14-IN-73-GE-TRC-B Training Course on Industrial ......14IN73TRCIE-KitsadaK04Nov14 หน้า 6 ของ 28 5.ลงมือปฏิบัติ...

14IN73TRCIE-KitsadaK04Nov14 หนา 1 ของ 28

รายงานการเขารวมโครงการเอพโอ

14-IN-73-GE-TRC-B Training Course on Industrial Engineering Techniques in SMEs

11–15 August 2014, Taipei, China, Republic of ระหวางวนท 11-15 สงหาคม 2557

ณ ไทเป ประเทศ ไตหวน

จดท าโดย กฤษดา เกรยงศกดพงศ วศวกรอาวโส สถาบนไทย-เยอรมน

วนท 4 กนยายน 2557

สวนท 1 ขอมลทวไปของโครงการ 1.1 รหส 14-IN-73-GE-TRC-B

ชอโครงการ Training Course on Industrial Engineering Techniques in SMEs 1.2 ระยะเวลา : 11-15 สงหาคม 2557 1.3 สถานทจด : เมองไทเป ไตหวน 1.4 ชอเจาหนาทเอพโอประจ าโครงการ :

1. Dr. Eugene Yu-Ying Lin APO Liaison Officer for ROC ,Director, Planning and Training Division , CPC

2. Mr. Junho Kim Program Officer, Industry Department, APO

1.5 จ านวนและรายชอวทยากรบรรยาย : 1. Dr. Hyunsoo Kim

Dean, Office of Admissions, and Professor, Department of Industrial and Management Engineering ,Kyonggi University,154-42 Gwanggyosan-ro, Yeongtong-gu Suwon-si, Gyeonggi-do, 443-760

2. Mr. Abdullah Bin Kassim Senior Consultant,Quality Initiatives Training and Management Services No. 8 Jalan 15/62, Bandar Menjalara,Kuala Lumpur, 52200

3. Tsai Chi Robert Kuo, Professor Department of Industrial and Systems Engineering Chung Yuan Christian University Address: 200, Chung Pei RD, Chung Li, Taiwan 32023

1.6 จ านวนผ เขารวมโครงการและประเทศทเขารวมโครงการ : 1. Cambodia 2.Fiji 3.IR Iran 4.India 5. Indonesia 6.Japan 7.Lao PDR 8.Malaysia 9. Mongolia 10.Nepal 11.Pakistan 12.Philippines 13. Sri Lanka 14.Vietnam


สวนท 2 เนอหา/องคความรจากการเขารวมโครงการ 2.1 ทมาหรอวตถประสงคของโครงการโดยยอ

เพอใหความรกบผ เขาฝกอบรมในการประยกตใชงานเทคนคของวศวกรรมอตสาหการเพอวเคราะหและควบคมกระบวนการผลตในการเพมประสทธภาพการผลต,ลดตนทน,และเพมคณภาพในกระบวนการท างาน

2.2 เนอหา/องคความรทไดจากการฟงบรรยาย พรอมแสดงความคดเหนหรอยกตวอยางประเดนทสามารถน ามาปรบใชในองคกรหรอประเทศไทย (จ าแนกตามหวขอและระบชอวทยากรบรรยาย)

1.แนะน าวศวกรรมอตสาหการ (วทยากรบรรยาย : Dr. Hyunsoo Kim ) วศวกรรมอตสาหการ หรอ ทเรยกเปนภาษาองกฤษวา Industrial Engineering (มกถกใชค ายอวา IE) มผก าหนดความหมายไวแตกตางกนไปแตสามารถสรปไดเปนสองแนวทางคอ 1. ความหมายทเนนความเปนสาขาหนงของวศวกรรมศาสตร และ 2. ความหมายทเนนความเปนหลกการและเทคนคการจดการเชงวทยาศาสตร ตวอยางเชนค าจ ากดความทก าหนดโดย Merriam-Webster’s Intermediate Dictionary ระบความหมายของ IE ไวอยางสอดคลองกบ Thesaurus Dictionary โดยระบวา IE คอวศวกรรมศาสตรทเกยวของกบกนออกแบบ การปรบปรง และการตดตงระบบทบรณาการทรพยากรตาง ๆ ในอตสาหกรรม ทงนทรพยกรทตองบรณาการรวมกนอาจหมายถง คน วสด และ พลงงาน

ในขณะทค าจดความทก าหนดโดย Encyclopedia Britannica และ ระบวา IE เปนหลกการและเทคนคส าหรบการจดการเชงวทยาศาสตรโดยการเลอกใชวสด เครองมอ และวธการ เพอใชในการผลตทสงผลใหเกดประสทธภาพสงสดดวยตนทนทต าทสดส าหรบองคกร ค าจ ากดความทก าหนดโดยสถาบนขนาดใหญซงเปนการรวมตวทางดานวชาชพเพอสนบสนนการท างานของของวศวกรอตสาหการอยาง Institute of Industrial Engineers (IEE) ไดสรปค านยามของวศวกรรมอตสาหการไววาเปนศาสตรทางดานวศวกรรมทเกยวของกบการออกแบบ การปรบปรง การตดตงระบบบรณาการระหวาง คน วสด ขอมลสารสนเทศ อปกรณ และ พลงงาน ซงไดมาจากการผสมผสานความรและทกษะดานคณตศาสตร ฟสกส และ ศาสตรดานสงคม เขากบหลกการและวธการวเคราะหและออกแบบทางวศวกรรม เพอก าหนด ท านาย และประเมนผลลพธจากระบบดงกลาว นอกจากความหมายทอางถงนยงมผใหค าจ ากดความหรอนยามของค าวา Industrial Engineering กนอกมากทงโดย

Dictionary และ องคกรวชาชพตาง ๆ แตทงหมดลวนมความหมายสอดคลองกบดานความเปนศาสตรหนงของวศวกรรมทเกยวของกบการออกแบบ การตดตง การวางแผน การด าเนนการผลต การควบคม และการปรบปรง ทผานกระบวนการวเคราะหอยางเปนระบบน ามาซงประสทธภาพของการด าเนนการสงสด ภายใตขอจ ากดดานทรพยากร

