IS ER EEN IDEALE LEEFTIJD WAAROP HET KITTEN ZIJN MOEDER VERLAAT? Drs. E. Teygeler / [email protected] maart 2010
IS ER EEN IDEALE LEEFTIJD WAAROP HET KITTEN ZIJN MOEDER VERLAAT?
Drs. E. Teygeler / [email protected] 2010
Inleiding
� Kittens aangeboden op marktplaats < 7 wkn
� Discussie over wettelijke minimum leeftijd van 7 wkn
� Verschil met raskittens
� Meer gedragsproblemen?� Meer gedragsproblemen?
� Werkgroep kattenverzameling van onderzochte feiten;een discussiestuk
Belangrijk in ontwikkeling van kitten
� de immuniteitsontwikkeling van het kitten
� het speenproces
� de ontwikkelstadia
de gedragsontwikkeling � de gedragsontwikkeling t.o.v. andere katten
� de gedragsontwikkeling t.o.v. mensen
Het speenproces: van melk naar vast voedsel
� Investering moeder daalt zodat kitten onafhankelijker wordt in voedselvoorziening
� Spijsverteringskanaal kan vast voedsel verteren vanaf 4 wekenvanaf 4 weken
� Uitscheidingsgedrag zelfstandig 5-6 weken
� Speenproces voltooid 7-8 weken
� Spijsvertering dan nog niet vergelijkbaar met volwassen kat
� Kittens sabbelen vaak langer > zelfbelonend
Het speenproces: van melk naar vast voedsel
� Veronderstelling: kittens moeten speenperiode doorlopen om te leren omgaan met frustratie, anders op latere leeftijd een predispositie hebben voor agressieproblemen
� Vermijdingsfase en frustratie: vooral vanaf 5 weken tot einde speenperiode
� Niet alle moeders beperken kittens met zogen of kunnen kittens ontlopen > wat is het effect?
Ontwikkelstadia van een kitten
Ontwikkelstadia
voor de
geboorte
Prenatale fase
geboorte
0-2 weken Neonatale fase
2-3 weken Overgangsperiode
3-7/9
weken
Primaire
socialisatieperiode
9-16 weken Secundaire
socialisatieperiode
Ontwikkelstadia van een kitten
Voortdurende wisselwerking tussen aanleg & omgeving:
� Prenataal: voorbeeld stress moeder > invloed op hersenstructuur van kitten > beinvloedt hersenstructuur van kitten > beinvloedt gedrag/emoties
� Neonataal: handling heeft invloed op lichamelijke ontwikkeling van kitten > kan bijdragen aan emotionele stabiliteit
� Periodes zijn flexibel en individueel verschillend
� Fokselectie van invloed op duur periode?
Ontwikkelstadia van een kitten
� Primaire socialisatieperiode: 3- +8 weken
� Gevoelige periode: sociale banden aangaan
� Angst gedurende de periode tot 9 weken geïnhibeerd bij kattengeïnhibeerd bij katten
� Na gevoelige periode (> 9 wkn) is vermijdingsrespons verhoogd en herstel- en aanpassingsvermogen minder
� Piek van sensitiviteit niet bekend bij de kat
3 wkn
9 wkn
? wkn
Ontwikkelstadia van een kitten
� Na einde van gevoelige periode nog belangrijke ontwikkelingen
� Piek van sociaal spel 9-14 weken
� Relevant in leren matigen van spelreacties? � Relevant in leren matigen van spelreacties? wrs. in eerste socialisatieperiode, maar…
� Na 12 weken meer escalaties
� Secundaire socialisatie-periode weinig onderzocht
� De neiging om angstig te reageren op nieuwe objecten toe
De gedragsontwikkeling ten opzichte
van andere katten
� In het wild minimaal 16 weken
� Voordelen bij moeder én nestgenoten te blijven 9-14 weken
� Socialisatie op soortgenoten� Socialisatie op soortgenotenmoet ook doorgaan na scheiding van moeder
� Meer onderzoek nodig;alleen aangetoond dat scheiding kitten vóór leeftijd van 7-8 weken nadelige effecten heeft
De gedragsontwikkeling t.o.v. mensen
� Sociaal gedrag naar mensen bepaald door zowel genetische als omgevingsfactoren
� Voldoende menselijk contact in de periode van 2-7 weken is essentieelweken is essentieel
� Sociaal contact met nestgenoten;sociaal spel speelt rol in geremdheid gedrag
� Speenperiode doorlopen i.v.m. frustratie
Conclusie
� Ideale leeftijd bestaat niet, huidige wettelijke leeftijd is geen optimale leeftijd
� Optimale leeftijd houdt rekening met individuele ontwikkeling en omgevingsfactorenindividuele ontwikkeling en omgevingsfactoren
� Mogelijk verschil raskat / huiskat