NESDB 1 แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแ แแแแแแแ 11 แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแ แแแแแแแ แแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแแ แแแแแแแแ แแแแแแ 19 แแแแแแแ 2557 1
Jan 04, 2016
NESDB 11
แผนพั�ฒนาเศรษฐกิ�จและสั�งคมแห่�งชาติ� ฉบั�บัที่�� 11
กิ�บัความเช!�อมโยงสั%�เม!องเกิษติรสั�เขี�ยว
นายสั'รช�ย ค'(มสั�นผ%(อ)านวยกิาร
สั)าน�กิวางแผนกิารเกิษติร ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ� และสั��งแวดล(อม
คณะกิรรมกิารพั�ฒนาเศรษฐกิ�จและสั�งคมแห่�งชาติ�
ว�นที่�� 19 กิ�นยายน 2557 โรงแรมโกิลด-เมาที่-เที่�น ว�งน).าเขี�ยวร�สัอร-ที่
จ.นครราชสั�มา
NESDB 2
ประเด0นน)าเสันอ
1 .ประเด0นที่(าที่ายติ�อกิารพั�ฒนาภาคเกิษติร
2.ที่�ศที่างขีองแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11
3.แผนฯ 11 กิ�บักิารปร�บัติ�วสั%�กิารเติ�บัโติสั�เขี�ยว
4.แนวที่างกิารพั�ฒนาภาคเกิษติรสั%�เม!องเกิษติรสั�เขี�ยว
NESDB 3
ประเด0นที่(าที่ายติ�อกิารพั�ฒนาภาคเกิษติร
ป3จจ�ยภายนอกิ
ป3จจ�ยภายใน ความม��นคงอาห่ารและพัล�งงาน
ความม��นคงในอาช�พัเกิษติรกิรรมค'ณภาพัช�ว�ติเกิษติรกิร
ความสัามารถในกิารแขี�งขี�น
ผลติ�อภาคเกิษติรในอนาคติ
บัร�บัที่กิารเปล��ยนแปลง กิฎกิติ�กิาให่ม�ขีองโลกิ ประชาคมอาเซี�ยน
กิฎ กิติ�กิาให่ม�ขีองโลกิในกิารบัร�ห่ารจ�ดกิารด(านเศรษฐกิ�จและสั�งคมโลกิ เช�น กิารค(า กิารลงที่'น กิารเง�น สั��งแวดล(อม และสั�ที่ธ�มน'ษยชน
ประเที่ศสัมาช�กิม�กิารค(าขีายระห่ว�างกิ�นมากิขี8.น ที่)าให่(ม�กิารแขี�งขี�นจากิประเที่ศเพั!�อนบั(าน
ฐานที่ร�พัยากิรClimate Change
ความอ�อนแอในภาคเกิษติร
กิารใช(พัล�งงานที่��ผล�ติจากิพั!ช
สั�งคมสั%งอาย'
พัฤติ�กิรรมกิารบัร�โภค
•สั'ขีภาพัเกิษติรกิรม�ความเสั��ยงและไม�ปลอดภ�ยจากิสัารเคม�•โครงสัร(างพั!.นฐานไม�เพั�ยงพัอ•ติ(นที่'นกิารผล�ติสั%ง•พั8�งพัาติ�างประเที่ศมากิ•กิารแย�งใช(ที่ร�พัยากิรจากิภาคกิารผล�ติอ!�น•กิารแขี�งขี�นจากิประเที่ศเพั!�อนบั(าน
ใช(ที่ร�พัยากิรสั�.นเปล!อง/ไม�ม�ประสั�ที่ธ�ภาพั และขีาดกิารบั)าร'งร�กิษาเกิ�ดความเสั!�อมโที่รมโดยเฉพัาะป3ญห่าด�นเสั!�อมสัภาพั กิว�า 190 ล(านไร� ห่ร!อร(อยละ 60 ขีองพั!.นที่��ประเที่ศ
ม�แนวโน(มร'นแรงมากิขี8.น ที่�.งอ'ที่กิภ�ย/ภ�ยแล(ง/ศ�ติร%พั!ช ม�ผลติ�อผลผล�ติกิารเกิษติร
โครงสัร(างประชากิรที่��เขี(าสั%�สั�งคมผ%(สั%งอาย' ม�ผลติ�อแรงงานภาคเกิษติร และผล�ติภาพัในกิารผล�ติให่(ความสั)าค�ญกิ�บัสั'ขีภาพัและอาห่ารปลอดภ�ยมากิขี8.น
แนวโน(มราคาพัล�งงานปร�บัติ�วสั%งขี8.น ที่)าให่(ปร�บัเปล��ยนมาใช(พัล�งงานที่ดแที่นจากิพั!ชมากิขี8.น
1.
NESDB 4
ป3จจ�ยภายใน: ความสัามารถในกิารแขี�งขี�นติ)�ากิว�าค%�แขี�ง
แผนฯ5 แผนฯ6 แผนฯ7 แผนฯ8 แผนฯ9 แผนฯ10 เฉล��ย26 ป<
(2525 - 2550)เกษตรกรรม 1.2 1.2 -3.5 -1 -0.9 -0.4 -0.6
เหม�องแร� 9.3 5.1 -1.9 2.4 3.5 -1.7 3.5
อ ตสาหกรรม -0.4 -0.7 0.3 -0.7 4.2 2.4 0.6
ไฟฟ�าประปา -2.8 5 -0.4 0.7 2.5 3.7 1.1
คมนาคมขนส�ง 3.9 2.8 0.3 0.3 3.3 3.8 2.2
ภาพัรวมที่�.งประเที่ศ -0.1 2.4 -0.1 -1.7 3.3 2.1 0.8
ผล�ติภาพักิารผล�ติรวม (TFP) รายสัาขีากิารผล�ติ ในแติ�ละช�วงแผนพั�ฒนาฯ ขีองประเที่ศ
ที่��มา : สัศช.
