วเคราะหและสรปผลการศกษา (Analysis and Conclusion)

เปนการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลทงในระดบปฐมภมและ

ทตยภมแลวน�ามาสงเคราะหดวยเทคนคการวเคราะหเนอหา(ContentAnalysis)

โดยการศกษาเชงเปรยบเทยบ เพอใหเหนถงความเหมอนและความแตกตาง

ของยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯโดยวเคราะห

ตามองคประกอบของการจดท�ายทธศาสตร ไดแก (๑) ผลประโยชนแหงชาตหรอ

Page 21: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จดมงหมายทางยทธศาสตร(StrategicEnd)(๒)กรอบแนวทางในการขบเคลอน

ยทธศาสตรชาต (StrategicWays) และ (๓) กลไกการขบเคลอนยทธศาสตร

(StrategicMeans) โดยวเคราะหผลกระทบยทธศาสตรความมนคงของประเทศ

มหาอ�านาจภายใตกรอบตวแบบDIMEModel

๑.๕ กรอบกำรศกษำ

ผลทได

ผลกระทบ

กองทพไทยสามารถ น�าไปใชในการก�าหนดทาทเพอรกษาดลยภาพทางความสมพนธระหวางไทยกบสองประเทศมหาอ�านาจไดอยางสมดล

Page 22: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๖ ผลทไดรบจำกกำรศกษำ

๑.๖.๑ศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศมฐานขอมล

“คลงขอมลทางยทธศาสตรความมนคงของชาต (National Security Strategy

Repository)” ส�าหรบใชในการศกษาคนควา และเผยแพรใหกบหนวยงาน

ทเกยวของไดใชประโยชนตอไป และยงเปนคลงความรใหกบหนวยงานภาครฐ

ภาคเอกชนและประชาชนทวไปได

๑.๖.๒ กองทพและหนวยงานทเกยวของไดแนวทางในการก�าหนดทาทของ

ประเทศไทย และสามารถน�าไปก�าหนดเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายเพอเตรยม

พรอมรบมอกบผลกระทบทอาจจะเกดขนตอประเทศไทยในอนาคต

Page 23: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๒วรรณกรรมทเกยวของ

Page 24: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 25: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๒วรรณกรรมทเกยวของ

แนวความคดเพอด�ารงไวซงความอยรอดของประเทศชาตโดยมฐานความคด

วาความมนคงแหงชาตมไดขนกบความมนคงดานการทหารเพยงเทานน แตขนอย

กบประชาชนในชาตดงความทวา

“...ประเทศชาตนน ประกอบดวย ผนแผนดนกบประชาชน และผนแผนดน

นนเปนทเกด ทอาศย ทอ�านวยประโยชนสข ความมนคง รมเยนแกประชาชน

ใหสามารถรวมกนอยเปนปกแผนเปนชาตไดความมนคงปลอดภยของประเทศ

จงมไดอยทการปกปองรกษาผนแผนดนไวดวยแสนยานภาพแตเพยงอยางเดยว

หากจ�าเปนทประชาชนจะตองมความวฒนาผาสก ปราศจากทกขยากเขญ

ดวย ....”

พระราชด�ารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

พธถวายสตยปฏญาณตนและสวนสนามของทหารรกษาพระองค

เมอวนท๒ธนวาคม๒๕๔๔

ณลานพระบรมรปทรงมาพระราชวงดสต

กรงเทพมหานคร

๒.๑ ควำมมนคงแหงชำต(NationalSecurity)

ในอดตความมนคงแหงชาตมกจะขนอยกบก�าลงอ�านาจทางทหารเปนส�าคญ

คอการรกรานดวยก�าลงทหารทเหนอกวาเพอตองการยดหรอบงคบประเทศอนให

ปฏบตตามความตองการแตในปจจบนสถานการณของโลกไดเปลยนแปลงไปอยาง

มากหลงจากการสนสดยคสงครามเยนเกดการกอตวของโลกหลายขว(Multi-polar

Page 26: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

World)๔ มการพงพาอาศยกนมากขนและตางตองเผชญปญหาภยคกคามทลวน

สงผลกระทบตอเสถยรภาพความมนคงรวมกน ทงรปแบบภยคกคามดงเดม

(Traditional Threats) ไดแก ความขดแยงตางๆ ในทะเลจนใต และคาบสมทร

เกาหลและภยคกคามรปแบบใหม(Non-TraditionalThreats)ทประสบเหมอน

กนทวโลก เชนความขดแยงทางการเมอง เศรษฐกจและสงคมการไมมธรรมมาภบาล

ประชาธปไตยทไมสมบรณ ความไมมนคงทางพลงงานและอาหาร ภยพบต

โรคระบาดการกอการรายขามชาตยาเสพตดขามชาตภาวะโลกรอนปญหาหมอก

ควนขามแดน อาชญากรรมทางไซเบอร การประมงผดกฎหมาย การคามนษย

การสะสมอาวธนวเคลยรการอพยพแบบไมปกตสงคมผสงอาย เปนตน๕นอกจากน

ผทมสวนเกยวของกบความมนคงกไมไดถกจ�ากดเฉพาะภาครฐหรอผแสดงทเปนรฐ

(StateActors)ยงมตวแสดงทไมใชรฐ (Non-StateActors) เชนองคกรเอกชน

(เชน International Olympic Committee : IOC) องคกรระหวางประเทศ

(เชนTheUnitedNation :UN)และองคกรระดบภมภาค (เชนASEAN)ซงม

บทบาทตอความมนคงของรฐหนงๆในการก�าหนดนโยบายหรอแนวทางในการแกไข

ปญหาตงแตระดบชาตระดบภมภาคและระดบโลกทมผลตอการก�าหนดทาทและ

การแสดงออกของประเทศนนๆบนเวทโลก๖ท�าใหการรกษาสมดลดานความมนคง

จงเปนไปไดยากในปจจบนฉะนนเพอใหรฐ/ชาตเกดความมนคงด�ารงความอยรอด

มเสรภาพในการมอ�านาจอธปไตยเหนอดนแดนของตนมอสระตอแรงกดดนตางๆ

มความมนคงปลอดภยและมความผาสกสมบรณการด�าเนนการดงกลาวกยอมตอง

พงพาพละก�าลงระดบชาตทเรยกวา พลงอ�านาจแหงชาต (National Power)

๔ วชย ชเชด. (2๕4๗). ทฤษฎแนวความคด และความหมายของความมนคงแหงชาต.ออนไลน. คนเมอ ๕ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.geo cities.ws/wichai_chucherd/securitytheory.html. หนา ๑-8.๕ ปณธาน วฒนายากร. (2๕60). ภมทศนทางยทธศาสตรใหมของภมภาคและของไทย. เอกสารประกอบการบรรยายหลกสตรนายทหารชนนายพลของกองทพไทยรนท 4๑. ณ หองเรยนรวม วทยาลยปองกนราชอาณาจกรกรงเทพฯ. หนา 4 – ๑๑.๖ ชวลต ปรนะดษฐนวกล. (ม.ป.ป.). ทฤษฏความสมพนธระหวางประเทศ. ออนไลน. คนเมอ ๕ มนาคม 2๕6๑. จาก https://www.scribd.com/doc ument/356812518. หนา ๑.

Page 27: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทแสดงถงความเขมแขงของชาตมอย หลายดานดวยกน ไดแก พลงอ�านาจ

ดานการทหารการเมองเศรษฐกจสงคมจตวทยาและวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เปนตนเพอใชเปนเครองมอในการพทกษรกษาสงตางๆ ทเปนความตองการหรอ

ทเรยกวา ผลประโยชนของชาต (National Interests) ไวใหไดเพอความด�ารงอย

ของรฐตอไป

โดยสรป การศกษาเรองความมนคงแหงชาตจงมความเกยวของกบ

ปรากฏการณทประกอบไปดวยพลงอ�านาจของชาตทครอบคลมในทกองคประกอบ

อนประกอบดวยดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และวทยาศาสตรและ

เทคโนโลย ควบคกนไปกบดานการทหารทงในยามปกตและยามสงคราม เพอการ

รกษาผลประโยชนของชาต การด�ารงอยของประชาชนในชาตใหปกตสข คงไวซง

อธปไตยและบรณภาพแหงดนแดนทงนความมนคงของชาตจงเปนรากฐานส�าคญ

ทท�าใหประเทศมความเจรญกาวหนาและคนในสงคมอยดมสขตลอดจนมภมคมกน

พรอมทจะเผชญและสามารถบรหารจดการปญหาทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ

๒.๒ แนวคดเรองควำมรวมมอเพอควำมมนคงระหวำงประเทศ

ในปจจบนภยคกคามตอความมนคงนนมหลายรปแบบ ทงทมาจากระบบ

การเงนของโลก ภาวะโลกรอน ปญหาสทธมนษยชน การแพรกระจายของอาวธ

มแสนยานภาพท�าลายลางทสง การถกบงคบใหยายถนฐานของผคน สงเหลาน

ลวนเปนปญหาทเกนกวาประเทศใดประเทศหนงจะสามารถแกปญหาเองได

จงจ�าเปนตองอาศยความรวมมอกนของนานาชาตยกตวอยางเชนการทประชาคม

นานาชาตเขาไปแทรกแซงทางดานมนษยธรรมในอรกโซมาเลยและบอสเนยเปนตน

นกวจยจงไดน�าแนวความคดนมาพจารณาเพอใหมความเขาใจถงความมนคงไดด

มากยงขน ประกอบดวย (๑) ความมนคงรวม (Collective Security) (๒)

ความมนคงสมบรณแบบ (Comprehensive Security) (๓) ความมนคงสามญ

Page 28: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(Common Security) และ (๔) ความรวมมอดานความมนคง (Cooperative

Security)ดงรายละเอยดตอไปน๗

(๑) ความมนคงรวม (Collective Security) เปนแนวคดหรอนโยบาย

โดยสวนใหญใหความส�าคญดานสงครามและการทหารเปนหลกมากกวาความส�าคญ

ดานอน ซงลกษณะของความมนคงรวมนไดเกดขนหลงจากสงครามโลกครงท ๑

หลายชาตบอบช�าจากสงคราม จงพยายามใหโลกมความสงบสข มสนตภาพดวย

การผลกดนใหมกฎเกณฑเพอปองกนและลงโทษประเทศทกอสงครามท�าใหหลาย

ประเทศไดรวมกนจดตงองคสนตบาตชาต (LeagueofNations) เพอด�าเนนการ

ในการจดการระเบยบดงกลาวอยางไรกตามองคกรสนตบาตชาตประสบความลมเหลว

ในทสด ความมนคงนไดถกจดเปนความมนคงในระดบภมภาค และระดบโลก

(RegionalSecurityandInternationalSecurity)

(๒) ความมนคงสมบรณแบบ (Comprehensive Security) เปนแนวคด

หรอนโยบายทมงเนนพฒนาพลงอ�านาจของชาตทกดานใหมความสมดลโดยกลาวถง

ปจจยดานตางๆ เชนเศรษฐกจการทตและการเมองเปนตนโดยการพฒนาตองไป

พรอมกนและเทาเทยมกนเพอไมใหประเทศขาดความพรอมในการปองกนประเทศ

อนน�าไปสการสญเสยเอกราชในทสดจะเหนไดวาความมนคงนมงผลประโยชนชาต

ตนเปนหลกและพจารณาสภาพแวดลอมทมผลตอประเทศชาตจงสามารถจดไดวา

เปนความมนคงในระดบประเทศ (National Security) อยางไรกตามไดมการ

ผลกดนใหความมนคงนสามารถน�ามาใชในระดบภมภาค (Regional Security)

ไดดวยอกเชนกน

(๓) ความมนคงสามญ (Common Security) เปนแนวคดหรอนโยบาย

ทเปนการพยายามไมใชก�าลงทางทหารมาเปนตวตดสนแตพยายามสรางเครองมอ

๗ วชย ชเชด. (2๕4๗). ววฒนาการแนวความคด ระดบ และองคประกอบความมนคง. คนเมอ 8 สงหาคม 2๕6๑. จาก http://www.geocities.ws/ wichai_chucherd/securityconcept.html. หนา ๑ - 4.

Page 29: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

อนเชนองคกรหรอกฎเกณฑและขอตกลงรวมกนในการลดอาวธมาเปนเครองมอ

ทดแทนก�าลงทหารขนไปทการสรางความมนคงในระดบภมภาคดวยความมนคงนม

ความชดเจนทไดเนนไปทความมนคงในภมภาค(RegionalSecurity)เปนหลก

(๔) ความมนคงรวมมอ (Cooperative Security) เปนแนวคดหรอ

นโยบายแบบผสมผสานแนวคดความมนคงแบบสามญ และความมนคงสมบรณ

แบบ จะมลกษณะคอยเปนคอยไป มความออนตว และประนประนอมกวาความ

มนคงสามญซงความรวมมอทเกดขนมกอยในรปแบบทเปนพหภาคทงนจงจดได

วาเปนความมนคงในระดบภมภาค(RegionalSecurity)และพยายามทจะท�าให

เกดความมนคงในระดบโลก(InternationalSecurity)

โดยสรป แนวคดเรองความรวมมอเพอความมนคงระหวางประเทศทไดเกด

ขนนตางอยบนเงอนไขของการอยรอดปลอดภยของทงประชาชนและประเทศชาต

ของตน ในขณะเดยวกน การจะท�าใหประเทศแตละประเทศเกดความมนคงไดนน

ทกประเทศสวนใหญจะตองสรางกลไกในการรวมกลมประเทศในภมภาคเพอสราง

ความมนคงใหแตละประเทศใหมความเขมแขงมากยงขนโดยอาศยจดแขงของแตละ

ประเทศสงเสรมซงกนและกน ดงนน ความมนคงของแตละประเทศจะเกดขนได

ความมนคงในระดบภมภาค (Regional Security) จะเปนเรองส�าคญและจ�าเปน

มากยงขน ทส�าคญการรวมกลมของประเทศตางๆ จะตองมองความมนคงไปไกล

กวาผลประโยชนของชาต(NationalInterests)แบบแคบอยางเชนในอดตแตตอง

มองผลประโยชนของชาตอยางเชอมโยงกนในระดบภมภาคเพอสรางอ�านาจตอรอง

ในระดบโลกมากยงขน

Page 30: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๒.๓ยทธศำสตรตวแบบพนฐำนและองคประกอบในกำรจดท�ำยทธศำสตร

แตเดมค�าวา ยทธศาสตร๘ บญญตมาจาก strategy มความสมพนธใกลชด

กบ ยทธวธ ซงบญญตมาจาก tactics ค�าคนจงมกจะปรากฏในบรบทเดยวกน

โดยเฉพาะอยางยงในวงการทหารแลวอาจใชค�าวายทธศาสตรแทนกลยทธและ

ใชค�าวา ยทธวธแทน กลวธ กได ซงค�าวา strategy ในพจนานกรมฝรงมกจะให

ความหมายหลกไววา“ศาสตรและศลปแหงการวางแผนและปฏบตการในสงคราม”

สวน tactics หมายถง “วธการจดกระบวนทพเพอใหไดชยชนะในการสรบหรอ

เพอบรรลวตถประสงคเฉพาะหนาเฉพาะอยาง”สอดคลองกบพจนานกรมบางฉบบ

ไดอธบายเพมเตมวา strategy ในวงการทหาร เรยกไดวาเปนการใชก�าลงทหาร

ทงมวลของชาตในยามสงบและสงคราม โดยการวางแผนและพฒนาขนานใหญ

ระยะยาวเพอใหเกดชยชนะใหน�ามาซงความมนคงของประเทศและค�าวาtactics

คอ การใชและจดวางก�าลงทหารในการสรบจรงโดย strategy มรากศพทมาจาก

ภาษากรกคอstrategos“แมทพ”มาจากค�าวาstratos“กองทพ”+agein“น�า”

ในสวนtacticsมรากศพทจากภาษากรกเชนกนคอtactikos“เกยวกบการจด”

มาจากค�าวาtassein“จด”อนเปนทมาของความหมายวา“การจดกระบวนทพ”

จงเหนไดวา ค�าคนเรมใชในความหมายเกยวกบการทหารแตอยางไรกตาม เมอน�า

มาใชกบการบรหารธรกจมกใชค�าวากลยทธมากกวายทธศาสตรโดยมความหมาย

วาวธพลกแพลงโดยอาศยความรความช�านาญเพอใหไดเปรยบคแขงหรอเพอให

ประสบความส�าเรจตามเปาหมายทวางไวและใชค�าวากลวธเปนค�ายอยของกลยทธ

ถงแมค�าวากลยทธกบยทธศาสตรจะใชภาษาองกฤษค�าวาstrategyเหมอนกนกจรง

แตในปจจบนยทธศาสตรใชเปนความหมายทกวาง และใชกลยทธเปนความหมาย

แคบลง หรอเปนสวนยอยของยทธศาสตร เชน ยทธศาสตรท ๑ ประกอบดวย

๔ กลยทธ ยทธศาสตรท ๒ ประกอบดวย ๓ กลยทธ เปนตน ตอมาเมอน�าค�า

๘ สมานศ วจตร. (2๕๕๑). ยทธศาสตร (กลยทธ) กบยทธวธ (กลวธ). ออนไลน. คนเมอ 6 มนาคม 2๕6๑. จาก http://samanit.blogspot.com/2008 /09/blog-post_22.html. หนา ๑ - 2.

Page 31: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วา ยทธศาสตร มาใชในทางสงคมศาสตร คอศาสตรและศลปของการพฒนาการ

ใชอ�านาจทางการเมอง เศรษฐกจ วฒนธรรม จตวทยา และก�าลงทางทหาร

ตามความจ�าเปนทงในยามสงบและสงคราม ท�าใหมค�าวา “ยทธศาสตร” เมอใช

กบระดบชาตถกเรยกวายทธศาสตรชาตหรอใชกบกองทพ เรยกวายทธศาสตร

ปองกนประเทศเปนเหตใหความหมายของยทธศาสตรจงกวางกวากลยทธนนเอง๙

ฉะนนความแตกตางของค�าตางๆเหลานกลาวโดยสรปคอยทธศาสตรหรอ

กลยทธนนเปนค�าศพทมาจากทหารอนหมายถงแผนปฏบตการโดยรวมเพอใหมชย

เหนอขาศกหรอคแขงน�ามาซงความมนคงของประเทศในสวนยทธวธหมายถงวธ

การในระดบทแสดงรายละเอยดและน�ามาใชเพอด�าเนนตามแผนยทธศาสตรทวาง

ไวแลวแตปจจบนยทธศาสตรมความหมายกวางกลยทธท�าใหยทธศาสตรมกใชใน

ระดบนโยบายและกลยทธใชในระดบปฏบตการทงนการมยทธศาสตรถอเปนการ

วางแผนใหสามารถบรหารจดการทรพยากรจดล�าดบของการปฏบตอยางมทศทาง

เพอใหบรรลวตถประสงคตามทไดตงไว

ดงทกลาวมาแลววา ยทธศาสตรเปนศพททมก�าเนดในทางทหาร ซงเปน

แผนการปฏบตทวางไวเพอใหบรรลเปาประสงคจ�าเพาะทวาดวยวธการเชอมโยง

การรบปะทะตางๆ เขาดวยกน เปนไปตามเหลาทพของสหรฐฯ๑๐ ทไดกลาวถง

ยทธศาสตร ไววา “เปนศลปและศาสตรในการพฒนาและการใชก�าลงอ�านาจ

ทางการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา และก�าลงทหาร ตามความจ�าเปนทงใน

ยามสงบ และยามสงคราม เพอใหเกดการสนบสนนอยางสงสดตอนโยบาย

ดานตางๆโดยมงเพมพนโอกาสและผลของชยชนะในทางทเกอกลและลดโอกาส

ของการพายแพใหนอยลง”

๙ ถวล อรญเวศ. (2๕60). กลยทธกบยทธศาสตร. ออนไลน. คนเมอ 6 มนาคม 2๕6๑. จาก https://www.gotoknow.org/posts/625213. หนา ๑ - 3.๑๐ โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (2๕๕๕). พลงอ�านาจแหงชาต (National Power) ผลประโยชนแหงชาต (The National Interest). ออนไลน. คนเมอ 8 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.crma.ac.th/ msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_5.pdf. หนา 6๕.

Page 32: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

20 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศาสตรจงจ�าเปนตองใชวจารณญาณและพนจพเคราะหอยางรอบครอบ

และรอบดาน เพอจะไดใชเปนแนวทางในการพฒนาปรบปรงใหมยทธศาสตร

ในดานตางๆไดอยางเหมาะสมหรอเพมพนขดความสามารถของทรพยากรซงมอย

จ�ากดในยทธศาสตรดานนนใหมความคมคาอนจะเปนการสรางผลประโยชนทสงขนได

ซงแนวคดเกยวกบการก�าหนดกรอบยทธศาสตรทยงมการใชกนอยเปนไปตามแบบ

จ�าลองของHenryC.Bartlett(ภาพท๑)เปนรปแบบการก�าหนดยทธศาสตรทม

ความสอดคลองตามหลกการพนฐานในการวางแผนตามองคประกอบ๓ ประการ

คอการท�าใหเกดความสมดลระหวางเปาหมายทก�าหนด(Ends)แนวทางในการขบ

เคลอนยทธศาสตร(Ways)กบเครองมอทจะใช(Means)โดยตองคนหาปจจยสภาวะ

แวดลอมทางดานความมนคง(SecurityEnvironment)และกจกรรมทสามารถท�า

ขนานกนไปได(ResourceConstraint)บนพนฐานของความเสยง(Risk)เนองจาก

อาจสงผลกระทบใหเกดการเปลยนแปลงไปตามล�าดบขน๑๑

ภาพท ๑ : แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตร ตามตวแบบ Bartlett

Model

ทมา:ยทธศาสตรทหาร,(หนา๓),โดยปพนหาญไพบลย,๒๕๕๙,ออนไลน.

๑๑ ปพน หาญไพบลย. (2๕๕9). ยทธศาสตรทหาร. ออนไลน. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.58.97.114.34/academic/images/ stories/1_kwarm_mun_kong/1.../21122-7.ppt. หนา 3.

Page 33: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

และตวแบบยทธศาสตรของDr.RichmondLloyd(ภาพท๒)ไดน�าเสนอ

โครงสรางในการก�าหนดยทธศาสตรและก�าลงรบ โดยจะเรมจากผลประโยชนของ

ชาตและวตถประสงคของชาตจากนนจะใหพจารณานโยบายความมนคงแหงชาต

เพอค�านงถงทรพยากรซงมอยอยางจ�ากด ใหถกใชอยางมประสทธภาพ และน�าไป

สรางความสมพนธทเหมาะสมระหวางวตถประสงค (Ends) เครองมอ (Means)

และความเสยง(Risks)ซงเปนสงปกตททรพยากรของชาตมกจะไมพอเพยงและไม

ไดดงใจตามทตองการเสมอ แตนนเปนหนาทของนกยทธศาสตรทจะตองก�าหนด

ความตองการจดล�าดบความส�าคญตดสนใจเลอกยทธศาสตรและจดสรรทรพยากร

ใหกบสงทจ�าเปนมากทสด๑๒ โครงสรางนจงสามารถใชเปนแนวทางการพฒนา

๑๒ โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (2๕๕๕). ยทธศาสตรทหารและการก�าหนดก�าลงรบ. ออนไลน. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.crma.ac.th/msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_8.pdf. หนา ๑2๑.

ภาพท๒:แนวคดเกยวกบการก�าหนดยทธศาสตรตามตวแบบLloydModel

ทมา:ยทธศาสตรทหาร,(หนา๔),โดยปพนหาญไพบลย,๒๕๕๙,ออนไลน.

Page 34: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

22 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทางเลอกยทธศาสตรและก�าลงรบในอนาคต อกทงเปนตวชวยในการประเมนคาขอคดเหนของนกยทธศาสตรและนกวางแผนก�าหนดก�าลงรบ และเปนจดเรมตนในการพฒนาก�าหนดและตดสนใจหาทางเลอกของโครงสรางของก�าลงรบหลก ทตองการได ฉะนน การก�าหนดยทธศาสตรตองมองคประกอบทส�าคญ กลาวโดยสรป คอ กระบวนการทมความเชอมโยงเปาหมาย (Ends) เขากบหนทาง หรอ วธการ(Ways)และเครองมอ(Means)ในอนทบรรลเปาหมายตามทไดวางไวโดยจะตองวเคราะหสภาวะแวดลอมหาพจารณาแนวโนม (Trends) ปญหาหรอภยคกคาม(Problems/Threats)แรงผลกดน(Force)และโอกาส(Opportunities)ขอไดเปรยบ(Advantages)ความเสยง(Risks)ตอการใชทรพยากรทมอย(ResourcesAvailable) ใหคมคาและเกดประโยชนสงทสดโดยนกยทธศาสตรทดจะสามารถ คาดการณไดวาจะตองสามารถหาค�าตอบในประเดนค�าถามตางๆตอไปน “ท�าอะไร” และ “ท�าไม” จะตองสอดคลองกบการรบรถงความตองการ(Ends) – เปาหมาย (ในระดบชาตคอ เปาหมายของชาต ไดแกผลประโยชน แหงชาตวตถประสงคมลฐานแหงชาตและวตถประสงคเฉพาะแหงชาต) “ท�าอยางไร” “เมอไร” และ “ทไหน” ชใหเหนทางเลอกในการปฏบต(Ways) – วธการหนทางปฏบต (ในระดบชาต คอนโยบายความมนคงแหงชาตมาตรการเฉพาะแผนงานโครงการ) “ท�ากบใคร” เกยวของกบพลงอ�านาจและทรพยากรทมอยและน�าไปใชได(Means) – เครองมอ ทรพยากร (ในระดบชาต คอ พลงอ�านาจแหงชาต และทรพยากร) ปจจบนประเทศไทยไดมการน�ายทธศาสตรชาต(NationalStrategy)มาใช ในการขบเคลอนนโยบายของทกหนวยงานรฐในทกพลงอ�านาจของชาตในดานตางๆอาท การเมอง เศรษฐกจสงคมจตวทยา การทหาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย การพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม และสารสนเทศ และการสอสารหรอการบรหารจดการขอมลขาวสารสาธารณะเพอใหชาตเกดความมนคงอนเปนผลสมฤทธซงเปนไปตามทยทธศาสตรชาตไดก�าหนดทศทางไวซงจดมงหมายส�าหรบ

Page 35: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

23เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ทกชาตยอมตองการใหประชาชนทกคนมชวตทด มสทธเสรภาพ และมความสขโดยทรฐบาลตองบรหารจดการทรพยากรทมอยใหคมคาและเกดประโยชนสงสด กบทกคนในประเทศ การไดมานจะตองวาดวยการก�าหนดทศทางอยางมล�าดบ ไมขามขนตอน และท�าอยางเปนกระบวนการ เรยกวา ล�าดบชนของยทธศาสตร(ดงภาพท ๓) เรมจากพจารณาแนวความคด “ความม งประสงคของชาต” เป นความคงทนทก อให เกดการปฏบตของชาตก�าหนดขนมาตามคานยม ทางวฒนธรรมและจรยธรรมของชาตนนๆเชนการมชวตทดการมสทธเสรภาพการมความสขและ“ผลประโยชนแหงชาต”เปนความตองการความจ�าเปนทชาตขาดไมได เชนความปลอดภยความมงคงร�ารวยสนบสนนความเปนระเบยบของประเทศ จากนนถงจะเปนล�าดบของการก�าหนดยทธศาสตรความมนคงของชาตยทธศาสตรปองกนประเทศ ยทธศาสตรทหาร และยทธศาสตรของยทธบรเวณ โดยพจารณาถงภยคกคาม สภาพแวดลอม สมมตฐาน และขดความสามารถ ทงหมดนเพอการไดมาซงความมงประสงคของชาต

ภาพท๓:ล�าดบชนของยทธศาสตร

ทมา:ยทธศาสตรศกษาส�าหรบกองทพบก,(หนา๑),โดยศนยพฒนาหลก

นยมและยทธศาสตรกรมยทธศกษาทหารบก,๒๕๕๘,กรงเทพฯ.

Page 36: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

24 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยค�าวายทธศาสตรชาต เปนค�าทถกอางองคอนขางมากตงแตสมยทเรม

มการท�าสงครามในอดต จากนนกไดขยายวงกวางออกไปตามกระบวนการววฒนา

การของทฤษฏยทธศาสตร ท�าใหมการประยกตใชยทธศาสตรผนวกรวมกบค�า

ทส�าคญขนมากมายซงค�าทถกอางองคอนขางมากในปจจบน โดยเฉพาะวงการ

ทหารและวชาการของประเทศไทยคอยทธศาสตรชาต(NationalStrategy)และ

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาต(NationalSecurityStrategy)ไดใชยทธศาสตร

ชาตในความหมายยทธศาสตรความมนคงแหงชาต๑๓ในการศกษาครงนจงอนมาน

ไดวาสองค�านมความหมายอยในบรบทเดยวกน มองคประกอบส�าคญทเกยวของ

ในการจดท�ายทธศาสตรชาต เพอใหเปนไปในทศทางเดยวกนและเปนระบบ

ประกอบไปดวยรายละเอยดส�าคญ๑๔ดงตอไปน

(๑) ความมนคงแหงชาต (National Security) ตามพระราชบญญต

สภาความมนคงแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๙ลงวนท๒๖ก.ย.๕๙ไดกลาววา“ความมนคง

แหงชาต” หมายถง๑๕ ภาวะทประเทศปลอดจากภยคกคามตอเอกราช อธปไตย

บรณภาพแหงอาณาเขตสถาบนศาสนา สถาบนพระมหากษตรย ความปลอดภย

ของประชาชน การด�ารงชวตโดยปกตสขของประชาชน หรอทกระทบตอ

ผลประโยชนแหงชาตหรอการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรย

ทรงเปนประมขรวมทงความพรอมของประเทศทจะเผชญสถานการณตางๆอนเกด

จากภยคกคามทกรปแบบความมนคงของชาตจงมผลโดยตรงต อวถชวต

ความเปนอยแตอยางไรกตามการทจะท�าใหชาตมนคงและรกษาความมนคงไวให

มอยางถาวรนนมใชเรองงายดงนนการท�าความเขาใจในแงมมของปญหาความมนคง

นนจะตองพจารณาใหถองแทในทกดานทกมม๑๓ กตตพงษ จนทรสมบรณ. (2๕๕2). พนฐานความมนคงแหงชาตและยทธศาสตรชาต. สถาบนวชาการทหารเรอชนสง. หนา 42.๑๔ วทยาลยปองกนราชอาณาจกร. (ม.ป.ป.). ยทธศาสตรชาต. คนเมอ ๗ มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.thaindc.org/images/ column _13 18985720/Less0n%201%20strategy%20Over%20All.pdf. หนา 2 – 4.๑๕ ราชกจจานเบกษา. (2๕๕9). พระราชบญญต สภาความมนคงแหงชาต พ.ศ. 2๕๕9. คนเมอ ๑2 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.nsc.go.th/Download1/B42559.pdf . หนา ๑.

Page 37: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(๒) นโยบายความมนคงแหงชาต(NationalSecurityPolicy)เปนหนทาง

ในการปฏบตอยางกวางๆ ในระดบชาตของรฐบาลทก�าหนดขนเพอใชเปนแนวทาง

ในการด�าเนนการเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตและความมนคงแหงชาตโดยสภาค

วามมนคงแหงชาต(สมช.)จะเปนผเสนอแนะนโยบายความมนคงแหงชาตตอสมช.

ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน เพอขอรบความเหนชอบไวใชในการบรหารเพอให

บรรลวตถประสงคของชาต

(๓) ผลประโยชนแหงชาต (National Interests) เปนความตองการสงสด

ของประชาชนในชาต เปนการด�ารงสถานะของประเทศใหมนคงและยงยนภายใต

สถานการณ โดยเฉพาะการเผชญกบปญหาเอกภาพภายในชาตและภยคกคาม

ในรปแบบใหม อาจไดแก การมเอกราช อธปไตย ภายใตการปกครองระบอบ

ประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข หรอความมงคงร�ารวยจาก

เศรษฐกจของประเทศทเขมแขงรวมถงความเปนระเบยบเรยบรอยระหวางประเทศ

ทชาตเราตองสนบสนนใหเกดขนหรอด�ารงอย เพอกอใหเกดความปลอดภยและ

ความสงบจ�าแนกออกไดเปน๓ลกษณะดงน

• จ�าแนกตามลกษณะความส�าคญ (Degree of Primacy) ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตทมความส�าคญสงสด (Vital Interests) กบผลประโยชน

แหงชาตระดบรอง(SecondaryInterests)

• จ�าแนกตามลกษณะความยนยง(DegreeofPermanence)ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตถาวร (Permanent Interests) กบผลประโยชนแหงชาต

ไมถาวร(VariableInterests)

• จ�าแนกตามลกษณะความเจาะจง (DegreeofGenerality) ไดแก

ผลประโยชนแหงชาตทวไป(GeneralInterests)กบผลประโยชนแหงชาตเฉพาะ

(SpecificInterests)

(๔) พลงอ�านาจแหงชาต (National Powers) คอ ก�าลงทงสนหรอ

ขดความสามารถของชาตในการท�าใหผลประโยชนของชาตบรรลผลประกอบดวย

การเมองภายในประเทศการเมองตางประเทศเศรษฐกจสงคมจตวทยาการทหาร

Page 38: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

26 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยการพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและ

เทคโนโลยสารสนเทศรวมถงการสอสารอยางไรกตามหลงจากทเกดเหตการณ911

กองทพสหรฐฯ ไดก�าหนดพลงอ�านาจแหงชาต เพอใชในการขบเคลอนยทธศาสตรชาต

๒ลกษณะ๑๖กลาวคอใชทงพลงอ�านาจ๔ประการประกอบดวยพลงอ�านาจดาน

การทต(Diplomacy:D)ดานขอมลขาวสาร(Information:I)ดานการทหาร

(Military:M)และดานเศรษฐกจ(Economy:E)หรอนยมเรยกวาDIMEและ

ใชในกรณทมการปฏบตการในการตอตานการกอการรายท�าใหจากเดมเปนDIME

เพมเปนDIMEFILคอการใชพลงอ�านาจดานการเงน(Financial:F)ดานการขาวกรอง

(Intelligence:I)และดานการบงคบใชกฎหมาย(LawEnforcement:L)

(๕) วตถประสงคแหงชาต(NationalObjectives)คอเปาหมายแหงชาต

ทจะตองหาหนทางใหบรรลถงในทสดโดยก�าหนดนโยบายอยางใดอยางหนงเขาหา

และจะตองใชความเพยรพยายามตลอดจนตองน�าทรพยากรตางๆของชาตมาใชให

บรรลวตถประสงคแหงชาตจ�าแนกออกเปน๒ประเภทดงน

• วตถประสงคมลฐานแหงชาต (Basic National Objectives)

เปนหลกมลฐานของชาตซงกวางขวางมากมลกษณะมนคงถาวรยงยนนานบางครง

กยากทจะด�าเนนการใหบรรลถงไดรฐบาลจะตองใชความเพยรพยายามอยางตอเนอง

ในการพจารณาเกยวกบนโยบายแหงชาตทกครงตองน�าเอาวตถประสงคมลฐาน

ขนมาเปนหลกพจารณารวมดวยเสมอ (ค�าจ�ากดความดงกลาวนใกลเคยงกบค�าวา

ผลประโยชนแหงชาตซงนกวชาการบางทาน และตาราบางเลมไดใชความหมายน

เปนผลประโยชนแหงชาต)

• วตถประสงคเฉพาะแหงชาต (Specific National Objectives)

เปนเรองทจะตองด�าเนนการเพอขจดอปสรรคและปญหาตางๆ จากการตรวจสอบ

๑๖ โสภณ ศรงาม. (2๕๕9). มหายทธศาสตรกบการจดท�ายทธศาสตรชาต. เอกสารทบทวนเชงนโยบายดานความมนคง. ฉบบท ๑๑ พฤศจกายน. วทยาลยปองกนราชอาณาจกร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. หนา 2๗.