Frederick Taylor “คอ ศาสตรทเกยวของกบการออกแบบ การปรบปรง และการตดตง โดยรวมของระบบตางๆ ทมคน วตถดบ และเครองมอ เครองจกร โดยใชความรและความเชยวชาญในดานคณตศาตร ดานกายภาพและดานสงคมวทยา ประกอบ


กบวธทางวศวกรรมในการวเคราะหและออกแบบ เพอก าหนด ท านายและประเมนผลลพธทไดจากระบบเหลานน” 2.การวดผลงาน (วทยากรบรรยาย : Mr. Abdullah Bin Kassim)

การวดผลงาน (Work Measurement) คอ การประยกตน าเอาเทคนคทออกแบบไวไปหาเวลาการท างานชนหนงส าหรบคนงานทท างานในระดบทเหมาะสม วตถประสงค (Objective) 1) เพอใชในการเปรยบเทยบประสทธภาพของการท างาน 2) เพอใชเปนขอมลในการวางแผนการผลต 3) เพอใชเปนขอมลในการประมาณการส าหรบราคาขาย และก าหนดการสงผลตภณฑ 4) เพอใชในการก าหนดมาตรฐานการท างานของคนงาน 5) เพอเปนขอมลเปรยบเทยบในแผนการใหเงนจงใจ กระบวนการในการท า Work Measurement มขนตอนดงนคอ; 1) เลอก (Select) งานทจะตองศกษา 2) บนทก (Record) ขอมลทงหมดทเกยวของกบงานนน 3) ตรวจ (Examine) แยกแยะงานสวนทไรประสทธภาพออก 4) วด (Measure) ปรมาณงานทเกยวของในแตละสวน 5) รวบรวม (Compile) หาเวลามาตรฐาน(รวมเวลาเผอ) 6) ก าหนดมาตรฐาน (Standardize)ท าเปนมาตรฐานของการท างานขนตาง ๆ 1. การจบเวลาโดยตรง (Direct Time Study) คอ เทคนคการวดผลงานเพอหาเวลา และอตราการท างานของงานสวนยอยของงานชนหนง ๆ ภายในสภาวะ อนหนง นอกจากนกเพอวเคราะหขอมลในการหาเวลาเทาทควรใชในการท างานชนหนงระดบการท างานทเหมาะสม * กอนศกษาเวลา หรอจบเวลาตองแนใจกอนวาวธทท างานอย นนเปนวธทถกตองแลว ขนตอนของวธการจบเวลาโดยตรง

1. รวบรวมและบนทกขอมลทงหมดเทาทจะท าไดของงานของผปฏบต และสภาพแวดลอมในการท างานนนซงมผลตอการท างานชนนน ทงหมด 2. บนทกวธการท างานทงหมด และแบงงานใหญทงหมดออกเปนงานยอยๆ และอธบายรายละเอยดของงานยอย แตละอน 3. พจารณางานยอยๆ ทแตกออกแลวค านวณหาขนาดของตวอยางทควรจบเวลา 4. วดคาโดยนาฬกาจบเวลา แลวบนทกเวลาทวดไดในแตละงานยอย 5. พจารณาอตราการท างานของผปฏบต โดยเปรยบเทยบกบมาตรฐานของผจบเวลา โดยอาศยหลกการของการประเมนคา Rating 6. เปลยนเวลาทจบได (Observed) เปนเวลาพนฐาน (Basic time) 7. ก าหนดเวลาเผอ 8. หาเวลามาตรฐาน (Standard time) ส าหรบงานนน

2. วธการสมงาน (Work Sampling)


คอ วธการท าเปอรเซนตทเกดขนของเวลาทใชไปในขนตอนตางๆ เพอปฏบตงานอนหนงโดยอาศยสถตและการไปเฝาสงเกตโดยการสม ขนตอนการศกษาเวลาดวยวธการสมงานการก าหนดวตถประสงค กอนทจะไปเกบขอมลเวลาจรง ๆ ควรตองก าหนดวตถประสงคให แนชดเสยกอน การรวบรวมขอมล หลกการขนตนในการท าการสมงานม 6 ขอ 1. เลอกงานทจะศกษาและก าหนดวตถประสงค 2. เกบขอมลเบองตน (หาคา p และ q) p = ไมท างาน, q = ท างาน 3. ก าหนดระดบความเชอมน เพอหาจ านวนทจะไปเกบขอมล (n) 4. หาเวลาทจะไปเกบขอมล (จากตารางเวลาสม) 5. ออกแบบแผนบนทกขอมล 6. การไปเกบขอมลและน ามาวเคราะห

3.การจดการคณภาพ (วทยากรบรรยาย : Mr. Abdullah Bin Kassim)

การจดการคณภาพ เปนกลยทธทสาคญ ทชวยใหเกดความแตกตางลดตนทน และตอบสนองความตองการลกคาไดอยางรวดเรว น าไปสความสาเรจขององคกร การเพมผลกาไรโดยวธการปรบปรงคณภาพ

ความหมายของคณภาพ คณภาพ หมายถง รปแบบและคณลกษณะโดยรวมของสนคาหรอบรการ ทสามารถสรางความพอใจหรอตอบสนองความตองการของลกคา คณภาพตองสามารถระบได โดยใชวธการคนหาความตองการของลกคา (ยดหลกผใชเปนสาคญ) ซงจะนาไปสการกาหนดคณลกษณะสนคา(ยดหลกตวสนคาเปนสาคญ) และเมอผลตสนคาจะตองเปนไปตามเกณฑทวางไว (ยดหลกการผลตเปนสาคญ) ความหมายโดยนยของคณภาพ 1. ชอเสยงบรษท เกดจากการรบรสนคาใหมของบรษท การปฏบตงานของพนกงาน 2. ความรบผดชอบตอสนคา จะชวยสรางความเชอมนใหกบผบรโภควาจะไมไดรบอนตรายในการใชสนคา 3. การกาวสระดบโลก การไดรบการยอมรบวาสามารถผลตสนคาทมคณภาพในตลาดโลกไดนน ตองมความสอดคลองและไดมาตรฐานในระดบสากล ตนทนคณภาพ (Cost of Quality) แบงออกเปน 4 ประเภท ไดแก