ในช�วง 26 ป< ภาคเกิษติร
ม�ผล�ติภาพักิารผล�ติรวม
อย%�ในระด�บัติ)�าเฉล��ยลดลง ร(อย
ละ 0.6
ป3จจ�ยที่��สั�งผลกิระที่บัติ�อผล�ติภาพักิารผล�ติรวมขีองภาคเกิษติร (TFP) ที่ร�พัยากิรด�นม�จ)ากิ�ดและเสั!�อมโที่รมมากิขี8.น เช่�น ดิ�นกรดิ ดิ�นต��น ดิ�นดิาน ดิ�นเค�ม ดิ�นทรายจั!ดิ
ดิ�นเปร"�ยวจั!ดิ เป$นต%น ประมาณ 202 ล้%านไร� ป3ญห่าภ�ยธรรมชาติ� ภาคเกษตรไดิ%ร!บความเส"ยหายจัากภ!ยธรรมช่าต�แล้ะโรคศั!ตร-พื�ช่ระบาดิมา
โดิยตล้อดิ เช่�น มหาอ ทกภ!ย ป/ 2554 ก�อให%เก�ดิความเส"ยหายเป$นพื��นท"1กว�า 11.2 ล้%านไร� ป2ญหาภ!ยแล้%ง ป/ 2555 ม"จั!งหว!ดิประกาศัเป$นพื��นท"1ภ!ยแล้%งมากถึ5ง 50 จั!งหว!ดิ เป$นต%น
โลจ�สัติ�กิสั-สั�นค(าเกิษติรม�ติ(นที่'นสั%งกิว�าร(อยละ 21 ขีอง GDP เน�1องจัากส�นค%าเกษตรม"ขนาดิใหญ� ช่�วงอาย ส! �น อ!ตราการส-ญเส"ยส-ง แล้ะระบบการจั!ดิการโล้จั�สต�กส6ย!งขาดิการพื!ฒนา ส�วนใหญ�ขนส�งทางถึนน 38% ม"ว�1งเท"1ยวเปล้�าส-ง แล้ะระยะทางไกล้ท8าให%ต%นท นเช่��อเพืล้�งส-ง
ประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติภาคเกิษติรขีองไที่ยย�งติ)�ากิว�าประเที่ศค%�แขี�งขี�น เช่�น ข%าว ม"ผล้ผล้�ตเฉล้"1ย 451 ก�โล้กร!มต�อไร� ในป/ 2556 ซึ่51งน%อยกว�าประเทศัค-�แข�งอย�างเว"ยดินามท"1ม"ผล้ผล้�ตเฉล้"1ย 902 ก�โล้กร!มต�อไร�
ราคาสั�นค(าเกิษติรม�ความผ�นผวน เป$นว!ฎจั!กรกระทบรายไดิ%เกษตรกร เก�ดิความยากจัน ป/ 2550 คนยากจัน 5.4 ล้%านคน แล้ะคร51งหน51งเป$นเกษตรกร
NESDB 5
ป3จจ�ยภายใน: ความสัามารถในกิารแขี�งขี�นติ)�ากิว�าค%�แขี�ง
ที่��มา : สั)าน�กิงานเศรษฐกิ�จกิารเกิษติร, 2556
ผลผล�ติติ�อไร�ขีองพั!ชเศรษฐกิ�จไที่ย ป< 2552-2554
ขี(าว ยางพัารา
ม�นสั)าปะห่ล�ง ผลผล�ติติ�อไร�ขีองพั!ชเศรษฐกิ�จ เช�น ขี(าว ยางพัารา
และม�นสั)าปะห่ล�ง ม�แนวโน(มลดลง เม!�อเที่�ยบักิ�บัประเที่ศผ%(ผล�ติ
รายสั)าค�ญอ!�นๆ
NESDB 6
ป3จจ�ยภายใน: ความอ�อนแอขีองภาคเกิษติร/เกิษติรกิรรายย�อย• กิารเปล��ยนแปลงว�ถ�ช�ว�ติในสั�งคมเกิษติรที่��ติ�างคนติ�างอย%�มากิขี8.น• ป3ญห่าสั'ขีภาพัขีองเกิษติรกิร ม�แนวโน(มความเสั��ยง
และไม�ปลอดภ�ยจากิพั�ษภ�ยขีองสัารเคม�เพั��มสั%งขี8.น• โครงสัร(างพั!.นฐานด(านเกิษติรไม�เพั�ยงพัอติ�อกิารเพั��ม
ผล�ติภาพั โดยเฉพัาะพั!.นที่��ชลประที่านที่��ม�เพั�ยง 28 ล(านไร� ห่ร!อร(อยละ 22 ขีองพั!.นที่��เกิษติร• ติ(นที่'นกิารผล�ติสั%งขี8.น ที่�.งป3จจ�ยกิารผล�ติและขีนสั�ง
ติามราคาพัล�งงาน • พั8�งพัาติ�างประเที่ศมากิ เช�น กิารน)าเขี(าป'>ยและสัารเคม�
ประมาณป<ละ 80,000 ล(านบัาที่• ที่ร�พัยากิรถ%กิแย�งช�งจากิภาคกิารผล�ติอ!�น ที่�.งที่��ด�นและ
น).า• กิารเป?ดเขีติกิารค(าเสัร�ม�ผลติ�อความสัามารถในกิาร
แขี�งขี�นกิ�บัประเที่ศเพั!�อนบั(าน
NESDB 7
ป3จจ�ยภายใน: ติ(นที่'นกิารผล�ติเพั��มสั%งมากิ
ที่��มา : สั)าน�กิงานเศรษฐกิ�จกิารเกิษติร, 2556
NESDB 8
ป3จจ�ยภายใน: สั�ดสั�วนแรงงานเกิษติรลดลงและอาย'มากิขี8.น
ที่��มา : สั)าน�กิงานสัถ�ติ�แห่�งชาติ�, 2555
NESDB 9
ป3จจ�ยภายนอกิ: กิฎ กิติ�กิารให่ม�ขีองโลกิกิารปร�บัเปล��ยนกิฎ กิติ�กิาให่ม�ที่��เกิ�ดขี8.นในโลกิ ม�ผลติ�อกิารผล�ติ กิารค(าและกิารลงที่'นขีองประเที่ศ เช�น มาติรกิารด(านสั'ขีอนาม�ยและสั'ขีอนาม�ยพั!ช มาติรกิารด(านสั��งแวดล(อม มาติรกิารที่างกิารค(าที่��เกิ��ยวกิ�บักิารแกิ(ไขีป3ญห่าโลกิร(อน
•ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�ถ%กิใช(เกิ�นระด�บัที่��จะฟื้A. นค!นติ�วได( ติามธรรมชาติ�•ว�กิฤติกิารขีาดแคลนน).า•ว�กิฤติพัล�งงาน-อาห่าร•กิารเปล��ยนแปลงภ%ม�อากิาศโลกิ•กิารกิ�ดกิ�นที่างกิารค(าด(วยมาติรกิารด(านสั��งแวดล(อม•กิารเปล��ยนแปลงโครงสัร(างประชากิร
ป3จจ�ยภายนอกิประเที่ศ•มลพั�ษสั�งผลกิระที่บัติ�อสั'ขีภาพัช'มชน•ความขี�ดแย(งระห่ว�างร�ฐ เอกิชน ช'มชนเพั��มขี8.น•กิารใช(พั!.นที่��ไม�เห่มาะสัมติามผ�งเม!อง สัร(างป3ญห่าจราจรแออ�ด ขีองเสั�ยมากิเกิ�นความสัามารถในกิารกิ)าจ�ด•กิารใช(พัล�งงานเพั��มสั%งขี8.น•กิระแสัค�ดค(านกิารพั�ฒนาเศรษฐกิ�จในพั!.นที่��
ป3จจ�ยภายในประเที่ศ
NESDB 10
ป3จจ�ยภายนอกิ: กิารเขี(าร�วมประชาคมอาเซี�ยน
ขี(อผ%กิภ�นภายใติ( AEC (สั�นค(าเกิษติร)oภาษ�ระห่ว�างกิ�นเปBน 0 ภายในป< 2558 •ยกิเว(น sensitive list (<5%), •highly sensitive list (ลดภาษ�ลงในระด�บัที่��ติกิลงกิ�น)
oค'ณภาพั ความปลอดภ�ย และความม��นคงที่างอาห่าร •HCCP, GAP, GAHP, GHP, GMP, มาติรฐานสั'ขีอนาม�ย สัารพั�ษติกิค(าง•กิารว�จ�ยและกิารถ�ายโอนเที่คโนโลย�•พั�นธม�ติรสัห่กิรณ-กิารเกิษติร SMEs และว�สัาห่กิ�จช'มชน
NESDB 11
ที่�ศที่างขีองแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 112.