Page 39: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

2๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

และวเคราะหสภาวะแวดลอมทกดานทมผลกระทบตอความมนคงแหงชาต ในอน

ทจะตองด�าเนนการใหบรรลวตถประสงคมลฐานแหงชาต

(๖) มาตรการเฉพาะ(SpecificMeasures)คอวธการเฉพาะทก�าหนดขน

ส�าหรบด�าเนนการเพอสนบสนนนโยบายความมนคงแหงชาตใหบรรลไดในหวงเวลา

ทก�าหนด

(๗) แรงผลกดน(Forces)คอปรากฏการณทมผลกระทบหรอสามารถทจะ

กอใหเกดผลกระทบตอการด�าเนนการใดๆของรฐเพอการบรรลหรอมใหบรรลถง

ซงวตถประสงคและผลประโยชนแหงชาตจะตองพสจนทราบแรงผลกดน เพราะ

เปนปจจยทเปนเหต

(๘) แนวโนม(Trends)คอหนทางหรอผลซงแรงผลกดนสามารถทจะท�าให

เปลยนแปลงไปไดแนวโนมดงกลาวเกยวโยงไปถงทศทางรปแบบและระดบความ

รนแรงตามนยของแรงผลกดน

(๙) ปญหา (Problems) คอ สถานการณ หรอสภาวการณทขดตอการ

ด�าเนนนโยบายหรอขดตอวตถประสงคทตองการหรอสภาพเหตการณทจะเกดขน

ในอนาคตซงมแนวโนมทจะไมตรงกบความตองการ การบรรลผลส�าเรจตาม

ความปรารถนา หรอการมอปสรรคไมบรรลผลส�าเรจ ยอมมสาเหตมาจาก

แรงผลกดนและแนวโนม แรงผลกดนและแนวโนมทขดตอวตถประสงคแหงชาต

ยอมกอใหเกดปญหาและการคกคาม ในทางตรงขามแรงผลกดนและแนวโนม

สอดคลองกบวตถประสงคแหงชาตยอมเปนโอกาสทชาตควรจะแสวงหาและขยาย

ผลออกไปได

(๑๐) ภยคกคาม (Threat) คอ พฤตการณทคาดคะเนไดวาจะกอใหเกด

ความเสยหาย มผลใหฝายทถกคกคามตองกระท�าหรอละเวนการกระทาอยางใด

อยางหนง ภยคกคามจะมความส�าคญเพยงใด ยอมขนอยกบความนกคดของ

ทงผคกคามและผถกคกคามความนกคดดงกลาวขนอยกบความรสกวาผคกคาม

มเครองมอพอ หรอมศกยกาลงอ�านาจพอทดาเนนการใหบงเกดผลตามทตองการ

Page 40: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

28 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จะคกคามไดหรอไม ขนอยทเจตนา ในการพจารณาภยคกคามนนความยากอยท

การหยงเจตนาของประเทศทคกคาม กลาวคอ แมประเทศทคกคามจะมเครองมอ

ทจะใชดาเนนการแตกยากทจะรไดวาจะใชเครองมอทมอยหรอไมฉะนนบางครง

จงตองอาศยการศกษาทางประวตศาสตรและศกษาลกษณะของผนาหรออทธพล

ในการก�าหนดนโยบายของประเทศนนๆประกอบดวย

(๑๑) โอกาส (Opportunities) คอการตรวจสอบสภาวะแวดลอมททราบ

ผลประโยชนทเกอกล สงเสรมขดความสามารถของชาต เพอบรรลวตถประสงค

อยางแนชด

(๑๒) การทาทาย(Challenges)การตรวจสอบสภาวะแวดลอมทยงไมทราบ

ผลประโยชนทเกอกล สงเสรมขดความ สามารถของชาต เพอบรรลวตถประสงค

อยางแนชด

(๑๓) ปจจยทเปนอปสรรค คอ ปจจยทมไดอานวยประโยชน เปนปจจย

ทอยในวถทางทขดขวางตอการบรรลถงวตถประสงคเชนการคกคามทางทหารของ

ประเทศใกลเคยงทมลกษณะรกรานการขาดแคลนทรพยากรทางเศรษฐกจฯลฯ

(๑๔) ปจจยทสนบสนนคอปจจยทอานวยประโยชนซงจะเปนผลดชวยให

บรรลวตถประสงคเชนก�าลงทหารอนมประสทธภาพความพงพอใจของประชาชน

ตอมาตรฐานการด�ารงชพฯลฯ

โดยสรป ยทธศาสตร (Strategy) เปนกระบวนการทเชอมโยงระหวาง

เครองมอหรอวธการและวตถประสงคขณะทยทธศาสตรชาต(NationalStrategy)

เปนกระบวนการทไดมาซงเปาหมายของชาตโดยใชพลงอ�านาจแหงชาตดานตางๆ

ไดแกการเมอง เศรษฐกจสงคมจตวทยาการทหารวทยาศาสตรและเทคโนโลย

เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม เปนเครองมอ เพอใหบรรลตามวตถประสงคของชาต ซงการก�าหนด

ยทธศาสตรชาตจ�าตองตรวจสอบสภาวะแวดลอมทงภายในและภายนอกประเทศ

(Security Environment) รวมกบการวเคราะหพลงอ�านาจแหงชาตทมอย

Page 41: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

29เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(ResourceConstraint)เพอใชก�าหนดองคประกอบพนฐานส�าคญของยทธศาสตร

๓ประการคอการก�าหนดจดมงหมายทางยทธศาสตร(Ends)การก�าหนดกรอบ

แนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร (Ways) และการก�าหนดวธการทรพยากร

และกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร(Means)ภายใตพนฐานของความเสยง(Risk)

เพอใหไดยทธศาสตรชาตทมความสมบรณมากทสดดงสารตนแบบทางยทธศาสตร

ของ Bartlett Model นอกจากน ตวแบบมาจาก US ArmyWar College

เพมเตมเรองนโยบายความมนคงแหงชาต ซงเปนผลผลตมาจากผลประโยชน

แหงชาต รวมทงวตถประสงคเฉพาะแหงชาต ทมการจดระบบความคดในการ

ตรวจสอบและวเคราะหสภาวะแวดลอมเพอพสจนทราบโอกาส หรอคนหาปญหา

หรอภยคกคามหรออปสรรคตางๆใหไดมาพรอมดวยเหตและผลนนกคอการได

ทราบถงแรงผลกดนและแนวโนมทเปนเหตและผลส�าหรบใชด�าเนนการแกไขปญหา

จากเหตทเกดขนดวย และมาตรการเฉพาะ อนเปนหนทางด�าเนนการท�าแผนงาน

แหงชาตเพอแจกจายใหกระทรวงทบวงกรมทเกยวของรบไปวางแผนจดท�าแผน

และแผนงานในระดบกระทรวงตอไป

๒.๔(รำง) นโยบำยและแผนระดบชำตวำดวยควำมมนคงแหงชำตของไทย

(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)

จากรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยพ.ศ.๒๕๖๐มาตรา๕๒ไดบญญต

ใหรฐตองพทกษรกษาไวซงสถาบนพระมหากษตรย เอกราช อธปไตย บรณภาพ

แหงอาณาเขตทประเทศไทยมสทธอธปไตย เกยรตภม และผลประโยชนของชาต

ความมนคงของรฐ และความสงบเรยบรอยของประชาชน เพอประโยชนแหงการน

รฐตองจดใหมการทหาร การทต และการขาวกรองทมประสทธภาพ ก�าลงทหาร

ใหใชเพอประโยชนในการพฒนาประเทศดวย ทงน ประเทศไทยไดมการประกาศ

ใชยทธศาสตรชาต๒๐ป (พ.ศ.๒๕๖๐ -๒๕๗๙) (ดานความมนคง)ควบคแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)เพอใชเปน

Page 42: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

30 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แนวทางในการบรหารประเทศ เมอเปนเชนน คณะรฐมนตรจงจดใหม “นโยบาย

และแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔)”

ใหมความเชอมโยงและประสานระหวางเครองมอพลงอ�านาจทางทหารและทไมใช

ทหารไดแกการเมองภายในประเทศและตางประเทศเศรษฐกจสงคมจตวทยา

การทหาร วทยาศาสตรและเทคโนโลย การพลงงาน ทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม และเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร ทงหมดน ตองมความ

สอดคลองตองกนอยางสมบรณแบบตามยทธศาสตรชาตไดก�าหนดแนวทางไว

(ดงภาพท ๔) โดยเนอหาสาระของนโยบายและแผนฯ นไดกลาวถง ผลประโยชน

แหงชาต วตถประสงคแหงชาต วสยทศน นโยบายความมนคงแหงชาต และ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต๑๗

๑๗ ส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร. (2๕60). (ราง)นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต (พ.ศ. 2๕60 – 2๕64). เอกสารอดส�าเนา. หนา 9 - 3๑.

Page 43: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ภาพท ๔ : ความเชอมโยงนโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคง

แหงชาต กบยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) (ดานความมนคง)

และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๒(พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔)

ทมา : จาก (ราง) นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต

ของไทย (พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔), (หนา ๑๑), โดย ส�านกงานสภาความมนคง

แหงชาตส�านกนายกรฐมนตร,๒๕๖๐,เอกสารอดส�าเนา.

โดยสรป นโยบายและแผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาตของไทย

(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔)เปนแผนหลกของชาตทค�านงถงทรพยากร(Means)ไดแก

การเมองภายในประเทศ และตางประเทศ เศรษฐกจ สงคมจตวทยา การทหาร

วทยาศาสตรและเทคโนโลยการพลงงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมและ

Page 44: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

32 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เทคโนโลย สารสนเทศและการสอสาร ทรพยากรทงหมดน ถกน�าไปใชวางกรอบ

แนวทางในการขบเคลอนนโยบายและแผนฯ (Ways) ไดเปนแผนงานความมนคง

แหงชาตจ�านวนทงสน๑๙แผนงาน(ดงภาพท๔)ใชในการรองรบนโยบายความมนคง

แหงชาตจ�านวนทงสน๑๖ประเดน(ตามเอกสารอางองหมายเลข๑๖)ใหสามารถ

ด�าเนนการปองกนแจงเตอนแกไขหรอระงบยบยงภยคกคามทเกดขนโดยนโยบาย

ทกขอตองรองรบวตถประสงคแหงชาตใหครอบคลมทงหมดเพอน�ามาซงเปาหมาย

ของชาต (Ends) ตามทไดก�าหนดไวในนโยบายและแผนฯ ฉบบปจจบนนนเอง

ดงนนการเสรมสรางชาตใหมนคงมงคงประชาชนปลอดจากภยคกคามทกรปแบบ

จ�าตองหาหนทางปฏบตโดยก�าหนดเปนนโยบายความมนคงแหงชาตและ

ยทธศาสตรชาต เพอใชเปนแนวทางการบรหารประเทศอยางมแบบแผนตงแต

ระดบชาตสงคมและชมชนไดอยางมเกยรตและศกดศร

Page 45: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

33เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

Page 46: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

34 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 47: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๓ยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

จากการทประชาคมโลกตางตองเผชญกบสภาวะความเปลยนแปลงทผนผวน

ตลอดเวลาภายใตกระแสโลกาภวตนและการพฒนาของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

ท�าใหเกดความเชอมโยงแบบไรพรมแดนทงในมตความมนคงการเมองเทคโนโลย

และวฒนธรรมโดยพลวตการเปลยนแปลงทเกดขนสงผลใหทกประเทศตองปรบตว

ตลอดเวลามการแขงขนอยางรนแรงและรวดเรวแมกระทงระบบการเมองระหวาง

ประเทศแบบขวเดยว(Uni–polar)ทถกครอบง�าและชน�าโดยสหรฐอเมรกามาเปน

เวลานานกเปลยนแปลงไปเนองจากหลายประเทศตางเรงพฒนาศกยภาพของตนเอง

และพฒนาประเทศใหมความกาวหนาเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตและตองการ

กาวขนมาเปนมหาอ�านาจในภมภาคเชนจนอนเดยบราซลรสเซยและแอฟรกาใต

(BRICS)เปนตนอนน�าไปสการเปลยนแปลงระบบการเมองระหวางประเทศไปเปน

แบบหลายขว (Multi– polar) กบการรวมตวกนในรปแบบภมภาคนยมมากขน

(Regionalism)๑๘ ซงท�าใหเกดความทาทายตอการรกษาความมนคงของประเทศ

มากขนการบรหารประเทศของทกรฐบาลจงตองยอมมงด�าเนนนโยบายเพอรกษา

ผลประโยชนของประเทศหรอผลประโยชนแหงชาตในอนทจะสามารถท�าใหประเทศ

อยรอดมความมนคงและมความอดมสมบรณมงคงภายใตระเบยบโลกไดอยางสมดล

ตลอดจนด�ารงเกยรตและศกดศรในประชาคมโลกรวมทงสามารถสงเสรมอดมการณ

ทเปนแบบแผนทางสงคมของประชาชน ทลวนกอใหเกดความเจรญกาวหนา

ของประเทศตนเองดวยกนทงสน

๑๘ ปณต แสงเทยน. (2๕๕8). ยทธศาสตรเสนทางสายไหมทางทะเลของจน ความเกยวของตออาเซยนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต. เอกสารวชาการ. หลกสตรปองกนราชอาณาจกร รนท ๕๗. หนา ๑ - 2.

Page 48: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

36 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดงนนยทธศาสตรโดยเฉพาะดานความมนคงจงถอเปนเปาหมายและบงบอก

ถงทศทางตามแบบทชาตตองการ ซงมความเปนทงศาสตรและศลปในการพฒนา

โดยใชพลงอ�านาจแหงชาต (National Power) ในดานตางๆ อาท การเมอง

การทหาร เศรษฐกจ สงคมจตวทยา ภมรฐศาสตร วทยาศาสตรและเทคโนโลย

เพอใหบรรลวตถประสงคของชาต (National Objective)๑๙ ดวยเหตน นกวจย

จงเหนความส�าคญในการวเคราะหยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอ�านาจ

โดยเฉพาะจนและสหรฐฯ เพอตดตามสถานการณการเปลยนแปลงวามการด�าเนนการ

ไปในทศทางใด และจะสงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของระบบการเมองโลก

อยางไรในอนาคต เหนทศทางการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม

และการปฏวตทางดานเทคโนโลย การสอสาร รวมถงการปฏวตในกจการดานการ

ทหารการเปลยนแปลง(Change)และการปฏวต(Revolution)ทไดเกดขนลวน

สงผลกระทบตอการเปลยนแปลงของโลก๒๐ท�าใหนกวจยตระหนกถงความส�าคญ

และศกษาถงยทธศาสตรประเทศมหาอ�านาจในบรบทความมนคงทตางมหลกในการ

บรหารประเทศทอาจเหมอนและแตกตางกนดงรายละเอยดตอไปน

๓.๑ ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

สาธารณรฐประชาชนจน (People’s Republic of China : PRC) หรอ

ประเทศจน นบเปนประเทศมหาอ�านาจในภมภาคเอเชยทมศกยภาพในดานตางๆ

เปนจ�านวนมาก ปจจบนมประชากรกวา ๑,๓๐๐ ลานคน นบเปนประเทศทม

ประชากรมากทสดในโลกและมขนาดพนทใหญเปนอนดบสามของโลกคอมพนท

๑๙ เอกชย ศรวลาศ. (2๕๕8). โครงสราง กระบวนการก�าหนด และพฒนายทธศาสตรทหาร. คนเมอ 6 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.slide share.net/tarayasri/ss-44058741. หนา 2 – 8.๒๐ Cohen. (2005). A Revolution in warfare. In R.K. Betts (Ed.), Conflict after the cold war : Argument on causes of war and peace. (2nd ed., pp. 585-596). New York : Pearson Education.

Page 49: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

3๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๙.๖ ลานตารางกโลเมตร นบวาใหญเปนอนดบสองของทวปเอเชย มพรมแดน

ตดตอประเทศตางๆโดยรอบ๑๕ประเทศไดแกเกาหลเหนอรสเซยมองโกเลย

คาซคสถาน ครกซสถาน ทาจกสถาน อฟกานสถาน ปากสถาน อนเดย เนปาล

สกขม ภฏาน เมยนมาร ลาว และเวยดนาม โดยมเสนพรมแดนทางบกยาวกวา

๒ หมนกโลเมตร ขณะททศตะวนออกและทศใตจดทะเลเหลอง ทะเลจนตะวน

ออกและทะเลจนใตเปนประเทศทมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

มขนาดเศรษฐกจใหญเปนอนดบสองของโลกและมมลคาเงนส�ารองระหวางประเทศ

มากทสดในโลก รวมทงมสถานะเปนสมาชกถาวรของคณะมนตรความมนคง

แหงสหประชาชาตนอกจากนยงเปนประเทศทไดรบการจดใหเปนรฐอาวธนวเคลยร

และมกองทพขนาดใหญทสดในโลกโดยมคาใชจายดานกลาโหมมากทสดเปนอนดบ

สองของโลก ซงอาจกลาวโดยรวมไดวา สาธารณรฐประชาชนจนเปนประเทศทม

ความพรอมทจะกาวขนมาเปนอภมหาอ�านาจของโลก ดงนน การบรหารจดการ

พฒนาประเทศ การมจดยนทางยทธศาสตรทชดเจนตอประชาคมโลก และการ

แสดงบทบาทน�าในเวทการเมองระหวางประเทศ ในการน นกวจยจงไดศกษา

ในประเดนตางๆไดแก(๑)ระบบการเมองของจนตอการก�าหนดนโยบายความมนคง

(๒)ยทธศาสตรความมนคงของผน�าจนรนท๕และ(๓)กรอบแนวทางทส�าคญของ

ยทธศาสตรความมนคงระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)ดงรายละเอยดตอไปน

๓.๑.๑ระบบกำรเมองของจนตอกำรก�ำหนดนโยบำยควำมมนคง

ระบบการเมองการปกครองของสาธารณรฐประชาชนจนมความซบซอน

และมลกษณะทพเศษเฉพาะตามสมดปกขาววาดวยประชาธปไตย (WhitePaper

on Political Democracy) และมการเผยแพรในเวบไซตของทางการจนไววา๒๑

จนมเงอนไขพเศษจ�าเพาะของตนเองและแตกตางจากประเทศอน ๆ จงจ�าเปน

ตองสรางระบบทางการเมอง เรยกวา ระบอบการเมองแบบคอมมวนสตทเปน๒๑ สวคนธ เจยรณย และ เพญลกษณ ปรคณหนพง. (2๕๕9). การศกษาโครงสรางอตราคาตอบแทนเจาหนาทรฐของสาธารณรฐประชาชนจน. สถาบนสงเสรมการบรหารกจการบานเมองทด. เอกสารอดส�าเนา. หนา 2.

Page 50: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

38 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ลกษณะเฉพาะของจนหรอทเรยกวา ระบบ “ประชาธปไตยสงคมนยมแบบจน”

(SocialistDemocracywithChineseCharacteristics)ประกอบดวย๓สถาบน

ไดแก (๑) สถาบนการเมองพรรคคอมมวนสตจนท�าหนาทในการก�าหนดนโยบาย

ดานตางๆ เชน ความมนคง การเมอง เศรษฐกจ และตางประเทศ เปนตน

(๒)สถาบนรฐท�าหนาทในการน�านโยบายไปปฏบตใหบรรลผลและ(๓)สถาบนกองทพ

ท�าหนาทปกปองอ�านาจอธปไตยของประเทศจน๒๒ ซงพรรคคอมมวนสตจน

(ChineseCommunistParty:CCP)เปนสถาบนทางการเมองทมอ�านาจเดดขาด

และสงสดสวนคณะรฐบาลหรอทเรยกวาคณะมขมนตร (StateCouncil)และ

องคกรอน ๆ ทเกยวของมหนาทคอยปฏบตตามมตและนโยบายทพรรคก�าหนด

ใหบรรลผล โดยยดหลกประชาธปไตยรวมศนย (Democratic Centralism)

ตามธรรมนญของพรรคทไดก�าหนดใหมการประชม “สมชชาพรรคแหงชาต”

(NationalPartyCongress)ซงเปนศนยรวมผน�าของพรรคคอมมวนสตจนในทก

ระดบและมวาระการประชมทก๕ปตลอดระยะเวลาเกอบ๗๐ปทผานมาการประชม

สมชชาใหญพรรคคอมมวนสตจนนไดกลายเปนเหตการณทางการเมองทส�าคญ

ถอเปนการวางตวผปกครองเปนการทบทวนการพฒนาประเทศตลอดระยะเวลาหาป

ทผานมาสรางนมตหมายการเปลยนแปลงใหมและเปนการตดสนใจก�าหนดแนวทาง

การพฒนาประเทศในปตอไป๒๓

ส�าหรบแนวทางของพรรคคอมมวนสตจนของผน�าพรรคในแตละยคสมย

(ดงภาพท ๕)ภายใตทฤษฎชน�าโดยเฉพาะแนวคดวตถนยมตามลทธมารกซ-เลนน

ซงมอทธพลตอความคดของเหมา เจอตง ผน�าจนรนทหนง ทไดยดถอปฏบตอยาง

๒๒ ศนยจนศกษาและศนยการเรยนรจนศกษาบรมราชกมาร และสถาบนเอเชยตะวนออกศกษาฯ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (2๕6๑). การประชมสมมนาเชงวชาการ เรอง EAST ASIA IN 20๑8 : จากทประชมสมชชาครงท ๑9 สความเปนมหาอ�านาจโลกของจน. ณ หองประชมประกอบ หตะสงค ชน 3 อาคารเอนกประสงค ๑ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทาพระจนทร.๒๓ สถานวทยเวยดนาม. (2๕60). การประชมสมชชาใหญพรรคสมยท ๑9: หวเลยวหวตอสรางนมต

หมายการเปลยนแปลงและการพฒนาของจน.คนเมอ 8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://vovworld.vn/

th-TH/.vov, หนา 2.

Page 51: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

39เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เครงครด และไดพบขอผดพลาดจนน�าไปสการปฎรปและเปดประเทศตามทฤษฎ

ของเตงเสยวผงผน�าจนรนทสองอนน�าไปสการสานตอแนวความคดเกยวกบสาม

ตวแทนโดยผน�าจนรนทสาม ทมงเนนวาพรรคคอมมวนสตจนตองเปนตวแทนของ

การผลตทกาวหนาสอดคลองกบยคสมยเปนตวแทนของวฒนธรรมทกาวหนาและ

ตวแทนผลประโยชนสวนรวมของมหาชน อนขยายสวสยทศนการพฒนาอยางเปน

วทยาศาสตรของหจนเทาผน�าจนรนทสผซงลดความรอนแรงของการเจรญเตบโต

ทางเศรษฐกจเพอใหเกดความสมดล จนกระทงมาถงแนวคดเกยวกบความฝน

ของจนโดยสจนผงผน�ารนทหาไดกลาวถงความฝนของจนทมดวยกน๓ประการ

(๑) การสรางประเทศใหเขมแขงมงคงดวยการบรณาการงานดานความมนคงและ

การตางประเทศ (๒) การน�าพาประชาชาตใหเจรญรงโรจนดวยการปฏรปอยาง

ถงแกนและรอบดาน มระบบการปราบปรามคอรรปชนททนสมย (๓) การท�าให

ประชาชนอยดมสขโดยไดรบการศกษาในวยเรยน มรายไดจากงานทมนคง ไดรบ

การรกษายามเจบปวย ไดรบการดแลยามแกชรา มบานเปนทอย อาศยของ

ตนเอง๒๔

ปจจบนการบรหารประเทศไดผานมาถงผน�ารนท ๕ คอ ประธานาธบด

ส จนผง ผ ซงด�าเนนนโยบายความมนคงในเชงรกโดยใชฐานแนวคดชาตนยม

เพอรกษาความชอบธรรมของพรรคคอมมวนสตใหคงอยในทศนะของประชาชนจน

ใหคงอยสบไป และเหตการณทางการเมองทส�าคญในปน (๒๐๑๗)๒๕ คอ การ

ประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๙ระหวางวนท๑๘–๒๔ตลาคม๒๐๑๗

ทผานมา(ดงภาพท๖)มผแทนเขารวมการประชมทงสน๒,๒๘๐คนนายสจนผง

ยงคงด�ารงต�าแหนงประธานาธบดเปนวาระท ๒ พรอมคณะกรรมการถาวร

๒๔ ไชยสทธ ตนตยกล. (2๕๕8). โครงสรางทางการเมองของจนและบทบาทหนวยงานดานคลงสมองตอการก�าหนดนโยบายดานความมนคง. วารสารเสนาธปตย ปท 64 ฉบบท ๑ (มกราคม – เมษายน 2๕๕8), หนา 22๑ – 222.๒๕ จรามน สธรชาต. (2๕60). ส จนผง สานตอความฝนจนกาวเขาส “ยคใหม” ขนแทนผน�าทรงอทธพลสงสด. ออนไลน. คนเมอ ๑4 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.scbeic.com/th/detail/file/product /4112 /evanalfv6c/Note_TH_19-China-National-Congress_20171101.pdf

Page 52: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

40 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เหมำเจอตง“ยนบนล�ำแขงตนเอง”

หจนเทำ“พฒนำอยำงเปนวทยำศำสตร”

เตงเสยวผง“ปฏรปและเปดประเทศ”

สจนผง“สงคมนยมแบบอตลกษณจนยคใหม”

เจยงเจอหมน“ทฤษฎ๓ตวแทน”

โปลตบโรชดใหมอก ๗ คน นอกจากน ประธานาธบดส จนผง ไดควบต�าแหนง

เลขาธการพรรคคอมมวนสต และนายหล เคอเฉยง เปนนายกรฐมนตร รวมทง

แตงตงคณะกรรมการถาวรอก ๕ คน ไดแก (๑) นายหล จานซผอ�านวยการ

พรรคคอมมวนสตและประธานสภาความมนคงแหงชาต (๒) นายหวาง หยาง

ภาพท๕:ผน�าจนทง๕รนกบธรรมนญของพรรคคอมมวนสต(Communist

PartyofChinaCharter)

ทมา:ดดแปลงจากนโยบายความมนคงของจนในยคผน�า๕รน,(หนา๑-

๓),โดยรชฎปราการพลาศ,๒๕๕๙,ออนไลน.

Page 53: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

รองนายกรฐมนตรสายปฏรป (๓) นายหวง ฮหนง นกวชาการดานรฐศาสตร

ของพรรคคอมมวนสต (๔) นายจาว เหลอจ กรรมการปฏรปเศรษฐกจ และ

(๕) นายหาน เจง เลขาธการพรรคคอมมวนสตสาขาเซยงไฮ โดยเปาหมาย

การประชมครงนถอเปนการสานตอความฝนของจน(ChineseDreamofNational

Rejuvenation) คอ สรางสรรคประเทศสงคมนยมททนสมยในยคใหม (Socialist

Modernization) และพฒนาประเทศใหเปนประเทศมหาอ�านาจชนน�าของโลก

ใหบรรลผลภายในป ๒๐๕๐ โดยยดมนในหลกการ “หนงประเทศ สองระบบ”

(OnecountryTwosystem)ซงหมายถงจนแผนดนใหญและเขตบรหารพเศษ

ฮองกงและมาเกาและ“หลกการจนเดยว”(OneChinaPrinciple)ในการตรง

ความสมพนธจนแผนดนใหญกบไตหวน ซงการพฒนาและปฏรปประเทศมความ

ครอบคลมทงดานการเมองการทหารเศรษฐกจสงคมเทคโนโลยและสงแวดลอม

พรอมรบรองหลกความคดของประธานาธบดสจนผงวาดวย“สงคมนยมแบบจน

ส�าหรบยคใหม”ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน(ฉบบแกไขเพมเตม)

ภาพท ๖ : โครงสรางของพรรคคอมมวนสตจนในการประชมสมชชาพรรค

แหงชาตสมยท๑๙

ทมา:จากวเคราะหการเปลยนแปลงคณะผน�าชดใหมของจน,(หนา๑๓),

โดย สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรชาต วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต,

เอกสารอดส�าเนา.

Page 54: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

42 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยสรประบบการเมองของจนมความเกยวของและสมพนธกบผน�าประเทศ

น�ามาซงการก�าหนดนโยบายความมนคงภายในประเทศเนองจากพรรคคอมมวนสต

จน (Chinese Communist Party : CCP) เปนสถาบนทางการเมองทมอ�านาจ

เดดขาดและสงสด โดยมลกษณะเปนประชาธปไตยรวมศนย (Democratic

Centralism)นอกจากนตามธรรมนญของพรรคไดก�าหนดใหมการประชม“สมชชา

พรรคแหงชาต”(NationalPartyCongress)ทก๕ปซงเปนการประชมผแทน

พรรคระดบชาต และคณะกรรมการกลางพรรคฯ อนเปนหนวยงานการน�าสงสด

ของพรรคคอมมวนสตจนมอ�านาจสงสดในการตดสนใจการบรหารประเทศตงแต

การบงคบใชกฎหมาย และก�ากบดแลหนวยงานตางๆ รวมถงอ�านาจของพรรคฯ

เหนอกองทพประชาชน จงอาจกลาวไดวา สาระส�าคญของการประชมสมชชา

แหงชาตครงท ๑๙ น เปนการกลาวถง ยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐ

ประชาชนจนเพอการปฏรปและการพฒนาประเทศในชวงหาปขางหนาทเปนกาว

ส�าคญตอการพฒนาสงคมนยมในแบบฉบบของจน

๓.๑.๒ยทธศำสตรควำมมนคงของผน�ำจนรนท๕

รฐบาลจนยคใหมภายใตการน�าของประธานาธบดส จนผง ผ น�าพรรค

คอมมวนสตจนรนปจจบน ไดเสนอแนวความคดความฝนของชาวจน (Chinese

Dream) ส�าหรบ “การฟนฟความเจรญรงเรองยงใหญของชนชาตจน” มาตงเปน

เปาหมายทางยทธศาสตรใหมซงไดเคยเสนอเปาหมายอนยงใหญน ภายหลงจาก

การปดประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๘เมอเดอนพฤศจกายนปค.ศ.๒๐๑๒

เพอทจะเตมเตมความฝนอนยงใหญน ในเวลาตอมา จงไดมการก�าหนดเปาหมาย

แหงศตวรรษ (Centenary Goal) มดวยกน ๒ ประเดน๒๖ ไดแก (๑) การบรรล

สงคมพออยพอกนอยางทงถงในปค.ศ.๒๐๒๐ดวยการพฒนาทแขงแกรงและยงยน

ของเศรษฐกจโดยเพมผลตภณฑมวลรวมในประเทศและรายไดตอหวของประชากร

ในเขตเมองและชนบทใหสงขนเปนสองเทาของปค.ศ.๒๐๑๐เมอพรรคคอมมวนสต

๒๖ ส จนผง. (2๕๕9). สจนผง ยทธศาสตรการบรหารประเทศ. มตชน. กรงเทพฯ, หนา 6๕.

Page 55: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

43เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จนมอายครบรอบ๑ศตวรรษพรอมเรงรดผลกดนระบบสงคมนยมแบบมอตลกษณ

ของจนในกลางศตวรรษน ใหมความทนสมย มงคงเขมแขง มประชาธปไตย

มอารยธรรม และมความปรองดอง (๒) บรรลการฟนฟความเจรญรงเรองยงใหญ

ของชนชาตจนภายในปค.ศ. ๒๐๕๐ เมอสาธารณรฐประชาชนจนมอายครบรอบ

๑ ศตวรรษ ซงการวางเปาหมาย เพอใหบรรลผลจะตองขยายประชาธปไตยของ

ประชาชนอยางตอเนอง เสรมสรางอ�านาจทางวฒนธรรมใหเดนชด ยกระดบ

มาตรฐานการครองชพของประชาชนอยางรอบดาน ผลกดนการสรางสรรคสงคม

เปนมตรกบสงแวดลอม และขยายก�าลงกองทพ พรอมกบไดปลกคนหนมสาว

ใหกลาทจะฝน และท�างานหนก เพอใหชาวจนทงประเทศไดมโอกาสเฉลมฉลอง

ในวาระครบรอบ ๑๐๐ ป (ครงทหนง) ของการสถาปนาพรรคคอมมวนสตจน

ในป ๒๐๒๑ (พรรคฯ กอตงขนเมอวนท ๑ กรกฎาคม๑๙๒๑) ท�าใหรฐบาลจน

ไดทมเทกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมดวยการปฏรปประเทศอยางตอเนอง

โดยมเปาหมายทางยทธศาสตรทส�าคญในแตละดาน๒๗ดงรายละเอยดตอไปน

(๑) ด านเศรษฐกจ ตงเป าหมายใหการพฒนาเศรษฐกจเข าถงการ

สรางสงคมแบบกนดอยดอยางทวถงหรอในภาษาจนเรยกวา“เสยวคง”ภายในป

ค.ศ.๒๐๒๐โดยจนจะเรงปฎรปเชงเศรษฐกจและเปดประเทศตอไปอยางรอบดาน

ดวยการสงเสรมการพฒนาอยางเทาเทยมกน มงเนนกลยทธในการสงเสรมความ

ตองการภายในประเทศ และการพฒนาทเปนมตรตอธรรมชาตและสงแวดลอม

รวมทงการสรางระบบความเทาเทยมกนของสวสดการสงคมเมองและชนบทอยาง

ทวถง

(๒) ดานการเมอง ยนหยดแนวทางสงคมนยมแบบจนตอไป โดยย�าวาเปน

แนวทางการพฒนาทแตกตางจากระบบตะวนตกโดยมภารกจหลก คอ การสราง

ระบบประชาธปไตยผานกลไกสภาทปรกษาการเมองภายใตระบบสงคมนยม

สงเสรมการเมองภาคประชาชนผานระบบผแทนสภาประชาชนแหงชาต (TheNation

๒๗ ไชยสทธ ตนตยกล. (2๕60). แนวคดทางยทธศาสตร ตามโครงการรเรมหนงแถบหนงเสนทางของจนกบผลประโยชนของไทย. วารสารเสนาธปตย ปท 66 ฉบบท 2 (พฤษภาคม - สงหาคม 2๕60), หนา 28.

Page 56: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

44 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

People’s Congress) สงเสรมใหชนชนลางมสวนรวมกบประชาธปไตย และ

การปฎรปทางการเมองของพรรคคอมมวนสตโดยเรยกรองใหสมาชกพรรคทกคน

มความโปรงใสตอตานคอรปชนอยางแขงขน

(๓) ดานความมนคงและการทหาร การพฒนาศกยภาพทางการทหาร

ไปสความสมยใหม เพอตอบสนองตอการพฒนายทธศาสตรความมนคง มงมนให

บรรลภารกจเชงประวตศาสตรของกองทพมงเนนการน�าไปปฏบตของยทธศาสตร

ทางทหารในยคใหม เสรมสรางความเขมแขงทางทะเล อากาศ และไซเบอร

เพมศกยภาพในการบกเบกทรพยากรทางทะเล คงไวซงการแสดงแสนยานภาพ

ทางทะเลของจน

(๔) ดานการตางประเทศจนจะยนหยดพฒนาความสมพนธอยางฉนทมตร

กบทกประเทศบนหลกการอยรวมกนอยางสนตเพอสงเสรมการเตบโตของเศรษฐกจ

โลกทเขมแขง สนบสนนประเทศก�าลงพฒนาใหพฒนาดวยตนเอง และสามารถ

แกไขปญหาความขดแยงทางการคาอยางเหมาะสมโดยการเจรจา และใชหลกการ

“เปนมตรทดและหนสวนทดของประเทศเพอนบาน”

ปจจบนจงยงเหลอเวลาอก ๓๒ ปส�าหรบการท�าให “ความฝนของจน”

ตามทสจนผงเสนอไวจกปรากฏเปนความจรงขนมาอยางเตมท๒๘ซงการประชม

สมชชาใหญครงท ๑๙ ทผานมาน ไดรบรองวสยทศน “สองเปาหมายแหงรอบ

๑๐๐ป” เปนทเรยบรอยแลว อนไดแก การบรรลฝนในวาระครบรอบ ๑๐๐ ป

การกอตงพรรคคอมมวนสตจนในป๒๐๒๑(พรรคฯกอตงขนเมอวนท๑กรกฎาคม

๑๙๒๑)คอการสรางสงคมกนดอยดถวนหนาและการบรรลฝนครบรอบ๑๐๐ป

การสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจนในป๒๐๔๙(วนสถาปนาสาธารณรฐประชาชน

จนวนท๑ตลาคม๑๙๔๙)คอสงคมนยมสมยใหมรวมถงการสานตอความฝนจน

ในการฟนฟชาต (Chinese Dreamof National Rejuvenation) น�ามาผนวก

๒๘ ผจดการออนไลน. (2๕60). คอมมวนสตจนเปดประชม‘สมชชาพรรคครงท๑9 เชดช ‘สจนผง’ เทยบชน ‘เหมาเตอตง-เตงเสยวผง’. ออนไลน. คนเมอ ๑๕ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://mgronline.com/around/detail /9600000105990. หนา ๑

Page 57: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไวในรฐธรรมนญพรรคฯ ดวย๒๙ ทงน การกาวสประเทศสงคมนยมสมยใหมทม

ความทนสมยและยงใหญมงคงเขมแขงมประชาธปไตยมอารยธรรมและมความ

ปรองดองโดยแบงชวงเวลาแหงการพฒนาเปน๒หวงเวลา๓๐,๓๑ไดแก(๑)ภายใน

ป ๒๐๓๕ จนจะบรรลเปาหมายการพฒนาประเทศขนพนฐานกลายเปนประเทศ

สงคมนยมททนสมยอยในหวงท๑(ปค.ศ.๒๐๒๐-๒๐๓๕)(๒)ภายในป๒๐๕๐

จนจะเปนประเทศพฒนาแลวอยางสมบรณ ซงอยในหวงท ๒ (ป ค.ศ. ๒๐๓๕ -

๒๐๕๐)ทงสองหวงเวลานเพอเปลยนใหจนเปนประเทศสงคมนยมททนสมยยคใหม

มความมงคง มอ�านาจ สงบสข และสวยงาม โดยจะเปนประเทศททรงอทธพล

ในโลกและมการพฒนาทางเศรษฐกจการเมองวทยาศาสตรและเทคโนโลยและ

วฒนธรรมทกาวหนาในระดบสง

ค�าวา“ยคใหม”ทเกดขนนจากค�ากลาวของสจนผง๓๒คอจนก�าลงกาวขาม

ยคเกาเขาสยคนวตกรรมและสรางรปแบบทางธรกจเทยบชนแนวหนาของโลกและ

ชวงชงชยชนะอนยงใหญ ทสรางสรรคสงคมจนใหพอกนพอใชอยางรอบดาน

จนกระทงประเทศจนมความเขมแขงและทนสมยในแบบสงคมนยมทเปนเอกลกษณ

ของจนทวทงประเทศจะบรรลความมงคงไปพรอมๆกนท�าใหจนมบทบาทส�าคญ

บนเวทโลกเพอสรางคนปการอนยงใหญใหเกดขนแกมวลมนษยชาตและการประชม

ครงนไดน�า “ความคดของ ส จนผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอ

๒๙ ผจดการออนไลน. (2๕60). CPC ไฟเขยวธรรมนญ ฉ.ปรบแก รบรองความคดส จนผง ระบพรรคฯ มอ�านาจเดดขาดเหนอกองทพ. ออนไลน. คนเมอ 23 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://mgronline.com/china /detail/9600000108238. หนา ๑ - 3.๓๐ ผจดการออนไลน. (2๕60). เปดศกราชใหมแหงนโยบายการตางประเทศจนใตเงา ส จนผง สานฝนจนสผน�าโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://mgronline.com/china/detail/9600000110642. หนา ๑ - 2.๓๑ อกษรศร พานชสาสน. (2๕60). ยทธศาสตรจน 30 ป : จนฝนอะไร. เอกสารประกอบการบรรยาย. หนา 2 – 6.๓๒ มตชน. (2๕60). สรปสาระส�าคญค�ากลาวของนายสจนผง ในทประชมสมชชาผแทนพรรคคอมมวนสตจนทวประเทศครงท ๑9. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก https://www.matichon.co.th/news/700515. หนา ๑ - 6.