1. ตนทนการปองกน เชน ตนทนการฝกอบรม 2. ตนทนการประเมน เชน ตนทนสาหรบการทดสอบ 3. ตนทนความสญเสยภายใน เชน ตนทนการท าซ า เวลาทเสยไป 4.ตนทนภาพนอก เชน ตนทนการแกไข การสงสนคากลบคน การจดการคณภาพโดยรวม : TQM การจดการคณภาพโดยรวมเปนการเนนคณภาพทวทงองคกรเรมตงแตผจดหาวตถดบจนกระทงถงลกคา เพอมงสความเปนเลศในการผลตสนคาและบรการทมความสาคญตอลกคา แนวความคด 14 ประการของ Dr. W. Edward Deming สามารถพฒนาเปนแนวคดของการจดการคณภาพ ดงตอไปน การปรบปรงอยางตอเนอง

การมอบอ านาจใหพนกงาน เปนการใหพนกงานมสวนรวมในทกขนตอนของกระบวนการการผลต เพอใหไดคณภาพตามทตองการ ประกอบดวย 1. สรางเครอขายการตดตอสอสารใหกบพนกงาน 2. พฒนาหวหนางานใหมวสยทศน 3. กระจายความรบผดชอบไปยงพนกงาน 4. สรางจรยธรรมระดบสงในองคการ 5. กาหนดโครงสรางองคการในรปแบบทมงาน การเทยบเคยงสมรรถนะ (Benchmarking) เปนการเปรยบเทยบมาตรฐานทางดานผลตภณฑ การใหบรการ ตนทน และวธการปฏบตกบองคการอน ซงมขนตอนทเกยวของดงตอไปน 1.ตดสนใจวาอะไรคอมาตรฐานทจะเทยบเคยง

2.จดตงทมงาน

3.ระบหนวยงานหรอองคกรทจะทาการเทยบเคยง

4.รวบรวมและวเคราะหขอมล


5.ลงมอปฏบต เครองมอและเทคนคการจดการคณภาพโดยรวมทสาคญประกอบดวยกน 7 อยาง คอ 1. ใบตรวจสอบ

เปนแบบฟอรมสาหรบการเกบรวบรวมขอมลทาใหสามารถมองเหนภาพของขอมลไดชดเจนยงขนเพอนามาใชประโยชนในการวเคราะห

2. แผนภาพการกระจาย เปนแผนภาพทแสดงความสมพนธระหวาง 2 ตวแปร ถาตวแปรสองทงตวมความสมพนธระดบสงตาแหนงของขอมลจะมลกษณะรวมกนเปนแนวเสน หากขอมลกระจายตวไมเปนระเบยบ แสดงใหเหนวาตวแปรทงสองไมมความสมพนธระหวางกน

3. แผนภาพแสดงเหตและผล เปนเครองมอส าหรบระบประเดนทเกยวกบคณภาพและจดการตรวจสอบ แผนภาพนเรยกอกอยางวา ไดอะแกรม Ishikawa หรอ ผงกางปลา


4. แผนภมพาเรโต เปนวธการเรยบเรยงขอผดพลาดหรอขอบกพรองของการปฏบตการ ปญหา หรอของเสยในการผลต เพอนาไปสความพยายามในการแกปญหา

5.แผนภมการไหล เปนภาพกราฟฟกแสดงกระบวนการหรอระบบ โดยใชสญลกษณสเหลยม และเสนลกศร แผนภมประเภทนเปนเครองมอทงายแตมความสาคญในการสรางความเขาใจในกระบวนการ หรอการทางานของกระบวนการตางๆ


6.ฮสโตแกรม เปนเครองมอสาหรบแสดงชวงคาในการวด คาความถของคณคาทเกดขนรวมทงความแปรปรวนของขอมลทเกดขน โดยใชหลกการทางสถตในเรองของการกระจายตว

7. การควบคมดวยกระบวนการทางสถต เปนการควบคมใหเปนมาตรฐานดวยการตรวจสอบอยางสมาเสมอ ทาการวดและแกไขขณะทผลตภณฑหรอบรการกาลงอยในระหวางการผลต


บทบาทของการตรวจสอบ การทจะมนใจไดวา ระบบการผลตมคณภาพในระดบทตองการ ตองมการควบคมกระบวนการการผลต เพอตรวจสอบวาระบบเปนไปตามมาตรฐานทกาหนดไวหรอไม โดยมเปาหมายเพอคนพบกระบวนการผลตทไมมคณภาพโดยทนท ประเดนพนฐานทมความสมพนธกบการตรวจสอบ 2 ประการ ไดแก 1. จะตรวจเมอไหรและทไหน การตรวจสอบจะขนอยกบรปแบบของกระบวนการผลตและมลคาทเพมขนในแตละขนตอน ดงน1.ทโรงงานของผจดหาวตถดบขณะททาการผลต2.ทโรงงานเมอไดรบสนคาจากผจดหาวตถดบ3.กอนเรมกระบวนการผลต4.ระหวางกระบวนการผลตทกขนตอน5.เมอการผลตสนคาหรอบรการสาเรจสมบรณ6.กอนการสงมอบ7.จดทตดตอกบลกคา 2. การตรวจสอบทแหลง การตรวจสอบทแหลงอาศยแนวคดการใหพนกงานสามารถตรวจสอบงานของตนไดดวยตนเอง กลาวคอ ผจดหาวตถดบแตละราย กระบวนการผลตและพนกงานจะทาการตรวจสอบในทกขนตอนเพอใหแนใจในคณภาพของผลตภณฑสาหรบจดสงตอไปสลกคา การตรวจสอบรปแบบนอาจใชแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) และการควบคมทเรยกวา Poka-yoke

4. การพยากรณ (Forecasting) วทยากรบรรยาย : Tsai Chi Robert Kuo

การพยากรณ คอ การคาดการณถงสงใดสงหนงทจะเกดขนในชวงเวลาในอนาคต และน าคาพยากรณทไดนนมาใชประโยชน เพอการตดสนใจใด ๆ โดยทว ๆ ไปแลวการพยากรณจะถกจดแบงตามหนาทหลก ๆ ทเกยวของไดดงน ในดานการตลาด เพอการตดสนใจเกยวกบขนาดของตลาดและลกษณะของตลาด ในดานการผลต คาพยากรณแสดงถงจ านวนการขายของผลตภณฑ มความจ าเปนในการวางแผนการผลต ในดานการเงนและการบญช ท าใหแผนกการเงนสามารถวางแผนการลวงหนาเกยวกบการจดสรรงบประมาณเงนลงทน เทคนคการพยากรณ

การพยากรณแบงออกเปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภทคอ

◦ การพยากรณเชงปรมาณ


◦ การพยากรณเชงคณภาพ

การพยากรณเชงปรมาณ อาศยขอมลในอดตเปนหลก เทคนคทใช

วธการปรบเรยบ (Exponential smoothing)

วธแยกสวน (decomposition)

วธวเคราะหแถวคอย (regression analysis)

การพยากรณเชงคณภาพ ไมอาศยขอมลในอดตเปนหลก แตใชความรสกสามญส านกและประสบการณตาง ๆ ทผานมา ประกอบกบขอมลซงสวนใหญจะไดจากผบรหารหรอผทมหนาทเกยวของ เชน ฝายขาย

ตวก าหนดวธการพยากรณ จ าแนกออกได 4 ประเภท 1. การพยากรณ 1 หนวยเวลาลวงหนา (Intermediate-Term Forecasting)

2. การพยากรณชวงสน (Short-Term forecasting)

3. การพยากรณชวงกลาง (Medium-Term Forecasting)

4. การพยากรณระยะยาว (Long-Term Forecasting)

การเลอกเทคนคการพยากรณ หลกเกณฑในการพจารณามดงน

1. ชวงเวลาการพยากรณทครอบคลมถง (Time Horizon)

2. รปแบบของขอมล

3. ชนดของตวแบบ

4. คาใชจาย

5. ความแมนย าของการพยากรณ

6. ความยากงายในการประยกตใชงาน

ความแมนย าของการพยากรณ คาความผดพลาดสมบรณเฉลย (Mean Absolute Deviation) : MAD คาความผดพลาดก าลงสองเฉลย (Mean Sum of Square Error) : MSE

5. ก าลงการผลต (Capacity) วทยากรบรรยาย : Tsai Chi Robert Kuo

กาลงการผลต คอปรมาณงานหรอจานวนหนวยปฏบตการสามารถทจะผลต รองรบ หรอจดเกบไดในหนงหนวยเวลา กาลงการผลตมผลตอตนทนเปนอยางมาก เพราะกาลงการผลตจะตองมความสอดคลองกบความตองการของลกคา กาลงการผลตตามแผนและกาลงการผลตหวงผล

n

t

ii

n

FXMAD

1

)(

n

t

ii

n

FXMSE

1

2)(


กาลงการผลตตามแผน (Design capacity)คอกาลงการผลตสงสดทางทฤษฎภายใตสภาพอดมคต โดยจะมการวดเปนอตรา การผลตหวงผล (Effective capacity)คอกาลงการผลตทบรษทมกคาดหวงทจะไดรบ ภายใตเงอนไขตางๆทเปนขอจากดของกระบวนการ ดชนชวดทนยมใชในการวดสมรรถนะของระบบ อรรถประโยชน = ผลผลตทเกดขนจรง/กาลงการผลตตามแผนประสทธภาพ = ผลผลตทเกดขนจรง/กาลงการผลตหวงผล ก าลงการผลตและกลยทธ การทบรษทจะสามารถสรางกาไรอยางยงยนไดเปนผลมาจากการสรางความไดเปรยบทางการแขงขนอยางตอเนอง ดงนน การตดสนใจเลอกกาลงการผลตจะตองถกพจารณารวมไปพรอมกบพนธกจและกลยทธขององคการ องคประกอบในการพจารณาเลอกกาลงการผลตทเหมาะสม 1. พยากรณความตองการของลกคาอยางแมนยา 2. กาหนดทางเลอกของการเปลยนแปลงกาลงการผลต 3. เลอกระดบกาลงการผลตทเหมาะสมทสด 4. ปรบกาลงการผลตเพอรบการเปลยนแปลง การวางแผนก าลงการผลต การประเมนความตองการการผลตในอนาคตเปนกระบวนการททาไดคอนขางยากทงนเนองจากขนอยกบความตองการของลกคาในอนาคต หากสามารถพยากรณความตองการของลกคาไดอยางถกตองแมนยา กจะสามารถกาหนดความตองการกาลงการผลตไดอยางเหมาะสมมากยงขน


การวเคราะหจดคมทน (Break-Even analysis) จดมงหมายของการวเคราะหจดคมทนคอ ตองการหาตาแหนงทรายรบเทากบรายจายในรปของตวเงนหรอหนวยการผลต สวนประกอบของการวเคราะหจดคมทน - ตนทนคงท (Fixed costs) - ตนทนแปรผน (Variable costs) - ตนทนรวม (Total costs) - สมการรายรบ (Revenue functions) - จดคมทน (Break-even point) สมมตฐาน มหลายสมมตฐานในการนาจดคมทนไปใชในการวางแผนกาลงการผลต หนงในนนไดแก ตนทนและรายไดจะตองเพมขนในลกษณะเปนเสนตรง


การวเคราะหจดคมทนดวยกราฟ มขนตอนดงน

- ก าหนดเสนตนทน

- ก าหนดเสนรายรบ

- ก าหนดหาจดตดระหวางเสนตนทนรวมและเสนรายรบ การวเคราะหจดคมทนดวยวธพชคณต เปนการวเคราะหดวยการคานวณจากสตร โดยกาหนดให BEPx=จดคมทนในหนวยจานวนสนคา BEPs=จดคมทนในหนวยของเงน P =ราคาตอหนวยสนคา x = จานวนสนคา TR= รายรบรวม = Px F = ตนทนคงท V= ตนทนแปรผนตอหนวย TC= ตนทนรวม = F+Vx จดคมทนสามารถคานวณไดจาก รายรบรวม (TR)= ตนทนรวม (TC) Px= F+Vx แกสมการจะได BEPx= ดงนนจะไดวา รายไดจดคมทน= ปรมาณสนคา ณ จดคมทน x ราคาสนคา