พั�นธกิ�จ เปCาห่มาย สัร(างสั�งคมเปBนธรรม ที่'กิช�ว�ติม��นคง
สั�งคมอย%�ร�วมกิ�นอย�างม�ความสั'ขี ด(วยความเสัมอภาค เปBนธรรมและม�ภ%ม�ค'(มกิ�นติ�อกิารเปล��ยนแปลง
พั�ฒนาคนไที่ยให่(ม�ค'ณธรรม
พั�ฒนากิารผล�ติและบัร�กิาร
สัร(างความม��นคงด(านอาห่าร พัล�งงาน ฐานที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อม
เร�ยนร%(ติลอดช�ว�ติ ปร�บัติ�วเที่�าที่�นกิารเปล��ยนแปลงบันฐานความร%(และกิารสัร(างสัรรค- พัร(อมที่�.งปร�บัโครงสัร(างกิารผล�ติและบัร�โภคให่(เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อมรวมที่�.งสัร(างภ%ม�ค'(มกิ�นรองร�บัผลกิระที่บัจากิกิารเปล��ยนแปลงสัภาพัภ%ม�อากิาศ
ความขี�ดแย(งระห่ว�างร�ฐกิ�บัประชาชนลดลงกิารที่'จร�ติคอร�ปช��นลดลง
ความเห่ล!�อมล).าด(านรายได(ลดลง
คนไที่ยอย%�เย0นเปBนสั'ขีเพั��มขี8.น
เศรษฐกิ�จเติ�บัโติ
สั��งแวดล(อมอย%�ในเกิณฑ์-มาติรฐาน
เร�ยนร%(อย�างติ�อเน!�อง สั'ขีภาวะด�ขี8.น สั�งคมสังบัสั'ขีเพั��มขี�ดความสัามารถกิารประกิอบัธ'รกิ�จ ร�กิษาปร�มาณกิารผล�ติสั�นค(าเกิษติรและอาห่ารให่(พัอติ�อความติ(องกิารบัร�โภคเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารลดกิารปล�อยกิEาซีเร!อนกิระจกิ ม�ระบับัเติ!อนภ�ยรองร�บักิารเปล��ยนแปลงสัภาพัภ%ม�อากิาศ และพั!.นที่��ปFาไม(เพั��มขี8.น
ว�สั�ยที่�ศน-
NESDB 12
ย'ที่ธศาสัติร-ขีองแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11
ส!งคมอย-�ร �วมก!น
อย�างม"ความส ขเสมอภาค เป$นธรรม
ม"ภ-ม�ค %มก!นต�อการ
เปล้"1ยนแปล้ง4ย'ที่ธศาสัติร-ปร�บัโครงสัร(างเศรษฐกิ�จสั%�กิารเติ�บัโติอย�างม�ค'ณภาพัและย��งย!น
ย'ที่ธศาสัติร-สัร(างความเปBนธรรมในสั�งคม
ย'ที่ธศาสัติร-พั�ฒนาคนสั%�สั�งคมแห่�งกิารเร�ยนร%(ติลอดช�ว�ติอย�างย��งย!น
ย'ที่ธศาสัติร-ความเขี(มแขี0งภาคเกิษติรความม��นคงขีองอาห่ารและพัล�งงาน
2
1
34
5
6
ย'ที่ธศาสัติร-สัร(างความเช!�อมโยงกิ�บัประเที่ศในภ%ม�ภาคเพั!�อความม��นคงที่างเศรษฐกิ�จและสั�งคม
ย'ที่ธศาสัติร-จ�ดกิารที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมอย�างย��งย!น
NESDB 13
5) ย'ที่ธศาสัติร-กิารจ�ดกิารที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมอย�างย��งย!น ว�ติถ'ประสังค-1.เพั!�ออน'ร�กิษ-และฟื้A. นฟื้%ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�ให่(อ'ดม สัมบั%รณ- เอ!.อติ�อภาคกิารผล�ติ และเปBนฐานกิาร ด)ารงช�ว�ติขีองประชาชนได(อย�างม�ความสั'ขี สัามารถ เขี(าถ8งที่ร�พัยากิรได(อย�างเสัมอภาคและเปBนธรรม 2.เพั!�อขี�บัเคล!�อนกิารผล�ติ/บัร�โภคไปสั%�สั�งคมเปBนม�ติรติ�อ สั��งแวดล(อม3.เพั!�อสัร(างภ%ม�ค'(มกิ�น/เติร�ยมพัร(อมในกิารรองร�บัและ ปร�บัติ�วติ�อผลจากิกิารเปล��ยนแปลงภ%ม�อากิาศ
เปCาห่มาย 1.เพั��มความสัมบั%รณ-ขีองฐานที่ร�พัยากิรและความ ห่ลากิห่ลายที่างช�วภาพัให่(เพั�ยงพัอกิ�บักิารร�กิษา ระบับัน�เวศและกิารใช(ประโยชน-อย�างสัมด'ล 2.เพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารบัร�ห่ารจ�ดกิารและใช( ประโยชน-อย�างค'(มค�าและเปBนธรรม3.สัร(างขี�ดความสัามารถในกิารปร�บัติ�วเพั!�อร�บัม!อ และลดผลกิระที่บัจากิภาวะโลกิร(อน ปกิปCอง และลดกิารสั%ญเสั�ยพั!.นที่��เสั��ยงภ�ย
1. พั!.นที่��ปFาไม(และพั!.นที่��อน'ร�กิษ-ที่��ได(ร�บักิารฟื้A. นฟื้%
2. จ)านวนชน�ดพั�นธ'-ที่��เสั��ยงติ�อกิารสั%ญพั�นธ'-
3. สั�ดสั�วนม%ลค�าขีองสั�นค(าที่��เปBนม�ติรกิ�บั สัวล. ติ�อสั�นค(าที่��วไป
4. สั�ดสั�วนกิารใช(พัล�งงานติ�อม%ลค�ารวมขีองผลผล�ติมวลรวมในประเที่ศ
5. ระบับัฐานขี(อม%ลที่��ถ%กิติ(อง เช!�อถ!อได(
6.จ)านวนช'มชนที่��ม�สั�วนร�วมในกิารบัร�ห่ารจ�ดกิารที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และ สัวล.
7.ปร�มาณน).าที่�าและน).าติ(นที่'น/ม%ลค�าความเสั�ยห่ายจากิพั�บั�ติ�ภ�ยธรรมชาติ�
8.ม�ฐานขี(อม%ล/แผนที่��แสัดงพั!.นที่��เสั��ยงภ�ยจากิภาวะโลกิร(อน
ด�ชน�ช�.ว�ด
สัอดคล(อง
ป ร ะ เ ม� น จ า กิ
8
3 3
NESDB 14
5) ย'ที่ธศาสัติร-กิารจ�ดกิารที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมอย�างย��งย!น (ติ�อ)
แนวที่างกิารพั�ฒนา
6กิารอน'ร�กิษ- ฟื้A. นฟื้%และสัร(างความม��นคงขีองฐานที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมกิารปร�บักิระบัวนที่�ศน-กิารพั�ฒนาและขี�บัเคล!�อนประเที่ศไที่ยไปสั%�กิารเปBนเศรษฐกิ�จและสั�งคมคาร-บัอนติ)�ากิารยกิระด�บัขี�ดความสัามารถในกิารร�บัม!อและปร�บัติ�วติ�อกิารเปล��ยน แปลงสัภาพัภ%ม�อากิาศกิารเติร�ยมความพัร(อมเพั!�อร�บัม!อกิ�บัภ�ยพั�บั�ติ�ที่างธรรมชาติ�กิารสัร(างภ%ม�ค'(มกิ�นด(านกิารค(าจากิเง!�อนไขีด(านสั��งแวดล(อมและว�กิฤติจากิกิารเปล��ยนแปลงสัภาพัภ%ม�อากิาศการเพื�1มบทบาทประเทศัไทยในเวท"ประช่าคมโล้กท"1เก"1ยวข%องก!บกรอบความตกล้งแล้ะพื!นธกรณ"ดิ%านส�1งแวดิล้%อมระหว�างประเทศักิารควบัค'มและลดมลพั�ษกิารพั�ฒนาระบับักิารบัร�ห่ารจ�ดกิารที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมให่(ม�ประสั�ที่ธ�ภาพั โปร�งใสัและเปBนธรรมอย�างบั%รณากิาร
NESDB 15
3) ย'ที่ธศาสัติร-ความเขี(มแขี0งภาคเกิษติร ความม��นคงขีองอาห่ารและพัล�งงาน ว�ติถ'ประสังค-
1. เพั!�อสัร(างฐานภาคเกิษติรให่(เขี(มแขี0ง สัามารถผล�ติอาห่ารที่��ม�ค'ณภาพัและม�ปร�มาณเพั�ยงพัอสั)าห่ร�บัผ%(บัร�โภคที่'กิคนภายในประเที่ศ ม�ราคาที่��เห่มาะสัม และสัน�บัสัน'นความเขี(มแขี0งขีองช'มชนในชนบัที่
2. เพั!�อให่(ภาคเกิษติรเปBนฐานกิารผล�ติที่��ที่)าให่(เกิ�ดความม��นคงในอาช�พัและรายได(ให่(กิ�บัเกิษติรกิร
3. เพั!�อสัร(างความสัมด'ลและม��นคงขีองกิารใช(ผล�ติผลกิารเกิษติรเพั!�อเปBนอาห่ารและพัล�งงาน
4. เพั!�อจ�ดห่าพัล�งงานให่(ม�ความม��นคงเพั�ยงพัอกิ�บัความติ(องกิารใช(ในประเที่ศ
เปCาห่มาย1. เพั��มม%ลค�าผลผล�ติภาค
เกิษติรไม�น(อยกิว�าร(อยละ 10 ขีองผล�ติภ�ณฑ์-มวลรวมภายในประเที่ศ
2. ปร�มาณผลผล�ติกิารเกิษติรเพั��มขี8.นสัอดคล(องกิ�บัความติ(องกิาร และม�ค'ณภาพัติามมาติรฐานสัากิล