Page 58: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

46 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ศกราชใหม”(XiJinpingThoughtonSocialismwithChineseCharacteristics

for a New Era) ถกบรรจเปน “ความคดน�า” ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน

ซงมความส�าคญเทยบเทาแนวความคดของประธานเหมาเจอตงและเตงเสยวผง

น�ามาใชเปนคมอปฏบตของพรรคคอมมวนสตจน อนเปนอดมการณหลกชน�า

พรรคและประชาชนทวประเทศในการตอสฟนฟความยงใหญของประชาชาตจน

มดวยกน๑๔ประการ๓๓ไดแก(๑)ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสตในทกมต

(๒)พรรคคอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง(๓)ยนหยดการปฏรปใหลก

ซงยงขน (๔) ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตร นวตกรรม เปนมตรกบ

สงแวดลอมโปรงใสและกระจายประโยชน(๕)ยนหยดสงคมนยมอนมเอกลกษณ

แบบจนซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ(๖)ปกครองจนดวยการยดมนในกฎหมาย

(๗) ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน (๘) การยกระดบชวตความ

เปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา (๙) การพฒนาตองเปนมตร

กบสงแวดลอม(๑๐)เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร(๑๑)กองทพตองอย

ภายใตพรรคคอมมวนสตจน(๑๒)ยดหยดแนวคดหนงประเทศสองระบบและเดน

หนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต (๑๓) รวมสรางสงคมโลกทสนตและมจดหมาย

รวมกน และ (๑๔) บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด โดยหลกปฏบตทง ๑๔ ขอ

ดงกลาวในขางตนนนครอบคลมประเดนส�าคญ๒ดาน๓๔คอ(๑)ดานเศรษฐกจ

มงเดนหนาใหเกด “การปฏรปทลกซงและสมบรณ” และปรบใช “แนวคดใหม

เพอการพฒนา”เพอยกระดบคณภาพชวตของชาวจนทงประเทศพรอมกบการขยาย

อทธพลของจนในเวทโลกภายใตวสยทศนการสนบสนนการสรางอนาคตรวมกน

ของมนษยชาตและ(๒)ดานการเมองมงเนนการรวมอ�านาจเขาสสวนกลางโดยระบ

ใหพรรคคอมมวนสตมอ�านาจเดดขาดในการตดสนใจบงคบใชกฎหมายและก�ากบ

๓๓ อารม ตงนรนดร. (2๕60). ถอดรหสความคดสจนผง. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก http://www.bangkokbiznews.com/blog /detail/642983. หนา ๑ – 2.๓๔ จรามน สธรชาต. (2๕60). Xi Jinping Thought อดมการณ ส จนผง กบการขยายอทธพลจน ในเวทโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.scbeic.com/th/detail/ product/4256. หนา ๑ - 3.

Page 59: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

4๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดแลหนวยงานของพรรครวมทงอ�านาจบรหารเหนอกองทพประชาชนนอกจากน

ยงตอกย�าความส�าคญของนโยบาย “หนงประเทศ สองระบบ” ซงหมายถงระบบ

การปกครองของจนแผนดนใหญและเขตบรหารพเศษฮองกงและมาเกา และ

“หลกการจนเดยว” ตอกย�าความสมพนธระหวางจนแผนดนใหญกบไตหวน

นอกจากน คณะกรรมการกลางแหงพรรคคอมมวนสตจนมขอเสนอระบให

“ถอดถอน” ขอความในรฐธรรมนญแหงสาธารณรฐประชาชนจนมาตรการท ๗๙

วรรคทสาม ซงระบวา“ประธานาธบด และรองประธานาธบดแหงสาธารณรฐ

ประชาชนจน จะครองต�าแหนงไมเกนสองสมย” เพอใหสอดคลองกบสถานการณ

ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาและใหการปฏบตงานเปนไปตามนโยบายของพรรคฯ

ซงจะเออตอการบรรลผลและรกษาการพฒนาลทธสงคมนยมอตลกษณจนส�าหรบ

ยคใหม๓๕

แตอยางไรกตาม ผเชยวชาญดานจนไดวเคราะหแนวความคดของส จนผง

แสดงใหเหนวาการด�าเนนนโยบายของสจนผงไดยดหลกพรรคคอมมวนสตตองมา

กอน(PartyFirst)หมายความวาพรรคคอมมวนสตไมใชพรรคลทธนยมอกตอไป

แตกลายเปนพรรคชาตนยมทเปนอตลกษณจน เตมเปยมไปดวยความภาคภมใจ

ในชาตจนในฐานะมหาอ�านาจ และการเชอมนในพรรคคอมมวนสต๓๖ อนเปน

ยทธศาสตรและแนวทางการบรหารประเทศแบบใหมเรยกวายทธศาสตรรอบดาน

๔ประการ(Four-prongedComprehensiveStrategy)ประกอบดวยแบบแผน

การสงเสรมความเชอมนในหลกการทฤษฎ ระบบและวฒนธรรมแบบสงคมนยม

ทมลกษณะเฉพาะของจนตามนโยบาย“รอบดานสดาน(FourComprehensives)”

เพอสรางสงคมกนดอยดอยางรอบดาน(ModeratelyProsperousSociety)ลงลก

การปฏรป (Deepen Reform) ปกครองประเทศตามหลกนตรฐ (Advance

๓๕ ผจดการออนไลน. (2๕6๑). CPC ไฟเขยวเสนอแกรฐธรรมนญใหอ�านาจ “ส จนผง” อยยาวครองต�าแหนงประธานาธบดไดเกนสองสมย. ออนไลน. คนเมอ 2 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www.thaitribune .org/contents /detail/310?content_id=31477&rand=1519656076. หนา ๑ -2.๓๖ อารม ตงนรนดร. (2๕60). ถอดรหสความคดสจนผง. ออนไลน. คนเมอ 26 มกราคม 2๕6๑. จาก http://www. bangkokbiznews.com/blog /detail/642983. หนา 2.

Page 60: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

48 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

law-basedGovernance)และบรหารจดการวนยพรรคอยางเขมงวด (Strengthen

PartySelf-governance)เพอใหบรรลผลอนยงใหญ๔ประการ(GreatStruggle,

GreatProject,GreatCauseandGreatDream)ประกอบดวยการรบมอความ

ทาทายทยงใหญ มโครงการกอสรางทยงใหญ สงเสรมการลงทนขนาดใหญ และ

ตระหนกถงความฝนอนยงใหญ โดยสาระส�าคญของแนวทางการบรหารทงหมดน

มงเนนทการขบเคลอนการปฏรปเศรษฐกจผานการลงทนขนาดใหญการสรางความ

เปนปกแผนภายในพรรคเนนระเบยบวนยของสมาชกพรรคและการสรางความเชอ

มนตอแนวคดรากฐานของพรรคคอมมวนสตอนเปนสถาบนหลกของชาต๓๗,๓๘

โดยสรป รฐบาลจนยคใหมภายใตการน�าของประธานาธบดส จนผง

มยทธศาสตรการบรหารประเทศในบรบทความมนคง ผานวาทกรรมความฝนของ

ชาวจน (Chinese Dream) ซงจดเปนพมพเขยวของสงคมนยมทมเอกลกษณของ

จนในยคใหมมเปาหมายอยางชดเจนวาในปค.ศ.๒๐๒๐ประเทศจนจะเขาสสงคม

อยดกนดโดยถวนหนา(ในวาระครบรอบ๑๐๐ปแหงการกอตงพรรคฯ)และในป

ค.ศ.๒๐๓๕ประเทศจนจะบรรลสงคมนยมททนสมยนอกจากน ในปค.ศ.๒๐๕๐

(ในวาระครบรอบ๑๐๐ปแหงการสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจน)ประเทศจน

จะเปนประเทศสงคมนยมยคใหมททนสมยอยางมงคงมประชาธปไตยเปนอารยะ

ประเทศมความสนตและงดงามดงนนยทธศาสตรความมนคงของมหาอ�านาจจน

ตองมอดมการณรวมกนตามแบบฉบบสงคมนยมทมเอกลกษณของจนตามแนวคด

อ�านาจนยมใหม (Neo-Authoritarianism) ทสนบสนนการปฏรปเศรษฐกจ แต

การเมองตองรวมศนยอ�านาจจงผลกดนการปฏรปเศรษฐกจใหประสบความส�าเรจ

และจะชกน�าการปฏรปดานอนๆ(การเมองวฒนธรรมสงคมระบบนเวศและพรรค

คอมมวนสตจน)เพอใหบรรลเปาหมายรอยป๒เปาหมายและสานความฝนของจน

ในการสรางประเทศชาตใหมความเจรญรงเรองกลบขนมาใหมไดอกครง๓๗ วอยซทว. (2๕60). ปรชญาสจนผงเนน China First?. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.voicetv.co.th/read/534517๓๘ Song Wei. (2017). Four Comprehensives’ light up the future. Retrieved January 26, 2018, from http://www.chinadaily.com.cn /opinion/2017-07/10/ content_30050292.htm. pp. 1-2.

Page 61: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

49เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๑.๓ กรอบแนวทำงทส�ำคญของยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตระยะ

๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

จากการประชมสมชชาใหญครงท ๑๙ ไดประเมนการความเปลยนแปลง

ทเกดขน พบวา ปจจบนโลกไดเผชญกบความไมแนนอนทเพมมากขนและปจจย

ทท�าใหเกดความวนวาย คอ การขาดแคลนพลงงาน ท�าใหเศรษฐกจทวทงโลก

ไมเตบโตประสบภาวะการขาดดลสงขนท�าใหทกประเทศเกดปญหาชองวางระหวาง

คนรวยและคนจนปญหาภยคกคามการกอการรายความไมปลอดภยในโลกไซเบอร

และสภาพภมอากาศเปลยนแปลงเออตอการแพรกระจายของโรคตดเชอทส�าคญ

ประชาคมโลกจงควรเคารพซงกนและกน หารอเกยวกบประเดนตางๆ อยางเทา

เทยมใชแนวทางใหมในการพฒนารฐตอรฐมงมนทจะระงบขอพพาทรวมทงการ

แกไขความขดแยงรวมกน เพอด�ารงไวซงความมนคง อนจะบรรลถงผลประโยชน

แหงชาต ตลอดจนน�าไปสการเตรยมการเพอเผชญตอภยคกคามทกรปแบบทอาจ

จะเกดขนไดในอนาคตดงนนการด�าเนนนโยบายเพอความมนคงของจนมงน�าไปส

การเปนหนสวนทางยทธศาสตรกบประเทศตางๆ โดยมการประเมนสภาวะแวดลอม

ดานความมนคงระหวางประเทศวาจะยงไมมสงครามขนาดใหญในภมภาคทจะเปน

อปสรรคตอโอกาสการพฒนาประเทศของจน แตกระแสโลกาภวตนจะกระทบ

ตอการด�าเนนความสมพนธระหวางประเทศ อนท�าใหประเทศตางๆ จ�าเปนตองม

การพงพาอาศยกนมากขน (Interdependence) โดยเฉพาะทางดานเศรษฐกจ

กลายเปนสงคมทแบงปนผลประโยชนและพฒนารวมกน โลกจะเปดกวาง สะอาด

และสวยงาม ภายใตสนตภาพ ทเตมไปดวยความมนคงและมงคงรวมกน ๓๙

ขณะเดยวกน รฐบาลจนไดท�าการประเมนการเปลยนแปลงภายในประเทศตนเอง

๓๙ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, pp 51 – 54.

Page 62: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

พบวา สงคมจนไดเผชญอยกบปญหา๔๐ “ความไมสมดล” (unbalanced) และ

“ความไมเหมาะสม” (inadequate) ในการพฒนาทไมสมดล และไมเพยงพอตอ

ความตองการของประชาชนทตองการมชวตทดทณเวลานประชากรจนมจ�านวน

มากกวา ๑,๓๐๐ ลานคน แตจนยงมประชากรถง ๑๒๘ ลานคน ยงคงมชวตอย

ในระดบต�ากวาความยากจน ท�าใหจนตองเรงพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคม

ระหวางกลมทางสงคมเศรษฐกจหรอกลมผลประโยชน และระหวางตวเมองกบ

เขตชนบท อนจะเปนพนทแหงโอกาสในการเปลยนแปลงไปสความสมดลของชวต

ประชาชนจนทดและเหมาะสมขนได

ในชวงหาปทผานมาจนจงพยายามเดนหนาปฏรปดานเศรษฐกจเพอใหงาน

ในดานตางๆพฒนาตามไปดวย และยงคงรกษาอตราขยายตวทางเศรษฐกจอยใน

ระดบสงปานกลาง เขาสมาตรฐานใหม เรยกวา การพฒนาเศรษฐกจเชงคณภาพ

แทนการพฒนาเชงปรมาณ รวมทงขยายบทบาทของจนในเวทเศรษฐกจการเงน

โลกไปพรอมกน(NewNormalofChina’sEconomy)โดยมลคาผลตภณฑมวล

รวมภายในประเทศหรอจดพขยายตวจาก๕๔ลานลานหยวนสงขนเปน๘๐ลาน

ลานหยวนท�าใหเศรษฐกจจนยงครองอนดบสองของโลกซงชวยกระตนอตราเตบโต

เศรษฐกจโลกทมคามากกวารอยละ๓๐เกดจากการปฏรปโครงสรางดานอปทานทม

ความกาวหนาไปดวยด(Supply-SideStructuralReform)ภายใตการขบเคลอน

ของเศรษฐกจยคดจตล ไดแก เสนทางรถไฟความเรวสง ถนนทางหลวง สะพาน

ทาเรอ สนามบน เปนตน และการพฒนาความทนสมยในภาคการเกษตรท�าใหม

ผลผลตธญพชในแตละปสงถง๖๐๐ลานเมตรกตนอกทงรฐบาลสามารถขจดความ

ยากจนของประชาชนจ�านวน๙๙ลานคนใหหลดพนจากความยากจนแลวจ�านวน

๖๖ ลานคน เหลออกราว ๓๐ ลานคน ทยงอยในความยากจน ซงนบเปนความ

๔๐ เกรยงไกร พรพพฒนกล. (2๕60). ความฝนจน : ส จนผง ยงใหญเพยงใด กเนนบรรลผลฯ รวมกบผอน. ออนไลน. คนเมอ 26 กมภาพนธ 2๕6๑. จากhttps://mgronline.com/china/detail/9600000110877. หนา ๑ – 2.

Page 63: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

กาวหนาครงส�าคญในการตอสกบความยากจนของจน๔๑ รวมถงเนนการพฒนาท

เปนมตรกบสงแวดลอม โดยใชพลงงานหมนเวยนแบบคารบอนต�าอยางมจตส�านก

และอกหนงผลงานทส�าคญของรฐบาล คอ การปรบปรงแนวปฏบตของพรรคฯ

ใหอยในวนยอยางเขมงวดและลงโทษกลมเจาหนาททมพฤตกรรมมชอบ โดยม

ผทจรตคอรปชนทไดรบโทษแลวมากกวา๑.๓ลานคนและจะยงคงเดนหนาตอสกบ

ปญหานในอกหาปขางหนา๔๒,๔๓ผลการด�าเนนงานทงหมดนไดด�าเนนการตามแผน

พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๓(ปค.ศ.๒๐๑๖-๒๐๒๐)มนโยบาย

“การพฒนาหาดานพรอมกน”ไดแก (๑)การวจยอตสาหกรรมรปแบบใหมเชงลก

(๒)การพฒนาสสงคมเมอง (๓)การพฒนาสารสนเทศ (๔)การพฒนาการเกษตร

ยคใหม และ (๕) การพฒนาสงแวดลอม รวมกบการด�าเนนนโยบาย “รอบดาน

สดาน”ไดแก(๑)การสรางสงคมกนดอยดรอบดาน(๒)การปฏรปเชงลกรอบดาน

(๓)การเครงครดในการปกครองพรรคคอมมวนสตรอบดานและ(๔)การใชกฎหมาย

รกษาประเทศรอบดานนอกจากนจนจงไดประกาศยทธศาสตรMadeinChina

2025หรอMIC2025 ทไดเรมประกาศใชเมอปค.ศ.๒๐๑๕ซงเปนการกลาวถง

การปฏรปโครงสรางเศรษฐกจและอตสาหกรรมการผลตของจนอยางจรงจง โดยม

ตนแบบจากเยอรมนและมการลงนามความรวมมอ“TheactionoutlineofSino

GermanCooperation”กบเยอรมนเมอตลาคมปค.ศ.๒๐๑๔๔๔ประธานาธบด ๔๑ ผจดการออนไลน. (2๕6๑). ความฝนจน : คนจนหลดพนยากจน 66 ลานคน ชวง 4 ป สจนผง 2๕๕6 – 2๕60. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://m.mgronline.com/china/detail/9610000001791. หนา ๑-3.๔๒ ผจดการออนไลน. (2๕60). พญามงกรเปดการประชมสมชชาใหญ CPC ครงท ๑9 ส จนผงเผยแผนสราง “ประเทศสงคมนยมททนสมย” ในกลางศตวรรษท 2๑. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https:// mgronline .com/china/detail/9600000106393. หนา 3.๔๓ ส�านกขาวออนไลน. (2๕60). สจนผง โชววสยทศนพาจนผงาดเปนมหาอ�านาจของโลกในการประชมใหญพรรคคอมมนนสตจน. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://thestandard.co/xi-jinping-world-vision/. หนา 4.๔๔ ธนาคารแหงประเทศไทย ส�านกงานภาคเหนอ. (2๕๕9). เจาะลก Made in China 202๕. ออนไลน. คนเมอ 2๗ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconMakhong-CanelArea/Yunnan/DocLib_YNArticle/2016--Article2_Made%20in%20China2025 .pdf. หนา ๑.

Page 64: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สจนผงจงไดตงเปาหมายใหจนเปนผน�าดานนวตกรรมของโลก(GlobalLeaderin

Innovation)ภายในป๒๐๕๐รวมทงการเรงโครงการหนงแถบหนงเสนทาง(Belt

andRoad Initiative :OBOR) เพอใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจระดบพหภาค

ทมความมงคงและพฒนาโครงสรางพนฐานกอใหเกดสนตภาพและความประสาน

กลมกลนมรปแบบความรวมมอในลกษณะเอาชนะรวมกน(WIN-WIN)ทตางฝาย

ตางไดประโยชนรวมกน หลงจากการประชมสมชชาครงท ๑๙ น ท�าใหทราบถง

ยทธศาสตรความมนคงเพอการบรหารประเทศในสรางสงคมแบบกนดอยดอยาง

ทวถง และเปนประเทศสงคมนยมยคใหมททนสมยอยางมงคง มประชาธปไตย

เปนอารยะประเทศมความสนตและงดงามในระยะ๓๐ป(ปค.ศ.๒๐๒๐–๒๐๕๐)

ภายใตรฐบาลทน�าโดยประธานาธบดสจนผงมกรอบแนวทางการพฒนาประเทศ

ในดานตางๆตามดงรายละเอยดตอไปน๔๕

ดานเศรษฐกจและสงคม๔๖

ปรบเปลยนรปแบบการพฒนาเศรษฐกจทเนนคณภาพทวถง เทาเทยมทง

ในเมองและชนบทแทนการก�าหนดตวเลขซงเปนเปาหมายการเตบโตทางเศรษฐกจ

เหมอนอยางทผานมา ดวยการปรบโครงสรางวสาหกจ พฒนาเทคโนโลย สงเสรม

งานวจยพฒนาการเกษตรอนรกษสงแวดลอมเพอใหเศรษฐกจจนเตบโตเชงคณภาพ

สามารถขบเคลอนเศรษฐกจดวยการพงพงการบรโภคภายในประเทศและประชาชน

มคณภาพชวตทดดงนนเปาหมายเศรษฐกจในภาพรวมของจนตอจากนจงเนนการ

ขยายอปสงคภายในประเทศ หรอกระตนการบรโภคภายในประเทศควบคไปกบ

ลดการพงพาการสงออกนบเปนแนวทางการพฒนาเศรษฐกจจนในระยะยาวและ

เตรยมพรอมรบมอกบการสงออกทชะลอตวลงอยางตอเนอง แตอยางไรกตาม

๔๕ ปโยรส อทมเทวา. (2๕6๑). “ส จนผง” พญามงกรจน ผงาดฉลองชย ทศทางแหงความส�าเรจ เนนบรรลผลฯ รวมกบผอน. ออนไลน. คนเมอ ๑8 กมภาพนธ 2๕6๑. จาก http://aseanecon.info/20180109/701. หนา ๑ - ๑6.๔๖ สมาคมวฒนธรรมและเศรษฐกจไทย-จน. (2๕60). การพฒนาประเทศจนทยงใหญ. ออนไลน. คนเมอ 2๑ กมภาพนธ 2๕6๑. จาก https://www. facebook.com/thaizhong/posts/1199642673434957. หนา ๑ – 2.

Page 65: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การพฒนาเศรษฐกจจะเปดกวางผอนคลายมาตรการการเขาตลาดของธรกจสนคา

และบรการตางๆ โดยไดเรมเปดเสรในภาคการเงนและตลาดเงนตราตางประเทศ

รวมถงผลกดนการสรางระบบการคาในระดบภมภาค ทวภาค และพหภาค

พรอมกนน จนจะเรงสรางระบบสาธารณสขและการรกษาพยาบาลขนพนฐานให

มคณภาพและประสทธภาพสงเตรยมพรอมรบมอกบสงคมผสงอายอยางแขงขน

ดานการเมอง๔๗

สงเสรมการสรางพรรคการเมองใหสะอาดโปรงใส ปราบปรามการทจรต

คอรรปชน และสงเสรมความสจรตทตองกระท�าอยางตอเนอง โดยเรมปฏรป

ตงแตบคลากรของรฐตองบรสทธ รฐบาลสจรต และการเมองใสสะอาด หลงจาก

การประชมสมชชาใหญครงท๑๙นจงไดมการจดตง“คณะกรรมการก�ากบตรวจ

สอบแหงชาต”ทงในระดบรฐและในระดบพรรครวมทงการจดตง“คณะกรรมการ

เสถยรภาพทางการเงนแหงชาต”เพอรกษาความเปนศนยกลางการน�าของพรรคฯ

และปกปองสทธผลประโยชนของประชาชนอยางแทจรงในขณะเดยวกนสจนผง

ไดบรหารจดการควบคมพรรคฯ ดวยวนยทเขมงวด และยดแนวทางมวลชนของ

พรรคฯในการแกไขพฤตกรรมการท�างานของพรรคฯใหตดตอสมพนธใกลชดมวลชน

ตามขอก�าหนดมดวยกน๘ขอไดแก (๑)ปรบปรงการตรวจสอบวนย (๒)ยนยอ

ในเรองประชม(๓)ยนยอเอกสาร(๔)คมเรองการออกตรวจเยยม(๕)แกไขหนวย

องครกษ(๖)ปรบปรงการรายงานขาว(๗)เขมงวดการแพรขาวสารและ(๘)ยดถอ

เครงครดในการประหยด พรอมใหขอคดเรองพฤตกรรม ๔ อยางทไมพงประสงค

ของสมาชกพรรคฯ ไดแก “พฤตกรรมรปแบบนยม” “พฤตกรรมเจาขนมลนาย”

“พฤตกรรมการแสวงหาความสข”และ“พฤตกรรมฟมเฟอย”หากสมาชกพรรค

ปรบเปลยนพฤตกรรมเหลานได โอกาสในการทจรตจะไมเกดขน ดงนน แนวทาง

มวลชนของพรรคและขจดสประเภทพฤตกรรมสามารถสรางสงแวดลอมทางดาน

การเมองใหโปรงใสน�ามาซงการปฏรปและการพฒนาบานเมองใหมเสถยรภาพได

๔๗ ส จนผง. (2๕๕9). สจนผง ยทธศาสตรการบรหารประเทศ. มตชน. กรงเทพฯ, หนา 43๑ - 469.

Page 66: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แตอยางไรกตาม ยงคงใชระบอบการปกครอง “หนงประเทศ สองระบบ” ในเขตบรหารพเศษฮองกงและมาเกาถอเปนระบอบทดทสดในการรกษาความมนคงของประเทศรวมกบจนแผนดนใหญอกทงพนฐานทางการเมองของความสมพนธระหวางสองฝงชองแคบไตหวนนนไดเปนไปตาม“หลกการจนเดยว”ยดมนในฉนทามตป ๑๙๙๒ ผลกดนความสมพนธในทศทางแหงสนตระหวางจนแผนดนใหญกบไตหวนใหเปนเสมอนครอบครวเดยวกน ดานการศกษา จากผลการประชมครงลาสด จนไดยกระดบความส�าคญใหการศกษา เปนอนดบหนงผลกดนการปรบปรงระบบการศกษาภาคบงคบทงในเมองและชนบทใหมแบบแผนเดยวกนทวประเทศโดยจดท�าการศกษากอนวยเรยนการศกษาส�าหรบผพการการศกษาผานทางเครอขายคอมพวเตอร การศกษามธยมปลายตองขยายใหทวถงพฒนาสรางสรรคมหาวทยาลยและหลกสตรชนน�าใหมประสทธภาพและสรางแรงงานใหเพมมากขนทงในเมองและชนบทรวมถงสนบสนนการแลกเปลยนดานการศกษากบประเทศตางๆทวโลกขณะเดยวกนตองสงเสรมการพฒนากจการดานการศกษาของประเทศก�าลงพฒนาดวยความเตมใจ ดานความมนคงและการทหาร โครงสรางทางการทหารเปลยนแปลงจากเดมจากทเคยเนนปรมาณกองก�าลง ภาคพนดนมหาศาลเปลยนเปนการปฏบตการรวมกนอยางมบรณาการในทกเหลา ทพ โดยเนนการปฏบตการเชงรกมากยงขน และน�าเทคโนโลยสารสนเทศใช ในการบรหารจดการ และพฒนาอาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต (Mechanization)เพอเพมศกยภาพทางดานการปองกนประเทศใหมประสทธภาพตลอดจนการปรบปรงโครงสรางของกองทพปลดปลอยประชาชนจน (People’sLiberation Army : PLA) เพอรวมอ�านาจการบงคบบญชาแบบรวมศนยภายใต การก�ากบดแลของพรรคคอมมวนสต และคณะกรรมาธการทหารกลาง กอนสนปค.ศ. ๒๐๒๐ เพอใหบรรลความทนสมยในดานการปองกนประเทศกอนปค.ศ.๒๐๓๕ และสรางสรรคใหเปนกองทพระดบชนน�าของโลกใหส�าเรจในชวงกลาง

ศตวรรษท๒๑

Page 67: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานการตางประเทศ๔๘ การด�าเนนนโยบายดานตางประเทศของจน ยดหลกการอยรวมกนอยางสนต ๕ ประการ (The Five Principles of Peaceful Coexistence) ไดแก การเคารพในอ�านาจอธปไตยของกนและกน การไมรกรานกน การไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน ความเสมอภาคกน และการอยรวมกนอยางสนต๔๙ จนจงมงด�าเนนนโยบายการทตโดยใชอ�านาจโนมนาว (Soft Power) มากขน และนโยบายการพฒนาอยางสนต (Peaceful Development) รวมถงนโยบายเพอนบานทด (GoodNeighborPolicy) โดยมแนวทางการชวยเหลอ (ForeignAid) การลงทนในตางประเทศ (Foreign Investment) และการใหเงนกและเงนใหเปลาเพอการพฒนาสาธารณปโภคพนฐาน (Infrastructure) กบประเทศเพอนบานหรอกบกลมประเทศสมาชกอาเซยน ผานมาตรการการด�าเนนโครงการทางยทธศาสตรขนาดใหญ๒โครงการไดแก(๑)โครงการ“หนงแถบหนงเสนทาง”(TheBeltandRoad Initiative)ท�าใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจทเจรญมงคง ทงทางบกและทางทะเลและ (๒) โครงการสรางหนวยงานดานการเงนขนาดใหญ สามแหง เพอเปนแหลงสนบสนนดานการเงนใหกบโครงการหนงแนวเขตหนงเสนทาง โดยสถาบนการเงนทงสามแหงดงกลาวคอ “ธนาคารเพอการลงทนสาธารณปโภคพนฐานแหงเอเชย” (Asian Infrastructure Investment Bank :AIIB)“กองทนเสนทางสายไหมทางทะเล”(SilkRoadFund)และ“ธนาคารเพอการพฒนาแหงใหม” (NewDevelopmentBank :NDB)ซงเกดจากกรอบการประชมของกลมประเทศ BRICS ประกอบดวย บราซล รสเซย อนเดย จน และแอฟรกาใต นอกจากน ยงมการแลกเปลยนทางการเมองและวฒนธรรม ไมวาจะเปนการเดนทางเยอนกนและกนของผน�าระดบสงไปจนถงการทตระดบประชาชน

๔๘ การประชมสมมนาทางวชาการ. (2๕6๑). “CHINA’S WAY : BRI, AIIB, NDB, SCS, LMC, ETC”. วนศกรท 23 กมภาพนธ 2๕6๑, เวลา ๑000 – ๑200 ณ หองประชม ๑0๕ มหาจฬาลงกรณ. กรงเทพฯ. ๔๙ Xi Jinping. (2018). Secure a Decisive Victory in Building a Moderately Prosperous Society in All Respects and Strive for the Great Success of Socialism with Chinese Characteristics for a New Era. Retrieved January 26, 2018, from http://www. xinhuanet.com/english/download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf, p. 52.

Page 68: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย

จนมแผนการทจะยกระดบภาคอตสาหกรรมของประเทศทงหมดใหเปน

อตสาหกรรมไฮเทคโดยใหการสนบสนนดานนโยบายและการเงนการออกกฎหมาย

คมครองการจดตงสถาบนวทยาศาสตรและเทคโนโลย และการอดฉดเงนเพอการ

วจยและพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนอง นบตงแตปค.ศ. ๒๐๑๕ ไดประกาศแผน

“Made in China 2025” มงเนนพฒนาจนจาก “ประเทศการผลตยกษใหญ”

เปน “ประเทศการผลตทแขงแกรง”ภายใน ๑๐ ป และพลกโฉมจนใหกลายเปน

“มหาอ�านาจดานการผลตชนน�าในป ๒๐๒๕” ซงภารกจส�าคญในการยกระดบ

นวตกรรมดานการผลตการผสมผสานเทคโนโลยสารสนเทศเขากบอตสาหกรรมการ

ใชเครองจกรอตโนมตแทนแรงงานทงหมด เพอยกระดบเขาส Industry 4.0 การ

สงเสรมแบรนดสญชาตจน การด�าเนนการผลตสเขยว การสงเสรมการพฒนาภาค

อตสาหกรรม๑๐ ประเภท๕๐ การเดนหนาปรบโครงสรางของภาคการผลต และ

การสนบสนนการผลตทเนนดานบรการและอตสาหกรรมบรการซงจดเดนของแผน

MadeinChina2025ใจความวา

“เปนความพยายามของจนทจะกาวใหทนประเทศอตสาหกรรมพรอมๆ

กบการปดชองวางทางเศรษฐกจในประเทศ aging society แรงงานหนมสาว

ของจนมจ�านวนนอยลง ท�าใหอตราคาแรงงานเพมขน และสงผลกระทบตอ

เศรษฐกจการสงออกทเคยเปนหลกส�าคญแผนนจะแกไขปญหาเรองคณภาพและ

การสรางตราสนคาแบรนดจน รวมทงปรบปรงการใชทรพยากรและพลงงานให

มประสทธภาพและพฒนาการผลตทางอตสาหกรรมทไมเปนภยตอสงแวดลอม”

ท�าใหจนมผลงานดานเทคโนโลยมากมาย อาท หองทดลองอวกาศเทยนกง

ยานด�าน�าส�ารวจทะเลลกพรอมมนษยเจยวหลง กลองโทรทศนวทยฟาสตขนาด

๕๐ อตสาหกรรม ๑0 ประเภท ไดแก (๑) อตสาหกรรมสารสนเทศ (2) หนยนตควบคมดวยตวเลข (Numerical control robot) (3) อตสาหกรรมการผลตอปกรณอากาศยาน (4) อตสาหกรรมการตอเรอไฮเทค (๕)อตสาหกรรมการผลตรถไฟ (6) อตสาหกรรมรถยนตพลงงานใหม (๗) อตสาหกรรมการผลตอปกรณพลงงาน (8) อปกรณการผลตวตถดบใหม (9)อตสาหกรรมยาและอปกรณการผลตยา (๑0) อตสาหกรรมเครองมอทางการเกษตร

Page 69: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เลกทสดในโลกและการผลตเครองบนขนาดใหญเปนตนนอกจากนจนยงไดสราง

บรษทเทคโนโลยยกษใหญระดบโลกอยางBaidu,AlibabaและTencentซงเทยบ

ไดกบGoogle,eBayและFacebookของสหรฐอเมรกาในขณะเดยวกนบรษท

จนเหลานกรบนโยบายจากรฐบาลใหรวมกนท�าวจยดานอนเทอรเนตและเทคโนโลย

แหงอนาคตทงนการเปนผน�าดานเทคโนโลยนวตกรรมของโลกกเปนอกหนงเปาหมาย

ของจนภายในปค.ศ.๒๐๕๐อกดวย

โดยสรป กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคงระยะ ๓๐ ป

(ปค.ศ. ๒๐๒๐ – ๒๐๕๐) ไดก�าหนดวสยทศนของประเทศระยะยาว เปาหมาย

อนาคตของชาตทประชาชนจนทกคนตองอยดมสข เปนสงคมกนดอยดถวนหนา

(Moderately Prosperous Society) ในป ๒๐๒๑ บรรลเปาหมายรอยปครงท

หนงซงจะเปนพนฐานสการบรรลความฝนครงทสองในการเปนประเทศสงคมนยม

สมยใหมททนสมย (SocialistModernization) อยางมงคง มประชาธปไตยเปน

อารยะประเทศมความสนตและงดงามภายในป๒๐๔๙ทงหมดนถอเปนความฝนท

จะฟนฟชาต(NationalRejuvenation)อยางสมบรณแบบโดยทศทางการบรหาร

ของประเทศจนภายใตแผนยทธศาสตรความมนคงแหงชาตเตมไปดวยอดมการณ

สงคมนยมสมยใหมททนสมยและยกระดบจนเขาสเวทโลกโดยใหมการด�าเนนตาม

แผนงานทไดก�าหนดไวไดแก(๑)แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท๑๓

(ปค.ศ.๒๐๑๖-๒๐๒๐)(๒)แผนพฒนายกระดบอตสาหกรรมทงประเทศ(Madein

China2025)และ(๓)แผนพฒนาเสนทางสายไหมใหมศตวรรษท๒๑(TheBelt

andRoadInitiative)

แผนการพฒนาประเทศดงกลาวเนนการเปดประเทศและลงลกการปฏรปรอบ

ดานโดยเฉพาะการปฏรปดานเศรษฐกจใหประสบความส�าเรจอาศยการลงทนดาน

วทยาศาสตรและเทคโนโลยสงเสรมการวจยและพฒนาพรอมประยกตใชเทคโนโลย

ปญญาประดษฐเปนเครองมอในการพฒนาประเทศใหเปนประเทศแหงนวตกรรม

ทงนเพอชกน�าการปฏรปดานอนๆไดแกการเมองสมาชกพรรคปฏบตตามระเบยบ

วนยอยางเครงครดและตอตานการทจรตคอรปชนทกรปแบบยดหยดแนวคดหนง

Page 70: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ประเทศสองระบบและเดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคตการทหาร ทกเหลา

ทพบรณาการการปฏบตการเชงรกรวมกนไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ

และน�าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการก�าลงพลจนถงน�าไปพฒนา

อาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต (Mechanization) ใหมความทนสมย

การศกษาเนนคณภาพและเทาเทยมโดยจดสรรงบประมาณในเขตชนบทใหมการ

ศกษาภาคบงคบเชนเดยวกนกบในเขตเมองสงคมและวฒนธรรมปรบปรงชวตความ

เปนอย ของประชาชนใหดขนทงในเมองและชนบท โดยสงเสรมการมงานท�า

พฒนากจการ และเพมมาตรฐานเงนชวยเหลอการรกษาพยาบาลขนพนฐาน และ

ระบบนเวศ เครงครดการควบคมมลพษและเนนการพฒนาทเปนมตรกบสงแวดลอม

โดยใชพลงงานหมนเวยนแบบคารบอนต�าอยางมจตส�านกการบรหารประทศในครง

นเปนไปตาม “ความคดของ ส จนผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอ

ศกราชใหม”ในการตอสฟนฟความยงใหญของประชาชาตจน๑๔ประการตามท

ไดบรรจไวในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน(ฉบบแกไขเพมเตม)เปนทเรยบรอยแลว

นอกจากนการทจนไดเรงผลกดนการพฒนาโครงสรางพนฐานภายใตโครงการ

“หนงแถบหนงเสนทาง”จะเปนอกหนงแรงสงส�าคญทท�าใหจนมเสนทางโลจสตกส

ใชขนสงสนคานวตกรรมไปยงภมภาคทส�าคญไดทวโลก โดยจนเหนถงความจ�าเปน

ในการพงพาอาศยกน เพอรกษาผลประโยชนและความมนคงของประเทศ ในการ

ด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศ ยดหลกการการเคารพในอ�านาจ

อธปไตยของกนและกน การไมรกรานกน การไมแทรกแซงกจการภายในของกน

และกนความเสมอภาคกนและการอยรวมกนอยางสนตทงหมดนถอเปนการมง

รกษาผลประโยชนของชาต ดวยการด�ารงอยของระบบพนฐานความมนคงภายใต

พรรคคอมมวนสตจนปกปองอธปไตยและบรณภาพแหงดนแดนรวมถงการพฒนา

ทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศอยางสมดลทจะน�ามาซงผลประโยชนในระดบภมภาคและระดบโลกตอไป

Page 71: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๕9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒ ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ (ธนวำคมพ.ศ. ๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

สหรฐอเมรกา หรอ United States of America (United State) เปน

ประเทศทใหญเปนอนดบสามของโลก รองจากรสเซยและแคนาดา ประกอบดวย

รฐทงหมด๕๐รฐตงอยทางทวปอเมรกาเหนอตอนกลางอยระหวางกลางประเทศ

เมกซโกกบแคนนาดา มพนทใหญถง ๙.๖๓ ลานตารางกโลเมตร และมประชากร

รวมทงสน ๓๑๓ ลานคน จงเปนประเทศทมประชากรจ�านวนมากอยในล�าดบ

ทสามของโลกซงชาวอเมรกนสวนใหญมฐานะในระดบชนชนกลางขนไปจงมความ

เจรญคอนขางมากและเปนประเทศมหาอ�านาจเพยงประเทศเดยวทเปนผน�าทงทาง

ดานเศรษฐกจการเมองการพลงงานและเทคโนโลย๕๑นอกจากนสหรฐอเมรกา

ยงเปนผน�าในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย มประธานาธบดเปนประมข

ของรฐและหวหนารฐบาล(ChiefExecutive)ภายใตรฐธรรมนญทมการแบงแยก

อ�านาจโดยเดดขาด (Separation of Power) ไดแก ฝายบรหาร ฝายนตบญญต

และฝายตลาการแตละฝายไดรบเลอกในลกษณะทแตกตางกนและมการตรวจสอบ

และถวงดลอ�านาจซงกนและกน(checksandbalances)เปนผลท�าใหการบรหาร

ประเทศโดยรวมนนสงเสรมใหคาผลตภณฑมวลรวมในประเทศนนสงตดเปนอนดบ

หนงของโลกจงไดชอวาเปนอภมหาอ�านาจทมอทธพลตอภมภาคตางๆทงทางดาน

เศรษฐกจการเมองและการทหารเปนตน๕๒

หลงจากการสาบานตนรบต�าแหนงประธานาธบดสหรฐฯ ของนายโดนลด

ทรมปอยางเปนทางการตงแตวนท๒๐มกราคม๒๐๑๗ทผานมาโดยรฐบาลกลาง

ไดประกาศใชยทธศาสตรความมนคงแหงชาตเมอวนท๑๘ธนวาคม๒๐๑๗ซงม

การปรบเปลยนไปตามสภาพแวดลอมภายในและภายนอกประเทศตามสถานการณ๕๑ กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ กระทรวงการตางประเทศ. (2๕60). สหรฐอเมรกา. ออนไลน. คนเมอ 26 มนาคม 2๕6๑. จาก http://www. thaibiz.net/th/market/United-States-of-America. หนา ๑๕๒ สงขลา วชยขทคะ. (2๕๕8). ระบบการเมองการปกครองและสถาบนทางการเมองการปกครอง ในประเทศภาคพนยโรปและอเมรกา. เอกสารประกอบการเรยนการสอน. หนา 23 – 2๕.

