8.SINIF KONU MADDE VE ENDÜSTRİ · Vücudumuz asit ya da baz ile temas etmişse bol su ile . Kimyasal maddeler üzerinde bulunan işaretlere dikkat ederek kullanmalı, dokunmamalı,
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::
ww
w.f
en
sep
eti
m.c
om
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::::
::
ASİTLER
Sulu çözeltilerine H+ iyonu veren maddelere
asit adı verilir. Örneğin, HCl bileşiği suya atıldığında
H+ ve Cl- olarak iyonlarına ayrılır. Yine buna aşağıdaki
gibi çeşitli örnekler verilebilir.
HNO3 suda H+ + NO3-
H2SO4 suda H+ + SO42-
H3PO4 suda H+ + PO43-
*** Asitlerin Özellikleri
Tatları ekşidir.
Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
Sulu çözeltilerinde H+ iyonu oluştururlar.
pH cetvelinde 0 – 7 arasında değer alırlar.
Mavi turnusol kağıdını kırmızıya dönüştürürler.
Bazlarla tepkimeye girdiklerinde tuz oluştururlar. Sanayide Kullanılan Bazı Kuvvetli Asitler
Bilimsel Adı Formülü Günlük Hayattaki Adı
Nitrik asit HNO3 Kezzap
Fosforik asit H3PO4 ..……….
Sülfürik asit H2SO4 Zaç yağı
Hidroklorik asit HCl Tuz ruhu
BAZLAR
Sulu çözeltilerine OH- iyonu veren maddelere
baz adı verilir. Bazlar suya atıldıklarında sudaki OH-
iyonu sayısı artar. Aşağıda bazı bazların sulu
çözeltileri verilmiştir.
NaOH suda Na+ + OH-
KOH suda K+ + OH-
Ca(OH)2 suda Ca2+ + OH-
*** Bazların Özellikleri
Tatları acıdır.
Sulu çözeltilerinde OH- iyonu oluştururlar.
Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
Kırmızı turnusol kağıdını maviye dönüştürürler.
pH cetvelinde 7 – 14 arasında değer alırlar.
Asitlerle tepkimeye girdiklerinde tuz oluştururlar.
Sanayide Kullanılan Bazı Kuvvetli Bazlar
Bilimsel Adı Formülü Günlük Hayattaki Adı
Sodyum hidroksit NaOH Sud – kostik
Potasyum hidroksit KOH Potas - kostik
Kalsiyum hidroksit Ca(OH)2 Sönmüş Kireç
Amonyak NH3 ……………………
*** Asit ve Bazların Bulunduğu Bazı Gıda ve Te-mizlik Maddeleri
Bulunduğu Madde Asit İsmi
Üzüm Tartarik asit
Limon Sitrik asit
Elma Malik asit
Sirke Asetik asit
Yoğurt Laktik asit
Reçel Benzoik asit
Tereyağı Bütirik asit
Isırgan otu Formik asit
Gazlı içecekler Karbonik asit
Bulunduğu Madde Baz İsmi
Sabun, Temizlik maddesi Sodyum hidroksit
Temizlik maddesi Potasyum hidroksit
Deterjan Sodyum fosfat
Deterjan Amonyak
Çamaşır suyu Sodyum karbonat
Bilgi: Günlük hayatta karşılaştığımız maddeler
asit ya da baz özelliğe sahip olabilirler. Fakat
maddelerin belirli bir değerden sonra asidik ya da ba-
zik özellikleri zarar verici derecede olabilir. Örneğin,
limonun ya da ekşi elmanın asidik olup olmadığını
tadarak anlayabiliriz. Ancak nitrik asit (kezzap) gibi
bir maddenin asidik olup olmadığına tadarak veya
dokunarak karar veremeyiz. Çünkü asitler ve bazlar-
da, asitlik-bazlık dereceleri vardır. Bu durumda etkisi
büyük olan asit ya da bazlara kuvvetli, etkisi küçük
olan asit ya da bazlara da zayıf asit/baz denebilir.
Örneğin, yoğurtta bulunan laktik asit zayıf bir asit
iken sülfürik asit (Zaç yağı) kuvvetli bir asittir.
Asitlerin ve bazların kuvvetli mi zayıf mı oldu-
ğunu anlamamızı sağlayan ve zayıflık/kuvvetlilik
değerini gösteren yapıya pH cetveli ya da pH skalası