การค านวณหาจดคมทนในกรณผลตสนคาหลายชนด บรษทสวนใหญมกมสนคาหลากหลายประเภท ซงสนคาแตละประเภทกมตนทนและราคาขายทแตกตางกน อยางไรกตาม บรษทสามารถวเคราะหจดคมทนรวมโดยการกาหนดนาหนกใหสนคาแตละประเภทแตกตางกน โดยใชสมการ ดงน BEPs= กาหนดให V = ตนทนแปรผนตอหนวย P = ราคาขายตอหนวย F = ตนทนคงท W=เปอรเซนตยอดขายของสนคาแตละรายการโดยเทยบกบยอดขายรวม I = สนคาแตละชนด

6. การจดการสนคาคงคลง วทยากรบรรยาย : Mr. Abdullah Bin Kassim

คลงสนคา • ใชเปนทเกบสนคาระหวางรอสง

– วตถดบ

– สนคาส าเรจรป

• หนาทหลกของคลงสนคา

– ชวยสนบสนนการผลต

– ชวยผสมผสานผลตภณฑ

– คลงสนคาชวยรวบรวมสนคา

– คลงสนคาชวยแบงแยกสนคา

องคประกอบทมอทธพลตอระบบคลงสนคา • เวลา

• คณภาพ

• ประโยชนของผลตภณฑ

• ใชก าลงคนทมใหเปนประโยชนมากทสด

ท าไมตองมสนคาคงคลง • ประหยดตอขนาด

– ตนทนคงทขนกบจ านวนลอต

– ไดลดราคาเนองจากขนาด

– โปรโมชน

• สามารถตอบสนองความตองการลกคาไดรวดเรว

– ท าใหสามารถตอบสนองสนคาแกลกคาในชวงเทศกาล


• ลดตนทนการขนสง

• ปองกนความไมแนนอนตางๆ ทอาจเกดขน

• ท าใหการผลตเปนไปแบบตอเนอง

หลกการเบองตนในการบรหารสนคาคงคลง สนคาคงคลงเปนสวนทใชเงนลงทนสง มบทบาทตอผลก าไรและตนทนในโซอปทาน • การจดการสนคาคงคลงภายใตสถานการณทแนนอน

• การจดการสนคาคงคลงภายใตสถานการณทไมแนนอน

หนาทของสนคาคงคลง ม 4 ประการทชวยเพมความยดหยนใหกบการปฏบตงานไดแก 1. เพอท าใหสวนตางๆ ของกระบวนการผลตเปนอสระตอกน

2. เพอปองกนการแลกเปลยนความตองการ รวมทงเปนการเลอกใหกบลกคา

3. เพอสรางการไดเปรยบจากสวนลดการสงซอ

4. ปองกนกรณการเกดภาวะเงนเฟอ หรอภาวะการเปลยนแปลงราคาของสนคา

ประเภทของสนคาคงคลง แบงออกเปน 4 ประเภททส าคญ คอ

1. สนคาคงคลงประเภทวตถดบ (Raw material intervention)

2. สนคาคงคลงประเภทงานระหวางท า [work-in-process inventory (WIP)]

3. สนคาคงคลงประเภทอะไหลส าหรบการซอมบ ารง [Material/Repair/Operation(MROs)]

4. สนคาคงคลงประเภทผลตส าเรจรป (Finished goods inventory)

การแบงประเภทสนคาคงคลงตามมาตรฐานกจกรรม (ABC analysis) แบงประเภทของสนคาคงคลงออกเปน 3 กลมไดแก • สนคาคงคลงประเภท A จะมสดสวนคดเปน 15% ของปรมาณสนคาคงคลงทงหมด แตมมลคาสงคดเปน 70-80% ของ

ขอมลสนคาคงคลงทงหมด

• สนคาคงคลงประเภท B จะมสดสวนคดเปน 30% ของปรมาณสนคาคงคลงทงหมด แตมมลคาสงคดเปน 15-25% ของ

ขอมลสนคาคงคลงทงหมด

• สนคาคงคลงประเภท C จะมสดสวนคดเปน 55% ของปรมาณสนคาคงคลงทงหมด แตมมลคาสงคดเปน 5% ของขอมล

สนคาคงคลงทงหมด

การจดการควบคมสนคาในธรกจบรการ มดงน


1) คดเลอกบคลากร จดการฝกอบรม และออกกฎระเบยบขอบงคบอยางเหมาะสมเพอใหไดทรพยากรบคคลทมประสทธภาพในการท างานดแลสนคาใหมระบบภายใตกฎขอบงคบทองคการไดตงไวใหเปนไปในทศทางเดยวกบเปาหมายขององคการ 2) ควบคมการรบวสดหรอสนคาอยางเขมงวด อาจท าไดโดย การใชบารโคด การเชดเวลาท าการ และการควบคมดานอนๆ 3) ใชเทคนคหรออปกรณอ านวยความสะดวก ในการควบคมสนคาอยางมประสทธภาพ เชน การใชแถบแมเหลกบนเครองหมายการคา การควบคมของพนกงานบรเวณทางออก การตดตงวงจรเพอตรวจตราปองกนการสญหายหรอลกลอบขโมย เปนตน ตนทนการเกบรกษา การสงซอ และการจดเตรยม (Holding, ordering and setup costs) 1. ตนทนการเกบรกษา เปนคาใชจายในการดแลสนคาคงคลงทงหมด รวมถงตนทนสนคาหมดอายและการจดเกบ 2. ตนทนการสงซอ เปนคาใชจายทเกดขนในกระบวนการสงซอ ตงแตการออกใบสงซอ การบนทกหลกฐาน การตรวจรบสนคา การตรวจสอบเอกสาร และงานธรการ 3. ตนทนการจดเตรยม เปนคาใชจายในการจดเตรยมเครองจกรหรอกระบวนการผลตตามค าสงซอ ตวแบบปรมาณสงซอทประหยด (Economic order quantity modal (EOQ)) ตวแบบนเปนการควบคมสนคาคงคลงทนยมใชกน ซงการน าไปใชจะตองอยภายใตสมมตฐานตอไปน 1. ทราบปรมาณความตองการทมคาคงท สม าเสมอและเปนอสระ