Page 72: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

60 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การเปลยนแปลงใหครอบคลมกบสถานการณใหเปนปจจบนมากทสดซงยทธศาสตร

ความมนคงแหงชาตฉบบนมวลส�าคญ “การท�าใหสหรฐอเมรกากลบมายงใหญ

อกครง” (tomakeAmericagreat again)หมายความวารฐบาลของสหรฐฯ

ใหความส�าคญกบความปลอดภย ผลประโยชน และความสขของพลเมองอเมรกน

เปนอนดบแรก โดยจะฟนฟเศรษฐกจภายในประเทศใหกลบมาเจรญอกครง ฟนฟ

การทหารของอเมรกาใหยงใหญดงเดมปองกนพรมแดนของสหรฐอเมรกาปกปอง

เอกราชอธปไตย และเสรมสรางคานยมของโลกเสรใหแผออกไปทวโลกโดยมนโย

บายตางประเทศทเรยกวา “ความเปนอนดบหนงของอเมรกา (America First)”

ซงแนวความคดทางยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกาฉบบน คอ

การสรางดลอ�านาจเพอประโยชนใหกบสหรฐอเมรกาใหกบพนธมตรและแนวรวม

ของสหรฐอเมรกาโดยไมสญเสยคานยมส�าคญของอเมรกา แลวน�าไปสความมนคง

ความมงคงและผลประโยชนของอเมรกาเอง โดยมวสยทศนทางยทธศาสตร

(Strategic Vision) เพอใหประเทศชาตมความเขมแขงเปนเอกราชอธปไตย

ประชาชนชาวอเมรกามอสระ เสรภาพ มวฒนธรรม และความฝนเปนของตนเอง

เพอมงสความเจรญรงเรองและมสนตภาพไปดวยกน๕๓ โดยการศกษาในครงน

ไดกลาวถงรายละเอยดใน๒ ประเดน ไดแก (๑) การตรวจสอบสภาวะแวดลอม

ความมนคง และ (๒) กรอบแนวทางทส�าคญของยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของสหรฐอเมรกา(ธนวาคมค.ศ.๒๐๑๗)ดงรายละเอยดตอไปน๕๔

๕๓ นนทยา ทองคณารกษ. (2๕6๑). America First : ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐฯ 20๑๗. เอกสารวเคราะหสถานการณยทธศาสตรและความมนคง. ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. หนา ๑ - 2.๕๔ ยศภาค โชตกพงศ. (2๕6๑). ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา ธนวาคม 20๑๗. เอกสารอดส�าเนา. หนา ๑ – ๕.

Page 73: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒.๑กำรตรวจสอบสภำวะแวดลอมควำมมนคงของสหรฐอเมรกำ

จากการตรวจสอบสภาพแวดลอมของโลกภายใตการน�าของรฐบาล

นายโดนลด ทรมป พบวา สหรฐฯตองเผชญกบภยคกคามตางๆ ไดแก ประเทศ

ทก�าลงพฒนาอาวธนวเคลยรและขปนาวธกลมกอการรายอสลามหวรนแรงทก�าลง

ขยายเครอขายออกไปโดยเฉพาะอยางยงในตะวนออกกลาง ประเทศคแขงทก�าลง

ทาทายความเปนเจาของสหรฐอเมรกาความสามารถเขาถงเทคโนโลยสมยใหมท�าให

ประเทศทเคยออนแอกลบเขมแขงขน รวมถงความเสยเปรยบทางการคาทสหรฐ

แบกรบ อกทง ผ อพยพ การขนยายยาเสพตดขามพรมแดนเขามาในประเทศ

และความไมรบผดชอบของพนธมตรในเรองความมนคง ตลอดจนการลงทนใน

งบประมาณการปองกนประเทศทถอวายงไมเพยงพอ เนองจากหลายประเทศ

ก�าลงสะสมอาวธปลอยขปนาวธทสงไดไกลจนถงแผนดนสหรฐอเมรกาภยคกคาม

ทงหมดนตางกมขอมลขาวสาร(information)ท�าหนาทเปนตวเรงปฏกรยาท�าให

ทกประเทศทวโลกเกดการแขงขนใหไดมาซงขอมลขาวสารทครอบคลมในทกมตมาก

ยงขนซงมอทธพลตอความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจและบทบาทของสหรฐอเมรกา

ในเวทการเมองโลกจงนบไดวาขอมลขาวสารนถอเปนรากฐานส�าคญในการพฒนา

เศรษฐกจของสหรฐฯใหเตบโตขนอยางตอเนอง สามารถเอาชนะแนวคดฝายตรง

ขามและพฒนาใหกองทพคงไวซงก�าลงรบทมศกยภาพอยเหนอกวามหาอ�านาจอนๆ

ไดอยางมประสทธภาพเพอปกปองคนอเมรกนจากภยคกคามทมผลตอความมนคง

ของชาตททนสมยเหลาน

นอกจากน สหรฐฯ มองวาจนและรสเซยไดทาทายก�าลงอ�านาจแหงชาต

อทธพล และผลประโยชนของสหรฐอเมรกา อาจมผลท�าใหความมนคงและมงคง

ของสหรฐฯนนเสอมถอยลง ในขณะเดยวกน เกาหลเหนอและอหราน มเจตนา

จะท�าใหเกดความไมมเสถยรภาพในภมภาค โดยเฉพาะอยางยง กลมภยคกคาม

ขามชาตตงแตกลมผกอการรายจฮดจนถงองคการอาชญากรรมขามชาต ใชวธการ

โฆษณาชวนเชอรวมกบเครองมออนๆ เพอทจะท�าใหระบอบประชาธปไตยเกด

ความไมนาเชอถอ สรางแนวคดตอตานตะวนตก กระจายขาวผดพลาด ท�าใหเกด

Page 74: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

62 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความแตกแยกในหมคนอเมรกนชาตพนธมตร (Allies) และแนวรวม (Partners)

ในขณะเดยวกน กลมกอการรายจฮด ไดแก กลมไอซสและกลมอลกออดะห

ยงคงเผยแพรแนวคดปาเถอนทจะใชความรนแรงเพอท�าลายลางรฐบาลและ

ผบรสทธ ทกลมเหลานเหนวาเปนพวกแปรพกตร (Apostates) เพอบบบงคบ

ใหรฐบาลทตกอยภายใตอทธพลของตนหนไปใชกฎหมายอสลาม (Sharia Law)

ในการปกครองประเทศ ดวยเหตน สหรฐฯ จงเหนควรทจะทบทวนบทเรยน

จากการทไมด�ารงความเปนผน�าเอาไวตวแสดงทไมตองการสนตภาพและนโยบาย

ทท�าใหเกดเปนชองวางท�าใหสหรฐอเมรกาถกเอาเปรยบจากการบรหารประเทศ

ในชวงศตวรรษทผานมาแตอยางไรกตามปจจบนสหรฐอเมรกายงคงด�ารงความเปน

ผน�าดวยความแขงแกรงและความเชอมนซงจะสอดรบกบผลประโยชนและคานยม

หลกของสหรฐอเมรกาทงนเพอปกปองผลประโยชนของชาตสหรฐอเมรกาเองและ

หากสหรฐอเมรกาประสบความส�าเรจบนโลกของการแขงขนกนบไดวาเปนหนทาง

ทดทสดทจะหลกเลยงความขดแยง และความออนแอ และจะน�าความแขงแกรง

ของสหรฐอเมรกากลบมาอกครงพรอมจะปองปรามไมใหเกดสงครามขนไดและจะ

น�ามาซงสนตภาพบนโลกแหงนอยางแทจรง

๓.๒.๒ กรอบแนวทำงทส�ำคญของยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของ

สหรฐอเมรกำ(ธนวำคมค.ศ.๒๐๑๗)

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตสหรฐฯ ป ๒๐๑๗ ยดมนในหลกการ

“อเมรกามากอน” (American First) ทงทางดานการเมอง เศรษฐกจ การทหาร

และความมนคงของชาตดานอนๆซงอยบนพนฐานสจนยม(Realism)ทมแนวคด

ทางการเมองเปนความคดน�า (Dominated Thinking) จงใหความส�าคญกบ

การสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศ แลวคอยขยายอ�านาจรฐดานอนๆ

เชน ดานเศรษฐกจ การเมอง วทยาศาสตรและเทคโนโลย ฯลฯ เพอความมนคง

ผลประโยชน และการเปนมหาอ�านาจของโลกเพยงหนงเดยวของโลกตอไป

ซงสหรฐฯ ไดแสดงใหเหนแลววาปจจบนเปนโลกแหงการแขงขน (Competitive

World) ซงเพมมากขนกวาแตกอน ทงในเรองการเมอง เศรษฐกจ และการทหาร

Page 75: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

63เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยเฉพาะอยางยงกบกลมความทาทายแบงออกเปน๓กลมไดแกกลมท ๑ จน

และรสเซย เปนคแขงทพยายามทาทายก�าลงอ�านาจสหรฐฯกลมท ๒ อหรานและ

เกาหลเหนอ เปนรฐอนธพาลทมอาวธนวเคลยรและสนบสนนกลมกอการราย

และ กลมท ๓ กลมกอการรายและอาชญากรรมขามชาต เชน กลมไอซส

กลมอลกออดะหเปนตนโดยมงเนนในการสกดกนนกรบตางชาตและแนวทางการ

รบมอการกอรายรปแบบใหม จากอทธพลของการเผยแพรความคดหวรนแรง

สดโตงทางสอสงคมออนไลนใหเพมมากขนดงนนสหรฐฯจงใชประโยชนจากความ

สมพนธกบมตรประเทศในการตอตานแนวนโยบายการเปดเสรการเปนรฐอนธพาล

และรวมท�าสงครามกบกลมกอการราย

จงเปนสาเหตใหประธานาธบดโดนลดทรมปประกาศนโยบายในลกษณะท

แขงกราว โดยในภาพรวมทางดานการเมองมการปลดปรบยายและประกาศแตง

ตงเจาหนาทรฐหลายต�าแหนงการสรางก�าแพงกนตามแนวพรมแดนระหวางสหรฐฯ

กบเมกซโก การปรบมาตรการตรวจคนเขาเมองใหเขมงวด พรอมออกค�าสงหาม

พลเมองจาก๖ประเทศมสลม ไดแก อหรานลเบย โซมาเลยซดานซเรย และ

เยเมน เดนทางเขาสหรฐฯสงผลใหเกดการประทวงขนหลายพนททวโลกนอกจากน

กระชบความสมพนธกบเวยดนาม อนโดนเซย อนเดย และไทย เพอวางแผนการ

ด�าเนนงานทางภมรฐศาสตรใชในการคานอ�านาจกบจนสวนนโยบายดานเศรษฐกจ

มงเนนความรวมมอทางการคาทวภาค มากกวาความรวมมอแบบพหภาค เหนได

จากการยกเลกขอตกลงหนสวนเศรษฐกจเอเชยแปซฟก(TransPacificPartnership

:TPP)เเละตองการทจะใหมการเจรจาขอตกลงการคาเสรแถบอเมรกาเหนอ(North

AmericanFreeTradeAgreement:NAFTA)และยงจดตงส�านกงานนวตกรรม

อเมรกนขนเพอบรณาความคดทางธรกจใหเขากบแนวทางนโยบายของผน�าสหรฐฯ

ในการกระตนเศรษฐกจและการจางงานครงใหญดวยการกอสรางสาธารณปโภค

ทวสหรฐฯ โดยรฐบาลจะด�าเนนการภายใตการซอสนคาทผลตในประเทศ และ

การจางแรงงานในประเทศเปนหลก (Buy American and Hire American)

อนเปนการรกษาผลประโยชนของสหรฐฯ แตอยางไรกตาม สหรฐฯกลบประสบ

Page 76: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

64 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ปญหาสงคมอเมรกนทผคนไดรบความกดดน รสกเปนเหยอ มความเคยดแคน

ชงชงตอสงคมรอบขาง ท�าใหเกดเหตการณกราดยงในสหรฐฯหลายครง รวมถง

การยกเลกนโยบายโอบามารแคร โดยยงไมมนโยบายอนรองรบ จงอาจมสวน

ท�าใหสรางความวตกกงวลใหชาวอเมรกนมากขน นอกจากน สหรฐฯ ถอไดวา

เปน ผน�าในการวจยทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย มนวตกรรมททนสมยกอน

ประเทศอนๆ มาตงแตปลายศตวรรษท ๑๙ เชน เทคโนโลยทางการแพทย

การสอสาร และการทหาร โดยเฉพาะ การวจยและพฒนาเทคโนโลยทางดานการ

ทหารทไดรบการสนบสนนจากรฐบาลนจ�านวนมากตามทปรากฏในรางงบประมาณ

กระทรวงกลาโหมสหรฐฯ มมลคาเกอบ ๗ แสนลานดอลลารสหรฐ ใชในการ

เพมก�าลงพลอากาศยานรวมถงอปกรณอนๆทเกยวของกบยทธปจจยทางทหาร

อาท การสรางอากาศยานไรคนขบ (Unmanned Aerial Vehicle : UAV)

เครองบนรบ ดาวเทยม และเครองมอตดตอสอสารอนๆ เปนตน ซงสามารถช

เปาหมายทางทหารตงแตมตทางอากาศ ไซเบอร และอวกาศ ไดอยางทวถง

เพอรบมอกบภยคกคามในทกรปแบบ สหรฐอเมรกาจงจ�าเปนตองปกปอง

ผลประโยชนทส�าคญยงของชาตในโลกแหงการแขงขนน๕๕ ดงนน แนวทาง

การขบเคลอนยทธศาสตรความมนคงสหรฐฯฉบบน จงประกอบดวยเสาหลก

๔ประการกบยทธศาสตรระดบภมภาคดงรายละเอยดตอไปน

(๑) การปกปองประชาชน ประเทศชาต และวถชวตชาวอเมรกน

ปจจบนภยคกคามทเปนอนตรายมาจากตวแสดงทเปนรฐและไมใชรฐ

เพมมากขน เนองจากกลมตวแสดงเหลานพยายามใหไดมาซงอาวธนวเคลยรเคม

และกมมนตภาพรงส กลาวคอ ซเรยใชอาวธเคมกบพลเมองของตนเอง ซงอาจจะ

เปนสงจงใจใหตวแสดงอนๆ พยายามเสาะแสวงหาและน�าอาวธประเภทนไปใช

เชนเดยวกน ไอซสไดใชอาวธเคมในอรกและซเรย ซงกลมกอการรายยงคงมความ

พยายามครอบครองอาวธท�าลายลางสง หากท�าส�าเรจสหรฐอเมรกาจะตองเผชญ

หนากบอนตรายอยางใหญหลวง นอกจากน เกาหลเหนอ เปนอกประเทศหนง

ทอาจใชอาวธนวเคลยรตอสหรฐอเมรกา รวมถงยงพยายามแสวงหาอาวธเคมและ

Page 77: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ชวะ รวมถงขดสามารถในการสงขปนาวธมายงดนแดนสหรฐอเมรกาได ในสวน

จนและรสเซยก�าลงพฒนาอาวธสมยใหมซงมขดความสามารถทจะเปนภยคกคาม

ตอระบบโครงสรางพนฐานหลกและระบบควบคมการสงการทส�าคญของ

สหรฐอเมรกาได อกทง การโจมตดวยอาวธชวะถอไดวาเปนภยคกคามตอ

แผนดนสหรฐอเมรกาทก�าลงเพมมากขนเชนกนสามารถท�าลายลางชวตมนษย

ไดอยางมหาศาล ตวอยางเชน การปรากฎขนของเชอโรคระบาดอโบลา (Ebola)

ซารส(SARS)และเชอโรคแอนเทรกซ(Antrax)เมอปค.ศ.๒๐๐๑สะทอนใหเหนถง

ผลกระทบของภยคกคามนต อความมนคงของชาต ท�าใหเกดความสญเสย

ทางเศรษฐกจและสถาบนของรฐขาดความนาเชอถอขณะเดยวกนกเปนเสนทาง

ใหมซงเปดใหกบตวแสดงทเปนรฐน�าไปใชใหเกดเปนภยทกอใหเกดความเสยหายได

โดยน�าไปใชในการพฒนาอาวธชวะสมยใหมซงอาวธประเภทนกอาจตกไปอยในมอ

ของตวแสดงทไมใชรฐไดเชนกน

แตอยางไรกตาม ภยคกคามขามชาตทสหรฐฯใหความส�าคญและก�าลง

เผชญอยคอกลมกอการรายจฮด(JihadistTerrorists)กลมอสบเลาะหในเลบานอน

(LebaneseHezbollah)และองคการอาชญากรรมขามชาตมสาเหตมาจากการ

ทสหรฐฯเปนสงคมเปดและเปนองคการทมโครงสรางแบบหลวมทสามารถปรบตว

ไดอยางรวดเรวอกทงการสอสารของสหรฐฯทงประเทศสามารถเขารหสบนเวบมด

เพอหลกเลยงการตรวจจบ แลวสามารถกอความไมสงบในพนทได และกลมเหลา

นยงใชจดออนของรฐเปนเงอนไขในการสรางสถานการณ รวมถงใชแผนดนสหรฐฯ

เปนทก�าบงหรออาจมรฐใหการสนบสนนในสวนของการก�าจดองคการอาชญากรรม

ขามชาตสหรฐฯมงมนจะทมทรพยากรทงหมดทมเพอก�าจดอาชญากรรมขามชาต

และเครอขายใหหมดสนไปองคการเหลานท�าใหพนธมตรและแนวรวมของพนธมตร

สหรฐฯ ออนแอ และท�าลายสถาบนการปกครองประเทศในระบอบประชาธปไตย

นอกจากน บางประเทศทเปนศตรของสหรฐฯ ไดใชองคกรอาชญากรรมขามชาต

เปนเครองมอของก�าลงอ�านาจแหงชาตใหกบประเทศตนเอง ประการสดทาย

ภยคกคามทไมอาจมองขามได คอ การโจมตทางไซเบอรจากรฐและองคการท

Page 78: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

66 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไมใชรฐสามารถใชพนทเครอขาย (CyberSpace)ในการตอสแยงชงผลประโยชน

ของสหรฐอเมรกา ทงในดานความมนคง เศรษฐกจ และการเมอง โดยไมจ�าเปน

ตองกาวขามเสนเขตแดนทางกายภาพของสหรฐอเมรกาไดอกตอไป เปนผลท�าให

ฝายตรงขามสามารถท�าลายโครงสรางพนฐานระบบเครอขายของรฐรวมทงเครอง

มอและอปกรณทใชเปนประจ�าในการด�าเนนธรกจ ซงมผลท�าใหระบบเศรษฐกจ

ของสหรฐอเมรกาพงทลายลงไดดวยตนทนทต�า

ดงนน สหรฐฯ จงมมาตรการควบคมการเขาออกใชแดนอยางเขมขน และ

ปฏรประบบตรวจคนเขาเมองอยางรดกม เนองจาก ปจจบนพบวา ผกอการราย

ผคายาเสพตด และอาชญากร ไดใชประโยชนจากชองวางตามแนวชายแดน

ผานเขามา ถอเปนภยคกคามตอความมนคงของชาต และความปลอดภยของคน

อเมรกนรวมถงการปกปองโครงสรางพนฐานดวยการปรบปรงเทคโนโลยสารสนเทศ

ใหมความทนสมย และปองกนภยจากการโจมตของฝายตรงขามโดยตดตงระบบ

ปองกนขปนาวธชนหนง ดงนน สหรฐฯ ตองอาศยความรวมมอกบพนธมตร และ

แนวรวมโดยวธการปองกนเชงรก เพอจดการกบกลมหวรนแรงทไมใชรฐ ซงมง

เปาตรงมายงสหรฐอเมรกาและพนธมตร ทงน รฐบาลจะสนบสนนใหอเมรกน

มความยดหยน หมายรวมถง การท�าใหสหรฐอเมรกามขดความสามารถทจะตอส

กบภยอนตรายตางๆ และสามารถฟนตวไดอยางรวดเรวจากการโจมตทางทหาร

อบตเหต ภยธรรมชาต รวมทงภยคกคามแบบใหม ภยคกคามตอเศรษฐกจ และ

ภยคกคามตอระบอบการปกครองแบบเสรประชาธปไตย

(๒) การสงเสรมความเจรญรงเรองทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา

การมเศรษฐกจทเขมแขงจะชวยปกปองคนอเมรกน สนบสนนวธการด�ารง

ชวตและค�าจนก�าลงอ�านาจแหงชาตสหรฐฯ ใหคงอยอยางมนคง โดยจะตองฟนฟ

ระบบเศรษฐกจใหมชวตขนมาใหมสรางความเชอมนในตวแบบของระบบเศรษฐกจ

เสรแบบอเมรกน แมวาระบบเศรษฐกจในปจจบนจะยงเปนประโยชนตอภาพรวม

ทางเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา แตระบบเศรษฐกจกตองไดรบการปฏรปใหม

เพอใหคนงานอเมรกนมความมงคง ปกปองนวตกรรม และรกษาไวซงแนวคด

Page 79: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

6๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

หลกทเปนรากฐานจดก�าเนดของการกอตงระบบเศรษฐกจ ทประเทศของตนนน

ไดชวยใหเกดการคาขายในระบบเศรษฐกจเสรแตกลบมบางประเทศไมด�าเนนการ

ตามคานยมหลกน

สหรฐฯมองวาการแขงขนทางเศรษฐกจทอยนอกเกมน เปนสงทาทายตอ

ความมนคงและมงคงของสหรฐอเมรกา สหรฐอเมรกายนดความสมพนธ

ทางเศรษฐกจทตงอยบนรากฐานของการคาขายแบบเปนธรรมและตามกฎกตกา

และจะไมยอมปดหปดตาไมรบรถงการกระท�าทลวงละเมด หลอกลวงหรอการ

โจมตทางเศรษฐกจอกตอไป สหรฐอเมรกาจะด�าเนนยทธศาสตรเศรษฐกจ เพอให

เศรษฐกจภายในประเทศฟนตวขนมาใหมอกครงเพอประโยชนของคนงานอเมรกน

โรงงานอตสาหกรรมภายในประเทศสรางงานใหคนชนชนกลาง สงเสรมนวตกรรม

รกษาไวซงความไดเปรยบในความกาวหนาทางเทคโนโลย ปกปองสงแวดลอมและ

ด�ารงรกษาการมพลงงานไวในครอบครอง โดยการท�าใหเศรษฐกจภายในประเทศ

กลบขนมาแขงแกรงอกครง และรกษาไวซงการคาแบบยตธรรมในระบบเศรษฐกจ

ระหวางประเทศจะชวยยกระดบความมนคงความมงคงของประเทศและท�าใหเกด

สนตภาพโลก

ดวยเหตน รฐบาลอเมรกนจะฟนฟเศรษฐกจใหเกดขน เพอผลประโยชน

ของแรงงานและบรรษทของอเมรกา ซงจะท�าใหก�าลงอ�านาจของชาตเขมแขง

ขนมาใหม นอกจากนน รฐบาลอเมรกนจะไมยอมรบความเสยเปรยบทางการคา

และจะสงเสรมความสมพนธทางเศรษฐกจระหวางประเทศทเสร ยตธรรมและ

เออประโยชนรวมกนวธการส�าคญในการไดชยชนะจากการแขงขนระหวางประเทศ

ยคน สหรฐอเมรกาจะเปนผน�าทางการวจย เทคโนโลย และการสรางนวตกรรม

รฐบาลจะปกปองนวตกรรมทางดานความมนคงของชาตจากผ มเจตนาขโมย

ทรพยสนทางปญญาและใชนวตกรรมดงกลาวอยางไมยตธรรม สดทายรฐบาลจะ

อาศยความเหนอกวาทางพลงงาน เพอสรางความมนใจวาตลาดการคาระหวาง

ประเทศจะยงเปดเสรอยและผลประโยชนจากความหลากหลายทางพลงงานและ

การเขาถงแหลงพลงงานจะสงเสรมความมนคงทางเศรษฐกจและทางทหาร

Page 80: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

68 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

(๓) การด�ารงรกษาสนตภาพผานความเขมแขง

ในการรกษาสนตภาพดวยพลงอ�านาจทางทหารสหรฐอเมรกาจะเสรมสราง

และปรบปรงก�าลงอ�านาจทางทหารทแขงแกรงอกครง เพอรกษาสนตภาพและ

ปองปรามภยคกคามไมใหขยายตวออกไป โดยรฐบาลมวธการส�าคญในการด�ารง

รกษาสนตภาพดงตอไปน

รฐบาลจะใชเครองมอทงหมดทมการด�าเนนนโยบายตางประเทศ ไดแก

การทตขอมลขาวสารการทหารและเศรษฐกจเพอรกษาผลประโยชนของประเทศ

จะเสรมสรางขดความสามารถในทกมตซงรวมไปถงอวกาศและในโลกไซเบอรและ

จะฟนฟขดความสามารถในมตทละเลยไปในอดต

ประเทศพนธมตรและแนวรวมของอเมรกาจะมส วนอยางยงในการ

เสรมพลงอ�านาจของสหรฐอเมรกาดวย และจะชวยปกปองผลประโยชนทมรวม

กบสหรฐอเมรกา อเมรกาคาดวาประเทศพนธมตรและแนวรวมจะมสวนในการ

รบผดชอบตอตานภยคกคามทมรวมกนใหมากขนกวาเดม

ประเดนสดทาย สหรฐอเมรกาจะด�ารงสภาวะ “ดลอ�านาจ (Balance of

Power)”ทเออประโยชนตอสหรฐอเมรกาในพนทยทธศาสตรส�าคญไดแกภมภาค

อนโด-แปซฟก(Indo-Pacific)ทวปยโรปและภมภาคตะวนออกกลาง

(๔) การขยายอทธพลของสหรฐอเมรกา

ในฐานะทก�าลงอ�านาจของสหรฐอเมรกาเปน “พลงเพอความด (force for

good)” ตลอดทงประวตศาสตรของประเทศ อเมรกาจะใชอทธพลของประเทศ

ในการเสรมสรางประโยชนแกตนเองและมวลมนษยชาตรฐบาลสหรฐอเมรกาจะใช

วธการส�าคญในการขยายอทธพลดวยการเขาไปมบทบาทน�าในเวทการเมองระหวาง

ประเทศดงตอไปน

รฐบาลจะเพมอทธพลของสหรฐอเมรกาในตางประเทศเพอปกปองพลเมอง

อเมรกนและสรางความเจรญรงเรองของประเทศโดยรวมนอกจากนนรฐบาลจะใช

ความพยายามทางการทตและการใหความชวยเหลอพนธมตรและแนวรวมในการ

พฒนา เพอแขงขนในเวทระหวางประเทศ ไมวาจะเปนแบบทวภาค แบบพหภาค

Page 81: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

69เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

หรอในโลกของขอมลขาวสารและจะแสวงหาโอกาสทางการคาการลงทนเพอชาว

อเมรกนซงจะเปนการทาทายคแขงของสหรฐอเมรกาไปดวย

รฐบาลจะแสวงหาประเทศพนธมตรและแนวรวมทมอดมการณเดยวกน

เพอเสรมสรางระบบเศรษฐกจเสรการเตบโตของนกลงทนเอกชน เสถยรภาพ

ทางการเมอง และสนตภาพของโลก สหรฐอเมรกามรากฐานทางการเมองมาจาก

คานยมส�าคญของประเทศ ไมวาจะเปนหลกนตธรรม (rule of law) หรอสทธ

สวนบคคล(individual rights) ซงรากฐานนจะสงเสรมตอยอดใหสหรฐอเมรกา

และประเทศใดๆกตามเขมแขงมนคงมงคงและเปนอสระอยางแทจรง

ประเดนสดทาย นโยบายตางประเทศทมชอวา “ความเปนอนดบหนง

ของอเมรกา (America First)” จะสะทอนใหเหนถงอทธพลของสหรฐอเมรกา

ในการเมองระหวางประเทศ ในฐานะพลงเชงบวกซงเปนเงอนไขส�าคญทจะสราง

ใหเกดสนตภาพความเจรญรงเรองและการพฒนาสงคมทมความสขในทสดตอไป

นอกจากนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯฉบบป๒๐๑๗ยงไดก�าหนด

ยทธศาสตรตามภมภาคไวอก๖ภมภาคไดแกภมภาคอนโดแปซฟกภมภาคยโรป

ภมภาคตะวนออกกลางภมภาคเอเชยกลางและเอเชยใตภมภาครอบสหรฐฯและ

ภมภาคแอฟรกา โดยก�าหนดใหภมภาคอนโดแปซฟกมความส�าคญเปนล�าดบตน

ทงทางดานการเมองเศรษฐกจและการทหารดวยการผลกดนความรวมมอในกลม

จตรภาคประกอบดวยสหรฐฯอนเดยญปนและออสเตรเลยกลบมาอกครงและ

มองวาฟลปปนสและไทยเปนพนธมตรทส�าคญในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

สวนประเทศเวยดนาม มาเลเซย อนโดนเซย และสงคโปร เปนหนสวนส�าคญ

ซงสหรฐฯ จะยงคงก�าลงทหารไวในภมภาคเพอปองปราม และเอาชนะคตอสหาก

จ�าเปน

Page 82: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 83: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ :

กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจนและสหรฐอเมรกำ

Page 84: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 85: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๔กำรศกษำเชงเปรยบเทยบยทธศำสตรควำมมนคงของ

ประเทศมหำอ�ำนำจ : กรณศกษำสำธำรณรฐประชำชนจนและ

สหรฐอเมรกำ

๔.๑ กรณเปรยบเทยบยทธศำสตรมหำอ�ำนำจในบรบทควำมมนคงสำธำรณรฐ

ประชำชนจนVSสหรฐอเมรกำ

จากการศกษายทธศาสตรมหาอ�านาจทงของสาธารณรฐประชาชนจน และ

สหรฐอเมรกาสามารถดงประเดนส�าคญประกอบดวย (๑)ผลประโยชนแหงชาต

(NationalInterest)(๒)วสยทศน(Vision)(๓)เปาหมาย(Goal)(๔)วตถประสงค

ความมนคงแหงชาต (National Objectives) (๕) กรอบแนวทางการขบเคลอน

ยทธศาสตร (StrategicWay)และ(๖)กลไกการขบเคลอน(StrategicMean)

เพอแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวางยทธศาสตรทงสองประเทศ อนเปนการ

ท�าใหไทยไดเขาใจและสามารถก�าหนดทาทเพอรกษาดลยภาพทางความสมพนธ

ระหวางไทยกบประเทศมหาอ�านาจดงรายละเอยดตามตารางตอไปน

Page 86: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท ๑ เปรยบเทยบผลประโยชนแหงชาต (National Interest) วสยทศน

(Vision) เปาหมาย (Goals) และวตถประสงคความมนคงแหงชาต (National

Objectives) หรอจดมงหมายทางยทธศาสตร (Strategic End) ของประเทศ

สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๑)ผลประโยชนแหงชำต(NationalInterest)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

ผลประโยชนแหงชาตของจนประกอบดวย๔ประการคอ(๑)การปกปองชาตและประชาชนอยาง

มนคง ปลอดจากภยคกคามทก รปแบบ

(๒)การปกปองความมนคงทางการเมองภายใตพรรคคอมมวนสตจน เปนภารกจพนฐานเพอสรางความมนคงทงภายในและภายนอกประเทศ

(๓)การปกปองอธปไตย และบรณภาพแหงดนแดน

(๔)การพฒนาทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวางประเทศอยางสมดล

ผลประโยชนแหงชาตของสหรฐฯประกอบดวย๔ประการคอ(๑)การปกปองประชาชนประเทศชาต

และวถชวตชาวอเมรกน(๒) การสงเสรมความเจรญร งเรองทาง

เศรษฐกจของสหรฐฯ(๓)การด�ารงรกษาสนตภาพผานความ

เขมแขง(๔)การขยายอทธพลของสหรฐฯ

Page 87: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)วสยทศน(Vision)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

(๓)เปำหมำย(Goal)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

(๔)วตถประสงคควำมมนคงแหงชำต(NationalObjectives)>>จดมงหมำยทำงยทธศำสตร(StrategicEnd)

การพฒนาประเทศตามแนวคดสงคมนยมในแบบอตลกษณจนยคใหม ประชาชนจนทกคนอยดมสข เปนสงคมกนดอยดถวนหนา(Moderately ProsperousSociety) มความมงคง มประชาธปไตยเปนอารยะประเทศ มความสนต และงดงาม เพอใหจนเปนประเทศสงคมนยมททนสมยในทกมต

จนไดวางเปาหมายการพฒนาประเทศ ในระยะยาวทเรยกวา“TwoCentenaryGoals” เพอเปนประเทศสงคมนยม ททนสมยในป ๒๐๓๕ และตอมาเปนประเทศทรงอทธพลภายในป ๒๐๕๐ป ๒๐๓๕ และต อมาเป นประเทศ ทรงอทธพลภายในป๒๐๕๐

(๑) เพ อ เพ มศกยภาพและยกระดบมาตรฐานการครองชพของประชาชน เนนการเพมรายไดตอหว น�าไปส การเตบโตอย างมคณภาพและยงยนในอนาคต ทามกลางภาวะNew Normal รวมถง เนนการ

ประเทศชาตมความเขมแขงเปนเอกราชอธปไตย ประชาชนชาวอเมรกามอสระเสรภาพ มวฒนธรรม และความฝนเปนของตนเองเพอใหสหรฐฯมงสความเจรญรงเรองและมสนตภาพไปพรอมกน

สหรฐฯ ได วางเป าหมายการพฒนาประเทศโดยยดถอผลประโยชนของชาตกบอธปไตยเปนทตง ตามหลกความสมพนธระหวางประเทศแบบสจนยม(Realism) เพอคงความเปนมหาอ�านาจของโลกในทกดาน

(๑) เพอก�าจดภยคกคามทเปนอนตรายจากตวแสดงทเปนรฐและไมใชรฐทงน เพอพทกษผลประโยชนของสหรฐอเมรกา

(๒) เพอใหประชาชนชาวอเมรกามความมงคงทางเศรษฐกจปกปองนวตกรรม

Page 88: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ขบเคลอนเศรษฐกจโดยการบรโภคภายในประเทศเปนหลก

(๒) เพอสงเสรมและสนบสนนใหประชาชนจนยดมนในผน�าทใชหลกการผกขาดอ�านาจของพรรค ซงมประชาชนไดเปนสวนหนงของกระบวนการทางการเมอง ท�าใหทกหนวยงานของรฐบาลไดตระหนกถงความจ�าเปนทจะตองมระบบตลาการทเปนธรรมสงเสรมการสรางพรรคการเมองใหสะอาดโปรงใสปราบปรามการทจรตคอร รปชน เพมเสถยรภาพทางสงคม

(๓)เพอตอบสนองความตองการขนพนฐานของประชาชนจนไดอยางเหมาะสมทวถงและเปนธรรมทงในดานการบรการพนฐานทางสงคมการยกระดบการศกษาการเพมการจางงานการลดชองวางรายไดการพฒนาชนบทและการแกไขปญหาความยากจน

(๔) เพอเปนผน�าโลกทางดานเทคโนโลยปญญาประดษฐ(ArtificialIntelligence: AI) ท�าใหประเทศทขบเคลอนดวยนวตกรรม อนจะท�าใหจนเปนผผลตทเขมแขงและมความหลากหลายทางอตสาหกรรมเชนระบบน�าทางรถยนตไรคนขบ, หนยนตทมความสามารถ

