★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ ★ 1 Pare cusì ma... Adattazione di a seria Mine de rien Rializata da Jacques-Rémy Girerd D’appressu à i libri di Catherine Dolto-Tolitch è Colline Faure-Poirée Disegni di Joëlle Boucher Musica di Serge Besset Adattazione in corsu di Ghjuvan Ghjaseppiu Franchi CRDP di CORSICA
27
Embed
Pare3 PARE CUSÌ MA … Pare pare pare pare pare Pare pare nulla ma Tuttu in celu in tarra è in mare Aiuta à fà ci ingrandà ! Quand’e basgiu u me ursucciu Nant’à u nasu à
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
�
�
��
�
� �
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
�
1Pare cusì ma...
Adattazione di a seria
Mine de rien
Rializata da Jacques-Rémy Girerd
D’appressu à i libri di Catherine Dolto-Tolitch è Colline Faure-Poirée
Disegni di Joëlle BoucherMusica di Serge Besset
Adattazione in corsu di Ghjuvan Ghjaseppiu Franchi
CRDP di CORSICA
Pà a prima volta parla un medicu à i chjuchi chjuchi èli dà cunsigli da astradà li à misura ch’elli crescenu.U studiò folimage hà messu in figurette animate utravagliu di Catherine Dolto-Tolitch : issi filmucci sòda e criature à parte si da 18 mesi. Neciu nicioned’ammasgiulà u zitellu, li si ampara.
Pare pare pare pare parePare pare nulla maTuttu in celu in tarra è in mareAiuta à fà ci ingrandà !
Quand’e basgiu u me ursucciuNant’à u nasu à pizzichèQuand’e sò gattivu ciucciuÈ ch’e piengu à più pudèIncù babbucciu à a marinaIncù mamma à bissiclèCù l’amichi in carruzzinuQuand’e ghjocu o chì piacè !
Pare pare pare pare parePare pare nulla maTuttu in celu in tarra è in mareAiuta à fà ci ingrandà !
IntroituA zitedda : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Qualessa, quidda di i rigali ?A zitedda : Iè, iè !
Pagina 1A mamma : O chì piacè, di fà è di riceva i rigali ! Si facini pà i ghjorni
assignalati di l’annu : pà Natali, pà l’annivirsarii… o quand’edda ci pari.
Pagina 2A zitedda : O mà ! Fighjula ghjà u zitidduchju, ùn a li faci à apra u
so rigalu.A mamma : S’eddi sò troppu strinti i nodi, tocca à i maiò ch’eddi
aiutini i chjuchi à discioglia li.
Pagina 3A mamma : Ci sò i rigali chì costani caru assai, è d’altri chì sò più à
bon pattu. Par un dittu, poi fà un beddu disegnu è mandà lu ind’una lettara.
Pagina 4A zitedda : O mà, quand’omu hà ricivutu un rigalu, hè nostru dopu ?A mamma : Iè.A zitedda : Ma si pò ancu dà à un amicu ?A mamma : Sicura, o cararedda, ni po’ fà ciò chì tù voli, hè toiu.
Pagina 5A mamma : S’è un amicu hè tristu, li si pò fà un rigalu par cunsulà
lu, o una burla par fà lu rida.A zitedda : Ma ùn mi piaci micca ch’eddi mi prumettini un rigalu
solu par fà mi ubidiscia.
Pagina 6A mamma : Mì sta zitedda, pari ch’edda abbia ricivutu tanti è tanti
cosi ch’edda ùn ni pò mancu prufittà !A zitedda : Forsa ch’edda ni pò rigalà uni pochi à i ziteddi chì ùn
ni ani micca micca.A mamma : Iè, cusì sì !
5
Pagina 7A mamma : Di i volti, un rigalu pò ancu essa una boccarisa è
basta. Pari cusì ma rigalà qualcosa à unu, ghjè quant’è à fà li mottu d’amori o d’amicizia.
IntroituA zitella : O bà, mi conti un’antra sturietta?U babbu : Quella di a neve ?A zitella : Iè, iè.
Pagina 1A zitella : O bà, mi chì neva !U babbu : Iè, vole dì chì no semu d’invernu. Quand’ellu fiocca
cusì, hè festa pà tutti i zitelli.
Pagina 2U babbu : Hè ghjilata a neve ma, s’è tù metti un anuraccu, un
barrittinu è un paghju di guanti, poi sorte à ghjucà fora, a sai ?
Pagina 3A zitella : Mi piace a ghjucà cù a neve. Si ponu fà i palloni è
ancu i baroni. U babbu : Mì quessu, cum’ellu hè ridiculu cù u so nasu fattu à
carotta è u so cappellu in capu.A zitella : Ah iè poi !