2. ทราบเวลาน าหรอระยะเวลาทใชตงแตการออกใบสงซอจนกระทงไดรบวสดหรอสนคาทมคาคงทสม าเสมอ

3. ไดรบสนคาคงคลงครบถวนในชวงเวลาเดยวกน

4. ไมมสวนลดจากปรมาณการสงซอ

5. ตนทนการเกบรกษา การสงซอ และการจดเตรยม เปนตนทนแปรผนเพยงประเภทเดยวเทานน

6. ไมเกดกรณการขาดแคลนสนคา

จากสมมตฐาน สามารถแสดงเปนกราฟแสดงความสมพนธระหวางระดบสนคาคงคลง และระยะเวลาไดดงรป


ตนทนต าทสด วตถประสงคของตวแบบสนคาคงคลง คอ การท าใหตนทนรวมมคาต าสด โดยจะตองท าใหผลรวมของตนทนการเกบรกษา และการจดเตรยม(หรอการสงซอ) มคาต าทสด ในขณะทตนทนอนๆ เชน ตนทนของตวสนคาคงคลงจะมคาคงท

โดยสามารถก าหนดตวแปรตางๆดงน Q = ปรมาณสงซอในแตละครง Q* = ปรมาณสงซอทเหมาะสมทสด (ประหยดทสด) ในแตละครง D = ปรมาณความตองการสนคาตอป S = ตนทนการจดเตรยม หรอตนทนการสงซอ ในแตละครง H = ตนทนการเกบรกษาตอหนวยตอป

จดสงซอใหม (Reorder points : ROP) การก าหนดปรมาณสนคาคงคลงสวนหนงไวเปน สนคาปลอดภย (Safety stock) เพอปองกนสนคาขาดแคลน โดยมสมมตฐานทวา การไดรบสนคาจะตองเปนไปโดยทนท ดงน

• บรษทจะท าการสงซอเมอระดบสนคาหมดลง

• สนคาทสงซอสามารถถกจดสงไดทนท โดยทระยะเวลาระหวางการสงซอ และการไดรบสนคา เรยกวา เวลาน า

(Lead time)หรอเวลาในการสงมอบ (Delivery time) ซงอาจเปนชวงเวลาทสนไมกชวโมง หรออาจนานเปนเดอน

กได ซงหาไดจาก

จดสงซอใหม = (ปรมาณความตองการตอวน)x(เวลาน าในการสงมอบ) = d x L หาปรมาณความตองการตอวน สามารถหาไดจาก d = D / จ านวนวนท างานใน 1 ป d = ปรมาณความตองการตอวน D = ปรมาณความตองการตอป


ตวแบบปรมาณสงผลต (Production order quantity model) จะสามารถน ามาประยกตใชไดใน 2 กรณ ไดแก 1. สนคาคงคลงมการไหลอยางตอเนอง หรอมการสงมอบสนคาเปนระยะๆหลงจากท าการสงซอ 2. มการผลตและขายในเวลาเดยวกน จงตองพจารณา อตราการผลตตอวน (อตราการไหลของสนคาคงคลง) และอตราความตองการตอวน (อตราการใชตอวน) การก าหนดตวแปรทใชในการค านวณหาปรมาณการผลตทเหมาะสมทสด (Q*) ส าหรบตวแบบปรมาณสงผลต มดงน Q = ปรมาณการผลตในแตละครง H = ตนทนการเกบรกษาตอหนวยตอป p = อตราการผลตตอวน d = อตราความตองการตอวน หรออตราการใชตอวน t = ระยะเวลาในการผลตตอวน 1. การค านวณตนทนการเกบรกษาตอป ตนทนการเกบรกษาตอป = ปรมาณสนคาคงคลงเฉลย x ตนทนการเกบรกษา ตอหนวยตอป 2. การค านวณปรมาณสนคาคงคลงเฉลย ปรมาณสนคาคงคลงเฉลย = ปรมาณสนคาคงคลงสงสด (H)/2 3. การค านวณหาปรมาณสนคาคงคลงสงสด ปรมาณสนคาคงคลงสงสด = ปรมาณการผลตตอชวงเวลา – ปรมาณทใชตอ ชวงเวลา = pt – dt อยางไรกตาม Q = pt ดงนน t= p/Q ปรมาณสนคาคงคลงสงสด = 4.การหาคาตนทนการเกบรกษาตอป จากการแกสมการ


= ปรมาณสนคาคงคลงสงสด (H) /2 = การก าหนดการผลตทเหมาะสมทสด จะตองท าการก าหนดตนทนการเกบรกษาเทากบตนทนการจดเตรยม ดงน ตนทนการเกบรกษา = ตนทนการจดเตรยม = ตนทนการจดเตรยม = ตนทนการเกบรกษา = ระบบก าหนดรอบเวลาคงท (Fixed-Period (P) Systems) การน าตวแบบนมาใชสนคาคงคลงจะตองมการตรวจสอบอยางตอเนองทกครงทมการน าวสดหรอสนคาเขาออกจากคลงสนคา จะตองบนทกขอมลอยเสมอเพอไมใหเกดการขาดแคลนหรอถงจดสงซอใหม ระบบก าหนดรอบเวลาคงทจะมความเหมาะสมเมอผซอจดท าเปนงานประจ า (ชวงระยะเวลาคงท) กบลกคาเพอใหไดใบสงซอใหม หรอเมอผซอตองการรวมใบสงซอเพอประหยดคาใชจายในการสงซอและการขนสง ตวอยางเชน บรษทขายน าอดลมอตโนมตตองเตมน าอดลมลงในเครองทกวนองคาร เปนตน

ขอดของระบบก าหนดรอบเวลาคงท

1. ไมมการนบสนคาคงคลงภายหลงจากทมการเบกออกจากคลงสนคา

2. การตรวจนบจะกระท าเมอถงรอบเวลาของการนบสนคาคงคลง

3. วธนสะดวกในดานการจดการเนองจากลดภาระของพนกงานในการควบคมตรวจสอบ

ขอเสยของของระบบก าหนดรอบเวลาคงท 1. การไมมขอมลสนคาคงคลงระหวางชวงเวลาจงมโอกาสเกดภาวะขาดแคลนขนได