ลดความเหลอมล�า อนเปนการเออประโยชนแกคนอเมรกนท�าใหอเมรกากลบมายงใหญอกครง

(๓) เพอด�ารงไวซงศกยภาพทางทหารในการปองปรามภยคกคามในทกรปแบบอนเปนการธ�ารงรกษาไวซงสมดลแหงอ�านาจในภมภาคและมความตองการทจะรวมมอกบประเทศพนธมตรอยางใกลชด

(๔)เพอแสวงหาประเทศพนธมตรและแนวรวมในการพฒนาอนจะท�าใหประเทศชาตมนคง และมงคงภายใตระเบยบโลกไดอยางสมดล

Page 89: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ท�างานคลายกบมนษยและระบบการท�างานตางๆในสมารทโฟนเปนตน

(๕)ยนหยดพฒนาความสมพนธอยาง ฉนทมตรกบทกประเทศบนหลกการ อยรวมกนอยางสนตเพอสงเสรมการเตบโตของเศรษฐกจโลกทเขมแขงสนบสนนประเทศก�าลงพฒนาใหพฒนาดวยตนเอง และสามารถแกไขปญหาความขดแยงทางการคาอยางเหมาะสมโดยการเจรจา และใชหลกการ“เปนมตรทดและหนสวนทดของประเทศเพอนบาน”

(๖)เพอเสรมสรางศกยภาพของกองทพ ในการปองกนประเทศทงทางบกทะเลอากาศและไซเบอรและคงไวซงการแสดงแสนยานภาพทางทะเลของจน

Page 90: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๒เปรยบเทยบกรอบแนวทางในการขบเคลอนยทธศาสตร(StrategicWay)

ของประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯเพอใชในการบรหารประเทศของ

ประเทศสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

กรอบแนวทำงกำรขบเคลอนยทธศำสตร(StrategicWay)>>พมพเขยว(Blueprint)

(๑)ดำนเศรษฐกจ- มงเนนการขบเคลอนทางเศรษฐกจให

มคณภาพ เรงแกไขปญหาการพฒนาทไมสมดล โดยสนบสนนการปรบปรงโครงสราง เศรษฐกจ เคารพ และปฏบตตามกฎแหงการพฒนาเศรษฐกจประกนใหอตราเตบโตทางเศรษฐกจ อยในระดบทเหมาะสม

- เรงด�าเนนการปฏรปและเปดประเทศสนบสนนการคดคนสงประดษฐตางๆของประชาชนในพนท เพอน�ามาใชในการขบเคลอนปฏรป และเปดประเทศใหมความคบหนาอยางตอเนอง

- ใชมาตรการปองกนและขจดความเสยงดานตางๆ โดยเฉพาะทางดานการเงนทเนนใชเงนทนสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม การแกไขปญหาความยากจนอยางตรงจด รวมไปถง ลดอตราภาษมลคาเพมกบผประกอบการชาวจน การป องกนมลภาวะ สงเสรมความยตธรรม และความเปน

(๑)ดำนเศรษฐกจ- เปนแนวนโยบายในการตอตานโลกา

ภวตน เเละการเปดเสร มงเนนความรวมมอทางการคาทวภาค มากกวาความร วมมอแบบพหภาค เ เละตองการทจะใหมการเจรจาใหมในเรองNAFTA นอกจากน สหรฐฯ ไดจดตงส�านกงานนวตกรรมอเมรกน บรเวณท�าเนยบประธานาธบดเพอบรณาการความคดทางธรกจใหเขากบแนวทางนโยบายของผ น�าสหรฐฯ ในการ กระต นเศรษฐกจและการจางงาน ครงใหญดวยการกอสรางสาธารณปโภคทวสหรฐฯ โดยรฐบาลจะด�าเนนการภายใตการซอสนคาทผลตในประเทศและการจางแรงงานในประเทศเปนหลก (Buy American and HireAmerican)

-ม งเนนการกระจายรายได รวมถง ลดความเหลอมล�า โดยการตดสนใจ ดานตางๆ ทงภาษคนเขาเมอง และ

Page 91: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๗9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ธรรมทางสงคมอยางรอบดาน เพอใหชวตความเปนอยของประชาชนนบวนมคณภาพดขนพรอมไปกบการพฒนาของประเทศชาต

-การสานตอนโยบายหนงแถบหนงเสนทาง(TheBeltandRoadInitiative)โดยสงเสรมความรวมมอกบประเทศทมความเขมแขงทางการคา พรอมทงอ�านวยความสะดวกในการลงทนอยางเสรสงเสรมความรวมมอดานศกยภาพการผลตระหวางประเทศ พรอมทงส งเสรมการเปดประเทศและสรางโครงสรางการเปดประเทศสภายนอกท เชอมต อทงทางบกและทางทะเลสามารถเชอมโยงไปยงประเทศตางๆทวโลก

- พมพเขยวเขตเมองใหม “สงอน” หรอ“ยทธศาตร๑๐๐๐ป”เปนรปแบบการพฒนาใหเปนเมองเขตเศรษฐกจพเศษทมความส�าคญรองจากเขตเศรษฐกจพเศษเซนเจนและเซยงไฮผ ตง ซงจะเปนเมองใหมทจะกระต นการพฒนาเศรษฐกจและสงคมจนในระยะยาว

กจการต างประเทศ จะต อง เอ อประโยชนตอแรงงานชาวสหรฐฯ และครอบครวชาวสหรฐฯ นอกจากน ไดม งกระจายความเจรญทางเศรษฐกจ สเมองตางๆใหมากขน

-การสงเสรมการลงทนในประเทศ โดยการเนนการลดภาษ ลดกฎระเบยบผอนคลายขอบงคบทเปนอปสรรคตอ การลงทนและดงดดการลงทนกลบประเทศ

-ยทธศาสตร“อนโด-แปซฟก”โครงการ พฒนาโครงสรางพนฐาน ทเกดจาก ความร วมมอ ๓ ฝ าย ได แก (๑)กระทรวงการตางประเทศและการคา แหงออสเตรเลย(๒)บรรษทการลงทนภาคเอกชนในตางประเทศของสหรฐฯ (U.S.OverseasPrivate InvestmentCorp) และ (๓) ธนาคารเพอความร วมมอระหวางประเทศแหงญ ป นอนเป นการลงทนในด านพลงงานการขนสงการทองเทยวและโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลย ทงน สหรฐฯออสเตรเลย และญปน ซงเปนหนสวนไตรภาค จดท�าขนเพอระดมเมดเงนลงทนในโครงการตางๆ ในการชวยกระตนการเตบโตทางเศรษฐกจ เพมโอกาส ตลอดจนสงเสรมเสรภาพ การเปดกวาง การบรณาการ และความเจรญรงเรองในอนโด-แปซฟก

Page 92: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

80 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)ดำนกำรเมอง-ตามยทธศาสตร ด านความม นคง

แหงชาตฉบบลาสด ทไดมการประชมสมชชาใหญครงท ๑๙ เมอวนท ๑๘ -๒๔ตลาคมทผานมามรปแบบการเมองแบบของพรรคเดยวควบค ไปกบการเปลยนระบบเศรษฐกจแบบรฐท�าน�าพาและก�ากบควบคม เปนระบบเศรษฐกจการตลาดทนนยม หรอทจนเรยกวาระบบสงคมนยมตามแบบฉบบจน (SocialismwithChineseCharacteristics)โดยย�าวาเปนแนวทางการพฒนาทแตกตางจากระบบตะวนตกโดยมภารกจหลกคอการสรางระบบประชาธปไตยผานกลไกสภาทปรกษาการเมองภายใตระบบสงคมนยม สงเสรมการเมองภาคประชาชนผานระบบผ แทนสภาประชาชนแหงชาต (The Nation People’s Congress) สงเสรมใหชนชนลางมสวนรวมกบประชาธปไตยและการปฎรปทางการเมองของพรรคคอมมวนสตโดยเรยกรองใหสมาชกพรรคทกคนมความโปรงใส ตอตานคอรปชนอยางแขงขน

(๒)ดำนกำรเมอง-ตามยทธศาสตร ด านความมนคง

แหงชาตฉบบใหมทประธานาธบด ทรมป ประกาศเมอปลายป ๒๕๖๐

ระบแนวทางเปนรปธรรมอยางชดเจนว าสหรฐฯ จะด�าเนนนโยบายบนบรรทดฐานของการยดเอาประโยชนของสหรฐฯ มาอนดบแรก และจะหวนคนส ภมภาคอนโด – แปซฟกสหรฐฯ มแนวทางด�าเนนงานตงอยบนพนฐานของการถวงดลจน เเละรสเซย โดยกระชบความสมพนธของประเทศพนธมตรเกา เชน ไทยทมทตงส�าคญตอยทธศาสตรสหรฐฯ และแสวงหาพนธมตรใหม เชน เวยดนามอนโดนเซย และอนเดย เพอเปนการไมเปดโอกาสใหจนเเละรสเซยขยายอทธพลในภมภาคจนกลายเปนภยคกคามตอสหรฐฯในอนาคต

Page 93: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๓)ดำนสงคม

- การเรงพฒนาเพอสรางระบบสาธารณสข

และการรกษาพยาบาลขนพนฐาน

ให มคณภาพและประสทธภาพสง

เตรยมพรอมรบมอกบสงคมสงอาย

โดยส ง เสรมการให บรการแพทย

ประจ�าบานและแพทยประจ�าเขตชมชน

เพอใหทกคนสามารถตดตอกบแพทย

ประจ�าได อย างสะดวกตลอดเวลา

ซงจะท�าใหประชากรกวา ๓๐% ไดรบ

การดแลจากแพทยประจ�าบานโดยในป

๒๕๖๑ น จะพยายามใหครอบคลมถง

ประชากรยากจนในชนบท

-ผลกดนการปรบปรงระบบการศกษา

ภาคบงคบทงในเมองและชนบทใหม

แบบแผนเดยวกนทวประเทศ โดยจด

ท�าการศกษากอนวยเรยน การศกษา

ส�าหรบผ พการ การศกษาผานทาง

เครอขายคอมพวเตอรการศกษามธยม

ปลายตองขยายใหทวถงพฒนาสรางสรรค

มหาวทยาลย และหลกสตรชนน�าใหม

ประสทธภาพ และสรางแรงงานใหเพม

มากขนทงในเมองและชนบท

(๓)ดำนสงคม

-มวางแผนในการสรางงานใหมจ�านวน

๒๕ ลานต�าแหนง ใหแกชาวอเมรกน

จะท�าใหประเทศอเมรกากลบคนส

ความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ

รอยละ ๔ ตอป ซงใชการลดภาษใน

ทกภาคสวนชวยกระตนในการลงทน

-มการวางแผนเรองมาตราลดคาใช

จายในการดแลบตร โดยอนญาตให

ครอบครวหกคาใชจายในการเลยงด

บตรโดยเฉลยของพวกเขาออกจาก

ภาษทตองจายได รวมทงพอแมทอย

บานเลยงดบตรโดยไมไดท�างานดวย

-การควบคมการอพยพยายถนใหมเพอ

เพมคาจางและรบประกนวาต�าแหนงงาน

ทเปดวางจะเปนของชาวอเมรกนกอน

-การเลอกผอพยพโดยพจารณาถงความ

ส�าเรจทจะเกดขนในสหรฐฯเชนความ

สามารถในการพงพาตวเองในดานการเงน

- ไมเหนดวยกบเรองการเปลยนแปลง

สภาพภมอากาศและไดประกาศถอน

สหรฐฯออกจากขอตกลงปารส(Paris

Agreement)

Page 94: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

82 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

- สงเสรมการศกษาจากกลมองคกรตางๆ

ของสงคม เชน วสาหกจ องคกรวจย

และหอวทยาศาสตรเปดใหเยาวชนน�า

ทรพยากรทมอยมาใชในการศกษารวม

กนโดยเนนวธการเรยนการสอนทเปน

เทคโนโลยใหม อนจะเปนการบกเบก

เนอหาการเรยนการสอนทมรปแบบ

หลากหลายมากยงขน

(๔)ดำนกำรตำงประเทศ

- ใชกรอบการด�าเนนงานโดยอาศยหลก

การอยรวมกนอยางสนต ๕ ประการ

ไดแก(๑)การเคารพในอ�านาจอธปไตย

ของกนและกน (๒) การไมรกรานกน

(๓)การไมแทรกแซงกจการภายในของ

กนและกน(๔)ความเสมอภาคกนและ

(๕)การอยรวมกนอยางสนต

(๔)ดำนตำงประเทศ

- ใชกรอบการด�าเนนงานทมลกษณะ

เปนการทตเชงปองกน โดยยดหลก

นตธรรมและความเทาเทยมของทก

ประเทศ ในการรวมกนแกไขปญหา

อยางสนตวธ โดยไมต องการใหม

การเผชญหนาและสะสมก�าลงทหาร

พรอมย�าว าการคงอย ของสหรฐฯ

ในภมภาค เพ อด� ารง เส ถยรภาพ

ความมนคง และความกาวหนาของ

ทกประเทศ

Page 95: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

83เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย

-ด�าเนนตามแผนการด�าเนนงานของ

ยทธศาสตรของMadeinChina2025

ซงเปนแผนระยะ๑๐ป โดยใหความ

ส�าคญประเดนตางๆ ดงน (๑) การ

สรางศนยสรางสรรคอตสาหกรรมใหม

(๒) การผลตสนคาอจฉรยะ (๓) การ

สรางสงอ�านวยความสะดวกดานการ

พฒนาอตสาหกรรม(๔)การผลตแบบ

สเขยวและ(๕)การมความสรางสรรค

ในอปกรณระดบสง

-สนบสนนการวจยคนควาและประยกต

ใชเทคโนโลยปญญาประดษฐ(Artificial

Intelligence: AI) โดยรฐบาลเพม

งบประมาณในการวจยดาน AI อยาง

จรงจงและใหความส�าคญกบการผลต

ผเชยวชาญดานสมองกลรนใหมรวมทง

รางแผนพฒนา AI ในยคตอไป บรรจ

รายวชาทเกยวของกบAIและการเขยน

โปรแกรมคอมพวเตอรเขาในโรงเรยน

ระดบประถมศกษาและมธยมศกษา

ตอนตน ตลอดจนวางแผนทจะเพม

หลกสตรดงกลาวลงในสถาบนอาชวะ

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย

-ดเหมอนวาสหรฐอเมรกาภายใตการน�า

ของประธานาธบด ทรมป จะไมได

ใหความส�าคญดานวทยาศาสตรและ

เทคโนโลยเหมอนรฐบาลกอนเทาทควร

นโยบายสวนใหญทออกมามผลกระทบ

ตอวงการวทยาศาสตรและเทคโนโลย

ของสหรฐทงทางตรงและทางออมและ

เมอวเคราะหจากรางงบประมาณป

พ.ศ.๒๕๖๑(๒๐๑๘)ของประธานาธบด

ทรมปทเรยกวา “skinny budget”

พบวามการเพมงบประมาณดานการ

ทหารและชายแดนแตตดงบประมาณ

ดานกองทนวทยาศาสตรลง

- ในทางกลบกน สหรฐฯ ไดใหความ

ส�าคญกบเทคโนโลยทางการแพทย

การสอสารและการทหาร โดยเฉพาะ

การวจยและพฒนาเทคโนโลยทางดาน

การทหาร

Page 96: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

84 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

และสถาบนการศกษาระดบสงในจน

นอกจากนจนยงไดวางแผนสรางความ

รวมมอรวมกบสถาบนชนน�าทางดานAI

ระดบนานาชาตอกดวย

-ก�าหนดมาตรการลดหยอนทางภาษเพอ

สนบสนนการวจยและพฒนาปญญา

ประดษฐของวสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดยอม โดยเฉพาะการกระต น

ภาคเอกชนใหขบเคลอนการวจยไปส

เปาหมาย

- สร างนครอตสาหกรรมทวประเทศ

ส�าหรบอตสาหกรรมปญญาประดษฐ

และเพมความเขมขนในการปกปอง

ทรพยสนทางปญญาใหแกผลผลตจาก

การวจย AI อกทง ผลกดนเทคโนโลย

ปญญาประดษฐใหแทรกซมเขาไปยงทก

ภาคอตสาหกรรม

Page 97: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๖)ดำนกำรทหำร

- เปนการปฏบตหนาทภายใตการเคารพ

อ�านาจการน�าท เดดขาดของพรรค

คอมมวนสต จน เหนอกองก�าล ง

ทกหนวยเหลา เพอสรางกองทพท

แขงแกรง และเดนหนาสรางกองทพ

ดวยแนวคดการเมองการปกครองการ

ปฏรปวทยาศาสตรและเทคโนโลยรวม

ทงเรงกอรางสรางกองก�าลงตอสระดบ

โลกส�าหรบยคใหม

(๖)ดำนกำรทหำร

- ใหความส�าคญอยางมากตอนโยบาย

ดานความมนคงทงภายในและภายนอก

ประเทศ โดยเฉพาะดานการขาว และ

การตรวจคนเขาเมอง และดานความ

มนคงทางไซเบอร โดยประธานาธบด

ทรมป ใช ประโยชน จากการเป น

มหาอ�านาจทางทหารของสหรฐฯ

เปนขอไดเปรยบในการกระชบความ

สมพนธ และเรยกรองผลประโยชนให

สหรฐฯ จากประเทศอนๆทยงคงตอง

พงพาความชวยเหลอดานการทหาร

จากสหรฐฯ

Page 98: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

86 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๓ เปรยบเทยบกลไกการขบเคลอนยทธศาสตร (StrategicMean)หรอ

เครองมอในการด�าเนนนโยบายเพอใชในการบรหารประเทศของประเทศสาธารณรฐ

ประชาชนจนและสหรฐฯ

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

กลไกกำรขบเคลอน(StrategicMean)>>ยทธวธ(Tactic)>>หรอยทธศำสตรยอย(Sub-Strategy)

(๑)ดำนเศรษฐกจ-นโยบายออกกฎหมายส�าหรบทนตาง

ชาต๓ฉบบเพอเปนกฎหมายพนฐานฉบบใหม วาดวยการสงเสรมและการค มครองการลงทนของนกลงทนชาวตางชาตไดแก(๑)LawonWhollyForeign Owned Enterprises (๒)LawonSino-ForeignEquityJoint Ventures และ (๓) Law on Sino ForeignContractualJointVenturesอนจะเปนการตอบสนองความตองการในการสรางระบบเศรษฐกจใหมแบบเปดกวาง ใหผลประโยชนทร วมกนรวมถงการใหเสรภาพและความสะดวกในดานการคาการลงทน ทง “การสงออก” และ “การน�าเขา” ซงชวยผอนคลายเงอนไขการเขาตลาด โดยยดถอมาตรการเพอสรางสงแวดลอมดานการลงทนทโปรงใส มนคงและมเสถยรภาพส�าหรบนกลงทนตางชาตรวมถงค มครองสทธประโยชนทชอบ

(๑)ดำนเศรษฐกจ-นโยบายการปกปองหรอการกดกน

โดยจะยตนโยบายในอดตทเออใหประเทศอนๆ สามารถผลตสนคาของสหรฐฯควบคมบรษทของสหรฐฯและลดการจางงานในสหรฐฯ เปลยนไปสนโยบายใหมทจะน�ามาซงการ จางงานความมงคง(wealth)และจ�ากดผอพยพ(bringbackourborders)

-นโยบายชาตนยมโดยเนนวา “ซอสนค าอเมรกน และจ างชาว

อเมรกน” (Buy American andhire American) รวมทงการฟนฟประเทศใหมตองมาจากการจางงานชาวอเมรกน(AmericanhandsandAmericanlabour)

-นโยบายการคลงโดยสหรฐฯจะลดการใชจายในการปองกนประเทศ แตจะเพมการลงทนในโครงสรางพนฐาน

ทงสรางถนนใหม ทางหลวง สะพานสนามบน อโมงค และทางรถไฟทวประเทศ

Page 99: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

8๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

ดวยกฎหมายใหไดรบการปฏบตทเสมอภาคกนกบนกธรกจจน

- โครงการปฏรปภาษเพอผลกดนการพฒนาคณภาพสง โดยเกบภาษมลคาเพมส�าหรบภาคการผลตลดจากรอยละ๑๗เหลอรอยละ๑๖สวนภาษส�าหรบภาคธรกจการขนสงการกอสรางและการโทรคมนาคมลดจากรอยละ ๑๑เหลอรอยละ ๑๐ ถอเปนการชวยลดภาระภาษนตบคคลโดยรวมได

- เปดบรการเสนทางการเดนเรอบรเวณทาเรอรอบอาวเปยป เรยกวา ทาเรอชนโจวอยในเขตปกครองตนเองกวางซจวง(กวางส)ไปยงทาเรอสงคโปรโดยอาศย “สงคโปร”เปนจดเปลยนถายตสนคาระหวางประเทศ(internationaltransshipment) ส�าหรบสนคาทจะขนสงไปเอเชยใตเอเชยกลางแอฟรกาและยโรปภายใตกรอบยทธศาสตรเสนทางไหมทางทะเลแหงศตวรรษท ๒๑(21thCenturyMaritimeSilkRoad)

Page 100: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

88 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๒)ดำนกำรเมอง-การปรบแกกฎหมายพนฐานวาดวย

การเทดทน “ความคด ส จน ผง วาดวยสงคมนยมในแบบอตลกษณจนเพอศกราชใหม” (Xi Jinping Thoughton Social ism with Chinese Characteristics for a New Era) ถกบรรจ เป น “ความคดน�า” ในธรรมนญพรรคคอมมวนสตจน เพอน�ามาใช เป นค มอปฏบตของพรรคคอมมวนสตจน อนเปนหลกแนะแนวทางการฟนฟใหมและสานตอสองความฝนของจน

-ปรบโครงสรางหนวยงานองคกรในคณะรฐบาล ยกตวอยางเชน จดตง “คณะกรรมการก�ากบตรวจสอบแหงชาต” ทงในระดบรฐ และในระดบพรรครวมทงการจดตง “คณะกรรมการเสถยรภาพทางการเงนแห งชาต” เพอรกษาความเปนศนยกลางการน�าของพรรคฯ และปกป องสทธผลประโยชนของประชาชนอยางแทจรง

- สภาผ แทนประชาชนแห งชาต (NationalPeople’sCongress:NPC)ใหการรบรองการปรบแกรฐธรรมนญโดย“ยกเลกมาตราจ� ากดวาระด�ารงต�าแหนงประธานาธบดและรองประธานาธบดไมเกนสองสมย”

(๒)ดำนกำรเมอง-ทรมปไดเรยกรองใหมการปรบปรง

อาวธนวเคลยรของสหรฐฯ ใหมความทนสมยเพอปกปองประเทศใหรอดพนจากการคกคามจากเกาหล เหนอและใหค�ามนว าจะเดนหนากดดนเกาหลเหนอขนสงสดตอไปในประเดนอหรานนน

- ทรมปไดเรยกรองสภาคองเกรสหาทางออกให กบข อตกลงนวเคลยร อหรานดวยแนวทางทเหมาะสมสหรฐจะเดนหนาตอส กบกล ม IS ตอไปจนกวากลมกอการรายนจะพายแพ

-ขณะเดยวกนได เรยกร องให สภา คองเกรสยตมาตรการลดรายจายโดยอตโนมต หรอทเรยกวา sequester ซ งทรมป ระบว า เป นมาตรการทอนตรายและเรยกรองใหสภาคองเกรสอนมตงบประมาณทางทหารอยางเตมรปแบบ

Page 101: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

89เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๓)ดำนสงคม- การพฒนาความเปนเมอง(Urbanization)

และเรงพลงอ�านาจการบรโภคของจนภายในประเทศ บมเพาะคนชนกลางเพอน�าไปสการเขาถงภาคบรการ เชนเชน การเขาถงการรกษา การศกษา การสรางงานเปนตน

-การใช “ระบบเครดตทางสงคม” บนหลกการทวา “หากไมซอสตยครงเดยวจะถกจ�ากดไปตลอด” เพอลงโทษพลเมองทมพฤตกรรมไมด เชน การเผยแพรขาวเทจ การใชตวโดยสารซ�าสบบหรในทหามสบไมจายเงนประกนสงคมการไมจายคาปรบตางๆรวมไปถงการอาชญากรร เปนตน ประชาชนจนคนใดมคะแนนเครดตทางสงคม ต�ากวา๖๐๐คะแนนจะถกหามไมใหซอตวเครองบนหรอตวรถไฟเปนเวลาสงสด๑ป

(๓)ดำนสงคม- กอสรางก�าแพงกนตลอดแนวชายแดน

ระหวางสหรฐกบเมกซโก และระงบ งบประมาณสนบสนนรฐหรอเมองใดกตามในประเทศ ทเปนแหลงพกพงและหลบซอนของผลกลอบเขาเมองหรอ “Sanctuary Cities” (BorderSecurityandImmigrationEnforcementImprovements)

- เรยกรองใหสภาคองเกรสรวมมอกนลดชองโหวทเปนอนตรายในเรองนโยบายรบคนเขาเมองอยางตอเนอง

- เรยกรองใหสมาชกพรรคเดโมแครตและพรรครพบลกน เพมความรวมมอในการท�างานใหมากขน ขณะเดยวกนไดเรยกรองใหมการยกเลกโครงการลอตโตวซา ซงเปนโครงการทรฐบาลสหรฐอเมรกาออกบตรใหกบชาวตางชาต เพอมอบสทธใหสามารถใชชวตและหางานท�าทนนไดอยางถกกฎหมาย

ซงปจจบนนายส จนผง ครองอ�านาจใน๓ต�าแหนงคอ(๑)เลขาธการใหญพรรคคอมมวนสตจน(ควบคมพรรคฯ)(๒)ประธานาธบด(ควบคมการบรหารประเทศ) และ (๓) ประธานคณะกรรมาธการทหารสวนกลาง (ควบคมกองทพปลดปลอยประชาชนจนหรอPLA)

Page 102: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

90 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

-การใชระบบ “ใบเสรจ ๒ ใบ” เปนนโยบายดานสาธารณสขในโรงพยาบาลภาครฐ ซงเปนตนแบบในการด�าเนนการปฏรป ๒๐๐ แหง โดยยาทขายในโรงพยาบาลนน จากโรงงานผลตยาไปถงบรษทจ�าหนายยาออกใบเสรจหนงใบ และจากบรษทจ�าหนายยาถงโรงพยาบาลออกใบเสรจหนงใบ ทงหมดตองมใบเสรจ ๒ ใบเทานน จะชวยลดขนตอนการจ�าหนายยา ท�าใหมความโปรงใสของการจ�าหนายยามากขนและลดตนทนของยาใหต�า

-การจดตงกองทน“พฒนาวทยาศาสตรเยาวชน” เพอบมเพาะบคลากรใหมความรเพอเพมศกยภาพและสามารถแขงขนใหกบประเทศไดในอนาคต

- เพมงบประมาณการคลงสวนกลางใหกบสถาบนอดมศกษาแบบธรรมดา ขณะเดยวกนสนบสนนใหสถาบนอดมศกษาชนแนวหนาจบค กบสถาบนฯแบบธรรมดา เพอใชทรพยากรการศกษารวมกน

Page 103: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๔)ดำนกำรตำงประเทศ- นโยบายการทตโดยใชอ�านาจโนมนาว

(Soft Power) มากขน และนโยบายการพฒนาอย างสนต (Peaceful Development)รวมถงนโยบายเพอนบานทด (Good Neighbor Policy)โดยมแนวทางการชวยเหลอ (ForeignAid)การลงทนในตางประเทศ(ForeignInvestment)และการใหเงนกและเงนใหเปลาเพอการพฒนาสาธารณปโภคพนฐาน (Infrastructure) กบประเทศเพอนบานหรอกบกลมประเทศสมาชกอาเซยน ผานมาตรการการด�าเนนโครงการทางยทธศาสตรขนาดใหญ ๒โครงการไดแก(๑)โครงการ“หนงแถบหนงเสนทาง” (TheBeltandRoadInitiative) และ (๒) โครงการหนวยงานดานการเงนจาก ๓ แหลง ไดแกธนาคารเพอการลงทนสาธารณปโภคพนฐานแหงเอเชย(AsianInfrastructureInvestment Bank : AIIB) กองทนเสนทางสายไหมทางทะเล (Silk RoadFund) และ ธนาคารเพอการพฒนาแหงใหม(NewDevelopmentBank:NDB)

(๔)ดำนตำงประเทศ-จดการประชมIndo-PacificBusiness

Forumทกรงวอชงตนเมอ๓๐ก.ค.๒๕๖๑สหรฐฯมความรเรมทจะลงทนมลคา๑๑๓ลานดอลลารสหรฐดานเทคโนโลยแบบใหม พลงงาน และโครงสรางพนฐานในภมภาคอนโด -แปซฟก อาท การลงทนดานแหลงน�าในมองโกเลย การกอสรางระบบคมนาคมในศรลงกา และการสงออกเทคโนโลยระดบสงใหอนเดย

- เนนย�าเรองการก�าจดกลมตดอาวธรฐอสลาม (ไอซส) โดยจะรวมมอกบพนธมตรอาหรบและตะวนออกกลางซงใชปฏบตการทางทหารแขงกราวรวมกน และรวมมอระหวางประเทศไมใหเงนสนบสนนกลมไอซส ขยายการแบงปนขอมลขาวกรอง และท�าสงครามไซเบอรเพอขดขวางการเกณฑคนและโฆษณาชวนเชอ

-สหรฐฯ ไดเนนถงการเจรจาขอตกลงการคาแบบทวภาคทเปนธรรม ซงจะชวยดงงานและอตสาหกรรมกลบส อเมรกาอกครง

Page 104: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

92 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย- ปจจยดานการลงทนโดยจนมการลงทน

ใน๓อนดบแรกไดแก(๑)คอมพวเตอรวทศน(computervision)ในสดสวนรอยละ๒๓(๒)การประมวลผลภาษาโดยธรรมชาต (Natural LanguageProcessing:NLP)ในสดสวนรอยละ ๑๙ และ (๓) การขบขอตโนมตในสดสวนรอยละ๑๘

- ปจจยดานการวจย จากการประเมนปรมาณวทยานพนธทไดรบการตพมพพบวาการวจยดานเทคโนโลยAIของจนไดพฒนาอยางรวดเรว แผนการพฒนาเทคโนโลย AI ของรฐบาลจนดงดดใหนกวจยชาวจนในตางประเทศกลบสดนแดนมาตภม รวมถงนกวจยจากทวทกมมโลกทหลงไหลเขามาในจนโดยเรมมองหาคนทมความเชยวชาญในดานนซงเปนคนตางชาตอยางอเมรกนญปน อนเดย และอสราเอล ทมองคความรดานAIและพฒนาดานนมากอนจนดวยการใหสทธพเศษเชนไดรบเงน

กนถง ๑ ลานหยวน (๕ ลานบาท) ไดวซา๑๐ปและใหสทธการครอบครองอสงหารมทรพยไดเปนตน

- รฐบาลไดประกาศ “แผนปฏบตการเทคโนโลยปญญาประดษฐ “Internet

(๕)ดำนวทยำศำสตรและเทคโนโลย-ยกเลกโครงการดานสภาพภมอากาศ

ของส�านกงานปกปองสงแวดลอม(EPA)เกอบทงหมด รวมถงตดงบการวจยสภาพภมอากาศนอกจากนยงตดเงนทนส�าหรบส�านกงานวทยาศาสตรและการพฒนาทสนบสนนดานการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศตลอดจน อนามยสงแวดลอมออกครงหนงดวย

- แตอยางไรกตามสหรฐฯใหการสนบสนนงานวจยและพฒนาทเกยวของกบการเสรมสรางกองทพใหมความเขมแขงเพอรบมอกบภยคกคามรปแบบตางๆอาทอากาศยานไรคนขบ(UnmannedAerialVehicle)ยทโธปกรณทางทหารอากาศยาน เครองบนพาณชย และเครองมอตดตอสอสารเปนตน

Page 105: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

93เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

plusระยะ๓ป”ในเดอนพฤษภาคมพ.ศ.๒๕๕๙ตอมาในเดอนกรกฎาคมพ.ศ. ๒๕๖๐ ไดประกาศ “แผนการพฒนาเทคโนโลยปญญาประดษฐ รนใหม”ซงสอดคลองกบกรอบยทธศาสตรMadeinChina2025

(๖)ดำนกำรทหำร-การปรบปรงโครงสรางของกองทพ

ปลดปลอยประชาชนจน (People’sLiberation Army : PLA) เพอรวมอ�านาจการบงคบบญชาแบบรวมศนยภายใตการก�ากบดแลของพรรคคอมมวนสต และคณะกรรมาธการทหารกลาง กอนสนปค.ศ. ๒๐๒๐เพอใหบรรลความทนสมยในดานการปองกนประเทศกอนปค.ศ. ๒๐๓๕และสรางสรรคใหเปนกองทพระดบชนน�าของโลกใหส�าเรจในชวงกลางศตวรรษท๒๑โดยเนนการปฏบตการเชงรกมากยงขน และน�าเทคโนโลยสารสนเทศใชในการบรหารจดการและพฒนาอาวธยทโธปกรณใหมความเปนเครองยนต(Mechanization)เพอเพมศกยภาพทางดานการปองกนประเทศใหมประสทธภาพ

(๖)ดำนกำรทหำร-ยกเลกมาตรการตดลดงบประมาณ

อตโนมตหรอ ‘ซเควสเตอร’ ในสวนกลาโหมและออกงบประมาณใหมเพอสรางกองทพอเมรกนทก�าลงจะสญสนขนมาใหม ดวยการเพมขนาดกองทพเปนมทหารประจ�าการ ๕๔๐,๐๐๐นาย ม เรอรบในสงกดกองทพเรอ ๓๕๐ล�าจดหาอากาศยานรบใหกองทพอากาศ ๑,๒๐๐ ล�า เพมขนาดนาวกโยธนสหรฐฯเปน๓๖กองและลงทนในเรองระบบขปนาวธปองกน เพอใหสอดรบกบภยคกคามจากเกาหลเหนอและอหราน

-อนมตกฎหมาย National DefenseAuthorization Act (NDAA) เมอพ.ย.๖๐ใหมการเบกจายงบประมาณกห.ขนพนฐานมลคา ๖.๒๖ แสนลานดอลลารสหรฐ และงบประมาณอก๖.๕๗หมนลานดอลลารสหรฐ เพอใช

Page 106: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

94 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจน(พ.ศ.๒๕๖๓–๒๕๙๓)

(China’sNationalSecurityStrategy:2020-2050)

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตสหรฐอเมรกำ(ธนวำคมพ.ศ.๒๕๖๐)

(NationalSecurityStrategy:December2017)

- ใชกลไกการฝกรวม การเดนทางเยยมเยอนระหวางผ น�าของกองทพจนกบมตรประเทศเปนเครองมอส�าคญในการขยายความรวมมอดานความมนคงกบมตรประเทศจ�านวนมาก อาท เนปาลเมยนมาปากสถานรสเซยออสเตรเลยรวมถง จบต ซงเปนทตงฐานทพนอกประเทศแหงแรกของจน สงเสรมการเปนรากฐานทส�าคญในการพฒนาความสมพนธและความรวมมอระหวางมตรประเทศใหแนนแฟนยงขนน�าไปสความรวมมออยางรอบดานกบจนเพมมากขน

ในปฏบตการฉกเฉนในตางประเทศ(OverseasContingencyOperations)งบประมาณดงกลาว จะชวยใหมการเพมก�าลงทหาร๗,๕๐๐นาย

- การเดนทางเพอกระชบความรวมมอดานความมนคง โดย พล.อ. เจมสแมททสรมว.กห.สหรฐฯเดนทางเยอนประเทศพนธมตรในภมภาคเอเชยตะวนออกคอเกาหลใตและญปนรวมทงเนนย�า ถงพนธสญญาของสหรฐฯตอภมภาค ตะวนออกกลาง ภมภาคเอเชยใต และภมภาคแอฟรกา คออรกตรกอยปตจอรแดนปากสถานและคเวต

-การฝกรวม/ผสม Cobra Gold เปนสงทเชอมโยงความสมพนธระหวางกองทพนานาชาตกบสหรฐฯ

Page 107: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

โดยสรป ยทธศาสตรความมนคงของจนภายใตการน�าของประธานาธบด

สจนผง ใหความส�าคญใน๔ประเดนหลก ไดแกการปกปองชาตและประชาชน

อยางมนคงปลอดจากภยคกคามทกรปแบบการปกปองความมนคงทางการเมอง

ภายใตพรรคคอมมวนสตจนเปนภารกจพนฐานเพอสรางความมนคงทงภายในและ

ภายนอกประเทศ การปกปองอธปไตยและบรณภาพแหงดนแดน และการพฒนา

ทางสงคมและความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทยงยนทงภายในประเทศและระหวาง

ประเทศอยางสมดลโดยมงเนนการพฒนาประเทศยดนโยบายเปดกวางและเสรและ

ตางฝายตางไดประโยชนรวมกน อยบนพนฐานพลงอ�านาจทางเศรษฐกจทงภายใน

และภาพนอกประเทศไปพรอมกน เนนปรบปรงคณภาพประชาชนจนใหมงานท�า

เนนการแกไขปญหาความยากจนพฒนาอตสาหกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอมและ

ปราบปรามทจรตคอรปชนของนกการเมองรวมถงปรบโครงสรางกองทพและเสรม

สรางความเขมแขงทางทะเลอากาศและไซเบอรคงไวซงการแสดงแสนยานภาพทาง

ทะเลของจนนอกจากนการขยายบทบาทของจนบนเวทโลกจนไดแสดงจดยนอยาง

ชดเจนในประเดนคดคานการเขาไปแทรกแซงกจการภายในของประเทศอนรวมถง

ยนดรวมลงทนกบตางประเทศผานแผนการลงทนโครงสรางพนฐานตามยทธศาสตร

BRI อกทง จนไดจดตงธนาคารเพอการลงทนโครงสรางพนฐานเอเชย (Asian

InfrastructureInvestmentBankหรอAIIB)และจดตงกองทนเสนทางสายไหม

(SilkRoadFund)การด�าเนนงานเชนนท�าใหจนสามารถมบทบาทบนเวทโลกทม

หลายประเทศเขารวมมากกวา๔๐ประเทศ

ขณะเดยวกน ยทธศาสตรความมนคงของสหรฐอเมรกาภายใตการน�า

ของประธานาธบดโดนลดทรมปใหความส�าคญใน๔ประเดนไดแกการปกปอง

ดนแดนสหรฐฯ การสนบสนนความมงคงของสหรฐฯ การรกษาสนตภาพอยาง

แขงแกรง และการขยายอ�านาจของสหรฐฯ โดยตองการเขาไปจดระเบยบโลก

ดวยการยดหลก“PeacethroughStrength”สหรฐฯตองการใหทกฝายรวมมอ

กนมากขน เพอสรางหลกประกนใหทกประเทศยดหลกกฎหมาย (rules of law)

เคารพอธปไตยของประเทศอน และสนบสนนระเบยบสนตภาพ เสถยรภาพ และ

Page 108: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

96 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความมนคง ไดมงเนนการพฒนาประเทศผานพลงอ�านาจทางเศรษฐกจภายใน

ประเทศเปนหลกแตตองอยภายใตนโยบายอเมรกาตองมากอน“AmericaFirst”

โดยด�าเนนการสงเสรมการซอสนคาทผลตและจางแรงงานในประเทศตนเองเปนหลก

เพอตองการกระจายรายไดสชาวอเมรกนใหไดมากทสดพรอมกบสงเสรมการลงทน

ภายในประเทศดวยการลดภาษ ผอนคลายขอบงคบทเปนอปสรรคตอการลงทน

สนบสนนเทคโนโลยทางการแพทย การสอสารโดยเฉพาะเทคโนโลยทางทหารเพอ

การปองกนประเทศ จงท�าใหบทบาทสหรฐฯบนเวทโลกออนแอลงไป โดยสหรฐฯ

ไมเหนดวยทงทางดานสทธมนษยชน อนรกษสงแวดลอมทงในและนอกประเทศ

แตอยางไรกตาม สหรฐฯ ยงคงเปนประเทศมหาอ�านาจในภมภาคเอเชย–แปซฟก

ผานแผนการลงทนดานพลงงาน การขนสง การทองเทยว และโครงสรางพนฐาน

ตามยทธศาสตรอนโด-แปซฟกกบมตรประเทศ

๔.๒ ผลกระทบของยทธศำสตรควำมมนคงของประเทศมหำอ�ำนำจ

ปญหาความมนคงในปจจบนมลกษณะทสงผลกระทบในวงกวางและสามารถ

สรางความเสยหายไดคอนขางสง ซงการผงาดขนมาของจนทใชเศรษฐกจน�าพา

ประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลก ภมภาค และไทยในอนาคต เปนการ

สงสญญาณวาจนจะกลบมาเปนมหาอ�านาจ เชนเดยวกน การทนายโดนลด

ทรมป กาวขนมาเปนประธานาธบด อาจจะเปนจดเปลยนครงใหญหรอเปนตวเรง

ใหสถานการณทางการเมองโลกแบบตะวนตกนนถดถอยลง ท�าใหหลายประเทศ

มแนวโนมเกดความขดแยงซงสงผลกระทบถงสถาปตยกรรมความมนคงไดดงนน

ศนยศกษายทธศาสตรฯ๕๖จงตองเกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒ

และผเชยวชาญดานความมนคงจากทกภาคสวน โดยผานการระดมความคดเหน

(Brainstorm)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขนจากการด�าเนนยทธศาสตร๕๖ ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. (2๕6๑). สรปผลการประชม “ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา : ผลกระทบตอโลก ภมภาค และไทย”. ในวนพธท 2 พ.ค.6๑ เวลา 0900 - ๑600 ณ หองประชม ศศย.สปท. กรงเทพฯ. หนา 2 - ๑๑.

