การศึกษาชีววิทยา

การศึ�กษาชี�ววทยาวธี�การทางวทยาศึาสตร�

1.ขั้��นการต��งปั�ญหา (Statement of the Problem)

การต��งปั�ญหาท��ดี�• ต�องสอดีคล้�องก�บขั้�อเท#จจรงท��มี�อย&'• สามีารถตรวจหร)อหาค*าตอบไดี�• ชี�ดีเจน ร�ดีก,มี เฉพาะเจาะจงว'า ถามีอะไร

2. การต��งสมีมีตฐาน (Formulation of Hypothesis)

การต��งสมีมีตฐานท��ดี�มี�ล้�กษณะดี�งน��– สอดีคล้�องส�มีพ�นธี�ก�บปั�ญหาแล้ะขั้�อเท#จจรง– ชี��แนะแนวทางการตรวจสอบให�– ชี�ดีเจน อ'านแล้�วเขั้�าใจตรงก�น เขั้�าใจไดี�ท�นท� โดีย

แนะน*าให�ใชี�วล้�ว'า

“ถ�า...(ชี��ปั�ญหา)...... ดี�งน��น ... (ชี��ส&'แนวทางตรวจสอบ)....”

3. ขั้��นตรวจสอบสมีมี,ตฐาน (Test Hypothesis)

การตรวจสอบสมีมีตฐานท*าไดี�หล้ายวธี� เชี'น• ตรวจสอบโดีนวธี� ท*าการทดีล้อง (Experiment)

ท*าซ้ำ*�า (Repetition) หล้ายๆคร��ง• การตรวจสอบโดียวธี�ใชี�เคร)�องมี)อ ชี��ง ตวง ว�ดี

**การตรวจสอบโดียวธี�การทดีล้อง ใชี�มีากท��ส,ดีในทางวทยาศึาสตร� มี�ขั้� �นตอนส*าค�ญ ค)อ

– ชี��นวางแผนออกแบบการทดีล้อง– ขั้��นล้งมี)อท*าตามีการทดีล้องตามีแผนท��วางไว�

การทดีล้องจะมี�ปั�จจ�ยท��จะส'งผล้ต'อการทดีล้องหล้ายปั�จจ�ย เร�ยกปั�จจ�ยเหล้'าน��นว'า “ต�วแปัร (Variable) ”ค)อ

1 .ต�วแปัรอสระ (independent Variable) หร)อ ต�วแปัรต�น ค)อต�วแปัรท��เปั8นต�วเหต,ขั้องปั�ญหา เปั8นต�วแปัร(ปั�จจ�ย )ท��เราต�องการศึ�กษาหร)อดี&ผล้ขั้องมี�นจากการทดีล้อง ต�วแปัรน��ไมี'อย&'ในการควบค,มีขั้องต�วแปัรใดีๆ

2. ต�วแปัรไมี'อสระ (Dependent Variable) หร)อต�วแปัรตามี ค)อต�วแปัรซ้ำ��งเปั8นผล้ขั้องต�วแปัรอสระ จะเปัล้��ยนแปัล้งไปัตามีต�วแปัรอสระ ต�วแปัรน��จ�งไมี'มี�อสระในต�วมี�นเอง ต�องขั้��นอย&'ก�บต�วแปัรอสระเสมีอ

3. ต�วแปัรควบค,มี (Controled Variable) ค)อมี�ต�วแปัรอ)�นๆท��งหมีดี ท��ถ&กควบค,มีให�คงท��ตล้อดีการทดีล้อง เพ)�อไมี'ให�ปั�จจ�ยน��ส'งผล้ต'อการทดีล้องไดี�

• การทดีล้องทางวทยาศึาสตร� เร�ยก การทดีล้องควบค,มี มี� 2 ชี,ดีค)อ– ชี,ดีทดีล้อง (Experimental group) ค)อชี,ดีท��เรา

ต�องการดี&ผล้ขั้องต�วแปัรอสระจ�งเปั8นชี,ดีท��เราใส'ต�วแปัรอสระเขั้�าไปั

– ชี,ดีควบค,มี (Controlled Group) ค)อชี,ดีท��เราต��งไว�เปัร�ยบเท�ยบก�บชี,ดีทดีล้อง เพ)�อปัระโยชีน�ในการสร,ปัผล้ไดี�อย'ามี��นใจ โดียชี,ดีน��จะต'างจากชี,ดีทดีล้องเพ�ยง

1 ปั�จจ�ย (หร)อ 1 ต�วแปัร ) เท'าน��น

4. ขั้��นวเคราะห�ผล้(ขั้�อมี&ล้)(analysis)หร)อการแปัล้ผล้ขั้�อมี&ล้ (Interpretation)

เปั8นขั้��นท��น*าผล้หร)อปั�ญหาอาจแปัรผล้เปั8น ร&ปั กราฟเส�น กราฟแท'ง ร&ปัภาพ ตาราง หร)อค*า