2. มความเปนไปไดเมอมการสงซอขนาดใหญเขามา ท าใหระดบสนคาคงคลงลดลงเปนศนยหลงจากออกใบสงซอสนคาไป

แลว


7. การวางแผนและควบคมการผลต (Production Planning) วทยากรบรรยาย : Dr. Hyunsoo Kim การวางแผนและควบคมการผลต หมายถง การจดระเบยบการไหลของงานในระบบ แลว ตดตามการท างานนนวาเปนไปตามแผนทไดวางไวหรอไม เพอทจะสามารถแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนไดทนเวลา โดยปกตแลวประกอบดวยขนตอนพนฐาน 3 ประการคอ 1.ตดสนใจวาจะผลตอะไร และตองใชวตถดบ เครองจกรอปกรณ และแรงงานอะไรบาง 2.จดเตรยมล าดบการผลต และก าหนดระยะเวลาการผลต 3.มอบหมายการด าเนนการตางๆ เพอเรมการผลต แลว ตดตามผลการด าเนนการเพอเปนไปตามแผนงาน การจดท าแผนการผลต เมอคณเรมวางแผนการผลต สงทตองคดคอ จะผลตอะไร ผลตเมอใด ผลตจ านวนเทาใด ผลตอยางไร และสงทจะตองพจารณาประกอบ ไดแก

เวลาเตรยมการจดซอวสด

แรงงานทมอย และการท างานลวงเวลา

ก าลงการผลตของโรงงาน

อปกรณเครองมอทตองใช

ล าดบขนตอนการท างาน

ถาคณมโรงงานทผลตงานตามค าสงซอของลกคา สงทตองท าคอ รอใหไดใบสงซอกอนถงจะตดสนใจวาจะผลตอยางไร แตถาโรงงานของคณเปนงานผลตเพอขายเอง กตองมนใจวาสนคาทผลตสามารถขายได ประเภทของการวางแผนการผลต

การวางแผนระยะยาว (Long-range capacity planning) การวางแผนการผลตรวม (Aggregate production planning)เปนแผนระยะกลาง การวางแผนการผลตยอย (Desegregate production planning)เปนแผนระยะสน ตารางการผลตหลก (Master Production Schedule) การวางแผนความตองการวสด (Material Requirement Planning;MRP) การวางแผนทรพยากรการผลต (Manufacturing Resources Planning;MRP II) การวางแผนการผลตรวม (Aggregate Production Planning) เปนการวางแผนเพอผลตผลตภณฑ โดยทวไปจะครอบคลมชวงเวลา 6 เดอน ถง 2 ป ผลลพธทไดจากการวางแผนคออตราการผลตมปรมาณเทาใด แรงงานทใชมากนอยเพยงไร ระดบสนคาคงคลงเปนอยางไร ตวแปรทมความส าคญตอการวางแผนการผลตรวมไดแก อตราการผลต แรงงาน และระดบสนคาคงคลงในสภาพปจจบน ขอมลการพยากรณ และค าสงซอ รวมถงขอจ ากดตาง ๆ


การจดตารางการผลตหลก (Master Production Scheduling) จะแสดงผลลพธคอผลตอะไร, ผลตเมอไร และผลตจ านวนเทาไร โดยปจจยทมผลกระทบตอการจดตารางการผลตไดแก การพยากรณทงระยะกลาง และระยะสน แผนการผลตรวม ค าสงซอของลกคา และขอจ ากดตาง ๆ

การวางแผนความตองการวสด (Material Requirements Planning) เปนการวางแผนการผลต และควบคมวสดโดยอาศยคอมพวเตอรเขามาดวย แผนการสงวสดจะประกอบดวย

1. ใบสงซอ (Purchase Orders) ก าหนดวนท และปรมาณทสงซอ

2. ใบสงผลต (Work Orders) ก าหนดวนทเรม และปรมาณทผลต

3. ใบเปลยนแปลงตารางผลตใหม (Rescheduling Notices) ก าหนดวนทเรมผลตใหมกรณมการเปลยนแปลง

ผลตภณฑอะไรทตองเรงดวน ไมเรงดวน หรอยกเลก


กลยทธในการวางแผนการผลต

กลยทธ หมายถง ทางเลอกทางหนง ซงเปนแผนทจะใชตวแปรใดควบคมก าลงการผลต เชน (1) ยอมใหมการเพมหรอลดจ านวนพนกงาน (2) ยอมใหมการท างานลวงเวลา (3) ยอมใหมการเกบ Stock (4) ยอมใหมการจางเหมาชวง (5) ยอมใหเปน Backordering (6) ท าหลายๆ อยางไปพรอมๆ กน

8. ตารางการผลต (Scheduling) วทยากรบรรยาย : Dr. Hyunsoo Kim

เครองมอส าหรบชวยในการจดท าก าหนดการด าเนนกจกรรมหลายๆ กจกรรมทมลกษณะตอเนองกนเปนโครงการ รวมทงชวยในการควบคมการด าเนนโครงการอยางมประสทธผล


ตวอยาง Chart

• PERT ( The Program Evaluation & Review Technique)

ไดถกพฒนาและน ามาใชครงแรกโดย กองทพเรอสหรฐ ( U.S. Navy ) ทท ารวมกบ บรษท Booz-Allen Hamilton และ บรษท Lockheed Corporation ในโครงการ Polaris missile และ submarine ในป ค.ศ. 1958 PERT – ถกน ามาใชมากในโครงการเกยวกบ R&D และ โครงการปรบปรงพฒนาผลตภณฑใหม

• CPM ( The Critical Path Method )

ไดถกพฒนาและน ามาใชครงแรก โดย บรษท Dupont, Inc. ในป ค.ศ. 1958 CPM - ถกออกแบบเพอใชในโครงการเกยวกบ การกอสราง (Construction Project) แตกมใชในการท า research project หลายโครงการ