Page 109: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

9๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจน และสหรฐอเมรกาในฉบบปจจบน

ภายใตกรอบปจจยแวดลอมทางยทธศาสตรแบบDIMEModelไดแกDiplomacy

(D) หมายรวมถง ดานการเมองระหวางประเทศและการทต Information (I)

หมายรวมถงดานขอมลขาวสารสงคมวทยาศาสตรและเทคโนโลยMilitary(M)

การทหาร และ Economics (E) เศรษฐกจ โดยเรมตงแตความมนคงระดบโลก

ภมภาคและไทยดงรายละเอยดตอไปน

๔.๒.๑ควำมมนคงระดบโลก

๔.๒.๑.๑สำธำรณรฐประชำชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต : การท ส จนผง กาวขนมาเปนผน�าทม

อ�านาจสงสดของจนและมพนฐานทางกฎหมายรองรบท�าใหคาดวาจะกลายเปนผน�า

ตลอดชพ เปนสงททวโลกจบตามองอยางใกลชดซงเปนการทาทายถงกรอบกตกา

ของชาตมหาอ�านาจในปจจบน และถกมองวาเปนภยคกคามตอระเบยบโลกทม

สหรฐฯเปนแกนน�ามาตงแตยคหลงสงครามเยน ท�าใหเกดการเปรยบเทยบของ

๒ ระเบยบโลกขนจงจดเปนผลกระทบตอดลอ�านาจของเหลาประเทศมหาอ�านาจ

ฝายประชาธปไตย เนองจาก ปจจบนการเมองจนไมใชเผดจการทหารทเขมขน

เหมอนเชนในอดต แตทวาจนกลบมความเคลอนไหวทส�าคญในดานเศรษฐกจและ

การเงนระหวางประเทศ อกทง การด�าเนนนโยบายทางดานการทตทจนมจดแขง

ทส�าคญ คอ การโนมนาวใหเหนประโยชนรวมกน ท�าใหทกภมภาคทวโลกตาง

พากนหวาดระแวงถงผลประโยชนทสดทายแลวจนจะไดรบอยางมหาศาลนน

อาจไมมความเปนกลาง

ดำนเศรษฐกจ:ในชวงทผานมาจนมเสถยรภาพทางการเมองจงท�าให

การเตบโตทางเศรษฐกจดขนตามไปดวย แตอยางไรกตาม จนตองเผชญสงคราม

การคากบสหรฐฯ ซงสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกทหลายประเทศตองน�าเขา

และสงออกสนคาไปยงสหรฐฯและจนเนองจากทงคเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญ

เปนอนดบ๑และ๒ของโลก

Page 110: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

98 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนกำรทหำร : การเคลอนยายก�าลงทหารของจนเขาสทางตะวน

ออกของทวปแอฟรกาทประเทศจบตเพอสนบสนนภารกจของสหประชาชาต(ยเอน)

ในดานมนษยธรรม การสรางสนตภาพ และตอตานโจรสลดในภมภาคดงกลาว

แตเบองหลงเชอวาเปนการเพอการปกปองผลประโยชนของตนเองในการจดตง

ฐานทพส�าหรบการสงก�าลงบ�ารง โดยกอนหนานในหลายประเทศทงสหรฐฯ

ญปนตลอดจนฝรงเศสตางเขาไปตงฐานทพกนอยกอนแลวดงนนการวางบทบาท

ทางการทหารของจนท�าใหหลายมหาอ�านาจตางมความคดเหนวาจนพยายาม

เพมบทบาทในเวทโลก

ดำนขอมลขำวสำรและดำนอนๆ :การอพยพของชาวจนทเขาไป

ในประเทศตางๆผานยทธศาสตร BRI อาจสงผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม

ท�าใหประชากรจนทไดกระจายออกไปตามประเทศตางๆ ไปเพมความหลากหลาย

แลวสงผลกระทบทางลบกอใหเกดปญหาความขดแยงกบประชาชนในพนทของ

ประเทศนนได อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศอนเพอสรางความเจรญใหกบประเทศตน

๔.๒.๑.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต : จากการทนาย โดนลด ทรมป มนโยบาย

ขวาจดสดโตง ซงเปนนโยบายทกาวราวแบบทไมเคยปรากฏมากอน โดยการ

มองวาจนและรสเซยเปนศตร อาจกอใหเกดความขดแยงดานการเมองระหวาง

ประเทศ รวมถงเกาหลเหนอและอหรานทมการสะสมอาวธ ถอเปนภยคกคาม

กบสหรฐฯอาจน�าไปสสงครามสรางความเสยหายจ�านวนมหาศาลและดวยปจจบน

สถานการณในยคตะวนตกก�าลงถดถอยลงเรอยๆ ยกตวอยางเชน สหภาพยโรป

(European Union: EU) แตกแยก แตรสเซยและจน รวมถงอาเซยนกลบผงาด

ขนมาท�าใหเกดการเปรยบเทยบและตความมหาอ�านาจประชาธปไตยประสบความ

ลมเหลวอกทงการด�าเนนนโยบายการตางประเทศทมชอวา“อเมรกาตองมากอน

(AmericaFirst)”ทสหรฐฯมขอจ�ากดในการเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอแตตอง

Page 111: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

99เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เปนความรวมมอทสหรฐฯไดประโยชนดวยดานเศรษฐกจ:จากการด�าเนนนโยบาย

ของประธานาธบดทรมปทมความตองการเสรนยมอยางมเงอนไขโดยสหรฐฯตอง

เปนคนเขยนกตกา ตองไมเสยเปรยบประเทศอนๆ และรกษาไวซงการคาแบบ

ยตธรรมในระบบเศรษฐกจระหวางประเทศเปนผลใหเกดสงครามทางการคาหรอ

เรยกวาTradeWarระหวางสหรฐฯกบจนแตอยางไรกตามการเผชญภาวะสงคราม

ทางการคายอมสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกเนองจากหลายประเทศตองน�าเขา

และสงออกสนคาไปยงสหรฐฯทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบ๑ของโลก

ดำนกำรทหำร : การยดมนในหลกการ “อเมรกาตองมากอน”

ซงอยบนพนฐานสจนยม (Realism) ทมแนวคดทางการเมองเปนความคดน�า

(DominatedThinking)จงใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกน

ประเทศคงความเปนมหาอ�านาจทางทหารไวจงเปนผลกระทบทอาจท�าใหบทบาท

ของสหรฐฯบนเวทโลกดานอนๆออนแอลงอกทงการใหความส�าคญกบโลกทเตมไป

ดวยการแขงขนท�าใหสหรฐฯใหความส�าคญกบการสนบสนนงานดานการขาวกรอง

การพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยทางทหาร การปองกนการแพรขยายของอาวธ

รายแรง เพอคงไวซงความเปนเจาของภมภาคของโลก รวมไปถงการแสดง

แสนยานภาพของอาวธยทโธปกรณทกองทพชาตอนไมอาจทจะละเลยไดซงจะท�าให

ทวโลกตางตองพากนเกบสะสมอาวธทมแสนยานภาพตามไปดวย

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : การทประธานาธบด โดนลด

ทรมป ตงปอมเปนศตรกบสอกระแสหลกทกส�านก ท�าใหสอภายในประเทศออก

มาตอตานและสรางกระแสขาว สงผลกระทบกบภาพลกษณของบทบาทผน�าแลว

ยงท�าใหโลกร สกถงความสบสนในการด�าเนนนโยบายตางๆ ท�าใหโลกมความ

ตงเครยด และหลายประเทศยงมความกงวลถงการเขาไปแทรกแซงรฐเลกรฐนอย

ทสนบสนนฝายสหรฐฯ ทอาจขดขวางอะไรกตามทอาจเปนประโยชนกบฝาย

ตรงขามน�ามาซงความขดแยงระหวางประเทศไดนอกจากนการทสหรฐฯถอนตว

จากขอตกลงปารส (Paris Agreement) ตางเปนอปสรรคในการขบเคลอนดาน

สงแวดลอมไปทวโลก

Page 112: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑00 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๔.๒.๒ ควำมมนคงระดบภมภำค

๔.๒.๒.๑ สาธารณรฐประชาชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต:เพอใหบรรลเปาหมายการเชอมโยงเศรษฐกจ

จากการคาและลงทนดวยโครงสรางพนฐาน ระหวางภมภาคเอเชย แอฟรกา และ

ยโรปจากยทธศาสตรBRIของจนใหมอทธพลตอกลมประเทศอาเซยนอาจน�ามา

ซงความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดในอนาคตและนโยบายพฒนา

ลมแมน�าโขงของจนทตองระเบดแกงเพอการสรางเขอนท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ทศทางน�า และสามารถควบคมการเปด-ปดของน�าในล มแมน�าโขง อาจสง

ผลกระทบใหเกดความขดแยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขง (Greater

Mekong Subregion : GMS) น�ามาซงความขดแยงกนเองในกลมประเทศ

อาเซยนได นอกจากน จากเดมทญปนมบทบาทส�าคญในการพฒนาโครงสราง

พนฐานใหกบประเทศลมแมน�าโขง ขณะนกลบเปนจนทเขามาแสดงบทบาทรวม

อยดวยท�าใหภมภาคอาเซยนตองตกอยภายใตการแขงขนของประเทศมหาอ�านาจ

ทงสองประเทศ จนอาจท�าใหประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงไมสามารถแสวง

ประโยชนจากแมน�าโขงทตนมสวนรวมไดมากพอ และอาจสญเสยประโยชนใหกบ

ประเทศมหาอ�านาจได

ดำนเศรษฐกจ : จากการขยายอทธของจนผานยทธศาสตร BRI

ไปทกภมภาคทวโลก เพอตองการเชอมโยงทงมหาสมทรแปซฟกและมหาสมทร

อนเดย ท�าใหสงผลกระทบตอดลอ�านาจของประเทศมหาอ�านาจแตละภมภาค

ยกตวอยางเชนเมอจนน�าโครงการBRIเขาไปในเอเชยใตในสวนพนทของประเทศ

ปากสถาน สงผลกระทบใหอนเดยซงถอวาเปนมหาอ�านาจในภมภาคตองเรงปรบ

ยทธศาสตรดานการตางประเทศของตนโดยการเขารวมยทธศาสตรกบอนโด-แปซฟก

ทมประเทศญปน ออสเตรเลย และสหรฐฯ เพอคานอ�านาจกบจน เชนเดยวกน

ความตองการของจนทจะเชอมโยงภมภาคผานทางทะเล เพอใหสามารถออกไปส

มหาสมทรอนเดยและมหาสมทรแปซฟกได จนจงเปนประเทศทมมลคาการลงทน

สงสดในประเทศกมพชาสปป.ลาวเมยนมารและเวยดนามหรอกลมประเทศCLMV

Page 113: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ซงในทศนะของกลมประเทศCLMVตางเกรงกลวการเขาไปฉกฉวยผลประโยชนและ

ทรพยากรธรรมชาตของธรกจจนทเขาไปลงทนกอปรกบโครงการลงทนขนาดใหญ

ของจนสวนใหญกอใหเกดผลกระทบชมชนระบบนเวศและสงแวดลอมของทองถน

เนองจากธรกจจนทเขาไปลงทนยงไมใหความส�าคญตอบรรษทบรบาลเทาทควรจง

เกดการตอตานบอยครงจากประชาชนและนกอนรกษอกทงยงเปนการเอออ�านวย

ใหเอกชนจนสามารถทจะเขามาลงทนลมแมน�าโขงไดงายมากกวาเอกชนของประเทศ

ลมแมน�าโขงอนๆอกดวย

ดำนกำรทหำร : การเสรมสรางกองทพปลดปลอยประชาชนจน

บรรดานกยทธศาสตรรสกวตกตอการขยายอ�านาจทางทหาร ดงทเหนไดจากการ

แสดงแสนยานภาพทหารในการซอมรบบรเวณชองแคบไตหวน และการทจน

ขอทหารเขารวมการลาดตระเวนในพนทลมแมน�าโขง สงผลกระทบใหประเทศอน

ในภมภาคอาเซยนมความไมไวใจ และเกรงวาจนมความพยายามจะแผอทธพล

ในลมแมน�าโขง

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : ความตองการของจนทจะ

พฒนาอาจสงผลกระทบกบความสมพนธกบประชาชนในพนทประเทศCLMVทจน

ไมสามารถหลกเหลยงปญหาเหลานได และยงตองเรงด�าเนนการแกไขเพอใหเกด

ความสมพนธทดตอไป

๔.๒.๒.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต : การผงาดขนมาของจนดวยการครอบง�า

เศรษฐกจในภมภาคมผลท�าใหระบบความสมพนธระหวางประเทศในภมภาคเปลยน

ไปท�าใหสหรฐฯตองเดนหนาสกดกนจนและรสเซยทก�าลงพยายามจดระเบยบโลก

ขนมาใหม ในสวนเกาหลเหนอและอหรานในการพยายามจดหาอาวธทมอานภาพ

การท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกดความสนคลอนได แตอยางไรกตาม

กลบท�าใหสหรฐฯสามารถหาผลประโยชนจากความตงเครยดระหวางภมภาคได

โดยเฉพาะการขายอาวธสงครามทประเทศตางๆ สะสมอาวธมากขน นอกจากน

รฐบาลสหรฐฯหวงทจะเสรมสรางความมนคงในภมภาคเอเชยแปซฟก เนองจาก

Page 114: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑02 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ภมภาคนมทงทรพยากรธรรมชาตทยงสมบรณ และเปนเสนทางคมนาคมทส�าคญ

เชอมโลกตะวนตกกบตะวนออก สหรฐฯจงสรางความรวมมอดานความมนคง

สงเสรมสนตภาพการตอตานความรนแรงภยจากอาวธนวเคลยรและการกอการ

รายสากลทสหรฐฯอาศยฐานทพระบบพนธมตรและความเชอมโยงทางยทธศาสตร

ในยคสงครามเยนเขาสนบสนนการปดลอมการกอการราย จงเปนผลกระทบทอาจ

ท�าใหภมภาคนกลายเปนท “หมายปอง” และเปน “สนามประลอง” ของบรรดา

ชาตมหาอ�านาจทหวงจะปกปองผลประโยชนของตนดวยเชนกน

ดำนเศรษฐกจ:ยทธศาสตรBRIของจนมผลท�าใหสหรฐฯพยายาม

ดงมหาอ�านาจมาถวงดลกบจน เพอไมใหจนผกขาดการเปนศนยกลางเศรษฐกจ

ในภมภาคสหรฐฯจงใชยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (Indo -Pacific)ทมลกษณะ

เปดกวางและเสรในอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ ประเทศ ไดแก สหรฐฯ ญปน ออสเตรเลย และอนเดย นอกจากน สหรฐฯ

ไดมการถอนตวออกจากความตกลงหนสวนยทธศาสตรทางเศรษฐกจภาคพน

แปซฟก(Trans-PacificPartnership:TPP)เปนผลท�าใหกลมเศรษฐกจของTPP

ไมสามารถเปนแกนกลางของเศรษฐกจในภมภาคได

ดำนกำรทหำร : การทสหรฐฯ ใหความส�าคญกบภมภาคเอเชย

แปซฟกนน เนองจาก ภมภาคนมพนทถงครงหนงของโลก เรมตงแตพนน�า

ชายฝงตะวนตกของสหรฐฯจรดชายแดนอนเดยและจากเขตแอนตารกตกาจนถง

ขวโลก ดงนน เมอสหรฐฯตองการเปนมหาอ�านาจ จงมการตรวจความเคลอนไหว

ของกองทพขนาดใหญของทง ๕ ประเทศ คอ จน อนเดย รสเซย เกาหลเหนอ

และเกาหลใต โดยตดตามความเคลอนไหวในคาบสมทรเกาหล การสะสมอาวธ

ของเกาหลเหนอเกยวกบอาวธนวเคลยรและทะเลจนใตทสหรฐฯไมอาจละสายตา

จากภมภาคนได นอกจากน สหรฐฯยงเพมกรอบความรวมมอทางทหารโดยผาน

โครงการศกษาและฝกอบรมทางการทหารระหวางประเทศ (International

Military Education and Training : IMET) เงนชวยเหลอทางดานการทหาร

ตางประเทศ (ForeignMilitary Financing : FMF) และการฝกซอมทางทหาร

Page 115: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑03เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

คอบราโกลด(CobraGold)เปนการฝกรวมทใหญทสดในเอเชยซงไดขยายใหเปนการ

ฝกแบบพหภาคทมประเทศในภมภาคเขารวมและสงเกตการณจ�านวนมากเพอการ

มสวนรวมและเปนการแบงบนผลประโยชนรวมกน

ดำนขอมล/ขำวสำรอนๆ : การทประธานาธบด โดนลด ทรมป

มมาตรการหามชาวมสลมเขาสหรฐฯ จะเปนการขยายขอบเขตความขดแยง

ทางสงคมเมองภายในประเทศและยงท�าใหสงคมโลกโดยเฉพาะอยางยงโลกมสลม

และตะวนออกกลางเผชญกบความเสยงมากยงขน

๔.๒.๓ ควำมมนคงประเทศไทย

๔.๒.๓.๑ สาธารณประชาชนจน

ดำนกำรเมอง/กำรทต:ไทยและจนมความสมพนธทดตอกนดงนน

ไทยควรแสวงประโยชนจากความสมพนธนในการเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน

ในประเทศ แตไทยควรค�านงถงอทธพลการอยทามกลางของประเทศมหาอ�านาจ

อาจสงผลกระทบตอบทบาทของไทยในดานการเมองระหวางประเทศในลกษณะ

การชวงชงหนสวนทางยทธศาสตร หรอการถกบงคบใหเลอกขาง ดงนน ไทยจง

ควรด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศอยางเปนกลางเพอถวงดลอ�านาจ

ระหวางประเทศมหาอ�านาจ

ดำนเศรษฐกจ:จากสงครามทางการระหวางจนกบสหรฐฯไดสงผล

กระทบตอไทย เนองจากไทยสงออกชนสวนอเลกทรอนกสไปทจน ซงท�าใหตนทน

ในการสงออกเพมมากขนดงนนภาครฐควรด�าเนนนโยบายตงรบหรอปรบเปลยน

หรออาจมการสอสารกบจนใหผลตในไทย พรอมทง มงไปหาตลาดใหมในแถบ

แอฟรกา และเอเชยกลาง เชนเดยวกน การทประเทศจนเขามามบทบาทในกลม

ประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงมากขน เปนผลใหสนคาไทยตองปรบกลยทธ

ดานการตลาด เพอเตรยมพรอมรบการแขงขนจากสนคาราคาถกของจน

ขณะเดยวกน การทจนเขามาลงทนในดานพลงงานและทรพยากรในประเทศ

อนภมภาคลมแมน�าโขงมากขน ยอมสงผลใหความมนคงทางพลงงานของไทย

ลดลงเนองจากประเทศไทยยงตองพงพาการน�าเขาพลงงานทงกาชและไฟฟาทผลต

Page 116: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑04 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จากในประเทศเพอนบานดงนนการทประเทศจนเขามาลงทนเพอหาแหลงพลงงาน

ในอนภมภาคนท�าใหประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบมอเพอใหทนตอสถานการณ

หากชาอาจไมสามารถแสวงหาประโยชนจากการลงทนในการพฒนาเขตเศรษฐกจ

พเศษของทนจนลาสดหลงจากนายแจคหมาซอโอบรษทอาลบาบากรปไดลงนาม

ในเอมโอยกบรฐบาลไทยเกยวกบความรวมมอดานการคาการลงทนการขบเคลอน

เศรษฐกจดจทลอาจสงผลกระทบกบประชาชนไทยในตลาดการบรโภคทเรยนทไม

เพยงพอใหกบคนภายในประเทศ ในสวนของรฐบาลอาจเสยผลประโยชนในเรอง

ของการจดเกบภาษออนไลน จงเหนไดวา การครอบง�าดานเศรษฐกจของจนใน

ภมภาคจะมบทบาทเพมมากขน โดยจนเขามาสรางกลมผลประโยชนทมลกษณะ

สอดคลองกนและจะเปนสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายตางๆทเรมตงแตในระดบ

ทองถน เพอเออประโยชนใหกบกลมคนจนดวยกนเอง ไทยจงตองมการพจารณา

ความรวมมออยางรอบดาน

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขา

มาในประเทศไทยจ�านวนหนงไดผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม ยกตวอยาง

เชน “นว ไชนาทาวน” (New Chinatown) เขตหวยขวาง ในปจจบนมชาวจน

เปนเจาของธรกจจ�านวนมาก ท�าใหหนวยงานของไทยตองตดตามวางแผนรบมอ

กบการตรวจสอบความถกตองของธรกจการคาทเกดขนการก�าหนดมาตรการน�าเขา

และสงออกสนคาเพอจดเกบภาษรวมถงการควบคมวสาหกจขนาดกลางและขนาด

ยอม(SmallandMediumEnterprise:SMEs)นอกจากนการประกอบการคา

ทจะตองมภาวะของการแขงขนทมากขนกบไชนาทาวนเขตเยาวราช แลวไปม

ผลกระทบในดานความสมพนธ อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตอง

อาศยทรพยากรของประเทศไทย ถาหากรบกวนระบบนเวศและประชาชนในพนท

ไทยจ�าตองเรงการมมาตรการเพอลดปญหาดงกลาวหรอหาขอตกลงรวมกนอยางเปน

รปธรรม รวมถงภยคกคามไมตามแบบทจะมาพรอมกบการพฒนาของจนในพนท

ของประเทศไทยเชนยาเสพตดกลมกอการรายอาชญากรรมเปนตน

Page 117: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๔.๒.๓.๒ สหรฐอเมรกา

ดำนกำรเมอง/กำรทต:จากการทสหรฐฯปดประเทศและมสญญาณ

ความเสอมถอยลงท�าใหสหรฐฯมบทบาทลดลงดลอ�านาจเปลยนไปโดยจน รสเซย

และอาเซยนกลบเขามามบทบาทมากขน ดงนน ไทยตองปรบยทธศาสตรใหม

เพอใหทนตอสถาปตยกรรมในภมภาคทเปลยนไป ไทยจงตองเตรยมรบมอกบ

ระเบยบความมนคงในหลายขวอ�านาจ

ดำนเศรษฐกจ : เมอสหรฐฯ ถอนตวออกจาก TPP ประกอบกบ

ความขดแยงของสหรฐฯ–จนท�าใหไทยอาจถกกดดนใหเลอกขางมากขนการเจรจา

การคากบสหรฐฯมความยากขนการลงทนในไทยจากสหรฐฯกจะมสดสวนทนอยลง

ซงความนากงวลคอการวางตวของไทยในประเดนนยงไมมค�าตอบหรอสตรทลงตว

ระหวางไทยกบมหาอ�านาจนอกจากนการท�าความตกลงพนธมตรทางการคาระดบ

ภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)ไดมความ

ส�าคญมากขนแตกลบยงไมสามารถบรรลขอตกลงไดเนองจากการเจรจาเตมไปดวย

ความยากล�าบากซงอาจเปนผลมาจากการเจรจาTPPยงไมมความแนนอนนอกจาก

นสงครามการคาระหวางสหรฐฯกบจนสงผลกระทบกบไทยในสนคาเกษตรสนคา

อเลกทรอนกส พลาสตกขนพนฐานทไทยสงไปจน ทงน อาจท�าใหจนน�าเขาสนคา

ดงกลาวจากไทยนอยลงเนองจากจนสงออกไปยงสหรฐฯไดนอยลงแตถงอยางไร

ไทยกอาจไดประโยชนจากการปรบเปลยนแผนการลงทนของจนหรอไดประโยชน

ในกรณทสหรฐฯน�าเขาสนคาจากไทยมากขน เชน สนคาอเลกทรอนกส อปกรณ

ไฟฟาเปนตนอกทงการด�าเนนนโยบายทางการทตของสหรฐฯมทาททมงเจรจาแบบ

ทวภาคหรอOneonOneTradeDealมากขนไทยอาจใชโอกาสนรอฟนความ

สมพนธการท�าความตกลงทางการคาของประเทศระหวางไทย – สหรฐฯ (Free

TradeArea:FTA)เปนการรวมมอในการขจดอปสรรคทางการคาแตอาจจะตอง

ระวงหากสหรฐฯน�ามาตรการภาษมาเปนเงอนไข

Page 118: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑06 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนกำรทหำร : การทสหรฐฯมองวาจนคอคแขงส�าคญในการเปน

มหาอ�านาจ ท�าใหไทยตองระมดระวงการเสรมสรางความสมพนธกบจน อกทง

ฝายทหารไทยสวนใหญไดเรมมองวา สหรฐฯ เปนภยคกคามความมนคงของไทย

เนองจากมการเขามาแทรกแซงทางการเมองภายในของไทยสอดคลองกบปจจบน

ทหารไทยไดไปศกษาตอและฝกอบรมในสหรฐฯเปนจ�านวนมากอาจท�าใหนายทหาร

ทไปเรยนมแนวคดเอนเอยงไปทางสหรฐฯเมอนายทหารเหลานนกลบมาเปนใหญใน

ประเทศและมสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายกท�าใหนโยบายนนเออประโยชนกบ

สหรฐฯท�าใหสหรฐฯสามารถก�าหนดทศทางใหเปนไปตามทตนตองการไดดงนน

ในประเดนนไทยควรตองระมดระวงไวใหมาก

ดำนขอมลขำวสำร และดำนอนๆ : ถงแมสหรฐฯจะมกรอบ

ขอรเรมลมน�าโขงตอนลาง (LowerMekong Initiative : LMI) มวตถประสงค

เพอลดชองวางระดบการพฒนาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนสนบสนนการรวม

ตวเปนประชาคมอาเซยนทงนไทยมบทบาทในฐานะหนสวนเพอการพฒนารวมกบ

สหรฐฯ โดยสงเสรมการพฒนาทยงยนในลมน�าโขง ซงไดมการด�าเนนโครงการ

ดานการศกษาสาธารณสขพลงงานและการพฒนาทรพยากรมนษยในดานตางๆ

แตสหรฐฯไมไดใหความส�าคญกบยทธศาสตรนมากนกเนองจากเปนเวทการประชม

ทมการสนบสนนยงไมมากพอเทาทควรและสหรฐฯยงไมเหนผลประโยชนทสหรฐฯ

จะไดรบอยางชดเจนจงอาจท�าใหผลประโยชนทไทยควรจะไดรบนอยกวาทหวงไว

โดยสรป การเปลยนแปลงของระบบโลกมรากฐานมาจากการเปลยนแปลง

ทางดานการเมอง ดานขอมลขาวสาร ดานการทหาร และดานเศรษฐกจ แต

อยางไรกตาม การเมองระหวางประเทศ และวสยทศนผน�ามสวนส�าคญในการ

ก�ากบการเปลยนแปลงของดลอ�านาจโลกดวย เหนไดจาก ประธานาธบดทรมป

ไดด�าเนนนโยบายบนบรรทดฐานของการยดเอาประโยชนของสหรฐฯ เปนอนดบ

แรกโดยแนวทางใหมของสหรฐฯ ไดมแนวคดทฤษฎความสมพนธระหวางประเทศ

แบบสจนยม (Realism) เพอคงความเปนมหาอ�านาจของโลกในทกดาน น�ามาซง

ความขดแยงทางการคาและการทหารกบจนซงเปนทแนนอนวาจะมผลตอหลายชาต

Page 119: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑0๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ในเอเชยและทะเลจนใต อกทง มาตรการหามชาวมสลมอนเปนการขยายขอบเขต

ความขดแยงทางสงคมและการเมองภายในประเทศขณะเดยวกนจนไดรบแรงกดดน

จากมหาอ�านาจสหรฐฯ จงไดปรบยทธศาสตรลดการเผชญหนา และเพยง

ตองการรกษาความสมพนธกบสหรฐฯ ในเชงผลประโยชนรวมกนทางเศรษฐกจ

โดยขณะนไดเนนการเจรจาทางการคาเพอคงไวซงการรกษาพรอมกบการหลกเลยง

ความตงเครยดทอาจจะเกดขนสวนบทบาททแขงกราวในทะเลจนใตเปนการสะทอน

ถงการขยายพนททางการทหารภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงเปนการ

ขยายบทบาทของตนบนเวทโลก โดยใชพลงอ�านาจดานเศรษฐกจในภาคสวน

การคาและการลงทนดานโครงสรางพนฐานและทรพยากรธรรมชาตกบประเทศ

ตางๆ เชอมทกภมภาคของโลกจากยโรปและเอเชยกลางเสนทางหนง และเชอม

เอเชยตะวนออกเฉยงใตและเอเชยใตรวมทงประเทศก�าลงพฒนาอนๆอกเสนทาง

หนงท�าใหจนสามารถขยบความเปนมหาอ�านาจไดสงขนซงผลกระทบทเกดขนจาก

ยทธศาสตรการบรหารประเทศทงสองสามารถสรปโดยรวมดงแสดงในตารางท๔

Page 120: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑08 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ตารางท๔สรปผลกระทบยทธศาสตรมหาอ�านาจระหวางจนvsสหรฐฯประจ�าป

2018ในบรบทความมนคงระดบโลกระดบภมภาคและประเทศไทยภายใตกรอบ

DIMEModel

Page 121: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

สวนท ๕

บทสรปและขอเสนอแนะ

Page 122: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑0 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 123: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สวนท ๕บทสรปและขอเสนอแนะ

๕.๑บทสรป

เมอสงครามโลกครงทสองสนสดลง โลกถกผลกดนเขาสยคสงครามเยน โดยแบงออกเปนสองฝาย ฝายหนงมระบบเศรษฐกจแบบทนนยมน�าโดยสหรฐฯ กบอกฝายหนงมระบบเศรษฐกจแบบสงคมนยมน�าโดยสหภาพโซเวยตรสเชยและจนระหวางปค.ศ.๑๙๘๐โลกคายสงคมนยมไดออนแอลงน�าไปสการลมสลายของระบบสงคมนยมท�าใหศนยกลางน�าของโลกไดรวมศนยไปอยทสหรฐฯผานองคการสหประชาชาตสบเนองจากสหรฐฯมความแขงแกรงทงทางดานเศรษฐกจการเมองการทหารและวฒนธรรมการจดระเบยบเศรษฐกจโลกใหมจงไดเรมขนอกทงผน�าของสหรฐฯทผานมา ไดเลงเหนวา ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนภมภาค ทประกอบไปดวยประเทศก�าลงพฒนาซงเปนแหลงการผลตทส�าคญมทงทรพยากรเพยงพอตอความตองการแรงงานทสามารถฝกทกษะรวมถงมพนททสามารถตงฐาน การผลตได เปนตน แตอยางไรกตาม ภมภาคนยงขาดผทมความรความช�านาญ ในหลายดานและเทคโนโลยททนสมยจงตองอาศยความรวมมอของชาตมหาอ�านาจเขามาแลกเปลยนและเปนผน�าซงอยางนอยไดเปนการแสดงใหเหนวาภมภาคนไดถกยกระดบและกลบกลายมาเปนพนททไดถกจบตามองจากมหาอ�านาจอยางสหรฐฯ เชนเดยวกนจนในระยะ๔๐ ปทผานมาจนเกดการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจครงใหญจากทเคยเปนประเทศทยากจน และลาหลงประเทศตะวนตก หรอ บางประเทศในเอเชยไมวาจะในดานอตสาหกรรมเทคโนโลยหรอผลผลตการเกษตรแตปจจบนภายใตการน�าของประธานาธบดสจนผงจนไดกลบมาเปนชาตทมขนาดเศรษฐกจใหญเปนอนดบสองของโลกเปนชาตทคาขายกบตางประเทศมมลคาอนดบหนงของโลกผานนโยบายบนพนฐานของสงทเปนแกนผลประโยชน(coreinterest)ของจนตงอยบนพนฐาน๒ประการคอ(๑)การปกปองผลประโยชนของจนและ (๒)การยดถอคานยมรวมของนานาชาต

Page 124: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑2 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การทจนมฐานะมหาอ�านาจเทยบเคยงสหรฐฯเชนนสงผลใหสหรฐฯสญเสยอ�านาจและอทธพลในเวทการเมองและเศรษฐกจระหวางประเทศซงยทธศาสตรสหรฐฯ ไดบงบอกถงความวตกกงวลตอพฒนาการทจะท�าใหโลกมมหาอ�านาจ หลายขวโดยสหรฐฯอาจกลายเปนเพยงประเทศมหาอ�านาจหนงเทานนหากวาโลกยงมทศทางพฒนาไปสภาวะมหาอ�านาจหลายขว แลวจนไดกาวขนมาเปนประเทศมหาอ�านาจเอเชย โดยเฉพาะเอเชยเหนอจะเปนภมภาคทไดรบผลกระทบโดยตรงไมวาจะเปนประเทศออสเตรเลยญปนเกาหลใตและฟลปปนสเปนตนทจะตองพจารณาความรวมมอดานตางๆ ใหมากขนเพอถวงดลจน หรอจะยอมรบการน�าของจนแบบเดยวกบอดตทผานมา ทประเทศเหลานเคยยอมรบและอาศยการน�าของสหรฐฯ ปจจบนในยคของประธานาธบดโดนลดทรมปสหรฐฯไดแสดงทศนะวาโลกเตมไปดวยการแขงขนใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศแลวคอยขยายอ�านาจรฐในดานอนๆ เชน ดานเศรษฐกจ การเมอง วทยาศาสตร และเทคโนโลยเปนตนโดยยดหลกอเมรกาตองมากอน“AmericaFirst”เพอใหเกดความมนคง ผลประโยชน และการเปนมหาอ�านาจโลกเพยงหนงเดยวของโลกตอไปแตอยางไรกตามสหรฐฯยงคงกระชบความสมพนธกบประเทศพนธมตรและแนวรวมของสหรฐฯ เพอด�ารงดลอ�านาจ (Balance of Power) ทเออประโยชน ตอสหรฐฯทงในภมภาคอนโด-แปซฟกภมภาคยโรปภมภาคตะวนออกกลางภมภาคเอเชยกลางและเอเชยใต ภมภาครอบสหรฐฯ และภมภาคแอฟรกา โดยเฉพาะภมภาคอนโด-แปซฟกไดมความส�าคญเปนอนดบตน โดยสรปการแยงชงกนของมหาอ�านาจทงในมตดานการเมอง/การทตขอมลขาวสาร/ขาวกรองการทหารและเศรษฐกจรวมถงการจดการทรพยากรถอเปนปจจยหลกทท�าใหประเทศมหาอ�านาจตางมงหวงทจะเขามาสรางอทธพลและตกตวงผลประโยชนเขาประเทศตวเองดวยกนทงสน หลายประเทศจงตองมการประสานความรวมมอเพอถวงดลและคานอ�านาจระหวางจนกบสหรฐอเมรกา แตอยางไรกตาม หลงสงครามเยนสนสดและระบบโลกสองขวหมดไป และเขาสโลกหลายขว

อ�านาจ

Page 125: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑3เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๕.๒ขอเสนอแนะเชงนโยบำย

ในประเดนดงกลาวสงผลใหหนวยงานในภาคสวนของความมนคงโดยเฉพาะ

กองทพไทยในการเตรยมพรอมรบมอกบบทบาทอนจะเปนแนวทางในการก�าหนด

ทาทและรกษาผลประโยชนแหงชาตไดอยางสมดลดงน

ดำนกำรเมอง/กำรทตไทยสามารถแสดงบทบาทเปนตวกลาง(Mediator)

ระหวางประเทศมหาอ�านาจทงจนและสหรฐฯ เขามามสวนรวมในการสรางความ

รวมมอกบอาเซยนตามกลไกอาเซยน+3(ASEAN+3)อาเซยน+8(ASEAN+8)และ

อาเซยน+9(ASEAN+9)ซงในป๒๕๖๒ไทยไดเปนประธานอาเซยนดงนนไทยควร

รเรมผลกดนความรวมมอทจากทงจนและสหรฐฯ ใหความสนใจรวมกนในการเปน

ประเทศคเจรจา โดยด�าเนนตามนโยบายถวงดลอ�านาจ (Balance of Power)

เพอไมใหมหาอ�านาจใดมหาอ�านาจหนงมาครอบง�าไทยไดเพยงฝายเดยวซงจะท�าให

ไทยไมสญเสยอ�านาจในการตอรองหรอสญเสยอสรภาพทางการทตอกทงสนบสนน

คณะท�างานผเชยวชาญในดานตางๆ(Experts’WorkingGroup:EWG)ในอนาคต

อนใกลตอไปเพอใหไทยมบทบาทในเวทโลกไดมากยงขน

ดำนขอมลขำวสำรและดำนอนๆสถาบนคลงสมองของประเทศไทยควร

มการบรณาการรวมกนเพอน�าเสนอขอเสนอเชงนโยบายตอรฐบาลและผทมบทบาท

ตดสนใจเชงนโยบาย ใหมองเหนภาพการเปลยนแปลงความสมพนธระหวางไทย

กบจนและไทยกบสหรฐฯเพอใหการบรหารงานของรฐบาลมความเปนไปไดและ

น�าไปสความส�าเรจอยางชดเจนเปนรปธรรม

ดำนกำรทหำร ไทยควรแสวงโอกาสในการสรางความรวมมอดานความมนคง

ผานการประชมรฐมนตรกลาโหมอาเซยน(ASEANDefenceMinisters’Meeting:

ADMM)ทงในเรองของการตอตานการกอการรายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

และการขยายกรอบความรวมมอในพนทใหมๆ ททงไทยและมหาอ�านาจตางๆ

ใหความสนใจรวมกน อาท ดานไซเบอร ดานการรกษาสนตภาพ และความมนคง

ทางทะเลเปนตน

Page 126: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑4 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดำนเศรษฐกจ ไทยควรดงมหาอ�านาจทงจนและสหรฐฯ เขามาชวย

สนบสนนนโยบายThailand4.0การดงมหาอ�านาจเขามาลงทนในโครงการระเบยง

เขตเศรษฐกจภาคตะวนออก(EasternEconomicCorridor:EEC)ซงเปนแผน

ยทธศาสตรตางประเทศภายใตไทยแลนด๔.๐ซงโครงการนเปนสวนส�าคญทสามารถ

ผลกดนใหประเทศไทยเปนศนยกลางทางเศรษฐกจ การเงน และการคมนาคม

ของภมภาคตอไปได

Page 127: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

บรรณำนกรม

กรมเศรษฐกจระหวางประเทศกระทรวงการตางประเทศ.(๒๕๖๐).สหรฐอเมรกา.