บรรยาย ฯล้ฯ

5. ขั้��นสร,ปัผล้ (conclusion)

เปั8นขั้��นตอนท��สร,ปัต�ดีสนว'า สมีมีตฐานน��นถ&กหร)อผดี อ�นเปั8นผล้มีาจากขั้��นต�นๆ (1-4) แล้ะสามีารถน*าสมีมีตฐานมีาเปั8นบทสร,ปัไดี� ค)อ– ถ้�าการทดลองไม่ เป็�นจร�งตาม่สม่ม่ต�ฐาน สม่ม่ต�ฐานน��นผิ�ด ค้�นค้ว้�า

หาค้ว้าม่ร��ใหม่ – ถ้�าเการทดลองเป็�นจร�งตาม่สม่ม่ต�ฐาน ค้ อได�ค้!าตอบ หร อบทสร#ป็

ของป็%ญหา– ค้!าตอบจะถ้�กบ�นท(กไว้�เป็�นค้ว้าม่ร��ท)*ใช้�ศึ(กษาต อไป็– ค้!าตอบท)*ถ้�กตรว้จสอบแล�ว้หลายร��ง หลายๆว้�ธี) จนเป็�นท)*ยอม่ร�บ

อย างกว้�างขว้างและใช้�อธี�บายอ�างอ�งหร อท!านาย ข�อเท2จจร�งอ *นๆท)*ค้ล�ายค้ล(งก�นได� จะได�ร�บการยกย องข(�นเป็�น ทฤษฎี) (Theory) เช้ นทฤษฎี)เซลล6 ฯลฯ

กฎ (Law) ค)อหล้�กความีจรงหล้�ก principle มี�ความีเปั8นจรงในต�วเอง ไมี'มี�ขั้�อโต�แย�งใดีๆ สามีารถตรวจสอบไดี�ผล้เดีมีเสมีอ มี�กไดี�จาการส�งเกตปัรากฏการณ�ธีรรมีชีาตโดียเน�น เหต, แล้ะ ผล้ (Cause & Effect) เชี'น• กฎีการใช้�และไม่ ใช้�ของลาร6ม่าร6ค้• กฎีการถ้ ายทอกล�กษณะทางพั�นธี#กรรม่ กฎีน�อยท าส#ด

ของล)บ�ก กฎีค้ว้าม่ทนของเซลฟอร6ด

ต�วอย'างขั้�อเท#จจรง

• ต�นหญ�าท��อย&'ใต�ต�นไมี�ใหญ'ถ�งไมี'เจรญงอกงามี• ต�นหญ�าท��อย&'ใต�ชีายคาบ�านไมี'เจรญงอกงามี• ต�นหญ�าท��อย&'กล้างสนามีไดี�ร�บแสงสว'าง เจรญ

งอกงามีดี�

ความีส�มีพ�นธี�ขั้องขั้�อเท#จจรง ค)อหญ�า : เจรญงอกงามี : แสง

การต��งปั�ญหา : แสงสว'างเก��ยวขั้�องก�บการเจรญงอกงามีขั้องต�นหญ�าใชี'หร)อไมี'

การต��งสมีมีตฐาน : “ถ�าแสงสว'างเก��ยวขั้�องก�บการเจรญงอกงามีขั้องหญ�า ดี�งน��น หญ�าท��ไดี�ร�บแสดีงแดีดีจะเจรญเตบโตดี� ส'วนหญ�าท��ไมี'ไดี�ร�บแสงสว'างจะไมี'งอกงามี

การตรวจสอบสมีมีตฐาน– ปัล้&กหญ�าชีนดีเดี�ยวก�น ในกระบะดีนท��เหมี)อนก�นท,ก

ปัระการ ท��งขั้นาดีขั้องกระบะ, ชีนดีขั้องดีน ความีชี)�น อ,ณหภ&มี ฯล้ฯ ให'กระบะหน��งไดี�ร�บแสงแดีดี อ�กกระบะไมี'ไดี�ร�บ ส�งเกตการเจรญเตบโตขั้องหญ�า...

ชี,ดีท��ไดี�ร�บแสง = ชี,ดีทดีล้องชี,ดีท��ไมี'ไดี�ร�บแสง = ชี,ดีควบค,มี– ถ�าผล้การทดีล้องไดี�ขั้�อเท#จจรงว'า หญ�าท��ไดี�ร�บแสง

เจรญเตบโตดี� ส'วนหญ�าท��ไมี'ไดี�ร�บแสง ไมี'เจรญงอกงามี จ�งสร,ปัไดี�ว'า แสงสว'างเก��ยวขั้�อก�บการเจรญงอกงามีขั้องหญ�าจรง ตามีสมีมีตฐาน แล้�ว สมีมีตฐานจะกล้ายเปั8นค*าตอบ