Pagina 4A zitella : A sai o bà, u piacè cù a neve, hè ch’elle si ponu fà e
sgulisciole è u schì.U babbu : À le volte, si pò ancu andà assai assai prestu. Tandu po
attenti à ùn catapughjà à nimu.
Pagina 5U babbu : S’ellu fiocca assai, a neve fascia tuttu. Tandu l’acelli
ùn trovanu più a so manghjuscula.A zitella : Hè par quessa ch’è tù li metti u butiru in tagliu di purtellu ?U babbu : Iè ma si ponu mette dinò e granelle ind’una piccula
manghjatoghja.
Pagina 6U babbu : In cima di muntagna, u vedi stu frisgiu biancu in sù in sù ?A zitella : Iè, u vecu.U babbu : Quassù, a neve ùn strughje mai, mì. Ghjè u paese di e
neve eterne.
Pagina 7U babbu : Pare cusì ma sottu à a neve, i fiori s’approntanu aghjà
IntroituA zitella : O bà, mi conti un’antra sturietta ?U babbu : Quella di i babboni è di e mammone ?A zitella : Iè, iè !
Pagina 1A zitella : Eiu, aghju dui babboni è duie mammone.U babbu : Hè vera, ci sò i me genitori, chì sò u to babbone è a
to mammona paterni, è quelli di mammata chì sò u to babbone è a to mammona materni. Ognunu hà dui babboni è duie mammone, ancu sì di e volte ùn li cunniscimu micca.
Pagina 2U babbu : Mì, ancu eiu aghju avutu dui babboni è duie mam-
mone. Eranu i to arcibabboni è arcimammone.A zitella : È avà sò morti ?U babbu : Iè, hè un bellu pezzu prima chì tù nasci.A zitella : Pensi sempre ad elli, o bà ?U babbu : Sicura ! Guardu i so ritratti, i mi riprisentu è mi rivecu
cun elli.
9
Pagina 3A zitella : Aghju i cumpagni chì u babbone u chjamanu missia-
vu è a mammona minnanna.U babbu : Iè, hè bella ricca a nostra lingua. Ci sò ancu chì i
chjamanu caccaru è caccara.A zitella : Pocu impreme u nome, i tenenu cari listessa.
Pagina 4A zitella : Cù babbone è mammona, ampargu una mansa di
cose, è po quant’elli ne cunnoscenu fole.U babbu : È po ti piace po à tè à fà ti ammasgiulà, ùn hè ?
Pagina 5A zitella : Mi piace à sente à mammona quand’ella mi conta e
passate di quand’ì tù eri chjucu, o bà.
Pagina 6U babbu : Babbone è mammona sò cuntenti quand’elli anu nuti-
zie di a famiglia. È po hè un piacè di scrive li una litta-rella o di fà li una teleffunata di quandu in quandu.
Pagina 7A zitella : Pare cusì ma cù babbone è mammona, mi campu
IntroituA zitella : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Qualessa, a famiglia ?
12
A zitella : Iè, iè, a famiglia !
Pagina 1A mamma : Ogni zitellu nasce da l’amore d’un omu è d’una
donna chì sò u babbu è a mamma di sangue. Tutti i zitelli chì anu listessu babbu è a listessa mamma sò fratelli è surelle.
A zitella : È bè eiu, u me fratillucciu, u tengu caru assai !A mamma : Sicura, o cararella, è trà mè è babbitu, semu i to genitori.
Pagina 2A mamma : A vedi, una famiglia hè cum’è un arburu. Fà contu chì
i genitori sianu i ghjamboni, i babboni è e mammone u fustu è l’antenati e radiche. Ogni zitellu, quand’ellu nasce, hè cum’è una ramella in più chì vene è cresce l’arburu di a famiglia.
Pagina 3A zitella : À mè mi piacenu quelle feste maiò duv’è no ci truve-
mu tutti in famiglia.
Pagina 4A mamma : Ma ancu à mè. I fratelli di babbitu è i mei sò i to zii.A zitella : È to surella, o mà, hè me zia ?A mamma : Iè, hè to zia, cum’è e duie surelle di babbitu.
Pagina 5A zitella : È i me cugini è e me cugine ?A mamma : I to cugini carnali sò i zitelli di i to zii è di e to zie. Sò
ancu elli, cum’è tè, ramelle di quellu arburu chì no diciamu.
Pagina 6A zitella : A sai o mà, in la me scola ci hè una zitilluccia chì hè
stata aduttata.A mamma : Accade. Quand’omu ùn hà più i so genitori di
sangue, si pò avè parenti aduttivi chì sò a famiglia di core.
Pagina 7A mamma : Pare cusì ma di cunnosce a so ghjente, aiuta à
ingrandà.
13
10 • • • • • • • • • UN GHJATTU IN CASA • • • • • • • • • • •
IntroituA zitedda : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Quidda di u ghjattinu ?A zitedda : Iè, iè !