ออนไลน.คนเมอ๒๖มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.thaibiz.net/th/

market/United-States-of-America.

กองขาวส�านกขาวกรองกรมขาวทหารบก. (๒๕๖๑).สภาพแวดลอมทางยทธศาสตร

ความมนคงสหรฐอเมรกา.เอกสารการสมมนาดานการขาวครงท๒ระหวาง

วนท๒๒–๒๓มนาคม๒๕๖๑ณโรงแรมไมดาแกรนดทวารวดจ.นครปฐม.

การประชมสมมนาทางวชาการ. (๒๕๖๑). “CHINA’S WAY : BRI, AIIB, NDB,

SCS,LMC,ETC”.วนศกรท๒๓กมภาพนธ๒๕๖๑,เวลา๑๐๐๐–๑๒๐๐

ณหองประชม๑๐๕มหาจฬาลงกรณ.กรงเทพฯ.

กตตพงษจนทรสมบรณ.(๒๕๕๒).พนฐานความมนคงแหงชาตและยทธศาสตรชาต.

สถาบนวชาการทหารเรอชนสง.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

เกรยงไกรพรพพฒนกล.(๒๕๖๐).ความฝนจน:สจนผงยงใหญเพยงใดกเนนบรรล

ผลฯรวมกบผอน.ออนไลน.คนเมอ๒๖กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://

mgronline.com/china/detail/9600000110877.

จรามนสธรชาต.(๒๕๖๐).XiJinpingThoughtอดมการณสจนผงกบการขยาย

อทธพลจนในเวทโลก.ออนไลน.คนเมอ๑๘กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://

www.scbeic.com/th/detail/product/4256.

จรามน สธรชาต. (๒๕๖๐). ส จนผง สานตอความฝนจนกาวเขาส “ยคใหม”

ขนแทนผน�าทรงอทธพลสงสด. ออนไลน. คนเมอ ๑๔ กมภาพนธ ๒๕๖๑.

จาก https://www.scbeic.com/th/detail/file/product/4112/

evanalfvc/Note_TH_-China-National-Congress_20171101.pdf

Page 128: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑6 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ชวลตปรนะดษฐนวกล.(ม.ป.ป.).ทฤษฏความสมพนธระหวางประเทศ.ออนไลน.

คนเมอ๕มนาคม๒๕๖๑.จากhttps://www.scribd.com/document/

356812518.

ไชยสทธตนตยกล.(๒๕๕๘).โครงสรางทางการเมองของจนและบทบาทหนวยงาน

ดานคลงสมองตอการก�าหนดนโยบายดานความมนคง. วารสารเสนาธปตย

ปท๖๔ฉบบท๑(มกราคม–เมษายน๒๕๕๘),หนา๒๒๑–๒๒๒.

ไชยสทธตนตยกล. (๒๕๖๐).แนวคดทางยทธศาสตรตามโครงการรเรมหนงแถบ

หนงเสนทางของจนกบผลประโยชนของไทย.วารสารเสนาธปตยปท๖๖ฉบบ

ท๒(พฤษภาคม-สงหาคม๒๕๖๐),หนา๒๘.

ถวลอรญเวศ.(๒๕๖๐).กลยทธกบยทธศาสตร.ออนไลน.คนเมอ๖มนาคม๒๕๖๑.

จากhttps://www.gotoknow.org/posts/625213.

ธนาคารแหงประเทศไทยส�านกงานภาคเหนอ.(๒๕๕๙).เจาะลกMadeinChina

2025.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.bot.

or.th/Thai/MonetaryPolicy /EconMakhongCanelArea/Yunnan/

DocLib_YNArticle/2016--Article2_Made%20in%20China2025.pdf.

นนทยาทองคณารกษ.(๒๕๖๑).AmericaFirst:ยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของสหรฐฯ๒๐๑๗.เอกสารวเคราะหสถานการณยทธศาสตรและความมนคง.

ศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศ.

ปณต แสงเทยน. (๒๕๕๘). ยทธศาสตรเสนทางสายไหมทางทะเลของจน

ความเกยวของตออาเซยนและเอเชยตะวนออกเฉยงใต. เอกสารวชาการ.

หลกสตรปองกนราชอาณาจกรรนท๕๗.

Page 129: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ปณธาน วฒนายากร. (๒๕๖๐). ภมทศนทางยทธศาสตรใหมของภมภาคและ

ของไทย.เอกสารประกอบการบรรยายหลกสตรนายทหารชนนายพลของกอง

ทพไทยรนท๔๑.ณหองเรยนรวมวทยาลยปองกนราชอาณาจกรกรงเทพฯ.

ปพนหาญไพบลย.(๒๕๕๙).ยทธศาสตรทหาร.ออนไลน.คนเมอ๗มนาคม๒๕๖๑.

จากhttp://www.58.97.114.34/academic/images/stories/1_kwarm_

mun_kong/1.../21122-7.ppt.

ปโยรส อทมเทวา. (๒๕๖๑). “ส จนผง” พญามงกรจน ผงาดฉลองชย ทศทาง

แหงความส�าเรจเนนบรรลผลฯรวมกบผอน.ออนไลน.คนเมอ๑๘กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttp://aseanecon.info/20180109/701.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).CPCไฟเขยวธรรมนญฉ.ปรบแกรบรองความคดสจนผง

ระบพรรคฯมอ�านาจเดดขาดเหนอกองทพ.ออนไลน.คนเมอ๒๓กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/china/detail/9600000108238.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).คอมมวนสตจนเปดประชม‘สมชชาพรรคครงท19เชดช

‘สจนผง’เทยบชน‘เหมาเตอตง-เตงเสยวผง’.ออนไลน.คนเมอ๑๕กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/around/detail/9600000105990.

ผจดการออนไลน. (๒๕๖๐). เปดศกราชใหมแหงนโยบายการตางประเทศจนใตเงา

ส จนผง สานฝนจนสผน�าโลก. ออนไลน. คนเมอ ๑๑ กมภาพนธ ๒๕๖๑.

จากhttp://mgronline.com/china/detail/9600000110642.

ผจดการออนไลน.(๒๕๖๐).พญามงกรเปดการประชมสมชชาใหญCPCครงท19

สจนผงเผยแผนสราง“ประเทศสงคมนยมททนสมย”ในกลางศตวรรษท21.

ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://mgronline.com/

china/detail/9600000106393.

Page 130: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑8 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ผ จดการออนไลน. (๒๕๖๑). CPC ไฟเขยวเสนอแกรฐธรรมนญใหอ�านาจ

“ส จนผง” อยยาวครองต�าแหนงประธานาธบดไดเกนสองสมย. ออนไลน.

คนเมอ๒มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.Thaitribune.org/contents/

detail/310?content_id=31477&rand=1519656076.

ผจดการออนไลน. (๒๕๖๑). ความฝนจน : คนจนหลดพนยากจน 66 ลานคน

ชวง4ปสจนผง2556–2560.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ๒๕๖๑.

จากhttps://m.mgronline.com/china/detail/9610000001791.

มตชน.(๒๕๖๐).สรปสาระส�าคญค�ากลาวของนายสจนผงในทประชมสมชชาผแทน

พรรคคอมมวนสตจนทวประเทศครงท 19.ออนไลน.คนเมอ๒๖มกราคม

๒๕๖๑.จากhttps://www.matichon.co.th/news/700515.

ราชกจจานเบกษา.(๒๕๕๙).พระราชบญญตสภาความมนคงแหงชาตพ.ศ.๒๕๕๙.

คนเมอ๑๒มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.nsc.go.th/Download1/

B42559.pdf.

ยศภาค โชตกพงศ. (๒๕๖๑). ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกา

ธนวาคม๒๐๑๗.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (๒๕๕๕).พลงอ�านาจแหงชาต (National

Power) ผลประโยชนแหงชาต (The National Interest). ออนไลน.

คนเมอ ๘ มนาคม ๒๕๖๑. จาก http://www.crma.ac.th/msdept/e_

bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_5.pdf.

โรงเรยนนายรอยพระจลจอมเกลา. (๒๕๕๕). ยทธศาสตรทหารและการก�าหนด

ก�าลงรบ.ออนไลน.คนเมอ๗มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.crma.

ac.th/msdept/e_bookmsd2012/strategyms4010/pdf/lesson_8.pdf.

Page 131: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑๑9เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

วอยซทว. (๒๕๖๐).ปรชญาสจนผงเนน China First?.ออนไลน. คนเมอ ๑๑

กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.voicetv.co.th/read/534517.

วชย ชเชด. (๒๕๔๗). ทฤษฎแนวความคด และความหมายของความมนคง

แหงชาต.ออนไลน.คนเมอ๕มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.geocities.

ws/wichai_chucherd/securitytheory.html.

วชย ชเชด. (๒๕๔๗). ววฒนาการแนวความคด ระดบ และองคประกอบ

ความมนคง.คนเมอ๘สงหาคม๒๕๖๑.จากhttp://www.geocities.ws/

wichai_chucherd/securityconcept.html.

วทยาลยปองกนราชอาณาจกร. (ม.ป.ป.). ยทธศาสตรชาต. คนเมอ ๗ มนาคม

๒๕๖๑.จากhttp://www.thaindc.org/images/column_1318985720/

Less0n%201%20strategy%20Over%20All.pdf.

ศนยจนศกษาและศนยการเรยนรจนศกษาบรมราชกมาร และสถาบนเอเชยตะวน

ออกศกษาฯ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. (๒๕๖๑). การประชมสมมนาเชง

วชาการเรองEASTASIAIN2018:จากทประชมสมชชาครงท19สความ

เปนมหาอ�านาจโลกของจน.ณหองประชมประกอบหตะสงคชน๓อาคาร

เอนกประสงค๑มหาวทยาลยธรรมศาสตรทาพระจนทร.

ศนยศกษายทธศาสตร สถาบนวชาการปองกนประเทศ. (๒๕๖๑). สรปผลการ

ประชม“ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา:

ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทย”.ในวนพธท๒พ.ค.๖๑เวลา๐๙๐๐-

๑๖๐๐ณหองประชมศศย.สปท.กรงเทพฯ.

สงขลาวชยขทคะ.(๒๕๕๘).ระบบการเมองการปกครองและสถาบนทางการเมอง

การปกครองในประเทศภาคพนยโรปและอเมรกา.เอกสารประกอบการเรยน

การสอน.

Page 132: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑20 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สถานวทยเวยดนาม.(๒๕๖๐).การประชมสมชชาใหญพรรคสมยท๑๙:หวเลยว

หวตอสรางนมตหมายการเปลยนแปลงและการพฒนาของจน. คนเมอ

๘กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttp://vovworld.vn/th-TH/.vov,

สมาคมวฒนธรรมและเศรษฐกจไทย-จน.(๒๕๖๐).การพฒนาประเทศจนทยงใหญ.

ออนไลน.คนเมอ๒๑กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.facebook.

com/thaizhong/posts/1199642673434957.

สมานศ วจตร. (๒๕๕๑). ยทธศาสตร (กลยทธ) กบยทธวธ (กลวธ). ออนไลน.

คนเมอ๖มนาคม๒๕๖๑.จากhttp://samanit.blogspot.com/2008/

09blog-post_22.html.

ส�านกขาวออนไลน.(๒๕๖๐).สจนผงโชววสยทศนพาจนผงาดเปนมหาอ�านาจของ

โลกในการประชมใหญพรรคคอมมนนสตจน.ออนไลน.คนเมอ๒๗กมภาพนธ

๒๕๖๑.จากhttps://thestandard.co/xi-jinping-world-vision/.

ส�านกงานสภาความมนคงแหงชาต ส�านกนายกรฐมนตร. (๒๕๖๐).นโยบายและ

แผนระดบชาตวาดวยความมนคงแหงชาต(พ.ศ.๒๕๖๐–๒๕๖๔).เอกสาร

อดส�าเนา.ผแตง

สจนผง.(๒๕๕๙).สจนผงยทธศาสตรการบรหารประเทศ.มตชน.กรงเทพฯ.

สวคนธ เจยรณย และ เพญลกษณ ปรคณหนพง. (๒๕๕๙).การศกษาโครงสราง

อตราคาตอบแทนเจาหนาทรฐของสาธารณรฐประชาชนจน. สถาบนสงเสรม

การบรหารกจการบานเมองทด.เอกสารอดส�าเนา.ผแตง

โสภณ ศรงาม. (๒๕๕๙). มหายทธศาสตรกบการจดท�ายทธศาสตรชาต. เอกสาร

ทบทวนเชงนโยบายดานความมนคง.ฉบบท๑๑พฤศจกายน.วทยาลยปองกน

ราชอาณาจกรสถาบนวชาการปองกนประเทศ.

Page 133: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

อกษรศร พานชสาสน. (๒๕๖๐). ยทธศาสตรจน ๓๐ ป : จนฝนอะไร. เอกสารประกอบการบรรยาย.

อารมตงนรนดร.(๒๕๖๐).ถอดรหสความคดสจนผง.ออนไลน.คนเมอ๒๖มกราคม๒๕๖๑.จากhttp://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642983.

อารยนยพนจภทรพงษเกรกสกลและธงพลพรหมสาขาณสกลนคร.(๒๕๕๗).การปรบตวภายใตกระแสโลกาภวตน. วารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฎสงขลา,๕๗(๓),๑–๑๑.

เอกชยศรวลาศ.(๒๕๕๘).โครงสรางกระบวนการก�าหนดและพฒนายทธศาสตรทหาร.คนเมอ๖กมภาพนธ๒๕๖๑.จากhttps://www.slideshare.net/tarayasri/ss-44058741.

Cohen.(2005).ARevolutioninwarfare.InR.K.Betts(Ed.),Conflictafterthecoldwar:Argumentoncausesofwarandpeace.(2nded.,pp.585-596).NewYork:PearsonEducation.

DonaldJ.Trump.(2017).NationalSecurityStrategyoftheUnitedStatesofAmerica.RetrievedJanuary26,2018,fromhttps://www.white-house.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-905.pdf

SongWei.(2017).FourComprehensives’lightupthefuture.Retrieved January 26, 2018, from http://www. chinadaily.com.cn/ opinion/2017-07/10/content_30050292.htm.pp.1-2.

XiJinping.(2018).SecureaDecisiveVictoryinBuildingaModeratelyProsperousSocietyinAllRespectsandStrivefortheGreatSuccessofSocialismwithChineseCharacteristicsforaNewEra.RetrievedJanuary 26, 2018, from http://www. xinhuanet. com/english/ download/Xi_Jinping’s_report_at_19th_CPC_National_Congress.pdf.

Page 134: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑22 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 135: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

ภำคผนวก

Page 136: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑24 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 137: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

Page 138: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑26 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

การรบฟงความคดเหนและเกบรวบรวมขอมลจากการประชมสนทนาปญหา

ยทธศาสตรครงท๓/๒๕๖๑เรอง“ยทธศาสตรความมนคงสาธารณรฐประชาชน

จนและสหรฐอเมรกา:ผลกระทบตอโลกภมภาคและไทย”ในวนพธท๒พ.ค.๖๑

เวลา๐๙๐๐–๑๖๐๐ณศนยศกษายทธศาสตรสถาบนวชาการปองกนประเทศ

จ.กรงเทพฯ

Page 139: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑2๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ

สรปผลกำรสนทนำปญหำยทธศำสตรครงท๓/๒๕๖๑

เรอง“ยทธศำสตรควำมมนคงสำธำรณรฐประชำชนจนและสหรฐอเมรกำ:

ผลกระทบตอโลกภมภำคและไทย”

วนพธท๒พ.ค.๖๑เวลำ๐๙๐๐-๑๖๐๐

ณหองประชมศศย.สปท.

ประธำนกำรสนทนำ

๑. พล.ต.อภศกดสมบตเจรญนนท ผอ.ศศย.สปท.

ผทรงคณวฒ:สำธำรณรฐประชำชนจน

๒. พ.อ.ไชยสทธตนตยกล นปก.สปท.

๓. ดร.พชรนรจาจนทโรนานนท อาจารย ประจ�าคณะพฒนาสงคม

และสงแวดลอม สาขาการเมองและ

ยทธศาสตรการพฒนาสถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร(นดา)

๔. นายทรงพลจงพนธ นกการขาวปฏบตการ

ส�านกขาวกรองแหงชาต

ผทรงคณวฒ:สหรฐอเมรกำ

๕.นายวชชเวชชาชวะ รองอธบดกรมอเมรกา

และแปซฟกใตกระทรวงตางประเทศ

๖. ศ.ดร.ประภสสรเทพชาตร นายกสมาคมอเมรกา

ศกษาในประเทศไทย

Page 140: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑28 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๗. พ.อ.ดร.ศรณยวรยเวชกล รองผอ�านวยการส�านกงานความรวมมอ

พฒนาเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน

(องคการมหาชน)(สพพ.)กระทรวงการคลง

๘. นางสาวภานชเฟองฟ นกการขาวปฏบตการ

ส�านกขาวกรองแหงชาต

ผด�ำเนนรำยกำร

๙. พ.อ.นรจดวงปญญา ผอ.กศย.ศศย.สปท.

สรปสำระส�ำคญ

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของสำธำรณรฐประชำชนจน

๑. ภาพยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสาธารณรฐ

ประชาชนจนในปจจบน

๑.๑ หลงจากการปดประชมสมชชาพรรคแหงชาตสมยท๑๘(ปค.ศ.๒๐๑๒

–๒๐๑๕)ประธานาธบดสจนผง ไดเรมตนการน�าพาประเทศจากการใชแนวคด

“ความฝนของจน”ส�าหรบ“การฟนฟความยงใหญแหงประชาชาตจน”มาตงเปน

เปาหมายใหมในยทธศาสตรความมนคงของจน โดยมแนวทางการบรหารประเทศ

๓ประการคอ (๑) การบรหารกจการความมนคงภายในประเทศเนนการสราง

และท�าความเขาใจกบประชาชนชาวจนถงความเปนอตลกษณของจนอยางแทจรง

(๒) การบรหารกจการความมนคงระหวางประเทศเนนการพฒนาแบบเปดกวาง

ควบค กบการลงทนในตางประเทศ และ (๓) การบรหารจดการภายใน

พรรคคอมมวนสต เนนการปราบปรามการทจรตคอรปชน การสรางความโปรงใส

ตรวจสอบไดในพรรคฯและการใหประชาชนไดรบทราบวามการด�าเนนการลงโทษ

ผกระท�าผดจรง

๑.๒ หลงจากการประชมสมชชาครงท๑๙ระหวางวนท๑๘–๒๔ตลาคม

๒๐๑๗ ทผานมา ปจจบนจนยงคงอยภายใตการน�าของประธานาธบด ส จนผง

และการประชมสภาผแทนประชาชนแหงชาตของสาธารณรฐประชาชนจนและ

Page 141: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑29เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

สภาปรกษาการเมองแหงประชาชนจน ระหวางวนท ๓ – ๒๐ มนาคม ๒๐๑๘

ทผานมาท�าใหเพมความชดเจนในรายละเอยดของยทธศาสตรความมนคงแหงชาต

ของจนดงน

๑.๒.๑ การรบรองวสยทศนยทธศาสตรความมนคงแหงชาตระยะเวลา

๓๐ป (พ.ศ.๒๕๖๓ –๒๕๙๓) การพฒนาประเทศตามแนวคดสงคมนยมในแบบ

อตลกษณจนยคใหม โดยมเปาหมายทเรยกวา “สองเปาหมายแหงรอบ๑๐๐ป”

อนไดแกการบรรลความฝนในวาระครบรอบ๑๐๐ปการกอตงพรรคคอมมวนสตจน

ในป๒๐๒๑(พรรคฯกอตงขนเมอวนท๑กรกฎาคม๑๙๒๑)คอการสรางสงคม

กนดอยดถวนหนาและการบรรลความฝนครบรอบ๑๐๐ปการสถาปนาสาธารณรฐ

ประชาชนจนในป ๒๐๔๙ (วนสถาปนาสาธารณรฐประชาชนจน วนท ๑ ตลาคม

๑๙๔๙)คอสงคมนยมสมยใหมรวมถงการสานตอความฝนจนในการฟนฟชาต

๑.๒.๒ การบญญต“ความคดของสจนผงวาดวยสงคมนยมในแบบ

อตลกษณจนเพอศกราชใหม”(XiJinpingThoughtonSocialismwithChinese

CharacteristicsforaNewEra)ถกบรรจเปน“ความคดน�า”ในธรรมนญพรรค

คอมมวนสตจน ๑๔ ประการ ไดแก (๑) ยนหยดการน�าของพรรคคอมมวนสต

ในทกมต (๒) พรรคคอมมวนสตตองยดประชาชนเปนศนยกลาง (๓) ยนหยด

การปฏรปใหลกซงยงขน(๔)ใชแนวคดการพฒนาใหมทเนนวทยาศาสตรนวตกรรม

เปนมตรกบสงแวดลอมโปรงใสและกระจายประโยชน(๕)ยนหยดสงคมนยมอนม

เอกลกษณแบบจน ซงมประชาชนเปนเจาของประเทศ (๖) ปกครองจนดวยการ

ยดมนในกฎหมาย(๗)ปลกฝงคานยมสงคมนยมอนมเอกลกษณแบบจน(๘)การยก

ระดบชวตความเปนอยของประชาชนเปนเปาหมายของการพฒนา(๙)การพฒนา

ตองเปนมตรกบสงแวดลอม (๑๐) เสรมสรางความแขงแกรงทางการทหาร

(๑๑)กองทพตองอยภายใตพรรคคอมมวนสตจน(๑๒)ยดหยดแนวคดหนงประเทศ

สองระบบและเดนหนารวมชาตกบไตหวนในอนาคต(๑๓)รวมสรางสงคมโลกทสนต

และมจดหมายรวมกนและ(๑๔)บงคบใชวนยพรรคอยางเครงครด

Page 142: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑30 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๒.๓การรบรองการปรบแกรฐธรรมนญโดย “ยกเลกมาตราจ�ากด

วาระด�ารงต�าแหนงประธานาธบดและรองประธานาธบดไมเกนสองสมย”ในมมมอง

จากคนภายในประเทศมความเหนในเชงบวกมากกวาภายนอกประเทศ เนองจาก

อทธพลของประธานาธบดสจนผงสวนหนงไดรบการยอมรบจากอ�านาจทมาจาก

กฎเกณฑ และประเพณสบทอด แตสงทส�าคญ คอ การไดรบความยอมรบจาก

ประชาชน ซงเปนอตลกษณหรอความพเศษจากบคคล อนเกดจากผลงานของ

รฐบาลไมไดมาจากทผลกดนการพฒนาชนบท ยกระดบคณภาพชวตท�าให

สามารถแกไขปญหาความยากจนใหกบประชาชนภายในประเทศไดจ�านวนมากถง

๖๐ ลานคน รวมถงการขจดปญหาการทจรตคอรปชน และเพมบทลงโทษกบ

ขาราชการชนสงแตอยางไรกตามประชาชนภายในประเทศสวนหนงยงไมสามารถ

แสดงความคดเหนไดมากนกรฐบาลกลางของสจนผงยงไดควบคมอนเทอรเนต/

โซเชยลมเดย และสอมวลชนอยางเขมงวด ดวยเหตน ประชาคมโลกจงมความ

กงวลวาจนจะกลบไปสเผดจการอ�านาจนยมอกครงทงนปจจบนสจนผงไดด�ารง

ต�าแหนง๓ต�าแหนงคอเลขาธการพรรคคอมมวนสตประธานาธบดและประธาน

คณะกรรมาธการทหารสวนกลาง

๑.๒.๔ ปญหาความมนคงภายในของจนทก�าลงเผชญอย คอ ปญหา

ผกอการรายมสลมในซนเจยงและความสมพนธชองแคบไตหวนทพยายามแบงแยก

ดนแดนออกจากจน และปญหาความมนคงระหวางประเทศ คอ อปสรรค

การสานสมพนธของจนในการด�าเนนโครงการหนงแถบหนงเสนทาง(TheBeltand

RoadInitiative:BRI)ในพนทความขดแยงแคชเมยรระหวางอนเดยกบปากสถาน

แตถงอยางไร จนไดยดหลกการทวา “แสวงจดรวม สงวนจดตาง” เพอการบรรล

ซงการพฒนารวมกนทงในระดบภมภาคและโลกและการทสหรฐฯ พยายาม

ปดลอมจนดวยยทธศาสตรทเกยวของกบอนโด-แปซฟกของสหรฐฯทมลกษณะ

เปดกวางและเสรโดยอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ประเทศไดแกสหรฐฯญปนออสเตรเลยและอนเดยซงยทธศาสตรฯนมลกษณะ

เหมอนกบยทธศาสตรBRIของจนพรอมดวยสงครามการคากบสหรฐฯในขนตน

Page 143: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เชอวาจนอาจพบกบอปสรรค แตถงอยางไรจนจะสามารถปรบตวและวางบทบาท ทเหมาะสมผาน ASEAN+3 และ ASEAN+6 ซงเนนการใชผลประโยชนรวมกน อกทง ปญหาดานทรพยากรและสงแวดลอมจากการระเบดแกงในลมแมน�าโขง ของประเทศลาว ขณะน จนไดพยายามขอความรวมมอกบไทยผานการพฒนาเศรษฐกจลมน�าโขง(MekongInstitute:MI) ๑.๒.๕ เครองมอในการด�าเนนนโยบายความมนคงของจนในมตตางประเทศการใชเศรษฐกจน�าพาประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลกและภมภาคโดยใชโครงการBRIซงเปนความรวมมอทางโครงสรางพนฐานในการเชอมโยงพนททางบก ทางทะเล และขวโลก ใหกลายเปนระเบยงเศรษฐกจระดบพหภาคทม ความมงคงเปนการสรางเครอขายพนธมตรของจนในรปแบบความรวมมอลกษณะเอาชนะรวมกน (WIN-WIN) ทตางฝายตางไดประโยชนรวมกน ถอเปนการพฒนา ทน�ามาซงสนตภาพ ความประสานกลมกลนในระดบโลก นอกจากน การขยายอทธพลของจนใหมบทบาทในระดบโลกเพมมากยงขน โดยใชการวจยและพฒนา ในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย จากการสงเสรมเทคโนโลยพฒนาปญญาประดษฐ(ArtificialIntelligence-AI)ใหเกดเปนนวตกรรมการพฒนาตอบสนอง ตอมตไซเบอร(CyberDomain)และมตอวกาศ(SpaceDomain)ใหมากยงขนรวมทงยงมหนวยงานคลงสมองทมจ�านวนมากถง๖กลม ไดแก (๑)คลงสมอง ของกระทรวงในรฐบาลจ�านวน (๒) คลงสมองฝายทหาร (๓) คลงสมองของพรรคคอมมวนสตจน (๔) คลงสมองของสถาบนวจยทางสงคมศาสตรของจน (๕)คลงสมองของมหาวทยาลยและ(๖)คลงสมองประเภทอนๆซงประธานาธบดส จนผง ไดใหความส�าคญเปนอยางมากและเลอกน�าองคความรมาวเคราะหและประยกตใชใหเกดผลอยางเปนรปธรรมทงหมดนจงถอเปนตวขบเคลอนประเทศจนไปสโลกอนาคตและจะกาวขนมากลายเปนมหาอ�านาจตอไปได ๑.๒.๖ ปจจยทเกอหนนการเดนหนายทธศาสตรความมนคงเพอการบรหารประเทศของจน คอ การเมองภายในประเทศบทบาทของผน�าพรรคฯ ทเขมแขง และความตอเนองในการด�าเนนนโยบายการพฒนาประเทศรอบดาน

จะสามารถน�าพาจนใหบรรลความฝนของจนทจะกลบมายงใหญไดอกครง

Page 144: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑32 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๓ โดยสรปสถานการณการเปลยนแปลงภายใตการน�าของประธานาธบด

สจนผงเปนผลมาจากการด�าเนนงานของรบบาลในทกมตไดแก(๑)มตเศรษฐกจ

ใชการพฒนาลงลกการปฏรปภายในประเทศโดยผลกดนการพฒนาชนบทยกระดบ

คณภาพชวตของประชาชนไดอยางทวถง และเศรษฐกจระหวางประเทศไดเนน

การเปดประเทศตอไปอยางรอบดานผานยทธศาสตร BRI แตอยางไรกตาม

ยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (สหรฐฯญปน ออสเตรเลย และอนเดย) เปนสงทจน

ยงคงมความกงวล เนองจาก วตถประสงคของยทธศาสตรนเกดขนเพอมาคาน

อ�านาจกบจนและปดกนการแผขยายอ�านาจทางเศรษฐกจของจน(๒)มตการเมอง/

การทต การรวบอ�านาจของประธานาธบด ส จนผง อยางเบดเสรจ เพอการสาน

นโยบายอยางตอเนอง และยงด�าเนนการแกปญหาการทจรตคอรรปชนทรนแรง

ของนกการเมองทองถนอยางเขมขนรวมถงสรางฐานทางการเมองของตนใหมนคง

พอทจะผลกดนการปฏรปเศรษฐกจในขนตอไป อกทง การมนโยบายการทตดวย

การโนมนาวใหเหนถงประโยชนรวมกน เคารพในอ�านาจอธปไตยของกนและกน

การไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน และไมละทงการรวมชาตกบ

ไตหวน (๓) มตการทหาร ไดมการปฏรปโครงสรางกองทพใหมความเปนเอกภาพ

ปรบเปลยนอาวธยทโธปกรณใหมความทนสมยและ(๔)มตขอมล/ขาวสารเนนการ

วจยและพฒนาทงทางดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย เกดเปนนวตกรรมทพรอม

รกษาสงแวดลอมภายในประเทศ รวมถงการน�าเอาหนวยงานดานคลงสมองมาใช

ในการตดสนใจ และวางนโยบายเพอใหทงภายประเทศและระหวางประเทศ

มการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคมทยงยนและสมดลอนจะน�ามาซงผลประโยชน

ในระดบภมภาคและระดบโลกตอไป

Page 145: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑33เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๒. ผลกระทบของการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชน

จนในระดบโลก ภมภาค และไทย ปญหาความมนคงในปจจบนมลกษณะทสงผลกระทบในวงกวางและสามารถสรางความเสยหายไดคอนขางสง ซงการผงาดขนมาของจนทใชเศรษฐกจน�าพาประเทศใหเกดการพฒนาทงในระดบโลกและภมภาคและไทยในอนาคต เปนการ สงสญญาณวาจนจะกลบมาเปนมหาอ�านาจดงนนศนยศกษายทธศาสตรฯจงตองเกบรวบรวมขอมลความคดเหนของผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานความมนคง จากทกภาคสวนโดยผานการระดมความคดเหน(Brainstrom)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขนจากการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสาธารณรฐประชาชนจนดงรายละเอยดตอไปน ๒.๑ ความมนคงระดบโลก ดานการเมอง/การทต :การทสจนผงกาวขนมาเปนผน�าทมอ�านาจสงสดของจน และมพนฐานทางกฎหมายรองรบ ท�าใหคาดวาจะกลายเปนผน�า ตลอดชพ เปนสงททวโลกจบตามองอยางใกลชดซงเปนการทาทายถงกรอบกตกาของชาตมหาอ�านาจในปจจบน และถกมองวาเปนภยคกคามตอระเบยบโลกทมสหรฐฯเปนแกนน�ามาตงแตยคหลงสงครามเยนท�าใหเกดการเปรยบเทยบของ๒ระเบยบโลกขนจงจดเปนผลกระทบตอดลอ�านาจของเหลาประเทศมหาอ�านาจ ฝายประชาธปไตยเนองจากปจจบนการเมองจนไมใชเผดจการทหารทเขมขนเหมอนเชนในอดตแตทวาจนกลบมความเคลอนไหวทส�าคญในดานเศรษฐกจและการเงนระหวางประเทศอกทงการด�าเนนนโยบายทางดานการทตทจนมจดแขงทส�าคญคอการโนมนาวใหเหนประโยชนรวมกนท�าใหทกภมภาคทวโลกตางพากนหวาดระแวงถงผลประโยชนทสดทายแลวจนจะไดรบอยางมหาศาลนนอาจไมมความเปนกลาง ดานเศรษฐกจ:ในชวงทผานมาจนมเสถยรภาพทางการเมองจงท�าใหการเตบโตทางเศรษฐกจดขนตามไปดวย แตอยางไรกตาม จนตองเผชญสงคราม การคากบสหรฐฯ ซงสงผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกทหลายประเทศตองน�าเขาและสงออกสนคาไปยงสหรฐฯและจนเนองจากทงคเปนประเทศทมเศรษฐกจใหญ

เปนอนดบ๑และ๒ของโลก

Page 146: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑34 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานการทหาร:การเคลอนยายก�าลงทหารของจนเขาสทางตะวนออก

ของทวปแอฟรกาทประเทศจบต เพอสนบสนนภารกจของสหประชาชาต (ยเอน)

ในดานมนษยธรรม การสรางสนตภาพ และตอตานโจรสลดในภมภาคดงกลาว

แตเบองหลงเชอวาเปนการเพอการปกปองผลประโยชนของตนเองในการจดตง

ฐานทพส�าหรบการสงก�าลงบ�ารง โดยกอนหนานในหลายประเทศทงสหรฐฯญปน

ตลอดจนฝรงเศส ตางเขาไปตงฐานทพกนอยกอนแลว ดงนน การวางบทบาททาง

การทหารของจนท�าใหหลายมหาอ�านาจตางมความคดเหนวาจนพยายามเพม

บทบาทในเวทโลก

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขาไป

ในประเทศตางๆผานยทธศาสตร BRI อาจสงผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม

ท�าใหประชากรจนทไดกระจายออกไปตามประเทศตางๆ ไปเพมความหลากหลาย

แลวสงผลกระทบทางลบกอใหเกดปญหาความขดแยงกบประชาชนในพนท

ของประเทศนนไดอกทงการวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศอนเพอสรางความเจรญใหกบประเทศตน