3. เกิษติรกิรม�อาช�พัและรายได(ม��นคงจากิกิารผล�ติที่างกิารเกิษติร
4. เพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติภาคเกิษติรและพัล�งงานที่ดแที่น
5. สัร(างความสัมด'ล ม��นคงด(านพัล�งงาน และความห่ลากิห่ลายขีองพัล�งงานที่างเล!อกิ
ด�ชน�ช�.ว�ด
สัอดคล(อง ป ร ะ เ ม� น จ
า กิ
6
4 5
1. สั�ดสั�วนม%ลค�าผล�ติผลภาคเกิษติรติ�อผล�ติภ�ณฑ์-มวลรวมภายในประเที่ศ
2. ปร�มาณสั�นค(าเกิษติรอาห่ารที่��ได(ร�บักิารร�บัรองค'ณภาพัมาติรฐานสัากิล
3. ผลผล�ติติ�อพั!.นที่��ขีองพั!ชอาห่ารและพั!ชพัล�งงาน และสั�ดสั�วนพัล�งงานที่��ผล�ติได(จากิพั!ชติ�อพั!ชพัล�งงานที่��ใช(เปBนเช!.อเพัล�ง
4. ปร�มาณกิารน)าเขี(าป'>ยเคม�และสัารเคม�ที่างกิารเกิษติร
5. รายได(สั'ที่ธ�ที่างกิารเกิษติร และความสัามารถในกิารช)าระห่น�.สั�นขีองเกิษติรกิร
6. สั�ดสั�วนกิารใช(พัล�งงานที่ดแที่นร%ปแบับัติ�างๆ และความสัามารถในกิารพั8�งพัาติ�วเองด(านพัล�งงาน
NESDB 16
บัร�ห่ารจ�ดกิาร
พั�ฒนาฐานที่ร�พัยากิร
สัร(างความม��นคงให่(กิ�บัเกิษติรกิร
ยกิระด�บัความสัามารถ
กิารแขี�งขี�น
1. กิารพั�ฒนาที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�ที่��เปBนฐานกิารผล�ติภาคเกิษติรให่(เขี(มแขี0งและย��งย!น
2. กิารเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพัและศ�กิยภาพักิารผล�ติภาคเกิษติร3. กิารสัร(างม%ลค�าเพั��มผลผล�ติที่างกิารเกิษติรติลอดห่�วงโซี�กิารผล�ติ4. กิารสัร(างความม��นคงในอาช�พัและรายได(ให่(แกิ�เกิษติรกิร5. กิารสัร(างความม��นคงด(านอาห่าร และพั�ฒนา
พัล�งงานช�วภาพัในระด�บัคร�วเร!อน และช'มชน6. กิารสัร(างความม��นคงด(านพัล�งงานช�วภาพัเพั!�อ
สัน�บัสัน'นกิารพั�ฒนาประเที่ศ และความเขี(มแขี0งภาคเกิษติร
7. กิารปร�บัระบับักิารบัร�ห่ารจ�ดกิารภาคร�ฐเพั!�อเสัร�มสัร(างความม��นคงด(านอาห่ารและพัล�งงาน
กิรอบักิารพั�ฒนากิารเกิษติร ภายใติ(แผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11
NESDB 17
• ฟื้A. นฟื้%ค'ณภาพัที่ร�พัยากิรด�นให่(ม�ความอ'ดมสัมบั%รณ- • บัร�ห่ารจ�ดกิารน).าอย�างเปBนระบับัและย��งย!น ควบัค%�กิ�บั
กิารเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารใช(น).าภาคกิารเกิษติร
ที่��ด�นที่)ากิ�น
ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�
• ค'(มครองพั!.นที่��ที่��ม�ศ�กิยภาพัที่างกิารเกิษติรและสัน�บัสัน'นให่(เกิษติรกิรรายย�อยม�ที่��ด�นเปBนขีองตินเอง
แนวที่างกิารพั�ฒนา
R & D
บัร�ห่ารจ�ดกิาร
ห่�วงโซี�กิารผล�ติ
• สน!บสน นการว�จั!ยแล้ะพื!ฒนาพื!นธ 6พื�ช่พื!นธ 6ส!ตว6 รวมท!�งสน!บสน นการบร�หารจั!ดิการแล้ะการสร%างนว!ตกรรมตล้อดิห�วงโซึ่�การผล้�ตส�นค%าเกษตร
• สัน�บัสัน'นกิารผล�ติที่างกิารเกิษติรที่��สัอดคล(องกิ�บัสัภาพัพั!.นที่�� • สัน�บัสัน'นกิารพั�ฒนาและเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพัระบับักิาร
บัร�ห่ารจ�ดกิารโลจ�สัติ�กิสั-ขีองภาคเกิษติรที่��เช!�อมโยงติลอดห่�วงโซี�อ'ปที่าน
โครงสัร(างพั!.นฐาน
• ปร�บัปร'งบัร�กิารขี�.นพั!.นฐานเพั!�อกิารผล�ติให่(ที่��วถ8ง เช�น ศ%นย-เคร!�องจ�กิรกิลกิารเกิษติรห่ร!อศ%นย-เร�ยนร%(และถ�ายที่อดเที่คโนโลย�กิารผล�ติในช'มชน
พั�ฒนาฐานที่ร�พัยากิร
ยกิระด�บัความสัามารถกิารแขี�งขี�น
NESDB 18
พั�ฒนาค'ณภาพั
มาติรฐาน และสัร(าง
ม%ลค�าเพั��มสั�นค(า
ระบับัติลาด
• สัน�บัสัน'นกิารยกิระด�บัค'ณภาพัมาติรฐานสั�นค(าเกิษติรและอาห่าร รวมที่�.งพั�ฒนาระบับัติรวจสัอบัย(อนกิล�บั • สัร(างแรงจ%งใจให่(เกิษติรกิรในกิารผล�ติสั�นค(าเกิษติรและ
อาห่ารติามมาติรฐานที่��กิ)าห่นด• สั�งเสัร�มระบับัติลาดกิลางสั�นค(าเกิษติรและติลาดซี!.อขีาย
สั�นค(าเกิษติรล�วงห่น(าให่(เขี(มแขี0งและม�ประสั�ที่ธ�ภาพั • สั�งเสัร�มภาคเอกิชนและองค-กิรช'มชนเขี(ามาม�บัที่บัาที่ใน
กิารบัร�ห่ารจ�ดกิารระบับัสั�นค(าเกิษติร กิารเพั��มม%ลค�า และกิารจ�ดกิารด(านกิารติลาด ร�วมกิ�บัสัถาบั�นเกิษติรกิร
ยกิระด�บัความสัามารถกิารแขี�งขี�น (ติ�อ)
สัร(างความม��นคงให่(กิ�บัเกิษติรกิร
ด(านรายได( • เร�งพั�ฒนาระบับัประกิ�นภ�ยพั!ชผลกิารเกิษติร• สั�งเสัร�มระบับักิารที่)ากิารเกิษติรแบับัม�พั�นธะสั�ญญาที่��
สัร(างความเปBนธรรมแกิ�ที่'กิฝ่Fาย ด(านอาช�พั • สัร(างแรงจ%งใจให่(เยาวชนห่ร!อเกิษติรกิรร'�นให่ม�เขี(าสั%�
อาช�พัเกิษติรกิร • พั�ฒนาสัถาบั�นเกิษติรกิรและว�สัาห่กิ�จช'มชนให่(เปBนกิลไกิ
สัน�บัสัน'นกิารพั8�งตินเอง
แนวที่างกิารพั�ฒนา (ติ�อ)
NESDB 19
สัร(างความม��นคงให่(กิ�บัเกิษติรกิร (ติ�อ)
ด(านความม��นคงอาห่าร
•สั�งเสัร�มให่(เกิษติรกิรที่)ากิารเกิษติรกิรรมที่��ย��งย!น • สั�งเสัร�มและสัน�บัสัน'นให่(ม�กิารจ�ดกิารและเผยแพัร�องค-
ความร%(และกิารพั�ฒนาด(านอาห่ารศ8กิษาที่'กิร%ปแบับัอย�างติ�อเน!�องและที่��วถ8ง • สัน�บัสัน'นกิารสัร(างเคร!อขี�ายกิารผล�ติและกิารบัร�โภคที่��
เกิ!.อกิ%ลกิ�นในระด�บัช'มชนที่��อย%�บัร�เวณใกิล(เค�ยงกิ�นด(านความ
ม��นคงพัล�งงานใน
ช'มชน
• สั�งเสัร�มกิารน)าว�ติถ'ด�บัเห่ล!อใช(จากิกิารเกิษติรมาผล�ติเปBนพัล�งงานที่ดแที่น• ว�จ�ยและพั�ฒนาเพั!�อเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติพัล�งงาน
จากิพั!ชพัล�งงาน • จ�ดให่(ม�ระบับักิารบัร�ห่ารจ�ดกิารสั�นค(าเกิษติรที่��ใช(เปBนที่�.ง
อาห่ารและพัล�งงาน • เพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติและกิารใช(พัล�งงานช�วภาพัที่��
เกิ��ยวเน!�อง
แนวที่างกิารพั�ฒนา (ติ�อ)
NESDB 20
ผลกิารด)าเน�นงานพั�ฒนาภาคเกิษติร ติามแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11เปCาห่มาย ติ�วช�.ว�ด แผนฯ11
2550 2551 2552 2553 2554 2555
1.เพั��มสั�ดสั�วนม%ลค�าสั�นค(าเกิษติรและ
อ'ติสัาห่กิรรมเกิษติร ไม�ติ)�ากิว�าร(อยละ 16
ขีองGDP
สั�ดสั�วนม%ลค�าสั�นค(าเกิษติรและ อ'ติสัาห่กิรรมเกิษติรติ�อGDP
(ร(อยละ)12.1 12.3 12.7 11.6 12.2 11.6
2.