• PERT & CPM

เปน Tool Technique ทคอนขางเหมอนกนในการใชแตยงมขอแตกตางดงน PERT จะเนนหนกในการน าเสนอระยะเวลาของโครงการ และใชความนาจะเปนในการประมาณการคาเวลาของกจกรรมหรองาน เพอชวยในการก าหนดใหโครงการเสรจสนตามวนเวลา CPM ใชการประมาณการในการก าหนดเวลาของแตละกจกรรมและ CPMถกออกแบบเพอควบคมในดานระยะเวลาและตนทนของโครงการ ใน CPM สามารถลดเวลาของกจกรรมเพอใหโครงการเสรจสนเรวขนโดยการเพมตนทน เมอไรจะใช PERT/CPM

• ตองการทราบวางานทงหมดทเราตองควบคมนนมอะไรบาง

• ตองการทราบวางานทท านนมจดใดทเปนปญหาและอปสรรคระหวางกระบวนการปฏบตงานบาง

• ตองการประเมนผลความแตกตางของงานกอนท ากบหลงท า

• ตองการพยากรณวา ควรน าทรพยากรมาใชอยางไรจงจะไดประโยชนสงสด ในกรณทมเวลา หรอเงนทนเปนขอจ ากด

2.1 เนอหา/องคความรทไดจากการศกษาดงานแตละแหง และเนอหา/องคความรทไดจากการเขารวมกจกรรมกลม

(Group Discussion) บรษท Chief way ผลต Smart Film ซงประยกตใชเทคนโลยครสตสเหลว ท าใหฟลมโปรงแสงและทบแสงไดตามการควบคมดวยกระแสไฟฟา โดยสามารถประยกตใชไดหลากหลายอยาง

Chief way เนนพฒนาเทคโนโลยเพอผลตภณฑสตลาดในรปแบบใหมๆ จงท าใหตองเนนดาน R&D และดาน การตลาด จงท าให Chief way ไมไดใหความส าคญในดานอนๆมากนก ขอยกเปนกรณตวอยางเปนดานการควบคมคณภาพ ตงแตกระบวนการเตรยมวตถดบทจะปอนเขาสกระบวนการผลต จนกระทงถงกระบวนการสงมอบใหลกคา เปนเรองทส าคญทจะสงผลถงผลก าไรอยางชดเจน

http://www.google.co.th/search?nord=1&q=Smart+Film&spell=1&sa=X&ei=cstWVJX3N46KuwSVgIGYAg&ved=0CBoQvwUoAA


ซงสามารถประยกตใช IE เทคนคไดตวอยางเชน

- ท าแผนผงพนทปฎบตงานใหชดเจน

ในการตดแผนฟลมเพอท าเปนวตถดบในการผลตนน ปจจบนพบวา พนทจดเกบวสด,กระบวนการวดขนาด,วดขนาด และพนทปบตงานยงไมไดมรปแบบทชดเจน

- ท า 5ส

จากภาพของวสดและผลตภณฑกองกนแบบไมมระเบยบอาจจะท าใหเกดความยงยากในการหาวตถดบ/เครองมอเพอใชงานได

- ควบคมวสดคงคลง ในการเยยมชมยงไมพบถงแผนงานทใชและแสดงใหเหนถงการบรหารจดการวสดคงคลง

- ตองศกษาความเคลอนไหว (Motion Study) หากใช Motion Study อยางจรงจง จะท าใหสามารถเพมประสทธภาพในกระบวนการผลตได

- Benchmarking


เนองจาก Chief way ผลต Smart-Film เปนเทคโนโลยระดบสงและเปนเจาเดยวของไตหวนดงนน Chief way อาจคอนขางยากจะ Benchmarking กบเจาอนๆในดานผลตภณฑแตยงสามารถทจะBenchmarking ในดานอนๆได เชน 5S/TQM/TPM เปนตน

Shayang Ye Industrial เปนบรษททผลตภณฑพนฐาน คอ มอเตอรเกยรขนาดเลก จากพนจงขยายผลตภณฑทเปนการประยกตใชอกมากมาย อาทเชน หนยนต เครองมอชางทใชไฟฟา อปกรณท างานแบบเชงเสน เปนตน

Shayang มการใช IE เทคนคทเปนจรงเปนจงอยางเขมขน เชน TQM มแผนงานและตารางงานอยางชดเจน



Shayang ไดท าการพฒนาผลตภณฑจนตดตลาด จงหนมาพฒนาระบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพท าใหเกดประสทธภาพในการด าเนนการมาก

สวนท 3 ประโยชนทไดรบจากการเขารวมโครงการ ประโยชนตอตนเอง

ไดรบการฝกอบรมดาน IE เทคนคเชงปฏบตการ โดยโปรแกรมการฝกอบรมจะใหทฤษฎกอนหรอใหเปนพนฐาน ในการเยยมชมโรงงาน เพอใหเหนภาพงานจรงทสอดคลองกบทฤษฎแลวจงน าทฤษฎ IE เทคนคมาประยกตใชท าใหสามารถเชอมโยงทฤษฎกบปฏบตไดอยางด

ประโยชนตอหนวยงานตนสงกด/ประโยชนตอสายงานหรอวงการในหวขอนนๆ สถาบนไทย-เยอรมน เปนสถาบนทใหบรการดานฝกอบรมเชนกน ท าใหรปแบบในการฝกอบรมเพอใหเกดประสทธผลมากทสด และในดาน IE เทคนคจะน ามาประยกตใชกบดานระบบอตโนมตเพอใหสามารถเพมประสทธภาพในการผลตในรปแบบของการใหค าปรกษา การฝกอบรม และโครงการพฒนาเครองจกร

กจกรรมการขยายผลทไดด าเนนการภายในระยะเวลา 60 วนนบจากวนสดทายของโครงการ

กจกรรม ส .ค. ก .ย. ต .ค. พ .ย. ธ .ค. ม .ค. 1. บรรยาย IE เทคนคใหทมงานในแผนก 2. บรรยาย IE เทคนคใหกบศนยเทคโนโลย 3. ใหค าปรกษากบโรงงานอตสาหกรรมในดาน IE เทคนค

14-IN-73-GE-TRC-B Training Course on Industrial ......14IN73TRCIE-KitsadaK04Nov14 หน้า 6 ของ 28 5.ลงมือปฏิบัติ...

Documents