Pagina 1A zitedda : Mì o mà, u ghjattinu chì si lecca a zampina.A mamma : S’assumiglia un pocu à u nostru, ùn hè ?A zitedda : Un pocu sì.A mamma : Semi parechji à avè ghjatti, sò com’è di casa. Sì un
ghjattu voli sorta, ci vo’ à lascià lu andà chì hà da vultà.
Pagina 2A mamma : Sì tù porti à coddu un ghjattu, ùn ci vo’ micca à
stringhja lu troppu.A zitedda : Iè, a sò. S’eddu voli i carezzi, facciu pianu è tandu hè
cuntentu.
Pagina 3A mamma : Da ch’eddu ùn imbrutti a casa, ci vo’ à dà li una litte-
ra. Hè una cascetta cù un pocu di rena, è li basta. Ampara subitu à ghjuvà si ni è cusì ferma sempri puli-ta a casa.
Pagina 4A mamma : U ghjattu hè un animali calmu, ma quand’eddu ùn hè
micca cuntentu, a faci sapè. À li volti, pò ancu cac-cià i so sgrinfii. Tandu, hè megliu à ùn avvicinà li si, è ad aspittà ch’edda li passi.
Pagina 5A zitedda : Mì o mà, stu misgiu mi pari famitu.A mamma : Iè, mi pari famitu ancu à mè. Aspetta chì a zitedda li
dochi u so latti ind’un piattinu chì devi essa sempri beddu pulitu.
Pagina 6A mamma : U ghjattu voli à spessu a so libartà, par liccà si, andà
à girandulà o caccighjà. A zitedda : Sarà vera ch’eddu ci vedi ancu di notti.A mamma : Iè, hè vera, chì i so ochji sò sinsibuli assai. Li basta
poca luci par ch’eddu veca.
14
Pagina 7A zitedda : U meiu u ghjattu, li piaci à avè i so lochi beddi com-
mudi par dorma.A mamma : Pari cusì ma avè un ghjattu in casa, hè com’è s’omu
IntroituA zitedda : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Iè, ma qualessa ?A zitella : Quidda di i fiori !
Pagina 1A zitedda : Chì faci quì, a zitedda o mà ?A mamma : A vedi, metti una grana in tarra. S’è tuttu và comu
si devi, a grana si hà da sviluppà è hà da fà un fiori.Pagina 2
A mamma : Quand’omu innacqua a grana, caccia i so radichi è cusì pò bia.
Pagina 3A mamma : Uni pochi di ghjorni dopu, spunta u picculu stigliu,
cresci è po cumparisci un bocciulu.A zitedda : Guarda, o mà, s’aprini i petali.A mamma : Iè, cresci prestu u fiori, è quand’omu rispira u so cori,
si senti u so prufumu. S’omu u voli coglia, ci vo’ à piglià lu à u pedi di u stigliu. Pianu pianu si strappa u stigliu ma attenti, hè dilicatu un fiori tagliatu.
Pagina 4A mamma : Par ch’eddu campi un pocu, si metti u fiori ind’un
vasettu cù l’acqua. S’omu ùn li dà capu, ùn istà tantu à mora, sai !
17
Pagina 5A mamma : Di vranu, l’arburi sò carchi à fiori. Sti fiori, sò eddi chì
valini, chì ani da divintà frutti, hè par quissa chì ci vo’ à lascià li.
Pagina 6A mamma : Ma ci sò dinò i fiori chì no punimu solu pà u piacè.A zitedda : O da rigalà li à quiddi chì no tinimu cari.
Pagina 7A mamma : Pari cusì ma un fiori, ùn hè altru cà un pizzateddu di
vita ind’un lampu di culori.
14 • • • • • • E MARAVIGLIE LONGU À STRADA • • • • • • • • •
IntroituA zitella : O bà, mi conti un’antra sturietta ?U babbu : Iè, stà à sente quessa.
Pagina 1U babbu : Longu à strada, si scopre sempre una mansa di cose.A zitella : Eiu, ghjorni passati, aghju trovu una pitrucella curiosa
chì spampillulava cum’è un diamante.
Pagina 2U babbu : Hè cusì ! Un nunda, cum’è una pitrucella, una cascia
ingiallita o un pezzu di scorza, pò diventà un affarone è si ne pò fà ancu un ghjoculu.
Pagina 3A zitella : A sai, cù a rena è duie cotule, mi ne ghjocu à fà
cum’è s’ellu fussi u mare.U babbu : S’è tù ti metti una briciuccula à l’arechja, senterai u
picculu rispiru di u mare.