พั�ฒนาค'ณภาพัมาติรฐานและความ ปลอดภ�ยขีองสั�นค(าอย�างติ�อเน!�องโดยเพั��ม
พั!.นที่��กิารที่)าเกิษติรกิรรมย��งย!นอย�างน(อย ร(อยละ 5.0 ติ�อป<
พั!.นที่��ที่)าเกิษติรกิรรมย��งย!น-
พั!.นที่��เกิษติรอ�นที่ร�ย-(ล(านไร�) 0.12 0.11 0.19 0.21 n/a n/a
3.เกิษติรกิรม�ห่ล�กิประกิ�นที่��ม��นคงด(านอาช�พั
และรายได(ม�ความสัามารถในกิารช)าระห่น�.สั�นเพั��มขี8.น
สั�ดสั�วนรายได(เง�นสั'ดสั'ที่ธ�ที่างกิารเกิษติรติ�อรายได(เง�นสัดสั'ที่ธ�
ขีองคร�วเร!อนเกิษติร (ร(อยละ)38.98 40.71 39.58 40.00 39.22 36.56
4.
เพั��มปร�มาณกิารผล�ติพัล�งงานที่ดแที่นจากิ พั!ชพัล�งงานและพัล�งความร(อนจากิช�วมวล
ขีองเสั�ยจากิคร�วเร!อนว�สัด'เห่ล!อใช( ไม� น(อยกิว�า3,440 เมกิะว�ติติ-
ปร�มาณกิารใช(พัล�งงานที่ดแที่น-
ช�วมวลกิEาซีช�วภาพัและขียะ(เมกิะว�ติติ-)
n/a n/a 1,695 1,767 1,975 2,196
แผนฯ10
NESDB 21
ย'ที่ธศาสัติร-ประเที่ศ: สัร(างฐานเศรษฐกิ�จที่��ม��นคงและย��งย!น
NESDB 22
ประเด0นย'ที่ธศาสัติร-ประเที่ศ
NESDB 23
ที่�ศที่างกิารพั�ฒนาในระยะติ�อไปคสัช. ม�นโยบัายที่��สั)าค�ญ ได(แกิ�
กิารสั�งเสัร�มให่(ม�ติลาดกิลางผล�ติผลกิารเกิษติร เพั!�อลดกิารผ%กิขีาดห่ร!อระบับันายที่'นที่��ไม�เปBนธรรม โดยใช(แนวที่างเด�ยวกิ�บัระบับัสัห่กิรณ- ติามแนวพัระราชด)าร�ขีองพัระบัาที่สัมเด0จพัระเจ(าอย%�ห่�วในกิารเสัร�มสัร(างความเขี(มแขี0งขีองภาคประชาชนไปพัร(อม ๆ กิ�น ที่�.งในระด�บัห่ม%�บั(าน ที่(องถ��น และประเที่ศชาติ�อย�างย��งย!น
ด(านเศรษฐกิ�จ
ให่(ม�กิารยกิระด�บั/พั�ฒนาในที่'กิกิล'�ม ม�เง�นที่'นสัน�บัสัน'นที่�.งจากิร�ฐบัาล ภาคเอกิชน ธ'รกิ�จที่�.งขีนาดให่ญ� ขีนาดกิลาง และขีนาดเล0กิ ติ(องได(ร�บักิารด%แลอย�างที่��วถ8ง เพั!�อให่(ม�กิารกิระจายรายได(ในที่'กิระด�บั และลดความเห่ล!�อมล).าขีองสั�งคม
กิารพั�ฒนาอาช�พัและรายได(
NESDB 24
ที่�ศที่างกิารพั�ฒนาในระยะติ�อไป (ติ�อ)
จ�ดสัรรงบัประมาณให่(เพั�ยงพัอ และเน(นกิารปฏิ�บั�ติ�ได(อย�างเปBนร%ปธรรม โดยพั�ฒนาติ�อยอดจากิสั��งที่��ติ(องซี!.อจากิติ�างประเที่ศเปBนห่ล�กิ เพั!�อให่(เกิ�ดงานในประเที่ศ ม�สั�นค(าสั�งออกิ โดยใช(ว�ติถ'ด�บัภายในประเที่ศ เพั!�อเพั��มม%ลค�ารายได(ติ�อเกิษติรกิร เช�น ปาล-ม ยาง พั!ชพัล�งงาน ฯลฯ นอกิเห่น!อจากิกิารปล%กิขี(าว ห่ร!อผล�ติผลพั!ชห่ล�กิอ!�นๆ
ด(านกิารว�จ�ยและพั�ฒนา
สั�งเสัร�มให่(ม�กิารร�วมลงที่'นจากิติ�างประเที่ศที่�.งในกิารว�จ�ยและพั�ฒนา กิารผล�ติภายในประเที่ศเปBนห่ล�กิ ในล�กิษณะกิารร�วมลงที่'นในที่'กิขี�.นติอน ติ�.งแติ�กิารว�จ�ยพั�ฒนาสั%�กิระบัวนกิารผล�ติและจ)าห่น�าย เปBนสั�นค(าสั�งออกิขีองประเที่ศไที่ย ให่(สัามารถแขี�งขี�นกิ�บัติ�างประเที่ศได(ในสั�นค(าที่'กิประเภที่ที่��ม�ความจ)าเปBนเติร�ยมกิารเขี(าสั%�กิารเปBนประชาคมอาเซี�ยน ป< 2558สัน�บัสัน'นกิารยกิระด�บัค'ณภาพัช�ว�ติขีองประชาชน และกิารใช(ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�อย�างย��งย!น รวมที่�.งกิารสั�งเสัร�มอ�ติล�กิษณ-ขีองร�ฐสัมาช�กิ ให่(ความสั)าค�ญกิ�บักิารร�กิษาพั!.นที่��ปFา โดยเฉพัาะติามแนวชายแดนขีองประเที่ศที่��ม�พัรมแดนติ�ดกิ�บัประเที่ศไที่ย
NESDB 25
แผนฯ 11 กิ�บักิารปร�บัติ�วสั%� กิารเติ�บัโติสั�เขี�ยว3.