๒.๒ ความมนคงระดบภมภาค

ดานการเมอง/การทต : เพอใหบรรลเปาหมายการเชอมโยงเศรษฐกจ

จากการคาและลงทนดวยโครงสรางพนฐาน ระหวางภมภาคเอเชย แอฟรกา และ

ยโรปจากยทธศาสตรBRIของจนใหมอทธพลตอกลมประเทศอาเซยนอาจน�ามา

ซงความขดแยงในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดในอนาคตและนโยบายพฒนา

ลมแมน�าโขงของจนทตองระเบดแกงเพอการสรางเขอนท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ทศทางน�า และสามารถควบคมการเปด-ปดของน�าในลมแมน�าโขงอาจสงผลกระทบ

ใหเกดความขดแยงกบกลมประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขง (GreaterMekong

Subregion : GMS) น�ามาซงความขดแยงกนเองในกลมประเทศอาเซยนได

นอกจากน จากเดมทญปนมบทบาทส�าคญในการพฒนาโครงสรางพนฐานใหกบ

ประเทศลมแมน�าโขง ขณะนกลบเปนจนทเขามาแสดงบทบาทรวมอยดวย ท�าให

ภมภาคอาเซยนตองตกอยภายใตการแขงขนของประเทศมหาอ�านาจทงสองประเทศ

Page 147: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

จนอาจท�าใหประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงไมสามารถแสวงประโยชนจากแมน�า

โขงทตนมสวนรวมไดมากพอและอาจสญเสยประโยชนใหกบประเทศมหาอ�านาจได

ดานเศรษฐกจ :จากการขยายอทธของจนผานยทธศาสตรBRIไปทก

ภมภาคทวโลก เพอตองการเชอมโยงทงมหาสมทรแปซฟกและมหาสมทรอนเดย

ท�าใหสงผลกระทบตอดลอ�านาจของประเทศมหาอ�านาจแตละภมภาคยกตวอยาง

เชนเมอจนน�าโครงการBRIเขาไปในเอเชยใตในสวนพนทของประเทศปากสถาน

สงผลกระทบใหอนเดยซงถอวาเปนมหาอ�านาจในภมภาคตองเรงปรบยทธศาสตร

ดานการตางประเทศของตนโดยการเขารวมยทธศาสตรกบอนโด-แปซฟก

ทมประเทศญปน ออสเตรเลย และสหรฐฯ เพอคานอ�านาจกบจน เชนเดยวกน

ความตองการของจนทจะเชอมโยงภมภาคผานทางทะเล เพอใหสามารถออกไปส

มหาสมทรอนเดยและมหาสมทรแปซฟกได จนจงเปนประเทศทมมลคาการลงทน

สงสดในประเทศกมพชาสปป.ลาวเมยนมารและเวยดนามหรอกลมประเทศCLMV

ซงในทศนะของกลมประเทศ CLMV ตางเกรงกลวการเขาไปฉกฉวยผลประโยชน

และทรพยากรธรรมชาตของธรกจจนทเขาไปลงทน กอปรกบโครงการลงทนขนาด

ใหญของจนสวนใหญกอใหเกดผลกระทบชมชนระบบนเวศและสงแวดลอมของ

ทองถนเนองจากธรกจจนทเขาไปลงทนยงไมใหความส�าคญตอบรรษทบรบาลเทาท

ควรจงเกดการตอตานบอยครงจากประชาชนและนกอนรกษอกทงยงเปนการเออ

อ�านวยใหเอกชนจนสามารถทจะเขามาลงทนลมแมน�าโขงไดงายมากกวาเอกชนของ

ประเทศลมแมน�าโขงอนๆอกดวย

ดานการทหาร:การเสรมสรางกองทพปลดปลอยประชาชนจนบรรดา

นกยทธศาสตรรสกวตกตอการขยายอ�านาจทางทหาร ดงทเหนไดจากการแสดง

แสนยานภาพทหารในการซอมรบบรเวณชองแคบไตหวน และการทจนขอทหาร

เขารวมการลาดตระเวนในพนทลมแมน�าโขงสงผลกระทบใหประเทศอนในภมภาค

อาเซยนมความไมไวใจและเกรงวาจนมความพยายามจะแผอทธพลในลมแมน�าโขง

Page 148: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑36 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:ความตองการของจนทจะพฒนาอาจ

สงผลกระทบกบความสมพนธกบประชาชนในพนทประเทศCLMVทจนไมสามารถ

หลกเหลยงปญหาเหลานไดและยงตองเรงด�าเนนการแกไขเพอใหเกดความสมพนธ

ทดตอไป

๒.๓ ความมนคงประเทศไทย

ดานการเมอง/การทต : ไทยและจนมความสมพนธทดตอกน ดงนน

ไทยควรแสวงประโยชนจากความสมพนธนในการเรงพฒนาโครงสรางพนฐาน

ในประเทศ แตไทยควรค�านงถงอทธพลการอยทามกลางของประเทศมหาอ�านาจ

อาจสงผลกระทบตอบทบาทของไทยในดานการเมองระหวางประเทศในลกษณะ

การชวงชงหนสวนทางยทธศาสตร หรอการถกบงคบใหเลอกขาง ดงนน ไทยจง

ควรด�าเนนนโยบายความสมพนธระหวางประเทศอยางเปนกลางเพอถวงดลอ�านาจ

ระหวางประเทศมหาอ�านาจ

ดานเศรษฐกจ:จากสงครามทางการระหวางจนกบสหรฐฯไดสงผลกระทบ

ตอไทย เนองจากไทยสงออกชนสวนอเลกทรอนกสไปทจน ซงท�าใหตนทนในการ

สงออกเพมมากขน ดงนน ภาครฐควรด�าเนนนโยบายตงรบหรอปรบเปลยน หรอ

อาจมการสอสารกบจนใหผลตในไทยพรอมทงมงไปหาตลาดใหมในแถบแอฟรกา

และเอเชยกลาง เชนเดยวกน การทประเทศจนเขามามบทบาทในกลมประเทศ

อนภมภาคลมแมน�าโขงมากขนเปนผลใหสนคาไทยตองปรบกลยทธดานการตลาด

เพอเตรยมพรอมรบการแขงขนจากสนคาราคาถกของจน ขณะเดยวกน การทจน

เขามาลงทนในดานพลงงานและทรพยากรในประเทศอนภมภาคลมแมน�าโขงมาก

ขน ยอมสงผลใหความมนคงทางพลงงานของไทยลดลง เนองจากประเทศไทยยง

ตองพงพาการน�าเขาพลงงานทงกาชและไฟฟาทผลตจากในประเทศเพอนบาน

ดงนน การทประเทศจนเขามาลงทนเพอหาแหลงพลงงานในอนภมภาคน ท�าให

ประเทศไทยตองเตรยมพรอมรบมอเพอใหทนตอสถานการณหากชาอาจไมสามารถ

แสวงหาประโยชนจากการลงทนในการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษของทนจนลาสด

หลงจากนายแจคหมาซอโอบรษทอาลบาบากรปไดลงนามในเอมโอยกบรฐบาลไทย

Page 149: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑3๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เกยวกบความรวมมอดานการคาการลงทน การขบเคลอนเศรษฐกจดจทล อาจสง

ผลกระทบกบประชาชนไทยในตลาดการบรโภคทเรยนทไมเพยงพอใหกบคนภายใน

ประเทศในสวนของรฐบาลอาจเสยผลประโยชนในเรองของการจดเกบภาษออนไลน

จงเหนไดวา การครอบง�าดานเศรษฐกจของจนในภมภาคจะมบทบาทเพมมากขน

โดยจนเขามาสรางกลมผลประโยชนทมลกษณะสอดคลองกนและจะเปนสวนส�าคญ

ในการก�าหนดนโยบายตางๆทเรมตงแตในระดบทองถนเพอเออประโยชนใหกบกลม

คนจนดวยกนเองไทยจงตองมการพจารณาความรวมมออยางรอบดาน

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : การอพยพของชาวจนทเขามา

ในประเทศไทยจ�านวนหนงไดผลกระทบดานสงคมและวฒนธรรม ยกตวอยางเชน

“นวไชนาทาวน”(NewChinatown)เขตหวยขวางในปจจบนมชาวจนเปนเจาของ

ธรกจจ�านวนมาก ท�าใหหนวยงานของไทยตองตดตามวางแผนรบมอกบการตรวจ

สอบความถกตองของธรกจการคาทเกดขนการก�าหนดมาตรการน�าเขาและสงออก

สนคาเพอจดเกบภาษรวมถงการควบคมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม(Small

andMedium Enterprise : SMEs) นอกจากน การประกอบการคาทจะตองม

ภาวะของการแขงขนทมากขนกบไชนาทาวนเขตเยาวราชแลวไปมผลกระทบในดาน

ความสมพนธ อกทง การวจยและพฒนาของจนทสวนหนงตองอาศยทรพยากร

ของประเทศไทย ถาหากรบกวนระบบนเวศและประชาชนในพนท ไทยจ�าตองเรง

การมมาตรการเพอลดปญหาดงกลาวหรอหาขอตกลงรวมกนอยางเปนรปธรรม

รวมถงภยคกคามไมตามแบบทจะมาพรอมกบการพฒนาของจนในพนทของ

ประเทศไทยเชนยาเสพตดกลมกอการรายอาชญากรรมเปนตน

๓. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

๓.๑ นกวชาการใหขอเสนอแนะวาการมทศนะตอจนในแงทเปนภยคกคาม

ความมนคงของไทยไมควรตามกระแสโลกมากนก แตควรมองใหเปนแรงผลกดน

ในการพฒนาประเทศเปนส�าคญ โดยพจารณาการขยายความสมพนธทาง

เศรษฐกจเพอเพมบทบาทใหประเทศไทยเปนศนยกลางทางเศรษฐกจการเงนและ

การคมนาคมของภมภาคตอไปได

Page 150: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑38 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๒ หนวยงานดานความมนคงควรสรางความรบรความเขาใจกบประชาชน

ในทกระดบโดยการประชาสมพนธผานชองทางสอตางๆ เกยวกบยทธศาสตร

ความมนคงแหงชาต หรอ ยทธศาสตรชาตระยะ๒๐ป (พ.ศ.๒๕๖๐ –๒๕๗๙)

เพอใหประชาชนรบทราบถงนโยบายในภาพรวมในการด�าเนนงานของภาครฐ

ตดตามนโยบายส�าคญภาครฐและแนวทางปฏรปภาครฐอนจะเปนการเสรมสราง

ความมนคงและความเจรญกาวหนาของประเทศจะสงผลใหประชาชนมความเปน

อยทดเพอสงเสรมคณภาพชวตทดขนไดในอนาคต

๓.๓ สถาบนคลงสมองของประเทศไทยควรมการบรณาการรวมกน เพอน�า

เสนอขอเสนอเชงนโยบายตอรฐบาลและผทมบทบาทตดสนใจเชงนโยบายใหมอง

เหนภาพการเปลยนแปลงความสมพนธระหวางไทยกบจน และ ไทยกบสหรฐฯ

เพอใหการบรหารงานของรฐบาลมความเปนไปได และน�าไปสความส�าเรจอยาง

ชดเจนเปนรปธรรม

๓.๔ ภาครฐไทยควรมการพฒนาบคลากรกฎระเบยบการคาและเทคโนโลย

เพอใหหนวยงานสามารถท�างานไดอยางบรรลวตถประสงคและกาวทนตอโลก

๓.๕ ภาครฐควรเพมหนวยงานทท�าหนาทตรวจสอบความรวมมอระหวาง

ประเทศพนธมตรภายใตขอตกลงความรวมมอ(MemorandumofUnderstanding

:MOU) เพอเพมความตอเนองของโครงการผานกรอบความรวมมอตางๆ อนจะ

เปนการแสวงผลประโยชนใหกบการพฒนาประเทศอยางรอบดาน

ยทธศำสตรควำมมนคงแหงชำตของสหรฐอเมรกำ

๑. ภาพยทธศาสตรความมนคงแหงชาตของสหรฐอเมรกาฉบบปจจบน

๑.๑ ปจจบนแนวโนมของสถาปตยกรรมความมนคงภายในภมภาค

(RegionalSecurityArchitecture)แบงออกเปน๓ประการไดแก(๑)สหรฐฯ

เปนศนยกลาง(UShegemony)เปนระบบกงลอและซกลอ(HubandSpokes)

โดยเนนความสมพนธในลกษณะทวภาค(๒)จนเปนศนยกลาง(Chinesehegemony)

Page 151: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑39เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดวยความรเรมแถบเศรษฐกจหนงแถบหนงเสนทางและการใชอ�านาจละมน(Soft

Power) ทางการทต ท�าใหจนจะสามารถครอบง�าเศรษฐกจในภมภาค และ (๓)

อาเซยนเปนศนยกลาง(ASEANasacoreofregionalsecurityarchitecture)

เปนการกระจดกระจายของมหาอ�านาจทางเศรษฐกจไมมประเทศมหาอ�านาจใดเปน

ศนยกลางโดยอาเซยนจะมบทบาทดานการทตเพมมากขนสงผลใหอนาคตอาเซยน

กลายเปนศนยกลางของภมภาคไดอกทงระบบโลกในปจจบนไดมลกษณะเปนระบบ

หลายขวอ�านาจ(multipolarsystem)ดงนนแนวโนมสถาปตยกรรมความมนคง

ในอนาคตจงมแนวโนมทสหรฐฯมบทบาทลดลงจนมบทบาทมากขนและอาเซยน

มบทบาทมากขนในขณะทญปนมบทบาทลดลงเปนตน

๑.๒ รฐบาลภายใตการน�าของประธานาธบดโดนลดทรมปไดเปดเผยเอกสาร

ยทธศาสตรความมนคงแหงชาตฉบบใหมซงอยบนพนฐานสจนยม (Realism)

ทม งเนนการปฏบตมากกวาในเชงอดมคต ทจะตองน�ามาซงผลประโยชนตาง

ตอบแทนอกทงยทธศาสตรฯฉบบนไดมเปาหมายเพอรบมอกบภยคกคามทสหรฐฯ

ก�าลงเผชญบนโลกสจนยมและไดยดมนในหลกการ“อเมรกามากอน”(America

First)ทงความมนคงทางดานการเมองเศรษฐกจการทหารและความมนคงอนๆ

แตกไมไดปฏเสธทจะท�างานรวมกบประเทศพนธมตร ตราบใดทประเทศเหลานน

ท�าตามขอตกลงทเปนประโยชนกบสหรฐฯ โดยระบผลประโยชนของชาตส�าคญ

๔ประการหรอเรยกวา4Pคอ(๑)การปกปองสหรฐฯ(ProtecttheAmerican

people, the homeland and the American way of Life) โดยมงเนน

การปกปองคนอเมรกนออกจากภยคกคามตางๆ เชน อาชญากรรม ผกอการราย

ยาเสพตด และการแพรกระจายของอาวธท�าลายลางสง และสหรฐฯไดมองวา

ประเทศทเปนภยคกคาม คอ เมกซโก เกาหลเหนอ อหราน และกลมกอการราย

อสลามหวรนแรง ปจจบนสหรฐฯจงใหความส�าคญในการสรางก�าแพงกนอเมรกา

และแมกซโก ซงใชเปนมาตรการปองกนการเขาเมองทผดกฎหมายไดอยางม

ประสทธภาพ (๒) การสงเสรมความมงคงของสหรฐฯ (Promote American

Prosperity) โดยมงเนนการฟนฟเศรษฐกจ โดยสหรฐฯตองการเสรนยมอยางม

Page 152: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑40 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เงอนไขเปนคนเขยนกตกาไมเสยเปรยบกบประเทศอนๆและรกษาไวซงการคาแบบ

ยตธรรมในระบบเศรษฐกจระหวางประเทศไดอยางสมดล(FreeFairandBalance)

(๓) การรกษาสนตภาพ (Preserve Peace through strength) โดยมงเนน

การสรางความเขมแขงใหกบประเทศตนเองดวยการปกปองและรกษาผลประโยชน

ของแตละดนแดน จงถกมอบใหเปนหนาทของกองทพ เพอใหเกดสวสดภาพ

และความผาสกกบผคนในดนแดนนนๆ เนนการสงเสรมอตสาหกรรมทางทหาร

สนบสนนงานดานขาวกรอง เพมขดความสามารถทางไซเบอร และบคคลากร

ทางการทต (๔) การขยายอทธพลของสหรฐฯไปยงสวนตางๆของโลก (Advance

American Influence) หรออาจเรยกไดวา การเปนหนสวนทางยทธศาสตร

(Partnership) โดยมงเนนการฟนฟความสมพนธกบพนธมตร เพอเสรมสราง

ความเขมแขงของสหรฐฯและทกภมภาคไมถกครอบง�าโดยมหาอ�านาจอนซงสหรฐฯ

มการด�าเนนงานทงแบบทวภาค (Bilateralism) การด�าเนนงานแบบไตรภาค

(Trilateralism)การด�าเนนงานแบบพหภาค (Multilateralism)และการด�าเนนงาน

ในระดบอนภมภาค (Sub-regionalism) แตยงคงมสหรฐฯ เปนแกนกลางส�าคญ

ของภมภาคเชนกน โดยมประเทศพนธมตรและประเทศในภมภาคตางๆลอมรอบ

เชนเวทsub–regionalforums,ASEAN-U.S.,EAS,ADMM+8,ARFเปนตน

นอกจากนสหรฐฯไดเนนยทธศาสตรในภาพรวม(TheStrategy inaRegional

Context) ซงมองโลกในแตละภมภาคในแนวสจจนยม และเตมไปดวยการแขงขน

แตอยางไรกตามสหรฐฯไดเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอแตตองเปนความรวมมอ

ทสหรฐฯไดประโยชนดวยถอวาสหรฐฯยงคงเปดทางใหจนและรสเซยไมไดมองวา

เปนเพยงแตประเทศคขดแยงเทานน

๑.๓ ส�าหรบแนวโนมยทธศาสตรอนโด–แปซฟก(Indo-Pacific)สหรฐฯ

ยงคงตองการใหมความเปนอสระ โดยเนนย�าค�าวา “ความเปนเสรและเปดกวาง”

(Free andOpen) หมายถง การมอสระในการก�าหนดนโยบายในประเทศของ

ตนเองโดยไมตองกงวลตอมหาอ�านาจอยางจนรวมทงการรกษาเสนทางการเดนเรอ

ในเอเชยแปซฟกผานการสกดกนการขยายอทธพลของจนรองลงมาจาเกาหลเหนอ

Page 153: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๑เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๑.๔ ไทยไมไดตกเปนเปาในยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯแตเปนกลม

กอการรายและเกาหลเหนอทเปนภยคกคาม ซงการประกาศยทธศาสตรฯฉบบน

ไดเปนการสงสญญาณไปถงประเทศพนธมตรวาพนธมตรจะสามารถพงพาสหรฐฯได

โดยเฉพาะเรองการตอตานการกอการรายความมนคงทางไซเบอรและการตอตาน

การใชอาวธท�าลายลางสง จงเปนโอกาสทดของไทยในการกระชบความรวมมอ

ในเรองความมนคงทางทะเลในการประชมรฐมนตรกลาโหมประเทศคเจรจา(ASEAN

DefenceMinisters’MeetingPlus:ADMMPlus)และประเดนทสหรฐฯคาด

หวงจากไทยมทงทางดานความสมพนธกบตางประเทศเศรษฐกจและความมนคง

ของชาต ซงไทยกเลอกตอบสนองในประโยชนรวมกนท�าใหสหรฐฯเหนประโยชน

ของไทย

๒. ผลกระทบของการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯ ในระดบโลก

ภมภาค และไทย

การทนายโดนลดทรมปกาวขนมาเปนประธานาธบดอาจจะเปนจดเปลยน

ครงใหญหรอเปนตวเรงใหสถานการณทางการเมองโลกแบบตะวนตกนนถดถอยลง

ท�าใหหลายประเทศมแนวโนมเกดความขดแยง ซงสงผลกระทบถงสถาปตยกรรม

ความมนคงได ดงนน ศนยศกษายทธศาสตรฯ จงตองเกบรวบรวมขอมลความคด

เหนของผทรงคณวฒและผเชยวชาญดานความมนคงจากทกภาคสวน โดยผาน

การระดมความคดเหน(BrainStorm)ทมการวเคราะหถงผลกระทบทจะเกดขน

จากการด�าเนนยทธศาสตรความมนคงของสหรฐฯ ฉบบปจจบน ดงรายละเอยด

ตอไปน

๒.๑ความมนคงระดบโลก

ดานการเมอง/การทต : จากการทนาย โดนลดทรมปมนโยบายขวา

จดสดโตงซงเปนนโยบายทกาวราวแบบทไมเคยปรากฏมากอนโดยการมองวาจน

และรสเซยเปนศตร อาจกอใหเกดความขดแยงดานการเมองระหวางประเทศ

รวมถงเกาหลเหนอและอหรานทมการสะสมอาวธ ถอเปนภยคกคามกบสหรฐฯ

อาจน�าไปสสงครามสรางความเสยหายจ�านวนมหาศาลและดวยปจจบนสถานการณ

Page 154: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑42 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ในยคตะวนตกก�าลงถดถอยลงเรอยๆ ยกตวอยางเชน สหภาพยโรป (European

Union:EU)แตกแยกแตรสเซยและจนรวมถงอาเซยนกลบผงาดขนมาท�าใหเกด

การเปรยบเทยบและตความมหาอ�านาจประชาธปไตยประสบความลมเหลว

อกทงการด�าเนนนโยบายการตางประเทศทมชอวา“อเมรกาตองมากอน(America

First)” ทสหรฐฯมขอจ�ากดในการเปดโอกาสส�าหรบความรวมมอ แตตองเปน

ความรวมมอทสหรฐฯไดประโยชนดวย

ดานเศรษฐกจ : จากการด�าเนนนโยบายของประธานาธบดทรมป

ทมความตองการเสรนยมอยางมเงอนไข โดยสหรฐฯ ตองเปนคนเขยนกตกา

ตองไมเสยเปรยบประเทศอนๆและรกษาไวซงการคาแบบยตธรรมในระบบเศรษฐกจ

ระหวางประเทศ เปนผลใหเกดสงครามทางการคา หรอเรยกวา TradeWar

ระหวางสหรฐฯกบจนแตอยางไรกตามการเผชญภาวะสงครามทางการคายอมสง

ผลกระทบกบเศรษฐกจทวโลกเนองจากหลายประเทศตองน�าเขาและสงออกสนคา

ไปยงสหรฐฯทมเศรษฐกจใหญเปนอนดบ๑ของโลก

ดานการทหาร:การยดมนในหลกการ“อเมรกาตองมากอน”ซงอยบน

พนฐานสจนยม(Realism)ทมแนวคดทางการเมองเปนความคดน�า(Dominated

Thinking)จงใหความส�าคญกบการสรางสมก�าลงทหารเพอปองกนประเทศคงความ

เปนมหาอ�านาจทางทหารไวอกทงแสนยานภาพของอาวธยทโธปกรณทกองทพชาต

อนไมอาจทจะละเลยไดจงเปนผลกระทบทอาจท�าใหบทบาทของสหรฐฯบนเวทโลก

ออนแอลง

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:การทประธานาธบดโดนลดทรมป

ตงปอมเปนศตรกบสอกระแสหลกทกส�านกท�าใหสอภายในประเทศออกมาตอตาน

และสรางกระแสขาว สงผลกระทบกบภาพลกษณของบทบาทผน�าแลว ยงท�าให

โลกรสกถงความสบสนในการด�าเนนนโยบายตางๆ นอกจากน การใหความส�าคญ

กบโลกทเตมไปดวยการแขงขน ท�าใหสหรฐฯยงไดใหความส�าคญกบการสนบสนน

งานดานการขาวกรอง การพฒนาอตสาหกรรมเทคโนโลยทางทหาร การปองกน

การแพรขยายของอาวธรายแรง เพอคงไวซงความเปนเจาของภมภาคของโลก

Page 155: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑43เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

แตกลบท�าใหโลกมความตงเครยด หลายประเทศกงวลถงการเขาไปแทรกแซงรฐ

เลกรฐนอยทสนบสนนฝายสหรฐฯและอาจขดขวางอะไรกตามทอาจเปนประโยชน

กบฝายตรงขามน�ามาซงความขดแยงระหวางประเทศไดนอกจากนการทสหรฐฯ

ถอนตวจากขอตกลงปารส(ParisAgreement)ตางเปนอปสรรคในการขบเคลอน

ดานสงแวดลอมไปทวโลก

๒.๒ ความมนคงระดบภมภาค

ดานการเมอง/การทต : การผงาดขนมาของจนดวยการครอบง�า

เศรษฐกจในภมภาค มผลท�าใหระบบความสมพนธระหวางประเทศในภมภาค

เปลยนไป ท�าใหสหรฐฯ ตองเดนหนาสกดกนจนและรสเซยทก�าลงพยายาม

จดระเบยบโลกขนมาใหม ในสวนเกาหลเหนอและอหรานในการพยายามจดหา

อาวธทมอานภาพการท�าลายลางสง ท�าใหความมนคงโลกเกดความสนคลอนได

แตอยางไรกตาม กลบท�าใหสหรฐฯสามารถหาผลประโยชนจากความตงเครยด

ระหวางภมภาคได โดยเฉพาะการขายอาวธสงครามทประเทศตางๆ สะสมอาวธ

มากขน นอกจากน รฐบาลสหรฐฯหวงทจะเสรมสรางความมนคงในภมภาคเอเชย

แปซฟกเนองจากภมภาคนมทงทรพยากรธรรมชาตทยงสมบรณและเปนเสนทาง

คมนาคมทส�าคญเชอมโลกตะวนตกกบตะวนออก สหรฐฯจงสรางความรวมมอ

ดานความมนคงสงเสรมสนตภาพการตอตานความรนแรงภยจากอาวธนวเคลยร

และการกอการรายสากลทสหรฐฯอาศยฐานทพระบบพนธมตรและความเชอมโยง

ทางยทธศาสตรในยคสงครามเยนเขาสนบสนนการปดลอมการกอการราย จงเปน

ผลกระทบทอาจท�าใหภมภาคนกลายเปนท“หมายปอง”และเปน“สนามประลอง”

ของบรรดาชาตมหาอ�านาจทหวงจะปกปองผลประโยชนของตนดวยเชนกน

ดานเศรษฐกจ : ยทธศาสตร BRI ของจนมผลท�าใหสหรฐฯ พยายาม

ดงมหาอ�านาจมาถวงดลกบจน เพอไมใหจนผกขาดการเปนศนยกลางเศรษฐกจ

ในภมภาคสหรฐฯจงใชยทธศาสตรอนโด-แปซฟก (Indo -Pacific)ทมลกษณะ

เปดกวางและเสรในอนาคตจะมความรวมมอทางโครงสรางพนฐานรวมกนระหวาง

๔ ประเทศ ไดแก สหรฐฯ ญปน ออสเตรเลย และอนเดย นอกจากน สหรฐฯ

Page 156: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑44 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ไดมการถอนตวออกจากความตกลงหนสวนยทธศาสตรทางเศรษฐกจภาคพนแปซฟก(Trans-PacificPartnership:TPP)เปนผลท�าใหกลมเศรษฐกจของTPP ไมสามารถเปนแกนกลางของเศรษฐกจในภมภาคได ดานการทหาร :การทสหรฐฯใหความส�าคญกบภมภาคเอเชยแปซฟกนน เนองจาก ภมภาคนมพนทถงครงหนงของโลก เรมตงแตพนน�าชายฝงตะวนตก ของสหรฐฯ จรดชายแดนอนเดย และจากเขตแอนตารกตกาจนถงขวโลก ดงนน เมอสหรฐฯตองการเปนมหาอ�านาจ จงมการตรวจความเคลอนไหวของกองทพ ขนาดใหญของทง๕ประเทศคอจนอนเดยรสเซยเกาหลเหนอและเกาหลใตโดยตดตามความเคลอนไหวในคาบสมทรเกาหล การสะสมอาวธของเกาหลเหนอเกยวกบอาวธนวเคลยรและทะเลจนใตทสหรฐฯไมอาจละสายตาจากภมภาคนได นอกจากนสหรฐฯยงเพมกรอบความรวมมอทางทหารโดยผานโครงการศกษาและฝกอบรมทางการทหารระหวางประเทศ(InternationalMilitaryEducationandTraining:IMET)เงนชวยเหลอทางดานการทหารตางประเทศ(ForeignMilitaryFinancing:FMF)และการฝกซอมทางทหารคอบราโกลด(CobraGold)เปนการฝกรวมทใหญทสดในเอเชย ซงไดขยายใหเปนการฝกแบบพหภาคทมประเทศ ในภมภาคเขารวมและสงเกตการณจ�านวนมาก เพอการมสวนรวมและเปนการ แบงบนผลประโยชนรวมกน ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ:การทประธานาธบดโดนลดทรมปมมาตรการหามชาวมสลมเขาสหรฐฯ จะเปนการขยายขอบเขตความขดแยง ทางสงคมเมองภายในประเทศและยงท�าใหสงคมโลกโดยเฉพาะอยางยงโลกมสลมและตะวนออกกลางเผชญกบความเสยงมากยงขน ๒.๓ ความมนคงประเทศไทย ดานการเมอง/การทต : จากการทสหรฐฯปดประเทศและมสญญาณความเสอมถอยลง ท�าใหสหรฐฯมบทบาทลดลงท�าใหดลอ�านาจเปลยนไปโดยจนรสเซย และอาเซยนกลบเขามามบทบาทมากขน ดงนน ไทยตองปรบยทธศาสตรใหม เพอใหทนตอสถาปตยกรรมในภมภาคทเปลยนไปท�าใหไทยตองเตรยมรบมอ

กบระเบยบความมนคงในหลายขวอ�านาจ

Page 157: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๕เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานเศรษฐกจ : เมอสหรฐฯถอนตวออกจากTPPประกอบกบความขดแยงของสหรฐฯ – จน ท�าใหไทยอาจถกกดดนใหเลอกขางมากขน การเจรจาการคากบสหรฐฯมความยากขนการลงทนในไทยจากสหรฐฯกจะมสดสวนทนอยลงซงความนากงวล คอ การวางตวของไทยในประเดนนยงไมมค�าตอบหรอสตร ทลงตวระหวางไทยกบมหาอ�านาจนอกจากนการท�าความตกลงพนธมตรทางการคาระดบภมภาค(RegionalComprehensiveEconomicPartnership:RCEP)ไดมความส�าคญมากขนแตกลบยงไมสามารถบรรลขอตกลงไดเนองจากการเจรจาเตมไปดวยความยากล�าบาก ซงอาจเปนผลมาจากการเจรจา TPP ยงไมมความแนนอน นอกจากน สงครามการคาระหวางสหรฐฯกบจน สงผลกระทบกบไทย ในสนคาเกษตร สนคาอเลกทรอนกส พลาสตกขนพนฐานทไทยสงไปจน ทงน อาจท�าใหจนน�าเขาสนคาดงกลาวจากไทยนอยลงเนองจากจนสงออกไปยงสหรฐฯไดนอยลงแตถงอยางไร ไทยกอาจไดประโยชนจากการปรบเปลยนแผนการลงทนของจนหรอไดประโยชนในกรณทสหรฐฯน�าเขาสนคาจากไทยมากขน เชน สนคาอเลกทรอนกส อปกรณไฟฟา เปนตน อกทง การด�าเนนนโยบายทางการทต ของสหรฐฯมทาททมงเจรจาแบบทวภาคหรอOneonOneTradeDealมากขนไทยอาจใชโอกาสนรอฟนความสมพนธการท�าความตกลงทางการคาของประเทศระหวางไทย – สหรฐฯ (Free Trade Area : FTA) เปนการรวมมอในการขจดอปสรรคทางการคาแตอาจจะตองระวงหากสหรฐฯน�ามาตรการภาษมาเปนเงอนไขดานการทหาร:การทสหรฐฯมองวาจนคอคแขงส�าคญในการเปนมหาอ�านาจท�าใหไทยตองระมดระวงการเสรมสรางความสมพนธกบจน อกทง ฝายทหารไทยสวนใหญไดเรมมองวาสหรฐฯเปนภยคกคามความมนคงของไทยเนองจากมการเขามาแทรกแซงทางการเมองภายในของไทย สอดคลองกบ ปจจบนทหารไทยไดไปศกษาตอและฝกอบรมในสหรฐฯเปนจ�านวนมาก อาจท�าให นายทหารทไปเรยน มแนวคดเอนเอยงไปทางสหรฐฯเมอนายทหารเหลานนกลบมาเปนใหญในประเทศและมสวนส�าคญในการก�าหนดนโยบายกท�าใหนโยบายนนเออประโยชนกบสหรฐฯท�าใหสหรฐฯสามารถก�าหนดทศทางใหเปนไปตามทตนตองการไดดงนนในประเดน

นไทยควรตองระมดระวงไวใหมาก

Page 158: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑46 เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

ดานขอมลขาวสารและดานอนๆ : ถงแมสหรฐฯจะมกรอบขอรเรมลมน�าโขงตอนลาง(LowerMekongInitiative:LMI)มวตถประสงคเพอลดชองวาง ระดบการพฒนาระหวางประเทศสมาชกอาเซยนสนบสนนการรวมตวเปนประชาคมอาเซยน ทงน ไทยมบทบาทในฐานะห นสวนเพอการพฒนารวมกบสหรฐฯ โดยสงเสรมการพฒนาทยงยนในลมน�าโขงซงไดมการด�าเนนโครงการดานการศกษาสาธารณสขพลงงานและการพฒนาทรพยากรมนษยในดานตางๆแตสหรฐฯไมไดใหความส�าคญกบยทธศาสตรนมากนกเนองจากเปนเวทการประชมทมการสนบสนนยงไมมากพอเทาทควร และสหรฐฯยงไมเหนผลประโยชนทสหรฐฯจะไดรบอยางชดเจนจงอาจท�าใหผลประโยชนทไทยควรจะไดรบนอยกวาทหวงไว๓. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๓.๑อาเซยนควรมยทธศาสตรรองรบสถาปตยกรรมความมนคงในภมภาค(Regional Security Architecture) โดยอาเซยนควรใหความส�าคญกบการสรางความเขมแขงเพอใหอาเซยนมบทบาทในเวทโลกไดมากยงขน ๓.๒ ไทยควรก�าหนดยทธศาสตรการถวงดลอ�านาจกบชาตมหาอ�านาจอยางชดเจน ซงทผานมาไทยไมเคยมยทธศาสตรดานนและไมเลนยทธศาสตรนอยาง เปดเผยซงแตกตางจากประเทศญปนและสงคโปร ๓.๓ ไทยควรมยทธศาสตรทจะสามารถถวงดลกบจน โดยไทยตองสรางดลยภาพแหงอ�านาจขนใหม เพยงดงใหมหาอ�านาจมาถวงดลกน เพอไมใหมหาอ�านาจใดมหาอ�านาจหนงมาครอบง�าไทยไดเพยงฝายเดยว ซงจะท�าใหไทย ไมสญเสยอ�านาจในการตอรองหรอสญเสยอสรภาพทางการทต และแสวงหา ผลประโยชนจากมหาอ�านาจ เพอสรางโอกาสใหไทยไดเปนศนยกลางการขนสง ในภมภาคอาเซยน ๓.๔ ไทยควรดงมหาอ�านาจสหรฐฯเขามาชวยสนบสนนนโยบายThailand4.0การดงมหาอ�านาจเขามาลงทนในโครงการระเบยงเขตเศรษฐกจภาคตะวนออก(EasternEconomicCorridor:EEC)ซงเปนแผนยทธศาสตรตางประเทศภายใตไทยแลนด ๔.๐ ซงโครงการนเปนสวนส�าคญทสามารถผลกดนใหประเทศไทยเปน

ศนยกลางทางเศรษฐกจการเงนและการคมนาคมของภมภาคตอไปได

Page 159: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

๑4๗เอกสารทางวชาการ เรอง การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำานาจ : กรณศกษาสาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

๓.๕ ไทยสามารถแสดงบทบาทเปนตวกลาง (Mediator) ดงสหรฐฯ

เขามามสวนรวมในการสรางความรวมมอกบอาเซยนตามกลไก ADMM Plus

โดยในป ๒๕๖๒ ไทยไดเปนประธานอาเซยน ดงนน ไทยควรรเรมผลกดน

ความรวมมอทไทยและสหรฐฯ ใหความสนใจรวมกนในการเปนประเทศคเจรจา

และคณะท�างานผเชยวชาญในดานตางๆ (Experts’Working Group : EWG)

ในอนาคตอนใกลตอไป

๓.๖ ไทยควรแสวงโอกาสในการสรางความรวมมอดานการตอตานการ

กอการรายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต และในการขยายกรอบความรวมมอ

ในพนทใหมๆททงไทยและมหาอ�านาจตางๆใหความสนใจรวมกนอาทดานไซเบอร

ดานการรกษาสนตภาพและความมนคงทางทะเลเปนตน

กศย.ศศย.สปท.

๙พ.ค.๖๑

Page 160: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙
Page 161: A 5 จีน อเมริกา · ๓.๒ ย ทธศาสตร ความม นคงสหร ฐอเมร กา (ธ นวาคม พ.ศ. ๒๕๖๐) ๕๙

เอกสารวชาการ

เอกสารวชาการ การศกษาเชงเปรยบเทยบยทธศาสตรความมนคงของประเทศมหาอำนาจ กรณ

ศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมรกา

เร�อง การศกษาเชงเปร�ยบเทยบยทธศาสตร ความมนคงของประเทศมหาอำนาจ

กรณศกษา สาธารณรฐประชาชนจนและสหรฐอเมร�กา

ศนยศกษายทธศาสตร

สถาบนวชาการปองกนประเทศ๖๒ ถนนวภาวดรงสต แขวงดนแดง

เขตดนแดง กรงเทพฯ ๑๐๔๐๐โทร. ๐๒-๒๗๕-๕๗๑๕ เวบไซต www.sscthailand.org