Pagina 4A zitella : Mì o bà, i zitelli si sò travistuti in indiani !U babbu : Iè, di quandu in quandu l’acelli perdenu una penna o
duie, hè cum’è s’elli ne fessinu rigalu à i zitelli.
18
Pagina 5U babbu : In la natura, prufumi ci ne hè tanti è tanti ! S’è tù metti
ind’un sacchittellu casce secche di mente o di spigu, hum… musca in tutta a casa.
Pagina 6A zitella : A sai, eiu, cù babbone, mi piace à mette i fiori in le
pagine d’un libru, cusì i possu tene ùn la sò quantu.U babbu : Li piace ancu ad ellu, s’o ùn mi sbagliu.
Pagina 7U babbu : Pare cusì ma quand’omu piglia u tempu di guardà in
giru à sè, a natura ci porghje maraviglie longu à tutte e strade.
15 • • • • • • • • A VITA PRIMA DI U NASCE • • • • • • • • • •
IntroituA zitella : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Qualessa, a vita prima di u nasce ?A zitella : Iè !
Pagina 1A zitella : O mà, ancu eiu m’avii in corpu prima ch’e nascissi ? A mamma : Iè, nove mesi. Eri chivi, à l’aggrottu in corpu à mè,
ind’ì l’acqua bella calda, cum’è tutte e criature chì s’approntanu.
Pagina 2A zitella : Ma chì facia ?A mamma : È bè in lu me corpu, a to parsona si furmava. Ti svilup-
pavi pianu pianu è di quandu in quandu, eiu ti sintia ruminà.
Pagina 3A zitella : È babbu po tandu ?A mamma : (Rise) Babbitu ti parlava, cunniscii bè a so voce è
duv’è tù u sintii, t’avvicinavi. À le volte, ghjucava cù tecu, era cum’è un picculu ballu.
19
Pagina 4A zitella : Ma cumu si face à manghjà, in corpu à a mamma ?A mamma : A nutritura vene da u placenta cù a so curdella, chja-
mata a vita. U placenta hè tondu è sciacciatu, si trova trà a mamma è a criatura. Cù quessu, a criatura riceve tuttu u manghjà chì li vene da a mamma.
Pagina 5A mamma : È què passa pà a vita chì leia a criatura à u placenta.
À u nasce, si taglia issa curdella, ma ùn frighje mancu à pena.
Pagina 6A zitella : O mà, mì a zitilluccia, face vede u so billicu !A mamma : Hè cum’è u toiu. U to billicu, hè un ricordu di prima
prima. A sai, hè tuttu ciò chì ferma di a curdella dopu à u nasce.
Pagina 7A zitella : Umbè ! Si ne passa cose, in corpu à e mamme !A mamma : Iè ! Pare cusì ma a vita cumencia bellu prima di u
IntroituA zitedda : O mà, mi conti un’antra sturietta ?A mamma : Qualessa, ind’è u duttori ?A zitedda : Iè !
Pagina 1A mamma : U duttori dà capu à a nostra saluta. Andemu à veda
lu quand’ì tuttu và bè, par ch’eddu ci aiuti à ingrandà.
Pagina 2A zitedda : Ma ci cura dinò ?A mamma : Ben intesu ! Ci aiuta à guariscia quand’ì no semu
malati.
Pagina 3A mamma : Hè impurtanti d’andà rigulari ind’è u duttori. Ci stà à
20
senta, ci asamineghja. Li si pò dì ciò chì ùn và è ancu i nostri pinseri è i nostri sicreti.
A zitedda : À mè mi piaci quand’eddu mi faci dì AAAAAAH appughjendu mi à nantu à a lingua. Mi faci i suddizzi-chi.
A mamma : Iè, ghjè par veda ti in fondu à a gola.
Pagina 4A mamma : Par essa sicuru chì i nostri arechji sò comu si devi,
guarda in fondu cù un picculu apparechju fattu à posta, una lenti cù u so lumareddu. Par senta u nostru cori è i nostri pulmoni, hà un apparechju chjamatu…
A zitedda : U stisto…A mamma : (Rise) U stitoscupu.
Pagina 5A zitedda : Mi o mà, u duttori misura a zitedda.A mamma : Iè, l’hà da pisà è hà da guardà s’eddu hè beddu dirit
tu u so spinu. L’asamineghja da u capu à i pedi.
Pagina 6A mamma : À li volti, u duttori devi fà una piccatura o una inziritura.A zitedda : Uh ! Frighji quissa o mà !A mamma : Iè ma ùn dura tantu.A zitedda : Bona ma pizzica quantunqua.A mamma : Hè vera ma quand’omu hè in coddu à qualchissia
ch’omu teni caru, hè più faciuli è po a sai, i duttori ùn la facini mai pà u so piacè…
Pagina 7A mamma : … ci si pò omu fidà. Pari cusì ma d’avè un duttori chì