กิารปร�บัโครงสัร(างภาคเกิษติรไปสั%�กิารผล�ติที่��ย��งย!น
กิารปร�บัโครงสัร(างภาคเกิษติร
ไปสั%�กิารผล�ติที่��ย��งย!น
กิารฟื้A. นฟื้% ด%แลที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อมที่��เสั!�อมโที่รม
กิารปร�บัโครงสัร(างภาคเกิษติรไปสั%�กิารผล�ติที่��ย��งย!น
กิารปร�บัโครงสัร(างภาคเกิษติรไปสั%�กิารผล�ติที่��ย��งย!น
กิารบัร�กิารที่��เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อมและกิารบัร�กิารด(านสั'ขีภาพั
กิารพั�ฒนาติลาดคาร-บัอนเครด�ติ และกิารใช(ประโยชน-
จากิ CDM
กิารปร�บัติ�วขีองภาคอ'ติสัาห่กิรรมสั%�กิารผล�ติแบับั Green/Low Carbon และใช(พัล�งงานที่ดแที่น
กิารเปล��ยนแปลงนโยบัายพัล�งงานและขีนสั�ง ไปสั%�กิารใช(พัล�งงาน
สัะอาดและเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารใช(พัล�งงาน
กิารปร�บัโครงสัร(างภาคเกิษติรไปสั%�กิารผล�ติที่��ย��งย!น
กิารใช(ประโยชน-จากิมาติรกิารสัร(างรายได(จากิกิารอน'ร�กิษ-: REDD, PES, Biodiversity Offsets
กิารใช(ประโยชน-จากิกิารเปBนภาค�ในประชาคมอาเซี�ยน
เศรษฐกิ�จสัร(างสัรรค-และเศรษฐกิ�จที่��เปBนม�ติรติ�อสั��ง
แวดล(อม (Creative and
Green Economy)
NESDB 26
กิารขี�บัเคล!�อนประเที่ศไที่ยสั%�กิารเติ�บัโติสั�เขี�ยวที่��ผ�านมา
NESDB 27
แนวที่างกิารขี�บัเคล!�อนภาคเกิษติรสั%�กิารเติ�บัโติสั�เขี�ยว
GAP
สร%างองค6ความร- %/ความเข%าแก�เกษตรกร
ขยายการผล้�ตแล้ะแปรร-ปส�นค%าเกษตร
ขยายตล้าดิท!�งในแล้ะต�างประเทศั
พื!ฒนาระบบมาตรฐาน
ท8าแผนปฏิ�บ!ต�การเพื�1อข!บเคล้�1อนการ
พื!ฒนา GAP
เกิษติรอ�นที่ร�ย-
สน!บสน นการสร%างเคร�อข�าย
ขยายตล้าดิท!�งในประเทศัแล้ะต�าง
ประเทศั
พื!ฒนามาตรฐานเกษตรอ�นทร"ย6
จั!ดิการองค6ความร- %สร%างความเข%าใจั
แก�เกษตรกร
ผล้!กดิ!นการพื!ฒนาเกษตรอ�นทร"ย6ให%
เป$นร-ปธรรม
ศั5กษาว�จั!ยแล้ะทดิล้องตามข!�นตอน ระบบ GAP เพื�1อสร%างความเข%าใจัอย�างง�ายเก"1ยวก!บการดิ8าเน�นงาน/ประโยช่น6ของGAP
สน!บสน นการรวมกล้ �มเคร�อข�ายการผล้�ต/ตล้าดิ ช่�วยเหล้�อดิ%านการล้งท น ฝึAกอบรมกระบวนการผล้�ต แล้ะการตรวจัสอบร!บรอง
ประช่าส!มพื!นธ6 ร�วมก!บขยายช่�องทางการตล้าดิท"1ช่!ดิเจัน แล้ะกระจัายส-�ตล้าดิท!1วไปมากข5�น
สน!บสน นการจั!ดิระบบตรวจัร!บรองแล้ะระบบตรวจัสอบย%อนกล้!บส�นค%าให%ม"ประส�ทธ�ภาพื ร�วมก!บให%เกษตรกรร�วมร!บภาระค�าใช่%ในการตรวจัร!บรองบางส�วน เพื�1อรองร!บการถึ�ายโอนภารก�จัให%เอกช่นในอนาคต
ผ�านกล้ไกการดิ8าเน�นงานท"1ม"อย-� ร �วมก!บพื!ฒนาแล้ะเตร"ยมบ คล้ากร ให%ม"ความร- %/เข%าใจัเก"1ยวก!บการผล้�ต ช่�องทางการตล้าดิ แล้ะการตรวจัร!บรอง
สน!บสน นเคร�อข�ายท"1ม"อย-�ให%เป$นศั-นย6รวมท กดิ%านเก"1ยวก!บเกษตรอ�นทร"ย6ตามว�ถึ"พื��นบ%าน พื!ฒนาแหล้�งน8�า/จั!ดิสรรท"1ดิ�นให%เพื"ยงพือ แล้ะสร%างกล้ไกร!กษาระดิ!บราคาเพื�1อสน!บสน นเช่�งพืาณ�ช่ย6
สน!บสน นเอกช่นให%จั!ดิตล้าดิน!ดิส"เข"ยวในช่ มช่น แล้ะการท8าธ รก�จับนเว�บไซึ่ต6 เร�งขยายตล้าดิต�างประเทศัควบค-�ไปก!บการพื!ฒนาศั!กยภาพืผ-%ประกอบการ
พื!ฒนาระบบขอร!บรองมาตรฐานท กประเภทไว%ดิ%วยก!น ผล้!กดิ!นร�าง พื.ร.บ. มาตรฐานส�นค%าเกษตร พื.ศั. 2551 ฉบ!บปร!บปร ง
สน!บสน นการว�จั!ยพื!ฒนาร�วมก!บปราช่ญ6ช่าวบ%าน องค6กรพื!ฒนาเอกช่น แล้ะรวบรวมองค6ความร- %ให%เป$นระบบ เข%าถึ5งง�าย
ผล้!กดิ!นผ�านคณะกรรมการพื!ฒนาเกษตรอ�นทร"ย6แห�งช่าต� แล้ะคณะท8างานบ-รณาการเกษตรอ�นทร"ย6จั!งหว!ดิ
NESDB 28
แนวที่างกิารขี�บัเคล!�อนกิารจ�ดกิารแบับัไร(ขีองเสั�ย (ZERO WASTE)
สั�งเสัร�มกิารใช(ประโยชน-จากิภ%ม�ป3ญญาที่(องถ��นพั�ฒนากิลไกิและเคร!�องม!อในกิารบัร�ห่ารจ�ดกิาร
พั�ฒนานว�ติกิรรมและเที่คโนโลย�ในภาคบัร�กิารกิารที่�องเที่��ยวสั�งเสัร�มติลาดกิารที่�องเที่��ยวและกิารบัร�กิารที่��เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อม
สัร(างจ�ติสั)าน8กิ ความร%( และที่�กิษะด(านกิารที่�องเที่��ยวที่��เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อม
การพื!ฒนาเม�องส"เข"ยวคาร6บอนต81า
เพื�1มพื��นท"1ส"เข"ยวในเม�อง บร�หารจั!ดิการของเส"ย
ใช(เที่คโนโลย�กิารผล�ติที่��สัะอาด/CSR
สัร(างติลาดสั�นค(าที่��เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อม
พั�ฒนาระบับักิารใช(ผลผล�ติระห่ว�างภาคกิารเกิษติร อ'ติสัาห่กิรรมแปรร%ปและอ'ติสัาห่กิรรมติ�อเน!�อง
น)าขีองเสั�ยและว�สัด'เห่ล!อใช(จากิกิารเกิษติรมาผล�ติเปBนพัล�งงาน
สั�งเสัร�มกิารที่)าเกิษติรปลอดกิารเผา น)าเที่คโนโลย�ที่��เห่มาะสัมและภ%ม�ป3ญญาที่(องถ��นมาใช(เพั!�อลดปร�มาณเศษพั!ชและว�สัด'เห่ล!อใช(ที่างกิารเกิษติร
เม!องอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศ
เสัร�มสัร(างระบับัห่ม'นเว�ยนที่ร�พัยากิรกิล�บัมาใช(ให่ม�
พั�ฒนาเคร!�องม!อที่างเศรษฐศาสัติร-
สัน�บัสัน'นสั�นเช!�อดอกิเบั�.ยติ)�าเพั!�อปร�บัปร'งอ'ปกิรณ-
ที่�องเที่��ยว
เม!อง
เกิษติร
NESDB 29
แนวที่างกิารพั�ฒนาเม!อง ในช�วงแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11เม!องที่��เปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อม
• พั�ฒนาเม!องแบับักิระช�บั ที่��ใช(พั!.นที่��อย�างม�ประสั�ที่ธ�ภาพั ให่(ความสั)าค�ญกิ�บักิารเพั��มพั!.นที่��สั�เขี�ยว และเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารใช(พัล�งงานด(วยกิารใช(เที่คโนโลย�กิารออกิแบับัโครงสัร(างพั!.นฐาน ระบับัขีนสั�งและอาคารที่��อย%�อาศ�ยที่��ประห่ย�ดพัล�งงาน
• กิ)ากิ�บักิารใช(ประโยชน-ที่��ด�นติามผ�งเม!องอย�างจร�งจ�ง ที่�.งในและนอกิเขีติเม!อง กิ)าห่นดมาติรกิารควบัค'มกิารขียายติ�วขีองเม!องและพั!.นที่��ช'มชนในเขีติชลประที่าน
• จ�ดกิารสั��งแวดล(อมเม!องอย�างบั%รณากิารด(วยเที่คโนโลย�ที่��เห่มาะสัม ที่�.งน).าเสั�ยและขียะม%ลฝ่อย ภายใติ(ห่ล�กิกิาร 3R และสั�งเสัร�มศ�กิยภาพัที่(องถ��นให่(สัามารถบัร�ห่ารจ�ดกิารสั��งแวดล(อมในพั!.นที่��ได(อย�างม�ประสั�ที่ธ�ภาพัภายใติ(กิารม�สั�วนร�วมขีองที่'กิภาคสั�วน
• สัร(างแรงจ%งใจและสัน�บัสัน'นด(านภาษ� เพั!�อสั�งเสัร�มกิารปร�บัเปล��ยนเที่คโนโลย�ห่ร!ออ'ปกิรณ-ประห่ย�ดพัล�งงาน ใช(พัล�งงานที่ดแที่นควบัค%�กิ�บักิารปร�บัปร'งกิฎระเบั�ยบัให่(ม�กิารประห่ย�ดพัล�งงานในอาคาร
เม!องอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศ• พั�ฒนาเม!องอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศและฟื้A. นฟื้%สั��งแวดล(อมในพั!.นที่��อ'ติสัาห่กิรรมห่ล�กิขีอง
ประเที่ศอย�างติ�อเน!�อง สั�งเสัร�มให่(เอกิชน ช'มชน สัถาบั�นศ8กิษาและภาคร�ฐร�วมกิ�นกิ)าห่นดกิรอบักิารพั�ฒนา มาติรฐานขีององค-ประกิอบัที่��จ)าเปBนขีองอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศ พั�ฒนาพั!.นที่��แติ�ละแห่�งให่(เห่มาะกิ�บัขีนาดขีองช'มชน
• ที่บัที่วน ปร�บัปร'งและติรากิฎห่มาย และสั�ที่ธ�ประโยชน- เพั!�อสั�งเสัร�มกิารพั�ฒนาเม!อง เขีติ และน�คมอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศ
• สัน�บัสัน'นกิารอย%�ร�วมกิ�นขีองอ'ติสัาห่กิรรมและช'มชนอย�างย��งย!นในล�กิษณะเม!องอ'ติสัาห่กิรรมเช�งน�เวศ ที่��ม�กิารใช(ที่ร�พัยากิรห่ม'นเว�ยน
NESDB 30
แนวที่างกิารพั�ฒนาเม!อง ในช�วงแผนพั�ฒนาฯ ฉบั�บัที่�� 11 (ติ�อ)
เม!องน�าอย%�• สัน�บัสัน'นกิารจ�ดห่าที่��อย%�อาศ�ยขีองผ%(ม�รายได(น(อยและเขี(าถ8งระบับั
สัาธารณ%ปโภค โดยกิ)าห่นดเปBนนโยบัายที่��อย%�อาศ�ยแห่�งชาติ�และเม!องน�าอย%� พั�ฒนาโครงกิารที่��อย%�อาศ�ยแกิ(ป3ญห่าช'มชนแออ�ดในเม!อง
เม!องสัร(างสัรรค-• ส�งเสร�มการพื!ฒนาเม�องสร%างสรรค6 โดิยพื!ฒนาป2จัจั!ยแวดิล้%อมดิ%านต�างๆ ของ
พื��นท"1ท!�งดิ%านกายภาพื กฎ ระเบ"ยบต�างๆ ท"1เอ��อต�อการพื!ฒนาว�สาหก�จัของธ รก�จัสร%างสรรค6
NESDB 31
แนวค�ด: เม!องที่��เปBนม�ติรติ�อสั��งแวดล(อม/เม!องที่��ปล�อยคาร-บัอนสั%�สั��งแวดล(อมติ)�า
4.
NESDB 32
แนวที่างกิารพั�ฒนาภาคเกิษติรสั%�เม!องเกิษติรสั�เขี�ยว
ความสัามารถในกิารแขี�งขี�น
สั%งขี8.น
เกิษติรกิรเขี(มแขี0งม�ค'ณภาพั
ช�ว�ติที่��ด�
ฐานที่ร�พัยากิรม�ความย��งย!น
• ม�ความม��นคงด(านอาห่าร• ม�ที่��ด�นที่)ากิ�น• ม�รายได(ในระด�บัที่��เพั�ยงพัอติ�อ
กิารประกิอบัอาช�พักิารเกิษติร• ไม�ม�ห่น�.สั�น
• ม�ความอ'ดมสัมบั%รณ- / ลดความเสั!�อมโที่รม• บัร�ห่ารจ�ดกิารด(านกิารอน'ร�กิษ-และ
กิารใช(ประโยชน-อย�างม�ประสั�ที่ธ�ภาพั
• เพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติ / ลดติ(นที่'นกิารผล�ติ• บัร�ห่ารจ�ดกิารผลผล�ติให่(สัอดคล(อง
กิ�บัความติ(องกิาร• ว�จ�ยพั�ฒนาผล�ติภ�ณฑ์- / สัร(างม%ลค�า
เพั��มติลอดห่�วงโซี�• พั�ฒนาโครงสัร(างพั!.นฐานและสั��ง
อ)านวยความสัะดวกิพั!.นฐาน รวมที่�.งระบับัโลจ�สัติ�กิสั-• กิารสัร(างเคร!อขี�าย / กิารรวมกิล'�ม /
กิารพั�ฒนาเช�งพั!.นที่�� (Area base)
กิารพั�ฒนาภาคเกิษติร
อย�างย��งย!น
NESDB 33
1) ปฏิ�ร%ปฐานกิารผล�ติภาคเกิษติรให่(เขี(มแขี0งและย��งย!น
กิารเขี(าถ8งและม�สั�วนร�วมขีองเกิษติรกิรและช'มชนในกิารจ�ดกิารฐานที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�และสั��งแวดล(อม ที่�.งที่��ด�น แห่ล�งน).า ความห่ลากิห่ลายที่างช�วภาพั กิารแกิ(ป3ญห่าขีาดแคลนที่��ด�นที่)ากิ�น กิารสัร(างระบับักิารว�จ�ยพั�ฒนาแบับัม�สั�วนร�วม ที่�.งพั�นธ'-พั!ชพั�นธ'-สั�ติว- กิารจ�ดกิารพั�นธ'กิรรมพั!ชและสั�ติว-ในที่(องถ��น และเที่คโนโลย�กิารผล�ติเพั!�อให่(ได(ผลผล�ติสั%งสัอดคล(องกิ�บัสัถานกิารณ-กิารเปล��ยนแปลงขีองภ%ม�อากิาศโลกิ รวมที่�.งกิารพั�ฒนาผล�ติภ�ณฑ์-และเที่คโนโลย�แปรร%ปกิารเกิษติรในเช�งประย'กิติ-ที่��สัามารถน)าไปใช(ในเช�งพัาณ�ชย- กิารจ�ดกิารองค-ความร%(แบับับั%รณากิาร ขี(อม%ลขี�าวสัาร กิระบัวนกิารเร�ยนร%(และถ�ายที่อดเที่คโนโลย�กิารผล�ติและกิารติลาดที่��เห่มาะสัมแกิ�เกิษติรกิรอย�างติ�อเน!�องและที่��วถ8ง ผ�านแห่ล�งเร�ยนร%(ในพั!.นที่��เช�น ศ%นย-ปราชญ-ชาวบั(านในพั!.นที่��ที่��เปBนติ(นแบับัความสั)าเร0จในกิารประกิอบัอาช�พักิารเกิษติร ศ%นย-ศ8กิษาฯ ติ�างๆ ห่น�วยงานภาคร�ฐ ภาคเอกิชน
กิารพั�ฒนาโครงสัร(างพั!.นฐานที่��ม�ความจ)าเปBนเพั!�อเพั��มประสั�ที่ธ�ภาพักิารผล�ติ เช�น เคร!�องจ�กิรกิลกิารเกิษติร ศ%นย-ขี(าวช'มชน โรงสั�/โรงงานแปรร%ป แห่ล�งน).า และระบับัขี(อม%ลเที่คโนโลย�สัารสันเที่ศคร�วเร!อนเกิษติรกิรรายแปลง กิารจ�ดระบับัสัว�สัด�กิารให่(ครอบัคล'มเกิษติรกิรในที่'กิสัาขีาอาช�พั และสัน�บัสัน'นกิารแกิ(ไขีป3ญห่าห่น�.สั�นเกิษติรกิรให่(สัามารถพั8�งพัาตินเองได(อย�างย��งย!น
NESDB 34
2) ปฏิ�ร%ปกิารผล�ติและติลาดที่��เปBนธรรมและเปBนม�ติรติ�อสั��งแวดล(อมกิารจ�ดระบับักิารผล�ติให่(สัอดคล(องกิ�บัศ�กิยภาพัพั!.นที่��และความติ(องกิารขีองติลาด ติ�.งแติ�ติ(นน).าถ8งปลายน).า ที่�.งในเช�งปร�มาณและเช�งค'ณภาพั กิารสัร(างความเขี(มแขี0งขีององค-กิรเกิษติรกิรและเคร!อขี�ายให่(ม�อ)านาจติ�อรองกิารผล�ติและติลาด รวมที่�.ง กิารเขี(าถ8งแห่ล�งที่'นที่��เปBนธรรม
กิารผล�กิด�นกิารผล�ติและแปรร%ปสั�นค(าให่(เขี(าสั%�ระบับัมาติรฐานความปลอดภ�ยอาห่ารและเปBนม�ติรกิ�บัสั��งแวดล(อม รวมที่�.งผล�ติภ�ณฑ์-แปรร%ปที่��ม�ม%ลค�าเพั��ม กิารสัร(างห่ล�กิประกิ�นรายได(เกิษติรกิรและด%แลระบับัเกิษติรพั�นธะสั�ญญาและกิารค(าให่(เกิ�ดความเปBนธรรมแกิ�ที่'กิฝ่Fาย โดยไม�เกิ�ดกิารเอาร�ดเอาเปร�ยบั สัร(างและขียายระบับัประกิ�นความเสั��ยงด(านกิารผล�ติและกิารติลาดสั�นค(าเกิษติรให่(ที่��วถ8ง ที่�.งภ�ยธรรมชาติ�และความเสั��ยงจากิความผ�นผวนราคาสั�นค(าเกิษติร ที่��จะสั�งผลติ�อรายได(เกิษติรกิร กิารเร�งขียายผลแนวค�ดกิารที่)ากิารเกิษติรติามห่ล�กิปร�ชญาขีองเศรษฐกิ�จพัอเพั�ยงและระบับัเกิษติรกิรรมย��งย!นสั%�กิารปฏิ�บั�ติ�อย�างเปBนร%ปธรรม เพั!�อสัร(างภ%ม�ค'(มกิ�นกิารเปล��ยนแปลงจากิบัร�บัที่ติ�างๆ รวมที่�.งสัร(างความเขี(มแขี0งและย��งย!นให่(กิ�บัเกิษติรกิร สัามารถพั8�งตินเองและสัร(างความม��นคงที่างอาห่าร
NESDB 36
BACK UP
NESDB 37
ป3จจ�ยภายนอกิ: กิารเขี(าร�วมประชาคมอาเซี�ยน
เปBนติลาดและฐานกิาร ผล�ติร�วม• เคล!�อนย(ายสั�นค(าเสัร�• เคล!�อนย(ายบัร�กิารเสัร�• เคล!�อนย(ายกิารลงที่'น
เสัร�• เคล!�อนย(ายแรงงาน
ฝ่<ม!อเสัร�• เคล!�อนย(ายเง�นที่'นเสัร�
เสัร�มสัร(างขี�ดความสัามารถแขี�งขี�น• e-ASEAN• นโยบัายภาษ�• นโยบัายกิารแขี�งขี�น• สั�ที่ธ�ที่ร�พัย-สั�นที่างป3ญญา• กิารค'(มครองผ%(บัร�โภค• พั�ฒนาโครงสัร(างพั!.นฐาน
กิารพั�ฒนาเศรษฐกิ�จ อย�างเสัมอภาค• ลดช�องว�างกิารพั�ฒนา
ระห่ว�างสัมาช�กิเกิ�า-ให่ม�• สัน�บัสัน'นกิารพั�ฒนา SMEs
กิารบั%รณากิารเขี(ากิ�บัเศรษฐกิ�จโลกิ• ปร�บัประสัานนโยบัาย
เศรษฐกิ�จ• สัร(างเคร!อขี�ายกิารผล�ติ
จ)าห่น�าย• จ�ดที่)า FTA กิ�บัประเที่ศนอกิ
ภ%ม�ภาค
AECป<
2015
1 2
3 4
เปCาห่มาย เพั!�อให่(ประชาชนขีองประเที่ศสัมาช�กิม�กิารค(าขีายระห่ว�างกิ�นมากิขี8.น ม�กิารเด�นที่างระห่ว�างกิ�นได(อย�างสัะดวกิ และม�ศ�กิยภาพัในกิารแขี�งขี�นกิ�บัโลกิภายนอกิได( โดย
NESDB 38
พั!.นที่��ปFาไม( ซี8�งเปBนพั!.นที่��ติ(นน).าถ%กิบั'กิร'กิที่)าลายและลดลงอย�างติ�อเน!�อง จากิ 171 ล(านไร� ในป< 2504 (ร(อยละ 53) ขีองพั!.นที่��ประเที่ศ) เห่ล!อ 107.6 ล(านไร� ในป< 2552 (ร(อยละ 33.6)
ม�กิารใช(ที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�สั�.นเปล!อง/ไม�ม�ประสั�ที่ธ�ภาพั และขีาดกิารบั)าร'งร�กิษาเกิ�ดความเสั!�อมโที่รมโดยเฉพัาะป3ญห่าด�นเสั!�อมสัภาพั จ)านวน 190 ล(านไร� ห่ร!อร(อยละ 60 ขีองพั!.นที่��ประเที่ศ
0.00
50,000.00
100,000.00
150,000.00
200,000.00
250,000.00
300,000.00
0
10
20
30
40
50
60
53.33
43.2138.67
34.1530.5229.428.0327.95
26.6426.0325.6225.28
33.1532.6631.3830.9233.4433.56
ติารา
งกิ�โ
ลเมติ
ร ร(อยละ
ป3จจ�ยภายใน: ความเสั!�อมโที่รมขีองที่ร�พัยากิรธรรมชาติ�
NESDB 39
ป3จจ�ยภายใน: กิารเปล��ยนแปลงสัภาพัภ%ม�อากิาศ • อ'ที่กิภ�ย ป< 54 เกิ�ดความเสั�ยห่ายกิว�า 64
จ�งห่ว�ด ม�เกิษติรกิรได(ร�บัผลกิระที่บัประมาณ 1.2 ล(านราย เปBนพั!.นที่��เสั�ยห่ายกิว�า 11.2 ล(านไร� ซี8�งสั�วนให่ญ�เปBนพั!.นที่��ปล%กิขี(าวประมาณ 9.2 ล(านไร� พั!ชไร� 1.5 ล(านไร� และพั!ชสัวน/อ!�นๆ 0.5 ล(านไร� ด(านประมง ม�ชาวประมงได(ร�บัผลกิระที่บักิว�า 1.2 แสันราย ด(านปศ'สั�ติว- ม�ผ%(ได(ร�บัผลกิระที่บักิว�า 2.1 แสันราย • ภ�ยแล(ง ป< 55 ม�จ�งห่ว�ดประกิาศเปBนพั!.นที่��
ภ�ยแล(งถ8ง 50 จ�งห่ว�ด 497 อ)าเภอ 3,417 ติ)าบัล 36,388 ห่ม%�บั(าน แบั�งเปBนภาคเห่น!อ 17 จ�งห่ว�ด ภาคติะว�นออกิเฉ�ยงเห่น!อ 19 จ�งห่ว�ด ภาคกิลาง 7 จ�งห่ว�ด และภาคติะว�นออกิ 6 จ�งห่ว�ด และภาคใติ( 1 จ�งห่ว�ด